PEMERINTAH KABUPATEN GUNUNGKIDUL DINAS PENDIDIKAN, PEMUDA, DAN OLAH RAGA SMP NEGERI 2 PATUK Alamat : Jl. Yogya – Wonosari KM 24, Putat, Patuk 55862, Telp.(0274) 7478763 ULANGAN TENGAH SEMESTER GANJIL TAHUN PELAJARAN 2016/2017 Mata Pelajaran Kelas Hari/ tanggal Waktu
: Bahasa Jawa : IX : Kamis, 20 Oktober 2016 : 90 menit
Wangsulana pitakonan ing ngisor iki kanthi menehi tandha X (ping) ana ing aksara a, b, c, utawa d tumrap wangsulan kang kok anggep bener! 1.
Paraga ingkang nggadhahi jejibahan mranata lampah utawi ngatur urut-urutaning lampah sakderengipun pepanggihan kawiwitan kawastanan kados ing ngandhap menika,
A. B. C. D.
kejawi… A. B. C. D.
2.
Panatacara Juru Panitilaksana MC Juru Panitipriksa
Kang kudu ditindakake sakdurunge dadi pranatacara : A. Nyiapake penampilan kanthi premati lan uga nyiapake rasa percaya diri B. Nyiapake reroncen acara/teks kang bakal di waca C. Gegladhenan dadi pranatacara kanthi migatekake pangocapan, swara, ekspresi, lan gerak-gerike D. Wiraga kang lumrah, tata trapsila, lan karo swarane
3.
Tuladha wicara pranatacara ingkang leres inggih menika A. Matur nuwun, awit kerawuhan panjenengan B. Matur nuwun, awit rawuh panjenengan C. Sanget agunging matur nuwun, awit karawuhan panjenengan D. Ngaturaken agunging matur nuwun, awit kerawuhanipun
4.
Para lenggah ingkang dahat kinurmatan, ndungkap acara salajengipun inggih punika atur pambagya saking pangarsaning panitya ingkang badhe dipunsalirani dening panjenenganipun Bapak.... Dhumateng panjenenganipun bapak.... kula sumanggakaken. Andharan ing nginggil punika aturipun pranatacara nalika ngaturi paraga.... 1. ustad ingkang paring hikmah syawalan 2. ingkang maosaken kitab suci Al-Qur’an 3. panitya ingkang ngaturaken pambagya 4. kasepuhan ingkang nampi pratignya syawalan
5.
Ngancik adicara kaping tiga istirahat . Tembung istirahat becike diganti tembung .... A. ngaso B. sumene C. mancawarni D. manasuka
6.
Setunggaling Panatacara kedah nggadhahi mental waja, sampun ngantos mental miyur, saha mental ciyut. Menapa ingkang dipun siapaken supados mentalipun kandel: A. kedah kathah gladhen ngadhepi tiyang kathah (forum) B. siap ing materi C. temen-temen anggenipun nindakaken pakaryan D. Kathah cathetan
7.
“Saderengipun adicara kita wiwiti, mangga kita sesarengan ngaturaken puji syukur wonten ngarsa Allah SWT ingkang sampun …. kanikmatan dumateng kita sedaya”, Kajangkepana andharan ing nginggil kanthi tembung ingkang trep!
Caos Nyaosi Atur Paring
Wacan 1
Bapak Kepala Sekolah ingkang kinormatan, para tamu undhangan ingkang …(1) sarta para rawuh ingkang pantes sinudarsana, mangga saderengipun ….(2) kawiwitan kita sesarengan ngonjukaken raos Puji syukur Alhamdulillah dumateng ngarsa dalem Allah SWT, ingkang sampun paring mapinten-pinten karohmatan, katentreman sarta kesarasan dumateng kita sedaya saengga dumugi ing titi wanci siang menika …(3) saget ….(4) wonten ing papan menika.
8.
Kangge njangkepi andharan ing wacana 2, angka (1) prayoginipun kaserat … A. Satuhu karohmatan B. Satuhu kinormatan C. Karaharjan D. Kawilujengan 9. Kangge njangkepi andharan ing wacana 2, angka (2) prayoginipun kaserat … A. Pahargyan B. Adicara C. Pengetan D. Pasamuan 10. Andharan kangge njangkepi pratelan angka (3) kaserat ing ngandhap menika, kejawi… A. Kula panjenengan B. Panjenengan sami C. Kula dalah panjenengan sami D. Kula sami 11. Kangge njangkepi andharan ing wacana 2, angka (4) prayoginipun kaserat … A. Kepanggih B. Makempal C. nglempak D. pepanggihan 12. Andharan ing ngandhap menika tuladha wangsalan kangge mungkasi setunggaling adicara, inggih menika … A. Kupat janure tuwa, menawi lepat nyuwun pangapura B. Kupat sayure santen, menawi lepat nyuwun pangapunten C. Jenang sela wader kalen sesonderan, apuranta yen wonten lepat kawula”. D. Juminten mlumpat jendhela, menawi lepat mugi diagung pangaksama 13. “Saderengipun adicara kita wiwiti, mangga kita sesarengan …. puji syukur wonten ngarsa Allah SWT ingkang sampun paring kanikmatan dumateng kita sedaya”, Kajangkepana andharan ing nginggil kanthi tembung ingkang trep! A. Maringaken B. Ngaturaken C. Caos D. Atur
1
14. Jumbuh kaliyan urut reroncening acara ingkang sampun katur wonten ngajeng, acara ingkang angka sedasa inggih punika hikmah syawalan ingkang badhe dipunwedharaken dening panjenenganipun bapak…. Dhumateng panjenenganipun Bapak... kula sumanggakaken. Andharan ing nginggil punika aturipun pranatacara nalika ngaturi paraga.... A. B. C. D.
ingkang maosaken kitab suci Al-Qur’an panitya ingkang ngaturaken pambagya paraga ingkang paring hikmah syawalan kasepuhan ingkang nampi pratignya syawalan
15. Pranatacara prayogi nggatosaken solah bawa ingkang saé kadosta.... A. nyowang-nyawang rasukanipun piyambak, pandeleng tajem boten anteng B. mikrophon dipuncepeng asta tengen, asta kiwa pas ngandhap dhadha C. jumeneng kanthi lelèndhèhan papan wicara, kathah obah D. saged nyebul mikrophon utawi dipunthuthuk-thuthuk 16. Pranatacara kedah nggladhi swanten, saboten-boten saged kadhapuk swanten.... A. sanès swanten lugas/mlaha B. ngelik, alit, inggil, boten kung C. grothal-grathul, megap-megap, alit D. boten membat mentul, monoton, bindheng 17. Perkawis ingkang kedah dipunugemi saderengipun majeng dados pranatacara kadosta…. A. gladhen, rumangsa bisa B. ora isin takon , rumangsa bisa C. ora perlu gladhen, isin takon D. gladhen, ora isin niru lan gelem takon 18. Pranatacara kedah tanggap ing swasana, saged gumbira, saged kucem nawung duhkita menika ateges pranatacara ngugemi prinsip …. A. Matanggap B. Mawastha C. Mawwat D. Malaghawa 19. Tuladha wicara pranatacara ingkang leres inggih menika A. Matur nuwun, awit kerawuhan panjenengan B. Matur nuwun, awit rawuh panjenengan C. Sanget agunging matur nuwun, awit karawuhan panjenengan D. Ngaturaken agunging matur nuwun, awit kerawuhanipun 20. “Para rawuh ingkang satuhu kinormatan mbok bilih cekap
semanten rumiyin atur kula menawi wonten atur ingkang kirang mranani ing penggalih panjenengan sami kula nyuwun lumunturing sih samodra pangaksami”. Andharan kasebat mujudaken perangane Panatacara perangan… A. Atur Pamuji (Puji Syukur) B. Atur Pambagyaharja C. Pangajab D. Atur Pangaksama
Wacan 2 Dhandhanggula:
Werdiningkang wasita jinarwi, Wruh ing kukum iku watekira, Adoh marang kanisthane, Pamicara puniku, Weh reseping sagung miyarsi, Tata krama punika, Ngedohkaken panyendhu, Kagunan iku kinarya, Ngupa boga, dene kelakuan becik, Weh rahayuning raga.
21. Werdiningkang wasita jinarwi. Tembung wasita tegese ..... A. Pitutur B. Omongan C. Crita D. Sesorah 22. Tembang ing dhuwur isi piwulang menawa jejering manungsa iku kudu ..... A. Ngerti ukum, guneman kang becik, migunakake tatakrama, nduweni kapinteran , tansah tumindak kang becik B. Ngerti ukum, guneman sing becik, pinter lan tansah migunakake tatakrama C. Taat ukum, tansah migunakake tatakrama, guneman kang becik lan pinter micara D. Taat ukum, pinter micara, nyingkiri tatakrama lan waton tumindak 23. Tatakrama iku busananing bangsa, nduweni teges ...... A. Ing ngendi wae tatakrama bakal dienggo B. Saben papan duwe adat utawa tatakrama dhewe-dhewe C. Dhuwuring drajade bangsa bisa katitik saka alusing tata kramane D. Tatakrama iku pinangka srawung bangsa siji lan bangsa liyane 24. Unggah-ungguhe wong micara kasebut ing isor iki,
kajaba:… A.
Yen anggone guneman karo ngadeg, becike tangan ngapurancang B. Guneme sing becik lan saperlune wae,. C. Aja nyela gunemane wong liya, entenana nganti ukarane rampung,. D. Menawa ora cocog, prayogane diblakakake wae supaya cetha 25. Bab-bab kang kudu digatekake menawa atur-atur kaya ing ngisor iki, kajaba…. A. migunakake basa sing becik trep karo unggah-ungguh. B. solah bawa lan tata krama sing becik. C. yen wis rampung anggone nindakake jejibahan caos lapuran marang D. nganggo sandhangan sing sarwa apik lan anyar. 26. Basa krama iku gunane kaya ing ngisor iki, kajaba… . A. guneme wong tuwa marang anake. B. guneme anak maang wong tuwane. C. gunemane karo wong sing during tau tepung. D. gunemane murid marang gurune. 27. Ibu Yani Ibu Yani
: ‘Yan, layang iki.....(1)......Bu Ana!’ : Bu Ana ingkang... (2).... ing wetan Masjid? : Iya, garwane Pak RW. : Inggih, Bu.
Ganepana titik-titik ing dhuwur nganggo tembang sing trep unggah-ungguhe. A. B. C. D.
(1) (1) (1) (1)
aturna : (2) omahe paringna : (2) daleme caosna : (2) dalemipun aturna : (2) griyanipun
28. Ukara ing ngisor iki garepana nganggo tembung sing trep! Kula...(1)...jam 13.00, dene bapak ...(2)... bakda Ashar. A. (1) wangsul : (2) mantuk B. (1) wangsul : (2) kundur C. (1) kundur : (2) wangsul D. (1) mantuk : (2) wangsul 29. Pak Dirja dikon teka kendhuren jam lima sore. Manawa dikramakake sing bener … A. Pak Dirja dipunken rawuh kendhuren jam gangsal sonten. B. Pak Dirja dipunaturi rawuh kendhuren jam gangsal sonten. C. Pak Dirja dipundhawuhi tindak kendhuren jam gangsal sonten. D. Pak Dirja dipunaturi dugi kendhuren jam gangsal sonten.
2
30. Kepriye anggonmu lapuran marang ibu guru nindakake dhawuhe ngaturake buku marang bapak Sekolah? A. Bu Guru, bukunipun sampun kula aturake Bapak Sekolah! B. Bu Guru, bukunipun sampun kula paringaken Kepala Sekolah! C. Bu Guru, bukunipun sampun kula sukakaken Kepala Sekolah! D. Bu Guru, bukunipun sampun kula caosaken Kepala Sekolah!
sawise Kepala Kepala Bapak Bapak Bapak
31. Ukara kang bener unggah-ungguhe yaiku …. A. Mangga Pak menawi badhe nonton kethoprak B. Mangga Pak menawi ajeng ningali kethoprak C. Mangga Pak menawi badhe ningali kethoprak D. Mangga Pak menawi badhe mirsani kethoprak 32. Ukara ingkang paling sae kangge nampik, boten setuju inggih punika …. A. Yen ngaten kula boten setuju B. Boten, pokoke kula boten setuju, titik! C. Nuwun sewu, kula boten setuju D. Raosipun kula kok taksih dereng nyetujoni 33. Tuladha ukara kanggo nelakake bela sungkawa lan panglipur kang bener ..... A. Wis rasah digetuni, wong urip mesthi bakal mati, kaya Bapakmu iki! B. Aku melu susah, muga-muga bapakmu neng alam kaswargan apik-apik wae! C. Aku ndherek bela sungkawa, muga-muga Dhik Dita tetep tabah lan tawakal, kabeh wis ginaris ana astane Gusti! D. Aku ndherek bela sungkawa satenan-tenane, mugamuga Dhik Dita ora ngalami kahanan kaya ngene iki!
“Duh Gusti ingkang Maha Mirah, Maha Agung, Maha Wicaksana lan Maha Adil, kula nyuwun pangayoman dhumateng Paduka mugi anggen kula bidhal sekolah ngangsu ilmu saged slamet ngatos tujuan mboten wonten alangan menapa-menapa, pinaringan ilmu ingkang barokah barokah lan pikantuk ridlo saking panjenengan, Amien.” 34. Manut isine donga kasebut diwaca nalika .... A. Arep budhal sekolah B. Arep bali sekolah C. Arep sinau D. Bubar sembahyang 35. ................ Pak Tri : O, Nak Adi, kene lungguh kene, rak ya padha slamet, ta? Adi : “ Inggih, Pak, Mugi Bapak ugi makaten”. Pak Tri :”Ana wigati apa iki?. Adi :”………” Wangsulanipun Adi ingkang trep inggih menika… . A. Sowan kula menika dipunaturi bapak Supardi. Panjenengan dipunaturi rawuh dhateng dalemipun saperlu wilujengan sewu dintenipun simbah. B. Rawuh kula menika dipun utus bapak Supardi, jenengan diken wilujengan wonten dalemipun. C. Sowan kula menika dipunutus Bapak Supardi. Panjenengan dipun aturi dugi dalemipun saperlu wilujengan. D. Sowan kula menika dipunutus bapak Supardi. Panjenengan dipunaturi rawuh dhateng dalemipun saperlu wilujengan pengetan sewu dinten sedanipun simbah.
37. Ukara ing ngisor iki kang nggunakake ngoko alus , yaiku... A. Sesuk kancaku arep dolan mrene. B. Dina iki Pak Guru ora rawuh amarga lagi gerah C. Bapak kalian ibu nembe tindak dhateng tegal D. Aku arep dilatih Mas Budi numpak sepeda motor. 38. “Wah hebat, aku melu bungah kowe entuk juara 1 ing lomba maca geguritan!” Ukara iki lumrah diarani tatakrama kanggo …. A. Ngalem B. Sapa aruh C. Nyuwun ngapura D. Nyuwun idin 39. Pacelathon ing ngisor iki satitekna! A : “Halo ….” B : “Halo, sugeng sonten, Pak!” A : “Inggih, sugeng sonten “ B : “menapa punika Pak Karjo? “ A : “Inggih leres…………………………….” Ganepan kang bener saka tuladha pacelathon ing telpon ana ing dhuwur yaiku … A. Punapa kula saged matur kaliyan Pak Karjo. B. Punika sinten? C. Punapa leres punika dalemipun Pak Karjo. D. Kula piyambak. 40. Tuladha pambuka wara-wara lelayu lumantar masjid ingkang leres inggih punika: A. Assalamu’alaikum Wr, wb. Kepareng matur wonten ngarsanipun warga masyarakat Kampung Notoyudan. Bilih ing enjang punika kita nampi pawartos lelayu saking Kampung Mantri Jeron. Innalillahi wa inna Illaihi roji’un, sampun kapundhut wonten pangayunanipun Allah SWT kanthi tentrem, lsp ................ B. Innalillahi wa inna Illaihi roji’un, sampun kapundhut wonten Ngarsa dalem Allah SWT kanthi tentrem panjenenganipun Almarhum Suka Pralaya, lsp .............. C. Assalamu’alaikum Wr.Wb. Innalilllahi wa inna Illaihi roji’un sampun kapundhut wonten Ngarsa dalem Allah SWT kanthi tentrem panjenenganipun almarhun Bapak Suka Pralaya, lsp..................... D. Innalilllahi wa inna Illaihi roji’un. Assalamu’alaikum wr.wb. Sampun kapundhut wonten pangayunanipun Allah SWT kanthi tentrem Almarhum Bapak Suka Pralaya, lsp ...............
36. Andharan ing ngisor iki kudu digatekake menawa srawung karo wong liya, kejaba… A. tetembungane kang becik B. Guneman sing seru supaya cetha C. Basane kang becik. D. Polatan kang sumeh
3
4
5
