STRATEGIE- EN BELEIDSPLAN STICHTING BIOWETENSCHAPPEN EN MAATSCHAPPIJ DECEMBER 2013
INHOUD
Inleiding en maatschappelijk kader Missie en doelgroep Bestuur en bureau Beloningsbeleid Marktpositionering Financiering en inkomsten Thema’s Online- en printactiviteiten ANBI status 2013
Inleiding en maatschappelijk kader De stichting Biowetenschappen en Maatschappij (BWM) is, op initiatief van toenmalig prinses Beatrix en wijlen prins Claus, in 1969 opgestart om het Nederlands publiek te informeren over de ontwikkelingen binnen de biowetenschappen, en de daaraan verbonden maatschappelijke implicaties. De belangrijkste activiteit van de stichting tot nog toe was het produceren van themapublicaties over verschillende onderwerpen binnen de biologische- en gezondheidswetenschappen. Prins Claus is lange tijd voorzitter en erevoorzitter van de stichting geweest en na hem is zijn zoon zijne Koninklijke Hoogheid Prins Friso van Oranje tot aan zijn tragische ongeluk in 2012 gedurende zes jaren als vicevoorzitter actief geweest in het bestuur van de stichting. De belangstelling voor gezondheid, natuur en milieu is sinds de oprichting van BWM enorm toegenomen in de maatschappij. Nederlandse burgers zijn veel meer dan vroeger geïnteresseerd in gezond leven, ziektes, voeding, natuurbehoud en duurzaamheid. Ook binnen het overheidsbeleid is een groeiende aandacht voor biowetenschappen: de meerderheid van de topsectoren richt zich op onderwerpen binnen de biowetenschappen. Verschillende (overheids)organisaties analyseren de onzekerheden en initiëren het maatschappelijk debat rondom vooruitstrevende technologieën zoals synthetische biologie, gemodificeerde organismen, screening en personalized medicine. De wetenschappelijke ontwikkelingen binnen de biowetenschappen op deze vlakken zijn vaak van zodanige aard dat het lastig is voor de burger om hierover een gefundeerde mening te vormen. Mensen halen veel informatie van internet maar online informatie is vaak versnipperd en niet goed geïntegreerd. BWM wil bijdragen aan de participatie van burgers in het maatschappelijk debat over onderwerpen binnen de biologische- en gezondheidswetenschappen. Wij geven daartoe binnen een relevant thema, zoals dat momenteel bewerkt wordt tot een cahier, een duidelijk en up-to-date overzicht van de stand van zaken. We laten voor- en tegenstanders aan het woord, staan stil bij de ethische aspecten van wetenschappelijk ontwikkelingen, en presenteren de onderwerpen binnen een thema op een neutrale manier. Zo helpen we bij het vormen van een geïnformeerde mening.
Missie en doelgroep De missie van BWM is om het brede publiek te informeren over ontwikkelingen binnen de biologische- en gezondheidswetenschappen. We willen mensen aan het denken zetten en prikkelen tot discussie. Onze slogan luidt daarom ‘Informerend en prikkelend over biowetenschap en maatschappij’. De doelgroep van BWM is breed: we willen zo veel mogelijk Nederlandse burgers bereiken. We zien twee primaire doelgroepen voor BWM, namelijk het algemeen publiek en het onderwijs. Onder algemeen publiek verstaan wij Nederlandse burgers met interesse in biowetenschappen in het algemeen, of specifiek in een of meer thema’s die wij behandelen. De mensen die wij tot onze doelgroep rekenen proberen hun mening te vormen over het onderwerp en willen daarover meepraten binnen hun werkkring, in de krant, online, of tijdens maatschappelijke of politieke discussiebijeenkomsten. Van oudsher heeft BWM ook een grote groep oudere lezers met een grote maatschappelijke interesse en betrokkenheid. De doelgroep algemeen publiek bedienen we met publicaties (momenteel vooral in boekvorm) en online activiteiten. Het voortgezet onderwijs is altijd een belangrijke doelgroep voor BWM geweest: de cahiers en lespakketten worden in de klas gebruikt door docenten en de boekjes lenen zich goed als naslagwerk bij het maken van een profielwerkstuk. Er zijn echter heel veel gespecialiseerde aanbieders binnen het onderwijs. We willen daarom met onze expertise een toegevoegde waarde leveren door aan te sluiten bij activiteiten van andere partijen zoals Kennislink, het NIBI (Nederlands Instituut voor Biologie) en onderwijsbureau De Praktijk. We reserveren daarvoor ruimte binnen ons budget. De activiteiten van BWM worden richting de doelgroepen bekend gemaakt via verschillende wegen: • • • •
Online via de website, via themapagina’s op Kennislink, en via links op pagina’s van maatschappelijke organisaties, belangenorganisaties en kennisinstellingen Via persberichten en nieuwsbrieven naar abonnees en geïnteresseerden Via evenementen en het bemannen van stands op publieksdagen en congressen Via Bol.com: de distributiemogelijkheden via Bol.com zullen worden uitgezocht en opgezet
Bestuur en bureau De stichting wordt bestuurd door een bestuur dat in 2013 uit acht bestuursleden bestond. Er zijn een voorzitter en een penningmeester aangewezen. Op onze website www.biomaatschappij.nl staan de bestuursleden en hun ervaring beschreven. Bestuursleden worden geselecteerd op de volgende kwaliteiten: -
Neemt een vooraanstaande plaats in binnen de (biomedische) wetenschap, waaruit autoriteit blijkt. Heeft een brede wetenschappelijke ervaring met een aanzienlijk bijbehorend interdisciplinair netwerk. Heeft ruime editorial en publicistische ervaring. Is bereid en in staat tenminste één maal in de twee jaar een themaredacteurschap bij de ontwikkeling van een cahier te vervullen. Is bereid en in staat wervend op te treden voor de verspreiding van de doelstellingen en producten van de stichting bij alle passende gelegenheden waarbij hij/zij betrokken is. Dit houdt tevens in het bureau van de stichting te adviseren over deelname aan dergelijke activiteiten.
Het bureau van de stichting bestaat uit een communicatieadviseur en een senior secretaresse (1,5 FTE). Deze personen zijn in dienst van de penvoerder van de stichting en worden bij de stichting gedetacheerd.
Beloningsbeleid Bestuursleden van stichting Biowetenschappen en Maatschappij ontvangen geen beloning voor hun bestuurstaken. Eventueel gemaakte reiskosten en onkosten kunnen worden gedeclareerd op vertoon van een bewijs van de gemaakte kosten. Ook de auteurs die bijdragen aan de themapublicaties ontvangen geen beloning voor hun werkzaamheden. Zij ontvangen wel kosteloos enkele exemplaren van de boekjes waar ze aan mee hebben gewerkt na publicatie.
Marktpositionering De stichting BWM ziet als belangrijke doelstelling dat ze publicaties op de markt brengt die voor een breed publiek uitgebreid inzicht bieden in actuele onderwerpen binnen de biowetenschappen. De wetenschappelijke betrouwbaarheid van de geboden informatie is een van onze unique selling points: onze bestuursleden en eindredacteuren hebben een uitgebreid netwerk binnen de wetenschap en weten op ieder onderwerp toonaangevende onderzoekers te vinden. Dit betekent dat de lezer via de publicaties van de stichting een kijkje krijgt in de academische wereld: wat speelt daar, hoe gaan onderzoekers te werk en wat zijn de nieuwste resultaten? Met BWM vergelijkbare organisaties zijn er niet in Nederland. De wetenschapsjournalistiek is logischerwijze gericht op wetenschappelijk nieuws, terwijl BWM zich richt op een samenhangende presentatie van bestaande en nieuwe informatie binnen een bepaald thema. Daarmee wordt een bijzondere diepgang bereikt. De stichting streeft ernaar om unieke activiteiten te ontplooien. Er wordt samengewerkt met andere partijen om te komen tot een optimaal eindproduct. Bestaande samenwerkingsverbanden zijn die met Kennislink, NWO, ZonMW, het NIBI en onderwijsbureau de Praktijk. Binnen onze activiteiten om maatschappelijke discussie te stimuleren kan in de toekomst ook worden gedacht aan samenwerking met andere instituten, kranten of discussiefora.
Financiering en inkomsten De stichting ontvangt subsidie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Het subsidiebedrag wordt door de penvoerder voor de stichting beheerd. De penvoerder is tot 1-1-2014 NWO en vanaf 1-1-2014 ZonMW. Ook heeft de stichting ongeveer 800 abonnees die contributie betalen, en worden de publicaties van de stichting via een webwinkel verkocht. Verder heeft zijne Koninklijke Hoogheid Prins Claus in het verleden giften aan de stichting toegekend, die tot nu toe worden gebruikt als reserves. Er wordt op de reserves van de stichting ingeteerd omdat de gemaakte kosten momenteel hoger zijn dan de subsidie bedraagt. De stichting streeft ernaar de reserves goed te besteden maar ook voldoende reserves te behouden om de activiteiten in de toekomst te kunnen blijven voortzetten. De prijs voor losse cahiers is vrij laag. De prijs voor nieuwe cahiers werd per 1 januari 2013 verhoogd naar € 7,50. Vanwege problemen met de distributie naar abonnees in 2012 en 2013 werd het abonnementsgeld in 2013 niet verhoogd.
Thema’s De thema’s van stichting BWM worden geselecteerd op maatschappelijke relevantie. Hierbij worden bronnen gebruikt uit de werkplannen van NWO, KNAW en het Rathenau Instituut, maar ook uit populaire Nederlandse media. Daarnaast wordt geput uit het wetenschappelijk netwerk van het bestuur van de stichting om mogelijke thema’s te toetsen op relevantie en urgentie. Na selectie van de thema’s worden verkennende gesprekken gevoerd met sleutelfiguren op het gebied en wordt de scope van het thema uitgewerkt. Vervolgens worden er auteurs gezocht en uitgenodigd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van suggesties vanuit NWO-ALW en ZonMW. Ook wordt gekeken naar potentiële auteurs onder winnaars van grote onderzoekssubsidies, zoals Spinoza en Vidi en Vici premies. De thema’s kunnen in de toekomst met verschillende middelen worden gepresenteerd, zoals:
Cahiers Mindmaps eBooks en interactieve apps Discussieavonden Tentoonstellingen Blogs Sociale media Lespakketten en interactieve learning experiences
Online- en printactiviteiten Uit de externe evaluatie van de stichting bleek dat de cahiers door velen worden gezien als een waardevol en aantrekkelijk eindproduct, maar dat ze niet genoeg mensen bereiken. Om dit te verbeteren is in 2011 begonnen om op internet meer bekendheid te genereren voor de kennis uit de cahiers. In 2012 resulteerde dit in de eerste themapagina’s op www.kennislink.nl en in maart 2013 werd een nieuwe website voor BWM gelanceerd op www.biomaatschappij.nl. De website in combinatie met sociale media moet discussie opwekken en mensen aan het denken zetten. In tweede instantie is het een publiciteitskanaal voor de themapublicaties. Vanaf 2014 zullen we minder gedrukte cahiers per jaar gaan maken, om extra tijd en budget vrij te maken om de missie uit te dragen met moderne communicatiemiddelen. We streven voor 2014 naar 4 cahiers per jaar, waarvan 1 slechts online wordt gepubliceerd, en niet wordt gedrukt. Dit laat ruimte voor meer online activiteiten, het stimuleren van de maatschappelijke discussie samen met andere organisaties, en bijvoorbeeld inspelen op het gebruik van nieuwe media zoals iPads en ereaders. Voor nieuwe online activiteiten, waar mensen nog niet bekend mee zijn, kan het een tijd duren voordat deze goed gevonden worden. Er zal een sociale media campagne worden opgezet om nieuwe bezoekers te trekken en er wordt per e-mail een nieuwsbrief verstuurd naar bestaande relaties om de website bekendheid te geven. Indien nodig zal een beperkt budget vrij worden gemaakt voor zoekmachine-optimalisatie en adverteren. Door middel van benchmarking wordt het succes van de online activiteiten gemeten. De online statistieken zullen worden vergeleken met die van vergelijkbare organisaties.
ANBI status 2013 Stichting Biowetenschappen en Maatschappij is een Algemeen Nut Beogende Instelling. Donateurs van een ANBI mogen hun giften aftrekken van de inkomsten- of vennootschapsbelasting. Het fiscaal nummer van de stichting is 0041.69.529.
