STICHTING VAKOPLEIDING PROCESINDUSTRIE

STICHTING VAKOPLEIDING PROCESINDUSTRIE

EINDTERMENDOCUMENT

Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek

EINDTERMENDOCUMENT MKF. ALGEMENE OPERATIONELE TECHNIEK / UITG. JULI 2002

-1-

Stichting Vakopleiding Procesindustrie Postbus 93 2269 AB Leidschendam telefoon 070 - 320 93 88 telefax 070 - 320 51 86 internetsite http://www.vapro.nl e-mail [email protected]

EINDTERMENDOCUMENT Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek

Vastgesteld door Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, juli 2001 Uitgave: juli 2002 Crebo-code kwalificatie: 10735 Datum inwerkingtreding: 1 augustus 2002

-2-


INTRODUCTIE EN TYPERING VAN DE KWALIFICATIE

RUBRIEK I: INTRODUCTIE EN TYPERING VAN DE KWALIFICATIE

1.

Introductie

In dit eindtermendocument staan de eindtermen en andere relevante gegevens over de middenkaderopleiding Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek. Het document geldt voor opleidingen die vanaf 1 augustus 2002 starten. Het eindtermendocument bevat de volgende rubrieken: I II III

2.

Introductie en typering van de kwalificatie Opleidingsindicaties Eindtermen

Naam van de kwalificatie

Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek

3.

Beroepstypering

De kwalificatie Medewerker Algemene Operationele Techniek maakt deel uit van het beroepenveld Operationele Techniek, dat weer onderdeel is van de sector PMLF (Procestechniek en Operationele Techniek, Milieutechniek, Laboratoriumtechniek, Fotonica). Beroepenveld Operationele Techniek Het beroepenveld Operationele Techniek omvat uitvoerende en middenkaderberoepen in energieproductiebedrijven, in de procesindustrie en in toeleverende bedrijven. De Operationeel Technicus is binnen deze bedrijven verantwoordelijk voor het bedienen, het onderhouden en het verlenen van service aan complexe procesinstallaties. Afhankelijk van de complexiteit van het proces en de taken van de Operationeel Technicus is een kwalificatie op niveau II of niveau IV vereist. Operationeel Technici die werkzaam zijn bij energieproductiebedrijven, dragen de zorg voor het elektriciteitsproductieproces. Dit proces vindt 24 uur per dag plaats en daarmee ligt er een belangrijke rol bij onderhoud, serviceverlening aan en het in bedrijf houden van de werktuigen en installaties. De Operationeel Technicus treft men mede aan in grotere procesindustriële bedrijven die over een eigen energievoorziening beschikken. Mede als gevolg van het gebruik van warmte-krachtinstallaties en door intensievere benutting van restwarmte voorzien de grotere procesindustriële bedrijven tegenwoordig niet alleen in hun eigen energie, maar zijn zij tevens producent van elektriciteit en daarom gekoppeld aan het Nederlandse elektriciteitsnet. De complexiteit van het geheel van energievoorziening en productieproces maakt dat er een belangrijke rol ligt bij onderhoud, serviceverlening aan en het in bedrijf houden van de werktuigen en installaties. Tot slot is het beroepenveld Operationele Techniek vertegenwoordigd in toeleverende bedrijven. Het betreft hier gespecialiseerde installatiebedrijven die kwalitatief hoogwaardige apparatuur installeren en/of onderhouden, zoals lucht- en waterbehandelingsinstallaties, koelen vriesinstallaties, warmte-krachtinstallaties en turbines.


-3-

Beroepstypering De Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek is een functionaris die door zijn brede technologische kennis van proceswerktuigen en -installaties, kan doorgroeien van werktuigkundige tot zelfstandig beheerder van procesinstallaties of tot leidinggevende binnen het (energie)productieproces. Daarnaast kan de Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek werkzaam zijn op het gebied van het installeren en onderhouden van en service verlenen aan proceswerktuigen of -installaties. Ook kan de Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek werkzaam zijn als medewerker van een ingenieursbureau.

Beroepstaken De belangrijkste taken van de Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek zijn: · het installeren, in bedrijf stellen, onderhouden van en verlenen van service aan proceswerktuigen en -installaties; · het - aanvankelijk onder toezicht - bewaken, regelen en onderhouden van complexe productieprocessen, met name met betrekking tot energieproductie; · het - aanvankelijk onder toezicht - dragen van verantwoordelijkheid voor het economisch, veilig en milieuverantwoord verloop van preventief en correctief onderhoud aan proceswerktuigen en -installaties; · het geven van adviezen op het gebied van onderhoudsmanagement en kwaliteits- en milieuzorg met betrekking tot proceswerktuigen en -installaties.

4.

Niveau van de kwalificatie

Niveau IV, middenkaderopleiding

-4-



5.

Korte onderbouwing niveau-aanduiding

De wijze waarop de kwalificatie Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek is ingeschaald op de dimensies verantwoordelijkheid, complexiteit en transfer is te lezen in onderstaand schema. De waarde per dimensie is gearceerd weergegeven.

verantwoordelijkheid wat betreft werk van anderen verantwoordelijk voor eigen takenpakket

verantwoordelijk niethiërarchisch

verantwoordelijk hiërarchisch

geringe verantwoordelijkheid

redelijk grote verantwoordelijkheid

grote verantwoordelijkheid

geautomatiseerde routines

toepassen standaardprocedures

toepassen combinatie van standaardprocedures

functiegebonden kennis en vaardigheden

beroepsgebonden kennis en vaardigheden

beroepsonafhankelijke kennis en vaardigheden

beperkt om te schakelen

redelijk om te schakelen

goed om te schakelen

verantwoordelijkheid wat betreft afbreukrisico

complexiteit ontwikkelen van nieuwe procedures

transfer naar ander beroep

transfer naar nieuwe ontwikkelingen

Wat betreft de dimensies verantwoordelijkheid en transfer wordt nog het volgende opgemerkt. · In de sector PMLF omvat het begrip verantwoordelijkheid ook de verantwoordelijkheid voor middelen, het milieu en de gezondheid van anderen. Dat wil zeggen dat ook de mate waarin er sprake is van afbreukrisico, is meegewogen bij het vaststellen van het niveau van de kwalificatie. · In de sector PMLF wordt met transfer ook het vermogen bedoeld om als beroepsbeoefenaar mee te groeien met een steeds veranderende beroepsinhoud. Met name in de procesindustrie is er sprake van continue veranderingen van productiemethoden. De mate waarin de kwalificatie voorbereidt op technologische ontwikkelingen, is meegewogen bij het vaststellen van het niveau van de kwalificatie.


-5-

6.

Korte beschrijving plaats van de kwalificatie in de kwalificatiestructuur van het COB/LOB

De kwalificatie maakt deel uit van de kwalificatiestructuur PMLF (Procestechniek en Operationele Techniek, Milieutechniek, Laboratoriumtechniek, Fotonica).

7.

Aanduiding van de gelegitimeerd(e) beroepsprofiel(en) of vergelijkbare informatiebronnen die als basis hebben gediend voor de eindtermen

De kwalificatie is gebaseerd op formeel en informeel onderzoek in de bedrijfstak. Het formele deel wordt beschreven in de volgende documenten: ·

Tussen de raderen, A&O Adviescentrum Opleidingsvraagstukken, Bunnik, 1995.

·

Transparantie en samenhang in beroepsopleidingen voor de procesindustrie, Impulsprogramma voor de procesindustrie, gecoördineerd door Stichting Industrieel Vakmanschap (SIV), 1996.

·

Transparantiematrix Procescollege Mainport Rotterdam, A&O Adviescentrum Opleidingsvraagstukken, Bunnik, 1996.

·

De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2002, Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt, 1997.

Het informele onderzoek vindt continu plaats middels contacten met het bedrijvenveld. De bevindingen worden steeds meegenomen bij het onderhouden van het eindtermendocument.

8.

Mate waarin de eindtermen zijn gebaseerd op wettelijke beroepsvereisten, inclusief die zijn neergelegd in richtlijnen van de Raad van Europese Gemeenschappen

De eindtermen gericht op ARBO en veiligheid sluiten aan bij de afspraken die tussen diverse branches en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zijn gemaakt. Bovendien zijn de eindtermen voor veiligheid afgestemd met het Nederlands Instituut voor Arbeidsvraagstukken / TNO B.V. te Amsterdam.

-6-



9.

Benaming deelkwalificaties benodigd voor diplomering

Een kandidaat heeft recht op het diploma Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek als hij de volgende deelkwalificaties heeft behaald: - Maatschappelijk Culturele Vorming III (301) - Basis Procestechnologie III (317) - Procestechnologie III (318) - Energietechniek III (320) - Onderhoud Algemene Operationele Techniek (215) - Praktijk Algemene Operationele Techniek (323) - Maatschappelijk Culturele Vorming IV (401) - Basis Algemene Operationele Techniek IV (431) - Middenkader Algemene Operationele Techniek (432) - Praktijk Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek (433) De volgende vrije keuze deelkwalificaties kan de cursist binnen deze kwalificatie behalen: - Internationale Beroepsoriëntatie 3 (303) - Toegepaste Natuurwetenschappen (423)


-7-

RUBRIEK II: OPLEIDINGSINDICATIES

1.

Aanduiding van welke opleiding/kwalificatie de kwalificatie een voortzetting vormt

De opleiding/kwalificatie is een voortzetting van de kwalificatie Operationele Techniek met code 10076 (niveau 4) van het LOB Stichting Opleidingen Metaal (SOM), respectievelijk de kwalificatie Algemeen Operationeel Technicus (niveau 4) van het LOB Transport en Logistiek (T&L). Deze kwalificatie was reeds onder code 10076 toegewezen aan de VaPro.

2.

Leerweg(en)

De beroepsopleidende leerweg wordt geadviseerd.

3.

Advies over het aantal studiebelastingsuren en aanduiding van de deelkwalificaties die bij examinering externe legitimering behoeven

De totale studiebelasting van de kwalificatie bedraagt 6400 SBU. De beroepspraktijkvorming bedraagt 25% (1600 SBU). De vrije ruimte bedraagt 10 % (640 SBU). De extern te legitimeren deelkwalificaties zijn met een * gemarkeerd. schoolcomponent Maatschappelijke Culturele Vorming III (301) 240 * Basis Procestechnologie III (317) 800 * Procestechnologie III (318) 360 * Energietechniek III (320) 520 Onderhoud Algemene Operationele Techniek (215) 520 * Praktijk Algemene Operationele Techniek (323) -Maatschappelijk Culturele Vorming IV (401) 400 Basis Algemene Operationele Techniek IV (431) 400 * Middenkader Algemene Operationele Techniek (432) 920 * Praktijk Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele -Techniek (433) vrije keuzedeelkwalificatie: Internationale Beroepsoriëntatie 3 (303) Toegepaste Natuurwetenschappen (423)

-8-

150 320

beroepspraktijkcomponent ----

totaal

800 ---800

240 800 360 520 520 800 400 400 920 800

150 --

300 320


OPLEIDINGSINDICATIES

4.

Overheidsbekostiging

De opleiding tot Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek komt voor overheidsbekostiging in aanmerking.

5.

Vooropleiding

Voor de opleiding Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek is een VMBO diploma theoretische, gemengde of kaderberoepsgerichte leerweg vereist. Voor diploma’s uit de sectoren Zorg & Welzijn en Economie is bovendien het sectorvak wiskunde of natuur-scheikunde verplicht. Ook een VBO- of MAVO-diploma met wis- en natuurkunde op minimaal C-niveau sluit naadloos aan bij de opleiding Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek.

6.

Doorstroommogelijkheden

Het diploma Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek geeft in principe recht op toelating tot de onderstaande opleidingen. Lineair verwante opleidingen (naadloze aansluiting): HBO AOT - Techniek Redelijk verwante opleidingen: HBO in een andere technische richting


-9-

RUBRIEK III: EINDTERMEN

1.

De eindtermen

Onderstaand zijn de eindtermen per deelkwalificatie weergegeven. In de kolom S/P is een advies gegeven voor toedeling van de eindterm aan de schoolcomponent of aan de beroepspraktijkvorming. Toedeling aan de schoolcomponent betekent dat het realiseren (en toetsen) van de eindterm in een binnenschoolse situatie kan plaatsvinden. Toedeling aan de beroepspraktijkvorming betekent dat geadviseerd wordt de eindterm te realiseren (en te toetsen) in een reële bedrijfssituatie. In de kolom Taco staat een taxonomiecode conform Romiszowski. kolom S/P S P

Schoolcomponent beroepsPraktijkvorming

kolom Taco F B Rc/pm/i/r Pc/pm/i/r

Feitelijke kennis (feiten, procedures) Begripsmatige kennis (begrippen, principes) Reproduktieve vaardigheden cognitief/psychomotorisch/interactief/reactief Produktieve vaardigheden cognitief/psychomotorisch/interactief/reactief

- 10 -


INTERNATIONALE BEROEPSORIËNTATIE 3

303

Maatschappelijk Culturele Vorming III (301) Deelkwalificatie Maatschappelijk Culturele Vorming III (301) omvat kennis, inzicht, houdingen en vaardigheden gericht op communicatie, bedrijfskunde, omgaan met gegevens, functioneren als individu in de samenleving en als werknemer in een arbeidsorganisatie.

nummer

eindterm

S/P

Taco

NEDERLANDS 301.01

De kandidaat kan overleg voeren met collega's en leidinggevenden.

S/P

Rc/i

301.02

De kandidaat kan Nederlandstalige handleidingen en schriftelijke opdrachten interpreteren.

S/P

B

301.03

De kandidaat kan richtlijnen en voorschriften op vaktechnisch gebied en op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn interpreteren.

S/P

B

301.04

De kandidaat kan brieven, rapporten en werkverslagen opstellen.

S/P

Rc

301.05

De kandidaat kan formulieren en vragenlijsten invullen.

S/P

Rc

301.06

De kandidaat kan de inhoud van artikelen van algemene en technische aard samenvatten.

S/P

Pc

301.07

De kandidaat kan schriftelijke of elektronisch opgeslagen gegevens interpreteren.

S/P

B

301.08

De kandidaat kan beschrijven hoe hij zijn vakkennis kan onderhouden.

S/P

B

BEDRIJFSKUNDE 301.09

De kandidaat kan structuren van arbeidsorganisaties beschrijven.

S

B

301.10

De kandidaat kan verschillende ondernemingsvormen beschrijven.

S

B

301.11

De kandidaat kan de economische kringloop beschrijven.

S

B

301.12

De kandidaat kan het belang van logistiek en planning beschrijven.

S

B

INFORMATICA 301.13

De kandidaat kan de invloed van de computer op het dagelijks leven beschrijven.

S

B

301.14

De kandidaat kan de functie en werking van de verschillende componenten van computers beschrijven.

S

B


- 11 -

nummer

eindterm

S/P

Taco

301.15

De kandidaat kan bij het verwerven van informatie gebruik maken van geautomatiseerde gegevensbestanden en audiovisuele media.

S/P

Rc

301.16

De kandidaat kan voor berekeningen en administratie gebruik maken van bestaande computerprogramma's.

S/P

Rc

MAATSCHAPPIJLEER 301.17

De kandidaat kan zijn mening geven over maatschappelijke ontwikkelingen die van invloed zijn op werk en individu.

S/P

Rc/r

301.18

De kandidaat kan op basis van respect omgaan met mensen met een andere maatschappelijke en culturele achtergrond.

S/P

Rr/i

301.19

De kandidaat kan de werking van de parlementaire democratie beschrijven.

S

B

301.20

De kandidaat kan het Nederlandse rechtssysteem beschrijven.

S

B

301.21

De kandidaat kan zijn waarden, normen en opvattingen weergeven over de betekenis van arbeid voor individu en samenleving.

S/P

Pc/i

301.22

De kandidaat kan de elementen van de kwaliteit van arbeid en de begrippen veiligheid, gezondheid en welzijn beschrijven.

S

B

301.23

De kandidaat kan de factoren noemen die een rol spelen bij het ontstaan van risico's voor mens en milieu.

S

F

301.24

De kandidaat kan stappen ondernemen die kunnen leiden tot het vinden en aanvaarden van betaald werk.

S/P

Rc/i

301.25

De kandidaat kan verwoorden welke rechten, plichten en verantwoordelijkheden voortvloeien uit een arbeidscontract.

S/P

Rc

301.26

De kandidaat kan informatie inwinnen omtrent rechten, plichten en verantwoordelijkheden in geval van werkloosheid, ziekte of arbeidsongeschiktheid in een gegeven situatie.

S/P

Rr/c

ENGELS 301.27

De kandidaat kan Engelse benamingen en begrippen van het vakgebied en van het bedrijf/de branche beschrijven.

S

B

301.28

De kandidaat kan eenvoudige Engelstalige handleidingen en voorschriften interpreteren.

S

B

S

Rc/pm

LICHAMELIJKE OPVOEDING 301.29

- 12 -

De kandidaat kan de (beroepsgerichte) motorische vaardigheden ergonomisch verrichten.



303

Internationale Beroepsoriëntatie 3 (303)

nummer

eindterm

303.01

De kandidaat kan de topografie van het betreffende land in grote lijnen weergeven.

303.02

De kandidaat kan de relatie tussen de geologische/klimatologische gesteldheid en de bestaansmiddelen van het betreffende land beschrijven.

303.05

De kandidaat kan het bevolkingsaantal en de bevolkingssamenstelling van het betreffende land weergeven.

303.04

De kandidaat kan de historische ontwikkeling van het betreffende land in grote lijnen beschrijven.

303.05

De kandidaat kan de kenmerken van het politiek bestel, de belangrijkste politieke stromingen en de belangrijkste actuele politieke kwesties van het betreffende land beschrijven.

303.06

De kandidaat kan de belangrijkste culturele kenmerken van het betreffende land beschrijven.

303.07

De kandidaat kan de plaats van de eigen opleiding in de onderwijsstructuur van het betreffende land beschrijven.

303.08

De kandidaat kan de huidige economische situatie van het betreffende land in grote lijnen beschrijven.

303.09

De kandidaat kan de positie van het betreffende land in de Europese Unie of de relatie van het betreffende land met de Europese Unie beschrijven. De kandidaat kan een klantenbriefing vertalen naar een creatieve briefing en op basis hiervan een script, scenario, treatment en storyboard ontwikkelen voor productie- en prestatiedoeleinden.

Tac o

ORGANISATIE VAN DE ARBEID 303.10

De kandidaat kan de belangrijkste werkgevers- en werknemersorganisaties noemen.

303.11

De kandidaat kan een vergelijking maken tussen de rechten, plichten en verantwoordelijkheden die voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst in


- 13 -

nummer

eindterm

Tac o

een vergelijkbare werksituatie/functie in het betreffende land en in Nederland. 303.12

De kandidaat kan een vergelijking maken tussen de rechten, plichten en verantwoordelijkheden die gelden voor een werknemer in geval van werkloosheid, ziekte, zwangerschap en arbeidsongeschiktheid in het betreffende land en in Nederland.

303.13

De kandidaat kan m.b.t. het betreffende land de invloed van de overheid op de arbeidsmarkt beschrijven.

INTERNATIONALE SAMENWERKING 303.14

De kandidaat kan beschrijven waarom internationale samenwerking belangrijk is en wat de doelen van internationale samenwerking zijn.

303.15

De kandidaat kan de hoofddoelstellingen van de Europese Unie beschrijven.

303.16

De kandidaat kan de huidige lidstaten van de Europese Unie en de belangrijkste eisen voor toetreding noemen.

303.17

De kandidaat kan de belangrijkste organen van de Europese Unie beschrijven.

303.18

De kandidaat kan aangeven of en zo ja welke economische samenwerkingsrelaties bestaan tussen het betreffende land en Nederland.

303.19

De kandidaat kan aangeven of en zo ja welke afspraken bestaan tussen het betreffende land en Nederland omtrent verkeer van werknemers, dienstenverkeer en vestiging.

BEDRIJFSORIËNTATIE De kandidaat dient voor realisering van onderstaande eindtermen de in het stagebiedende land en/of de stagebiedende arbeidsorganisatie gesproken MVT in redelijke mate te beheersen. 303.20

De kandidaat kan de doelstellingen, producten en/of diensten van de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie omschrijven.

303.21

De kandidaat kan de organisatievorm van de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie beschrijven.

303.22

De kandidaat kan de organisatie- en verantwoordelijkheidsstructuur van de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie (of bij grote bedrijven van de afdeling) schematisch weergeven.

303.23

De kandidaat kan veiligheids-, gezondheids- en milieu-aspecten beschrijven waarmee de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie te

- 14 -



nummer

eindterm

303

Tac o

maken heeft. 303.24

De kandidaat kan de taken beschrijven waaruit het beroep waarvoor hij/zij wordt opgeleid in de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie is opgebouwd.

303.25

De kandidaat kan de hulpmiddelen en procedures omschrijven waarmee de beroepstaken in de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie worden uitgevoerd.

303.26

De kandidaat kan de arbeidsomstandigheden beschrijven waaronder het beroep in de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie wordt uitgevoerd.

303.27

De kandidaat kan de in het betreffende land algemeen geldende kwalificatie-eisen ten aanzien van het betreffende beroep noemen.

303.28

De kandidaat kan een vergelijking maken tussen de wijze van uitvoering van het betreffende beroep en de arbeidsomstandigheden in het betreffende land en in Nederland.

303.29

De kandidaat kan kerntaken/-activiteiten die behoren tot het beroep waarvoor hij/zij wordt opgeleid in de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie uitvoeren.

303.30

De kandidaat kan een verslag maken m.b.t. de in de betreffende arbeidsorganisatie verrichte beroepstaken/-activiteiten.

303.31

De kandidaat kan een vergelijking maken tussen de mogelijkheden die werknemers hebben om invloed uit te oefenen binnen een arbeidsorganisatie in het betreffende land en in Nederland.


- 15 -

Basis Procestechnologie III (317)

Deelkwalificatie Basis Procestechnologie III (317) omvat basiskennis en basisvaardigheden op het gebied van toegepaste exacte vakken, procestechniek, procesbeheersing, veiligheid en milieutechniek. De kandidaat dient de exacte vakken toe te passen in de beroepsgerichte vakken.

nummer

eindterm

S/P

Taco

W ISKUNDE 317.01

De kandidaat kan rekenkundige berekeningen uitvoeren met gebruikmaking van de wetenschappelijke notaties van getallen.

S

Rc

317.02

De kandidaat kan algebraïsche bewerkingen uitvoeren.

S

Rc

317.03

De kandidaat kan eerste- en tweedegraads vergelijkingen oplossen.

S

Rc

317.04

De kandidaat kan grafieken van eerstegraads functies tekenen.

S

Rc

317.05

De kandidaat kan een stelsel van twee lineaire vergelijkingen met twee onbekenden oplossen.

S

Rc

317.06

De kandidaat kan grafieken van tweedegraads, gebroken, eenvoudige goniometrische en eenvoudige logaritmische functies interpreteren.

S

B

317.07

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met lijnstukken en hoeken.

S

Rc

317.08

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met regelmatige vlakke figuren.

S

Rc

317.09

De kandidaat kan omtrek en inhoud van regelmatige ruimtelijke objecten berekenen.

S

Rc

317.10

De kandidaat kan eenvoudige statistische begrippen beschrijven.

S

B

317.11

De kandidaat kan statistische diagrammen tekenen.

S

Rc

NATUURKUNDE 317.12

De kandidaat kan relevante natuurkundige begrippen, verschijnselen en veranderingen met behulp van de molecuultheorie verklaren.

S

B

317.13

De kandidaat kan de juiste natuurkundige symbolen en eenheden hanteren.

S

Rc

317.14

De kandidaat kan grootheden van de ene eenheid naar de andere

S

Rc

- 16 -


BASIS PROCESTECHNOLOGIE III

nummer

eindterm

317

S/P

Taco

eenheid omrekenen. 317.15

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot kracht en druk.

S

Rc

317.16

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot het uitzetten, inkrimpen, opwarmen, afkoelen en faseveranderingen van stoffen.

S

Rc

317.17

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot (ideale) gassen, dampen en relatieve vochtigheid.

S

Rc

317.18

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot krachten, momenten, evenwichten en overbrengingen.

S

Rc

317.19

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot eenparig rechtlijnig, eenparig versnelde en eenparig cirkelvormige bewegingen.

S

Rc

317.20

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot arbeid, vermogen, rendement, potentiële- en kinetische energie en verbrandingswarmte.

S

Rc

317.21

De kandidaat kan de verschijnselen kookpuntsverhoging, vriespuntsverlaging, oplossen en kristalliseren verklaren.

S

B

317.22

De kandidaat kan natuurkundige experimenten op een systematische wijze voorbereiden en uitvoeren.

S/P

Rc/pm

ELEKTROTECHNIEK 317.23

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot serie- en parallel-geschakelde weerstanden.

S

Rc

317.24

De kandidaat kan elektromagnetisme, wisselstroom en statische elektriciteit en bijbehorende preventieve veiligheidsmaatregelen beschrijven.

S

B

317.25

De kandidaat kan de functie en werking van transformatoren en elektromotoren beschrijven.

S

B

317.26

De kandidaat kan veilig werken met elektrische schakelingen.

S/P

Rc/pm

SCHEIKUNDE 317.27

De kandidaat kan de belangrijkste scheikundige verschijnselen noemen.

S

F

317.28

De kandidaat kan de begrippen mengsel, zuivere stof, verbinding, element, molecuul en atoom beschrijven.

S

B

317.29

De kandidaat kan de belangrijkste scheidingsmethoden van mengsels beschrijven.

S

B


- 17 -

nummer

eindterm

S/P

Taco

317.30

De kandidaat kan het periodiek systeem en chemische notaties interpreteren.

S

B

317.31

De kandidaat kan de principes van verschillende chemische reacties beschrijven.

S

B

PROCESTECHNIEK 317.32

De kandidaat kan de belangrijkste begrippen in de procesindustrie beschrijven.

S

B

317.33

De kandidaat kan de belangrijkste typen schema's interpreteren.

S

B

317.34

De kandidaat kan de principes en de belangrijkste begrippen beschrijven van de volgende eenheidsbewerkingen: opslaan, transporteren, doseren, verwarmen en koelen, mengen en mechanisch scheiden.

S

B

317.35

De kandidaat kan apparatuur en methoden beschrijven die van belang zijn bij de volgende eenheidsbewerkingen: opslaan, transporteren, doseren, verwarmen en koelen, mengen en mechanisch scheiden.

S

B

317.36

De kandidaat kan eenvoudige berekeningen uitvoeren die betrekking hebben op de volgende eenheidsbewerkingen: opslaan, transporteren, doseren, verwarmen en koelen, mengen en mechanisch scheiden.

S

Rc

PROCESBEHEERSING 317.37

De kandidaat kan de onderdelen van meet-, regelen stuursystemen beschrijven.

S

B

317.38

De kandidaat kan leidingen instrumentatiediagrammen (P&ID's) interpreteren.

S

B

317.39

De kandidaat kan de manieren beschrijven waarop analoge en digitale meetgegevens in elkaar omgezet en verwerkt worden.

S

B

317.40

De kandidaat kan de belangrijkste principes en toepassingen van druk-, niveau-, temperatuur-, volumestroom, en digitale opnemers verklaren.

S

B

317.41

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met druk-, niveau-, temperatuur-, en volumestroommeters.

S

Rc

317.42

De kandidaat kan de effecten van en preventieve maatregelen tegen straling beschrijven.

S

B

317.43

De kandidaat kan de principes en belangrijke begrippen beschrijven van logische basisfuncties.

S

B

- 18 -


BASIS PROCESTECHNOLOGIE III

317

nummer

eindterm

S/P

Taco

317.44

De kandidaat kan de werking van signaaloverdrachtsapparatuur verklaren.

S

B

317.45

De kandidaat kan de werking van uitvoerorganen verklaren.

S

B

VEILIGHEID EN MILIEUTECHNIEK 317.46

De kandidaat kan de belangrijkste voorschriften en achtergronden op het gebied van veiligheid en arbeidsomstandigheden conform de ARBO-wet en andere richtlijnen beschrijven.

S

B

317.47

De kandidaat kan veiligheidssymbolen, chemiekaarten, p-bladen en MAC-waarden interpreteren.

S

B

317.48

De kandidaat kan preventieve maatregelen met betrekking tot brandbare, giftige, bijtende en oxiderende stoffen beschrijven.

S

B

317.49

De kandidaat kan verschillende persoonlijke beschermingsmiddelen en hun toepassing beschrijven.

S

B

317.50

De kandidaat kan de noodzakelijke veiligheidsvoorschriften uitvoeren.

S/P

Rc/pm

317.51

De kandidaat kan oorzaken noemen van waterverontreiniging, bodemverontreiniging, luchtverontreiniging en geluid(soverlast).

S

F

317.52

De kandidaat kan maatschappelijke en (micro-)biologische aspecten van milieuverontreiniging beschrijven.

S

Rc

KWALITEIT 317.53

De kandidaat kan de principes en belangrijkste begrippen van de kwaliteitszorg beschrijven.

S

B

317.54

De kandidaat kan verschillende methoden om kwaliteitsverbetering te bereiken, beschrijven.

S

Rc

-----


- 19 -

Procestechnologie III (318)

Deelkwalificatie Procestechnologie III (318) omvat verdieping en uitbreiding van de procestechniek (naar chemisch/fysische bewerkingen) en procesbeheersing (naar regeltechniek en moderne procesbeheersingssystemen), scheikunde en productkunde. Een deel van deze deelkwalificatie kan afhankelijk van de regionale situatie - (sub)branche/bedrijfsspecifiek ingevuld worden voor wat betreft specifieke bewerkingen en productkunde.

nummer

eindterm

S/P

Taco

SCHEIKUNDE 318.01

De kandidaat kan reactievergelijkingen opstellen en daarmee berekeningen uitvoeren.

S

Rc

318.02

De kandidaat kan de begrippen reactiesnelheid en chemisch evenwicht verklaren.

S

B

318.03

De kandidaat kan de belangrijkste eigenschappen en toepassingen noemen van oxiden, zuren, basen (hydroxiden) en zouten.

S

F

318.04

De kandidaat kan de pH berekenen van oplossingen van sterke zuren en basen.

S

Rc

318.05

De kandidaat kan met oplosbaarheidstabellen en -diagrammen werken.

S

Rc

318.06

De kandidaat kan de belangrijkste begrippen in de koolstofchemie beschrijven.

S

B

318.07

De kandidaat kan met de nomenclatuurregels structuur- en molecuulformules en molecuulnamen van koolwaterstoffen bepalen.

S

Rc

318.08

De kandidaat kan de algemene chemische eigenschappen en toepassingen van alifatische, cyclische en aromatische koolwaterstoffen en van verbindingen van koolwaterstoffen met zuurstof verklaren.

S

B

318.09

De kandidaat kan op een systematische en veilige wijze scheikundige experimenten voorbereiden en uitvoeren.

S/P

Rc/pm

S

B

MATERIALENKENNIS 318.10

- 20 -

De kandidaat kan de eigenschappen van de in de procesindustrie toegepaste brandstoffen verklaren.


PROCESTECHNOLOGIE III

318

nummer

eindterm

S/P

Taco

318.11

De kandidaat kan de functie en eigenschappen van de in de procesindustrie toegepaste hulpstoffen verklaren.

S

B

318.12

De kandidaat kan de eigenschappen van verschillende soorten grondstoffen, toeslagstoffen en eindproducten in de procesindustrie verklaren.

S

B

318.13

De kandidaat kan een eenvoudig (product)kwaliteitsonderzoek doen.

S/P

Rc/pm

318.14

De kandidaat kan de werking en toepassing van blusstoffen en brandbestrijdingsmiddelen verklaren.

S

B

PROCESTECHNIEK 318.15

De kandidaat kan de principes en de belangrijkste begrippen beschrijven van de volgende eenheidsbewerkingen: stofvergroten, stofverkleinen, fysisch scheiden en/of (sub)branche specifieke chemisch/fysische bewerkingen.

S

B

318.16

De kandidaat kan eenvoudige berekeningen uitvoeren die betrekking hebben op de volgende eenheidsbewerkingen: stofvergroten, stofverkleinen, fysisch scheiden en/of (sub)branche specifieke chemisch/fysische bewerkingen.

S

Rc

318.17

De kandidaat kan apparatuur en methoden beschrijven die worden gebruikt bij de volgende eenheidsbewerkingen: stofvergroten, stofverkleinen, fysisch scheiden en/of (sub)branche specifieke chemisch/fysische bewerkingen.

S

B

318.18

De kandidaat kan het globale procesverloop van verschillende 1 productieprocessen beschrijven.

S

B

PROCESBEHEERSING 318.19

De kandidaat kan de belangrijkste principes en toepassingen van kwaliteitsmeters verklaren.

S

B

318.20

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met kwaliteitsmeters.

S

Rc

318.21

De kandidaat kan de principes en belangrijkste begrippen van de PLC en de procescomputer beschrijven.

S

B

218.22

De kandidaat kan de principes en belangrijkste begrippen van regelkringen en regelsystemen beschrijven.

S

B

318.23

De kandidaat kan regelkringen bedienen.

S/P

Rc/pm

1

De productieprocessen worden gekozen in overleg met de regionale bedrijven/opleidingsinstituten. Voorbeelden van productieprocessen zijn: synthese van ammoniak, methanol, polyethyleen en zwavelzuur.


- 21 -

nummer

eindterm

S/P

Taco

318.24

De kandidaat kan het doel van proportionele, integrerende en differentiërende regelacties in een proces verklaren.

S

B

318.25

De kandidaat kan de uitvoeringsvormen van verschillende typen moderne procesbeheersingssystemen beschrijven.

S

B

-----

- 22 -


ENERGIETECHNIEK III

320

Energietechniek III (320)

Deelkwalificatie Energietechniek III (320) omvat kennis, inzicht en vaardigheden met betrekking tot de werking, inrichting, uitvoeringsvormen en toepassingsgebieden van proceswerktuigen en procesinstallaties.

nummer

eindterm

S/P

Taco

TECHNISCHE WARMTELEER

320.01

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot de warmteleer.

S

Rc

320.02

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot opwarmen en afkoelen van stoffen waarbij fase-overgangen plaatsvinden.

S

Rc

320.03

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot isotherme, isochore, isobare, adiabatische en polytropische toestandsveranderingen en aan eenvoudige kringprocessen.

S

Rc

KETELINSTALLATIES 320.04

De kandidaat kan de werking, inrichting en toepassingsgebieden van verschillende soorten/typen industriële ketels en haar onderdelen verklaren.

S

B

320.05

De kandidaat kan de vereiste water- en stoomspecificaties in de verschillende typen stoomketels beschrijven.

S

B

320.06

De kandidaat kan de circulatiestromen in verschillende typen stoomketels verklaren.

S

B

320.07

De kandidaat kan de werking en inrichting van verschillende soorten stookinrichtingen beschrijven.

S

B

320.08

De kandidaat kan de werking en inrichting van rookgasreinigingsinstallaties beschrijven.

S

B

320.09

De kandidaat kan stoomtabellen hanteren.

S

Rc

320.10

De kandidaat heeft kennis van het bestaan van de stoomwet en het stoombesluit.

S

F

S

B

STOOMTURBINES 320.11

De kandidaat kan de werking, inrichting, uitvoeringsvormen en


- 23 -

nummer

eindterm

S/P

Taco

toepassingsgebieden van verschillende typen stoomturbines verklaren. 320.12

De kandidaat kan met behulp van stoomtabellen en het Mollierdiagram de energieomzetting in turbines verklaren.

S

B

320.13

De kandidaat kan berekeningen m.b.t. het rendement en de verliezen van stoomturbines uitvoeren.

S/P

Rc

GASTURBINES 320.14

De kandidaat kan de werking, inrichting en toepassingsgebieden van verschillende typen gasturbines met hun hulpsystemen verklaren.

S

B

320.15

De kandidaat kan theoretische grondslagen, te weten de gaswetten voor compressie en expansie, rendement van het basisarbeidsproces, vermogensverdeling (compressor/turbine) en de invloed van omgevingscondities verklaren.

S

B

VERBRANDINGSMOTOREN 320.16

De kandidaat kan de werking en inrichting van verschillende soorten en typen verbrandingsmotoren en haar onderdelen beschrijven.

S

B

320.17

De kandidaat kan startinrichtingen van verbrandingsmotoren beschrijven.

S

B

320.18

De kandidaat kan de werking van toerenreductiesystemen beschrijven.

S

B

KOEL- EN VRIESINSTALLATIES 320.19

De kandidaat kan werking en inrichting van koelen vriesinstallaties en haar onderdelen verklaren.

S

B

320.20

De kandidaat kan het kringloopproces in een p-V en p-h diagram tekenen en interpreteren.

S/P

Rc/pm

320.21

De kandidaat kan de wettelijke eisen met betrekking tot koudemiddelen interpreteren.

S

B

S

B

S

B

LUCHTBEHANDELINGSINSTALLATIES 320.22

De kandidaat kan de werking en inrichting van luchtbehandelingsinstallaties beschrijven.

ELEKTROTECHNIEK 320.23

- 24 -

De kandidaat kan de werking van de verschillende soorten weerstanden verklaren.


ENERGIETECHNIEK III

320

nummer

eindterm

S/P

Taco

320.24

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met gemengde schakelingen.

S

Rc

320.25

De kandidaat kan de werking van condensatoren verklaren.

S

B

320.26

De kandidaat kan magnetische verschijnselen verklaren in termen van magneetpolen, magneetvelden, magnetische kracht, inductie, flux, permanente magneten, stroomvoerende draden, spoelen en elektromagneten.

S

B

320.27

De kandidaat kan bij toepassingen van elektrische stroom, magnetisch veld en Lorentzkracht, een beschrijving geven in de vorm van vectoren.

S

B

320.28

De kandidaat kan toepassingen verklaren waarbij een bundel geladen deeltjes in een magnetisch veld wordt afgebogen.

S

B

320.29

De kandidaat kan de opwekking van inductiespanning verklaren in termen van fluxverandering en tijdsduur.

S

B

320.30

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met wisselstroom, wisselspanning en transformatoren.

S

Rc

320.31

De kandidaat kan de werking van draaistroom en driefasensystemen verklaren.

S

B

320.32

De kandidaat kan de werking van gelijkstroommotoren en draaistroommotoren verklaren.

S

B

320.33

De kandidaat kan de werking van de belangrijkste elektronische componenten en hun toepassingen verklaren.

S

B

320.34

De kandidaat kan veilig werken met elektrische schakelingen en elektrotechnische apparatuur.

S/P

Rc/pm

320.35

De kandidaat kan elektrotechnische apparatuur veilig aansluiten.

S/P

Rc/pm

MEET & REGELTECHNIEK

320.36

De kandidaat kan doel en functie van pneumatische toepassingen in de procesindustrie beschrijven.

S

B

320.37

De kandidaat kan doel en functie van hydraulische toepassingen in de procesindustrie beschrijven.

S

B

320.38

De kandidaat kan de functie en werking beschrijven van pneumatische, hydraulische en elektrische schakelingen, zoals deze toegepast worden in besturings- en regelsystemen.

S

B

320.39

De kandidaat kan de principes en belangrijkste begrippen van de PLC beschrijven.

S

B

320.40

De kandidaat kan een PLC bedienen.

S/P

Rc/pm


- 25 -

Onderhoud Algemene Operationele Techniek (215)

Deelkwalificatie Onderhoud Algemene Operationele Techniek (215) heeft betrekking op preventief onderhoud (dagelijks onderhoud), ombouwwerkzaamheden en eenvoudig correctief onderhoud aan proceswerktuigen en -installaties.

nummer

eindterm

S/P

Taco

ONDERHOUD/MATERIALENKENNIS 215.01

De kandidaat kan de belangrijkste eigenschappen van de in de procesindustrie toegepaste constructiematerialen verklaren.

S

B

215.02

De kandidaat kan de belangrijkste materiaalbeproevingsmethoden beschrijven.

S

B

215.03

De kandidaat kan de meest kenmerkende eigenschappen van de verschillende typen kunststoffen beschrijven.

S

B

215.04

De kandidaat kan het doel beschrijven van de belangrijkste in de procesindustrie toegepaste onderhoudswerkzaamheden.

S

B

215.05

De kandidaat kan de werking van de meest toegepaste typen leidingen, appendages, afdichtingen en afdichtingsmaterialen verklaren.

S

B

215.06

De kandidaat kan de principes van de verschillende soorten smeermethoden en bijbehorende smeermiddelen verklaren.

S

B

215.07

De kandidaat kan de toepassing van verschillende isolatiematerialen beschrijven.

S

B

215.08

De kandidaat kan verschillende borgmethoden met betrekking tot losneembare verbindingen beschrijven.

S

B

215.09

De kandidaat kan de verschillende methoden beschrijven om corrosie te bestrijden.

S

B

215.10

De kandidaat kan de verschillende reinigingsmethoden, toegepaste reinigingsmiddelen en bijbehorende preventieve veiligheidsmaatregelen beschrijven.

S

B

S/P

Rc

TEKENEN 215.11

- 26 -

De kandidaat kan schetsen maken van eenvoudige procestechnische


ONDERHOUD ALGEMENE OPERATIONELE TECHNIEK

nummer

eindterm

215

S/P

Taco

objecten. 215.12

De kandidaat kan schetsen maken van eenvoudige machineonderdelen.

S/P

Rc

215.13

De kandidaat kan werktuigbouwkundige tekeningen maken van eenvoudige machine- en werktuigonderdelen.

S/P

Rc

215.14

De kandidaat kan met behulp van CAD-systemen eenvoudige technische tekeningen en schema's maken.

S

Rc

215.15

De kandidaat kan P&ID's en processchema's interpreteren.

S/P

B

215.16

De kandidaat kan werktuigbouwkundige tekeningen interpreteren.

S/P

B

W ERKTUIGBOUWKUNDE 215.17

De kandidaat kan verschillende soorten vaste en losneembare verbindingstechnieken verklaren.

S

B

215.18

De kandidaat kan verschillende vormen van assen, as-koppelingen en as-lageringen beschrijven.

S

B

215.19

De kandidaat kan de principes en toepassingen van de verschillende soorten aandrijf- en omzetmechanismen verklaren.

S

B

215.20

De kandidaat kan de werking van de verschillende soorten van hef-, hijs- en transportwerktuigen met bijbehorende preventieve veiligheidsmaatregelen beschrijven.

S

B

215.21

De kandidaat kan op deskundige en veilige wijze omgaan met de belangrijkste meet- en controlegereedschappen.

S

Rc/pm

PRAKTIJK 215.22

De kandidaat kan op veilige wijze omgaan met de meest voorkomende handgereedschappen.

S/P

Rpm

215.23

De kandidaat kan de geldende voorschriften beschrijven met betrekking tot het verhelpen van storingen, werken met vuurgevaarlijk gereedschap, betreden van besloten ruimten en werken op hoogte.

S/P

B

215.24

De kandidaat kan preventieve en eenvoudige correctieve onderhoudswerkzaamheden verrichten.

S/P

Rc/pm

215.25

De kandidaat kan beoordelen of en welke technische discipline ingeschakeld moet worden.

S/P

Rc

215.26

De kandidaat kan kleine technische mankementen verhelpen.

S/P

Rc/pm

215.27

De kandidaat kan aan (delen van) procesinstallaties de noodzakelijke reinigings- en schoonmaakwerkzaamheden verrichten.

S/P

Rc/pm

215.28

De kandidaat kan meehelpen bij het uitvoeren van complexe en/of omvangrijke onderhouds- en ombouwwerkzaamheden.

S/P

Rc/pm


- 27 -

nummer

eindterm

S/P

Taco

215.29

De kandidaat kan apparaten, installaties en werktuigen op hun juiste technische werking beoordelen.

S/P

Rc

215.30

De kandidaat kan zijn werkzaamheden verrichten conform de geldende voorschriften.

S/P

Rc/pm

215.31

De kandidaat kan schriftelijk en mondeling rapporteren over de onderhoudswerkzaamheden en storingen.

S/P

Rc/i

215.32

De kandidaat kan eenvoudige afstelwerkzaamheden verrichten.

S/P

Rc/pm

215.33

De kandidaat kan eenvoudige revisiewerkzaamheden verrichten.

S/P

Rc/pm

215.34

De kandidaat kan eenvoudige verspanende werktuigbouwkundige bewerkingen verrichten.

S/P

Rc/pm

215.35

De kandidaat kan eenvoudige niet verspanende werktuigbouwkundige bewerkingen verrichten.

S/P

Rc/pm

215.36

De kandidaat kan eenvoudige samengestelde werkstukken maken met verspanende en niet verspanende technieken.

S/P

Rc/pm

-----

- 28 -


PRAKTIJK ALGEMENE OPERATIONELE TECHNIEK

323

Praktijk Algemene Operationele Techniek (323)

Deelkwalificatie Praktijk Algemene Operationele Techniek (323) omvat de kennis, vaardigheden en houdingen die de kandidaat in een reële praktijksituatie moet beheersen.

nummer

eindterm

S/P

Taco

323.01

De kandidaat kan veilig en milieubewust functioneren.

P

Rc/pm

323.02

De kandidaat kan verantwoordelijkheid dragen in de praktijksituatie in organisatorisch en maatschappelijk verband.

P

Rc

323.03

De kandidaat kan sociale en communicatieve vaardigheden toepassen om binnen de praktijksituatie een goede sfeer te handhaven en bevorderen.

P

Rc/i

323.04

De kandidaat kan schriftelijk en mondeling rapporteren over de verrichte werkzaamheden.

P

Rc/i

323.05

De kandidaat kan de opgedane kennis en vaardigheden toepassen in praktijksituaties.

P

Pc/pm

-----


- 29 -

Maatschappelijk Culturele Vorming IV (401) Deelkwalificatie Maatschappelijk Culturele Vorming IV (401) omvat kennis, inzicht, houdingen en vaardigheden gericht op communicatie, omgaan met gegevens, het functioneren als individu in de samenleving en als werknemer in een arbeidsorganisatie en bewegingsvaardigheden.

nummer

eindterm

S/P

Taco

NEDERLANDS 401.01

De kandidaat kan hoofd- en bijzaken onderscheiden in een gelezen of beluisterde tekst.

S

Rc

401.02

De kandidaat kan vragen formuleren naar aanleiding van een gelezen of beluisterde tekst.

S

Rc

401.03

De kandidaat kan een gelezen en beluisterde tekst mondeling of schriftelijk samenvatten.

S

Rc

401.04

De kandidaat kan zich zowel schriftelijk als mondeling, begrijpelijk en correct uitdrukken.

S

Rc/i

401.05

De kandidaat kan een informatieve en betogende voordracht houden.

S

Pc/i

401.06

De kandidaat kan een vergadering voorbereiden, actief bijwonen, voorzitten en notuleren.

S

Rc/i

401.07

De kandidaat kan een overtuigende sollicitatiebrief schrijven.

S

Rc

401.08

De kandidaat kan zich op een sollicitatiegesprek overtuigend presenteren.

S

Rc/i

ENGELS 401.09

De kandidaat kan Engelse benamingen en begrippen van het vakgebied en van het bedrijf/de branche beschrijven.

S

B

401.10

De kandidaat kan hoofd- en bijzaken onderscheiden in een geschreven of beluisterde Engelse tekst.

S

Rc

401.11

De kandidaat kan een zakelijk (telefoon)gesprek in het Engels voeren.

S

Rc/i

401.12

De kandidaat kan eenvoudige brieven, rapporten en werkverslagen in het Engels opstellen.

S

Rc

401.13

De kandidaat kan eenvoudige Engelstalige handleidingen en voorschriften interpreteren.

S

B

- 30 -


MAATSCHAPPELIJK CULTURELE VORMING IV

nummer

401

eindterm

S/P

Taco

INFORMATICA 401.14

De kandidaat kan eenvoudige handelingen verrichten met spreadsheet-, database- en tekstverwerkingsprogramma's.

S

Rc

401.15

De kandidaat kan handboeken gebruiken van applicatieprogramma's.

S

Rc

401.16

De kandidaat kan de gevolgen van de technologisering voor de aard en organisatie van het werk beschrijven.

S

B

MAATSCHAPPIJLEER 401.17

De kandidaat kan zijn standpunten beargumenteren en er met anderen over in dialoog gaan.

S

Pc/r

401.18

De kandidaat kan de uitgangspunten, de groeperingen en de instituties van de belangrijkste levensbeschouwelijke en politiekideologische stromingen in Nederland beschrijven.

S

B

401.19

De kandidaat kan verschijningsvormen en oorzaken van emancipatie, individualisering en vergrijzing beschrijven.

S

B

401.20

De kandidaat kan factoren beschrijven die van invloed zijn op de maatschappelijke positie van allochtone groepen in de samenleving.

S

B

401.21

De kandidaat kan beschrijven op welke wijze de internationalisering van de samenleving zich manifesteert in hun eigen leefsituatie en (toekomstige) beroepspraktijk.

S

B

401.22

De kandidaat kan de betekenis beschrijven van veranderingen op het gebied van arbeidsmarkt, veiligheid, gezondheid, welzijn, werkgelegenheid en sociale zekerheid.

S

B

LICHAMELIJKE OPVOEDING 401.23

De kandidaat kan het belang van houding en beweging beschrijven.

S

B

401.24

De kandidaat kan de (beroepsgerichte) motorische vaardigheden ergonomisch verrichten.

S

Rc/pm

-----


- 31 -

Toegepaste Natuurwetenschappen (423)

Deelkwalificatie Toegepaste Natuurwetenschappen (423) omvat uitgebreidere toegepaste wiskunde en natuurkunde, teneinde de vereiste abstractie van een niveau IV functionaris te bereiken en om aan de instroomvereisten van het HBO te voldoen.

nummer

eindterm

S/P

Taco

W ISKUNDE 423.01

De kandidaat kan bij berekeningen en redeneringen gebruik maken van rekenmachines met grafische mogelijkheden en numerieke (standaard)methoden.

S

Rc

423.02

De kandidaat kan de begrippen amplitude, evenwichtsstand, faseverschil, frequentie hanteren in een wiskundige en fysische context.

S

B

423.03

De kandidaat kan sinusoïden tekenen en een formule opstellen van de vorm y = a ⋅ sin (bx + c) + d of y = a ⋅ cos (bx + c) + d bij een gegeven sinusoïde of periodiek verschijnsel.

S

Rc

423.04

De kandidaat kan de formules voor sin 2x en cos 2x en de formules 2 2 sin x + cos x = 1 en sin x / cos x = tan x gebruiken.

S

Rc

423.05

De kandidaat kan de begrippen hellingscoëfficiënt en raaklijn hanteren.

S

B

423.06

De kandidaat kan bij een gegeven grafiek de gemiddelde steilheid bepalen op een interval en in een punt.

S

Rc

423.07

De kandidaat kan bij een gegeven grafiek de grafiek van de hellingfunctie tekenen en conclusies trekken uit het verloop van de hellingfunctie.

S

Rc

423.08

De kandidaat kan het begrip differentiequotiënt hanteren als maat voor de gemiddelde verandering van een functie op een interval.

S

B

423.09

De kandidaat kan het differentie-quotiënt berekenen in het geval de functie is gegeven door een tabel, grafiek of formule.

S

Rc

423.10

De kandidaat kan het begrip differentiaalquotiënt hanteren als maat voor de infinitesimale verandering van een functie.

S

B

423.11

De kandidaat kan het differentiaalquotiënt benaderen in het geval de

S

Rc

- 32 -


TOEGEPASTE NATUURWETENSCHAPPEN

nummer

423

eindterm

S/P

Taco

functie gegeven is door een formule. 423.12

De kandidaat kan de afgeleide functie hanteren als karakteristiek voor het veranderingsgedrag van een functie.

S

B

423.13

De kandidaat kan de tweede afgeleide hanteren als karakteristiek voor de verandering van het veranderingsgedrag van een functie.

S

B

423.14

De kandidaat kan de notaties f (x), dy/dx, d/dx f(x) en f (x) hanteren.

S

F

423.15

De kandidaat kan de eerste en tweede afgeleide interpreteren in diverse situaties.

S

Rc

423.16

De kandidaat kan: de regels voor het differentiëren van standaardfuncties toepassen; bij een standaardfunctie een constante optellen en de standaardfunctie met een constante vermenigvuldigen; de som-, product-, quotiënt- en kettingregel toepassen bij het berekenen van afgeleiden van functies die samengesteld zijn uit standaardfuncties.

S

Rc

423.17

De kandidaat kan de afgeleide functie gebruiken bij het vinden van punten op een grafiek waarin de raaklijn horizontaal loopt.

S

Rc

423.18

De kandidaat kan de afgeleide functie gebruiken bij het verifiëren van extreme waarden van een functie.

S

Rc

423.19

De kandidaat kan de betekenis van de tweede afgeleide aangeven bij het verifiëren van buigpunten van de grafiek van een functie.

S

B

423.20

De kandidaat kan met behulp van differentiëren realistische optimaliseringsproblemen oplossen, waarbij uit een context de te optimaliseren functie moet worden opgesteld.

S

Pc

423.21

De kandidaat kan functies onderzoeken op asymptotisch gedrag (dit onderzoek mag berusten op numerieke beschouwingen, op het gebruik van een grafische rekenmachine, of op het vergelijken met een standaardfunctie).

S

Rc

'

''

NATUURKUNDE 423.22

De kandidaat kan met gebruikmaking van de relatie tussen massa, versnelling en resulterende kracht berekeningen uitvoeren aan systemen en deelsystemen in situaties van voertuigen.

S

Rc

423.23

De kandidaat kan de grootheden bepalen die een rol spelen bij het versnellen van voertuigen.

S

Rc

423.24

De kandidaat kan de natuurkundige relaties gebruiken bij het beantwoorden van vragen over de veiligheid in het verkeer.

S

Rc

423.25

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren betreffende botsingen.

S

Rc


- 33 -

nummer

eindterm

S/P

Taco

423.26

De kandidaat kan het beeld van een harmonische trilling in termen van frequentie, trillingstijd, amplitude beschrijven.

S

B

423.27

De kandidaat kan een beschrijving geven van onderstaande begrippen in verband met geluid: geluidsbron (luidspreker, microfoon, stemvork) toongenerator geluidssterkte/intensiteit (decibelmeter/geluidshinder) frequentiebereik (audiogram, gehoorgrens) geluidsnelheid (echo, afhankelijkheid van het medium).

S

B

423.28

De kandidaat kan een beschrijving geven van de voortplanting van geluid en licht in de vorm van lopende golven.

S

B

423.29

De kandidaat kan het verschijnsel resonantie beschrijven in termen van meetrillen.

S

B

423.30

De kandidaat kan een overzicht geven van het elektromagnetisch spectrum met voorbeelden, toepassingen en verklaringen.

S

B

423.31

De kandidaat kan de werking uitleggen van de dubbelspleet met behulp van de begrippen golflengte, gereduceerde fase en amplitude.

S

B

423.32

De kandidaat kan experimenten uitvoeren die verklaard kunnen worden door de aanname dat licht en geluid golfverschijnselen zijn.

S

Pc/pm

-----

- 34 -


BASIS ALGEMENE OPERATIONELE TECHNIEK IV

431

Basis Algemene Operationele Techniek IV (431)

Deelkwalificatie Basis Algemene Operationele Techniek IV (431) omvat basiskennis en basisvaardigheden om als niveau IV medewerker in de energieproductie, procesindustrie (of aanverwante organisaties als toeleverende bedrijven en ingenieursbureaus) te kunnen functioneren. De kandidaat dient de exacte vakken toe te passen in de beroepsgerichte vakken.

nummer

eindterm

S/P

Taco

EXACTE VORMING

431.01

De kandidaat kan grafieken van eerstegraads, tweedegraads, gebroken, wortel, modulus, eenvoudige goniometrische, eenvoudige logaritmische en eenvoudige exponentiële functies tekenen.

S

Rc

431.02

De kandidaat kan eerstegraads, tweedegraads, gebroken, wortel, modulus, eenvoudige goniometrische, eenvoudige logaritmische en eenvoudige exponentiële vergelijkingen oplossen.

S

Rc

431.03

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot de krachtenleer.

S

Rc

431.04

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot de bewegingsleer.

S

Rc

431.05

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot trillingen, golven, geluid en licht.

S

Rc

ONDERHOUDSMANAGEMENT 431.06

De kandidaat kan de betekenis van onderhoudstechnologie voor de procesindustrie verklaren.

S

431.07

De kandidaat kan het belang van de organisatie van onderhoud in een bedrijf aangeven.

S

B

431.08

De kandidaat kan de onderhoudskosten met betrekking tot procesinstallaties beoordelen.

S

Rc

431.09

De kandidaat kan het verschil beschrijven tussen preventief en correctief onderhoud.

S

B

431.10

De kandidaat kan het verschil beschrijven tussen gepland en ongepland onderhoud.

S

B

431.11

De kandidaat kan het verschil beschrijven tussen tijdsafhankelijk,

S

B


- 35 -

nummer

eindterm

S/P

Taco

S

Rc/pm

gebruiksafhankelijk en conditie-afhankelijk onderhoud. 431.12

De kandidaat kan een bijdrage leveren aan de werkvoorbereiding.

PROCESTECHNIEK

431.13

De kandidaat kan massabalansen van fysische processen opstellen en uitwerken.

S

Rc

431.14

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot stroming van vloeistoffen en gassen.

S

Rc

431.15

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met betrekking tot warmteoverdracht.

S

Rc

MEET & REGELTECHNIEK

431.16

De kandidaat kan blokschema's, P&ID's en Hook-up-schema's toepassen.

S

Rc

431.17

De kandidaat kan eenvoudige berekeningen uitvoeren met enkele specifieke meettechnieken.

S

Rc

431.18

De kandidaat kan eenvoudige berekeningen aan transmitters uitvoeren.

S/P

Rc/pm

431.19

De kandidaat kan eenvoudige berekeningen aan uitvoerorganen uitvoeren.

S

Rc

431.20

De kandidaat kan de PLC en de computer in de regeltechniek toepassen.

S/P

Rc

431.21

De kandidaat kan de werking en structuur van moderne en traditionele regelen besturingssystemen verklaren.

S

B

431.22

De kandidaat kan verklaren hoe regelen besturingssystemen reageren op verstoringen.

S

B

431.23

De kandidaat kan moderne en traditionele regelsystemen instellen.

S/P

Rc/pm

SCHEIKUNDE 431.24

De kandidaat kan eenvoudige chemische berekeningen uitvoeren aan reactievergelijkingen en mengsels.

S

Rc

431.25

De kandidaat kan de regels van Le Chatelier en Van ‘t Hoff toepassen bij evenwichten.

S

Rc

431.26

De kandidaat kan de factoren beschrijven die de reactiesnelheid beïnvloeden.

S

B

431.27

De kandidaat kan eenvoudige berekeningen uitvoeren met pH.

S

Rc

- 36 -


BASIS ALGEMENE OPERATIONELE TECHNIEK IV

431

nummer

eindterm

S/P

Taco

431.28

De kandidaat kan verklaren welke invloed de sterkte van een zuur of een base heeft op de ligging van het evenwicht bij een zuur-base reactie.

S

B

431.29

De kandidaat kan de werking van een bufferoplossing verklaren.

S

B

431.30

De kandidaat kan eenvoudige redoxvergelijkingen opstellen.

S

Rc

431.31

De kandidaat kan met behulp van de verdringingsreeks van metalen en halogenen verklaren hoe eenvoudige redoxreacties verlopen.

S

B

431.32

De kandidaat kan enthalpieveranderingen van chemische reacties berekenen.

S

Rc

-----


- 37 -

Middenkader Algemene Operationele Techniek (432)

Deelkwalificatie Middenkader Algemene Operationele Techniek (432) omvat kennis, inzicht en vaardigheden die noodzakelijk zijn voor verdieping en uitbreiding van de procestechnologie en procesbeheersing naar energieproductie en/of aanverwante industrie. nummer

eindterm

S/P

Taco

KETELINSTALLATIES 432.01

De kandidaat kan, o.a. met behulp van stoomtabellen, berekeningen uitvoeren aan stoomketels.

S/P

Rc

432.02

De kandidaat kan de belangrijkste regelingen en beveiligingen aan stoomketels (o.a. voedingswaterregelingen, brandstof/lucht en stoomtemperatuurregeling) beschrijven.

S

B

432.03

De kandidaat kan van stoomketels en haar onderdelen schema's tekenen en vaktechnische tekeningen interpreteren.

S/P

Rc/pm

432.04

De kandidaat kan de belangrijkste artikelen uit de stoomwet en het stoombesluit interpreteren.

S

B

STOOMTURBINES 432.05

De kandidaat kan rendementsverbeterende maatregelen, zoals herverhitting stoom en aftap voorverwarming, beschrijven.

S

B

432.06

De kandidaat kan de werking van vermogensregelingen verklaren.

S

B

432.07

De kandidaat kan de werking en inrichting van condensors en toebehoren verklaren en berekeningen uitvoeren aan koelwatersystemen.

S/P

Rc

432.08

De kandidaat kan van stoomturbines schema's tekenen en vaktechnische tekeningen interpreteren.

S/P

Rc/pm

GASTURBINES 432.09

De kandidaat kan, o.a. met behulp van het T-s en h-s-diagram, berekeningen uitvoeren aan gasturbines.

S/P

Rc

432.10

De kandidaat kan methoden ter verbetering van het basisarbeidsproces verklaren.

S

B

432.11

De kandidaat kan van gasturbine-installaties schema's tekenen en vaktechnische tekeningen interpreteren.

S/P

Rc/pm

- 38 -


MIDDENKADER ALGEMENE OPERATIONELE TECHNIEK

432

ENERGIETECHNIEK 432.12

De kandidaat kan de werking, inrichting en toepassingsgebieden van verschillende vormen van warmte/kracht-koppeling, te weten STEG, WKK en COMBI, verklaren.

S

B

432.13

De kandidaat kan, o.a. met behulp van een Sankey-diagram en tabellen, de energiestromen verklaren en eenvoudige rendementsberekeningen uitvoeren aan verschillende w/k-installaties.

S/P

Rc

432.14

De kandidaat kan van w/k-installaties schema's tekenen en vaktechnische tekeningen interpreteren.

S/P

Rc/pm

VERBRANDINGSMOTOREN 432.15

De kandidaat kan eenvoudige berekeningen uitvoeren aan verbrandingsmotoren.

S/P

Rc

432.16

De kandidaat kan van verbrandingsmotoren en haar onderdelen schema's tekenen en vaktechnische tekeningen interpreteren.

S/P

Rc/pm

KOEL- EN VRIESINSTALLATIES 432.17

De kandidaat kan eenvoudige berekeningen uitvoeren aan koelen vriesinstallaties.

S

Rc

432.18

De kandidaat kan van koelen vriesinstallaties schema's tekenen en vaktechnische tekeningen interpreteren.

S/P

Rc/pm

LUCHTBEHANDELINGSINSTALLATIES 432.19

De kandidaat kan berekeningen met betrekking tot de luchtcondities met behulp van het psychometrisch diagram uitvoeren.

S

Rc

432.20

De kandidaat kan van luchtbehandelingsinstallaties schema's tekenen en vaktechnische tekeningen interpreteren.

S/P

Rc/pm

ELEKTRICITEITSLEER 432.21

De kandidaat kan de principewerking beschrijven van beveiligingsmethoden tegen nulspanning, aanrakingsgegevens, kortsluiting en overbelasting.

S

B

432.22

De kandidaat kan berekeningen uitvoeren aan parallel geschakelde generatoren.

S

Rc

432.23

De kandidaat kan werken met vectordiagrammen bij het bepalen van grootheden in een wisselstroomketen.

S

Rc

432.24

De kandidaat kan veiligheidsvoorschriften met betrekking tot werken aan of in de omgeving van hoogspanningsinstallaties interpreteren.

S

B


- 39 -

432.25

De kandidaat kan van elektrotechnische installaties schema's tekenen en vaktechnische tekeningen interpreteren.

S/P

Rc/pm

PRAKTIJK 432.26

De kandidaat kan afstel- en revisiewerkzaamheden conform de geldende voorschriften verrichten en kan hierover schriftelijk en mondeling rapporteren.

S/P

Rc/pm

432.27

De kandidaat kan eenvoudige samengestelde werkstukken maken met verspanende en niet verspanende technieken.

S/P

Rc/pm

-----

- 40 -


PRAKTIJK MIDDENKADERFUNCTIONARIS ALGEMENE OPERATIONELE TECHNIEK

433

Praktijk Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek (433)

Deelkwalificatie Praktijk Middenkaderfunctionaris Algemene Operationele Techniek (433) omvat kennis, vaardigheden en houdingen die betrekking hebben op een reële bedrijfssituatie. De eindtermen dienen te worden behaald in een voor de beroepspraktijk relevante organisatie.

nummer

eindterm

S/P

Taco

433.01

De kandidaat kan veilig en milieubewust functioneren.

P

Rc/pm

433.02

De kandidaat kan verantwoordelijkheid dragen in de praktijksituatie in organisatorisch en maatschappelijk verband.

P

Rc

433.03

De kandidaat kan sociale en communicatieve vaardigheden toepassen om binnen de praktijksituatie een goede sfeer te handhaven en bevorderen.

P

Rc/i

433.04

De kandidaat kan schriftelijk en mondeling rapporteren over de verrichte werkzaamheden.

P

Rc/i

433.05

De kandidaat kan de opgedane kennis en vaardigheden toepassen in praktijksituaties.

P

Pc/pm

-----


- 41 -

STICHTING VAKOPLEIDING PROCESINDUSTRIE

Recommend Documents