Studiedag over technologie, educatie & duurzaamheid
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Brussel 29 April 2014
Sessie 1
Sturen van technologie & technologie-educatie?
Technologie in het hoger onderwijs Problemen en actief georiënteerd op de samenleving
mogelijkheden Guido Van Steendam Directeur van IFB Professor Filosofie van de Technologie KU Leuven
[email protected]
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
Sturen van wetenschap en technologie Focus: De samenleving 1. Samenleving wil sturen 2. Samenleving wil bijsturen Focus: Wetenschap en Technologie 1. W&T zijn toch niet zo rechtlijnig 2. W&T zijn toch niet zo “objectief” Actief oriënteren binnen onderwijs De technische vakken Andere aanpak Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
Sturen van wetenschap en technologie Focus: De samenleving 1. Samenleving wil sturen 2. Samenleving wil bijsturen Focus: Wetenschap en Technologie 1. W&T zijn toch niet zo rechtlijnig 2. W&T zijn toch niet zo “objectief” Actief oriënteren binnen onderwijs De technische vakken Andere aanpak Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
1. Samenleving wil sturen
Vannevar Bush (1890 – 1974) WOII: Office of Scientific Research and Development
Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
1. Samenleving wil sturen
Vannevar Bush (1890 – 1974) WOII: Office of Scientific Research and Development Na WOII: Wetenschapsbeleid van overheid Jaren 1960: Wetenschapsbeleid in Europese landen Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
1. Samenleving wil sturen
Taak voor onderwijs Goede wetenschappers en ingenieurs vormen Sensibiliseren voor mogelijkheden van wetenschap
Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
Sturen van wetenschap en technologie Focus: De samenleving 1. Samenleving wil sturen 2. Samenleving wil bijsturen Focus: Wetenschap en Technologie 1. W&T zijn toch niet zo rechtlijnig 2. W&T zijn toch niet zo “objectief” Actief oriënteren binnen onderwijs De technische vakken Andere aanpak Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
2. Samenleving wil bijsturen
1947 Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
2. Samenleving wil bijsturen
Nuremberg code ● Informed consent is absolutely essential ● Participants must be free to stop at any time ● There must be favorable risk/benefit ratio ● Qualified researchers use appropriate research design ●… 1947 Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Biomedical Ethics Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
2. Samenleving wil bijsturen Stoppen van slechte ontwikkelingen Selecteren van beste alternatief Office of Technology Assessment (1972-1995) Optimaliseren van methoden en doel Biomedische ethiek Finaliseren van technologie 1947 Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
2. Samenleving wil bijsturen
Taak voor onderwijs Wetenschappers informeren over regels (Deontologie)
Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
2. Samenleving wil bijsturen Probleem Wetenschap blijft onaangeroerd
Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
Sturen van wetenschap en technologie Focus: De samenleving 1. Samenleving wil sturen 2. Samenleving wil bijsturen Focus: Wetenschap en Technologie 1. W&T zijn toch niet zo rechtlijnig 2. W&T zijn toch niet zo “objectief” Actief oriënteren binnen onderwijs De technische vakken Andere aanpak Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
1. W & T zijn toch niet zo rechtlijnig
VÓÓR LESSEN
T. Kuhn
Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
1. W & T zijn toch niet zo rechtlijnig
TIJDENS LESSEN
T. Kuhn
Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
1. W&T zijn toch niet zo rechtlijnig
Probleem Wetenschap zelf blijft onaangeroerd
Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
Sturen van wetenschap en technologie Focus: De samenleving 1. Samenleving wil sturen 2. Samenleving wil bijsturen Focus: Wetenschap en Technologie 1. W&T zijn toch niet zo rechtlijnig 2. W&T zijn toch niet zo “objectief” Actief oriënteren binnen onderwijs De technische vakken Andere aanpak Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
2. W & T zijn toch niet zo objectief Inhoud van wetenschap bepaald door objecten? Inhoud van wetenschap ook bepaald door mensen! B. Latour
Objecten
Mensen Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
2. W & T zijn toch niet zo objectief
B. Latour
Zwarte doos. “Black box” Problemen tussen dingen en diverse stakeholders pakken we in... door een constructie die voldoende werkt voor alle betrokkenen… … die alle problemen aan het zicht onttrekt… … en gezamenlijke actie mogelijk maakt. Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
2. W & T zijn toch niet zo objectief
B. Latour
Zwarte doos. “Black box” De zwarte doos kan weer open, als nieuwe problemen opduiken, of als oudere problemen nieuwe dimensies krijgen… Na openen van de zwarte doos, kan men de bestaande constructie herschikken en weer sluiten of kan men de problemen in nieuwe constructies afsluiten. Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
Sturen van wetenschap en technologie Focus: De samenleving 1. Samenleving wil sturen 2. Samenleving wil bijsturen Focus: Wetenschap en Technologie 1. W&T zijn toch niet zo rechtlijnig 2. W&T zijn toch niet zo “objectief” Actief oriënteren binnen onderwijs De technische vakken Andere aanpak Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
De technische vakken
Taak voor onderwijs Presenteer lessen historiserend Suggereer sociale context
Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
Sturen van wetenschap en technologie Focus: De samenleving 1. Samenleving wil sturen 2. Samenleving wil bijsturen Focus: Wetenschap en Technologie 1. W&T zijn toch niet zo rechtlijnig 2. W&T zijn toch niet zo “objectief” Actief oriënteren binnen onderwijs De technische vakken Andere aanpak Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Technologie in het hoger onderwijs actief georiënteerd op de samenleving
Andere aanpak In aparte lessen of naast de lessen Taak voor onderwijs Bespreek voorbeelden van interne relatie tussen wetenschap en samenleving Presenteer noties van filosofie/sociologie van techniek Organiseer ondersteuning voor vak-leraars
Guido Van Steendam IFB▪KU Leuven Technologie, educatie en duurzaamheid.
Brussel, 29 April 2014
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
