Straelener Übersetzerpreis 2015 van de Kunststiftung Nordrhein-Westfalen
Straelener Übersetzerpreis 2015 van de Kunststiftung Nordrhein-Westfalen
Persbericht
De Straelener Übersetzerpreis 2015 van de Kunststiftung Nordrhein-Westfalen is toegekend aan de Nederlandse literair vertaler Gerrit Bussink. Anne Folkertsma wordt bekroond met het stipendium dat gelijktijdig met de Straelener Übersetzerpreis 2015 vergeven wordt. De Kunststiftung Nordrhein-Westfalen kent in samenwerking met het Europese Übersetzer-Kollegium in Straelen de Straelener Übersetzerpreis ter hoogte van € 25.000 toe aan de Nederlandse literair vertaler Gerrit Bussink voor zijn vertalingen uit het Duits in het Nederlands. Gerrit Bussink, geboren in 1944, vertaalt sinds 1972 belangrijke Duitstalige auteurs als Martin Walser, Thomas Bernhard, Friedrich Dürrenmatt, Christa Wolf, Siegfried Lenz en Peter Handke in het Nederlands. Hij ontvangt de vertaalprijs voor de vertaling van de roman Vogelweide van Uwe Timm (Kiepenheuer & Witsch Verlag, 2013), in Nederland uitgegeven onder de titel De macht van de begeerte (Uitgeverij Podium). Bussinks uitstekende vertaling is volgens de jury exemplarisch voor een oeuvre dat imponeert door helderheid en precisie. De vertaling laat Bussinks talent zien voor overtuigende, onorthodoxe vertaaloplossingen.
1
Straelener Übersetzerpreis 2015 van de Kunststiftung Nordrhein-Westfalen Tegelijkertijd eert de prijs het gehele vertaaloeuvre van de prijswinnaar, die met grote inzet en op een hoog niveau tal van belangrijke boeken uit Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland voor een Nederlandstalig publiek toegankelijk heeft gemaakt. Het stipendium van € 5.000, dat gelijktijdig met de Straelener Übersetzerpreis 2015 vergeven wordt, gaat naar de in 1964 in Amsterdam geboren Anne Folkertsma voor haar soevereine vertaling van de roman Blutsbrüder van Ernst Haffner (Walde + Graf Verlag, 2013), in het Nederlands in 2014 verschenen onder de titel Bloedbroeders (De Bezige Bij). De vertaling van deze roman over een jeugdbende in Berlijn eind jaren twintig laat een opmerkelijk gevoel voor stijlvariaties zien en een scherp oog voor de adequate reproductie van de historische sfeer, het jargon en de zelfkant van de maatschappij, aldus de jury. De gerenommeerde Straelener Übersetzerpreis van de Kunststiftung NordrheinWestfalen is één van de hoogst gedoteerde literaire prijzen in het Duitse taalgebied en wordt sinds 2001 jaarlijks uitgereikt in samenwerking met het Übersetzer-Kollegium in Straelen, het Europese Vertalershuis in de regio Niederrhein, niet ver over de grens bij Venlo. De prijs wordt op 18 juni 2015 in het Europese Übersetzer-Kollegium uitgereikt door Dr. Fritz Behrens, voorzitter van de Kunststiftung Nordrhein-Westfalen. De laudatio wordt uitgesproken door de schrijver Uwe Timm.
2
Straelener Übersetzerpreis 2015 van de Kunststiftung Nordrhein-Westfalen Uit het juryrapport Gerrit Bussink Sinds het begin van de jaren zeventig heeft Gerrit Bussink een indrukwekkend en nog altijd groeiend vertaaloeuvre tot stand gebracht met meer dan 150 vertalingen van belangrijke Duitse literaire werken uit de 20e en 21e eeuw. Elke vertaling wordt gekenmerkt door technische virtuositeit, taalkundige elegantie en een grote sensitiviteit voor uiteenlopende stijlen en stemmen. De uitstekende vertaling van Uwe Timms roman Vogelweide (De macht van de begeerte) is exemplarisch voor een oeuvre dat imponeert door helderheid en precisie. De vertaling laat Bussinks speciale talent zien voor overtuigende, onorthodoxe vertaaloplossingen. Zijn rijke oeuvre omvat onder meer vertalingen van werk van Thomas Bernhard, Karen Duve, Hans Magnus Enzensberger, Wilhelm Genazino, Thomas Glavinic, Peter Handke, Siegfried Lenz, Peter Stamm en Christa Wolf. Ook door het vertalen van een aantal toneelstukken heeft Bussink een belangrijke bijdrage geleverd aan de bevordering van de Duitse literatuur en cultuur in Nederland. Gerrit Bussink (*1944) studeerde Duits aan de Universiteit van Amsterdam. Hij werkte als universitair docent, literair criticus en redacteur voor radio en televisie voordat dat hij zich volledig richtte op het literair vertalerschap. De prijs eert tevens het gehele vertaaloeuvre van Bussink, die met grote inzet en op een hoog niveau tal van belangrijke boeken uit Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland voor een Nederlandstalig publiek toegankelijk heeft gemaakt. Anne Folkertsma Anne Folkertsma studeerde Vertaalwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en was aanvankelijk een aantal jaren werkzaam als redacteur voor diverse literaire uitgeverijen voordat zij zich vestigde als literair vertaler. Met grote zorg en precisie herzag zij verschillende gedateerde vertalingen van romans van Hans Fallada. Vervolgens vertaalde Anne Folkertsma de uit het originele manuscript verwijderde passages van Jeder stribt für sich alleine en publiceerde in 2013 een zeer overtuigende vertaling van In meinem fremden Land: Gefängnistagebuch1944 (uitgegeven door Cossee). In 2014 volgde een vertaling van Ernst Haffners Blutsbrüder (Bloedbroeders, uitgeverij Podium). De vertaling van deze roman over een jeugdbende in het Berlijn van eind jaren twintig laat een opmerkelijk gevoel voor stijlvariaties zien en een scherp oog voor de adequate reproductie van de historische sfeer, het jargon en de zelfkant van de maatschappij, aldus de jury.
3
Straelener Übersetzerpreis 2015 van de Kunststiftung Nordrhein-Westfalen Het stipendium is bedoeld om Anne Folkertsma aan te moedigen zich nog meer op het vertalen te richten en haar grote ervaring en expertise in het omgaan met en het redigeren van literaire teksten in dienst van het vertalen zelf te stellen. De jury van 2015 bestond uit: Gregor Seferens (Bonn), Dr. Barbara Honrath (Amsterdam) en Ton Naaijkens (Utecht).
Deskundigheidsbevordering van vertalers door de Kunststiftung NordrheinWestfalen Een van de belangrijkste prioriteiten van de Kunststiftung Nordrhein-Westfalen ligt bij de kunst van het vertalen. De overtuiging dat enkel geslaagde vertalingen van literaire teksten de ontmoeting met de wereldliteratuur mogelijk maken en het belang van internationale culturele uitwisseling versterken, heeft de stichting er meer dan tien jaar geleden toe bewogen om in samenwerking met het Europäische ÜbersetzerKollegium in Straelen de Straelener Übersetzerpreis in te stellen. Met de prijs van € 25.000, één van de hoogst gedoteerde literaire prijzen in het Duitse taalgebied, wordt zowel een uitstekende literaire vertaling bekroond alsook het oeuvre van de vertaalster of vertaler. Sinds 2012 kent de stichting bovendien een stipendium toe van € 5.000 aan een beginnend vertaler. Daarnaast steunt de stichting verblijven in het Europäische Übersetzer-Kollegium te Straelen en financiert het de Straelener Atrium-gesprekken tussen auteurs en hun vertalers. Sinds 2014 draagt de stichting ook bij aan de deskundigheidsbevordering van individuele vertalers en maakt zij seminars mogelijk voor hun opleiding.
Kunststiftung Nordrhein-Westfalen De Kunststiftung werd in 1989 ingesteld door de regering van de deelstaat NordrheinWestfalen onder het premierschap van Johannes Rau en heeft ten doel kunst en cultuur te bevorderen. De Kunststiftung NRW ondersteunt bijzondere artistieke prestaties en projecten. De stichting tracht haar doel te verwezenlijken door de bevordering van met name tentoonstellingen, concerten, dansprojecten, theaterproducties, lezingen en werken in opdracht. Daarnaast stelt de stichting zich ten doel talentvolle jonge kunstenaars te stimuleren. De stichting wordt mede gefinancierd uit middelen van de WestLotto. Voor meer informatie: www.kunststiftungnrw.de
4
Straelener Übersetzerpreis 2015 van de Kunststiftung Nordrhein-Westfalen
Europäische Übersetzer-Kollegium (EUK) Het Europäische Übersetzer-Kollegium Nordrhein-Westfalen in Straelen is het eerste en grootste internationale vertalershuis voor professionele vertalers van literatuur en nonfictie. Sinds de oprichting in 1978 is het de uitdrukkelijke doelstelling van het Übersetzer-Kollegium om de belangen van de literaire vertaling te behartigen, de publieke waardering en erkenning van vertalers te bevorderen en cultureel begrip te kweken voor de prestaties die zij leveren voor de verspreiding van internationale literatuur en cultuur. Dit gebeurt tevens door middel van samenwerkingsverbanden, zoals met de Kunststiftung NRW in haar baanbrekende rol als competentiecentrum voor de uitwisseling van taalgebonden kennis en cultuur. Voor meer informatie: www.euk-straelen.de __________________________________________________________ Contact Straelener Übersetzerpreis: Europäisches Übersetzer-Kollegium Dr. Regina Peeters
[email protected] Tel: +49 (0) 2834.1068 __________________________________________________________ Perscontacten Kunststiftung Nordrhein-Westfalen Kommunikation – Kunststiftung NRW holthausen muenzberg inc. Claudia Holthausen Tel.: +49 (0) 151.19155550 Bettina Münzberg Tel.: +49 (0) 151.58744045
[email protected] Afdeling Literatur Dagmar Fretter
[email protected] Tel: +49 (0) 211.6504070 __________________________________________________________
5
