Toetsen voor de Moderne Vreemde Talen en het Nederlands bij het Common European Framework
Instructie voor de kandidaat
-2Instructie voor de kandidaat Lees deze instructie voordat je een examen gaat afleggen. Bespreek je vragen met de assessor!
Inhoudsopgave - Inleiding - Dekkingsgraad en weging - Voorbereiding en uitvoering - Inhoud - Beoordeling - Resultaat
3 5 6 7 8 9
-3Inleiding Je gaat (binnenkort) een of meerdere taalexamens afleggen. De examens zijn gemaakt door De Vries Taaltrainingen, een bureau dat gespecialiseerd is in de constructie van taalexamens volgens het C.E.F. (Common European Framework) conform de eisen van de Inspectie van het Onderwijs. Uitgangspunt bij de constructie van de toetsen zijn altijd de niveaus en de vaardigheden uit het Raamwerk MVT of het Raamwerk Nederlands. De niveaus: -
Niveau A1; Niveau A2; Niveau B1; Niveau B2; Niveau C1.
De vaardigheden: -
Lezen; Luisteren; Gesprekken voeren; Spreken; Schrijven.
In alle examens van De Vries Taaltrainingen vind je (de informatie over) deze niveaus en deze vaardigheden dus terug. Degene die jouw examens beoordeelt/corrigeert houdt bij de beoordeling/correctie rekening met de eisen die in het Raamwerk MVT en het Raamwerk Nederlands bij deze niveaus en vaardigheden zijn geformuleerd. Veel taaldocenten/assessoren zijn door De Vries Taaltrainingen getraind in het beoordelen met behulp van deze criteria uit de Raamwerken en dus uiterst deskundig op dit gebied. De vaardigheden Lezen, Luisteren en Schrijven worden bij De Vries Taaltrainingen afgenomen in de vorm van schriftelijke examens. De vaardigheden Gesprekken voeren en Spreken worden bij De Vries Taaltrainingen afgenomen in de vorm van praktische, mondelinge examens. Een examen Gesprekken voeren zal dus nooit een schriftelijk examen zijn en een examen Lezen zal dus nooit een mondeling examen zijn! M.a.w.: de toetsvorm van de examens past altijd goed bij de vaardigheden zoals hierboven genoemd. Er wordt altijd naar gestreefd om een examen een zo reëel mogelijke weergave van een realistische situatie te laten zijn, waarmee je in de dagelijkse beroepspraktijk geconfronteerd kunt worden. Het examenplan voor een opleiding ziet er dus als volgt uit: 1 2 3 4 5
Examen Lezen Examen Luisteren Examen Gesprekken voeren Examen Spreken Examen Schrijven
Schriftelijk Schriftelijk Mondeling Mondeling Schriftelijk
-41 Het examen Lezen Het leesvaardigheidsexamen bestaat uit een situatiebeschrijving, gevolgd door een of meerdere leesopdrachten. Bij iedere opdracht zijn vragen geformuleerd. Aan iedere vraag is een puntenaantal toegekend. Bij de examens MVT mag vrijwel altijd gebruik gemaakt worden van een woordenboek Vreemde Taal – Nederlands. 2 Het examen Luisteren Het luistervaardigheidsexamen bestaat uit een situatiebeschrijving, gevolgd door een of meerdere luisteropdrachten. De luisterfragmenten zijn veelal beschikbaar op speciaal voor dit doel gemaakte audio-cd’s of op mp3-spelers. Bij iedere opdracht zijn vragen geformuleerd. Aan iedere vraag is een puntenaantal toegekend. Bij de luistervaardigheidsexamens zijn vrijwel nooit hulpmiddelen toegestaan. 3 Het examen Gesprekken voeren Het examen gespreksvaardigheid bestaat uit een situatiebeschrijving, gevolgd door een of meerdere gesprekopdrachten. De gespreksvaardigheid betreft altijd de dialoog / de interactie tussen twee personen. De beoordeling vindt plaats met behulp van de criteria uit de Raamwerken. De assessor zal in veel gevallen een van de beide rollen spelen. Hulpmiddelen zijn vrijwel altijd alleen bij de voorbereiding toegestaan. 4 Het examen Spreken Het examen spreekvaardigheid bestaat uit een situatiebeschrijving, gevolgd door een of meerdere spreekopdrachten. De spreekvaardigheid betreft altijd de monoloog / presentatie door 1 persoon. De beoordeling vindt plaats met behulp van de criteria uit de Raamwerken. Hulpmiddelen zijn zowel bij de voorbereiding als bij de uitvoering (op de lagere niveaus) vaak toegestaan. 5 Het examen Schrijven Het schrijfvaardigheidsexamen bestaat uit een situatiebeschrijving, gevolgd door een of meerdere schrijfopdrachten. Bij iedere opdracht zijn taken geformuleerd. Aan iedere taak is een puntenaantal toegekend. De beoordeling vindt plaats met behulp van de criteria uit de Raamwerken. Hulpmiddelen zijn zowel bij de voorbereiding als bij de uitvoering (op de lagere niveaus) vaak toegestaan. De instructies bij de taalexamens van De Vries Taaltrainingen zijn altijd in het Nederlands. Het bureau is van mening dat je bij de uitvoering van een examen niet nadelig beïnvloed mag worden door een vraagstelling in de Moderne Vreemde Taal.
-5Dekkingsgraad en weging Voor iedere Mbo-opleiding in Nederland staan voor de vijf verschillende taalvaardigheden de te behalen niveaus aangegeven in het kwalificatiedossier van de betreffende opleiding. Voor de diplomering zijn deze niveaus verplicht. De vijf vaardigheden zijn allemaal verplicht onderdeel van het examenprogramma en moeten met een voldoende resultaat worden afgesloten. Als een examen uit meerdere opdrachten bestaat, zullen alle opdrachten vrijwel even zwaar wegen binnen het examen. Op die manier is er sprake van een evenwichtige puntentoekenning aan alle opdrachten. Dit geldt tevens voor de weging van de verschillende items binnen een opdracht in een examen. De uitslag van de examens van De Vries Taaltrainingen wordt meestal niet in een cijfer uitgedrukt, maar in een voldoende of onvoldoende resultaat. Wanneer er toch een cijfer gegeven wordt, dan geldt het cijfer 6,0 of hoger als een voldoende resultaat. De resultaten van de examens per vaardigheid kunnen onderling niet gecompenseerd worden. Een onvoldoende resultaat voor Spreken kan dus niet gecompenseerd worden met een voldoende resultaat voor Lezen. Iedere vaardigheid heeft dezelfde weging: Lezen (1)
Luisteren (1)
Gesprekken voeren (1)
Spreken (1)
Schrijven (1)
Jouw organisatie kan (in de zogeheten zak-/slaagregeling van de instelling) vastgelegd hebben dat slechts drie van de vijf vaardigheden behaald moeten worden op het eindniveau, zoals vastgelegd in het kwalificatiedossier van jouw opleiding. In dat geval hoef je dus voor maximaal twee vaardigheden niet aan het vereiste eindniveau te voldoen. In dat geval zijn alle vijf vaardigheden onderdeel van het examenprogramma, maar kun jij jouw diploma krijgen als je voor minimaal drie vaardigheden een voldoende resultaat hebt behaald. Op de cijferlijst bij jouw diploma worden overigens wel alle behaalde resultaten voor de vijf vaardigheden vermeld! Vraag de assessor om meer informatie over dit onderwerp.
-6Voorbereiding en uitvoering
Voorbereiding Het kernbegrip in de voorbereiding op het examen is “transparantie”. Voordat je een examen aflegt, lees je eerst deze instructie en bespreek je eventuele vragen met de assessor. Zorg dat je weet op welke locatie het examen afgenomen wordt. Je hebt recht op een rustige locatie, waar je niet gestoord / afgeleid wordt. Alleen op die manier kun je optimaal presteren. Zorg dat je weet welk examen je gaat afleggen, hoeveel tijd (voorbereiding en / of uitvoering) je hebt, of er eventueel hulpmiddelen toegestaan zijn (bij de voorbereiding en / of uitvoering) en of er bij het examen uitwerkbladen en / of hulpformulieren horen (deze gegevens staat ook in ieder examen vermeld). Vraag wanneer het examen met een voldoende wordt beoordeeld (dit staat in ieder examen vermeld). Vraag naar de beoordelingscriteria. Je hebt het recht om te weten wat er van jou verwacht wordt. Vraag jezelf het volgende af voordat je het examen aflegt: -
weet ik waar en wanneer het examen afgenomen wordt? weet ik hoeveel tijd ik voor het examen heb? weet ik welke hulpmiddelen er toegestaan zijn bij het examen? weet ik wat er in het examen van mij verlangd wordt? weet ik welke punten ik waarmee kan behalen? weet ik wat ik moet doen om een voldoende te behalen? weet ik wat de beoordelingscriteria bij het examen zijn? weet ik wat de cesuur (de exacte grens tussen een voldoende en een onvoldoende resultaat) is?
Als je bovenstaande vragen met “ja” kunt beantwoorden, is er sprake van voldoende transparantie en kun je met het examen beginnen. Als er naar aanleiding van de bovenstaande vragen nog onduidelijkheden zijn, neem dan eerst contact op met de assessor.
Uitvoering Bij de schriftelijke examens (Lezen, Luisteren en Schrijven) is er vrijwel altijd sprake van meerkeuzevragen. Lees altijd eerst goed de situatiebeschrijving en de opdracht. Bij meerkeuzevragen is er altijd maar 1 goed antwoord. Beantwoord de vragen altijd strikt volgens de vraagstelling in de examens. Bij de mondelinge examens moet je een gespreksopdracht of een spreekopdracht uitvoeren. Dit gebeurt vrijwel altijd samen met de assessor. Lees altijd eerst goed de situatiebeschrijving en de opdracht. Voer de opdracht altijd strikt volgens de instructie in de examens uit. Zorg dat tijdens alle examens die je aflegt jouw mobiele telefoon uitgeschakeld is. Na afloop van het examen ben je verplicht om alle materialen bij de assessor in te leveren: het examen, de uitwerkbladen en / of hulpformulieren, kladpapier etc.
-7Inhoud In de examens van De Vries Taaltrainingen vind je altijd eerst de informatie uit het Raamwerk MVT of het Raamwerk Nederlands terug. Het bureau doet dit om duidelijk aan te geven dat alle examens volledig ingekaderd zijn in (de richtlijnen van) het Raamwerk MVT en het Raamwerk Nederlands. In de inhoudsopgave staat duidelijk vermeld uit hoeveel opdrachten het examen bestaat en wanneer je het examen met een voldoende resultaat afsluit. De Vries Taaltrainingen heeft in alle examens de zogeheten subvaardigheden uit de Raamwerken MVT en Nederlands consequent verwerkt. Hiermee heeft het bureau “brede” examens gerealiseerd, wat de objectiviteit ten goede komt. De Inspectie van het Onderwijs stelt examinering op subvaardigheden overigens niet verplicht. Jouw assessor kan - na overleg met de organisatie - besluiten om niet alle onderdelen van een examen af te nemen (bepaalde onderdelen kunnen voor een bepaalde opleiding minder relevant zijn). In dat geval zullen de puntentoekenning en de cesuur naar rato worden aangepast. Bij iedere opdracht staat vervolgens een aantal zaken aangegeven: - de maximale tijdsduur (voorbereiding en / of uitvoering) Bij iedere opdracht staat aangegeven hoe lang de voorbereidingstijd bij de opdracht bedraagt en hoeveel tijd er maximaal gegeven wordt voor de uitvoering van de opdracht. De tijdsduur staat altijd aangegeven met het woord “ongeveer”. Vaak is er tijd nodig om de opdrachten uit te delen, instructies te geven etc. De werkelijk voor jou beschikbare tijdsduur voor het maken van de opdracht is altijd het aantal minuten dat aangegeven staat. - de toegestane hulpmiddelen Bij iedere opdracht staat aangegeven of je bij de voorbereiding en / of de uitvoering van de taak eventueel hulpmiddelen mag gebruiken. - het bestaan van een uitwerkblad of hulpformulier. Bij iedere opdracht staat aangegeven of je de opdracht moet uitwerken op een uitwerkblad. In sommige gevallen mag je bij de uitvoering van de opdracht gebruik maken van een hulpformulier. Iedere opdracht start met een situatiebeschrijving. Je wordt hiermee (fictief) in een bepaalde situatie geplaatst waarin je een taaltaak moet uitvoeren. Daarna volgt de eigenlijke opdracht. Aan het einde van iedere opdracht staat de vermelding “EINDE OPDRACHT …”. Op die manier weet je zeker dat je geen onderdelen van het examen vergeet te maken.
-8Beoordeling Alle examens van De Vries Taaltrainingen zijn voorzien van een antwoordmodel of een beoordelingsvoorschrift voor de beoordelaar van het examen. Met behulp hiervan kan een zo objectief mogelijke beoordeling tot stand komen. Naast de instructie voor de deelnemer die je nu leest bestaat er ook een instructie voor de assessor. Per vaardigheid zal met behulp van dit beoordelingsvoorschrift beoordeeld worden of jij aan het minimaal te behalen niveau voldoet. Voor de vaardigheden Lezen, Luisteren en Schrijven gelden strenge eisen. Je zult het grootste deel van de items in deze examens goed moeten beantwoorden. De cesuur (de exacte grens tussen een voldoende en een onvoldoende resultaat) ligt daarom hoog (minimaal 70% van de items moet voldoende zijn, vaak zal dat zelfs 80% zijn). Eerder kan er namelijk niet geconcludeerd worden dat je het betreffende niveau in voldoende mate beheerst. Je moet de getoetste eisen in voldoende mate beheersen. In alle examens van De Vries Taaltrainingen bij de vaardigheden Lezen, Luisteren en Schrijven staat de cesuur (de exacte grens tussen een voldoende en een onvoldoende resultaat) vermeld, zodat je van te voren weet welke prestatie je minimaal moet leveren om tot een voldoende resultaat te komen. Op die manier begin je goed voorbereid aan het examen. Ook voor de vaardigheden Gesprekken voeren en Spreken gelden strenge eisen. De beoordelingscriteria (= de aspecten waarmee jouw gespreksprestatie of spreekprestatie beoordeeld worden) zijn volledig gebaseerd op de informatie uit het Raamwerk MVT of het Raamwerk Nederlands. In alle examens van De Vries Taaltrainingen bij de vaardigheden Gesprekken voeren*1 en Spreken*1 staan de beoordelingscriteria en de cesuur (de exacte grens tussen een voldoende en een onvoldoende resultaat) vermeld, zodat je van te voren weet welke prestatie je minimaal moet leveren om tot een voldoende resultaat te komen. Je hebt het recht om van te voren te weten waarop jij beoordeeld wordt. Vraag jouw docent dus voor het afleggen van het examen naar deze beoordelingscriteria en naar de cesuur. Op die manier begin je goed voorbereid aan het examen. Bij alle examens van De Vries Taaltrainingen is er sprake van individuele beoordeling. Jouw diploma is immers een “individueel” diploma! 1*
Voor de examens Gesprekken voeren en Spreken Nederlands zal de beoordeling op alle niveaus plaatsvinden op de taakuitvoering, zoals beschreven in het Raamwerk Nederlands. De uitslag van de examens zal op dit criterium gebaseerd worden. Dit noemt men productbeoordeling.
Resultaat Na het afleggen van een examen volgt altijd een eenduidige uitslag: voldoende of onvoldoende op dit niveau. Via de organisatie van de examens kun je inzage krijgen in de examens die je afgelegd hebt. Voor de onderdelen Gesprekken voeren en Spreken kun je inzage krijgen in de beoordelingsprotocollen bij deze examens.
