time to
Dossier Modernisering M5-dubbeldekkers Cargo Tien jaar multimodaal: Inter Ferry Boats
365 dagen werken aan betere service # 06 > december 2008
‘THE FUTURE CANNOT BE PLANNED, BUT EVENTS CAN OFTEN BE FORESEEN’
We beleven de zwaarste financiële crisisperiode sinds de jaren dertig van de vorige eeuw, maar de treinen blijven rijden en steeds meer mensen maken er gebruik van. Meer, de spoorsector kijkt hoopvol en ambitieus naar de toekomst. Koppel een grote transportcapaciteit aan een gunstige ecologische voetafdruk en het wordt meteen duidelijk waarom beslissingsnemers wereldwijd de trein herontdekken. Maar desondanks hangt het succes van de spoorwegen af van een andere factor: planning. NMBS moet de oefening doen om in te schatten hoe de samenleving op lange termijn zal evolueren. Veel van de investeringen die nu hun nut bewijzen, zijn gebaseerd op scenario’s die bijna 20 jaar geleden zijn opgesteld. Toen NMBS besloot in België een hogesnelheidsnet uit te bouwen, was de kritiek niet van de lucht. Vandaag behoort reizen met Thalys of Eurostar tot de evidente verworvenheden van onze samenleving, zoals het internet of de gsm.
Peter F. Drucker - Managing in Turbulent Times
De toekomst plannen is, zoals Peter Drucker aangeeft, misschien onmogelijk, maar we kunnen de omstandigheden creëren voor een gunstige evolutie. In 2000 heeft NMBS zich tot doel gesteld 50% meer reizigers te vervoeren tegen 2012 en ondertussen is de groei zelfs hoger dan gepland. Om die positieve evolutie vol te houden, investeert NMBS jaarlijks 475 miljoen euro in rollend materieel. In het goederenvervoer werken we ook hard aan een nieuwe aanpak, die op termijn vrucht zal afwerpen. Het succesverhaal van multimodale goederendochter IFB dat u verder in deze Time to B kan lezen, is daar een treffende illustratie van. De kwaliteitsvolle vernieuwing van de M5-dubbeldekkers (zie het dossier in dit nummer) in de eigen werkplaatsen staat dan weer model voor een nieuwe manier van samenwerken met de constructeurs van treinmaterieel. Wat de toekomst ook mag brengen, NMBS zal er zeker klaar voor zijn. Marc Descheemaecker Gedelegeerd Bestuurder
04
> INHOUD
> Engagement 06 > BLIK Kito Sino 10 > horizon Werken aan betere service 14 > samensporen Literaire werkplaats
> Actie 16 > PRIKBORD 20 > dossier Modernisering M5-rijtuigen 24 > binnenland - buitenland 26 > goederen Tien jaar Inter Ferry Boats
> Achtergrond 30 > EXPERTENWERK Treinsimulator 32 > DE WERKDAG Treinbestuurder Marc Reynhout 34 > TOEN BIJ NMBS Milieubewust in 1976 35 > mijn trein Ivan De Vadder
COLOFON EN DANK – Concept: NMBS / – Teksten: Veerle Baele, Sylvie De Keyser, Fabienne Mahieu, Hugo Stevens, Bruno Van Calster Foto’s: Leo Goossenaarts, Martial Host, Denis Moinil, Bruno Van Calster, Koen Broos – Opmaak: Kathleen Van Vaerenbergh – Eindredactie: Bruno Van Calster Druk: NMBS Centrale Drukkerij – Met de medewerking van Jean-Luc Deschamps, Ronald Simons, Marc Reynhout - Met dank aan Kito Sino, Ivan De Vadder Verantwoordelijke Uitgever: Philippe Rigaux, Hallepoortlaan 40, 1060 Brussel – Info:
[email protected]
06
> BLIK
EMOTIES OP EEN TREINBILJET Kito Sino is een kunstenaar, actief in verschillende disciplines. Reizen is een groot deel van zijn leven en ook in België reist hij vaak met de trein. Het banale treinbiljet wordt voor hem medium, spiegel van zijn bestaan, zijn emoties, zijn ervaringen. Met niet meer dan een balpen creëert Kito fijnzinnige grafiek die de ene keer grote thema’s zoals liefde, tijd of vrede bespeelt, de andere keer refereert aan de werkelijkheid zoals ze op het moment zelf ervaren wordt: iemand die letterlijk en figuurlijk de weg kwijt is of een slingerende trein die zich door de tijd boort (of aan de tijd ontsnapt). De voorkanten van de treinbiljetten fungeren voor Kito als een dagboek. De vijf biljetten maken deel uit van een ruimere collectie van meer dan 100 biljetten, waar Kito op een dag een grote expo rond wenst te brengen.
Kito Sino
Kito Sino is afkomstig uit Koerdistan. In 1995 studeerde hij af als meester in de Monumentale en Decoratieve Kunsten aan de academie van Ostrogonovsky in Moskou. Van dan af wordt onderweg zijn een integraal deel van zijn leven: hij schippert tussen Rusland, Duitsland, Syrië, Polen, Nederland,…Sinds 2000 verblijft Kito in België, waar hij reeds op verscheidene expo’s te zien was. In 2003 stelde hij zijn werk tentoon in het Europees parlement. Meer van zijn werk kan u zien op www.kito.be.
10
> horizon
365 dagen werken
De kwaliteit van de dienstverlening verbeteren, is een dagelijkse opdracht. Dat geldt uiteraard voor elk bedrijf, maar meer nog voor een dienstverlener als NMBS die voor het merendeel van de klanten dag na dag een hoogstaand product moet afleveren. Het zijn paradoxale tijden voor NMBS: het aantal klanten groeit fors, maar de dienstverlening heeft eronder te lijden. Stiptheid blijft een pijnpunt, samen met de informatieverstrekking bij problemen. Daarom lanceerde het management een stipt opvolgingsplan voor nieuwe projecten. Want het ontbreekt zeker niet aan klantgerichte initiatieven. Dit zijn de klantgerichte acties voor de komende 365 dagen:
Meer comfort voor de Break-motorstellen
Levering van bijna 100 M6-dubbeldeksrijtuigen. Instroom à rato van 7 tot 10 rijtuigen per maand, of gemiddeld
Meer comfort en zitplaatsen bieden
Aanvang modernisering van
1.000 zitplaatsen per maand.
het park van 139 motorstellen 80-83 «Break»: volledige vernieuwing binnen- en buitenkant met
Vernieuwing van een
installatie van nieuwe
30-tal M5-dubbeldeksrijtuigen. Op termijn zal het volledige park van
gerealiseerd
a
Afhalen internationale tickets vereenvoudigen
130 rijtuigen gemoderniseerd worden. “Looks” en comfort-niveau van de M6-rijtuigen (zie dossier in dit nummer).
Plaatsing dddddd van extra ticketautomaten voor internationaal verkeer in Brussel-Zuid, Antwerpen-Centraal en Brussel-Centraal.
toiletten, een multifunctionele ruimte, lcd-infoschermen…
aan betere service Inleggen dubbeldekkers op de momenteel met capaciteitstekort kampende verbinding
Uitbreiding Ticket-on-line, thuis
Brussel – Antwerpen – Essen
afdrukken van evenemententickets
a
(december 2008).
Verbetering treindienst
(bv.voor festivals). gerealiseerd
Heropenen
Aankopen tickets vereenvoudigen
stopplaats Beervelde (tussen Gent en Lokeren). Naar schatting 300 Huren van
reizigers per dag zullen zo
40 elektrische
duurzamer reizen.
Indienstneming
TRAXX-locomotieven:
verkeerscentrale NMBS, voor
levering van 3 à 4
real time-opvolging van het
stuks per maand
verkeer. Op korte termijn zou
in de periode juli 2008
dankzij de verkeerscentrale de
- juli 2009.
informatiedoorstroming moeten verbeteren. Opgestart in september 2008.
Betere informatie aan de treinreizigers
Huren van 5 G2000diesellocomotieven
Transportcapaciteit internationaal goederenvervoer verhogen
Uitbreiding mobiele schoonmaakploegen “B-Clean”. Dit succesvol initiatief werd opgestart in april 2007. Uitbreiding van de ploegen sinds november (per week kunnen ongeveer 375 treinen extra onder handen worden genomen).
a
gerealiseerd
Verbeteren netheid treinen
voor verbindingen met Frankrijk.
12
365 dagen werken
> horizon
Wifi aanbieden en aanbod catering verbeteren
a
gerealiseerd
(zowel in Comfort 1 als aan de bar).
Reizen met Thalys nog aantrekkelijker maken
Verhogen comfort Thalys Vernieuwing
Assistentie aan personen
binnenkant en uitrusting
met beperkte mobiliteit
rijtuigen, inclusief barrijtuig,
van de eerste tot de
toiletten en balkons.
laatste trein in 103 stations door het inzetten van mobiele ploegen “B for You”.
Meer mobiliteit voor minder mobiele personen Installatie van
Meer kwaliteit goederenverkeer met Duitsland
ontmoetingspunt met interactieve infozuil. Momenteel loopt een Oprichting
van samenwerkingsverband
test in de stations Brugge en Namen.
met DB voor de exploitatie van de corridor tussen Duitse industriegebieden, de Belgische havens en industriële centra en op de as Antwerpen – Rotterdam.
Aanpassing Treski-aanbod, comfort beter afstemmen op de vraag en meer gerichte dienstregeling uitwerken.
Vlotter naar de sneeuw sporen
aan betere service Uitbreiding Main Hub-terminal (bestemd voor overslag van containers) in de haven van Antwerpen.
Capaciteitsverhoging goederenvervoer
Inleggen extra Eurostar van zodra capaciteitsproblemen Eurotunnel opgelost zijn.
Vlotter naar Londen sporen Invoeren van een nieuwe softwaremodule in het verkoopsysteem van de loketten, die een onmiddellijke vergelijking van de meest voordelige formules mogelijk maakt door de loketbediende.
Het goedkoopste tarief aanbieden
Dienstregeling in real time beschikbaar stellen via SMS.
Real time informatieverstrekking aan de treinreiziger
Lanceren visuele webtoepassing medio 2009.
Mobiele infostands in 58 stations om de reizigers te informeren bij wijziging dienstregeling of bij grote problemen op het net.
Meer informatie en inzicht over werking NMBS bieden
Fahrenheit 451: literaire verwondering in NMBS-werkplaats
15
> samensporen Vijfhonderd leerlingen uit het technisch en beroepsonderwijs luisteren vier uur lang sprakeloos naar alle vormen van literatuur. In een voor hen totaal onbekend maar uniek decor, een atelier voor treinmaterieel van NMBS. Dat kunststukje werd uitgevoerd door Stichting Lezen, die op aansturen van NMBS het leesproject “Fahrenheit 451” in de Tractiewerkplaats Antwerpen-Noord organiseerde. Het project Fahrenheit 451 wil jongeren die minder tot lezen geneigd zijn, laten proeven van het plezier van lezen. Ze krijgen een cultureel evenement aangeboden, doorgaans in een cultureel centrum of theater. En waarom niet eens in een werkplaats? Voor sommigen wordt dat later misschien hun toekomstige werkplek. En NMBS zoekt voortdurend nieuwe krachten. Het atelier werd voor de gelegenheid omgetoverd in leeszaal, raplokaal, creatief atelier, interviewruimte, stand up-podium… Het werd een unieke ervaring voor leerlingen die wellicht nog nooit geconfronteerd waren met poëzie, die Olympisch atleet Cedric Van Branteghem hoorden vertellen over zijn literatuurverslaving, acteurs die ze alleen maar van soaps op televisie kennen plots hun liefde voor het boek zagen verdedigen. Ze hadden zeker nooit vermoed dat de rapcultuur ook een facet is van de woordkunst. Al even verrassend was het aanstekelijke enthousiasme van het personeel van de tractiewerkplaats, dat op zijn beurt kon vertellen over de job en zo aangaf dat werken aan het spoor ook voldoening kan geven… een toekomstgerichte uitsmijter in een werkplaats die voor één dag in een literaire wereld werd omgetoverd. c Koen Broos
Milieubewuste scouts krijgen duwtje in de rug NMBS draagt milieuzorg hoog in het vaandel en steunde daarom een zeer milieubewuste scoutsgroep. De groep reisde gratis van Brussel naar Gouvy. In juli toonden een vijftigtal scouts, tussen 12 en 17 jaar oud, hoe groene energie op kamp optimaal gebruikt kan worden. Het doel van dit kamp was de jongeren bewust te maken van duurzame ontwik-
Expo ‘Dit is onze aarde’
keling. Een duurzaam initiatief dat de steun van NMBS zeker verdiende. De
De NMBS-groep gaat de uitdaging aan
trein staat voor duurzamer vervoer. Per
om minder energie te verbruiken, een
afgelegde kilometer stoot een treinreizi-
unieke expo over duurzame ontwikke-
ger gemiddeld 38 g CO2 uit, met de auto
ling verdient dus zeker een steuntje in
is dat gemiddeld 125 g. Voor het traject
de rug. “Dit is onze Aarde!” verhaalt op
Brussel-Gouvy werd dus ongeveer 761
een ludieke en leerrijke manier over de
kg minder CO2 uitgestoten. De energie
geschiedenis van onze planeet. Het is
op kamp werd opgewekt door drie zon-
een interactieve tentoonstelling met nog
nepanelen, voor een radio, verlichting ’s
nooit getoonde voorwerpen, levensech-
nachts (LED-lampen) en een grote batte-
te decors… of een andere blik op onze
rij, waardoor de hele groep naar muziek
planeet. De uitputting van onze natuur-
kon luisteren en de gsm’s en computers
lijke energiebronnen komt aan bod,
kon opladen. Andere voorbeelden: ge-
maar er worden ook oplossingen voor
bruik maken van opwindbare zaklam-
dit probleem voorgesteld.
pen en laders, ecologische zeep, afval
De tentoonstelling “Dit is onze Aarde!”
sorteren, verplaatsingen meestal te voet
vindt plaats in Brussel, op de site van
of met de trein, water dat door de zon
Tour & Taxis, tot 26 april 2009. Meer info
verwarmd wordt.
op www.expo-terra.be.
16
> Prikbord
‘B for you’: extra dienstverlening voor mensen met beperkte mobiliteit NMBS biedt sinds november 2008 een uitgebreidere dienst-
Marc Descheemaecker beklemtoont het belang van de nieuwe
verlening aan voor mensen met beperkte mobiliteit. Als ze 24
dienstverlening: “In 2007 werden 180.000 assistenties verleend aan
uur op voorhand verwittigen, kunnen ze in 103 stations op
mensen met een beperkte mobiliteit. Dat zijn er gemiddeld 500 per
assistentie rekenen. NMBS lanceert hiervoor een systeem van
dag! Het gaat dus om een groep reizigers die onze aandacht meer
mobiele ploegen die onder de naam “B for You” bijstand
dan verdient. Ons doel is om ook aan hen een verbeterde kwaliteits-
moeten verlenen in stations waar geen of onvoldoende
volle dienstverlening te bieden. Dit nieuwe systeem is alvast een
personeel aanwezig is. Ook het vaste stationspersoneel dat
eerste stap. In de toekomst willen we die dienstverlening nog verder
assistentie verleent, zal het logo dragen. Het gaat hier om
uitbreiden.”
bijna 2000 personeelsleden, waarvan 180 in mobiele ploegen.
In 103 stations is assistentie gegarandeerd. In 103 stations kunnen rolstoelgebruikers nu rekenen op een begeleiding van de eerste tot de laatste trein, 7 dagen op 7. Belangrijkste vereiste: tenminste 24 uur vooraf reserveren bij het NMBS Call Center op het nummer 02/528.28.28. Het Call Center organiseert, volgens de mogelijkheden, de bijstand in de diverse stations. Wie reserveert, heeft de garantie dat vertrek- en bestemmingsstations ‘B for you’: meer kwaliteit voor beperkt mobiele mensen.
voor hem of haar toegankelijk zijn, dat er plaatsen beschikbaar zijn
in de trein en dat er indien nodig iemand aanwezig zal zijn voor hulp bij het in- en uitstappen.
De uitgebreidere dienstverlening ligt in het verlengde van het
for
maatschappelijk engagement van NMBS. Het beheerscontract 2008-2012
you
draagt hiertoe bij. NMBS streeft op termijn naar een maximale toegankelijkheid van trein en stations, zonder externe tussenkomst.
Volgende elementen maken het voor mensen met een beperkte mobiliteit makkelijker om een reis te reserveren: > Het Call Center is bereikbaar van 7u tot 21u voor een aanvraag
> Het is zowel online als per telefoon mogelijk om meer
tot bijstand, maar ook voor bijkomende informatie.
reizen tegelijk te reserveren.
> Op de website www.nmbs.be kan een formulier ingevuld worden
> Bij de eerste reservatie worden de persoonlijke gegevens
voor een aanvraag tot reservatie.
(naam, telefoonnummer) bewaard. Zo verloopt de
> Het Call Center bevestigt de reis of stelt een alternatief voor.
online-aanvraag bij een volgend bezoek makkelijker.
18
> PRIKBORD
NMBS investeert jaarlijks 475 miljoen in rollend materieel
Het aantal reizigers stijgt jaarlijks ongeveer met 5% in het binnenlands verkeer. Om die groei op te vangen investeert
De volledige vloot zal tegen eind 2010 beschikbaar zijn en vertegenwoordigt een totale investering van 633 miljoen euro. NMBS kocht recent nog 305 motorstellen Desiro ML en 60 locomotie-
NMBS zwaar in nieuwe treinen: 420 M6-dubbeldeksrijtuigen
ven T18 van Siemens. De Desiro ML is de trein voor het GEN. De
(Bombardier), 305 Desiro ML’s (Siemens) en 60 T18-locomo-
eerste van deze treinen wordt binnen 33 maanden geleverd, de
tieven (Siemens) versterken het aanbod. Daarnaast moderniseert NMBS in haar eigen werkplaatsen de M5-, I6-, I10-rijtuigen en de Breaks. Het ambitieuze streefdoel: meer comfort en voor elke reiziger een zitplaats in de piekuren.
laatste in het najaar van 2016. Dit volgens een raming van 5 tot 8 rijtuigen per maand.
Info flash: begin december heeft NMBS nog 72 M6-rijtuigen en 60 locomotieven T18 besteld, een investering van 350 miljoen euro.
De huidige investeringen zijn goed voor 86.400 zitplaatsen in het binnenlands verkeer. 90.000 zitplaatsen worden gemoderniseerd.
Het totale investeringsbedrag beloopt 1,425 miljard euro. De loco-
NMBS bestelde sinds 1999 bij Bombardier 420 M6-dubbeldeks-
motieven T18 worden tegen 2009-2010 geleverd en betekenen
rijtuigen. Een trein met M6-rijtuigen biedt tot 1500 zitplaatsen (12
een investering van 211 miljoen euro. Nieuwe locomotieven heb-
rijtuigen). Een gewone trein komt “slechts” aan 800 zitplaatsen. In
ben uiteraard positieve gevolgen voor de betrouwbaarheid van het
september werd het 300ste rijtuig geleverd.
treinverkeer en voor de stiptheid. In de werkplaatsen van NMBS krijgen de M5-, I6-, I10-rijtuigen en de Breaks een make-over. Naast een verhoging van het comfort staan ook technische verbeteringen op het programma. Hiervoor kan NMBS bogen op de knowhow en middelen van haar personeel in de werkplaatsen, dat over een lange ervaring en traditie beschikt om
In totaal zal NMBS over 420 M6-rijtuigen beschikken.
kwaliteitsvol werk af te leveren.
VERKOOP INTERNATIONALE TREINTICKETS GEREORGANISEERD De verkoop van internationale treinreizen zit in de lift. De aankoopmogelijkheden zijn bijzonder ruim, terwijl de gewoontes van de klanten veranderen. Daarom heeft NMBS in november een reorganisatie van de internationale verkoop doorgevoerd.
Klant koopt anders aan In 2007 verkocht NMBS ruim 5,6 miljoen enkele internationale reizen, samen goed voor een omzet van 245 miljoen euro. Dit jaar zal het aantal verkochte reizen stijgen tot 5,8 miljoen, net als de omzet die in de buurt van 265 miljoen euro zal liggen. De gewoontes van de reizigers evolueerden de voorbije jaren en internationale benchmarks bevestigen de trend: het belang van
Het aandeel van de internetverkoop steeg van ruim 4% in 2004 tot 13% in 2008.
een omvangrijk netwerk van verkooppunten in de stations neemt af, terwijl de verkoop
(Brussel-Zuid, Brussel-Noord, Brussel-
Andere kanalen winnen nog aan belang
via internet, reisbureaus en touroperators
Centraal, Antwerpen-Centraal, en Luik-
Het Call Center Internationaal, www.nmbs.
toeneemt. Het aandeel in de verkoop via de
Guillemins).
be, de erkende reisbureaus en touroperators
stations daalde de voorbije vijf jaar met bijna
34 gemengde stations verkopen aan de
zullen de komende jaren als distributiekana-
9%, terwijl het aandeel van de internetver-
loketten voor het binnenlandse verkeer ook
len aan belang blijven winnen. Het ‘interna-
koop steeg van ruim 4% in 2004 tot 13% in
internationale tickets.
tionale’ deel van de NMBS-site krijgt in 2009
2008 (schatting).
69 afhaalstations bieden klanten de mo-
een nieuwe look en het wordt dankzij enkele
gelijkheid aan de loketten voor het binnen-
nieuwe diensten nog makkelijker om een
Stroomlijnen verkoop in de stations
landse verkeer hun (via internet of het Call
reis te boeken. Het aanbod via het NMBS-
De verkoop van internationale tickets via de
Center Internationaal) bestelde en betaalde
Call Center Internationaal wordt bovendien
stations verloopt voortaan via 3 categorieën,
internationale treintickets af te halen.
uitgebreid. NMBS investeert ook om haar
die uitgewerkt zijn in functie van het aantal
De 5 internationale stations waren in 2007
klanten een betere service te bieden aan het
verkochte internationale tickets per station
samen goed voor 60% van de omzet uit de
loket: de verkopers beschikken in de loop
en de geografische ligging van de stations.
stationsverkoop van internationale tickets,
van het 2de semester 2008 over een nieuwe
5 internationale stations beschikken over
met de 34 gemengde stations erbij was dat
verkoopstoepassing om klanten sneller en
gespecialiseerde internationale loketten
bijna 95%.
beter te kunnen bedienen.
Modernisering van de M5-dubbeldekkers
21
> dossier
De M5-rijtuigen zijn in dienst genomen in 1986/1987 en waren de eerste dubbeldekkers op het Belgische spoornet. De uitrusting en het comfortniveau waren ontworpen voor kortere trajecten (zoals een voorstadsnet), zodat ze niet erg in de smaak vielen bij heel wat reizigers. Daarom besliste NMBS een ambitieuze modernisering uit te voeren, die het comfort op het niveau van de nieuwste treinstellen brengt. Het werk gebeurt in de centrale werkplaats Cuesmes (nabij Bergen), volgens een vernieuwende methode. Leren van de constructeur Hoofd van de werkplaats en projectleider van de moderniseringswerken Jean-Luc Deschamps legt uit hoe er gewerkt wordt: “Momenteel is het personeel van Bombardier, de oorspronkelijke constructeur, nog sterk betrokken bij de ombouw van de rijtuigen. Wat ze doen is bijna vergelijkbaar met het bouwen van een prototype, want elk moderniseringsproject is uniek. Alles is nieuw en alles moet bestudeerd worden. Een eerste rijtuig is ondertussen afgewerkt. De vertegenwoordigers van Bombardier en het personeel van de werkplaats werken vervol-
gens samen aan de vier volgende rijtuigen, zodat onze mensen al doende leren. “Daarna nemen we het volledig over en moderniseren we de 125 resterende rijtuigen.” Uiteraard wordt er niet gewacht tot een rijtuig volledig klaar is om met een volgend te beginnen: momenteel zitten 17 rijtuigen in een vroeger of later stadium van de moderniseringscyclus, waarvan 7 al in het niveau van de aankleding. De volledige operatie loopt van oktober 2008 tot einde 2011. Een eerste volledig treinstel zou in het voorjaar 2009 op de sporen moeten verschijnen.
De bekabeling van de rijtuigen is een zeer complexe opdracht.
Een rijtuig per week Van zodra de cyclus op volle toeren draait, zou elke week een rijtuig moeten afgewerkt worden. In de eerste fase gebeurt een volledige ontmanteling van het rijtuig. Bankstellen, ramen, wandbekleding, toiletten, deuren... alles wordt gedemonteerd. Zelfs de trappen gaan eruit voor een herprofilering en een nieuwe bekleding.
130 M5-rijtuigen krijgen
ecologisch werken zeker rendabel kan zijn”, verklaart Claire El Fouly, verantwoordelijke ingenieur in de werkplaats. Na de ontmanteling van de rijtuigkast worden de draaistellen van de assen verwijderd voor revisie. De onderkant van de kast en de uiteinden krijgen vervolgens een grondige reinigingsbeurt. De remmen worden gedemonteerd en voor onderhoud naar de werkplaats van Mechelen gebracht.
In de volgende fase herstelt het personeel mogelijke gaatjes en ontdoet de kast van roestsporen. Wanneer dat gebeurd is, volgt het lassen van de bevestigingen voor de stoelen en de bagagedragers. Uiteindelijk wordt de kast volledig geschuurd vooraleer ze naar de spuitcabine gaat. Schilderen van de buitenkant In dit stadium krijgt het bordeauxrode M5-rijtuig zijn nieuw design, dat geënt is op de kleuren van de recente M6-dubbeldekkers: lichtgrijs met donkergrijze accenten. Het werk is daarmee verre van afgelopen: de binneninrichting kan nu beginnen met het plaatsen van de vensters, vloer en isolatie, trappen, vloerbekleding, bekabelingsgoten, verlichting, sanitair, enz. Uiteindelijk volgt een test om de waterdichtheid vast te stellen. Door het rijtuig met water te besproeien, kan de werkplaats nagaan of er geen lekken zijn ter hoogte van de ramen.
het nieuwste comfort. Maximale afvalbeperking Alles wat herbruikbaar of recycleerbaar is, komt opnieuw in de cyclus. Deuren en toegangstreden worden herschilderd en teruggeplaatst. De oorspronkelijke aluminium raamkaders gaan tegen een goede prijs de deur uit en ook het vensterglas wordt verkocht. “Dit project geeft aan dat
De montage vergt goed op elkaar ingewerkte teams.
Jean-Luc Deschamps Functie: verantwoordelijke centrale werkplaats Cuesmes Vorming: burgerlijk ingenieur elektriciteit (polytechnische faculteit Universiteit Bergen) Carrière: Jean-Luc Deschamps startte bij NMBS in 1980 in de werkplaatsen van Schaarbeek en Salzinnes. Sinds februari 2008 leidt hij de werkplaats van Cuesmes. Hoofdactiviteiten van de werkplaats: modernisering van de M5-rijtuigen, onderhoud en vernieuwing van goederenwagens en vernieuwing van de L-rijtuigen (historisch patrimonium). De werkplaats doet ook het herprofileren van de wielen van de goederenwagens.
De vernieuwde M5-rijtuigen lijken als 2 druppels water op de M6-rijtuigen. Afwerken van de binnenkant De binneninrichting gaat door met het plaatsen van wanden, binnendeuren, plafonds, bagagerekken, stoelen en tafeltjes. Dan gaat de vernieuwing de laatste fase in. De technici plaatsen de remuitrusting terug, de elektrische bekabeling wordt gecontroleerd met behulp van een computergestuurde testbank. Ook de verwarming, toiletten en binnendeuren ondergaan een test. Uiteindelijk volgt het leggen van het tapijt op de balkons en wordt het rijtuig volledig gereinigd. Comfort op M6-niveau De gemoderniseerde M5-rijtuigen lijken als twee druppels water op de M6-dubbeldekkers en ook op het vlak van het geboden comfort gaan ze er sterk op vooruit. Ga maar na: een ander type bagagedragers, tafeltjes, betere bekleding van wanden en vloeren, aanwezigheid van binnendeuren. Individuele zitplaatsen vervangen de vroegere bankstellen, de verlichting is een stuk beter en de rijtuigen zijn nu uitgerust met nieuwe informa-
tiesystemen. De opbergruimtes zijn groter, terwijl de balkons afgesloten worden van de reizigerscompartimenten door deuren, zodat het circulatiegeluid vermindert. De rijtuigen krijgen chemische toi-
letten en een verbeterde ventilatie via gepulseerde lucht. Ook een multifunctionele ruimte voor de opvang van personen met een beperkte mobiliteit en fietsen is gepland.
17 rijtuigen worden momenteel onder handen genomen.
24
> BINNENLAND
Nieuwe compensatieregeling bij vertragingen
Het nieuwe beheerscontract tussen de overheid
reizigers eveneens 50% van de prijs van het traject
Hij krijgt: (22 x 25% van 2 euro) + (8 x 50% van 2
en NMBS maakt de bestaande compensatierege-
terugbetaald.
euro) = 19 euro. Een andere klant heeft 18
ling aantrekkelijker voor de klanten. De basis voor
Enkele voorbeelden: een klant heeft 22 vertragin-
vertragingen van minstens 15 minuten en 12 van
deze regeling blijft dezelfde: klanten met
gen van minstens 15 minuten en 8 vertragingen
minstens 30 minuten. Zijn treinkaart heeft een
eenmalige grote vertragingen of met frequente
van minstens 30 minuten. Zijn treinkaart heeft een
waarde van 2 euro per traject. Hij krijgt: (18 x 25%
(kleinere) vertragingen komen in aanmerking voor
waarde van 2 euro per traject.
van 2 euro) + (12 x 50% van 2 euro) = 21 euro.
een compensatie. Bij eenmalige grote vertraging van minstens 60 minuten betaalt NMBS 100% van de prijs van het traject. Bij minimum 20 vertragingen van minstens 15 minuten bedraagt de compensatie 25% van de prijs van het traject voor elke vertraging van minstens 15 minuten en 50% van de prijs van het traject voor elke vertraging van minstens 30 minuten. Bij minimum 10 vertragingen van minstens 30 minuten krijgt de
De compensatieregeling wordt aantrekkelijker voor de klanten.
kids for free Tot 4 kinderen jonger dan 12 jaar kunnen gratis reizen met de trein indien ze vergezeld zijn van een betalende begeleidende reiziger ouder dan 12 jaar. Dit voordeel is geldig in 2de klas voor alle bestemmingen in België op binnenlands net, van maandag tot vrijdag vanaf 9u01 en op zaterdag en zondag zonder tijdsbeperking. Bij eventuele overbezetting van de trein dienen kinderen jonger dan 6 jaar hun zitplaats wel af te staan aan reizigers met een vervoerbewijs. Even op de schoot dus…
New look voor Thalys Thalys bestaat sinds 1996 en is in die korte tijd uitgegroeid tot een icoon van de vooruitgang. De treinen bieden topcomfort tegen hoge snelheid en zijn zeer herkenbaar dankzij hun typische rode kleur. Evolueren aan de spits betekent mee zijn met de nieuwste trends in de samenleving, zoals wifi aan boord, ticketless reizen. Het betekent ook de looks herzien, een vernieuwd interieur aanbieden, de services nog verbeteren.
New look, maar ook new comfort De restyling van Thalys is functioneel (eenvoud en innovatie), menselijk (zachte materialen, warme kleuren), cultureel (hedendaagse, multiculturele en dynamische atmosfeer) en fantasierijk (uniek, opvallend en poëtisch gebruik van rood). Het milieu is niet vergeten: tapijt en stoffen zijn 100% wol en de aluminium zetels zijn recycleerbaar. En de reiziger wordt er beter van. De beenruimte neemt met 5 cm toe zonder dat er zitplaatsen verloren gaan of aan comfort wordt ingeboet. Elke stoel beschikt over (klap)tafel en vuilnisbakje, een
25
> BUITENLAND
220 V-stopcontact, opbergrek voor magazines, individuele led-leeslampjes en bergruimte voor een gsm. Elke trein beschikt over twee plaatsen voor rolstoelen. De opdracht is uitgevoerd door het bekende Belgische designbureau Enthoven Associates en het in Frankrijk gereputeerde Avant-Première Design Graphique. De buitenkant van de treinen krijgt een extra chroomlijn en een groter logo, zodat de dynamiek van de trein nog versterkt wordt.
Treski vertrekt nu ook vanuit Antwerpen Wie in de kerst- of krokusvakantie naar Oostenrijk wil, kan op 19 en 26 december 2008 en op 20 februari 2009 sporen met Treski. 3 treinen worden ingelegd vanuit Brussel-Zuid naar Zell am See. Deze treinen stoppen in Brussel-Noord, Leuven, Liège-Guillemins, Verviers-Central, Aachen Hbf., Rosenheim, Kufstein, Wörgl, Kirchberg in Tirol, Kitzbühel, St.Johann in Tirol, Fieberbrunn, Saalfelden en Zell am See. Op 20 februari is er nog een extra trein die vertrekt vanuit Essen en die vervolgens via Antwerpen-Centraal, Antwerpen-Berchem en Mechelen naar Brussel-Zuid reist. Daarna volgt hij hetzelfde traject als de andere 3 treinen richting Zell am See. De terugreizen zijn gepland op 27 december 2008, 3 januari 2009 en 28 februari 2009. Ook de Treski die uit Essen vertrekt, rijdt terug op 28 februari 2009. De prijs van een ticket varieert, afhankelijk van het gewenste comforttype en de gewenste vertrekdatum. Reizigers kunnen kiezen tussen een zitplaats in een rijtuig met of zonder compartimenten of ze kunnen een ligplaats in een compartiment reserveren. Wie met 4, 5 of 6 personen reist, kan zelfs een volledig compartiment met ligplaatsen reserveren.
Inter Ferry Boats: tien jaar vooruitgang in multimodaal vervoer
27
> GOEDEREN Inter Ferry Boats (IFB) heeft zopas haar tiende verjaardag gevierd. Deze NMBS-dochter is gespecialiseerd in multimodaal transport en biedt deur-tot-deur oplossingen gebruikmakend van trein, binnenschip en vrachtwagen. Gegroeid uit de fusie van drie historische transportbedrijven, is IFB een sleutelbedrijf geworden binnen de NMBS-vrachtgroep. IFB kan rekenen op de steun en knowhow van de moederonderneming, maar opereert volledig onafhankelijk op de transportmarkt. Gedelegeerd bestuurder Geert Pauwels kan dan ook zonder blikken of blozen zeggen dat IFB de ambitie heeft uit te groeien tot één van de belangrijkste multimodale spelers in Europa.
Hoe is Inter Ferry Boats ontstaan? Geert Pauwels: “Inter Ferry Boats werd opgericht in 1998 als resultaat van een fusie van drie bedrijven, waar NMBS een belang in had. FerryBoats was het oudste. Dat bedrijf ging van start in 1923 als uitbater van de maritieme terminal van Zeebrugge en aanbieder van transport naar Groot-Brittannië. Tweede bedrijf was Interferry, opgericht in 1968 als operator van een intermodale terminal in de haven van Antwerpen. Derde bedrijf was Edmond Depaire, ontstaan in 1906 als transportbedrijf en waarvan de spooractiviteiten werden geïntegreerd in IFB. We kunnen dus terugblikken op een zeer lange ervaring in de transportsector.” Wie intermodaal zegt, zegt containers. Wat zijn de kernactiviteiten van IFB? Geert Pauwels: “Containers zijn onze core business. De hoofdbrok van onze activiteiten wordt gevormd door het transport van containers tussen de havens en vele bestemmingen in binnen- en
buitenland, per spoor en met de binnenvaart, alsook door de uitbating van 5 intermodale terminals. Daarnaast heeft IFB ook net een nieuwe afdeling opgericht voor het spoorvervoer van chemie en auto’s: Railforce. Tenslotte leveren we on site diensten op bedrijfsterreinen, via onze eigen dochteronderneming On Site Rail.”
Wie zijn jullie belangrijkste klanten? Geert Pauwels: “We richten ons tot drie groepen klanten. Met gecombineerd vervoer (containers) werken we voor diepzee-rederijen zoals Maersk, MSC, CMA-CGM of Norasia, maar ook voor transporteurs en bedrijven die containertransporten willen organiseren. Onze zusteronderneming TRW vervoert ook containers, maar richt zich zelf vooral op transportondernemingen zoals Essers, die transporten organiseren binnen Europa: tussen bijvoorbeeld België en Spanje of Italië en zelfs tot in Roemenië. De IFB-groep draait een omzet van meer dan 200 miljoen euro en vervoert jaarlijks 720.000 containers. Dat zijn mooie cijfers. Geert Pauwels: “Met alle activiteiten samen zullen we dit jaar zelfs 1 miljoen containers vervoeren – een echt record. Maar het is ooit anders geweest. Inter Ferry Boats is ontstaan vanuit een historisch versnipperde situatie die bloed, zweet en tranen gekost heeft om recht te zetten. De eerste jaren waren de resultaten ronduit catastrofaal. Maar IFB was niet alleen, de hele vrachtgroep van NMBS keek tot 2002 aan tegen een rampscenario. In
IFB in cijfers (2007) Aantal werknemers: 400 Belangrijkste aandeelhouder: NMBS (99,9 %) Geconsolideerde omzet: 203,3 miljoen euro Omzet IFB: 84,2 miljoen euro (+11% t.o.v. 2006) Geconsolideerd resultaat: 5,7 miljoen euro Aantal vervoerde containers: 695.015 TEU Aantal behandelde containers (terminals): 496.537 Aantal vervoerde tonnages (conventioneel): 3.129.867 Gedelegeerd bestuurder IFB, G. Pauwels
2003 werd een reddingsplan uitgewerkt onder impuls van Marc Descheemaecker, toen kersvers directeur Goederen bij NMBS. Vanaf 2005 werd dan een nieuwe groeistrategie uitgewerkt: de organisatie werd aangepast, de klanten werden beter bediend via Key Account Managers, de samenwerking met B-Cargo werd duidelijker gemaakt, enzovoort. Daar plukken we nu de resultaten van. In september 2007 hebben we een kapitaalsverhoging doorgevoerd, zodat we nu over een solide basis beschikken om te investeren en voort te groeien.” Wat heeft IFB meer te bieden dan andere transportbedrijven? Geert Pauwels: “We staan waar we staan omdat we een sterk klantgerichte organisatie hebben uitgebouwd. We kennen de noden van onze klanten en we bieden hen betrouwbare oplossingen via een daadwerkelijk multimodale aanpak. Door het aanbieden van vervoer per trein en binnenschip is ons totaalproduct ook duurzamer dan dat van vooral op de weg georiënteerde transporteurs. We zijn bovendien sterk aanwezig in de havens en het hinterland én hebben een zeer
Een lichter van IFB-dochter RKE op de Schelde.
goede kennis van het terrein. Het echte verschil maken we met onze mensen. We hebben een gezonde mix van mensen met echte spoorkennis (nog steeds met een belangrijk aantal NMBS-gedetacheerden) en mensen uit de privé-sector, met een heleboel andere competenties. Al die mensen weten wat we willen bereiken met IFB en ze weten ook hoe zij hun verantwoordelijkheid kunnen nemen om dat te bereiken. Ze doen dat ook met veel overgave!
IFB wordt één van de sleutelondernemingen binnen de NMBS-vrachtgroep. Wat is precies jullie rol? Geert Pauwels: “Om in de zeer concurrentiële transportmarkt te overleven, heeft NMBS beslist om verkoop te scheiden van de productie. Dat betekent dat we binnen de vrachtgroep de commerciële activiteiten toevertrouwen aan een aantal marktgerichte spelers: IFB en TRW voor de containeractiviteiten, Railforce (een afdeling binnen
TERMINALS IFB baat 5 intermodale terminals uit, waarvan er 4 in de
containers, tank-containers of volledige vrachtwagen-opliggers
Antwerpse haven liggen:
behandeld.
MAIN HUB: belangrijkste terminal, overdag volledig afgestemd op
CIRKELDYCK: afgestemd op containers die uit zeeschepen
klassieke terminalactiviteit (overladen van containers op
gelost worden en per spoor naar het Europese vasteland vervoerd
vrachtwagens of omgekeerd). Tijdens de nacht enkel
worden. Het jaarvolume bedraagt ongeveer 240.000 TEU.
«hub»activiteiten (overladen van containers van ene trein op an-
SCHIJNPOORT: behandelt nog enkel lading voor kunststof-
dere in het kader van buitenland distributie van maritieme contai-
industrie. De spoorinfrastructuur is niet optimaal en de volumes
ners). Er worden jaarlijks ongeveer 320.000 TEU overgeslagen.
dalen. Er worden jaarlijks een 50.000 TEU behandeld.
ZOMERWEG: terminal afgestemd op industriële lading uit België
DRY PORT MUIZEN: industriële lading en consumer goods tus-
en Zuid-Nederland die naar Zuid- en Oost-Europa moet vervoerd
sen België, Italië en Verenigd Koninkrijk. Ongeveer 25.000 TEU per
worden en omgekeerd. Jaarlijks worden er ongeveer 120.000
jaar. Deze terminal heeft nog een belangrijk groeipotentieel.
Filialen IFB
IFB
Terminals Terminal Athus DPMLI Mouscron CDP Charleroi LLI Liège ATO
intermodaal vervoer. Er is dus potentieel, zeker op termijn, maar we gaan heel hard ons best moeten doen om de moeilijke omstandigheden te overwinnen.
24,9% 14,8% 14,3% 45,1% 50,0%
Intermodal TRW 1% H&S Cont. Line 100% Naviland Cargo 2%
Bulk Haeger & Schmidt 100% RKE 61% RIL 100%
Andere IFB Service Center 30%
IFB heeft in elk geval de ambitie om voort te groeien. Wat zijn de perspectieven? Geert Pauwels: “Een belangrijke volgende stap is een doorgedreven samenwerking met onze zusteronderneming TRW. De NMBS-groep heeft sinds enkele maanden meer dan 90% van de aandelen in handen. In de moeilijke omstandigheden is het des te belangrijker dat we onze verschillende activiteiten laten samenwerken.
Als we het goed aanpakken, kan de combinatie IFB/TRW één van de belangrijkste multimodale spelers worden in Europa! IFB) vooral gericht op de auto en chemie transporten en Xpedys (een zuster van IFB) die zich toespitst op bulk en staaltransporten. Dit laat ons toe om flexibel en pro-actief in te spelen op de noden van de klanten. Daarnaast blijft B-Cargo de draaischijf van de productie: B-Cargo organiseert de productie en voert de locale operaties uit; T&P levert de tractiemiddelen, samen met de corridor-maatschappijen. Deze productie-entiteiten hebben allemaal als doel de kwaliteit en de productiviteit verder te verhogen, zodat we een goed product kunnen leveren aan de filialen, tegen marktgerichte prijzen.” De groei van de haventrafieken en de toenemende congestie van het wegverkeer zijn in principe goed nieuws voor IFB, of zien we dat te optimistisch? Geert Pauwels: “De vraag naar transport zou in de komende jaren nog sterk moeten toenemen, zeker hier in België, waar de havens en de logistiek nog groeipotentieel hebben. Ook het aandeel van het spoor in het totale transport zal stijgen. De komende jaren worden echter moeilijk! De financiële crisis zal een remmende factor zijn. Bovendien mogen we de concurrentie niet onder-
schatten. Haar aandeel in internationaal transport neemt gestaag toe. We zitten gekneld tussen twee zeer grote spelers, SNCF en Railion (Deutsche Bahn). Die laatste is op Europees niveau de best draaiende vrachtgroep, maar stelt zich in ons land voorlopig minder agressief op dan SNCF, dat een eigen verbinding met de Antwerpse haven inlegt. Daarnaast zijn er een hoop nieuwkomers op de markt, die belangrijke investeringen doen in locomotieven en zich hoofdzakelijk richten op het
De samenwerking tussen IFB en TRW ligt voor de hand en zou ons veel sterker kunnen maken op alle vlakken: in de verkoop, in de operationele opvolging van de treinen, in het beheer van wagons en van de terminals, in de internationale ontwikkeling, … IFB en TRW hebben samen alle troeven en het juiste personeel. Als we het goed aanpakken, kan de combinatie IFB/TRW één van de belangrijkste multimodale spelers worden in Europa!”
Het hoofdgebouw van IFB aan het Houtdok.
treinsimulator cw mechelen De trein is een uiterst veilig vervoermiddel. Toch blijft NMBS voortbouwen aan de veiligheid van het spoorwegnet door een verhoogde aandacht voor de opleiding van haar personeel. Zo kwam in 1996 de treinsimulator in de Centrale Werkplaats van Mechelen in dienst. Ronald Simons, technisch ondersectorchef instructie-tractie bij de directie Techniek & Productie, was er vanaf het begin bij. Samen met zijn collega’s-instructeurs, Eric Van Driessche en Frans Van Ackeleyen, zorgt hij voor de permanente opleiding van de treinbestuurders.
Treinsimulator Vóór de ontwikkeling van de treinsimulator in 1996, leerden de aspirant-treinbestuurders het vak via praktische oefeningen waarbij ze, onder leiding van een monitor, met een locomotief het spoornet opgingen. Nadeel van deze methode was dat de nieuwkomers enkel geconfronteerd werden met veel voorkomende situaties. Op uitzonderlijke situaties of noodscenario’s waren ze niet echt voorbereid. Daar kwam in 1996 verandering in met de komst van de treinsimulator. De treinsimulator werd, naar het voorbeeld van de Franse spoorwegen, in het leven geroepen om niet achter te blijven op technisch vlak. De stuurpost van de treinsimulator is een getrouwe
31
> expertenwerk
kopie van die van een elektrische lijnlocomo-
manente opleiding in het kader van hun drie-
kan op elk moment tussenbeide komen en
tief type 27. Een bewuste keuze aangezien de
jaarlijkse certificatie. Tijdens een simulatieoe-
het verloop van de oefening wijzigen. Hij kan
meeste bestuurders met dit type locomotief
fening wordt de (aspirant) treinbestuurder met
seinen aanpassen, technische defecten aan
rijden. Deze simulator werd grotendeels ont-
zeer realistische situaties geconfronteerd. Hij
de trein simuleren of zelfs overschakelen van
worpen door NMBS-personeel. Er zijn er twee
legt een bepaalde reisweg af, waarbij diverse
dag op nacht, valavond, sneeuw en mist.
in België, één in de CW Mechelen en één in
incidenten (tractieproblemen, defecten aan de
Een camera in de stuurcabine geeft hem een
Salzinnes.
rem, …) worden opgeroepen. Ook de bewe-
zicht op de reacties van de bestuurder. Zo
gingen van en de geluiden in de stuurpost
kan de bestuurder, en zijn medeleerlingen, na
Permanente opleiding
worden levensecht weergegeven.
de oefensessie leren uit zijn fouten.
De nieuwe aspirant-treinbestuurders leren de
De instructeur beschikt over een console die
De resultaten zijn indrukwekkend: het slaag-
knepen van het vak op de treinsimulator. De
uit vier computerschermen bestaat en waarop
percentage bij de treinbestuurders steeg van
ervaren treinbestuurders volgen 1 dag de per-
hij de simulatieoefening kan meevolgen. Hij
50 naar maar liefst 90%!
Technisch ondersectorschef instructie-tractie Ronald Simons (midden), met collega-instructeurs Eric Van Driessche en Frans Van Ackeleyen.
”
Ronald Simons ging in 1972 aan de slag als treinbestuurder bij de toenmalige NMBS. In 1981 slaagde hij voor het examen van technisch ondersectorchef instructie. Vanaf 1996, bij de indienstneming van de treinsimulator, nam hij vol enthousiasme zijn rol als instructeur treinbestuurder op.
treinbestuurder Marc Reynhout >1965 Marc wordt geboren in Zelzate > Diploma A2 Elektronica en A1 Textiel in Gent > 1986-2000 werkt voor een privéfirma die fotokopieermachines herstelt > 2001 gaat aan de slag bij NMBS als treinbestuurder na een opleiding van 16 maanden.
DE WERKDAG van marc Reynhout
19:50
Bundel E Hasselt Alvorens de terugrit aan te vangen, moet de trein gekoppeld worden aan een ander motorstel. De lichten worden gecontroleerd en het motorstel wordt onder spanning gezet.
16:50
Voor het vertrek Tien minuten voor het vertrek van de trein 2217 stelt Marc het trek- en duwstel in dienst. Hij voert de treingegevens in ETCS (European Train Control System) in en voert de werkingsproef van de rem uit. Lode Decrop, de treinbegeleider van dienst, bezorgt Marc een formulier met de samenstelling van de trein. Om bereikbaar te zijn tijdens de rit, meldt Marc zich net voor het vertrek via sms aan en stelt de radio (GSM-R) in dienst.
16:20
Depot Gent-Sint-Pieters Bij aankomst in het depot tekent Marc de aanwezigheidslijst, overloopt hij zijn dienstfiche en vult zijn prestatieuren in op het verslag. In het orderboek bekijkt hij de bijzonderheden van de lijn waarop hij zal rijden.
19:30
17:08
Tijdens de rit Marc draagt hoffelijkheid hoog in het vaandel. Bij elke voorbijrijdende trein, hier tussen Gent en Lede, groet hij zijn collega-treinbestuurders.
Hasselt Aangekomen in Hasselt, contacteert Marc blokpost 19 en vraagt met welke trein hij de terugrit zal verzekeren. De trein staat al klaar aan het perron. Ook deze keer maakt Marc de trein vertrekkensklaar. De binnenverlichting wordt aangezet en de registratiecassette, die alle treingegevens opslaat, wordt nagekeken.
00:40
20:15
Blokpost 19 Marc contacteert blokpost 19 die op zijn beurt Marc Papy oproept, de schouwer van dienst. Hij meldt zich bij de treinbestuurder aan, voert vervolgens de remproef uit aan de trein en verzekert hem ervan dat alles in orde is.
Terug in Gent-Sint-Pieters De trein E 2243 vangt om 21.12 u de terugreis aan vanuit Genk naar Gent-Sint-Pieters. Bij aankomst wijkt Marc de trein uit naar de bundel. De poetsploeg staat al klaar. Terug in het treindepot dient Marc zijn verslag in en kijkt nog snel na welke prestatie hij morgen zal aanvangen. De dag zit erop.
34
> TOEN BIJ NMBS
1976 Het opkomend milieubewustzijn In 1972 publiceerde de Club van Rome haar ophefmakende rapport “De grenzen aan de groei”, dat wees op de nefaste gevolgen van de manier waarop de wereld met haar grondstoffen omsprong. In 1973 volgde de oliecrisis, die het negatieve scenario van het rapport nog onderstreepte. Uiteindelijk bleken de prognoses niet correct, maar het rapport zorgde er wel voor dat het milieu wereldwijd op de politieke agenda’s kwam. Ook de spoorwegen surften mee op de golven van het nieuwe bewustzijn en lanceerden campagnes om de milieuvoordelen van de trein in de verf te zetten. In 1976 kwam een campagne uit met een locomotief type 18. Dit was de eerste van een reeks van zes vierspanningslocomotieven die in 1973/1974 in dienst waren genomen om een aantal internationale verbindingen te rijden. De campagne maakte o.a. gebruik van grote 20 m2-borden langs de wegen. De boodschap heeft sindsdien niets aan actualiteit ingeboet!
De oliecrisis in 1973 confronteerde de wereld voor het eerst met het fenomeen energieschaarste. Ook toen kon de trein al uitpakken met gunstige verbruikscijfers tegenover andere vormen van vervoer.
Wat als NMBS een stad was? Istanbul. Een exotische bestemming die je destijds met de trein kon bereiken. Ik geniet nog altijd van reeksen op tv met beroemde stukken spoorlijn. Enkele jaren geleden heb ik zo in Zwitserland het traject tussen St-Moritz en Chur kunnen beleven.
Een dier? Ik associeer treinen met een mierennest. Zo ziet een spoorwegknooppunt er in mijn ogen ook uit: een gigantisch mierennest waarin ‘treinen’ mieren op ‘sporen’ naar een bestemming trekken, onophoudelijk en altijd in de weer. Ons land is, op spoorweggebied, een gigantisch mierennest.
Een film? Als ik aan treinen denk, denk ik meteen aan een oude western of Anna Karenina, films waarin de stoomtrein een hoofdrol speelt. Of ‘Murder on the Orient Express’ toen reizen met de trein pure luxe was. Reizen met de trein was toen nog nieuw, het was een ontdekkingsreis. Ik mis dat wel een beetje op de trein vandaag...
Een kleur? Een taxi moet geel zijn, die kleur hebben ze in New York én in Brussel, toen ik nog klein was tenminste. Een trein moet in mijn ogen ook zo’n kleur hebben, op dit moment associeer ik de trein nog teveel met grijs. Paars dus of helgroen. Of geel dan graag.
Een beroemde persoon? Robert Schumann. Eén van de grondleggers van Europa. Want de trein, zeker in de moderne hstversie, is ook een van de grondleggers van de Europese gedachte. In die versie is de trein trouwens een erg aantrekkelijke concurrent voor de luchtvaart.
Ivan De Vadder Geboren op 9 augustus 1964 in Ukkel. In 1987 gaat hij aan de slag bij de verkeersredactie van de BRT. Vanaf 1991 werkt hij voor de televisienieuwsdienst, eerst als algemeen verslaggever, vanaf 1994 als Wetstraatjournalist. Daarna wordt hij presentator van ‘De zevende dag’ en hij blijft dat tot in 2003. De laatste jaren is hij een van de vaste gezichten in de verkiezingsprogramma’s en -shows van de VRT. Nu is Ivan De Vadder politiek commentator bij ‘Het journaal’ en partner van Kathleen Cools in ‘De keien van de Wetstraat’.
35
> Mijn trein
