Themapakketten Opvoedingsondersteuning

Themapakketten Opvoedingsondersteuning

2011

PAGINA 2

Inhoudstafel ALGEMENE INFO Themapakketten ?

PAGINA 3

Uitleenreglement

PAGINA 4

DE PAKKETTEN Opvoedingsspel

PAGINA 5

Beweegkriebels

PAGINA 6

Taalontwikkeling 0 - 4 jaar

PAGINA 7

De school is uit, is de school uit

PAGINA 8

Thuistaal voor leerkrachten

PAGINA 9

Het verhaal van Jacub

PAGINA 10

Pesten, live en online

PAGINA 11

Omgaan met pubers, vaardigheden voor ouders PAGINA 12 Beter omgaan met pubers

PAGINA 13

Contactdoos

PAGINA 14

Nieuw Samengestelde Gezinnen

PAGINA 15

PAGINA 3

Themapakketten? Wat is een themapakket?

Themapakketten zijn een hulpmiddel bij het organiseren van een (ouder) bijeenkomst over opvoedingsthema´s. De pakketten kunnen gebruikt worden door beroepskrachten en vrijwilligers in het onderwijs, ouderverenigingen, het welzijnswerk, buurtwerk, … Een aantal themapakketten kunnen ook perfect gebruikt worden binnen teamvergaderingen om zo samen met de collega’s tot nieuwe inzichten betreffende opvoedingssituaties te komen. Naast informatieoverdracht is er ook aandacht voor het uitwisselen van ervaringen. De werkvormen in de themapakketten zijn bedoeld om eigen ervaringen van de ouders tot onderwerp van gesprek te maken en een onderlinge uitwisseling te stimuleren. Ouders kunnen op die manier nieuwe ideeën opdoen of steun of herkenning vinden bij elkaar. Wij vinden het belangrijk het vertrouwen van ouders in hun eigen opvoedingsvaardigheden te versterken. Uitgangspunt is dat ouders zelf het meest deskundig zijn waar het hun eigen kind betreft en dat zij over het algemeen het beste met hun kind voor hebben.

Welke onderwerpen? De themapakketten die in de loop der tijd ontwikkeld zijn, hebben te maken met veel gestelde vragen (van ouders) over de opvoeding. Sommige pakketten richten zich op een bepaalde leeftijdsgroep zoals baby´s, peuters of schoolkinderen en jongeren. Andere gaan over een specifiek onderwerp zoals pesten, echtscheiding of televisie kijken. Daarbij wordt rekening gehouden met leeftijdsverschillen van de kinderen. Voor groepsbijeenkomsten met allochtone ouders zijn in sommige pakketten de werkvormen vertaald. Daarnaast zijn er ook aparte themapakketten ontwikkeld die rekening houden met specifieke vragen uit deze groep.

Interessante boeken?

Ben je op zoek naar interessante boeken over opvoeden? Dan kan je hiervoor terecht bij jouw lokale bibliotheek of bij de Mobiele Stokpop van Poperinge. Ze beschikken er over een groot aanbod interessante literatuur voor ouders, professionelen en kinderen. Mobiele Stokpop: Komstraat 18, 8970 Poperinge. Tel. 057 / 33 20 83 of [email protected]

PAGINA 4

Uitleenreglement Hoe ontlenen? Ontlenen kan bij de uitleendienst van JOC Ieper vzw, Maarschalck Fochlaan 3 te Ieper.  De uitleendienst is toegankelijk voor iedereen met openingsuren op: 

Schoolperiode (september - juni) Maandag t.e.m. vrijdag

08u30 - 12u00 14u00 - 18u00

Zaterdag

10u00 - 12u00

Zomervakantie (juli - augustus) Maandag t.e.m. vrijdag

08u30 - 12u00 14u00 - 17u00

Zaterdag

10u00 - 12u00

Bij reservatie is het tevens mogelijk om buiten deze openingsuren materiaal op te halen, dit in onderlinge afspraak.  De educatieve pakketten kunnen ontleend worden voor een periode van

maximaal 3 weken.

 In functie van bepaalde acties kan de uitleentermijn gewijzigd worden.  Het aantal ontleningen is beperkt tot maximum 2 educatieve pakketten per

uitleentermijn.

 De educatieve pakketten worden teruggebracht naar het JOC Ieper vzw,

Maarschalk Fochlaan 3, 8900 Ieper voordat de uitleentermijn verstreken is.

 Ontleningen worden geregistreerd.  De gebruiker van ontleende pakketten blijft verantwoordelijk bij het uitlenen

van de pakketten aan derden.

 Bij verlies of beschadiging wordt een nieuw themapakket aangekocht door

het JOC Ieper. Dit wordt vergoed door de geregistreerde gebruiker.

 De educatieve pakketten kunnen gereserveerd worden indien ze al ont-

leend zijn.

PAGINA 5

Opvoedingsspel Doelgroep Voor ouders en professionelen. Ook kinderen vanaf 10 jaar kunnen meespelen.

Inleiding Het opvoedingsspel bestaat uit drie groepen kaarten: 1. Uitgangspunten - Deze geven richting aan de opvoeding en bepalen hoe u wilt handelen. Voorbeelden zijn: 'geef aandacht aan elkaar', 'ieders mening telt' of 'doe zelf wat je zelf kunt doen'. 2. Vaardigheden - Deze geven aan wat u moet kunnen als ouder of opvoeder. Voorbeelden zijn: 'beslissingen nemen', 'steun en geborgenheid bieden' of 'problemen op tijd bespreekbaar maken'. Vaardigheden bepalen mede of het u lukt uw uitgangspunten ook daadwerkelijk in praktijk te brengen. 3. Gebeurtenissen - Hierbij gaat het om situaties die bij ouders en jongeren vaak emoties oproepen en die soms verstrekkende gevolgen kunnen hebben. Voorbeelden zijn: 'gepest of gediscrimineerd worden', 'ruzie' of 'liefdesverdriet hebben'. De gekozen gebeurtenissen zijn met name gericht op jongeren vanaf 12 jaar. Opvoeding vindt plaats binnen het speelveld van uitgangspunten, vaardigheden en gebeurtenissen. Deze drie invalshoeken hebben met elkaar te maken en beïnvloeden elkaar. Afhankelijk van de situatie, kunt u een keuze maken uit één van deze invalshoeken. Dit pakket biedt bovendien de mogelijkheid om het in professioneel teamverband te spelen.

Inhoud pakket  Spelregels voor 5 spelvormen  140 kaarten  60 gekleurde fiches

PAGINA 6

Beweegkriebels Doelgroep

Voor ouders van kinderen van 0 - 4 jaar over het belang van bewegen voor jonge kinderen

Inleiding Bewegen, ook bij jonge kinderen, is belangrijk. Niet alleen om overgewicht te voorkomen, maar ook om de motorische ontwikkeling te stimuleren. Maar ouders weten vaak niet welke bewegingsactiviteit ze met hun kind kunnen doen. Dit pakket biedt allerlei materiaal om ouders bewust te maken van het belang van bewegen en biedt hen praktische tips om met simpele middelen bewegingsspelletjes met hun kind te doen.

Inhoud pakket      

  

Een handleiding Twee werkvormen: ‘In beweging?’ en ‘Beweegkriebels’ Beschrijving van de beweegwijzer, evaluatie en afsluiting. Achtergrondinformatie in de vorm van vier artikelen, beweegtips voor drie leeftijdsgroepen, literatuurlijsten en muzieksuggesties, interessante websites, enz. Een dvd met filmbeelden over bewegen: ‘Beweegkriebels in beeld’. CD-rom met bestanden van een voorbeelduitnodiging, de inleiding voor de ouderavond, tips voor gespreksleiders van subgroepen, de stellingen van werkvorm 2 op groot formaat, het evaluatieformulier, drie folders ‘Beweegtips’, een folder ‘Spelen met knijpers’, de ‘Beweegwijzer’, de brochure ‘Eten en bewegen met peuters’ / Voedingscentrum, de achtergrondartikelen uit de handleiding. Kopieeroriginelen van bovenstaande bestanden. Flyer ‘Beweegkriebels’. Brochures ‘De zintuiglijke ontwikkeling’ en ‘De motorische ontwikkeling’ van Hanneke Poot - van der Windt. De brochure ‘Praktische suggesties voor de organisatie van een ouderbijeenkomst’.

PAGINA 7

Taalontwikkeling van 0 - 4 jaar Doelgroep Voor ouders van kinderen van 0 - 4 jaar

Inleiding & inhoud pakket

De dvd Oetsie Koetsie brengt in beeld hoe kinderen de beginselen van hun moedertaal verwerven en zich leren uitdrukken en verstaan. In verschillende afleveringen wordt ingegaan op de leeftijdsfase waarin de taal zich ontwikkeld, de invloed van ouders op de taalontwikkeling, twee- of meertalig opvoeden, over de waarde van taal in het beïnvloeden van de omgeving. De rol van tvprogramma’s, voorlezen, samen praten, huilen als eerste stap naar de taalontwikkeling, contact maken met je baby, het gebruik van één-woord en tweewoord-zinnen enz., … worden met ouders d.m.v. stellingen en vragen besproken.

PAGINA 8

De school is uit, is de school uit. Doelgroep Deel 1 van het pakket is er voor ouders met kinderen op de lagere school. Het 2de deel richt zich tot leerkrachten en/of schoolteams.

Inleiding & inhoud pakket

Dit themapakket wil het onderwerp huiswerk bespreekbaar maken bij ouders en wil bij de leerkrachten en/of schoolteams hun visie omtrent huiswerk bespreekbaar stellen. Naar de ouders toe zijn er 3 werkvormen opgenomen:  Kijk- en praatplaten : verschillende situaties waarbij kinderen bezig zijn met schooltaken. Dezelfde situatie wordt twee keer voorgesteld : positief en negatief, goed en slecht.  Rollenspelbeschrijving : via actieve deelname krijgen ouders meer zicht op het onderwerp.  Grondplaat 'De ene zegt dit, de andere zegt dat': uitspraken van leerkrachten, ouders en kinderen over huiswerk. In het deel voor leerkrachten en/ of schoolteams zijn volgende werkvormen aanwezig:  video, bedoeld als toeleiding waarbij verschillende gezinnen getoond worden die telkens anders reageren op het huiswerk van hun kind.  een grondplaat 'De ene zegt dit, de andere zegt dat' met uitspraken van leerkrachten, ouders en kinderen over huiswerk.

PAGINA 9

Thuistaal voor leerkrachten Doelgroep Voor leerkrachten en andere professionelen die met ouders werken.

Inleiding Thuistaal, een project voor leerkrachten en andere beroepskrachten die met ouders werken. Aanleiding voor dit pakket is het feit dat allochtone ouders vaak tegenstrijdige adviezen krijgen over welke taal ze thuis best spreken met de kinderen. Het themapakket stelt dat ouders het recht hebben om zelf te kiezen welke taal ze thuis spreken. De belangrijkste functie van taal is communiceren. Als ouders dikwijls het advies krijgen om een taal te spreken die niet hun moedertaal is, gaat men voorbij aan de belangrijkste functie van taal en loopt men het risico dat er steeds minder in plaats van beter gecommuniceerd wordt.

Inhoud pakket De werkvormen zijn schuiftabellen, een video en stellingen. Voor teams die het thema verder willen uitwerken is er materiaal voorzien voor een 2de samenkomst met een rollenspel en concrete voorstellen.

PAGINA 10

Het verhaal van Jacub Doelgroep Opvoeders van kinderen.

Inleiding & inhoud pakket

Het pakket biedt handvaten om een keuze te maken bij het kiezen van de thuistaal binnen allochtone gezinnen en geeft hen inzicht in de rol die ze kunnen vervullen bij de taalontwikkeling van hun kind. De werkvorm bestaat uit een boek 'Het verhaal van Jacub'. In tekeningen worden verschillende situaties, gaande vanaf zijn geboorte tot hij werk zoekt, weergegeven. Deze worden telkens verder uitgediept aan de hand van een discussievraag. Tevens kunnen er een aantal tips gegeven worden, waarbij veel nadruk gelegd wordt op een goede communicatie en een goede ouder - kind relatie. De werkvorm is in het Nederlands, Turks en Arabisch.

PAGINA 11

Pesten, live en online Doelgroep Professionelen die een ouderavond of bijeenkomst willen organiseren voor ouders van kinderen van 8 - 14 jaar.

Inleiding Pesten is onder jongeren een probleem. Naast het ‘gewone’ pesten komt digitaal pesten, via MSN, chatboxen of mobiele telefoon, steeds vaker voor. In het themapakket neemt het cyberpesten dan ook een belangrijke plaats in. Het is een pakket waarin het ‘gewone’ pesten (live) en het digitaal pesten (online) een belangrijke plaats inneemt. Het pakket bevat voldoende materiaal voor een bijeenkomst met ca. 40 ouders maar kan ook voor grotere groepen gebruikt worden. Hiervoor werd een interactieve PowerPoint presentatie ontwikkeld.

Inhoud pakket

 Handleiding Pesten Live en Online  Uitwerking van 3 programmavoorbeelden voor een bijeenkomst  Beschrijving van 3 ‘opwarmers’  Achtergrondinformatie over het thema bij de drie PowerPoint presentaties  Werkvorm 1: Hoe reageert u? Kant en klaar uitgewerkte werkvorm bestaand uit

4 series van 14 kaarten met foto’s, situatiebeschrijvingen en vragen. Klik op onderstaande foto's voor een voorbeeld. Werkvorm 2: Stellingen Werkvorm 3: Pesten Online – Afstemming Aanpak Ouders en School  Diverse bijlagen zoals: Literatuurlijsten voor beroepskrachten en ouders, Tips en folders voor ouders, Voorbeelduitnodiging, Evaluatieformulier,...  Brochure ‘Praktische suggesties voor de organisatie van een ouderbijeenkomst’.  CD-rom met diverse bestanden zoals onderdelen van werkvormen, folders voor ouders, voorbeelduitnodigingen, enz.  CD-rom met drie PowerPoint presentaties  Boek: Mijn kind online - Justine Pardoen en Remco Pijpers - over “internetopvoeding” voor kinderen en jongeren van 3 tot 18 jaar.

PAGINA 12

Omgaan met pubers, vaardigheden voor ouders Doelgroep Ouders van pubers.

Inleiding & inhoud pakket

Een draaiboek dat houvast wil bieden bij het hanteren van dagelijks voorkomende situaties die als "storend" of "vervelend" ervaren worden. Hierbij vindt men een duidelijke en open communicatie tussen ouders en kinderen heel belangrijk. Het draaiboek is opgebouwd uit 5 samenkomsten : 1. In de puberteit: de puberteit als ontwikkelingsfase 2. Een positief zelfbeeld en zelfvertrouwen: het belang hiervan en hoe je dat als ouder kan stimuleren 3. Het verbeteren van de communicatie: rond aandacht geven, duidelijk zijn en begrip tonen voor je puber 4. Hanteren van conflicten: het onderhandelen 5. Synthese: aan de hand van tekeningen worden bovengenoemde vaardigheden geoefend

PAGINA 13

Beter omgaan met pubers Doelgroep Voor autochtone en allochtone ouders van pubers.

Inleiding & inhoud pakket Er zijn 6 bijeenkomsten telkens rond 3 keuzethema’s: 1. Veranderingen in de puberteit 2. Positieve aandacht en manieren van opvoeden 3. Ruzie voorkomen: luisteren naar je puber 4. Ruzie voorkomen: praten met je puber 5. Ruzie oplossen: overleggen met je puber 6. Grenzen stellen en straffen De 3 keuzethema’s die beschreven staan in het draaiboek zijn: 1. Alcohol en Drugs 2. Seksuele Opvoeding 3. Pubers en School Het draaiboek bevat ook alle cursusmaterialen: wervingsfolder, opdrachten voor ouders, folders met informatie voor ouders, certificaat en evaluatieformulier. Er wordt tevens gebruik gemaakt van een DVD met een selectie uit televisiedocumentaires.

PAGINA 14

Contactdoos Doelgroep Tieners en/of hun ouders

Inleiding & inhoud pakket Het zet jongeren en/of ouders aan om te communiceren over hun onderling contact. Communicatie en opvoeding staan centraal. Er bestaan geen eenduidige antwoorden op vragen in verband met communicatie en opvoeding tussen jongeren en ouders. Iedere ouder, iedere tiener, ieder gezin is uniek. Het contact tussen tieners en ouders en dus ook de manier waarop ze met elkaar omgaan, is binnen elk gezin verschillend. Met dit spel nodigen ze hen dan ook uit om stil te staan bij hun eigen visie en aanpak. Dit spel is meer dan een gezelschapsspel. Het wil de communicatie tussen ouders en tieners bevorderen. De spelers worden uitgedaagd om over het contact met hun ouders/tieners na te denken en een eigen mening te vormen. Daardoor krijgen ze een beter inzicht in en begrip voor elkanders leefwereld, behoeften, verlangens, problemen en drijfveren. Ook optimaliseren de spelers hun communicatieve vaardigheden.

PAGINA 15

Nieuw Samengestelde Gezinnen Doelgroep Voor ouders, kinderen en tieners van nieuw samengestelde gezinnen

Inleiding & inhoud pakket Het leven in een nieuw samengesteld gezin stelt ouders voor nieuwe opvoedingsvragen. Het gezin staat voor de uitdaging een nieuw evenwicht te vinden waarin iedereen zijn of haar plaats verwerft en zich goed voelt. Het accent van het themapakket ligt op het opvoeden van kinderen en jongeren in die nieuwe situatie. Het is voor gezinnen belangrijk om na een “wankele periode” terug tot opvoeden te komen. Het themapakket wil hierin een ondersteuning bieden. Ervaringsuitwisseling is daarbij een belangrijk gegeven. In de koffer zit spelmateriaal om te werken tijdens de sessies met ouders, jongeren en kinderen. Voor de begeleiding is er de begeleidersmap met doelstelling, situering, speluitleg en begeleidingstips. Naast de begeleidersmap vind je ook een cd-rom. Deze bevat alle informatie uit de begeleidersmap met de uitgebreide theoretische onderbouw en ‘afdrukklare’ voorbeelden van het bij te maken spelmateriaal.

Uitleendienst JOC IEPER JOC Ieper Maarschalk Fochlaan 3 (Het Perron) 8900 Îeper Telefoon : 057 239 560 E-mail: [email protected]

Een samenwerking tussen: