‘t Pompebled e
10 jaargang
Nr.:
107
Februari 2003
ig e
1
ld
y
Pe a
S
Fr
sk e
lle n
Doarpskrante mei it nijs fan
r sw â
Colofon
't Pompebledpraatsje De redactie kon de handen weer flink uit de mouwen steken. Er kwam lekker veel kopij binnen. Deze keer vooral uit Siegerswoude en daar zijn wij erg blij mee. Ook zijn we overspoeld met aanmeldingen voor een nieuwe bezorger in Frieschepalen. We hebben er eerlijkheidshalve om geloot en daarbij zijn B. en N. Kooistra en J. Postma uit de bus gekomen. Wij wensen hun veel succes. De overige liefhebbers willen wij hartelijk bedanken. Jullie namen komen bij ons in het archief. Wie weet hebben we jullie in de toekomst nog eens nodig. Op de voorpagina een foto van de toneelvereniging “Sigerswâld”, die dit jaar weer een mooie klucht op de planken heeft gezet. U kunt hierover nog uitgebreid lezen. In de schijnwerper een verhaal van Gerda Versloot uit Siegerswoude. Op dit moment verblijft ze in Iritrea, maar ze houdt contact met het thuisfront door regelmatig verslagen te e-mailen hoe het daar met haar gaat. Jelle Jeensma heeft er een indrukwekkend verslag van gemaakt, wat u vast geboeid zult lezen. Op 22 januari zijn we weer naar de stembus geweest. U kunt ook hier nog iets over lezen. En 11 maart staan de Provinciale Statenverkiezingen alweer voor de deur… We beginnen deze keer met een nieuwe rubriek: “sportieve mensen”. Onze doelgroep betreft hier vooral de jongeren. Elke maand zetten we iemand in het spotlicht, wat hij of zij op sportief gebied presteert. Het kan voetballen of volleyballen zijn, maar ook dammen of schaken kan tot deze categorie behoren. Weet je iemand die hiervoor in aanmerking komt of wil komen, geef hem of haar bij ons op! Blijf in ieder geval schrijven, sturen, of e-mailen.
‘t POMPEBLED verschijnt 10 keer per jaar Oplage: ±900 exemplaren
Uitgave en advertenties: H. Canrinus De Rusken 44, Frieschepalen Tel.: (0512) 30 30 77
Redactie en bezorging: Siegerswoude: Sieta van der Galiën, Middenwei 5b tel. (06) 21 99 65 25 Frieschepalen: Trynke van der Wier, Kromhoek 15 tel.: (0512) 30 24 50 Siepie van der Velde, Kromhoek 24 tel.: (0512) 30 16 16 E-mail:
[email protected] Jelle Jeensma, Lytse Leane 5 tel.: (0512) 53 17 06 Albert Gjaltema, vormgeving en illustratie Uitgifte volgende nr.: 21 / 22 maart
Kopij: Kopij voor het volgende nummer uiterlijk inleveren op maandag 10 maart 2003 voor 18:00 uur bij de redactie. Op de computer gemaakte teksten in Times New Roman 11 punts op 3,5’’ diskette aanleveren a.u.b. of per e-mail
Advertentietarieven: Deze zijn beschikbaar op aanvraag. 2
IN DE
SCHIJNWERPER
Door: Gerda Versloot Bewerking: Jelle Jeensma
Gerda Versloot lenigt nood in Eritrea
D
e redactie van ‘t Pompeblêd heeft via e-mail verkeer contact gehad met Gerda Versloot. Zij woont in Siegerswoude, maar zit momenteel op het Afrikaanse continent. In het ontwikkelingsland Eritrea ondersteunt zij de lokale bevolking door het opzetten van goed onderwijs. Zo heeft ze geld ingezameld voor schoolspullen, knapt ze haveloze schoolgebouwen op en geeft ze tekenlessen Gerda heeft de inwoners van Siegerswoude steeds op de hoogte gehouden van haar werk door verslagen te sturen. Deze worden hieronder samengevat. In Siegerswoude heeft Gerda een inzamelingsactie gehouden om de kinderen in Eritrea schoolspullen te geven. Vorig jaar maart vertrok Gerda naar Eritrea om ervoor te zorgen, dat deze op de juiste plek terecht komen. Ze schreef over haar ervaringen het volgende. “Ik heb eerst geprobeerd om de spullen via War Child naar de kampscholen te krijgen, maar dat bleek niet mogelijk te zijn. Zij mogen geen spullen verstrekken, maar alleen lesgeven aan de docenten in de kampen. Verder worden zij streng gecontroleerd; als ze in de ene school bijvoorbeeld kleurpotloden uitdelen, moeten zij dat ook in alle andere scholen doen. En we hebben niet genoeg voor de 4000 kinderen op de zeven locaties.”
Bovendien kwam ze er al gauw achter, dat de gewone scholen in de dorpen vaak nog veel minder lesmateriaal hebben dan in de kampen. ”Dat zag ik in Tera Emni, een dorpje dat op ongeveer veertig kilometer afstand van Asmara in de kale heuvels ligt.” Bij toeval ontmoette Gerda in Asmara enkele Ierse soldaten van de UNMEE (de vredesmacht van de VN die de bufferzone tussen Eritrea en Ethiopië bewaakt). Onder de bezielende leiding van één van hen, Bosco, zijn zij bezig de school van Tera Emni op te knappen. Dat is heel erg nodig, de klaslokalen waren erg donker en ontzettend stoffig. Wanneer er een zuchtje wind was, blies er een enorme stofwolk naar binnen. Een sombere omgeving voor
Grauwe, donkergrijze muren en een dikke laag stof op de grond. Met z’n drieen in een kapot schoolbankje van 1 m. breed... 3
In gesprek met Bosco (links) en Murphy (rechts)
de kinderen, die vaak ook nog eens 13 kilometer moeten lopen voor ze op school zijn en buiten schooltijd water moeten halen of op het land moeten werken. Even het licht aandoen in zo’n donker lokaal? Dat kan niet, want er is in Tera Emni, net als in de meeste dorpjes in Eritrea, geen elektriciteit. Dat kunnen de dorpelingen niet betalen. De Ierse soldaten waren voor deze klus gevraagd door Sarah, een Engelse die voor de vrijwilligersorganisatie VSO lesgeeft op de school in Tera Emni. De eerste keer dat ik meeging ben ik direct aan het verven gegaan, in een Iers leger T-shirt van Bosco. Nadat ik nog een keer met de Ieren mee was geweest om te helpen, kwamen Sarah en ik op het idee om met behulp van de schoolspullen van Siegerswoude in de pas door Sarah opgezette bibliotheek tekenlessen te geven. Ik ga dat samen doen met Tsegay, de bibliothecaris. Hij is een hele vriendelijke, zachtaardige man. De bedoeling is dat de kinderen zich tijdens de tekenuurtjes voorbereiden op het eindproject: het versieren van de pas wit geverfde muren van de klaslokalen. Na de schoolvakantie wordt het tekenuur dan door Tsegay voortgezet. Een vrolijk en kleurig uurtje voor de kinderen.”
Tekenlessen Gerda schreef later uitgebreid over de tekenlessen voor de kinderen van de school in Eritrea. In Siegerswoude werd hiervoor een inzamelingsactie gehouden, die 380 euro opleverde. “De reactie van de kinderen was overweldigend,” schreef Gerda. “De veertig kinderen die meedoen waren vanaf het begin erg enthousiast en zo geconcentreerd met het tekenen bezig, dat zelfs mijn fototoestel, dat normaal aanleiding geeft tot zwaaien, lachen en gauw wegrennen, geen effect meer had. De kinderen hebben eerst een paar technieken geleerd en daarna een paar tekeningen gemaakt die ze mee naar huis mochten nemen. Nu zijn ze in groepjes van vijf bezig een verhaal in vijf delen te tekenen.” Gerda bracht de helft van de ingezamelde tekenspullen naar een school in Amadir, dat tien kilometer de bergen in ligt, niet ver van Tera Emni. “De enige manier om er te komen is via een moeilijk begaanbaar karrenpad. De meeste mensen gaan per ezel en ik heb serieus overwogen om dat ook maar te doen, maar gelukkig stelde War Child een 4
Te weinig lokalen? Dan maar buiten!
voertuig met chauffeur ter beschikking om mij erheen te brengen. Youssief, de schooldirecteur, was erg enthousiast over het plan. De materialen waren zeer welkom, want de school had wel een tekenclub, maar geen tekenspullen. De kinderen tekenden alleen met potlood, dus in hun schriftjes zag ik prachtige, maar erg grauwe en grijze tekeningen.” Gerda kreeg veel positieve reacties op haar initiatief “Overal wil men graag een “Art Club” (tekenclub). Het is erg goed voor de kinderen, die naast school en hard werken weinig mogelijkheden hebben om zich creatief te ontwikkelen, omdat de meeste scholen geen geld voor tekenmaterialen hebben.” Ook de Nederlandse ambassadrice in Eritrea had belangstelling voor het tekenproject in Tera Emni en bracht een bezoek aan de school. Gerda wil in het nieuwe schooljaar een groter proefproject opzetten, waarbij ongeveer twintig scholen betrokken zullen zijn. Ze gaat een voorstel indienen bij de Nederlandse ambassade, die een speciaal fonds heeft voor kleine projecten. Gerda bracht ook tekenspullen naar
Agordat, in de laaglanden van Eritrea. Dit is een streek waar de akkers leeg zijn, er heerst droogte en het is er heel erg warm, overdag ongeveer veertig graden. Door de droogte is er bijna niets geoogst, de velden zijn totaal verschroeid en er dreigt hongersnood. Juist op deze plek kunnen de kinderen wel een vrolijk tekenuur gebruiken, om ze wat af te leiden van alle problemen. De tekenclub is hier opgezet door Omar, die zelf een kunstenaar is en op Barka School in Agordat lesgeeft. Gerda kreeg hier een warme ontvangst en de kinderen gingen direct enthousiast tekenen zodra de spullen waren uitgedeeld. “Ik heb ze iets over Siegerswoude verteld en ze waren erg onder de indruk dat ze dit zomaar hebben gekregen van mensen uit een dorpje zo ver weg.” Gerda bracht verder een pakket tekenspullen naar Hadida, een dorpje dat diep ligt verscholen in de bergen en moeilijk bereikbaar is. “De laatste 17 kilometer moest ik stapvoets over een karrenpad afleggen, anderhalf uur over bobbels en kuilen. Het karrenpad leidde mij naar de school van Hadida, waar de
5
Voor diegene onder u die wel eens “surfen” de website van Amnesty is: www.Amnesty.nl. De werkgroep Noodklok Amnesty Werkgroep Ureterp e.o. luidt de noodklok! Drie leden van de groep hebben het afgelopen jaar afscheid genomen of doen dat binnenkort. Daarvoor kwam slechts één nieuwe deelnemer de groep versterken. Er zijn vanaf mei nu 5 personen en dat is te weinig. De schrijfmappen moeten blijven doorgaan.
Kinderen met hun ezels onderweg van de waterput naar huis
kinderen de komst van een echte ‘Auto!’ al hadden aangekondigd en naar buiten kwamen rennen. De schooldirecteur was erg enthousiast over de tekenspullen en bedankte vele malen.”
Enkele honderden brieven per maand vanuit Ureterp en omliggende dorpen is niet niks. Ook is er een kaartenactie tijdens de Kerstdagen in school en kerk. Er werden de laatste keer maar liefst 700 kaarten verzonden. En, deze acties werken!
Gerda doet haar werk onder moeilijke omstandigheden, maar zet zich in met hart en ziel. Ze is getroffen door de gastvrijheid en vrijgevigheid van de arme bevolking. “Daar krijg je echt een warm gevoel van. Misschien ontbreekt het hier aan middelen en materiële zaken, maar menselijkheid en vriendschap is er in overvloed”.
Er komen reacties van overheden en gevangenen. Maar is daarmee voldoende man- en vrouwkracht om mee te doen aan bijvoorbeeld de Rusland campagne, acties voor vrouwen omstreeks 8 maart, acties tegen de doodstraf, het bemensen van een stand tijdens een braderie? Nee, dat is er niet en toch is dat werk ook broodnodig. Eens per maand komen ze bij elkaar. Tussentijds besteden ze thuis of elders enkele uren aan Amnesty zaken. Veel tijd kost het niet. Misschien wat voor u?
A
Het werk van Amnesty Ureterp e.o. mag niet verloren gaan. Daarvoor is het veel te belangrijk en levert de groep een veel te groot aandeel aan brieven en kaarten.
mnesty Ureterp en omstreken In de maand december zijn er weer honderden groetenkaarten verstuurd naar gevangenen. Dit kon door de medewerking van verschillende scholen en kerken. De adressen met gevangenen worden gehaald uit de groetenlijst die jaarlijks binnenkomt.
Voor nadere informatie: Miriam Loonen tel. 0516-541471; Annie Oppendijk tel. 0516-541422; Louis Dokter tel. 0512-302587.
Een ondersteuning voor een gevangene! 6
S
In Frieschepalen deden het CDA en de ChristenUnie het traditiegetrouw prima. De LPF heeft hier weinig aanhang, maar ook de kleine linkse partijen (GroenLinks en SP) spreken niet echt aan. De Partij van de Toekomst (alle dagen feest!!) kreeg één stem, evenals de Partij voor de Dieren. Daarmee deden ze het nog altijd beter dan Emile Ratelband, die geen enkele stem in de wacht sleepte.
temmers Frieschepalen breken record! De Tweede Kamer verkiezingen, die al weer een tijdje achter ons liggen, brachten flinke veranderingen teweeg op het politieke toneel. De LPF zag haar enorme winst van mei verdampen terwijl de PvdA een opvallende comeback maakte. Welke regeringscoalitie uit de bus komt rollen, moeten we maar even afwachten. Het stemgedrag in Frieschepalen en Siegerswoude wijkt niet af van de landelijke trend. Wel is de goede opkomst opvallend. In Frieschepalen kwam maar liefst 93,81% van de opgeroepen kiezers naar het stemlokaal in dorpshuis De Dobber. Daarmee was Frieschepalen de absolute uitschieter in Opsterland! Siegerswoude scoorde 88,11%. Frieschepalen: Partij: CDA LPF VVD PvdA GroenLinks SP D66 ChristenUnie SGP Leefbaar Nederland NCPN Duurzaam Nederland Partij van de Toekomst Partij voor de Dieren Ratelband AVD
In Siegerswoude kreeg de ChristenUnie aanzienlijk minder stemmen dan in Frieschepalen. Het CDA is veruit de grootste partij in Siegerswoude. Evenals in Frieschepalen kreeg Leefbaar Nederland vier stemmen. De Partij voor de Dieren had één aanhanger, maar Emile Ratelband bekoorde geen enkele kiezer in Siegerswoude. Hieronder kunt u lezen hoe in beide dorpen werd gestemd: Siegerswoude: Partij: CDA LPF VVD PvdA GroenLinks SP D’66 ChristenUnie SGP Leefbaar Nederland NCPN Duurzaam Nederland Partij van de Toekomst Partij voor de Dieren Ratelband AVD
Stemmen 279 18 50 139 15 19 8 117 27 4 1 0 1 1 0 0
A
Stemmen 215 13 60 123 22 23 11 58 11 4 0 0 0 1 0 0
euro per auto. Er kan worden gestart in de categorie beginners of gevorderden. Na afloop is er live muziek met medewerking van Wyldebras. Deze intensieve en ontspannende avond mag u eigenlijk niet missen.
uto Oriënteringsrit Op vrijdag 14 maart zal er een auto oriënteringsrit worden gehouden, georganiseerd door “M.A.C. de Walden”. De start is vanaf 19.00 uur bij dorpshuis “De Dobber”. Het inschrijfgeld bedraagt 5 7
Z
leefde, werd beschuldigd van moord nadat in zijn huis een dode vrouw was aangetroffen. Nederland herdacht de watersnoodramp van 1953. Een zware noordwester storm geselde toen Zeeland, de Zuid-Hollandse eilanden en West-Brabant. Door de overstromingen vielen 1800 doden. De gemeente Opsterland kwam negatief in het nieuws door het gebrekkige onderhoud van trottoirs en tegelpaden. Tussen Langezwaag en Ureterp is de helft van dit wegdek in slechte staat. Ook is een deel van de asfaltwegen er slecht aan toe. Opsterland heeft hier jarenlang op bezuinigd, maar belooft nu geld uit te trekken. Vlak voordat deze rubriek werd voltooid werd het wereldkampioenschap schaatsen gehouden. Het podium zag er bijna hetzelfde uit als bij de Europese titelstrijd. Gianne Romme werd kampioen en Rintje Ritsma tweede. Ids Postma en Mark Tuitert (3e en 4e) benadrukten de Nederlandse overmacht.
o was de maand De afgelopen maand stond in het teken van oorlogsdreiging. Het Irak van Saddam Hussein werd de wacht aangezegd door Amerika, omdat het regime ervan wordt beschuldigd massavernietigingswapens achter de hand te houden. President George Bush heeft ook Korea op de korrel. Amerika werd opgeschrikt door een andere opvallende gebeurtenis. Het Amerikaanse ruimteveer Columbia verongelukte toen het met een snelheid van 9000 kilometer per uur vloog op een hoogte van 63 kilometer. Zeven astronauten, onder wie twee vrouwen, vonden de dood. De verkiezingen in Nederland eindigden in een nek-aan-nek race tussen PvdA en CDA. Het CDA kreeg 44 zetels, de socialisten twee minder. Na de verkiezingen is begonnen met een (moeizame) formatie van een PvdA/CDA kabinet. Een drama deed zich voor in gevangenis De Marwei in Leeuwarden. Hier werd een begeleidster met messteken om het leven gebracht door een gedetineerde. Ook in het Gerechtsgebouw in Arnhem was er een incident, maar dit liep met een sisser af. Een Officier van Justitie raakte ernstig gewond bij een gijzeling, die met geweld werd beëindigd. De gijzelnemer werd daarbij gedood. Om in criminele sferen te blijven: Heineken-ontvoerder Cor van Hout werd op straat geliquideerd na een ruzie over een partij drugs. Na deze afrekening in de onderwereld kreeg Cor van Hout een ‘staatsbegrafenis’. Een klassieke lijkkoets met paarden bracht hem naar zijn laatste
(Samenstelling Jelle Jeensma)
T
oneeluitvoering De spelers van toneelvereniging “Sigerswâld” bezorgden het publiek weer een genoeglijke avond op zaterdag 1 februari in dorpshuis De Uthôf. Deze keer was gekozen voor het stuk “Gefaarlijke Oergong” een Friese klucht in drie bedrijven van Froukje Annema. De afgelopen maanden werd er keihard gerepeteerd en dat was duidelijk te merken aan het spel dat door de zeven acteurs en actrices voor het voetlicht werd gebracht. Het speelt zich af in Afke’s Fantastic Fashion, een damesboetiek, gerund door eigenaresse Afke Veenland (Sjoeke van der Meer) en stagiaire Trynke (Ieteke Terpstra). De bovenverdieping is verhuurd aan Harry
rustplaats. Wie wel eens van Phil Spector en de ‘Wall Of Sound’ heeft gehoord, weet dat het hier een legendarische platenproducer betreft. Spector, die de laatste jaren teruggetrokken
8
(Jan Benedictus). Harry z’n nieuwe vriend Theo (Sietze Bouma) trekt bij Harry in en de verhuizing moet door de winkel worden gedaan, wat een hilarisch tafereel is op het toneel. Eigenaresse Afke Veenland heeft het moeilijk met haar menopauze en haar man Herman (Atze Benedictus) ziet het ook niet meer met haar zitten. Als er bij buurvrouw Betty (Nanda Dijkstra) in haar broodjeszaak ingebroken wordt, besluiten Afke en Trynke in de winkel te slapen. Herman is toe aan een nieuwe uitdaging in de liefde en nodigt Linda (Ina Dijkstra), een meisje van de Escortservice uit in de kledingshop van Afke. Net die avond liggen Afke en Trynke in de winkel te slapen, dus dat wordt nog een spannende boel. Uiteindelijk komt toch alles nog op zijn pootjes terecht. Na afloop kon er nog gedanst worden op live muziek. Het bleef nog lang gezellig tot in de late uurtjes.
is tot het tienvoudige sneller dan via het modem. Niet alleen diegene die een kabelaansluiting heeft, maar bijna iedereen in Siegerswoude kan via dit systeem internetten. Dit is mogelijk, daar het signaal niet alleen via de kabel maar grotendeels doormiddel van radiogolven in verbinding staat met een proxyserver, die weer in verbinding staat met een satelliet op 36000 kilometer hoogte. Dit betekent wel dat er hier en daar een antenne van ca. 6 à 7 meter hoog geplaatst moet worden. Binnenkort zal er een enquête in het dorp komen om te analyseren hoeveel gegadigden er zijn voor dit systeem. Dit alles komt onder het beheer van de Stichting Kasio die ook de kabel-tv beheert. Het bestuur is op dit moment bezig om alle kosten in kaart te brengen zodat er een redelijk tarief berekend kan worden. In een volgende editie zullen we, nadat de proeffase is afgesloten, hier nader op ingaan. Het bestuur van Stichting Kasio
I
nternet in Siegerswoude Vanaf het begin dat er in Siegerswoude kabel-tv is aangelegd, was er al sprake van dat er op termijn ook internet via de kabel tot de mogelijkheden moest worden gerekend. Meerdere malen was het bijna zover dat dit gerealiseerd kon worden, maar telkens kwam er door faillissementen of ontwikkelingsproblemen een kink in de kabel. Maar nu is het dan zover dat er proefgedraaid wordt met internet via satellietontvangst. Dit houdt in dat er geen telefoonaansluiting meer nodig is, om op het web te komen. Daarnaast kan het abonnement met de internetprovider worden opgezegd daar het mogelijk is om uw e-mail via de domeinnaam ……@Siegerswoude.org te ontvangen. De snelheid van het internetten
Wat is je naam? Dick van Luik. Ik woon aan de Lytse Leane in Frieschepalen Welke sport beoefen je? Ik ben al vijftien jaar lid van biljartclub De Trochstompers in Frieschepalen. Een half jaar nadat Jan Martin Zwanenburg en Hepke Tel de club hebben opgericht, ben ik erbij gekomen. De meeste bestuurstaken neem ik zelf voor mijn rekening. Dat 9
Biljarters van het eerste uur, van links naar rechts: Albert Jeensma, Fedde Eppinga, Hepke Tel, Dick van Luik en Jan Boonstra
brengt wel wat werk met zich mee, maar we zijn met 24 leden een bescheiden club, zodat het meevalt. Welke spelsoorten beheers je? Driebanden en libre. Driebanden is moeilijker, hiervoor is meer inzicht, gevoel en techniek nodig. Bij het driebanden ligt het algemeen gemiddelde tussen 0,3 en 1. Ik zit gemiddeld op 0,5, kenners weten dan genoeg. Biljarten vind ik nog altijd een attractieve en ontspannende sport, waarbij concentratie belangrijk is. De toppers volg ik ook. Ik heb Raymond Ceulemans eens een demonstratie zien geven, zulke spelers zijn natuurlijk een klasse apart.
bestaat uit beginnelingen tot de betere spelers en speelt alleen libre. Blij zijn we met onze acht dames, die eveneens libre spelen. Onze biljarters spelen onderlinge competities, dus tegen elkaar, van september tot december en van januari tot half mei in Café 1913. Ook houden we ieder jaar een onderling kersttoernooi (de laatste keer gewonnen door Sietse van der Wal) en ontmoeten we andere biljartclubs. In omringende dorpen als Bakkeveen, Ureterp, Gorredijk, Drachtstercompagnie en Beetsterzwaag zijn ook clubs. Biljarters zijn een apart volkje, niet te vergelijken met voetballers. Ze weten van elkaar hoe ze spelen en wat de resultaten zijn”.
Hoe beoefenen de clubleden hun sport? Er zijn drie categorieën. De A-groep bestaat uit gevorderde spelers die de hogere gemiddelden halen. De Agroep speelt driebanden en libre. Hier zit ik zelf ook bij. De B-groep
Is biljarten een sociale tijdspassering? Reken maar, er wordt niet alleen serieus gespeeld, maar ook een lekker potje bier gedronken. Ieder jaar gaan we met z’n allen op stap, niet om te biljarten maar om een gezellige activiteit te ondernemen.
10
Ben je bij andere biljartclubs actief? Ik speel ook als driebander bij Cue Action in Drachten en kom uit in de competitie van de Koninklijke Nederlandse Biljartbond. Hier gaat het officiëler aan toe dan bij de Trochstompers. De resultaten zijn belangrijker. In Frieschepalen staan toch meer de gezelligheid en een ontspannen sfeer voorop.
Flagstaff om te bouwen aan een basisschool. Bolivia is een van de armste landen van Zuid-Amerika. Negen van de tien gezinnen in de dorpen maken zich dagelijks zorgen of ze wel genoeg te eten hebben; kinderen sterven onnodig aan eenvoudige kinderziekten. Onderwijs is een van de voorwaarden voor een stabiele ontwikkeling in een dorp of stad. In het dorp Murillo wordt daarom een onderwijscentrum gebouwd waar programma’s worden gestart op het gebied van landbouw en veeteelt. Door het bieden van goed onderwijs kan er efficiënter worden gewerkt, waardoor de voedselproductie zal stijgen. In Jamaica gaat de groep aan een school bouwen in het dorpje Flagstaff. Vorig jaar bouwden deelnemers samen met de lokale bevolking aan de klaslokalen van de school. Maar de school voldoet nog niet aan de voorwaarden van de Jamaicaanse overheid. Er zijn nog toiletten, een keuken en een kantoor nodig. Pas dan wil de overheid voor betaalde leerkrachten zorgen, die natuurlijk van belang zijn om de kinderen goed onderwijs te kunnen geven. De doelstelling die World Servants Europe met haar projecten beoogd is tweeledig. Aan de ene kant willen ze daadwerkelijk hulp bieden aan onze medemens in nood en aan de andere kant willen ze de deelnemers laten ervaren hoe het is om in een ontwikkelingsland te leven. In de zomer zal er een reisverslag te lezen zijn van de beide dames, hoe het is om drie weken te leven en te werken in een ontwikkelingsland. Hoe hebben ze de cultuur, het geloof en het bouwen aan het project ervaren. En hebben ze een bredere kijk op het leven gekregen en de wereld om hun heen. “Bouwen aan jezelf door te bouwen voor een ander”
Hoe zie je toekomst van de biljartsport in het dorp? Het ledenaantal blijft ongeveer op hetzelfde peil. Tegen sommige tegenstanders speel ik al jarenlang, dan is de verrassing er toch wel een beetje af. Je weet precies hoe hoog het niveau van iemand is. We zouden er graag wat meer jeugd bij willen hebben, maar die is niet echt geïnteresseerd in het biljarten. Jammer, omdat het toch een leuke en uitdagende sport is.
W
orld Servants Een groep jongeren uit deze regio gaat in de zomer deel uitmaken aan een project van World Servants. World Servants is een organisatie die mensen wil helpen in ontwikkelingslanden, door middel van het maken van gebouwen. In het vorige Pompeblêd heeft u al kunnen lezen, wat het precies inhoudt en wat voor acties ze hebben ondernomen om zoveel mogelijk geld binnen te krijgen. De groep gaat verdeeld over twee projecten mee, namelijk Bolivia en Jamaica. Zo zullen Ester Reitsma uit Frieschepalen naar Bolivia en Reinilde Eppinga uit Siegerswoude naar Jamaica gaan. De groep van Bolivia gaat van 4 tot 26 juli naar Murillo. Zij gaan daar een onderwijscentrum bouwen. Van 3 tot 25 augustus gaat de groep van Jamaica naar
11
De groep jongeren uit deze regio van World Servants
Bakkeveen. We varen vanuit de haven van Oldelamerbrug via Echten naar Sloten, waar wordt aangelegd. Er gaan drie verpleegkundigen mee. Er is muziek aan boord en ’s middags hebben we een verloting. We gaan met bussen naar Oldelamerbrug. Een bus met lift geschikt voor mensen in een rolstoel en een gewone bus. De kosten zijn 20 euro per persoon. Wilt u deze dag mee? Graag even bellen, dan wordt u niet vergeten. Wacht niet te lang. Er is altijd veel belangstelling voor. Als er zich meer mensen opgeven dan mee kunnen, dan zullen wij u helaas op de reservelijst moeten zetten. Wij hopen dat u daar begrip voor heeft. U kunt zich opgeven bij: G. Beute, telefoon: 0512-301583. Mochten er vrijwilligers zijn die zich aan willen sluiten bij de Zonnebloem, dan kunnen die bellen met bovenstaand nummer. U bent van harte welkom
D
orpshuis in Frieschepalen te klein Naar aanleiding van dit schrijven in de Leeuwarder Courant van 28 december 2002, wil ik bevestigen dat dit inderdaad waar is. Wel wil ik herroepen, dat enkele zinsneden in dit verhaal, zoals dat de voetbalclub niet wil wijken voor andere activiteiten, niet door mij gezegd zijn. Vele positieve zaken over het dorp zijn door mij in het interview verteld, maar daarvan stond niets in de krant, jammer, maar helaas. Johannes Dijkstra
P
De dagboottocht van de Zonnebloem is dit jaar op maandag 28 april 2002. Deze dagboottocht organiseren wij voor mensen uit Ureterp, Frieschepalen, Siegerswoude, Wijnjewoude en
lattelânsfroulju: de ôfdielingen byelkoar Ofdieling Fryske Peallen wie ús gastfrou dizze jûn, de 4e febrewaris en it waard 12
gesellich fol yn it sealtsje fan de Dobber, al wie de glêdens noch net alhiel fan’e dyk. Der wie in frjemde ein yn it byt, frou Gildemacher út ‘e Jouwer skarrele der om yn it Fryske tenú en noch wol it tenú, dat de breid tidens de heuchlike dei eartiids droech. It wie in moai gesicht en sy begûn mei te fertellen, dat men eartiids by besûndere gelegenheden in protte oandacht skonk oan de klaaiïng, lykas wy no ek noch dogge as wy in jûn fuortgeane. Mar wy ha it gâns makliker, want ear’t sy yn tenu is, is der wol mear as in oere om! Sy toande ús fan ûnderen ôf de ûnderbroek mei it kantsje, de wite breidene hoazen [hiel fyn breide, op priem nû. 1], de effen sierrok mei dêroerhinne de jurk. Dy bestie út in lange, brede rimpelrok en in strak lyfke mei in tipdoek fan kant dêr op. Oer de rok siet noch in kanten skelkje. Op de holle hie se in earizer fan goud mei de wite floddermûtse der oerhinne. Dit wie de dracht fan sa om 1830 hinne. Dêrfoar wie de Biedermeier styl yn de moade, dat wie gans bleater. Alles wie no goed ofsletten, mar der sieten wol geheime iepeningen yn de naden! Dit wie har breidsjurk en dan is der meast ek in brêgeman yn’t spul. Dy wol syn breid ek wolris neier undersykje fansels! Oer it earizer fertelde se noch, dat it feitlik nearne oars ta tsjinne dan it fêsthâlden fan de mûtse, dy’t der under siet. Oer it breedgouden en smelgouden earizer falt noch wol wat te fertellen, en dat de minder riken der wolris in koperen op nei holden is minder bekend. De jurk dy’t frou Gildemacher oanhie wie fan in kleurich rútsjes stofke, mar letter, tidens en nei de lânbou krisis runen de froulju yn it swart. By de jurk hearden ek de attributen, it swarte taske mei sulveren gasp en it sydsulver, de froulju hiene de naaidoaze as’t wiere om ‘e mul! En dan dy moaie knoppen oan it earizer en de keunstige plooikes fan de floddermutse, wat in sier!
Wat rinne de froulju der no al oars by! Foardat it oan de houliksdei ta is, moat men earst ferkearing krije. Der binne meardere moochlikheden om mei in jongeman of faem yn de kunde te kommen. In protte spile him ôf op it iis of by ferieningen; de aldelju sochten de kandidaten ek wol byelkoar [ buthusrutsjes waarden telt of de molkbussen oan de dyk] en ek waarden der wol adfertinsjes pleatst. De merke wie fansels ek in gaadlik plak en yn Gaasterlân hiene je de wyldemerk, dêr waarden ek steltsjes koppele. As der dan in steltsje wie moast der frijd wurde, meastal op sneintejun en dat moast ek wer gean neffens de regels. Sosjale kontrole genôch! It oansyk koe op ferskillende manieren, de jongeman koe in pinning oanbiede of de knotte doek of kistke en as it spul oannaam waard, wie it beslút fallen! As it steltsje de lapen gear smite woe waard dat goed fan te foaren oankundige en ofroppen fan de preekstoel. Faak trouwde men yn maaie, de tolfde hie in spesjale betsjutting. En dan de feesten, apart foar de âlderen en de jongeren, in wike as trye lang. En der moast traktearre wurde! By dy feesten kaam it sulver by de rikelju op tafel en by de earmere lju wie it ierdewurk dat de tafel sierde, mar der waard goed iten en dronken! De brêgeman krige in fersierde piip [ het is geen man die niet roken kan]en de breid moast har linnenkast toane op de “gearjift” mei har freonen en freondinnen. Yn de wâlden wie de trouwerij ornaris gâns beheinder, men trouwde dêr ek wol oer de putheak. Wat levert dat allegearre in fertelstof op, us gast wie noch lang net utfertelt doe’t it tsien oere wie, mar ek de oanwezigen sels kamen mei nijsgjirrige bydragen, dêr’t frou Gildemacher gau notysje fan makke. In moaie oanfulling op har repertoire! Doe fertelde se noch wat oer de boerebrulloft op’e Jouwer en dat men dêr as gast ek oanwêzich wêze koe. In 13
bysûndere jûn dy’t der goed ynfallen is! Ôfd.Sigerswâld, Pj. Idsinga- Vellenga.
Er staan weinig prijzen vermeld in de catalogus, maar wel hierin wordt aangekondigd dat plastic emmers f. 3,50 kostten. Een wasmachine/centrifuge werd aangeprezen voor f. 149,50. Op de afbeelding is te zien, dat de techniek sinds 1959 bepaald niet stil heeft gestaan!
W
asmachine en centrifuge voor 150 gulden Mevrouw Van der Iest van de Tolheksleane reikte de redactie een aardig stuk historie aan. Ze had nog een herfstcatalogus van warenhuis Marten de Jong in haar bezit en dacht dat wij hier nog wel iets mee konden. Dank hiervoor! Deze catalogus is van september 1959 en wordt door de eigenaar ingeleid met de tekst: ‘Deze uitgebreide gids van goederen, die wij u uit voorraad kunnen aanbieden, bevat weer een schat van artikelen, welke wij voor scherp concurrerende prijzen verkopen.’ Het warenhuis van Marten de Jong was in die tijd gevestigd aan de Hearsterwei. De oudere lezers zullen zich ongetwijfeld herinneren, dat Frieschepalen in die tijd een levendige middenstand had met allerlei kleine bedrijfjes, die wonderlijk genoeg toch levensvatbaar bleken. Marten de Jong (hij woont tegenwoordig in Drachten) geeft een aardige bloemlezing van de artikelen die zijn warenhuis te koop aanbood. Een kleine greep hieruit: aardappelschepvorken, busboenders, cakevormen, drinktorens, eierstellen, figuurzaaggereedschap, gootsteenvergieten, haarsnijmachines, inmaakglazen, klompsokken, luiwagens, mayonnaisekloppers, noodleden, ogen en haken, putskettingen, radiotangen, schoorsteenkraaikapjes, tuimelzeefjes, varkensringtang, waterdiefjes en zeisstrekels. Je kon het zo gek niet bedenken, of het was wel te koop in Het Warenhuis. Er was ook een afdeling speelgoed. De wervende tekst: “Steeds het nieuwste, grote sortering en lage prijzen’’ moest de kooplustige dorpsgenoten inspireren de beurs te trekken voor hun kroost.
I
nzameling oud papier Op de volgende data wordt het oud papier binnen de bebouwde kom weer ingezameld: Donderdag 13 maart c.b.s. De Foarikker Donderdag 10 april o.b.s. De Skâns
14
V
relatie werd met de nieuwe shirts weer onderstreept. De prestaties kunnen in het nieuwe tenue snel komen; VKC 1 speelt mee in de strijd om het kampioenschap en VKC 2 speelt goed mee, na de promotie van vorig jaar.
erdwaalde instructie? Op één van de binnengekomen e-mails troffen we onder aan de bladzijde de volgende gebruiksaanwijzing aan: Gebruik van de afwasmachine Deur open en afwasmiddel in kleine vakje doen en dichtschuiven tot het klikt. Deur dicht en de grote knop op deur links indrukken en rechts op de deur de knop waar 35 graden op staat indrukken en hij begint . De redactie heeft gemeend deze instructie te moeten plaatsen, zodat degene waar deze aanwijzing voor bestemd is, alsnog de afwasmachine kan aanzetten!!!!
I
t ferhaal fan Foeke “Do moast dy foarstelle dast yn in lyts hokje fan sa’n 90x90, op in wiete flier stiest en krekt de, neffens-dyn-gefoel-tekoarte-doar op “ticht” dien hast en dyn tas op it bankje set hast… Njonken dy hearst in frommis hymjen en pûsten, do hearst (en sjochst yn tinzen) in handoek fan boppe nei beneden oer har bleate rêch gean…. De gewoane lûden by it wyklikse oerke yn it swimbad. Sels dochst de trui oer de holle, it himd út, de skuon út, sokken út, boppebroek út en dan is ’t oan ’e ûnderbroek ta… De swimbroek leit al klear om der sa yn te stappen…
VKC
1 en 2 in het nieuw De twee selectieteams van VKC zijn in het nieuw gestoken door sponsor AROB antennebouw uit Siegerswoude. Rolf Edens van AROB Antennebouw sponsort al enkele jaren VKC 1 en 2. Deze goede
Staand vlnr: Rolf Edens (sponsor), Otto van Zanden (coach), Auke Wiering, Bart Dijk, Siemen van der Meulen, Anke Janssen, Gerbrant van den Hengel, Tea Keidel, Tim Huijgen, Anneke Spa, Herwin van den Hengel, Bettie Haisma, Roelof Wiering, Rolien Benedictus en Foppe Benedictus. Gehurkt vlnr: Sietse Bouma, Engbert Henk Wiering, Sanne van den Hengel, Rixt Haak, Karin Koning, Bettie Venema, Freerkje Liefferink en Cobi van Kammen. 15
Wylst op bleate fuotten, dochs noch efkes in each slachst op ’e skoattel fan it doarke, litst ek it lêste stik klean sakje, mei dyn efkterein nei de doar ta; it wisse foar it ûnwisse… Dan wurdst ynienen, ûnder it doarke troch, fan efteren yn ’e hakken knipt! Soks taast dy, op dat momint, suver oan yn dyn manwêzen. Ik haw dan ek stevich “au” roppen. Op dat stuit tagelijk bliid dat ik myn doarke op ’e skoattel wist. Net dat it gjin besjen lije kin, mar men moat fuort gjin drokte ha is ’t net sa?! Ik wit net oan wa en werom ’t ik dit kontakt te tankjen hie. No haw ik wol in idee wa ’t op dizze wize my benei kaam; ik gean der fanút dat it it frommiske fan it klaaihokje njonken my wie…. Om ’t ik noch frij feint bin, tink ik dat ik d’r mar wat hoeden mei omgean moat, want ik wol ’t leafst gjin bok sjitte …..” “No wit Freerkje d’r wol mear fan, mar de “hakkepakker” moat har d’r mar mei rêde! Freerkje
Donderdag Knutselclub van 14.00 – 16.30 uur. Woensdag Step Callanetics van 19.00 – 20.00 uur. Woensdagmiddag Streetdance 4 t/m 8 jaar van 16.00 – 16.45 uur; 9 t/m 11 jaar van 17.00 – 17.45 uur; 12 t/m 15 jaar van 18.00 – 18.45 uur. 27 februari Bibliobus 8.30 – 9.05 uur BBS; 9.10 – 9.40 uur; OBS; 1 x in de 14 dagen. 27 februari Stijldansen 20.00 uur. 28 februari Filmavond De Kameleon. Zonnebloemen maken 2 Zonnebloemen op een steen. De zonnebloemen zijn gemaakt van lood in combinatie met textiel-verharder. Start: dinsdag 11 maart om 19.30 uur. Kosten: 18,00 euro (incl. materiaal). Docent: Alie Westra Opgave: Janny van Dijk, tel. 0512-301489.
I O
verzicht activiteiten Doarpshûs ‘’De Dobber” Frieschepalen 14 maart 2003, Autopuzzelrit 11 april 2003, Disco 17 mei 2003, Feestavond 9 mei 2003, Disco
D
orpsagenda Dorpshuis De Uthôf Siegerswoude Maandag Ouderengymnastiek van 15.30 – 16.30 uur. Dinsdag-, woensdag- en donderdagmorgen Peuterspeelzaal van 8.30 – 11.15 uur. Dinsdag Speel-o-theek van 15.00 – 16.30 uur.
t Byehûs Onze peuterspeelzaal “ It Byehûs ” is gevestigd in het dorpshuis in Siegerswoude. Uw peuter wordt vanaf een leeftijd van 2 jaar toegelaten, u kunt uw peuter aanmelden bij Aukje Kooi, tel.: (0512) 30 29 81. Onze openingstijden zijn dinsdag- en donderdagochtend van 8:30 uur tot 11:15 uur. Uw peuter is van harte welkom. Peuterspeelzaal “ It Byehûs “
16
Kerkdiensten Chr. Gereformeerde Kerk Siegerswoude/De Wilp
Preekroosters Frieschepalen/ Kerkdiensten Gereformeerde kerk Siegerswoude/ De Wilp
23 februari 9.30 uur ds. M. Visser H.A., 14.30 uur ds. M. Visser, Nabetrachting H.A.
23 februari 9.30 uur ds. Groenewegen 14.00 uur ds. Riepma, Gerkesklooster 2 maart 9.30 uur 14.00 uur 9 maart 9.30 uur 14.00 uur
ds. J.B. Hoornenborg ds. J.B. Hoornenborg
14.00 uur 23 maart 9.30 uur 14.00 uur
30 maart 9.30 uur 14.00 uur
ds. M. Visser ds. M. Visser
9 maart 9.30 uur 14.30 uur
ds. M. Visser ds. M Visser
12 maart 14.00 uur 19.00 uur
ds. J.B. Hoornenborg ds. Eigenhuis, Oldekerk
12 maart Biddag voor gewas en arbeid 19.30 uur ds. J.B. Hoornenborg 16 maart 9.30 uur
2 maart 9.30 uur 14.30 uur
de
ds. M. Visser ds. M. Visser , dankdag
“Krobbedobbe” Frieschepalen
Adres: De Bodding 12, Frieschepalen, tel.: (06) 15 47 13 47. Geopend op maandag-, dinsdag-, woensdag- en vrijdagochtend van 8.30 -11.00 uur. Maximale groepsgrootte: 15 kinderen. Leidster: Ineke Geertsma, Foarwurk 3, 9248 SK Siegerswoude, tel.: (0516) 54 18 93. Kinderen kunnen worden ingeschreven vanaf 1½ jaar, bij de leidster of op de speelzaal. Bij plaatsing wordt de leeftijd van 2½ jaar aangehouden. Toelating geschiedt in volgorde van opgave.
ds. J.B. Hoornenborg ds. v.d. Veer, Aduard ds. Berghuis gezinsdienst m.m.v. gospelgroep “Levend Water” ds. J.B. Hoornenborg ds. v.d. Veer, Aduard
17
