Stichting GAUDEAMUS MUZIEKWEEK
JAARVERSLAG 2013
Stichting Gaudeamus Muziekweek Loevenhoutsedijk 301 3552 XE Utrecht
[email protected] www.muziekweek.nl tel. 030-8200111 KvK 51458012
JAARVERSLAG 2013 Inhoud: Blz.
Algemeen
3
Gaudeamus Muziekweek
4
Internationaal: § § § § §
19
Ulysses Network ECPNM ISCM IAMIC Overige activiteiten
Gaudeamus Concertserie
21
Overige zaken
23
Organisatie
23
Financiën
24
BIJLAGEN: Exploitatierekening
24
Profiel van het bestuur
26
Een keuze uit de persknipsels
28
2
ALGEMEEN Met de komst van Gaudeamus Muziekweek kreeg de nieuwe muziek in Utrecht een stevige impuls; zo onderbouwde de commissie cultuur van Gemeente Utrecht haar advies om een structurele subsidie aan Gaudeamus Muziekweek te verlenen voor de periode 2013-2016. Met die financiële basis kon verder gebouwd worden aan de lokale, nationale en internationale activiteiten van Stichting Gaudeamus Muziekweek. In het derde jaar in Utrecht werd de structuur van die activiteiten aangescherpt: de concertserie werd in 2013 omgevormd tot “Gaudeamus Muziekdagen”, een reeks festivals-van-één-dag, en de informele try-out-reeks Proeflokalen werd “Gaudeamus Sessies”. Hiermee kwam een duidelijkere inhoudelijke koppeling van het festival Gaudeamus Muziekweek aan de seizoens-activiteiten tot stand en tevens een branding van de naam Gaudeamus als dé organisatie voor nieuwe muziek in Utrecht. Daarbij wordt vanaf 2013 door Gaudeamus wel in al zijn activiteiten een scherpere focus gelegd op de presentatie en ontwikkeling van jonge componisten, waardoor de organisatie een helder profiel en duidelijkere positie binnen het (inter)nationale muziekleven krijgt. Daarom is Gaudeamus Muziekweek ook zeer actief in het Ulysses Network; dit brede Europese partnerschap, gesteund door een subsidie van de Europese Commissie tot in 2016, maakt vele grensoverschrijdende coproducties mogelijk en biedt een groot aantal jonge componisten de kans workshops bij te wonen, nieuw werk te maken, ervaringen op te doen en zichtbaarder te worden, kortom essentiële stappen in hun carrière te maken. Deelname aan andere Europese formele en informele netwerken maakt Gaudeamus Muziekweek een serieuze partner voor nog weer andere coproducties. Bestuur en directie van Gaudeamus Muziekweek zijn verheugd dat, naast Gemeente Utrecht en Fonds Podiumkunsten, vele fondsen het belang van de activiteiten van Gaudeamus Muziekweek inzien en er financiële steun aan verlenen. Ook het nieuwe muziek publiek weet de weg naar Utrecht steeds beter te vinden. De opening van het nieuwe gebouw TivoliVredenburg in 2014 zal dan ook door Gaudeamus Muziekweek, samen met de andere Utrechtse muziekfestivals, aangegrepen worden om nog meer vaart aan die ontwikkeling te geven. Ondanks dit mooie toekomstperspectief en de successen in binnen- en buitenland moet wel geconstateerd worden dat de reserves van de stichting bijzonder beperkt zijn en dat ook de sterke afhankelijkheid van private fondsen de organisatie kwetsbaar maakt. Dit is een punt van voortdurende zorg. Bestuur en directie van Stichting Gaudeamus Muziekweek.
3
Gaudeamus Muziekweek 2013 De Gaudeamus Muziekweek vond plaats van 31 augustus t/m 8 september 2013 en beleefde zijn derde editie in Utrecht. Het festival is inmiddels goed ingenesteld geraakt in de stad en creëert een inspirerende festivalsfeer. Hierdoor trekt het festival steeds meer bezoekers. Door een mix van activiteiten, zoals enerzijds zeer inhoudelijk uiteenlopende concerten en klankinstallatie-presentaties op bijzondere locaties en anderzijds een groot aantal seminars, workshops, lezingen en meetings, is het festival interessant voor zowel jonge professionals en artistieke decision makers uit de gehele wereld als voor het ‘gewone’ muziekpubliek. KERNGETALLEN:
In 2013:
In 2012:
Concerten: 32 Uitgevoerde composities: 124 van componisten uit 18 Europese landen en 15 niet-Europese landen waarvan: 43 werken van Nederlandse componisten Opdrachten: 12 Wereldpremières: 41 Klankinstallaties: 4 waarvan: 2 van Nederlandse makers Competitie: 220 inzendingen door componisten uit 20 Europese landen en 13 niet-Europese landen Gebruikte festivallocaties: 9 Aantal festivaldagen: 7 (+2) Bezettingsgraad concerten: 83% Bezoekersaantal concerten: 3.342 Passepartouts: 87 (waarvan 68 vrij t.b.v. deelnemende componisten) Vrijkaarten: 269 (t.b.v. Vrienden, gasten, sponsors e.d.) Kaartverkoop: € 11.091,50 Bezoekersaantal seminars: 150 Bezoekersaantal activiteiten in openbare ruimte: 5.000 (bij VJ Op de Dom) Publieksonderzoek: 250 gevraagden, 241 respondenten
37 136 20 Eur.landen 12 niet-Eur.landen 58 Ned.werken 16 43 13 8 Ned.werken 260 inzendingen 21 Eur.landen 12 niet-Eur.landen 15 8 56% 3.364 60 36 500 € 8.527,-
Website:
14.472 104.228 824 490 1300 680
14.419 unieke bezoekers 88.506 views YouTube: 53.532 views Facebook: 1.260 likes Twitter: 706 volgers Nieuwsbrief: 1.387 Nederlandse editie 699 Engelstalige editie Gedrukte media: artikelen in landelijke en lokale kranten, Advertentiewaarde: € 282.153,-
4
5000 -
€ 478.768,-
In 2013:
In 2012:
Radio: VPRO 7 dagelijkse blog-eigentijds-programma’s en 1 avond-uitzending 12 september op Radio4 NTR: Interviews in “Podium” 30 augustus en 4 september op Radio4 Concertzender: opname concerten en Gaudeamus-Playlist op website Deutschlandfunk: interview en uitzending Radio Slovenia, Third Program: uitzending met o.a. Disklavier Plus project Inhoudelijke Meetings: 4 componisten meetings 2 lezingen “Experiments in sound & electronic music in Russia” 1 Symposium “Crisis? This is how I keep composing!” 1 Expert meeting “The Orchestra of the 21st Century” Workshops: 2 reading sessions “Gamelan ensemble + strijkkwartet” 1 harp workshop (i.s.m. Dutch Harp Festival) Educatieve activiteiten: Cello Sonate: presentatie door kinderen en amateurmusici van nieuw werken van Nederlandse componisten 1x Dagbezoek docenten en studenten Artez, Zwolle/Enschede Klankinstallaties als onderdeel rondleidingen Museum Speelklok Internationale bijeenkomsten: 1x jaarvergadering ECPNM Muziek in openbare ruimte: VJ Op de Dom Beats Barok App “Walk with me Gaudeamus”, rondom museumkwartier De Koene Ridders Route
5
idem idem -
4 meetings 2 symposia 2 1 2 idem 1 ECO 1 Musicaerial idem 2 Zingende Toren
Het concertprogramma van de Gaudeamus Muziekweek bestond uit een groot aantal concerten (32), voornamelijk op locaties op korte loopafstand van elkaar in de binnenstad van Utrecht. De meeste dagen van het festival kenden een horizontale programmering: • ’s Ochtends sessies met componisten • Lunchconcert • ’s Middags workshops en seminars • Einde middag: klein concert (met aansluitend diner) • ’s Avonds 2 concerten Bezoekers konden combinatietickets kopen voor bijv. het hele festival, een hele dag, de beide avondconcerten, eind-middagconcert + diner. Op de meeste festivalavonden werden 2 concerten georganiseerd op locaties als Nicolaïkerk, Vredenburg Leeuwenbergh, Geertekerk, RASA: steeds andere muziekstijlen en bezettingen in steeds een andere omgeving hielden de spanning in de avond en de aandacht van het publiek gefocust. In samenwerking met de Vrede van Utrecht en Festival Oude Muziek werd op zaterdagavond 31 augustus, als een brug tussen de twee festivals voor oude en nieuwe muziek, het project
“VJ Op de Dom Beats Barok” georganiseerd, waarbij 5000 bezoekers op het Domplein een indrukwekkende multimedia-show aangeboden kregen; componist René Uijlenhoet had een opdracht gekregen om de carillons van Utrecht en een aantal met de Vrede van Utrecht verbonden Europese steden met elektronische muziek aan elkaar te koppelen, waarbij de VJ’s van Born Digital een indrukwekkende visuele projectie op de Domtoren presenteerden. Tijdens het Utrechts Uitfeest op zondag 1 september werd als informele opening van het festival in Museum Speelklok een aantal malen nieuwe werken van Christina Oorebeek en Karl Klomp (voor disklavier, elektronica en video) en Thomas Bensdorp (voor speeldoosjes en video) gepresenteerd.
6
Op maandag 2 september werd tijdens een openingsborrel voor genodigden in Museum Speelklok het festival officieel geopend door wethouder Frits Lintmeijer. Hij sprak hierbij o.a. de volgende woorden van waardering voor Gaudeamus Muziekweek uit: I can tell you: the Gaudeamus Muziekweek is very important for our city. It stands for
everything Utrecht wants to be: open, hospitable, generous, young at heart and mind, and international. It is about creation and innovation which are important drivers for our city’s development, and it is about curiosity about the unknown...
Artists have an essential role to play in our city: they feed our imagination, they tempt and seduce us, they spark our emotions and dispel our complacency. In other words, they
continually create new perspectives. Important words for me are: research and experiment,
trial and error. Room for taking risks, for grandiose failures ánd artistic achievements of the first order. Utrecht wants to offer this open setting, this open space.
Een van de thema’s in de Gaudeamus Muziekweek 2013 was de viering van het NederlandRusland Jaar 2013. In dat kader werd met een veelkleurige wodka getoast op de creativiteit, de ‘open mind’ en op het succes van alle aanwezige componisten en musici.
Het openingsconcert daarna, in de tot de laatste stoel bezette Geertekerk, werd verzorgd door Asko|Schönberg o.l.v. Clark Rundell en pianosoliste Pauline Post, met live-elektronica van IRCAM; dit concert was tevens de opening van de concertserie “Nieuw Klassiek” van Vredenburg.
7
Het programma van het festival was aan de hand van een aantal thema’s opgebouwd: Gaudeamus Prijs. De door de internationale jury voor de Gaudeamus Prijs geselecteerde composities liepen als een rode draad door de programma’s. Meer dan 200 componisten uit 29 landen hadden composities ingestuurd. De jury, bestaande uit Peter Adriaansz (Nederland), Dmitri Kourliandski (Rusland) en Annelies van Parys (België) selecteerde daar de volgende werken uit: • Abel Paúl (1984, Spanje) - The end of lines - 2 fluiten, hobo, 2 klarinetten, alt saxofoon, percussie, harp, piano, celesta, klavecimbel, cello • Alexander Khubeev (1986, Rusland) - Sounds of the dark time - hobo, klarinet, fagot, piano, 2 violen, altviool, cello • Amit Gilutz (1983, Israël) - The Task of Interpretation (a counterpoint to Edward Said) - geprepareerd strijkkwartet, gamelan en elektronica • Clara Iannotta (1983, Italië) - D'après - fluit, klarinet, percussie, piano, viool, altviool, cello • Daniel Moreira (1984, Brazilië) - The King from Papatua - ensemble en bariton • Elena Rykova (1991, Rusland) - The Mirror of Galadriel – 2 performers, dennenappels, tennistafel • Emre Kaleli (1987, Turkije) - Il voto dell'innocenza - 2 klarinetten (of 2 sopraan saxofoons), sine waves, midi keyboard, piano, percussie, elektrische gitaar, contrabas (of elektrische bas met e-bow) • Esaias Järnegard (1983, Zweden) - Order, part 1 - fluit en percussie • Germán Alonso (1984, Spanje) - So f**king easy - basklarinet, hoorn, trompet, percussie, contrabas • Gijs van der Heijden (1982, Nederland) - Our Primary Differences - elektrische gitaar en piano • Jacob Gotlib (1984, Amerika) - Portrait Sequence (Blanching Out) - percussie duo • Taylor Brook (1985, Canada) - Motorman Fragments - SATB, klarinet, cello, gitaar, percussie • Tobias Klich (1983, Duitsland) - Grüntrübe Ritornelle beim Verlassen des Territoriums - geprepareerde, versterkte gitaar en elektronica Aan het einde van het festival kreeg Tobias Klich (die op 6 september zijn compositie zelf had uitgevoerd) de Gaudeamus Prijs uitgereikt uit handen van jurylid Peter Adriaansz; eervolle vermeldingen gingen naar Abel Paúl (uitgevoerd door Insomnio) en Emre Kaleli (uitgevoerd door Modelo62).
8
Daniel Vezza werd uitgenodigd om de 3 componisten, die met Curious Chamber Players samenwerkten, na de premières te interviewen. Voorts maakte hij voor zijn website "Composer Conversations" (http://composerconversations.com) interviews met alle 13 geselecteerde componisten. Sounds of Russia. In het kader van de viering van het Nederland-Rusland Jaar 2013 nodigde Gaudeamus Muziekweek het Moscow Contemporary Music Ensemble uit; in twee concerten op 4 september in RASA en Vredenburg Leeuwenbergh werden nieuwe werken gespeeld van de met het ensemble meegekomen 8 jonge Russische componisten, naast werk van het Russische jurylid Dmitri Kourliandski (die in 2003 de Gaudeamus Prijs gewonnen had). Ook werd een werk van de Utrechtse componist Christiaan Richter herhaald, dat tijdens de International Young Composers Academy van het MCME in Perm in 2012 in première was gegaan. Het MCME trad vervolgens ook met muziektheatrale werken op in The Night of the Unexpected in Tivoli. The Night kreeg verder Russische kleur door een optreden van Elena Rykova (genomineerd voor de Gaudeamus Prijs). Op 4 en 5 september gaf Andrej Smirnov (hoofd van het Theremin Centre in Moskou) buitengewoon interessante lezingen over “Experiments in Sounds and Electronic Music in Russia” sinds de beginjaren van de vorige eeuw. Van hem werd tevens de muziekinstallatie “Sensor Garden” gepresenteerd. Het Rusland-thema kwam mede tot stand met steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds en Gemeente Utrecht afd.BIS.
Discover Europe. Gaudeamus Muziekweek heeft een meerjarensamenwerking in het Ulysses Network, met steun van de Europese Commissie. 15 Europese organisaties delen compositie-opdrachten, projecten met jonge ensembles, uitwisselingen van componisten enz. In dat kader vonden dit jaar 5 verschillende projecten plaats: -
Asko|Schönberg voerde een nieuw werk voor piano, ensemble en live-elektronica uit van Roque Rivas (i.s.m. IRCAM). De International Ensemble Modern Academy gaf twee concerten met nieuwe werken van o.a. de winnaar van de Toonzetters Prijs 2012 Andys Skordis Het Zweedse ensemble Curious Chamber Players gaf 3 concerten tijdens hun residency, waarbij elke dag een ander opdrachtwerk (van Thomas Bensdorp, Elizabeth A.Kelly, Noriko Koide) uitgevoerd werd. Steeds werd na een gesprek met de componisten hun werk herhaald. Ook speelde het ensemble werken uit eigen repertoire.
9
-
Na intensieve workshops in maart en augustus gingen 3 opdrachtwerken van Ji-Youn Kang, Vito Zuraj en Ville Raasakka voor disklavier en elektronica in première. - Van Giuliano Bracci en Jarkko Hartikainen gingen opdrachtwerken voor orgel en elektronica in première. - In een uitwisseling met Royaumont speelde Trio Rodin een werk van Joan Magrane (waarna de tijdens de Gaudeamus Muziekweek 2012 gepresenteerde jonge Turkse componist Mithatcan Öcal aan de “Session de Composition” in Royaumont kon deelnemen). Al deze nieuwe werken worden herhaald op festivals in Finland, Frankrijk, Duitsland, Zweden, Nederland. Deze Europese samenwerking is dus een geweldige hulp in de carrière van de jonge componisten en musici: het geeft hen veel ervaring en internationale zichtbaarheid.
Utrechtse Ensembles. Op zaterdag 7 september werd een reeks van 5 concerten in RASA, Vredenburg Leeuwenbergh en Geertekerk opgezet waarin Utrechtse musici en ensembles zich presenteerden: - harpist Remy van Kesteren verzorgde het ECPNM-concert met nieuwe werken voor harp en elektronica.
-
Het Rosa Ensemble speelde de voorstelling “Landscape of Dutch Folk Music (2)” Het jonge Trio Rodin trad voor het eerst op tijdens de Gaudeamus Muziekweek Ensemble Insomnio speelde nieuwe werken van oud-Gaudeamus prijswinnaars en van kandidaten voor de Gaudeamus Prijs 2013. 10
-
Gamelan-ensemble Gending trad samen op met het DoelenKwartet; op het programma o.a. werken van Utrechtse componisten Orestis Goumenos en Jonas Bisquert.
Vrede van Utrecht. In het kader van de viering van 300 jaar Vrede van Utrecht werd een aantal activiteiten georganiseerd: - VJ Op de Dom Beats Barok op 31 augustus
-
De Koene Ridders Route: sound-interventions tijdens de week op onverwachte plaatsen en een geluidswandeling door de stad, eindigend met een theatraal concert in het Zijdebalentheater
-
3 andere concerten, door De Ereprijs, het Orkest van de 21e Eeuw en Ensemble Looptail (tevens slotconcert met prijsuitreiking) vonden in het Zijdebalentheater plaats, waar de Vrede van Utrecht de installatie House of Eutopia geplaatst had.
11
Festivalcentrum was ook dit jaar Museum Speelklok, waarbij de speciaal voor het festival ontwikkelde festivalbalie van “Stortplaats van Dromen”, een collectief van ontwerpers en meubelmakers dat duurzame interieurs maakt met gebruik van wegwerphout, centraal in het museum stond. Daarnaast waren twee klankinstallaties geplaatst: de interactieve “Sound Garden” van Andrej Smirnov (planten die bij aanraking diverse geluiden maakten) en de grote “Beaters” van het Nederlandse duo Thomas Rutgers en Jitske Blom: een prikkelende hedendaagse aanvulling op dit toch al zo levendige museum.
In het festivalcentrum installeerde VPRO ook zijn radiostudio, van waaruit dagelijks programma’s gemaakt werden met interviews en opnames uit het festival. Elk interview (met componisten, musici en andere aan het festival deelnemende professionals) werd tevens gefilmd en was vervolgens op internet te zien. In de nieuwe kleine zaal van het museum werden elke dag concerten gegeven: tijdens het Uitfeest, en daarna nestelde het in-residence ensemble Curious Chamber Players er zich om nieuwe werken in te studeren en aan het eind van de dag te presenteren. Tenslotte vond het Disklavier Plus project er op zaterdagmiddag plaats. Voorts werden de lezingen van Smirnov, de harp-workshop, de seminar “Crisis!? This is how I keep composing!” en de expert-meeting “Orchestra of the 21st Century” in de Transept-zaal van het museum gehouden.
Dagelijks waren er in het festivalcentrum, aansluitend aan de concerten van Curious Chamber Players, gezamenlijke diners met componisten, musici en gasten. 12
De Amerikaanse componist Daniel Vezza interviewde alle voor de Gaudeamus Prijs geselecteerde componisten ten behoeve van zijn drukbezochte nieuwe-muziek-website http://composerconversations.com/ Ook leidde hij de gesprekken met de 3 componisten bij de concerten van Curious Chamber Players. RASA was een tweede thuis voor het festival. Hier vonden elke ochtend de composers’ meetings plaats (met aansluitend gezamenlijke lunch), werden de lunchconcerten gegeven en een groot aantal avondconcerten. Bij de ingang van RASA ontving de ruimtelijke klankinstallatie “Dividers” van Marc Alberto het publiek op muzikale wijze. Het duo Rob van Rijswijk en Jeroen Strijbos maakte in 2012 in opdracht van Gaudeamus een App “Walk with me Gaudeamus”, waarmee in het museumkwartier in Utrecht (de straten tussen Museum Speelklok en Centraal Museum) het publiek met een iPhone een eigen muzikale route kan creëren; straatgeluiden en opnames van de festivals van 2011 en 2012 werden (elektronisch bewerkt) in de muziekroute verwerkt. De App werd tijdens het festival opnieuw gepresenteerd, en kan het gehele jaar door nog gedownload en gebruikt worden. In het kader van de samenwerking met MATA in New York wordt nu gewerkt aan een versie voor de straten van New York, waarbij opnames van Gaudeamus Muziekweek en van in MATA geprogrammeerde werken verwerkt worden. Seminars. Voor jonge componisten (en andere geïnteresseerden) werden diverse activiteiten georganiseerd voor expertise-uitwisseling, kennis-ontwikkeling enz: • Componisten discussies, onder leiding van juryleden, dagelijks van 10.00 tot 12.00 in RASA • Reading sessions Gamelan + Strijkkwartet, door ensemble Gending en het DoelenKwartet, 3+5 september 14.00 uur in Vredenburg Leeuwenbergh, waarbij componisten eerste opzetten van nieuwe werken voor deze bijzondere combinatie konden uitproberen • Workshop componeren voor harp, 3 september 14.00 uur in Museum Speelklok, i.s.m. Dutch Harp Festival • Seminar “Crisis?!? This is how I keep composing!” o.l.v. Ewout van der Linden (Music Motion) betreffende de (mogelijke) impact van de economische crisis op componisten, 6 september 14.00 in Museum Speelklok • 2 Lezingen “Experiments in sound & electronic music in Russia”, 4 en 5 september 14.00 uur in Museum Speelklok, door Andrej Smirnov en Dmitri Kourliandski • Expert meeting “The Orchestra of the 21st Century” o.l.v. Trevor Grahl en Wim Boerman, 8 september 14.00 uur, betreffende nieuwe modellen voor engagement van componisten met hun publiek
13
Installaties. Er werden 4 klankinstallaties gepresenteerd: • Sensor Garden van Andrej Smirnov, in Museum Speelklok • The Beaters van Thomas Rutgers en Jitske Blom, in Museum Speelklok • Dividers van Marc Alberto, in RASA • Somatica van Bethany Younge en Kevin Dartt, in Vredenburg Leeuwenbergh Opdrachten werden door Gaudeamus Muziekweek verstrekt aan: • Giuliano Bracci: een nieuw werk voor orgel en elektronica (met steun van Fonds Podiumkunsten) • Ji-Youn Kang: een nieuw werk voor disklavier en elektronica (met steun van Fonds Podiumkunsten) • Andys Skordis: een nieuw ensemblewerk voor IEMA (met steun van Fonds Podiumkunsten) • Christina Oorebeek: een nieuw werk voor disklavier, elektronica en live-video (i.h.k.v. een werkbeurs van Fonds Podiumkunsten) • Elizabeth A.Kelly: een nieuw werk voor Curious Chamber Players • Thomas Bensdorp: een nieuw werk voor Curious Chamber Players • Noriko Koide: een nieuw werk voor Curious Chamber Players • Yoshiaki Onishi: een nieuw werk voor Asko|Schönberg, als gevolg van de Gaudeamus Prijs 2011. • Konstantin Heuer: een nieuw werk voor Insomnio, als gevolg van de Gaudeamus Prijs 2012. • Maxim Shalygin: een nieuw werk voor violiste Emmy Storms en 5 slagwerkers, als gevolg van zijn Eervolle Vermelding in 2012. Opdrachten i.s.m. Gaudeamus Muziekweek: • Ville Raasakka: een nieuw werk voor disklavier en elektronica (i.s.m. Time of Music en Royaumont) • Vito Zuraj: een nieuw werk voor disklavier en elektronica (i.s.m. Time of Music en Royaumont) • Jarkko Hartikainen: een nieuw werk voor orgel en elektronica (i.s.m. Time of Music en Royaumont) • René Uijlenhoet: een nieuw werk voor het VJ Op de Dom project (i.s.m. Vrede van Utrecht en Festival Oude Muziek) • Bart de Vrees en Koen Kaptijn: nieuwe werken voor De Koene Ridders route Vervolg in het buitenland: • herhaling opdrachtwerken van project Disklavier Plus (Ji Youn Kang, Ville Raasakka, Vito Zuraj) in Darmstadt en Karlsruhe (Duitsland), Viitasaari (Finland), Royaumont (Frankrijk) en Stockholm (Zweden) • herhaling van opdrachtwerken van project Organ Plus (Giuliano Bracci, Jarkko Hartikainen, Kaspar Querfurth) in Viitasaari (Finland) en Royaumont (Frankrijk) en Orgelpark Amsterdam • herhaling concert IEMA in Royaumont (Frankrijk) en Frankfurt (Duitsland) 14
• • • • • •
herhaling The Night of the Unexpected in Moskou, oktober 2013 deelname Gijs van der Heijden aan Young Composers Academy van Moscow Contemporary Music Ensemble in Perm, Rusland, eind september 2013. Uitnodiging aan Emre Kaleli voor Young Composers Academy van Moscow Contemporary Music Ensemble in Perm, Rusland, september 2014. Herhaling concert Remy van Kesteren (met finalisten ECPNM competitie) in Lüneburg (Duitsland) 1 concert met Nederlandse elektronische muziek tijdens International New Music Festival Lüneburg (Duitsland), oktober 2013. Samenwerkingsproject met Ensemble Windstreken voor Malta Arts Festival
De marketing voor de Gaudeamus Muziekweek werd verzorgd door de eigen staf i.s.m. communicatiebureau De Kippen. Er waren meerdere interviews op Radio4 en Deutschlandfunk, een aparte Gaudeamus Playlist op de Concertzender (die i.s.m. VPRO alle concerten opnam), dagelijkse updates vanuit het festivalcentrum op blog.eigentijds van VPRO. Er werden artikelen in het AD en De Telegraaf gepubliceerd, in de tijdschriften NZNeue Zeitschrift für Musik, Akkoord en Gonzo, in een speciaal cultuur-magazine van het Utrechts Uitburo, vooraankondigingen en recensies in De Volkskrant, NRC, Trouw, AD, in huis-aan-huis bladen enz. met in totaal een advertentiewaarde van € 282.153,Vanzelfsprekend waren de zeer actieve website met hieraan gekoppelde nieuwsbrieven, video’s op het Gaudeamus-YouTube-kanaal, drukke posts op Facebook en op Twitter de meest essentiële vormen van publieksbenadering. Voor het festival werden op verschillende momenten verschillende brochures verspreid. Affiches met een nieuw festivalbeeld van Studio Lonne Wennekendonk werden in Utrecht en Amsterdam verspreid. Op diverse prominente plekken in Utrecht stonden fleurige banieren, en tegen hekken werden spandoeken geplaatst. Zo werd het festival gedurende meerdere weken zeer zichtbaar in de stad.
15
INTERNATIONAAL • Ulysses Network. In het kader van het door de Eurocommissie ondersteunde Ulysses Network ontstonden in 2013 de volgende projecten: - Coproductie met IRCAM: Roque Rivas – pianoconcert door Asko|Schönberg met soliste Pauline Post en techniek door IRCAM - IEMA: deelname door Alexander Khubeev en (incl. opdracht) Andys Skordis - Disklavier Plus: workshops in maart + concert 7 september Opdrachten aan Vito Zuraj, Ville Raasakka, Ji Youn Kang - Organ Plus: workshops in april + concert 6 september (organist Age Freerk Bokma) Opdrachten aan Giuliano Bracci, Jarko Hartikainen, Kaspar Querfurth - Uitwisseling met Fondation Royaumont: van Joan Magrane wordt tijdens de Gaudeamus Muziekweek een pianotrio geprogrammeerd, uitgevoerd door Trio Rodin op 8 september // Mithatcan Öcal neemt namens Gaudeamus deel aan Voix Nouvelles te Royaumont in september - Ensemble residency: Curious Chamber Players. Opdrachten aan Thomas Bensdorp, Elizabeth A.Kelly en Noriko Koide; uitvoeringen incl. ander werk uit Ulysses Network op 3-4-5 september • ECPNM – European Conference of Promoters of New Music. In de Gaudeamus Muziekweek werd het Finale concert van ECPNM European Competition for Live Electronic Music Projects 2013 geprogrammeerd, gespeeld door harpist Remy van Kesteren. Elektrische basgitarist John Eckhardt presenteerde het winnende werk van de competitie van 2012. Rondom dit concert werd de jaarvergadering van ECPNM op 7 september in Rasa gehouden.
• ISCM – International Society for Contemporary Music. Gaudeamus functioneert als de Nederlandse Sectie van de ISCM. Jaarlijks worden 6 Nederlandse werken ingezonden als voorstel voor programmering in de ISCM World Music Days. Dit festival vond van 4 t/m 14 november plaats in Kosice en Bratislava (Slowakije) en Wenen (Oostenrijk). Peter Adriaansz’ compositie “Waves 3” en Louis Andriessen’s “Workers Union” stonden geprogrammeerd. Tijdens de General Assembly werd Henk Heuvelmans gekozen tot vice-voorzitter van het hoofdbestuur van de ISCM. • IAMIC – International Association of Music Information Centers. Gaudeamus is het Nederlandse lid van deze wereldwijde organisatie van muziekinformatiecentra. Stichting Gaudeamus Muziekweek heeft nog steeds het eigendom van haar voormalige documentatiecentrum; dit is momenteel ondergebracht bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.
16
• Overige internationale activiteiten: De Turkse Borusan Foundation nodigde Henk Heuvelmans uit om in april met een aantal Nederlandse componisten en musici een bezoek aan Istanbul te brengen om het hedendaagse muziekleven van Nederland te presenteren en in nader contact te komen met Turkse componisten, compositiestudenten, musici en organisatoren. Het Nederlandse gezelschap bestond uit Yannis Kyriakides, Pete Harden, Ralph van Raat, Oene van Geel, Cees de Bever. In samenwerking met de CONLON Foundation werd de tweede Internationale competitie voor werken voor disklavier en electronics opgezet. Het winnende werk van de John Nichols III werd tijdens de Gaudeamus Muziekweek op 7 september uitgevoerd. Tevens leidden bestuursleden van Conlon in maart de workshops in Muziekhuis Utrecht voor de 5 jonge Europese componisten die in het kader van het Ulysses Network opdrachten hadden gekregen voor nieuwe werken voor disklavier en elektronica. Het Huddersfield Contemporary Music Festival nodigde Henk Heuvelmans op 1 en 2 maart uit om met bestuur, directie en personeel van gedachten te wisselen over veranderingsprocessen, gebruik van sociale media en verdere digitalisering van marketing en communicatie e.d. met Gaudeamus Muziekweek als voorbeeld. Met een aantal Canadese en Europese festivals nam Gaudeamus Muziekweek het initiatief voor een meerjarenproject op het gebied van hedendaagse muziek, beeldende kunst en wetenschap: met de titel “Perturbations: interventions in music, media art end science” deden, onder aanvoering van Gaudeamus Muziekweek, GRAME (Frankrijk), Dark Music Days (IJsland), Huddersfield Contemporary Music Festival (Groot Brittannië), L’Arsenale (Italië), en Subtle Technologies, Continuum Contemporary Music Ensemble, Open Ears Festival (alle uit Canada) een subsidieaanvraag bij de Europese Commissie. Ondanks beoordelingen als “This is a truly promising project” en “The idea of bringing together composers, musicians, artists and scientists in such a creative way is very unique” behaalde de aanvraag een score van “92 out of 100”, 1 punt te weinig om in aanmerking voor subsidie te komen. Onderdelen van het plan worden nu bilateraal verder uitgewerkt. Tijdens het Internationales Festival für neue Musik te Lüneburg, Duitsland, werd een geheel aan Nederlandse elektronische muziekgewijd concert geprogrammeerd op initiatief van Gaudeamus Muziekweek. In samenwerking met Stichting DEARrr werd op 7 oktober 2013 een Cineac Sonore opgezet met werken van Juan Parra, Robert van Heumen, Anne LaBerge en Roderik de Man. La Biennale di Venezia 2013 programmeerde een concert met het Wave Field Synthesis systeem (192 luidsprekers in carré-opstelling) van The Game Of Life, een herhaling van het concert dat Gaudeamus Muziekweek in 2012 programmeerde met een adaptatie voor dit systeem van Luigi Nono’s “La lontananza nostalgica utopica futura”. Samen met nog enkele Europese organisaties hadden La Biennale di Venezia en Gaudeamus Muziekweek een subsidieaanvraag voor een meerjaren coproductieplan ingediend bij de Europese Commissie. Helaas werd de aanvraag niet gehonoreerd; onderdelen van dit plan worden in de komende jaren alsnog uitgevoerd. Henk Heuvelmans gaf leiding aan een internationale bijeenkomst van festivaldirecteuren te Granada (Spanje): Ars Nova – workshop for artistic co-operation, tijdens de General Assembly van EFA – European Festivals Association. Met steun van Gaudeamus Muziekweek kon Michel Marang van 23 november tot 7 december een tournee door China maken. In Shanghai, Nanjing, Yunan en Chengdu speelde hij het programma “Shifting Images” voor klarinet en beelden, met werken van o.a. Yannis Kyriakides, Anthony Fiumara, Piet-Jan van Rossum en Ron Ford.
17
Op voorstel van Gaudeamus Muziekweek nam Edwin van der Heide in oktober deel aan de “4th Electronic Music Week” in Shanghai, China. Hij gaf een lezing “In between time and space” en tijdens de hele festivalperiode stond zijn installatie “Pneumatic Sound Field” op het plein voor de Shanghai Concert Hall opgesteld.
Concertserie Ten behoeve van de continuïteit van het aanbod van nieuwe muziek in de stad organiseert Gaudeamus met ingang van seizoen 2011/2012 een reeks concerten. Deze komt tot stand in samenwerking met Muziekhuis Utrecht, Vredenburg, Stichting Rumor en Stichting PUMP; de artistieke leiding is in handen van Martijn Buser, tevens programmeur bij Gaudeamus Muziekweek, zodat ook goede verbinding tussen festival en serie gelegd kan worden; met Vredenburg werd inhoudelijk en publicitair afgestemd. Financiële steun voor de serie werd gevonden bij Gemeente Utrecht, FPK en drie lokale fondsen: K.F.Hein Fonds, Fentener van Vlissingen Fonds, Elise Mathilde Fonds (aanvragen zijn door Stichting PUMP en Stichting Muziekhuis Utrecht gedaan, de praktische organisatie van de concerten is in handen van Gaudeamus Muziekweek, die ook financieel bijdraagt aan de honorering van programmeur/ producent Martijn Buser). Daarnaast werd een aantal concerten georganiseerd in het verlengde van de SJU-jazz-programmering die in 2012 gestaakt werd; deze programmering kwam tot stand in samenwerking met Muziekhuis Utrecht en in nauw overleg met en medefinanciering van Vredenburg en Tivoli. Met ingang van 2013 vonden de meeste concerten in deze serie plaats in RASA, dat zich hierdoor ook breder profileert als podium voor actuele muziek. Op 7 en 8 februari organiseerde Gaudeamus daar het eerste Jonge Componisten Bal, waarbij alle compositie-opleidingen van Nederland (uit Den Haag, Amsterdam, Rotterdam, Groningen, Maastricht, Tilburg, Zwolle en Utrecht) acte de présence gaven: componisten en musici presenteerden recente werken en verschillende thematische debatten vonden in de pauzes plaats; in de avonden werden concerten gegeven door ensembles die net een professioneel bestaan aan het opbouwen zijn (zoals Modelo62 en Looptail). Dit is het enige initiatief in Nederland waarop al deze opleidingen bijeen komen.
In december 2012 werd het 100e en laatste Proeflokaal georganiseerd; dit laagdrempelige podium om jong talent een kans te geven of om try-outs te geven van nieuwe producties is nu omgevormd in de zogenaamde Gaudeamus Sessies, die plaats vinden in Muziekhuis Utrecht. Met ingang van seizoen 2013/14 is de concertserie omgevormd in een reeks festivals-van-een dag: de zogenaamde Gaudeamus Muziekdag, waarop diverse voorstellingen, voordrachten, debatten en gezamenlijk diner op een lange dag in de verschillende ruimtes van RASA geprogrammeerd zijn. De eerste Gaudeamus Muziekdag werd georganiseerd in samenwerking met Tivoli in het kader van het festival Le Guess Who? waarbij elektronische muziek de rode draad door de dag was. Zo organiseerde Gaudeamus in 2013 de volgende concerten: 30 januari 2 februari 7+8 februari 22 februari
Rosa Ensemble Peter Schat dag Jonge Componistenbal I Music World Series: Stolpernova * 27 februari Tetzepi & Louis Sclavis * 14 maart Ragazze Kwartet 21 maart Reijseger/Fraanje/Sylla * 22 maart Laurens de Boer 10 april Ensemble Klang 18 april Rumor 72 21 april Gaudeamus Sessies #1 24 april Music World Series: Chameleon * 12 mei Young VIPs: Kapok & Reinier Baas * 29 mei Rumor 73 16 juni Gaudeamus Sessies #2 20 september Ploctones * 10 oktober Istanpool * 31 oktober Rumor 74 7 november Flex Bent Braam * 30 november Gaudeamus Muziekdag #1, met o.a “Coalescense” (een gezamenlijk project van Rosa Ensemble, Insomnio en Soundlings), Laurel Halo en Wouter van Veldhoven 13 december Rumor 75 19 december Blazin’ Quartet * (* = jazzserie) De concerten hedendaagse muziek trokken in de eerste helft van 2013 (concerten en Gaudeamus Sessies) in totaal 999 bezoekers; de eerste Gaudeamus Muziekdag in de tweede helft van het jaar (i.s.m. Le Guess Who?) trok 600 bezoekers. De jazz-serie trok in het hele jaar in totaal 709 bezoekers en de serie Rumor trok in het hele jaar 721 bezoekers.
19
Overige zaken. Directeur van Gaudeamus Muziekweek, Henk Heuvelmans, werd in 2013 als jurylid gevraagd voor: - de ECPNM European Competition for Live Electronic Music Projects - de HKU Award - de Conlon International Competition for Disklavier & Live Electronics Henk Heuvelmans werd gevraagd een groep studenten van het Amsterdams Conservatorium te begeleiden in de eerste kwartalen van de nieuwe master-opleiding PCM – Profile Contemporary Music. Ook gaf hij een lezing aan bachelors van de Theaterschool Amsterdam. Met een aantal festivals in Utrecht neemt Gaudeamus Muziekweek deel aan het traject Duurzame Evenementen; zij gaan samen aan de slag om hun bedrijfsvoering energiezuinig te maken, hun energieverbruik en dus ook hun CO2 uitstoot te verminderen. In december werd Henk Heuvelmans co-voorzitter van het UFO – Utrechts Festival Overleg, waarin 10 Utrechtse kunstenfestivals zich verenigen. Henk Heuvelmans werd gevraagd een programma te maken in het kader van de count-downserie van het VPRO radio-4 programma “Café Sonore”. De uitzending vond plaats op 15 december en is nog steeds te beluisteren op http://www.radio6.nl/cafesonore/
Organisatie. Stichting Gaudeamus Muziekweek bestond in 2013 uit de volgende bestuursleden: Gerard Walhof (voorzitter), Jacqueline Hulst, Ranti Tjan en Thomas van Dalen. Er is nog een vacature voor een 5e bestuurslid. Het bestuur vergaderde 3 keer in 2013 en belegde 2 sessies met directie en medewerkers om richting te geven aan een herziene strategie van de organisatie. De instelling voldoet aan de principes en best-practice bepalingen van de Code Cultural Governance (zie: bijlage). De Stichting Gaudeamus Muziekweek is een kleine maar zeer slagvaardige organisatie met in totaal 2,8 fte. In 2013 waren de volgende medewerkers werkzaam: Henk Heuvelmans, directeur, 0,8 fte Martijn Buser, programmeur/producent, 0,8 fte Jan Nieuwenhuis, productiemedewerker, 0,2 fte t.b.v. de concertserie en o.a. als coördinator van de vrijwilligers Sebastiaan Janssen, communicatiemedewerker, 0,2 fte (januari t/m september) Ingrid Beer, communicatiemedewerkster, 0,4 fte Marisa Tempel, communicatiemedewerkster 0,6 fte Nina Hillmann en Carlijn Metzelaar waren als stagiair werkzaam. Rondom het festival en andere activiteiten was een aantal vrijwilligers actief en werden ad hoc specialisten op gebied van ticketing of productie ingehuurd. Voor de marketing werd met Communicatiebureau De Kippen nauw samengewerkt. De financiële administratie werd door Stichting ASK verzorgd.
20
Financiën. Stichting Gaudeamus Muziekweek ontvangt structurele subsidie van Gemeente Utrecht en een subsidie voor de jaren 2013 en 2014 van Fonds Podiumkunsten. Het festival werd mogelijk gemaakt door financiële steun van de Europese Commissie (via het Ulysses Network), SNS Reaal Fonds, VSB Fonds, Prins Bernhard Cultuurfonds, Buma Cultuur, K.F.Hein Fonds, Fentener van Vlissingen Fonds, Fonds Podiumkunsten (t.b.v. enkele compositie-opdrachten). Belangrijke samenwerkings-partners waren Vredenburg, RASA, Tivoli, Museum Speelklok, Vrede van Utrecht, HKU/ Conservatorium en KMT, Koninklijk Conservatorium Den Haag, Conservatorium van Amsterdam, Festival Oude Muziek, Muziekhuis Utrecht, Dutch Harp Festival, Tromp Percussion, Stichting Conlon, Stichting The Night of the Unexpected. Gemeente Utrecht gaf een subsidie voor een concertreeks die opgezet wordt in samenwerking met Stichting Rumor, Stichting Muziekhuis Utrecht, Stichting PUMP en Vredenburg (t.b.v. het deel jazz-concerten). Deze reeks werd tevens mogelijk gemaakt door subsidies van de John Kasander Stichting, en van het Elise Mathilde Fonds, Fonds Podiumkunsten en het K.F.Hein Fonds aan Stichting PUMP en Muziekhuis Utrecht. Een exploitatie-overzicht 2013 wordt als bijlage aan dit jaarverslag toegevoegd.
21
I. EXPLOITATIE-OVERZICHT
22
II. PROFIELSCHETS BESTUUR 1. DE AARD EN DE OMVANG VAN DE STICHTING De Stichting Gaudeamus Muziekweek is een betrekkelijk kleine organisatie met een grote internationale uitstraling. Er wordt gewerkt met een klein team medewerkers. De activiteiten van de stichting richten zich op jonge makers in een internationaal veld maar vanuit een sterke lokale en nationale positie. De organisatie moet daarom enerzijds zelf goed zicht hebben op inhoudelijke ontwikkelingen en daarnaar handelen, en anderzijds erkenning van zijn positie door partners en andere organisaties bewerkstelligen. Voor realisatie van zijn activiteiten is de organisatie afhankelijk van structurele financiële steun van locale en landelijke overheden en van incidentele bijdragen van private fondsen. 2. DE GEWENSTE SAMENSTELLING VAN HET BESTUUR Gaudeamus Muziekweek is een stichting met bestuur en directie. Bestuur en directie willen de aan hen toegekende taken verantwoord vervullen krachtens de wet, de Code Cultural Governance en overige regelgeving en gedragscodes. De organisatie zoekt daarom een goede balans tussen nationaliteiten, geslacht, leeftijd, ervaring en achtergrond van de individuele leden van het bestuur Om de organisatie bij de uitvoering van zijn beleid adequaat te kunnen steunen hebben leden van het bestuur voldoende (internationale) kennis en ervaring op cultureel, financieel, juridisch, economisch, commercieel, sociaal, maatschappelijk en marketing gebied, en affiniteit met hedendaagse klassieke muziek of kunst. 3. DE GEWENSTE DESKUNDIGHEID EN ACHTERGROND VAN DE INDIVIDUELE LEDEN VAN HET BESTUUR Individuele leden van het bestuur hebben: • kennis en ervaring op cultureel, financieel, juridisch, economisch, commercieel, sociaal, maatschappelijk en marketing gebied; • ervaring met het besturen van een stichting als Gaudeamus Muziekweek • nationale en internationale ervaring; • ervaring op het gebied van cultural governance; • ervaring met organisatieprocessen; • kennis van, ervaring en affiniteit met het werkgebied van de stichting; • geen tegenstrijdig belang op het moment van benoeming; Zij zijn voorts: • in staat de strategie en het beleid van de stichting en de daaruit voortvloeiende resultatenontwikkeling voor te bereiden en uit te voeren, alsmede om de doelstellingen van de stichting te realiseren en hierover verantwoording af te leggen aan de directie, onder meer door het verschaffen van alle daartoe benodigde informatie; • in staat om ten opzichte van de andere leden van het bestuur en de directie onafhankelijk en kritisch te opereren; • bereid om zitting te nemen in commissies binnen de stichting; • bereid om in te stemmen met het Bestuursreglement; • bereid en in staat om te kunnen fungeren als voorzitter van het bestuur; 4. OMVANG EN SAMENSTELLING VAN HET BESTUUR 4.1 Uitgangspunt te allen tijde is dat de omvang van het bestuur zodanig dient te zijn dat het bestuur in zijn geheel effectief en verantwoord zijn taken kan vervullen en dat voor ieder individueel lid van het bestuur de mogelijkheid bestaat zijn specifieke kwaliteiten daaraan bij te dragen. 4.2 Zonder afbreuk te doen aan het hiervoor onder 4.1 bepaalde, is het striven dat het bestuur uit 5 leden zal bestaan. 4.3 De samenstelling van het bestuur dient te allen tijde zodanig te zijn dat zo veel mogelijk wordt voldaan aan het in het bestuursreglement bepaalde.
23
5. DIVERSEN 5.1 Het bestuur zal ten minste éénmaal per jaar buiten de aanwezigheid van de directie het gewenste profiel en de samenstelling en competentie van het bestuur en de directie bespreken. 5.2 Iedere wijziging van de profielschets voor het bestuur zal met de belanghebbende worden besproken. 5.3 Bij elke (her)benoeming van leden van het bestuur dient deze profielschets voor het bestuur in acht te worden genomen. 5.4 Deze profielschets voor het bestuur is op schriftelijk verzoek aan de stichting (ter attentie van de secretaris van de stichting) verkrijgbaar. (Neven)functies van de bestuursleden van Stichting Gaudeamus Muziekweek in 2013: • • • •
Gerard Walhof: Hoofdredacteur VPRO Radio Jacqueline Hulst: Adviseur Hogeschool Utrecht Ranti Tjan: directeur Europees Keramisch Werkcentrum, Den Bosch. Thomas van Dalen: Oprichter en eigenaar Thomas van Dalen Advies, organisatiestrategie; medeoprichter en partner netwerkbedrijf Vreeke & Van Dalen; voorzitter RvT Stichting Rusteloos / Disquiet TV; voorzitter bestuur Stichting De Verdieping
24
