Werkgroep 1 ( Mantelzorg en Vrijwilligerswerk) Stelling 1: Familie leden mogen verplicht worden tot het verlenen van mantelzorg in verzorgingshuizen, verpleeghuizen, enz. Dilemma’s • Hoe kwaliteit waarborgen? • Niet iedereen is in staat om mantelzorg te verlenen • Hoe verplichten? • Wat als er geen familie is? • Grens mantelzorg- professional? • Hoe verleiden? Oplossingen Bij: verplichten 1. Gemeente voorbeeld functie 2. Vastleggen in cao 3. Bij afbouwen werk i.v.m. leeftijd -> middag mantelzorg doen 4. Landelijk regelen Bij: verleiden 1. Vragen wat men wil en kan doen 2. Vroegtijdig aankaarten (bij intake) 3. Wat kan de cliënt voor een ander doen 4. Jong geleerd is oud gedaan -> bij maatschappelijke stage komen jongeren al in aanraking met vorm van vrijwilligerswerk 5. Informeren over de mogelijkheden van zorgverlof 6. Waarderen; met kortingskaarten en aandacht (luisterend oor) Bij: hoe kwaliteit waarborgen 1. Afspraken vastleggen 2. Verantwoordelijkheid blijft bij de zorgaanbieder 3. Specialistische zorg blijft bij de professionals 4. Inventariseren netwerk; in kaart brengen 5. Mantelzorg belangrijk maken; dragen bij aan kwaliteit van het leven Aanbevelingen 1. Mantelzorger belonen als gemeente 2. Breder trekken dan familie alleen 3. Mantelzorger niet enkel werkzaamheden laten verzorgen bij de eigen familie, maar “huis” breed 4. Vroegtijdig netwerk in kaart brengen 5. Cursus mantelzorg faciliteren 6. Wijkteam als vraagbaak/ luisterend oor 7. Vroeg signaleren; goed contact tussen mantelzorger en professional 8. Lange adem; cultuur omslag
1
Stelling 3: Het is goed dat de lichte vorm van professionele ondersteuning binnen 4 jaar meer en meer overgaat naar informele ondersteuning (door vrijwilligers) Dilemma’s • Hoe kwaliteit waarborgen? • Wanneer ingrijpen? • Hoe een vangnet creëren voor het geval dat….? • Gevaar van onder signalering Oplossingen/ aanbevelingen 1. Niet alles afregelen 2. Sociale kaart hebben 3. Monitoren door professional belangrijk 4. Sociaal Wijkteam/ professionals als vangnet 5. Vrijwilligers waarderen en faciliteren
2
Werkgroep 2 (Aanbod en Arrangementen) Stelling 1: De gemeente kan de schoonmaakondersteuning het best als algemene voorziening organiseren tegen een tarief dat vergelijkbaar is met de kosten van de particuliere hulp. Belangrijkste dilemma - maak van de zorg geen markt - komt het dan bij diegenen die het nodig hebben? - niet voor iedereen beschikbaar/toegankelijk - concurrentie - gevaar versnippering zorg/ondersteuning en gebrek aan afstemming - duurder maar vaak beter - particuliere hulp heeft ook sociale functie: Hoe zit dat dan? - signaleringsfunctie? - professionele organisaties kunnen komen te vervallen i.v.m. de tarieven De 4 belangrijkste punten waar zorgen over zijn -> Toegang, Kwaliteit, Kosten en Signalering Oplossingen 1) Toegang: - laagdrempelige indicatie - inkomenstoets kijken naar haalbaarheid 2) Kwaliteit: - kwaliteit heeft altijd zijn prijs - is voor iedereen dezelfde kwaliteit nodig? 3) Kosten: - eigen bijdrage (inkomensafhankelijk) - 2 soorten hulp - inzetten eigen netwerk 4) Signalering: - inzetten geschoolde hulp, waardoor signalering in stand kan worden gehouden Overview: Dicht tegen de marktprijs, maar kwaliteit brengt wel kosten met zich mee. Is voor iedereen dezelfde kwaliteit nodig? Zitten wel linken met elkaar. Wijkteam "toverwoord" waar alles bij elkaar kan komen. Zorg moet bepaalde kwaliteit zijn en wel eisen stellen aan signalering en verdere doorgeleiding via wijkteams. Toegang moet in ieder geval goed geregeld worden. Wmo: duidelijk doel, duidelijke opdracht, duidelijk budget Altijd realiseren dat de kwaliteit in het geding kan komen. Wie bepaalt de kwaliteit en wat is dat dan? Wat is het kader? (wat is schoon?) Staat cliënt of het aanbod centraal. Iedereen moet eigen regie nemen over hulpverlening, maar gemeente bepaalt
3
Vaak huishoudelijke hulp (HH) voor sociale contacten -> andere oplossing -> vrijwilligers (vrw). Linkt ook wel weer aan de signaleringsfunctie. De vraag is of je zaken kunt scheiden? Tornado door huis heen. Zelf prioriteiten invullen door cliënt. Ramen schoon maken i.p.v. kasten stoffen. Vaak opstapeling van problemen (bij ouderen). HH is dan niet alleen de oplossing -> arrangement Aanbevelingen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
schoonmaak binnen een arrangement plaatsen voor sociale contacten inloop organiseren of vrw langs laten komen inzet vanuit eigen/informele netwerk (kostenbeperking) -> stimuleren eigen kracht> eigen verantwoordelijkheid stimuleren (wijkteam) goede analyse/inventarisatie maken: outreachend werken -> signaleringsfunctie bestuurlijk aanbesteden/reële prijs (minder projecten meer zorg) -> kies voor kwalitatief goede betrouwbare aanbieders vraaggericht vs aanbodgericht eigen bijdrage / inkomenstoets / indicatiestelling liever minder uren inzet en betere kwaliteit + signalering (less = more) signalering (door geschoolde thuiszorgers) -> naar bijvoorbeeld wijkteam mensen zelf laten evalueren + de professionals stel een team samen dat toegang kan regelen, indicatie kan stellen en kwaliteit kan controleren de schoonmaak als taak houden en niet aanvullen met zorg
Wat heeft de gemeente nodig om op de goede manier zorg te kunnen leveren? Stelling 3: Een scootmobiel, verhoogd toilet, beugels bij de douche kunnen gezien worden als algemene voorziening en het is dus niet nodig deze door de gemeente te laten vergoeden. Belangrijkste dilemma • niet iedereen kan het betalen -> vangnet / indicatiestelling/ minimale inkomens moeten vergoeding voor deze voorzieningen krijgen -> tweedeling in de maatschappij • uiteindelijke zorg/ondersteuning hoger dan de investeringen • scootmobiel zelf aanschaffen -> niet kunnen, dan sociaal isolement • scootmobiel met aflossing: gemeente betaalt eerst • scootmobiel hoort niet in het rijtje thuis de rest algemene voorziening -> zelfstandigheid is het uitgangspunt • algemeen gebruikelijke voorziening • waar vallen de woningaanpassingen onder? -> is er een grens aan wat je van mensen mag verwachten? • wanneer niet voor kiezen, dan uiteindelijke zorg kosten hoger De belangrijkste punten zijn: 1) kosten / kunnen betalen 2) sociaal isolement 3) kunnen regelen 4) andere zorg nodig
4
* Oplossingen: huren/in delen betalen minimabeleid klussendienst via de Wmo aanbieden (mensen met afstand tot de arbeidsmarkt kunnen dit plaatsen) -> wederkerigheid kader (wat wordt precies bedoeld en wat is de grens) wat is nu eigenlijk een basisvoorziening? heldere omschrijving wat onder aanpassingen van huis valt alles (heeft te maken met zelfredzaamheid: scootmobiel en traplift kunnen daartoe bijdragen) eigen bijdrage vragen (woningaanpassingen)? Mag dat wel/niet? gemeente wel zorg dragen voor deze voorzieningen in openbare gebouwen Stelling 5: Zorgboerderijen, logeerhuizen of andere kleine voorzieningen hebben vanwege de kleinschaligheid geen toekomst Zorgboerderij: logeer, woon, dagbesteding Als kleinschalige voorziening kun je je specialiseren -> zorg bieden (beter) dan bij grotere instellingen -> hoeft niet kostenverhogend te zijn je kunt niet iedereen bedienen in de wijk, zo kleinschalig mogelijk bepaalde manier van zorg inrichten, vanwege het ontlasten van de mantelzorgers blijven deze instellingen nodig -> ze moeten af en toe wel de zorg even kwijt kunnen netwerken worden steeds kleiner (gezinnen worden steeds kleiner) -> kinderen wonen steeds vaker verder weg -> netwerk zit dus verder weg -> partner staat er vaker alleen voor. voorziening dichtbij, zodat men er snel en makkelijk naar toe gaan Waar moeten mantelzorgers van demente partners naartoe? Zorgboerderijen liggen over het algemeen wat verder weg -> vervoersprobleem ligt op de loer. Overview: men is het niet eens met de stelling. Hebben wel degelijk toekomst.
5
Werkgroep 3 (Toegang en Dienstverlening) Stelling 1: Alleen de gemeente kan zorgen voor een loket (onafhankelijk) voor objectieve informatie over Zorg en Welzijn Dilemma’s • Hoe onafhankelijk is de gemeente als het over bezuinigingen gaat. • Hoe onafhankelijk is de gemeente in het algemeen. • Zitten er echt deskundige mensen bij de Gemeente Brielle • Is de gemeente wel objectief • Gemeente moet dan wel een generalist in dienst hebben. • Hoe kwaliteit waarborgen? • Bereikbaarheid (fysiek of digitaal) • Niet iedereen heeft een computer dus een loket moet blijven desnoods met vrijwilligers en profs. (hoeft geen gemeente te zijn. • Het is van belang dat informatie volledig is. Oplossingen • Maak een soort Independersite, waarin mensen met een zorg vraag direct worden doorgelinkt naar de voor afgestemde vorm van zorg/hulp • Meerdere loketten waarin aanbieders zitten onder regie van de Gemeente Brielle • Stel een consumentenvereniging in • Angst dat er teveel loketten zouden ontstaan • Duidelijke informatie is van belang • Voeg de praktijkondersteuner van de huisartsen toe aan een loket. Aanbevelingen • Stel de vraag centraal en niet het loket. Als een klant een vraag heeft moet deze doormiddel van een goede Sociale kaart zijn weg vinden. • Gemeentelijke hulplijn • Goed dat er 1 loket zou komen, maar houdt deze basic. Snelle doorgeleiding via dit loket naar het juiste loket. • Een goed loket is een zorg van de Gemeente Brielle. • De gemeente moet een generalist in dienst hebben, omdat veel specifieke kennis nodig is om een objectief oordeel te kunnen geven. Stelling 2: De gemeente moet zich richten op algemene/collectieve voorzieningen in plaats van individuele voorzieningen Dilemma’s • Is er dan nog maatwerk • Individuen sneeuwen onder/ komen tussen wal en schip • Dit is materieel geïnterpreteerd • Kan mits dichtbij een afgiftepunt • Geen situatie is identiek • Collectieve voorzieningen kunnen mensen ook beperken • Het persoonlijke wordt uit het oog verloren • Te breed levert misbruik op
6
• •
Mensen zijn afhankelijk van wat beschikbaar is Niet als behandeling GGZ nodig is Met opmaak: Met opsommingstekens + Niveau: 1 + Uitgelijnd op: 0,63 cm + Inspringen op: 1,27 cm
Oplossingen • Algemeen is wel goedkoper en efficiënter • Grootschalige inkoop • Waarom een keuze, je kan toch een goede combinatie van beide vinden • Algemeen waar het kan individueel waar het moet. • Niet of het 1 of het ander Aanbevelingen • Het kan soms nodig zijn te kijken naar de specifiek vraag, dus verder kijken dan de simpele oplossing • De mogelijkheid van maatwerk moet altijd aanwezig zijn • Zelf betalen wie betalen kan • Wat goed is voor het individu is goed voor de gemeenschap • Er moet veiligheid, acceptatie en continuïteit aanwezig zijn en gefinancierde zorg aanwezig zijn. • Een acceptabele combinatie is noodzakelijk Stelling 3: Het wijkteam signaleert knelpunten, stimuleert de eigen kracht en levert snelle ondersteuning. Lukt dat niet, dan wordt na een goede screening verwezen naar de professionele zorg. Dilemma’s • Duidelijkheid wie bestaat uit een wijkteam • Wijkteam wordt gezien als een bemoeial • Wie heeft zitting in wijkteam? Wordt niets als daar buren inzitten • Maakt een wijkteam niet een probleem groter dan het is, of creëren van een niet bestaand probleem • Het vinden van een goed evenwicht tussen prof en vrijwilligers (wijkteam licht of wijktemazwaar) • Opvolging, continuering, schaalgrote bemoeizorg, wijkverpleging, buurtwacht? • Goede screening anders zal dit leiden tot zwaardere zorg. • Het wijkteam bepaald in plaats van individu. Hoe stimuleren wij dan eigen regie/kracht met en voor elkaar. • Vereiste kennisniveau. Oplossingen • Laat de wijk zelf signaleren • Gemeentecampagnes, communicatie • Kenbaar maken van sociale kaart • Sociale cohesie bevorderen • Tel. Belcircel, social media, vaardigheden bevorderen op internet • Bij vroegsignalering juist preventieve werking • Duidelijkheid: wie heeft de signaalfunctie.
7
Aanbevelingen • Laat vrijwilligers vrijwillig hun werk doen • Wijkteams uit louter professionals • Geen verplichtend karakter, maakt de drempel en de argwaan naar wijkteams groter • Maak structuur van een wijkteam duidelijk • Kleine groepen maken, dus meerdere wijkteams (in ieder geval de 3 kernen apart) • Verschillende wijkteams met ondersteuning van Wijkagent, huisartsen etc. • Vrijwillige hulp niet organiseren in een wijkteam • Een generalist die de wijkteams ondersteunt
8
Werkgroep 4 (Toegang en Dienstverlening) Stelling 6: De casusregie beleggen bij de aanbieders en de toegang hulpverlening bij de gemeente. Dilemma’s * Toegang bij gemeente: borging kwaliteit op termijn / financiële sturing * Weer twee instellingen die zich er mee bezig houden * Kennis/deskundigheid hulpverleningsnoodzaak wellicht niet voldoende aanwezig bij gemeente * Expertise nodig om te kunnen beoordelen * Deskundigheid van gemeente en budgetbeheerdersfunctie * Als afstemming niet goed verloopt, oppassen voor bureaucratische oplossingen * Te groot beroep op vermogen tot samenwerking * Financiële sturing versus inhoud en kwaliteit Samenvatting dilemma’s 1. Goede Afstemming tussen instellingen en goede Communicatie tussen gemeente en zorgverleners is noodzaak 2. Het beoordelen van de zorg en splitsen van het financiële gedeelte Oplossing 1 Vindplaatsen handhaven (scholen, psz, dus waar burgers zich bevinden). Goede screening door professionals, zorg goed inrichten, kennis op het veld en regie door gemeente. Oplossing 2 a) Gemeente moet goede budgetafspraken maken met instellingen, deze beheren het budget en zorgen dat er geen wachtlijsten ontstaan. b) Gemeente beheert het budget, waarbij deze de kennis van het veld erkent en benut. Stelling 10: De gemeente schaft leerlingenv ervoer af en maakt er een algemene voorziening van. Voordelen versus nadelen Voordelen * vermoedelijk (veel) lagere kosten * financieel voordelig voor Gemeente Brielle * beoordelen naar draagkracht * ouders meer keuzemogelijkheden * eigen verantwoordelijkheid stimuleren * kijken naar eigen mogelijkheden * leerlingen komen meer in de samenleving te staan (zelf oplossingen zoeken) Nadelen * eigen bijdrage stelt ouders voor dilemma (financieel nadeel accepteren of belang van kind lager stellen) * onderwijs in de knel (leerplicht) * de draagkracht * alternatief voor ouders aanwezig? * bureaucratische rompslomp * leerlingen kunnen dit niet zelf regelen
9
Oplossing / aanbevelingen Per gezin beoordelen wat nodig is. - geen standaarden - in eerste instantie verantwoordelijkheid voor vervoer bij het gezin. Hierna betrekken van netwerken - risico’s inzichtelijk maken - oog hebben voor afstemming school / ouders - algemene vervoersvoorziening met eigen bijdrage (financiële beoordeling)
10
Werkgroep 5 (Algemene voorzieningen). Stelling 1: Iedereen die een voorziening nodig heeft, betaalt mee om de sociale infrastructuur betaalbaar te houden door het betalen van een inkomensafhankelijke bijdrage. Dilemma's: (incl. Mate van belangrijkheid) o Niet iedereen kan mee betalen: (2) o Minder mensen gaan gebruik maken, wat leidt tot verzwaring van de problematiek. Drempel om hulp te vragen wordt groter. (10) o Bijdrage maximaliseren om onredelijk hoge druk op inkomen te voorkomen o Tweedeling in samenleving dreigt: mensen die wel en geen gebruik maken (4) o Wie bepaalt wat ? o Eigen bijdrage kan ook in natura (niet wederkerigheid noemen, alleen al omdat dat begrip negatieve connotaties oproept) (1) o Zorgmijders leiden tot hogere kosten. o Ongewenste stapeling van eigen bijdragen, al dan niet binnen gezin. (5) Oplossingen inzake het probleem: minder mensen gaan gebruik maken, wat leidt tot verzwaring van de problematiek. Drempel om hulp te vragen wordt groter. . Goede voorlichting . In beeld hebben welke zorgvraag leidt tot ernstige problematiek . Nabellen na paar maanden . Geen eigen bijdrage . Kosten laten zien aan mensen, ook al hoeven ze geen eigen bijdrage te betalen (bewust wording) . Strenge selectie . Mensen aanspreken op eigen mogelijkheden, b.v. hoog inkomen of vermogen . Per huishouden bekijken. Onder 18 jaar geen eigen bijdrage. . Gezinsgeneralist inzetten als neutrale persoon . Eerst de omstandigheden goed in beeld krijgen . Beperkte groep hoeft geen eigen bijdrage te betalen . Er is al kloof. Wordt groter. . Je tuigt bureaucratie op om dilemma's te vermijden . Mensen naar goede plek verwijzen Voorkeursoplossingen van de deelnemers (top 4) • Goede voorlichting • Strenge voorselectie • Bijdragen per gezin • Nabellen Stelling 2 Alle inkooprelaties en gemeenten worden verplicht om Wajongers in vaste dienst te nemen. Dilemma's (incl. Mate van belangrijkheid) . Vaste ? dienst (1)
11
. Wie betaalt risico's ? Ziekte, verzuim, ongemotiveerdheid. Hoge uitval . Selectie maken op kans op slagen, m.n. gemotiveerdheid!! (1) . Verplichting ? Financiering in relatie tot productiviteit (4) . Inkooprelaties en gemeenten staan voor bezuinigingen. Dan Wajongers in dienst nemen ? . Gemeente intervenieert dan in ondernemerschap van zorgaanbieders . Verdringing op de arbeidsmarkt Oplossingen rond stelling: . Coaching, begeleiding, training, vakbekwaamheid. Lange termijn oplossing . Subsidiëring . Selectie . Werkgevers aanspreken op maatschappelijke verantwoordelijkheid . (Opmerking dat sommige scholen al Wajong uitkering aanvragen voor leerlingen die bijna klaar zijn)
12
Plenaire deel Interview: Groep Mantelzorg Grens tussen professioneel en vrijwillig Verplichten ? Wat doe je terug ? Gemeente voorbeeldfunctie geven Welzijn en sport krijgen subsidies. Vragen om wat terug te doen voor de samenleving. Zuidwester: sommige ouders doen mantelzorg, anderen zeggen: daar krijg je toch geld voor ? Cultuuromslag nodig. Kost tijd. Interview: Groep vervoer en toeleiding Vervoer: gezin is verantwoordelijk. Nagaan wat echt nodig is. Interview: Groep overige voorzieningen Verplichtende karakter roept weerstand op. Aan de andere kant: het gaat niet vanzelf. Veel kennis bij professionals, maak er gebruik van bij 4d's. Bedenk goed, dat elke regel geld kost. Interview: Groep dienstverlening Wijkteam, onafhankelijk, rol wijk!! rol wijkteam oplossingen verzinnen. Interview: tweede groep dienstverlening Kosten bij algemene voorzieningen, ook kwaliteit, signalering. Oplossingen ligt in samenhang. Goedkoop is uiteindelijk duurkoop.
13
