Subjective Beliefs and Individual Risk Preferences in a Structural Model of Portfolio Choice (part 4)

Subjective Beliefs and Individual Risk Preferences in a Structural Model of Portfolio Choice (part 4) Vragenlijst afgenomen in het LISS panel

versie 1.0 datum auteur

december 2014 Miquelle Marchand T: +31 13 466 8323 E: [email protected] Postbus 90153, 5000 LE Tilburg Warandelaan 2, Gebouw T, 2e verdieping, kamer T201

© CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Inhoudsopgave

1

Projectbeschrijving ..........................................................................2

2

Inleiding .........................................................................................3

3

Codeboek .......................................................................................4

4

Descriptives .................................................................................. 11

Subjective Beliefs and Individual Risk Preferences in a Structural Model of Portfolio Choice (part 4)

1/13

1

Projectbeschrijving

Title: Subjective beliefs and individual risk preferences in a structural model of portfolio choice (part 4) Datafile: ll14a Funding sources: MESS Project Investigator: Benjamin Enke, University of Bonn; Hans-Martin von Gaudecker, University of Bonn, Netspar, and IZA Project description: The central research questions are: 1. To what extent do subjective expectations and individual risk preferences drive portfolio choices? What is the main driver behind many households’ reluctancy to invest in risky assets? 2. How well can we understand and predict investment behavior when we structurally model the full decision making procedure of an individual? 3. What are the implications of the findings for standard policy evaluation tools such as life-cycle models of savings and investment? The project consists of four questionnaires, administered in August 2013, September 2013, March 2014, and October 2014. This codebook is about the fourth questionnaire, administered in October 2014. Sample: panel members who participated in part 1 (jx13a) Selected number of household members: 2,255 (100%) Non-response: 289 (12.8%) Response: 1,966 (87.2%) Complete: 1,965 (87.1%) Incomplete: 1 ( 0.1%) Date of data collection: October 2014 Titel: Subjective beliefs and individual risk preferences in a structural model of portfolio choice (part 4) Databestand: ll14a Financiering: MESS Project Onderzoeker: Benjamin Enke, University of Bonn; Hans-Martin von Gaudecker, University of Bonn, Netspar en IZA Projectbeschrijving: De centrale onderzoeksvragen zijn: 1. In hoeverre veroorzaken subjectieve verwachtingen en individuele risico voorkeuren portfolio keuzes? Wat is de belangrijkste drijfveer achter de weerstand van veel huishoudens om te investeren in risicovolle bezittingen? 2. Hoe goed kunnen we investeringsgedrag begrijpen en voorspellen als we de volledige besluitvormingsprocedure van een individu structureel modelleren? 3. Wat zijn de implicaties van de bevindingen voor standaard beleidsevaluatie tools, zoals levensloop modellen van sparen en beleggen? Het project bestaat uit vier vragenlijsten, die worden afgenomen in augustus 2013, september 2013, maart 2014 en oktober 2014. Dit codeboek hoort bij de vierde vragenlijst, afgenomen in oktober 2014. Responsoverzicht: panelleden die aan deel 1 hebben deelgenomen (jx13a) Selectie aantal leden huishouden: 2.255 (100%) Nonrespons: 289 (12,8%) Respons: 1.966 (87,2%) Compleet: 1.965 (87,1%) Incompleet: 1 (0,1%) Datum van data verzameling: oktober 2014


2/13

2

Inleiding

In oktober 2014 is in het LISS panel1 de vragenlijst “Inschattingen voor de toekomst (deel 4)” afgenomen. De vragenlijst is voorgelegd aan 2.255 panelleden en 1.965 vulden de vragenlijst volledig in (responspercentage 87,1%). De vragenlijst is de vierde van vier vragenlijsten over subjectieve verwachtingen en individuele risico voorkeuren bij portfolio keuzes. De andere delen werden afgenomen in augustus 2013, september 2013 en maart 2014.

Verwijzing naar LISS panel data in tekst: This paper makes use of data of the LISS (Longitudinal Internet Studies for the Social sciences) panel administered by CentERdata (Tilburg University, The Netherlands). 1


3/13

3

Codeboek

Dit codeboek bevat de vragenlijst zoals deze in het LISS panel is afgenomen.      

 

De variabelennamen worden vet weergegeven en corresponderen met de namen in de dataset. De routing van de vragenlijst wordt bij de desbetreffende variabele cursief weergegeven. open: antwoordvak; geen limiet aan lengte van het antwoord string: antwoordvak waarbij een maximum aantal karakters kan worden ingevoerd (standaard 255) empty: vraag kan onbeantwoord gelaten worden De range waarbinnen de respondent een antwoord kon geven bij numerieke variabelen is cursief afgebeeld in het codeboek wanneer deze niet zichtbaar was voor de respondent. Wanneer geen grenzen waren gesteld aan de range waarbinnen een antwoord kon vallen, staat dit in het codeboek weergegeven als ‘integer’. De zogenoemde ‘fills’ (variabele tekst) worden tussen rechte haken [] weergegeven. Variabelen tussen accolades {} maken geen deel uit van de dataset, maar de bijbehorende vragen of teksten waren wel onderdeel van de vragenlijst.

nomem_encr2 Nummer van lid huishouden versleuteld ll14a_m Jaar en maand van afname ingelezen variabele ll14a001 In welke wave is er deelgenomen? 1 In wave 1 2 In wave 1 en 2 3 In wave 1, 2, en 3 ingelezen random variabele ll14a002 Random variabele of iemand in aanmerking komt voor uitbetaling van de inschatting van de AEX/Philips aandelen 1 komt wel in aanmerking voor uitbetaling 2 komt niet in aanmerking voor uitbetaling

Gebruik nomem_encr als key variable bij het mergen van de data met die van andere LISS panel studies uit het LISS Panel Data Archive: http://www.lissdata.nl/dataarchive/ 2


4/13

ingelezen variabele ll14a003 Is de inschatting goed genoeg geweest voor een uitbetaling van 100 euro? 1 ja 2 nee if ll14a001>1 ingelezen random variabele ll14a004 Random variabele of iemand in aanmerking komt voor uitbetaling van de investering 1 komt wel in aanmerking voor uitbetaling 2 komt niet in aanmerking voor uitbetaling ingelezen variabele ll14a005 Waarde van de uitbetaling string {intro} Deze vragenlijst wordt afgenomen in opdracht van onderzoekers aan de Universiteit van Bonn en is een vervolg op de vragenlijst(en) die u in de loop van afgelopen jaar hebt ingevuld. ll14a006 In hoeverre bent u geïnteresseerd in financiële aangelegenheden? U kunt de vraag beantwoorden door op een plek op de balk te klikken. Als u met uw muis ergens op de balk klikt, verschijnt er een blokje dat uw antwoord weergeeft. U kunt het blokje verplaatsen door ergens anders op de balk te klikken of door het te verslepen (dit laatste werkt echter niet op een tablet of smartphone). helemaal niet 0 1

2

3

4

5

6

7

8

9

helemaal wel 10

0,0..10,0


5/13

ll14a007 In hoeverre bent u over het algemeen op de hoogte van de huidige ontwikkeling van de beurs? U kunt de vraag beantwoorden door op een plek op de balk te klikken. Als u met uw muis ergens op de balk klikt, verschijnt er een blokje dat uw antwoord weergeeft. U kunt het blokje verplaatsen door ergens anders op de balk te klikken of door het te verslepen (dit laatste werkt echter niet op een tablet of smartphone). helemaal niet 0 1

2

3

4

5

6

7

8

9

helemaal wel 10

0,0..10,0 ll14a008 Wat is de belangrijkste bron van advies wanneer u belangrijke financiële beslissingen neemt in het huishouden? 1 ouders, vrienden of kennissen 2 krantenartikelen 3 financiële tijdschriften, gidsen, boeken 4 folders van mijn bank of hypotheekadviseur 5 reclame op TV, in kranten of andere media 6 professionele adviseurs op financieel gebied 7 financiële computerprogramma's 8 financiële informatie op het internet 9 anders if ll14a008=9 ll14a009 Wat is dan de belangrijkste bron van advies wanneer u belangrijke financiële beslissingen neemt in het huishouden? string ll14a010 Hoe vaak denkt u actief na over uw beleggingen, dat wil zeggen, waar u uw geld wilt beleggen? 1 dagelijks 2 wekelijks 3 maandelijks 4 jaarlijks 5 nooit


6/13

ll14a011 Vindt u dat u voldoende op de hoogte bent van mogelijke rendementen van beleggingen in bv. aandelen en fondsen, om goede financiële beslissingen te kunnen nemen? 1 ja 2 nee ll14a012 Vindt u, in het algemeen, dat de aandelenmarkt te riskant is om in te investeren? 1 ja 2 nee ll14a013 Veronderstel dat u 100 euro op een spaarrekening hebt en de rente is 2% per jaar. Hoeveel denkt u dan dat u na vijf jaar op de spaarrekening hebt, ervan uitgaande dat u al het geld op deze rekening laat staan? 1 meer dan 102 euro 2 precies 102 euro 3 minder dan 102 euro 99 ik weet het niet ll14a014 Veronderstel dat u 100 euro op een spaarrekening hebt en de rente is 20% per jaar en u neemt nooit geld of rente op. Hoeveel zou u dan na vijf jaar in het totaal op de rekening hebben? 1 meer dan 200 euro 2 precies 200 euro 3 minder dan 200 euro 99 ik weet het niet ll14a015 Veronderstel dat de rente op uw spaarrekening 1% per jaar is en de inflatie is gelijk aan 2% per jaar. Zou u dan na 1 jaar meer, precies hetzelfde of minder kunnen kopen dan vandaag met het geld op de rekening? 1 meer dan vandaag 2 precies hetzelfde als vandaag 3 minder dan vandaag 99 ik weet het niet ll14a016 Welke van de volgende uitspraken is juist?: Als iemand op de aandelenmarkt een aandeel van bedrijf B koopt, 1 bezit hij een deel van bedrijf B 2 heeft hij geld uitgeleend aan bedrijf B 3 is hij aansprakelijk voor de schuld van bedrijf B 4 geen van bovenstaande 99 ik weet het niet


7/13

ll14a017 Welke van onderstaande beleggingen geeft normaal gesproken over een lange periode (bijvoorbeeld 10 of 20 jaar) het hoogste rendement: een spaarrekening, obligaties of aandelen? 1 spaarrekening 2 obligaties 3 aandelen 99 ik weet het niet ll14a018 Welke van de onderstaande beleggingen vertoont normaal gesproken in de loop van de tijd de grootste schommelingen: een spaarrekening, obligaties of aandelen? 1 spaarrekening 2 obligaties 3 aandelen 99 ik weet het niet ll14a019 Is de volgende uitspraak volgens u 'waar' of 'niet waar'? Een aandeel van een bedrijf geeft normaal gesproken een zekerder rendement dan een beleggingsfonds dat alleen in aandelen belegt. 1 waar 2 niet waar 99 ik weet het niet if ll14a001=2 or ll14a001=3 {introw2w3} De afgelopen 12 maanden hebt u deelgenomen aan een onderzoek over besluitvorming van de Universiteit van Bonn. In augustus 2013 hebben we u gevraagd wat u dacht dat een investering van 100 euro in de AEX 12 maanden later waard zou zijn. Op dezelfde manier hebben we u gevraagd te schatten wat een investering van 100 euro in aandelen Philips N.V. waard zou zijn na 12 maanden. [if ll14a001=3: In maart 2014 hebt u de mogelijkheid gekregen om deze inschattingen te wijzigen.] In september 2013 kreeg u in een vragenlijst 100 euro toegewezen die u naar eigen keuze kon verdelen over een AEX fonds, Philips aandelen of een standaard bankrekening. De onderzoekers hebben de overeenkomstige investering voor u gedaan. [if ll14a001=3: In maart 2014 kreeg u ook de mogelijkheid om de verdeling van deze investering te wijzigen als u dat wilde.] Door zowel uw inschattingen te geven als deel te nemen aan de investeringstaak komt u in aanmerking voor twee loterijen: 1. Met een kans van 1 op 10 worden uw inschattingen daadwerkelijk gebruikt om de uitbetaling te bepalen; dat wil zeggen dat u 100 euro ontvangt als uw inschatting relatief dicht bij de daadwerkelijke ontwikkeling van de AEX of Philips aandelen ligt. De computer bepaalt willekeurig welke van de twee inschattingen gebruikt wordt.


8/13

2. Met een kans van 1 op 10 wordt uw verdeling van de investering van 100 euro daadwerkelijk gebruikt voor uitbetaling en ontvangt u de waarde die de investering eind augustus had. Voor beide loterijen geldt dat 1 op de 10 deelnemers willekeurig geselecteerd kan worden. Op het volgende scherm ziet u of u bij deze 10% hoort. if ll14a001=1 {introw1} De afgelopen 12 maanden hebt u deelgenomen aan een onderzoek over besluitvorming van de Universiteit van Bonn. In augustus 2013 hebben we u gevraagd wat u dacht dat een investering van 100 euro in de AEX 12 maanden later waard zou zijn. Op dezelfde manier hebben we u gevraagd te schatten wat een investering van 100 euro in aandelen Philips N.V. waard zou zijn na 12 maanden. Door uw inschattingen te geven, komt u in aanmerking voor de volgende loterij: Met een kans van 1 op 10 worden uw inschattingen daadwerkelijk gebruikt om de uitbetaling te bepalen; dat wil zeggen dat u 100 euro ontvangt als uw inschatting relatief dicht bij de daadwerkelijke ontwikkeling van de AEX of Philips aandelen ligt. De computer bepaalt willekeurig welke van de twee inschattingen gebruikt wordt. Eén op de tien deelnemers kan dus willekeurig geselecteerd worden. Op het volgende scherm ziet u of u bij deze 10% hoort. {payment1} [if ll14a002=1: De computer heeft bepaald dat uw inschatting van de ontwikkeling van de AEX of Philips aandelen in aanmerking komt voor uitbetaling./if ll14a002=2: Helaas, de computer heeft bepaald dat uw inschatting van de ontwikkeling van de AEX of Philips aandelen niet in aanmerking komt voor uitbetaling.] [if ll14a002=1 and ll14a003=1: Uw inschatting van de AEX of Philips aandelen lag dicht genoeg bij de daadwerkelijke waarde, dus u ontvangt 100 euro. Deze extra uitbetaling wordt meegenomen in de reguliere LISS uitbetalingen./if ll14a002=1 and ll14a003=2: Helaas lag uw inschatting van de AEX of Philips aandelen te ver van de daadwerkelijke waarde, dus u ontvangt geen 100 euro.] if ll14a001>1 {payment2} [if ll14a004=1: De computer heeft bepaald dat uw verdeling van de investering in aanmerking komt voor uitbetaling. De onderzoekers betalen u 100 euro plus de behaalde winsten of minus de gemaakte verliezen van uw investering over de afgelopen 12 maanden. In uw geval wil dat zeggen dat u in totaal [ll14a005] euro ontvangt (afgerond op 2 decimalen). Deze extra uitbetaling wordt meegenomen in de reguliere LISS uitbetalingen./if ll14a004=2: Helaas, de computer heeft bepaald dat uw verdeling van de investering niet in aanmerking komt voor uitbetaling.]


9/13

ll14a020 – ll14a024 NB: Maakt u alstublieft de vragenlijst af totdat u weer bij het beginscherm komt. Pas dan registreert het systeem de vragenlijst als volledig ingevuld. Tot slot. Wat vond u van deze vragenlijst: 1 = beslist niet 5 = beslist wel ll14a020 Vond u het moeilijk om de vragen te beantwoorden? ll14a021 Vond u de vragen duidelijk? ll14a022 Heeft de vragenlijst u aan het denken gezet? ll14a023 Vond u het onderwerp interessant? ll14a024 Vond u het plezierig om de vragen in te vullen? 11 22 33 44 55 ll14a025 Datum begin vragenlijst ll14a026 Tijd begin vragenlijst ll14a027 Datum einde vragenlijst ll14a028 Tijd einde vragenlijst berekende variabele ll14a029 Duur in seconden


10/13

4

Descriptives N

ll14a001 In welke wave is er deelgenomen? ll14a002 Random variabele of iemand in aanmerking komt voor uitbetaling van de inschatting van de AEX/Philips aandelen ll14a003 Is de inschatting goed genoeg geweest voor een uitbetaling van 100 euro? ll14a004 Random variabele of iemand in aanmerking komt voor uitbetaling van de investering ll14a006 In hoeverre bent u geïnteresseerd in financiële aangelegenheden? ll14a007 In hoeverre bent u over het algemeen op de hoogte van de huidige ontwikkeling van de beurs? ll14a008 Wat is de belangrijkste bron van advies wanneer u belangrijke financiële beslissingen neemt in het huishouden? ll14a010 Hoe vaak denkt u actief na over uw beleggingen, dat wil zeggen, waar u uw geld wilt beleggen? ll14a011 Vindt u dat u voldoende op de hoogte bent van mogelijke rendementen van beleggingen in bv. aandelen en fondsen, om goede financiële beslissingen te kunnen nemen? ll14a012 Vindt u, in het algemeen, dat de aandelenmarkt te riskant is om in te investeren?

Minimum

Maximum

Mean

Std. Deviation

1966

1

3

2,78

,563

1966

1

2

1,91

,291

183

1

2

1,56

,498

1823

1

2

1,90

,298

1966

,0

10,0

6,034

2,1853

1966

,0

10,0

3,698

2,6689

1966

1

9

5,01

3,060

1966

1

5

4,44

,985

1966

1

2

1,69

,462

1966

1

2

1,23

,418


11/13

ll14a013 Veronderstel dat u 100 euro op een spaarrekening hebt en de rente is 2% per jaar. Hoeveel denkt u dan dat u na vijf jaar op de spaarrekening hebt, ervan uitgaande dat u al het geld op deze rekening laat staan? ll14a014 Veronderstel dat u 100 euro op een spaarrekening hebt en de rente is 20% per jaar en u neemt nooit geld of rente op. Hoeveel zou u dan na vijf jaar in het totaal op de rekening hebben? ll14a015 Veronderstel dat de rente op uw spaarrekening 1% per jaar is en de inflatie is gelijk aan 2% per jaar. Zou u dan na 1 jaar meer, precies hetzelfde of minder kunnen kopen dan vandaag met het geld op de rekening? ll14a016 Welke van de volgende uitspraken is juist?: Als iemand op de aandelenmarkt een aandeel van bedrijf B koopt, ... ll14a017 Welke van onderstaande beleggingen geeft normaal gesproken over een lange periode (bijvoorbeeld 10 of 20 jaar) het hoogste rendement: een spaarrekening, obligaties of aandelen? ll14a018 Welke van de onderstaande beleggingen vertoont normaal gesproken in de loop van de tijd de grootste schommelingen: een spaarrekening, obligaties of aandelen? ll14a019 Is de volgende uitspraak volgens u 'waar' of 'niet waar'?: Een aandeel van een bedrijf geeft normaal gesproken een zekerder rendement dan een beleggingsfonds dat alleen in aandelen belegt. ll14a020 Vond u het moeilijk om de vragen te beantwoorden?

1903

1

3

1,13

,440

1887

1

3

1,29

,615

1827

1

3

2,86

,428

1803

1

4

1,47

,872

1581

1

3

2,37

,702

1690

1

3

2,86

,422

1479

1

2

1,78

,417

1965

1

5

2,66

1,420


12/13

ll14a021 Vond u de vragen duidelijk? ll14a022 Heeft de vragenlijst u aan het denken gezet? ll14a023 Vond u het onderwerp interessant? ll14a024 Vond u het plezierig om de vragen in te vullen? ll14a026 Tijd begin vragenlijst ll14a028 Tijd einde vragenlijst ll14a029 Duur in seconden Valid N (listwise)

1965

1

5

3,81

1,037

1965

1

5

2,99

1,213

1965

1

5

3,21

1,195

1965

1

5

3,38

1,137

1966

0:00:30

23:58:03

15:52:03

4:17:19

1965

0:00:28

23:56:24

15:56:52

4:17:50

1965 122

54

1775957

12264,26

114979,108


13/13

Subjective Beliefs and Individual Risk Preferences in a Structural Model of Portfolio Choice (part 4)

Recommend Documents