Stichting Fonds Bijzondere Noden Enschede
Bestuursverslag
2012
Inhoudsopgave
Hoofdstuk
1
Opmerking vooraf
Hoofdstuk
2
Dubbele Dip
Hoofdstuk
3
Hulpverlening: de werkwijze van FBNE
Hoofdstuk
4
Gesignaleerde tendensen in de hulpverlening
Hoofdstuk
5
Voorbeelden uit de praktijk
Hoofdstuk
6
Hulpverlening in cijfers
Hoofdstuk
7
Vakantieproject
Hoofdstuk
8
Ondervonden steun
Hoofdstuk
9
Bestuur en Bureau
Bijlage
Lijst met afkortingen
1
Verslag van het Bestuur over 2012 1. Opmerking vooraf Bij het opstellen van dit jaarverslag zijn een aantal afkortingen gebruikt. Om de leesbaarheid van het verslag te vergroten is in een bijlage een lijst met afkortingen aan dit verslag toegevoegd. 2. Dubbele dip Daar was hij dan in 2012, de zo gevreesde dubbele dip. Of was het zelfs een driedubbele dip, de dames en heren economen zijn daar niet eensluidend over. Van een dubbele dip is sprake, indien een land na een korte periode van groei te maken krijgt met een tweede recessie. Nu maar hopen dat de huidige recessie geen depressie wordt. In ieder geval zijn de gevolgen van de tweede dip ernstiger dan van de eerste. Vast staat dat 2012 op economisch gebied een rampjaar was. Houdt Nederland wel of niet de Triple A status, pensioenfondsen die niet meer aan hun dekkingsnorm voldoen, de onroerend goed markt in het slop en steeds meer bezuinigingen om aan de ‘normen van Brussel’ te kunnen voldoen, dit zijn maar een paar voorbeelden van de economische tribulatiën waar Nederland mee te maken heeft. De dubbele dip gaat niet aan Enschede voorbij. De werkeloosheid stijgt als gevolg van faillissementen en reorganisaties. De gemeente wordt enerzijds geconfronteerd met een groter beroep op uitkeringen om zo voor de minst draagkrachtigen een bestaansminimum te garanderen, terwijl zij anderzijds te maken heeft met een grote bezuinigingsopdracht, die ook nog voor de komende jaren zal gelden. Om in de meest basale levensbehoeften van de burgers te voorzien, slaan gemeente en particuliere organisaties, die op dit gebied werkzaam zijn, hoe langer hoe meer de handen ineen vanuit de gedachte dat armoedebestrijding een gedeelde verantwoordelijkheid is. Het FBNE neemt zijn statutaire opdracht (armoedebestrijding in financiële zin) serieus en is ervan overtuigd dat bundeling van krachten tot een effectiever resultaat leidt. De samenwerking met o.a. de Gemeente Enschede, de Voedsel- en Kledingbank, Stichting Present, Kringloopwinkels en het FBNE helpt materiële armoede en sociaal isolement te voorkomen. Het FBNE verwacht in 2013 een toename van het aantal aanvragen. Of de ter beschikking staande middelen voldoende zullen zijn om alle nood te lenigen zal de toekomst leren. Reden waarom het FBNE enerzijds steeds alert blijft in zijn zoektocht naar vermogens fondsen, die het FBNE financieel sterker kunnen maken en anderzijds genoodzaakt is bij de beoordeling van de aanvragen ‘nog scherper aan de wind te zeilen’.
2
3. Hulpverlening: de werkwijze van FBNE
Doelstelling van het FBNE is: naar vermogen en met behulp van een eenmalige bijdrage te voorzien in dringende materiële noden van gezinnen of individuele personen in Enschede die niet meer kunnen worden geholpen door een beroep op voorliggende voorzieningen zoals Bijzondere Bijstand e.a.
Het FBNE neemt alleen aanvragen in behandeling die ten behoeve van bovengenoemde doelgroep worden ingediend door professionele hulpverleners. Het FBNE gaat ervan uit dat deze professionals in staat en gemachtigd zijn de persoonlijke en zakelijke gegevens te verstrekken die voor de beoordeling van een aanvraag noodzakelijk zijn. Bovendien vergroot een aanvraag uit professionele hoek de kans dat de gevraagde materiële hulp deel uitmaakt van een breder palet aan hulpverlening aan de cliënt in kwestie. Aan materiële of financiële problemen gaan maar al te vaak problemen van heel andere aard vooraf. Maandelijks komt het bestuur bijeen en beoordeelt de ingediende aanvragen.
Het aanvraagformulier bevat naast vragen betreffende de samenstelling van het huishouden, de financiële situatie van de cliënt en de achtergrond van de problematiek ook vragen naar perspectieven op eventuele verdere begeleiding van de cliënt. Verder wordt aan de hulpverlener gevraagd wanneer het laatste huisbezoek heeft plaats gevonden. Doel hiervan is, een recent en volledig beeld te krijgen van zijn of haar situatie.
Uit overwegingen van billijkheid stelt het Fonds overigens een grens aan de omvang van zijn bijdragen. Per cliënt is over een periode van drie jaar maximaal € 1.750,- beschikbaar. Waar dat maximum tekort schiet, doet het Fonds een beroep op welwillende vermogensfondsen in het land.
Toegekende geldbedragen worden om praktische overwegingen niet uitgekeerd aan de betreffende cliënt zelf maar – al dan niet via de professionele hulpverlener – aan de leverancier van de gewenste goederen of diensten.
In beginsel keert het FBNE geen geld uit voor goederen of diensten die vóór de indiening van de aanvraag al zijn besteld of – door wie dan ook – al bij wijze van voorschot zijn betaald. Besluitvorming wordt niet gedicteerd door voldongen feiten. Ook voor schulddelging moet men op een ander adres zijn. In bijzondere gevallen kan de hardheidsclausule in werking treden.
3
4. Gesignaleerde tendensen in de hulpaanvragen
Voor het eerst is voor een grote groep alleenstaande jongeren die in een gezinsvervangend tehuis wonen een beroep gedaan op het FBNE. Het zijn jongeren onder de 18 jaar waarvan de ouders, om welke redenen dan ook, niet kunnen voorzien in een adequate opvoeding van hun kinderen. Het FBNE voorziet in een bedrag voor de meest noodzakelijke kleding en verwijst naar de kledingbank.
Opvallend is de stijging van de verzoeken om fietsen en kleding. Dit geeft aan dat mensen zelfs niet meer kunnen voorzien in de meest basale levensbehoeften.
De aanvragen voor tandartskosten zijn gestegen. Aanvragen worden kritisch, door een van de ter zake kundige bestuursleden, beoordeeld.
In het algemeen kan worden vastgesteld dat de kosten samenhangend met onderwijs stijgen. Nu andere fondsen de broekriem moeten aanhalen, wordt het FBNE met deze aanvragen geconfronteerd.
Bij hoge uitzondering heeft het FBNE in enkele gevallen een schuld / achterstand voldaan. Het betrof mensen waarbij een traject WSNP prima verliep. Door bijvoorbeeld een eindafrekening voor energie en/of water die zij niet konden betalen, dreigde het WSNP traject voortijdig te worden afgebroken. Het daarmee gepaard gaande maatschappelijk afbreukrisico zou volgens oordeel van de hulpverlening niet verantwoord zijn.
4
5. Voorbeelden uit de praktijk
Voor een alleenstaande jongeman van 24 jaar die op zichzelf is aangewezen, heeft het FBNE het lesgeld van het laatste studiejaar elektrotechniek betaald. Inmiddels is het bericht binnengekomen dat hij zijn diploma heeft behaald en dat zijn stageplek is omgezet in een betaalde baan.
Voor drie cliënten van een zorggroep is voorzien in de kosten van verhuizing om te realiseren dat zij van een woning met hoge vaste lasten konden verhuizen naar een woning met lagere vaste lasten. Hierdoor konden zij hun financiële huishoudboekje op orde brengen.
Een abonnement op aquajoggen voor een gehandicapte vrouw welke door de revalidatiearts was geadviseerd, maakte dat haar mobiliteit werd vergroot en de pijnmedicatie kon worden verminderd.
Een weduwe van 42 jaar met een uitkering krachtens de Algemene Nabestaanden Wet had ten behoeve van de VWO opleiding voor haar twee zoons van 17 en 15 jaar een pc en printer nodig. Het FBNE heeft in samenwerking met het PC project van Mediant deze apparatuur kunnen verstrekken.
Een gescheiden vader waarvan de kinderen in een naburige gemeente wonen, wil zijn jonge kinderen in het weekeinde ophalen. Openbaar vervoer was echter te duur. De aanschaf van een fietskar door FBNE bood de gewenste oplossing.
5
6. Hulpverlening in cijfers, exclusief vakantieproject Cliënten alleenstaanden eenoudergezinnen echtparen gezinnen alleenstaande kinderen onder de 18 Totaal
Aanvragen verdeeld naar herkomst vanuit stadsdelen Centrum Noord Oost Zuid West Totaal
Afhandeling van ontvangen Hulpvragen Toegekend en benut Toegekend en niet benut Afgewezen Verwezen naar alternatieven Ingetrokken door hulpverleners Totaal
2012 105 86 13 46 16
2011 101 64 15 47 7
2010 98 59 10 55
266
234
222
2012 54 58 55 52 47
2011 41 58 25 41 69
2010 47 45 40 43 47
266
234
222
2012 188 48 23
2011 177 35
2010 166 4 35 9
7
6 16
8
266
234
222
Redenen van afwijzing: niet noodzakelijk niet inleveren van offerte onduidelijke inkomenssituatie gevraagde reeds aangeschaft aanvraag valt buiten doelstelling of werkgebied aanvraag ingediend door particulier beroep mogelijk op voorliggende voorzieningen
6
Toegekende voorzieningen Pc’s en laptops School en studiekosten Sportcontributie en kleding Fietsen Verhuiskosten Woonlasten Inrichtingskosten Witgoed Opknapkosten huis en tuin Medische kosten Tandartskosten ID kaarten Advieskosten Kleding en schoeisel Afstaan huisdieren Leefgeld Voorkomen afbreukrisico WSNP Overig Totaal
17 14 3 35 3 22 27 7 7 23 11 11 2 24 2 5 5 2 ____ 220
Als er schrijnende zaken aan de orde zijn die niet onder de werkingssfeer van bestaande sociale regelingen zijn te brengen, geeft het fonds eenmalige materiële hulp (bijvoorbeeld voor woninginrichting, meubilair, witgoed, fietsen, vervoer) aan mensen in Enschede. Voorwaarden voor het ontvangen van deze hulp is dat de aanvraag afkomstig moet zijn van professionele hulpverleners. De maximale bijdrage aan het fonds is € 1.750,- per verstrekking, per gezin, per drie jaar.
7
Herkomst van de aanvragen (exclusief vakantieproject)
2012 1 16
2011 1 19
2010 2 27
St. Maatschappelijke Dienstverlening
25
32
34
Sociaal Raadslieden Werk Formulierenbrigade Humanitas thuisadministratie Mediant, GGZ RIBW
1 11 1 7 2
31 1 9 3
10 2 1 14 3
Vrienden GGZ Livio PITT Livio Thuiszorg Psychotraumapraktijk Bureau Jeugdzorg Overijssel Jarabee, Jeugdzorg in Twente MEE Twente
3 4 7 25 14
7 2 6 10 9
4 3 1 6 14 11
1
5
4
Stichting Aveleijn J.P.van de Bentstichting Logos, Budget, begeleiding en advies
17 8 5
9 5 11
3 6 3
St. Pater Mater, bewindvoering Vluchtelingenwerk en Opvang Nieuwkomers DCW-Workstep en Inburgering Tactus, Instelling voor Verslavingszorg Leger des Heils Humanitas Onder Dak Reclassering, MD Pen.Inr. Alifa Welzijn Ouderen, Loes aan Huis, Powerproject Wijkcoach ps; ‘doen’’ – gemeentelijk project voor Pathmos en Stevenfenne Vrouwenopvang Overijssel Kadera
-
1
2
3
7
9
-
-
3
-
1
4
15 2 1 13
15 2 1 1
11 5 3
1
1
3
2 3
5 3
3
3
2
-
Stichting Leergeld Economie en werk (voorheen DMO)
William Schrikkerstichting
MST Revalidatiecentrum Het Roessingh Fysiotherapie Ergo/Facto
1
8
Interakt-Contour Arienszorgpalet Balanszorg
9 -
2 -
2 2 4
Zorggroep Manna All Care Twente
15 1
9 4
7 -
PIT Twente Bureau SPV St.Limor
6 4
5 4 3
-
Wijkteam / wijkcoaches
7
3
-
ROC van Twente St Elim
6 -
4 1
5 -
Stedelijk Lyceum
1
Carint Reggeland
1
-
14
Arbe Dienstverlening
12
Thuiszorg Rondom
2
ACT Express
1
Stadsbank Oost Nederland
1
Jongeren onder Dak
1
Christelijke Schuldhulpverlening Christelijke Schuldhulp
2
PraktijkOndersteuner Huisartsen GGZ Forensische poli- en dagkliniek De Tender Exellent Zorgadvies
1
Overige aanvragen
-
Totaal
1
2 1 11
266
234
In totaal besteedde het FBNE in 2012 aan hulpverlening € 69.634,31
9
222
7. Vakantieproject Vakantie: afstand kunnen nemen, uitrusten, opladen, een andere omgeving die inspiratie kan bieden. Vanaf 2006 biedt het FBNE deze kans voor mensen die al jaren op een bestaansminimum verkeren. Het is binnen het bestuur van het FBNE gebleken dat een korte onderbreking van het dagelijkse bestaan, mensen weerbaarder kan maken zodat ze met nieuwe moed hun situatie het hoofd kunnen bieden. Voor de financiering van het vakantieproject is van aanvang af de financiële bijdrage van de Centrale Diaconie van de Protestantse Gemeente Enschede van belang geweest. Voor het vakantieproject 2012 werd door het FBNE € 15.000,- gereserveerd. Het specifieke van het project bestaat hieruit dat cliënten – binnen de grenzen van het beschikbaar gestelde budget – een eigen invulling geven aan hun vakantie. Alleenstaanden mogen rekenen tot € 500,- en meerpersoonshuishoudens tot € 1.000,-. De Stadsbank zorgt ervoor dat uit het vakantieproject FBNE de boekingen worden betaald. Vervolgens krijgt de cliënt in de week vóór zij/hij op vakantie gaat, zakgeld uitgekeerd. Aan de consulenten van Economie en Werk en van de Maatschappelijke Dienstverlening EnschedeHaaksbergen wordt gevraagd om cliënten voor te dragen, waarna het FBNE de cliënten een aanbod doet. In 2012 hebben 78 personen van wie 39 kinderen een vakantie kunnen boeken via het FBNE. Het betrof 29 aanvragen onderverdeeld in: alleenstaanden eenoudergezinnen gezinnen Partners / echtparen zonder kinderen Totaal
2012 14 5 8 2
29
2011 4 12 8 1
2010 4 10 5 2
25
21
Het vakantieproject maakt o.a. mogelijk: deel te nemen aan vakantiekampen van het Leger des Heils te verblijven in een caravan in Haaksbergen, eigendom van de Rotaryclub EnschedeNoord, of in die van de Vincentius Vereniging op diverse locaties in het land Voor deze laatste wordt een kleine eigen bijdrage van de deelnemers gevraagd In totaal besteedde het FBNE aan vakanties € 14.449,59
10
8. Ondervonden steun Als bestuur van het Fonds Bijzondere Noden kunnen wij ons werk slechts realiseren omdat wij kunnen bogen op steun van derden afkomstig van Gemeente Enschede, grote en kleine vermogensfondsen, kerkelijke instellingen en particulieren.
De Gemeente Enschede zorgde voor een basis voor het werk van FBNE met een bedrag van € 22.928,- voor het jaar 2012 Het Fonds DBL schonk € 20.000,Een Fonds dat geen prijs stelt op naamsvermelding verraste het Fonds met € 20.000,De M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting droeg bij met € 15.000,Centrale Diaconie Protestantse gemeente Enschede, collectegeld € 837,50 Diaconie Doopsgezinden Twente gaf € 100,Van R.K. Steunfonds Enschede € 3.000,Auto Keizer Stiftung droeg bij met € 1.229,79 Ridderlijke Duitse Orde Balije van Utrecht schonk € 1.372,98 Stichting Pape Fonds met € 1.225,Stichting Juulkes Fonds schonk € 5.249,99 Stichting NRC-Handelsbladlezers schonk € 7.500,Stichting van Heumen de Sitter droeg bij met € 105,10 Van Enschedese particulieren werd in totaal € 550,- ontvangen St. Jeugdwelzijnsfonds heeft voor 2012 € 10.000,- toegezegd
In totaal werd ontvangen € 109.098,36 Het bestuur is zeer erkentelijk voor hun bijdrage.
11
9. Bestuur en Bureau Het bestuur kwam in 2012 tien maal in vergadering bijeen. Daarnaast bezochten bestuursleden en bureauhoofd landelijke bijeenkomsten in het kader van de Vereniging Fondsen in Nederland (F.I.N.). De Gemeente Enschede heeft enkele jaren geleden een solidariteitspact opgericht waar alle organisaties betrokken bij armoedebeleid aan deelnemen. Het bureauhoofd gaf voorlichting aan plaatselijke welzijnsinstellingen. In 2012 veranderde het bestuur van samenstelling. Mevrouw R.Koch gaf na méér dan twee termijnen het stokje over aan de heer G.F. Droppers. Mevrouw Koch beoordeelde de aanvragen op karakteristieke wijze. Mild als dat kon, streng als dat moest, maar altijd betrokken, waarbij een kwinkslag niet werd geschuwd. Het bestuur bedankt haar voor haar grote inzet. Eind 2012 was de samenstelling van het bestuur als volgt: mevrouw B.L.Boes-Schoonderbeek, voorzitter de heer A.D. ten Bokkel Huinink, penningmeester mevrouw C.D.C. Slot, secretaris de heer drs. G.F.Droppers, lid de heer drs. J.J. Wirds, lid mevrouw mr. C.M. van de Wetering-Roks, lid Het bestuur waardeert in hoge mate de inzet van het bureauhoofd, mevrouw E. Blok-Effting, waardoor het bestuur zich zeer gesteund weet in de uitoefening van zijn taak. Als bureauhoofd biedt zij continuïteit aan de werkzaamheden van het FBNE. Mede door haar inzet, heeft het FBNE zich steeds meer kunnen professionaliseren. In voorlichtingsbijeenkomsten bracht het bureauhoofd het bestaan van FBNE onder de aandacht. Daarnaast is het bureauhoofd voortdurend actief op het gebied van fondsenwerving. Huidig adres St. Fonds Bijzondere Noden Postadres: Postbus 1002, 7500 BA Enschede Telefoon: 053- 43 43 993 Website: www.fbne.nl E- mailadres:
[email protected] Kantooruren: werkdagen (dinsdag uitgezonderd) van 9.00 tot 15.00 uur.
12
BIJLAGE Afkortingen BSN DMO E&W BB WWB ATC ANW Wajong WIA/WAO
Burger Service Nummer, voorheen Sofinummer Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Economie en Werk Bijzondere Bijstand Wet Werk en Bijstand Arbeidstoeleiding en Coaching Alg. Nabestaanden Wet Wet Arbeidsongeschiktheid Jongeren Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen / Wet ArbeidsongeschiktheidsVerzekering
AOW AAW AWBZ WMO CIMOT CWI CIZ EKC IOG
Alg. OuderdomsWet Alg. ArbeidsongeschiktheidsWet Alg. Wet Bijzondere Ziektekosten Wet Maatschappelijke Ondersteuning Centrale Intake Maatschappelijke Opvang Twente Centrum Werk en Inkomen Centrum Indicatiestelling Zorg Eigen Kracht Conferentie Intensieve Orthopedagogische Gezinsbehandeling
BJ SMD E-H L.d.H. GGV GGZ TOG TBS ADL AFAC RIBW IND AMA MST
Bureau Jeugdzorg St. Maatschappelijke Dienstverlening Enschede-Haaksbergen Leger des Heils Gespecialiseerde Gezinsverzorging Geestelijke Gezondheidszorg Tegemoetkoming Ouders v. Gehandicapte kinderen Ter Beschikking Stelling Algemene Dagelijkse Levensactiviteiten Algemene Fiets Afhandel Centrale Regionale Instelling voor Begeleid Wonen Immigratie- en Naturalisatie Dienst Alleenstaande Minderjarige Asielzoeker Medisch Spectrum Twente
PTSS LVG SON WSNP BBR
Posttraumatisch Stress Syndroom Licht Verstandelijke Stadsbank Oost-Nederland Wet Sanering Natuurlijke Personen Budget Beheer Rekening
DUO ISK
Dienst Uitvoering Onderwijs Internationale Schakel Klas
KWF
Koningin Wilhelmina Fonds
13
