Stappenplan Energie Sparen
Energie-infotoer Dirk Van Laer Voorjaar 2013
Programma Stappenplan Energiesparen voor woningen 1. 2. 3. 4.
22/02/2013
Inleiding : waarom? Hoe beginnen?: Trias energetica! De praktijk in drie stappen Premies en terugverdientijd
[email protected]
2
Waarom zuinig met energie???
Energieprijzen worden onbetaalbaar CO2 uitstoot verminderen Fossiele brandstoffen zijn eindig Verplichting bij nieuwbouw Energierenovatieprogramma 2020
22/02/2013
[email protected]
3
Welke situatie?
Elke situatie verschilt Uit werken? Samenstelling gezin?
Compactheid van een woning is belangrijk
Vrijstaande woning Half open woning Rijwoning Appartement
22/02/2013
[email protected]
4
Hoe energie besparen?
Gedragsverandering Gebruik van het Trias Energetica model bij toepassing van Rationeel Energiegebruik
Rationeel Energie Gebruik (REG)
Hoe beginnen? Trias Energetica! Stap 1 : Beperk het energiegebruik Stap 2 : Gebruik duurzame bronnen Stap 3 : Fossiele brandstoffen efficiënt gebruiken
22/02/2013
[email protected]
7
I. Energieverbruik verminderen Verwarming van een niet geïsoleerde woning = 70% van het energieverbruik!
Andere 8% Keuken 8%
Warm water 16% Verwarming 68%
22/02/2013
[email protected]
8
Beperken van warmteverliezen + meer comfort! 33% 13% kieren+
22%
22% ramen/deuren
10%
Hoe warmteverliezen beperken?
Kleine ingrepen Radiatorfolie, isolatie
van leidingen,…
Isoleren van dak, muren, vloeren, ramen Maak uw woning luchtdicht(er) Koudebruggen vermijden Maak uw woning winddicht(er)
Warmteverliezen beperken : Isoleren!
Correct isoleren is een kunst! Voldoende dik Geen kieren of spleten Aansluiten met
muurisolatie Dampscherm of luchtscherm plaatsen
Warmteverliezen beperken :luchtdicht!
schouw
Ontbreken van een luchtscherm bij een lamellenplafond Ventilatie van de keuken en de badkamer
Lichtspotjes
Voegen rond het venster
Spleten rond het zolderluik Voegen rond binnenmuren
Penetratie van leidingen
Voegen rond rolluikkasten
Voegen tussen muur en plafond Voegen tussen muur en vloer
Aansluiting muur/dak
Spleten rond de deur
Stopcontact
Aansluiting metselwerk/s chrijnwerk
Warmteverliezen beperken : luchtdicht!
Warmteverliezen beperken : winddicht!
Schrijnwerk Moet goed afsluiten… Voeg met buitenmuur
Dak Winddicht onderdak Aansluiting met muren
Dakvensters Aansluiting met onderdak
Muren
Warmteverliezen beperken : koudebrugvrij!
Koudebrug = verbinding tussen binnen en buiten Volle steen Enkel glas Balken Oude aluminium raamprofielen Ongeïsoleerde binnenmuur Vloer op grond
Kier in isolatie!
II. Gebruik duurzame bronnen
Hernieuwbare energiebronnen : Zon, wind, water, hout Kies een groenestroom energieleverancier
22/02/2013
[email protected]
16
III. Efficiënt gebruik fossiele brandstoffen
Condensatieketel Warmtepomp Vloerverwarming = lagere keteltemperatuur Beperken van leidinglengtes verwarmingsysteem
22/02/2013
[email protected]
17
De Praktijk…
Vrijstaande woning bouwjaar 1985 Dakisolatie 6 cm glaswol Onderdak cementvezelplaat Isolatie spouwmuur 4 cm Schrijnwerk hout Glas = dubbel Kruipruimte met
ongeïsoleerde vloer Bovenverdieping = zolder
De Praktijk… EPC van de woning
EPC (=verplicht bij verkoop of verhuur) Geeft een inschatting van de
energiezuinigheid (verwarming + SWW) op jaarbasis Vermeldt detail van het energieverlies Vermeldt impact op het milieu Geeft een beschrijving van het gebouw en de installatie Geeft aanbevelingen ter verbetering van isolatie, installatie, sanitair warm water en koeling
De Praktijk…Stap 1 Kleine ingrepen
Plaats radiatorfolie Afdichten van kieren bij ramen en deuren Isoleer distributieleidingen in onverwarmde ruimten Plaats thermostatische radiatorkranen Plaats een programmeerbare kamerthermostaat ….
De Praktijk…Stap 1 1 Isoleer Het Dak
Extra isolatie 17 cm isofloc : 6 + 17 = 23 cm Premie + belastingaftrek
Juiste uitvoering= belangrijk!
22/02/2013
Voldoende dik? Winddicht buiten? Luchtdicht binnen? Koudebruggen?
[email protected]
21
De Praktijk…Stap 1 1 Isoleer Het Dak
Resultaat dakisolatie: Minder warmteverlies Minder stookkosten Meer comfort in de zomer
(minder warmte-doorslag van de zon) Betere geluiddemping Snelle terugverdientijd door premies Beter EPC! van 478 naar 419kW/m2
De Praktijk…Stap 1 2 De ramen en deuren
Voldoende winddicht? Thermisch onderbroken raamwerk/deur? Vervang enkel of dubbelglas door HR+ glas
De Praktijk…Stap 1 2 De ramen en deuren
Resultaat HR+ glas: Helft minder warmteverlies
dan gewoon dubbel glas. = Minder stookkosten Beter comfort in de winter (minder koudestraling) Bij vervanging van enkel glas : geen condens, en 5x betere isolatiewaarde! Premie 15 of 12€/m2 EPC van 419 naar 408 kW/m2
De Praktijk…Stap 1 3 Isoleer De Muren
Spouwmuur opvullen met isolatie Vrij eenvoudig uitvoerbaar Niet bij opstijgend vocht!
Volle muur langs buiten isoleren Geen koudebruggen meer! Hoge kosten…
Volle muur langs binnen isoleren Enkel toepasbaar na grondige studie en met de
juiste vakmensen!
De Praktijk… Compact verbouwen
Verbouwing: extra slaapkamers en bureel Gebruik maken van de
extra geïsoleerde zolderruimte Geen verwarming nodig! Zorg voor voldoende verluchting. Verbetering compactheid = verbetering EPC! Let wel : verbruik blijft gelijk.
De Praktijk…Stap 1 4 Isoleer de vloer
Kelder Gemakkelijk isolatie aan te brengen
Kruipruimte Moeilijk bereikbaar!
PUR isolatie (gespoten) Vaste platen aan de onderzijde aanbrengen
Volle grond Enkel toepasbaar bij grondige renovatie!
De Praktijk…Stap 1 4 Isoleer de vloer
Isoleren van de kruipruimte met 6 cm PUR geeft voor het EPC een
verbetering van 289 naar 217 kW/m2!!! Premies! ++Comfortgevoel Terugverdientijd?
De Praktijk…Stap 1 4 Isoleer de vloer
Resultaat vloerisolatie: Minder warmteverlies Vloerverwarming wordt mogelijk= lagere
keteltemperatuur! Aangenaam comfort Premie netwerkbeheerder 6 €/m2
De Praktijk…Stap 1 5 Verluchtingsysteem
Plaats een verluchtingsysteem met warmterecuperatie (enkel bij luchtdichte woning)
De Praktijk…Stap 2 Eenvoudige ingreep
Doe de V-test VREG http://www.vreg.be/doe-de-v-test
Kies voor een energieleverancier met groene stroom
De Praktijk…Stap 2 De Zon
Passieve zonwarmte Ramen :oriëntatie naar zuiden met voldoende
zonwering in de zomer
Zonneboiler Fotovoltaïsche cellen (PV)
De Praktijk…Stap 2 De Zonneboiler!
Sanitair Warm Water (SWW) Voorverwarming SWW in de winterperiode Huidige interessante premies! Bijna gratis???
De Praktijk…Stap 2 De Zon : PV installatie Gratis elektriciteit min. 20 jaar! Groenestroomcertificaten Premie (gemeente?) Installatie is steeds goedkoper Garantievoorwaarden! Terugverdientijd blijft interessant
Resultaat EPC van 217 naar 201 kW/m2 bij installatie van 4000 kWpiek
De Praktijk…Stap 2 Hout
CO2 neutraal Pelletkachel Pelletketel Houtkachel met hoog rendement Zorg voor een goede verbranding : droog + voldoende zuurstof
De Praktijk…Stap 3 FB efficiënt gebruiken
Condensatieketel Warmtepomp Lagere keteltemperatuur Vloerverwarming
Muurverwarming
Beperken van leidingen Centrale plaats van de verwarmingsketel en boiler
Condensatieketel
Vervang uw oude verwarmingsketel door een condensatieketel Verbruik tot 30% lager
Praktijkvoorbeeld: verbetering EPC van
201kW/m2 naar 153kW/m2 Met buitenvoeler : 146kW/m2
Resultaat van deze aanpassingen EPC kengetal is minder dan een derde van de beginsituatie! Beginsituatie 478 kW/m2 x 164 m2= 78.411 kW Eindresultaat 146kW/m2 x 232 m2 = 33.872 kW Werkelijk energieverbruik voor verwarming en SWW is meer dan gehalveerd ! Gratis elektriciteit! (3500 kWh/jaar) Groenestroomcertificaten (230€/kWh 20jaar) (Voor installatie in 2013 nog maar 23€ !!! 10 jaar) Plaatsen zonneboiler is volgende aanbeveling!
Premies
Federaal Vlaams Netwerkbeheerder Gemeente/stad Provincie
Premies : informatie waar te vinden?
Energiesparen.be Premiezoeker.be Brochure VEA 1700 Kamp C Energieleverancier
Premie voor dak of zoldervloerisolatie ingreep premie Dak/zoldervloerisolatie fiscus
aannemer X
zelf
netwerkbeheerder X
voorwaarden Rd minstens 2.5
Rd minstens 3.5 x
x
Rd minstens 4 x
x
Rd minstens 4.5 x
22/02/2013
[email protected]
subsidie 30% uitgaven max. 2000 € (2930 € geïndexeerd) 6 €/m2 max 720 € 3 €/m2 max 360 € 7 €/m2 max 840 € 3,5 €/m2 max 420 € 8 €/m2 max 960 € 4 €/m2 max 480 €
41
Isolatiepremies Ingreep vloerisolatie
Premie Aannemer netwerkbeheerder x
Buitengevel/ buitenzijde Buitengevel / opvullen spouw
netwerkbeheerder x netwerkbeheerder x
vervangen van Vlaams gewest enkel/dubbelglas Vervangen van Vlaams gewest enkel glas
22/02/2013
Zelf
x x
[email protected]
Voorwaarden Rd minstens 1.2 Rd minstens 2 Spouw min 5cm + lambda 0.065 HR glas U = 0.8 HR glas U = 1.1
subsidie 6 €/m2 max 800 € 15 €/m2 max 2000 € 6 €/m2 max 800 € 15 €/m2 12 €/m2
42
Premies installaties Ingreep Plaatsen condensatieke tel zonneboiler
PV installatie
22/02/2013
Premie netwerkbehee rder
Aannemer x
Voorwaarden Sociaal tarief
Subsidie 800 €
netwerkbehee rder
x
Woning voor 1/1/2006 ESK label
550 €/m2 max 2750 € max 50% van de factuur 300 €
netwerkbehee rder
x
[email protected]
Nieuwbouw bouwaanvraag tot 31/12/2011 Tot 30/6/2012 230 € 20 jaar Tot 31/7/2012 Tot 31/12/2012
210 € 20 jaar 90 € 10 jaar
Vanaf 1/1/2013
93 € bij 4348 kWh (of 21.38 € /1000 kWh) 10 jaar??? Netvergoedin g 63€ /kWh
43
Energiesparen.be
Premies Winstberekening, terugverdientijd, enz. Informatie Adressen energiedeskundigen
Brochure VEA
Premies voor energiebesparing in Vlaanderen 2012 (is 2013 reeds beschikbaar?) Verkrijgbaar op de milieudienst /
duurzaamheidsambtenaar van je gemeente Download op http://www.energiesparen.be/
Kamp C
Infopunt Duurzaam Bouwen - Infoloket Persoonlijk advies door een adviseur duurzaam bouwen Vragen over: energie, verwarming, isolatie en ventilatie, voorkomen van koudebruggen,… Kortom: alle vragen in verband met je duurzaam bouwproject Elke woensdag en elke derde zaterdag van de maand GRATIS
Vragen?
Bedankt voor uw aandacht!