Statusvan Baltische Mantelmeeuw in Nederland W (Ted) Hoogendoorn & Peter van Scheepen
s t a t u sv a n B a l t i s c h eM a n t e l m e e u w L a r u s Í\e lJ fus6Li5 (hierna fuscus) in Nederland is o n d u i d e l i j k .( T o tv o o r k o r t w e r d e n d e t a x a f u s c u s en graellsii beschouwd als ondersoorten van ' k l e i n e m a n t e l m e e L l ws' e n s u l a t o , m a a r w o r d e n nu beschouwd als twee soorten; graellsii en íntermediuszijn samengevoegd;cf Sangsteret al 1998). ln de Aviiauna van Neder/and(Kist et al 1 9 7 0 ) i s o v e r d i t t a x o n v e r m e l d : ' D o o r t r e k k e ri n z e e r k l e i n a a n t a l l a n g sd e k u s t e n m o g e l i j k ew i n tergast.Van deze subspeciesbestaan uit Nederl a n d g e e n b e w i j s e x e m p l a r e nw; e l z i j n d a a r e n t e g e n e n k e l e r i n g m e l d i n g e ng e p u b l i c e e r d .l 'n d e Atlas van cle Neclerlandsevogels (SOVON 1987) wordt betreffende het voorkomen van íuscus volstaan met cle opmerking 'worden slechts zelder-r b i j o n s g e z i e n ' .V a n c l e n B e r g & B o s m a n( 1 9 9 6 ) vermelden fuscus als beoordeeltaxon in de statuscategoriezeer zeldzaam (1-5 gevallen). Van U z e n d o o r ne t a l ( . 1 9 9 6 )n a n r e n h e t t a x o n o p i n een tabel van beoordeelsoortenen -ondersoorten waarvan gevallen van voor 1980 niet werden h e r z i e n .Z i j g a v e n n i e t a a n o Í h e r z i e n i n gi n e e n l a t e r s t a d i u m a l s n o g z o r - rp l a a t s v i n d e n .O m c l a t voor de overgrote meerderheid van de in de bewuste tabel vernrelde taxa het voorkomen in N e d e r l a n da a n S e e ne n k e l et w i j f e l o n c l e r h e v i gi s , kan hierdoor de indruk postvattendat het voork o m e n v a n f u s c u s i n N e d e r l a n d v a s t s t a a tH . oew e l i n c l e h i e r b o v e n g e n o e m d e p u b l i c a t í e sd e s t a t u sv a n f u s c u so p v e r s c h i l l e n d em a n i e r e n t o t u i t i n g k o m t , i s t o c h h e t b e e l d g e v e s t i g dd a t p l a a t s i n g v a n d i t t a x o n o p d e N e d e r l a n d s ea v i f a u n i s t i s c h e l i j s t g e r e c h t v a a r c j i gi sd . I n d i t a r t i k e lw o r d t d o o r m i d d e l v a n e e n f e i t e n a n a l y s eg e p o o g d v a s t t e s t e l l e no Í f u s c u sa l d a n n i e t t e r e c h t o p d e N e d e r l a n d s ea v i f a u n i s t i s c h e l i j s t i s g e p l a a t s t I. n d e e e r s t ep l a a t si s e r h e t s i r n pele íeit dat door de Commissie Dwaalgasten N e d e r l a n d s eA v i f a u n a ( C D N A ) t o t e n m e ï 1 9 9 7 geen veldwaarnemingenof vondsten van fuscus zijn aanvaard (Jan van der Laan pers meded). R e c h t v a a r d i g i n gv o o r p l a a t s i n g o p d e N e d e r landse lijst zou dus ontleend moeten zijn aan r i n g m e l d i n g e n .T o t d u s v e r r e z i j n e c h t e r g e e n r i n g m e l c l i n g e vn a n a l s n e s t j o n gv a n ' k l e i n e m a n 6
t e l m e e u w ' g e r e g i s t r e e r dveo g e l sd i e i n h e t b r o e d gebied van fuscus zijn geringd door de CDNA beoordeeld. l n v e r b a n d m e t d e b e o o g d ea n a l y s ev o l g t h i e r a l l e r e e r set e n b e k n o p t o v e r z i c h tv a n d e v e r s p r e i cling van fuscus.Het broedgebiedstrekt zich r-rit van de oostelijke kustgebiedenvan Zweclen en ( m o g e l i j k ) d e D e e n s e O o s t z e e - e i l a n d e nB o r n h o l m e n C h r i s t i a n s vo i a F i n l a n de n h e t n o o r d e n - in de v a n E s t l a n dt o t i n N o o r d w e s t - R u s l a n d r e g i o L e n i n g r a de n i n d e a u t o n o m e r e p u b l i e k K a r e l i êt o t h e t z u i d e n v a n d e W i t t e Z e e . D e p o p u l a t i e s ' k l e i n e m a n t e l m e e u w e n 'v a n M i d d e n e n N o o r d - N o o r w e g e nt e n n o o r d e n v a n T r o n d heim, Sor-Trsndelag,behoren ook tot fu-scus.De n a . j a a r s t r evki n d t h o o f d z a k e l i j ki n z u i d o o s t e l i j k e r i c h t i n g p l a a t s e n d e b e l a n g r i j k s t eo v e r w i n t e ringsgebieden l i g g e nr o n d d e R o d e Z e e e n i n h e t b i n n e n l a n dv a n O o s t - A f r i k a( B a r t h 1 9 7 5 , C l u t z v o n B l o t z h e i n r& B a u e r 1 9 8 2 , C r a m p & S i m n r o n s 1 9 8 3 , K i l p i & S a u r o l a1 9 8 4 , R o v 1 9 8 6 , B e v a n g e r & T h i n g s t a d1 9 9 0 , f u d i n & F i r s o v a1 9 9 0 , F i l c h a g o v e t a l 19 9 2 ) . D i v e r s ea u t e u r sh e b b e n i n e n i g e r l e iv o r m e e n overzicht samengesteld van de Nederlanclse t e r u g m e l d i n g e nv a n i n h e t b u i t e n l a n d g , e r i n g d e fuscus en cleze terugmeldingenal cJan niet b e c o m m e n t a r i e e r dV. o o u s ( 1 9 6 3 ) v e r m e l d d e i n een tabel enkele gegevensomtrent de tot dan uit d e l i t e r a t u u rb e k e n d ed r i e g e v a l l e ne n s p r a k z i j n t w i j f e l u i t o f h e t w e l o m í u s c u sg i n g . D i t i n d e eerste plaats in verband met het risico van o n j u i s t e d e t e r m i n a t i ed o o r d e r i n g e r s v a n d e rrestjongen in genrengde kolor-riesmet Zilvermeeuw L argentatus. Bovendien waren deze v o g e l st e n t i j d e v a n d e n t e l d i n g m i n d e r d a n e e n j a a r o L r de n d a a r o m a l l e e nd o o r e x p e r t st e o n d e r scheiden van Zilvermeeuwen. Zijn twijfel werd verder gevoed door cle onrstandigheid dat de v o g e l s i n d e c e n r b e re n j a r i u a r i w a r e n t e r u g g e meld, terwijl naar zijn mening verwacht zou k u n n e n w o r d e n d a t z e d a n i n Z u i d w e s t - A z i ëo f Noordoost-of Centraal-Afrikazouden verbliiven. l n d e r d a a dw o r d t d o o r e e n e r v a r e n F i n s e r i n g e r van /uscusen Zilvermeeuw beaamd dat uit ringm e l d i n g e nv a n a d r , r l t e v o g e l sb l i j k t d a t s o m m i g e I D u t c h B i r c l i n g2 0 : 6 - 1 0 , 1 9 9 8 )
Statusvan BaltischeMantelmeeuw in Nederland nestjongenbij het ringen verkeerd zijn gedeterm i n e e r d , o o k d o o r h e m z e l f ( R i s t o J u v a s t ep e r s meded). Over het onderscheidtusseneerstejaars fuscus en Zilvermeeuw is weliswaar veel gepubliceerd (onder anderen Crant 1986, Hario 1986, Nikander 1996) maar het blijft een lastig p r o b l e e m .D e H e e r ( 1 9 3 1 ) d e e d g e e n e x p l i c i e t e u i t s p r a a ko v e r d e a a n v a a r d b a a r h e i d van de viif t o t e n m e t 1 9 7 8 u i t d e l i t e r a t u u re n u i t g e g e v e n s v a n d e N e d e r l a n d s e R i n g c e n t r a l e( V o g e l t r e k station) te Heteren, Celderland, bekend geword e n r i n g m e l d i n g e n .H i j v o l s t o n d m e t t e v e r m e l den dat de betreffendevogels als nestjongwaren geringd in Zuidwest-Finland en ZuidoostZ w e d e n . D e s t r e k k i n gv a n z i . i n b e s c h o u w i n gi s zodanig dat niet blijkt dat het voorkomen van fuscus in Nederland aan twijfel onderhevig is. C l u t z v o n B l o t z h e i m & B a u e r( 1 9 8 2 )g e v e n e e n o p s o m m i n g v a n d e v i n d d a t a e n - p l a a t s e nv a n deze vijf ringmeldingen. Cranrp & Sinrmons (1983) noemen alleen een 'uitzonderlijke' N e d e r l a n d s er i n g m e l d i n g u i t a u g u s t u s ,d a a r m e e i m p l i c i e t d e a n d e r e r i n g m e l d i n g e ne e n s t a t u s toekennend volgens een te verwachten patroon. Speek & Speek (1984) tekenen de ringplaatsen v a n d e v i e r t o e n b i j d e N e d e r l a n d s eR i n g c e n t r a l e b e k e n d e r i n g m e l d i n g e no p e e n k a a r t i n , z o n d e r verder commentaar.Ceen van deze auteursheeft g e m e l d d e o r i g i n e l er i n g e r s -e n v i n d e r s d o c u m e n tatie te hebben geraadpleegd. Aangezien, zoals terecht door Voous (1963) o n d e r k e n d ,b i j h e t r i n g - e n t e r u g m e l d i n g s p r o c e s net zo goed fouten kunnen worden gemaakt als b i j d e d e t e r m i n a t i ei n h e t v e l d , i s h e t v a n b e l a n g om te onderzoeken of dit taxon terecht in overt;:l*" van de Nederlandseavifauna is opgeno-
Materiaal en methode A n a l y s e v a n h e t d o o r d e N e d e r l a n d s eR i n g centrale verstrekte gegevensbestandbetreffende N e d e r l a n d s er i n g m e l d i n g e nv a n ' k l e i n e m a n t e l meeuwen' wijst uit dat vilf gevallenbetrekking h e b b e n o p v o g e l s d i e a l s n e s t j o n g e nv a n ' k l e i n e mantelmeeuw'zi)n geregistreerden in het broedgebied van fuscus zíjn geringd. Dit betreft vier F i n s ev o g e l se n é é n Z w e e d s e .D a a r n a a s it s u i t d e literatuur nog een ouder soortgelijk Zweeds g e v a l b e k e n d v a n e e n N e d e r l a n d s er i n g m e l d i n g flàgerskióld1931, 1937). De twee Zweedse ringp l a a t s e nl i g g e n o p e i l a n d e n i n d e O o s t z e e .A l l e andere in dit gegevensbestand opgenomen Z w e e d s e r i n g p l a a t s e nl i g g e n i r r h e t n o o r d e l i i k e d e e l v a n h e t w e s t e l i j k ek u s t g e b i e dv, e r b u i t e n h e t broedgebied van fuscus. Evenzo de Noorse
vogels, waarvan de meest noordelijke c 200 km t e n z u i d w e s t e nv a n T r o n d h e i m i s g e r i n g d . H e t gegevensbestand bevat geen gevallen uit Estland of RuslandV . a n d e F i n s ee n Z w e e d s er i n g c e n t r a les ontvingen wij de complete documentatie betreffendede tot en met februari 1992 bij hen geregistreerde'kleine m a n t e l m e e u w e nd' i e a l s nestjong in het broedgebied van fuscus zijn g e r i n g d e n u i t N e d e r l a n d z i j n t e r u g g e m e l d .D i t b r a c h t e e n v i j f d e r i n g m e l d i n gv a n e e n F i n sg e v a l a a n h e t l i c h t . D e F i n s e r i n g p l a a t s e nl i g g e n o p eilanden in de Finse Colf, de Oostzee en de B o t n i s c h eC o l f . B e i d e r i n g c e n t r a l e sm e l d e n d e m o g e l i j k h e i dd a t , v o o r z o v e r d a t n i e t u i t d e r i n gersdocumentatieblijkt, in de betreffendekolonies zowel fuscus als Zilvermeeuw hebben gebroed. De Deenseringcentraleverstrektegegevens betreffendede tot en met oktober 1997 bij e a n t e l m e e u w e nd' i e h e n g e r e g i s t r e e r d e ' k l e i nm i n D e n e m a r k e no f d e F a e r ó e ra l s n e s t j o n gz i j n g e r i n g de n u i t N e d e r l a n dz i j n t e r u g g e m e l dC . een v a n d e z e v o g e l s i s a f k o m s t i gu i t d e p o p u l a t i e s v a n B o r n h o l m e n C h r i s t i a n s od, i e v o l g e n s S a l o monsen (1963), Dybbro (1978),Moller (1978), C l u t z v o n B l o t z h e i m & B a u e r ( 1 9 8 2 ) ,C r a m p & Simmons(1983)en de tot op heden heersende opvattingen in Denemarken (Klaus Malling Olsen in litt) toÍ fuscus behoren. 20 van de uit N e d e r l a n dt e r u g g e m e l d ev o g e l s z i j n g e r i n g d o p h e t K a t t e g a t - e i l a nA d n h o l t , w a a r v o l g e n sM o l l e r (1978) in 1973 9"/" van de populatie 'kleine mantelmeeuwen'tot íuscus behoort, zonder dat d u i d e l i j k w o r d t w a a r o p d i t i s g e b a s e e r dD . aarent e g e n c o n c l u d e e r d eB a r t h ( 1 9 6 6 , 1 9 7 5 ) n a u i t v o e r i g b i o m e t r i s c ho n d e r z o e k d a t a l l e D e e n s e populatiesÍot' intermedius'behoren. Navraag bij d e E s t l a n d s eN , o o r s e e n R u s s i s c h er i n g c e n t r a l e s leverdegeen verdere ringmeldingenop. In tabel 1 zijn gegevensomtrent deze zeven v e r m e e n d er i n g m e l d i n g e nv a n f u s c u s i n N e d e r l a n dv e r m e l d . Discussie In geen van de zeven gevallen blijkt uit de beschikbare gegevensdat de betreffendevogel b e w a a r d i s g e b l e v e n .B i j d e g e v a l l e n 2 e n 6 i s door het ontbreken van de ringen geen enkele c o n t r o l e d o o r d e F i n s e r i n g c e n t r a J em o g e l i j k geweest,zodat deze alleen al om die reden moet e n a f v a l l e n . O m d a t d a a r n a a s ti n v e r b a n d m e t het sympatrischevoorkomen van fuscus,Zilvermeeuw en Stormmeeuw L canus in zowel de Finse als de Oost-Zweedse kustgebieden (SOF 1 9 7 8 , H y y t i à e t a l 1 9 8 3 ) n i e t o n o m s r o t e l i i kv a s t staat dat de geringde vogels fuscus waren, zou
SÍatus van Baltische Mantelmeeuw
in Nederland
T A B E L1 V e r m e e n d e B a l t i s c h eM a n t e l m e e u w e n l a r u s i u s c u s ( h i e r n a i u s c u s )g e r i n g d a l s n e s t j o n g i n F i n l a n d e n Z w e d e n w a a r v a n t o t e n m e t t - e b r u a r1i 9 9 7 r i n g e nz i j n t e r u g g e m e l di n N e d e r l a n d/ A l l e g e d B a l t i c C u l l s L a r u sf u s c u s ( h e r e a f t e rf u s c u s )r i n g e d a s n e s t l i n g si n F i n l a n d a n d S w e d e n o f w h i c h r i n g r e c o v e r i e sh a v e b e e n r e p o r t e d f r o m t h e N e t h e r l a n d su p t o a n d i n c l u d i n gF e b r u a r y1 9 9 7 # r i n g c e n t r a l e /r í n g p l a a t s r i n g n u m m e r c o ó r d i n a t e nI
ringdatunrl vinddatr-rml virrdplaats
1 Stockholm 12672D
F a l h o í m ,C o t l a n d Zweden 57:55N1B57O
l jul1930
2 Helsinki H5578
E k e n à sU , usimaa Finland 5 9 : 5 O N2 3 ] 5 O 2
2 6 j u n 1 9 3 6 3 d e c 19 3 6
Stockholm B 3 8 55
B l i d ó , S t o c k h o l m e iul 1941 Zweden .lB:56C) 59:35N
, o o r d - H o l l a n d l à g e r s k i ó l d( 1 9 3 1 ) 2 8 d e c 1 9 3 0 W a t e r g a n gN
21 jan 1942
S c hi l d w o l d e ,C r o n i n g e n
V à l i k a n g a s& H y t ó n e n( 1 9 3 8 - 3 9 )
B r e s k e n sZ, e e l a n d
ter-rKate & Taapken
Briele,Zuid-Holland3
S t é n( 1 9 6 9 )
4 Helsinki H67638
P a r g a sT , L r r k u - P o r i 2 3 j u n 1 9 6 6 a u g 19 6 7 Fi nl a n d 6 0 ; 0 B N2 2 : 1 5 O 2
5 Helsirrki c87741
Nagu, Turku-Pori Finland 60:03N 22:O5O
27 jun 1970 1O apr 1976 Akkrum,Friesland3
P o r v o o ,U u s i m a a Fi nl a n d 6 0 : 1 1 N2 5 : 4 7 O
1Ojul 1e73
d e c 19 9 2
Muiden,Noord-Holland
3 jul 1976
mei 1978
AmelanclF , rieslancl
Helsinki Hr0101 44
7 Helsirrki N y k a r l e b y ,V a a s a H T 0 3 5 3 . 1 6 F i nl a n d 6 3 : 2 3 N2 2 : 1 5 0
literatuur
(.tess)
Clutz von Blotzh e i m & B a u e r( 1 9 8 2 )
# . 1 r i n g e r m e l d t t e r p l a a t s ei u s c u s -e n S t o r n r m e e u wI c a n u s - r r e s t j o n g etne h e b b e r rg e r i n g d ;d o o r v i n d e r g e m e l d a l s 'Kao- of mantelnreeuw' # 2 r i n g e r m e l d t i n l o k a l e a r c h i p e l f u s c u s e n Z i l v e r m e e u w L à r g e n t a t u s - n e s t j o n g et en h e b b e n g e r i n g c le n i s n i e t z e k e r o f d e t e r m i n a t i ea l s Z i l v e r m e e u w v a n e n k e l e t e r p l a a t s ec l o o r h e n r g e r i n g d en e s t j o n g e nc o r r e c t i s ; b i j F i n s e r i n g c e n t r a l ei s g e e n b r i e f v a n v i n d e r a a n w e z i g ;n i e t b e k e n coJ í r i n g i s i n g e s t u u r d # 3 r i n g e r m e l d t t e r p l a a t s ea l l e e n d r i e / u . s c u s - n e s t j o n g e t en h e b b e n g e r i n g d ;d o o r v i n d e r g e m e l d a l s ' z e e m e e u w ' # 4 r i n g , e rm e l d t i n l o k a l e a r c h i p e l f u s c u . se- n Z i l v e r n r e e u w - n e s t j o n g etne h e b b e n g e r i n g d ; F i n s er i n g c e n t r a l em e l c l t d a t r i n g e r í o u t e n h e e f t g , e n r a a kbt i j d e t e r m i n a t i ev a n f u s c u s -e n Z i l v e r m e e u w - n e s t j o n g e rvr ;o g e l i s g e v o n d e n i n f u i k ; d o o r v i n c l e rg e m e l d a l s ' v e r m o e d e l i j k ee e n d e n s o o r l 'A n a s # 5 r i n g , e rm e l d t t e r p l a a t s e f u s c u s -e r r S t o r m m e e u w - n e s t j o n g e tne h e b b e n g e r i n g d ; d o o r v i n d e r i s v o g e l , d i e w a s ' a a n g e v r e t e nc J o o rr o o f w i l d ' , g e m e l d ' v e r m o e d e l i j kK o k n r e e u w 'I - r i d i b u n d u s als # 6 r i n g e r m e l d t t e r p l a a t s e a l l e e n l 5 / i r . s c u s - n e s t j o n g ,teenh e b b e n g e r i n g d ; r i n g i s n i e t i n g e s t u u r dn a a r F i n s e o f N e d e r l a n d s er i n g c e n t r a l e ; v o g ei sl g e s c h o t e ne n n i e t d o o r m e l c l e ra l s e n i g es o o r tg e m e l d ;F i n s er i n g c e n t r a l es u g Í l e r e e r td a t v o g e l B r i l d u i k e r B u c e p h a l ac l a n g u l a i s g e w e e s tm e t r i n g u i t H X - s e r í e( n i e t H T - s e r i e ) # 7 r i n g e r m e l d t i n l o k a l e a r c h i p e l f u s c u s -e n Z i l v e r m e e u w - n e s t j o n f l e tne h e b b e n g e r i n g d ; d o o r v i n d e r g e m e l d a l s 'zeemeeuw g , e Í l e v e no s v e r e e n k o m s t i go p g a v e v a n F i n s ee n Z w e e d s e r i n g c e n t r a r l e sd;i v e r s e * " O u O , , . " " r d e g e g e v e n sw i j k e n h i e r v a na í o v e r e e n k o m s t i gv e r m e l d e I i t e r a t u ur v i n d p l a a t s e no n d e r l i n gv, e r w i s s e l di n C l u t z v o n B l o t z h e i m& B a u e r( 1 9 8 2 )
Status van Baltische Mantelmeeuw
in Nederland
u i t d e v i n d e r s d o c u m e n t a t im e oeten blijken of er a a n v a a r d b a r eg e v a l l e nz i ) n . I n g e e n e n k e l g e v a l is een beschrijvingvan de gevonden vogel voorh a n d e n , n o c h i s d e j u i s t e s o o r t n a a mg e n o e m d . Dientengevolgekan worden vastgestelddat geen v a n d e z e v e n g e v a l l e nv o o r a a n v a a r d i n gi n a a n m e r k i n g k o m t . D e t a x o n o m i s c h es t a t u sv a n d e populatie 'kleine mantelmeeuwen' van het D e e n s e e i l a n d A n h o l t i s o n d u i d e l i j k .D a a r o m kunnen ook de aldaar geringdevogels die uit N e d e r l a n dz i j n t e r u g g e m e l dn i e t a l s f u s c u sw o r den aanvaard. Aangezien verder geen aanvaarde gevallen b e k e n d z i j n , k o m e n w i j t o t d e c o n c l u s i ed a t f u s cus tot en met 1997 ïen onrechte op de Nederl a n d s ea v i f a u n i s t i s c h Iei j s t s t o n d . Het is op dit moment niet mogelijkde status van fuscusin Nederland te vergelijkenmet die in d e o n s o m r i n g e n d e l a n d e n ,o m d a t d e p r o b l e m a t i e k a l d a a r i n b e l a n g r i j k em a t e i d e n t i e ki s a a n d i e i n N e d e r l a n d . M o m e n t e e l w o r d e n a n a l y s e su i t gevoerd omtrent de status van fuscus in Duitsland en Croot-Brittannië(Buckingham 1998; P e t eC o m b r i d g ei n l i t t , A x e l M L l l l e ri n l i t t ) .
t h e D u t c h a v i f a u n a l l i s t ( v a n l J z e n d o o r ne t a l 1 9 9 6 ) , a r e s u m m a r i z e d .T h r o u g h t h e s e ,t h e i m p r e s s i o nw a s c r e a t e d t h a t f u s c u sh a s b e e n p l a c e d o n t h e D u t c h l i s t o n t h e b a s i s o f r i n g r e c o v e r i e s .U p t o a n d i n c l u d i n g 1 9 9 7 , t h e r e a r e n o a c c e p t e df i e l d r e c o r d sa n d n o a u t h e n t i c a t e d s p e c i m e n s .l t t u r n e d o u t t h a t n o b o d y a p p e a r e d t o h a v e c o n s u l t e dt h e o r i g i n a l r i n g i n g a n d r e c o v e r yd o c u m e n t a t i o na n d t h a t t h e p r e s e n c eo f f u s c u so n t h e D u t c h list may not be justified. A n a l y s i so f d a t a s u p p l i e db y t h e D u t c h , F i n n i s ha n d Swedish ringing offices and the literatureprovided a total of seven ring recoveries of alleged fuscus in the Netherlands (table 1). Five of these were ringed in coastal Finland and two in coastal eastern Sweden. T h e r e w e r e n o D u t c h r i n g r e c o v e r i e so f D a n i s h ( f r o m t h e i s l a n d sB o r n h o l ma n d C h r i s t i a n s oi n t h e B a l t i cS e a ) , E s t o n i a n ,N o r w e g i a n ( n o r t h o f T r o n d h e i m ) o r R u s s i a n fuscus. From the analysis, it appeared that none of the r e c o v e r e d b i r d s h a d b e e n p r e s e r v e d .B e c a u s e o f t h e r i s k o f i n c o r r e c t i d e n t i f i c a t i o nb y r i n g e r s o f c h i c k s i n m i x e d c o l o n i e s o Í f u s c u sa n d H e r r i n g C u l l t a r g e n t a t u s - fuscus and Herring Cull being sympatric in these a r e a s - a n d m i s i d e n t i f i c a t i o n sb y f i n d e r s o f r i n g e d b i r d s , p a r t i c u l a r l yi m m a t u r e s ,t h e r i n g r e c o v e r i e sh a d t o b e a s s e s s e dc a r e f u l l y p r i o r t o a c c e p t a n c e a s v a l i d records. However, the original documentation of the r e c o v e r i e sn e i t h e r i n c l u d e d a d e s c r i p t i o n o f t h e b i r d s Dankzegging n o r i n a n y c a s e t h e p r o p e r s p e c i e sn a m e . I n t w o c a s e s , Wij danken Jarmo Ruoho en Bengt-OlovStolt any control was impossible because the rings were v o o r h e t b e s c h i k b a a rs t e l l e n v a n g e d e t a i l l e e r d e l a c k i n g a t t h e F i n n i s h r i n g i n g o f f i c e . O n e o f t h e s e p e r tained to an adult bird (table1, record 6). The other gegevens uit de archieven van de Finse en a d u l t w a s r e p o r t e d a s a ' p o s s i b l e B l a c k - h e a d e dC u l l ' Zweedse ringcentralesen voor de door hen vers t r e k t e a d d i t i o n e l e i n f o r m a t i e . E v a K a s t e p ó l d , L r i d i b u n d u s( t a b l e 1 , r e c o r d 5 ) . W e c o n c l u d e t h a t n o n e o f t h e r i n g r e c o v e r i e sm e t l r i n a K h a r i t o n o v a ,K l a u s M a l l i n g O l s e n , K j e l d t h e s t a n d a r d sf o r a c c e p t a n c ea s a v a l i d r e c o r d a n d t h a t Pedersenen Olav Runde verstrektengegevensuit t h e p r e s e n c eo í f u s c u s o n t h e D u t c h l i s t u p t o a n d D e n e m a r k e n , E s t l a n d ,N o o r w e g e n e n R u s l a n d . i n c l u d i n g1 9 9 7 í s , i n d e e d ,n o t j u s t i f i e d . Risto Juvasteverschafte inzicht in de gang van F o r t h e t i m e b e i n g ,i t w i l l n o t b e p o s s i b l et o c o m p a r e zaken met betrekking tot het ringen van grote t h e s t a t u so Í f u s c u s i n t h e N e t h e r l a n d sw i t h t h a t i n t h e m e e u w e n i n F i n l a n d . C e r r i t S p e e k e n R i n s e n e i g h b o u r i n gc o u n t r i e s w , h e r e t h e p r o b l e m sa r e s i m i l a r Wassenaarverstrekten gegevens uit het archief t o t h o s e i n t h e N e t h e r l a n d s .A t p r e s e n t ,a n a l y s e so f t h e v a n d e N e d e r l a n d s eR i n g c e n t r a l ed, e e l s v i a J a n s t a t u so f f u s c u s i n B r i t a i n a n d C e r m a n y a r e b e i n g c a r v a n d e r L a a n ( C D N A ) e n A r n o u d v a n d e n B e r g . r i e d o u t ( B u c k i n g h a m1 9 9 8 ; P e t e C o m b r i d g e i n l i t t , A x e l M r l l l e ri n l i t t ) .
Laatstgenoemdetoonde zich zeer betrokken bij het onderwerp 'fuscus' en wij zeggen hem dank v o o r z i j n i n i t i a t i e f ,s t i m u l a n se n a d v i e z e n .
Verwijzingen
B a r t h ,E K 1 9 6 6 . M a n t l e c o l o u r a s a t a x o n o m i cf e a t u r e in Larus arg,entatusand Larus fuscus. Nytt Mag Zool Summary 13:56-82. Srnrusor BRrrcCurr rNrHr NrrHrnrnNos The statusof Barth, E K 1975. Taxonomy of Larus argentatus and Baltic Cull Larus fuscus (hereafterfuscus) in the L a r u sf u s c u si n n o r t h - w e s t e r nE u r o o e .O r n i s S c a n d 6 : Netherlands haslong beenunclear.(Untilrecently, the 49-63. taxafuscusandgraellsiiwere consideredsubspecies of v a n d e n B e r g ,A B & B o s m a n , C A W Í 9 9 6 . L i l s t v a n LesserBlack-backed Cull sensulato but they are now N e d e r l a n d s ev o g e l s .V i j f d e e d i t i e . S a n t p o o r t - Z u i d . consideredseparatespecies;intermediushas been B e v a n g e r ,K & T h i n g s t a d ,P C 1 9 9 0 . D e c r e a s ei n s o m e lumpedwiïh graellsii; cf Sangster et al 1998).Accounts C e n t r a l N o r w e g i a n p o p u l a t i o n so í t h e n o r t h e r n s u b as presented in the latesteditionof the Dutchavifaunal s p e c i e so f t h e L e s s e rB l a c k - b a c k e dC u l l ( L a r u sf u s c u s l i s t ( K i s te t a l 1 9 7 0 )a n d s u b s e q u e ncto m p r e h e n s i v e f u s c u s )a n d i t s p o s s i b l e c a u s e s . F a u n a n o r v S e r C , p u b l i c a t i o n sd e a l i n g w i t h s p e c i e sa n d s u b s p e c i e s C i n c l u s1 3 : 1 9 - 3 2 . .1998. occurring i n t h e N e t h e r l a n disn,c l u d i n g therevision of B u c k i n g h a m ,D L V a r i a t i o na n d o c c u r r e n c eo f
Status van Baltische Mantelmeeuw
ín Nederland
i n t e r n t e d i u s L e s s e rB l a c k - b a c k e dC u l l s i n s o u t h e r n E n g l a n dB . r B i r d s9 1 : 6 0 - 6 2 . ) 983.The birds C r a m p , S & S i m m o n s ,K E L ( r e d a c t i e 1 o f t h e W e s t e r n P a l e a r c t i c3 . O x f o r d . D y b b r o , f 1 9 7 8 . O v e r s i g to v e r D a n m a r k sf u g l e 1 9 7 8 . Kopenhagen. Filchagov, A V, Bianki, V V Cherenkov A E & Semashko, V Y 1992. lRelations between Lesser B l a c k - b a c k e dC u l l , L a r u s f u s c u s a n d W e s t - S i l t e r i a n C u f l , l . h e u g , l i n i ,i n t h e c o n t a c t z o n e . l Z o o l Z h 7 1 ( 10 ) : 14 B - 1 5 2 .i l n R u s s i s c h . l Clutz von Blotzheim, U N & Bauer, K M 1982. H a n d b u c h d e r V ó g e l M i t t e l e u r o p a sB / 1 .W i e s b a d e n . C r a n t , P J 1 9 8 6 . C r " r l l s :a g u i d e t o i d e n t i f i c a t i o n . T w e e d ee d i t i e . C a l t o n . H a r i o , M 1 9 8 6 . l t à m e r e nl o k k i l i n n u t .H e l s i n k i . c l e H e e r , P 1 9 8 1 . O v e r s t a t u s v a n B a l t i s c h eK l e i n e M a n t e l m e e u wi n N e d e r l a n d .D u t c h B i r d i n g3 : 5 5 . H y y t i á , K , K e l l o m à k i ,E & K o í s t i n e n J, 1 9 8 3 . S u o m e n I i n t u a t l . r sH. e l s i n k r . '1996. v a n l J z e n d o o r n ,E J , v a n c l e r L a a n , J & C D N A H e r z i e n i n g N e d e r l a n c l s ea v i f a u n i s t i s c h el i i s t 1 8 0 0 1 9 7 9 : t w e e d ef a s e .D u t c h B i r d i n g 1 8 : 1 5 7 - 2 0 2 . r ó r a n d eN a t u r h i s t o r i s J à g e r s k i ó l dL, A 1 9 3 1 . B e r à t t e l s e k a m u s e e t sz o o l o g i s k aa v d e l n i n g ,á, r 1 9 3 0 . l n : J á g e r s k i ó l d , L A ( r e d a c t i e ) ,C ó t e b o r g s M u s e u m s A r s t r y c k -15-40. 1 9 3 1 , C ó t e b o r g ,p p L A 1 9 3 7 . O n r n o r d i s k as i l l n r á s a r s( L a r u s lágerskióld, f u s c u sL . ) f l y t t n i n g .A c t a S o c F a u n a F l o r a F e n n 6 0 : 19 0 - 2 0 8 . J r - r d i nK, A & F i r s o v a ,L V 1 9 9 0 . L a r u s i u s c u s , H e r i n g s m ó w e . I n : l l ' i c h e v ,V D & F l i n t ,V E ( r e d a c t i e )H, a n d bcrch der Vógel der Sowjetunion 6ll, Wittenberg L u t h e r s t a d tp,p 10 5 - 111 . t e n K a t e , C C B & T a a p k e n ,J 1 9 5 5 . T e r u g , v o n d s t evna n
i n h e t b r - r i t e n l a n dg e r i n g d e v o g e l s , 2 7 . L i m o s a 2 8 : 30-44. K i Í p i , M & S a u r o l a ,P 1 9 8 4 . M i g r a t i o n a n d w i n t e r i n g s t r a t e g , i e so f j u v e n i l e a n d a c l u l t L a r u s m a r i n u s , L . a r 7 e n t u f u sa n d l . f u s c u s Í r o m F i n l a n d . O r n i s F e n n 6 1: 1 - 8 . Kist, J, Tekke, M I & Voous, K H (redactie) 1970. A v i í a u n av a n N e d e r l a n d .T w e e d ed r u k . L e i d e n . Moller, A P 1978. Mágernes Larinaeyngleudbredelse, bestandsstorrelse og -endringer i Danmark, med sLrpplerende o p l y s n i n g e ro m f o r h o l c l e n ei d e t o v r i g e E u r o p a .D a n s k O r n i t o l F o r e nT i d s s k r7 2 : 1 5 - 3 9 . N i k a n d e rP , I 1 9 9 6 . N u o r e ti s o tl o k i t .A l u l a 2 ( . 1 )B; - 1 5 . R o v , N 1 9 8 6 . B e s t a n d s f o r h o lht o s s i l d e n r á k eL a r u s f u s cu-s i Norge med hovedvekt pà L. i. fuscus. Vár F u g l e f a u n9a: 7 9 - 8 4 . Safomonsen, F 1963. Systematisk oversigt over N o r d e n sf u g l e . K o p e n h a g e n . S a n g s t e rC , , H a z e v o e t ,C J , v a n d e n B e r g ,A B & R o s e l a a r , C S 1 9 9 8 . D u t c h a v i f a u n a l l i s t : s p e c i e sc o n c e p t s ,t a x o n o m i c i n s t a b i l i t y ,a n d t a x o n o m i c c h a n g e s i n 1 9 9 8 .D u t c h B i r d i n g2 O : 2 2 - 3 2 . S O F 1 9 7 8 . S v e r i g e sÍ á g l a r .S t o c k h o l n r . SOVON 1987. Atlas van de Nederlandse Vogels. Arnhem. S p e e k , B J & S p e e k , C 1 9 8 4 . T h í e m e ' sv o g e í t r e k a t l a s . Zutphen. S t é r - r| , 1 9 6 9 . D i e V o g e l b e r i n g u n gi n F i n n l a n di m J a h r e 1 9 6 7 . M e m S o c F a u n aF l o r aF e n n 4 5 : 6 3 - 1 5 4 . V à l i k a n g a s ,| & H y t ó n e n , O 1 9 3 8 - 1 9 3 9 . D i e V o g e l b e r i n g r , r n gi n F i n n l a n d í m J a h r e 1 9 3 6 . M e m S o c F a r r n aF l o r aI ' e n n | 4 : 7 O - 1 0 7. V o o L r sK, H 1 9 6 3 . C e o g r a p h i cv a r i a t i o no Í L a r u sf u s c u s i n n o r t l r w e s t e rE n urooeA . r d e a5 1 : 1 6 - 2 4 .
W (Ted)Hoogencloorn,Notengaard 32, 3941 LW Doorn, Nederland Peter van Scheepen,Karolingersweg96, 3962 AK Wiik bij Duurstede, Nederland ( petervanscheepe n @wxs.n I)
N A S C H R I F TD e i n d i t a r t i k e l b e s c h r e v e nr i n g n r e l d i r r g e n e n d e a r g u m e n t a t i eos m d e z e n i e t a l s a a n v a a r d b a atre l r e s c h o u w e nz i j n v o o r g e l e g cal a n d e C D N A , t e n e i n d e e e n f o r m e l e u i t s p r a a kt e k r i j g e n o v e r d e s t a t u sv a n d e z e 'gevallen'. I n h e t e e r s t v o l g e n d eC D N A - j a a r v e r s l a gz u l l e n d e r e s u l t a t e nv a n d e z e ( h e r - ) b e o o r d e l i n go f f i c i e e l w o r c l e n g e p u b l i c e e r d .S i n d s e n i g e j a r e n g e n i e t f u s c u s e e n t o e Í l e n o m e n b e l a n g s t e l l i n gv a n v o g e l a a r se n z i j n e n k e l e v e l d w a a r n e m i n g e na a n c l e C D N A v o o r g e l e g d . Z e e r o n l a n g s i s é é n v a n d e z e w a a r n e n t i n g e nd o o r d e CDNA aanvaard,wa:rrdoor de soort een rechtmatige p l a a t so p d e N e d e r l a n d s ea v i f a u n i s t i s c h el i i s t h e e f t v e r k r e g , e n ;h e t b e t r o Í e e n a d u l t e v o g e l d i e o p 1 B o k t o b e r 1992 door Rik Winters werd gefotograíeerd op S c l - r i e r m o n r r i k o o gF,r i e s l a n d( M a x B e r l i j n p e r s m e d e d ) . ) OOCENDOORN W ( T E DH . QP E T E V RA N S C H E E P E N
10
E P I L ( ) C U ET h e r i r r g r e c o v e r i e sd e s c r i b e d i n t h i s a r t i c l e a n d t h e a r g u m e n t st o c o n s i d e r t h e s e r e p o r t s a s u n a c c e p t a b l e h a v e b e e n s u b m i t t e c lt o t h e D u t c h r a r i t i e s committee (CDNA), in order to get a formal decision o n t h e s t a t r - rosÍ t h e s e r e p o r t s .I n t h e f o r t h c o m i n g a n n L t a l r e p o r t o í t h e C D N A , t l r e r e s u l t so f t h i s ' r e v i s i o n ' ,w i l l b e p u b l i s h e d .S i n c e s e v e r a ly e a r s ,b i r d e r s h a v e i n c r e a s i n g l y p a i d a t t e n t i o nt o / u s c u sa n d s o m e f í e l d o b s e r v a t i o n s h a v e b e e n s r - r b m i t t etdo i h e C D N A . V e r y r e c e n t l y , o n e o f t h e s e h a s b e e n a c c e p t e d ,g i v i n g t h e s p e c i e sa l e g i t i m a t ep l a c e o n t h e D u t c h a v i f a u n a l l i s t . l t c o n c e r n e d a n a d u l t p h o t o g r a p l r e do n S c l r i e r n r o n n i k o o gF, r i e s , land, on 1B October 1992 (Max Berlijn pers comm). ) OOCENDOORN W ( T E DH & P E T EV RA N S C H E E P E N
