Toelichting op de agenda van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Fortis N.V. op 29 april 2009
2. Project met BNP Paribas Voor dit punt wordt er verwezen naar de Aandeelhouderscirculaire. 3.2 Dividend Als onderdeel van de versnelde kapitaaluitbreiding van 26 juni 2008 is besloten om geen interimdividend te betalen voor het boekjaar 2008. Op 15 maart 2009 kondigde Fortis aan dat het doorgeschoven statutaire verlies van EUR 22,5 miljard bij Fortis SA/NV heeft geresulteerd in het niet beschikbaar zijn van toereikende middelen voor uitkering op jaareinde 2008. Als gevolg hiervan heeft het Bestuur geconcludeerd dat voor het boekjaar 2008 geen dividend zal worden voorgesteld (het dividend voor 2007 bedroeg EUR 1.18 per Fortis aandeel).
4. Corporate Governance Beursgenoteerde bedrijven in Nederland zijn sinds begin 2004 verplicht om in hun jaarverslag te melden dat zij de Code Tabaksblat toepassen, of om eventuele afwijkingen hiervan uit te leggen. Sinds 2005 zijn beursgenoteerde bedrijven in België verplicht om in hun jaarverslag te melden aan welke bepalingen van de Belgische corporate governance code in het verslagjaar niet werd voldaan. Een toelichting over hoe Fortis de beide codes toepast, vindt u in het onderdeel Corporate Governance van het Fortis Jaaroverzicht 2008.
5. Raad van Bestuur – Benoemingen Voorstel tot benoeming, onder voorbehoud van goedkeuring door de Nederlandsche bank en benoeming als lid van de Raad van Bestuur van Fortis SA/NV van: 5.1
de heer Frank Arts, in de hoedanigheid van niet-uitvoerend lid van de Raad van Bestuur, tot na afloop van de Jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2011. Frank Arts is geboren in 1943 en heeft de Belgische nationaliteit. Hij heeft een Licentiaatsdiploma in Handelswetenschappen en Financiële Wetenschappen van de Sint-Ignatiushogeschool in Antwerpen. Hij kan terugblikken op een lange carrière in de bankwereld, die van start ging in 1967 bij Bank Financia in Antwerpen. In 1982 zette hij zijn carrière verder in de farmaceutische industrie toen hij Investment Manager werd bij Janssen Pharmaceutica in Beerse (België). Sinds 2000 is de heer Arts Investment 1
Manager bij QRS NV in België. Van 1989 tot 1999 was de heer Arts rechter in handelszaken bij de Rechtbank van Koophandel in Antwerpen. Frank Arts was bestuurslid van Fortis van 1988 tot 2000 en van Gevaert Photo- Producten NV van 1984 tot 1999. Hij was van 1984 tot 1999 ook bestuurslid van de ‘Compagnie des Participations Internationales’ Group Paribas. Momenteel is hij lid van de Raad van Bestuur van Immoring Antwerpen NV, QRS N.V, Fortales NV en Asphales NV. Frank Arts beantwoordt aan de criteria die Fortis toepast in de beoordeling van de onafhankelijkheid van haar bestuurders (zie Fortis Governance Statement). 5.2
Ridder Guy de Selliers de Moranville, in de hoedanigheid van nietuitvoerend lid van de Raad van Bestuur, tot na afloop van de Jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2011. Guy de Selliers de Moranville is geboren in 1952 en heeft de Belgische nationaliteit. Hij is Burgerlijk Ingenieur en heeft een Licentiaatsdiploma in Economie van de universiteit van Leuven in België. Hij is in 1977 bij de Wereldbank begonnen, waar hij verantwoordelijk was voor metaal- en mijnbouwprojecten. Van 1982 tot 1990 was hij Senior Vice President International Investment Banking bij Lehman Brothers. In de periode 19901997 was hij vicevoorzitter van het Credit Committee en lid van het Executive Committee van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD). Hierna werd Guy de Selliers de Moranville Chief Executive van MCBBL Eastern Holdings, lid van de Raad van Bestuur en Executive Chairman voor Oost-Europa bij Robert Fleming & Co. Ltd., adviseur van de Europese Commissie en medevoorzitter van een werkgroep die de opdracht kreeg een strategie te ontwikkelen ter bevordering van de implementatie van strategische energieprojecten in het kader van de energiedialoog tussen de Europese Unie en Rusland. Sinds 2003 is Guy de Selliers de Moranville Executive Chairman van Hatch Corporate Finance, opgericht in samenwerking met de Hatch Group. Guy de Selliers de Moranville bekleedt bestuursfuncties bij Solvay, Advanced Metal Group en Wimm Bill Dann. Hij is daarnaast lid van de adviesraad van Pamplona en voorzitter van de Board of Trustees van Partners in Hope. Hij was eerder lid van de internationale adviesraad van Fortis. Guy de Selliers de Moranville beantwoordt aan de criteria die Fortis toepast in de beoordeling van de onafhankelijkheid van haar bestuurders (zie Fortis Governance Statement).
5.3
de heer Roel Nieuwdorp, in de hoedanigheid van niet-uitvoerend lid van de Raad van Bestuur, tot na afloop van de Jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2011. Roel Nieuwdorp is geboren in 1943 en heeft de Belgische nationaliteit. Hij studeerde Rechten aan de Katholieke Universiteit Leuven en behaalde een Master of Laws van de University of Pennsylvania. Roel Nieuwdorp begon zijn carrière in 1966 als assistent op de Faculteit Rechten. Van 1972 tot 2001 2
werkte hij bij De Bandt, van Hecke & Lagae, eerst als Associé en later als Managing Partner. Van 2001 tot 2008 was de heer Nieuwdorp hoofd van Corporate and M&A Group bij Loyens & Loeff. Roel Nieuwdorp was Voorzitter van de Kamer van Koophandel van België en Luxemburg. Hij werkt nu parttime als professor Vennootschapsrecht aan de Universiteit van Antwerpen. Roel Nieuwdorp bekleedt momenteel geen bestuursfuncties. Roel Nieuwdorp beantwoordt aan de criteria die Fortis toepast in de beoordeling van de onafhankelijkheid van haar bestuurders (zie Fortis Governance Statement).
5.4
de heer Lionel Perl, in de hoedanigheid van niet-uitvoerend lid van de Raad van Bestuur, tot na afloop van de Jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2011. Lionel Perl is geboren in 1948 en heeft de Belgische nationaliteit. Hij heeft een Masterdiploma in Toegepaste Economie van de Solvay Business School en een diploma in computerbeheer van de Ecole d’Ergologie, beide van de Université Libre de Bruxelles in België. Lionel Perl begon zijn carrière in 1971 bij de vroegere Banque Lambert en werkte als Investment Banker bij verschillende instellingen en in verschillende functies tot hij in 1988 lid van het Executive Committee van Bank Degroof werd. Later deed Lionel Perl industriële en commerciële ervaring op. De laatste 15 jaar werkte hij als Managing Director mee aan de ontwikkeling van Fenway Group, een Private Equity-firma die actief is in diverse landen en industriële activiteiten. Lionel Perl beantwoordt aan de criteria die Fortis toepast in de beoordeling van de onafhankelijkheid van haar bestuurders (zie Fortis Governance Statement).
5.5
de heer Jin Shaoliang, in de hoedanigheid van niet-uitvoerend lid van de Raad van Bestuur, tot na afloop van de Jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2011. Jin Shaoliang is geboren in 1960 en heeft de Chinese nationaliteit. Hij heeft een Master of Science in Naval Architecture and Marine Construction van het Norwegian Institute of Technology en een Master of Science in Industrial Economy. Jin Shaoliang begon zijn carrière in 1985 als projectingenieur bij STATOIL. In 1988 werd hij manager bij Nanhai Oil Services Company, die hij in 1989 verliet om bij ESSO China limited aan de slag te gaan als Administrative Services Supervisor. In 1992 ging hij bij Ping An Insurance Company werken waar hij verschillende functies bekleedde in herverzekering, accounting, actuariaat, strategische planning en ontwikkeling en Investor Relations. Jin Shaoliang is nu hoofd van het Office of the Board of Directors bij Ping An Group. Jin Shaoliang bekleedt momenteel geen bestuursfuncties. Jin Shaoliang beantwoordt aan de criteria die Fortis toepast in de beoordeling van de onafhankelijkheid van haar bestuurders (zie Fortis Governance Statement). 3
6. Wijziging van de statuten
Algemene toelichting 1. Een drieluik met de voorgestelde wijzigingen aan de statuten van Fortis N.V. kan geraadpleegd worden op Internet www.fortis.com (rubriek “Investor relations”, daarna doorklikken naar Aandeelhoudersvergaderingen”) en is kosteloos beschikbaar ten kantore van de vennootschap. In de linkerkolom zijn de huidige statuten opgenomen, in de middelste kolom de voorgestelde statuten, waarin de wijzigingen ten opzichte van de huidige statuten cursief zijn weergegeven, en in de rechterkolom is een toelichting per wijziging opgenomen. De wijzigingen betreffen o.a. (i) verplaatsing van de statutaire zetel naar Utrecht, (ii) een verwijdering van de preferente aandelen en een daarmee samenhangende wijziging van het maatschappelijk kapitaal, (iii) een verlenging van de delegatie aan de raad van bestuur tot de uitgifte van aandelen (echter beperkt voor de uitgifte in het kader van thans uitstaande converteerbare instrumenten of andere instrumenten die in aandelen gesettled kunnen of moeten worden), (iv) een verlaging van het maximum aantal leden van de raad van bestuur en (v) de invoering van een beperkte vrijwaring voor leden van de raad van bestuur. 2. Voor een geldige beslissing over een statutenwijziging is een aanwezigheidsquorum vereist van meer dan 50% van het kapitaal en een besluit genomen met ten minste ¾ van de uitgebrachte stemmen. Aangezien het genoemde quorum niet op 8 april aanwezig was, is de statutenwijziging opnieuw geagendeerd voor de jaarlijks algemene vergadering, te houden op 29 april 2009. Daar zal geen quorumeis gelden en kan omtrent de voorgesteld wijzigingen besloten worden met ten minste ¾ van de uitgebrachte stemmen. 3. De wijzigingen in de statuten zullen als volgt in onderdelen in stemming worden gebracht: a. verwijdering preferente aandelen, inclusief wijziging maatschappelijk kapitaal: artt. 1, 8, 9a, 25b, 27e en 28-36; b. wijziging statutaire zetel: art. 3; c. delegatie uitgifte en beperking/uitsluiting voorkeursrechten: artt. 9b en 11; d. wijziging maximum aantal leden raad van bestuur: art. 13a; e. beperkte vrijwaring: art. 17b; f. lokatie algemene vergaderingen en mogelijkheid proces verbaal: artt 18a en 22b.
4
Specifieke toelichting inzake de beperkte vrijwaring Introductie 4. Fortis heeft, net als andere beursgenoteerde ondernemingen, voor haar bestuurders steeds een goede aansprakelijkheidsverzekering afgesloten. Dit is in het belang van de onderneming en haar aandeelhouders. Een dergelijke verzekering is bedoeld om bestuurders dekking te bieden voor claims voorvloeiend uit de normale uitoefening van hun taken als bestuurder van de onderneming. De bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering van Fortis werd voor het laatst verlengd op 11 juli 2008 en had een looptijd tot en met 10 juli 2009. De totale overeengekomen dekking beliep maximaal EUR 225 miljoen per jaar. Dit niveau is marktconform. Ondernemingen met een – op dat moment - vergelijkbare marktkapitalisatie kennen een overeenkomstige dekking. Impact gebeurtenissen september/oktober 2008 5. In verband met de wijziging van de samenstelling van de groep begin oktober 2008 heeft onze verzekeraar een beroep gedaan op de zogenaamde “change of control” clausule, als gevolg waarvan de verzekering een run-off status verkreeg met effect vanaf 10 oktober 2008. Het belangrijkste gevolg hiervan is dat alhoewel de verzekering effectief blijft voor de overeengekomen periode (tot 10 juli 2009), sinds 10 oktober 2008 geen dekking meer bestaat voor nieuwe gebeurtenissen (dat wil zeggen gebeurtenissen van na 10 oktober 2008, voor zover deze nietgerelateerd zijn aan gebeurtenissen van vóór die datum).1 Claims die gerelateerd zijn aan gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden vóór 10 oktober 2008 blijven gedekt, met dien verstande dat deze gebeurtenissen wel vóór 10 juli 2009 bij de verzekeraars gemeld moeten zijn. Fortis heeft alle gebeurtenissen gemeld die plaatsvonden tussen mei 2007 (toen het bod op ABN AMRO is gelanceerd door het consortium) en oktober 2008 en die eventueel zouden kunnen leiden tot claims. De run-off van de verzekering raakt zowel de bestuurders die na 10 oktober 2008 in functie waren en sindsdien zijn afgetreden als de zittende bestuurders die zijn benoemd op 2 december 2008 (Karel De Boeck) en op 13 februari 2009 (Jozef De Mey en Jan Zegering Hadders). Het raakt tevens de in de toekomst te benoemen bestuurders. Zij lopen door de ontstane situatie in onredelijke mate een persoonlijk risico voor handelingen voor of namens Fortis. 6. Om die reden is Fortis SA/NV met de huidige en voorgestelde nieuwe leden van de Raad van Bestuur een vrijwaringsregeling overeengekomen voor een maximumbedrag van in totaal EUR 100 miljoen per gedekt kalenderjaar, waarmee sommige van de risico´s voor de huidige en nieuw
1
Met dien verstande dat een beperkte dekking tot EUR 25 miljoen behouden bleef tot 15 februari 2009.
5
te benoemen bestuurders reeds zijn verminderd waar het bepaalde claims van derden betreft. 7. De Raad van Bestuur beoogt echter een oplossing die een faire regeling geeft voor alle betrokken bestuurders, daaronder begrepen de bestuurders die na 10 oktober in functie bleven maar daarna zijn afgetreden. Zij heeft hiervoor de volgende redenen en uitgangspunten: •
Zonder adequate dekking zal het moeilijk zijn nieuwe bestuurders aan te trekken. Van de kandidaten die in januari/februari 2009 voor benoeming als lid van de Raad van Bestuur zijn gepolst zijn er voor wie het ontbreken van een faire dekking van aansprakelijkheidsrisico’s de doorslag heeft gegeven om zich niet kandidaat te stellen.
•
Leden van de Raad van Bestuur aanvaarden hun mandaat met het commitment om zich in te zetten voor de belangen van aandeelhouders en de Raad van Bestuur meent dan ook dat het rechtvaardig is dat hun aansprakelijkheidsrisico’s adequaat gedekt zijn.
•
De inmiddels afgetreden bestuursleden lopen risico’s ten aanzien van claims verband houdend met nieuwe gebeurtenissen zoals hierboven beschreven. De Raad van Bestuur wijst er op dat de betrokken personen zich na 10 oktober 2008 tot het uiterste zijn blijven inspannen voor Fortis, ook toen bleek dat hun aansprakelijkheidsrisico’s minder goed bleken te zijn afgedekt dan voorheen. De Raad van Bestuur acht het vanzelfsprekend dat hun dekking voor aansprakelijkheidsrisico’s op een adequate manier wordt geregeld.
•
Bij een en ander is essentieel dat de huidige regeling niet een onbeperkte vrijwaring geeft. De vrijwaring is beperkt tot EUR 100 mln voor alle claims gedurende een boekjaar. De vrijwaring geldt niet als een rechter vaststelt dat een bestuurder ”een ernstig persoonlijk verwijt” kan worden gemaakt. In dat geval is de betreffende bestuurder zelf aansprakelijk. De vrijwaring geldt ook niet voor strafrechtelijke boetes. Procedures in dat kader blijven onder de dekking met de hiervoor genoemde kwalificering.
•
Daarenboven is van belang dat de nu voorziene regeling bestuurders niet in een gunstiger positie brengt dan voorheen het geval was. De dekking zal dus niet hoger zijn dan de dekking die de eerder beschikbare aansprakelijkheidsverzekering bood.
Voorstel aan aandeelhouders 8. Fortis heeft uiteraard eerst getracht een nieuwe verzekering af te sluiten, maar is hierin niet geslaagd. De belangrijkste reden hiervoor is de huidige onzekerheid over de structuur van de onderneming en de te volgen strategie. De Raad van Bestuur heeft daarom besloten aan de aandeelhouders van Fortis N.V. voor te stellen om een bepaling in de 6
statuten op te nemen die regelt dat de onderneming haar bestuurders vrijwaart van claims voorvloeiend uit de uitoefening van hun taken als bestuurder. De voorgestelde vrijwaring zal gelden voor toekomstige, huidige en de bestuurders die in functie waren op of na 10 oktober 2008 en nadien zijn afgetreden. Voorgesteld wordt de dekking voor bestuurders van Fortis N.V. ook van toepassing te doen zijn op bestuurders van Fortis SA/NV, nu de Belgische wetgeving niet toestaat eenzelfde regeling op te nemen op het niveau van Fortis SA/NV. 9. Een statutaire vrijwaring is bij Nederlandse vennootschappen zeker niet ongewoon en is standaard opgenomen in de statuten van zo´n 70% van de AEX fondsen en van vele andere vooraanstaande Nederlandse vennootschappen (zoals Aegon, AkzoNobel, DSM, Heineken, KPN, Philips, Randstad, TNT en Unilever). 10. Zoals hierboven gemeld gaat het hier niet om een algemene vrijwaring van welke handelingen dan ook. De regeling is gebonden aan specifieke voorwaarden en strikte beperkingen. Kern daarvan is dat wanneer een rechter bepaalt dat een bestuurder een “ernstig verwijt” kan worden gemaakt, alle kosten en schade voor rekening van die bestuurder zelf komen. En dat dus niet de vennootschap daarvoor opdraait. Hetzelfde geldt voor strafrechtelijke boetes. Daar is deze clausule nadrukkelijk niet voor bedoeld. Uiteraard kan een lid van de Raad van Bestuur ook geen beroep doen op de vrijwaring indien het vermogensverlies is gedekt door een verzekering en de verzekeraar de schade heeft uitbetaald. Zoals eveneens hierboven gemeld zal de voorgestelde dekking niet hoger zijn dan de dekking die de eerder beschikbare aansprakelijkheidsverzekering bood, ook niet in combinatie met de vrijwaring zoals beschikbaar gesteld aan (huidige en toekomstige) bestuurders van Fortis SA/NV. De statutaire bepaling geeft aan dat de dekking beperkt is tot EUR 100 miljoen per boekjaar. Het voorgestelde artikel 17 sluit uitdrukkelijk ook strafrechtelijke boetes uit voor de toepassing van de vrijwaring, eveneens in overeenstemming met de vroegere verzekering. ***********
7
