TEKST EN VERWERKINGSOPDRACHTEN Beschrijving van Delphi: Lees de tekst van Pausanias, maak de bijbehorende vragen en bereid een poster/PP presentatie over Delphi voor. Antieke sport in Olympia: Lees de tekst van Pausanias over atleten in Olympia en maak een “Olympische krant” waarbij je in elk geval ingaat op de volgende aspecten: a) schandaal in Olympia, de Zanes, vrouw bij de spelen; b) hoogmoed komt voor de val (Milon v. Kroton 6.14.5-8 en Poulydamas 6.5.1-9); c) atleten als halfgoden (Theagenes 6.11.2-9, Oibotas 7.17.13-4, Kleomedes 6.9.6-7, Euthymos); d) ongelukken (Vingerman, merry “Aura” (6.13.9). Verwerk de aspecten tot artikelen, bedenk een interview met één van de atleten of scheidsrechters en schrijf een “in memoriam”. Zoek ook toepasselijke illustraties. Zeusbeeld in Olympia: Lees de tekst van Pausanias over de Zeustempel in Olympia, bestudeer via internet (o.a. www.pausanias-footsteps.nl) de frontons van de tempel en de metopen en geef een presentatie over verschillende aspecten van de tempel, met name de bewaarde beeldhouwwerken (behandel ook de mythes) en de reconstructie van het Zeusbeeld. Maak ter voorbereiding de vragen. Akropolis: Lees de tekst van Pausanias over de Akropolis in Athene, bestudeer via internet (o.a. www.pausanias-footsteps.nl) de frontons van de tempel, het fries en de metopen en geef een presentatie over de gebouwen en beeldhouwwerken op de Akropolis (behandel ook de mythes en de aanleiding tot de bouw) en de reconstructie van het Athenabeeld. Maak ter voorbereiding de vragen. Reconstructie Ilioupersis van Polygnotos. Bestudeer uitvoerig de tekst van Pausanias over de schilderijen Marathon en de Ilioupersis en vergelijk de tekst met de reconstructie van Robert. Bestudeer de ontwikkeling van de Griekse vaasschilderkunst a.d.h.v. internet of kunstboeken. Houd vervolgens een presentatie waarbij je ingaat op de ontwikkeling van de Griekse schilderkunst en de schilderijen van Polygnotos. Bespreek hierbij het “verhaal” van het einde van Troje (opzoeken via internet, dan wel tekstfragment Aeneïs) en behandel 5 “scènes” op het schilderij en de afgebeelde personen.
VRAGEN BIJ FRAGMENT ATHENE Lees het tekstfragment zorgvuldig door en bekijk de webpagina over Athene op de site www.pausanias-footsteps.nl (> regio’s > Attika). Beantwoord dan de hieronder gegeven vragen. Raadpleeg zo nodig internet voor je vragen. Sla dit document op op je computer en vul onder elke vraag je antwoord in. 1
2
3
4
5 6 7
In de tekst worden talloze mythen aangestipt, die de schrijver blijkbaar bekend veronderstelt. Bestudeer in een boek over Griekse mythologie de volgende mythes, vat ze samen en geef aan waar en waarom ze werden gebruikt op de Akropolis (wat hebben ze met Athene te maken)? a) Theseus en de Minotaurus. b) Paard van Troje. c) Geboorte van Pandora. d) Pandrosos. Bespreek de mythe van de geboorte van Athene uit het hoofd van Athene (opzoeken in een mythologieboek) en bespreek zo goed mogelijk het bijbehorende fronton op het Parthenon. Zoek vervolgens op hoe Athena en Poseidon hebben gestreden om het beschermheerschap van de stad Athene en bespreek op welke manier het andere fronton die mythe weergeeft. Bestudeer de foto’s en begeleidende tekst van het grote (Ionische) fries op www.pausanias-footsteps.nl en/of op andere websites. Kies er één die jou het meest aanspreekt, kopieer deze, plak hem in dit document en geef dan aan: a) Wat het getoonde detail precies voorstelt. b) Waarom dit –voor jou- het meest sprekende detail is. Geef voor elk van de beeldengroepen van Attalos kort aan wie er tegen wie streden, waarom dat was en wanneer (ongeveer); zoek ook op wie Attalos precies is geweest, wanneer hij leefde enz. en leg uit wat Attalos precies wilde zeggen door nu juist deze beeldengroepen op te stellen. Hoeveel beelden of beeldengroepen bespreekt Pausanias in fragment? Geef – kort – in elk ballonnetje op de volgende bladzijde een toelichting van het aangewezen detail aan de hand van de tekst van Pausanias. Maak vervolgens met behulp van internet (o.a. de Perseus-site) een informatie-poster over de Akropolis (met foto's, plattegronden en eigen tekst) of houd een PP presentatie met de bedoeling de toeschouwer zo goed mogelijk te informeren over: a) De vele gebouwen op de Akropolis. b) De beeldhouwwerken in de frontons van het Parthenon, het grote fries en de metopen en de interpretatie ervan. c) Het Athenabeeld N.B. Jullie moeten de poster toelichten in een praatje van ongeveer 10 minuten.
VRAGEN BIJ FRAGMENT ILIOUPERSIS Lees het tekstfragment zorgvuldig door en bekijk de webpagina over Athene op de site www.pausanias-footsteps.nl (> regio’s > Attika). Beantwoord dan de hieronder gegeven vragen. Raadpleeg zo nodig internet voor je vragen. Sla dit document op op je computer en vul onder elke vraag je antwoord in.
1 2 3
4
5
6 7
Onderzoek via internet dan wel je KCV boek de ontwikkeling van de Griekse vaasschilderkunst. Hoeveel schilderijen bespreekt Pausanias in de passage over de Stoa Poikile in Athene? De “reconstructie” van één van de schilderijen (Marathon) vind je op de plaatjes hieronder, gebaseerd op de tekst van Pausanias en vaasschilderingen uit de tijd van dit schilderij. Geef op de plaatjes hieronder in de tekstballonnetjes aan wat er staat afgebeeld. Zoek op het plaatje “Asia” en “Hellas”; leg uit op welke manier je de afloop van het gevecht in deze twee figuren terug kunt zien. Beschrijf ook een (andere) scène die de tekenaar duidelijk uit z’n duim heeft gezogen (Pausanias geeft er geen enkele aanwijzing voor). In de tekst over de Ilioupersis worden talloze figuren genoemd, die de schrijver blijkbaar bekend veronderstelt. Zoek op via internet (en/of de tekst van Pausanias) wie deze personen zijn geweest en wat hun lot was ná de inname van Troje, dan wel wat in de Ilias of andere Griekse gedichten over hen werd verteld. Lees ook de tekst van Vergilius over de laatste gevechten in Troje. Probeer dan voor elke “scène” een interpretatie te geven: a)Phrontis – Ithaimenes – Echoiax – Polites – Strophios – Alphios e.a. b)Briseïs – Helena – Aithra (moeder Theseus) – Eurybates – Helenos – Meges – Andromache – Polyxena e.a. c) Ajax – Odysseus – Menelaos en Agamemnon – Kassandra – Priamos – Diomedes d) Neoptolemos – Epeios – Nestor e) Antenor – Theano – Admetos – Koroibos – Priamos e.a. Hoeveel figuren bespreekt Pausanias precies in dit fragment? Maak vervolgens met behulp van internet (o.a. de Perseus-site) een PP-presentatie over Griekse schilderkunst of houdt een posterpresentatie. Ga hierbij in op de ontwikkeling in vaasschilderkunst, maar bespreek aan de hand van de teksten en de meegeleverde plaatjes ook twee van de schilderijen van Polygnotos, de “Ilioupersis” en de “Slag bij Marathon”. Zoek natuurlijk ook info over de tijd waarin hij leefde en op de schilderstijl en compositie die je op de reconstructies ziet.
VRAGEN BIJ FRAGMENT OLYMPIA Lees het tekstfragment zorgvuldig door en bekijk de webpagina over Olympia op de site www.pausanias-footsteps.nl (> regio’s > Elis). Beantwoord dan de hieronder gegeven vragen. Raadpleeg zo nodig internet voor je vragen. Sla dit document op op je computer en vul onder elke vraag je antwoord in. 1
2
3
4 5 6 7
8
Verschillende onderdelen van de Zeustempel in Olympia verwijzen naar oorlogen. Ze maken in feite reclame voor de overwinnende partij, onder het mom van dank aan Zeus. Geef van de twee genoemde veldslagen/oorlogen aan: a) Wie tegen wie streedt. b) Hoe de veldslag/oorlog afliep. c) wanneer de veldslag/oorlog plaatsvond. d) Welk tempelonderdeel naar die veldslag/oorlog verwijst. Bespreek – kort – de mythes in de beide frontons van de Zeustempel, a) de wedstrijd tussen Pelops en Oinomaos aan de voorzijde, en b) het gevecht tussen de Lapithen en Centauren aan de achterzijde. Geef ook (voor zover mogelijk) aan wie wie is op elk fronton. Bekijk de foto’s van de frontons op de website (museum Olympia). Kies er één die jou het meest aanspreekt, kopieer deze, plak hem in dit document en geef dan aan: c) Wat het getoonde detail precies voorstelt. d) Waarom dit –voor jou- het meest sprekende detail is. Leg uit waar zich precies “de meeste werken van Herakles” moeten hebben bevonden bij de tempel van Olympia. Geef – kort – in elk ballonnetje op de volgende bladzijde een toelichting van het aangewezen detail aan de hand van de tekst van Pausanias. Van welk materiaal is het grote altaar van Zeus in Olympia gemaakt en hoe zag het eruit? (website) a) Wat wordt precies bedoeld met “Pelopion”? b) Welke twee tempels bevonden zich – afgezien van de tempel van Zeus – nog meer binnen de Altis van Olympia? c) Welk fronton wordt weergegeven op de webpagina over Olympia? Maak vervolgens met behulp van internet (o.a. de Perseus-site) een informatie-poster over Olympia (met foto's, plattegronden en eigen tekst) of houd een PP presentatie met de bedoeling de toeschouwer zo goed mogelijk te informeren over: a) De grote Zeustempel in Olympia. b) De beeldhouwwerken in de frontons en de metopen en de interpretatie ervan. c) Het Zeusbeeld d) Andere tempels in Olympia. N.B. Jullie moeten de poster toelichten in een praatje van ongeveer 10 minuten.
VRAGEN BIJ FRAGMENT DELPHI Lees het tekstfragment zorgvuldig door en bekijk de webpagina over Delphi op de site www.pausanias-footsteps.nl (> regio’s > Elis). Beantwoord dan de hieronder gegeven vragen. Raadpleeg zo nodig internet voor je vragen. Sla dit document op en vul onder elke vraag je antwoord in. 1 2
3
4 5 6
7
Pausanias gaat uitvoerig in op de vele beeldengroepen bij de ingang van Delphi. Geef op het kaartje (birds-eye view 2) zo goed mogelijk aan welke beeldengroep waar stond. Veel van de beeldengroepen die Pausanias bespreekt hebben een symbolisch karakter. Bespreek voor de volgende beeldengroepen wie er staan afgebeeld (wat waren dat voor figuren, welke mythe wordt getoond), ter ere van wat voor oorlog (opzoeken op internet of geschiedenis-overzicht in Pausanias) dan wel welke gebeurtenis het monument is opgesteld en bespreek de gebruikte symboliek/allegorie. a) wijgeschenk van Tegea (9.9.6-6) b) wijgeschenk Spartanen (9.9.7) c) monument Atheners over slag bij Marathon (9.10.1-2) d) monument Argos ter ere van stichting Messene (9.10.3) e) wijgeschenk bewoners van Tarentum (9.13.10) Bekijk de foto’s van de beelden die in het museum van Delphi staan. Kies er één die jou het meest aanspreekt, kopieer deze, plak hem in dit document en geef dan aan: a) Wat het getoonde detail precies voorstelt. b) Waarom dit –voor jou- het meest sprekende detail is. Hoeveel Apollo-beelden hebben de bewoners van de Liparische eilanden nu precies gewijd in Delphi en waarom?. Zoek op (via internet of Pausanias) wat de Kelten precies te maken hebben met Delphi en waarom en waar Neoptolemos (de zoon van Achilles) speciaal werd vereerd in Delphi. Geef – kort – bij de reconstructie van Delphi (birds-eye view) informatie over de door tekstballonnetjes aangewezen monumenten (bestudeer hiervoor ook de website) en geef over elk enige extra informatie (maten, datum etc.). Maak vervolgens met behulp van internet (o.a. de Perseus-site) een informatie-poster over Delphi (met foto's, plattegronden en eigen tekst) met de bedoeling de toeschouwer zo goed mogelijk te informeren over a) Wat Delphi nu eigenlijk precies is. b) De plaatsen waar allemaal wijgeschenken vandaan komen. c) De redenen om een wijgeschenk naar Delphi te sturen of een gebouw neer te zetten d) Wat er momenteel te zien is van alle wat Pausanias beschrijft en wat er ooit heeft gestaan (ga met name ook in op de Hof van Neoptolemos en de Lesche van de Knidiërs). e) Wat jullie het interessantste, gekste of leukste vinden N.B. Jullie moeten de poster toelichten in een praatje van ongeveer 10 minuten.
DELPHI – birds-eye view
DELPHI – birds-eye view 2
