Themanummer Duurzaamheid Waar De Kleine Aarde groot in is De twee rechterhanden van mevrouw Vervegaert

Themanummer Duurzaamheid • Waar De Kleine Aarde groot in is • De twee rechterhanden van mevrouw ­Vervegaert • De kinder- en jeugdtherapeute is geen toverfee • Een dagboek vol kievitsnesten • Dementie kan iedereen ­o verkomen • Panna!

gang mer 2, 5de jaar Juni 2010, num

“Voor elke wereldbewoner is 2,1 hectare beschikbaar”

2

• Buurten

Buurten Juni 2010

Juni 2010



Een tijd geleden zag ik een documentaire met Wubbo Ockels, die in 1985 met de Spaceshuttle de ruimte in ging. Ockels hamerde op de noodzaak om duurzaam te leven. Simpel: als we stug op de huidige weg verder gaan, is het voor toekomstige generaties ‘einde verhaal’. Letterlijk zei Ockels: “Wij zijn ruimtevaarders van onze eigen planeet.” Oftewel: we zijn te gast op aarde en tegelijkertijd kunnen we nergens anders heen. Er is maar één wereld; daar moeten we het mee doen. Om die reden staat duurzaamheid hoog op de agenda van Huis & Erf. Zo kiezen we bij nieuwbouw zo veel mogelijk voor duurzame materialen en energiebesparende oplossingen. Verder heeft een afstuderende HTS’er op ons verzoek vorig jaar onderzocht hoe wij onderhoud en renovatie duurzaam kunnen aanpakken. Ook zijn we met De Kleine Aarde in zee gegaan om onze eigen ‘voetafdruk’ [zie interview op pagina 4 en 5 – red.] te verkleinen. Dat gaat niet alleen om spaarlampen of verminderd papiergebruik. Duurzaamheid gaat verder: het is vooral stilstaan bij de consequenties van je gedrag – en op grond daarvan duurzamere keuzes maken. Of ik zelf duurzaam leef? [lachend] Ik zit duizenden uren per jaar met anderen in één ruimte zaken rond Huis & Erf te bespreken. Dat scheelt veel elektriciteit en gas. Maar zonder gekheid: duurzaamheid krijgt ook in mijn eigen leven duurzaam aandacht. Ik let er op. Van nature.

De voordeur

3

niet eng Duurzaamheid is De Kleine Aarde tijn Messing van Interview met Mar

4

6

Het Dagboek



Wil Hettema slaat

7 8

10

11

12

Een keukenkastje vol dromen

en haar dagboek op

Ze dagdroomt graag over een nieuwe keuken. Of het kan, heeft ze al aangekaart op een van de klus- en informatie­avonden in mei. “Geweldig initiatief”, vindt Corrie Vervegaert.

sdoolhof Kortingsbon Maï rfee” “Ik ben geen tove rapeute nder- en jeugdthe Interview met ki Stacha Hornix

art gen Lidwina gest Verkoop 41 wonin rf.nl via www.huisene Digitale kaartjes bruik genomen Pannakooi in ge p 1 Ander Festival Hoofdsponsorscha en dereen overkom Dementie kan ie op komst Buurtnetwerken nummers Achterop + service

rten u u B n i r e e k e z De

Van nature

Toen ze dit voorjaar een schriftelijke uitnodiging kreeg voor klus- en informatieavonden van Huis & Erf en Karwei [zie ook kadertekst], keek ze daar niet van op. Corrie Vervegaert, die vanaf 1995 in de Molenbergstraat in Sint-Michielsgestel woont: “Het past bij Huis & Erf. En het is slim. Zo snijdt het mes aan twee kanten: bewoners voelen zich meer betrokken bij Huis & Erf en omgekeerd. Da’s echt anders dan tien jaar geleden. Toen trok ik nooit aan de bel bij Huis & Erf; je kon het beter allemaal zelf regelen – dat ging sneller. Nu word je gehoord. Erg fijn.” Op de klus- en informatieavond leverde ze bij de technisch adviseurs van Huis & Erf een lijstje met schrif­ telijke vragen in. “Ik wil graag weten of mijn keuken vroeger dan gepland vervangen kan worden. Hij is van Bruynzeel, maar wel gedateerd. Mijn wensen? Een roomkleurige keuken met gladde vlakken, een vaatwasser en extra kastruimte.” De technisch

adviseur van Huis & Erf legde haar uit dat de afschrijvingstermijn voor een keuken 20 jaar is. Corrie: “Gelukkig kun je ook eerder zaken later vervangen. In ruil daarvoor betaal je dan een vergoeding over de resterende periode. Dat heb ik er wel voor over.” Binnenkort zal ze informatie over de kosten krijgen. Ook haar verzoek om het toilet en de badkamer vroegtijdig te vernieuwen, zal dan beoordeeld zijn. Tijdens de avond bij Karwei kon ze ook met korting klusmaterialen kopen. “Handig als je klusser bent. Bovendien telt elke euro in deze tijden. Maar ik ben niet zo’n doe-het-zelver. Niet dat ik twee linkerhanden heb: in 1995 heb ik op de Groenschool in Den Bosch een cursus ‘Klussen voor vrouwen’ gevolgd. Ik kan zelf een schroef in de muur draaien of een stekker verwisselen. En voor klussen die inge­wikkelder zijn, kan ik altijd mijn schoonzoon vragen.”

Vraaggestuurd werken

Buurten is een uitgave van Huis & Erf en verschijnt viermaal per jaar.

Redactiecoördinator Gerdie Jans Rat, Huis & Erf Redactie Eric Alink Fotografie Wim Roefs, Fotostudio Roefs, Loosbroek Vormgeving Cragt Communicatie & Creatie, Boxtel Huis & Erf

André Phiferons directeur-bestuurder

Kerkendijk 55 Postbus 19 5480 aa Schijndel www.huisenerf.nl De redactie van ‘Buurten’ hoort graag uw reacties, tips en suggesties. U kunt ze mailen aan [email protected]

Colofon

Oplage: 5.000 exemplaren

Op drie avonden in mei kregen bewoners van Huis & Erf de mogelijkheid om met 15 procent korting in de Schijndelse vestiging van Karwei te winkelen. De 360 ‘klus­ lustigen’ die zich aanmeldden, kregen ook informatie van Huis & Erf over vraaggestuurd werken. De nieuwe aanpak: waar vroeger weinig tot niets mocht, zijn nu praktisch alle regels verdwenen. Bewoners bepalen zelf waar, wanneer en hoe er onderhoud in hun woning wordt gepleegd – mits

het veilig en verantwoord gebeurt. Tijdens de avonden in Karwei konden bewoners ook advies inwinnen bij de technisch adviseurs en klustips van de Servicedienst­ medewerkers van Huis & Erf krijgen. Enkele spelregels Bewoners hoeven niet meer te wachten op een standaard-vervanging van hun keuken, badkamer of toilet. Vanaf nu kunnen zij zelf aangeven wanneer het hun uitkomt – ook als dat eerder is dan de

afschrijvingsperiode. In dat geval betalen ze de kosten voor de resterende jaren. Verder kunnen bewoners naast standaard-­ vervangingen kiezen voor extra’s. In sommige gevallen kan dat verrekend worden in de huur. Bewoners die handig zijn, mogen ook zelf de aanpassing doen. Ze krijgen hiervoor in bepaalde gevallen een vergoeding. Zie ook www.huisenerf.nl > Nieuws & publicaties > Folders en informatiebladen.

•3

4

• Buurten

Buurten Juni 2010

Juni 2010

Duurzaamheid is niet eng Als je jongleert met de letters van ‘De Kleine Aarde’, krijg je het ‘Erkende ideaal’. Dat klopt. In 1972 wekte de alternatieve leefgemeenschap in Boxtel nog verbazing. Bijna 40 jaar later heeft Nederland de mond vol van duurzaamheid. Ontmoeting met Martijn Messing, vast­ beraden directeur van De Kleine Aarde. In de Griekse oudheid leefde de onheilsprofete Cassandra. Ze kondigde talloze rampen aan. Iedereen haalde er zijn schouders over op. Maar de voorspellingen kwamen uit. Of Martijn Messing [44] een achterachterachterkleinzoon van Cassandra is? Openhartig: “Soms word ik niet goed van alle sombere berichten. Het dreigende tekort aan grondstoffen; de op warming van de aarde; de econo­ mische groei van China; de olieramp in de Golf van Mexico. Maar ik ga niet bij de pakken neerzitten. Er valt nog veel te winnen. Koffie?” Sprookje Jarenlang voerde Martijn een praktijk voor begeleiding van mensen met levensvragen en burn outs. Tot hij besefte dat de aarde zelf het meest opgebrand is. “Mijn kinderen zijn 8 en 12 jaar. Toen ik zo oud was, telde de wereldbevolking 3 miljard mensen. Nu zijn het er 6,4 miljard. En de prognose voor 2050 is 9 miljard.” Gezellig, mits we maat houden. Dat is de onverbiddelijke les van de Mondiale Voetafdruk. Met die wetenschappelijke methode uit Canada kan elke mens berekenen hoeveel ruimte, grondstoffen en energie hij gebruikt. De uitkomsten zijn onthutsend. Martijn: “Als je alle ruimte op aarde – inclusief vis­ gronden en natuur – bij elkaar optelt, heb je 13,5 miljard hectaren. Oftewel: voor elke wereldbewoner is 2,1 hectare beschikbaar. Maar de

gemiddelde ‘voetafdruk’ is 2,7 hectaren, met de inwoners van de VS als koplopers: 9,4 hectaren. Kortom: we gebruiken gemiddeld bijna 30% te veel.” Ruim eenderde van die voetafdruk wordt bepaald door voedsel. Vooral rund- en varkensvlees ‘vreten’ energie, grond en gewassen. “Als we zoveel vlees blijven eten als nu en China en India dat consumptieniveau overnemen, dan is in 2050 de helft van alle landbouwgrond in de wereld nodig voor louter diervoederproductie. Dat is Europa en Noord- en ZuidAmerika bij elkaar. De oplossing? Ergens hebben we de hoop dat technologie de wereld gaat redden. Maar dat is een sprookje. Het enige dat helpt, is duurzaam denken en doen.”

duurzame denken en doen zich als een olijfolievlek uitbreiden.” Enkele klanten van DKA: de gemeente Amsterdam, NS en Huis & Erf. De kernvraag – want ‘hamvraag’ is niet zo’n bijster duurzaam woord: wat kan Huis & Erf eraan bijdragen dat Schijndel, Sint-Michielsgestel, Den Bosch en Vught over 30 jaar nog leefbaar zijn? “Veel. Corporaties kunnen duurzaam bouwen, duurzaam onderhoud plegen en energiebesparende maatregelen nemen. Nog een stapje verder: huizen verhuren inclusief de zonne-, ­ wind- en aardenergie die je als corporatie regionaal opwekt. Vervolgens bereken je het gemiddelde verbruik per blok. Wie daar­onder blijft, wordt beloond. Wie eroverheen gaat, betaalt bij. Het kan. Kwestie van doen.”

Olijfolievlek Sperzieboontje Sinds 2009 leidt hij De Kleine Aarde [DKA] in Boxtel, die zo’n 20 vaste medewerkers en 200 vrijwilligers telt. DKA biedt een Eco-park, biologisch restaurant, cursussen, een webshop, natuurbelevings­ projecten voor kinderen – zie www.hetbewaardeland.nl – en evene­menten. “Ja, we nemen veel hooi op onze vork”, erkent Martijn. Maar duurzaamheid raakt echt aan alles: wonen, werken, vervoer, energie, voedsel, natuur.” Met hun adviezen komen de consulenten van DKA dan ook overal over de vloer. “Het liefst bij organisaties met een grote invloedsfeer. Zo kan het

Ook de lezers van ‘Buurten’ kunnen bergen verzetten. Want duurzaamheid is meer dan een spaarlamp kopen. Enkele initiatieven: overschakelen op groene stroom, afval scheiden, vaker fiets of openbaar vervoer gebruiken en meer producten ‘van het seizoen’ en uit de eigen regio eten – zo’n sperzieboontje uit Kenia heeft 6679 kilometer in een vrachtvliegtuig gezeten voor hij Schiphol ziet. Bij die aandacht voor eigen streek en leefomgeving passen ook buurtmoestuinen. “In Tilburg en elders zijn ze een succes, zeker voor mensen met een smalle beurs.”

Speeltuin Over geld gesproken: het is een fabeltje dat je een winnend Staatslot moet bezitten om duurzaam te leven. Zo heeft De Kleine Aarde de Duurzame Waardekaart ontwikkeld. Voor € 29,– per jaar krijg je landelijk korting op duizenden producten en

diensten die bijdragen aan een betere wereld. Martijn wil maar zeggen: duurzaam is niet iets voor de Familie Sombermans, maar voor iedereen die het leven liefheeft. Hardop mijmerend bij het afscheid: “Ik wil trouwens binnenkort onderzoeken of we een pannenkoekhuis en speeltuin kunnen beginnen.

Of mijn kinderen ook vinden dat ik leuke baan heb? Ja. Ze hebben de komende jaren nog genoeg onderwerpen voor een spreekbeurt.” Meer info: - www.dekleineaarde.nl - www.voetenbank.nl - www.duurzamewaardekaart.nl

•5

6

• Buurten

•7

Buurten Juni 2010

Juni 2010

Het dagboek van Wil Hettema

Kortingsactie

Zondag

Het dagboerikkt vertrouwelijk.

jn st Dagboeken zi rten’ lezers van ‘Buu Maar voor de ze e open. In de gaan ze af en to ma uit hrijft Wil Hette aflevering besc bij en ed werkzaamh Schijndel haar ­ o. e. l ep Schijnde Weidevogelgro s en zijn vrijwilliger Bij deze groep om en sloten die in agrariërs aange n hu eidevogels, Schijndel de w . n beschermen legsels en jonge den or w menwerking Dankzij die sa aard sp ge s rden legsel jaarlijks honde erk. bij agrarisch w

Het regent prijzen . Op het gemeenteh uis hebben we de Groe ne Handdruk gekr egen, een aanmoediging sprijs voor initiatie ven die de verscheidenhei d aan flora en faun a bevorderen. En op het Provinciehuis he bben de 42 weidegroepen van Brabant de Oo rkonde van Initiatief van he t jaar ontvangen vo or het betrekken van de jeu gd bij hun werk. ’s Middags heb ik te le­fonisch overlegd over de Open Dag van de He rtogboeren waar wi j met ons infopaneel aanw ezig zullen zijn. De hertogboeren zij n zes agrariërs in he t werkgebied van Hu is & Erf die hun eig en bedrijf runnen, vaak in combinatie met een boerderijwinkel. Zi j bieden ook activite iten en arrangementen aan, zodat je kunt kennismaken met het bo erenleven.

Tijdelijk korting op

VV

Vrijdag

Wil H

ette

Woensdag ddaggroep het gebied rond de Vandaag hebben we met de woensdagmi eerd en gecontroleerd. De twee Woudseweg en de Weidonken geobserv ezig; de ouders vlogen roepend met kievitsnesten met jongen waren nog aanw een stuk land verderop, dat begin hangende pootjes boven het perceel. Op iten weer een vervolglegsel met vier vorige week was geploegd, hebben kiev . er nog ge-egd en gezaaid moet worden eieren. Het nest is gemarkeerd, omdat het ei is, moet het jonge kuiken – dat Een kievit broedt 28 dagen. Nadat hij uit zoek naar torretjes en kevertjes. Wat de dan ongeveer één gram weegt – zelf op hermen en bij koud weer warm ouders nog wel doen, is de jonkies besc houden. Donderdag jes bij boer A. verdwenen. Een ‘pechIn Schijndel-Noord bleken de twee nest r predatie [het opeten door een ander perceel’: eerder ging legsel verloren doo kieviten het nest doet verlaten omdat dier – red.], later door te hoog gras, wat grutto’s in dit gebied hebben we ze geen overzicht meer hebben. Van de zijn drie koppels en een ‘vrijgezel’. inmiddels de nesten gelokaliseerd. Het voor de rustzone: tijdelijk laat de boer Twee boeren doen mee aan de regeling eid. Van de derde boer hebben we geen een hectare gras rond het nest ongemo hebben gevonden zal hij daar ruim loopvergunning, maar als we het nest omheen maaien.

ma

Op de percelen van Van de B. waren de twee jonge kieviten nog aanwezig, want toen we met de auto stopten om te observeren werd er meteen alarm geslagen. Ook liep er een scholekster over het veld; het wijfje zit ergens te broeden. Omdat het koud en nat weer is, zijn we niet het veld op gegaan. Zo konden de jonge kieviten onder moeders vleugels opgewarmd worden. Van de boer hoorden we dat het perceel hoogstwaarschijnlijk volgende week geschoffeld gaat worden. Dat betekent dat we vóór die tijd het scholeksternest moeten markeren. Afgesproken is dat de boer ons één dag voor hij gaat schoffelen zal bellen. Verder heeft de boer wulpen gezien, maar we kregen ze met de telescoop niet in het vizier. Zaterdag Een van de boeren belde. Hij wil dinsdag ploegen, maar weet niet waar de kievits- en scholeksternesten op zijn land zich bevinden. Ik vertelde hem dat we de nesten maandag komen markeren. Dan kunnen we gelijktijdig uitleg geven over de regeling voor rustzones rond gruttonesten. Zo blijven we in en om Schijndel van de weidevogels genieten!

duurzaam plezier! Een maïsdoolhof? Honderden volwassenen en kinderen waren er in 2009 als de kippen bij! Aan de Boxtelseweg 5 in Schijndel ontdekten ze hoe leuk een groen doolhof kan zijn. Wilbert van Esch, eigenaar van zorghoeve ’t Binnenveld, vrolijkte het 700-jarig jubileum van Schijndel op met deze drie hectare grote ‘verdwaalattractie’. Het jubileumdoolhof, waarin het logo van Schijndel 700 met de hand werd uitgewerkt, heeft tot 3 november 2009 bestaan. Op die dag werd de maïs gedorst en tot veevoeder verwerkt. Maar geen nood: zorghoeve ’t Binnenveld zal op woensdag 21 juli – afhankelijk van het weer en de snelheid waarmee de maïs groeit – een nieuw d ­ oolhof openen. De normale toegangsprijs is ¤ 3,50. Op vertoon van de kortingsbon uit deze ‘Buurten’ is de prijs slechts ¤ 2,–. De bon is geldig voor twee personen. Meer informatie: www.boerderijwinkel-binnenveld.nl

8

• Buurten

Buurten Juni 2010

Juni 2010

Even waan je je in een speelgoedwinkel. Een zachte handpop in de vorm van een egel. Speelgoedzwaardjes. Maar ook stiften. Watervast: er mag een traan op het papier vallen. Ontmoeting met kinder- en jeugdtherapeute Stacha Hornix in haar praktijkruimte. “Het klinkt ouderwets, maar ik geloof in rust, reinheid en regelmaat.”

“Ik ben geen toverfee”

Aan het plafond van haar spreek­ ruimte in Vught hangt een kleurige lamp uit Sprookjes-Uit-DuizendEn-Een-Nacht. Hij doet het nog ook. Niet overbodig, want in het leven van sommige bezoekertjes is het donker – tijdelijk of langdurig. Stacha helpt kinderen en jongeren die onder andere last hebben van nare erva­ ringen, angsten, fobieën of trauma’s. Dat zijn er meer dan al die lachebekjes in tv-reclames doen vermoeden. Enkele cijfers: volgens het blad J/M voor Ouders lijdt – afhankelijk van de definitie – 3 tot 15 procent van de Nederlandse kinderen aan een fobie. Het Nederlands Jeugd Instituut stelt dat ruim 10 procent van de jongeren tussen 13 en 17 jaar de afgelopen zes maanden een angststoornis had. Dat zijn 114.000 jongeren. Tegenwind Nee, lacht Stacha. Veel kleer­ scheuren heeft ze niet opgelopen in haar eigen jeugd. “Nou ja, ik ging niet graag naar school en was ook niet erg weerbaar. Een paarden­ meisje.” Na de Pabo werkte ze als leerkracht op basisschool De Touw­ladder in Sint-Michielgestel. Mooie jaren. Maar tussen plakpotjes en pleisters zag ze amper kans om lang stil te staan bij leerlingen die ‘tegenwind’ in hun leven onder­ vinden – en het kan stormen. “Dat brak me op. Ik wilde met zulke kinderen aan de slag.” Ze volgde diverse HBO-opleidingen en trainingen. Op De Touwladder begeleidt ze inmiddels kinderen die kortdurend of langer extra hulp nodig hebben. Bovendien startte Stacha haar

praktijk Kindinzicht, waar ze met kinderen individueel aan de slag gaat. “We praten. Of niet. We spelen, knutselen, boksen of verkleden. Of ik lees een verhaal voor. Alles kan.” Zo komt langzaam het bange of boze kind tevoorschijn, dat zich heeft verstopt achter verlegenheid, slapeloosheid, hoofd- en buikpijn, pestgedrag of agressie. Vroeger De karrenvracht aan opvoedkundige tv-programma’s zoals ‘Eerste Hulp Bij Opvoeden’ en flarden van gesprekjes op het schoolplein wekken de indruk dat zowat elk hummeltje struikelt in z’n ontwikkeling. Zo bar en boos is het niet, verzekert Stacha, zelf moeder van een zes- en een achtjarige zoon. Maar eerlijk is eerlijk: we maken het onze kroost niet makkelijk. “De lat ligt hoog. Kinderen moeten stilletjes aan veel eisen voldoen. Dat kan ze extra belasten. Verder worden kinderen aan nogal wat prikkels blootgesteld. Tegelijkertijd is de sociale controle verwaterd. Vroeger hielden meer ouders een oogje in het zeil. Als het nodig was, corri­ geerde je ook de kinderen van de buren – dat mocht. Of kinderen vroeger beter af waren? Ik weet het niet. Wel mag je je afvragen of kinderen van nu genoeg veiligheid ervaren, want hun wereld is – vooral door tv en internet – enorm groot geworden.” Met een verontschul­ digende lach: “Het klinkt ouderwets, maar ik geloof in rust, reinheid en regelmaat. Structuur kan geen kwaad. Meer buiten spelen evenmin.”

Begrafenis Zo’n 50% van de kinderen die Stacha behandelt, heeft met een echt­ scheiding te maken. Vooral ouders die zonder [openlijke] ruzie uit elkaar gaan, denken dat hun bloedjes nauwelijks schrammen of butsen oplopen. Maar die vlieger gaat niet altijd op. “Zo blijkt uit onderzoek naar post-traumatisch stress syndroom [PTSS] dat kinderen minder kunnen incasseren dan vaak wordt aan­­ge­nomen. Na het overlijden van een ouder hoor je wel eens opgelucht zeggen: ‘Toen de begrafenis voorbij was, speelde hij alweer buiten. ’ Dat is de kracht van kinderen: zich ontladen door spel. Maar dat wil nog niet zeggen, dat hun ‘emmertje’ niet vol is.” Schatkistje Stacha krijgt vooral kinderen van 4 tot 12 jaar over de vloer. Maar ook pubers zijn welkom. Gemiddeld omvat een behandeling tien sessies. “Als een kind voor de laatste keer komt, hang ik slingers op. We vieren een feestje. Ze krijgen een medaille voor het harde werken. En ik vul een ‘schatkistje’ met specifieke kwaliteiten die het kind in zijn of haar leven kunnen helpen.” Wat haar eigen grootste kracht is? Stacha aarzelt. Dan: “Inlevingsvermogen. Maar ik ben geen toverfee. De omstandig­ heden waarin kinderen opgroeien, kan ik niet altijd veranderen. Wel kan ik kinderen weerbaar maken. Stevig in je schoenen staan. Dat gun je elk kind.”

Voor info: zie www.kindinzicht.com

•9

10

• Buurten Juni 2010

Buurten Juni 2010

Verkoop 41 woningen Lidwina gestart Wat ooit het klooster van de Zusters van Liefde in Schijndel was, is veranderd in een eigentijds woongebouw. Binnenkort start de bouw en van de woningen in de voormalige binnentuin van Lidwina. De verkoop van de elf sociale koop- en 30 vrije sectorwoningen is al begonnen.

Digitale kaartjes via www.huisenerf.nl De afkorting www staat voor world wide web. Maar ook voor de Brabantse vraag wè wilde weten? Goed nieuws: de splinternieuwe website van Huis & Erf biedt antwoord op honderd-en-een vragen. Over buurten in Schijndel en Sint-Michielsgestel, inschrijven, wachttijden, urgentie en nieuw­ bouw­projecten. Maar ook over wonen met extra zorg of hulp, reparaties, onderhoud en spelregels rond zelf klussen. Bovendien biedt de rubriek ‘Veelgestelde vragen’ veel infor­matie. Nadrukkelijk staat de website in het teken van contact en ontmoeten. Als buurtcorporatie willen we immers graag dat mensen zich niet alleen op hun eigen

Belangstellenden kunnen contact opnemen met Kooymans Makelaars in Schijndel. Bel (073) 549 26 30 of stuur een mailtje naar ­ [email protected]. Wie alvast wil dagdromen: de woningen, met veel keuzemogelijkheden in indeling en oriëntatie en buiten-

vierkante meters maar ook in hun buurt thuisvoelen. Daarom kunt u via de website ook kaartjes versturen: van ‘Groeten uit Schijndel’ en enkele andere gemeenten in ons werk­gebied tot een kaart om sterkte te wensen of een uitnodiging voor een bèkske koffie. Er is ook een digitale kaart waarbij u op de voorkant – een foto van margrieten – uw eigen tekst kunt zetten. U vindt de kaarten op www.huisenerf.nl, rechts onderaan in het paarse blok. Voor alle duidelijkheid: Huis & Erf heeft voor een website gekozen die op alle inwoners in haar werkgebied is gericht – niet alleen op de huidige bewoners. In 2011 zal de website van Huis & Erf worden uitgebreid met een zogeheten portal – een digitale ‘ontvangsthal’. Bewoners zullen hier kunnen inloggen om snel en op elk gewenst tijdstip diensten met Huis & Erf te regelen.

Afgelopen voorjaar tekenden Huis & Erf en Stichting Anders een nieuwe sponsorovereenkomst, waarbij de samenwerking voor de komende drie jaar wordt voortgezet. ­ Een logische stap: Stichting Anders zet zich in voor vrijheid, tolerantie en duurzaamheid. Dat zijn waarden die uitstekend passen bij een

“Dementie kan iedereen overkomen”

ruimte, liggen in een groene omgeving. Elke bewoner beschikt over een eigen parkeerplek in de verlaagde parkeerzone. Wil je betaalbaar wonen met vrij uitzicht, comfort en groen om je heen? Dan is dit je kans.

Panna! Panna cotta is een smakelijk ­na­gerecht. Maar kinderen – vooral jongens – schrappen het liefst de cotta. Want toetjes zijn lekker, maar puur panna overtreft alles! Voor wie niet zo thuis is in Italiaans: panna is straatvoetbal op een klein veldje of in een ‘kooi’. Met behendige trucs proberen de spelers hun tegen­ stander(s) af te troeven. Het hoogtepunt is de panna’: de bal tussen de benen van je tegenstander door schieten. Op 28 april openden jongeren uit de Regentenbuurt de nieuwe pannakooi aan de Seminarielaan in Sint-Michielsgestel. De Gestelse jeugdburgemeester Tijn Muselaers gaf de aftrap voor het eerste potje tussen FC Den Boschvoetballer Ton van Weert en de bedenkers van de pannakooi, Tom, Kay en Nicky. De pannakooi is tot stand gekomen door samenwerking tussen het Elde College en Huis & Erf.

Hoofdsponsorschap 1 Ander Festival Vanaf 10 juni kijken miljoenen Nederlanders over de grens. Waar hun blik op gericht is? Zuid-Afrika, het gastland voor de WK Voetbal. Gelukkig heeft Stichting Anders ook zonder dat sportevenement een ruime blik op de wereld. De stichting is het vliegwiel achter het 1 Ander Festival, dat op zondag 13 juni in Schijndel plaatsvond.

• 11

buurt­corporatie als Huis & Erf. Bovendien is het festival lokaal sterk geworteld en trekt het veel bezoekers uit het werkgebied van Huis & Erf. Als tegenprestatie zet Stichting Anders jaarlijks een leefbaarheidproject op. In 2010 is dat een fotoproject over vijftig huiskamers.

V l.n.r.: de buurtnetwerkers Mary Hermans, Hanneke Verhagen, Jenny Bijnen en Ineke van Doorn Een buurvrouw die verward in haar voortuintje rondloopt. De goedlachse overbuurman die langzaam in een achterdochtige brompot verandert. Of die kennis van drie straten verder die het huis niet meer uit durft. Dementie heeft vele gezichten. Steunpunt Mantelzorg Sint-Michiels­gestel zet buurtnetwerken op om de taken van de direct-betrokkenen te verlichten. “Het kan iedereen overkomen.” Nederland telt steeds meer 65-­plussers. Bovendien stijgt onze gemiddelde levensduur. Als gevolg van die zogeheten dubbele vergrijzing groeit het aantal mensen met dementie. Een zichtbare toename? Ja: tweederde van de 230.000 dementiepatiënten in Nederland woont thuis. Volgens de laatste cijfers telt ‘Groot-Gestel’ – Sint­Michielsgestel, Den Dungen, Maas­kantje, Gemonde en Berlicum – 369 mensen bij wie dementie is vastgesteld. “In 2020 zullen dat er naar schatting 489 zijn”, weet Ria van Dinter. Als projectleider Buurt­ netwerk van het Steunpunt Mantelzorg is ze intensief betrokken bij de zorg voor demente inwoners van Groot-Gestel. “Het is plezierig als deze mensen zo lang mogelijk op hun vertrouwde plek kunnen blijven

wonen. Dat is ook ons streven. Maar wat op de loer ligt, is dat mantel­zorgers [zie kadertekst – red.] te veel op hun schouders nemen. Vaak is er sprake van partners, die uit liefde over hun eigen grenzen heen gaan. Die mensen willen we een helpende hand bieden.” Omvallen Geen overbodige luxe. Volgens een onderzoek van Alzheimer Nederland uit zomer 2009 is 18 procent van deze mantelzorgers overbelast en 64 procent matig belast. “Als zij ‘omvallen’, is het einde verhaal. Die mensen verdienen steun. Wij zoeken buurtbewoners die ‘bemoeizorg’ in de goeie zin van het woord willen bieden. Ze hoeven in de betrokken huishoudens absoluut niet het roer over te nemen. Ook staan ze er niet in hun eentje voor; gemiddeld beschikt een dementiepatiënt in deze regio over drie mantelzorgers. Het enige dat we vragen, is om af en toe bij te springen. Dat kan op vele manieren: van een boodschap doen tot een wandelingetje maken. Onze vier buurtnetwerkers brengen de vrijwilligers in contact met de gezinnen en zorgen voor infor­ matie.”

Voor aanmelding of extra info: Steunpunt Mantelzorg Sint-Michielsgestel. Bel 06 1404 1212 of mail naar [email protected]

Helpende handen in Nederland Applaus voor onszelf: volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek verricht maar liefst 44% van alle volwassenen in Nederland vrijwilligerswerk. Dat zijn 5,6 miljoen Nederlanders die hun handen uit de mouwen steken binnen vereniging, kerk, moskee, buurthuis of zorginstelling. Ook in mantelzorg zijn we keien. Strikt beschouwd ben je mantelzorger als je minstens drie maanden lang acht uur per week voor een zieke of gehandicapte zorgt en ook nog een baan hebt. Het Sociaal Cultureel Planbureau becijferde dat in 2008 ruim 3,5 miljoen volwassenen extra hulp en zorg boden aan familieleden, vrienden, buren etc. Zo’n 2,6 miljoen mensen deden dat langer dan drie maanden. Demenwie? Dementie is een ziekte waarbij het geestelijk functioneren langzaam achteruitgaat. ­ Naast geheugenstoornissen kunnen karakter­ veranderingen en stemmingswisselingen optreden. Ter geruststelling: vergeetachtigheid – “hoe heet dit blad ook al weer dat ik nou zit te lezen?” – is niet hetzelfde als dementie. Er moet meer aan de hand zijn, zoals haperend besef van tijd en plaats of verstoorde spraak. Van alle 65- tot 69-jarigen in Nederland lijdt naar schatting 1 procent aan dementie. Boven de 80 jaar klimt het percentage snel. Op die leeftijd heeft 20% dementie, onder 90-plussers is dat ruim 40%. Nederland telt momenteel 230.000 mensen met dementie; bij de helft is de diagnose ook daadwerkelijk al vastgesteld. De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm.

12

• Buurten

Juni 2010

Achterop Tegelwijsheden “Niets is duurzaam, behalve de afwisseling.” Ludwig Börne, Duits journalist en criticus

“Tegenslag leidt tot gedachten. Gedachten vormen wijsheid. Wijsheid maakt het leven duurzaam.”

“Kiezen voor de natuur vergt moed. Maar met een moedig hart kan een muis een olifant optillen.”

“Het beginpunt voor een betere wereld is het geloof dat het mogelijk is.”

John Patrick, Amerikaanse toneelschrijver

Tibetaanse wijsheid

Norman Cousins, Amerikaans politiek commentator

Duurzame liefde Kalverliefdes. Carnavals- en vakantieliefdes. Of knipperlichtrelaties. Allemaal mooi en aardig, maar uit onderzoek blijkt dat we toch het liefst een duurzame relatie hebben. Helaas kan liefdesgeluk slijten. De Romeinen braken al hun hoofd over de vraag hoe je de houdbaarheidsdatum van je liefde kunt verlengen. Zo schreef de Romeinse dichter Ovidius de ‘Ars Amatori’ oftewel ‘De kunst van de liefde’. In dat boek geeft Ovidius wijze raad aan mannen. Enkele tips: ‘Werk aan je karakter en ontwikkel je intellect’, ‘Hou vol en wees gedienstig’, ‘Stuur kleine maar fijne geschenken’, ‘Laat haar met de eer strijken’, ‘Wees haar liefdevolle verpleger’, ‘Laat je niet betrappen op overspel’, ‘Slik geen liefdesdrank’, ‘Betracht discretie in de liefde’ en ‘Verbloem haar tekortkomingen’. Of het Ovidius zelf veel heeft geholpen, is de vraag. Omdat de keizer zijn liefdesadviezen te lichtzinnig vond, moest Ovidius huis, haard én vrouw in Rome verlaten. Eventjes? Nee, het werd een duurzame verbanning.

Duurzaam niks Natuurlijk, een hybride-auto die 1 op 30 rijdt is duurzaam. Een mooi jurkje waar de katoenplukster in een ver land ook nog iets aan verdient, een wasdroger op aardgas, een kroonluchter met led-lampen – allemaal duurzaam. Maar het allerduurzaamst is: niks! ‘Niets’ vergt namelijk geen ruimte, grondstoffen of energie. Door even minder of niets te kopen, lever je de grootste b ­ ijdrage aan een duurzame samenleving, stellen de bedenkers van ­‘consuminderen’. Zo bedachten ze de jaarlijkse Niet-Winkeldag – elke laatste zaterdag van november – waarmee ze de zinloosheid van consumeer-en-nog-eens-meer aan de orde stellen. Ook begonnen ze weggeefwinkels, waar bruikbare spullen worden verzameld en uitgedeeld – zie ook www.weggeefwinkels.nl. Het motto van deze winkels komt van Mahatma Gandhi: “Er is genoeg voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht.”

Servicenummers Bezoekadres Huis & Erf Kerkendijk 55, Schijndel Postadres Postbus 19, 5480 AA Schijndel Telefoon (073) 544 06 06 Fax (073) 544 06 08 E-mail [email protected] Internet www.huisenerf.nl

Openingstijden Maandag t/m vrijdag: 8.15 tot 17.00 uur Klanteninformatie Voor al uw vragen kunt u tijdens openingstijden bellen naar: (073) 544 06 06.

Duurzame definitie Duurzame energie, duurzame kaas, duurzame sandalen: vrijwel alles om ons heen lijkt duurzaam te kunnen zijn. Maar wat is ‘duurzaam’ eigenlijk? ­ De Verenigde Naties omschrijven het zo: “Alle ont­ wikkelingen die op technologisch, economisch, ecologisch, politiek of sociaal vlak bijdragen aan een gezonde aarde met welvarende bewoners en goed functionerende ecosystemen.” Dat die definitie nog niet overal is doorgedrongen, bleek uit een onderzoek in 2008 onder 1500 consumenten. Ruim 30 procent dacht bij duurzame producten aan artikelen die ‘langer meegaan’. Bedrijven gebruiken de term ook te pas en te onpas. Zo dachten sommige deelnemers aan het onderzoek dat Albert Heijn erg duurzaam is omdat het steeds meer gezonde producten levert die ‘puur natuur’ zijn. Terwijl anderen juist de Aldi als duurzaam bestempelden, omdat die de winkels sober houdt.

Fitness Snackbar Ooit geprobeerd om een frikadel gaar te rennen? ­ Een sinaasappel met je voeten te persen? Rijst tot het kookpunt te fietsen? Het kan allemaal in de mobiele fitness­-snackbar van de Amsterdamse kunstenares Jacky Simons. Zij koppelde fitnesstoestellen aan huishoudelijke apparaten, waardoor menselijke beweging wordt omgezet in energie. Een frituurpan krijgt stroom van hometrainersmet-dynamo’s, een roeiapparaat drijft een citruspers aan, met de spinfiets shake je je smoothie en twee tandems brengen water aan de kook.

Klachtenadviescommissie Wie niet tot een oplossing van een probleem komt, kan de hulp inroepen van de regionale onafhankelijke Klachtenadviescommissie. Schrijf naar: Klachtenadviescommissie Huis & Erf Postbus 153, 5480 AD Schijndel

Kijk voor meer informatie op www.huisenerf.nl. Informatie over projecten en regelingen zijn ook verkrijgbaar op het kantoor aan de Kerkendijk 55 in Schijndel.