Sunday Smile (2009) Twee mensen, een broer en een zus. Ze praten over vakantie, over schelpen verzamelen en het gevoel van golven tegen je enkels en handen in je nek. Over afscheid en groot worden, over limonade en bloed. Tien jaar na hun jeugdvakantie in Frankrijk reconstrueren broer en zus de feiten. SUNDAY SMILE is een jeugdherinnering. Incest is een thema, maar zonder de rolverdeling van agressor en slachtoffer, zonder de morele component van schuld. De voorstelling spreekt over ervaringen die maatschappelijk delicaat zijn, maar waarmee meer mensen zich kunnen identificeren, dan in het algemeen vermoed wordt. Een niet belerende verbeelding van een gevoelig onderwerp. De titel, SUNDAY SMILE, komt van een nummer van Beirut, de band van Zach Condon. De opgewekte melancholie van die hele plaat, ‘The Flying Club Cup’ was een leidraad bij het schrijven. Het zonnige, dromerige sfeertje, met een hardere ondertoon. Zonder cynisch te worden, ook. We willen het over de liefde hebben, in welke vorm dan ook. De herkenbaarheid van een strandvakantie is erg groot, iedereen is ooit wel een paar dagen aan zee geweest. En net door die beelden, dat bijna universele gevoel te nemen, en daar zo’n vreemde liefde aan toe te voegen, wordt het voor de makers van MARS boeiend; omdat mensen dan echt geprikkeld worden. In witte nachten, werd het klassieke liefdesverhaal van Dostojeweski gespeeld door twee mannen. SUNDAY SMILE wordt opgevoerd door Angelo Tijssens en Sura Dohnke, in een pand in de Rodenbachstraat, in Borgerhout. De hele voorstelling wordt opgevat als een rockconcert. Elke scène in de tekst is een nummer, met een eigen sfeer, een eigen vorm. Niet zo verwonderlijk dus dat er ook muziek gebruikt én gebracht wordt. Tijs Delbeke (ex-Kawada, Louisa's Daughter) schrijft een soundtrack die, samen met de tekst, een film zonder beelden vormt.
tekst/regie spel muziek lichtontwerp productieleiding assistentie dramaturgie grafische vormgeving productie coproductie
Angelo Tijssens Sura Dohnke, Angelo Tijssens Tijs Delbeke David Williamson Marieke Rummens Caterina Pogorzelski Joris Van Poucke MARS Rataplan
Foto’s op aanvraag. MARS wordt in 2008-2009 gesteund door Stad Antwerpen, BAFF en kunstencentrum Rataplan.
MARS vzw Klapdorp 62 B- 2000 Antwerpen
0032 (0) 479 60 10 63
[email protected] www.marsspeelt.be
BIO’S Angelo Tijssens (1986) studeerde aan de Toneelklas Dora van Der Groen en aan de Woordafdeling van het Herman Teirlinck Instituut. Als drijvende kracht achter MARS speelt, schrijft en regisseert hij er de boel bij elkaar op uiterst talentvolle wijze. Hij is als maker ook werkzaam bij BAFF, Rataplan en eerder bij De Werf. Eerdere producties van zijn hand waren o.a. Witte Nachten (2007), Hall (2008) en Bildbeschreibung (2008). In Sunday Smile speelt hij de broer, niet de zus.
Sura Dohnke (1980) wordt door de Londense theaterscène omschreven als een ‘diverse and engaging performer’. Ze studeerde aan het LAMDA (The London Academy of Music and Dramatic Art) en later aan de Central School of Speech and Drama (University of London). Ze acteert zowel op de theaterscène - o.a. Date me (2007) en Le bel indifferent (2006) -, als in films - o.a. Any way the wind blows (2003). Na Sunday Smile zal ze ook te zien zijn in de volgende MARS productie, De postume werken # 2 (2009).
Tijs Delbeke (1984) speelt muziek en geen klein beetje. Na studies Nederlands, Engels, Spaans en een anderhalf jaar onderzoek aan de Universiteit Antwerpen, maakte hij toch de keuze zich volledig en integraal met muziek bezig te zijn. De goede keuze, bleek al snel. Als muzikale duizendpoot (gitaar, piano, viool, bas, trombone, zang) is hij onder andere actief bij Louisa’s Daughter, Käthes Schmerz en Sopha, en draaide hij een tijdlang mee bij Kawada. Verder creëert hij muziek voor theater en film. Voor Sunday Smile componeerde hij muziek met gebruik van een loopstation. Voor Sunday Smile componeerde hij muziek met behulp van reële en minder reële instrumenten. Mooie, foute, hippe, platte en/of lekkere deunen, maar steeds getuigend van groot vakmanschap.
David Williamson (1983) studeert momenteel audiovisuele kunsten (richting fictie) aan SintLukas te Brussel. Daarvoor spendeerde hij een aantal jaren aan de universiteit in Utrecht om er theater-, film- en televisiewetenschappen te studeren. Tussen de studies door houdt hij zich bezig met techniek/lichtontwerpen, zo ook voor Sunday Smile.
Joris Van Poucke (1983) studeerde illustratieve vormgeving aan Sint-Lucas in Antwerpen. Zijn werk is reeds op heel wat plaatsen geëxposeerd, o.a. in Barcelona, Berlijn, New York, en ook Antwerpen. Voor Sunday Smile ontwierp hij de wondermooie affiche en flyer. Tijdens de voorstellingenreeks van Sunday Smile zal het werk van Joris Van Poucke telkens voor en na de voorstelling te zien zijn op locatie (Rodenbachstraat 21, Borgerhout).
Interview met Angelo Tijssens, naar aanleiding van de voorstelling Sunday Smile door MARS door Koen De Smet
Voor wie van Mars komt en MARS niet kent, kan je kort uitleggen wie jullie zijn en wat jullie doen? MARS is een overbevolkte eenmansoperatie waar ik voorstellingen mee maak, samen met Marieke Rummens die de productieleiding doet. Wij zoeken per project naar mensen waarmee we willen werken. Voor Sunday Smile zijn dat Sura Dohnke, Tijs Delbeke en David Williamson. Sura Dohnke is jouw tegenspeelster in Sunday Smile. Kennen we haar? Dat is mogelijk. Ze heeft in een paar Vlaamse films meegespeeld, zoals Any Way the Wind Blows. We hebben onze repetities even moeten stilleggen omdat ze opnames had voor een nieuwe VTM-serie waarin ze meespeelt. Daarin zal je haar dus ook zien. Maar de mensen kennen haar misschien ook van het theater. Met Salomee Speelt van Noëmi Schlosser heeft ze de Arenbergschouwburg doen vollopen met Date me. Hoe ben je haar tegen het prachtige lijf gebotst? Ze had mijn voorstelling Witte Nachten gezien, waarvoor ikzelf de tekst had geschreven, en vroeg mij om voor haar en haar voormalige klasgenoot die ze in Londen aan de theaterschool heeft leren kennen, een tekst te schrijven. Ze wou dat het over een broer en een zus ging, en dat was het. Dat is weinig informatie om vanuit te vertrekken. Hoe begin je aan zo’n vrije opdracht? Ik heb haar gevraagd te vertellen over zichzelf. Daar haal je als schrijver veel uit, zonder van het verhaal een biografisch ding te hoeven maken. Verder vind je je inspiratie ook in dingen die toevallig op je afkomen. Ik zag een foto van een jongen die in de branding ligt, als een kleine golfbreker, zeg maar, en ik moest denken aan het litteken dat Sura met zich draagt sinds een blindedarmoperatie. Ik was vertrokken! Op je website staat ‘Sunday Smile is een jeugdherinnering’. Is die glimlach hartelijk? Dat vind ik een moeilijke vraag. Laat het me zo uitleggen: als je iemand tussen 20 en 30 jaar naar zijn jeugd vraagt, zie je in zijn antwoord de kleur snel in sepia overgaan. Ik wil zeggen, je vergeet gemakkelijk het feit dat je in je broek gescheten hebt en dat je niet naar een fuif mocht, maar je onthoudt de keren dat je wél naar een fuif mocht. Dingen die écht leuk waren. Daar gaat het eigenlijk over: herinneringen, die anderen misschien niet zouden willen ophalen, in een soort vreemd zomers gekleurd kader weer naar boven brengen. Het thema is dus redelijk open. Het houdt niet echt iets specifieks in? Toch wel. Eigenlijk gaat het over de liefde. Ja, het gaat zoals in elk van mijn stukken over de liefde, maar dan wel een minder voor de hand liggende dan bijvoorbeeld toen ik op mijn zestiende een meisje ontmoet had en met haar op de Vespa een toertje ging maken. Het is het verhaal over een
broer en een zus die elkaar doodgraag zien en waartussen tijdens een vakantie dingen gebeurd zijn die, om me voorzichtig uit te drukken, maatschappelijk niet aanvaard zijn. Daarover vertellen ze zo open en zo schoon. Dit is onze liefde. Dit is hoe het tussen ons werkt. En van dit liefdesverhaal heb je een soort rockconcert gemaakt. Ja. Ik geloof niet echt in personages op scène zetten die dan eens een dialoogje doen en van wie de mensen maar moeten geloven dat ze echt zijn. Theater zou moeten zijn als een rockconcert. En dit keer hebben we het letterlijk opgevat. Tijs Delbeke (muzikant bij o.a. Louisa’s Daughter) heeft een soundtrack gemaakt, zoals voor een film, heeft ook nummers geschreven en gaat heel wat lawaai maken tijdens de voorstelling. Samen met de scènes die ik heb geschreven ontstaat de voorstelling. Ik heb met andere woorden geen tekst geschreven die van A naar B gaat en logisch / chronologisch een verhaaltje vertelt. Het zijn aparte scènes. En elke scène is eigenlijk een nummer? Zo is dat. De scènes zijn onderling verwisselbaar, zoals bij een rockconcert. We zouden bij wijze van spreken voor elke voorstelling een andere set list kunnen opstellen. Ja, misschien moeten we dat doen! Oorspronkelijk wilde ik een diashow maken. Elke scène was opgebouwd rond één dia. Nu, ik heb de dia’s eruit gesmeten wegens te mottig en ze zijn vervangen door muziekstukken. Dat werkt ook veel beter. Er is nog een link met muziek, hé. Ik denk aan de titel, Sunday Smile. Ik ben aan het stuk beginnen schrijven toen ik in Cyprus was. Toen heb ik de nieuwe cd van Beirut beluisterd, met o.a. het nummer Sunday Smile. Die muziek heeft iets zomers en vrolijks. En ik vond de titel ook heel goed klinken. Sunday Smile deed me denken aan de glimlach die je moet bovenhalen voor de ‘betere’ gelegenheden. De zanger zingt ook “a Sunday smile, we wore it for a while”. Met andere woorden, we zijn een tijdje zo schoon samen geweest en daar draait het toch om! Daar gaat de voorstelling ook over. Maar voor de rest heeft het er eigenlijk geen fuck mee te maken. In die glimlach voor de ‘betere’ gelegenheden schuilt dan geen cynisme? Nee, absoluut niet! Cynisme zou men moeten uitroeien, zoals men dat ook met de katholieken zou moeten doen. Echt niet! Ik probeer net héél hard tegen mijn eigen natuur in te gaan. Vind je jezelf cynisch? Ja. Het is zo gemakkelijk voor mij, maar ik probéér dat niet te doen. Zeker niet op scène, want daar wordt dat gemeen. Begrijp me niet verkeerd, het mag er best hard aan toe gaan, maar ik wil vooral zo eerlijk mogelijk daar gaan staan en zeggen: “Kijk, dit vind ik hiervan.” Ik wil een eerlijk verhaal vertellen over de liefde. Er wordt toch zoveel over geluld en op gekankerd. Misschien moeten we het vanaf nu alleen maar over de liefde hebben (lacht).
Sunday Smile SPEELDATA 23/04/2009 24/04/2009 25/04/2009 29/04/2009 30/04/2009 6/05/2009 7/05/2009 8/05/2009 9/05/2009
Borgerhout Borgerhout Borgerhout Borgerhout Borgerhout Borgerhout Borgerhout Borgerhout Borgerhout
Rataplan (op locatie)* Rataplan (op locatie) Rataplan (op locatie) Rataplan (op locatie) Rataplan (op locatie) Rataplan (op locatie) Rataplan (op locatie) Rataplan (op locatie) Rataplan (op locatie)
* locatie: Rodenbachstraat 21, Borgerhout
OVER MARS MARS is de creatiestructuur rond Angelo Tijssens, waaraan zich per project andere kunstenaars of organisaties verbinden. MARS maakt locatietheater. In die zin dat elke speelplek – of dat nu een schouwburg, een havenloods is, of een zolderkamertje- altijd wordt beschouwd in het licht van de betreffende theaterproductie. Voor elk project bedenkt MARS opnieuw de abstracte en historische scheiding tussen spel- en publieksruimte. MARS maakt contemporain theater in die zin dat het geworteld is de leefwereld van jonge twintigers. MARS vindt zijn inspiratie en thema’s in alle tijden, maar plaatst deze in de wereld van de twintigers aan het begin van de eenentwintigste eeuw. MARS maakt zich sterk voor een samplecultuur: alles in ons tekstuele, visuele of muzikale erfgoed is het waard opnieuw te worden beschouwd met ogen van vandaag en al ingredient te dienen voor nieuwe creaties; zoals in de hiphopcultuur muziek van bijvoorbeeld Bach en The Rolling Stones, samen met nieuwe teksten en nieuwe arrangementen hedendaagse kunst wordt. MARS recycleert. Alles wat is gecreëerd, wordt repertoire, in nieuwe enscenering, met andere spelers, vertaling of in bewerkte vorm. MARS ontleent zijn inspiratie in gelijke mate aan het tekstuele, visuele en auditieve. MARS heeft van nature geen voorkeur voor een bepaalde kunstdiscipline. Zo zullen de gekozen thema’s aanleiding geven tot theatervoorstellingen, maar even goed tot muziek, beschouwende teksten of visuele kunst, al naar gelang de essentie van het betreffende project. MARS kiest zijn partners zowel in kringen van podiumkunstenaars als onder muzikanten, auteurs, visuele kunstenaars, journalisten en wetenschappers.
Eerdere MARS-producties LEONCE UND LENA 2006 De Werf, Brugge De Zwarte Komedie, Antwerpen
WITTE NACHTEN 2007 Hangar Scheld’Apen, Antwerpen
2008 Het Entrepot, Brugge Veemvloer, Amsterdam BAFFbis, Antwerpen
HALL 2008 Rataplan, Borgerhout De Werf, Brugge
BILDBESCHREIBUNG 2008 Rataplan, Borgerhout
2009 BAFFbis, Antwerpen Theater Aan Zee, Oostende
Fringe Festival, Amsterdam