Coalitielid met hart en ziel Samenwerken vind ik belangrijk omdat .......
Peter Rooze 29 januari 2011
‘Teambuilding’ en samenwerking. Resultaten:
1. Kennismaking met - motieven van collega’s. 2. Betere samenwerking. 3. Kennis maken met een andere manier van probleemanalyse en vinden van oplossingen: waarderend onderzoeken. 4. Agenda voor ‘goed functioneren’ van het college.
Positieve benadering Probleemoplossing
Waarderend onderzoeken
1.Identificatieprobleem 1.Waardeer het beste 2.Analyse van de 2.Hoe zou het kunnen zijn oorzaken 3.Voer dialoog over hoe 3.Plannen van acties het eruit zou kunnen zien De organisatie is een probleem dat moet worden opgelost.
De organisatie is een uitdaging waarin je met elkaar kunt creëren wat je wilt.
Waarderend Onderzoeken • Naar boven brengen van ‘beste ervaringen’ uit het verleden • Het herkennen van wat goed gaat vandaag. • Verder bouwen op positieve ervaring om een realistische toekomst mogelijk te maken • Los van de posities samenwerken: persoonlijk ervaringen als basis • Werken aan concrete verbeteringen: nu en in de toekomst
Bepalen
Verzorgen
Ontdekken eer? n n a Waar? W Wie ? Waarom? zijn vereist
QuickTim e™ en -decomp een om deze ressor afbeeldin g weer
te geven.
en een te geven. r ime™ weer presso QuickT ing -decom afbeeld deze
om
een te geven. e™ en QuickTim ressorg weer -decomp afbeeldin om deze
QuickT ime™ -decom en om deze pressoeen afbeeld r ing weer
te geven.
Ja /N
.
Vormgeven
geven
Verbeelden
Realiseren
te
Hoezo?
ee? Quick t om -deco Time™ deze mpres en afbee een sor lding weer
vereist
vereist
vereis
zijn
zijn
zijn
model Waarderend onderzoeken & Bepalen en Verzorgen
vereist
Ho e?
zijn
zeer krachtig Waarom Hoe, Wat
•Ja/nee vragen •Hoe, Wat •Waarom •Wanneer, Waar, Welke, Wie
Wanneer, Waar, Welke, Wie Ja/nee vragen
weinig krachtig
Goede vragen: • Prikkelen de nieuwsgierigheid bij de luisteraar. • Stimuleren de diepgang in de conversatie.
• Provoceren de gedachte. • Brengen de onderliggende veronderstellingen aan de oppervlakte. • Nodigen uit tot creativiteit en nieuwe mogelijkheden. • Genereren energie en voorwaartse beweging. • Kanaliseren aandacht en richten zich op onderzoeken en ontdekken.
• Blijven dicht bij de deelnemers.
Wanneer er in een vraag naar:
wanneer wordt gevraagd, wordt er naar tijd of de duur gevraagd.
waar
wordt gevraagd, dan wordt er naar een plaats gevraagd.
wie wordt gevraagd, dan is de vraag gericht op identificatie.
hoe
wordt gevraagd, dan wordt er naar een instructie of procedure gevraagd.
wat wordt gevraagd, dan wordt er naar een beschrijving gevraagd.
waarom wordt gevraagd, dan wordt er om een verklaring gevraagd.
Vragen • Op welke momenten heb samenwerking als meest levend en effectief ervaren? • Bijvoorbeeld: “Denk terug aan een moment van samenwerking dat je je herinnert als een hoogtepunt. Een ervaring of situatie waarop je het gevoel had dat samenwerken ontzettend veel zin had en dat je het beste van jezelf had gegeven. Je had het gevoel: dit is waarom ik samenwerk, zo zou het altijd moeten zijn, het gevoel deel uit te maken van iets waardevols.”
Doorvragen • Wat was deze ervaring? (waar gaat het over, wat deed je, wie was erbij betrokken, wat was het effect, wat maakt ze zo onvergetelijk) • Wat van jou, welke van je unieke kwaliteiten, hebben deze ervaring mogelijk gemaakt? • Welke kwaliteiten van de anderen(n) hebben deze ervaring mogelijk gemaakt? • Welke kwaliteiten van de context of welke organisatiefactoren hebben dit ondersteund?
1. Vertegenwoordigen
2. Samenwerken
5. Saamhorigheid
8. Veiligheid
3. Conflictbeheersing
6. Vertrouwen
9. Gezamenlijke Verantwoordelijkheid
11. Resultaatgericht
4. Sfeer
7. Open communicatie
10. Incasseren
12. Strategisch handelen
Ontdekken er? e n n Waar? Wa Wie ? Waarom? zijn vereist
vereist
QuickT ime™ -decom en om deze pressoeen afbeeld r ing weer
te geven.
Ja /N
te geven .
Hoezo?
Centrale vraagstelling: Wat geeft energie?
ee? Quick t om -deco Time™ deze mpres en afbee een sor lding weer
een te geven. e™ en QuickTim ressorg weer -decomp afbeeldin om deze
vereist
vereis
vereist
zijn
zijn
zijn
te geven.
en een te geven. r ime™ weer presso QuickT ing -decom afbeeld om deze
Ho e?
zijn
QuickTim e™ en -decomp een om deze ressor afbeeldin g weer
Doel: Het ontdekken van positieve ervaringen door het voeren van dialoog Opdracht: Waarderen van wat nu reeds succesvol is en het onderzoeken welke krachten deze successen mogelijk maken
Leidraad vertellen • • •
• • •
Pak een onderdeel van de vragenlijst. Bedenk een situatie waarin u met het [onderwerp van uw keuze] veel energie was. Een situatie waarin sprake was van een piekervaring. Vertel een verhaal (met kop en staart) over deze ervaring, wat gebeurde er precies, wie deed wat op welk moment? De interviewer maakt verslag van het verhaal Na 10 minuten wisselen van rol Na afloop bedenkt u over het verhaal dat u van de ander hebt gehoord één trefwoord waarmee het succesverhaal in de kern samenvat In de groep (max 7 personen) vertelt de interviewer gedetailleerd het verhaal dat hij/zij heeft gehoord van de geïnterviewde. De verhalen worden op de flipover samengevat. In de plenaire presentatie geeft u de relevant informatie voor het toekomstbeeld.
Ontdekken instructie 1. Kies een onderwerp uit de vragenlijst. 2. Bedenk een situatie waarin je met plezier terug denkt het [onderwerp van uw keuze] en waar veel energie was. Een situatie waar sprake was van een piekervaring. 3. Vertel een verhaal (met kop en staart) over deze ervaring, wat gebeurde er precies, wie deed wat op welk moment? De interviewer maakt verslag van het verhaal. Na 10 minuten wisselen van rol
4. Vat succesverhaal in een trefwoord samen. Wat maakte zijn ervaring zo uniek? 5. In de groep (max. 7 personen) vertelt de interviewer gedetailleerd het verhaal dat hij/zij heeft gehoord van de geïnterviewde. De verhalen worden op de flip-over samengevat. 6. Deel de relevante informatie voor het toekomstbeeld met behulp van de samenvatting op de flip-over.
Verbeelden Centrale vraagstelling: Wat is de gewenste situatie? Doel: De gewenste toekomst verbeelden Opdracht: Verbeeld de toekomst.
Verbeelden instructie Verbeeld de toekomst in tweetallen of groep. Vragen: 1. Stel het is eind 2011 en je wens is gerealiseerd. Vertel me wat je ziet. 2. Komen in deze situatie jouw talenten en ideeën het meest tot zijn recht? 3. Wat zijn jouw verantwoordelijkheden? 4. Welke andere talenten en mensen zijn nodig? 5. Wat is nu de essentie? 6. Geef uitdrukking aan de verbeelding: beschrijven met woorden of tekenen. Gebruik eventueel een metafoor.
Vormgeven Centrale vraagstelling: Waarmee realiseren we de gewenste situatie? Doel: Vertalen van gewenste toekomst naar de werkelijkheid. Opdracht: Geef de gewenste situatie vorm.
Vormgeven instructie Ga aan de slag met het vormgeven van de gewenste situatie. Maak gebruik van bestaande modellen (voor beschrijven van organisatie). Of neem model van functioneringsprincipe. Vragen: 1. Wie heeft een idee over de wijze waarop de gewenste situatie kan worden vormgegeven? 2. Kun je het tekenen? 3. Denk aan een model? 4. Wat zijn belemmeringen die geslecht moeten worden? 5. Wat zijn de oplossingen. 6. Hoe ziet de besluitvorming eruit?
Realiseren Centrale vraagstelling: Op welke wijze de toekomst realiseren? Doel: het concreet maken van gewenste werkelijk door het formuleren van acties gekoppeld aan personen in tijd. Opdracht: Verbindt de huidige situatie met toekomst, door het beschrijven van de activiteiten die nodig zijn: maak plan.
Realiseren instructie Verbindt de gewenste situatie aan de huidige situatie. Bepaal het traject moet worden afgelegd om de gewenste situatie te realiseren. Benoem de stappen. Concentreer je op de stappen die eenvoudig zijn te realiseren. Vragen: 1. Welke stappen moeten worden gezet? 2. Welke inspanning moet worden gedaan? Welke talenten zijn nodig? Wie heeft deze talenten? 3. Wat gaan we niet meer doen? 4. Welk gedrag is gewenst? 5. Wat gaan we direct doen, wat gaan we later doen? 6. Wat is het tijdspad? 7. Wie gaat wat doen? Bij wie zit de energie? 8. Op welke wijze voortgang controleren?