Sustainable development goals The road to dignity by 2030 Ending Poverty, Transforming all Lives and Protecting the Planet = De weg naar waardigheid, Armoede beëindigen, alle levens veranderen en de aarde beschermen 1. Armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal 2. Honger beëindigen, betere voeding en duurzame landbouw promoten 3. Gezondheidszorg en welzijn voor iedereen 4. Onderwijs voor iedereen (met de focus op gelijke kansen en levenslang leren) 5. Gelijke rechten voor meisjes en vrouwen 6. Schoon water en sanitair voor iedereen, nu en in de toekomst 7. Toegang tot betaalbare en duurzame energie voor iedereen 8. Duurzame economische groei, waardig werk voor iedereen 9. Infrastructuur uitbouwen, duurzame industrialisatie, innovatie stimuleren 10. Ongelijkheid in en tussen landen verminderen 11. Steden veilig, weerbaar en duurzaam maken 12. Duurzame consumptie en productie verzekeren 13. Klimaatverandering tegengaan en de gevolgen ervan aanpakken 14. Duurzaam gebruik van de zeeën 15. Bescherming en herstel van de ecosystemen, duurzaam beheer van bossen, bodem en biodiversiteit 16. Veilige samenlevingen waar iedereen een plaats in heeft, betrouwbare publieke diensten en rechtspraak voor iedereen 17. Het wereldwijde partnerschap versterken en laten heropleven om deze doelen te bereiken
Lesmodule ontwikkeld in het kader van het educatieve project 'Traje©t post 2015 - The Future We Want' met de steun van
1
De armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal.
X
2
De honger beëindigen, betere voeding en duurzame landbouw promoten. Gezondheidszorg en welzijn voor iedereen.
X
3
X
X
X
5
Onderwijs voor iedereen (met focus op gelijke kansen en levenslang leren). Gelijke rechten voor meisjes en vrouwen.
6
Schoon water en sanitair voor iedereen, nu en in de toekomst.
7
Toegang tot betaalbare en duurzame energie voor iedereen.
8
Duurzame economische groei, waardig werk voor iedereen.
9 10
Infrastructuur uitbouwen, duurzame industrialisatie en innovatie stimuleren. De ongelijkheid in en tussen landen verminderen.
11
De steden veilig, weerbaar en duurzaam maken.
12
Duurzame consumptie en productie verzekeren.
13
De klimaatverandering tegengaan en de gevolgen ervan aanpakken.
14
Duurzaam gebruik van de zeeën.
X
15
Bescherming en herstel van de ecosystemen, duurzaam beheer van bossen, bodem en biodiversiteit. Veilige samenlevingen waar iedereen een plaats in heeft, betrouwbare publieke diensten en rechtspraak voor iedereen. Het wereldwijde partnerschap versterken en laten heropleven om deze doelen te bereiken.
X
4
16 17
X
X
X X X
X X
Dit is de meest logische invulling van het schema. Uw leerlingen kunnen er evenwel andere opvattingen op na houden. Dit schema is dan ook een uitnodiging om na te denken en te discussiëren. Geen absolute waarheid.
X
1
De armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal.
2
De honger beëindigen, betere voeding en duurzame landbouw promoten. Gezondheidszorg en welzijn voor iedereen.
3
5
Onderwijs voor iedereen (met focus op gelijke kansen en levenslang leren). Gelijke rechten voor meisjes en vrouwen.
6
Schoon water en sanitair voor iedereen, nu en in de toekomst.
7
Toegang tot betaalbare en duurzame energie voor iedereen.
8
Duurzame economische groei, waardig werk voor iedereen.
9 10
Infrastructuur uitbouwen, duurzame industrialisatie en innovatie stimuleren. De ongelijkheid in en tussen landen verminderen.
11
De steden veilig, weerbaar en duurzaam maken.
12
Duurzame consumptie en productie verzekeren.
13
De klimaatverandering tegengaan en de gevolgen ervan aanpakken.
14
Duurzaam gebruik van de zeeën.
15
Bescherming en herstel van de ecosystemen, duurzaam beheer van bossen, bodem en biodiversiteit. Veilige samenlevingen waar iedereen een plaats in heeft, betrouwbare publieke diensten en rechtspraak voor iedereen. Het wereldwijde partnerschap versterken en laten heropleven om deze doelen te bereiken.
4
16 17
MDGs
SDGs
Wanneer?
2000-2015
2016-2030
Thema?
Armoede
Duurzame ontwikkeling
Wie?
Verenigde Naties
Participatief proces
Waar?
Ontwikkelingslanden
Universeel
Aantal
8 doelstellingen
17 doelstellingen
De MDGs waren beknopt en begrijpelijk. Je kan ze met weinig woorden beschrijven en gemakkelijk onthouden.
De MDGs waren concreet en meetbaar. Elke doelstelling bevatte een streefcijfer. De resultaten zijn meetbare gegevens, er is geen politieke of ideologische discussie mogelijk.
Ontwikkeling is een complex proces. Er zijn veel belangrijke en urgente thema’s en er zijn veel mogelijke oplossingen. De focus op acht thema’s heeft geholpen om prioriteiten te stellen en de samenwerking gestimuleerd.
Een aantal belangrijke oorzaken van armoede kwamen niet aan bod: oorlogen en conflicten, migratie, oneerlijke handel, klimaatverandering, …
De wereld is erg veranderd in vijftien jaar. Nieuwe thema’s vragen onze aandacht. De klimaatverandering is duidelijk voelbaar en moet dringend aangepakt worden. De ongelijke verdeling van de rijkdom neemt voortdurend toe. De MDGs gingen vooral over de ontwikkelingslanden. Maar in een geglobaliseerde wereld beperken problemen zich zelden tot één land (bv. klimaat, oorlog, migratie …). Bovendien hebben ook de rijkere landen belangrijke problemen waaraan dringend gewerkt moet worden.
Door de MDGs te ondertekenen toonden alle landen dat ze internationale solidariteit belangrijk vinden. Toch investeerden ze uiteindelijk veel minder in ontwikkelingssamenwerking dan beloofd. Er zouden straffen moeten volgen als landen hun beloftes niet nakomen.
De MDGs waren ontworpen door een team experten van de VN. Die waren vooral afkomstig uit rijkere landen, terwijl de problemen zich voornamelijk in armere landen situeerden. Iedereen zou betrokken moeten zijn bij het kiezen van prioriteiten en suggereren van oplossingen.
Commentaren bij de MDGs
Pos./neg.
Ook voor SDGs
Niet voor SDGs
De MDGs waren beknopt en begrijpelijk. Je kan ze met weinig woorden beschrijven en gemakkelijk onthouden.
De MDGs waren concreet en meetbaar. Elke doelstelling bevatte een streefcijfer. De resultaten zijn meetbare gegevens, er is geen politieke of ideologische discussie mogelijk.
Ontwikkeling is een complex proces. Er zijn veel belangrijke en urgente thema’s en er zijn veel mogelijke oplossingen. De focus op acht thema’s heeft geholpen om prioriteiten te stellen en de samenwerking gestimuleerd.
Een aantal belangrijke oorzaken van armoede kwamen niet aan bod: oorlogen en conflicten, migratie, oneerlijke handel, klimaatverandering …
De wereld is erg veranderd in vijftien jaar. Nieuwe thema’s vragen onze aandacht. De klimaatverandering is duidelijk voelbaar en moet dringend aangepakt worden. De ongelijke verdeling van de rijkdom neemt voortdurend toe.
De MDGs gingen vooral over de ontwikkelingslanden. Maar in een geglobaliseerde wereld beperken problemen zich zelden tot één land (bv. klimaat, oorlog, migratie …). Bovendien hebben ook de rijkere landen belangrijke problemen waaraan dringend gewerkt moet worden.
Door de MDGs te ondertekenen toonden alle landen dat ze internationale solidariteit belangrijk vinden. Toch investeerden ze uiteindelijk veel minder in ontwikkelingssamenwerking dan beloofd. Er zouden straffen moeten volgen als landen hun beloftes niet nakomen.
De MDGs waren ontworpen door een team experts van de VN. Die waren vooral afkomstig uit rijkere landen, terwijl de aan te pakken problemen zich voornamelijk in armere landen situeerden. Iedereen zou betrokken moeten zijn bij het kiezen van prioriteiten en suggereren van oplossingen.
tabel kritiek op MDGs-‐SDGs (leeg)
Commentaren bij de MDGs
Pos./neg.
De MDGs waren beknopt en begrijpelijk. Je kan ze met weinig woorden beschrijven en gemakkelijk onthouden. De MDGs waren concreet en meetbaar. Elke doelstelling bevatte een streefcijfer. De resultaten zijn meetbare gegevens, er is geen politieke of ideologische discussie mogelijk. Ontwikkeling is een complex proces. Er zijn veel belangrijke en urgente thema’s en er zijn veel mogelijke oplossingen. De focus op acht thema’s heeft geholpen om prioriteiten te stellen en de samenwerking gestimuleerd. Een aantal belangrijke oorzaken van armoede kwamen niet aan bod: oorlogen en conflicten, migratie, oneerlijke handel, klimaatverandering, … De wereld is erg veranderd in vijftien jaar. Nieuwe thema’s vragen onze aandacht. De klimaatverandering is duidelijk voelbaar en moet dringend aangepakt worden. De ongelijke verdeling van de rijkdom neemt voortdurend toe. De MDGs gingen vooral over de ontwikkelingslanden. Maar in een geglobaliseerde wereld beperken problemen zich zelden tot één land (bv. klimaat, oorlog, migratie …). Bovendien hebben ook de rijkere landen belangrijke problemen waaraan dringend gewerkt moet worden. Door de MDGs te ondertekenen toonden alle landen dat ze internationale solidariteit belangrijk vinden. Toch investeerden ze uiteindelijk veel minder in ontwikkelingssamenwerking dan beloofd. Er zouden straffen moeten volgen als landen hun beloftes niet nakomen. De MDGs waren ontworpen door een team experts van de VN. Die waren vooral afkomstig uit rijkere landen, terwijl de aan te pakken problemen zich voornamelijk in armere landen situeerden. Iedereen zou betrokken moeten zijn bij het kiezen van prioriteiten en suggereren van oplossingen.
Ook voor SDGs
Niet voor SDGs X
+ (1)
X
+
X (3)
X
-‐
X
-‐
X
-‐
X
+ -‐ (2)
X (4)
-‐
X
+
(1) Deze kritiek wordt doorgaans als positief gezien. En dat is ze ook, maar er is wel een valkuil. Cijfers zijn vaak makkelijk te manipuleren en worden meestal mooier voorgesteld dan ze zijn (zie les 1). En sowieso is meten in erg arme regio’s geen sinecure. (2) Het ondertekenen van de MDGs was een duidelijk signaal. Het is positief dat de wereldwijde armoede als een belangrijk probleem erkend werd. Maar het vrijblijvende karakter van doelstelling 8 was een grote flater. (3) In de 17 SDGs proberen de wereldleiders uiteraard ook een orde van prioriteit in de vele ontwikkelingsthema’s te steken. Maar het mag duidelijk zijn dat de SDGs een stuk minder focus zullen verschaffen dan de MDGs. (4) Dit is nog steeds niet opgelost. Doelstelling 17 bevat nog altijd weinig concrete afspraken en er is nog geen sprake van afdwingbaarheid of verplichting. Er is wel nog een sprankeltje
tabel kritiek op MDGs-‐SDGs ingevuld
RODE DRAAD KLASGESPREK - COMMENTAREN BIJ MDGS EN SGDS BESPREEK EERST DE VOLGENDE TWEE COMMENTAREN, EEN VERDIEPING VAN DE KENNISMAKING MET DE 17 NIEUWE DOELSTELLINGEN.
De wereld is erg veranderd in vijftien jaar. Nieuwe thema’s vragen onze aandacht. De klimaatverandering is duidelijk voelbaar en moet dringend aangepakt worden. De ongelijke verdeling van de rijkdom neemt voortdurend toe.
Klimaatverandering: SDG13
Een aantal belangrijke oorzaken van armoede kwamen niet aan bod: oorlogen en conflicten, migratie, oneerlijke handel, klimaatverandering …
Klimaatverandering: SDG13 Oorlogen en conflicten: SDG16
Ongelijkheid: SDG10
Oneerlijke handel: SDG2 Migratie: heel kort binnen SDG10
Concludeer dat de focus dus veel breder is dan vijftien jaar geleden: toen stond armoede centraal, nu gaat het om ‘duurzame ontwikkeling’. BESPREEK VERVOLGENS DE VOLGENDE TWEE COMMENTAREN.
De MDGs waren ontworpen door een team experts van de VN. Die waren vooral afkomstig uit rijkere landen, terwijl de problemen zich voornamelijk in armere landen situeerden. Iedereen zou betrokken moeten zijn bij het kiezen van prioriteiten en suggereren van oplossingen.
De MDGs gingen vooral over de ontwikkelingslanden. Maar in een geglobaliseerde wereld beperken problemen zich zelden tot één land (bv. klimaat, oorlog, migratie …). Bovendien hebben ook de rijkere landen belangrijke problemen waaraan dringend gewerkt moet worden.
STA EVEN STIL BIJ HET BEGRIP ‘UNIVERSEEL’. Dit is een antwoord op de commentaar dat er ook in de ‘rijkere’ of ‘ontwikkelde’ landen nog heel wat uitdagingen zijn op het vlak van duurzame ontwikkeling. Welke problemen zien de leerlingen hier bij ons? (Al dan niet binnen de thema's van de MDGs en SDGs). Armoede en honger' in MDG1 wordt bijvoorbeeld 'Betere voeding' in SDG2. Het gaat dus ook over andere problemen die met voeding te maken hebben, zoals overgewicht, diabetes ... GA VERDER MET HET VERSCHIL IN AANTAL: We gaan van 8 doelstellingen met 18 subdoelen naar 17 doelstellingen met 169 subdoelen. De SDGs zijn ook moeilijker te begrijpen of om je iets bij voor te stellen. Wat is ‘duurzame economische groei’? Wat is een veilige stad of samenleving?
De MDGs waren beknopt en begrijpelijk. Je kan ze met weinig woorden beschrijven en gemakkelijk onthouden.
Ontwikkeling is een complex proces. Er zijn veel belangrijke en urgente thema’s en er zijn veel mogelijke oplossingen. De focus op acht thema’s heeft geholpen om prioriteiten te stellen en de samenwerking gestimuleerd.
WE ZIEN NU AL TWEE ‘KAMPEN’ IN DE DISCUSSIE OVER DE SDGS. 1. De groep die vindt dat alle thema’s aan bod moeten komen. Iedereen die werkt aan een betere wereld, moet zich erin herkennen en zijn thema’s erin kunnen terugvinden. De lijst moet vooral volledig zijn. Deze groep is over het algemeen tevreden met de SDGs. 2. De groep die vindt dat het een korte, duidelijke lijst moet zijn, die iedereen goed kan begrijpen en onthouden. Die vindt dat de VN keuzes moet maken en prioriteiten naar voren moet schuiven. We kunnen niet aan alles tegelijk werken. Deze groep heeft natuurlijk veel kritiek op de lange lijst. Sta ten slotte nog even stil bij de laatste twee commentaren.
De MDGs waren concreet en meetbaar. Elke doelstelling bevatte een streefcijfer. De resultaten zijn meetbare gegevens, er is geen politieke of ideologische discussie mogelijk.
Door de MDGs te ondertekenen toonden alle landen dat ze internationale solidariteit belangrijk vinden. Toch investeerden ze uiteindelijk veel minder in ontwikkelingssamenwerking dan beloofd. Er zouden straffen moeten volgen als landen hun beloftes niet nakomen.
Onderzoekers die de meetbaarheid van de SDGs controleerden, hebben vastgesteld dat we slechts op 48 van de 169 doelstellingen echt duidelijke cijfers zullen kunnen plakken. We gaven in les 1 onze bedenkingen bij de focus op cijfers (armoede ≠ minder dan $ 1,25 per dag, gemiddelden geven soms een vertekend beeld …), ze helpen natuurlijk wel om een ‘objectieve’ discussie te kunnen voeren over de doelen en de resultaten. Ook de discussie over de investeringen is nog steeds niet opgelost. Doelstelling 17 bevat nog altijd weinig concrete cijfers en er is geen sprake van afdwingbaarheid of verplichting. Toch is er nog hoop: in juli gaan experts vergaderen in Addis Abeba over de ‘begroting’ van de SDGs (Ethiopië).
Klasgesprek – Commentateren bij MDGs en SDGs