v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie
Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap 17 april 2013
drsWimDavidse toekomstverteller
econoom
strategiecoach
inspiratie, advies en coaching voor onmisbare (werk)merken in de Nieuwe Toekomst
2
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
1
v 17 april 2013
83%
85% 3
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technische beroepen in NL (CBS) 25,0%
1500
20,0%
1200
15,0%
900
10,0%
600
5,0%
300
0
0,0% 2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Totaal technische beroepen (x 1.000 pers.)
4
2008
2009
2010
2011
% van Totaal beroepen
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
2
v 17 april 2013
Succes Onmisbare klantpropositie Strategie visie missie Specialisatie & mondialisering Innovatie
Bekwame, bevlogen werknemers
Ambitie Actieve sales & marketing Aanstekelijk werkgever Dichtbij de klant, met de klant Aligned en effectieve processen en competenties Performance management
5
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Inhoud 1. De wereld om ons heen, vandaag en verder: turbulente stagnatie 2. Aanstekelijk werkgeverschap
6
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
3
v 17 april 2013
De Grote Recessie, de wereldhandel, Nederland, het herstel, de Turbulente Stagnatie Ontwikkeling wereldhandel, economie en arbeidsmarkt (CBS, CPB, Dzjeng) 25,0%
10,0%
20,0%
8,0%
15,0%
6,0%
10,0%
4,0%
5,0%
2,0%
0,0%
0,0%
-5,0%
-2,0%
-10,0%
-4,0%
-15,0%
-6,0% 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013E 2014E
7
8
Ontwikkeling wereldhandel (linker as)
Ontwikkeling economie
Ontwikkeling werkgelegenheid
Werkloosheids%
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Bron: CBS en CPB
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
4
v 17 april 2013
2013 - schaarste technici inmiddels continu in het nieuws
9
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Vergrijzing: dé demografische trend (x 1.000) 20.000 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000
Population, total 10
0-20 years
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
20-65 years
2060
2055
2050
2045
2040
2035
2030
2025
2020
2015
2010
2005
2000
1995
1990
1985
1980
1975
1970
1965
1960
-
over 65 years
Bron: CBS
5
v 17 april 2013
Vergrijzing per sector (2011) 0%
20%
40%
60%
80%
100%
A-Q Totaal economische activiteiten L Openbaar bestuur en overheidsdiensten A,B Landbouw en visserij M Onderwijs D Industrie I Vervoer, opslag en communicatie N Gezondheids- en welzijnszorg E Energie- en waterleidingbedrijven O Milieu, cultuur, recr, ov. dienstverl. F Bouwnijverheid J Financiële instellingen K Zakelijke dienstverlening G Handel en reparatie H Horeca C Winning van delfstoffen 15-25
11
25-35
35-45
45-55
55+
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Bron: CBS
“Management is zich bewust van aanstaande krapte door vergrijzing”
44%
12
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
Bron: Berendschot, ADP en Performa, HR Trends 2012-2013 (okt. 2012))
6
v 17 april 2013
Techniek: vraag > aanbod
13
Bron: Masterplan Bèta en Technologie (feb 2012), ‘Naar 4 op de 10. Meer technologietalent voor Nederland’
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Techniek - ruimte en krapte in …
14
VMBO
MBO
HBO
WO
Zeer krap
West-Brabant Groot Amsterdam Achterhoek Rivierenland Midden-Holland Noord- en Midden-Limburg
Zuid-Oost Brabant Groot Amsterdam Gelderland Zuid
Utrecht Noord-Holland Noord-Brabant Flevoland Gelderland
Zuid
(Enigszins) krap
Twente Rijnmond Haaglanden
Twente Achterhoek Rivierenland Utrecht Midden
Overijssel Zuid-Holland Zeeland
Ruim
Zuid-Kennemerland
Groningen Drenthe Zuid-Kennemerland Zaanstreek Zeeland Zuid-Limburg
Groningen Friesland
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
Oost
Bron: Platform Bèta Techniek / Bureau Louter (2010)
7
v 17 april 2013
Dé oplossing bestaat niet verschillende demografische segmenten
15
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
16
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
8
v 17 april 2013
Strategische personeelsanalyse en -doelen Analyse (heden + scenario) en doelen – functionarissen
Kwantitatieve & kwalitatieve organisatiebehoefte over 3-5 jaar?
Functie a
…
Functie b
…
Te vullen kwantitatief en kwalitatief gap t.o.v. huidige situatie? …
…
Functie c
…
… …
TOTAAL
Jongeren 45-plussers Parttime werkende vrouwen/moeders
Behoeften, verlangens, persoonlijke omstandigheden?
…
…
…
…
…
…
…
…
…
…
…
…
…
…
Middelbaar en hoogopgeleiden
…
…
…
…
Niet-westerse allochtonen
…
…
…
…
Europeanen, overige buitenlanders
…
…
…
…
…
…
…
…
…
…
Benodigde doelgroepen, kwantitatief & timing?
Analyse (heden + scenario) en doelen – doelgroepen
Lager opgeleiden
…
TOTAAL
…
Bron: Dzjeng
Bezorg je organisatie de VIBEs© Vinden Hoeveel en welke mensen en segmenten heb ik nodig? (Kenmerken, oa arbeidsduur, zelf of opdracht, vast of flex, kennis, opl.type en -niveau, ervaring, demografie, levensfase, flexibiliteit, competenties, ambities, improvisatie, stijl, drijfveren, mindset, psych kapitaal, …) Waar vind ik ze? 18
Interesseren Hoe interesseer ik die mensen en segmenten, hoe kan ik aantrekkelijk voor ze zijn; wat is moet ik ze bieden: mijn positionering, werkmerk, werk-propositie, boodschap? Langs welke kanalen en media bereik ik ze, met welke instrumenten?
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
Behouden & ‘Onderhouden’ Hoe bind ik de mensen & segmenten, in de vaste + flexibele schil, die ik moet/wil behouden, hoe creëer ik productieve cohesie, hoe benut ik continu hun maximale potentieel, hoe houd ik ze in ontwikkeling en gezond? Hoe creëer ik werk(onder)nemer-loyaliteit?
Energiek houden Hoe haal ik het optimale uit de mensen & segmenten die ik bind? Hoe houd ik ze energiek? Hoe kan ik aanstekelijk zijn? Hoe creëer ik employee energy?
Bron: Dzjeng
9
v 17 april 2013
De winst van energiek gedrag Prestaties t.o.v. ‘gewone’ bedrijven Rendement en groei Productiviteit Efficiency Klanttevredenheid Klantloyaliteit Betrokkenheid 0% 2% 4% 6% 8% 10%12%14%16%18%20%
19
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Bron: Bruch & Vogel (2011), ‘Fully Charged’, p. 25.
Bevlogenheid: productiviteit +…% Productiviteitsverbetering 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% zozo
20
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
bevlogen
Bronnen: Prof.dr Willem van Rhenen, Nyenrode/365 (2012), Jeffrey Pfeffer (2001), Jessica Price Jones (2012)
10
v 17 april 2013
Nederlanders minder betrokken
21
22
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Bron: Towers Watson (2012), Global Workforce Study
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
11
v 17 april 2013
De Nederlandse tec-praktijk
23
24
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Bron: Technisch Weekblad, 9/11/12
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Bron: Technisch Weekblad, 9/11/12
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
12
v 17 april 2013
Job crafting & verlanglijst‘je’ van mensen
High Touch
25
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Basis: Tony Hsieh (2010), Delivering Happiness
Meer flex, andere flex in de personeelsbestanden Flexibiliteit in personeelsbestanden basis: CBS, bewerking: Dzjeng
30,0% 28,0% 26,0% 24,0% 22,0% 20,0% 18,0% 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0%
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 (Q1)
% Flex. arb.relatie
26
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
% ZZP'ers
Cumulatief
Bron: CBS
13
v 17 april 2013
Zelfroostering en zelfsturing
27
28
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Bron: www.zorgvisie.nl
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
14
v 17 april 2013
Aansprekend – én onderscheidend? Wil je aan de slag bij een internationale organisatie? Een carrière opbouwen met een team dat topprestaties levert voor opdrachtgevers wereldwijd? Samenwerken met collega’s die ideeën omzetten in daden? Met mensen en bedrijven die het verschil maken in de wereld van vandaag en morgen?
Niet vergeten herkenbaar / onderscheidend / authentiek / onmisbaar te zijn!
Dé oplossing bestaat niet Allemaal verschillende ideeën over hun werk
Work is about the American dream – a predictable, upward path to success Work is about creating something with lasting value
Work is our livelihood but not currently a priority in our lives
Work’s value is largely its near-term economic gain
30
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
Work is an opportunity to be a valuable part of a winning team
Bron: Tamara Ercikson
15
v 17 april 2013
McDonalds’ Employee Value Proposition • Family & Friends | People & culture • Flexibility | Variety & options • Future | Development & opportunity
31
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Work is an opportunity for challenge, change, learning and, maybe, wealth Work is our livelihood but not currently a priority in our lives
Work is an opportunity to be a valuable part of a winning team
32
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
16
v 17 april 2013
Dé oplossing bestaat niet Verschillende behoeften, verschillende werkproposities
33
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Bron: betamentality.nl
Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap Belangrijke stap: Strategisch HRM – in principe
• HR visie, missie, doelen • Afstemming op organisatiestrategie • Workforce planning • Arbeidsdoelgroepen & hun behoeften • Werkmerk: onderscheidend vermogen en positionering • Werkpropositie(s) en ondernemingsklimaat • Recruitment - communicatie & kanalen • Essentiële HR instrumenten • talent(pool)management, generatiemanagement, vitaliteitsmanagement, duurzame inzetbaarheid, hrd, job crafting, … 34
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
17
v 17 april 2013
Strategisch HRM – in praktijk • Duidelijke HR-strategie? 25% • Kan strategisch HRM (veel) beter? 90%
35
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Bron: dr Job Hoogendoorn (2013), proefschrift ‘Kan strategisch Human Resource Management (veel) beter? Een spagaat tussen theorie en praktijk.’
Bezorg je organisatie de VIBEs©!
36
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
18
v 17 april 2013
word Aanstekelijk werkgever
Never waste a good crisis!
Ideeën & Vragen Kijk op www.dzjeng.nl
of
@dzjeng
Mail naar
[email protected] Bel 06 134 908 52 37
Technici in de turbulente stagnatie – Op weg naar aanstekelijk werkgeverschap | v 17 april 2013
Technici in de turbulente stagnatie – op weg naar aanstekelijk werkgeverschap
19