Tennet grijpt alweer voor de zestiende keer naar noodvermogen Olie
Olieprijzen kennen de nodige volitiliteit, maar getuige bovenstaande grafiek blijft de prijs binnen een zekere bandbreedte. In een interview in Het Financieele Dagblad zegt olie- en gasondernemer Marcel van Poecke deze donderdag te verwachten dat de olieprijs op korte termijn niet zal klimmen. "De Opec gaat niet omlaag met zijn productie. En dan heb je nog de invloed van schalieolie in de VS. Wellicht komt Iran weer op de markt. Al die landen moeten een plek hebben op de markt. Ik ga er van uit dat we voor een langere periode een lage olieprijs zullen houden." De meeste handelaren lijken dezelfde mening toegedaan, wat zich begin van de week uitte in neerwaartse prijsdruk. Als gevolg van een afzwakkende dollar (die grondstoffen aantrekkelijker maakt als verzekering tegen inflatie en ook buitenlandse investeerders trekt) en gedaalde commerciële voorraden in de Verenigde Staten wordt echter ook tegenwicht geboden tegen deze druk. Brent-olie voor augustus werd woensdag aan het einde van de handelsdag op Ice verhandeld voor USD 63,87 per vat, wat week op week een afwaardering van 3,8% betekende. WTI-olie voor juli kwam uit op USD 59,92 per vat (min 2,5%).
©, Energeia, 2015
Steenkool
De prijzen voor steenkool stonden afgelopen week overwegend in de plus. Dit is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de gebeurtenissen op de valutamarkten. Doordat de dollar afzwakt ten opzichte van andere belangrijke munten, zoals de euro, wordt de aankoop van steenkool interessant voor bedrijven die hun geld in euro's verdienen. Dat zorgt dus voor extra vraag. Ook staat India nadrukkelijk op de radar van steenkoolhandelaren, er wordt gerekend op aantrekkende vraag uit dat land. Chinese steenkoolimport blijft laag. De drie hier gevolgde contracten stegen flink week op week. Het Cal 16 Ara-contract sloot woensdag bij EEX op USD 58,63 per ton, wat 2,3% boven de prijs van vorige week woensdag lag. Q3 kreeg een plus van 3,2% op de borden en kwam op USD 58,94 per ton. De grootste stijging boekte het op een tonprijs van USD 59,13 gesloten juli-contract, dat 4,1% in waarde steeg.
©, Energeia, 2015
CO2
CO2-prijzen kenden een daling deze week. Niet helemaal duidelijk is wat de prijsverandering teweeg brengt. Vorige week steeg het Dec-15 contract in waarde ondanks dat vijf Europese veilingen van CO2-rechten in totaal 15 mln ton aan emissierechten op de markt bracht. Met deze week minder veilingen in de planning was maandag de verwachting dat de prijs verder zou stijgen. Het lijkt erop dat CO2-handelaren de onderhandelingen tussen onder meer Europa en Griekenland waarderen met lagere prijzen. Los van de economische ontwikkelingen die een mislukking van deze onderhandelingen teweeg kunnen brengen zou het ook de euro sterk onder druk zetten, waardoor steenkool minder aantrekkelijk wordt als brandstof. Dit leidt automatisch tot een lagere vraag naar CO2-rechten. Bij Ice-ECX kwam het Dec-15-contract woensdag uit op EUR 7,50 per ton. Dit was 1,6% minder week op week. Dec 16 verloor eenzelfde percentage en sloot op EUR 7,58 per ton.
©, Energeia, 2015
Aardgas
Termijncontracten voor aardgas kregen de meeste richtingaanwijzingen van de kortetermijnmarkt aangeleverd, en die richting was neerwaarts. De vraag blijft onder de seizoensnorm, terwijl het aanbod ruim voldoende is. Britse handelaren wijzen tegenover nieuwsbureau Montel op verminderde stroomproductie met gas als brandstof. Ook zou de aanvoer van gas vanuit Rusland groot zijn. De aanhoudend lagere olieprijs krijgt ook steeds meer gewicht, aangezien nog tal van langetermijncontracten een olie-indexatie kennen wat ook weer effect op de marktprijs heeft. Bij Ice-Endex daalde Cal 16 1,3% week op week naar een stand op woensdag van EUR 21,25 per MWh. Levering in Q3 kwam uit op EUR 20,06 per MWh, wat een neergang van 1,7% week op week betekende. Het juli-contract zakte 1,6% naar EUR 20,08 per MWh. Nord Stream De Nord Stream-gaspijpleiding, die loopt van Rusland via de Baltische Zee naar Europa, zal worden uitgebreid met twee nieuwe leidingen, bovenop de twee bestaande leidingen. Dat werd donderdag gemeld door het consortium van bedrijven dat betrokken is bij het project op een economisch forum in Sint-Petersburg. Door de uitbreiding wordt de capaciteit met 55 mrd kubieke meter gas per jaar vergroot.Eind 2011 werd Nord Stream officieel in gebruik genomen. Bij het project zijn het Russische staatsgasconcern Gazprom, oliebedrijf Shell, het Oostenrijkse OMV en het Duitse energieconcern Eon betrokken. De pijpleidingen van Nord Stream hebben een lengte van 1.224 kilometer en lopen deels over land en deels onder het water van de Baltische Zee. Nederland kan dankzij de aanvoer uit de Nord Stream-pijpleiding een belangrijk aardgasland blijven binnen Europa. Nederland wil als 'gasrotonde' volop gas importeren, dat ondergronds opslaan en vervolgens van daaruit exporteren.
©, Energeia, 2015
De maandgrafiek voor TTF-gas op de dagvooruitmarkt van Icap houdt zich keurig aan een bandbreedte van minder dan EUR 1. De vraag ligt onder de seizoensnorm, wat kan liggen aan het feit dat de prijs al langer al laag wordt beoordeeld en dus uitbaters van gasreserves al veel van hun zomeraankoop hebben gedaan. Bij ruim voldoende aanbod blijft de prijs dan laag. De woensdag tot stand gekomen EUR 20,33 per MWh betekende een waardevermindering van 1,2% week op week.
©, Energeia, 2015
Elektriciteit
Nederlandse termijnprijzen voor elektriciteit kenden afgelopen week een stijgende trend. Gestegen prijzen op de markt voor steenkool zouden hiervoor verantwoordelijk kunnen zijn, hoewel in Duitsland de stroomprijzen onder druk stonden. Met name het juli-contract daalde in Duitsland, waar op Ice-Endex het Nederlandse juli-contract een grote plus (week op week 3,8%) kende. In Duitsland steeg echter het juli-contract vorige week sterk, waar Nederland toen achterbleef. Een verklaring is dat de Duitse prijzen dalen door winstnemingen, waar Nederlandse contracten nu met een zekere vertraging de Duitse prijsvorming volgt. Bij Ice-Endex kwamen de volgende prijzen tot stand. Cal 16 eindigde op EUR 38,28 per MWh (plus 1,5%); Q3 kwam op EUR 36,29 per MWh (plus 2,2%) en juli sloot op EUR 35,78 per MWh (plus 3,8%).
©, Energeia, 2015
Stroomprijzen op de dagvooruitmarkt worden de laatste dagen gekenmerkt door grote volatiliteit. In de prijsvorming woensdag voor levering vandaag was de prijsdruk opwaarts, als gevolg van voorspelde bewolking, een neerwaarste bijstelling in de windstroomdproductie en een val in nucleaire capaciteit in Frankrijk. Op de Duitse EEX kwam een Phelixbasislastprijs tot stand van EUR 32,58 per MWh. Op de Nederlandse APX lag het etmaalgemiddelde op EUR 41,54 per MWh. Tennet heeft afgelopen week drie keer een marktrestrictie moeten afkondigen en heeft twee keer het middel van noodvermogen moeten inzetten om de balans op het net te handhaven. De inzet van noodvermogen betrof de vijftiende en zestiende keer. In 2014 zette Tennet noodvermogen in totaal 27 keer in, tegen 19 keer in 2013. Als reden geeft Tennetwoordvoerder Jeroen Brouwers dezelfde als de laatste maanden steeds gegeven wordt: het inregelen van nieuwe centrales leidt in voorkomende gevallen tot de noodzaak van noodvermogen. De marktrestricties betroffen Noord-Holland en beperkten het afregelen van vermogen. Ook hier is de achterliggende oorzaak al vaker toegelicht. Brouwers: "In termen van netveiligheid zit er in Velsen te weinig productie (bijv. omdat het de laatste dagen minder waait en de windparken Amalia en Egmond aan Zee weinig bijdragen aan 'druk' vanuit Velsen) en bij Hemweg veel, zorgt er voor dat wij op dat deelnet relatief vaak moeten ingrijpen."
©, Energeia, 2015
Spreads
De iets hogere stroomprijzen zorgden bij dalende gasprijzen voor een voor gascentraleuitbaters gunstiger clean spark spread. In de berekeningen van Energeia werd de maatstaf voor de winstmarge maar liefst 14% minder gunstiger, zij het nog altijd negatief (EUR -4,49 per MWh op woensdag). De gestegen prijs voor steenkool maakte dat de clean dark spread naar beneden ging met 3,2% en op EUR 7,21 per MWh uitkwam. De CCS en CDS zijn een maatstaf voor de rentabiliteit van respectievelijk gas- en kolencentrales. De hier weergegeven cijfers hebben betrekking op Nederland in 2016. Voor gascentrales is een gemiddeld rendement van 53% genomen (bovenwaarde) en een emissiefactor van 0,187. Voor kolencentrales is gerekend met een rendement van 39% (bovenwaarde) en een emissiefactor van 0,34. Als verbrandingswaarde is gerekend met 25,12 MJ/kg steenkool. De kolenbelasting bedraagt EUR 5,35 per MWh en de wisselkoers is deze donderdag 1 USD = EUR 0,8899. De weergegeven spreads zijn afgeleid uit de Cal 16-prijzen voor stroom (Ice-Endex), gas (Ice-Endex) en steenkool (Ara; EEX) en het Dec 16-contract voor CO2-emissierechten op Ice-ECX. Onderhoudskosten zijn niet meegenomen. © 2015 Energeia. Alle rechten voorbehouden.
©, Energeia, 2015
