"" V MK-,t.'|t^j«l!f ^iM^Tj^tliJIII
*9 29 ïaar - - N. 334»
Prijs per nummer : roor ttelpië 3 centiemen, vooi dta '."roemde 5 contiemcii
Qisndaq 2 December 1 9 1 3
Telefoon t Redactie 2 4 7 - Admimistratie 2 8 4 5
ABONNEMENTSPRIJS BELGIË
Drukster-Uitgeefstet
Sam: Maatschappij HET LICHT Verantwoordelijke bestuurder» P. DE VISCH. Lcdcbcrg-Qent
. . REDACTIE . . ADMINISTRATIE ÖOOGPOORT. 29. GENT
•
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij.— Verschijnende alle dagen.
Drie maanden. . . . , Ir." 3.25 Zes maanden , . . . . Ir. 6.5a Eenjaar fr. 12.301 Men abonneert zich op aUe postbwttlwi DEN VREEMDE Drie maanden (dagelij.ks verzonden). . . . . . f u 6,13 *
®£5 Zoo bleek o.a. dat in de meeste plaatsen meer dan de helft van deze vrouwen en meisjes minder dan 200 franken per jaar verdienen (nog niet 4 frank per week),dat zelfs in Parijs meer dan de helft onder 16 centiemen per uur, en 85 procent minder dan (Elfde vervolg) 26 centiemen ontvangen. s-Volgeus de door vele patroons bevestigde vaste geneesheeren aanstellen, die zooDE WERKERSWETTEN IN BELGIË doende niet anders als hunne agenten verklaringen van de arbeidsters kunnen zij De sociaal-demokraten, ofschoon voor- zijn, die invloed e:i geld genoeg bezitten niet of nauwelijks leven van liet arbeidsstanders van de geheele terzijde-stelling om ieder beroep door het slachtoffer op loon» — aldus luidt de slotsom waartoe het. van het kapitalistische stelsel om het te de justicie ijdel te maken en wier advo- officieele onderzoek heeft geleid. Het beeld \ervaugen door het socialistische, ge- katen van de leemten, gebreken en duis- van de ontzettende armoede in deze vakken voelen toch d a t dit is : eene kwestie van tere plaatsen ' der ongevallenwet het heeft den wetgever tot ongewonen spoed aangezet. In een enkele zitting werd het 'groei en machtsvorming en dus van tijd. noodlottigst gebruik weten te maken. ontwerp door de Kamer afgehandeld. - Daarom willen zij naast eene sterke Reeds bij de bespreking van het wetsDe bepalingen v.an deze nieuwe minimumsakbeweging om Qp ekonornisch terrein voorstel bemerkte men den onwil der waarbij een zoo groot deel van het voordeelen op het kapitaal te bedingen, klerikale en liberale kapitalistische meer- loonwet vrouwelijk proletariaat betrokken is, zullen dc wetgeving hanteeren om door middel derheid. wij weldra eens meedeelen. De «Vorwarts»van de wet de arbeidersklasse te beDe schadevergoeding ingeval van vol- korrespondent, oordeelt over den inhoud, schermen teg-.-ri de ergste uitbuitiug door ledige werkonbekwaamheid wilde de so- bij hetgeen in Duitschland bestaat, zeer den werkgever, tegen de gevaren a e r ar- cialist Vandervelde van 50 t. h. op 75 t. gunstig. Het ontwerp is blijkbaar onder inbeid ,tegen ziekte, werkeloosheid, ouden h. gebracht hebben. vloed van Engelsche voorbeelden opgesteld. dag, ongevallen en derrelver gevolgen Al de katholieken en vier liberalen voor den arbeider ea zijne naastbestemden tegen. staanden. De socialist Hector Denis stelde dan Daar nu echter die bescherming en ver- voor 66 t. h . ; ook d a t verwierpen de klezekering dikwijls werken, ten koste van rikalen. de zoete winst der werkgevers en van De progressist Janson kwam dan op het kapitalisme in ' t algemeen, en de 60 t. h. ; de katholieke meerderheid en burgerpartijen hiervan juist de vertegen- een liberaal verwierpen het. woordigers zijn, is het te begrijpen d a t Een amendement van Destrée d a t de liberalen en klerikalen deze arbeidersbe- beroepsziekten met ongevallen gelijk Verleden jaar eenige dagen voor de Kascherming altijd zeer hebben verwaar- stelde, werd verworpen. merverkiezing werd er door de minister loosd en slechts schoorvoetend en zoo Eindelijk stelde Destrée voor de ver- Posterijen en Telegrafen, aan het werkliesober mogelijk dies betreffende wetten goeding voor verongelukte halfgasten en denpersoneel, loonsverhooging beloofd, alsvoorstelden of stemden. leerjongens, niet naar hun tijdelijk ook verbetering aan hunnen slechten toeZooals het van zelf spreekt, was het loontje, maar. naar d a t w a t zij m e t hun stand. Belgenland het i klerikale paradijs der 21e j a a r zouden verdienen, te berekenen. Die werklieden die reeds verschedene kapitalisten » van alle industriestaaten Slechts 3 katholieken stemden met de jaren zwoegen voor een zeer klein Joon, het laatst om aan sociale wetgeving te socialistische linkerzijde, de overige kle- hebebn zeer tevreden het nieuws ontvanodoen». rikalen en nog vier liberale heeren stem- gen. De klerikalen bleven niet achteruit om Vast staat en zeker d a t de koninklijke den tegen. de ministerieele beslissing op te hemelen besluiten, ministerieele verorderingen en De zoo schandelijke bepaling dat de en te bewierrooken. wetten, die eenigszins bescherming a a n onbekwaamheid tot werken méér dan Hoe ziijnwij ontgoocheld! Het jaar 1913 den arbeid brachten ën de allerergste week moet duren om aanspraak op ver- loopt ten einde en og hebben wij niets bekouitbuiting tegenhielden, eerst gekomen goeding te hebben, werd, niettegen- men ! zijn na de bloedige opstand in het Wa- staande de pogingen der socialisten,door Waarom werden wij^zoo valschelijk beleniand 'm 18S6, terwijl de verzekerings- de katholieke meerderheid goed gevon- drogen % Nochtans doen w^,..onzen plicht tegenwetten, allen.-dateeren van af 1895, n a - den, die daardoor met M. Woeste stilsdat dé socialistische afvaardigden in de zwijgend besloten d a t gekwetste werk- over den Staat, en worden om den tuin Kamer gekozen zijn. lieden gedurende de eerste acht dagen geleid met de oneerlijke middelen. Reeds yan in het jaar 1894 heeft men Na de wet op de werkplaatsverorde- benevens hun gezin niet moeten eten. trapsgewijze onze loonen verminderd en ningen (Juni 1896) en eenige onbeteeZiedaar nu de humane en demokrati- eenige maanden geleden werd er nogmaals kende koninklijke besluiten in 189S om- sche gevoelens der katholieken meerder- vermidering voorgesteld voor vele werklietrent de eerste hulp aan gekwetste werk- heid voor den. werkman. den. (Dienstbevel nos 17/P — 5T — 64M lieden, in 1890 omtrent den arbeid in de Zouden de dutsen die hen kiezen, d a t van 24 Juni 1913). Zelfs sommige kategophospheorstekkenfabrieken en in 1900 wel weten? Of wordt hun wijsgemaakt riën die overwerk hadden gedaan geduop de arbeidsovereenkomst, kregen wij dat het eigenlijk de socialisten geweest rende 3 maanden zouden niet betaald worden en de loonsverhooging die hun regeleindelijk den 24 December 1903 de wet zijn, welke die kreupele wet g e m a a k t matig op 1 Juli moest toekomen werd hun op de schadevergoeding der arbeidson- hebben? tot hier toe nog niet uitbetaald. (Nota gevallen, gewoonlijk genoemd Wie weet, de klerikale heeren zijn er no 6051T van 3 Juni 1913.) best toe in s t a a t . Kan men hatelijker handelen? Dit alles DE ONGEVALLENVERZEKERING Hoe zal het gaan met het nieuwe wets- gebeurt onder een klerikaal bestuur, — de Terecht zegde daarover eens de volks- voorstel t o t herziening en verbetering ware werkliedenverdedigers volgens de vertegenwoordiger Leo Meysmans : « de der ongevallenwet, welke onze gezellen klerikale bladen. Nog geen enkel dezer bladen heeft den regeerende klassen hebben 73 j a a r « on- Mansart, Branquart, Léonard, Maroille afhankelijkheid en welstand » noodig ge- en Troclet, den 26 Februari 1913, bij de moed gehad deze bedriegerijen te laken. Die katholieke heeren die zoo bekommerd had vooraleer zij er aan gedacht hebben Kamer ingediend hebben? zijn met hunne christelijke voorliefde jezich met de slachtoffers der arbeidsonAls het arbeidende volk zich in zijn ge- gens ons, gaven blijk van toestemming door gevallen bezig te houden t. heel niet flink opraapt en in Juni 1914 de hun stilzwijgen. Zij hadden er wsl aan gedacht wetten klerikale wilm-draaiers niet ' t handwerk Kennen soms die klerikale bestuurders te maken om de hypotheken der onroe- legt, dan wordt het wetsvoorstel begra- hunne plichten tegenover de werklieden ? rende goederen in te richten, maar zij ven en de ongelukkige slachtoffers van Hebben zij soms den Pauselijken brief van hadden niet gedacht a a n de hypotheek den arbeid blijven de dupe. Leo XIII uit ' t oog verlooren? Indien het van armoede en smart, waarmee de Daar dc ongevallenwet een der belang- zoo is dan wil ik er nog eenige woorden werkman belast is, wanneer hij door een rijkste, zooniet dé belangrijkste wet in van aanhalen. Deze onfeilbare man, door die kleriwerktuig verminkt is. het belang der arbeiders is, doen wjj het kale wei'kliedenuibuiters zoo hoog verheSlechts door het onophoudelijk aan- best bovenvermeld wetsvoorstel ter ven, en als oppergezag erkend, verklaarde dringen der socialisten ging men er toe kennis van cle arbeiders te brengen, daar het volgende : over eene zoodanige wet te maken, maar dat voorstel de eenigste weg is om de 1. De vrucht van den arbeid komt toe hoe bekrompen en geheel onvoldoende talrijke grieven weg te nemen, die de hen, die de arbeid verrichten. die is, daarvan weten de duizende slacht- arbeidersklasse zoo terecht op het ka- aan 2. Wanneer de werkersgezinnen in nood offers der arbeid en hunne naastbestaan- tholieke misbaksel van 1903 heeft. verkeeren dan is het rechtmatig dat van den te vertellen. (Wordt vervolgd.) overheidswege ter hulp gekomen wordt. Iu plaats van op het voorbeeld van het De werklieden mogen niet als slaven benaburige Holland eens groote Nationale In het vorig artikel Tot Aanval en Ver- schouwd worden. Het is recht en billijk in Verzekerings-bank op te richten, met dediging zijn een paar zinstorende druk- hen, de menschelijke waardigheid te eergelden van den Staat, waatdoor de ver- fouten geslopen : eerste kolom s t a a t biedigen. 4. De voornaamste plichten der werkgezekering van zelf onderhevig is aan « niet aangenomen bijzondere scholen, Staats- en publieke controlle, liet men moet zijn aanneembare bijzondere scho- vers (de Staat) is .deze het meest belangrijkste « aan ieder te geven wat rechtvaardat over aan verschillende kapitalistische len. dig is. verzekeringsmaatschappijen, zelfs buiIn de tweede kolom in plaas van « 4 1 5 o. De werkgevers (de Staat) moeten intenlandsche, die natuurlijk alles doen benoemingen », « 4/5 benoemingen van » dachtig zijn, geene behoeftige cn ongelukoii zoo min mogelijk uit t e betalen, die enz. kigen tc verdrukken. 6. Iemand het verschuldigde loon onthouden is eene groote misdaad welke den wrekenden-toorn den hemel schreiend afmassa van de huisarbeidsters, door de roept: Zie hetuit loon der werklieden... - dat moderne arbeidersbeweging nog bijna niet door u is achtergehouden schreit; en hun aangeraakt, medegetrokken werd in dien geschrei is tot dc ooren van den Heer der stroom. Maar er zijp bovendien algemeene heirsehuren gekomen. redenen waarom in andere burgerlijke krin7. Men mag de werklieden in het minst gen de bescherming van de huisarbeidsters niet IK FRANKRIJK schaden, daar die misdeelden niet gewerd verlangd. De belangen van het Fran noegzaam tegen onrecht beveiligd zijn. sche imperialisme worden door het stilstaan 8. Wie geschikheid heeft om te regeeren, De Kamer stemde reeds — zooals wij over van de bevolking, door het afnemen van de zich wel het nut en de voordeelen eeu paar weken meldden — eene wet op de geboorten, door de hooge sterfte onder het beijvere daarvan zijn naaste mede t e deelen. loonen voor huisarbeid. pfoletariaat ernstig bedreigd. 9. De Staat moet de loonarbeiders, daar Die wet heeft nog kans door den Senaat Het is daarom volkomen begrijpelijk dat dezen onder de behoeftige menigte gereverbroddeld of onbepaald uitgesteld te wor- onder de bourgeoisie veel gevoeld wordt kend worden, met belangstelling en zorgOen, voor een verbetering in den ellendigen toe- zaamheid aantrekken. Het socialistisch voorstel van onzen ouden stand van de 900.000 vrouwen, die' door de 10. De lange, arbeidsuren, de kleine loofii knappen Vaillant was breeder opgevat. nieuwe wet gebaat zullen zijn — vrouwen nen geven aan de werklieden reden om Wot de burgerlijke partijen de wet stemmen die vroeg verwelken en verouderen, of wel zich bij afspraak aan den arbeid-te ont(leed zijn filantrophische en ook politieke als zwakke moeders van een krachteloos trkken. Dit veelvuldig voorkomende dient beweegredenen. kroost voortleven. van overheidswege verholpen te worden, Het is gebleken dat de klerikale voor«De beslissenden stoot gaf het bekend omdat staking niet alleenlijk schade bestaanders van eene hervorming der arbei- worden van de uitkomsten eener enquête rokkent aan de werkgevers (de Staat), dswetten zien voor de zaak veel mosSita over den toestand van de arbeidsters in het maar nadeelig is voor handel en belangen Saven. bedrijf yan linnengoed en van kunstbloe- van den- Staat. ~«.^}tf§5 Ppgj£SB9-^. B*S_T^5*^^L- d£
TOT AANVAL EN VERD
De klerikale bedriegers en het werklieden-personeel van telegrafen
wet op den huisarbeid
gen, ontliep Tdezelfde dagen van 1908 nieb 249 vervolgingen al zeer weinig. Let.men alleen op de maand Augustus,; dan krijgt men voor enkele steden de VoW gende cijfers, aangevende de inheohteniï-J nemingen wegens dronkenschap: Oogst 1908' OogBt 1909 . « « « - • s Herbergen Herbergen open geüoten Stockholm 1548 169, Gothenburg 847 iiag Malmö 443 175® Orebrö 84 oS Nykoping 36 m Openbare dronkenschap zou niet veel En volledigheidshalve dient bij de ÖijJarüJ meer voorkomen. En het aantal misdaden uit Malmö nog te worden aangeteeband,zou ontzaglijk dealen. dat van de 175 inhechtenisnemingen inl Dat heeft men voor enkele jaren in Zwe- Augustus 1909 niet minder dan 152 plaat^ den ondervonden. hadden in de nabijheid van de haven, groo-T In Augustus 1909 ha'd de groote Zwéed- tendeels van vreemdelingen die rechtsBraekSl sche werkstaking plaats, waaraan vele dui- uit Kopenhagen kwamen. "( zenden arbeiders deelnamen. Op verzoek der Voegen wij hierbij nog de cijferB lan^KdHl gelieel-onthoudei'svereenigiiigen voerde de Statistisch Bureau te Stockholm, twelke) régeering alkoliolverbod in, d. w. z. van alzoo betrekking hebben op dè hoofd^kaT(ij':i 5 Augustus tot 7 September was bijna in Aug. 1908 Aug. 1909 jSepfeil910i[ 't geheele land verkoop van sterken drank verboden, terwijl die van gegiste dranken Aanranding van het gezag 16 9 23 ten deele verboden, ten deele bemoeilijkt Moordaanslagen werd. en dergelijke 34 12 25 De uitwerking was één groot pleit voor Diefstallen 412 196 3». het verbod. In Gothenburg hadden gedurende de verEen prachtige ervaring! '• » •, bodsweken 116 vervolgingen wegens dronLaat ons trachten overal de drankfiiïbBBR kenschap plaats, en in het voorafgaande gesloten te krijgen. jaar gedurende denzelfden tijd 835. NauWie daarvoor ijvert, ijvect voor welijks was het verbod opgeheven, of de gang en beschaving. ':. oude toestand keerde terug. Immers, vaji Wie tegen de herbergen', is, WsjtjggSfflj-j 8 tot 19 September 1909 met 259 vervolgin- dronkenschap en misdaad. 'T. *y| Katholieke heeren overweegt dit allesj doet uwe plicht en geeft gehoor aan de woorden van den man, door u als opperste meester erkend: onze toestand zal verzacht zijn en uwe beloften vervuld ! Mechelen. Werkman.
Als wij de kroegen eens konden sluiten!
rW
NEDERLAND DE SNELLE VOORUITGANG VAN DE VAKBEWEGING. — OE ONTWIKKELING DER CENTRALISATIE. Het gaat snel crescendo in de Nederlandsche vakbeweging. Het in het begin dezer maanU vê?Sc1,teTieirv'«Be-knopt overzicht van den omvang der vakbeweging op 1 Januari 1913», een publikatie van het Centraal Bureau voor de Statistiek, kwam dat nog eens bevestigen. Met- bijkans twintigduizend leden breidde de vakbeweging zich in 1912 uit, — een getal, tot dusverre nooit bereikt. Er waren: 1 Jan. 1911: 2359 vakvereenigingen met een totaal van 153.689 leden. — 1. Januari 1912: 2529 vakvereen. 169.144 leden. — 1. Januari 1913: 2800 vakvereenigingen 189.030 leden. Dat geeft dus voor het laatste eene zuivere winst van 271 vereenigingen en 19.8136 leden ! Zoowel de vereenigingen van kerkelijke kleur als de overige namen in omvang toe. Het ledental der konfessioneele organisaties steeg van 38.848 op 1 Jan. 1912 tot -13.194 op 1 Jan. 1913. dat is met -1346 leden; het ledental der overige organisaties steeg in dien tijd van 130.296 tot 145.836, dat is met 15.540 leden. 1 Januari 1912 waren 22.97 t. h. 1. Januari 1913: 22.85 t. h. van alle vakvereenigingsleden in konfe^sionale vereenigingen georganiseerd. De verhouding tot de niet koufessioneelen bleef dus vrijwel gelijk. Niet alleen breidde de vakbeweging zieh in omvang aanzienlijk uit, ook haar samenstelling wijzigt zich wel in de richting van meer doeltreffen.de organisatie. Voor wie de taal der cijfers .verstaat, spreekt de statistiek dientiangaande overtuigend. 1 J a nuari 1912 bestonden er 136 vakbonden met totaal 138371 leden, dat was 81.75 t. h. van het totaal aantal Ieden. Een ja-ar nadien waren er 156 vakbonden met 157.285 leden, dat is 83.-21 t. h. van het totaal. 'Het ledental van de vakbonden nam toè met 18914, — bijna de totaalwinst welke de vakbeweging in 1912 te boeken had. De zelfstandige plaatselijke vereenigingen gingen niet meer vooruit; deze vorm van organisatie heeft opgedaan. De groote konflikten, welke in de laatste jaren moesten worden uitgevochten, hebben de arbeiders geleerd, dat in centralisatie, in aaneensluiting van alle arbeiders van een vak in een nationalen vakbond hun kracht ligt. Naar ontwikkeling tot dezen hoogeren vorm van organisatie wijzen ook de cijfers betreffende de vijf bestaande vakvereenigingscentralen. Men kent ze? Het zijn: net iS'ationaal Arbeids-Sekretariaat het Christelijk Nationaal Vakverbond, het Bureau voor de R. K. Vakorganisatie en het Ned. Verbond van Neutrale Vakvereenigingen. In deze centralen te zamen waren georganiseerd op Januari 1912: 82570 leden, on 1 Jan. 1913: 101428 leden. Vrijwel de geheele aanwas van het ledenaantal der vakbeweging kwam deu vakverccnigingscentralen ten goede.
DUITSCHLAND
plaats gekomen, ontsnapte. Do wacht,werd opgeroepen en met de „bajonnet op hot' geweer achtervolgden"zij'.den vluchteling^i dien zij spoedig inhaalden.^ Dit incident had veel volk\vpor d&èaatg^ni gelokt. _. • •( Luitenant Schadt deed toen; vijftig ïn»nj komen, deelde hun - kardoezen mej kogelsi mt en deed ze op de plaats vöortredqp. : Vooruittredend met getrokken sabel, rjepj hij: Indien gij niet uiteen gaat laat iïd schieten. Hij herhaalde driemaal de som-f mafcie en trad vooruit, gevolgd door de! soldaten. Op dat oogenblik ging- h e f .volk} achteruit. De luitenant hield een dertigtal personen aan,waaronder een dagbladschrij-, ver, twee justicie-raadsheeren en een kei-A zerlijk procureur. Alle werden naar de waeht gebracht,) waar de kolonel yan het regiment-ze g n d e ^ ; yroeg. Een ander telegram zegt: i De charge tegen het volk had plaats ftpp( 't oogenblik dat publiek en recbtèrsrde rechtbank - verlieten, waar juist eenetiJje,' lanerijke zaak was afgeloopen. Aldus kwam het dat een procureugl'eni twee rechters werden aangehouden.;^pZijJ werden spoedig in vrijheid gesteld. ,: . -I Men verzekert dat de kolonel yanjrhet'i 98e de operaties leidde. 't Schijnt dat ook een man, die im een,) huis op de tweede verdieping voor heOTVBnV ster zat te eten, aangehouden wwd. ^Pi&v-' om weet men niet. • Men zegt ook dat vele personen bajonet-', steken'bekwamen. De opschudding'ïs grrobt.T Wij gelooven dat al die mannen rijp_ zijn om in een zothuis gestoken te worden.,' HET GEVAL VAN ZABERN IN DEN RIJKSDAG. — DE W T V T S T E B VAN
OORLOG VINDT DAT HET VOLK ONGELIJK HEEFT De minister van oorlog heeft v a n d a a g i n den Rijksdag op :de vraag van de afgevaar-, digden uit Elzas Lathoringen het volgende! antwoord gegeven: Het is bekend, dat'-sent (Segen de voorschriften indruischende behandeling van ondergeschikten wordt ge-i' straft, te meer als daarbij de gevoeligheid) der bevolking van bepaalde landstreken! wordt gekwetst en tengevolge daarvan! tweespalt onder de manschappen zou kun< nen ontstaan. Het is echter onjuist dat'tej Zabern beleediging en - uittarting der.' be-l volking is voorgekomen. De gelaakte uit-J drukking is gebruikt zonder eenige toespel-p ling op de bevolking en de .betrokken offiJ cier heeft niet kunnen'vermoeden, dat. z»i openbaar zou worden. Feitelijk hebben' soldaten hun . dienstplicht ernstig geschon-; den, want de officieren waféh hiet op hoog* te. van de hoogst beleedigende betéekenig,] die aan de uitdrukking vaak wordt verbonJ den. Bovendien 'geldt-het hier een zeer'jont' gen officier. Het ergste van de. zaak is, dat de sol-! daten hun grieven in het openbaar hebben! gelucht en geen herstel, hebbenr gezocht op de wijze die de dienst toelaat. -Met voorbijgaan van de officieele mededeeling is het gebeurde op de meest schaamtelooze en opruiende wijze verdraaid en zoo iets mag niet worden geduld.
DE ZOTTE, HATELIJKE STREKEN DEK MILITAIRE OVERSTEN VAN ZABERN. EEN WAAR SCHRIKBEWIND DRITSCHE-RIJK Eergister avond heeft weer een incident DE EENHEID IN DE SOCIALISTISCHE BEWEGING I S HIER OVERNOODÏG 1 plaats gehad. Twaalf luitenanten wandelden in de stad en hadden eenen burger aan. Larkin's optreden in Engeland blijft d « gehouden, onder vo.orwendsel, zegt men, gemoederen in de arbeiderswereld ontstem-, dat hij niet eerbiedig jegens hen was' ge- men, zijn aanvallen op de leidsrs van de! weest. Zij meenden hem naar den post yan vakvereenigingen worden steedis hariger.,' het kasteel te .'brengen,' tóe» hjj pp de Het is niet alleen de-Oailft Citizen,: ofsdg\
sr
Dinsdag 2 December 1913
T-walvsrceuigingapei's «Ke- «ijn- manier va-n f waarschuwend ophief, riep hij zóo lifide, •doen afkeurt-, ook het laatst verschenen 1 dat alle omstanders hot konden verstaan, 'nunBner fait de «Justice», het weekblad der I tot twee malen toe : --Neen b Natuurlijk verstomden uu alle toejui•'Socialistische oppositie, leest, Larkin duchjtig de los. Ite- solidariteit van de massa chingen.:-... Beteekent dit een prijsgeven door den ' jméet, zooals men ook in dit- geval weer ziet, 'het snöoJo 'individualisme van sommige paus van de door zijn beide voorgangers steeds nadrukkelijk gehandhaafde rechten • roorgaagf-fs,'die alles ondergeschikt maten I aan hot genoegen van te zeggen wat hun op den troon van den voormaligen Kerke•'Itttot den na«i.d-kofat, nog siet to breidelen. iijkea sSfaat, dio in 1870 bij de vorming van ; Alleen do vorming van een sterk» socialis- het tegenwoordige koninkrijk Itaüë werd l tjscha partij, die iiVie stroomingen van de ingelijfd 1 ' arbeidersbeweging in zich opr.cemc, za^ het ZU5D-AFRIKA • verantwoordelijkheidsgevoel kunnen vesti{ ëen" b'ij de'leiders",waarvan sommige zich nog DE OPSTAND UER INDISCHE ARBEIDERS DOOR SII SMARTT BEOOR| altijd slechts aan cen bepaalde groep of onDEELD. — DE INDEUK IN INDIË. f S'ordeel verbonden achten. Nu heeft ook sir Thomas Smartt, de lei•JJBNE REDE TEGEN DE 11EWAPEMN. der der oppositie in het Parlement, in een GEN VAN LORD ASQUITH redo op het congres van de unionistische > In'doal&emeene vergadering te Leeds van part-ij te Kaapstad, gezegd, dat hij de 'het Engelsche Nationale Liberale Verbond woorden van Lord Kardenge betreurde' ïtéeft Asquith. de minister-president-, Don- Hij erkende, dat de Indiërs billijke grieven 'tlêrdaè ten rede gebonden die hij in verband hebbén on de régeering schuld heeft aan de met de aangenomen motie ten gnnste van gebeurtenissen, maar zoolang de Indiërs de .beperking aer oorlogstoerustingen, begon wet overtreden, zou de oppositie de régeernet een offer op het altaar van den wereld- ring steunen tot herstel van üe orde. vrede. «Dè regeoring bejammert niet minVan het gevecht met de Indiërs te Espcder dan iemand in deze zaal, dat jaarlijks rana zegt een.nader bericht, dat do koelies /reusachtige bedragen roor niet-produotieve niet huu rietmessen gebruikten, maar doeleinden worden besteed. Een Engelsch ailewn stokken en ste*nen. De policie telde J ministerie dat voor militaire uitgaven ook slee.its twaalf man met een bevelhebber. i maar één pond sterling meer besteedt dan In Indië raakt men meer en meer opgel noodig i3 zou een misdaad tegen het volk wonden. Men wi] ee:ie groote protcstver• begaan. Aan het feestmaal in de Gildonhal gadering beleggen, die geleid zal worden ;heb ik — aldus Asquith — veertien dagen door den maharadja van Burdwan. • geleden ecn beroep op de staatslieden en de De Engelschen in Indië zijn daarentegen Imannén van taken in alle landen gedaan in geneigd, de houding van de retfeering vaa 'hét belang der beeprting van de kosten voor Zuid-Afrika te billijken. Eerst moet de Mapehihg. Gij zult vragen: «wat hebben we orde hersteld zijn, vindt men. Twee Engel'aan woorden?» cn «Wat zijt gij Van plan te sch-a bladen in Indië, de Englishman en de doen?» States man, keureu de houding van den on«Ik moét erkennen, vervolgde Asn,uith, derkoning, af. 'dat wij niets kunnen doen zonder samenwerOo5f in Engeland betreurt- men zijn taal. king van alle groote mogendheden, maar ik De «Wcstminster Gazette schrijft : als de ^vertrouw, dal waar de filantropen cn. de. heeren diplomaten aan het spreken slaan, ; idealisten, hebben, gefaald, D E VOLKEN dan vliegen de spaanders er af! DOOR HUN VERZET TÉGEN DE -STEEDS STIJGENDE LASTEN EN sre BS 'NIEUWE BELASTINGEN H E T BEOOG- am ' D E D O E L ZULLEN BEREIKEN.» , :.J)e minister beloofde voorts dat hij en zij• ne collega's zooveel mogelijk naar zuinig' héid zullen streven ên trachtte aan te tooVOOR DE ONDEROFFICIERS. — Twee nen dat Engeland.vergeleken bij de mogendheden van'het vasteland, er nog zoo slecht honderd onderofficiers verbleven gedurende verscheidene maanden in de oefenschool van ! piet voorstaat. In 1883 eischten de vloot en hèt leger 49.4 percent van de gezamenlijke het voetvolk, om den graad te veroveren van Staatsuitgaven, in 1906: 50 percent, in 1913: adjudant-pelotonsoverste. Een zeker getal hunner zal, naar gelang der behoeften, bin, : 4a.7 percent. • ' H è t tweede deel zijner rede wijdde As- nen kort hunne benoeming ontvangen. * ** i guith aan home rule. Een algemeene verkieVOOR DE REKRUTEN. — Krachtens f zing daaromtrent wees hij onvoorwaardelijk -af en de bedreigingen der oppositie zullen eene ministerieele beslissing zullen de rekru'de regeering, die volkomen eensgezind is, ten, -te Brussel ingelijfd, te beginnen van {piet van haar stuk brengen en het Engelsche 1 December en tot 13 derzelfde maand, in .'volk geen vrees aanjagen. De regeering zoo- groepen zekere milit,aire inrichtingen bezoerwei als het volk verlangt gehoorzaamheid ken, onder anderen de bakkerij en de slachf *«n dè wet en zal die zoo noodig weten af te terij. Men wil den jonge soldaten toonen dat er veel zorg besteed wordt aan den bevoórdwingen. Het is echter beter dat het nieuwe regee- radingsdienst van het leger. Natuurlijk zal men ze ook den weg toonen 1 ringsstelsel in Ierland niet begint met een [ burgertwist., Daarom heeft spr. alle partrj- naar de militaire klerikale winkels, zij zijn 'en uitgezonderd het hnnne bü te Tdrageii tot immers voor de vrijheid van geweten, onze ' «een sahikking. De verantwoordelijke leiders klerikalen. , a .*. ,.• . . . . . , ' der oppositie hebben deze uitnoodiging gunDE HELM IN HET LEGER. — Het lestig opgenomen en van verschillende zijden 'i«ijn reeds voorstellen geopperd. Al moest ger zal in de eerste dagen van Januari met den helm begiftigd worden. Buiten de gre8pr. erkennen dat er op het oogenblik nog geen vooruitzicht op een vergelijk bestaat, nadiers en de gidsen, zullen al de andere toch waarschuwde hij ongeduldige bedillers troepen het nieuwe hoofddeksel krijgen. In daaruit niet de slotsom te trekken, dat de strijd met wat er zooal verteld wordt, wun'daarvoor gebruikte tijd onnut besteed zou nen we melden dat de helm onzer soldaten «ijn. Men zal nooit kunnen zeggen dat spr. niet in metaal zal zijn. Hij zal overtrokken ide deur voor eenige redelijke oplossing ge- zijn met laken van verschillende kleur, volgens het wapen. kloten heeft, De helm van de ruiterij zal versierd zijn ITALIË met eene streng zwart paardshaar. De eerste soldaten die van den helm zullen voorWIL BE PAUS GEEN « KONING » zien worden, zijn dezen die den dienst doen MEER ZIJN ï van Kamer en Senaat! • ?Wij lezen in een Roomach blad: Meer luxe... meer uigaven! Betaalt ; «Zondag 16 November, toen het pauselijk maar, belastingschuldigen. 'kroningsfeest Op het Vatikaan gevierd werd #** jen de Hi Vader op zijn draagstoel naar de VOOR HET SPOORWEGPERSONEEL. ÏSixtijnsche kartel gedragen werd, deed — De benoemingsbesluiten genomen ten ; zich in de Sala Ducale ecn merkwaardig in- voordeele van de spoorwegwerklieden, zijn gedagteekend, volgens de toegekende bedieléideiit vóór. ningen, van 31 december 1911 of van 30 juÜit de diohte schare van geloovigen, ni 1912. j-waartusschën d e plechtige stoet passeeren Indien de belanghebbenden in tijds in be/stoet even stilstaan. Terwijl hij de hand zit gekomen waren van het uittreksel dier 'op : «Leve de Paus!» Maar de H. Vader besluiten zouden zij, die op het oogenblik gaf duidelijk, nochtans zwijgend, hierover hunner benoeming in werkelijken dienst .zijn misnoegen tc kennen, nademaal waren, de betaalde verlofdagen kunnen bei Pius X Èulke toejuichingen nimmer heeft komen hebben voorzien door de reglementen. ' goedgekeurd. Toen echter sommigen rie>- De minister van spoorwegen heeft besloten 1 péh: «Leve de Paus-Koning», liet Z. H. de dat die verlofdagen zullen kunnen verleend •stoet even stilstaan. Terwijl Z. H , de hand worde* gedurenden het loopend jaar.
VAN ALLES WAT
Daarenboven zullen dezen onder de werklieden, die verlofdagen zonder solde zouden moeten vragen hebben gedurende het jaar 1912, of slechts gedurende den tweeden semester van dat jaar, als vergoeding de terugbetaling kunnen bekomen van het afgehouden dagloon. * * » DE ONDERHOUDSKOSTEN VAN ONZE STAKETSELS. — Wil men weten hoe hoog do onderhoudskosten beloopen,veroorzaakt door de schepen die de haven van Oostende binnenvaren en dc staketsels beschadigen? De kosten voor de bel.aiigrijke herstellingen bedragen meer dan 60.000 fr. Deze som schijnt overdreven, maar men mag niet vergeten dat de kleinste paal 5 tot 600 fr. kost. En cen schip door den stroom medegevoerd, beschadigt in een oogpink een twaalftal palen, zonder de middenpalen die vernield worden. De stoomboot «Le Portos» heeft aan het West-staketsel voor 22.000 fr. schade aangericht.-
BI BI MEM I
LAW O *- m m —
BRABANT
— — — —
••!• IL
zeker oogenblik greep de jongen het meisje vast en beet haar geweldig in den neus. De wonde was zoo erg dat zij zich in 't StElisabethgasthuis heeft moeten laten verzorgen. Dc neuzenbijter had dit gedaan uit jaloerschheid. «Nu zal een ander u ook met meer willens, beweert hij. Proces-verbaal is opgesteld. TURNHOUT. — Doodelijk ongeluk. — Een schrikkelijk ongeluk is hier gebeurd. Het kind der echtgenooten Van Open, wonende einde Papenstraat, viel in een vollen ketel kokend vet, welke de moeder op den grond had gezet. De moeder, die op het geschrei van het kind kwam toegeloopen, haalde het uit zijn neteligen toestand, waardoor zij zich cle handen verbrandde. Hare wonden zijn zeer erg. Wat het kind betreft, dit is na eenjge uren schrikkelijk lijden, overleden. B.
LtifiB TILLEUR. — Echtelijk drama. — In de Nicolaystraat is een echtelijk drama gebeurd. In het huis n. 7S dier straat wonen de echtgenooten Gramdorge-Soumagne,met hunne drie kindereu, 14, 11 en 10 jaar oud. De man, 36 jaar oud, is meestergast te Seraing, en zijne vrouw houdt herberg. De man was aan den drank verslaafd eu dikwijls ontstond er twist. Verleden nacht was Graindorge dronken thuis gekomen en m.iakte ruzie met zijne vrouw. De man .ging zijn revolver halen, doch toen hij er mee verscheen, sprong zijne vrouw op hem toe eu ontrukte hem het wapen. Zij zelf loste dan twee schoten op Graindorge, die door beide in het hoofd getroffen werd en ten gronde, stortte. De geburen kwamen toegesneld. Het slachtoffer werd naar het gasthuis te Luik overgebracht, waar de geneesheeren zijn toestand zeer erg vonden. De vrouw werd aangehouden en in het gevang opgesloten.
BRUSSEL. — Door cen tram omgeworpen. — Gister stapte de echtgenoote Dewinter, groentenverkoopster, Hertstraat, te "Anderlecht, de Zwarte Maagdenstraat over, toen zij door een tramrijtuig overreden werd. Zij was al tc lief. — Verleden nacht maakte de genaamde Hector T..., wonende Regentlaan, kennis met eene jonge lieve in een drankhuis der Naamschepoort. Tijdens een smakelijk avondmaal begaf M. T... zich naar den koer. Op het einde van het maal stond de juffer eensklaps op en zegde te moeten heen ga-an, daar hare moeder doodelijk ziek wa-s. Zij verdween. Toen de ontgoochelde verliefde zijn frakaantrok en er. druipende wilde van onder NAMEN trekken, stelde hij vast dat zes bankbiljetDINANT. — Verpletterd. — Eergister ten van 100 fl'. die zich in zijn binnenzak had een schrikkelijk ongeluk plaats te Gimbevonden, verdwenen waren. ncc. Do kleine Wotquenne, 3 jaar oud, Het meisje wordt verdacht dit gestolen te wilde de straat overstappen doch, werd hebben en wordt opgezocht. verrast door eeu zwaar geladen wagen, Omgeworpen. — Verleden nacht is waarvan de wielen het over het hoofd liep. een persoon door een auto omgeworpen die Het arme wicht werd het hoofd vermorop hem reed door eene botsing met cen zeld en op den slag gedood. De vader va-n andere auto te willen vermijden. De ge- het ongelukkig slachtoffer bevond zich kwetste werd in der haast naar het gast- maar op enkele stappen van het gespan, huis overgebracht. Zijn toestand boezemt toen het ijselijk ongeluk voorviel. onrust in. —.— Door ccn auto verpletterd. — Gister WEST-VLAANDEREN avond, om G ure, is eone oude dame, van OOSTENDE. — Ifoeling. — Eergister den tram stappende aan de Fontainas- morgen waren verSMIeidene jonge kerels plaats, door een taxi omvergereden. lawijd aan het maken in het kwartier van Hèt slachtoffer werd bewusteloos en erg het nieuw PostUotel. De agent Camille gewond opgenomen. Na de eerste zorgen Jonckheere, verzocht hun stil te wezen. De in eene apotheek bekomen te hebben, werd Jonckheere, verzocht hen stil te wezen. De zij naar het gasthuis overgebracht. Hare heere maande de ruststoorders nogmaals persoonlijkheid kon nog niet opgemaakt tot stilte aan. De kerels, die' intusschen worden. van het Leopoldpark gekomen waren, naPoging tot zelfmoord. — Eergister men er kareelsteenen op en wierpen er avond, om 6 ure, ging eene juffer langzaam mede in de richting van den agent, die langs de kazerne van het Klein Kasteel, verscheidene malen getroffen werd en ten toen zij eensklaps in de vaart-,van Char- gronde viel. leroi sprong.' •• .--yr' i, ' De voéstastrds sprongen dan naai dèft Voorbijgangers sprongen haar ter hulp en agent toe en brachten hem nog verscheikonden haar uit het water halen. Zij ver- dene slagen en stampen toe. Daarna naklaarde Emmai Vanderspeen te heeten, 15 men zij de vlucht. Jonckheere gelukte er jaar oud te zijn en te Molenbeek te wonen. in zich naar het bureel te slepen. Na door een geneesheer verzorgd te zijn, wrrd hij Zij leed aan liefdeverdriet. ST-GILLIS. — Hevige brand. — Gister naar zijne woning overgebracht. Eenigle, der aanranders zijn gekend. morgend ontstond brand in het gazgesticKt der gemeente. Onmiddellijk werden de OOST-VLAANDEREN pompiers verwittigd die ter plaats kwamen. AALST. — Botsing. — Eergister botste Het vuur was ontstaan aan de oplichters die de wagonnetjes kolen van de vaart aan een kamion, geladen met melkkannen in in den omtrek der Varkensmarkt, op het het gesticht brengt. Boven den oplichter is een ketel aange- gerij, toebehoorende aan de weduwe Bruybracht die hem doet werken. Den arbeid landt, wonende Mijlbeek-Hoekskcn. Het verlatende hadden de werklieden de on- achterdeel van het voortuig werd erg bevoorzichtigheid begaan het vuur in den schadigd, maar er gebeurden geen perketel te laten. Men veronderstelt dat gloei- soonlijko ongelukken. DENDERMONDE. — Lijk opgevischt. — ende kolen op de tonnen vet zijn gevallen Eergister heeft men omtrent het oud sas en zoo het vuur werd gesticht. uit den Dender het lijk opgevischt van den De pompiers wierpen stroomen water op Gustaaf Pauwels, 19 jaar oud, het vernielend element dat men na drie genaamden en wonende in de Veerstraat. Do ongelukuren meester was. Gansch den oplichter kige was stoker op eene aldaar liggende werd vernield. stoomboot. Men denkt dat hij bij het te huis' komen in het water zal gevallen zijn. ANTWERPEN ANTWERPEN. — Bijna den neus afge- Het lijk is naar zijne woning overgebracht. HUULSTE. Brand. — Eergister is beten. — Een 26-jarige V. uit de Vekestraat is erg verliefd op een 21-jarig meisje, een geweldige brand uitgebórsten ter herClementina M., uit de Schuttershofstraat. berg «De Vos», gehucht Muizel, en beHet meisje houdt er echter zoo erg niet woond door'Karel Naessens,vlashandelaar. Het vuur, ontstaan op den zolder, die met aan. vlas 'was opgevuld, nam spoedige een Eergisteren avond wachtte hij haar af in groote uitbreiding. de Everdystraat, toen ze van haar werk De bewoners, geholpen door de geburen, kwam. Ze geraakten aan ' t twisten en op
stolden alles in 't werk om de vlammen uii te dooven, doch deze, prooi genoeg vinc'ei ue, hadden gansch deu zolder ingenomen en weldra stond gansch het gebouw in laaij vlam. Aan blusschen viel n i e t t e deuken Gansch do herberg en winkel wei-den de prooi der vlammen. Het gebouw en dl meubelen zijn slechts verzekerd.
SPORT
~
VOETBAL' UITSLAGEN VAN ZONDAG 30 N0VEMBE5 Eerste afdeeling Leopold Club ö — C. S. Verviers, 4. Standard C. L. 2 — Un. St-Gilloise, 4, La Gantoise, 0 — Racing C. B. 2. Daring O. B., 8 — Antwerp E.' O. 0. • ! ' Beerschot A. C , O — 0 . S. Brugeois, 0. F. C. Brugeois, 3 — Racing Gent, 0.' Reserven C. S. Verviers-, 3 — Leopold Club 4, . U. St-Gilloise, 3 — Standard C. L. 1. Racing O. B., 6 — La Gantoise, 3. Antwerp F. C. 1 — Daring C. B. 2. R. C. Gent, 3 — F. C. Brugeois, 0, Promotie Excelsior S. C , 1 — F. C. Luik, 9. F. O. Mechelen, 2 — Uccle Sport, 3, S. C. Anderleoht, 3 — S. O. Kortrijk, 9 Bressoux F. C , 2 — Tilleur F. O., 1. • " Exo. Hasselt, 0 — R. C. Mechelen, 2. St. Leuven, 4 —Lyra F . C , 0.
—
6 EH T —
—
—
1
11.
Oe kommissie der vlaamsche zaak De vrienden en partijgenooten die zich' aangaven, of deze welke een handje willen helpen aan de Kommissie: «Vooruit en de Vla-amsche Zaak.», worden opgeroepen dinsdag 2 December om 7 Ure 's avonds; in «Ons Huis», Boekerijzaal, waar de eerste zitting' dezer kommissie zal plaats grijpen.
Bond der Gentsche Maatschappijen van Postbedienden TREKKING van de GROOTE TOMBOU Officieele lijst der winnende nummers: le prijs N. 457082. — 2e pr. 554448. —3e pr, N. 696393. — 4e pr. 649990. De andere prijzen zijn gewonnen door de' volgende nummers • 438755 — 627552 — 375458 — 654392 — 434313 385899 — 627704 — 477282 — 544Ö19 — 622069 125667 — 557592 — 521284 — 323500 — 20237.4 4-13204 — 483460 — 3792Ü — 111490 — 342567292232 — 183008 — 606027 — 332892 — 434123 15539.3 -^-209699..^, 553Ö87 — ia7022 —^8085 Ï97658 -<•' 542990' -^ 68S5f2 "— 663843.'—"458M8 693896 — 254536 —.51941-1 — .547980—T 357285 657555 — 2o0948 — 510830 —. 401693 —"1427B3 667280 — 637198 — 665770 — 579242 — 413615 113852 — 405101 — 687131 — 290938 — 510624 618493 — 244306 — 270245 — 271955 — 437216 433831 — 430666 — 654361 — 351929 — 535517 144538 — 673778 — 297617 — 662807 — 3S4030 493588 — 331353 — T51506 — 210619 -<- 329Q55 100614 — 319516 — 478338 — 680009 — 68S530 357014 ""• 561656 — 293928 — 593753 -^-158889', 369502— 690219 — 518611 — 530761 -^'414265691296 — 6514&) — 299519 — 379847 — 241638 478423 — 457275 — 500202 — 414910 — 496352 528609 — 137450 — 449202 — 342SS0 — 457316 566012 — 223462 — 156148 — 527365 — 109ÏÓ6 157574 — 326954 — 490334 — 4.24851 — 12G180 206639 — 198857 — 692734 — 311903 — 532341 559690 — 3-45189 — 490533 — 401232 — 425545 132728 — 167174 — 518771 — 380785 — 546561 272723 — 391172 — 585935 r*- 558142 — 495611 622825 — 3i»o04 — 609863 — 615089 — 429609 310523 — 661711 — 23f608 — 300598 — 253747 383852 — 152021 — 412633 — 589282.Prijzen der omslagen: 1. Een Velo, waarde 200 fr., gewonnen door N. 1700. •**, 2. 75 fr. in geld N. 6460. — 3. 25 fr. in geld N. 2868. - '-.-• I Bericht. —- Do prijzen mogen afgehaald, worden ten lokale, Walpoortbrugstraat, 13, tot 21 December 1913, 's Zondags van 11 tot 12 uur, den Maandag, Dinsdag en Zaterdag ; s avonds, van 7 1/2 tot 8 1/2 ure. , '
Pelle leerdp 'dezen winter volstrekt nïet" en begon nu Pelle's naakt lichaam met ren in de nabijheid. De jongens spraken het water vol drijfijs zich boven «hem een bos stroo te wrijven, terwijl de jon- lezen, maar hij leerde twintig geestelijk?' sloot. De bovenste puntjes van 'zijn haar plechtig en zetten een somber gezicht — gen op bed lag eh onder de ruwe behan- liederen van buiten, alleen doordat pJ die menschen hadden wat meegemaakt, doken weer op, hij maakte een paar be- deling heen en weer rolde. zijne ooren gebruikte en het gelukte WF'. wegingen als een zwemmende hond en misschien moest men ze handen en voeLasse stoorde zich niet aan het gekreun, den naam « lafaard » geheel te verliaw-; zonk. ten afzetten voor het koudvuur. Elke jonHij had grond gewonnen en bevest'?de maar vloekte. De jongens liepen verward en schreeugen deed alsof hij zijn deel aan de smart zijne positie door allerlei kranige streken — Ja,krankzinnige kwajongen — in de Roman van v':? had, zij spraken mannelijk en met van wend heen en weer. Een hunner haalde haven te springen, midden in den winter — de school begon hem als een flinkeji: eene bootshaak. Toen kwam Hendrik ontroering doffe stem. als een verliefd vrouwspersoon — gij jongen te beschouwen. En' Hendrik die — Maakt dat gij wegkomt-, os 1 riepen Bödker aanloopen,hij sprong in het water s c h u r k ! Ransel verdient gij, een flink anders om niemand gaf, nam hem vaak (Vertallng"door ÜO ARENDERG) en verdween; een stuk ijs danste op het zij Pelle toe. .••'': pak slaag. Maar dezen keer wil ik nog onder zijne vleugels. Zij konden op dit oogenblik geen water, het had hem aan het voorhoofd genadig zijn.als gij zorgt dat gij nu gauw Vaak plaagde hem zijn geweten, voor-i getroffen. Tweemaal stak hij zijn hoofd ^ D e naam « lafaard » bleef Pelle fiard- lafaard verdragen. gaat slapen en begint te zweeten. Zou namelijk wanneer zijn vader in zijn Pelle had tranen in de oogen, maar toe- door het drijfijs om lucht te happen, toen misschien eene kleine aderlating niet nieuwen weetlust bij hem kwam onvae iekkig bij, nooit had hem iets zoo gehinkwam hij met Pelle boven. Zij trokken 'dferd alS' deae naam. En hij was niet af geven wilde hij niet. Hij zwierf langs het oplossing van het een of andere raadse hem op de pier en Hendrik begon blinde- goed voor u zijn ? te schudden voor de zomer kwam — dat bolwerk rond. Pelle wilde geene aderlating. Hij lag te vragen. Dan stond hij daar en kon met ; lings op hem los te ranselen. 'duurde nog lang. — Maakt dat gij wegkomt! riepen zij • -, Pelle had het bewustzijn verloren,maar daar en voelde zich n u hij gebraakt h a d , antwoorden. . Öp een dag liepen de vissch'ersjortgeris weer en grepen dreigend naar steenen. — Gij zijt toch' degene die de geleera-: weer heeiemaal goed. Maar hij w a s in de slagen werkten opwekkend.Plotseling In de pauze op d9 pier rond. Een boot Ga naar de andere boeren. heid moest bezitten, zegde Lasse verwu-| eene zeer ernstige stemming. was juist met een akelige lading door het Zij kwamen bij hem en stompten hem. sloeg hij de oogen op, was met een sprong -'. . . — Als ik nu eens verdronken was?... tend. •drijfijs gekomen — met vijf stijf bevroren — Waarom staat zij daar in het water overeind en rende als een kieviet het-land Toen de winter ten einde liep en nei, zegde hij ernstig. ïmannen, vin wie er een dood was en in te turen ? Gij mocht eens duizelig worden in. — Ja, dan had ik u half dood geslagen, examen naderde, kreeg hij het benauwd. —Maakt dat gij naar huis komt, brul|bet spuithuis lag; de vier andere lagen en hals over kop erin vallen ! Maakt dat Er gingen allerlei akelige'geruchten om,'in de hutten, waar men ze met ijs wreef gij bij de andere boeren komt, hoort gij, den de jongens hem na. Loop zoo hard zegde Lasse woedend. trent de strengheid bij het examen - ae. Pelle lachte. gij kunt, anders wordt gij ziek. Zeg uw Tom de kou er uit te jagen. Aan al die lafaard! , jongens spraken van « hlijven zitten >• en — Ja, gij lacht, woordverdraaier,hoonvader maar dat gij erin gevallen zijt. iheerlijkheid hadden de boerenjongens Pelle was werkelijk duizelig, zoo _> ! En Pelle rende, hij behoefde geene de Lasse. Maar als men n u eenmaal de zelfs van « weggejaagd worden ». geen dareL De jongens uit het visschers- krachtig omklemde een besluit zijn -herPelle had het ongeluk dat hem- geen vader van zoo'n verdomden windhond waarschuwing. Toen hij ' Steenhof bejïorp liepen in en uit en za^en alles, joe- sentjes. enkel gezang werd overhoord. Hij moesvgen heu weg als zij naderbij kwamen en — Ik ben niet meer lafaard 'dan gij, reikte, waren zijne kleeren bevroren, zijn is... Woedend liep hij den stal uit. Maar van den zondeval vertellen ; met den ap-, .verkochten karige berichten tegen hoogen zegde hij. Gij hebt niet den moed in het broek kon alleen staan toen hij eruit kroop. Hij zelf echter was heel v.arm. élk oogenblik luisterde hij en k w a m naar peldiefstel ging het, maar de vervloe-, •prijs. water te springen. Hij wilde zijn vader niets voorliegen CTI Pelle kijken — of hij oek koorts of een k i « E n God sprak tot 'de slang : ö« mK; — Hoor hem. eens ! Hij gelooft dat men '. .De boot had een Finschen schoener op ander duivelsch ding kreeg. ,zee drijvend gevonden, geheel met ijs be- uit louter plezier midden in den winter vertelde alles juist zooals het was. ,qp uwen buik kruipen, gU zult op uwenM a a r Pelle sliep heel vast, het hoofd Lasso was woedend.zoo woedend als de in het water springt en verstijvende 'delit en met vastgevroren roer. jongen hem nog nooit had gezien.— Lasse onder het veerenbed. Hij droomde d a t hij IW.ordt vóortgeuty. ï •Pelle wilde zich niet buiten de zaak kramp krijg'. Pelle hoorder juist nog hun hoonend wist hoe een paarrf behandeld moest Henrik Bödker zelf w a s . ' * \ ' llaten houden en al schopten zij hem ook tegen zijn scheenbeenen,' hij bleet-luiste-,; lachpn tq&n hij over de pier sprong.en .-«orden omdat het niet verkouden werd FEUILLETON' VAN 2 DECEMBER
(54
Pelle, ^ Veroveraar Martin Andersen Wexö
•
-.
*
*
*
"Tlf>i
Dinsdag" 2 DecemSer "1S13
fabrieken. — Begroeting van 1914 (de heer Boddaert). — 15. Kerkfabriek van St-Jaoobs. —Vraag tot machtiging om e,n, «tadsgrond Boekerijstraat, aan t e koopen (de heer Fraeys). — 10. Kanaal van Terneuzen. — Electrische verlichting en drijfkracht. zal gedaan zijn, wanneer gij besloten Üvereenkumst met de Maatschappij « Cenhebt slechts de echte Emulsion SCOTT trales électriques des Flandres»: — 17. Verte nemen, f Niet een namaakse! kan .' Nog onlangs deed men opmerken dat de ordening der Haven. — Liggeld en vérblijfdit krachiig heelmiddel evenaren. •• Eugcischou en bijzonder de vrouwen, in.kei. termijnen voor hte hout (de heer VerstraeTuigenleen, bijna allen een zeer schoone ten). — IS. Gebeurlijke stichting van een Bij beternis vernieuwt de Emulsion haartooi hebben, Eene londensche, op bezoek SCOTT de krachten, helpt de aanWerkrechtersraad te Deynze. — Advies van 'dij eene belgische familie Miss Pictongetaste weefsels herstellen en verden Gemeenteraad (de heer Van 'CeulePront, 13. Bt-Stcphen Road, Baywaster, zekert eene spoedige genezing. Voor broeck). — 19. Nijverheidsschool. — Wer(london W., heeft'-er ons don uitleg van ken voor het- plaatsen van nieuwe mekanide bloedarmoede, de Engelsche ziekte, ««oven. sche werktuigen. — Stemming over een de uitputting, de ziekten van bloed en 2ij vertelde dat tea gevolge van cene aanvullend krediet (de heer Fraeys.) beenderen, kliei'gezwellen en bloedlickto zij bedreigd was met eeno te vroege waterigheid verschaft de Emulsion 20. Lagere schulc-n. — Bouwen eener be'fcaalhoofdighcid eu de haren die zij hebdiS C O T T onveranderlijk wondere talende school voor meisjes in de Zebrajen had van eene vuile grijze kleur geworden waren. Terstond bereidde zij hot, ver- straat. — Plannen, bestek en lastenboek (cle uitslagen. In gevallen van sleepende 'naarde middel. Zij tocht bij eeu apothe- heer De Vynck)..— 21. Scholen voor volbi'onchieten, ker 50 grammen wzesvater gemengd met wassenen. — Openen eener avondschool -]0 grammen sodahyposulfitó ; zij' kocht voor mannen, Begoniastraat. — zl2. KinderBok 80 grammen juvonileau. Zij mengde ' tuinen. — Aankoop van ecn grond Heirnis'zelfs bij aanvang van tering, werkt de Emulsion SCOTT de vor'Üe tweo vloeistoffen bij gelijke deelen vol- laan. Uitslag van het onderzoek de commodering der ziekte tegen, vermeerdert de natuurlijke herstellingskrachten gens dc noodwendigheid en deed er 's mor- de et incommodo (de heer Beghin). — 23. van het lichaam eh helpt de natuur om eene spoedige genezing te ,'gcnds en 's avonds cene kleine hoeveelheid Lagere-, bewaar- cn adultenscholen en kla.sbekomen. De ban langs hare haren met cen kleine bor- s»n van huishouding. — Begroetingen voor 1 'itsl. Na enkele weken hadden hare baren 1914. (de heer Bruggeman). — 24. Lagere tiiet alleen liunnè natuurlijke kleur her- scholen. — Wijzigingen aan de verordeninkregen, maar, groeiden weer overvloedig gen. Verlofdagen. — 25. Crisisfonds. — ien blond zooals in den tijd harer kincis- Standregelen (de heer Vander Stegen). — Jieid- Zij voegde er bij dat dit middel, ge- 26. Nicuwjaarfoore. — Dampoort (cle heer makkelijk om tc huis te bereiden algemeen De Vynck). in Engeland is gekend en daardoor een Geheime zitting. — 1. Belastingen. — Re.groot deel harer landgenooten aldus bet ald.del vinden om zich cene groote en zijd- clamatiën. — 2. Burgerlijke Godshuizen. — Commissie. Vernieuwing van het mandaat 'achtige haartooi te bewaren. De Belgen zullen nn het geheim van onze van gezel D. Peelman. Kandidaten der heeft altijd het fabriekmerk op het omhulsel: den ,. èverzeesche buren kennen die zich van dit Commissie en van het College: le Kandidaat: gezel Dan. Peelman, uittredend lic!; Visscher, dragende eenen grooten kabeljauw op S middel bedienen niet alleen om de jeugd den rug. • Dit;l merk eischende, dat' is u de o n t - » immer baren te hervinden, maar om er 2e kandidaat: gezel Jan Pankock, lid van ook de schoonheid en de overvloed van 1P het Bureel van Weldadigheid. goochelingen besparen, welke de minderwaardige 9 Ti. Middenbestuur. — ï'ersoucel. Beglebehouden. M' JJ..., Louisalaan. Brussel en heelmiddels^daarstellen."1^ De echte' Emulsion9 'inderr-n : Ja, dit za! ze verhinderen van mcnta.ire verhooging van jaarwedde (. VerSCOTT;'wórdt ï gebruikt" in . de Kinderkribben jjt ait te vallen en zal hen krachten geven. Gij bessein, onderbureeloverste). — 4. \S erkvoor ', bloedafme j kinderen {te j Brussel-Boendael.^j» i.z.(Jr bit de juvelineau vinden bij gelijk welke beurs. — Personeel. Aanduiding van een '.ss-.Tr Prijs 2,25.fr.'en 4,50 fr. bij alle apolhekers. Staal vracht'/rij, TT? Commies. — 5. Begie der Gas. — Benoetpotheker. . .'Z^zi mits-50?cêntiemea in postzegels, gestuurd aan M. G. Cobben- w ming van cen meesterknecht. — 6. Openhagen,'3.VZuidstraat,tBrus5Cl.;$*t,--;rr ry^t-'/yJ^r^yï,:;~. ,.;.$£ N.-B. — Eischt de naam van C. Jacob bare reiniging. — Personeel. InbesclnkbanrSpotheker van 1" kis, op alle flesschen. heid uit reden van ziekte van den contro(21213). leur M. D'Hossche. — 7. Bureel van WeldaSYNDIKAAT DER BEDIENDEN hanger; stoelmaker; meubelmaker; borsteldigheid. — Vernieuwing van het mandaat • — B I J N A EEN ERG ONGELUK. - van M. De Breuck. Kandidaten van het Bu- MAGAZMMEK I M ' ^ K K E R S EN HAN- maker ; peperkoekbakker; moutenier-brou. preter reed op den Meulesteedschenstee-n- reel en van het College, le kandidaat: D. DELSREIZ1GERS. - Al de leden worden wer; duivelaar; .meestergast voor katoenweg juist een tramrijtuig over de spoor- Prosper De Breuck, uittredend lid; 2e kan- dringend verzocht Dinsdagavond om 7 ure weverij; lijnwaadwever; katoenwoller; apwegovergang, toen de trein Eecloo-Gent didaat: M. Ch. Mast de Maeght, advokaat. tegenwoordig te zijn in <;Ons Huis», voor preteerders; schoenmaker; sigarenmakers. met gematigde snelheid kwam aangereden. Voor buiten Gent :MetaalarbeiderB; zink8. Atheneum en Middelbare school. — Be- propagandawerk in do stad. ' De machinist die het gevaar bemerkte, sturend bureel. Vernieuwing. — 9. Nijversmeltei's; ijzerdraaier; paswerkers; slotsloot dadelijk de remmen, waardoor de heidsschool. — Besturend bureel. VernieuTE VERKRIJGEN in tle Kruideniers. maker-bankwerker; soudeerder voor koper; trein stilhield op nauwelijks eenige passen wing. — 10. Nijverheidsschool. — Onderwij- winkels van «Vooruit», i'antaisie-cliocolade metser; aardewerkers; eneadreerder; vervan het tiamrijtuig. zend personeel. In beschikbaarheidstelling artikelen aan 3.75 franken dc kilo, 0.38 fr. nisser en verzilveraar; lattenklievers; koolHet schijnt dat de barreelwacbter de om reden van ziekte. — 11. Betalende scho- het vierendeel. Alles in onze eigene bak- mijnwerkers jmoutenier-brouwer; hekelaar; barreel niet bad kunnen sluiten, daar hij len voor jufvrouwen. — Benoeming, van bij- kerij vervaardigd. \Vy zijn dus verzekerd meestergast voor vlaspreparatie. luist aan den telefoon geroepen werd. Halve, gasten: Vleeschhouwer; peperzondere leeraars. — 12-. Scholen voor vol- van eerste hoedanigheid en zuiverheid. wassenen. (Mannen). — Bestuur. — 13. LaBonbons van 1.00 fr; 'tot 3.70 fr. dc kilo koekbakker; kleermaker; schoenmaker; | — DE SUIKERIIFABRIEK ,< LA BEL. gere- en bewaarscholen.-— Onderwijzend van dc beste fnbriekcu van België cn Enge- margeerder; pedaaldrukker; clicheerder; J.E JAK1HNIERE » viert dit jaar haar 120- personeel ontslag. — 15. Kosteloos onder- land. haarkapper; mecanicien; stovensmid; blikiarig bestaan! Uit zegge u genoeg! (5) wijst — Lijst van rechthebbende, i— Ï6. slager; ijzerdraaier; vijlkapper; fraiseerPoelsnepstraat. — a )Aankoopen in der NELLISKR1NG. - - Heden maandag der; cementbewerker; loodgieter; schrijn' GEMEENTERAAD. — Zitting van minne, b) Ruiling en openbare veiling van om' 7 1/2 ure solistenles, om 8 1/2 ure repe- werker; rijtuigkasmaker; meubelmaker; Maandag 1 December 1913, te 4 ure namid- gronden. — 17. Bernard Spaelaan. — Aan- titie. beeldhouwer; appreteerder voor kaders; dag. — Dagorde: 1. Wedstrijden voor IIoo- koop van een perceel grond. — 18. Machti03 Donderdag om 7/2 ure solistenles; om 8 vergulder; yernisser; houtdraaier; borstelJér Onderwijs. — Uitreiking der beloonin- ging om. rechterlijke gedingen in te span- 1/2 ure repetitie. maker. fe: ; jen sjorleeiid door de Stad. — 2. Gemeente- -Tien : a j Str-Jbrisva&rdekén.- b) ïlaïidria. Pa- ••\rZondag,.om ril -«re,-..algemeene LecrjongCsijs.:_ Pa'steib^kl^r; vleeschhourepetitie jSt/w— Proces-verbaal van nazicht (schepen' lace. — 19. Zwemschool (Overzet). — Over- voor de uit te voeren kooren op het eo-ncert wer ; spekslacbtf r ; auikei'bakkers; ..monteer.ntefele). — 3. Belastingen. — Vaststellen name door de stad. Goedkeuring van dè af; van 14 dezer i n h e t Casino. der ; wollebewérker; aangever voor doorvan rollen (schepen Anseele.) — 4. Veilin- standsakte. Deze repetitïën moeten stipt gevolgd haler, manchonwevers; jongens voor ap,gen van stadsgronden. —. Goedkeuring prêts; zadelmaker; tabakbewerker; boodworden en wij doen terzelfdertijd een op(schepen Anseele).— 5. Godshuizen : a) Verschapper; mecanicien; paswerker; hoefroep tot de oude leden en meisjes welke het SINTERKLAAS! SINTERKLAAS! huringen binnen Gent (do heer Boddaert.; « Vredezang » medegeleerd hebben. — smid; rijtuigsmid; vijlkapper; vijlkapper; b) Veiling van boomen (de heer Boddaert); — Koop al uw gerief in dc Volksdrukkerij, koor Wij moeten eene puike uitvoering voorbe- schrijnwerker; rijtuigkasmaker; behanger; e) Hospitaal. Bouwen van gemakputten. Hoogpoort, 29, Gent. beeldhouwer, meubelmaker; kadermaker; Groote keus van ransels, riemen, sacs reiden. Wederbelegd van fr. 1.600 (de heer BodEr dient dus nog veel te worden gewerkt, goudsmid, diamantslijper. daert). — 6. Weldadigheidsbureel. — a) d'écolcs, plumiers, cahiers, glazen inkpotVROUWEN: Katoen: spinster, bomster, gezien bet nieuw koor «Dans les bles» van Veiling van boomen (de heer Boddaert; b) tcn, enz., enz. etiragemeisje, haspelaarster, weefster, vlasVoor dc grootere hebben wij mooie pren- Gabriel Pierné on het ..programma staat. Verpachting va.n landgoederen. — 7. Kerk spinsters en haspelaarsters; j u t e : spinsters ten van 0.35 fr., gekleurde ü.75 fr., verders (»an Ste-Eljsabeth. — Legaat Ma-ssot. Aan— GEMENGD KOOR «VERBROEDE- en etiragemeisjes; naaister op atelier voor vaarding (de heer Boddaert). — 8. Pastorij groote keus vau plaasteren beelden. RING ». — Dinsdag om 8 1/2 ure repetitie fijn linnen, borduurster met machien; naaiVan Meulestede. — Herstellnigswerken (de W1NTERGARTEN, Kuiperskaal, voor de mannen, Woensdag om 8 1/2 ure sters thuis voor kinderkostumen; strijkster fieer Boddaert). — 8. Belasting op de giften voor waseberij; doozenmaakstërs; inwonen, Sn legaten ten voordeele der openbare ge- open allo dagen, om 3 uro namiddag. Dc repetitie voor de vrouwen. Allen op post! Ecn nieuw koor eal be- de dienstmeiden voor keuken, boven en itiohten. — Voorstel van het gemeentebe- artisten treden op in - dagvertooning den voor alle werk, kindermeid; inwonende stuur van Koekelberg om voetstappen aan zondag, maandag, donderdag cn vrijdag. gonnen worden. meiden voor hotels. 3420. te wenden ten einde de openbare liefdadigVoor buiten Gent: MeeBteres voor spleetheidsgestichten te doen ontslagen (de heer LOKAAL « VERBROEDERING », sters. schepen De Weert). — 10. Museum van MEIBLOEMSTRAAT. — De prijs op het Halve werkstere: Katoen: monteersters Schoone Kunsten. — Aankoop van eene bal van de Turners der « Verbroedering» en aftreksters voor continues en bancs; schilderij van Van Melle. Crediet (de heer is gewonnen door Marie Dubois met numbakaftreksters; vlasaftreksters; kleermaakschepen De Weert). — 11. Belasting op de mer 21. sters; doozenmaakstërs; dienstmeiden. rinsten en het inkomen der vennootschapLccrmeisjes: Katoen : bomsters, vlasbepen in aandeelen. — Wijziging van het beDE MOEDERS die ter gelegenheid werksters; naaisters voor kleederen, broesluit des Itaads van 20 October 1.1. (de heer van het Klaasfeest hare kiuderen met ccn ken,, man'skleeren, linnen, gilets, confec-, Bruggeman). pak chocolade willen vergasten, moeten hel ties, handborduurster; doozenmaakstërs; , 12. —Buurtspoorwegen. — Wijziging van mark V. koopen. Alleen tc verkrijgen in dc — _ WERKBEURS, - t Worden gevraagd: boodschapster, dienstmeisjes. de oorsprongsnunten van de lijnen Gent- kruidenierswinkels vah Vooruit ch speciaal MANNEN: Paswerkers; machinist, monSïffelaere en Gent-Loochristy (de heer Car- voor ong gemaakt. teerders .voor gazmotors; ijzerdraaier, déIN DE SCHOENMAGAZIJNEN van Prijs 1.30 fr. het pak van 2 tabletten. collecteerder; monteerclerselektricien; loodJentier). — 13. Berg van Bermhartigheid. «Vooruit» vindt men altijd de laatste nieu0.26 fr. dc tablet. f Begrooting 191-1 (Hardyns). — 14. Kerkgieter; beeldhouwer; meubelpolierder; be. wigheden. 3
.Stadsnieuws
DEfEERSTE
Waarom hsbben de Engelsche vrouwen zulke schoons haren ?
STAP T O T - DE* ^GEZONDHEID &
lastig'en hoest en aandoeningen der luchtpijptakken,
I
SION
f
•HOPJlËSÏ
MBiiLIfi
PEUILLETON VAN 2 DECEMBER
(5
van Eugeen SUE j 0,. konden wij den lezer onze zonderd e gewaarwoordingen beschrijven, J*n wij in eene reeks van woorden, die word, diefstal en bloedvergieten beteepen, en nog afschuwelijker en vreesefe zijn dan de afschuwelijke vreese| w dingen, die zij -uitdrukken, toen wij 'P die reeks eene lernspreuk aantroffen '*° poetsen, zoo teeder godvruchtig : Wir-de-Maric! ' s 't niet eene schoone lelei, die haren «smetten, weiriekenden .kelk verheft ^fnidden van een bloedbad? ^onderlinge tegenstrijdigheid, vreemd ^J'al! de uitvinders van de afgrijselijke jrj jwbben zich verheven tot heilige £?zie zij hebben nog meer bekoorlijk7 l a bijgezet aan het kuische denkbeeld, fltnvoor zij een woord zochten I •s men niet genetgd, hieruit en uit zoo |M andere kontrasten de die misdadig*,|evensloop oplevert, het besluit op te J**"1, d.it enkele beginsaien van deugd *«vrucht als 't ware zijn ingeschapen ;. I!u en dan in de duisterste gemoede" een helderen lichtstraal waj^en?
Verdorven menschen, die niets, volstrekt niets goeds hebben overgehouden, zijn zeer zeldzaam. De beschermer van Goualeuse (wij zullen den onbekende den naam van Rodolphe geven) was dertig jaar oud. Zijne middelmatige ranke gestalte, hoew£l volkomen geëvenredigd, deed geenszins d e verbazend kracht vermoeden, die wij hem in het gevecht met Chourineur hebben zien te toon spreiden. 't Zou moeilijk zijn, aan't-e uitdrukking van zijn gelaat een bepaald karakter toe te schrijven. Dat gelaat vertoonde eene mengeling van al wat uiteen liep, wat met geene mogelijkheid vereenigbaar scheen ; deszelfs trekken waren regelmatig schoon, te schoon misschien voor een man. Zijne bleeke kleur, zijne groote lichtbruine oogen, meest altoos half gesloten en door een blauwe schijn omgeven, zijn achtelooze gang, zijn afgetrokken blik en spotachtige glimlach schenen een man aan tê duiden, die alle vatbaarheid tot genet had verloren, wiens lichaamsgestel, hoewel niet uitgeput ten minste ondermijnd was door eene buitensporige leefwijze in de hoogere kringen der maatschappij. En loch, met zijne kleine, blanke hand had Rodolphe eên der geduchtst voorvechters ui!, die buurt van • dieven en moordenaars verslagen. .Wij zegeen, rhuitöBSBorürheilea ia de
hoogere kringen, omdat de dronkenschap van goeden wijn geene overeenkomst hoegenaamd heeft, met die van walgelijke, vervalschte dranken omdat in één woord de buitensporigheden, zoowel in kenteekenen als in soort en' natuur verschillen. Zekere rimpels in..;Rodolphe's voorhoofd schenen den diepen denker, tien man van bespiegeling, aan te duiden en evenwel de vaste trekken om zijnen mond, de gebiedende : houding, die'hij terstond aannam, schenen eer het kenteeken van den handelenden man, wiens stoutmoedigheid en geestkracht altoos op de menigte een onweerstaanbaar vermogen uitoefenen. Nu eens was. zijn blik vol zwaarmoedigheid, en al de aandoeningen, die r.-.edelijden verwekt, leekenden siich op zijn gelaat : dan weder was die blik terugstootend, boosaardig zelfs ; zijne gelaatstrekken drukten zoo veel minachting en wreedheid uit, dat men hem volkomen onvatbaar zou geacht hebben voor eenige zachte gewaarwording. Verder in dit verhaal gekomen, zullen wij zien welke daadzaken of denkbeelden zulke uiteenloopende hartstochten en gewaarwordingen in hem opwekten. In den strijd met Chourineur had Uodolphe gramschap noch haat getoond. Vol vertrouwen op zijne kracht, behendigheid en vlugheid, had hij slechts eêne soort van minachting laten blijken jegens eene tegenpartij zoo ver benet}?n
hem. Om de beeltenis van Rodolphe te voltooien, moeten wij nog zeggen, dat zijn haar lichtkastanjebruin was, zoowel als zijn welgevormde wenkbrauwen en een kleine knevelbaard. Zijne kin, eenigszins vooruit stekende, was met zorg geschoren.In taal en manieren, welke eerste hij met ongelooflijk gemak sprak, stelde Rodolphe zich overigens volkomen gelijk met de andere gasten van hel Wille Konijn.. Zijn ranke hals, als die van den Italiaanschen Bacchus gevormd, was achteloos met éenen zwarten halsdoek omwonden, waarvan de tippen op zijn blauwen kiel hingen, welks vuile kleur een langdurig gebruik verried^ Zijne grove schoenen waren met eene dubbele rij spijkers beslagen. Kortom, behalve zijne handen, die ongemeen fraai gevormd en wit waren, was er niets dat hem lichaamlijk onderscheidde van het overige gezelschap, hetwelk hij in vastberaden voorkomen en in kalme stoutmoedigheid ver achter zich liet. Toen zij binnenkwamen, legde Chourineur zijne breede, ruige hand op den schouder van Rodolphe met den uitroep: — Eere zij den meester van Chourineur!... Ja, vrienden, die knaap heeft mij duchtig de ooren gewasschen... Zegt het voort aan de liefhebbers, die goesting zouden hebben, om zich armen en beenen te laten breken,, den Schoolmeester nie^uitgezpnclerdt dlie.^^ QoJsjvOorJjgfti zal
— TER GELEftÈNHElD van het Klaasfeest zullen, er ij» oni^ kruideniers- , winkels en in de Bakkerij zeer fijne taartjes te bekomen zijn aan den prija van 0.06 f r. in • de kruidenierswinkels en 0.05 fr. in de Bak'-t! kerij. * • . j Groote taarten te beginnen van. 0.25, fr..i Verder bevelen wij ons klein gebak aan .-oo- ; ala madeleine citroenkoeken en Engelsman»;, aan 0.04 fr. 't stuk. Micados aan 28 voor : 1 fr. Alle bovenstaande artikelen worderij met de fijnste beaoodigbeden vervaardigd. Men kan bestellingen doen bij onze uitvoerders en iu de kruidenierswinkels. De taartjes die in de Bakkerij afgehaald; worden moeten aau de uitvoerders besteld worden, diegenen' die wenschen hljnnei taartjes te bekomen in.4ê's^uidenierswin-, kels moeten zé daar bêstelléi^i De bestellingen der .t'aart'éjs zullen.ten laatste opgenomen worden 't ot Dondei$a§? avond.. ...... ''. ., '»" t
LEDEBÜRG —i—l—mwaêam— •
•
•' '• '* *••"'•"
mm,-
•——«—fWW.'
GEMEENTERAAD 1 Dinsdag, .2 December, te 6 Ure 's avoflds.-i DAGORDE: A. Openli&rc zitting: l.-; Wepscn 'aan de Wetgeyeifde Kamers. OH*-; Seh'oólonfcwerp 'Po'uüet te verwerpen. (Ge-! zei De Roo). — 2. .Verlichting. Verslagover werken in de gerdeentelijke onderwijs-, gestichten. (Gezei De Visch, schepen), rj B. Geheime zitting: 1. Gemeentelijke; onderwijsgestichten. Personeel. Beuoenrin-: gen. — 2. Politie. Benoeming van eenen' •• agent. :— 3.'Muziekschool: a) Vernieuwing bij helft van dè toezichtscommissie (19141919). b) Benoeming van eenen Secretaris* Ontvanger (Schooljaar 1914-1915 en volgende). — 4. Liefdadigheidsinstellingen. Ver-' nieuwing bij 1/5 der besturen.; Weldadigheidsbureel en Burgerlijke Godshuizen, (1914-1918). — 5. Ondervraging betrekkelijk het onderzoek over het geven 'vanj drinkgeld aan M. Pelerents, politiecommissaris, na de staking der trambedienden^ (Gezel De Visch).
VERMAKELIJKHEDEN
zm
FRANSCHE SCHOUWBURC j Maandag, om 7 1/2 ure, liefdadigheidSVér-t tooningj ingericht'door de MSatsohappij ,*Dét Vereenigde Werklieden»: Lakmé, — IiiterJ' mede: Soleit! Roi des Mondes, Les Emi-f grants Irlandais, uit te voeren door de züilg^ afdeeling der maatschappij. \ Woensdag, eerste heropvoering van 'tLtc Traviata». • Vrijdag,-eerste herneming yan «La Dame Blanche». VLAAMSCHE SCHOUWBURC h*Üi ï Dohiierdag -4';December TI913, te 7 1/2 ure eerste.opvoeringenin België van het Wereldsucces «Vvefte»,* (Het popenmeisjé). >_ Dinsdag 2 December te 7. IJS ure «Mo-; raal».-. B-
A té
'.
MAANDAG MCLTATULIKRING. — Heden y&vonti,} om 6 ure, in het «Feestlokaal», r'epetitièv voor Het Zevende Gebod. — Oin 8 1/2 ure, algemeene vedgadering. .- - f r \i DINSDAG HARMONIE VOORUIT.- Om Ei nre, soVi fègeïes (middelbare leergang); om 8 1/2 ure, bestuurzitting en clariuetles. FANFARE « VRIJHEID DOOR BROE-, DEKSOHAP ». — Om. 7 1/2 ure, Repetitie voor tambonrs en clairons. j t MARXKRING. — Om 9 ure,_rep.etitie, voor de solisten. -. ; V/OENSDAC HARMONIE VOORUIT. — Om S nre«olfegeles (beginnelingen) en instrumentale solfègeles. Om 9 ure algemeene repetitie. MIDDEN-COMITEIT. — Om 7 1/3 nre, zitting in de Boekerij van «Ons Huis». SOO. JONGE WACHT. — Om 8 1/2 nre,, bestuurvergadering in «Ons Huis». SOC. VAKV. VAN HET BOEK. - . Om 6 1/2 ure, dringende bestuurzitting met^ zeer belangrijke dagorde. — Niemamd ontbreke. MARXKRING. — Om 9 uré, repetitie! voor le en 2e bassen. \
moeten onderdoen. Ik sta er voor in., en durf gerust wedden... » Bij deze woorden aanschouwden allen," van de waardin af tot den laatsten gast-: toe, dén overwinnaar van Chourineur, met eerbied eh on.tzag..p , • Sommigen schoven, hunne kannen; en ; glazen verder op de tafel, om voor Ro-: dolphe plaats te maken, wanneer hij hunde 'eer ïy.odit willen aandoen, om naast' hen te gaan zitten ; anderen kwamen •' Chourineur in stilte ondervragen om- j trent dien man, die zoo'glansrijk zijne; intrede in de wereld deed. De waardin eindelijk had Rodolphe' met een harer bekoorlijkste grimlachjes begroet; en wat ongehoord, fabelachtig,; ja zelfs zonder voorbeeld was in de geschiedrollen van het Witte Konijn, arij was opgestaan om Rodolphe's bevelen ter vragen en te weten wat zij aan zijn ge-' zelschap zou- mogen voorzetten ; een bewijs van'onderscheiding, dat zij aan den Schoolmeester nog altoos schuldig was gebleven, hoewel deze de eerste onder de< booswichten mocht heeten. Een der mannen, dien wij vroeger hebben beschreven, deze welke gedurig l zijne linker hand verborg en telkens zijne grieksche muts schier over 'de ooren .trok,.fluisterde de waardin in, terwijl zij zorgvuldig de tafel afwisetfte,. die voor Rodolphe was bestemd ; " — I S de Schoolmeester vari daag nog; niet hier geweest ? «* .*&£ ' J?
f
urnstfag 2 December 19T3
Burgerlijke stand van Gent. Huwelijken van 29 November Oe Bilde R i c h . , g a z p l . , L e d e b e r g en A n t r o u B e r t h a , b r o e k i u . , T a r b o t s t r . , 16. D e G r e v e F r a n s , m e u b e l m . , S n o e k s t r . , 19, en Ardoullie, C l a r . , f a b . , Rooigeml., 234. De P a u w Germain, uiek.-tand., Zalm3tr., 70, e n B o o n e M a r g . , Z a n d s t r . , 120. D h o n d t J a n , m e u b e l m . , Bijlokevest, 13, en S w a r t e l é G e s a r i n e , S t o p p e l s t . , 43. Dobbelaere G., postb., St-Pietersvrouwstr., 3, en V e r h o e v e n I r . , H e r f s t s t r . , 30. Lefèvre J e r . , schilder, en V a n d e n B e r g h e , d a g l . , S t . A m a n d s t r . , 8. L i é t a r d E d . m u z i e k a n t , en D e Schinkel G e r m a i n e , S t . A m a n d s t r . , 88. P y n n e a r t U r b . , bleeker, B e n a r d s t r . , 5, e n D e . V y l d e r M a t h . , wasschvr, L e n t e s t r . , 17. T o u r n o y M a o u r . , b e d . . S t - L i e v e n s t r a a t , ' 281 en R e n i e r G . , z. b . , W a l p o o r t b r u g s t r . , 16. V a n H u i l e Rich, p a s w . , S l e y d i n g e , en Boes M a r i a , m e i d , P a p e g a a i s t r . , 12,
, oórMAANOSTONDEN Wf.,nrtErbi>.reu'tvaI | Vraagt de 'costnloaze lalichllagen , 0-v..;r.:- .I P. -• BETALING NA DE GENEZING I 70, SANITARIA, ANSPACHLAAN. 70 ' BRUSSEL, l"~
Laat uw drukwerk vervaardigen in de
< Volksdrukkerij > Hoogpoort, 29, Gent.
LESTAPH XJtlmwnttni ginetsmiddel
itg/n
Hoesten, Vallingen Broncïiietes en Ziekten der AöemJiailngsorganeii
GEEFT U NIEUWE LONGEN
L A M BIO T T E
mmm
, 0e remedie TiinProrössopD» Thomr «on gech allijrf ceocn Mkcrea. getaar* , looien en oamiddellijkeo nitslag *, «Ile gfivallen V&D weKblüïen maand.vLcitiiicii eo
Trouwbeloften P e r t r y O c t . , nolitieag., A n t h e u n i s s t r . , 25, . . e n V a n d e R o s t y n e M . , W i l g e s t r . , 91. M o u l a r t M a u r i c e , i n g . , K o r t r i j k , en V a n ' V a l E s t h e r . S t P i e t e r n i e u w s t r . , 144. Schauvliege E l r u t h è r e , m e t a a l b . , eu Or" l a n s M a r i e , f a b . , S n e l l a e r t s t r . , 31. Vahdemeulebroucke L., dr., K. Stropst.10, en B u r g g r a e v e E l . , f a b . . M e h e l s t r . , 11. D e B a c k e r P r . , m e t a a l b . , V. C r o m b r u g g h e s t r . , 28, en D e v r e e z e A"., fab-, Olmst. 17. D e Cock F r . , s l a c h t e r , B e r o u w s t r . , '230, en V a n d e r b e k e u P h i l . , f a b . , i d . , 2TÏ2. ,Van D u y s e P r . , f a b . , C e d e r s t r . , 65, en D e m u y t Emma-, f a b . , B e u k s t r . , 7. D e s m e t Rich., m e t s e r d . , D i o u g e n s t w . , 66, en D e P a e p e Vic"t., B r u g g e s t w . , 454. B r u t y n G.. f a b . . Bommelsfcr., 5S, en Gape. lier P a u l i n a , f a b . , Z a n d s t r . , 92. W i l l e m a r c k J o s . , smid, W o n d e l g e m , e n .. l y d g a d t C a m . , f a b . , A c h t e r m u i d e , 32. D e M u e r A r t h . , f a b . , B e g o n i a s t r . , 11, en ' D e P o o r t e r E u g . , f a b . , P r i e s t e r s t r . , 169. •De M e e s t e r Elie. schrijnw., L g e K a z e r n . s t r . , 55, en V a n d e n d a e l M., d a g l . , i d . , 55 L a p o r t e J o s . , a r t i s t , en V a n D i o n a n t , J u l . , G o d s h u i s l a a n , -7. V a n W i e m e e r s c h J o s . . b a k k e r , K. Violet. te.nstr., 10, en V a n Vooren E m m a , meid, P e n s e n m a r k t , 5. f a a n e n L . , schrijnw., Z w i j n a a r d e s t w . , 259, .- en C a s t e r P a l . , d a g l . , O t t e r g e m s t w . , 241 D e Vreeze F e r n . , f a b r i e k b e s t . , L o k e r e n , en . V a n H y f t e E s t e l l a , Bijlokevest, 228. V a n d e r B r u g g e M a u r i c e , pasw., Wellincks t r . , 25, en Slock E m . , C o u p u r e , 81. Gajlendyn K., g a z p l . . B e n n e s t e e g , 27, en T ' D e p e s s e m i e r J . , P a t i j n t j e s s t r . , 73.
TIEN JAREN BEWIJZENDE PR0EFNEHIN6EN
VERTRAGING , ProupectuB kosteloos venonden dooi ü'deb'ocurftarla, «S.ruedesCroi- ' Mde», «r-,, BrusseL Verzending onder atnslaf tegen , * frank in rost-timbers der gelllus, ireerda brochuur der nieuwste en 1eT ierstöfoorhelioedmiddels en geheime raadgevingen voor man eu vrouw
&. C
GEBROEDERS
Extra beste Confituur
reüSIOEBÏ zonder inleg in den oiflei ü i iat h . timen tot 300 fr. 's jaars
IT RAGLAN
GEHEIME
bn van
VOORUIT
PALETOT HOUPELANDE (2 rijen) voor Mannen Fr. 1 5 2 5 0 0 3 5 0 0 en hooger voor Jongelieden Fr. I O 0 0 2 0 0 0 2 8 0 0 3 0 0 0 00
&3
Cfl
echte M a l t K n e i p p go'ed
s
i1ai*l&fpi i|zeii
gezond, voedzaam en goed koop
O v e r d r a c h t : 716.17 fr. G E N T . rJ- ' H e t L i c h t e n .Volksdrukkerij, Gent, 28 nov. ,2.45. — V a n e e n b r e n g e r v a n a n n o n c e n , GUAAN5IAIII.T 0,25. — ï a j n e e n k p o p e r v a n occasie-boeken, farwe (per 100 kilos;.' I . . Ir. (8.T5 a = ; = 0.2<X — B a r o i i u s , 0.10. — B l o m m e , 0.10. — Kogge — . . . . » 13.23 a —,— S f i r i e j 0.10.. — C o r y n , '0.10. — Cótïsèement, Ilarfslgarst — . . . . * Ö.ÏO. — D e ' C e r c q , 0,10. — D e S c h e p p e r , (larst — . . . . » 18.SO a —'.— 'Ö.1Ó:— K e g h e l s , 0.10. — D e L o o r e , 0.10. — Haver — , . . . » 18 50 a —,— S e r ü p p e n s , 0.10. — T a n g h e , 0.10. — V a n EIERMARKT /Qaabeke, 0.10. — V a n T h i e n e n , 0.10. — D e Opening: Sluiting: Boter, per kilo . fr. .".20 .i 3.-10 Ir. 5.00 a 5,30 B c h e p p e r , 0.25. — E g o , 0.25. — Giet, 0.40. Eieren, per 20 . ir. 4.10 ft 4 60 Ir. 4,10 a4,40 V B e y a e r d , rO.35. — C o r y n , 0.10. — V e r s t e VfcXMARKT ' g h e n , 0.10. — E e n e gift d i e i k alle weken z a l De veemarkt vas samengesteld als volgt: . h e r i n n e r e n , O. D . B . , 0.10. — V a n M a n o n Getal te koop gestelde hoornbeesten. : 223. ' v a n T a n t e , 1.50. — B e s t u u r M a a t . VoorSchapen, 57; Lammeren, 0; Kalveren, i"2; Vette u i t 7.81. — B e d i e n d e n d e r s c h o e n m a k e r ^ , zwijnen, -472; Loopers, 'Só; Viggens, 7-JO; Groote 8.38. — B u r e e l D e e l z a a l , 0.80. ossen, 0; Jonge ossen, 7; Vaarzen, 8; Melkkoeien, S t - N I K L A A S . — V a n cen k o o p e r v a n 6; Vette koeien, 8; Stieren, S; Mager vee, 18ö. Degoedestalbeesten goiden gemiddeld van Jr. 1-73 occasie-boeken, 0.35. ' E E C K E R E N . — V a n een k o o p e r v a n ocea- lot tr. 1-90 volgens kwaliteit. Ue kalveren van fr. 2*23 tot 2-40 den kilo, geslacfoi iaie-boeken, 0.35. vleesch. ' L E U V E N . '— V a n v e r k o o p e r s e n buffetDe varkens van fr. 1 10 tot M8 den kilo, levend h o u d e r s , 1.40. gewogen. HUIDlvVMAUKT . I S E G H E M . — V a n een kooper v a n occaOssen-, koeien- en vaarzenvellen, !r. 1,63 a 1,7?; de-boeken, 0.25. stierenvellen, u,— a 0,—; kalfsvellen, 2,25 a 0,00; , T o t a a l : 26.49 fr. — Roet, 0,60 ii 0,98. .. Algemeen t o t a a l : 742.66 f r . Kckioo, 37 nov. Per hectoliter Witte tarwe ir. —.— Boter, per kilo fr. 2.90 I S T E V E R V U L L E N , voor b e u r t e l i n g s Hoode tarwe * —.— Eieren, de 56. - 4.— d a g en n a c h t w e r k , o p D o o r n z e e l e - B a g a t e l l e Rogge » —.— Lijnzaad (100 k. SS , — (bij T e r d o n c k ) bij d e f i r m a S t e y a e r t & C i e . Boeiïweit SS , » —.— Koolzaad m i t s schriftelijke a a n v r a a g , eene v a s t e Haver. » —.—; Konijnen p l a a t s v o o r s t o k e r - m a c h i n i s t cn clcctrioien, Garst , „ _ . _ Kleine varkens ss ?4 a 34 Paard-inboonen-» —.— Loopers ;vdor h e t geleiden e e n e r 150 p a a r d e n k r a c h t . 6.1 a 7-2 Aardappelen » .6.— Koornvee (get.) 11 s t o o m m a c h i e n , — O n n o o d i g zich z o n d e r diploma a a n . t e bieden. Geeraardsb er een, 28 nov. Tarwe, de 100kilo, 22.50; masteluin. 18 5o- iosir, 18,—; haver, 22.5o; boonen,23.—: aardappelen, 6 —. . T E H U R E N : t w e e goede huizen voor b e koolzaad,—.—; lijnzaad, 35.—; boter, den kilo. .5/20 d i e n d e n , gelegen K l e i n e n D o k , n r s 96-100. a 3'jö; eieren, de. 26, 4.—; ruw vlas, den kilo, 0.94. M a t i g e h u u r p r i j s . Zich t e w e n d e n : O u d e Hasselt, 28 nov. Vest,' 12, G e n t . • Tarwe, de 100 kil., 19 50; rogge, 16 5o; haver, to —; ^erst. 17-50; aardappelen, 7.50; boter, denkilo, 3.40, • M E N ' V R A A G T in « U n i o n Allumettière » I»operinc©> 28 nov. fabriek v a n D e n d e r l e e u w : E e n e n goeden Tarwe,de 100kil., 20.—; rogge, 15.75; haver, 19.—; i j z e r d r a a i e r ; E e n e n goeden m e e s t e r zager, aardappelen. 5,—; boter, den kilo, 3.20; hop, ae 50 die goed 'de zagen k a n vijlen. Zich a a n t e kilo, 160,— a —.—. • . • - . ' bieden in d e f a b r i e k . Goede getuigschriften l i r n s s e l , 28 nov.' ' w o r d e n geëischt. Kalvermarkt. Te koop : 131, op voet 1,20a 1.50. — Huidenmarkt : ossen, 1.50 a 1.60; stieren, 1.35a t.45; V E R L O R E N : e e n kleine b l e e k e griffon, koeien en vaarzen, 1.40 a 1.50; kalv6ren.-2.20a 2.60. Cureeem-Au
—
•
.
-^Kn i^rTT',arraCTb.C,'; '.-'.;" .-" . "• -•-•' --•••[
" Ziedaar de Gezondkeid "
i m m MOSCOWA-PALETOT 00 00 00 Fr. 1 5
•--
20
45
3
[warte Half-Seizoen Pardessus Levensverzekeringen Levenslange renten -Brandverzekeringen Ongevallen.
Fr. 2 5 0 0 4 5 0 0 Nl
ATINE PALETOT HOUPELANDE Fr. 3 O00 en meer
Square de 1'lviation, 31 BRUXELLES-Midi JS,
ilie vooruitziende personen verzekeren zieh op: hef levenf tcegen isransSs
—
Kolen van "Vooruit,,
,
Nieuw model Fr. 3 O 3 5 0 0 4 0 0 0 en meer 00
fï/l
Krachtherstcllende, tonische en versterkende emulsie van kalk en soda hypophopliaten, met geiuiverdeD berg sch en levertraan. Geeft gezondheid en kracht, prikkelt den eetlus^ versterkt de zenuwen eu gïneest de ergste borstkwalen. fp. 1.25 de floach. Gebruiksaanwijzing : i kotfielepel 3 niaal daags, telkens na het eten.
• Strijdpenuiiig B u l t e n d e verantwoordelijkheid d e r r e d a c t i e
Gervelas
Wie extra goede cervelas beg i
VERZEKERD
Oe WITTE CAPSULEN VAN C DAVIDSON penfizcu radikaal zonder werkterleltin^ op allen omicrdom en bij beide geslachten, ille ziekten eo ioflainiua* ti3n derWalerorganeii,I!lna«i en Kieren, zooals Uitloopingea, Wiue Verliezen, Pisbuisvereugingen. I-emJeapijnen. Steen, troebele, pijnlijke of brandende Waters, Speen. Nooit geeuemislukkmg;zelfs bïj de ouderlingen en inde ergste gevallen. 3.10 fr. de doos. Apothetter, 45, nie des Croisades, Brussel. — Depot io Oem < De Moor, 38, Bnrgstraat; Antwerpen « 68, MereatorB straat
•]
, 124, avenue Rogier, Bpusiel, xenden gratla op aanvraag volledig* brochuren.
VAN ASTMA.BRONCHIET. HARTZIEKTEN I n d i e n uw a p o t h e k e r c r geen bezit,schrijft n a a r dc G r a n d s L a b o r a t o i r c s Beiges, t c La L o u v i è r e .
ZÏIKtil*
Te koop In AL DE APOTHEKEN
•*•
*r
Alle bewuste werklieden sluiten hunne verzekeringen met " La Prévoyance Sooials „
•ene of twee onder hen.
matmsmmta^ga^^tfiiaatttmjaag riVr&z^l-ttrtïlriïtitp-tRf^^
KRUIDENIERSWINKELS
WEÜBIEP^ 50
VOQP de drie afdeelingen, 't zij voor
worden verbochttotwerkverschafflDg aan de slachtoffers van het patroonaat in de
®
DOEDEN CFeufera) in alle kleuren Fr. 3 5 0 4 5 0 en meer
tra
cd
I M P E R M E A B L E S (Caoutchouc) Fr. 2 8 0 0 3 2 0 0 4 0 0 0 4 5 0 0
van VOORUIT
Koopt alles in "Vooruit,,
E
Capuchons Fr. 4 5 5 0 6 2 5 6 7 5 7 5 0 8 5 0 Capuchons voor "Vrouwen Fr. 8 7 5 IO 5 0 12 5 0 tot 18 0 0
Men vraagt ernstige agenten, 't zU
der Samenwerkende Kloefenmaker, van Cerforitaiïie en Nismes
Hatine Kinder vareuzen 00 00 00 Fr. 6 IO 1 3 2 0 0 0 Kinderpaletots Fr. 5 0 0 8 0 0 12 0 0 15 0 0 2 0 0 0
|. - 6 •/„ d e e l op a l l e a a n k o o p e n ; H u l p bij K r a a m b e d , ziekte en s t e r f t e R e c h t o p toezicht. NIET LEDEN.-2%deel.
S
1
Dinsdag i December 1S13 Bijvoegsel van 2 Deo. 1 9 1 3
De naaigarentrust Onze vrienden van Aalst hadden aan onzon Londenschen correspondent inlichtingen gevraagd over deu naaigarentrust; die ook zijne vertakking heeft in Aalst. Chapelle heeft in een paar brieven de gevraagde inlichtingen gegeven, die in het weekblad «Recht en Vrijheid» opgenomen zijn. Voor socialisten zijn die brieven zeer belangrijk, omdat zij cen zoo schril licht werpen op de ontwikkeling van het kapitalistisch bedrijfswezen. De naaigarentrust J. and P. Coats, die zijn hoofdkwartier in Engeland heeft, deelde de laatste 20 jaar minimum 20 % winst aan de aandeelhouders uit en de laatste jaren 30 en 35 %. Inderdaad is de uitgedeelde winst de laatste 5 jaar 30 % plus 5% bonus, vrij van inkomstenbelasting die in Engeland bestaat. Wij laten hier den tweeden brief volgen uit ((Hecht en Vrijheid», ten titel van documentatie voor onze partijgenooten: De gemiddelde winst was, zooals mijn eersten brief aantoont, voor de vijf jaren dus zoowat 3 millioen pond sterling per jaar, of 7S millioen franken per jaar. ,T. and P. Coats is daarmede een der soliedstt der Engelsche kapitalistische ondernemingen. Ecn der andere greote Engelsche combinaties is de Imperial ïabacco Company, wier winst cok zoo wat rond de 75 millioen per jaar beloopt. J. and P. Coats is echter veel sterker. Tabak is een luxs-artikel; tabak is :oo min eeno noodzakelijkheid om te leven als whisky en diamanten, al zou 't sommige mentenen heel wat moeite kosten van tsbak af te zien b. v. Maar 't is er niet minder een luxe-artikel om. Met naaigaren is dit niet het geval. Na het voedsel is naaigaren eene allereerste levensnocdzakelijkheid en daarom ook is J. and P. Ooats veel machtiger, maar ook veel gevaarlijker voor de s.\-nenleving, . Een hoofdartikel in het finantieel bijvoegsel van de Times, van 22 November 1912, zegt dat er geen monopolie is en dat een monopolie ook niet gewenscht is. Al wat J. .ind I'. 'Coats noodig hebben is eene getemperde concurrentie. In feit is hier wèl kwestie van eên werkelijken'naaigarentrust. In 1896 namen ,T. and P. Coats de controol over van C'larck, Brook en Chadwick. Dat was de eerste stap naar den wereldtrust. Het kapitaal werd toen gebracht van 3 millioen pond sterling op 5.750.000 pond sterling. Het verschil kregpn de nieuwe deelgenooten in aandeelen. Dat was op 1 Juli 1896 en nog geen 5 maanden later werd een dividend uitgekeerd van... 20 %. ' Volgens trThe Economist* van 17 October 1896. waren toen de 5.750.000 pond sterling aandeelen op de Beurs 17 millioen pond sterling waard ! •Drij maanden na de oplossing van Brook, Clarêk en Chadwick' hadden dc trustheeren ponder daar maar het minste te moeten vnnr doen, 11.250.000 pond sterling verdiend of 281.250.00 franken! Zulke toestand brengt appetijt. Sindsdien hebben J.. and P. Ooats fabrieken gezet of ' opgeslokt in België, Rusland, Duitschland, Australië, Oostenrijk, Amerika en Japan. J. and P. Coats voeren daarnevens een politiek die er voor de toekomst op berekend is nog enorme millioenen te veroveren bi] kunstmiddelen. Het is de naaigarentrust niet voldoende een haast onbeperkt monopolium te hebben, de produktie te regelen en do prijzen vast te stellen. Er is een bijdoel dat aantoont tot welke middelen een groep kapitalisten haar toevlucht neemt. Het nationaal produkt in vele landen is door een invoerrecht beschermd tegen vreemde konkurrentie.Dat invoerrecht heet te zijn in 't belang van de nationale nijverheid dat clan toelaat, arbeiders arbeid te verschaffen. Waar sterke tarieven de nationale nijverheid beschermen daar gaat J. and P. Coats heen, richt fabrieken op, fabrikeert garen onder beschermde tarieven, komt naar Engeland met de door tarieven extra verdiende millioenen en deelt die onder de Engelsche aandeelhouders. In Amerika bestaat de The Americain Thread Company, die in handen is van J. and P. Ooats. Deze onderneming drong aan op een, invoerrecht —• om de nationale nijverheid te beschermen natuurlijk. Het spel van Coats gelukte en er kwam een tarief op • iugevoerd naaigaren, met het gevolg dat de prijs per" bobijn in den kleinhandel steeg van 5 tot 6 cents (25 tot 30 centiemen). Ook in DHitschland heeft J. and P. Coats fabrieken, maar staan daar voor het feit dat de Duitsche naaigarenfabrikanten zeer sterk aaneengesloten zijn. Er kwam eene - overeenkomst tusschen Coats en de Duitsche fabrikanten. De Duitschers mogen onder elkaar den- prijs vaststellen van hun artikel in Duitschland, op voorwaarde dat de Duitschers de prijzen nie. bederven buiten hun land, zoodat Coats voor de wereldmarkt he'elemaal beschermd is tegen de concurrentie van Duitschland. Eén jaar heeft de vérbazende sterkte van den naaigarentrust bewezen; dit was het jtór van Juli 1908 tot Juni 1909. Dat was een slecht jaar voor! de katoenspinners en wevers. De prijs voor ruwe materialen was • ongewoon hoog en de markt voor het bewerkte artikel slap. Katoenprodukren onder alle vormen hadden een belangrijk lageren uitvoer en dat was niet minder het geval met naaigaren. Spijts dat vermeerderden J. and P. Coats dit jaar de winst, met 220.000 P- s. op het vorige jaar, of, ondanks die slechte toestand, had J. and P. Coats 5 milhoeu f.-anken en half meer winst als het jaar 1907-1908. Ziehisr de cijfers van den uitvoer van Maig&ren voor die jaren: UITVOER 1907-8 1908-9 Pf >nd 32.412.700 28.801.800 •baarde (pond sterling) 5.024,134 4.219.730 j.-En zihier nu de wezenlijke winsten voor die jaren: 1907-8 1908-9 rond sterling 2.764.156 2.980.567 In l^S-9.^-erd^diiis 5 . ^ a ^ . . j i . o n d naai;
garen minder uitgevoerd, er was daardoor dus eene mindere uitvoerwaarde van 804.404 pond sterling en het boekjaar, in 1908-9, sloot met eene grootere winst van 220.000 pond sterling"! Een iets wat ongewonen toestand, zooals men ziet. Een toestand die des te ongewoner is als men weet dat wijlen Archibald Coats op de aandeelhoudersvergadering vaa November 1909 zegde dat de massa der produktie in Engeland uitgevoerd wordt, juist zooal:; de massa der katoenproduktie van Lancashire in 't buitenland wordt verkocht. Maar J. and P. Coats is een wereldtrust, heeft fabrieken over heel de wereld en mindere profijten hier worden goedgemaakt door meerdere profijten daar. Als voor Engeland tijdelijk het uievoercijfer daalt,staat daar tegenover dat de trust in andere landen meer als in Engeland profiteert van lage loonen en van beschermde tarieven die de zakken in der Engelsche aandeelhouders van J. and P. Coats vullen. De naaigarentrust heeft zich altijd zoo wat met een waas van geheimzinnigheid omhuld. Waar' de meeste profijten gemaakt worden is niet te zeggen. Men weet er niets van. «The Statist» van 25 November 1911 zegt wel dat de grootste voortbrengst voor rekening komt van 't buitenland en ook de grootste profijten, maar juist weet men er niets van. Het blad zegt dat meer dan de helft der profijten gemaakt worden in 't buitenland, maar cijfers zijn nergens te vinden. «The Statist» is een gezaghebbend blad voor bankwezen, maar we weten niet waarop het zijne bewering steunt. In 1909 zegde wijlen Archibald Coats dat de trust nog altijd voortgaat fabrieken te zetten in 't buitenland. «The Economist» een ander voornaam blad voor handel en bankwezen heeft er herhaaldelijk op aangedrongen dat J. and P. Coats eens een lijstje zou geven van de ondernemeningón in 't buitenland, maar zonder gevolg. Het succes va:: de:i trust doet het bestuur ervan zeer geheimzinnig te werk gaan. In feite is J. and P. Coats voor naaigaren hetzelfde wat de Standard Oil is voor petro : leum: cle opperste controleur van de wereldmarkt. Wel heeft de naaigarentrust af te rekenen met de sterke aaneengeslotenheid der Duitschers en met eene concurrentie in de Vereenigde Staten, maar dat tast cle positie van den trust niet aan. Na het invoerrecht in Amerika traden Messi's Marchal and Fields, de grootste lakenwevers van de wereld, op als naaigaren-fabrikanten. Maar moest die onderneming voor de American Thread Cie gevaarlijk worden, dan vindt Coats er nog altijd wel wat op. De toestand van den trust is, in 't kort samengevat, aldus: Een kapital van 10 millioen sterling heeft een reservefonds van 5 millioen sterling, en heeft in de laatste 4 jaar 3.350.000 sterling gedeeld als winst en bonus. En behalve die 5 millioen sterling reserve heeft dit kapitaal van 10 millioen sterling. Zonder dat de aandeelhouders daar iets anders voor gedaan hebben dan hunne aandeelen bewaren en alle.jaren, haast 20 jaar lang, van 20 tot 35%, winst te hebben opgestreken, zijn die aandeelen op de Beurs in waarde gestegen van 10 millioen sterling of $50 millioen franken tot 60 millioen sterling of 1500 millioen franken. De laatste jaren heboben de aandeelhouders onder vorm van winst tientallen malen het geld terug gekregen dat zij voor hunne aandeelen betaald hebben en nu zijn die aandeelen nog 1 milliard en half franken waard !! AVie durft hier spreken van diefstal van de meerwaarde op de voortbrengst der arbeiders?! Ik heb de juist winsten maar nagegaan tot 1899, want al die millioenen maken mij duizelig, maar ziehier een lijstje van de winsten die de arme aandeelhouders van J. and P. Coats «verdiend» hebben. 30 I'm 1912 1911 1910 1909 1908 1907 1900 1905 1904 1903 1902 1901 1900 1899
Kapitaal erootl winit 10.000.000 2.858.676 10.504.242 3.205.771 10.513.542 3.279.457 10.514.417 3.026.191 10.516.617 2.808.075 10.517.817 3.157.421 10.917.420 3.062.856 11.107.320 2.469.790 11.130.980 2.673.624 11.134.090 2.774.601 11.150.730 2.698.179 11.998.680 '2.716T155 10.853.240 2.425.499 1.897.286 10.852.240
Netto wint 2.794.072 2.955.217 3.028.277 2.795.926 2.588.901 2.929.802 2.839.804 2.253.102 2.466.086 2.550.256 2.554.683 2.523.038 2.339.787 1.724.762
Verliest nu niet uit het oog dat alles in ponden sterling is en wie de cijfers in franken wil hebben, neme een flink potlood en vermenigvulige alles met 25. 't Mag tot verkwikkeling en troost dienen voor de arbeiders van den trust, te weten, wat hunne arme meesters onder elkaar verdeelen. Wat nu in de naaigaren-industrie voorvalt, kan morgen in de gansche Textielnijverheid plaats hebben. Als de kapitaal-bezitters ervan overtuigd zijn dat samenspannig beter is dan onderlinge concurrentie, dan spanen zij samen en deelen de extra millioenen precies 'lijk J. and P. Coats. N Voor do arbeiders heeft dat een dubbel belang. Allereerst wordt hun strijd er niet gemakkelijker om, omdat de private onderneming plaats gemaakt heeft voor den wereldtrust en hunne werkgevers dus veel sterker staan. Dat brengt al van zelf den plicht mede voor de werklieden, niet alleen zich sterker aaneen te sluiten, maar goed den gang hunner internationale nijverheid te volgen, en zich op de hoogte te houden van de beweging hunner vakgenooten, die in andere landen in de zelfde nijverheid werken. Waar het kapitalisme zulke wantoestanden schept als in de naaigaren-industrie, mag er wel worden aan herinnerd, dat slechts één middel de arbeiders daar kan uithelpen,dat is gemeenschappelijken eigendom der productie-middelen, dat is socialisme. Intusschen zou "t van belang zijn te weten w^t de remedie is der Christene vak-vereenigings-leiders, tegen combinaties als die van J. and P. Coats.
De heeren die al die millioenen verdeelen vragen heusch niet naar eikaars godsdienst. Londen, November '13. JAN CHAPELLE.
"Uit mijn leven,, door AUGUST BEBEL (Tweede deel. — Brochurenhandel van de S. D. A. P.) Vertaling van Hegerath Eindelijk! Vooral voor een tweede deel had het wellicht wat eerder er kunnen zijn. Moge met deri wensch van stellig ieder kooper van de nu verschenen deelen ten aanzien van het verschijnen van de vertaling van het derde en laatste deel —- zoo spoedig mogelijk na het verschijnen in het Duitsch — rekening gehouden kunnen worden door onzen,brochurenhandel. Dit tweede deel loopt tot aan de socialisten wet. De twaalf jaren socialisten wet, het ((heldentijdperk» dér Duitsche partij, worden in het slotdeel behandeld. «Daarmee denk ik mijne publikaties van grooteren omvang te besluiten,» schreef Bebel in zijn voorwoord tot het tweede deel, 2 September 101''. Hij heefl het, gelijk men weet, rui zijn vriend Karl Kautsky moeten overdragen. \ au Züju liand zullen wij dus het slotdeel krijgen. Niet minder dan 161 blz. van het tweede deel — het eerste hoofdstuk — Wijdt Bebel aan de behandeling van de figuur van v. Schweitzer, dien hij noemt ((een der meest beteeken ende leiders der Duitsche arbeiedrs_ beweging». Het is oen inteïessant hoofdstuk, waarin Bebel vertelt hoe bij v. Schweitzer leerde doorzien als een gevaar voor de zelfstandige arbeidersbeweging en den strijd met hem aanbond; hoe hij hem onschadelijk maakte. Het verhaal is van geweldig romantische kracht in het sober weer geven van de gebeurtenissen die over de toekomst der | Duitsche sociaaldeuiokratie beslisten. De schrijver zelf verschijnt er, ondanks da terughoudendheid waarmee hij vertelt, welk aandeel hij zelf heeft gehad in dit ontwikkelingsproces, als de man, die straks voor al zijn tijdgenooten zal wezen de man van de kloeke, welbewuste, kalmoverwogen en hartstochtelijk ten einde toe voortgezette daad. Reeds van den beginne is, dat zijn sterkst zieh uitende karaktertrek, die onverzadigbare dadendrang; hoewel hij ook weer zijn kan de zachte, echt-Duitsche droomer. Maar ziju eigen ontwikkeling brengt mee, dat de daadkracht de steeds meer op dsn voorgrond tredende kant wordt. Er is in het boek dan ook een klimax, die men zich in éen roman niet boeiender denken kan. Met het tweede hoofdstuk begint zijn parlementaire loopbaan. Er zijn daarin en in de volgende hoofdstukken passages, die men met van spanning ingehouden adem leest: het tooneel b. v. in den Rijksdag als het gaat om de bewilliging van nieuwe geldmiddelen voor de voortzetting van den oorlog raet Frankrijk., (Nov. '70) en als Bebel zich tegen de annexatie van Elzas-Lotharingen verzet. ; j,,,,. Dan komen de eindelooze processen, de veroordeelihgen on de periode van het tuchthuis leven, door Belbel benut, om de zwakke plekken van het harnas zijner theoretische- . kennis /na te zien en te volmaken. Na die gevangenisperiode, geestelijk en lichamelijk krachtiger dan te voren — de gevangenisrust genas hem van een begin van tuberkuloae ! — wordt hij de geweldige leeuw, de gevreesde tegenstander in het debat in het parlement en er buiten. Van dit laatste bevat het boek een prachtig bewijs in den vorm vam een uitgebreid verslag over de Parijsche Commune met den propagandist en groot-redenaar der Duitsche vrijzinnigheid dier dagen ! . \ Onderwijl gaat lüj voort de orgamisatie der partij hechter te maken en berekend voor de in omvang en beteekenis groeiende taak welke haar wacht. De verschillende kongressen, waar de resultaten van dezen even onvermoeibaar volgehouden als met schitterende takt geleiden arbeid worden gekonsolideerd, worden uitvoerig besproken, ook in hun voorbereiding en gevolgen. En clan zien we, Tverder lezend, tegelijk met den groei van de eenheid en de kracht en de macht der partij, Bismarck plainnen beramen om, alvorens het te laat is, den jongen reus te vellen. Als de titans tegenover elkaar staan, de spieren gespa-nnen, oog in oog, breekt het verhaal af... n e t lijkt haast overbodig dit boek met warmte aan te bevelen bij onze lezers, partijgenooten zoowel als geestverwanten. Wij willen enkel getuigen van het gevoel van dankbaarheid waarmee wij het na lezing uit handen legden voor het opheffend en sterkend verkeer1, gedurende de lektuur met dezen geestelijken en zedelijken reus, wien alle opgeblazenheid en alle heerschzucht tot het einde toe vreemd blijft; voor den bezielenden omgang met dezen dichter, die eem epos in daden schreef in de geschiedbladen der menschheid; het ontwaken van een volk! — voor de warmte van kameraadschap';.'den gloed van toewijding aan der menschheid zaak, welke uit deze bladzijden weldadig tot ons opstegen. Het boek krijge de verspreiding die het verdient, ook om de uitnemende vertaling; die het aan het origineel volle recht doet wedervaren. Het boek is versierd met een foto naar een kort voor zijn dood geschilderd portret van den schrijver. J~W Wie van onze lezers « Uit mijn leven » van Bebel wil lezen, kan het bekomen door bemiddeling van onzen boekhandel.
Onder Arbeiders Den huidigen kamp om 's werkers-recht overwegende, brengt ons de gescüiedenis der jaren '50-'60 in 't geheugen. Wij zien voor ons die hongerende massa, smeekende om brood; in vertwijfeling het werk stakende ondanks de wet, als wilde dieren vervolgd, in 't gevang geworpen, hun geljd gastolen of dopdge&ciifltfiiL.
m
*TS
Wij herinneren ons het gedicht van Julius Vuysteke, waarin hij de wet 'op de samenspanning hekelde en de voor de «rechters» gedaagden deze beteekenisvolle woorden in den mond legde: Onschuldig vóór ons geweten, vóór God Waarom dan moeten «ij naar het kot? Zij stelden zich onder de hoede van god, en de heerschers, in naa.ni van denze.fden god, sabelden hen neer, hongerden hen uit of sloten hen op. Die tijden herdenkende schynt oiy de ondankbaarheid des te grooter van de zoovele duizenden arbeiders die onverschillig aan' elke werkersbeweging, los en onvereenigd loopen, de loonen hunner werkbroeders bedreigen of verbetering in de werkvoorwaarden beletten. Wij denken aan de misdadigheid der antisocialistische leiders die door leugen de arbeiders bedriegen. De duizenden onvereenigden zijn ondankbaren tegenover de ma.rtelaren die voor ons, en ook voor hen, honger, gevang en dood trotseerden om het recht van vereeniging, het recht samenspannen, het recht van staken in de wet te doen schrijven. De daad der dompers-leiders is wraakroepend, want zij trachten te beletten dat de arbeidende klasse de vruchten plukt van het veroverd recht onzer vaderen. Er zijn onvereenigden die als verontschuldiging hebben: hunne armoede en onwetendheid. , ' Arm zijnde, zijn ze geheel afhankelijk van hunne meesters; onbekend, met het sociaal vraagstuk begrijpen zjij ook niets van de werkersbeweging. Er zijn onvereenigden uit hebzucht, die wel van dè voordeelen door den strijd en de opofferingen van anderen willen profiteeren, maar ie weigeren hunne plichten te kwijten. De eenen en de anderen moeten overhaald worden tot betere gedachten. Dat is het werk van iedereen die zijne zaak wil vooruithelpen. Er is eene derde kategorie van ondankbaren, zij die bewust of onbewust aan den leiband loopett der dompers.' De bewusten zijn de slechterikken en die olijven waar zij zïjn. Maar de grooten hoop zijn er verdwaald en onbewust van het slechte die zij de werkerszaak daardoor berokkenen. Tot hen moet onze propaganda doordringen. Binnen kort verschijnt een brochuur: «Christene en socialistische vakorganisatie». Daarin zullen onze kamaraden de noodige wapens vinden om den gemeenschappelijken vijand te bestrijden.
* * * De vlaamsche socialisten hebben dubbele plichten te vervullen. Dank aan den opstand der waalsche arbei.. der in 1886 heeft de burgeregeering een begin van werkerswetgeving ingevoerd. Dank aan de strijd dr walen in ' t bijzonder, hebben wij sedeit 1894 een stuk stemrecht bekomen. En om de waalsche arbeiders voor hunne heldhaftige pogingen te bedanken, stemmen de groote meerderheid der,vlaamsche arbeiders geregeld voor kastelheeren;gloote grondeigenaars of fabrikanten, aldus belettende dat dê ' Walen "WA hiintieü'trioff&nr keiijken kamp de voordeelen genieten waar zij recht op hebben. En om te beletten dat het algemeen ttemrecht zegeviere, werpen de dompers hoopen geld weg, om de arbeiders te verdeelep geld dat van hoogerhand ter hunner beschikking wordt gesteld om het kapitalisme te dienen en de vrijmaking der werkers te beletten: Arbeiders tegen arbeiders opgezweept. Kameraden, gevoelt ge de zware plichten die op ons drukken? Zijt gij met ons overtuigd dat de machten die ons omringen enkel door onze eendrachtige werking kunnen overwonnen worden? Hebt gij met ons vertrouwen in' de zaak die wij verdedigen? Zoo ja, geeft dan al uwe vnije uren aan den schoonen kamp die de werkliedenpartij heeft begonnen en met onvermoeide kraiht voortzet. Met het voorbeeld voor oogen onzer koene helden van weleer zullen wij dubbel werken, onze vijanden verslaan en het werkersrecht doexi zegevieren.
Ende zij hennen..,, gewonnen! De vrijzinnige bladen gaan voort met het opsommen der streken die door de papen uitgehaald werden gedurende den laatsten kiesrtrijd in Italië en wij zouden niet op de hoogtte van onze taak zijn, als wij niet een en ander daarvan vertellen aan onze geëerde lezeressen en lezers : ï.i honderden dorpen heeft men de kiesbriefjes der klerikale kandidaten jn bekers en kelken gewijd en daaruit aan de geloovigen gegeven, onder het uitspreken van aanbevelingen óf bedreigingen. In veel andere dorpen hebben de priesters alle avonden gepreekt tegen de socialisten en velen hebben openlijk gedreigd, dat zij de n. sacramenten niet meer zouden uitdeelen als de antiklerikalen of de socialisten van hunne provincie gekozen werden. In het bisdom van Alatri hebben de priesters het zóó wel gedaam, dat de antiklerikale kandidaat, die sedert jaren in de Kamer zit en het vertrouwen van duizenden kiezers gewonnen heeft, drie kaalkruinen heeft kunnen doen aanhouden en vervolging kunnen inspannen heeft tegen den bisschop in persoon. . n Calabrië dreigden alle predikanten met eene verschrikkelijke aardbeving die duizenden en duizenden menschenlevens zou verwoesten, als de kandidaat van den bisschop niet gekozen werd met groote meerderheid van stemmen. In Cassalmagiore, waar de socialist Groppali tegenover den christelijken oppergeneraal Pistoya stond, hebben de klerikalen millioenen exemplaren uitgedeeld van een manifest waarin onder meer te lezen stond : « De spoialistigfhe kandidaat wil dat alle
kerken gesloten of afgebroken worden, dat? de geloovigen uiteengedreven worden ett' het recht verliezen vaiti samen te komen' bidden, zooals het gebeurd is in Frankrijk.. » Do roode schelm wil dat er geen geldmeer gegeven wordt voor het bouwen van' kerken, dat er geene doodenakkers meer aangelegd worden en dat de lijken ver-: brand worden als krengen van honden en andere schurftige diereu. >De .antiklerikaal wil de echtscheiding-' en de vrije liefde, zoodat de mannen die, hunne vrouw op straat jagen er eene andere zullen kunnen nemen zoo dikwijls als zij het maar wenschen. s De revolutionnair wil dat de kinders, geen tehuis meer hebben, geene familie, en, dat zij aan zichzejvepi overgelaten wordea' zonder onderwijs en christelijke opvoeding. :> Als-gij niet wilt dat de vrouwen op; straat worden gejaagd, dat de kinders Fer-'1 reis worden, dat de kerken afgebroken worden, dat de dooden verbrand worden,'. voert den heiligen oorlogtegen.de monsters en stemt tegen de duistere roode bedriev gers! »In den naam van den algoeden god, in den naam uwer afgestorvenen, in den' naam onzer moeder de h. Kerk, stemt alleu1 tegen den goddeloozen Groppali, den razenden vijand van alles wat goed en heilig' is! » I n den. naam van den voor u aan het.kruis gestorven Jezus, stemt tegen den op-, roerigen Groppali en maakt dat hij met heel zijn 'aanhang voor altijd in den diepen' afgrond uwer vervloeking geslingerd worde! > J a met zulke woorden, met zulke mid-, dels hebben de klerikalen de nederlaag van meer dan honderd socialistische kandidaten op den buiten bewerkt. ir.ijde zij hebben... gewonnen!
Statistieken De overgroote meerderhied der menschen. halen vcrachterlijk de schouders op als lijhooren spreken over statistieken en als een molensteen drukt het op hun gemoed als aij zoo ellenlange rijen met cijfers en tabels in hun dagblad vinden. En- nochtans, hoe zouden onze samenleving en onze huishouding er uït zien als wij geene statistieken hadden! De statistiek, die zich bescheiden een» hulpwetenschap noemt, geeft op onze dagen de grondslagen aan voor alle maatschappelijke maatregels van eenige beteekenis, op;, gelijk welk gebied. Een verzekeringsfond6 voor ouderlingen, zieken, verongelukten, werkeloozen, eenr fonds ter bestrijding der kindersterfte en der tering, een fonds voor het bouwen van werkmanswoningen en het verzekeren van' schoolvoeding, veel andere openbare en bijzondere fondsen van gelijk welken aard zouden onmogelijk op goede grondslagen kunnen worden ingericht worden als wij niet de statistieken hadden die ons de toestailden leeren kannen en deri weg latërt'overzien. De statistiek is verder ' d e : grondpijler waarop ons belastingswezen steunt, waarop, onze maatschappelijke huishoudkunde en onze handelspolitiek gevestigd zijn. Het is de statistiek die cijferkundig inlicht over de toestanden der opgezochte afzetgebieden voor de nijverheden, over de streken die ons grondstoffen voor de nijver-.1 heden kunnen verschaffen, over de kansen die bestaan voor een oorlog of voor het sluiten van verbonden en contracten met andere volkeren. Het is de statistiek die bijna al onze andere wetenschappen vruchtbaar gemaaktr heeft en meer en meer maakt. De rechtakunde, de zedeleer, de wijsbegeerte, de volkenkunde, de natuurkunde, veel andere wetenschappen hebben hare hooge ontwikkeling gröotendeels tè danken aan de bescheiden, droge, afkeerwekkende statistiek. Men zou hier bijna de volgende ' vraag, mogen stellen: op welk gebied van ons modern'leven hebben Wij de statistiek niet noodig als aangeefster. van de daadzakelijke werkelijkheid, als leveraarster van allerhande materiaal, als opklaarster, als raadgeefster bij de moeilijkste vraagstukken op, elk gebied ? In dén grond gezien spruit de onverschili ligheid van dezen en het wantrouwen van; genen voor de statistiek niet alleen voort, uit hare droogheid, hare langdradigheid erir onverstaanbaarheid, maar wel uit het algé-1 meen feit dat zij hen zoo zelden dadelijk! kunnen, gebruiken in het dagelijksch leven.| Daar tegenover- staat echter het woord | van den geleerden Duitscher, die ?egde «dati men met getallen en cijfers alles kan bewij-' zen»' plus het woord van den geleerden Hol-; lander, dié beweerde ((dat de statistiek de meest revolutionnaire aller "wetenschappen is», waar een engelsche geleerde, die waarschijnlijk hetzelfde wilde zeggen, spottend antwoordde: Er bestaan leugens, er bestaan gemeene leugens, maar er bestaan ook statistieken , en dat is erger! Als die geleerde Engelschman de statistiek .wilde veroordeelen zouden wij hem voor de volgende vraag stellen; Wat kan de arme. statistiek er dan toch aan doen als onge-r noodigden, belanghebbenden haar bewust! of onbewust komen misbruiken? Voor wat de droogheid en de langdradig-; heid betreft kan de statistiek zeer goed ve*-!1 geleken worden bij het bescheiden doornroosje, dat slechts uit zijn slaap hoeft gewekt te worden om prachtig open te bloeien en zijn hemelschen glans te verspreiden. Ouder het oog van den belangstellenden, zaakkundigen beoefenaar, zoeker of geleerde, krijgen de doode, afzichtelijke, yervelingwekkende cijfers eene frissche ziel en een warm leven. Bij den arbeid met statistieke cijfers en getallen ziet de zoeker naar een of ander hoe zich een net van draden aanspant, 'hoe af en toe de onbegrepen be-trekkingen duidelijk worden, hoe belangrijke gegevens zich ontwikkelen,hoe de sluier ten slotte wegvalt die de eenvoudigste dingen in een somber geheim gehuld hield. Om de onverschilligheid der massa voor de bescheiden statistiek te bekampen, om de belangstelling van allen in deze miskende wetenschap op te wekken, komt de hoogleeraar Schott, bestuurder van vermaard Statistisch £u.r«al van Manheinu in Duitsch-
>"W Dinsdag 2 Öêwimbër i W I S f «
6 ;land, oen hoogbt belangrijk werkjo te sohrij'ven, dat verschenen is in de laatste afleve| ring Tan hot tijdschrift Natur und Geiateti •welt en dat eene plaats zou mogen vinden 'in alle werkersbibhotheken dsr heele wereld. •, Hot boekje is zoer' praodsoh in zeven hoofdstukjes verdeeld en lang soo droeg om 'lezen niet a h men denken zou. Afdoende Tbawijst h»t voor iedoroon het volgende: Hoe talrijker en ingewikkelder de betrekkingen worden, dwars door dewelke hot menschelijk loven zi4h afspeelt, dwars door 'dewelke de dingen hunnen loop nemen, hoe meer de behoeften wij zullen krijgen aan Istatistiekcn en hoo meer wij ons met die we'ten»qhop zullen moéten vortronwen I
Uit de Partij . In Finland
Langs een anderen kant wordt er verzekerd dat hare majesteit de keizerin bij de regeering is gasn aandringen op maatregels die zouden kunnen beletten dat zooveel «geloovigen» de Kerk verlaten, den Godsdienst verloochenen. Men spreekt over verscheidene maatregels die door de regeering reeds onderzocht worden en de bijzonderste van deze maatregels zou daarin bestaan dat het «losgeld», waarmede men zich kan los maken uit de Kerk, eenvoudig op honderd mark zou gesteld worden I « Men moet geen fenieks zijn, zegt ons partijorgaan, om te voorzien welke uitslagen men zal hebben met dergelijke dwangmaatregels. De volksvergaderingen zullen op een anderen dag gehouden worden, er zal dubbel volk opkomen en de sprekers zullen nog meer argumenten hebben om de uittreding uit de Kerk te verdedigen. > In Berlijn en in andere duitsche steden is het gewoonte geworden dat de volksmassa inshnktmatig naar de openbare vergaderingen stroomt die eenmaal de eer gehad hebben door de policie verboden te worden, en nu zal het nog wat anders zijn omdat de bevelen van heeiemaal • omhoog gekomen zijn! > Ook alle andere maatregels, die genomen worden om te beletten dat de niets meer goloovande menschen de Staatskerk veilaten, zullen een niet verwachten uitslag hebben. Zij zullen onvermijdelijk de uittredingsbeweging komen versterken en syKiJrathie verwekken daar waar onverschilligheid bestondT Zij zullen de wsnkelbaren en de twijfelachtigen komen aansporen cm een besluit te nemen en vooral om vcor hunne vrouwen en hunne kinders i-« doen Wat zij voor zichzelven gedaan hebben. » De «Konfessiocsiosen» zullen r.u onvermijdelijk nog meer bijval bskor.-.cn met hunne verdraagzaamheid en gematigheid die blijkt uit hunne steeds herhaalde verklaring : » » Iedereen moet in zijn eigen gemoed weten hoe hij zich tegenover de K?rk wil aanstellen, wat hij van de Kerk te verwacnten heeft. Hij kan in de Kerk blijven en b-n-r met riine pennineen ondersteunen als Jlij nog met een draadje van zijne overtuiging i.'t van zijn gevoel aan haar en hare leerstelsels gebonden is. Hij kan de Kerk gerust verlaten als hij meent dat hij met haar en haar princiep niets meer te maken heeft, als hij genoeg heeft van hare fabels en hare streken >s.
de beweging leiden eri zich door de tusschenkomst van keizerin, keizer en Staat aangemoedigd voelen, daar aan t o e : « Maar gezien hoe de zaken thans staan, is het voor eiken mensch die met de Kerk afgerekend heeft zaak, er zoo spoedig mogelijk uit te trekken.want binnen korten tijd zou het wel kunnen gebeuren dat nij met eene gouden ketting aan haar zal vastgeklonken liggen aangezien honderd marü daar niet voor iedereen te pakken liggen. » Honderd mark! Eer zij eene zulke som geld daar zoo in eens op de tafel zullen leggen, zullen velen aan het wankelen gaan en maar liever lid van de Kerk blijven — en voort de jaarlijksche belasting blijven betalen, al gelooven zij geeri sikkepit meer van alles wat daar gepreekt en verteld wordt. » Velen die, om zich «man» te toonen, eene zulke som zullen betalen voor hun eigen zelven zullen ze zeker niet betalen voor hun gezin en daarom beschouwen wij het als onzen plicht hen met aandrang te zeggen dat zij zich moéten haasten om de deur der Kerk achter hunnen rug toe te maken, willen zij beletten dat zij daar binnen voor altijd opgesloten worden! » Alle verstandige en eerlijke menschen zullen met ons do stem verheffen tegen het verbieden van onze openbare volksvergaderingen en vooral tégen den maatregel waardoor het «losgeld» zoo hoog gesteld wordt... Eene zulke geldafpersing tot verdediging van den godsdienst is den bespottelijksten en tevens dë afkeurenswaardigsten maatregel dien inen kan uitdenken. » Men wil door zoo een maatregel bewerken dat de zoo hoog geroemde godsdienstvrijheid een voorrecht; een luxusartikel wordt voor de rijken, terwijl men da armen bij middel van een onbetaalbaar «losgeld» dwingt onderdanig te blijven aan de Kerk en door hunne jaarlijksche penningen hare koffers to vullen! » In den grond wil men zoowel de openlijke uitoefening als de openlijke verloochening van den godsdienst straffen met eene zware geldboet, en dan nog ten voordeele van zijne eigen geldkas! » Dat is een middel dat onze protestanten afgekeken hebben van hunne concurrenten de roomsche papen, de grootste volksfoppers der wereld, die steeds meester geweest zijn in de kunst van geld kloppen uit de zakken hunner slachtoffers. » Dierf de protestantsche Staatskerk zijn wat zij beweert te zijn. dan zou zij zelf de eerste zijn om de hulp te weigeren die haar hier aangeboden wordt — en die haar onvermijdelijk in den dieperik zal helpen f
Üit een korrespondentie in de «Stock'holmsehe Social-dcmokratenr», ontleenen ' wij net volgende betreffende de Finsche i partij: , • Het aantal afdeelingen bij de stichting ' der partij in 1899 bedroeg 64; in 1912: 1552. i Het aantal leden bedroeg: ! 1889 9446 (waarvan 1009 vrouwen). (1904 16610 . U905 45298 • 1903 85027 '1907 82328 '1908 71266 !l909 58893 '1910 52076 ,1911 48406 1912' 51798 (waarvan 11649 vrouwen). ; L>e cijfers wijzen** op den geweldigen itprong in het jaar der groote stakiug. (waarna steeds teruggang plaats vond, tot, het vorige jaar. De partij en hcar afdeerlingen had in 1912 796 volkshuizen, tegen 14 in 1S99. In elk volkshuis is in den regel 'een leeszaal en een bibliotheek. Het aantal boeken in die bibliotheken is niet groot, : -hetgeen daaruit voortkomt, dat in Finland ,'als traditie geldt, dat elk partijlid zich een eigen bibliotheekje vau sociale gejSchriften én ontspanningslitteratuur behoort aan te schaffen. Het uitgeverswe'zett van socialistische werken is in Fintland dan ook zeer ontwikkeld. De meeste 'klassieke en moderne socialistische litter a t u u r is dan ook in het Finsch vertaald. Zoo is b. v. Kautsky zoo goed als kom: pleet in het Finsch overgezet, evenzoo Verder voegen de ckonfessionslosen» die 'Mehring, Marx, Engels, Lassalle, Bebel, enz. Toen liet eerste deel van «Het Kapitaal» in het Finsch verscheen, werden in as 'één maand tijds 1200 exemplaren verkocht. '.De Arbeiderskalender wordt uitgegeven in een oplage van. 70.000 exemplaren en : brengt 13.000 mark netto op. Het is een eigenschap der Finsche sociazou men er toe geraken aan de werkloozen listen, dat zij zich, ook in het gewone eene redelijke vergoeding te geven. leven, zoo veel mogelijk, wat de vermaken Het betreft hier eene nieuwe inrichting, betreft; van de burgerlijken gescheiden die, door het feit zelf dat het eene nieuwig'houden. Vandaar het groot aantal tooneelheid is, aarzelingen, vrees en beknibbelin, klubs, enz. In 1912 bestonden 202 tooneelCRISISFONDS gen uitlokken, maar die verdient in het legezelschappen (ook reizende), 46 zangverven geroepen te worden en die ingegeven i eenigingen, 70 muziekgezelschappen en VERORDENING viovdt ^dqoj; .de ,lr>e^£
SESHTSfSH H1E0WS
Gemeentebelangen
Kerkdwang
— De Commissiën hebben ten slotte art. 14 van het reglement besproken, doelende op het geval dat, indien geen patroons zien aansloten, de gelden van het Crisisfonds niet zouden gebruikt worden. Zij hebben eenparig den tekst van het voorgestelde artikel aangenomen, in dien zin gewijzigd dat het tijdverloop van 3 jaar verminderd wordt op eén jaar, to rekenen van het oogenblik dat het reglement door den Gemeenteraad gestemd wordt. In de veronderstelling voorzien door art. 14, zal er, na het bepaald tijdverloop, een nieuw reglement moeten opgesteld worden, dat in den geest der meerderheid van de leden uwer Commissiën, maar onder een ander te bepalen vorm, het uitdrukkelijk karakter moet behouden van aanmoediging tot het vooruitzicht, en niet van een werk van liefdadigheid; het is, volgens hunno meening dit karakter dat, evenals voor het Fonds tegen de werkloosheid de inrichting van een stedelijk crisisfonds wettigt. De verslaggever, ALFBED VANDER STEGEN
* *
*
Begrooting van 1912- Ontoereikendtieden van kredieten HERHALINGEN IN DE BEGROOTING VAN 1914 VERTOOG VAN HET COLLEGE I. Begrooting van 1912. — Ontoereikendheden van credieten. Herhalingen in de begrooting van 1914 Art. 4. — Jaarwedden der bedienden van het Middenbestuur (fr. 7,06S 48). Evenals de voorgaande jaren, is deze ontoereikendheid veroorzaakt door de vervanging van zieke bedienden, en vooral door het betalen van buitengewoon werk. De leden van den Raad zullen zich herinneren dat het overwerk is afgeschaft, te rekenen van len Maart 1913, bij besluit van 26 Februari voorafgaande, en vervangen door eene algemeene vermeerdering van een zesde der jaarwedden van het peroneel van het Middenbestuur, als vergoeding voor eene algemeene verlenging der werkuren. Art. S. — Algemeene en veranderlijke kosten van het Bcstnur (fr. 695,30). Er werd op het voorziene crediet betaald . fr. 12,988,95 Bij te voegen de tegenwoordige ontoereikendheid 695,20 fr. 13,684,15 In de begrooting van 1913, zijn de ramingen van dit artikel gebracht van fr. 13,000 op fr. 14,000. Art. 7. — Allerlei drukwerken en bestuurlijk Memoriaal (fr. 7,575,88). Er werd op het voorziene crediet betaald fr. 24.972,17 Bij te voegen de tegenwoordige ontoereikendheid fr. 7.575,88 In de begrooting van 1913," werden "de ramingen Tdezer' uitgivéH reeds gebradht- Van fr. 25,000 op 32.CO0 fr. Art. 9. — Abonnement op het «Staatsblad» en andere werken; binden van boeken (tr. 864,70).
Er werd op het voorziene crediet betaald fr. Bij t e voegen de tegenwoordige ontoeriekendheid fr.
2.198,01 364,70
fr. 2.562,71 In de begrooting van 1913, werden de ramingen van dit artikel reeds van fr. 2.200 op 2.500 fr. .gebracht. Art. 10. — Kosten van praalvcrtoon (fr. 768,98) Er werd op het voorziene crediet betaald fr. 3.581,99 Bij t e voegen de tegenwoordige ontoereikendheid fr. •" 763,93 fr. 4.345,92 Deze uitgaven worden onderverdeeld als volgt: Ontvangsten van maatschappijen, afvaardigingen, enz. fr., 1.171,20 Reis- en verblijfkosten van leden van het College, met eene zending gelast fr. 1.533,50 Huur van rijtuigen voor plechtigheden fr. 441,EO Levering van brelokken voor de nieuwe'raadsleden fr. 117,00 Levering van medaliën voor de betooging .uoveling, de 100e vertooning der fComédies Fran?aises>, enz. fr. 269,71 Kleeding der schepenboden, bu'reelknechten, portier en plantons fr. 812,61 fr. 4.345,92 Reeds werden in de begrooting van 1913 de ramingen van dit crediet gebracht van 3,600 op 3,800 fr. Art. 11. — Verwarming en verlichting van het Stadhuis en zijne afhankelijkheden (2.809,18 fr.) Er werd op he't voorziene crediet uitgegeven fr. 9.999,82 Bij t e voegen de tegenwoordige ontoereikendheid fr. 2.309,01 fr. 12.309,01 Ziehier de onderverdeeling der uitgaven: a) Kolen en coke fr. 4.912,75 Hout en schavelingen 468.50 fr. b) Verscheidene werken aan da verwarm en verlichtingstoestellen, uitbreken en vervangen van toestellen, kleine leveringen, metselwerk, enz. fr. c) Verlichting: lo met gas: Stadhuis fr. Bureel van onderwijs fr.. Bnreelen Konterdreef fr. Bureelen Pouillemarkt fr. ' Magazijn Lindelei fr
6.371,25
Lakenhalle Lokaal maten en gewichten 2o met electriciteit: Stadhuis Bureel onderwijs Bureelen Kouterdreef Bureelen Pouillemarkt Magazijn Lindenlci Lakenhalle
fr. fr.
69,10 ' 4,81 '•• 104,50
fr. fr. fr. fr. fr. fr.
498,31 743,01 261,13 • 6,75 «27,57 35,49
fr. Algemeen totaal:
12.3Ö9,OI
In de begrooting van 1913, werden de ra-' mingen dezer uitgaven reeds vermeerderdvan fr. 10.000 op 10.500. fr. Art. 12. — Kosten van onderhoud en kai. schen van het Stadhuis en zijne afhankelijkheden (fr. 1.623,82) Er werd op het voorziene erediet uitgegeven fr. 0.499,2*. Bij de te voegen de tegenwoordige ontoereikendheid fr. 1.623,3): fr. 11.122,60' hier breedvoerig uiteengezet: Loonen der schuursters en van een arbeider tr. 5.860,to Vergoeding aan den hoofd-deurwaarder, voor het bestuur van den dienst fr. Verschillende leveringen voor het kuischen fr. Kleine onderhoudswerken aan de lokalen en het mobiliér fr. fr. 11.122,601, In de begrooting van 1913, werden de r».: mingen dezer uitgaven van fr. 9.500 op fr. 10.500 gebracht. Art. 33. — Aandeel der Stad iu de pensioenen toegestaan door dc Staat aan de leden van het onderwijzerskórps.kraoh. tens de wetten van 16 Mei 1876, 81 Maart en 8 April 1884 (fr. 7.197,53). Ontoereikendheid die verklaard wordt. door het op pensioen stellen van verscheid dene leden van het personeel in den loop'van het jaar. . Art. 34. — Aansluiting der stadswerklieden bij de Lijfrentkas van den Staat, levensverzekeringen cn onderstand aas oude stadsbedienden (fr. 2.795). Het reglement op de Lijfrentkas, de le- • vensverzekering, de werkongevallen, d l ' ' gevallen van ziekte en onbekwaamheid tot werken der stadswerklieden, gestemd W' zitting van den Gemeenteraad^ van 8 Juli-1 1912, heeft op aanzienlijke wijze de toelage vermeerderd door de Stad in de lijf-;' rentkas gestort voor het pensioen der stadswerkliedn. Bij het opmaken der begrooting voor 1912, heeft het College dus deze bijgevoegde uitgave niet kunnen voorzien'. Art. 37. — Interesten der leening van' fr. 5.000.000 (1907) a a n ' d c Burgerlijke Godshulzen en aan het Bureel van Weldadigheid (fr. 59.707,60). In zitting van 13 November 1911', heeft' de'titémeèritéraad, voor .een-te'rinijri->»n £* .' jaar, "de" ïéerüng ' VAri'fr.'-"" 5.000.000'TW'"rTT^ riieuwd, door de Burgerlijke GodshuifStK en het Bureel van Weldadigheid gedaan aan de Stad, ons Bestuur voorts aan die' liefdadige gestichten 1/2 % interest meer betalende d a n ' dezen door de Nationale; Bank gevergd voor leeningen op' neerge-: legde Belgische rentetitels. Deze interest beliep, tot in 1911, 3 %, maar, ten gevolge der duurte van het geld, klom hü opvolgentlijk op 4, 4 l/S an> 5 %. zoodat de Stad voor een deel van; 1912 deze interest betaald heeft, vermeer-i derd met 1/2 %. Dit artikel zal in de begrooting voor; 1914 aanzienlijk moeten vermeerderd wor-' den, aangezien do taks van 5 % tot heden I toe behouden blijft. Art. 49. — Dienst der brandweer (fr. 590,18). Het crediet van fr. 122.783,36 laat eèn; oversohot van fr. 13,03, dat in vrije fond-; sen overgaat. • r De wekelijksche ontoereikendheid OT-T draagt dus fr. 677,15, die yerretehtvaardiga • wordt als volgt: 1" De som voor vergoeding aan de gehuwde manschappen beloopt fr. 139,75 meer, uit hoofde van het gemak dat hun gegeven wordt om te trouwen, en wier getal grooter is dan voorzien was. In 1913 is een maatregel genomen volgens welke de manschappen niet meer mogen trouwen tijdens hun eerste diensttermijn fr. 18».W; 2" De som voorzien voor de verlichting van den post in het Museum van Schoone Kunsten werd met fr. 48 overtroffen. Eene nogal aanzienlijke vermeerdering wordt gevraagd in de begrooting van 1914 > .Üi3° De werken voor derde personen vermeerderen van jaaj tot jaar, alsook de uitgaven die er uit voortspruiten, van waar een tekort van '», 688,4" Het Bureel van Weldadigheid is altijd ten achter in het overhandigen zijner zesmaandelijksche rekeningen voor leveringen van geneesmiddelen. Om dien toestand te vereffenen.heeft men een achterstel moeten betalen van J _ j 5 ^ fr. 914,50. Af te trekken de globale rekening * !>**, Oversohot op het saldo • Totaal tr-6rr,U. '(Wordt vervolgd.; '
ONZE 2.860,30 ï.845,35 56,05 87,95 . 4.02 . .37,81
Nederlandsche Schouwburg Schouwburg, verschenen m ?. V o °' u '* ' ! S 25 November 1.1., willen wij nog heti vol gende mededeelen, aangaande de opvoering
^
^ 7 •---
, u stukken, waaruit rollen weggelaten worden, bij gebrek aan ' t noodige personeel in ons gezelschap, om ze te bezetten — m in 't bijzonder Dokter 'Klaus. Dit blijspel bevat elf vrouwenrollen en 't r0 g r aiiima vermeldt enkel zes actricen van grootere en kleinere verdiensten die er in nntredon. ü i t oorzaak daarvan werden in j&stuk V I J F TOONEELEN WEGGEKAPT, omdat men ze niet spelen kan, daar juist onbezette vrouwenrollen in die tooneelen voorkomen. Daardoor werd voor een groot deel het niet slechte blijspel verminkt. Is zulks aan eea bestuurder toegelaten? Dit betwijfelen wi]* Vriend De Mey, geeft een tabel op van personeel waaruit een min of meer degelijk gezelschap zou moeten zijn saamgesteld. D»t dit zeer noodzakelijk is, blijkt uit het ' volgende, aangaande de samenstelling van ons huidige gezelschap : Er wordt door den bestuurder eene lijst fan al de personen, in ' t gezelschap opge•noaeu. Als men die lijst overloopt, lijkt het wel dat de bestuurder over een heel leger artisten beschikt. Maar als men weet dat bijna al de leden van ' t gezelschap van 't gesproken tooneel opgenomen zijn in het kader van 't operettengezelschap, en omgekeerd, dan ziet men algauw dat de twee gcjelschappen er feitelijk maar één uitmaken, — eenige uitzonderingen niet in aanmerking genomen. Maar er is meer. In t opgegeven kader &r artisten van 't gesproken tooneel, wor'den personen opgegeven die feitelijk niet, anders zijn dan kooristen en nie dan ook ala dusdanig betaald worden, 't is to zeggen aan 40 of 45 fr. in de m&and. Bovent\m bevat de lijst van opgegeven artisten, namen van personen die héél zeker niet meer dan 73, 60 en 50 frank per maand ontvangen, waaronder er zijn die in sommige stukken drie en vier rollen moeten vervullen —.zooals in De Wevers 't geval was. Dat is voorzeker eene benijdenswaardige positie voor kunstenaars! t Wij meenen dat, als de stad aan een ichouwburg veertig duizend franken toelage pef jaar uitbetaalt, — huur, verwar,mmg en verlichting inbegrepen — dat zij den bestuurder wel kan verplichten een volledig gezelschap voor gesproken tooneel en een dito voor de operetten samen te stellen. De toestand, zooals wij dien hooger betchrijven, duurt reeds jaren. Mag hij zóó blijven voortduren? Wij meenen van niet. Wij wenschen uit den grond van ons hart dat de toelage aan den Nederlandschen Schouwburg aanzienlijk worde verhoogd, ja desnoods verdubbeld, maar dan mogen wij ook verwachten dat er voor die som kunst wordt geleverd, waaraan wij zooveel behoefte hebben en die ons heden zoo weinig geboden wordt. P.-J. D'HOEDT.
t.
'Dinsdag 2 December Ttfia
- - • -
u u — (»
Kunstnieuws KRING DER WINTERCONCERTEN Zaterdag avond had voor eene bomvolle zaal het vierde abonnementsconcert van dezenj,kring plaats,, dat op 8 Maart moest, gegeven worden en door zekere omstaridig' hedeft„v_erschovep. werd, ..'..,.'• Het feest -ving aan met de symphonie n. 7 (op 92) in A dur, eene der beroemdste eymphoniën van Beethoven. Van de vier deelen welke dit werk uitmaken is onbeIwistbaar het «Allegretto» het meest gecend. Het is grootelijks aan dien muzikalen perel te danken dat deze symphonie zoo populair geworden is. De uitvoering was over het algemeen zeer bevredigend, enkel hebben wij aan te stippen dat sommige muzikanten eene zekere neiging tot yooruitloopen aan den dag legden. .•• De heer Severin Eisenberger, Duitsch mviervirtuoos, verleende zijne medewerking en speelde het concerto in A moil van E. Greg. Zijn spel is duidelijk en bevallig (n mist noch kracht, noch warmte. Ook ïijne vingervlugheid- en juistheid van gevoel lebben wij te prijzen. Groot en welverdiend was zijn bijval. ! Het symphoniseh gedicht, «Mort et transfiguration » wordt telkens met belangstelling gehoord, met «Till Eulenspiegel lustige treiche», tellen wij het onder de kestn voortbrengselen, van den grooten R. Strauss. Wij weten niet wat het meest' in dit reuzenwerk te bewonderen: de overschooue thema's, de meesterlijke bewerking ol de geniale orkestratie. De uitvoering "as kleurrijk en verzorgd. JJa «Scherzo de la Fée Mab » is het eenige deel der symphonie «Roméo et Juliette» ?aa Hector Berlioz, dat ons bekend is. Het n een wonder van fijne en lichte instrumentatie. Wanneer krijgen wij eens gansch J ait werk te hooren? De heer Eisenberger ' speelde vervol, l»ns «papillons» van Schumann, cCaffritoso» en H moil en «Rhapsodle» in Es dur ta Brahms en drie zeer moeilijke klaviertukken, die alhoewel perfekt voorgedralen, den gewenschten indruk niet maakten. ^ls bisnummer vergaTstte M. Eisenberger *is op «L a Biondina» van Liszt. D» zeer eigenaardige «Marche joyeuse» 'eu E. Chabrier diende als slotnummer. ^Het orkest is beter samengesteld dan ?'oeger. M. Brahy heeft grooten kuisch ge'°uden en de onbekwame muzikanten door ae go.'jke vervangen. 1 -N» afloop van het concert had in de rewutezaal van den Grooten Schouwburg ene betooging plaats ter eere van den heer BJ ?• d 6 n knappen orkestmeester, die «rt meer dan tien jaren de winterconce ft«n bestuurt. Ue volgende geschenken werden hem "ernandigd: ,!° r ^- Eug. de Hemptinne, namens de V">ne bezoekers: een rijk ingebonden . es en een bronzen kunststuk yan den "«'ahouwer Minne. ,!B°L deoheert : eschepen De Weert, namens door w n? fa Sulden gedenkpenning, 1 »,. r : o Wkneef, namens zijne confraters rkes Grno t : een adres, en door M. De U n - p nnea mmeen ! ' d o k r i u B der Winterconcertan'Jn k. Drkwaardige verzameling etsen, Dil " 5 t s c M d e r Albert Baertsoen. roerd dankt Hmn * d e h e e r Brahv en 0Q1 <1= immer zijn best te zullen doen
voor den groei en den bloei der Winterconcerten. Ten slotte had in het «Hotel de la Posten een banket plaats, waarog de inrichters der betooging en d- pers uitgenoodigd waren. Menig glaasje werd er op de gezondheid van M. Brahy geledigd. Ziehier eenige bijzonderheden over het leven en het werk van dezen voortreffelijken musicus. M. Ed. Brahy is thans veertig jaren oud en geboortig van Luik, alwar.r hij zijn eerste muziekonderricht ontving. Na de eerste prijzen van cello en van kamermuziek behaald te hebben, ging hij zich te Leipzig en later te Berlijn en te Weenen (hier studeerde hij met den wereldberoemden orkestmeester Hans Richter) in zijn vak bekwamen. , In België teruggekeerd rond 1895, maakte hij gedurende drie jaar deel als violoncellesolo van het «orkest-Isaye» en van dit der « Concerts populaires » van Brussel. Ook was hij een der stichters van het «Zimmerkwartet». Rond dit tijdstip werd hij naar Angers (Frankrijk) geroepen om er de vermaarde «Concerts populaires», gesticht door Jules Bordier te besturen. Begaafd met een wonderlijk geheugen dirigeert hij sinds dien alles «van buiten». Dat hij zulks niet doet uit « bluf f » heeft hij Zaterdag goed bewezen: een instrumentist (wij willen geen namen noemen) viel niet in en dadelijk zong M. Brahy de partij alsof hij ze voor oogen had. In 1002 ging het bestuur van den kring der.Winterconcerten, gesticht door, wijlen Paul Boedri in November 1895, over in handen van het huidig comiteit, wiens eerste werk was de aanstelling van M. Brahy als orkestmeester. In deze hoedanigheid heeft hij ons veel schoons laten smaken en bracht hij ons in kennis met de werken der bijzonderste meesters der Duitsche, Fransche, Belgische, Russische, Scandinavische, Tchekische en Spaansche scholen en der vermaarde zangers en vituosen (pianisten, violisten en cellisten) van den huidigen tijd ; *Wij voegen onze welgemeende gelukwenschen bij die welke den heer Brahy allerwege ontving en drukken den wensch uit hem nog lange jaren als orkestmeester van den kring der «Winterconcerteri» te mogen toejuichen^ j . v. D. M.
Tooneelnieuws FRANSCHE SCHOUWBURC Gister namiddag was veel volk voor «Si j'étais roi» met den sympathieken tenor Ancelin in de hoofdrol. Het succes cjat deze kunstenaar bekwam in dit bijzonder in het eerste berijf'toen hïj zijn aria «Si j'étais roi» zong, is ongelooflijk. Hij werd gebisseerd en nog kwam geen eind aan de toejuichingen. Ook zijne medegangers mad. Donaldson, M.M. Hardel en MarcOj deelden in den bijval, die overigens verdiend was. ' t Was eene puike vertooning die elkeen voldeed.
VLAAMSCHE SCHOUWBURC J ^'fVÈtXE HET. POPPENMEISJE» Hadden /wij gist<sr; namiddag het blijspel «Dokter Claus» voor eene goedbeZette zaal, 's avonds was ze bomvol voor de eerste opvoering van het nieuwe za/ngspel: «Yvette, het Poppenmeisje». Rechtuit gesproken, wij hadden ons aan heel iets anders verwacht. Als libretto houdt het niets bijzonders om ' t lijf; de muziek, yan Leo Fall, heeft zeer schoone deelen. De inhoud van het zangspel komt hierop neer: Yvette, (mej. Mathis), een jeugdig meisje, heeft veel aantrok van de jonge lui — ook de oude — en ook veel liefde tot het tooneel, tot de kunstwereld. Yvette heeft den naam van Poppenmeisje omdat zij steeds eene pop bij zich heeft. Zij wordt het hof gemaakt door een rijk jongeling (heer Dupont) iets wat hem door zijn oom, (heer Janssens), een oud markies, benijd wordt. Deze laatste stuurt haar weg naar zijn kasteel bij Parijs. Hier grijpen heel wat scènes plaats, do eene wat beter dan de andere, doch waarin deze, die aan eene revue doen gelijken, overheerschen. Ten slotte komt alles goed: Yvette en den neef van den markies beminnen elkaar en zullen man en vrouw worden; de markies zal de moeder van Yvette nemen, (mej. Van Eysendyck), en de' tooneelbestuurder (M. Stevens) neemt eene spaansche danseres en gewezen minnares van den markies (mej. Bierlée). Er komen in het tweede bedrijf tooneelen die hertelijk doen laohen, alsook duo3 die zeer lief zijn. Wat de uitvoering betreft, allen deden hun best en behaalden succes. Nochtans werd gevoeld dat ons operettengezelschap ook de noodige elementen ontbreekt, want — om slechts één te nemen — de jonge en veelbeloovende kunstenaar heer Dupont, was eene rol opgelegd welke een knap zanger toekomt. Nu, heer Dupont is dit niet, en ' t is zeer verkeerd op dergelijke wijze rollen te doen vertolken. Heeren Stevens en Janssens waren alsgewoonlijk zeer goed op dreef, evenals de dames Bierlée, Van Eysendyck en Mathis. De tooneelschikking was ten uiterste verzorgd, en bij het einde van het eerste bedrijf waarvan men in het fond van het tooneel een spoorwegviaduc ziet, toen een trein over dezen heenrijdt, barstte de gansche zaal in toejuichingen los. Wat koors en orkest aarigaat, bij eene tweede opvoering zal alles natuurlijk meer eenheid hebben, alhoewel het nu zeer voldoende was. Of. «Yvette. het Poppenmeisje», op ons tooneel lang leven zal, betwijfelen wij.
Centrale voor Arbeldersopvoeding INSTELLING VAN EEN AMBT VAN BIBLIOTHEKARIS Het Bestuur van de Centrale voor Arbeidersopvoediug doet een oproep voor aanbiedingen voor het ambt van bibliothecaris van de Centrale Boekerij die in het Opvoedingsgebouw zal ingericht worden.
Om zich te kunnen aanbieden moet men lid zijn van de Werkliedenpartij en van zijnen vakbond (tenzij er van het beroep vao den kandidaat geene vakvereeniging besta). Kennis die vereischt wordt: Fransch en Vlaamsch, grondbegrippen van Duitsch en Engelsch, grondige kennis der socialistische litteratuur. Aanvangstraktement: drie duizend frank per jaar. Voor de voorwaarden weride men zich schriftelijk tot de Centrale voor ArbeidersoDvoeding, Volkshuis, Brussel. De aanbiedingen zullen tot 5 December aanvaard worden.
staal, een echte gepantserde luchtkruiser dus. Dit luchtschip heeft 200 meters lengte en een inhoud van 31,041 kubieke meters. Het totaal gewicht van dien stalen bestuurbaren ballon is 27,150 kilos en hij kan een gewicht aan boord nemen van 3,850 kilos. Het gansch gewicht van dit luchtschip zou dus 36,000 kilos zijn. Men kan licht begrijpen dat er voor dit luchtschip verscheidene krachtige motors noodig zijn. Uit wat dit oplevert voor het militarisme zijne millioenen marken welke de duitsche arbeiders met hun arbeid moeten uitzweten ! • Dat is immers het kapitalistisch pro
Oe mmnm der tocht
dukt.
CMIIIsid ia Anhmrpin Zaterdag namiddag deed de fransche vlienier Chevilliard te Antwerpen (Schootenhof) zijne proefnemingen voor eene aanzienlijke massa. Zijne buitelingen en duikelingen deed hij wondergoed toen hij bij het neerdalen tegen den spandraad der afsluiting stootte, waardoor het toestel op den grond terecht kwam. De schok was zoo geweldig geweest dat gansch het machien vernield was. Het achterste deel was gansch naar voren verwrongen. Elkeen was zeer beangst en meende dat Chevilliard slachtoffer zou zijn g e worden. Doch weldra zag men hem uit het toestel springen. Hij was ongedeerd gebleven. Eén stormachtig gejuich volgde nu. Het was een ware triomf.
De geheimzinnige moord TE MOEBKERKE (West-Vlaanderen) Het parket, geholpen door de gendarmen, zet ieverig zijne opzoekingen voort. Het gerecht bezit volstrekt niets om zijne opzoekingen in dezen of genen zin te richten. Men staat tot gezegdens. Kortom, het geheim blijft bestaan en ' t onderzoek was gister namiddag zoo ver genaderd als het eerste uur. Het volk houdt zich natuurlijk veel bezig met de drijfveer der misdaad. Er wordt van allej verteld, het eene al onwaarschijnlijker dan het andere, maar de gedachte wint .veld dat men hier voor een geheimzinnig drama en niet voor eene gewone brutale moord staat. De lijkplechtigheden van het slachtoffer hadden heden, maandag morgend, plaats.
door eene vlaag van woedende krankzin' nighheid aangegrepen. Een lang mes uit zijn zak trekkende, wierp hij zich op zijne reisgenooten en stak met zijn wapen in het wilde. Men kon hem siechts na een verwoede strijd overmeesteren, doch twaalf personen, waarvan vijf zoo erg dat zij in der haast naar het gasthuis moesten worden overgebracht, waren gekwetst. De ontroering onder de reizigers was groot.
Eene tijgerin ontvlucht te Epernon ZIJ WORDT DOOD TERUGGEVONDEN De gendarmen en jagers, die van kop tö» teen gewapend waren, hebben voort de tijgerin opgezocht die, zooals wij gemeld nebben, voor den kinemafilm hier gekomen, ontvlucht was. Op het grondgebied 8t-Oilarion is de wil-* de vluchtelinge op haar gemak gaan sterven. Het schot dat haar in de vlucht ge*. troffen had, is dus doodend geweest. Heti nieuws der vondst heeft heel wat herade-. ming in de streek onder de bevolking teweeggebracht. —
^
•
m
i—
Diefstal van 53.000 mark te Keulen' Door agenten der opsporingsbrigade werd! gister eenen Duitscher aangehouden,,' zekere Richard V., die zich reeds had aangemonsterd als kok apn boord van de Belgische st. Brabant. De vreemdeling wordt' verdacht van medeplichtigheid in den dief-.' stal van 53.000 mark obligatiS-i, te Keulen. gepleegd, of van verheling • der gestolen waardens. Hij had namelijk eene der gestolen obligatiën, van '000 mark' waarae, naar Berlijn gezonden voor uitwisseling. Aan den overste der opsporingsbrigade •' M. Colard-Bovy, beweert hrj het stuk vtn, eenen onbekende te hebban gekregen. D e Duitsche policie is verwittigd.
Gister namiddag was er nog eene grooter volksmenigte dan den vorigen dag. Chevilliard zou immers met eeu nieuw toestel, hem van Brasschaet gezonden, vliegen. Na eenige proeven steeg hij om 3 1/2 ure op, ondanks hevige wind en regenachtig weder. Hij steeg tot 1000 meters hoogte en deed raet het toestel dat hem niet toebehoorde en nog. niet •' beproefd geweest was, de oefeningen, zooals hij met zijri" eigen tuig,. deed. TE JEMAPPES De jonge luitenant Forstner, die van ziet De geestdrift was groot toen hij zonder Gister morgend is te Jemappes (Heneeenig ongeval zachtjes'op den grond neer- gouwen) eene brutale bandietenstreek ge- reeds liet hooren, schijnt vervolgd te zullen"! worden. Het nieuws deelt men echter sleohtg, streek. \. pleegd. Een weinig vóór 6 ure, mad. Elise onder het grootste voorbehoud mede. Beaujot-Dubois, vrouw vau een wolfabriLuitenant von Forstner zou zich aan mis-' DOOR DE SAHARA kant, wonende Grand'-Route, dichtbij den drijven op de zeden plichtig gemaakt heb-1 spoorweg, begaf gich naar de kerk. De Fransche nationale luchtvaartbond Een onderzoek is geopend aan hetOp omtrent een 400 tal raeters van hare ben. heeft den wegwijzer voor het militair luchtwelke de burgerlijke rechtbank medeelpt. ? woning, werd zij door een onbekende aangeeskader bij den doortocht der Sahara-woesMen voegt er aan toe dat zijnej aanhafljfling rand, die haar, zonder een woord te spre- nakend is. tijn te volgen, aldus vastgesteld : r-'S-''' 1. Oran-Figuig, langs den spoorweg; 2. ken, acht dolksteken toebracht. De arme vrouw werd aan de handen, arFiguig, vallei van Zousfana, Igli, Arghar, Aoulef, langs de lijn der oasissen; 3. Aou- men, schouders en over het lichaam getroflef, In-Zize,.Timissao, In-Ouzel, Timiaouin; fen. Zij riep om hulp, doch niemand hoorde 1 4. Timiaouin, vallei van Irarar, In-Enzel, het. De bandiet sleepte dan zijn slachtoffer Agarak, Tabancourt, Gao en Tombouctou. in eene weide. Hij ontroofde haar van haren geldbeugel en wilde haar afmaken, toen een Van Aoulef naar Tombouctou zal de weg Nadat de Strassburger correspondent van ; afgebakend zijn door middel van pyramie- wagen kwam aangereden, en de moorder de « Frankfurter Zeitung > zelf naar Zabern ! naar de vlucht. nam. gegaan was, om te zien wat vtarn de erge za- { den in steen op te richten. Mad. Beaüjot verloor veel bloed en sleep- ken waar is, over dtewelké wij in ons Poli- • De vlieger Frank Bara zal binnen kort te zich pijnlijk tot bij eene naburige her- tiek overzicht gewagen, seinde h i j : het, vertrekken om den w-eg af te bakenen. berg, waar zij buiten kennis neerzeeg. Een schijnt alsof deze tooneelen zonder eenigai geneesheer werd gehaald die haar naar de aanleiding begonnenv zijn. VOOR DE LANGSTE VLUCHT IN Om 7 ure des avonds verschenen plotse-' echtelijke woning deed overbrengen. Haar RECHTE LIJN toestand is erg, doch men' ;denkt niet dat ling op het plein 50 man onder bevel vam! :De Nationalë-Luchtviartbond van-'Frank-1 haar leven-gBvaar-oplevent^' - - -w '•--••', een'Officier. E r stöndéir ongeveer 20 men-v; rijk heeft in zijne" laatste zitting het regie ' Zij kon slechts eener zeer'flauwe persoons- schen: bij elkaar. Dé luitenant liet dé voorment aangenomen van den «'BeKei'^oüifdè beschrijving haren aanrander geven.Hij- • ste rij soldaten neerknielen, toen. 'de achter-. langste vlucht in rechte lijn > gedurende scheen haar van ste zich gereed maakte om te schieten. 'Ko-' 25 jaar oud. de jaren 1914, 1915 en 1916. lonel von Reuter kwam erbij en gaf bevel • Het zal den mededingers vrij staan ook tot den aanval, waarop de soldaten voor-, 'snachts te vliegen gedurende dé 48 uren, waart» rukten en op hardhandige wijze voor den prijskamp bepaald. menschen gevangen namen. De soldaten na-. men alles gevangen wat hun op den weg'; TE EPERNON (Frankrijk) kwam, ook twee rechters en da officier van SCHAAL MICHELIN justitie en een advokaat. Helen heeft gisteren 6 ronden in plaats EENE TIJGERIN ONTSNAPT De burgemeester van Zabern verklaarde: van 5 afgelegd, ' t zij 649 kilometers; deze Bij Epernon, departement Eure et Loir De rust is helaas nog niet hersteld, ook afstand bij zijn totaal gevoegd, zoo heeft (Frankrijk), zou op een heuvel eene cine- hedenmorgend patroeljeerea soldaten met hij thans 15.563 kil. op zijn actief. Hij heeft dus het record van Fourny in- maopname plaats hebben, die eene tijger- gevelde bajonetten door de straten. E r be-; jacht zou voorstellen. Drie tijgers waren stond gisteren voor de politie niet de min-! gehaald en overtroffen. Men zegt dat hij zinnens is voort te vlie- in twee kooien in de afgesloten plaats ge- ste aanleiding om op te treden. Men weet, gen tot wanneer hij 40.000 kilometers heeft bracht. Toen men eene kooi opende, sprong in Zabern niet wat er aan de hand is. De j worden door de militaire,' afgelegd, afstand die gelijk staat met de de tijgerin eruit, wipte over de afsluiting aangehoudenen en verdween, terwijl de jagers haar hunne rechters verhoord. Ze zijn niet aan kle jus-J reis rond de wereld. titie overgeleverd. Later meldt men dat Helen, gister 16.096 kogels achterna zonden. De aanstonds bekilometers afgelegd hebbend, van alle ver- gonnen drijfjacht leyerde niets op. Onder dere vlucht heeft afgezien. Het vorig re- de bevolking heerscht grooten schrik, maar cord heeft hij met meer dan 100 kilometers tot hiertoe heeft de tijgerin, die waarschijnlijk gewond is, geen schade aangericht. overtroffen.. FERDINAND VAN BULGARIJE I S I N . NADERE BIJZONDERHEDEN SOFIA TERUG GEKEERD DE « LOOPING T H E LOOP » Het heideveld, dat de Indische wildernis Koning Ferdinand van Bulgarije is van-Huoks herhaalde gisteren te Londen zijne moest verveelden, was afgesloten met' zink- daag naar Sofia teruggekeerd. vluchten op den kop. draad, tot eene hoogte van twee en'half Een medewerker van de Reichspost heeft 1 Na talrijke doodenkringen te hebben be- meters. Er waren drie tijgers, eene oude een onderhoud gehad met een hooggeplaatst i schreven, vloog hij gedurende 25 seconden tijgerin en twee jonge dieren. Vijf jagers, Bulgaar, die naar aanleiding der openbaarmet het hoofd naar onder. in indisch jagercostuum, stonden gereed. making van het geheime Servisch-Bul-j Men liet de dieren uit de kooi. De twee gaarsch verdrag verklaarde, d a t in de gis-j jonge kropen bang in eenen hoek, maar teren door keizer Frans-Jozef aan denko-, CHANTELOÜP TE ANTWERPEN Chanteloup, een navolger vari Pégoud en de tijgerin, in plaats van naar de jagers te ning van Bulgarije verleende audiëntie, de| springen, zooals men dacht, sprong naar de keizer den koning op alle punten heeft geChevillard, vliegt heden te Amsterdam. omheining en geraakte er over ( terwijl de rustgesteld. Alles is thans tusschen beide Deze maand zal deze looping the loop-man jagers op haar schoten. Het dier was geBrussel, Charleroi en Antwerpen bezoeken. troffen, maar aiet ernstig genoeg om het soevereinen opgehelderd en tal van misverTe Antwerpen zal Chanteloup zich waar- neer te vellen. Het was in eenige sprongen standen zijn uit den weg geruimd. schijnlijk inschepen voor Amerika, waar hij in het nabijgelegen ravijn verdwenen. TUSSCHEN SERVIË EN BULGARIË schitterende verbintenissen te vervullen Een voerman, die het beest zag afkomen, In een officieuse nota wordt gezegd, dat, heeft. had nog juist den tijd om in eenen boom de.Servische regeering geen aandeel heeft! te klimmen. De jagers trokken ze achterna gehad in de openbaarmaking van het boods-: BIJNA LEVEND VERBRAND maar zij hebben tot hiertoe nog niets ge- verdrag tusschen Servië en Bulgarije en de Het scheelde weinig of er gebeurde te vonden. daaraan gehechte militaire overeenkomst. Marseille weer een schrikkelijk ongeluk. De Den volgenden dag heeft men de tijgerin scheepsluitenant de l'Escaille en zija nieka- bemerkt bij den St-Denisheuvel, aan de nicien Grall waren per hydroaëroplaan spoorbaan Parijs-Brest. De heele streek is (monoplan) opgestegen en legden eene nu in opschudding.De boeren durven hunne vlucht af boven de haven van Marseille. Het woningen niet meer verlaten en steken toestel zweefde op ongeveer 100 meters vure: aan, om het beest af te schrikken. De DE OPSTANDELINGEN WINNEN hoogte, toen er eensklaps eene ontploffing gendarmen van Chartres zijn er op uitge- VELD. — NIEUWE SAMENZWERING in deri motor plaats had en groote vlam- trokken'. Ook eenige Parijzenaars kwamen TEGEN HUERTA. men opsloegen, die weldra het gansche vlieg- hunne diensten aanbieden als jagers. Eene Te Washington hebben de berichten over machien omhulden. De vliegers verloren hertogin heeft hare bende jachthonden ter hunne koelbloedigheid niet en daalden in beschikking gesteld. Aan de jagers wordt de voordeelen, door de opstandelingen be-1 der haast neder. Toen zij water gingen ra-, zeven frank per dag betaald en eene premie haald, nieuwe' hoop gegeven dat Huerta' ken, sprongen zij in zee en zwommen van van 1000 fr. is uitgeloofd voor het dooden voor de omstandigheden zal moeten wijken. Na de nederlaag bij Juarez zijn de regee-, het brandend toestel weg. Eenige visschers, van. het dier. ringstroepen ook uit Victoria (aan de die het ongeval gezien hadden, vaarden de Het laatst is de tijgerin in de richting spoorlijn Tampico-Monterey) verjaagd en\; vliegers te gemoet en gelukten erin hen te van Emanci gezien. E r zullen denkelijk verredden. De monoplan werd gansch vernield. volgingen ingespannen worden tegen de volgens officieele berichten is Mazatlaa,! een havenstad aan de Stille Zuidzee, op het': cinemaondernemers, 'die het gevaarlijk dier punt zich over te geven. EEN LUCHTMONSTER lieten ontsnappen. . De New York Herald verneemt dat de opOndanks de talrijke schrikkelijke tegenm tmmi. mmr. m , standelingen de petroleumterreinen van ae slagen, welke de duitsche luchtvloot en firma Pearson bij Tuxpan bedreigen omdat hare bestuurbare ballons teistert, geeft men zij meenen dat deze maatschappij Huerta er den moed niet op, en gaat men voort met steunt. bestuurbare ballons te bouwen, en ieverig TWAALF PERSONEN DOOR MESSTEE. Het heet dat te Mexico weer een samen-1 KEN GETROFFEN de verbeteringen op te zoeken, welke er zwering is ontdekt tegen Huerta, waarin da kunnen aan gebracht worden. Op het oogenblik dat een trein van Nice gevangen gezette,gewezen congresleden beTegenwoordig is men bezig te Berlijn met (Frankrijk) in de statie van Monte Carlo, trokken zouden zijn. Deze gevangenen, wien. een echt luchtmonster te bouwen, ' t is te om 7 ure, aankwam, werd eensklaps zekere tot nu toe nog al vrijheid van beweging zegeen ega/bestuurbare ballon gansch in Giarelli, 22 jaar o^oV.*,u^*J«ai>ii>AiUa(Iejl werd gelaten, zijn nu in cellen opgeslotene
Eene vrouw neergeschoten
Forstner vervolgd ?
Hst schandalig optreden der militairen te Zabern
Groote opschudding
In den Balkan
De toestand in Mexico
Een woedende zinnelooze In een trein
•Maki
,-..,,.,
U
H
I
i
V'
a s -
l
3#
aam
ie, ter ffelesfenh
VOOR zijne bloedverwanten of
•
WEUN"
LID
met iets GOEDS EN NUTTIGS wil verrassen, profiteere van
:N toegestaan op de onderstaande reeks kloek gebrocheerde Lijst der boeken Een Terugblik (geïllustreerd) De Fransche Revolutie van 1848, (geil!.), De Voddenraper van Parijs, 2 dl. (geil!,) Martin de Vondeling, 2 deelen, (geill.) T>ë Zeven Hoofdzonden, 2"Uien (geill.), De Wandelende Jood, 2 deelen (geill.) De Verborgenheden des Volks 5 d. (geill.) Een lot van drie boeken : Voor 't Volk geofferd De Gebroeders De Graeve Door Arm Vlaanderen (geill.)! Eèn lot van vijf boeken : Kapitalisme en Socialisme Collectivisme op Nij verheidsgebied De "Wereld zonder God De Voorkampers van Rochdale DePuinhöopen
ter gelegenPrijs m den Spotprijs heid van handel Klaas en Nieuwjaar
1,25 1,50 1,75 2,00 2,50 2,25 5,00
5,00 fr. 6,00 fr. 7,00 fr. 8,00 fr. 10,00 fr. 9,00 fr. 20,00 fr.
fr. fr. fr. fr. fr. fr. fr.
boeken : Alle nevenstaande werken moeten op ons bureel, Hoogpoort, 29, Gent, afgehaald worden. W i e van buiten die stad bestellingen doet, moet ons, met het bedrag, de verzendingskosten opsturen. Zij zijri: 1. Voor bestellingen tot een bedrag van 2 , 5 0 fr.
•
.
.
.
35 centiemen
2. Voor bestellingen hooger dan 2,50 5,00 fr.
1,25 fr.
franken
.
,
.
.
•. ' 6 0 «««tiemen
0£ïr» Aan bestellingen, niet vergezeld van het bedrag en de verzendingskosten, -wordt geen gevolg gegeven. Twee tooneel werken :
•-
4,00 fr.
1,00 fr
Het Gezin Van Paemel / i RQ frank PaStOOr De Graeyer
}
° >
5 0 f r a n k
g w n 9 verzendingskosten te betale? $ j
i
Aanbevolen aan de Propagandagroepen s De zes eer ste jaargangen der Germinal-brochuren die in den handel 6 frank kosten, worden nu samen verkocht aan é é n f x - s i x i l s : . Verzendingskosten 35 centiemen. "Wij hebben ook nog series van 50 brochuren, die in den handel 2 frank kosten; wij geven ze nu voor 2 5 c e i x t i e x n e n . Verzendingskosten 35 centiemen. De groepen die van deze brochuren eene bestelling doen, van een bedrag van 5 frank of meer, krijgen ze franco te huis.
In den handel kost de volgende serie van 9 FRANSCHE BOEKEN 15 frank: 1. L'évolution de la femme. 2. Josée. 3. Evolution de la terre et de Fhomme. 4. La terre, astre du ciel. 5, En terre liégeoise. 6. Religions & vol d'oiseau. 7. La jeunesse laïque. 8. Bonne santé. 9. Réduction des heures de Travail. W i j sturen deze uitzonderlijke occasie van fransche boeken franco buiten Gent aan 3 ±x*aiXil£ 2 Op ons bureel afgehaald : 2,75 frank.
JE^- ENKEL TOT 15 DECEMBER
^ *
N: B. Alle bestellingen te sturen aan het adres
mi
b • • H — — — — . — H l ' l l . ' ,'„. I II •IIIIWIIIHIHJgJJ.IIIBIHIW
.Jü.
III
ill
III
•
—
—
•
—
—