STaZ Conferentie: DE ONMISBARE KRACHT Ontvangst met verse koffie en royaal, in alle hoeken: Schalen met croissants, muffins, boter- en gevulde koeken Een informatiemarkt: Snoepjes en pennen in diepe schalen Los van de inhoud viel op dit congres weer véél te halen! In deze zwarte doos met jaren zeventig gordijn Tien minuten over tijd: De toespraak van Mevrouw Merlijn In zwierig glitterrokje betrad zij blijmoedig het plankier En op vitale toon sprak zij: “Nou, hartelijk welkom hier!” Wat stoeien met de muis, Merlijn zei: “Iemand gaat het doen” Bart Blanken snelde toe en hup: De beamer deed het toen! Wat de STAZ allemaal deed, en zelfs op Europees niveau Zonder u stond het radarwerk stil! Dat bleek maar zo! De arbeidsmarkt was rustig, hoorden wij toen van Elise Maar gekwalificeerde arbeidskrachten hadden wij niet voor het kiezen Een afwisselend programma meldde Elise tot de klas We zouden als vanzelf vergeten dat Kingma afwezig was Het evaluatieformulier was voor de STAZ zéér van belang Dus: Of u dat wou invullen, dat duurde echt niet lang Bart Blanken kwam naar voren, God wat oogde hij vitaal! Over zijn roots en zijn doucheritueel begon hij zijn verhaal Wie en wàt, vroeg hij zich af, was “de onmisbare kracht?” De achtergrond van IZZ werd toen in kaart gebracht Wanneer u Bart soms kwijtraakte dan mocht u reageren En de IZZ-leus “bekte lekker” stond Bart zelfverzekerd te beweren Bart wilde uniek zijn, sprak ie ontspannen tot de zaal En gezonde, inzetbare werknemers, die waren cruciaal Dus allemaal een griepprik, daardoor liep het verzuim terug En was het nou éérst zoet, dan zuur? Bart corrigeerde vlug De performance van de instelling: Blauwe bollen op het doek Naar de relatie tussen imago en tevredenheid ging Bart met ons op zoek Voorafgaand aan gezondheidsmanagement had je gezondheidsbeleid Energie, ook ná het werk, daarover wilde Bart wat kwijt
Veranderbaarheid, collectieve ambitie formuleren Het bundelen van krachten en intern draagvlak creëren Alcohol en obesitas, wat moest daaraan gedaan? En welke betekenis geven wij daar zoal aan? Toen volgden de ambities in een onleesbaar model Maar één ding wist ik zeker: Goed bedoeld waren ze wel De ambities moesten “overdraagbaar zijn in een helder document” Over agressie op de werkvloer maakte Bart toen iets bekend Een voorbeeld van een ziekenhuis met een fruitabonnement “Kost 270 miljoen!” zei Bart, “en wel tot op de cent!” En dat was nog tot dáár aan toe, maar verder was het stom: Want, hoe goed bedoeld ook, het verzuim werd er niet minder om! Er volgde interventies: Waarom ging je investeren? “Het gaat om kennis delen!” wilde Bart toen concluderen Interventies die echt hielpen, daarnaar zocht men bij IZZ Een vraag toen uit de zaal: “Kan de presentatie op schijf gezet?” “De presentaties zijn Volkskrantproof!” zei Bart, en mijn achterbuurman zei: “Die ziekteverzuimers, daar zijn veel mantelzorgers bij.” “Dat klopt” zei Bart, “en die moeten wij voldoende faciliteren” Tina Engel vroeg naar “interventies die werken”, kon Bart dat beter illustreren? Bart die sprak ruimhartig: “Wij gaan kennis met u delen” Toen was Claudia in ons midden, tot genoegen van heel velen Ze ging éérst in ’t donker staan en begon zonder microfoon Wij mochten haar “gebruiken”, zo sprak zij op luide toon “Ik maak u medeplichtig”, meldde zij toen aan de klas “Zodat u later niet kunt zeggen dat dit een klotelezing was!” Hoe beschermde Claudia vrouwen in hun kwetsbaarheid? “Nou, niet!” zei Claudia, “want ik heb niks met weerbaarheid” “Als je een hypotheek kunt afsluiten en met iemand kunt trouwen Dan ben je weerbaar en capabel, zowel mannen als vrouwen!” En mensen konden extra dingen doen, deed Claudia een boekje open Zoals haar een microfoon omhangen, of haar poppetjes laten lopen! Vitale en weerbare medewerkers, hoe voelden zij zich goed? Zij-instromers met leaseauto’s: Die zetten veel kwaad bloed De grondslagen van werkgeluk maakte Claudia toen bekend Ik miste in haar lijstje tòch het fruitabonnement
Longverpleegkundige, longverpleegkundige of longverpleegkundige zijn? Dat was niet echt een perspectief voor de loopbaan op lange termijn Elk trainingsprogramma zakt na vier maanden weg, en dat is pèt Als het niet voldoende in de organisatie is ingebed. “De medewerkers zijn de marketing” hoorden wij van Zuiderwijk En managers die maakte zij toen met de grond gelijk Kleine teams in wijken die zichzelf regisseren Iedereen wil daar werken, dat bleek enorm te inspireren De casus “Happy Nurse” daar wilde Claudia van leren Geluk was nooit de belangrijks drijfveer! stond zij hier toen te beweren Geld, dat was het sluitstuk en het makkelijkst om te zeggen Dan kon je ’t daarbij laten, hoefde je niks meer uit te leggen! De zorgCAO was maoïstisch, hoorden wij Flexibiliteit, scholing en een leaseauto: en alle mensen waren blij! Arrangementen binnen CAO’s , toen sprak een anesthesist “Een ziekenhuis moet zo niet willen concurreren” sprak Claudia beslist Het CMG-profiel: Dat waren Delftse jochies in blauw pak Met een asociale, glimmende, geleasede grote bak! Claudia zei: “Alles moet passen bij je identiteit Een Linda-achtig jaarverslag. Elise riep: “Denk aan de tijd” “In een stadsziekenhuis”, zei Claudia, “daar wil je meer allochtonen En in het Gooi een afspiegeling van de mensen die daar wonen” En we waren te bescheiden: Was de branche wel zo vitaal? Alles was gelinkt aan de identiteit, besloot ze haar verhaal Het Florencenightingalesyndroom, dat zat ons in de weg Een koel hoofd en een warm hart, en goed OR-overleg Je moest je nek uitsteken en je moest je onderscheiden En dat je dan kritiek krijgt, tsja, dat is niet te vermijden! Wat doe je bij een jubileum? Wat raakt mensen, wat geeft kleur? Een innovatiefonds of een gebakje eten bij de directeur? Een brandende vraag van Bil: “Een wereld zonder CAO?” Als ie paste was ie prachtig, maar zònder kon Claudia zó! Claudia liet vijf glossy’s voor ons achter in de hal “Geniet er lekker van en anders: Spuw gerust uw gal” Toen snel naar de workshops: Waar schoof ik als eerste aan? Werkdruk, bij Ingrid, zo besloot ik heel spontaan
Er was meteen al werkdruk, door Ingrid werd haastig gepraat Er stond veel op het programma en we startten een kwartier te laat! We gingen hier een spel doen, het “objectieve werkdrukspel” Ook Ingrid had een boekje, geen glossy, inhoudelijk was het wel Een “discussiespel met een stukje bewustwording”, hoorden wij En de bal werd rondgespeeld, maar scoren was er steeds niet bij De link werkdruk/werkplezier, en laat je niet frustreren En alle lagen van de organisatie moesten zich committeren Het spel stimuleert werknemers zich te bemoeien met hun werk Ik moet zeggen dat ik dat ook héél erg bij Eelco merk! Hij is enorm betrokken, vooral sinds ik hem heb verwend Met een pak, een leaseauto èn een fruitabonnement “Werkt het spel of leidt het tot frustraties?” vroeg een man Ingrid stond te springen: Kon zij de werkdruk nog wel an? Speelden we plenair, in groepjes, en wat konden we winnen? Ik vertrok, onder grote werkdruk, toen het spel zou gaan beginnen “Vitaliteit door eigen leiderschap” bij Theo van der Bijl Aangeleerd optimisme, zelfsturing nieuwe stijl Was optimisme genetisch bepaald? Of was ’t een opvoedkundig verhaal? “Hebben alle optimisten hetzelfde sterrenbeeld?” vroeg een dame uit de zaal Een praktijkvoorbeeld van van der Bijl over meeuwenoverlast Leaseauto’s werden ondergescheten, vuilniszakken opengekrast Na twee jaar klagen tegen de gemeente vond Theo het wel mooi: Hij kocht een bezem, trok zelf ten strijde, tegen alle teringzooi Zijn buren saboteerden hem en gooiden ’s avonds laat Om Theo te sarren, extra vuilnis op de straat! Maar Theo zette dóór, hij veegde voort en triomfeerde Zodat hij, met zijn schone straat, zijn eigen leiderschap demonstreerde! Als je vijf miljoen zou winnen, koos je dan ander werk? De ene wel, de ander niet, dat wisselde heel sterk Wanneer lopen straten dood? Theo zei: “Als je ’t zelf bepaalt” “En deel eens complimenten uit, en de hele werkvloer straalt!” Toen hoog tijd voor de lunch, om half één waren we present Bij Orpheus hadden ze, zo te zien, ook een fruitabonnement Sap, sandwiches, pizza’s, wat we niet allemaal krégen! Theo at niet mee, die stond de stoep hier schoon te vegen
Na de lunch éérst naar de workshop: “Balans werk en privé” Rob en Edwin namen ons onder de “interventieparaplu” mee De twee Twenten werkten samen, en dat werkte wonderwel Ik vroeg mij stiekem af: Zijn zij privé soms ook een stel? We moesten op een wit papier een zwarte lijn gaan trekken Dat deden we geconcentreerd, de tongen hingen uit de bekken Eén iemand aapte Gaudi na, en het was moeilijk te begrenzen En verder was wel duidelijk: Zoveel stijlen, zoveel mensen De curve van het leven hoeft geen rechte lijn te zijn En hoe pak je nou dingen aan? En cirkels tekenen voelde fijn! Een creatief therapeute had dit vier jaar gestudeerd En riep toen, héél ontwapenend: “Doe ik het nòg verkeerd!” Ik schoof een deurtje verder: “Ethiek op de werkvloer” Het maken van een stappenplan bleek hier nog een hele toer Ethische reflexie: Wat was het goede om te doen? “Je moet je openstellen voor een ander” zei Daniëlle toen Toen ging het over Socrates en dapperheid en moed En dat dat niet hetzelfde was, al was ’t allebei goed Een casus van een uitbehandelde, oudere patiënt Stuur je die naar huis als je oprecht betrokken bent? Onvoldoende mantelzorg, de patiënt óók nog dement Frieda zoog de casus uit haar duim! Zo maakte zij bekend De partner wou meneer wel thuis, kinderen vinden dat ’t niet kan Waar is Socrates als je ‘m nodig hebt? Mijn God, wat doe je dan? Na de soundcheck vond ik nog een halfuurtje tijd Voor de workshop “Levensfasebewust personeelsbeleid” Rechtvaardigheid! Daarvoor pleitte hartstochtelijk Marjet En zij báálde van hoe door Claudia de CAO was weggezet Máár: Zakelijk zijn met een warm hart, daarin had Claudia gelijk En verschillen waren geen splijtzwam, maar verschillen maakten je rijk Mannen, vrouwen, jong en oud, ouwe dames, knappe knullen: Het zou het móóiste zijn als die elkaar aan konden vullen! 65-plussers die aan het werk willen blijven? Geven die problemen of moeten we niet overdrijven? Hoe moet je die verzekeren? Pleuni had geen idee En als die mensen ziek worden? Wat doe je er dan mee?
Ook jongeren, die moesten “uit de ruif mee kunnen eten” “Nou, die ruif is groot genoeg!” Liet Marjet ons rustig weten Meer centen en meer vrijheid, dat was overal aan de orde Het duurt niet lang voordat we allemaal ZZP’ers zijn geworden! Terug naar de plenaire zaal voor Elises slotaccoord Ze hoopte dat het nspirerend, vitaal èn gezellig was, zo werd van haar gehoord Ze zei voor goeie ideeën en goeie raad open te staan En drink nog lekker een drankje! En ze kondigde ons aan Ik heb nog een verzoekje, doet u mij een groot plezier: Deel complimenten uit op uw evaluatieformulier! En schrijf er ook iets aardigs bij over Eelco en over mij Want alle sprekers worden genoemd, alleen wij twéé staan er niet bij! Volgens mij hebben wij hetzelfde sterrenbeeld, allemaal! En dit gedicht is Volkskrantproof, en u krijgt het digitaal Ik heb het leukste werk van iedereen, dat had u al gemerkt: Ik krijg elke dag een bloemetje als ik lekker heb gewerkt! We doen nog twee coupletjes en dat is misschien wel balen Maar Eelco die heeft werkdruk en ik moet een griepprik halen En Theo moet gaan vegen, er ligt weer meeuwenpoep voor z’n deur En Claudia is al weg, gebak eten met haar directeur! Het was een lange dag en toch oogt u nog heel vitaal U lijkt me heel gelukkig in uw werk, allemaal Toch maar een staatslot kopen wij kopen er maandelijks twee En we zaten hier gezellig, en we zaten hier oké! Dominique Engers, Apeldoorn, 11 november 2008