Stichting Fonds Bijzondere Noden Enschede
Bestuursverslag
2011
VERSLAG VAN HET BESTUUR OVER 2011
Inhoudsopgave
pagina
Hoofdstuk
1
Onzekere tijden
2
Hoofdstuk
2
Hulpverlening: de werkwijze van FBNE
3
Hoofdstuk
3
Gesignaleerde tendensen in de hulpverlening
4
Hoofdstuk
4
Voorbeelden uit de praktijk
5
Hoofdstuk
5
Hulpverlening in cijfers
6
Hoofdstuk
6
Vakantieproject
10
Hoofdstuk
7
Ondervonden steun
11
Hoofdstuk
8
Bestuur en Bureau
12
Lijst met afkortingen
13
Bijlage
1
1. Onzekere tijden Ook in 2011 is nog steeds niet duidelijk hoe Nederland zich zal moeten voegen naar een eenvoudiger levensstijl. Elke dag vernemen we via radio en TV nieuwe voorstellen die kunnen leiden tot verlaging van inkomen, verminderen / wegvallen van toeslagen, verhoging van eigen bijdragen. Mensen verliezen hun baan. Vast werk wordt steeds meer omgezet in flexwerk. Met name mensen met een laag inkomen dreigen te worden getroffen door een stapeling van maatregelen zoals bijvoorbeeld: verlaging van huursubsidie en zorgtoeslag, wegvallen van kinderopvang op sociaal-medische indicatie, een eigen bijdrage voor psychiatrische hulp, verhoging van eigen bijdrage tandartskosten. Het bestuur van Fonds Bijzondere Noden Enschede (FBNE) wacht af wat dit betekent voor het aantal en de aard van de aanvragen. Het FBNE kan voorlopig nog een beroep blijven doen op het computerproject van Mediant en het weesfietsenproject van de Gemeente Enschede. Verder worden hulpverleners geattendeerd op het bestaan van kringloopwinkels en aanbiedingen op Marktplaats. 2011 was voor het FBNE een hectisch jaar. Er vonden twee verhuizingen plaats. Eerst van de Kanaalstraat naar de Visserijstraat in het gebouw van het Sociaal Raadsliedenwerk. Na opheffing van deze organisatie is in december nieuwe kantoorruimte in het voormalige Polaroidgebouw in het centrum van de stad in gebruik genomen. Naar gehoopt nu voor langere tijd. Dit pand huisvest eveneens activiteitengroepen van St.Aveleijn, onderdelen van Alifa zoals Vluchtelingenwerk en Welzijn Ouderen, de Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie en Stichting 55+. De nieuwe huisvesting en daarnaast een vernieuwde website www.fbne.nl geven nieuwe impulsen. Gestreefd wordt naar een goede samenwerking met de andere huurders. Zeer erkentelijk is het bestuur voor de steun van de Gemeente Enschede, landelijke en regionale fondsen, kerkelijke instellingen en particulieren zonder wier donaties het voor het FBNE niet mogelijk is om hulp te bieden in noodsituaties. Noodhulp die voorziet in het lenigen van ernstige materiële nood zodat mensen weer beter kunnen participeren in de samenleving en hun verantwoordelijkheid kunnen nemen. Hulpverlenende instellingen als intermediair tussen cliënt en FBNE weten het fonds te vinden. Regelmatige voorlichting door het bureauhoofd maakt dat de informatievoorziening steeds wordt geactualiseerd. Het FBNE mag zich gewaardeerd weten door zowel Gemeente Enschede als hulpverlenende instanties en hun cliënten Mei 2012 bestaat het FBNE 15 jaar. De doelstelling van het FBNE stond van meet af aan vast maar de werkwijze is in de afgelopen 15 jaar geprofessionaliseerd en criteria van toekenning konden op grond van opgedane ervaringen, worden uitgekristalliseerd. In deze 15 jaar is het FBNE uitgegroeid tot een stevige pijler in een netwerk ter ondersteuning van mensen die zich dreigen terug te trekken uit onze samenleving door de situatie waarin zij zijn terecht gekomen. De Gemeente Enschede heeft een Solidariteitsconferentie in het leven geroepen waar organisaties als Present, St.Leergeld, St.Elim, de Voedselbank, het R.K. Steunfonds, Humanitas, de Diaconie van de Protestantse Kerken van Enschede, de Formulierenbrigade deel van uit maken. Ook wij hebben ons aangesloten bij deze conferentie. Onzekere tijden … een uitdaging om door middel van samenwerking tot kansen te komen.
2
2. Hulpverlening: de werkwijze van FBNE
Doelstelling van het FBNE is: naar vermogen en met behulp van een éénmalige bijdrage te voorzien in dringende materiële noden van gezinnen of individuele personen in Enschede die niet meer kunnen worden geholpen door een beroep op voorliggende voorzieningen zoals Bijzondere Bijstand, St. Leergeld e.a.
Het FBNE neemt alleen aanvragen in behandeling die ten behoeve van bovengenoemde doelgroep worden ingediend door professionele hulpverleners. Het FBNE gaat ervan uit dat deze professionals in staat en gemachtigd zijn de persoonlijke en zakelijke gegevens te verstrekken die voor de beoordeling van een aanvraag noodzakelijk zijn. Bovendien vergroot een aanvraag uit professionele hoek de kans dat de gevraagde materiële hulp deel uitmaakt van een breder palet van hulpverlening aan de cliënt in kwestie. Aan materiële of financiële problemen gaan maar al te vaak problemen van heel andere aard vooraf. Maandelijks komt het bestuur bijeen en beoordeelt de ingediende aanvragen.
Het aanvraagformulier bevat naast vragen betreffende de samenstelling van het huishouden, de financiële situatie van de cliënt en de achtergrond van de problematiek ook vragen naar perspectieven op eventuele verdere begeleiding van de cliënt. Verder wordt aan de hulpverlener gevraagd wanneer het laatste huisbezoek heeft plaats gevonden. Doel hiervan is, een recent en volledig beeld te krijgen van zijn of haar situatie.
Uit overwegingen van billijkheid stelt het Fonds overigens een grens aan de omvang van zijn bijdragen. Per cliënt is over een periode van drie jaar maximaal € 1.750,- beschikbaar. Waar dat maximum tekort schiet, doet het Fonds soms een beroep op welwillende vermogensfondsen elders in het land.
Toegekende geldbedragen worden om praktische overwegingen niet uitgekeerd aan de betreffende cliënt zelf maar – al dan niet via de professionele hulpverlener – aan de leverancier van de gewenste goederen of diensten.
In beginsel keert het FBNE geen geld uit voor goederen of diensten die vóór de indiening van de aanvraag al zijn besteld of – door wie dan ook – al bij wijze van voorschot zijn betaald. Besluitvorming wordt niet gedicteerd door voldongen feiten. Ook voor schulddelging moet men op een ander adres zijn. Een uitzondering op deze stelregel vormen betalingsachterstanden betreffende huur en/of energie die op korte termijn tot huisuitzetting en/of afsluiting dreigen te leiden.
3
3. Gesignaleerde tendensen in de hulpaanvragen
Noemenswaardig is dat de aanvragen om te voorzien in medische – en tandartskosten zijn gestegen.
Aanvragen van Identiteitskaarten (ID) zijn fors gestegen nu kinderen niet meer kunnen worden bijgeschreven in het paspoort van de ouders. Voor een ieder is een ID-kaart noodzakelijk om te kunnen voldoen aan de identificatieplicht maar ook om een beroep te kunnen doen op maatschappelijke voorzieningen.
Aanvragen in de kosten van sportvoorziening en scholing blijven constant. Behalve dat sport goed is voor lichaam en geest, bieden scholing en sport mogelijkheden tot uitbreiding van het sociaal netwerk en kansen tot maatschappelijke participatie.
Aanvragen kosten vervoer, fietsen, en in een enkel geval een fietskar of kinderwagen blijven constant. Hierbij wordt verwezen naar Kringloopwinkels en Marktplaats. Voor fietsen doet het FBNE een beroep op het gemeentelijke weesfietsenproject.
Aanvragen kinderkleding maar ook kleding voor alleenstaande volwassenen, leefgeld en woninginrichting stijgen.
4
4. Voorbeelden uit de praktijk
In samenwerking met een ander fonds kon een gehoorapparaat worden verstrekt aan een jongen van 13 jaar waarbij op deze leeftijd pas werd geconstateerd dat zijn leerproblemen voortkwamen uit een slecht gehoor.
Een 17 jarige leerling van een beroepsopleiding kon het praktijkexamen “bloembinden en bloemschikken” niet afleggen i.v.m. de kosten van de benodigde examenmaterialen. Doordat het FBNE in de kosten hiervan voorzag, kon de leerling het examen op tijd en naar later bleek, positief afsluiten.
Een man die altijd als vrachtwagenchauffeur had gewerkt, echter aan lager wal was geraakt, kon met ondersteuning van het Leger des Heils een nieuwe start maken. Om aan werk te komen was een chauffeurspas noodzakelijk. Het FBNE heeft de kosten hiervan op zich genomen.
Een dochter van 15 jaar moest voor school een maatschappelijke stage lopen. Daarvoor had zij een ID-kaart nodig inclusief pasfoto’s. Nadat gebleken was dat haar ouders daarin niet konden voorzien, heeft het FBNE aanschaf mogelijk gemaakt.
Een kind, rolstoelafhankelijk, was aangewezen op een hulpmiddel aan zijn rolstoel. Samen met andere fondsen heeft het FBNE dit mogelijk gemaakt.
5
5. Hulpverlening in cijfers, exclusief vakantieproject Cliënten alleenstaanden eenoudergezinnen echtparen gezinnen alleenstaande kinderen onder de 18
2011 101 64 15 47 7
2010 98 59 10 55
234
222
Aanvragen verdeeld naar herkomst vanuit stadsdelen Centrum Noord Oost Zuid West
2011 41 58 25 41 69
2010 47 45 40 43 47
Totaal
234
Totaal
Afhandeling van ontvangen Hulpvragen Toegekend en benut Toegekend en niet benut Afgewezen Verwezen naar alternatieven Ingetrokken door hulpverleners Totaal
222
2011 177 -
2010 166 4
35 6
35 9
16
8
234
222
Redenen van afwijzing: als niet noodzakelijk beoordeeld niet inleveren van offerte onduidelijke inkomenssituatie gevraagde reeds aangeschaft aanvraag valt buiten doelstelling of werkgebied aanvraag ingediend door particulier In enkele gevallen bestond de mogelijkheid om een beroep te doen op voorliggende voorzieningen
6
Aard van de toegekende voorzieningen Als er schrijnende zaken aan de orde zijn die niet onder de werkingssfeer van bestaande sociale regelingen zijn onder te brengen, geeft het FBNE eenmalige materiële hulp aan inwoners van Enschede. Voorwaarde voor het ontvangen van deze hulp is dat de aanvraag afkomstig moet zijn van professionele hulpverleners. De maximale bijdrage van het FBNE is € 1.750,- per verstrekking, per gezin, per drie jaar. Soort toegekende voorziening pc’s / laptops inrichtingskosten witgoed sportcontributie en sportkleding school- en studiekosten schulden reiskosten fietsen kosten rechtsbijstand en leges woonlasten medische kosten tandartskosten ID-kaarten kleding en schoeisel leefgeld overig Totaal
2011 11 34 5 10
2010 11 37 12 12
21 1 8 20 10 16 31 7 12 12 8 4
19 7 21 21 13 18 33 3 11 14
210
232
In een aanvraag worden soms meerdere voorzieningen gevraagd. Het getal aan totaal verstrekte voorzieningen valt dan ook hoger uit dan het aantal toegekende en benutte aanvragen.
7
Herkomst van de aanvragen (exclusief vakantieproject)
2011
2010
Stichting Leergeld Economie en werk (voorheen DMO)
1 19
2 33
St Maatschappelijke Dienstverlening
32
37
Sociaal Raadslieden Werk Formulierenbrigade Humanitas thuisadministratie Mediant, GGZ RIBW
31 1 9 3
10 2 1 14 3
Vrienden GGZ Livio PITT Livio GGZ Psychotraumapraktijk Bureau Jeugdzorg Overijssel Jarabee, Jeugdzorg in Twente MEE Twente
7 2 6 10 9
4 3 1 6 14 15
5
4
Stichting Aveleijn J.P.van de Bentstichting Logos, Budget, begeleiding en advies
9 5 11
3 6 3
St.Pater Mater, bewindvoering Vluchtelingenwerk en Opvang Nieuwkomers DCW-Workstep en Inburgering Tactus, Instelling voor Verslavingszorg Leger des Heils Humanitas Onder Dak Reclassering Alifa Welzijn Ouderen Vrouwenopvang Overijssel Kadera
1 7
2 9
-
3
1
4
15 2 1 1 1
11 5 3 3
MST Revalidatiecentrum het Roessingh Fysiotherapie Ergo/Facto Interakt-Contour Arienszorgpalet Balanszorg Zorggroep Manna
5 3
3
2 2 9
2 2 4 7
All Care Twente
4
-
William Schrikkerstichting
8
PIT Twente Bureau SPV St.Limor
5 4 3
-
Wijkteam / wijkcoaches ROC van Twente
3 4
5
St Elim
1
-
Overige aanvragen
-
14
In totaal besteedde het FBNE aan hulpverlening € 85.892,-
9
6. Vakantieproject Vakantie: afstand kunnen nemen, uitrusten, opladen, een andere omgeving die inspiratie kan bieden. Vanaf 2006 biedt het FBNE deze kans voor mensen die al jaren op een bestaansminimum verkeren. Het is binnen het bestuur van het FBNE gebleken dat een korte onderbreking van het dagelijkse bestaan, mensen weerbaarder kan maken zodat ze met nieuwe moed hun situatie het hoofd kunnen bieden. Voor de financiering van het vakantieproject is van aanvang af de financiële bijdrage van het College van Diakenen van de Protestantse Gemeente Enschede van doorslaggevend belang geweest. Voor het vakantieproject 2011 werd door het FBNE € 15.000,- gereserveerd, waarvan het College van Diakenen van de Protestantse Gemeente Enschede ook dit jaar weer een bedrag van € 10.000,- beschikbaar stelde. De resterende € 5.000,- kwam uit het eigen hulpverleningsbudget van het FBNE. Het specifieke van het project bestaat hieruit dat cliënten – binnen de grenzen van het beschikbaar gestelde budget – een eigen invulling geven aan hun vakantie. Maatwerk, dat bijdraagt aan voorpret en voldoening achteraf. Alleenstaanden mogen rekenen op € 500,- en meerpersoonshuishoudens op € 1.000,-. De Stadsbank zorgt ervoor dat uit het vakantieproject FBNE de boekingen worden betaald en dat in de week vóór de vakantie zakgeld wordt uitgekeerd. Aan de consulenten van Economie en Werk en de maatschappelijk werkers van de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede/Haaksbergen wordt gevraagd om cliënten voor te dragen, waarna het Fonds de cliënten met een aanbod benadert. In 2011 hebben 83 personen van wie 48 kinderen een vakantie kunnen boeken via het Fonds Bijzondere Noden. Het betrof 25 aanvragen onderverdeeld in: alleenstaanden eenoudergezinnen gezinnen Partners / echtparen zonder kinderen Totaal
2011 4 12 8 1
2010 4 10 5 2
25
21
Het vakantieproject maakt mogelijk: Deel te nemen aan vakantiekampen van het Leger des Heils Verblijf in een caravan in Haaksbergen, eigendom van de Rotaryclub Enschede-Noord, of in die van de Vincentius vereniging op diverse locaties in het land Voor deze laatste wordt een kleine eigen bijdrage van de deelnemers wordt gevraagd Een vakantie van de Nationale Vereniging de Zonnebloem Reiskosten in bijzondere omstandigheden zoals bijvoorbeeld een moeder die hierdoor haar ernstig zieke zoon kan gaan bezoeken die aan de andere kant van het land woont. In totaal besteedde het FBNE aan vakanties € 14.610,25
10
7. Ondervonden steun Als bestuur van het Fonds Bijzondere Noden kunnen wij ons werk slechts realiseren omdat wij kunnen bogen op steun van derden afkomstig van Gemeente Enschede, grote en kleine vermogensfondsen, kerkelijke instellingen en particulieren.
De Gemeente Enschede zorgde voor een basis voor het werk van FBNE met een bedrag van € 81.027,- voor het jaar 2011 Voor het jaar 2010 moest aan de gemeente Enschede € 33.277,- worden gerestitueerd Het Fonds DBL schonk € 20.000,Een Fonds dat geen prijs stelt op naamsvermelding verraste het Fonds met € 30.000,De M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting droeg bij met € 15.000,Stichting Diaconie Protestantse gemeente € 4.100,Diaconie Doopsgezinden Twente gaf € 260,Van Enschedese particulieren werd in totaal € 1.440,-. ontvangen Van R.K. Steunfonds Enschede € 3.000,Auto Keizer Stiftung droeg bij met € 9.816,74 En Stichting Pape Fonds met € 1.000,Stichting Juulkes Fonds schonk € 1.385,Van Stichting Jeugdwelzijnszorg mocht het FBNE € 10.000,- ontvangen Van Stichting Erfgoed Stikaz € 1.000,Stichting NRC-Handelsbladlezers schonk € 7.500,-
Het bestuur is zeer erkentelijk voor hun bijdrage.
11
8. Bestuur en Bureau Het bestuur kwam in 2011 tien maal in vergadering bijeen. Daarnaast bezochten bestuursleden en bureauhoofd landelijke bijeenkomsten in het kader van de Vereniging Fondsen in Nederland (F.I.N.). Ook participeerden zij in plaatselijk georganiseerde bijeenkomsten van hulpverleningsorganisaties waaronder de Solidariteitsconferentie. Het bureauhoofd gaf voorlichting aan plaatselijke welzijnsinstellingen. In 2011 veranderde het bestuur van samenstelling. Mevrouw mr. J.A.C. Peters-La Brijn, gaf na twee bestuurstermijnen van vier jaar in maart 2011 het stokje over aan mevrouw B.L. BoesSchoonderbeek. Het bestuur is mevrouw Peters-La Brijn zeer erkentelijk voor al het werk dat zij voor FBNE heeft verricht. Onder haar inspirerende leiding heeft het FBNE zich meer en meer een plek weten te verwerven binnen de Enschedese samenleving en daarbuiten. Eind 2011 was de samenstelling van het bestuur als volgt:
mevrouw B.L.Boes-Schoonderbeek, voorzitter de heer A.D. ten Bokkel Huinink, penningmeester mevrouw C.D.C. Slot, secretaris mevrouw R. Koch, lid, de heer drs. J.J. Wirds, lid, mevrouw mr. C.M. van de Wetering-Broks, lid
Bestuurslid mevrouw R. Koch had na twee bestuurstermijnen in de zomer 2011 zullen aftreden. Zij werd bereid gevonden om langer aan te blijven tot haar opvolger haar plaats kon innemen. Met ingang van 15 november 2011 heeft het FBNE haar kantoor in het voormalige “Polaroidgebouw” aan de Hoge Bothofstraat 45. Gelijktijdig is de website vernieuwd: www.fbne.nl Het bestuur waardeert in hoge mate de inzet van het bureauhoofd, mevrouw E. Blok-Effting, waardoor het bestuur zich zeer gesteund weet in de uitoefening van zijn taak. Als bureauhoofd biedt zij continuïteit aan de werkzaamheden van het FBNE. Mede door haar inzet, heeft het FBNE zich steeds meer kunnen professionaliseren. In voorlichtingsbijeenkomsten bracht het bureauhoofd het bestaan van FBNE onder de aandacht. Daarnaast is het bureauhoofd actief op het gebied van fondsenwerving. Huidige adres St. Fonds Bijzondere Noden Postadres: Postbus 1002, 7500 BA Enschede Telefoon: 053- 43 43 993 Website: www.fbne.nl E- mailadres:
[email protected] Kantooruren: op werkdagen (dinsdag uitgezonderd) van 9.00 tot 15.00 uur.
12
BIJLAGE Afkortingen BSN DMO E&W BB WWB ANW Wajong WIA/WAO AOW AAW AWBZ WMO CIMOT CWI CIZ
Burger Service Nummer, voorheen Sofinummer Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Economie en Werk Bijzondere Bijstand Wet Werk en Bijstand Alg. Nabestaanden Wet Wet Arbeidsongeschiktheid Jongeren Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen / Wet ArbeidsongeschiktheidsVerzekering Alg. OuderdomsWet Alg. ArbeidsongeschiktheidsWet Alg. Wet Bijzondere Ziektekosten Wet Maatschappelijke Ondersteuning Centrale Intake Maatschappelijke Opvang Twente Centrum Werk en Inkomen Centrum Indicatiestelling Zorg
BJ SR SMD L.d.H. GGV GGZ TOG TBS ADL RIBW IND AMA
Bureau Jeugdzorg Sociaal Raadslieden werk (opgeheven per 1-1-2012) St. Maatschappelijke Dienstverlening (maatschappelijk werk) Leger des Heils Gespecialiseerde Gezinsverzorging Geestelijke Gezondheidszorg Tegemoetkoming Ouders v. Gehandicapte kinderen Ter Beschikking Stelling Algemene Dagelijkse Levensactiviteiten Regionale Instelling voor Begeleid Wonen Immigratie- en Naturalisatie Dienst Alleenstaande Minderjarige Asielzoeker
PTSS LVG
Posttraumatisch Stress Syndroom Licht Verstandelijke Gehandicapten
SON WSNP BBR
Stadsbank Oost-Nederland Wet Sanering Natuurlijke Personen Budget Beheer Rekening
DUO ISK
Dienst Uitvoering Onderwijs Internationale Schakel Klas
KWF
Koningin Wilhelmina Fonds
13
