Technische catalogus voor de voorschrijver
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
Samenvatting Technische catalogus voor de voorschrijver������������������������������������������������������������������������������������� 1 1. Stralingswarmte via de vloer – algemeenheden: ���������������������������������������������������������������������� 4 1.1. Verwarming op lage temperatuur���������������������������������������������������������������������������������������� 4 1.2. Vloerverwarming������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 4 1.3. De oplossing van OPAL Systems������������������������������������������������������������������������������������������ 5 2. Samenstelling van de stralingsbron ������������������������������������������������������������������������������������������ 6 . 2.1. Verlijmde eindafwerking – betegeling of parket����������������������������������������������������6 2.2. Niet- verlijmde eindafwerking��������������������������������������������������������������������������������������������� 9 3. Specifieke eigenschappen en voordelen van OPAL Systems om tegemoet te komen aan technisch-economische verwachtingen������������������������������������������������������������������������������������������� 10 3.1. Eigenschappen van de warmtestraler:������������������������������������������������������������������������������� 10 . 3.1.1. Eenvoudige en snelle plaatsing�������������������������������������������������������������������������� 10 . 3.1.2. Beperkte afmetingen en laag gewicht���������������������������������������������������������������� 10 . Het is zeer geschikt voor de renovatiemarkt omdat :�������������������������������������������������� 10 . 3.1.3. Modulariteit������������������������������������������������������������������������������������������������������ 11 . 3.1.4. Keuze van de samenstellende materialen, met uitsluiting van de voor de omgeving gevaarlijke producten����������������������������������������������������������������������������������������������������� 12 3.2. Prestaties:������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 15 . 3.2.1. De gekende voordelen van vloerverwarming integreren����������������������������������� 15 . 3.2.2. Werkt met een warmtedragende vloeistof, met lage temperatuur, die toelaat �� 17 . 3.2.3. Licht en met lage inertie����������������������������������������������������������������������������������� 17 . 3.2.4. Aangepast aan verwarming en afkoeling van de lokalen���������������������������������� 17 . 3.2.5. Betrouwbaar����������������������������������������������������������������������������������������������������� 18 4. Regeling���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 19 5. Verdeling�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 22 6. Detailtekeningen������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 22 7. Te voorziene uitsparingen���������������������������������������������������������������������������������������������������������� 24 8. Plaatsing���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 24 8.1. De panelen����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 26 8.2. De warmteverdeler��������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 27 9.3. Op wanden (Italiaanse douche))���������������������������������������������������������������������������������������� 28 8.3. De buizen������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 30 . 8.3.1. Bijvullen van water en dichtheidstest van de buizen����������������������������������������� 31 Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
2
. . . .
8.4. Rooster����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 33 8.5. Plaatsing van de eindlaag���������������������������������������������������������������������������������������������������� 34 8.5.1. Gelijmde eindlaag���������������������������������������������������������������������������������������������34 8.5.2. Gegoten eindlaag���������������������������������������������������������������������������������������������� 35 8.5.3. Zwevend geplaatste eindlaag (losliggend parket)���������������������������������������������� 35 8.5.4. Eindlaag bevestigd met nagels of schroeven (parket)���������������������������������������� 35
9. Onderstructuur���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 37 9.1. Op nieuwe plankenvloer������������������������������������������������������������������������������������������������������ 37 9.2. Op een bestaande plankenvloer ���������������������������������������������������������������������������������������� 39 9.4. Integratie van trappen, verlichting, stopcontacten, aan- en afvoer van water, ....������� 40 10. Berekening van de stralingskracht�������������������������������������������������������������������������������������������� 40 11. Warmtebron��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 42 11.1. Warmteproductietoestellen :��������������������������������������������������������������������������������������������� 42 11.2. Warmtepomp���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 42 11.3.Combinaties met andere stralingssystemen op hogere temperatuur.��������������������������� 42 12. Waarborgen���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 42 13. Beschermd concept��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 42 14. Geschiedenis�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 44
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
3
1.
Stralingswarmte via de vloer – algemeenheden:
1.1. Verwarming op lage temperatuur Stralingswarmte lijkt een oplossing die perfect voldoet aan de wensen om het energieverbruik te verminderen. Het is de essentiele bron om de vruchten te plukken van warmteproductiesystemen waarvan de hoge rendementen ook kunnen worden bereikt wanneer ze worden geproduceerd bij lagere temperaturen. Wanneer dit type verwarming een, in tegenstelling tot systemen op hogere temperaturen, beperkt stralingsvermogen heeft, moet dit niet als een handicap worden beschouwd. In feite vermindert een verplichte en verhoogde thermische isolatie de (warmte)verliezen van de gebouwen en hierdoor ook de noodzakelijkheid om krachtige of duurdere verwarmingssystemen te voorzien. De meerwaarde van een gebouw als gevolg van een sterk verlaagd energieverbruik, rechtvaardigt een investering in een efficiënt verwarmingssysteem. 1.2. Vloerverwarming Onder de verschillende soorten straling gebruikt voor de verwarming van gebouwen en ruimtes (radiatoren, convectoren, gestuwde lucht, vloerroosters, ...) beschouwt men de stralingswarmte van vloerverwarmingssystemen met water, als de meest efficiënte, die ook het thermisch comfort van de gebruikers het meest verhogen. Deze systemen zijn over het algemeen sopgebouwd d.m.v. buizen die slingergewijs of in dubbele spiraal zijn geplaatst, waardoor warm water stroomt en die zijn geplaatst in een betonchape waarop de eindafwerking (vloertegels, parket, ...) wordt geplaatst.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
4
1.3. De oplossing van OPAL Systems Om een werking met minimaal verwarmd water toe te laten en om de reactiviteit van de warmtestraalbron te verhogen is het voordelig om de thermische weerstand tussen de watergevulde buizen en het vloeroppervlak zo laag mogelijk te houden, net als de thermische inertie van de hele stralingsbron. Dit met als doel om het thermisch comfort én de algemene energetische efficiëntie van het verwarmingssysteem te verhogen
1) de thermische weerstand in de hoogte verminderen.
2) de thermische inertie van het verwarmingssysteem beperken om de reactiviteit te verbeteren : -> meer comfort -> minder verspilling.
Als spin-off van de universiteit van Luik en opgericht in 2009, ontwerpt, fabriceert en installeert OPAL Suystems zijn nieuw systeem van vloerverwarming door straling, die alle gekende voordelen van vloerverwarming verenigd en hierbij de ongemakken ervan tot het minimum beperkt. OPAL Systems ambieert om dé maatstaf te worden op het vlak van thermisch comfort en energiezuinigheid, voor residentiële en tertiaire gebouwen, zowel bij nieuwbouw als bij verbouwingen. OPAL Systems streeft naar het aanbieden van een complete dienstverlening aan zijn clienten en realiseerde reeds meer dan 200 projecten in België, G-H-Luxemburg en Nederland.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
5
2.
Samenstelling van de stralingsbron
2.1. Verlijmde eindafwerking – betegeling of parket Zo opgebouwd dat de afstand tussen de buizen en de (boven)oppervlakte minimaal blijft, is de volgende plaatsing toegepast :
Panelen van het type waterbestendig MDF (1) worden op een stabiele, vlakke, thermisch geïsoleerde ondergrond geplaatst. In deze panelen zijn uitsparingen met een doormeter van 16 mm gefreesd, zodat een buis er kan worden ingeplaatst (2). Deze worden opgehangen d.m.v. Clips (3) die de warmte naar boven “trekken”, in de richting van een rooster in gestrekt metaal (4). Een bekleding van het type betegeling of parket (5) kan vervolgens op dit geheel worden geplaatst met cementlijm, die het metalen rooster volledig inpakt, zodat de warmte efficiënt in de hoogte kan worden gestuurd. Het rooster verbetert ook de aanhechting van de eindafwerking en draagt bij aan het versterken van de structuur. Beschrijving van het bevestigingssysteem Op die wijze dat het vloeroppervlak zo dicht als mogelijk en met het best mogelijke thermisch contact, aansluit op de warmteverspreider(2), zullen de buizen (3) worden geplaatst in de uitsparingen met Omegavormige metalen clips. Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
6
Deze omegaclips (3) zijn aluminium profielen met een lengte van 1 m. Ze laten toe de buizen op hun plaats te houden en de warmte in de hoogte te geleiden.
Onder de clip bestaat een holte gevuld met lucht. Deze laat toe warmteverliezen door geleiding naar beneden te beperken. De verliezen door straling zijn eveneens beperkt omdat de geleiding van het bodemoppervlak van de clip lager is. Deze luchtruimte laat ook toe de thermische inertie en het gewicht van het stralingsoppervlak te beperken. Deze configuratie (buizen opgehangen door clips) laat ook toe om spanningen te vermijden ten gevolge van vertikale belasting van het vloeroppervlak recht op de buizen en maken zettingen in de lengterichting mogelijk (dilatatie).
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
7
Voorbeeld van rechtstreekse plaatsing van de betegeling boven het stralingsoppervlak, met flexibele mortellijm.
Het is ook mogelijk om een parketvloer te verlijmen, bvb met PU-lijm.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
8
2.2. Niet- verlijmde eindafwerking In dit geval is de plaatsing van de planken, de buizen en de clips identiek. De horizontale delen van de clip zijn evenwel groter en er wordt geen metalen rooster voorzien.
Op de foto hierboven ziet u dat het parket kan zweven of worden bevestigd, met nagels of schroeven, op de MDF panelen. In het laatste geval moet men er wel voor zorgen de buizen niet te beschadigen met de schroeven of nagels waarmee de vloer wordt bevestigd.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
9
3.
Specifieke eigenschappen en voordelen van OPAL Systems om tegemoet te komen aan technisch-economische verwachtingen
3.1. Eigenschappen van de warmtestraler: 3.1.1. Eenvoudige en snelle plaatsing o zonder gebruik van speciale technieken o beperkt aantal tussenkomende partijen op de werf o geen specifiek gereedschap of ingewikkelde montageplannen nodig o geen tijdverlies bij de plaatsinggeen wachttijd voor het drogen van een chape →→ geen progressieve opwarmprocedure nodig →→ geen zettingsvoegen, randzettingsvoegen of valse voegen te voorzien →→ geen PE-film, nodig om vochtinfiltratie van een chape te verhinderen, te plaatsen →→ geen hydraulische compensatie nodig voor de buizen van de vloerverwarming. In het algemeen bevelen parketplaatsers een droogtijd van 15 tot 20 weken aan bij een vochtige ondergrond (chape). Deze vertraging kan worden beperkt tot 4 tot 6 weken wanneer een onderparket wordt gebruikt (bvb. OSB-platen) tussen de chape en de parket. Ook de vloerverwarming van OPAL-Systems kan worden beschouwd als onderparket ! 3.1.2. Beperkte afmetingen en laag gewicht Het is zeer geschikt voor de renovatiemarkt omdat : • de beperkte inbouwhoogte (ong. 2 cm hoogte) wordt een determinerend voordeel wanneer de plafondhoogte is beperkt of wanneer aanpassingen van de vloerpas noodzakelijk zijn. • de lichtheid (12 kg/m2 nat) laat het gebruik toe zelfs wanneer de bestaande draagvloer niet stevig genoeg is om een (beton)chape te dragen.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
10
3.1.3. Modulariteit • Bedekking van de gehele oppervlakte (vloer of wand) van lokakel, in alle vormen, met alle afmetingen. • Geschikt voor renovatie én nieuwbouw • Past zich op een harmonische wijze aan houtconstructie aan: de lichtheid laat het gebruik ook op bovenverdiepingen toe de onderliggende draagstructuur kan volledig worden uitgevoerd in hout, met een volledig natuurlijke isolatie. zijn maximale toelaatbare belasting is hoger (ong. +30% in vergelijking met sommige droge systemen waarvan de buizen niet in dubbele spiraal zijn gelegd) • voor meerlaagse gebouwen laat de beperkte opbouwhoogte toe de (hoogte)maat van het gebouw te beperken of laat het zelfs de bouw van een extra verdieping toe.
3.1.4. Keuze van de samenstellende materialen, met uitsluiting van de voor de omgeving gevaarlijke producten Platen in gerecycleerd hout: Licht, waterbestendig MDF met CE-certificaat. Dikte : 18 mm Dichtheid : 640 kg/m3 Drukweerstand (EN 319) : 0,45 N/mm2 Trekweerstand EN 310) : 18 N/mm2 Elasticiteit (EN 310) : 1600 N/mm2 Ponsweerstand (cylinder met diam. van 35,6 mm, vervorming >0,2 mm) : 4770 N Formaldehyde volgens “perforator” klasse E1 : < of = 8 mg/100g Het MDF paneel voldoet aan de specificiteiten van EN 622-5, optie 1, cyclische proef, waarbij het paneel is ondergedompeld in water, wordt bevroren en daarna ontdooid. Deze cyclus wordt 3 x herhaald.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
11
De fabrikant van de panelen ondersteunt duurzaam bosbeheer en beschikt over een PEFC-certificaat (Programme for the Endorsement of Forest Certification Schemes) en FSC (Forest Stewardship Council). De “Blaue Engel” is een duits omgevingskeurmerk, dat toelaat aan te geven waarom het MDF paneel ecologischer is dan gelijk(w)aardige producten.
Verdelers in zuiver aluminium. Roosters: in zuiver aluminium. Buis: REHAUTHERM S Pex-A 16 x 1.5 met CE-certificaat De buizen (PEX-a) voldoen aan de normen DIN 16892, DIN 4726 en DIN 4729. Thermische geleidbaarheid [W/(m•K)] 0,35 Ruwheid van de buis [mm] 0,007 Dienstdruk (max.) [bar] 6 Werktemperatuur (max.) [°C] 90 maximale kortstondige temperatuur (mislukking) [°C] 110 luchtdichtheid (suivant DIN 4726) – luchtdicht minimale plaatsingstemperatuur : 0°C De rollen zijn individueel beschermd tegen veroudering ten gevolge van licht (UV) en eventuele beschadiging gedurende de stockage.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
12
3.2. Prestaties: 3.2.1. De gekende voordelen van vloerverwarming integreren - -uitstekend thermisch comfort dankzij : een ideale temperatuurverdeling, in functie van de hoogte van het te verwarmen lokaal (van de voeten tot het hoofd van de personen in het lokaal) Een verhoging van de warmte-emissie door straling, die efficiënter zijn en geen lucht- of stofverplaatsing opwekken Een sterk verhoogde graad van relatieve luchtvochtigheid, die men bereikt in een atmosfeer met een minder hoge temperatuur Een belangrijk zelfregulerend effect. Het is bekend dat bij lagetemperatuurstralers, dit effect zorgt voor een automatische verhoging (verlaging) van de uitstoot wanneer de omgevingstemperatuur daalt (stijgt) te wijten aan het optreden (verdwijnen) van warmtewinsten in het gebouw.
TSFEER=
T vloer= 23°C
20°C
Slocaal = 25 m²
P
Verwarmingscapaciteit in tussenseizoen
P = 11 x (Tvloer – Tsfeer) x S = 11 x (23 - 20) x 25 = 825 W = 11 x (23 - 21) x 25 = 550 W Zelfregelende effect van vloerverwarming : 11 825 W à 20°C worden 550 W à 21°C - 33% onmiddellijk.
- Een dunne bovenlaag en warme wanden laten toe de luchttemperatuur in het te verwarmen lokaal te verlagen, waardoor ook het energieverbruik verlaagd, zonder invloed op het thermisch comfort (ideaal voor hoge plafonds). • Zonder comfortverlies kan de gemiddelde luchttemperatuur in het lokaal met de vloerverwarming ook worden vermindert met ong.2°C, in vergelijking met een zelfde lokaal dat is verwarmd met radiatoren. Dit verschil vertegenwoordigt op zich al een energiebesparing van 12%, die u voelt op de factuur. Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
13
- Een groot uitwisselingsvlak laat toe om de temperatuur van de warmtedragende fluida te verminderen. - afwezigheid van zichtbare warmtebronnen esthetische winst ruimtewinst en een grotere vrijheidsgraad in het gebruik van de lokalen en de plaatsing van meubelen. - Geen onderhoud nodig. Bovendien, bij het dweilen droogt de vloer sneller (u kan ermee lachen maar dit heeft een sterke invloed op het werk van de kuisploeg) 3.2.2. Werkt met een warmtedragende vloeistof, met lage temperatuur, die toelaat • het koppelen met hoogrendement warmteproducerende elementen zoals warmtepompen, condensatieketels, WKK-systemen en laten eventueel een intenser gebruik toe van thermische zonne-energie voor het verwarmen van gebouwen. beperking van productie-, opslagen • De distributieverliezen en verliezen eigen aan de warmteafgifte. 3.2.3. Licht en met lage inertie Vergelijking tussen « zware » vloerverwarming onder chape en het « lichte » OPAL Systems
Dikte Gewicht Reactiviteit Tussenpozen
met chape +/- 7 cm +/- 150 Kg/m² laag Moeilijk
Opal-Systems 2 cm 12 Kg/m² Onmiddellijk Mogelijk
Divers Drogen Uitvoering
Noodzakelijk ruwbouw
Geen chape afwerken
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
14
• Hoge reactiviteit bij het vragen naar variabele temperaturen Men bemerkt een verschil van 10 minuten tessen het moment waarop het warm water gaat circuleren in de buis en het optreden van een temperatuurverhoging aan het vloeroppervlak (zie grafiek).
R éactivité du chauffage par le s ol O P AL -S ys tems . E nregis trements à Hondelange
29/07/2010
• Vermindering van het risico op oververhitting en energieverspilling als gevolg van willekeurige warmte (winst door zonne- of interne warmte) laat het gebruik van de installatie met tussentijdse temperatuurwijzigingen toe (afzetten wanneer bewoners afwezig zijn, of ‘s nachts), en laat zo een substantiële energiebesparing toe. Een simulatie toont aan dat, wanneer er geen personen in een lokaal zijn (tussen 9.00 u en 17.00 u en ‘s nachts), kan de warmteproductie sterk vertraagd worden met de lichte Opal Systems vloerverwarming. In het geval waar ook warmteproductie wordt verminderd omdat ook zonnewarmtewinsten voorkomen, is een besparing van het jaarlijkse energieverbruik te bereken van de grootte-orde van 17%. De metereologische gegevens zijn geregistreerd in Saint-Hubert (B).
De integrale verwarming van de lokalen verzekeren, zonder afhankelijk te zijn van radiatoren voor het heropwarmen ervan, nadat de (vloer)verwarming een tijdje is uitgezet.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
15
3.2.4. Aangepast aan verwarming en afkoeling van de lokalen - Bruikbaar als vloerverwarmg of muurverwarming - gelijkmatiger verdeling van de temperatuur - eenvoudige en moduleerbare buiscircuits, om de uitgezonden warmtekracht beter te verdelen, een uniformere temperatuur in het te verwarmen lokaal te krijgen en de werkingsverliezen voor de circulatiepomp te verminderen. - Maximale dekking van het vloeroppervlak - verhoogde maximale kracht (zonder de reglementaire oppervlaktetemperatuur te overstijgen) dankzij de plaatsing van de buizen in dubbele spiraal. - Maximale opwarmkracht : ong. 100 W/m2 bij 20°C - Maximale afkoelkracht : ong. 50 W/m2 bij 25°C 3.2.5. Betrouwbaar - - - - -
steunend op gekende technieken, die worden gebruikt in gelijkaardige toepassingen. Een materiaalgebruik dat vertrouwd is in de bouwsector. Eenvoud van fabricatie en verwerking mogelijkheid tot demonteren (voor eventuele aanpassing of herstelling) een unieke combinatie die toelaat de eindafwerking verlijmd aan te brengen en die de warmte horizontaal verdeelt.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
16
4. Regeling De verschillende lokalen van één gebouw hebben verschillende en sterk variabele noden, die exact overeenkomen met hun (positieve of negatieve) warmteverliezen. Deze verliezen zijn afhankelijk van de toewijzing van de comforttemperatuur van de omgeving, opgelegd door de bewoners en van interne (aanwezigheid van mensen, uitrusting, verlichting, ...) en externe (zonnewarmte, ...) warmtewinsten.
Warmtebalans K water
=
K vloer
=
verliezen
Verliezen Transmissie : Muren Ventilatie
Régulatie op de ventilatie T sfeer = 20°C = cste
K vloer K water
K water = c water x waterstroom x (Twater in – Twater_uit)
De toewijzing en de interne bijdragen verschillen principieel in functie van de bezetting, waar de externe bijdragen afhankelijk zijn van metereologische omstandigheden. Om het thermisch comfort in de verschillende lokalen te behouden, moeten de warmtebronnen van het verwarmingssysteem deze extreem variabele verliezen permanent compenseren. Dit gebeurt door de waterdebieten in de aanleverende leidingen, voor de verschillende lokalen, te moduleren in functie van de vraag (thermostatische regeling). In een gebouw onderscheid men de zones waarvan de warmtebehoeften anders zijn en waarvoor een onafhankelijke regeling noodzakelijk lijkt. Dit zijn de « Thermische zones ». Zie de volgende paragraaf «detailtekeningen» Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
17
Een omgevingsthermostaat moet in elke zone worden geinstalleerd. Hij zal dienen om de omgevingstemperatuur te meten en om de door de bewoner gevraagde temperatuur te leveren. Wanneer de gevraagde temperatuur hoger is dan de omgevingstemperatuur, wordt een « bevraagd lokaal »-signaal verstuurd naar de kraan die het waterdebiet controleert naar het betreffende lokaal.
Dit signaal kan worden gestuurd via elektrische draden of radiogolven (draadloos). In het eerste geval moete draden zijn voorzien (3 x 0,75 mm2) die elke omgevingsthermostaat verbindt met de elektrische stuurkast, die is geplaatst boven en dichtbij de collector.
Wanneer een lokaal ‘vragend’ is, zal een kleine motor het kraanlichaam op de collector activeren om de watercirculatie in het lokaal toe te laten.
Wanneer het aantal te controleren thermische zones laag is (één of twee), en de afstand tussen collector en omgevingsthermostaat klein is (max. 5 m), is het mogelijk om afstandbedieningen met capillair te gebruiken.
Kamer thermostaat Capillair Thermostaatkop Afstandbediening met capillair
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
18
5. Verdeling De vloerverwarmingsbuizen worden gevoed met warm (of koud) water vanaf een collector, verbonden aan een productie-unit voor warm (koud) water, zoals een stookketel of een warmtepomp. De geometrie van de straler van Opal Systems, waarbij buizen die tot éénzelfde thermische zone behoren, allen dezelfde lengte hebben, is geen enkele onderlinge afregeling nodig. De waterdebieten in deze buizen kunnen worden geregeld met één enkele kraan.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
19
6. Detailtekeningen Een inplantingsschema van de vloerverwarming, die de plaatst aangeeft waar de buizen worden geplaatst wordt voorgesteld. Het houdt rekening met de afbakening van de door de gebruiker gewenste thermische zones.
Daarnaast is geen enkele afregeling nodig tussen buizen die verschillende thermische zones dekken. Het is in feite overbodig ......, want dit is slechts het geval voor de « zware » verwarmingssystemen, die weinig of geen plaatselijke regeling toelaten en waarvoor de debietregeling zijn gedefinieerd op basis van niet wijzigbare « nominale » voorwaarden, wat betreft de noden in de lokalen. Op het vlak van energiebesparing is het mogelijk een watercirculator te gebruiken met variabele snelheid die zorgt voor een constante begindruk voor alle circuit, welke ook de totale watervraag van de collector is. Het komt er op aan de maatvoering van de voedende buizen van de collector te voorzien in functie van hun lengte en van het maximale waterdebiet.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
20
7.
Te voorziene uitsparingen
De te voorziene uitsparingen worden vastgelegd in een schema waarop type, dikte en bevestigingswijze van de vloerafwerking zijn vermeld. Voor een gelijmde eindlaag, is de te voorziene uitsparing ong. 22 mm. Voor een niet gelijmde eindlaag, is de te voorziene uitsparing ong. 19 mm.
8. Plaatsing Het draagvlak van de panelen moet stabiel, rein, vlak en thermisch isolerend zijn, met respect voor de heersende reglementering. De panelen worden zo op de vloer geplaatst dat ze een circuit in de vorm van een dubbele spiraal beschrijven, zoals voorzien op het geleverde detailplan.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
21
8.1. De panelen
Om lokalen met elke gewenste vorm te kunnen bedekken, worden meerdere (11) paneelmodellen geprefabriceerd. Deze worden gezaagd op lengte om zich aan te passen aan de afmetingen en de geometrie van de te verwarmen zones (zie voorbeelden op foto’s).
Volgens de aard van de ondergrond, kunnen de panelen worden bevestigd met schroeven, met nieten of met lijm. Het zal ook mogelijk zijn de panelen zwevend, dus losliggend, op de ondergrond te plaatsen. Om zich van elkaat te onderscheiden op detailtekening, worden verschillende kleuren gebruikt gebruikt voor de buizen van een zelfde thermische zone. De panelen zijn geplaatst in de lengterichting van het lokaal, beginnend in de hoek waar het aansluitpunt is voorzien, volgens bijgeleverd detailplan. De plaatsingsrichting van de panelen moet dezelfde zijn als deze van de buizen (rechtsom of linksom).
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
22
De afmetingen van de panelen zijn 1220 mm x 600 mm x 18 mm. Verliezen veroorzaakt door het wegsnijden aan één zijde worden weggewerkt door deze stukken verderop te gebruiken. De panelen zijn zo geplaatst dat ze de continuiteit van de inkepingen waarin de buizen worden geplaatst, verzekeren. Deze maken een lus naar het midden van het lokaal en daarna terug naar het aansluitpunt. Het centrale deel van het lokaal vereist bijkomend snijwerk. Vaak is het ook nodig om zekere zones te bedekken met panelen met een dikte van 18 mm, eventueel afgedekt met een rasterwerk in gestrekt aluminium (zie verder).
8.2. De warmteverdeler De warmteverdeler (omegaclip) wordt geplaatst op de kanalisaties en aangedrukt met de hand of de voet. Eén meter lange profielen worden achtereenvolgens geplaatst in de lengterichting van de rechte delen van de kanalisaties.
Laat een kleine onderlinge afstand (ong. 1 mm) om zettingen op te vangen. Indien nodig, op lengte knippen met een speciaal hiervoor ontworpen snijwerktuig, waardoor bramen worden vermeden die de buizen zouden kunnen beschadigen.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
23
8.3. De buizen De kanalisaties worden gereinigd met een borstel gedrenkt in zeepwater. Hierdoor wordt vermeden dat afval of andere zaken in de kanalisaties, de buizen aan de onderzijde zouden beschadigen. De zeep fungeert ook als glijmiddel dat het plaatsen van de buizen in de kanalisaties vergemakkelijkt. De buis wordt vervolgens geplaatst in de omegaclip en hier krachtdadig in geduwd, met de hand, met de voet of met een aandrukrol, tot op de bodem. Eens aangedrukt mag de bovenkant van de buis niet meer boven het omegaprofiel uitsteken.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
24
Om de maximale lengte van de buizen te beperken tot zo’n 100 meter worden meerdere buizen evenwijdig geplaatst. Het aantal is afhankelijk van de te verwarmen thermische zone. Dit laat toe het temperatuurverlies van het water, tussen het aan- en afvoerpunt te beperken en laat dus een werking toe met water met een lagere temperatuur. Ook de warmteverliezen blijven zo beperkt. Met een constante tussenafstand van 15 cm bedraagt de benodigd buislengte om één vierkante meter te voorzien, zo’n 6,67 m. De maximale bedekking van één lus bedraagt dus ong. 100/6,67 = 15 m2. Zoals aangetoond op de foto, wanneer meerdere evenwijdig geplaatste buizen eenzelfde thermische zone bevoorraden, zijn hun uiteinden met alternerende aanvoer en afvoer, aangesloten op de collector. Dit laat toe de oppervlaktetemperatuur gelijkmatig te houden en om gelijke lengtes voor de verschillende buizen te handhaven (op ong. 1 m nauwkeurig). Aangezien de buizen eenzelfde lente hebben is het niet nodig een tussenregeling met kraanwerk op de collector te voorzien. Dit plaatsingsprincipe is ook terug te vinden op de detailtekeningen. .
8.3.1. Bijvullen van water en dichtheidstest van de buizen De plaatsing van de rasters (zie verder) en de eindafwerking moeten worden uitgevoerd nadat een waterdichtheidstest is uitgevoerd op het buizenstelsel van de vloerverwarming. De leidingen worden gedurende een hele dag getest op een waterdruk (van ong. 3 bar). De in elke leiding aanwezige lucht wordt geheel verdreven door de permanente, hevige waterdoorstroming. Het bijvullen en aflaten van water gebeurt door de collector waarvan één uiteinde is voorzien van een in- en uitlaatpunt. Na de test wordt de dienstdruk voor de vloerverwarming gehandhaafd op ong. 1,5 bar. Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
25
8.4. Rooster Het rooster in strekaluminium wordt geleverd op rollen van 25 m lang en 1 m breed. Het rooster wordt op de houten ondergrond bevestigd met behulp van nieten, om de 15 cm x 15 cm, om goed vlak te liggen voor het plaatsen van de eindafwerking.
Indien nodig zal het rooster gesneden woerden zodat de vorm aangepast is aan de geometrie van het lokaal. De stroken van het rooster worden naast elkaar geplaatst, erop lettend dat ze niet over elkaar schuiven, zodat de vlakheid blijft verzekerd.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
26
8.5. Plaatsing van de eindlaag 8.5.1. Gelijmde eindlaag Om de best mogelijke warmteoverdracht naar de eindafwerking te verzekeren dient deze verzadigd van lijm te worden voorzien over de volledige oppervlakte. In geen enkel geval zullen de tegels worden geplaatst op dotten lijm De te gebruiken mortellijm moet conform zijn aan de Europese richtlijn « flexibele mortel » en beantwoordt aan de eisen i.v.m. Vervormbaarheid gedefinieerd in $1 of $2. Betegeling
Parket Voor parketten in geijmd hout moet aan de aanbevelingen van de parketleverancier worden voldaan, wat betreft de plaatsingsvoorwaarden (vochtigheid), maximale lengte en dikte van de planken, houtbehandelingsproducten, ..... aangepast aan de vloerverwarming.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
27
8.5.2. Gegoten eindlaag Deze wordt rechtstreeks aangeracht op het rooster en zal dit volledig overdekken. Om op materiaalverbruik te besparen is het mogelijk om de sleuven langs de wanden vol te stoppen met een hoog visceus product.
PU-epoxy
Vezelversterkte Egaline met linoleum
8.5.3. Zwevend geplaatste eindlaag (losliggend parket) Het parket moet worden geplaatst op de stralingsbron. Het « geluidsisolatie » blad, aanbevolen door de leverancier laat toe het geluid van « krakende » planken, die licht scharnieren rond hun onderlinge verbindingen, te beperken.
De planken kunnen ook worden verlijmd op hun rand. De aanbevelingen van de parketspecialist moeten worden gevolgd voor wat betreft de plaatsingsvoorwaarden (vochtigheid), maximale lengte en dikte van de planken, houtbehandelingsproducten, ..... aangepast aan de vloerverwarming.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
28
8.5.4. Eindlaag bevestigd met nagels of schroeven (parket) De nagels of schroeven kunnen gemakkelijk worden aangebracht door de grote verdelers. Ook hier zullen de aanbevelingen van de parketspecialist moeten worden gevolgd voor wat betreft de plaatsingsvoorwaarden (vochtigheid), maximale lengte en dikte van de planken, houtbehandelingsproducten, ..... aangepast aan de vloerverwarming.
9. Onderstructuur De vloerverwarmingspanelen moeten worden geplaatst op een reine, stabiele, vlakke en thermisch (en eventueel akoestisch) geisoleerde ondergrond. Talloze oplossingen bestaan. De keuze is afhankelijk van de omgevingsfactoren, het isolatiepeil, het isolatietype, de kostprijs, de plaatsingstijd, ....
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
29
- Door het vernieten op geisoleerde gordingen die zijn bedekt met dragende houtspaanplaten (OSB, SB7, ...).
- Door het verlijmen op een vochtige chape.
- Op geisoleerde chape (korrels geexpandeerde polystyreen, gemengd met cment) en bedekt met egaline.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
30
- Uitgedroogde chape
9.2. Op een bestaande plankenvloer - oud parket + isolatieplaten (houtwol, PU, PIR, ....)
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
31
- oud parket met ingeblazen isolatie - zwevend of gelijmd op oude betegeling of tapijt + isolerende panelen
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
32
9.3. Op wanden (Italiaanse douche))
9.4. Integratie van trappen, verlichting, stopcontacten, aan- en afvoer van water, ....
Het is noodzakelijk en volstaat dat de uitsparingen duidelijk zijn aangeduid op de vloer voordat de vloerverwarming wordt geplaatst. .
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
33
10.
Berekening van de stralingskracht
De berekening van de nominale warmtestraling is gebaseerd op de Technische voorlichtingsnota n° 170 van het WTCB.. Stralingskracht (W/m2) : Door de vloer : - 8,92 (TS,m – Tamb)1,1 in verwarmende modus; - 7 (TS,m – Tamb) in koelende modus; Door het plafond: - 8,92 (TS,m – Tamb)1,1 in koelende modus; - 6 (TS,m – Tamb) in verwarmende modus; Door verticale wanden : 8 (TS,m – Tamb) Waarbij : - TS,m = de gemiddelde temperatuur van het vloeroppervlak; - Tamb = de omgevingstemperatuur in het lokaal); De nominale warmtevraag van alle zones zijn gekend, het is dus mogelijk voor elk van deze zones om de te bereiken temperatuur voor de bovenzijde van de eindlaag te berekenen, rekening houdend met het beschikbare verwarmde vloeroppervlak en de comfortinstelwaarde. Eens deze oppervlaktetemperaturen werden bepaald, kunnen voor elke thermische zone, de debieten evenals de begintemperatuur van het water, worden berekend in functie van de aard en de dikte van de eindlaag. De verliezen naar onder worden inbegrepen in deze berekening. Deze zijn afhankelijk van de thermische weerstand van de lagen die zijn geplaatst onder de vloerverwarmingsbuizen. In verwarmende modus mogen de oppervlaktetemperaturen de door de norm bepaalde limietwaarden niet overschrijden : - randzones : 35°C; - centrale leefruimtes : 29°C ; - centrale natte ruimte : 33°C ; De meest extreme temperatuur van het inkomend water, vereist voor een gegeven thermische Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
34
zone, zal deze zijn van de gehele temperatuur van de installatie. De andere zones werken met dezelfde (begin)temperatuur, maar met lagere debieten. Zone per zone worden de debieten automatisch bijgesteld door de regeling, in functie van de eigen vereisten van elke zone. Deze berekeningen zijn samengevat in een onmiddelijk bruikbar rekenblad.. 11. Warmtebron De straler kan worden gekoppeld aan gelijk welk warmteproductiesysteem: 11.1. Warmteproductietoestellen : ketels op gas, stookolie, hout, elektriciteit, zonnewarmte, .... 11.2. Warmtepomp Lucht-water, bodem (vertikaal) - Water, bodem (horizontaal) – Water, Water – Water, .... 11.3.Combinaties met andere stralingssystemen op hogere temperatuur. De inst allatie van de vloerverwarming kan worden gecombineerd met deze van andere stralingssystemen (radiatoren) In dit geval laat een mengsysteem tussen het warmste water, komend van de stookketel en het water dat terugkeert uit de vloerverwarming, toe dat water met een lagere temperatuur, dat geschikt is voor de vloerverwarming, wordt geproduceerd.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
35
12. Waarborgen Opal Systems waarborgt de constante kwaliteit van het geleverde materiaal en een perfecte verwerking, met respect voor de afmetingen. Een waarborgcertificaat dekt de buizen van Rehau Rautherm RAU-PER en de toebehoren gedurende 10 jaar, te rekenen vanaf de installatiedatum. 13.
Beschermd concept
Een beschermend brevet (octrooi) voor dit systeem is in aanvraag. 14. Geschiedenis 2006 Als directeur van een commercieel agentschap van een Japanse luchtvaartmaatschappij, maakt Olivier Cornil regelmatig reizen naar Japan. Hij onderzoekt de mogelijkheden om een uitwisseling van nieuwe producten tot stand te brengen tussen Japan en dfe Europese unie. Met de steun van Awex, slaagt hij erin een Japans vloerverwarmingssysteem te importeren. Het betreft met water verwarmende tapijten, met een dikte van slechts 1 cm, die de Japanners gebruiken om hun tatamis en huizen te verwarmen. Juli 2007 Om de technische eigenschappen en de compabiliteit met Europese standaarden van deze tapijten te onderzoeken, wordt een beroep gedaan op de Luikse universiteit. Een eindwerk wordt gerealiseerd door een student burgerlijk ingenieur en prestatieproeven worden uitgevoerd in een labo te Arlon. Augustus 2007 Pierre-Yves Franck laat zich inspireren door deze proeven. Zijn doel : een dunne, performante vloerverwarming ontwerpen die goed is aangepast aan de Europese bouwstandaarden. September 2007 Olivier en Pierre-Yves beslissen zich te verenigen om een systeem te ontwikkelen en te commercialiseren, waarvan een voorafgaande studie de innoverende aspecten heeft aangetoond.
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
36
Maart 2008 Neerleggen bij Het « European Patent Office » van een pattentaanvraag, in mede-eigendom van de Luikse Universiteit, O. Cornil en PY Franck. Octrooi door de Waalse Regio voor een subsidiering type F.I.R.S.T. Ter ondersteuning het ontwikkelen van het innoverende concept met het oog op de creatie van een commerciele activiteit als spin-off van de Luikse Universiteit. Juni 2008 Realisatie van de eerste installatie van 65 m² innoverende vloerverwarming in een te renoveren huis in Arlon. December 2009 Oprichting van de vennootschap Opal Systems sa. Die de rechten van het concept aankoopt. Deze fabriceert, commercialiseert en installeert de vloerverwarmingssystemen. Maandelijks geinstalleerde oppervlakte, voorzien van Opal Systems vloerverwarming : 2009 : 74 m² 2010 : 169 m² 2011 : 410 m² 2012 : 632 m²
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
37
Contacts :
OPAL-Systems S.A. Véronique MASSART Déléguée Commerciale 11, rue de l’Industrie B-1400 NIVELLES
[email protected]
OPAL-Systems N.V. Mathias De Ryck Vertegenwoordiger Industriestraat, 11 B-1400 NIJVEL
[email protected]
GSM : +32 474 839 462
GSM : +32 489 937 135 OPAL-Systems N.V. Johan COPPENS Vertegenwoordiger Industriestraat, 11 B-1400 NIJVEL
[email protected] GSM : +32 475 73 18 79
OPAL-Systems S.A. Pierre-Yves FRANCK 185 Avenue de Longwy B-6700 ARLON
[email protected] Tel : +32 63 240 847 GSM : +32 496 826 434
OPAL-Systems S.A. Olivier CORNIL 11, Rue de l’Industrie B-1400 NIVELLES
[email protected] Tél : +32 67 888 063 GSM : +32 475 930 168
OPAL-Systems Suisse Stéphane MILLIUS Rte de la Drague 14 CH-1950 SION Tel : +41 78 602 6776
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
38
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
39
Technische documentatie Versie Juni 2013 © Copyright 2012 OPAL Systems
40