Studiedag: Het onderwijs voor dove en slechthorende mensen uitgedaagd

Scholenbouw en scholeninfrastructuur

Studiedag: Het onderwijs voor dove en slechthorende mensen uitgedaagd Mieke Broeders 29/11/2012

© Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid

Investeren in toegankelijkheid is investeren in de toekomst

1

Agenda Scholenbouw en scholeninfrastructuur

overzicht 1. Voorstelling Enter vzw 2. Samenwerking Enter vzw en AGIOn 3. De inspiratiebundel toegankelijkheid van scholen •

•

Analyse • On line bevraging • Focusgesprek rond noden van doven en slechthorenden leerlingen • Plaatsbezoeken Ontwikkeling • opbouw



2

1. Voorstelling Enter vzw Vlaams expertisecentrum toegankelijkheid

Missie Enter Enter wil bijdragen aan een coherent Vlaams toegankelijkheidsbeleid door…       

te inspireren te informeren te meten te onderzoeken te sensibiliseren te ondersteunen en door samen te werken

Niet alleen voor personen met een beperking, maar voor iedereen! © Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid


3

1. Voorstelling Enter vzw Vlaams expertisecentrum toegankelijkheid

Toegankelijkheidssectoren Wonen is mogelijkheden creëren  Meegroeiwonen  De Zilveren Sleutel  Wonen met zorg

Een publieke omgeving voor iedereen  Ontwerpen voor de toekomst  Toegankelijkheid in kaart gebracht

■ zorg

■ wonen

■ publieke gebouwen

■ publieke omgeving

■ ….

■ mobiliteit

Geïntegreerde benadering van toegankelijkheid  Mobiliteit, een onmisbare schakel  Stedenbouwkundige projecten Toerisme, planologie, mobiliteit, zorg … © Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid


4

1. Websites van Enter vzw Vlaams expertisecentrum toegankelijkheid Vlaams expertise centrum toegankelijkheid www.entervzw.be Toegankelijkheidsmetingen van bestaande gebouwen www.toevla.be Ontwerpaanbevelingen voor publieke gebouwen www.toegankelijkgebouw.be Levenslang wonen www.meegroeiwonen.info

Zelfstandig wonen van ouderen www.dezilverensleutel.be Ontwerpaanbevelingen voor publiek domein www.toegankelijkeomgeving.be Toegankelijke jeugdlokalen www.toegankelijkejeugdlokalen.be MeerMobiel - Iedereen op weg www.meermobiel.be © Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid


5

2. Samenwerking Enter vzw en AGIOn Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs

Samenwerking AGIOn - Enter AGIOn wil in samenspraak met gebruikers instaan voor het realiseren en ontwikkelen van een functionele en duurzame onderwijs-infrastructuur door:  aandacht voor overleg met de gebruikers  het uitbouwen van samenwerkingsverbanden om te komen tot een efficiënte realisatie en optimaal gebruik van schoolinfrastructuur  een actieve ondersteunende en adviserende rol tov scholen en inrichtende machten  het ontwikkelen van krachtlijnen voor duurzame en functionele scholenbouw



6

2. Samenwerking Enter vzw en AGIOn Gelijke kansen beleid Vlaanderen

Samenwerking AGIOn - Enter  Open Coördinatie Methode  Doelstellingenkader Gender, Seksuele Identiteit en Toegankelijkheid 2010-2014 • Het verhogen van de integrale toegankelijkheid van schoolinfrastructuur, met als prioritaire focus de integrale toegankelijkheid van nieuwe infrastructuur  Actieplannen 2011-2012  Beleidsprioriteit van Minister Smet



7

2. Samenwerking Enter vzw en AGIOn “Naar een integrale toegankelijkheid van schoolgebouwen”

Actieplan 2011-2012 

Sectorspecifiek materiaal • Ontwikkeling van een inspiratiebundel toegankelijke schoolgebouwen voor basisonderwijs, secundair onderwijs en buitengewoon onderwijs



Vorming • DBFM projectmanagers – scholen van morgen • Ontwerpers koepels en AGIOn



Sensibilisering • Wenkenbladen toegankelijkheid verspreiden • Inspiratiebundel verspreiden



8

3. De inspiratiebundel Toegankelijkheid van scholen Analysefase • • • • •

Deskonderzoek Onlinebevraging Focusgesprekken Plaatsbezoeken Resultaten screening / adviezen



9

Online bevraging Noden van gebruikers in schoolgebouwen Aanmelden/balie Aanmelden (balie, secretariaat,…) Geen verlaagd deel aan de balie (vanuit zittende positie bruikbaar, bruikbaar door kleine kinderen,…) Aanwezigheid van een glazen wand waardoor de persoon achter de balie moeilijk verstaanbaar is

48,2%

3,5%

Moeilijk te vinden locatie (geen signalisatie, geen bewegwijzering, geen kleurcontrasten, duidelijk pad…)

Andere knelpunten (geef nadere toelichting)


44,7%

36,0%


10

Online bevraging Noden van gebruikers in schoolgebouwen Circuleren: gangen, trap, lift, helling Ondervind je problemen bij het circuleren (gebruik gangen, trappen, liften) doorheen het schoolgebouw? geen mening

nooit

soms

vaak

altijd

29,6% 37,6%

Helling(en)

16,9% 7,9% 7,9% 41,3% 31,2%

Lift(en)

12,2% 3,7% 11,6% 12,2% 25,9%

Trap(pen) Andere knelpunten:  …

32,3% 17,5% 12,2% 7,9% 30,2%

Gangen, hallen, deuren...

39,2% 16,9% 5,8%



11

Online bevraging Noden van gebruikers in schoolgebouwen Circuleren: gangen, hallen, deuren … Gangen, hallen, deuren,… Onduidelijke structuur en organisatie van de…

16,9%

Onvoldoende breed, ruim

25,7%

Niet drempelloos (drempel of trappen)

64,7%

Te smalle deuren

24,3%

Moeilijk bruikbare deuren (openen en sluiten van de … Obstakels zijn niet uitgelijnd aan één zijde

52,2% 10,3%

Te weinig bewegwijzering om je weg vlot te vinden naar … Te weinig contrasten (kleuren en materialen van vloer,… Te weinig of storend licht, verlichting

29,4% 18,4% 16,9%

Slechte akoestiek (niet geluidsdempend) Andere knelpunten (geef nadere toelichting)


22,1% 14,0%


12

Online bevraging Noden van gebruikers in schoolgebouwen klaslokalen of praktijklokalen Ondervind je knelpunten in de klaslokalen of praktijklokalen in een school? geen mening

nooit

soms

vaak

altijd

11,4%

21,7%

Klaslokalen of praktijklokalen

49,5%

10,9%

Andere knelpunten:  …

6,5%



13

Online bevraging Noden van gebruikers in schoolgebouwen klaslokalen of praktijklokalen Klaslokalen of praktijklokalen Onvoldoende ruimte (voor toekomen, plaatsnemen, …)

56,6%

Niet drempelloos (drempel of trappen voor het bord,… Te smalle deuren

28,7% 16,3%

Moeilijk bruikbare deuren (openen en sluiten van de …

13,2%

Geen mogelijkheid om zich rustig terug te trekken

47,3%

Onduidelijke signalisatie van lokalen (benoemen van de …

20,2%

Geen eenvormigheid in kleuren, materialen (rust, …

23,3%

Geen auditieve ondersteuning: ringleiding (versterking …

24,0%

Te weinig of storend licht, verlichting

19,4%

Slechte akoestiek (niet geluidsdempend) Andere knelpunten (geef nadere toelichting)


24,0% 13,2%


14

7. Online bevraging Noden van gebruikers in schoolgebouwen Inrichting van klaslokalen of praktijklokalen Inrichting van klaslokalen of praktijklokalen Moeilijk bruikbare tafels en stoelen (vaste zitbanken, geen mogelijkheid om een vrije ruimte te creëren aan een tafel voor rolstoelgebruikers, hoogte tafel, zitting, opstelling tafels/banken …)

56,3%

Moeilijk bruikbare praktijktafels (geen mogelijkheid om een vrije ruimte aan de tafel te creëren voor een rolstoelgebruiker, hoogte tafel, zitting, opstelling …)

28,2%

Moeilijk bruikbare inrichtingselementen (kast, kapstok, bord,... te hoog of te laag, … )

32,4%

Moeilijk bruikbare digitale schermen of projecties (leesbaarheid,…)

Andere knelpunten (geef nadere toelichting)


25,4%

14,1%


15

3. De inspiratiebundel Toegankelijkheid van scholen 5 focusgesprekken rond …  GON/ION  Noden van gebruikers van scholen met een visuele beperking  Noden van gebruikers van scholen die doof of slechthorend zijn  Noden van gebruikers van scholen met een cognitieve beperking, emotionele stoornissen, gedragsstoornissen, autisme  Noden van gebruikers van scholen met een motorische beperking  Focusgesprek met adviesbureaus toegankelijkheid © Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid


16

3. De inspiratiebundel Focusgesprekken noden van gebruikers in schoolgebouwen Focusgesprek doven en slechthorenden • Gesprekken met ervaringsdeskundigen • Bepalen van: - Knelpunten in een schoolgebouw - ondersteunende elementen in een schoolgebouw - Participatie tijdens bouwproces • Detecteren van locaties voor mogelijke plaatsbezoeken • bereikbaar, betreedbaar, bruikbaar en bereikbaar – wat betekent dit • Keten van toegankelijkheid + specifieke elementen voor de doelgroep uit de onlinebevraging kwamen (vb. zakwaarschuwing voor dove leerkrachten …)

Parking Voorrijdzone Fietsenstalling …

Ruimten voor werknemers

…

Speelplaats

Inkom + balie secretariaat Informatie Signalisatie Communicatie begeleiding

(klas)lokalen

sporthal

praktijklokale n inrichting

bibliotheek

sanitair refter



17

3. De inspiratiebundel Focusgesprekken noden van gebruikers in schoolgebouwen Doven en slechthorenden - resultaten Toegankelijkheid?  Akoestiek zowel in de structuur van het gebouw als bij de inrichting  Geluid dempen door vb vormen in de ruimte bekleed met badstof of tennisballen onder de stoelen met metalen poten  Spraakafzien – liplezen  Regelbare verlichting + ramen voor daglicht (+ zonwering)  Hogere tafels en stoelen zodat leerlingen op de hoogte zitten van de staande leerkracht en op een betere hoogte zitten om te horen, spraakafzien … © Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid


18

3. De inspiratiebundel Focusgesprekken noden van gebruikers in schoolgebouwen Doven en slechthorenden - resultaten  Elk auditief signaal moet visueel gemaakt worden  vb. in geschreven taal  vb. flitssysteem of zwaailicht voor een alarm of bel  Tactiel: Zakwaarschuwing voor leerkrachten  Vorming “omgaan met doven” voor medewerkers van het secretariaat + basiskennis gebaren



19

3. De inspiratiebundel Focusgesprekken noden van gebruikers in schoolgebouwen Doven en slechthorenden - resultaten Keten van toegankelijkheid?  Klaslokalen  Veel werken met visuele communicatie in de klas:  Tolk in de klas. Leerling moet het bord en de tolk goed zien.  Praktijklokalen  Inductiekookplaten zijn gevaarlijk voor mensen met een CI. CI kan aangetrokken worden en beschadigen.



20

3. De inspiratiebundel Focusgesprekken noden van gebruikers in schoolgebouwen Doven en slechthorenden - resultaten Keten van toegankelijkheid?  Verticale circulatie  Lift  Glazen deur om te kunnen communiceren met iemand die buiten staat vb. wanneer de lift vastloopt  Visueel + auditief signaal bij het openen en sluiten, bereiken van een verdieping …  Noodtelefoon is uitgerust met een SMS functie zodat je via SMS een boodschap naar de noodcentrale kan sturen. © Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid


21

3. De inspiratiebundel Focusgesprekken noden van gebruikers in schoolgebouwen Doven en slechthorenden - resultaten Toegankelijkheid? • Dove personen communiceren visueel: • de computer met webcam • Afstandstolk: visueel contact met een afstandstolk om zo te communiceren met iemand anders in het gebouw – moet technisch mogelijk zijn in een school om zo vb. gesprek met directie te voeren



22

3. De inspiratiebundel Focusgesprekken noden van gebruikers in schoolgebouwen Doven en slechthorenden - resultaten Toegankelijkheid?  Hulpmiddelen • Boxen, FM-systeem, IR-systeem

• Ringleiding • BuO: in klaslokalen BuO • Gewoon onderwijs: bij de balie/secretariaat, kantoor directeur, aula … -> ev. met mobiele ringleiding



23

3. De inspiratiebundel Plaatsbezoeken 2 plaatsbezoeken ikv doof en slechthorend  BuBaO Jonghelinckshof en Emmaus – Antwerpen  BuSO Spermalie - Brugge



24

3. De inspiratiebundel Plaatsbezoeken BuBaO Jonghelinckshof en Emmaus Antwerpen Gesprek met directrice en architect Onderwijsniveau: Kleuter en lager onderwijs Onderwijsvorm/type : • Type 7 voor dove en slechthorende kinderen (doven/slechthorenden). • Type 7 voor kinderen met spraaktaalontwikkelingsstoornissen. • BuLO Type 7 voor kinderen met autismespectrumstoornissen • BuLO Type 8 voor kinderen met ernstige leerstoornissen Opdrachtgever: Koninklijk Orthopedagogisch Centrum Antwerpen Ontwerper: architect Kurt van Hooydonk (Markant Architecten) Bouwjaar: Bouwaanvraag 2001-2002 / bouwvergunning 2002 Bouwprogramma:  Verbouwing oude Romboutsfabriek De school:  Alle niveauverschillen werden opgevangen door trap en helling/lift behalve voor 2 klaslokalen.  Ringleiding in de aula



25

3. De inspiratiebundel Plaatsbezoeken BuBaO Jonghelinckshof en Emmaus Antwerpen



26




27




28

3. De inspiratiebundel Toegankelijkheid van scholen

 Voor architecten en schooldirecties  Inspireren, verduidelijken, inzicht geven

 Januari 2013 oplevering



29

3. De inspiratiebundel Toegankelijkheid van scholen

Opbouw  Deel 1: Toegankelijkheid van schoolgebouwen  Deel 2: Toegankelijk (ver)bouwen  Deel 3: Quick-wins bij bestaande schoolgebouwen  Deel 4: Casestudies  Deel 5: Regelgeving m.b.t. toegankelijkheid van schoolgebouwen



30

Bedankt Scholenbouw en scholeninfrastructuur

• Vragen?



31

Studiedag: Het onderwijs voor dove en slechthorende mensen uitgedaagd

Recommend Documents