Herengracht 408 e.
[email protected] 1017 BX Amsterdam t. +31(0)20-62 29 314 www.dogononderwijs.nl rekeningnr. 45.38.261
STICHTING DOGON ONDERWIJS nieuwsbrief #02 mei 2013
Reisverslag mei 2013
Schooltuinen Helpen jullie mee ?
Van 26 april tot 6 mei hebben wij met onze lokale organisatie ADI weer een werkbezoek langs de diverse projecten gemaakt. Centraal stond daarnaast de versterking van de organisatie met Gedeon Kassogue, die als belangrijkste taken heeft het verder organiseren van de administratie, het rapporteren en het intensiveren van het overleg met de overheid over het onderwijs, het scholenbeleid en de ondersteuning van de onderwijzers. Verder waren er belangrijke ontmoetingen met de nieuwe Gouverneur van Mopti, de minister van Onderwijs en educatie van Mali, diverse burgemeesters en regionale besturen.
In de zomer worden de twee basisscholen in Tanouan Ibi en Gangouroubouro opgeleverd om vanaf oktober in gebruik te worden genomen. Voor de praktijk ontwikkeling in het onderwijs (agricultuur), het starten van voedingsprogramma’s en het produceren van duurzame biodiesel zullen er schooltuinen worden aangelegd bij de twee nieuwe scholen. Helpen jullie mee ? Op de website van het crowdfunding platform 1%club is het mogelijk om deel te nemen aan het project. Zie www.1procentclub.nl/projects/jardin, of maak uw bijdrage over naar onze bankrekening Stichting Dogon Onderwijs nummer 45.38.261 onder vermelding van: schooltuinen.
pour logements
Banner crowd funding platform 1%club
nants les enseig
jatropha
Inkijk administratie op de Technische school
jatropha
école 1
toilettes
bureau
école 2 15.000
jardin ecole
carré de l'école
agriculture
30.000
Een nieuw groot project waar we mee bezig zijn is ‘’Lycee professionele’ in Sangha. Een praktijkopleiding voor bouwen en landbouw. Deze activiteit zal volgens ons weer heel erg goed gaan aansluiten bij onze ambities met de groene woestijn en het verbeteren van de landbouw. Verder hebben we de scholen in aanbouw bezocht, de resultaten van het stage project met uien huisjes bekeken en geëvalueerd met de directeur van de Technische school, het eerste watercomité geïnstalleerd en gesprekken gehad met een organisatie over inhoudelijke onderwijs vernieuwingen en projecten.
Inventarisatie woningen in Nando
7.500
te école existan
<
30 0m
Ga ng ou ro ub ou ro
Last but not least, zijn wij met een groot team aan het werk om de volgende stap te zetten voor de projecten in Nando en Yougo Dogorou. Kortom er is weer een heleboel te vertellen en te rapporteren.
jatroph a
project École primaire Gangouroubouro sujet Begane grond, Doorsnede A-A échelle 1:1000
travail
Bij de nieuwe Gouverneur van Mopti 1
1204
date de dessin 19-02-2013
Situatie tekening van het schoolterrein van Gangaroubouro, met de schooltuinen en groene omheining Herengracht 408 1017 BX Amsterdam Pays-Bas
2
2 / 12
ir. Jurriaan van Stigt t 0031-(0)6-26378442 e
[email protected]
Tanouan Ibi, loopt voorspoedig
Gangouroubouro, strak en netjes
In Tanouan Ibi verloopt de bouw van de school zeer voorspoedig. We zijn door een grote delegatie van de bevolking ontvangen. Opvallend was dat er door de kinderen in de school werd doorgewerkt, want dat vond men toch wel van belang. De bouw wordt hier georganiseerd door “l’homme de Yaye” zoals wij hem altijd noemen maar eigenlijk Amayoko Tagadiou heet. Er is een grote inzet van de bevolking op alle terreinen. Graven, wateraanvoer, stenen, opperen, mengen van de metselmortel, het graven van de put voor de nieuwe toiletten. Dit wordt allemaal gedaan door het dorp zelf. Het stemt tot grote tevredenheid dat de aanpak met stevigere afspraken met het dorp ook werken. De keuze om ergens te gaan bouwen willen we sterker hiervan laten afhangen. Het moet ook invloed gaan krijgen op bouwkosten die wat ons betreft zouden moeten gaan dalen, zodat we meer kunnen gaan realiseren. Zeer bemoedigend was ook dat er door het dorp al een aantal bomen zijn geplant. Het is ook duidelijk dat het instant houden van de bomen alleen gaat lukken als we het schoolterrein gaan afsluiten met een omheining.
Bij ons vorige bezoek in december was er geen tijd geweest voor een eerste steenlegging en dus was er bij aankomst een volledige delegatie met alle schoolkinderen vol enthousiasme aanwezig. De bouw loopt ook hier heel voorspoedig. Het team van Esay Dara voert hier het werk uit, metselaars opgeleid op onze Technische school in Sévaré. Geweldig om te zien hoe precies gemaatvoert, strak en netjes dit werk wordt uitgevoerd met ook nog zeer weinig verlies aan stenen. Het wordt een mooi spektakel als ik voorstel om de kinderen plaats te laten nemen op de zitmuurtjes die het grote terras van de school gaan vormen. Ik ben verbaasd als ik hoor en zie, dat er hier al ruim 220 leerlingen zijn en 5 leraren. De school maken wij op aanvraag van de lokale aannemer, in tegenstelling tot de school in Tanouan Ibi, met een stalen dak. Met een grote strook ‘Braziliaans’ metselwerk voor de ventilatie en smallere lange ramen die kunnen kantelen. De aanleiding voor dit nieuwe model is dat er nog een heleboel stalen platen op voorraad liggen in onze opslag en dat Amatigue toch wat zorgen had over de grondkwaliteit in het gebied en dus liever een wat lichter gebouw zou willen maken. Het nieuwe model past ook wel wat meer in de open vlakte. De dorpen liggen ook buiten de rijkere Architectuur zone, die echt langs de rotswand en op het plateau ligt. Een voordeel van het grote stalen dak kan ook zijn dat we door het werken met de grote overstekken extra schaduwplekken creëren. We gaan in november a.s. kijken en evalueren of de school ook daadwerkelijk veel verschilt in klimaat en “prijs” en andere kwaliteiten. Hij ziet er in ieder geval al schitterend uit met alle kinderen op de grote veranda.
Dorpsinwoners, oude school op de achtergrond
De wanden staan, nu het dak!
We hebben met een GPS de locatie van het terrein vastgelegd. Ook erg handig voor ons, omdat we via Google Earth alle locaties nu kunnen gaan markeren. Het zal geen probleem zijn om de school compleet met meubilair en een goede omheining van beplanting in oktober a.s. in gebruik te gaan nemen.
Dorpsoudsten, Amatique & metselaars (v.l.n.r.) 3
Extra raamopeningen en open metselwerk
De bankjes worden nu al goed gebruikt
Het bouwteam, de metselaars 4
Landbouw & technisch lyceum in Sangha Drie jaar geleden hadden wij het eerste gesprek met Aly Dolo, de burgemeester van Sangha, over een praktisch lyceum met bouwen landbouwopleidingen in Sangha. Hopelijk gaat het in 2014 lukken om te starten met de bouw. Er zijn in ieder geval een aantal belangrijke stappen gezet die een voorwaarde zijn om te starten. 2 maanden geleden is de minister van onderwijs in Sangha geweest en heeft zijn principe akkoord uitgesproken. Overtuigd ook door de grote hoeveel al aanwezige basisscholen in de regio, waarvan wij er een behoorlijk deel van hebben gerealiseerd. De tweede voorwaarde is het beschikbaar stellen door de diverse dorpen, wijken van Sangha van een terrein. Dat is ook geregeld en geformaliseerd door een contract. Wij zijn ook zelf als SDO- ADI langs geweest bij de minister om ook hier zelf bevestigd te krijgen dat er een dubbele school gerealiseerd mag worden met steun van de overheid, die de volledige financiering van de leraren op zich moet nemen. Het aantal leerlingen bepaald uiteindelijk altijd deze financiering. Uitgangspunt is in totaal minimaal 600 leerlingen. De laatste voorwaarde is vinden wij altijd het committent van de dorpen om in dit geval bij te dragen in de komende jaren.
Hiervoor was er een bijeenkomst belegd met de burgemeester, de Sousprefect Sangha, de CAP Sangha, De afgevaardigde van de gemeente (Cercle de Bandiagara) Bandiagara waar Sangha weer onder valt, de belangrijkste Chef de villages, en de vertegenwoordiger van de ouders (EPU) De dorpen hebben een terrein van 5 hectare beschikbaar gesteld, langs de route van Sangha naar Tiogou vlak bij de scholen cluster van de 2e cyclus. ADI bij de Minister van Onderwijs van Mali
Voorlichting van de werkzaamheden SDO & ADI
De goedkeuring voor de nieuwe school 5
In beginsel zal de school globaal bestaan uit 12 klassen, 3 ateliers, een administratie, bijeenkomstenhal en nog wat facilitaire ruimten. Een behoorlijk deel van het terrein gaan wij geschikt maken voor praktijk landbouwonderwijs. Wij zullen de komende jaren moeten gaan zorgen dat de financiering rond gaat komen en gaan hiervoor een project voorstel maken. Een geweldige start is dat Seydou Nantoume, een dogon en ondernemer, bereid is bijna 25% van het project mee te financieren. Als we de financiering rond krijgen hopen we in 2014 te starten met dit project. We houden u op de hoogte van de plannen en de benodigde financiering.
ADI in overleg met de gemeente Sangha
En de vertegenwoordigers van het dorp
Locatie aanduiding van het schoolterrein in Sangha, net naast de omliggende buurtjes 6
Yougo Dogorou
Het grootste deel van de werkzaamheden zal uiteindelijk door de gemeenschap moeten worden uitgevoerd. Zij weten hoe de huizen gebouwd zijn en hoe de oude nu deels ingestorte huizen eruit hebben gezien. Veel hangt ook af van de families die nu met vooral veel jongeren in de vlakte zijn gaan wonen, maar nog wel hechte banden onderhouden met het geboortefamiliedorp. Ook zij zullen mee gaan werken aan hun dorp.
Langzaam maar zeker krijgt het grote project wat we met het dorp en de dorpsbewoners willen gaan doen vorm. Al jaren lang zijn we bezig om in dit bijzondere UNESCO werelderfgoed Dogon dorp water te organiseren. De Dam gaan we weer verhogen, we zijn bezig een dam van een andere organisatie werkend te krijgen. We gaan een derde dam maken. Alles bij elkaar hopen we dan dat het voldoende zal zijn om het hele jaar boven op de berg water de hebben. Het water is een voorwaarde om de leefbaarheid in het dorp te vergroten. Het is overigens vrijwel zeker dat het dorp waar nu een kleine 350 mensen wonen, bewoond zal blijven. Van veel families staat hier het ‘familie huis’ en in dit dorp beginnen ook alle belangrijke rituele feesten van de Dogon gemeenschap, zoals de Dhamma en het Sirigifeest, dat eens in de 60 jaar gehouden wordt (2027). In december j.l. hebben we al intensief met de bewoners gesproken over wat hun gedachten en ideeën hierover zijn en wat zij zelf denken te gaan doen.
7
De woningen worden in kaart gebracht
De graansilo’s van de Telem brokkelen snel af
Traditionele woningopbouw
Deze reis hebben we bij vrijwel van alle woningen foto’s gemaakt en zijn er inventarisatielijsten opgesteld met de naam van de bewoners, de opzet van de huizen en de gebreken. Met een aantal huizen zijn we voorzichtig begonnen met het opmeten en uittekenen. Het belangrijkste monument, centraal in het dorp met nog duidelijk elementen van de Tellem zal een de eerste doelen moeten zijn. Een aantal silo’s zijn in de afgelopen 20 jaar inmiddels ingestort. Wij hebben veel beeldmateriaal om dat aan te tonen en willen dat ook gaan inzetten door een gedeeltelijke reconstructie, maar vooral ook voor het behoud van de nog ogenschijnlijk stevig beschut staande torens. Het blijkt toch dat de combinatie van wind en regen de gebouwen aantasten.
Het unieke Telem momument
De aanpak tot herstel wordt doorbesproken
8
Nando Het Dorp Nando ligt verscholen tussen twee gebergten. Het is een uniek dorp met een unieke architectuur en een moskee. Veel van de woningen verkeren in een matige tot slechte staat. Dit komt voor een groot deel door het gebrek aan water in het verleden. Sinds een paar jaar zijn er door de Stichting Dogon Onderwijs 3 putten gerealiseerd en dat maakt het leven en renovatie weer mogelijk in het dorp. Wij zijn bezig om hiervoor een samenhangende aanpak van het project op te zetten. Doel van alle missies in 2012 en 2013 was/is om een duidelijke inventarisatie te maken van alle benodigde werk-zaamheden en behoeften, aanvullend op dat wat er door de bewoners zelf moet worden gerealiseerd. Er zijn inmiddels drie inventarisatiemomenten geweest.
Door een technisch team is in maart 2013 het derde bezoek gebracht, Zij zijn begonnen met de eerste huizen op te meten en een beschrijving te geven van de huidige aanpak.
Fragment van de moskee in Nando
Op 4 mei hebben wij het project bezocht om de rapportages te evalueren, voorzichtige conclusies te trekken en vervolgstappen te formuleren. Speciaal voor die gelegenheid hebben we naast de vertegenwoordiger van MCB (Oattara) ook Boubacar Kouroumanse (hoofdmetselgilde Djenne) uitgenodigd. De werkzaamheden van de dag zijn verder vastgelegd door filmer Mamamdou Moriko. Met Boubacar hebben we vastgesteld dat bij een aantal al door ons aangepakte huizen de basis op zich goed is, maar dat er een jaar later vooral nog een afwerklaag overheen moet met de goede toeslagen die nu duidelijk niet worden gebruikt.
Mamamdou legde de inventarisatie vast
In juni 2012 is er een eerste gesprekronde geweest met het dorp. Hoe zien zij het project, wat gaan zij doen en waarbij zouden wij hun kunnen ondersteunen?
Zichtbare stenen, als de afwerklaag vervalt
De vierde woning die al deels is gerestaureerd
Het tweede bezoek in december 2012 hebben wij met een vertegenwoordiger van de MCB ( Mission Culturel de Bandiagara) een bezoek gebracht aan Nando, waarbij ook een bredere kring van vertegenwoordigers: zoals de Burgemeester van Nando, Bolimba en alle chefs de Villages aanwezig waren. Er zijn de eerste afspraken gemaakt waar met werkzaamheden door het dorp zelf zal worden gestart. Tevens zijn er van veel huizen fotoseries gemaakt en is er een eerste inventarisatie gemaakt van knelpunten.
Ten tweede is de conclusie dat er te schrale leem van de aanwezige grond op het terrein wordt gebruikt. Hieraan worden in basis ook te weinig toeslagen toegevoegd. Verse aanvoer van rijker leem lijkt noodzakelijk, waarbij we van wegen de uniciteit wel moeten zorgen dat er geen volstrekt andere gekleurde leem wordt aangevoerd. Verder is het duidelijk dat bij er diverse huizen een snelle aanpak nodig is om verdere schade te voorkomen.
Onderweg naar boven waar veel is vervallen
9
En er wordt al gewerkt 10