Tekst bij PowerPoint presentatie Kairos Palestina Deze tekst kan letterlijk worden voorgelezen bij het vertonen van de PowerPointpresentatie. Vanzelfsprekend kunt u ook de tekst aanpassen en andere accenten leggen die u belangrijk vindt. Regelmatig leest u een verwijzing naar een website, waarop u verdere achtergrondinformatie kunt lezen. Voor een introductie op deze PowerPointpresentatie kunt u gebruik maken van de liturgiesuggesties die u vindt op www.kairospalestina.nl U kunt een keuze maken uit de gespreksvragen die u vanaf dia 18 vindt. Dia 1 Kairos: dit Griekse woord kan vertaald worden met ‘het beslissende moment´, oftewel ´het uur van de Waarheid´. Dia 2 In 1985 is het eerste Kairosdocument geschreven door christenen in Zuid-Afrika. Zij schreven een theologisch commentaar op de politieke crisis waarin zij verkeerden. Blanke mensen onderdrukten hun zwarte medeburgers in een meedogenloos systeem van Apartheid. Na 1985 zijn er wereldwijd telkens weer groepen christenen geweest die, geïnspireerd door het Zuid-Afrikaanse Kairosdocument, een noodkreet te schrijven vanuit hun eigen situatie. Kortgeleden, in december 2009, schreven Palestijnse Christenen hún Kairos-document, met de ondertitel: ´Een woord van geloof, hoop en liefde uit het hart van het Palestijnse lijden.´ Meer informatie over het Kairosdocument Palestina www.kairospalestine.ps en www.kairospalestina.nl Meer info over de diverse Kairosdocumenten: http://ujamaa.ukzn.ac.za/Libraries/manuals/The_Kairos_Documents.sflb.ashx Dia 3 Het Kairosdocument is in eerste instantie geen document, maar een brief van christenen aan christenen. Net zoals in de tijd van het Nieuwe Testament brieven werden geschreven om zo te communiceren tussen christelijke groepen onderling, zo schrijven Palestijnse christenen ons nu een persoonlijke brief, omdat we samen onderdeel zijn van het wereldwijde lichaam van Christus. Een brief is niet in eerste instantie bedoeld om te analyseren, maar om naar te luisteren. De uitdaging is te begrijpen wat de ander ons wil zeggen. Om deze brief te begrijpen, zullen we ons eerst moeten verdiepen in de afzender: Wie zijn de Palestijnse christenen? In welke situatie leven zij? Dia 4 Wie zijn Palestijnse christenen? Zijzelf zijn er trots op dat ze een lange en rijke traditie hebben, die teruggaat tot de eerste volgelingen van Jezus, 2000 jaar geleden. Het is momenteel een kleine groep,
nog geen 2% van de bevolking. In de Palestijnse gebieden is de meerderheid van de bevolking moslim, in Israël is de meerderheid joods. De christelijke gemeenschap in Israël-Palestina is zeer veelkleurig. De overgrote meerderheid is lid van de Grieks-Orthodoxe kerk, een kerk waarin de liturgie een centrale plaats inneemt. Een kleinere groep is Grieks-Katholiek of rooms-katholiek, die allebei binnen de hiërarchie van de Rooms-Katholieke kerk vallen. Een kleine minderheid, nog geen tien procent, is lid van één van de protestantse kerken (Anglicaans of Luthers) of één van de kleine evangelische groeperingen. Achtergrondinformatie: www.metafloor.nl Dia 5 Veel jongeren uit de Palestijnse gebieden trekken weg zodra zij de kans krijgen. Zij hebben weinig tot geen toekomstperspectief, vanwege de economische omstandigheden en het gebrek aan bewegingsvrijheid. Dia 6 Voordat we meer laten zien over de leefsituatie van Palestijnse christenen, ziet u hier eerst een kaart van het Midden-Oosten, met daarin Israël & de Palestijnse gebieden. Dia 7 Een kaart van Israël en de Palestijnse gebieden. De oppervlakte van Israël (incl. Westbank en Gaza) staat gelijk aan de helft van de oppervlakte van Nederland. De Westbank is iets groter dan de provincie Gelderland, hier wonen zo’n 2,5 miljoen Palestijnen en een half miljoen Joodse kolonisten. Gaza is twee keer zo groot als het eiland Texel, hier wonen zo’n 1,5 miljoen Palestijnen. Dia 8 (kaartjes) Een zeer beknopt overzicht, waarin duidelijk zichtbaar wordt dat het Land centraal staat. 1. Het voormalige Palestina was tot 1947 Brits Mandaatgebied. Dat wat groengekleurd is, was destijds eigendom van de Arabische bevolking. Dat wat wit gekleurd is, was eigendom van de Joodse bevolking. Vanwege de toenemende spanningen en botsingen tussen het Britse leger, de Joodse immigranten en de Arabische bevolking, besloot Groot-Brittannië het gezag over te dragen aan de Verenigde Naties. 2. De Verenigde Naties kwamen met het volgende voorstel: ruim de helft van het land voor de Joodse bevolking. Iets minder dan de helft voor de Arabische bevolking. Dit besluit werd mede ingegeven vanwege de hoge immigratie van Joden uit Europa, na de Holocaust. 3. In 1948 werd de staat Israël uitgeroepen. De Arabische landen begonnen een oorlog, omdat zij dit verdelingsplan onrechtvaardig vonden. De grenzen op dit kaartje, ook wel de grenzen van 1967 genoemd, worden internationaal erkend. 4. In 1967 bezette Israël de Westbank. Grote delen van de Westbank zijn niet vrij toegankelijk voor Palestijnen. Gedeelten zijn door Israël uitgeroepen tot ‘gesloten militair gebied’, andere gedeelten zijn onbereikbaar door de bouw van de muur en de bouw van de Joodse nederzettingen, die volgens internationaal recht illegaal zijn. Dia 9 Nog een kaart: rond 1948, bij het ontstaan van de staat Israël, zijn honderden Palestijnse dorpjes ontvolkt en/of verwoest. Veel oudere Palestijnse christenen moesten als kind vluchten toen de staat Israël ontstond. In totaal zijn 750.000 Palestijnen toen vluchteling geworden. Hierover is uitgebreid
verslag gedaan door Ilan Pappe, een Israëlisch wetenschapper. Palestijnen noemen deze gebeurtenis de Nakba. Dia 10 Op de foto links Naim Ateek, grondlegger van Sabeel, een centrum voor Palestijnse bevrijdingstheologie. Op de foto rechts staat Cedar Duaybis, bestuurslid van Sabeel. Beiden hebben zij meegeschreven aan het Palestijnse Kairos-document. Beiden zijn zij als kind met hun familie gevlucht toen de staat Israël ontstond. Cedar Duaybis vertelt hoe zij als kind bij het ontstaan van de staat Israël in 1948 moest vluchten uit Haifa. Zij werd vluchteling, samen met haar familieleden, in eigen land. Ze herinnert zich de pijn, het verlies van hun huis, van materiële zaken, van zekerheid, van identiteit. Maar vooral herinnert zij zich hoe ze met vele geloofsvragen worstelde. Westerse christenen kwamen op bezoek in Israël en vertelden haar dat ze moest accepteren dat God het volk Israël had uitverkoren en dat het land aan de Joden toebehoorde. Hoe kon dit? Betekende dit dat Palestijnse christenen tweederangs burgers waren geworden in het koninkrijk van God? Betekende dit dat God koos voor het Joodse volk, ten koste van het Palestijnse volk? Betekende dit dat er in Christus wél Jood en Griek, (en Palestijn, en Nederlander) is? Is God dan wel te vertrouwen? Dia 11 De huidige situatie in Israël en op de Westbank zorgt ervoor dat Palestijnen ernstig worden gehinderd in hun bewegingsvrijheid. Dit komt allereerst door de bouw van de muur (sinds 2002), die volgens Israël is gebouwd om zelfmoordaanslagen te voorkomen. Deze muur staat voor meer dan 80% niet op de grens tussen de Westbank en Israël, maar tussen Palestijnen en Palestijnen. Dit betekent dat veel Palestijnen niet meer naar hun werk kunnen, naar familie, naar de heilige plaatsen in Oost Jeruzalem, naar het Augusta Victoria ziekenhuis in Oost Jeruzalem. Bovendien bevindt zich 80% van de waterbronnen aan de Israëlische kant van de muur, evenals 80% van de Joodse nederzettingen, die illegaal zijn volgens internationaal recht. Dia 12 Hier ziet u de muur zoals hij in Bethlehem loopt: geen rechte muur, maar kriskras door het landschap. Op deze foto ziet u hem vier keer, hij loopt als een slang door Bethlehem. Op de kleine foto zien we Claire en John Anastas, een Palestijns christelijke gezin, die in het huis wonen dat in het midden op de foto staat. Het huis is nu aan drie zijden omringd door de muur. De souvenirwinkel, op de begane grond, heeft zo goed als geen bezoekers meer. Veel inwoners van Bethlehem zijn momenteel werkloos. Steeds meer bewoners van Bethlehem vertrekken naar het buitenland als ze kunnen, omdat ze geen toekomst meer zien in Bethlehem. Dia 13 Dit is één van de vele checkpoints op de Westbank, waar Palestijnen gecontroleerd worden door het Israëlisch leger. Dit checkpoint staat dus niet op de grens tussen Israël en de Westbank, maar op Palestijns grondgebied. Dia 14 Palestijnen moeten vaak uren lang wachten voordat ze worden doorgelaten.
Israëlische jongeren moeten verplicht het leger in, twee of drie jaar. Een aantal van hen komt met hun verhaal naar buiten via Breaking the Silence. Deze beweging van oud-militairen werken aan bewustwording binnen de Israëlische samenleving over wat de impact van de bezetting is op de Israëlische samenleving. Vernederen van anderen, maakt iets in je zelf kapot.
Dia 15 In Oost Jeruzalem en op de Westbank vinden veel huisverwoestingen plaats: Palestijnse huizen worden gebulldozerd door het Israëlisch leger omdat ze illegaal zouden zijn. Dit klopt: Israël geeft sinds 1967 zo goed als geen bouwvergunningen meer af aan Palestijnen, zodat zij genoodzaakt zijn illegaal te bouwen. Joodse inwoners kunnen over het algemeen wel bouwvergunningen krijgen, ook in de nederzettingen op de Westbank, die volgens internationaal recht illegaal zijn. Dia 16 Op deze foto ziet u op de voorgrond rabbijn Arik Ascherman, de directeur van Rabbis for Human Rights. Deze organisatie komt op voor mensenrechten van Joden en Palestijnen. Dit betekent dat zij zich actief inzetten voor Palestijnen van wie het huis wordt verwoest of die uit hun huis worden gezet door de Israëlische politie / het Israëlische leger. Iedere vrijdagmiddag vindt er een demonstratie plaats door Joodse Israëliërs in Oost Jeruzalem, waarmee zij protesteren tegen het beleid en de daden van hun eigen overheid. Rabbis for Human Rights zet zich ook op een juridische manier in tegen de huisuitzettingen en de overname van Palestijns land door Israël. Dia 17 Deze foto is gemaakt bij de presentatie van het Palestijnse Kairos-document in Bethlehem, in december 2009. Hierbij waren ook verscheidene vertegenwoordigers uit Nederland aanwezig. Het Kairos-document: een woord van geloof, hoop en liefde uit het hart van het Palestijnse lijden. Het wordt een document genoemd, maar de kunst is om het te lezen als een brief van Palestijnse broeders en zusters. Dia 18 Als eerste kan het Kairos-document worden gelezen als een liefdesbrief aan Joodse Israëliërs. Zo staat er geschreven: “Liefde is het aangezicht van God zien in ieder mens. Ieder mens is mijn broeder of mijn zuster. … Tegenover de Israëlische bezetting verklaren wij dat onze enige optie als christenen verzet is. Verzet is een recht en een plicht voor ieder christen. Maar het is verzet met liefde als drijfveer. Daarom is het een creatief verzet, omdat het humane wegen moet vinden om een beroep te doen op de menselijkheid van de vijand. Het kunnen zien van het beeld van God in het aangezicht van de vijand zelf, betekent dat we stelling nemen in het licht van deze zienswijze van actief verzet.” Dia 19 De boodschap van Palestijnse christenen aan ons, christenen in Nederland, kan worden samengevat in drie kernpunten: 1.
Kom en laat je raken. Verdiep je in de situatie van Palestijnen. Ga naar hen toe of lees erover. Laat je informeren. En vooral: Laat je raken.
2.
Kijk kritisch of er iets is in je eigen theologie, in je eigen geloofsovertuiging, dat ruimte laat voor de onderdrukking, voor de huidige situatie van Palestijnen.
3.
Zet je in, vol overtuiging, op een geweldloze manier, voor vrede in Israël en Palestina.
Dia 20 - Gespreksvraag 1 Om het Kairosdocument te kunnen begrijpen, is de kernvraag: kun je je laten raken? Wat doet het met jou als je ziet dat christenen in Palestina lijden onder de voortdurende bezetting en zich in de steek gelaten voelen door ons, christenen in het Westen, in Nederland? Deel met elkaar wat dit met je doet Dia 21 – gespreksvraag 2 - Kun je je voorstellen dat Palestijnse christenen ons de vraag stellen of er iets is in onze theologie is dat ons verhindert om voluit náást hen te gaan staan? - Wat betekent het als de Palestijnse theoloog Naim Ateek zegt dat de kern van de Bijbel ´recht en gerechtigheid´ is? Dia 22 – gespreksvraag 3 Palestijnse christenen doen een dringend beroep op Westerse christenen om hun theologie kritisch te bezien. Is onze theologie een theologie die bijdraagt aan het welzijn van Jood én Palestijn? Dia 23 – gespreksvraag 4 Palestijnse christenen doen een dringend beroep op christenen wereldwijd om alles, maar dan ook werkelijk álles te doen wat in hun vermogen ligt om een einde te maken aan de huidige bezetting, onderdrukking en vernedering. Wat kunnen wij in Nederland, wat kun jij in jouw kerk doen, om een verschil te maken voor de mensen in Israël/Palestina?
Tekst is geschreven onder verantwoordelijkheid van de Werkgroep Kairos Palestina Nederland. Voor meer informatie zie www.kairospalestina.nl Indien u vragen of opmerkingen heeft, kunt u een e-mail sturen naar
[email protected]