Tafelplan 2015-2016 ´Werkwijze voor het aanleren en automatiseren van de keertafels (en de deeltafels)’. in groep 4, 5 en 6.
1
Groep 4 Doelen eind groep 4: -
De kinderen hebben de tafel van 1, 10, 2, 4, 3 en 5 geautomatiseerd. De kinderen hebben al geoefend met de tafel van 6, 7, 8 en 9.
Jaarplanning en opbouw: -
De tafels worden in de volgende volgorde aangeboden: 1, 10, 2, 4, 3, 5 (6, 8, 7 en 9). Vanaf het begin van het schooljaar wordt elke week een tafel aan de orde gesteld. Na de herfstvakantie wordt er gestart met het meegeven van 1 tafel per week om thuis te oefenen en wordt er in de klas gewerkt met het boekje van ‘Eenmaal andermaal’, de tafelbak en het computerprogramma van Ambrasoft voor de keertafels. Na 10 weken herhaalt zich dit en worden de tafels aan het eind van de week overhoord door een ‘tafelmoeder’. Hierna volgt nog een tweede ronde overhoren. Het schooljaar wordt afgesloten door een tafeltoets die door de leraar wordt afgenomen (zie tafelmap). In de tafeltoets worden de tafels 1 t/m 5 en 10 overhoord. Uitgaande van een schooljaar van 40 weken ziet dat er in 2015 – 2016 als volgt uit:
Week 34 t/m 41: - introduceren en oefenen van de tafels 0 t/m 5 en 10 Week 44 t/m 51: - het inoefenen van de tafels via huiswerk En oefenen in de klas - werken met eenmaal/andermaal, de tafelbak, Klas online en Ambrasoft Week 2 t/m 17: - het verder inoefenen via huiswerk en het overhoren ervan door de ‘tafelmoeder - De kinderen krijgen de grote tafelkaart (voor boven hun bed) - werken met eenmaal/andermaal, de tafelbak en Ambrasoft Week 20 t/m 27: - het verder inoefenen via huiswerk en het overhoren ervan door de tafelmoeder - werken met eenmaal/andermaal, de tafelbak en Ambrasoft - het afsluiten van het jaar d.m.v. een tafeltoets door de leerkracht van de tafels 1 t/m 5 en 10.
2
Weekplanning: -
Op de maandag wordt de nieuwe tafel van de week geïntroduceerd. Deze komt op het bord te staan. Elke dag wordt de tafel geoefend; opgezegd als versje, gezongen, geflitst, etc. Na de herfstvakantie wordt er twee keer per week 20 minuten geoefend met eenmaal/andermaal en de tafelbak. Werken met het computerprogramma van Ambrasoft wordt opgenomen in het weekrooster van de computer; zodat elk kind elke week 1 keer hiermee oefent op de computer.
Werkwijze: -
De tafel van de week: De leerkracht zet van de voren de sommen vast op het bord. Samen met de kinderen wordt de tafel ingevuld. Dit gaat volgens een vaste volgorde, wat het inzicht en de strategie bevorderd. Als voorbeeld voor de tafel van 2: We beginnen met 1x2, die is makkelijk. 10x2 weet je dan ook, bij x 10 komt er altijd een nul achter. Dan 2x2, dit is het dubbele van 1x2. 5x2 is de helft van 10x2, en 4x2 is een groepje van twee minder. Dan weten we ook 9x2, dit is een groepje van 2 minder dan 10x2. 3x2 is een groepje meer dan 2x2. 6x2 een groepje meer dan 5x2 en 7x2 nog een groepje meer. Als laatste 8x2, dat is twee groepjes van twee minder dan 10x2. Elke dag wordt de tafel deze week geoefend. In ieder geval wordt de tafel een paar keer per dag klassikaal gezongen of opgezegd. En worden de antwoorden geautomatiseerd. Dit kan op verschillende manieren. Bijvoorbeeld; o Sommen flitsen o Vraagspelletjes (de leerkracht zegt de som; laat de hele klas nadenken en geeft zonder vingers beurten) o Sommendictee op een kladblaadje of in een rekenschriftje o De antwoorden wegvegen van de tafel van de week en nog maals strategisch invullen o Gebruik het computerprogramma “Klas online” op het Activbord en oefen met de groep in snelheid. Belangrijk is dat het afwisselend is, dat alle kinderen tegelijk actief mee moeten denken en dat de activiteiten kort zijn maar wel veel herhaald worden. Bij elke paar minuten over kan er geoefend worden.
-
De tafel mee als huiswerk: De kinderen krijgen elke week een tafel mee als huiswerk om te leren. Week 11 t/m 20 zijn om dit thuis oefenen te leren. De kinderen krijgen bij de eerste tafel ook een brief mee voor de ouders; waarin staat hoe ze de kinderen kunnen helpen met oefenen. De kinderen krijgen in de klas ook 3
les in hoe ze moeten oefenen. De leerkracht demonstreert, doet voor en laat de kinderen in de klas dit ook oefenen. Dit kan op de volgende manieren; o Het oplezen en zingen van de tafel een paar keer. o Ook van achter naar voren. o Het wegvouwen van de antwoorden en kijken of je het weet. o Het uit je hoofd opzeggen van de tafel, ook van achter naar voor. o Je laten overhoren door een ander, op volgorde en door elkaar. Het is handig dit tijdens de ouderinformatieavond vast uit te leggen aan de ouders. Aan het eind van de week veegt de leerkracht de tafel van de week uit en overhoort d.m.v. van een klein sommendictee of klassikaal te vragen. Het is niet voor een beoordeling; maar meer voor de kinderen om te oefenen en voor de leerkracht om te zien wie er al goed aan het oefenen zijn. -
Het werken met ‘Eenmaal andermaal’ en de tafelbak: Na de herfstvakantie wordt gestart met het werken uit het boekje eenmaal andermaal (deel 1) van Malmberg. Per week wordt er gewerkt aan twee bladzijde; die horen bij de tafel van de week. Het boekje begint namelijk met het aanbieden van de tafels 1 t/m 10. Daarna worden de tafels door elkaar aangeboden. Wanneer de kinderen twee keer per week aan het boekje werken betekent dat 1 blz. per keer maken en wanneer het kind klaar is kan het een activiteit uit de tafelbak kiezen. In de tafelbak zitten verschillende materialen om mee te oefenen, zie ook de beschrijving bij materiaal. Wanneer het eenmaal/andermaal boekje uit is kan er ook nog gewerkt worden met kopieerbladen van Remelka of Maatwerk (zie orthotheek) of maatwerk. Ook met het computerprogramma van Ambrasoft kunnen werkbladen geprint worden.
-
Het overhoren met de ‘tafelmoeder’: Vanaf week 20 komt elke week op vrijdag een moeder de tafels overhoren. De kinderen hebben een eigen tafelkaart en hierop kruist de moeder af of het kind de tafel van de week beheerst. De eerste ronde (tien weken) zet ze een kruis, de tweede ronde mag het kind een sticker plakken. Beheerst het kind de tafel nog niet mag het de week erna herkansen. Het overhoren gaat als volgt; o Het kind zegt zelfstandig de tafel op. o De moeder vraagt de sommen; op volgorde. o De moeder vraagt de sommen door elkaar. Wanneer het kind niet meer dan in totaal vier fouten maakt is het voldoende. Het tempo is wel belangrijk; maar in groep 4 zijn hier nog geen strenge eisen aan verbonden. 4
Wanneer alle tafels twee keer goed zijn overhoord, mag het kind de tafelkaart mee naar huis nemen. (misschien bij het 3e rapport erbij) -
Tafeltoets 1 t/m 5 en 10: Aan het eind van het jaar neemt de leerkracht een tempotoets af. Dit is een sommendictee met de sommen door elkaar.
Materiaal: -
-
Kleine tafelkaarten per tafel Grote tafelkaart met alle tafels Ouderbrief tafels overhoren. o In de tafelbak zit: Piccolo van de tafels; Tafeldominospel; Tafelmemory; Tafelkleurplaten van Maatwerk; Werkbladen Malmerg eenmaal andermaal deel 1; Tafelkaart per kind. (voor de tafelmoeder); Tafelpaspoort (voor na de tafeltoets); CD met de tafelliedjes; Digitaal: website “Kinderenlerenrekenen” met de tafelrap; Website “Klas online” met tafelkampioen.
Groep 5 Doelen eind groep 5: - De kinderen hebben de tafels van 1 t/m 11 geautomatiseerd. - De kinderen hebben geoefend met de tafel van 12. - De kinderen hebben geoefend met de deelsommen en dit is deels geautomatiseerd. Planning en opbouw: - De tafels worden in de volgende volgorde aangeboden: 1/10/2 samen, 4, 3, 5, 6, 8, 7, 9, 11, en 12 - Vanaf het begin van het schooljaar wordt er elke week een tafel aan de orde gesteld. Er wordt ook meteen gestart met het meegeven van 1 tafel per week om thuis te oefenen en wordt er in de klas gewerkt met het boekje van ‘Eenmaal andermaal’, de tafelbak en het computerprogramma van Ambrasoft voor de keertafels. Vanaf het begin van het jaar worden de tafels aan het eind van de week overhoord door een ‘tafelmoeder’. Hierna volgt nog een tweede en derde ronde overhoren. Het schooljaar wordt afgesloten door een tafeltoets die door de leraar wordt afgenomen. In de tafeltoets worden de tafels 1 t/m 10 overhoord. Uitgaande van een schooljaar van 40 weken ziet dat er voor 2014 – 2015 als volgt uit: Week 34 t/m 41: - het inoefenen van de tafels via huiswerk en 5
het overhoren ervan door de tafelmoeder (september t/m november 2013) - de kinderen krijgen een grote tafelkaart - werken met eenmaal/andermaal, de tafelbak en Ambrasoft Week 44 t/m 51: - het inoefenen van de tafels via huiswerk en het overhoren ervan door de tafelmoeder. - werken met eenmaal/andermaal, de tafelbak en Ambrasoft (november t/m januari 2014) Week 2 t/m 17 : - het verder inoefenen via huiswerk en het overhoren ervan door de ‘tafelmoeder - werken met eenmaal/andermaal, de tafelbak en Ambrasoft Week 20 t/m 27: - het afnemen van de tafeltoets door de Leerkracht, voorafgegaan door oefening v.d. procedure en oefentoets - werken met eenmaal/andermaal, de tafelbak en Ambrasoft. Weekplanning: - Op de maandag wordt de nieuwe tafel van de week geïntroduceerd. Deze komt op het bord te staan. - Elke dag wordt de tafel geoefend; opgezegd als versje, gezongen, geflitst, de tafelrap, Klasonline.nl - Vanaf het begin van het schooljaar wordt er per week 30 minuten geoefend met eenmaal/andermaal en de tafelbak. - Werken met het computerprogramma van Ambrasoft wordt opgenomen in het weekrooster van de computer; zodat elk kind elke week 1 keer hiermee oefent op de computer. Werkwijze: - De tafel van de week: De leerkracht zet van de voren de sommen vast op het bord. Samen met de kinderen wordt de tafel ingevuld. Dit gaat volgens een vaste volgorde, wat het inzicht en de strategie bevorderd. Als voorbeeld voor de tafel van 2: We beginnen met 1x2, die is makkelijk. 10x2 weet je dan ook, bij x 10 komt er altijd een nul achter. Dan 2x2, dit is het dubbele van 1x2. 5x2 is de helft van 10x2, en 4x2 is een groepje van twee minder. Dan weten we ook 9x2, dit is een groepje van 2 minder dan 10x2. 3x2 is een groepje meer dan 2x2. 6x2 een groepje meer dan 5x2 en 7x2 nog een groepje meer. Als laatste 8x2, dat is twee groepjes van twee minder dan 10x2.
6
Elke dag wordt de tafel van deze week geoefend. In ieder geval wordt de tafel een paar keer per dag klassikaal gezongen of opgezegd! En worden de antwoorden geautomatiseerd. Dit kan op verschillende manieren. Bijvoorbeeld; o Sommen flitsen; o Vraagspelletjes (de leerkracht zegt de som; laat de hele klas nadenken en geeft zonder vingers beurten); o Gebruik het programma “Klasonline” op het Activbord en oefen klassikaal de sommen; o Sommendictee op een kladblaadje; o De antwoorden wegvegen van de tafel van de week en nog maals strategisch invullen; o De deelsommen die erbij horen oefenen. Belangrijk is dat het afwisselend is, dat alle kinderen tegelijk actief mee moeten denken en dat de activiteiten kort zijn maar wel veel herhaald worden. Bij elke paar minuten over kan er geoefend worden!! De tafel moet echt “leven” bij de kinderen! -
De tafel mee als huiswerk: De kinderen krijgen elke week een tafel mee als huiswerk om te leren. De kinderen krijgen bij de eerste tafel ook een brief mee voor de ouders; waarin staat hoe ze de kinderen kunnen helpen met oefenen. De kinderen krijgen in de klas ook les in hoe ze moeten oefenen. De leerkracht demonstreert, doet voor en laat de kinderen in de klas dit ook oefenen. Dit is een herhaling van groep 4 Dit kan op de volgende manieren; o Het oplezen en zingen van de tafel een paar keer. o Ook van achter naar voren. o Het wegvouwen van de antwoorden en kijken of je het weet. o Het uit je hoofd opzeggen van de tafel, ook van achter naar voor. o Je laten overhoren door een ander, op volgorde en door elkaar. Het is handig dit tijdens de ouderinformatieavond vast uit te leggen aan de ouders.
-
Het werken met ‘Eenmaal andermaal’ en de tafelbak: Vanaf het begin van het schooljaar wordt er gestart met het werken uit het boekje eenmaal andermaal (deel 2) van Malmberg. Wanneer de kinderen 1 keer per week aan het boekje werken betekent dat 2 blz. per keer maken en wanneer het kind klaar is kan het een activiteit uit de tafelbak kiezen. In de tafelbak zitten verschillende materialen om mee te oefenen, zie ook de beschrijving bij materiaal. Wanneer het eenmaal/andermaal boekje uit is kan er ook nog gewerkt worden met kopieerbladen van Remelka (zie orthotheek) of maatwerk. Ook met het computerprogramma van Ambrasoft kunnen werkbladen geprint worden.
7
-
Het overhoren met de ‘tafelmoeder’: Vanaf het begin van het schooljaar komt elke week op vrijdag een moeder de tafels overhoren. De kinderen hebben een eigen tafelkaart en hierop kruist de moeder af of het kind de tafel van de week beheerst. Daarna mogen de kinderen op het groepsoverzicht dat in de klas hangt een sticker plakken bij de tafel die ze beheersen. Beheerst het kind de tafel nog niet mag het de week erna herkansen. Het overhoren gaat als volgt; o Het kind zegt zelfstandig de tafel op. o De moeder vraagt de sommen; op volgorde. o De moeder vraagt de sommen door elkaar. o De moeder vraagt de som met een gat erin; o bijvoorbeeld 2x..=4. (zeg 2x mm = 4, wat is mm?) Wanneer het kind niet meer dan in totaal 3 fouten maakt is het voldoende. Het tempo is wel belangrijk; de kinderen moeten het antwoord snel weten.
-
Tafeltoets 1 t/m 10: Aan het eind van het jaar neemt de leerkracht een tempotoets af. Dit gaat individueel via de tafelproef, zie bijgevoegde kopie. Wanneer dit voldoende is krijgt het kind een tafeldiploma. De leerkracht oefent in week 31 eerst de procedure en geeft een oefentoets. (de kinderen leren thuis alle tafels) dan in week 32/33 wordt de tafeltoets afgenomen. Kinderen die het niet halen kunnen nog in de weken erna dit herkansen.
Materiaal: - Grote tafelkaart met alle tafels - Ouderbrief tafels overhoren en brief over de tafeltoets - De tafelbak; o Piccolo van de tafels o Tafeldominospel o Tafelmemory o Tafelkleurplaten van Maatwerk o Werkbladen o ……. - Malmerg eenmaal andermaal deel 2 - Tafelkaart per kind. (voor de tafelmoeder) - Groepsoverzicht alle tafels met ruimte voor stickers per tafel. - Tafeldiploma (voor na de tafeltoets). - CD met de tafelliedjes zoals de Tafelrap - Digitaal: “Kinderenlerenrekenen.nl” en “Klas online.nl”
8
9
Tafeltoets en diploma groep 5 Aan: alle kinderen en ouders van groep 5
In groep 4 en groep 5 hebben de we al heel veel tafels geoefend en overhoord. En dit gaat al heel erg goed. Aan het eind van groep 5 sluiten we dit af met een tafeltoets en een tafeldiploma. Op ………………. en ………………… wordt de toets afgenomen. Oefen voor die tijd nog goed alle tafels! Het is fijn als de ouders helpen bij het oefenen en overhoren!
Wat moet je kunnen voor de toets?
van alle tafels de antwoorden snel kunnen zeggen (binnen 5 sec.)
de tafels door elkaar kunnen beantwoorden. (dus 8x8=., 7x5=…)
de omgekeerde tafels; je krijgt het antwoord en de tafel, jij vertelt de som die erbij hoort.(de som komt uit de tafel van 2, het antwoord is 4, jij zegt dan: ………….( 2x2))
Bij deze brief zit een blad met oefensommen voor thuis. Gebruik ook je grote tafelkaart! In de klas gaan we ook nog een paar keer oefenen. Oefen goed en alvast veel succes met de toets!
Namens de leerkrachten, juf Ruscha en juf Susan
10
Groep 6 Doelen groep 6: - De kinderen hebben herhaald geoefend met de keer en deeltafels van 1 t/m 12. - Alle keer en deeltafels zijn aan het einde van groep 6 nog steeds zo goed geautomatiseerd dat de leerlingen minimaal tijd nodig hebben om het juiste antwoord te vinden. - De keer en deeltafels horen bij de basisbagage van de leerlingen en zijn paraat. Jaarplanning en opbouw: - De leerkracht van groep 6 start iedere rekenles met een herhaling van de tafels. Dit kan op allerlei manieren. De leerkracht loopt door de klas en vraagt keer en deelsommetjes aan de kinderen. De leerkracht opent het programma “Klas online” op het Activbord en probeert met de kinderen samen in de top 100 van Nederland te komen. Alle kinderen denken mee. - In september 2014 neemt de leerkracht klassikaal en schriftelijk de tempotoets af. Hiermee wordt het algehele niveau van automatisering van de basisvaardigheden rekenen gemeten. Bij gebleken onvoldoende kennis van de keertafels, wordt er met het betreffende kind een plan afgesproken en geoefend. - In januari 2015 wordt opnieuw de tempotoets afgenomen om te zien of het betreffende kind vooruit is gegaan.
11
