Toegang tot een fatsoenlijke woning

Toegang tot een fatsoenlijke woning

© Johnny Habell

Ideeën voor Filantropen

www.kbs-frb.be

"Filantropie begint bij het willen verbeteren van de samenleving. Het is een weloverwogen, gerichte actie om een maatschappelijk project op gang te brengen en te laten slagen. Filantropie is ook erg divers en gaat veel breder dan de meeste mensen denken. Filantropen kiezen vrij waarom en hoe ze zich willen engageren en hoe ze de impact van hun gebaar evalueren. Ze willen middelen ter beschikking stellen, uiteraard, maar vaak ook tijd en expertise: ze schakelen hun netwerken en andere stakeholders in om te komen tot oplossingen die het algemeen belang duurzaam dienen."

Dr. Peter Piot Voormalig directeur van de Organisatie van de Verenigde Naties voor Aidsbestrijding Voorzitter van de Raad van Bestuur van de Koning Boudewijnstichting van 2007 tot 2011

Filantropie en huisvesting van kwetsbare personen Wat kan u doen? Individuen en gezinnen helpen om hun grondrechten te behouden: onderdak of een toevluchtsoord hebben, voor een nacht of een langere tijd. Particulieren en bedrijven zijn elk jaar opnieuw actief op dit domein door steun te verlenen aan initiatieven. Hoe kan u deze acties zelf steunen? Hoe kan uw steun concreet gemaakt worden? Hoe kan de Koning Boudewijnstichting u helpen? Deze brochure geeft een antwoord op uw vragen.

© Suzanne Tucker

Huisvesting is een belangrijke hefboom voor de sociale cohesie en de bestrijding van armoede. In België leven veel mensen vandaag nog altijd niet in een hygiënische, betaalbare woning. Het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting schat dat een vijfde van de bevolking (22,6%) in ons land in een ongezonde woning leeft. Sinds enkele jaren zien we eveneens dat het aantal gezinnen dat wordt getroffen door energiearmoede toeneemt. Het gaat om gezinnen die problemen hebben om hun verbruik van gas, olie en elektriciteit te betalen, die door geldgebrek in slecht geïsoleerde woningen leven, en, die zich uit onwetendheid niet energie-efficiënt gedragen. In België zou dit het geval zijn bij 15% van de gezinnen. Er zouden ook ongeveer 17.000 daklozen zijn in het land, een cijfer dat geen rekening houdt met alleenstaande personen of gezinnen die door een zware tegenslag in hun leven plots op straat belanden. In de 21ste eeuw zijn er nog altijd acties nodig om ervoor te zorgen dat kwetsbare personen onderdak, verwarming en elektriciteit hebben.

Voor meer informatie: ‘ZOOM: Energiearmoede en energieprestaties van gebouwen’ (www.kbs-frb.be).

© Photobank.ch

Filantropie, een belangrijke hefboom voor sociale verandering Het is een lange traditie in Europa: filantropen hebben altijd steun verleend aan initiatieven die de samenleving willen vooruithelpen. Ze zijn niet alleen actief rond cultuur, maar ook rond medisch onderzoek, sociale actie, opvoeding, beroepsinschakeling, democratisch leven… Deze steun is bijzonder belangrijk omdat hij zorgt voor de financiële middelen die nodig zijn voor de concretisering van de projecten rond deze actiedomeinen. Maar daarnaast is de steun ook gericht op innovatie en verhoogt hij de publieke gevoeligheid voor de uitdagingen die deze thematieken stellen. De steun die filantropen geven, volgt de evoluties in de samenleving en mikt op verwaarloosde noden. De steun wordt gegeven in alle transparantie, in alle onafhankelijkheid en volgens de wensen van de schenkers.

Getuigenis Het verbeteren van de levensomstandigheden en de huisvesting van daklozen, is het doel van het Barones Monique van Oldeneel tot Oldenzeel Fonds. In Merchtem steunde het Fonds aldus vzw Kodiel die opvang biedt aan thuislozen die, al dan niet tijdelijk, niet meer in aanmerking komen voor werk of vorming. "We bieden hen de kans om terug deel te nemen aan het sociale leven door een aantal taken uit te voeren op de boerderij. Concreet houden ze zich bezig met paarden, verzorgen ze andere dieren en leggen ze contacten met veel bezoekers. Zo proberen we passie op te wekken bij de deelnemers wat kan zorgen voor een nieuwe dynamiek in hun leven. We willen dat ze opnieuw geloven in hun toekomst."

Hedwig Dom

© Hedwig Dom

Hoe kan u actief optreden? Overweegt u als particulier of als bedrijf om initiatieven te steunen rond de huisvesting van sociaal kwetsbare personen? Met de Koning Boudewijnstichting kan u: • Een nieuw Fonds oprichten U beslist of u het meteen wil activeren, of u het liever wil laten aansluiten bij een fiscale of successieplanning. Alles verloopt volgens uw wensen en op uw ritme, met de discrete en competente begeleiding van de Stichting. • Een bestaand Fonds financieel steunen Op eenvoudige aanvraag sturen de adviseurs van de Stichting u een geactualiseerde lijst van verschillende Fondsen die actief zijn in het domein dat u interesseert. U kan eveneens de website van de Koning Boudewijnstichting raadplegen (www.kbs-frb.be – Centrum voor Filantropie). De Stichting helpt u graag bij uw keuze. Het steunen van een doel, een kwetsbaar publiek, een instelling impliceert niet noodzakelijk een grote financiële inspanning. Ook bescheiden steunbedragen zijn belangrijk. De Stichting zoekt met u naar de beste manier om uw steun te benutten.

© Jacques Palut

Getuigenis In Sambreville zal de ‘Groupe d'Animation de la Basse-Sambre’ transitwoningen voor adolescenten in een crisissituatie inrichten dankzij het Fonds Carmeuse. De jongeren die in de studio’s wonen zullen eveneens oriëntatiebegeleiding krijgen. "In het gebouw zijn er twee studio’s waar jongeren in een crisissituatie tijdelijk kunnen worden opgevangen, tot ze tot rust gekomen zijn en met frisse moed opnieuw kunnen beginnen. Ze krijgen uiteraard begeleiding. Maar we mikken ook op de informele interactie tussen de verschillende bewoners van het gebouw: de vriendelijke aanwezigheid van gezinnen en actoren uit het verenigingsleven kan op zich al een stabiliserende factor zijn voor jongeren die de maatschappij de rug hebben toegekeerd".

Claudio Pescarollo

© GABS

Wat kan u doen? Het Fonds dat u wil steunen of oprichten kan diverse activiteiten ontplooien. Het staat u vrij om de doelstellingen te kiezen. U kan: • Voor een specifiek domein, financiële steun bieden aan projecten die op het terrein worden uitgevoerd door sociaal bewogen actoren. De gerechtigden die u aldus bereikt, ontvangen uw steun rechtstreeks. • Innovatie stimuleren bij het ontplooien van sociale acties. Voor het bepalen van de keuze van de projecten die u gaat steunen, werken de experts van de selectiejury’s criteria uit die vernieuwende perspectieven en praktijken aanmoedigen. • Een precies project steunen, dat al dan niet wordt gedragen door een bestaande voorziening. U kan kiezen voor een bijzonder initiatief, een instelling, een doelstelling die u bijzonder na aan het hart ligt. • De kennis helpen verbeteren en het zoeken naar oplossingen bevorderen door steun te geven aan onderzoek dat wordt uitgevoerd door experts of aan de organisatie van symposia rond een bepaalde thematiek.

Inzake huisvesting kan u: • Er helpen voor zorgen dat iedereen een fatsoenlijke woning heeft dankzij renovatie- en bouwprojecten. • Steunen van noodopvang voor daklozen en kwetsbare personen. • Steun verlenen aan innovatieve acties die de toegang van kwetsbare personen tot een woning bevorderen.

Getuigenis Bijdragen tot een gezonde leefomgeving, in het bijzonder voor de meest kwetsbare personen. Dat is de doelstelling van een project rond de medeverantwoordelijkheid van de inwoners van Ensival, in de buurt van Verviers, met de huurders van oude arbeiderswoningen, die vaak onbewoonbaar geworden zijn. Het project wordt uitgevoerd door de Régie des Quartiers de Verviers, Service d’activités citoyennes d’Ensival. "We zorgen voor informatiesessies over de gevolgen van vochtigheidsproblemen in gebouwen, praktische ateliers (hoe een brief schrijven naar de eigenaar, hoe de energiefactuur leren lezen en beheersen, hoe zelf gezonde en goedkope onderhoudsproducten maken…)."

Christel Nyssen

© Régie des Quartiers de Verviers

Huisvesting: wat kan u doen? Ervoor zorgen dat iedereen een woning heeft Bouwen en renoveren van woningen voor bestaansonzekere bevolkingsgroepen De Fondsen die beheerd worden door de Koning Boudewijnstichting, verleenden steun aan een zestigtal verbouwingsprojecten voor erg uiteenlopende groepen: alleenstaanden en gezinnen met een laag inkomen, daklozen die werken aan hun sociale herinschakeling, migranten en asielzoekers… De werkzaamheden gaan van een totale renovatie van een gebouw tot een meer beperkte ingreep (isolatie, vervangen van ramen, schilderen…). Een totaal budget van 2,4 miljoen euro werd op vijf jaar tijd besteed aan dit soort projecten. Energiearmoede bestrijden De hogere prijzen voor het energieverbruik (elektriciteit, verwarming) leiden tot kosten die veel gezinnen met een laag inkomen moeilijk kunnen betalen. Steeds meer initiatieven hebben betrekking op de isolatie van woningen en de financiering van oplossingen met een laag energieverbruik. Een aantal initiatieven mikt meer specifiek op het sensibiliseren en begeleiden van de bewoners om het energiebeheer van hun woning beter aan te pakken.

Domusfonds

© Frank Toussaint

Getuigenis In Kortrijk lanceerde het Vlaams Straathoekwerk Overleg ‘Tabula Rasa’: microprojecten voor de renovatie van onleefbare woningen in samenwerking met de bewoners zelf. Het Fonds Delhaize steunt dit programma dat de capaciteiten van mensen die in armoede leven, wil versterken. "Tabula Rasa geeft aan veel gerechtigden opnieuw moed om ook andere dingen in hun leven te veranderen. Ze worden niet weggejaagd, en soms mogen geplaatste kinderen zelfs opnieuw thuis komen wonen. Kortom, ze kunnen een nieuwe start nemen in een vertrouwde omgeving."

Jakob Devloo

Voor

© Jakob Devloo

Na

Huisvesting: wat kan u doen? Zorgen voor noodopvang Onderdak bieden aan thuislozen Op vijf jaar tijd financierden Fondsen een twintigtal projecten voor een bedrag van ongeveer 2 miljoen euro voor het bouwen en verbouwen van (nood)opvangplaatsen voor thuislozen. Het doel: hen een adempauze gunnen en een plek waar ze zich kunnen douchen en een echte maaltijd kunnen gebruiken. Een transitwoning aanbieden aan sociaal kwetsbare bevolkingsgroepen Andere initiatieven zorgen voor een transitwoning voor bevolkingscategorieën die het hoofd moeten bieden aan een moeilijke periode: vrouwen die het slachtoffer zijn van mishandeling en die gevlucht zijn met hun kinderen, jongeren die op straat leven, ex-gedetineerden of asielzoekers die nergens terechtkunnen.

© Halfpoint

© Forestpath

Getuigenis Het OCMW van Herk-de-Stad laat zijn huurders met energieschulden op een ludieke en pedagogische manier ontdekken welke maatregelen ze kunnen nemen om hun energiefactuur te verminderen. Het Armoedefonds steunt het initiatief. "De mensen moeten zelf actoren van verandering worden want niemand kan voor hen betere oplossingen bedenken dan zijzelf. We krijgen niet dezelfde impact als ze de indruk hebben dat mensen van buitenaf hen komen vertellen wat ze moeten doen! Des te meer omdat kwetsbare personen, gezien hun situatie, al een lagere voetafdruk hebben: als een heel gezin de winter moet doorkomen in een enkele kamer, is het misplaatst om daar verwarmingsadvies te gaan geven dat afgestemd is op de middenklasse."

Marc Depoortere Secretaris van de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling

© OCMW Herk-de-Stad

Huisvesting: wat kan u doen? De toegang tot wonen verbeteren Begeleiden naar sociale inschakeling Veel projecten mikken op de globale sociale inschakeling van de gerechtigden waarbij het ter beschikking stellen van een woning gepaard gaat met een sociaal-hygiënisch begeleidingsproces, een beroepsopleiding of ondersteuning van het ouderschap en de scholing. In de afgelopen vijf jaar waren een dertigtal projecten gericht op dit soort acties, voor een globale financiering van 650.000 euro. Bevorderen van innovatieve formules Sommige projecten willen instrumenten ontwikkelen die kwetsbare publieksgroepen gaan helpen om over een fatsoenlijke woning te beschikken en om energiearmoede te bestrijden: de financiering van de Community Land Trust, de promotie van solidaire woningen, microkredieten bestemd voor het stimuleren van personen met een laag inkomen om een eigendom te kopen. Een tiental projecten stimuleerde dit soort oplossingen voor een totaal bedrag van 400.000 euro. Beter inspelen op de uitdagingen van de toekomst Huisvesting omvat veel uitdagingen voor de toekomst van onze maatschappij waarop u kan inspelen. Bijvoorbeeld: woonvormen die aangepast zijn aan het ouder worden van de bevolking of projecten om de leefbaarheid van woningen te verbeteren. Een ander potentieel domein is het steunen van ingrepen van sociale ondernemers op het vlak van huisvesting en energie.

© Chrisbrignell

Getuigenis "Kwetsbare gezinnen, die het al moeilijk hebben om hun energiefacturen te betalen, hebben ook niet genoeg financiële middelen om energiebesparende investeringen te doen, en zo ontstaat er in Europa een nieuwe vorm van bestaansonzekerheid: ‘energiearmoede’. Het is dus fundamenteel om een klimaatbeleid te voeren dat ook afgestemd is op de minst bevoorrechte sociale klassen."

Simon Wilson Co-auteur van een rapport met aanbevelingen van een groep experts die werden bijeengebracht op initiatief van de Koning Boudewijnstichting.

© Peshkova

Waarom samenwerken met de Koning Boudewijnstichting? Bij de keuze van de projecten die ze steunt en in haar manier van werken respecteert de Koning Boudewijnstichting een aantal fundamentele principes tegenover de schenkers. • De schenker staat centraal. De Stichting kiest daarom voor een aanpak op maat en in vertrouwen. U bepaalt welk actiedomein u wil steunen. • De Fondsen worden efficiënt en zonder overbodige paperassen beheerd. Een gemotiveerd team en, voor elk Fonds, een zorgvuldig samengesteld bestuurscomité zorgen ervoor dat de Fondsactiviteiten vlot verlopen. • De Stichting zoekt domeinen en niches waar uw financiële steun het verschil kan maken. • De dossiers worden beoordeeld door onafhankelijke jury’s, die bestaan uit Belgische en/of buitenlandse experts die op hun domein een grote geloofwaardigheid genieten. Dat garandeert de selectie van relevante projecten waarbij alle nodige waarborgen in acht worden genomen. • Dankzij de goede naam van de Stichting hebben de Fondsen een internationale uitstraling, wat deuren opent en het leggen van contacten bevordert. • De Stichting is onafhankelijk: ze verdedigt op geen enkele manier de belangen van private of publieke instellingen. Haar transparante werking wordt unaniem erkend.

De Stichting heeft al lang ervaring met filantropie en wil die graag met u delen. Haar adviseurs beschikken over een grondige expertise en een uitgebreid netwerk. In sommige gevallen kan de Stichting partnerschappen aangaan met andere organisaties en/of soortgelijke filantropische initiatieven. De Stichting streeft naar samenwerking en vermijdt concurrentie. Tegelijk waakt ze over het respecteren van de specifieke kenmerken van elk Fonds.

De Fondsen en hun middelen De Stichting is actief op erg uiteenlopende domeinen:         

Armoede en sociale rechtvaardigheid Gezondheid Erfgoed Maatschappelijk engagement Afrika en ontwikkelingslanden Filantropie Democratie De ontwikkeling van talenten Europees engagement

Ze werkt eveneens samen met andere Europese en internationale stichtingen, en verleent actief steun aan toekomstgerichte denkoefeningen over onze samenlevingen.

Er werden al bijna 500 Fondsen opgericht, verdeeld over verschillende actiedomeinen. Ze beschikken vandaag over een totaal kapitaal van 245 miljoen euro om initiatieven ten bate van de hele samenleving te steunen.

Hun grote diversiteit weerspiegelt de talloze beweegredenen van de schenkers: Fondsen op maat van een familie of Fondsen opgericht door grote bedrijven, gefocust op een uniek project of veeleer actief op een erg omvangrijk domein, met een lokale doelstelling of een nationale dynamiek….

Ons team contacteren Hebt u vragen? Ons team luistert naar u Centrum voor Filantropie Dominique Allard, directeur Carine Poskin, directieassistente, 02 549 02 31 [email protected]

© Gkuna

Giften vanaf 40 euro, uitgevoerd in België zijn fiscaal aftrekbaar. U kan ook een online gift doen via onze website: www.kbs-frb.be/giftonline.aspx U vindt er eveneens alle informatie over fiscale attesten voor giften uit de VS of andere Europese landen.

Koning Boudewijnstichting Samen werken aan een betere samenleving De Koning Boudewijnstichting is een onafhankelijke, pluralistische stichting, die actief is op Belgisch, Europees en internationaal niveau. We willen bijdragen tot positieve veranderingen in de samenleving en daarom investeren we in projecten en individuen die anderen kunnen inspireren. In 2013 verleenden we steun aan 2.000 organisaties en individuen voor een totaal bedrag van 28 miljoen euro. Tweeduizend personen in de onafhankelijke jury’s, werkgroepen en begeleidingscomités stelden hun expertise als vrijwilliger ter beschikking. De Stichting organiseert eveneens rondetafels over belangrijke maatschappelijke thema’s, communiceert onderzoeksresultaten in (gratis) publicaties, smeedt partnerschappen en stimuleert de filantropie ‘via’ en niet 'voor' de Koning Boudewijnstichting. De Stichting werd opgericht in 1976 toen Koning Boudewijn 25 jaar koning was. Dank aan de Nationale Loterij en aan alle schenkers voor hun kostbare steun. www.kbs-frb.be Abonneer u op onze nieuwsbrief of e-news Volg ons op Facebook | Twitter | YouTube | LinkedIn Koning Boudewijnstichting, Brederodestraat 21, B-1000 Brussel - 02-511 18 40 Oktober 2014

Bestelnummer: 3246 ISBN: D/2893/2014/26