Jaarverslag 2013
Stichting Attendiz Jaarverslag 2013
Pagina: 1 / 1
Inhoudsopgave A
Algemeen deel
A2 A3 A4
Bestuursverslag…………………………………………………………………………………………………………………… 3 Inleiding……………………………………………………………………………………………………………………………… 3 Samenstelling Bestuur en Raad van Toezicht…………………………………………………………………………………… 5 Organisatorische ontwikkelingen – Onderwijskundig Beleid – Kwaliteitszorg……………………………………………… 6 Leiderschap en management……………………………………………………………………………………………………… 7 Personeel…………………………………………………………………………………………………………………………… 8 Visie & Beleidsvorming…………………………………………………………………………………………………………… 9 Cultuur, werkklimaat en communicatie…………………………………………………………………………………………… 10 Middelen en voorzieningen………………………………………………………………………………………………………… 11 Management van onderwijs- en ondersteunende processen………………………………………………………………… 12 Waardering medewerkers, leerlingen, ouders en maatschappij……………………………………………………………… 13 Resultaten en opbrengsten………………………………………………………………………………………………………… 14 Scholen van Attendiz……………………………………………………………………………………………………………… 15 Leerlingaantallen…………………………………………………………………………………………………………………… 19 Studieresultaten…………………………………………………………………………………………………………………… 20 Uitstroomgegevens 2012/2013…………………………………………………………………………………………………… 20 Onderwijsopbrengsten……………………………………………………………………………………………………………… 22 Toelichting cijfers en continuïteitsparagraaf……………………………………………………………………………………… 24 Toelichting begroting 2014………………………………………………………………………………………………………… 26 Toelichting kengetallen en meerjarenbegroting 2015 en 2016………………………………………………………………… 26 Toelichting realisatie 2013 ten opzichte van de begroting 2013……………………………………………………………… 27 Toelichting realisatie 2013 ten opzichte van de realisatie 2012……………………………………………………………… 29 Toelichting balans per 31/12/2013, reserves en investeringen 2013………………………………………………………… 29 Toelichting Treausurybeleid en verantwoording Prestatiebox en nieuwe subsidies………………………………………… 31 Ontwikkelingen 2014……………………………………………………………………………………………………………… 33 Verslag Raad van Toezicht………………………………………………………………………………………………………… 35 Kengetallen en grafieken…………………………………………………………………………………………………………… 38 Instellingsgegevens………………………………………………………………………………………………………………… 45
B
Jaarrekening 2013
B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7
Grondslagen………………………………………………………………………………………………………………………… 47 Balans per 31 december 2013…………………………………………………………………………………………………… 50 Exploitatierekening over 2013…………………………………………………………………………………………………… 52 Kasstroomoverzicht over 2013…………………………………………………………………………………………………… 53 Toelichting op de balans per 31 december 2013……………………………………………………………………………… 54 Niet in de balans opgenomen verplichtingen (passief)/niet uit de balans blijkende rechten (actief)……………………… 59 Toelichting op de exploitatierekening over 2013 met vergelijkende cijfers 2012…………………………………………… 60
C
Overige gegevens
C1 C2 C3 C4 C5
Gebeurtenissen na balansdatum………………………………………………………………………………………………… 64 Overzicht verbonden partijen……………………………………………………………………………………………………… 64 Wet Normering Topinkomens……………………………………………………………………………………………………… 65 Controleverklaring…………………………………………………………………………………………………………………… 66 (Voorstel) bestemming van het exploitatiesaldo………………………………………………………………………………… 69
A1 1 2 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 4 5 6 6.1 6.2 7 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 8
Jaarverslag 2013
46
64
2
A Toelichting op onderdelen van het jaarverslag A1 Bestuursverslag A1
1 Inleiding
Over Attendiz Voor u ligt het jaarverslag Attendiz over 2013. Attendiz is een scholengemeenschap voor (voortgezet) speciaal onderwijs. Wij verzorgen onderwijs en begeleiding aan leerlingen met een of meer beperkingen. Het gaat daarbij om leerlingen met communicatieve beperkingen, leerlingen die lichamelijk gehandicapt en/of langdurig ziek zijn of leerlingen met gedrags- en/of psychiatrische problemen. Attendiz beschikt over 40 onderwijslocaties in de regio Twente, waar zowel de diverse typen onderwijs (24 scholen) als ook leerwerktrajecten (15 locaties) worden verzorgd aan ruim 2500 leerlingen. De locaties zijn gevestigd in Almelo, Enschede, Hengelo, Losser en Oldenzaal. Daarnaast biedt Attendiz ondersteuning aan scholen in het regulier onderwijs, aan nog eens 1500 leerlingen. Dit gebeurt vanuit Attendiz Dienstverlening. De dienstverlening richt zich overigens niet alleen op de ondersteuning van leerlingen in de vorm van ‘rugzakbegeleiding’, maar ook op de ondersteuning van teams in het regulier onderwijs, in de vorm van workshops, cursussen en andere specialistische diensten. Samenwerkingsverbanden Op 1 augustus 2014 start Passend Onderwijs. Om elke leerling een passende onderwijsplek te bieden, gaan scholen samenwerken in regionale samenwerkingsverbanden (SWV’en). Het SWV maakt onder meer afspraken over welke begeleiding de reguliere scholen bieden, welke leerlingen een plek krijgen in het (voortgezet) speciaal onderwijs en over de verdeling van de ondersteuningsmiddelen. Attendiz maakt deel uit van de volgende samenwerkingsverbanden: Samenwerkingsverband Twente Noord (23-01 PO) Stichting Samenwerkingsverband Regio Almelo VO/VSO (23-01 VO) Stichting Samenwerkingsverband 23-02 (23-02 PO) Stichting SWV VO Twente Oost (23-02 VO) Gebied 23-01 omvat de gemeenten Twenterand, Rijssen-Holten, Hellendoorn, Almelo, Tubbergen en Wierden. Gebied 23-02 omvat de gemeenten Enschede, Hengelo, Dinkelland, Hof van Twente, Borne, Losser, Oldenzaal en Haaksbergen. Leerlingen zullen vanaf 1 augustus 2014 vanuit het overkoepelende SWV worden aangemeld bij Attendiz. Leerlingen krijgen dan niet langer een cluster-indicatiebeschikking vanuit een Regionaal Expertise Centrum, maar krijgen vanuit het SWV een toelaatbaarheidsverklaring. Het SWV stelt vast wat het niveau van basisondersteuning is, waaraan alle deelnemende scholen zullen voldoen. De scholen voor (voortgezet)speciaal onderwijs komen pas in beeld indien blijkt dat de ondersteuningsmogelijkheden van het regulier onderwijs ontoereikend zijn.
Jaarverslag 2013
3
Een school voor het (voortgezet) speciaal onderwijs maakt haar toegevoegde waarde voor het SWV zichtbaar door de arrangementen te beschrijven waarmee de school een antwoord kan bieden op specifieke onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van leerlingen. Iedere school beschrijft de arrangementen die zij aanbiedt in een schoolondersteuningsprofiel. De 4 schoolbesturen voor (voortgezet) speciaal onderwijs in de bovengenoemde 4 SWV’en – Boslust, Sotog, Twog en Attendiz – hebben besloten om voor het schoolondersteuningsprofiel eenzelfde format te ontwikkelen en te hanteren. Door de mogelijkheden van de verschillende scholen voor (v)so volgens een vergelijkbaar stramien te beschrijven, ontstaat goed zicht op het onderwijsaanbod in het SWV. Verbonden partijen De meest innige vorm van samenwerking krijgt vorm in zogeheten verbonden partijen, waarbij zowel een bestuurlijke als een financiële band wordt onderhouden. De vier hierboven genoemde samenwerkingsverbanden zijn partijen waarmee Attendiz verbonden is, maar ook de Stichting Basis op Kop (zie hierna, § A.1 5), de Stichting Fondsenbeheer Lichamelijke Handicap en School en (tot hun opheffing per 1 augustus 2014) de Stichtingen REC Oostmarke (cluster 3) en REC Noodoost Nederland (cluster 4). Samenwerking op het terrein van onderwijs en zorg Attendiz verzorgt onderwijs aan leerlingen die zorg ontvangen van zogeheten residentiële instellingen. Dit is vastgelegd in samenwerkingsovereenkomsten. Op basis daarvan bekostigt het ministerie van OCW de leerlingen. Het gaat momenteel om de volgende instellingen:
Stichting Ambiq: Stichting Ambiq: Stichting Jarabee: Stichting Jarabee: Stichting Jarabee: Stichting Karakter: Stichting Karakter: Stichting Karakter: Stichting De Twentse Zorgcentra: Stichting Het Roessingh:
De Bouwsteen SO te Hengelo De Bouwsteen VSO te Hengelo Het Mozaïek SO onderbouw te Almelo Het Sloepje te Enschede De Zevensprong te Hengelo Het Mozaïek SO te Almelo Het Mozaïek VSO te Almelo Het Mozaïek VSO te Enschede De Meander te Losser Onderwijscentrum het Roessingh te Enschede
Andere samenwerkingen Bestuurlijk en[of operationeel werken Attendiz en haar scholen samen met veel instanties en instellingen. Bestuurlijk neemt Attendiz deel aan het zogeheten op overeenstemming gerichte overleg met de gemeenten. Het gaat dan over onderwijshuisvesting en leerlingenvervoer, maar ook meer onderwijsinhoudelijke vraagstukken, zoals het achterstandenbeleid en de opbrengsten van het onderwijs. Met de provincie Overijssel en de Regio Twente wordt samengewerkt bij innovatieve projecten zoals het 1000 jongerenplan. De Kapstok heeft een nauwe samenwerking met de stichting Op stap naar Werk en Het Schip met de stichting Faciliteitenbeheer Balans.
Jaarverslag 2013
4
A1
2 Samenstelling Bestuur en Raad van Toezicht
Bestuur en management Op 1 augustus 2012 werd het bestuursmodel van een CvB losgelaten en ging Attendiz over op een eenhoofdig bestuur. Op dat moment benoemde de Raad van Toezicht (RvT) de heer Ruud Zeeuwen tot bestuurder ad interim. Omdat hij goed thuis is in de materie die samenhangt met de stelselwijziging Passend Onderwijs, heeft de RvT hem verzocht en bereid gevonden om gedurende een langere periode aan de organisatie verbonden te blijven. De aanvankelijke benoemingsduur van 1 jaar werd in januari 2013 met 3 jaar verlengd. In de aanloop naar Passend Onderwijs heeft Attendiz de eerste stappen gezet. Op 1 januari 2013 werd een nieuwe organisatieopzet ingevoerd, een opzet die ons helpt om onze rol in het Passend Onderwijs en de samenwerking met de reguliere scholen goed op te pakken. Alle Attendiz scholen zijn opgedeeld in drie divisies, elk geleid door een divisiedirecteur; Divisie Speciaal Onderwijs, geleid door Ronald Boers; Divisie Voortgezet Speciaal Onderwijs, geleid door Chiel Daanen; Regionale divisie, geleid door Harry Spies. Daarnaast zijn er onze cluster 2-scholen en de eenheid Attendiz Dienstverlening. Wekelijks vergadert het Kern MT (bestuurder, divisiedirecteuren en afvaardiging staf) over actuele onderwerpen. Vier keer per schooljaar komen bestuurder, divisie- en leidinggevenden van de scholen bijeen als MT-breed om de jongste ontwikkelingen op het terrein van onderwijskwaliteit en – organisatie met elkaar te bespreken De bestuurder is belast met het besturen van de stichting Attendiz en stelt de beleidskaders vast ten aanzien van onderwijs, personeel, ICT, huisvesting en financiën. De RvT houdt toezicht op het functioneren van de bestuurder. Op alle scholen is een Medezeggenschapsraad (MR) geïnstalleerd, op stichtingsniveau is een Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) geïnstalleerd. Stichting Attendiz is ingeschreven in het stichtingsregister van de Kamer van Koophandel te Enschede, onder nummer 41029242. Raad van Toezicht De RvT van Attendiz bestaat per 3 april 2013 uit 5 personen: De heer Koos Krabbendam (voorzitter sinds juni 2010) De heer Jeroen Goudt (lid sinds december 2010) Mevrouw Ellen van den Berg (lid sinds april 2013) De heer Antonio Bonetta (lid sinds april 2013) Mevrouw Barbara Wünsch (lid sinds april 2013) Code Goed Bestuur Attendiz is een schoolbestuur voor zowel SO als VSO scholen, maar valt onder de cao PO. Vanuit die invalshoek hanteert Attendiz de in januari 2014 volledig herziene Code Goed Bestuur voor het PO. De code wordt onverkort toegepast; er zijn, met andere woorden, geen onderwerpen waarop Attendiz gemotiveerd afwijkt. Met inachtneming van deze Code heeft de Raad van Toezicht een aantal belangrijke uitgangspunten geformuleerd ten aanzien van het eigen functioneren. Bestuurder en Raad van Toezicht opereren gescheiden ten opzichte van elkaar. Bestuurder legt minimaal zes keer per jaar verantwoording af aan de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht wil zijn eigen betrokkenheid met de organisatie vergroten en heeft hiertoe een aantal maatregelen genomen. Op vaste momenten in het schooljaar vindt een ontmoeting plaats tussen de Raad en het Kern MT, evenals de Raad en de GMR. De leden van de Raad van Toezicht bezoeken gedurende het jaar regelmatig een groot aantal scholen om zodoende het inzicht in de scholen en in het bijzonder de verschillende typen onderwijs dat wordt gegeven te vergroten. Jaarverslag 2013
5
De Raad wil zich een helder beeld vormen van Passend Onderwijs en heeft hiertoe een speciale bijeenkomst belegd in januari 2014. Aan de orde is gekomen welke ontwikkelingen op Attendiz afkomen, hoe de organisatie zich daarop aan het voorbereiden is en welke rol hij daarin neemt. De Raad heeft daarover een aantal uitgangspunten geformuleerd. Daarnaast heeft de Raad het voornemen geuit zich speciaal te focussen op het kwaliteitsmanagement binnen Attendiz. Ook hiervoor zal een speciale bijeenkomst worden belegd
A1 3 Organisatorische ontwikkelingen – Onderwijskundig Beleid – Kwaliteitszorg Attendiz hanteert al een aantal jaren het INK-model. In dit jaarverslag bespreken wij de relevante organisatorische ontwikkelingen, ons onderwijskundig beleid en de wijze waarop wij onze kwaliteit borgen ook aan de hand van dit model. Wij hanteren de volgende indeling: : 1. Leiderschap en management 2. Personeel 3. Visie en Beleidsvorming 4. Cultuur, werkklimaat en communicatie 5. Middelen en voorzieningen 6. Management van onderwijs- en ondersteunende processen 7. Waardering medewerkers, leerlingen, ouders en maatschappij 8. Resultaten en opbrengsten Attendiz staat voor een grote uitdaging. Na de fusie in 2010 en de reorganisatie in 2012 komt een groot aantal nieuwe ontwikkelingen op ons af: de wet Kwaliteit (V)SO, de wet Passend Onderwijs, de transitie Jeugdzorg en tot 2020 de druk van de herverdeling van het landelijke ondersteuningsbudget, de zgn. verevening. Hoe gaan wij om met deze ontwikkelingen? In 2010 stelden wij ons Strategisch Beleidsplan op, over de periode 2011 - 2015. Een aantal van de hierboven genoemde ontwikkelingen zijn in 2010 niet of in onvoldoende mate ingeschat op hun impact op de organisatie. Attendiz speelt nu echter wel in op die ontwikkelingen. Daardoor komen strategieën die wij in 2010 ontwikkelden niet meer altijd overeen met de werkelijkheid anno 2013 en 2014. Gelet op de turbulente wind die momenteel waait door onderwijsland, vinden wij de tijd nu niet rijp om bij voorrang een nieuw strategisch beleidsplan te maken. Het INK-model handhaven wij wel, consequent. Welke activiteiten ondernamen wij in 2013 om ons goed op deze nieuwe stelsel voor te bereiden? Hoe zetten wij die voorbereiding voort in 2014? We voldoen aan de wettelijke opdrachten, maar onze ambities reiken verder. Hoe benutten wij onze expertise optimaal? Kortom: hoe zorgen wij er samen voor dat onze leerlingen het onderwijs blijven krijgen dat het beste bij hen past?
Jaarverslag 2013
6
1. Leiderschap en management
Management Development Leerresultaten van kinderen zijn voor het grootste deel afhankelijk van de kwaliteit van de leraar en een grote voorspeller voor de kwaliteit van de school is de kwaliteit van de schoolleider. Bij Attendiz is de schoolleider onderwijskundig leider. De kern van leiderschap is dat invloed uitgeoefend kan worden op het gedrag van anderen en op processen in de organisatie. De onderwijskundig leider zorgt ervoor dat leraren tot grote prestaties komen door hun consequente aandacht voor de inhoud van het vak. Een kenmerk van goed presterende organisaties is dat nieuw management vanuit de organisatie komt; vacatures worden ingevuld met intern talent. Attendiz wil de beste potentials voor onderwijskundig leiderschap aan zich binden en hen de mogelijkheid geven zich in de praktijk, via interne coaching en opleiding te ontplooien. Attendiz kent en herkent de in de organisatie aanwezige potentials en stelt voor hen een individueel ontwikkeltraject op.
Directiecapaciteit bij Attendiz Het Ministerie van OCW gaat ervan uit dat een schoolbestuur maximaal 2 functionarissen per BRINnummer heeft die in een van de D(irecteurs)schalen bezoldigd wordt en dat overschrijding van deze norm uitgelegd wordt. Attendiz heeft 7 BRINnummers, maar heeft op dit moment 19 functionarissen die in een van de D-schalen bezoldigd worden. Deze overschrijding is het rechtstreeks gevolg van de bevriezing van het Plan van Scholen. Jaarverslag 2013
Door die bevriezing werd in het speciaal onderwijs de groei van het leerlingtal opgevangen binnen de bestaande scholen. Onder 00KM werden in het jaar 2000 393 leerlingen geteld, in 2005 733 en op 1 oktober 2012 – t.a.v. schooljaar 2013/2014 – 1630! De verhouding leerlingen/personeel leidt tot veel meer personeel en veel gebouwen, die uit een oogpunt van span of control meer leidinggevenden (vestigingsdirecteuren) vereisen. Onder invloed van Passend Onderwijs dat op 1 augustus 2014 in werking treedt, en dan in het bijzonder de verevening die in Twente ruim 25% bedraagt, verwachten we de komende jaren een forse vermindering van het aantal leerlingen. Het personeelsbestand zal min of meer evenredig krimpen. De behoefte aan schoolgebouwen en aan directeuren zal dan ook afnemen. In het schooljaar 2013/2014 neemt het aantal directeuren al af door doelmatigheidsmaatregelen in de sfeer van organisatie en van huisvesting. Schoolleidersregister Op 1 januari 2013 is de Nederlandse Schoolleiders Academie (NSA) overgegaan in de Stichting Schoolleidersregister PO. De Stichting Schoolleidersregister PO is opgericht om het beroep van schoolleider in het primair onderwijs te versterken, verder te professionaliseren en om schoolleiders daarbij op verschillende manieren te faciliteren. Altijd samen met de beroepsgroep, op basis van bestaande kennis en goede voorbeelden uit de praktijk. In 2013 werden al onze schoolleiders ingeschreven in het register.
7
2. Personeel Attendiz Academie Attendiz is een organisatie waarin alles om leren draait. We ontwikkelden in 2013 de Attendiz Academie, een leeromgeving die het leren faciliteert. De lesplaatsen zijn onze eigen scholen en de docenten zijn veelal eigen medewerkers. In het schooljaar 20132014 bieden we de eerste workshops aan, waaraan medewerkers vrijwillig kunnen deelnemen. In het schooljaar 2014/2015 zet Attendiz de volgende stap: alle verplichte Attendizbrede nascholing wordt via de Attendiz Academie aangeboden. Functieboek Attendiz heeft in 2013 een start gemaakt met de harmonisatie van het functieboek. Voor de ruim 1000 Attendiz medewerkers bestond een grote variatie aan functiebeschrijvingen. Ten tijde van de fusie, eind 2010, werd hier geen aandacht aan besteed. Inmiddels zijn we verder. Voor ruim 700 medewerkers zijn de benamingen die in de voormalige stichtingen werden gehanteerd op elkaar afgestemd. Deeltijdbeleid Attendiz biedt haar medewerkers de mogelijkheid tot het vervullen van een functie in deeltijd. Bij Attendiz werkt 63% van de medewerkers in deeltijd. Omdat de kwaliteit van ons onderwijs te borgen, formuleerden wij een aantal uitgangspunten m.b.t. deeltijdwerk; 1. Er zijn maximaal twee verantwoordelijken voor 1 groep. 2. Voor nieuwe aanstellingen geldt een min. werktijdfactor van 0,6 fte.
Personeelssterkte In het afgelopen jaar is het aantal fte afgenomen van 750 fte naar 728 fte. Het aantal medewerkers met een werktijdfactor van 0,8 of hoger is 4% gestegen naar 68%. Jaarverslag 2013
Leeftijdsverdeling Het percentage oudere (55+) medewerkers is inmiddels 25%. In 2012 was dit 7% lager. De vacaturestop maakt dat er geen sprake is van nieuwe instroom. Leeftijdsbeleid blijft dan ook een belangrijk aandachtspunt bij de personeelsplanning en in het vorm te geven gezondheidsmanagement.
Normjaartaak Alle scholen van Attendiz werken met een uniforme normjaartaak. Omdat Attendiz stevig inzet op de mobiliteit van haar medewerkers, werd de implementatie van een uniforme normjaartaak steeds wenselijker. Sinds de start van schooljaar 2013/2014 zijn alle onderlinge verschillen tussen de locaties opgeheven. Plaatsingsbeleid Binnen Attendiz zijn er verwacht en onverwacht voortdurend momenten waarop sprake is van over- of onderbezetting, bijvoorbeeld bij groei of terugloop van ons leerlingaantal. Attendiz werkt aan plaatsingsbeleid om een ordening te kunnen maken bij de flexibele inzet van personeel.Dit beleid wordt in 2014 operationeel. Vervangingsfonds – Eigen Risico Drager Per 1 augustus 2012 werd Attendiz gedeeltelijk Eigen Risico Drager. Attendiz betaalde de kosten voor vervanging gedurende de eerste 52 weken ziekte zelf. Hiermee heeft Attendiz fors kunnen besparen op de kosten van vervanging. Per 1 augustus 2013 draagt Attendiz het volledige eigen risico zelf. 8
3. Visie & Beleidsvorming Visie We benutten de implementatie van Passend Onderwijs om het proces van onvermijdelijke krimp in harmonie te brengen met een verbetering van de kwaliteit van ons onderwijs. Voorjaarsnota 2013; de volgende stappen naar Passend Onderwijs. In mei 2013 verscheen voor alle Attendiz medewerkers de voorjaarsnota. Met welke ontwikkelingen krijgen we te maken op de korte en middellange termijn en welke besluiten worden genomen om deze in goede banen te leiden? De belangrijkste zijn: - Een stabilisatie van ons leerlingaantal in 2013, maar een daling vanaf 2014. De afstroom van leerlingen uit het regulier onderwijs neemt duidelijk af. - Terugloop in onze inkomsten. Deze terugloop wordt o.a. verklaard door beëindigde ESF-subsidies, dalende LGFinkomsten en reguliere scholen die zelf de trajecten Op de Rails, Rebound en Herstart uitvoeren. Onze personele sterkte op de scholen is op dit moment nog berekend op het werk uit de opdrachten en subsidies. - De verevening. De 4 samenwerkingsverbanden waarin Attendiz deelneemt, zitten allen ruim 25% boven het landelijk gemiddelde van verwijzingen naar het (V)SO. Het totale budget van de 4 SWV’en voor zware ondersteuning daalt vanaf 2015 van € 50 naar € 38 miljoen. - Onze ambulant begeleiders zijn aan de slag gegaan in een ontwikkeltraject waarbij het accent verschuift van leerlingbegeleiding naar advisering van leraren, team- en schoolleiders in het regulier onderwijs. Op grond van de opgemaakte stand van zaken heeft het management van Attendiz 3 huisregels opgesteld: 1. We doen het werk met de zittende Attendiz medewerkers. 2. We zijn waar het werk is. 3. We doen alleen nog strikt noodzakelijke uitgaven. Jaarverslag 2013
Projectplan Onderwijs & Kwaliteit In februari 2013 werd een van onze voormalig schooldirecteuren benoemd tot projectmanager Onderwijs & Kwaliteit. Attendiz staat voor de opdracht de goede kwaliteit van het onderwijs op de scholen te (waar)borgen, terwijl ondertussen geweldige veranderingen plaatsvinden. Risico’s om in kwaliteit (ongemerkt) terug te vallen zijn hierdoor aanwezig. Meer dan ooit is er noodzaak tot een stevige positionering van de scholen in een zich sterk wijzigend krachtenveld van regionale samenwerking en een heldere explicitering van goed onderwijs aan leerlingen met complexe onderwijsbehoeften. In het projectplan O&K zijn 4 projecten gegroepeerd op basis van inhoudelijke samenhang. Projecten die in de komende 2 schooljaren ten uitvoer worden gebracht: Alignment: Het meerjarenbeleid van Attendiz dient in het kader van lange termijn gerichtheid uitgelijnd te zijn: bottom-up, top down en horizontaal binnen en buiten de divisies. Toezichtkader: Hierin zijn activiteiten samengebracht die betrekking hebben op het verder uitwerken en aanscherpen van de kwaliteit van het onderwijs op de scholen. Interne audits: Hier zijn alle activiteiten ondergebracht die er op korte termijn toe moeten leiden dat Attendiz als onderdeel van eigen kwaliteitszorgbeleid in staat is interne audits uit te voeren: wij willen zeker weten dat wij ons werk goed doen. Passend Onderwijs: Activiteiten gericht op het indalen in de samenwerkingsverbanden PO en VO. Missie Alle kinderen met specifieke onderwijsbehoeften: - krijgen de kansen die nodig zijn om zich optimaal te kunnen ontwikkelen; - bieden wij de ondersteuning die zij nodig hebben in hun ontwikkeling; - horen erbij; geen kind wordt om reden van een individuele beperking uitgesloten. 9
4. Cultuur, werkklimaat en communicatie Kwaliteit van ons onderwijs staat voorop, maar dat kan niet zonder goede voorwaarden te scheppen voor onze medewerkers. Wij streven naar een klimaat waarin iedere medewerker met plezier naar zijn werk gaat. Communicatie Attendiz vindt het belangrijk om meer uniformiteit uit te stralen. Daartoe werden in 2013 de volgende communicatie-uitingen geharmoniseerd of ontwikkeld: - Een nieuwe website is in ontwikkeling voor Attendiz. Gebruikersvriendelijker en meer toegespitst op onze doelgroep. - De vormgeving van alle schooljaarverslagen en schoolondersteuningsprofielen werd op elkaar afgestemd. - De omslagen van alle schoolgidsen werden op elkaar afgestemd. - Een animatiefilm werd ontwikkeld. Voor welke uitdagingen staan wij en hoe treden wij deze tegemoet?
Kenniskringen Expertise is volop aanwezig op al onze scholen. Om ook in de toekomst stevig te blijven staan, zijn verbinding, samenwerking en kennisdeling essentieel. Er zijn momenteel 7 kenniskringen actief met een van de divisiedirecteuren als portefeuillehouder. De gedragswetenschappers en schoolmaatschappelijk werkers hebben een eigen kenniskring. De overige 5 kenniskringen hebben als onderwerp: Sociale Cognitie, Jonge
Jaarverslag 2013
Risico Kind, Zeer Moeilijk Lerenden, School Video Interactie Begeleiding en Epilepsie. Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling Sinds 1 juli 2013 is de Meldcode van kracht. Sindsdien zijn professionals, o.a. in het onderwijs, verplicht de meldcode te gebruiken bij vermoedens van geweld in huiselijke kring. Bij Attendiz is op iedere school een aandachtsfunctionaris aanwezig, voor alle collega’s op school het eerste aanspreekpunt wanneer vermoedens van geweld bestaan. Alle 24 aandachtsfunctionarissen zijn in oktober 2013 gecertificeerd door de Landelijke Vakgroep LVAK.
Herinrichting medezeggenschap Goed bestuur en management vragen goed georganiseerde medezeggenschap op het niveau waarop in de organisatie zeggenschap ligt. In 2013 werd de medezeggenschap opnieuw ingericht; er is 1 GMR en iedere locatie heeft 1 MR. De GMR-leden worden nog wel gekozen door MR-leden, maar niet langer per se uit hun midden. Onafhankelijke klachtencommissie Tot begin 2013 was Attendiz aangesloten bij de onafhankelijke klachtencommissie van de VBS (Verenigde Bijzondere Scholen) te Den Haag. Omdat sinds de oprichting in 2010 nog nooit een formele klacht werd ingediend bij Attendiz, veronderstelden wij dat de fysieke afstand tot de commissie mogelijk een drempel vormde om een klacht aanhangig te maken. Daarmee dien je als organisatie eventuele klagers niet. Om die reden hebben wij de onafhankelijke klachtencommissie van Consent benaderd, met het verzoek om ook voor Attendiz deze rol te vervullen. De leden zijn hiertoe bereid gevonden. 10
5. Middelen en voorzieningen
Huisvesting Passend Onderwijs zet in op thuisnabij onderwijs. Tegelijkertijd zette Attendiz de voorbereiding in op de verwachte leerlingendaling. Welke ontwikkelingen vonden in 2013 plaats op huisvestingsgebied? Herhuisvesting SO Hengelo. Onze Hengelose SO scholen, Het Mozaïek en Onder de Kap, gaan samen verder in een nieuwe vestiging aan de J. Perkstraat. Kennis, ervaring en expertise gaan onderling gedeeld worden. Met SBO De Stiepel, tot augustus nog gevestigd aan de J. Perkstraat, kwam een ruil tot stand, want zij betrokken na de zomervakantie ons voormalige Mozaïekpand aan de Weusthagstraat. Voor onze uit Enschede afkomstige leerlingen van Onder de Kap werd een nieuw onderkomen gevonden aan de Keppelerdijk in Enschede, in het pand waar ook onze SO school De Huifkar is gevestigd. ’t Kapje, gevestigd achter VSO Onder de Kap te Hengelo, werd opgeheven. In dat pand zitten nu onze leerlingen van Perspectief. Perspectief vertrok vanuit de Sportlaan Driene naar de Weustinkstraat. Educatie, onze Schip vestiging aan de Snelliustraat te Enschede werd opgeheven. Het pand was te groot en er Was een te grote investering nodig voor achterstallig onderhoud. De activiteiten, leerlingen en medewerkers zijn nu gehuisvest op De Mast te Enschede. De Sluis, onze Schip vestiging in Oldenzaal, verhuisde naar de Bentheimerstraat, waar voorheen De Windroos was gevestigd. Attendiz Stafbureau en Dienstverlening zaten tot voor kort beiden gevestigd aan de Welbergweg in Hengelo, op resp. nr. 20 en 90. De teams PO en VO van Dienstverlening hebben een plek gevonden in een aantal van onze scholen. De staf trok in bij het stafbureau op nr. 20. Per 1 januari 2014 is de huur van ‘nr. 90’ opgezegd. Centrale inkoopkalender 2013/2015 In het schooljaar 2012/2013 hebben wij de ontwikkeling van een Centrale Inkoop in de versnelling gezet en grote vooruitgang geboekt. Om zoveel mogelijk centraal in te kopen en aan te besteden, heeft ons team Huisvesting & Facilitair een centrale inkoopkalender 2013/2015 opgesteld. In 2013 startten wij met de centrale inkoop van Werktuigbouwkundige installaties en kopieermachines. Deze zijn inmiddels afgerond. In 2014 geven wij prioriteit aan de centrale inkoop van schoonmaak, waarbij een hoge mate van ‘social return’ een belangrijk uitgangspunt voor ons is.
Jaarverslag 2013
ICT Harmonisatie Het in 2011 vastgestelde ICT Beleidsplan wordt jaarlijks geëvalueerd en waar nodig tussentijds geactualiseerd. Het belangrijkste speerpunt voor 2013 was om de e-mail van alle Attendiz medewerkers onder te brengen in 1 online omgeving. Office 365/Sharepoint biedt hiertoe goede mogelijkheden. Een eerste pilot is inmiddels uitgevoerd. De overstap vindt in mei 2014 plaats. De Stichting Basis op Kop (BOK) is een bovenbestuurlijke organisatie voor ICT in het primair en speciaal onderwijs in Enschede. In 2013 werd aansluiting op een wifi-netwerk voor al deze scholen gerealiseerd. 11
6. Management van onderwijs- en ondersteunende processen Herinrichting SO en VSO bij Attendiz In de loop van 2013 heeft een heroriëntatie op ons onderwijsaanbod plaatsgevonden. De komende jaren staan, in de aanloop naar Passend Onderwijs, in het teken van de aanpassing van onze organisatie aan ons onderwijs. Niet doelgroepenbeleid, maar het uitstroomprofiel wordt het belangrijkste uitgangspunt bij de (her)inrichting van ons onderwijs. Onze SO, VSO en Regionale scholen doen dit in onderling goede afstemming. Schoolondersteuningsprofiel Ieder samenwerkingsverband is verplicht om een dekkend onderwijsaanbod te verzorgen. Attendiz trekt op dit vlak samen op met collega-schoolbesturen SOTOG en TWOG. Niet aan de hand van een uitgebreid schoolondersteuningsprofiel, maar juist middels een helder en bondig format, waarbij het uitgangspunt is dat alle kinderen die niet in het regulier onderwijs opgevangen kunnen worden, gegarandeerd in het (voortgezet) speciaal onderwijs terecht kunnen.
Leerlingvolgsysteem In maart 2013 besloot Attendiz om op alle scholen te werken met hetzelfde leerlingvolgsysteem – Logos van Datacare. Doorslaggevend bij deze keuze was de mogelijkheid om alle Attendiz scholen, zowel basis- als voortgezet, te kunnen bedienen. In januari 2014 wordt gestart met de implementatie van Logos en het hieraan gekoppelde leerlingadministratie-systeem.
Jaarverslag 2013
Overdracht Prof. Huizingschool SO en Het Maatman VSO aan Kentalis Attendiz en Kentalis Onderwijs tekenden op 12 september 2013 een intentieverklaring om samen een instelling te vormen. Volgens de Wet Passend Onderwijs moeten cluster 2 scholen, scholen voor leerlingen met auditieve en/of communicatie beperkingen, onderwijs gaan geven vanuit een zgn. instelling. De cluster 2scholen in Nederland verenigen zich in een klein aantal instellingen. Voor Attendiz was al vroeg duidelijk dat onze twee cluster 2-scholen, de Prof. Huizingschool SO en Het Maatman VSO, samen eigenlijk te klein zijn om de kwaliteit, continuïteit en expertiseontwikkeling te kunnen garanderen. De overdracht aan Kentalis, die per 1 augustus 2014 formeel plaatsvindt, levert in de eerste plaats meer expertise en meer mogelijkheden op voor onze leerlingen. Vanuit Kentalis kan waar nodig ook zorg worden geleverd aan leerlingen die hiervoor vanuit de AWBZ zijn geïndiceerd.
Spreidingsplan In de zomer van 2013 gaf het Ministerie van OCW de beschikking af, waarbij al onze vestigingen in Enschede, Hengelo, Oldenzaal, Losser en Hof van Twente zijn erkend als officiële nevenvestigingen. Tevens verwierf Attendiz toestemming voor verbrede toelating, waardoor leerlingen met een cluster 3 MG-beschikking onderwijs kunnen krijgen in een van onze cluster 4-scholen. Op het OCR werd een officiële VSO MGafdeling erkend.
12
7. Waardering medewerkers, leerlingen, ouders en maatschappij Leerlingen betrekken bij eigen leerproces Onze leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun eigen leerproces, die past bij hun ontwikkelingsniveau. De actieve betrokkenheid van leerlingen bij hun eigen leerproces wordt vergroot door middel van afstemming van lesstofaanbod en onderwijstijd per vakgebied op de individuele onderwijsbehoefte van iedere leerling. Kwaliteitsonderzoek Van Beekveld & Terpstra In februari 2012 werd een grootschalig kwaliteitsonderzoek uitgevoerd door organisatieadviesbureau Van Beekveld & Terpstra. Medio 2012 werden de resultaten per school gepresenteerd. Hoewel dat alweer enige tijd geleden is, werkten onze scholen in 2013 de belangrijkste speerpunten uit. Veel van onze scholen richtten zich op opbrengstgericht werken, beleid op terugplaatsingen en de invoering van een ontwikkelingsperspectief voor iedere leerling.
Naamsbekendheid vergroten Attendiz werkt aan het vergroten van haar naamsbekendheid in de regio. Waar in 2010, ten tijde van de fusie, vooral werd gesproken over een besturenfusie en de nadruk lag op de eigen identiteit van iedere school, maken we de omslag naar het uitstralen van eenheid in verscheidenheid. Dat komt o.a. tot uitdrukking in de omslag van onze schoolgidsen, in het uniforme jaarverslag op schoolniveau en in het uniforme schoolondersteuningsprofiel dat per school tot stand kwam. De uitstraling van onze schoolgebouwen pakken wij begin 2014 op. Jaarverslag 2013
Ouderbetrokkenheid Wij vinden het belangrijk dat ouders betrokken zijn bij het welzijn van hun kind en belangstelling hebben voor de gang van zaken op school. Onze scholen stimuleren dit door ouders regelmatig over algemene schoolzaken en de vorderingen van hun kind(eren) te informeren, maar ook door hun rol specifiek in het ontwikkelingsperspectief van iedere leerling mee te nemen. Daarnaast hebben onze scholen elk een eigen ouderraad. Juist omdat je als ouder niet elke dag bij de schoolpoort kunt staan, maar de leerlingen wel veel zorg nodig hebben, is ouderbetrokkenheid van groot belang. De ouderraad werkt zowel ondersteunend als adviserend. De ouderraad denkt mee in het reilen en zeilen van de school.
Opening Cruijff Court bij Schutte’s Bosschool Onder toeziend oog van een groot aantal leerlingen, ouders, sponsoren, medewerkers en anderen die onze school een warm hart toedragen, werd op 24 september 2013 een Cruijff Court geopend. Het is geen ‘gewoon’ Cruijff Court. Dit court werd speciaal gemaakt voor onze leerlingen van de Schutte’s Bos; leerlingen met een chronische ziekte of lichamelijke beperking. Het court is wat kleiner dan gebruikelijk en in tegenstelling tot andere courts niet openbaar toegankelijk. De school heeft wel afspraken gemaakt met omwonenden, zodat ook zij naar hartenlust gebruik kunnen maken van het court.
13
8. Resultaten en opbrengsten
Onderwijsinspectie De Onderwijsinspectie kende op 17 januari 2013 een basisarrangement toe aan het Panta Rhei College, een van onze jongste scholen. Deze toekenning betekende een basisarrangement voor alle Attendiz scholen in 2013. Het (voortgezet) speciaal onderwijs kenmerkt zich landelijk gezien door een groot aantal (ruim 20%) zwakke tot zeer zwakke scholen.
Analyse uitstroomgegevens In hoofdstuk A1.6 worden onze studieresultaten gepresenteerd aan de hand van de uitstroomgegevens van onze leerlingen. De school verantwoordt aan de hand van het eerder opgestelde ontwikkelingsperspectief wat de resultaten en de leerwinst zijn, of de school er in geslaagd is leerlingen op een school te plaatsen die past bij hun uitstroomniveau en of de leerlingen de verworven plek hebben weten te bestendigen. Dat betekent dat de leerling zich een jaar later nog steeds kan handhaven op de plek waar hij naartoe is uitgestroomd. Meten en reflectie onderwijsresultaten De Inspectie van het Onderwijs controleert ieder jaar van iedere school of er sprake is van risico’s (resultaten van het onderwijs, klachten en signalen). Bij scholen die een verhoogd risico lopen wordt het toezicht verscherpt. Alle Attendiz scholen beschikten sinds januari 2013 over een basisarrangement. Dat betekent echter niet dat we er zijn. We willen onze kwaliteit handhaven en verbeteren!
Jaarverslag 2013
In het Projectplan Onderwijs & Kwaliteit, dat we vaststelden in de zomer van 2013, legden we vast dat we zouden starten met een projectgroep Interne Audits. Uitgangspunt van de projectgroep is dat op iedere school eens in de twee jaar een audit wordt afgenomen, die uniform en voor iedere Attendiz locatie bruikbaar is. De audit wordt gezien als kwaliteitsmeting in relatie tot zowel het toezichtkader van de Inspectie, als het INKmodel. Het instrument is eind 2013 ingevoerd, de eerste twee scholen zijn inmiddels bezocht, waarbij de projectgroep opmerkte dat een audit niet alleen geldt als kwaliteitsmeting, maar ook als verbeterinstrument met een waarderend, stimulerend en inspirerend karakter. Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is het Eigen Vermogen, minus materiële vaste activa als percentage van de Rijksbijdragen OCW. In september 2013 lag ons weerstandsvermogen op 19%. Attendiz loopt veel risico, vanwege het geringe aantal leerlingen per klas. Een paar leerlingen minder, betekent direct een tekort aan bekostiging ten opzichte van ons aanwezige personeel. De Raad van Toezicht heeft de norm voor het weerstandsvermogen op de lange termijn gesteld op 25%. Verzuimcijfers 2013 Attendiz VP MF GVD 0-verzuim in %
2013 6.98% 1.17 11.2 48.11%
2012 6.10% 1.09 10.8 49.75
LG 2012 6.85% 1.23 20.14 41.78%
Het verzuimpercentage is in 2013 bijna 1% gestegen. In 2014 word geïnvesteerd in onderzoek naar de mogelijke relatie werkdruk en verzuim.
14
A1
4 Scholen van Attendiz
Attendiz verzorgt met 24 scholen (voortgezet) speciaal onderwijs en dienstverlening aan kinderen met een extra zorgvraag in Twente. Onze scholen op een rij:
De Bouwsteen (V)SO Anna Reynvaanweg 50 7555 SG Hengelo T: 0880-203730 E:
[email protected]
De Huifkar SO Keppelerdijk 2 7535 PE Enschede T: 053-4312148 E:
[email protected] www.de-huifkar.nl
De Kapstok Leerwerktrajecten Deldenerstraat 59 7551 AC Hengelo T: 074-2503890 E:
[email protected] www.dekapstok.nl
Het Maatman VSO Min. De S. Lohmanlaan 58 7522 AR Enschede T: 053-4801770 E:
[email protected] www.hetmaatman.nl
De Meander Oldenzaalsestraat 134 7581 PW Losser T: 0541-587456 E:
[email protected] www.meanderspeciaal.nl
Het Meerik VSO Lijsterstraat 117 7523 ES Enschede T: 053-4332240 E:
[email protected] www.hetmeerik.nl
Jaarverslag 2013
15
Scholen van Attendiz (vervolg)
Mozaïek Almelo SO Midden en bovenbouw Beverdamlaan 11 7602 XR Almelo T: 0546-568158 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Mozaïek Almelo SO Onderbouw Speenkruidpad 2 7601 CT Almelo T: 0880-103668 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Mozaïek Almelo VSO Cesar Frankstraat 3 7604 JE Almelo T: 0880-203700 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Mozaïek Enschede SO Mekkelholtspad 4 7523 DC Enschede T: 0880-203898 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Mozaïek Enschede VSO Mr. P.J. Troelstrastraat 9 7522 BD Enschede T: 0880-103670 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Mozaïek Hengelo SO J. Perkstraat 5-7 7552 JR Hengelo T: 074-2504540 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Jaarverslag 2013
16
Scholen van Attendiz (vervolg)
Mozaïek Hengelo VSO Sportlaan Driene 8-10 7552 HA Hengelo T: 0880-203704 E:
[email protected] www.mozaiektwente.nl
Onder de Kap SO Enschede Keppelerdijk 2a 7535 PE Enschede T: 0880-203820 E:
[email protected] www.so-odk.nl
Onder de Kap SO Hengelo J. Perkstraat 11 7552 JR Hengelo T: 0880-203820 E:
[email protected] www.so-odk.nl
Onder de Kap VSO Hengelo Krabbenbosweg 91 7555 ED Hengelo T: 074-2917170 E:
[email protected] www.vso-odk.nl
Onderwijscentrum Het Roessingh Roessinghsbleekweg 35 7522 AH Enschede T: 053-4335512 E:
[email protected] www.ocr.nl
Panta Rhei College Madoerastraat 4 7512 DL Enschede T: 053-4326370 E:
[email protected] www.pantarheicollege.nl
Jaarverslag 2013
17
Scholen van Attendiz (vervolg)
Perspectief Hengelo Weustinkstraat 23 7555 GC Hengelo T: 0880-103660 E:
[email protected] www.perspectiefhengelo.nl
Prof. Huizingschool SO Maatmanweg 15-19 7522 AN Enschede T: 053-4803050 E:
[email protected] www.hetmaatman.nl
Het Schip J.J. Van Deinselaan 32 7541 PE Enschede T: 053-4321403 E:
[email protected] www.tschip.nl
Schutte’s Bosschool Floraparkstraat 390 7531 HX Enschede T: 053-4327618 E:
[email protected] www.schuttesbos.nl
Het Sloepje Het Bijvank 250 7544 DB Enschede T: 053-4775826 E:
[email protected] www.hetsloepje.nl
De Zevensprong Coornhertstraat 3 7552 MT Hengelo T: 0880-103695 E:
[email protected] www.de7sprong.nl
Jaarverslag 2013
18
A1
5 Leerlingaantallen
Divisie SO Aantal leerlingen 1/10/2011 Naam school De Huifkar Mozaïek Almelo M&Bbouw Mozaïek Almelo SO Ond. Mozaïek Enschede SO Mozaïek Hengelo SO Onder de Kap SO Schutte's Bosschool Sloepje Zevensprong
92 99 36 121 129 76 117 72 82
Aantal leerlingen 1/10/2012
82 114 41 115 145 69 104 50 69
Aantal leerlingen 1/10/2013
75 120 39 108 156 70 103 52 72
Divisie VSO Aantal leerlingen 1/10/2011 Naam school De Kapstok Het Schip Meerik VSO Mozaïek Almelo VSO Mozaïek Enschede VSO VSO Hengelo Panta Rhei College
304 103 139 120 102 121 62
Aantal leerlingen 1/10/2012
332 101 130 120 111 136 84
Aantal leerlingen 1/10/2013
348 84 127 127 107 129 87
Divisie Regionale Scholen Aantal leerlingen 1/10/2011 Naam school Bouwsteen Meander Roessingh
64 24 329
Aantal leerlingen 1/10/2012
85 23 328
Aantal leerlingen 1/10/2013
83 22 329
Cluster 2 Aantal leerlingen 1/10/2011
Aantal leerlingen 1/10/2012
Aantal leerlingen 1/10/2013
Naam school Maatman VSO Prof. Huizingschool SO
109 241
97 220
90 204
Totaal Attendiz
2542
2556
2532
Tabel 1: Leerlingaantallen
Toelichting Op 1 oktober 2012 steeg Attendiz breed het aantal leerlingen ten opzichte van 1 oktober 2011. Deze trend van stijgende leerlingaantallen stopt vooruitlopend op Passend Onderwijs. Op 1 oktober 2013 is het leerlingaantal licht gedaald. De daling zit vooral in Cluster 2 en de Divisie SO. Bij enkele individuele scholen stijgt het aantal leerlingen nog.
Jaarverslag 2013
19
A1
6 Studieresultaten
1. Uitstroomgegevens 2012/2013 Hieronder vindt u - in absolute aantallen - de uitstroomgegevens van het schooljaar 2012/2013, weergegeven per school. Het aantal leerlingen dat in totaal uitstroomde geven wij globaal weer. Specifieker presenteren wij de uitstroom van leerlingen die langer dan 2 jaar bij ons op school hebben gezeten. Daarbij maken wij onderscheid tussen onze SO en VSO scholen. SO Scholen
Uitstroom totaal aantal leerlingen.
Uitstroom aantal leerlingen die langer dan 2 jaar op school hebben gezeten. De Bouwsteen SO 2 0 De Huifkar 21 20 Mozaïek Almelo SO 24 17 Mozaïek Enschede SO 34 23 Mozaïek Hengelo SO 27 19 Onder de Kap SO 19 10 Prof. Huizingschool SO 53 41 Roessingh SO-afdeling 24 21 Schutte's Bosschool 20 20 Sloepje 28 6 Zevensprong 43 20 Totaal 295 197 Tabel 2: Uitstroomgegevens 2012/2013 SO scholen
SO
Uitstroomrichting van leerlingen die langer dan 2 jaar op school hebben gezeten VSO VSO VSO VSO VSO BaO SBaO VMBO HAVO/VWO PrO Zorg Buitenland OverAGL BB/KB GL/TL Havo/ DB zonder leden VWO onderwijs
17 1 3 3 1 1 3 5 1 8 26
1 5 1 10 5 2
3 3 5 6
2
7 3 3
1 2
2 5 2
2
2 2 1
1 1
5 2 2
24
19
16
11
19
12
3 1 3 12 21
1 1 2 3 3 11 1 3
24
1 2
2
Verhouding Regulier - Speciaal: van het aantal leerlingen dat langer dan 2 jaar op onze SO scholen stond ingeschreven, stroomde 37,5% in het schooljaar 2012/2013 uit naar het regulier onderwijs (BaO, SBaO, VMBO, HAVO/VWO en PrO). Naar het speciaal onderwijs stroomde 58,4% van deze leerlingen uit (SO en VSO richtingen). Van het totaal aantal leerlingen stroomde 4,1% uit naar een bestemming buiten het onderwijs; naar zorg zonder onderwijs of naar het buitenland. Twee leerlingen die onderwijs genoten op Het Roessingh zijn overleden.
Jaarverslag 2013
10 3 2
2
1 1
2
15
2
4
2
Verhouding Regulier / Speciaal Onderwijs
Regulier Speciaal Anders
20
VSO Scholen
Uitstroom totaal aantal leerlingen.
Uitstroom aantal leerlingen die langer dan 2 jaar op school hebben gezeten. De Bouwsteen VSO 28 7 De Kapstok 153 54 Maatman VSO 24 19 Meerik VSO 27 25 Mozaïek Almelo VSO 48 34 Mozaïek Enschede VSO 33 29 Panta Rhei College 21 18 Roessingh VSO-afdeling 24 23 Schip VSO 72 25 VSO Hengelo 48 24 Totaal 478 258 Tabel 3: Uitstroomgegevens 2012/2013 VSO scholen
Uitstroomrichting van leerlingen die langer dan 2 jaar op school hebben gezeten VSO VMBO VMBO Havo/ VSO VSO HBO/ PrO MBO MBO Sociale DagArbeid Thuis Arbeid BB/KB GL/TL Vwo DagbeHavo/ Univer1&2 3&4 WerkbestePraktijk steding Vwo siteit voorzie- ding gericht ning arbeid 5 2 1 16 10
1 1 1 2
8 14 56
2 1
1
5
2 1 3 6
3 10
1 2 1
13
15 8 1 8 4
2
2
1
1 1 5
4 7 9 56
2 1 2 4 7 4 4
22
Verhouding Regulier – Voortgezet Speciaal : van het aantal leerlingen dat langer dan 2 jaar op onze VSO scholen stond ingeschreven, stroomde 41,9% in het schooljaar 2012/2013 uit naar het regulier onderwijs (VMBO, Havo /VWO, PrO, MBO en HBO/Universiteit). Naar het voortgezet speciaal onderwijs stroomde 23,3% van deze leerlingen uit (VSO Arbeid, VSO Dagbesteding en VSO Havo/Vwo). Van het totaal aantal leerlingen stroomde 34,8% uit naar een bestemming buiten het onderwijs; naar een sociale werkvoorziening, naar dagbesteding arbeid, naar arbeid, leerlingen kwamen thuis te zitten (of omdat zij niet langer leerplichtig waren of met ontheffing van leerplicht), leerlingen gingen naar het ATC of in 3 gevallen naar elders.
12 1 16 4 1
1 15 4 2
37
Anders
1 10 1 1 1
1
3
2
ATC
4 1 27
2 1
5
15
6
1
Verhouding Regulier / Speciaal Onderwijs
Regulier Speciaal Anders
Verhouding Dagbesteding – Arbeid – Diplomagericht: het totaal aantal leerlingen dat langer dan 2 jaar op onze VSO Verhouding Dagbesteding/Arbeid/Diplomagericht scholen stond ingeschreven en uitstroomde naar een van de richtingen dagbesteding, arbeid of diplomagericht onderwijs, verhoudt zich als volgt. In de richting Dagbesteding (sociale werkvoorziening, dagbesteding arbeid en ATC) stroomde Dagbesteding 17,4% van onze leerlingen uit. In de richting Arbeid stroomde 10,5% van onze leerlingen uit. In de richting Diplomagericht Arbeid (Havo/Vwo, VSO Havo/Vwo, HBO/Universiteit, MBO niveau 1 t/m 4) stroomde 36,4% van onze leerlingen uit. De leerlingen Diplomagericht Anders die tussentijds uitstroomden, of uitstroomden in de categorieën ‘Thuis’ of ‘Anders’, 35,7%, werden buiten beschouwing gelaten. Jaarverslag 2013
21
3
2. Onderwijsopbrengsten Als Attendiz willen we de toegevoegde waarde van ons onderwijs aantonen. Dat zijn we eveneens verplicht. Een eerste stap daartoe is de presentatie van bovenstaande gegevens. Een volgende stap is het vergelijken van deze gegevens met een relevante standaard. Vorig jaar maakten we in ons Jaarverslag een vergelijking tussen de werkelijke uitstroom en de vooraf ingeschatte uitstroom in het ontwikkelingsperspectief (OPP) van de leerling. Maar welke informatie levert deze gegevens op? Scoren onze leerlingen goed als de inschatting die in het OPP werd gemaakt overeenkomt met de werkelijkheid? Was het OPP in dat geval wel ambitieus genoeg? In een groot aantal gevallen stellen wij ons OPP zeer ambitieus op, maar er zijn ook leerlingen voor wie de uitstroomdoelstelling veel vager wordt omschreven. Een leerling in groep 3 heeft als uitstroombestemming bijv. ‘onderwijs’. We stelden onszelf de vraag wat we daarmee nu feitelijk evalueerden. De toegevoegde waarde van ons onderwijs? Het beoordelingsvermogen van de Commissie van Begeleiding ten tijde van het vaststellen van het OPP? We wilden het dit jaar anders, vooral beter, doen. Samen met de projectmanager Onderwijs & Kwaliteit zetten we voor 2014 een nieuwe koers uit ten aanzien van het meten van onze onderwijsopbrengsten. We maken niet langer een vergelijking met het OPP van onze leerlingen, maar willen meten in welke mate onze scholen opbrengstgericht werken. De definitie van opbrengstgericht werken namen wij over uit het Onderwijsverslag 2008/2009 van de Inspectie, “het systematisch, doelgericht werken aan het maximaliseren van prestaties”. Om systematisch en doelgericht werken te kunnen meten en waarborgen, is het van belang dat opbrengstgericht werken verloopt volgens 5 stappen/indicatoren: 1. De school volgt een samenhangend systeem van instrumenten voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen; 2. De leraren volgen en analyseren de vorderingen van hun leerlingen systematisch; 3. De school gaat de effecten van de zorg na; 4. De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar onderwijs en; 5. De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. Op dit moment heeft iedere school de ontwikkeling van een instrument op basis waarvan de schoolstandaarden kunnen worden gedefinieerd in voorbereiding. Een aantal scholen heeft dit instrument al uitgewerkt en is momenteel begonnen met de implementatiefase. Voorbeeld: Onderstaande tabel 4a geeft de uitstroomgegevens weer van onze school Het Mozaïek Almelo SO Midden- en Bovenbouw, over de schooljaren 2010/2011, 2011/2012 en 2012/2013. De school heeft haar ambities voor het komende schooljaar naar boven bijgesteld. De uitstroomambitie voor 2013/2014 wordt gepresenteerd in tabel 4b. Het Mozaïek Almelo SO verwacht deze ambitie te kunnen behalen vanwege veranderingen in het onderwijsconcept.
Jaarverslag 2013
22
Tabel 4a: Uitstroomgegevens afgelopen 3 schooljaren
Tabel 4b: Uitstroomambitie schooljaar 2013/2014
Opbrengstgericht werken kan op 3 niveaus worden toegepast; op schoolniveau, groepsniveau en op kindniveau. Op schoolniveau: De resultaten worden in kaart gebracht op het niveau van de schoolpopulatie, samen met de eindopbrengsten. Naast de uitstroomambitie formuleert iedere school schoolstandaarden. Deze schoolstandaarden worden vastgesteld door de resultaten van alle leerlingen van de afgelopen 3 schooljaren van hoog naar laag te ordenen per gemaakte toets. De resultaten worden vervolgens ingedeeld in een gevorderde, voldoende en minimumstandaard. Op groepsniveau: De resultaten van iedere groep worden in kaart gebracht, gespecificeerd naar vakgebied, waarbij Nederlandse taal en Rekenen en Wiskunde de 2 belangrijkste hoofdvakken vormen. Het analyseren en interpreteren op groepsniveau van de resultaten van toetsen gebeurt middels het vergelijken van de groepsstandaard met de resultaten van de betreffende groep. Op leerlingniveau: Voor elke leerling wordt een OPP vastgesteld, met daarin een uitstroomprofiel en een leerroute. In het OPP staat de verwachte uitstroombestemming van de leerling en de onderbouwing daarvan. Op basis van de verwachte uitstroom wordt de leerling in een leerroute geplaatst. Voor het analyseren en interpreteren op kindniveau van de toetsresultaten vult de leerkracht voor alle kinderen per vak een groepsoverzicht in, voorafgaand aan de halfjaarlijkse groepsbespreking. Ter voorbereiding op de groepsbespreking beantwoordt de leerkracht per leerling, per vak, de vragen ‘Maakt de leerling voldoende groei door in zijn vaardigheidsontwikkeling?’, ‘Heeft de leerling een hiaat in de lesstofbeheersing?’ en ‘Gedijt de leerling?’. De resultaten die in schooljaar X worden geboekt in het kader van opbrengstgericht werken, vormen de input voor de analyse ter verbetering van het daarop volgende schooljaar. Opbrengstgericht werken is een continu proces. De standaarden en bijbehorende ambities worden na enkele jaren opnieuw vastgesteld, om op basis van de actuele gegevens steeds betere opbrengsten voor de leerling, de groep en de hele schoolpopulatie te kunnen genereren. Jaarverslag 2013
23
A1
7 Toelichting cijfers en continuïteitsparagraaf
Kengetallen Realisatie
Realisatie
Begroting
Prognose
Prognose
Min 25% lgf
Min 100% lgf
Min Cluster 2
Min Pas. Ond.
2012
2013
2014
2015
2016
47
44
44
38
35
- OP in fte
349
339
339
272
236
- OOP in fte
355
345
345
297
283
Personele bezetting - Directie in fte
Totaal fte OCW Leerlingen 1/10 t-1
750
728
728
607
555
2.511
2.555
2.532
2.238
2.147
Meerjarenbegroting Balans
Min 100% DV Min Cluster 2
Activa
Min Pas. Ond.
2012
2013
2014
2015
2016
Materiële vaste activa
10.659.974
10.266.805
9.789.564
9.705.784
9.387.949
Vlottende activa
16.004.995
17.659.527
14.351.536
12.415.803
9.208.776
Totaal activa
26.664.969
27.926.332
24.141.100
22.121.587
18.596.725
19.395.698
20.301.374
17.441.900
15.422.387
12.663.377
Passiva Eigen vermogen (publiek) Voorzieningen
1.031.636
1.597.224
1.242.388
1.242.388
1.178.196
Langlopende schulden
24.957
-
-
-
-
Kortlopende schulden
6.212.678
6.027.734
5.456.812
5.456.812
4.755.152
26.664.969
27.926.332
24.141.100
22.121.587
18.596.725
Totaal passiva
Jaarverslag 2013
24
Raming van baten en lasten Min 100% DV 5/12
Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen
Min 25% lgf
Min 10% lgf 7/12
Incl. Cluster 2 Min Cluster 2
Min Pas. Ond.
2012
2013
2014
2015
2016
50.969.665
51.692.943
49.682.722
41.471.570
38.709.198
588.575
496.625
203.100
203.100
197.007
Baten werk i.o.v. derden
1.292.013
1.145.416
520.448
520.448
260.224
Overige baten
2.811.781
2.123.995
2.008.182
1.724.681
1.155.536
Totaal baten
55.662.034
55.458.977
52.414.452
43.919.799
40.321.965
46.591.208
45.697.290
45.163.455
38.060.474
35.693.469
Afschrijvingen
1.282.171
1.110.987
1.180.805
1.097.025
1.061.360
Huisvestingslasten
3.292.275
3.526.697
3.428.652
2.987.610
2.764.040
Lasten Personeelslasten
Overige lasten
4.108.745
4.328.755
4.160.540
3.840.240
3.489.458
Totaal lasten
55.274.399
54.663.729
53.933.452
45.985.349
43.008.327
Saldo baten en lasten
387.635
792.111
-1.519.000
-2.065.551
-2.686.361
Saldo financiële bedrijfsvoering
263.446
111.044
89.000
46.038
20.063
Totaal resultaat
651.081
906.292
-1.430.000
-2.019.513
-2.666.298
17%
19%
15%
14%
8%
Weerstandsvermogen
Jaarverslag 2013
25
1. Toelichting begroting 2014 De begroting 2014 heeft een negatief resultaat. Dit komt door de leerling daling op onze scholen en de daling in het aantal te begeleiden rugzakleerlingen. We raken ook andere inkomsten kwijt:, de PAB/TAB gelden (onderdeel van de rugzakfinanciering) en de subsidies voor Herstart, Op de Rails en Rebound gaan per 1 augustus 2014 naar het samenwerkingsverband. De ESF-subsidies zijn gestopt per 1 augustus 2013. De personeelslasten zijn wel gedaald, maar dit gaat niet gelijk op met de daling in de baten. Daarom zijn er acties opgesteld om het tekort weg te werken. We doen het werk met het zittend personeel. Vanaf schooljaar 2014/2015 zal Attendiz afscheid nemen van alle tijdelijke krachten zoals de payrollers. Er wordt in 2014 hernieuwd aandacht gegeven aan gezondheidsmanagement om onder andere het verzuimpercentage terug te brengen. Tevens wordt er in 2014 een vervangingspool gevormd. Vanuit deze vervangingspool worden de langdurig afwezigen vervangen. Dit gebeurt nu nog door extern personeel. Risico’s en eventuele meevallers De begroting is opgesteld op basis van voorzichtigheid. Alle te verwachten kosten zitten er in en de baten zitten er alleen in als ze helemaal zeker zijn. Over de personele lasten is een stijging van 2% genomen. Dit kan meevallen (zoals de pensioenpremies die lager blijken uit te vallen) maar door het uitblijven van een akkoord over de nieuwe cao PO is nog onbekend of en zo ja met welk percentage de cao-lonen (met terugwerkende kracht) stijgen. Verder zullen de diverse gesprekken met samenwerkingsverbanden en andere partners zoals het ROC uitwijzen of en hoeveel middelen zij uit hun budgetten zullen besteden voor ondersteunende diensten (expertise) door Attendizmedewerkers.
Jaarverslag 2013
2. Toelichting kengetallen en meerjarenbegroting 2015 en 2016 3.000 2.511
2.555
2.532
2.500
2.238
2.147
2.000 1.500 1.000 500 0 2012
2013
2014
2015
2016
Tabel 5: aantal geprognosticeerde leerlingen
Per 1 augustus 2014 worden de Cluster 2 scholen, Prof. Huizingschool en VSO Het Maatman, overgedragen aan Koninklijke Kentalis. Er is hoogstwaarschijnlijk sprake van “opting out” van de middelen en het personeel van Dienstverlening VO bij 1 van de 4 samenwerkingsverbanden van Attendiz. Vanaf 1 augustus 2016 zijn de middelen voor de leerlinggebondenfinanciering (lgf) volledig en vrij besteedbaar voor de samenwerkingsverbanden. Om een en ander financieel te kunnen opvangen zal ook de personele bezetting moeten dalen. Het personeel van Cluster 2 gaat mee naar Koninklijke Kentalis. Overig personeel zal elders een plek moeten kunnen vinden of er moet in het uiterste geval ontslag worden aangevraagd. Door deze gebeurtenissen zullen onze financiële balanspositie en verwachte resultaten aanzienlijk wijzigen. De cijfers van de Cluster 2 scholen zitten in het begrote resultaat van 2014. In de verwachte baten en lasten van 2015 zijn deze cijfers geëlimineerd. In de verwachte balans per 31/12/2014 zijn de activa en passiva van de Cluster 2 scholen geëlimineerd. In de baten en lasten van 2015 zijn de geschatte financiële gevolgen van de opting out verwerkt. Vanaf 2016 valt de rugzakfinanciering als inkomstenbron geheel weg. 26
Daarom zijn de cijfers en de activa en passiva van Dienstverlening vanaf dat jaar uit de begroting resp. balans gehaald. In 2016 begint de verevening, waardoor het budget voor het speciaal onderwijs afneemt, in het eerste jaar met 5%.Door de diverse resultaat veranderingen zijn de negatieve resultaten bij de liquide middelen en het eigen vermogen in mindering gebracht in de balans. Het eigen vermogen is geheel publiek en is in totaal weergegeven omdat in 2014 er een heroverweging gaat plaatsvinden van de bestemmingsreserves door alle reeds genoemde ontwikkelingen. Daarbij moet gekeken worden welke bestemmingsreserve er onder andere voor personeel gevormd kan worden. Door de verwachte negatieve exploitatieresultaten moet dit proces zorgvuldig worden uitgevoerd om de continuïteit van Attendiz te kunnen waarborgen. In de jaren na 2016 stijgt het vereveningspercentage sterk. Dan gaat het leerlingaantal bij onze scholen onvermijdelijk fors dalen. Door het verhoudingsgetal tussen leerlingbekostiging en personeel zal de personeelssterkte dan sterk afnemen. In het Jaarverslag over 2014 zullen wij in de risocoparagraaf een aantal scenario’s opnemen, die verder kijken dan 2017.
Door de verwachte negatieve resultaten in 2014, 2015 en 2016 en volgende jaren neemt het bestuur samen met het Kern MT stappen om de tekorten binnen de perken te houden. Dit gebeurt vanuit onderwijskundig perspectief, dus wat het beste is voor de leerlingen. Samen worden er diverse oplossingsrichtingen doorgesproken, zoals het genereren van extra subsidies en baten, daarna wordt dit financieel doorgerekend.
Jaarverslag 2013
3. Toelichting realisatie 2013 ten opzichte van de begroting 2013 Baten De Rijksbijdragen OCW zijn gestegen ten opzichte van de begroting 2013. Dit komt doordat er op 16 januari 2013 groei is geweest en er is nog bijzondere bekostiging door de leerlinggroei geweest. Deze groei wordt vooraf niet begroot. Daarnaast zijn er eind 2013 twee nieuwe subsidies verstrekt: jonge leerkracht die voor 5/12 deel in de baten van 2013 zit en de subsidie bijzondere en aanvullende bekostiging is geheel in 2013 in het resultaat meegenomen. De overige overheidsbijdragen, baten werk in opdracht van derden en de overige baten zijn in totaal licht gedaald ten opzichte van de begroting 2013.
De overige overheidsbijdragen bestaan voornamelijk uit de vergoedingen van gemeenten voor de gymzalen. De baten werk in opdracht van derden bevatten de ESF-subsidies en de overige subsidies, zoals Herstart, Op de Rails, Rebound en Perspectief-gelden. Er is van deze subsidies in 2013 minder ontvangen dan begroot. Vanaf 1 augustus 2014 vallen deze subsidies onder verantwoordelijkheid van de samenwerkingsverbanden. Bij de overige baten gaat het voornamelijk om opbrengsten van de leer/werk-trajecten. Daarnaast heeft iedere locatie kleinere overige baten, zoals ouderbijdragen, detachering, sponsoring, verhuuropbrengsten en overige baten.
27
Personeelslasten De personele lasten zijn in totaal gedaald ten opzichte van de begroting 2013. De vaste formatie bestond op 31 december 2012 uit 750 fte en op 31 december 2013 uit 728 fte. Een daling van 22 fte. Attendiz hanteert een vacaturestop omdat in het kader van Passend Onderwijs en de verevening het aantal leerlingen zal gaan dalen en daardoor is er op termijn minder personeel nodig zoals bij de continuïteitsparagraaf is toegelicht. Natuurlijk verloop wordt eerst intern opgevangen en als er dan nog meer formatie nodig is, wordt dit aangetrokken in de vorm van detacheringen van andere scholen en payrollcontracten. De lasten van deze externe mensen worden verantwoord onder de loonkosten derden en door deze ontwikkeling en doordat dit op korte termijn meer kosten met zich meebrengt zijn de loonkosten derden in 2013 hoger dan in de begroting 2013. De nascholingskosten zijn lager geweest dan begroot. Afschrijvingen De afschrijvingen zijn 2013 gestegen ten opzichte van de begroting door een aantal eigen bijdragen aan huisvestingsinvesteringen eind 2012 en 2013 die niet begroot waren. Huisvestingslasten De huisvestingslasten zijn in totaal gedaald ten opzichte van de begroting 2013. Er is meer aan dagelijks onderhoud uitgegeven om daarmee groot onderhoud te voorkomen in de toekomst. De voorziening voor groot onderhoud is verlaagd door dit soort maatregelen en een schouw door Planon is uitgevoerd zodat het onderhoudsniveau van het gebouwenbestand goed is geïnventariseerd. Ook vinden er diverse verhuizingen plaats of wordt er van elkaars ruimten gebruik gemaakt waardoor kosten bespaard kunnen worden. Door prijsstijging is de energie hoger uitgevallen dan begroot en de schoonmaakkosten zijn daarentegen lager uitgevallen dan begroot.
Jaarverslag 2013
Overige lasten De overige lasten zijn in totaal gestegen ten opzichte van de begroting 2013. De hogere lasten ten opzichte van de begroting komen door de hogere inkoopwaarde van producten doordat er ook meer verkopen zijn geweest. Verder zijn er kosten gemaakt voor een nieuwe website en een promotiefilmpje van Attendiz. We hadden ook eenmalig hogere administratiekosten door de samenvoeging van twee administraties tot een administratie.
Financiële baten en lasten De financiële baten zijn licht hoger dan begroot doordat vorderingen en debiteurenbedragen eerder zijn binnengekomen door effectieve maatregelen. Hierdoor zijn de liquide middelen vergroot en derhalve de renteopbrengsten hiervan.
28
4. Toelichting realisatie 2013 ten opzichte van de realisatie 2012 Baten De totale baten 2013 zijn nagenoeg gelijk aan die van 2012. De Rijksbijdragen OCW zijn nu nog gestegen door extra subsidies en een lichte leerling stijging. Lasten De personele lasten en de afschrijvingen zijn gedaald in 2013 ten opzichte van 2012. Dit komt door het aantal fte dat uit dienst is gegaan en er minder personeel weer is ingezet. Verder is er minder aan nascholing uitgegeven dan in 2012. In de afschrijvingen van 2012 zaten eenmalige extra versnelde afschrijvingen i.v.m. de uitvoering van een schouw van daadwerkelijk nog aanwezige activa in de scholen. De huisvestingslasten en overige lasten zijn licht gestegen in 2013 ten opzichte van 2012. Dit komt door hogere energieprijzen in 2013. In 2012 was er meer vrijval van de voorziening groot onderhoud en er waren lagere kosten uit huisvestingsprojecten. Bij de overige lasten zijn er wat kleine dalingen en stijgingen en is de inkoopwaarde van de verkopen gestegen in 2013.
Financiële baten en lasten De totale financiële baten en lasten zijn lager dan in 2012 omdat in 2012 het voordeel uit de verkoop van de effecten er in zat.
5. Toelichting balans per 31/12/2013, reserves en investeringen 2013 De totale activa en passiva waarden zijn gestegen in 2013. De waarde van de materiële vaste activa is gedaald door in totaal meer afschrijvingen dan aan afschrijvingen van nieuwe investeringen. De vorderingen zijn ruim verlaagd door effectieve maatregelen en snelle afwikkelingen van huisvestingsprojecten door het jaar heen. Daardoor en door het positieve resultaat zijn de liquide middelen ruim gestegen per 31 december 2013. De onderhoudsvoorziening is gestegen in 2013 omdat er in 2012 meer vrijval is geweest. De langlopende schuld is in 2013 afgelost. En de kortlopende schulden zijn in 2013 afgenomen door minder openstaande crediteuren en een lagere reservering vakantiegeld omdat het aantal fte is gedaald in 2013. Het positieve resultaat wordt in zijn geheel aan de algemene reserves toegevoegd. Gezien het feit dat er ingrijpende maatregelen op korte termijn noodzakelijk zijn wordt de personeelsreserve in 2014 opnieuw herzien. De bestaande huisvestingsreserves blijven bestaan en worden elk jaar lager. De reserve die gevormd was op basis van het sociaal plan in 2012 is toegevoegd aan de algemene reserve omdat dit sociaal plan is opgeheven in 2013. De afweging tussen personeel goed laten afvloeien en de continuïteit van Attendiz waarborgen is een zorgvuldig en langdurig proces. Daarom wordt deze personele reserve herzien in 2014. Bij de Cluster 2 scholen worden onder andere bestemmingsreserves voor bijscholing en deskundigheidsbevordering aangehouden, die elk jaar voor een deel gebruikt worden. De afloop van 2013 is hierin verwerkt.
Jaarverslag 2013
29
Reserve prestatiebox Er is een Attendiz Academie ontwikkeld in 2012, deze is in 2013 doorontwikkeld en gaat van start in 2014. Attendiz gaat dan centraal (na)scholing verzorgen of regelen voor alle scholen. De bedragen die zijn ontvangen voor de professionalisering van leraren en schoolleiders als onderdeel van de prestatiebox van 2012 en 2013 worden hiervoor nog beschikbaar gehouden in deze bestemmingsreserve. Reserve Eerste Waardering De Reserve Eerste Waardering is geactualiseerd. Deze reserve is voor de afschrijvingskosten van de materiële activa die in 2006 geschouwd zijn en opgevoerd zijn in de materiële vaste activa. Jaarlijks valt het deel van afschrijvingskosten schouw vrij uit deze Reserve Eerste Waardering.
Reserve Huisvesting Het betreffen de eigen bijdragen in de investeringen in nieuwbouw van drie scholen. De Huifkar SO (2010) en Onderwijscentrum Het Roessingh (2010 en 2011) hebben verbouwd en vernieuwd. En VSO Het Meerik is in een nieuw pand gegaan dat volledig verbouwd is in 2012. De jaarlijkse afschrijvingskosten worden gefinancierd uit de Reserve Huisvesting. Ook een deel van de inrichting is in de activa opgenomen en de jaarlijkse afschrijvingskosten worden ook uit deze bestemmingsreserve gefinancierd.
Jaarverslag 2013
Reserve Fes-gelden Er zijn in oudere jaren Fes-gelden (Fonds Economische Structuurversterking) ontvangen en in de baten verwerkt, terwijl nog niet alle kosten gemaakt waren. Er is een bestemmingsreserve gevormd in 2012 en de kosten hiervoor zullen in 2014 worden gemaakt tijdens het geschikt maken van een VSO locatie in Hengelo met praktijklokalen.
Investeringen en financieringsbeleid Er zijn investeringen in de gebouwen geweest voor onder andere de eigen bijdrage in het gereed maken van een schoolgebouw in Hengelo voor de inhuizing van (V)SO Mozaïek Hengelo en het Hengelose deel van SO Onder de Kap. Verder zijn er vervangingsinvesteringen gedaan met name in inventaris en apparatuur en in de leermiddelen. Het beleid is dat alleen de hoognodige investeringen worden gedaan omdat Attendiz voor een forse krimp staat.
30
6. Toelichting Treausurybeleid en verantwoording Prestatiebox en nieuwe subsidies Attendiz heeft een treasurystatuut dat voldoet aan de eisen van OCW. De aandelenportefeuille is in 2012 verkocht om verlost te zijn van de aan beleggingen klevende risico’s. In 2013 staan de financiële middelen op spaarrekeningen bij diverse banken om de risico’s te spreiden. Komende jaren zullen deze financiële middelen dalen door alle te verwachten ontwikkelingen. Er is in 2012 een Attendiz Academie ontwikkeld. Deze is in 2013 verder ontwikkeld en zal in 2014 praktische effecten krijgen. Attendiz gaat centraal (na)scholing verzorgen of contracteren voor alle scholen. De bedragen die zijn ontvangen voor de professionalisering van leraren en schoolleiders als onderdeel van de prestatiebox worden hiervoor aangewend en gereserveerd voor 2014. Nieuwe subsidies in 2013: jonge leerkrachten en bijzondere en aanvullende bekostiging zijn voor respectievelijk 5/12 deel en geheel in 2013 in de baten genomen. In 2013 zijn er middelen ingezet voor de invoering van 360 graden feedback. Daarnaast zijn er diverse MT-breed bijeenkomsten met sprekers over uiteenlopende onderwijskundige onderwerpen geweest. Ook is er scholing geweest ten aanzien van de kwaliteitsverbetering van leraren en onderwijs. In 2013 is er een start gemaakt met gezondheidsmanagement waarin middelen zijn besteed om leidinggevenden beter toe te rusten om het verzuim naar beneden te krijgen. Ook is er scholing geweest voor omgang met eet/slik problemen bij leerlingen. De middelen uit de prestatiebox voor cultuureducatie zijn in 2013 gebruikt voor diverse culturele activiteiten met de leerlingen, zoals musea bezoek en creatieve workshops. Tenslotte is het geld voor het verbeteren van taal en rekenen op verschillende manieren ingezet voor de leerlingen, zoals extra inzet van leraren, het aanschaffen van andere werkboeken en het vernieuwen van taal- en rekenmethodes.
Jaarverslag 2013
Intern risicobeheersings- en controlesysteem Op 1 januari 2013 is afscheid genomen van het model van integraal management op het niveau van de afzonderlijke scholen. Vanaf die datum zijn de schooldirecteuren onderwijskundig verantwoordelijk. Attendiz bestaat uit de Cluster 2 scholen, de SO-Divisie, VSO-Divisie en de Regionale Divisie. Per 1 augustus 2013 is de Dienstverlening opgegaan in de SO- en VSODivisie. Daarnaast is er een ondersteunend stafbureau.
Cluster 2 wordt per 1 augustus 2014 overgedragen aan Koninklijke Kentalis en neemt derhalve niet meer deel aan het Kern MT.
Het Kern MT bestaat uit de bestuurder en de drie Divisiedirecteuren. Het Kern MT is financieel verantwoordelijk en neemt alle beslissingen ten aanzien van inzet van formatie, kosten die worden uitgegeven en eventuele investeringen die worden gedaan. Uiteraard betrekken zij de schooldirecteuren in deze processen. Functiescheiding De facturen worden geautomatiseerd verwerkt door een codeerder, vervolgens gecontroleerd door de schooldirecteur op juistheid en daarna akkoord bevonden en betaalbaar gesteld door de Divisiedirecteur of Bestuurder. De daadwerkelijke uitbetaling gebeurt door het administratiekantoor. Derhalve is een goede functiescheiding ingebouwd en worden de geldstromen beheerst.
31
Het team Financiën, Huisvesting en Facilitair controleren de boekhouding en beheren de contacten met de banken. Hier vindt ook het beheer van bankrekeningen, pasjes en volmachten plaats. Huisvestingsprojecten worden financieel aan de gemeenten verantwoord. En het gehele meerjaren onderhoud wordt door het team in opdracht gegeven en bewaakt binnen de begroting. Daarnaast worden contracten daar waar noodzakelijk (Europees) aanbesteed op centraal niveau en worden diensten of producten steeds meer centraal ingekocht volgens de inkoopkalender. De verkoopfacturen en declaraties worden op de locaties aangemaakt en verwerkt in de boekhouding. Ook zijn er op locatie een schoolbank en een kas voor kleine transacties. Het Kern MT en de RvT worden op de hoogte gehouden van de resultaten en kengetallen door middel van kwartaalrapportages van de staf/controller. Bovendien beschikken de Kern MT leden en schooldirecteuren over digitale informatiesystemen met daarin de boekhouding en de digitale facturen. Jaarlijks wordt door het Kern MT de begroting opgesteld met ondersteuning van de staf/controller. De begroting wordt door de RvT goedgekeurd. Risico’s en onzekerheden ESF subsidies zijn per 1 augustus 2013 geëindigd. Gezien de sterk geslonken budgetten op landelijk niveau verwachten we in de toekomst geen of nog slechts bescheiden budgetten te ontvangen. Passend Onderwijs start op 1 augustus 2014 en dit brengt met zich mee dat er meer leerlingen in het regulier onderwijs zullen blijven en minder naar het Speciaal Onderwijs en dus Attendiz worden verwezen. Deze leerlingdaling heeft een grote impact op Attendiz op alle terreinen.
Jaarverslag 2013
De subsidies voor Herstart, Op de Rails en Rebound gaan per 1 augustus 2014 op in het ondersteuningsbudget van de SWV- en. Dat geldt op termijn (1 augustus 2016) ook voor de rugzak. Vanuit dit budget ontvangt het speciaal onderwijs per leerling de ondersteuningsbekostiging. Het is nog onduidelijk of de eventuele ruimte in dat budget ook ingezet wordt om extra expertise van ons in te huren. Vanaf 2015 zal naar alle waarschijnlijkheid de verantwoordelijkheid van het gemeentelijk deel van het groot onderhoud naar de besturen worden overgeheveld. Daarvoor wordt er wel (deels) gecompenseerd. Dit zijn extra risico’s voor Attendiz. Het Kern MT heeft diverse besprekingen over de inzet van personeel met daarbij ook verplichte wisseling van school voor personeel indien dit nodig is. De vacaturestop blijft gehandhaafd en de payrollers moeten Attendiz verlaten. Attendiz is eigen risicodrager voor de vervangingen van ziekte. Een aantal personeelsleden wordt nu in een vervangingspool geplaatst om zelf deze vervangingen op te vangen en er minder gebruik hoeft te worden gemaakt van externe vervangers. Daarnaast is er meer scholing en aandacht voor het verzuim om zo het verzuim terug te dringen voor beter kwalitatief onderwijs.
32
A1
8 Ontwikkelingen 2014
Implementatie LVS en LAS Heel 2014 staat in het teken van de implementatie van het nieuwe Leerling Volg Systeem (LVS) en Leerling Administratie Systeem (LAS). Op een aantal scholen wordt al gewerkt met Nova, de voorloper van Logos. Op een groter aantal scholen nog niet. Voor al onze scholen betekent dit de overstap naar iets nieuws; ofwel een ingrijpende update van een bestaand systeem, ofwel een totaal nieuw systeem om mee te werken.
Communicatie Harmonisatie van een aantal belangrijke communicatieve uitingen werd in 2013 reeds in gang gezet. In 2014 zetten we in op: Inhoudelijke harmonisatie schoolgidsen. Alle schoolgidsen die verschijnen voor schooljaar 2014/2015 hebben dezelfde opbouw, met INK-model als basis. De gevels van al onze schoolgebouwen krijgen een Attendiz uitstraling. Attendiz lanceert in het voorjaar van 2014 een nieuwe website.
Jaarverslag 2013
Overdracht cluster 2-scholen aan Kentalis Attendiz en Kentalis werken aan de overdracht van het bestuur van de Prof. Huizingschool SO en Het Maatman VSO van de stichting Attendiz aan de stichting Kentalis, welke formeel is beoogd op 1 augustus 2014. Huisvesting Het Maatman/Panta Rhei College Het Maatman VSO gaat verhuizen naar het pand Maatmanweg 17/19. Het Panta Rhei College (PRC) trekt in het gebouw aan de Min. de S. Lohmanlaan, dat momenteel in gebruik is bij Het Maatman VSO. We streven ernaar beide scholen voor het begin van het nieuwe schooljaar 2014-2015 opnieuw te huisvesten. De aanleiding voor deze operatie is de huidige huisvesting van het PRC aan de Madoerastraat te Enschede, alsmede de leegstand van een aantal Attendiz scholen. De urgentie van herhuisvesting van het PRC werd groot door noodzakelijk groot onderhoud, wat forse kosten met zich mee zou brengen. Gelet op de ruimtebehoefte van het PRC (86 leerlingen) werd het huidige pand van Het Maatman VSO het meest geschikt geacht. Het Maatman VSO verhuist naar de afgescheiden vleugel Maatmanweg 17/19, gelegen naast onze andere cluster 2-school, de Prof. Huizingschool SO, aan de Maatmanweg 15. Bij een verhuizing van Het Maatman VSO naar nr. 17/19 is het volgens ons echter niet genoeg dat het huidige gebouwencomplex gesplitst wordt in twee zelfstandige schoolgebouwen, maar is het essentieel dat de leerlingen de overgang van het SO naar het VSO ook fysiek ervaren als de gang naar een andere school. Daarvoor heeft een architect een aantal opties uitgewerkt, resulterend in een plan waaruit blijkt dat dit aan en rondom het gebouw goed mogelijk is, zonder dat op de onderwijskundige kwaliteit van de scholen wordt ingeboet. Zo ontstaat op deze locatie een stevig Cluster 2 aanbod, met korte collegiale lijnen tussen de scholen. Kentalis wordt inmiddels ook in de verdere uitwerking van de plannen betrokken. Zij zijn voornemens op termijn ook zorgvoorzieningen op of nabij de locatie Maatmanweg 15/17/19 te huisvesten. 33
Gezondheidsmanagement Attendiz maakt de omslag van reactief naar actief denken en doen. Waar de nadruk lag op de beheersing van verzuim, wordt die verschoven naar gezondheid, vitaliteit en duurzame inzetbaarheid van onze medewerkers. Hiertoe werd eind 2013 een kick-off meeting georganiseerd voor alle leidinggevenden binnen Attendiz. In januari 2014 werd gestart met een intensieve training aan alle leidinggevenden, evenals het consequent aandacht hebben voor verzuim.
We streven ernaar de kosten voor vervanging (1,8 mln) voor een deel op te vangen middels de inzet van een aantal eigen medewerkers in de vervangingspool, zodat daarvoor geen structurele vervanging nodig is. Eind februari kunnen we vaststellen of er een wezenlijke verbetering van het huidige beeld is opgetreden. Afhankelijk daarvan nemen we vervolgacties. Functieboek fase 2 Van het overgrote deel van onze medewerkers werden de functiebeschrijvingen in 2013 geharmoniseerd. In 2014 gaan wij verder met deze operatie, dan voor de medewerkers wiens functie (school)specifiek is. Centrale inkoop De Centrale Inkoopkalender is opgesteld van 2013 t/m 2015. Met voorrang wordt in 2014 de centrale inkoop van schoonmaak opgepakt, gevolgd door o.a. mobiele telefonie en schoolen kantoormeubilair.
Voorbereiding Passend Onderwijs gaat door We maken eind februari 2014 de stand aan de inkomsten- en uitgavenkant van Attendiz opnieuw op. We hebben dan de beschikking over de volgende informatie: Er is op 16-01-2014 nog een laatste groeitelling. We kunnen het aantal leerlingen per 01-08-2014 beter inschatten. We weten dan of de gesprekken met de samenwerkingsverbanden en reguliere scholen hebben opgeleverd of ze Attendiz blijven inhuren voor Rebound, Op de Rails en Herstart. We weten dan ook of een of meerdere samenwerkingsverbanden gebruik zullen maken van de mogelijkheid tot opting-out. Dat betekent dat het SWV alle LGFinkomsten ontvangt, maar ook al het bijbehorende dienstverlenende personeel overneemt. We herbezien de bezetting voor het schooljaar 2014/2015, nu we weten dat we per 1 augustus 2014 afscheid nemen van alle medewerkers die op basis van payroll werkzaam zijn bij Attendiz. Jaarverslag 2013
Financiële administratie In 2014 maken we een efficiëntieslag op het gebied van de financiële administratie. Om het aantal bankrekeningen en banken beter beheersbaar te krijgen, werken we per augustus 2014 met 1 Attendiz huisbankier en 1 bankrekening per school. Activiteiten die we hadden uitbesteed aan ons administratiekantoor Onderwijsbureau Twente, maar per 1 januari 2014 uit oogpunt van kostenbesparing en kwaliteitsverhoging weer in eigen huis hebben gehaald, zijn de controle van het grootboek en het opstellen van de jaarrekening 2014.
34
A2
Verslag Raad van Toezicht
Wijziging samenstelling RvT In 2013 werd de RvT bijna volledig vernieuwd. Tot eind 2012 bestond de RvT nog uit zeven leden. Vijf leden waren reeds actief bij een van de voormalige stichtingen; Mevr. Zwerink (Het Maatman), de heren Grönloh en Van der Woude (EduKint) en de heren Werger en Eekhout (SSTS). Ten tijde van de fusie naar Attendiz, medio 2010, werden Koos Krabbendam als voorzitter en Jeroen Goudt als lid van de RvT Attendiz aangetrokken. Nadat de RvT het proces van de fusie en de overstap naar het nieuwe besturingsmodel in goede banen had geleid, achtten de vijf langstzittende leden de tijd rijp om af te treden. De RvT zou zichzelf vernieuwen en tevens verkleinen tot maximaal 5 personen. De verbinding met de voormalige stichtingen werd losgelaten. Drie nieuwe leden werden gezocht en gevonden, waarbij het uitgangspunt was dat de RvT zich op inhoudelijke gebieden zou versterken: Financieel – daartoe werd Antonio Bonetta aangetrokken, werkzaam als directeur Bedrijfsvoering bij CarintReggeland. Juridisch – daartoe werd Barbara Wünsch aangetrokken. Voormalig notaris, momenteel werkzaam als juridisch adviseur bij Kadaster. Onderwijsinhoudelijk – daartoe werd Ellen van den Berg aangetrokken, werkzaam als Lector Rich Media en Teacher Learning bij Saxion.
Schoolbezoeken Zowel in september als in november 2013 ging de RvT in duo’s op pad om een aantal Attendiz scholen te bekijken, maar vooral te beleven. Scholen die dit jaar werden bezocht, waren; Schutte’s Bosschool, waar men aanwezig was bij de opening van het Cruijff Court; 3 Kapstok locaties; De Opstap, De Koppeling en ter afsluiting Restaurant en Bed&Breakfast Het Tuindorp, waar de leden tijdens hun vergadering genoten van een door de leerlingen bereid 3-gangen diner; Mozaïek Almelo SO, Mozaïek Hengelo SO, De Huifkar, Het Roessingh en De Bouwsteen waar de RvT in gesprek ging met het team van leerkrachten en gedragsdeskundigen en aansluitend werd rondgeleid door de school; Het Panta Rhei College, waar men een les Duits en Nederlands bijwoonde om daarover na te praten met de gedragsdeskundigen op de school. De schoolbezoeken maakten wederom veel indruk op de leden, ook in relatie tot wat er van de scholen verwacht wordt m.b.t. Passend Onderwijs. In 2014 staan nieuwe schoolbezoeken op het programma.
Vergaderingen In 2013 vergaderde de RvT 6 keer. Daarnaast besteedde de RvT 2 dagen, in september en november, aan het afleggen van schoolbezoeken.
Bestuursgesprek Inspectie Namens de RvT nam Koos Krabbendam deel aan het jaarlijkse bestuursgesprek dat in september 2013 plaatsvond tussen Attendiz en de Inspectie van het Onderwijs. De Inspectie besteedt extra aandacht aan de versterking van de bestuurskracht en de verbinding die tussen de organisatie en het toezichthoudende orgaan bestaat. Het oordeel van de Inspectie was positief over de wijze waarop Attendiz de Code Goed bestuur hanteert.
De nieuwe leden werden benoemd op 3 april 2013. Tezamen met de heren Krabbendam en Goudt vormen zij de RvT van Attendiz. Jaarverslag 2013
35
Overdracht cluster 2-scholen aan Kentalis Tussen Kentalis en Attendiz werd in december 2013 overeenstemming bereikt over de bestuursoverdracht van Het Maatman VSO en de Prof. Huizingschool SO aan de stichting Kentalis, die op 1 augustus 2014 wordt geformaliseerd. De RvT heeft deze overdracht goedgekeurd. Jaarlijkse ontmoeting RvT en MT Eens per jaar vindt een ontmoeting plaats tussen de RvT en het management van Attendiz, dit maal in juni. De belangrijkste onderwerpen die werden besproken; de omslag naar het werken in de divisiestructuur, de ontwikkeling naar dwarsverbanden in de organisatie, de nieuwe begrotingscyclus en opbrengstgericht werken in samenhang met de overstap van individuele handelingsplannen naar groepsplannen. Het MT juicht de schoolbezoeken die de RvT aflegt van harte toe.
Accountantskeuze Al een groot aantal jaren maakt Attendiz gebruik van PWC als accountant. De RvT wenst de keuze van de accountant met ingang van de jaarrekening over 2014 opnieuw onder ogen te zien. Begroting 2014 De RvT heeft de begroting 2014, die sluit op een verlies van € 1,4 mln., in december goedgekeurd. De begroting 2013 sloot € 0,7 mln. negatief. Het forse verschil wordt verklaard door wegvallende subsidieinkomsten, sterk dalende LGF-inkomsten, de zogeheten ‘rugzakfinanciering’ en een Attendizbrede leerlingdaling. Hierdoor is de huidige formatie te groot. In februari 2014 ontvangt de RvT een rapportage waaruit het effect van een reeks genomen maatregelen zal blijken. Jaarverslag 2013
Jaarverslag 2012 Het jaarverslag 2012 werd in mei 2013 goedgekeurd. Attendiz heeft in 2012 goede resultaten geboekt, zowel financieel als ook op het gebied van interne beheersing en managementinschattingen. Door de accountants werd Attendiz hierom geprezen. Hoewel de RvT tevreden is met deze vooruitgang, was de RvT tevoren liefst meer nadrukkelijk geïnformeerd over de verbeterpunten, waarvan de stijging van het weerstandsvermogen, de beheersing van het aantal bankrekeningen en de inrichting van een centraal inkoopproces de belangrijkste zijn.
Wijze waarop de RvT zich verhoudt tot de organisatie Hoe wil de RvT zich verhouden tot de organisatie? In samenhang met het door Ministerie van OCW uitgebrachte stuk over de versterking van de bestuurskracht, plant de RvT een ‘heisessie’ in november 2014 om deze vraag uitgebreid te beantwoorden. Onderwerpen die daarbij in ieder geval aan bod komen, zijn: Betrokkenheidmodel. De betrokkenheid van de RvT met de organisatie uit zich in schoolbezoeken, de mogelijkheid in te loggen op het intranet en geplande contacten met het MT en de GMR. De RvT heeft in haar nieuwe samenstelling al een aantal scholen bezocht en zet deze bezoeken voort in 2014, waarin reeds drie bezoeken plaatsvonden. Daarnaast acht de RvT het van belang om ook in gesprek te gaan met de divisiemanagers en directeuren. In 2014 wordt een aantal overlegmomenten van de divisies bijgewoond door leden van de RvT, om
36
zodoende nog meer in gesprek te raken met de organisatie. Zorg voor kwaliteit. Attendiz werkt momenteel met een intern auditteam. Daarnaast zijn er de Inspectierapporten. De RvT wil voor zichzelf beantwoorden welke plek de RvT in dit kader voor zichzelf ziet. Early warning system. Welke signalen wil de RvT uit de organisatie ontvangen en van wie? Deze vraag staat eveneens op de agenda in november 2014.
Mei 2014, Koos Krabbendam voorzitter Raad van Toezicht
Jaarverslag 2013
37
A3 Kengetallen en grafieken Aan de hand van de jaarrekening kan een aantal kengetallen en ratio's worden berekend die verder inzicht kunnen geven in de gevolgen van het gevoerde beleid over het boekjaar en waardoor het beeld uit de jaarrekening kan worden verduidelijkt.
Kengetallen Liquiditeit Verhouding vlottende activa en kortlopend vreemd vermogen
2013
2012
Signaleringsgrens
2,92
2,56
<1
73%
73%
1,63%
1,16%
19%
17%
37%
35%
728
750
De liquiditeit (current ratio) geeft de verhouding aan in hoeverre op korte termijn aan de betalingsverplichtingen kan worden voldaan. Solvabiliteit 1 (exclusief voorzieningen) Eigen vermogen in percentage van het totale vermogen
<30%
De solvabiliteit geeft de verhouding aan tussen eigen vermogen en vreemd vermogen en verschaft zo inzicht in de financieringsopbouw. Het geeft aan in hoeverre aan de verplichtingen op langere termijn kan worden voldaan. Rentabiliteit Exploitatieresultaat als percentage van de totale baten
<0% en >5%
De rentabiliteit geeft aan of er sprake is van een positief dan wel een negatief exploitatieresultaat. Als de rentabiliteit groter is dan nul, zijn er minder lasten dan er baten zijn. Weerstandsvermogen Eigen vermogen minus materiële vaste activa als percentage van de Rijksbijdragen OCW Het weerstandsvermogen geeft de verhouding aan tussen het eigen vermogen minus de materiële vaste activa en de omvang van de Rijksbijdragen OCW. Het geeft inzicht in het financiële vermogen om exploitatietegenvallers met reserves op te vangen.
Eigen vermogen / baten (incl. financiële baten) Gemiddeld aantal FTE's Salarislasten per FTE
Jaarverslag 2013
€
56.155
€
56.426
38
Kapitalisatiefactor Totale vermogen minus gebouwen en terreinen als percentage van de totale baten.
2013
2012
Signaleringsgrens
39%
37%
>35%
10%
10%
-
11%
11%
-
18%
16%
>5%
Het geeft aan of onderwijs-instellingen een deel van het kapitaal niet of inefficiënt benutten voor de vervulling van hun taken. Financieringsfunctie Financieringsbehoefte keer cumulatieve aanschafwaarde overige materiële vaste activa als percentage van de totale baten inclusief rentebaten Betreft de financiële middelen die moeten worden aangehouden om de materiële vaste activa (niet zijnde gebouwen en terreinen) te kunnen vervangen. Uitgedrukt in een percentage van de totale baten inclusief rente. Transactiefunctie Kortlopende schulden als percentage van de totale baten inclusief rentebaten De middelen die moeten worden aan gehouden om de kortlopende schulden te vodoen. Financiële buffer Kapitalisatiefactor -/- transactiefunctie -/- financieringsfunctie Dit zijn de middelen die moeten worden aangehouden om bijvoorbeeld de volgende risico's op te vangen: - fluctuaties in leerlingenaantallen - financiële gevolgen van arbeidsconflicten - instabiliteit in de bekostiging - onvolledige indexatie van de bekostiging Aangezien de niet meer aanwezige activa administratief zijn afgevoerd heeft er een correctieboeking plaatsgevonden op de balansrekeningen Aanschaf en Cumulatieve afschrijvingen. De boekwaarde is hierdoor niet gewijzigd. Als gevolg daarvan is het percentage dat hoort bij de financieringsfunctie in 2013 lager dan in 2012 en het percentage van de financiële buffer in 2013 hoger dan in 2012.
Jaarverslag 2013
39
Grafieken Samenstelling baten exclusief financiële baten 2013
2012 Rijksbijdragen OCW
1%
2% 4% 1%
2% 5%
Overige overheidsbijdragen Baten in opdracht van derden Overige baten
92%
93%
Samenstelling overige baten 2013
2012 Verhuur onroerende zaken
2%
5%
2% 4%
1% 7% 1%
Detachering personeel
4% 1% 0%
Schenking Sponsoring Ouderbijdragen Overige
84%
89%
Samenstelling lasten exclusief financiële lasten 2013
2012 Personeelslasten
8%
6% 2%
6% 2%
8%
Afschrijvingen
Huisvestingslasten
Overige lasten
84%
Jaarverslag 2013
84%
40
Samenstelling personele lasten 2013
2012 Brutolonen en salarissen*
12%
Sociale lasten
10% 9%
10%
Pensioenpremies Overige personele lasten
12%
11%
* Inclusief uitkeringen
69%
67%
Samenstelling afschrijvingen 2013
2012 Gebouwen
9%
11%
24%
32%
Inventaris en apparatuur
Leermiddelen
57%
67%
Samenstelling huisvestingslasten 2013
2012 Huur
2% 3%
14%
2%
9%
Dotatie onderhoudsvoorzieningen
16%
Klein onderhoud en exploitatie
22%
13%
Energie en water
21% Schoonmaakkosten
24%
24%
Jaarverslag 2013
14%
15% 21%
Heffingen Overige huisvestingslasten
41
Samenstelling overige lasten 2013
2012
36%
44%
48%
16%
Jaarverslag 2013
41%
Administratie en beheerslasten
Inventaris en apparatuur
Overige
15%
42
Commissie Don: De commissie Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen (commissie Don) schrijft het beoordelingskader voor betreffende de financiële positie van (school)besturen in o.a. het primair onderwijs. Deze wordt bezien vanuit het beoordelingskader. In de onderstaande tabellen wordt aangegeven hoe op basis van dit beoordelingskader de financiële positie van Stichting Attendiz over 2012 en 2013 kan worden beoordeeld. Het aangereikte beoordelingskader bevat kengetallen en signaleringsgrenzen ingedeeld naar vermogensbeheer en budgetbeheer. Bij vermogensbeheer gaat het om de vraag of het bestuur het beschikbare kapitaal optimaal heeft ingezet voor onderwijs. Bij budgetbeheer gaat het om de capaciteit van het bestuur om tegenvallers op de korte of middellange termijn op te vangen. De commissie Don stelt dat de beoordeling van de financiële positie gecombineerd moet worden met het kijken naar specifieke omstandigheden en risico's. Pas dan kunnen daadwerkelijk conclusies worden getrokken. Behalve voor het bestuur is het beoordelingskader ook bedoeld voor (interne)toezichthouders, medezeggenschapsorganen en inspectie.
Het beoordelingskader ziet er voor 2012 en 2013 als volgt uit:
I Vermogensbeheer Kengetal
Ondergrens
Bovengrens
a. Solvabiliteit 2: (Eigen vermogen + voorzieningen) / balanstotaal 30% Geen b. Kapitalisatiefactor: (Balanstotaal -/- gebouwen en terreinen) / totale baten inclusief rentebaten) 35-60% 1 Geen De signaleringswaarde voor de kapitalisatiefactor, rekening houdend met de grootte van Stichting Attendiz is: c. Financieringsfunctie: Financieringsbehoefte x cumulatieve aanschafwaarde van n.v.t. n.v.t. overige materiële vaste activa / totale baten incl. rentebaten d. Transactiefunctie: n.v.t. n.v.t. Kortlopende schulden / totale baten incl. rentebaten e. Financiële buffer: Kapitalisatiefactor -/- transactiefunctie -/- financieringsfunctie 5-10% 2 Geen
Waarde Stichting Attendiz 2012 2013 76,61%
78,42%
36,64%
39,29%
<35%
<35%
9,53%
10,01%
11,10%
10,84%
16,02%
18,43%
1. Voor (school)besturen zonder gebouwen en terreinen op de balans, adviseert de commissie een bovengrens aan de kapitalisatiefactor van 35% voor grote besturen en 60% voor kleine besturen. Gelet op de totale baten van Stichting Attendiz is sprake van een groot bestuur. 2. Voor schoolbesturen wordt een bovengrens van 5% voor grote besturen en 10% voor kleine besturen gehanteerd. De signaleringswaarde voor de financiële buffer, rekening houdend met de grootte van Stichting Attendiz, is 5%.
Jaarverslag 2013
43
II Budgetbeheer Kengetal a. Liquiditeit: Current ratio (vlottende activa/vlottende passiva) b. Rentabiliteit: Exploitatieresultaat / totale baten
Ondergrens
Bovengrens
0,5
1,5
2,56
2,92
0%
5%
1,16%
1,63%
Waarde Stichting Attendiz 2012 2013
De onder- en bovengrenzen voor de kengetallen moeten worden gezien als signaleringswaarden. Deze zijn ontleend aan het rapport van de Commissie Don.
Jaarverslag 2013
44
A4 Instellingsgegevens Algemene gegevens Bestuursnummer : 25859 Naam instelling : Stichting Attendiz Adres Postadres Postcode Plaats Telefoon E-mailadres Website
: : : : : : :
Contactpersoon Telefoon E-mailadres
: De heer R.F. Zeeuwen : 0880-103600 :
[email protected]
BRIN-nummer 00KM 00ZN 02GD 02MO 05AP 19LZ 23KF
: : : : : : :
Jaarverslag 2013
Welbergweg 20 Postbus 8105 7550 KC Hengelo 0880-103600
[email protected] www.attendiz.nl
Attendiz Cluster 4 Schuttes Bosschool Onderwijscentrum het Roessingh Prof. Huizingschool Het Maatman Speciaal onderwijs de Huifkar Voortgezet speciaal onderwijs het Schip
45
Jaarrekening 2013
B Jaarrekening 2013 B1 Grondslagen Algemeen De grondslagen voor de jaarrekening zijn gebaseerd op het Burgerlijk Wetboek (Boek 2 Titel 9) en de Richtlijn Jaarverslaggeving 660 'Onderwijsinstellingen'. Indien niet anders is vermeld, worden activa en passiva gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of reële waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop deze betrekking hebben. Tenzij anders vermeld betreffen alle gepresenteerde bedragen euro's (€).
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de verwachte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele restwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname van het materieel vast actief. De gehanteerde activeringsgrens bedraagt € 1.000. Er hebben geen bijzondere waardeverminderingen voorgedaan.
Voorraden De voorraden worden gewaardeerd op verkrijgingsprijzen onder toepassing van de FIFO-methode of lagere opbrengstwaarde.
Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde, onder aftrek van de noodzakelijk geachte voorziening voor het risico van oninbaarheid. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van vorderingen.
Liquide middelen De liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Tenzij anders vermeld, staan deze vrij ter beschikking.
Algemene Reserve Deze post betreft de niet-gebonden reserve die voortkomt uit de door (semi-)overheidsinstellingen gefinancierde activiteiten.
Jaarverslag 2013
47
Bestemmingsreserves Hieronder zijn opgenomen de reserves die bedoeld zijn voor specifieke toekomstige uitgaven die uit de huidige beschikbare middelen gedekt moeten worden, waarbij om die reden door het bestuur een beperktere bestedingsmogelijkheid is aangebracht.
Voorzieningen Tenzij anders aangegeven, worden voorzieningen opgenomen tegen de nominale waarde en worden gevormd voor concrete of specifieke risico's en verplichtingen, die op de balansdatum bestaan en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.
Voorziening Jubilea Deze voorziening is gevormd ter dekking van in de toekomst, conform de CAO-bepalingen, uit te keren bedragen als gevolg van dienstjubilea. In de berekeningen is rekening gehouden met een verwachte blijfkans van medewerkers en is gerekend met een contante waarde en een van overheidswege vastgelegde risicovrije reële discontovoet.
Pensioenen De onderwijsinstelling is aangesloten bij het bedrijfspensioenfonds ABP. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa. Nog niet betaalde premies worden als verplichting in de balans opgenomen. Voor bestaande verplichtingen (anders dan de te betalen premies) jegens de pensioenuitvoerder wordt, indien van toepassing, een voorziening opgenomen. Informatie over eventuele verplichtingen per ultimo boekjaar (anders dan de te betalen premies) jegens de pensioenuitvoerder is niet beschikbaar.
Voorziening Sparen ADV Deze voorziening is gevormd ter dekking van (mogelijke) aanwending van de door het personeel opgebouwde spaarverlof-rechten.
Onderhoudsvoorziening Deze voorziening wordt gevormd ter dekking van groot planmatig onderhoud. Dagelijks onderhoud wordt rechtstreeks ten laste van de exploitatierekening gebracht. De meerjarenonderhoudsvoorziening is gevormd op basis van eigen dotaties en verminderd met uitgaven voor groot onderhoud.
Kortlopende schulden Kortlopende schulden worden gewaardeerd tegen reële waarde.
Jaarverslag 2013
48
Grondslagen voor de exploitatierekening Baten algemeen De baten worden toegerekend aan het boekjaar waarop deze betrekking hebben.
Rijksbijdragen OCW Onder Rijksbijdragen OCW wordt verstaan de van overheidswege ontvangen (normatieve) bijdragen OCW en overige OCW subsidies. De baten worden toegerekend aan het boekjaar waarop deze betrekking hebben.
Overige overheidsbijdragen Onder overige overheidsbijdragen wordt verstaan de gemeentelijke subsidies en overige overheidsbijdragen. De baten worden toegerekend aan het boekjaar waarop deze betrekking hebben.
Baten in opdracht van derden Onder baten in opdracht van derden wordt verstaan de subsidies ESF, Op de Rails, Rebound, Perspectief en overige subsidies.
Overige baten Onder de overige baten wordt verstaan AWBZ-gelden, verhuur van onroerende zaken, detachering, ouderbijdragen, opbrengsten leer-werktrajecten en overige baten.
Lasten De lasten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grondslagen. Operationele leasing De leasecontracten worden verantwoord als operationele leasing. Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden op lineaire basis verwerkt in de winst-en-verliesrekening over de looptijd van het contract. Verbonden partijen Als verbonden partij worden alle rechtspersonen aangemerkt waarover overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Afschrijvingen Materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Boekwinsten en -verliezen uit de incidentele verkoop van materiële vaste activa zijn begrepen onder de afschrijvingen.
Vergelijkende cijfers De cijfers van 2012 zijn, waar nodig, geherrubriceerd teneinde vergelijking met de cijfers van 2013 mogelijk te maken.
Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.
Jaarverslag 2013
49
B2 Balans per 31 december 2013
1
Activa
1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4
Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Leermiddelen In uitvoering
1.4 1.4.1
Voorraden Gebruiksgoederen
1.5 1.5.1 1.5.2 1.5.7 1.5.8
Vorderingen Debiteuren Ministerie van OCW Overige vorderingen Overlopende activa
31 december 2013
6.089.282 3.565.719 611.804 -
31 december 2012
6.153.879 3.946.086 553.092 6.917 10.266.805
10.659.974
64.952
71.081
330.920 2.595.380 1.051.933 695.322
352.198 2.763.509 1.158.135 1.592.927 4.673.555
1.7 1.7.1 1.7.2
Liquide middelen Kassen Banken
Totaal Activa
Jaarverslag 2013
24.857 12.896.163
5.866.769
22.927 10.044.218 12.921.020
10.067.145
27.926.332
26.664.969
50
B2 Balans per 31 december 2013
2
Passiva
2.1 2.1.1 2.1.2
Eigen vermogen Algemene Reserve Bestemmingsreserve publiek
31 december 2013
31 december 2012
15.197.336 5.104.038
12.405.092 6.990.606 20.301.374
2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3
Voorzieningen Personeelsvoorziening Voorziening Sparen ADV Onderhoudsvoorziening
2.3 2.3.5
Langlopende schulden Overige langlopende schulden
2.4 2.2.2 2.4.3 2.4.4 2.4.7 2.4.8 2.4.9 2.4.10
Kortlopende schulden Vooruitontvangen gelden Crediteuren Ministerie van OCW Belastingen en premies soc.verz. Schulden terzake pensioenen Overige kortlopende schulden Overlopende passiva
Totaal Passiva
Jaarverslag 2013
427.914 16.837 1.152.473
19.395.698
434.866 16.837 579.933 1.597.224
1.031.636
-
24.957
184.463 754.006 1.620.561 582.563 1.147.668 1.738.473
124.294 954.648 21.553 1.809.564 589.409 1.258.300 1.454.910 6.027.734
6.212.678
27.926.332
26.664.969
51
B3 Exploitatierekening over 2013 Begroting 2013
Realisatie 2013
Realisatie 2012
3
Baten
3.1 3.2 3.4 3.5
Rijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdragen Baten in opdracht van derden Overige baten
50.816.484 159.096 1.542.564 2.118.564
51.692.943 496.625 1.145.415 2.123.994
50.969.665 588.575 1.292.013 2.811.781
Totaal Baten
54.636.708
55.458.977
55.662.034
4
Lasten
4.1 4.2 4.3 4.4
Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten
46.763.505 1.028.088 3.655.536 4.010.938
45.697.290 1.110.987 3.526.697 4.328.755
46.591.208 1.282.171 3.292.275 4.108.745
Totaal Lasten
55.458.067
54.663.729
55.274.399
821.359-
795.248
387.635
102.000 12.000
123.464 12.420
314.722 51.276
90.000
111.044
263.446
906.292
651.081
Saldo baten en lasten
5
Financiële baten en lasten
5.1 5.2
Financiële baten Financiële lasten Saldo financiële baten en lasten
Exploitatieresultaat
Jaarverslag 2013
731.359-
52
B4 Kasstroomoverzicht over 2013 2013 Kasstroom uit operationele activiteiten Exploitatiesaldo Zie B3 Afschrijvingen Zie B7 4.2 Mutaties werkkapitaal - Voorraden Zie B5 1.4 - Vorderingen Zie B5 1.5 - Kortlopende schulden Zie B5 2.4 Mutaties stelselwijziging Eliminatie eigen vermogen Zie B5 2.1 Stichting Op Stap Naar Werk Zie B5 2.2 Mutaties voorzieningen
2012
906.292 1.110.987
651.081 1.282.171
6.129 1.193.214 184.944616-
20.328 471.282 515.57064.458 -
565.588
80.081 3.596.650
Kasstroom uit investeringsactiviteiten (Des)investeringen Zie B5 1.2 materiële vaste activa (Des)investeringen financiële vaste activa
717.818-
2.053.831 1.986.380-
-
1.626.500 717.818-
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie overige langlopende Zie B5 2.3 schulden
24.957-
359.880-
1.99724.957-
Mutatie liquide middelen Beginstand liquide middelen Mutatie liquide middelen Eindstand liquide middelen
Jaarverslag 2013
1.997-
2.853.875 Zie B5 1.7 Zie B5 1.7
10.067.145 2.853.875
1.691.954 8.375.191 1.691.954
12.921.020
10.067.145
53
B5 Toelichting op de balans per 31 december 2013 1
Activa
1.2
Materiële vaste activa Mutaties 2013 Aanschafwaarde per
Afschrijvingen tot en met
Stand per
31 december 2012
31 december 2012
31 december 2012
Investeringen
Aanschafwaarde per
Afschrijvingen tot en met
Stand per
Overboekingen
Afschrijvingen
31 december 2013
31 december 2013
31 december 2013
1.2.1 1.2.1.1
Gebouwen en terreinen Gebouwen/gebouwdelen
6.953.979
800.100
6.153.879
287.722
-
352.319
7.241.701
1.152.419
6.089.282
1.2.2 1.2.2.1 1.2.2.2 1.2.2.3 1.2.2.4
Inventaris en apparatuur Kantoormeubilair Schoolmeubilair Inventaris en apparatuur ICT
736.066 2.503.600 2.290.424 2.562.291
237.082 1.125.869 1.088.962 1.694.382
498.984 1.377.731 1.201.462 867.909
7.508 19.775 181.216 41.421
-
34.879 100.863 164.074 330.471
743.574 2.523.375 2.471.640 2.603.712
271.961 1.226.732 1.253.036 2.024.853
471.613 1.296.643 1.218.604 578.859
1.2.3 1.2.3.1
Leermiddelen Leer- hulpmiddelen
1.586.530
1.033.438
553.092
187.093
-
128.381
1.773.623
1.161.819
611.804
1.2.4 1.2.4.1
In uitvoering Tussenrekening actief Totaal
6.917 16.639.807
5.979.833
6.917 10.659.974
724.735
1.110.987
17.357.625
7.090.820
10.266.805
6.9176.917-
De gehanteerde afschrijvingspercentages zijn: Gebouwen en terreinen Gebouwen/gebouwdelen
5 - 10%
Inventaris en apparatuur Kantoormeubilair Schoolmeubilair Inventaris en apparatuur ICT
2 - 10% 5% 3 - 13% 10 - 20%
Leermiddelen Leer- hulpmiddelen
3 - 15%
De afschrijvingen zijn per 31 december 2013 als volgt te splitsen: Afschrijvingen schouw Afschrijvingen nieuw
49.671 1.061.316
Totaal
1.110.987
Jaarverslag 2013
54
1.4
Voorraden 31 december 2013
1.4.1
1.5
Voorraad emballage Voorraad gereed produkt
31 december 2012
169 64.783
190 70.891
64.952
71.081
Vorderingen 31 december 2013
156.750 205.089 30.919-
1.5.1
Debiteuren Tussenrekening debiteuren Voorziening dubieuze debiteuren Debiteuren
2.595.380 -
1.5.2
Te vorderen Lumpsum Te vorderen P&A Ministerie van OCW
1.757 1.050.176
1.5.7
Kruisposten PIN Overige Overige vorderingen
1.5.8
Overlopende activa Omzetbelasting Vooruitbetaalde kosten Vooruitbetaalde huisvestingskosten Premie IZA Overlopende activa
1.7
109.633 275.647 33.082330.920
352.198 2.757.985 5.524
2.595.380
2.763.509 1.158.135
1.051.933 938 38.612 57.451 576.817 21.504
1.158.135 243.081 26.570 102.508 1.220.768 -
695.322
1.592.927
4.673.555
5.866.769
Liquide middelen 31 december 2013
1.7.1 1.7.2
31 december 2012
Kassen Banken
Jaarverslag 2013
31 december 2012
24.857 12.896.163
22.927 10.044.218
12.921.020
10.067.145
55
2
Passiva
2.1
Eigen vermogen Mutaties 2013 Stand per 31 december 2012
2.1.1 2.1.2
2.1.2
Algemene Reserve Bestemmingsreserve publiek
Bestemmingsreserve Bestuur: Personele reserve Materiële reserve Reserve Huisvesting Scholen: Personele reserve
Bestemming resultaat
Stand per
Overige mutaties
31 december 2013
12.405.092 6.990.606
2.792.860 1.886.568-
616-
15.197.336 5.104.038
19.395.698
906.292
616-
20.301.374
1.565.559 513.266 4.401.781 6.480.606
1.381.791105.896228.8811.716.568-
-
183.768 407.370 4.172.900 4.764.038
510.000
170.000-
-
340.000
6.990.606
1.886.568-
-
5.104.038
Per 1 januari 2013 heeft Stichting Attendiz geen banden meer met de Stichting Op Stap naar Werk. Het eigen vermogen per 1 januari 2013 is € 616 en is in 2013 geëlimineerd. De resultaatbestemming is toegelicht in C2 (Voorstel) bestemming van het exploitatiesaldo.
2.2
Voorzieningen Mutaties 2013 Stand per
Stand per
31 december 2012
2.2.1 2.2.2 2.2.3
Personeelsvoorziening Voorziening Sparen ADV Onderhoudsvoorziening
31 december Dotaties
Onttrekkingen
980.000
167.770
6.952239.690-
427.914 16.837 1.152.473
1.031.636
980.000
167.770
246.642-
1.597.224
Personeelsvoorziening (voorziening Jubilea) Voorziening Sparen ADV voor 3 personen Onderhoudsvoorziening
Jaarverslag 2013
2013
434.866 16.837 579.933
Onderverdeling saldo per
Stand per
31 december 2013
31 december
< 1 jaar
2.2.1 2.2.2 2.2.3
Vrijval
> 1 jaar
2013
41.411 516.178
386.503 16.837 636.295
427.914 16.837 1.152.473
557.589
1.039.635
1.597.224
56
2.3
Langlopende schulden Mutaties 2013 Stand per 31 december 2012
2.3.5
2.4
Overige langlopende schulden Menzis te Enschede
Stand per
Verstrekte leningen
Aflossingen
31 december 2013
24.957
-
24.957
-
24.957
-
24.957
-
Kortlopende schulden 31 december 2013
184.463 754.006 -
2.4.2 2.4.3 2.4.4
Vooruitontvangen gelden Crediteuren Ministerie van OCW
2.4.7
Afdr / inh loonheffing Afdr / inh Participatiefonds Afdr / inh Vervangingsfonds Afdr / inh Proteq Belastingen en premies soc.verz.
479.183 101.747 1.633
2.4.8
Afdr / inh ABP Afdr / inh FPU Afdr / inh Partnerpluspensioen Schulden terzake pensioenen
557 33.262 336.590 147.415 629.844
2.4.9
Verrekening fietsplan Netto salarissen LGF Scholingsboulevard en ROC Overige kortlopende schulden Overige kortlopende schulden
Overlopende passiva Te betalen vakantie-uitkering Overige subs. OCW/niet geoormerkt 2.4.10 Overlopende passiva
Jaarverslag 2013
31 december 2012
1.606.092 1605.068 9.561
124.294 954.648 21.553 1.762.571 25738.479 8.771
1.620.561
1.809.564 482.418 105.319 1.672
582.563
589.409 20.308 490.794 80.000 667.198
1.147.668 296.785 1.363.167 78.521
1.258.300 48.406 1.406.504 -
1.738.473
1.454.910
6.027.734
6.212.678
57
Model G G1 Verantwoording van subsidies zonder verrekeningsclausule Omschrijving toewijzing
Kenmerk
Datum toewijzing
Bedrag van de toewijzing
Ontvangen t/m 2013
De prestatie is ultimo 2013 conform de subsidiebeschikking geheel uitgevoerd en afgerond nog niet geheel afgerond
Geen subsidies ultimo 2013
G2 Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule 2.4.4
G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar
Omschrijving toewijzing
Kenmerk
Datum toewijzing
Bedrag van de toewijzing
Ontvangen t/m 2013
Totale kosten Te verrekenen 31-12-2013 ultimo 2013
Geen subsidies ultimo 2013
Jaarverslag 2013
58
B6 Niet in de balans opgenomen verplichtingen (passief)/niet uit de balans blijkende rechten (actief) Financiële verplichtingen Bankgaranties Rabobank 1117.85.294 Rabobank 1177.72.216 Rabobank 1232.59.614 Rabobank 1468.67.785 Rabobank 1661.67.762
31 december 2012
31 december 2013
7.140 21.895 8.925 8.030 32.500
7.140 21.895 8.925 8.030 32.500
78.490
78.490
Het betreffen bankgaranties met betrekking tot de huur van diverse gebouwen met een looptijd korter dan een jaar. Huurverplichtingen Stichting Attendiz heeft diverse lopende contracten. Verplichtingen korter dan een jaar voortvloeiende uit deze contracten bedragen € 1.017.078. De verplichtingen met een looptijd tussen de één en vijf jaar bedragen € 225.612. Er zijn geen verplichtingen met een looptijd langer dan vijf jaar.
Jaarverslag 2013
59
B7 Toelichting op de exploitatierekening over 2013 met vergelijkende cijfers 2012 3
Baten
3.1
Rijksbijdragen OCW
3.1.1 Normatieve rijksbijdragen OCW 3.1.2 Overige subsidies OCW*
* Specificatie Overige subsidies OCW Niet geoormerkte subsidies Prestatiebox
Overige overheidsbijdragen
3.2
3.2.1 Gemeentelijke bijdragen
Baten in opdracht van derden
3.4
ESF-gelden Overige
3.5
Overige baten
3.5.1 3.5.2 3.5.3 3.5.4 3.5.5 3.5.6
Verhuur onroerende zaken Detachering personeel Schenking Sponsoring Ouderbijdragen Overige*
Begroting 2013
Realisatie 2013
Realisatie 2012
43.954.476 6.862.008
44.478.804 7.214.139
44.177.492 6.792.173
50.816.484
51.692.943
50.969.665
6.862.008 6.862.008
6.888.278 325.861 7.214.139
6.566.775 225.398 6.792.173
Begroting 2013
159.096
Begroting 2013
Realisatie 2013
496.625
Realisatie 2013
Realisatie 2012
588.575
Realisatie 2012
504.288 1.038.276
559.073 586.342
1.085.921 206.092
1.542.564
1.145.415
1.292.013
Begroting 2013
Realisatie 2013
Realisatie 2012
82.896 199.188 5.304 82.032 1.749.144
50.062 116.555 18.929 12.917 151.801 1.773.730
63.620 121.818 1.733 11.442 121.380 2.491.788
2.118.564
2.123.994
2.811.781
* De overige baten bestaan voor het grootste deel uit de omzet van leer/werktrajecten.
Jaarverslag 2013
60
4
Lasten
4.1
Personeelslasten
4.1.1 Lonen en salarissen* 4.1.2 Overige personele lasten** 4.1.3 Uitkeringen (-/-)
* Specificatie Lonen en salarissen Brutolonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies
** Specificatie Overige personele lasten Reiskosten (woon- werkverkeer) Dienstreizen Gratificaties Loonkosten derden Dotatie personele voorzieningen (Na)scholing Personeels- en arbeidsmarktbeleid Arbo-dienstverlening Overige
Begroting 2013
Realisatie 2013
Realisatie 2012
42.224.364 4.539.141 -
41.047.108 5.323.771 673.589-
42.613.338 4.822.127 844.257-
46.763.505
45.697.290
46.591.208
32.358.743 5.148.051 4.717.570 42.224.364
31.456.550 5.004.518 4.586.040 41.047.108
32.790.752 5.447.242 4.375.344 42.613.338
216.636 2.658.144 1.112.088 20.556 79.416 452.301 4.539.141
Gemiddeld aantal FTE's - Directie - Onderwijzend Personeel - Onderwijs Ondersteunend Personeel
244.666 220.718 18.671 3.874.220 6.952635.578 3.967 168.693 164.210 5.323.771
256.400 223.919 57.153 2.550.539 11.063824.669 78.724 113.194 728.592 4.822.127
2013
2012
44 339 345 728
47 349 355 750
Het aantal FTE per 31 december 2013 inclusief korttijdelijken is 711 FTE. Aantal medewerkers 2013 - Directie - Onderwijzend Personeel - Onderwijs Ondersteunend Personeel
4.2
Afschrijvingen
4.2.2 Gebouwen 4.2.3 Inventaris en apparatuur 4.2.5 Leermiddelen
Jaarverslag 2013
Gemiddeld
48 428 472 948
Begroting 2013
Realisatie 2013
31-12-2013
45 421 461 927
Realisatie 2012
327.972 567.444 132.672
352.319 630.287 128.381
304.134 864.003 114.034
1.028.088
1.110.987
1.282.171
61
4.3
Huisvestingslasten
4.3.1 4.3.3 4.3.4 4.3.5 4.3.6 4.3.7 4.3.8
Huur Klein onderhoud en exploitatie Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen Dotatie onderhoudsvoorzieningen Overige huisvestingslasten
4.4
Overige lasten
4.4.1 Administratie en beheerslasten* 4.4.2 Inventaris en apparatuur** 4.4.4 Overige***
* Specificatie administratie en beheerslasten Onderwijsbureau/accountantskosten**** Kantoorbenodigdheden Reis- en verblijfkosten Telefoonkosten Portokosten Kabeltelevisie Overige beheerslasten
** Specificatie inventaris en apparatuur Inventaris en apparatuur ICT-verbruikskosten
*** Specificatie overige Wervingskosten Representatiekosten Schoolse activiteiten Buitenschoolse activiteiten Bijdragen aan/vanuit bestuur Verzekeringen Contributies Medezeggenschapsraad GMR Ouderraad Verbruiksmateriaal onderwijs Kopieer/reprokosten
Jaarverslag 2013
Begroting 2013
Realisatie 2013
Realisatie 2012
601.836 397.380 787.704 824.484 56.112 920.004 68.016
497.556 506.718 844.536 780.648 53.938 740.310 102.991
519.027 496.568 706.350 784.494 64.820 435.181 285.835
3.655.536
3.526.697
3.292.275
Begroting 2013
Realisatie 2013
Realisatie 2012
1.296.384 840.276 1.874.278
1.557.805 709.333 2.061.617
1.674.392 601.515 1.832.838
4.010.938
4.328.755
4.108.745
550.980 59.856 36.480 160.704 45.204 76.092 367.068 1.296.384
611.990 51.918 8.585 180.339 42.874 91.239 570.860 1.557.805
830.793 68.701 25.152 207.687 47.300 75.932 418.827 1.674.392
422.208 418.068 840.276
279.464 429.869 709.333
209.690 391.825 601.515
624 50.856 245.196 168.132 422.760 16.008 68.602 8.652 55.644 25.836 614.916 197.052 1.874.278
811 80.892 114.812 170.723 637.564 29.496 61.928 8.477 7.345 30.652 726.677 192.240 2.061.617
769 89.466 169.256 210.351 337.747 17.662 53.193 5.219 5.025 27.193 684.428 232.529 1.832.838
62
C Overige gegevens C1 Gebeurtenissen na balansdatum Kentalis neemt per 1 augustus 2014 de Cluster 2 scholen en dienstverlening over, zie voor de toelichting het bestuursverslag. Het personeel van Cluster 2 gaat over naar Kentalis. Het eigen vermogen van Attendiz zal met 1.639.000 EUR worden verlaagd. Dit is de stand op 31/12/2012. De voorzieningen worden vastgesteld op balansdatum 1 augustus 2014 en zullen ongeveer 350.000 EUR bedragen. Deze zullen aan Kentalis worden overgedragen. Kentalis neemt de materiële vaste activa over tegen de waarde op balansdatum van 31/12/2012, zijnde 544.000 EUR. De eenmalige bijdrage van Kentalis aan Attendiz ten behoeve van het stafpersoneel dat niet mee gaat naar Kentalis bedraagt 180.000 EUR. Het stafpersoneel kan niet mee omdat Cluster 2 14% van de werkzaamheden bedraagt en een personeelslid niet voor 14% mee kan. Attendiz draagt nog bij voor 10.000 EUR aan nieuw aan te schaffen pc’s die reeds afgeschreven zijn. Per saldo komt dit neer op een verlaging van de liquide middelen van 1.275.000 EUR per 1 augustus 2014. Cluster 2 heeft in 2013 7,6 miljoen baten, dit is 14% van de totale baten van Attendiz.
C2 Overzicht verbonden partijen Beslissende zeggenschap (stichting of vereniging) Vrienden van de Huifkar Stichting 4 Enschede 43.977 17.993 Ja Ja
Naam Juridische vorm Code activiteiten Statutaire zetel Eigen vermogen 31 december 2013 Resultaat 2013 Verklaring art.2:403 BW Consolidatie Deelname %
100,0%
Overige verbonden partijen
Naam
Juridische vorm
Statutaire zetel
Stichting Fondsenbeheer Lichamelijke Handicap en School Stichting De Basis op Kop Stichting REC Oostmarke Stichting Op Stap Naar Werk Samenwerkingsverband 23-02 Samenwerkingsverband VO 2302 Samenwerkingsverband Regio Almelo VO-VSO Samenwerkingsverband Twente Noord PO (23-01)
Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Stichting Vereniging
Hengelo Enschede Hengelo Hengelo Oldenzaal Hengelo Almelo Almelo
Jaarverslag 2013
64
C3 Wet Normering Topinkomens Is er een bezoldiging van de bestuurders Is er een bezoldiging van de toezichthouders
Ingangsdatum dienstverband
Ja Ja
Duur Duur werkzaam werkzaam heden heden Vanaf Tot
Taakomvang in Fte
Dienstbetrekking (D) Gewezen (G) of op Interim Overschrijding basis (I) D, G of I WNT-norm
Periodiek betaalde Beloningen/ gratificatie 2013
Ontvangen pensioen bijdragen/ beloningen betaalbaar op termijn 2013
Belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen 2013
Uitkering Voorziening wegens beloning beëindiging betaalbaar op van het diensttermijn verband 2013 2013
Bestuurders R.F. Zeeuwen Drs. H.K. Nijhuis Drs. G.A. van der Borg
1-1-2014 1-8-2004 1-8-1989
1-1-2013 1-1-2013 1-1-2013
31-12-2013 08-11-2013 31-12-2013
1,0 1,0 1,0
I G G
Nee * Nee Nee
166.033,00 * 86.816,44 97.201,25 350.050,69
12.463,42 16.850,52 29.313,94
-
-
-
Divisiedirecteuren G.E. Spies M.P.J. Daanen R.J. Boers
1-6-2009 1-8-1981 1-8-1979
1-1-2013 1-1-2013 1-1-2013
31-12-2013 31-12-2013 31-12-2013
1,0 1,0 1,0
D D D
Nee Nee Nee
79.896,40 84.080,47 80.935,99 244.912,86
14.177,40 13.102,80 12.840,36 40.120,56
5,00 5,00
-
-
Toezichthouders J.J. Krabbendam, voorzitter J.K. van der Woude J.H.O.Grönloh A.M.C. Zwerink-Muller R.A. Werger E.IJ. Eekhout J.H.A. Goudt B.J.R. Wünsch A. Bonetta E. van den Berg
30-6-2010 1-7-1990 1-7-1990 1-7-2006 27-4-2006 27-4-2006 1-12-2010 3-4-2013 3-4-2013 3-4-2013
1-1-2013 1-1-2013 1-1-2013 1-1-2013 1-1-2013 1-1-2013 1-1-2013 3-4-2013 3-4-2013 3-4-2013
31-12-2013 03-04-2013 16-01-2013 30-05-2013 30-05-2013 30-05-2013 31-12-2013 31-12-2013 31-12-2013 31-12-2013
Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee
6.000,00 750,00 250,00 1.250,00 1.250,00 1.250,00 3.750,00 2.812,50 2.812,50 2.812,50 22.937,50
-
-
-
-
* Toelichting Er zijn geen personen in dienst van wie de bezoldiging de WNT-norm te boven gaat. De maximum bezoldigingsnorm voor de PO-sector bedraagt € 164.551. Deze wordt met een bedrag van € 1.482 overschreden. Deze overschrijding valt onder het overgangsrecht van artikel 7.3, eerste lid WNT. De interimbestuurder is sinds februari 2012 werkzaam op basis van een detacheringsovereenkomst met de gemeente Enschede. De gemeente Enschede hanteert een opslag van 8% op de bruto loonkosten die volgens de Beleidsregels toepassing WNT (Stcrt.2014, nr.6629) mee moeten worden gewogen in de toets aan de bezoldigingsnorm. Per 1 maart 2013 liep de eerste detacheringsovereenkomst af en is verlengd. De verlenging van de detachering valt buiten het overgangsregime waardoor de overschrijding van de WNT norm - na overleg met de gemeente - als 'onverschuldigd betaald' wordt teruggevorderd van de gemeente Enschede. De overschrijding betreft de maanden maart 2013 t/m december 2013 en bedraagt € 3.137.
Toelichting bij het samenstellen van voorgaande WNT verantwoording Bij de samenstelling van de in deze paragraaf opgenomen verantwoording uit hoofde van de WNT zijn de Beleidsregels toepassing WNT d.d. 26 februari 2014, inclusief de wijziging van 12 maart 2014, van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties als uitgangspunt gehanteerd. De Stichting herkent de door de Minister van BZK in zijn kamerbrief d.d. 27 februari 2014 onderkende uitvoeringsproblemen met betrekking tot externe niet-topfunctionarissen. In lijn met paragraaf 6 van de (gewijzigde) Beleidsregels toepassing WNT legt de Stichting geen verantwoording af over externe niet-topfunctionarissen. Jaarverslag 2013
65
C4 Controleverklaring
Jaarverslag 2013
66
C5 (Voorstel) bestemming van het exploitatiesaldo Het exploitatieresultaat over het jaar 2013 bedraagt € 906.292 positief. Het bestuur heeft besloten het exploitatieresultaat als volgt te verdelen en te onttrekken danwel toe te voegen aan de volgende reserves:
Stand 31-12-2012 Algemene Reserve Bestemmingsreserves
Bestemming resultaat
Overige mutaties
12.405.092 6.990.606
2.792.860 1.886.568-
616-
15.197.336 5.104.038
19.395.698
906.292
616-
20.301.374
Stand
Bestemming resultaat
Overige mutaties
12.405.092 1.565.559 513.266 4.401.781 18.885.698
2.792.860 1.381.791105.896228.8811.076.292
616616-
510.000 510.000
170.000170.000-
31-12-2012
Bestuur: Algemene reserve Personele reserve Materiële reserve Reserve Huisvesting Scholen: Algemene reserve Personele reserve Materiële reserve Reserve Huisvesting
19.395.698
906.292
616-
Stand 31-12-2013
Stand 31-12-2013
15.197.336 183.768 407.370 4.172.900 19.961.374 340.000 340.000 20.301.374
De bestemmingsreserves worden toegelicht in het bestuursverslag bij A1 sectie 7.5.
Jaarverslag 2013
69