Supermarkten, alleen geliefd bij de consument? Agrivaknet Stuurgroep Varkens
Marc Jansen
Centraal Bureau Levensmiddelenhandel
• • • • • • •
CBL en de branche De Consument Karakteristieken retail Financiele cijfers keten Varkenhouderijsector NL Confrontatie vs dialoog Focus op…
Leden CBL
De supermarktbranche • 260.000 medewerkers
• Omzet 32 miljard euro • Foodomzet 25 miljard euro • 4 miljoen bezoekers per dag
CBL • Het CBL is de belangenbehartiger en spreekbuis van de 4300 supermarkten in Nederland
• Het CBL houdt zich bezig met voedselveiligheid, duurzaamheid, gezondheid, criminaliteit, bereikbaarheid, logistiek, supermarkt CAO en opleidingen.
Consument uitgangspunt (burger stelt randvoorwaarden)
• Smaak – (no. 1, 2, 3)
• Gezondheid – Ingrediënten, voedselveiligheid, volksgezondheid
• Gemak – Verpakking, personalised food
• Duurzaam – dierwelzijn
Retailers missie • De consument voorzien van het juiste product op de juiste plek op het juiste tijdstip tegen de beste prijs • Daarvoor is een stabiele keten nodig in termen van – Volume – Kwaliteit – Prijs
Retail: een zeer competitieve sector Dagelijks stemmen 4 miljoen consumenten met hun hart, verstand en voeten voor hun favoriete winkel, in hun favoriete winkel Sterke concurrentie tussen retailers betekent: • Innovatie (producten, format, service) • Meer keuze voor de consument • Van 800 tot 30.000 verschillende artikelen • Product diversiteit (Bijv. Streekproducten, maaltijden, vers, KW)
• Betere prijzen => variatie inkoopprijzen worden direct doorgegeven in de consumentenprijzen.
De keten => Retailers kopen zelden direct van boeren maar van leveranciers
Het groeiende gat tussen producentenprijs en consumentenprijs is te verklaren uit de vraag van de consument naar producten met meer toegevoegde waarde
Consumer
Bargaining power in the supply chain operating margins in the supply chain (source: Bloomberg and annual reports 2008-2009, figures in bn € and %) Turnover (bn €)
EBITDA
Danone Nestlé Kraft Food Coca Cola Pernod
15.2 75.6 29.1 22.0 7.2
18.4 16.5 14.0 30.3 27.6
Carrefour Auchan Tesco Casino
87.0 39.5 59.7 28.7
5.9 5.7 7.7 6.7
% % % % %
% % % %
Operating margin
14.9 13.6 11.7 26.4 25.6
3.8 3.4 5.5 4.5
% % % % %
% % % %
Analysis Supply chain structure: profitability in food processing 31,0
26,0
EU DE ES FR NL PL PT RO
21,0
16,0
11,0
6,0 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Analysis Supply chain structure: profits in food retail 12,0%
10,0%
8,0% DE ES FR IT PL UK Small countries
6,0%
4,0%
2,0%
0,0%
-2,0% 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Prijsvorming
Kostprijs en opbrengstprijs per kg geslacht gewicht op gesloten varkensbedrijven
Af-boerderij prijzen vleesvarkens
Confrontatie vs Dialoog • Wie profiteert van confrontatie? – Media, politici, boeren, fabrikanten, retailers, consumers??
• Wat kost confrontatie – Miljoenen Euro’s – Vele mensjaren
• Micromanagement • Achterhoedegevecht – Marktwerking blijft drijvende kracht
Bureaucratie van confrontatie • Den Haag en Brussel – Agri, Ent, Sanco, Imco, Comp, Just, …. – EL&I, CPB, EIM, LEI, NMa
• High Level Groups, werkconferenties • Consultants • x 27 • Vergaderingen, enquêtes, beleidsdocumenten, monitoring • Gedragscodes, regelgeving
Klachten ….. En oplossingen • Supermarken zijn groot en machtig – Organiseer je eigen marktmacht • Boeren cooperaties of producenten organisaties • Industrie fuseren, overnemen, samenwerken, niche markt
• Huismerken kopieren A-merken – Innoveer, concurreer, accepteer huismerk als het zoveelste merk
• Toegevoegde waarde verdampt in de keten – Creeer nieuwe toegevoegde waarde, werk samen
• Onzekerheid wet- en regelgeving en GLB – Word er onafhankelijk van
• Oneerlijke handelspraktijken
Ketenrelaties, kijkje in de toekomst • Alle schakels in de keten hebben gemeenschappelijk belang in: – Meer concurrentie – Meer innovatie – Voldoen aan vraag van de consument Multistakeholder dialoog
Multistakeholder dialoog • • • •
Alle schakels in de keten vertegenwoordigd Consensus aanpak Wederzijds respect en open vizier Commitment aan de uitkomst
set van principes van geaccepteerde handelspraktijken
Multistakeholder dialoog • Focus op b2b contractual relations • Principles of Good Practice – – – – – – – –
Consumentenbelangen voorop Contractvrijheid Eerlijk en verantwoord Voorkeur schriftelijke contracten Voorspelbaar Geen onredelijkheden Informatie uitwisseling binnen grenzen wet Ieder eigen ondernemersrisico
Good practice samenwerkingen
Laten we niet focussen op…
Wie is de zondebok
Wie is de underdog
Navelstaren
Laten we focussen op…
