Stalen wandbekistingen in de woningbouw Het bepalen van de inzet en routing van stalen wandbekistingen in gestapelde woningbouw
Afstudeerrapport Stalen wandbekistingen in de gestapelde woningbouw Afstudeerrapport
J. van Beers
Technische Universiteit Eindhoven
Technische Universiteit Eindhoven Faculteit Bouwkunde Afstudeerrichting Uitvoeringstechniek Eindhoven, juni 2005
Stalen wandbekistingen in de woningbouw Het bepalen van de inzet en routing van stalen wandbekistingen in gestapelde woningbouw
Afstudeerrapport
J. van Beers s463061 Afstudeercommissie: ir. E.R. Poortman (voorzitter) ir. M.M.J. Vissers ir. H. Ouwerkerk
[TU/e] [TU/e] [VOBN]
afstudeerrapport
I
Technische Universiteit Eindhoven
Afstandsverklaring Dit rapport geeft het verslag weer van een eindstudie, die is gedaan voor het doctoraal examen bouwkundig ingenieur. Het rapport heeft daarbij mede gediend als toetssteen voor de beoordeling van de studieprestatie. In het rapport voorkomende conclusies, resultaten, becijferingen, e.d., kunnen verdergaand onderzoek vereisen alvorens voor extern gebruik geschikt te zijn. Ik beschouw dit rapport daarom als een intern rapport dat niet zonder mijn toestemming voor externe doeleinden mag worden gebruikt. Afstudeerrichting Uitvoeringstechniek Faculteit Bouwkunde Technische Universiteit Eindhoven
II
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Voorwoord Dit is het eindrapport waarmee ik mijn afstudeerproject afrond. Het afstudeerproject is het laatste studieonderdeel van de vijfjarige opleiding tot bouwkundig ingenieur aan de Technische Universiteit Eindhoven, faculteit Bouwkunde, afstudeerrichting Uitvoeringstechniek. Deze rapportage volgt op een periode van ruim een jaar, waarin ik onderzoek heb gedaan naar het gebruik van stalen wandbekistingen in het bouwsysteem wanden-breedplaat in gestapelde woningbouw in Nederland. Het resultaat hiervan is een stappenplan waarmee de werkvoorbereider de inzet en de routing van deze bekisting kan bepalen. Bij het stappenplan heb ik een handleiding geschreven om de bruikbaarheid ervan te vergroten. De informatie die ik heb verzameld is voornamelijk afkomstig van de leveranciers van stalen wandbekistingen; Konosch Nederland BV en Hendriks Stalen Bekistingtechniek BV. Tijdens het ontwerpproces van de handleiding heb ik veelvuldig contact gehad met bouwkundig hoofdaannemers zoals Dura Vermeer Groep NV, Koopmans Bouw BV, Kanters Bouwbedrijf Zuid BV en Korteweg Bouw BV. Via deze weg wil ik genoemde bedrijven bedanken voor de samenwerking en de openheid van zaken die zij hebben gegeven. Hierbij wil ik ook de gehele afstudeercommissie bedanken voor de begeleiding tijdens het afstudeerproces. Dit zijn de heren Poortman en Vissers van de TU/e en dat is de heer Ouwerkerk van de VOBN [Vereniging van Ondernemingen van Betonmortelfabrikanten in Nederland]. Als laatste wil ik een woord van dank richten aan de heer Snijders van de VSBG [Vereniging van Stalen Bekistingleveranciers voor Gietbouw] voor het ter beschikking stellen van zijn contacten in de bouwwereld.
Jeroen van Beers Eindhoven, juni 2005
afstudeerrapport
III
Technische Universiteit Eindhoven
IV
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Samenvatting Bij het gebruik van stalen wandbekistingen in het bouwsysteem wanden-breedplaat treedt stilstand op. Er is sprake van stilstand wanneer de bekisting op een werkbare dag niet ingezet wordt voor het bekisten van een betonwand. Er is onderscheid tussen de stilstand van sets wandbekisting en de stilstand van afzonderlijke bekistingschotten. Bij twee geanalyseerde bouwprojecten is het aandeel van de stilstand van sets bekisting, als onderdeel van de totale tijd dat de bekisting op de bouwplaats aanwezig is, ongeveer 40%. De stilstand van bekistingschotten bedraagt bij beide projecten ongeveer 10%. Stilstand van sets bekisting ontstaat wanneer de wandencyclus sneller verloopt dan de vloerencyclus. Het bouwtempo van de wanden ligt hoger dan het tempo van de vloeren, waardoor de wandencyclus niet continu door kan lopen naar de volgende bouwlaag. De onderliggende betonvloer is niet op tijd gereed. Stilstand van bekistingschotten ontstaat door variatie in lengte van betonwanden. Op sommige dagen is het niet noodzakelijk om een volledige set bekisting te gebruiken, omdat de te produceren betonwand korter is dan de set bekisting. In deze gevallen worden één of meerdere bekistingschotten losgekoppeld en wanneer deze niet inzetbaar zijn voor een andere betonwand, is er sprake van stilstand van de bekistingschotten. Het knelpunt zit in het proces waar het inzet- en routingschema door de bekistingleverancier wordt gemaakt. In dit schema ligt de inzet en de routing van de bekisting vast. De bekistingleverancier heeft niet als doel om stilstand van bekisting te voorkomen, maar om binnen de doorlooptijd van de betonwanden uit de bouwplanning te blijven. Daarnaast heeft de bekistingleverancier geen zicht op alle randvoorwaarden en invloedsfactoren die een rol spelen bij het bepalen van de inzet en de routing van de bekisting. Om stilstand van bekisting te voorkomen is het nodig om voor dit proces een stappenplan te ontwikkelen, waarbij het doel is dat er geen bekisting stilstaat. Met dit stappenplan kan de werkvoorbereider de inzet en de routing van de bekisting bepalen en vastleggen op een document dat bruikbaar is in de uitvoering. Gezien de hierboven beschreven problematiek is de volgende doelstelling geformuleerd voor het afstudeerproject: Het ontwikkelen van een stappenplan voor de werkvoorbereider waarmee hij de inzet en routing van de stalen wandbekisting kan bepalen zonder dat stilstand van bekisting optreedt. Het stappenplan moet bij toepassing op een bouwproject leiden tot een efficiënt bouwproces. Om dit te realiseren zijn de volgende twee eisen aan de output van het stappenplan gesteld: 1. De gemiddelde kraanbezetting in de bovenbouwfase ligt tussen 85% en 100%; 2. De doorlooptijd voor betonwanden is gelijk aan of sneller dan die uit de bouwplanning.
afstudeerrapport
V
Technische Universiteit Eindhoven
VI
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Het stappenplan is ontworpen op basis van het bouwproject Blok 9 te Breda en met behulp van deskundigen op het gebied van bekistingen. Het stappenplan is schematisch beschreven met SADT1. Het bestaat uit zes afzonderlijke stappen:
[1] Maak tekeningen langsdoorsnede en betonwanden; [2] Bereken de minimale en de maximale inzet van de bekisting; [3] Optimaliseer de bezetting van de bouwkraan; [4] Bepaal de verdeling van de inzet van de bekisting; [5] Bepaal de stortdag van de betonwanden; [6] Bepaal de routing van de bekisting.
In de eerste drie stappen bepaalt de werkvoorbereider de inzet van de bekisting en in de laatste drie stappen bepaalt hij de routing van de bekisting. In het stappenplan wordt, in tegenstelling tot de huidige situatie, de invloed van de bouwkraan en de vloerencyclus op de inzet en routing meegenomen. De werkvoorbereider maakt gebruik van drie documenten om informatie vast te leggen. Het resultaat van het stappenplan is een inzet- en routingschema voor de bekisting, waarin geen stilstand van bekisting optreedt. Het ontwerp van het stappenplan is getoetst op zowel inhoud als op bruikbaarheid. De toetsing van de inhoud van het stappenplan aan de doelstelling is uitgevoerd met behulp van een zogenaamde unittest. De unittest is een test die algemeen wordt toegepast in de software industrie. Met een unittest wordt het correct functioneren van een systeem onderzocht door de output te analyseren. De unittest is uitgevoerd bij de twee bouwprojecten The Wave en Parkstate. Uit deze test komen vier aspecten naar voren:
De stilstand van sets wandbekisting neemt af tot 0%, dit voldoet aan de doelstelling. De stilstand van bekistingschotten neemt met ongeveer 15% af, maar blijft dus bestaan. Dit voldoet niet aan de doelstelling. Het blijkt niet mogelijk te zijn om de stilstand van bekistingschotten tot 0% te reduceren, zolang er variatie is in de lengte van de betonwanden. De kraanbezetting ligt tussen 85% en 100%, dit voldoet aan de doelstelling. De doorlooptijd van de betonwanden neemt af met ongeveer 30%, dit voldoet aan de doelstelling.
De toetsing van de bruikbaarheid van het stappenplan is gedaan met behulp van een zogenaamde review. Hiertoe is een heterogene groep personen gevraagd om het stappenplan kritisch door te nemen en te voorzien van commentaar. Het commentaar is gegeven op de inhoud en de bruikbaarheid van het stappenplan. Uit de resultaten blijkt dat het stappenplan in de praktijk moeilijk zelfstandig te gebruiken is door de werkvoorbereider. Om de bruikbaarheid te vergroten is daarom een handleiding geschreven bij het stappenplan.
1
SADT: Structured Analysis and Design Technique, een systeemanalyse methode
afstudeerrapport
VII
Technische Universiteit Eindhoven
VIII
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Inhoudsopgave Voorwoord ............................................................................................................................. III Samenvatting ........................................................................................................................ V Inhoudsopgave .................................................................................................................... IX 1
Inleiding ...........................................................................................................................2
2
Gebruik van de stalen wandbekisting in de woningbouw ...........................................4
3
4
2.1
Het bouwsysteem wanden-breedplaat .......................................................................4
2.2
De stilstand van de stalen wandbekisting ..................................................................8
2.3
Oorzaken van stilstand van bekisting ....................................................................... 10
2.4
Knelpunt in het voorbereidingsproces ...................................................................... 12
2.5
Conclusie ................................................................................................................. 14
Plan van aanpak ............................................................................................................ 16 3.1
Doelstelling .............................................................................................................. 16
3.2
Afbakening ............................................................................................................... 18
3.3
Ontwikkelproces stappenplan .................................................................................. 20
Het bepalen van de inzet en de routing van de bekisting .......................................... 22 4.1
Bouwproject Blok 9 .................................................................................................. 22
4.2
Invloedsfactoren op inzet en routing van bekisting................................................... 26
4.2.1
Variantenmatrix................................................................................................. 26
4.2.2
De doorlooptijd.................................................................................................. 32
4.2.3
De vloerencyclus .............................................................................................. 32
4.2.4
De bouwkraan .................................................................................................. 38
4.2.5
De productiestroom .......................................................................................... 40
4.2.6
De betonwand .................................................................................................. 44
afstudeerrapport
IX
Technische Universiteit Eindhoven
X
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
4.3
4.3.1
Stap 1: voorbereiding ........................................................................................ 48
4.3.2
Stap 2: bepalen van de minimale en maximale kistinzet ................................... 52
4.3.3
Stap 3: optimaliseren van de kraanbezetting .................................................... 56
4.3.4
Stap 4: bepalen van de bouwstroom................................................................. 64
4.3.5
Stap 5: bepalen van de stortdagen ................................................................... 70
4.3.6
Stap 6: bepalen van de routing ......................................................................... 74
4.4 5
Stappenplan............................................................................................................. 46
Conclusie ................................................................................................................. 80
Toetsing van het stappenplan ..................................................................................... 82 5.1
Toetsing doelstelling ................................................................................................ 82
5.2
Toetsing bruikbaarheid ............................................................................................ 92
6
Handleiding bij het stappenplan .................................................................................. 94
7
Evaluatie ........................................................................................................................ 96 7.1
Stappenplan............................................................................................................. 96
7.2
Suggesties voor vervolgonderzoek .......................................................................... 98
Verklarende woordenlijst .................................................................................................. 100 Literatuurlijst ...................................................................................................................... 102 Bijlagen ............................................................................................................................... 104
afstudeerrapport
XI
Technische Universiteit Eindhoven
1
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
1
Inleiding Stalen wandbekistingen worden toegepast in de bouwmethode gietbouw. Gietbouw is het bouwen met van tevoren bereide betonmortel die op de bouwplaats in een bekisting gestort wordt2. Met gietbouw worden betonconstructies in de burgerlijke- en utiliteitsbouw en in de grondweg- en waterbouw uitgevoerd. De VOBN [Vereniging van Ondernemingen van Betonmortelfabrikanten in Nederland] is het kennis- en voorlichtingscentrum voor de gietbouwindustrie. Momenteel is de VOBN bezig met een onderzoek naar hulpmiddelen waarmee de inzet van productiemiddelen bij het gietbouwproces in de woningbouw geoptimaliseerd kan worden. Dit rapport behandelt de optimalisatie van het productiemiddel stalen wandbekisting door het voorkomen van stilstand van deze bekisting. Wanneer in dit rapport gesproken wordt over bekisting, wordt de stalen wandbekisting bedoeld. In dit rapport worden voor de begrippen inzet van de bekisting en routing van de bekisting de volgende definities gehanteerd: Inzet van de bekisting De inzet van de bekisting is de totale hoeveelheid bekisting in m² die op een bepaald bouwproject aanwezig is om de betonwanden van de bovenbouw te bekisten. Routing van de bekisting De routing van de bekisting geeft aan welke betonwand van de bovenbouw op welke dag met welke bekisting gestort wordt. In dit rapport staat een stappenplan waarmee de werkvoorbereider de inzet en de routing kan bepalen en kan vastleggen zodat het productiemiddel bekisting optimaal is ingezet. De inzet en de routing legt de werkvoorbereider vast in een plan. Het doel van dit rapport is het beschrijven en verantwoorden van het proces dat heeft geleid tot dit stappenplan. Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt een beeld geschetst van de problematiek door kwantificering van de stilstand van de bekisting en het benoemen van de oorzaken van stilstand. In hoofdstuk 3 is de doelstelling van het afstudeerproject beschreven. Het stappenplan zelf is te vinden in hoofdstuk 4. In hoofdstuk 5 staan de resultaten van de toetsing van het stappenplan. Bij het stappenplan is een handleiding geschreven voor de werkvoorbereider. De handleiding is een aparte uitgave bij dit rapport. In hoofdstuk 6 wordt ingegaan op de ontwikkeling van deze handleiding. Hoofdstuk 7 bevat een evaluatie en suggesties voor vervolgonderzoek. Achterin het rapport is een verklarende woordenlijst te vinden met definities van gebruikte begrippen. In het rapport is op de rechterpagina de lopende tekst weergegeven. De linkerpagina is gebruikt voor figuren en tabellen.
2
uit: Van Dale Groot Woordenboek, 1984
afstudeerrapport
2
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 2.1 De bewerkingen voor het maken van de bovenbouw, gesplitst in het maken van betonwanden en het maken van betonvloeren.
UITVOERINGSPROCES produceren van een bouwwerk 1
2
3
4
5
6
7
bouwplaats inrichten
onderbouw maken
bovenbouw maken
gevel maken
dak maken
inbouw maken
bouwplaats ontmantelen
3.1 onderbouw klaar
betonwanden maken
3.2
betonvloeren maken
3.1.1 maatvoeren betonwand
bovenbouw klaar
3.1.2 vlechten wapening 3.1.3
onderbouw klaar
bekisten betonwand 3.1.5 ontkisten betonwand
3.1.6
3.1.4 storten beton
ombouwen bekisting
betonwand klaar
3.2.1 maatvoeren betonvloer 3.2.2 betonwand klaar
plaatsen onderstempeling 3.2.7 ontkisten vloer
3.2.3
3.2.4 aanbrengen wapening en leidingwerk
leggen breedplaat 3.2.5 bekisten vloer
3
afstudeerrapport
3.2.6 storten vloer
bovenbouw klaar
Technische Universiteit Eindhoven
2
Gebruik van de stalen wandbekisting in de woningbouw In dit hoofdstuk is het gebruik van de stalen wandbekisting in de praktijk en de problematiek van stilstand van deze bekisting geanalyseerd. In paragraaf 2.1 is het bouwsysteem wandenbreedplaat beschreven. Paragraaf 2.2 geeft een cijfermatig overzicht van de stilstand van de bekisting bij twee bouwprojecten in Nederland, The Wave en Parkstate. In paragraaf 2.3 zijn de directe oorzaken van de stilstand bij deze projecten te vinden. Het knelpunt in de werkvoorbereiding is omschreven in paragraaf 2.4 en in paragraaf 2.5 is hieraan een conclusie verbonden.
2.1
Het bouwsysteem wanden-breedplaat In het bouwsysteem wanden-breedplaat worden de betonwanden gemaakt met een stalen wandbekisting en worden de betonvloeren gemaakt met een geprefabriceerde schil van beton waarop later een druklaag wordt gestort. Deze schil noemt men de breedplaatvloer3. De noodzakelijke leidingen en doorvoeren worden ingestort in de betonvloer en de betonwanden. Het bouwsysteem wordt toegepast in zowel de burgerlijke bouw als de utiliteitsbouw. Dit rapport beperkt zich tot de toepassing in de burgerlijke bouw ofwel de woningbouw. Het bouwsysteem vindt toepassing in de woningbouw vanaf drie verdiepingen. Dit is gestapelde woningbouw. De draagconstructie van de bouwprojecten die met het wanden-breedplaat systeem worden gerealiseerd bestaat dus uit betonwanden en betonvloeren. Op foto 2.2 is een voorbeeld van zo’n bouwproject in uitvoering te zien. Foto 2.2 Bouwproject uitgevoerd in het bouwsysteem wanden-breedplaat.
betonwanden
betonvloer
Uitvoeringsproces In figuur 2.1 zijn de bewerkingen te zien voor het maken van de betonwanden en de betonvloeren uit de bovenbouw met dit bouwsysteem.
3
Breedplaatvloer is een merknaam die algemeen ingeburgerd is. In de literatuur wordt ook de term
bekistingplaatvloer gebruikt. In dit rapport wordt de benaming breedplaatvloer gehanteerd.
afstudeerrapport
4
Technische Universiteit Eindhoven
Foto 2.3 De onderdelen van de stalen wandbekisting met functie. Hekwerk Functie: veiligheidsvoorziening. Demontabele stortgoot Functie: trechter waarin de betonspecie gestort wordt. Stortbordes met loopgaas Functie: werkruimte voor de stortploeg. Kopschot Functie: bekisting voor de zijkant van de betonwand.
sluitkist
Trap Functie: bereikbaarheid van het stortbordes. Centerpenjuk Functie: vastzetten van beide kistdelen in het midden van de wand. Steljuk Functie: aanpassen van hoogte en teloodstand van de bekisting.
Foto: project de Waalhaeve te Nijmegen
Doorcentering h.o.h. 1200 mm Functie: vastzetten beide kistdelen onderin de wand.
Figuur 2.4 Vooraanzicht van een set wandbekisting met de verdeling in drie bekistingschotten en acht bekistingdelen.
snelkoppeling 9600
1200 1200
5
bekistingset
6000 1200
1200
1200
2400 1200
1200
afstudeerrapport
1200
bekistingschotten 1200
bekistingdelen
Technische Universiteit Eindhoven
Wandencyclus De wandbekisting bestaat uit twee delen; de stelkist en de sluitkist. Beide delen vormen samen een ‘set’ bekisting. De bewerkingen voor het maken van de betonwanden volgen een cyclus: men ‘stelt’ de stelkist op de juiste positie door gebruik te maken van een maatvoering op de onderliggende betonvloer. De stelkist wordt in hoogte-, diepte-, en langsrichting gefixeerd. Met de stelkist als ondergrond wordt de wapening gevlochten en worden de installatievoorzieningen aangebracht. Als laatste ‘sluit’ men de bekisting door de sluitkist tegen de wapening te plaatsen en de centering aan te draaien. Nadat het beton in de bekisting is gestort en is uitgehard, wordt de bekisting weggenomen en is deze weer gereed voor gebruik. Vloerencyclus Ook de bewerkingen voor het maken van de betonvloeren volgen een cyclus: na het ontkisten van de wanden wordt de ondersteuningsconstructie, die bestaat uit schroefstempels en onderslagen, geplaatst. Hierop wordt de breedplaatvloer gelegd. Op de breedplaatvloer wordt de wapening gevlochten en worden de installaties aangebracht. Het bekisten van de vloeren bestaat uit het aanbrengen van een randbekisting en het aanbrengen van sparingen. Nadat de vloer is gestort en uitgehard, kan de randbekisting en de ondersteuningsconstructie weggenomen worden. Beide onderdelen zijn dan voor het volgende vloerveld inzetbaar. Stalen wandbekisting De stalen wandbekisting bestaat uit een aantal afzonderlijke onderdelen. Op foto 2.3 zijn de onderdelen van de bekisting met hun functies aangegeven. Het losstaande deel op de foto is de sluitkist. De bekisting is leverbaar in diverse lengtes, met een maateenheid van 1200 mm. Een set bekisting heeft altijd een lengte in een veelvoud van 1200 mm. Het stuk bekisting van 1200 mm is een bekistingdeel. De bekistingdelen zijn met een vaste verbinding aan elkaar gekoppeld. In de praktijk is de lengte van de set bekisting gedurende de uitvoering aanpasbaar, zodat er verschillende lengtes van betonwanden binnen een bouwproject bekist kunnen worden. De set bekisting is daarvoor opgedeeld in bekistingschotten. De bekistingschotten kunnen aanen afgekoppeld worden met een snelkoppeling. In figuur 2.4 zijn de begrippen bekistingset, bekistingschot en bekistingdeel geïllustreerd. Behalve variatie in lengte van betonwanden, is er ook variatie in dikte, vaak 170 of 180 mm voor een eindwand en 230 of 250 mm voor een woningscheidende wand. Dit vereist kopschotten van verschillende breedtes voor het bekisten van de zijkant van de betonwand. De hoogte van de betonwanden binnen een project is vaak hetzelfde, zodat de bekisting in hoogte niet aanpasbaar hoeft te zijn. Daarnaast zijn er in de betonwanden sparingen voor ramen en deuren. Om de sparingen te maken bevestigt de wandenploeg losse bekistingen op de wandbekisting. In de beplating van de bekisting is een boorpatroon met gaten aangebracht. Deze gaten dienen voor de bevestiging van kopschotten, raam- en deursparingen en instortvoorzieningen zoals schroefhulzen en elektradozen. Er wordt ook wel gebruik gemaakt van magneten om de sparingen en instortvoorzieningen op de bekisting te plaatsen. Er zijn dan geen gaten in de bekisting nodig.
afstudeerrapport
6
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 2.5 Formule voor het berekenen van de relatieve stilstand van de bekisting. Σ Aantal m² bekisting dat op een dag stilstaat X 100 % = relatieve stilstand bekisting Σ Aantal m² bekisting dat op alle dagen op de bouwplaats aanwezig is
Figuur 2.6 Absolute en relatieve stilstand van de bekisting bij de bouwprojecten The Wave en Parkstate.
Absolute en relatieve stilstand bij project The Wave
2306; 13%
7978; 45%
bekisting in gebruik stilstand sets bekisting stilstand schotten bekisting
7538; 42%
Absolute en relatieve stilstand bij project Parkstate
1023; 9%
bekisting in gebruik 4115; 35%
7
stilstand sets bekisting 6499; 56%
stilstand schotten bekisting
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
2.2
De stilstand van de stalen wandbekisting In het uitvoeringsproces van het bouwsysteem wanden-breedplaat treedt stilstand van de stalen wandbekisting op. Er is sprake van stilstand van de bekisting als een set bekisting of een bekistingschot op een dag4 niet in gebruik is voor het bekisten van betonwanden. De stilstand van bekisting is berekend bij twee bouwprojecten in gestapelde woningbouw, welke allebei zijn uitgevoerd met het bouwsysteem wanden-breedplaat. Project 1: Bijzonderheden:
The Wave, 49 appartementen te Almere Complexe betonconstructie met veel variatie in lengte van betonwanden en schuine kopse kanten van betonwanden, waardoor een golvend effect ontstaat in de gevel.
Project 2: Bijzonderheden:
Parkstate, 47 appartementen te Middelburg Eenvoudige betonconstructie met veel repetitie in de geometrie van de betonwanden.
Berekening stilstand De stilstand is berekend door het aantal m² bekisting dat per dag stilstaat voor alle dagen op te tellen voor zowel de sets bekisting als de bekistingschotten. Dit is de absolute stilstand in m² x dagen. De relatieve stilstand is de absolute stilstand gedeeld door het totale aantal m² bekisting dat aanwezig is gedurende de bouwtijd van het project, vermenigvuldigd met 100%. In figuur 2.5 is te zien hoe deze berekening er in formulevorm uitziet. Voor project The Wave geeft deze berekening een relatieve stilstand van 55%. De relatieve stilstand bestaat voor 42% uit stilstand van sets bekisting en voor 13% uit stilstand van bekistingschotten. De bevindingen bij project Parkstate zijn verhoudingsgewijs vergelijkbaar: de relatieve stilstand bedraagt hier 44%, waarvan 35% stilstand van sets bekisting en 9% stilstand van bekistingschotten. In de cirkeldiagrammen in figuur 2.6 is de procentuele verdeling van de stilstand van sets bekisting en bekistingschotten bij beide projecten te zien. In bijlage 2.1 en 2.2 is voor beide projecten een overzicht te vinden waarop te zien is op welke dag, welke set bekisting of welk bekistingschot stilstaat. Kosten van stilstand Het huren van 1 m² stalen wandbekisting per dag kost bij de bekistingleverancier5 € 0,57 per dag. Gedurende de tijd dat de bekisting niet in gebruik is, moet huur betaald worden. De kosten hiervan bedragen bij beide projecten: In formule: Absolute stilstand (m² x dag, optellen sets en schotten) X kosten huur (€ / m² / dag) voor The Wave: voor Parkstate:
(7538 + 2306) X € 0,57 = € 5.611,(4115 + 1023) X € 0,57 = € 2.929,-
4
Een dag is een werkbare dag. Vakantie- en verletdagen zijn niet in de berekening meegenomen
5
Bron: Hendriks Stalen Bekistingstechniek BV
afstudeerrapport
8
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 2.7 Vooraanzicht van bouwproject The Wave met het routingschema van de wanden. Het project is opgedeeld in deel A en deel B. De delen zijn gescheiden door een dilatatie. De routing is weergegeven tot en met stortdag 28.
deel A
deel B
verdieping
2
25
25
26
26
27
27
28 28
1
13
13
14
14
15
15
16 16
17
17
18
18
19
19
0
1
1
2
2
3
3
4
5
5
6
6
7
7
vloerveld
4
betonwand dilatatie
stortdag 7
stortdag 13 Bron: project The Wave te Almere
Figuur 2.8 Fragment uit de ruwbouwplanning van The Wave. ‘ST’ is de stortdag van een vloerveld.
‘gat’ van 5 dagen
Ruwbouwplanning
‘gat’ van 5 dagen
dagen 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
activiteit maken wanden deel A
A
maken wanden deel B maken vloeren deel A maken vloeren deel B
A B
A B
A
B A
ST B
A
ST B
vloerveld deel A gereed Bron: project The Wave te Almere
9
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
2.3
Oorzaken van stilstand van bekisting De stilstand bij beide projecten is berekend uit de ruwbouwplanning en het wandendraaiboek. Deze documenten worden in het uitvoeringsproces van het bouwsysteem wanden-breedplaat gebruikt. Hieronder zijn de definities te vinden van de inhoud van deze documenten zoals deze in het rapport worden gehanteerd. Ruwbouwplanning De ruwbouwplanning is een tijdschema voor de ruwbouw waarin een detaillering van het algemeen tijdschema op basis van ploegtaken is gemaakt6. Wandendraaiboek Het wandendraaiboek is een draaiboek waarin voor iedere betonwand uit het project een tekening van de stel- en de sluitkist staat. Deze tekening is de programmering van de bekisting; de lokatie van sparingen, installaties en overige instortvoorzieningen. De oorzaken van stilstand van sets bekisting en van stilstand van bekistingschotten zijn zichtbaar op respectievelijk de ruwbouwplanning en het wandendraaiboek. Oorzaak stilstand sets bekisting In de ruwbouwplanning is te zien dat aan het einde van de wandencyclus op een verdieping de sets bekisting niet over kunnen naar de volgende verdieping, omdat het vloerveld daar nog niet gereed is. Dit wordt uitgelegd met als voorbeeld project The Wave. De ruwbouwplanning is gemaakt op basis van de routing van de wandbekisting. Bij dit project is de inzet van de bekisting twee sets, bekisting A en B. Volgens de routing worden op stortdag 7 de laatste twee betonwanden van de begane grond gestort. Op stortdag 13 wordt gestart met de betonwanden van de volgende verdieping, waardoor de twee sets bekisting gedurende 5 dagen niet in gebruik zijn. Dit is te zien in het routingschema in figuur 2.7. In de ruwbouwplanning zelf zijn de stortdagen van de wanden van deel A met een balk van vier dagen weergegeven. De vloerencyclus van deel A start vier dagen na het storten van de eerste betonwand en heeft een doorlooptijd van acht dagen. De wanden van de eerste verdieping van deel A kunnen pas starten wanneer de vloer van deel A één dag is uitgehard. Dat moment is in de planning na dag 12, waardoor de start van de betonwanden op dag 13 gezet is. De wandencyclus voor de begane grond heeft een doorlooptijd van zeven dagen. Doordat de vloer niet snel genoeg klaar is, ontstaat een gat e van 12 – 7 = 5 dagen op de planning tussen de wandencyclus van de begane grond en de 1 verdieping. In figuur 2.8 is dit in de ruwbouwplanning van project The Wave te zien.
6
Bron: Werkorganisatie in het bouwbedrijf, 1993
afstudeerrapport
10
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 2.9 Overzichtstekening uit het wandendraaiboek van project Parkstate. Het betreft de plattegrond van verdieping 1. Met bekisting B worden de wanden op de stramienen 7, 8, 11 en 12 gemaakt op de stortdagen 1, 2, 3 en 4 (zie omcirkeling).
Bron: project Parkstate te Middelburg
Figuur 2.10 Knelpunt in het voorbereidingsproces.
Knelpunt
routing bekisting
stilstand formats
schotten zichtbaar
3 leeg plan
doorlooptijd wanden
maken wandendraaiboek
wandendraaiboek
ervaring
bekistingsleverancier
2 leeg plan
inzet- en routingschema
maken inzet- en routingschema
stortdagen wanden
productienormen
doorlooptijd vloeren
productienormen
bekistingsleverancier
4 maken bouwplanning
bouwplanning
leeg plan
werkvoorbereider
maken ruwbouwplanning
ruwbouwplanning
werkvoorbereider
wandencyclus = vloerencyclus
11
sets zichtbaar
1 leeg plan
stilstand
X afstudeerrapport
wandencyclus ≠ vloerencyclus
Technische Universiteit Eindhoven
Oorzaak stilstand bekistingschotten In het wandendraaiboek is te zien dat de bekistingschotten ook stil staan. Dit heeft te maken met de variatie in lengte van de betonwanden die met dezelfde set bekisting gestort worden. De lengte van een set bekisting is afgestemd op de lengte van de langste betonwand die met die set in het totale project gemaakt wordt. Hierdoor is bij het maken van kortere wanden met die set bekisting niet de volledige lengte van de bekisting nodig. In de praktijk worden dan één of meer bekistingschotten losgekoppeld. Wanneer deze schotten die dag niet voor een andere betonwand ingezet kunnen worden, staan deze stil. Voorbeeld Bij project Parkstate is de inzet van de bekisting twee sets, bekisting A en B. De lengte van bekisting B is afgestemd op de betonwanden van stramien 7 en 12. Dit is te zien in figuur 2.9. Deze lengte is voor het maken van de betonwanden op stramien 8 en 11 niet nodig, daarom wordt er van stortdag 1 op stortdag 2 één bekistingschot afgekoppeld. Dit bekistingschot is op stortdag 2 niet inzetbaar voor de betonwand op stramien 9, omdat die wand met bekisting A wordt gestort. Het bekistingschot staat dus stil.
2.4
Knelpunt in het voorbereidingsproces De stilstand is zichtbaar in de ruwbouwplanning en het wandendraaiboek. De beide documenten zijn de output van het voorbereidingsproces voor de betonwanden. Het voorbereidingsproces begint met het maken van de bouwplanning7 door de werkvoorbereider. Dit is stap 1 in figuur 2.10. De werkzaamheden voor de bouwdelen wanden en vloeren zijn in deze planning als stroken per verdieping weergegeven. In de bouwplanning is geen stilstand van bekisting zichtbaar. De stroken voor de wanden en de vloeren hebben per verdieping dezelfde lengte. Het bouwtempo van wanden en vloeren is gelijk. Inzet- en routingschema In het voorbereidingsproces van de betonwanden wordt naast het wandendraaiboek en de ruwbouwplanning nog een ander document wordt gemaakt: het inzet- en routingschema van de bekisting. Dit is stap 2 in figuur 2.10. In dit schema ligt de inzet en de routing van de bekisting vast. Het inzet- routingschema wordt gemaakt door de bekistingleverancier op basis van de doorlooptijd van de wanden uit de bouwplanning. Met de routing van de bekisting maakt de bekistingleverancier in stap 3 het wandendraaiboek, waar stilstand van bekistingschotten optreedt. Met de stortdagen van de betonwanden maakt de werkvoorbereider in stap 4 de ruwbouwplanning, waar stilstand van sets bekisting optreedt. Dit is te zien in figuur 2.10. De output van informatie uit stap 2 is niet gericht op het voorkomen van stilstand van bekisting. Hier ligt het knelpunt in het voorbereidingsproces, bij het maken van het inzet- en routingschema van de bekisting.
7
Bouwplanning: het algemene tijdschema met voor de belangrijkste bouwdelen de vereiste bouwtijden waarmee
binnen de totale bouwkosten wordt gebleven. [Bron: Werkorganisatie in het bouwbedrijf, 1993]
afstudeerrapport
12
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 2.11 Voorbeeld van het inzet- en routingschema.
Naast iedere betonwand is de onderstaande notatie te zien:
1A = stortdag 1 met wandbekisting A W01 = wand nummer 1
Bron: project The Wave te Almere
Figuur 2.12 Beschrijving door schematisering van stap 2 in het voorbereidingsproces.
formule ervaring
2 leeg plan
maken inzet- en routingschema
inzet- en routingschema
formule
bekistingsleverancier
2.1 leeg plan
bepalen inzet van bekisting
ervaring
inzet van bekisting
2.2 bepalen routing van bekisting
bekistingsleverancier
bekistingsleverancier
13
afstudeerrapport
inzet- en routingschema
Technische Universiteit Eindhoven
Het maken van het inzet- en routingschema De calculator van de bekistingleverancier bepaalt de inzet en de routing van de bekisting en legt deze vast in het inzet- en routingschema. Zie figuur 2.12, stap 2. De werkwijze is hieronder uitgelegd aan de hand van het bouwproject The Wave. De calculator bepaalt de inzet van de bekisting met een wiskundige formule, figuur 2.12, stap 2.1. Hiertoe telt de calculator het aantal betonwanden op een standaard verdieping. Dit zijn 14 betonwanden. Hij deelt dit getal door de doorlooptijd van de betonwanden op deze verdieping, dat zijn 12 dagen. De uitkomst van 1,2 wordt naar boven afgerond. Er is dan een inzet nodig van twee sets wandbekisting. De werkelijke productietijd van de betonwanden op deze verdieping is 14 wanden gedeeld door 2 wanden per dag. Dat zijn 7 productiedagen. Dit is minder dan de oorspronkelijke doorlooptijd uit de bouwplanning van 12 dagen. Er ontstaat een gat van 12 -7 = 5 dagen. De calculator bepaalt de routing van de bekisting door de totale bouwrouting uit te werken voor iedere set bekisting, figuur 2.12, stap 2.2. Dit gebeurt op basis van ervaring en door binnen de mogelijkheden van de totale bouwrouting rekening te houden met het voorkomen van ombouw van de bekisting. De bekisting wordt omgebouwd bij een verandering van de geometrie van een betonwand. De totale bouwrouting is van links naar rechts per verdieping omhoog, omdat in die volgorde de woningen worden opgeleverd. In figuur 2.11 is de inzet en de routing van de bekisting bij The Wave te zien. In figuur 2.12 is het maken van het inzet- en routingschema door de bekistingleverancier schematisch weergegeven.
2.5
Conclusie
Bij projecten in gestapelde woningbouw, uitgevoerd met het bouwsysteem wandenbreedplaat komt stilstand van bekisting voor. Bij de bouwprojecten The Wave en Parkstate is dit berekend. Er is sprake van een relatieve stilstand van respectievelijk 55% en 44%. De stilstand wordt verdeeld in stilstand van sets bekisting en stilstand van bekistingschotten.
Stilstand van sets bekisting ontstaat wanneer de wandencyclus sneller verloopt dan de vloerencyclus. De vloer is niet op tijd klaar, zodat de wandencyclus niet door kan lopen op de volgende verdieping. Stilstand van bekistingschotten is het gevolg van een bepaalde keuze voor routing van de bekisting in combinatie met variatie in lengte van betonwanden uit het gebouwontwerp.
Het knelpunt zit in het proces waar het inzet- en routingschema door de bekistingleverancier wordt gemaakt. De bekistingleverancier heeft niet als doel om stilstand van bekisting te voorkomen, maar om binnen de doorlooptijd van de betonwanden uit de bouwplanning te blijven. Om stilstand van bekisting te voorkomen is het nodig om voor dit proces een stappenplan te ontwikkelen, waarbij het doel is dat er geen bekisting stilstaat. Met dit stappenplan kan de werkvoorbereider de inzet en de routing van de bekisting bepalen en vastleggen op een document dat in de uitvoering bruikbaar is.
afstudeerrapport
14
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 3.1 De doelstelling van het afstudeerproject.
stappenplan
leeg plan
bepalen inzet en routing van de bekisting
werkvoorbereider
15
afstudeerrapport
plan met inzet en routing van de bekisting
Technische Universiteit Eindhoven
3
Plan van aanpak In dit hoofdstuk is het plan van aanpak voor het afstudeerproject te vinden. Het plan van aanpak bestaat uit de doelstelling voor het afstudeerproject, de afbakening en een beschrijving van de gehanteerde methode om de doelstelling te halen.
3.1
Doelstelling De conclusie uit hoofdstuk twee is dat er een stappenplan moet komen waarmee de werkvoorbereider de inzet en de routing van de bekisting bepaalt, zonder dat daarbij stilstand van bekisting optreedt. De doelstelling van het afstudeerproject volgt hieruit: Het ontwikkelen van een stappenplan voor de werkvoorbereider waarmee hij de inzet en routing van de stalen wandbekisting kan bepalen zonder dat stilstand van bekisting optreedt. De werkvoorbereider neemt deze taak over van de bekistingleverancier. Het te ontwikkelen stappenplan is de sturingsinformatie waarmee de werkvoorbereider de inzet en de routing van de bekisting bepaalt en vastlegt in een plan. Dit plan is het inzet- en routingschema van de wandbekisting. Het inzet- en routingschema komt in functionele zin overeen met het inzeten routingschema zoals dat in de praktijk door de bekistingleverancier gemaakt wordt. In figuur 3.1 is de doelstelling beschreven door schematisering. Het stappenplan moet bij toepassing op een bouwproject leiden tot een efficiënt bouwproces. Om dit te realiseren zijn de volgende twee eisen aan de output van het stappenplan gesteld: 1. De gemiddelde kraanbezetting in de bovenbouwfase ligt tussen 85% en 100%8; 2. De doorlooptijd voor betonwanden is gelijk aan of sneller dan die uit de bouwplanning. Het stappenplan voor het bepalen van de inzet en de routing van de bekisting is beschreven door schematisering met de SADT-techniek. Bij het stappenplan is een handleiding geschreven voor de werkvoorbereider.
8
Een gemiddelde kraanbezetting gedurende de ruwbouwtijd van 85% of meer is in theorie optimaal. De
kraanbezetting kan niet hoger zijn dan 100%.
afstudeerrapport
16
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 3.2 De nieuwe situatie ten opzichte van de oude situatie.
routing bekisting
formats
3 leeg plan
doorlooptijd wanden
maken wandendraaiboek
wandendraaiboek
ervaring -> stappenplan
bekistingleverancier
2 leeg plan
maken inzet- en routingschema
inzet- en routingschema
stortdagen wanden
productienormen
doorlooptijd vloeren
productienormen
bekistingleverancier -> werkvoorbereider 4
1 leeg plan
maken bouwplanning
bouwplanning
leeg plan
werkvoorbereider
ruwbouwplanning
werkvoorbereider
√
wandencyclus = vloerencyclus
17
maken ruwbouwplanning
afstudeerrapport
wandencyclus = vloerencyclus
Technische Universiteit Eindhoven
3.2
Afbakening Het stappenplan is toepasbaar op bouwprojecten in gestapelde woningbouw vanaf drie bouwlagen. De bouwprojecten worden uitgevoerd met het bouwsysteem wanden-breedplaat. In het stappenplan heeft de werkvoorbereider informatie nodig met betrekking tot het te realiseren bouwproject en het daaraan gerelateerde bouwproces. Het project wordt geproduceerd met de vier productiemiddelen materiaal, materieel, arbeid en onderaannemers. Informatie over deze productiemiddelen is vastgelegd in documenten zoals de bouwplanning en de bouwtekeningen. Ieder afzonderlijk productiemiddel heeft een bepaalde invloed in het stappenplan. 1. Materiaal In de fase van het voorbereidingsproces waarin het inzet- en routingschema wordt gemaakt ligt het gebouwontwerp vast. Het materiaal heeft een constante waarde in het stappenplan. 2. Materieel Om de inzet en routing van de bekisting te bepalen, is er in het stappenplan sprake van de inzet van één bouwkraan in het bouwproces. De bouwkraan heeft in het stappenplan de constante waarde één. 3. Arbeid Het productiemiddel arbeid wordt na het bepalen van de inzet en de routing van de bekisting aan het bouwtempo aangepast. 4. Onderaannemers Het productiemiddel onderaannemers wordt na het bepalen van de inzet en de routing van de bekisting aan het bouwtempo aangepast. Afbakening output In de praktijk kan het voorkomen dat ook de onderbouw van een bouwproject uit betonwanden bestaat. Dit is het geval bij een parkeergarage, bij liftputten en bij keerwanden in de fundering. Deze betonwanden worden met een traditionele wandbekisting gemaakt, omdat de oppervlakteklasse eisen van deze betonwanden geen stalen wandbekisting noodzakelijk achtten. Het inzet- en routingschema wordt dus alleen gemaakt voor de bovenbouw van het bouwproject. De werkvoorbereider maakt het inzet- en routingschema van de bekisting niet op basis van ervaring, maar door het stappenplan toe te passen (stap 2 figuur 3.2). Het tempo van de vloerencyclus wordt aangepast aan de wandencyclus, waardoor geen ‘gat’ ontstaat tussen de wanden- en vloerencyclus. Het inzet- en routingschema is voor de werkvoorbereider de basis voor het opstellen van de ruwbouwplanning, waarbij de stortdagen van de betonwanden uitgangspunt zijn en niet de doorlooptijd van de vloeren (stap 4, figuur 3.2). Met het inzet- en routingschema van de werkvoorbereider maakt de bekistingleverancier het wandendraaiboek (stap 3, figuur 3.2). In figuur 3.2 is deze situatie ten opzichte van de oorspronkelijke situatie uit figuur 2.10 weergegeven.
afstudeerrapport
18
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 3.3 Ontwerpen en toetsen van het stappenplan.
doelstelling
1 stappenplan bepalen inzet en routing leeg stappenplan
doelstelling
ontwerpen stappenplan 2 toetsen stappenplan
terugkoppeling
19
afstudeerrapport
definitief stappenplan bepalen inzet en routing
Technische Universiteit Eindhoven
3.3
Ontwikkelproces stappenplan Het ontwikkelproces van het stappenplan bestaat uit twee delen. Het eerste deel is het ontwerpen van het stappenplan, het tweede gedeelte is het toetsen van het ontwerp. In het ontwerpgedeelte is het stappenplan gemaakt op basis van het project Blok 9 te Breda [stap 1, figuur 3.3]. Dit is een project dat is uitgevoerd met de wanden-breedplaat methode. In hoofdstuk 4 komt het stappenplan aan de orde. In de ontwerpfase is gebruik gemaakt van de kennis van een aantal deskundigen op het gebied van bepalen van inzet en routing van stalen wandbekistingen. In bijlage 3.1 is een samenvatting van de interviews met deze deskundigen te vinden. Het ontwerp is vervolgens getoetst aan de doelstelling door het toe te passen bij de projecten The Wave en Parkstate [stap 2, figuur 3.3]. De resultaten van de toetsing zijn te vinden in hoofdstuk 5.
afstudeerrapport
20
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.1 Bouwproject Blok 9.
21
trappenhuis
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
4
Het bepalen van de inzet en de routing van de bekisting In dit hoofdstuk is het stappenplan te vinden waarmee de werkvoorbereider de inzet en de routing van de bekisting kan bepalen. Het stappenplan is ontworpen op basis van het bouwproject Blok 9. In paragraaf 4.1 is een korte beschrijving van dit project te vinden. In paragraaf 4.2 staat de theoretische basis voor het stappenplan. Het stappenplan zelf is beschreven in paragraaf 4.3. In paragraaf 4.4 worden de resultaten uit het stappenplan met betrekking tot Blok 9 in het licht van doelstelling besproken.
4.1
Bouwproject Blok 9 Bouwproject Blok 9 is een project in gestapelde woningbouw waarvan de bovenbouw is uitgevoerd met het bouwsysteem wanden-breedplaat. De bovenbouw is vier verdiepingen hoog en is op twee plaatsen gedilateerd. Twee trappenhuizen met hal verschaffen toegang tot het gebouw. De begane grond verdieping bestaat uit bergingen en de 1e tot en met de 3e verdieping bestaat uit appartementen. In figuur 4.1 is Blok 9 het omcirkelde woonblok op de foto.
afstudeerrapport
22
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.2 Constructieve opbouw van de bovenbouw van Blok 9 in aanzicht (links) en de plattegrond van een verdieping
Eindwand (E) uit twee delen
W
25
E = eindwand
A
E
26
Legenda
B
C
D
(rechts).
W = woningscheidende wand W
24
D = dilatatiewand T = tussenwand
T
22 21
W
20
W
19
W
18 17
W
D D
15
16 14
W
13
W
11
W
10
T
8
W
7
W
5
6
D D
Dilatatiewand (D), bestaande uit twee afzonderlijke wanden
3 2
W
E C
W
1
4
W
D
1
2
3
nivo
0
afstudeerrapport
tussenwand, scheiding tussen woning en openbaar
W
9
trappenhuis
12
W
A
dilatatie
prefab betonwand
dilatatie
23
Woningen met daartussen woningscheidende wanden (W)
W
B
trappenhuis
23
W
Technische Universiteit Eindhoven
Constructieve opbouw De bovenbouw heeft een constructief ontwerp dat bestaat uit betonwanden en betonvloeren, onderbroken door twee gebouwdilataties en twee trappenhuizen. De vloer van de verdiepingen loopt bij deze onderbrekingen niet door. De constructieve opbouw is in figuur 4.2 schematisch weergegeven. Het betreft de linker afbeelding. In het aanzicht staan de betonwanden en de betonvloeren afgebeeld. Iedere verdieping bestaat uit 26 betonwanden die in het werk worden gestort en uit 2 prefab betonwanden. De in het werk gestorte betonwanden zijn te verdelen in vier soorten: (zie legenda uit figuur 4.2).
Eindwanden [E] Op iedere kopgevel bevindt zich een eindwand. De eindwand heeft een dikte van 170 mm en is voorzien van een raamsparing. In dit project komen per verdieping twee eindwanden voor. De eindwand bestaat uit twee delen; een deel met een lengte van 8050 mm en een deel met een lengte van 3115 mm. Deze delen vormen samen de volledige eindwand.
Woningscheidende wanden [W] De woningscheidende wanden zijn de wanden tussen twee woningen. Deze wanden hebben een dikte van 230 mm en zijn uitgevoerd zonder raam- en/of deursparingen. In dit project telt iedere verdieping 18 woningscheidende wanden.
Dilatatiewanden [D] De dilatatiewand bestaan uit twee betonwanden van 170 mm met daartussen een spouw van 20 mm. Op de verdieping komen 2 dilatatiewanden voor.
Tussenwanden [T] Alle betonwanden die niet tot de bovenste drie categorieën behoren, zijn tussenwanden. Tussenwanden vormen een scheiding tussen een woning en een openbare of gemeenschappelijke ruimte en hebben een dikte van 230 mm.
afstudeerrapport
24
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.3 De variantenmatrix.
Variantenmatrix inzet en routing bekisting inzet bekisting in sets
verzameling oplossingen
routing bekisting
Figuur 4.4 Bovenaanzicht van een betonwand waarvan een gedeelte is bekist en gestort.
11060 mm
deel van de betonwand dat niet is gestort
25
stortnaad
afstudeerrapport
deel 1
deel 2
deel 3
deel 4
deel 1
deel 2
deel 3
deel 4
bekistingsdeel
deel van de betonwand dat is gestort
Technische Universiteit Eindhoven
4.2
Invloedsfactoren op inzet en routing van bekisting Bij bouwprojecten zoals Blok 9 zijn er veel verschillende mogelijkheden voor de inzet en de routing van de bekisting denkbaar. De werkvoorbereider moet de juiste oplossing met het stappenplan kunnen vinden. Om te bepalen welke oplossing van alle denkbare mogelijkheden de juiste is, is het noodzakelijk te weten welke mogelijkheden überhaupt aanwezig zijn. Deze mogelijkheden zijn bepaald met een variantenmatrix. Met behulp van vijf invloedsfactoren op de inzet en de routing van de bekisting kan vervolgens uit de matrix één oplossing bepaald worden. Dit is de theoretische basis voor het stappenplan.
4.2.1
Variantenmatrix Op de horizontale as van de variantenmatrix staan de verschillende mogelijkheden voor de inzet van de bekisting. Dit is te zien in figuur 4.3. Een set wandbekisting is opgebouwd uit delen van 1,2 m¹, dit zijn de bekistingdelen. De minimale hoeveelheid inzet is in theorie één bekistingdeel, de maximale hoeveelheid is het aantal bekistingdelen dat nodig is om 33% van alle betonwanden op een verdieping op één dag te storten. Dit is als volgt te verklaren: nadat de betonwanden van een laag zijn gestort, zijn er minimaal twee dagen nodig voor het maken van de verdiepingsvloer. Gedurende deze twee dagen kan de bekisting niet ingezet worden op de volgende laag en moeten de betonwanden van dezelfde verdieping gestort worden. Het aantal bekistingdelen is te berekenen door de lengtes van de betonwanden op de verdieping op te tellen en te delen door 1,2 m¹. Vervolgens is de maximale inzet 33% hiervan. Dit gaat als volgt: Totale lengte betonwanden per verdieping in m¹: Aantal benodigde bekistingdelen in stuks: Maximale hoeveelheid:
= 280,57 m¹ = 280,57 / 1,2 = 234 stuks = 234 x 33% = 78 stuks
De berekening van de inzet in bekistingdelen heeft als voordeel dat de stilstand altijd 0 is. Ieder stukje bekisting wordt iedere dag ingezet. Het probleem dat in de praktijk ontstaat, is dat hierdoor delen van betonwanden gestort moeten worden. Stel dat de inzet van de bekisting 24 bekistingdelen is. Hiermee kunnen twee betonwanden van 11060 mm (dit is de lengte van de woningscheidende wanden) met voor iedere wand 10 bekistingdelen (totale lengte 1,2 m¹ x 10 = 12 m¹) gestort worden. Op een stortdag zijn er dan 4 bekistingdelen niet ingezet. Indien deze alsnog voor het storten van een betonwand ingezet worden, kan niet de volledige betonwand gestort worden. De derde betonwand die dag is slechts gedeeltelijk bekist. Dit is geïllustreerd in figuur 4.4.
afstudeerrapport
26
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.5 Routing van links naar rechts.
dilatatie
trappenhuis
dilatatie
trappenhuis
dilatatie
trappenhuis
dilatatie
trappenhuis
dilatatie
trappenhuis
dilatatie
trappenhuis
nivo 3 2 1 0
Routing naar boven.
nivo 3 2 1 0
beuk
Routing trapsgewijs.
nivo 3 2 1 0
27
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Het storten van delen van wanden heeft als consequentie dat de stortnaad van de betonwand moet worden uitgevoerd met een stekverbinding door gebruik te maken van een stekkenbak en instorthulzen voor onder- en bovenwapening ter plaatse van sparingen. Een stekkenbak is een instortvoorziening die op de bekisting wordt gemonteerd. Na het ontkisten kunnen de wandstekken eruit geplooid worden. Op de afbeelding hieronder is een voorbeeld te zien van een stekkenbak. Figuur 4.6 Voorbeeld van een stekkenbak.
Betonwanden zijn constructieve schijven waarvan de wapening niet op ieder willekeurig punt onderbroken kan worden. Het storten van delen van wanden is in veel gevallen technisch niet uitvoerbaar. In het stappenplan worden zodoende geen betonwanden in delen gestort. Het storten van delen van betonwanden is te voorkomen door sets bekisting toe te passen. Een set bekisting maakt altijd een hele betonwand. De lengte van de set is aanpasbaar aan de lengte van de betonwand door bekistingschotten aan- en af te koppelen. In de variantenmatrix is de inzet van de bekisting in sets bekisting. De theoretische mogelijkheden voor de inzet van de bekisting variëren van 1 set wandbekisting bekisting (minimaal één betonwand per dag volledig storten) tot en met 9 sets wandbekisting (maximaal 33% van 26 betonwanden per dag volledig storten). Routing van de bekisting Op de verticale as van de variantenmatrix staan de verschillende mogelijkheden voor de routing van de bekisting. Dit is te zien in figuur 4.3. De routing van de bekisting geeft aan welke betonwand met welke bekisting op welke dag gestort wordt. De routing van de bekisting kan op een drietal manieren plaatsvinden. 1. Routing van links naar rechts of van rechts naar links per verdieping omhoog. Deze routing houdt in dat van een verdieping eerst alle betonwanden worden gestort, voordat op de volgende verdieping gestart wordt. In figuur 4.5 is de routing van links naar rechts in de bovenste afbeelding aangegeven. 2. Routing per deel van het gebouw omhoog. Deze routing houdt in dat zo snel mogelijk een gedeelte van de dakvloer wordt gestort. In de afbeelding van figuur 4.5 is deze routing per beuk omhoog aangegeven. In deze categorie is het ook mogelijk om met meerdere beuken tegelijk omhoog te gaan, bijvoorbeeld met twee of vier beuken. 3. Routing trapsgewijs omhoog Deze routing houdt een trapsgewijze uitvoering in. In de afbeelding in figuur 4.6 is deze routing aangegeven.
afstudeerrapport
28
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.7 De variantenmatrix met alle mogelijkheden.
Variantenmatrix inzet en routing bekisting inzet bekisting in sets
oplossing 8
oplossing 9
oplossing 17
oplossing 18
oplossing 26
oplossing 27
afstudeerrapport
oplossing 25
29
oplossing 16
0
oplossing 7
1
oplossing 24
2
oplossing 15
3
oplossing 6
3
oplossing 23
trappenhuis
nivo
oplossing 14
dilatatie
0
oplossing 5
trappenhuis
1
oplossing 22
dilatatie
2
oplossing 13
2
3
oplossing 4
trappenhuis
nivo
9
oplossing 21
dilatatie
0
8
oplossing 12
trappenhuis
1
7
oplossing 3
dilatatie
2
6
oplossing 20
1
5
oplossing 11
trappenhuis
4
oplossing 2
dilatatie
3
oplossing 19
trappenhuis
3
2
oplossing 10
dilatatie
nivo
1
oplossing 1
routing bekisting
Technische Universiteit Eindhoven
Variantenmatrix De variantenmatrix kan gevuld worden met de mogelijkheden voor de inzet en de routing van de bekisting. Voor de inzet van de bekisting zijn er negen mogelijkheden, variërend van 1 set bekisting tot en met 9 sets bekisting. Voor de routing van de bekisting zijn drie mogelijkheden, horizontaal, verticaal en trapsgewijs. In totaal zijn er nu 27 oplossingen voor de combinatie van inzet en de routing van de bekisting. De verzameling oplossingen is in figuur 4.7 op de pagina hiernaast gerangschikt in de variantenmatrix. In de hiernavolgende paragrafen zal de theorie van het stappenplan worden behandeld. De theorie vormt een beperking van het aantal mogelijkheden uit de variantenmatrix.
afstudeerrapport
30
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.8 Interval van drie dagen.
dagen 1
2
activiteiten maken betonwanden begane grond vloer 1e verdieping plaatsen onderstempeling leggen breedplaatvloer stellen prefab beton vlechten onderwapening maken installaties sluiten vloer storten vloer maken betonwanden 1e verdieping
interval 3 dagen
31
afstudeerrapport
3
4
Technische Universiteit Eindhoven
4.2.2
De doorlooptijd De taakstelling voor de wandencyclus is de tijd die beschikbaar is voor het produceren van de betonwanden. Dit is de doorlooptijd van de betonwanden. De doorlooptijd is de tijd die verloopt van de start van de wandencyclus tot en met het einde van de wandencyclus. De vraag is hoeveel betonwanden er iedere dag gestort moeten worden om de doorlooptijd te halen. Hiervoor is een bepaalde, minimale inzet van bekisting nodig. Deze minimale inzet van bekisting is te berekenen door het totale aantal betonwanden uit de bovenbouw te delen door de doorlooptijd. De werkvoorbereider gebruikt hiervoor de volgende formule: Xmin
= Ytot / Twand
Xmin Ytot Twandi
= de minimale inzet van de bekisting in sets. = het aantal betonwanden uit de bovenbouw in stuks. = de doorlooptijd van de betonwanden in werkbare dagen.
Voorbeeld Ytot Twandi
= 104 betonwanden ( 26 wanden per verdieping, 4 verdiepingen) = 45 werkbare dagen
Xmin
= Ytot / Twand = 104 / 45 = 2,31
Om de doorlooptijd van 45 werkbare dagen te realiseren moet de inzet van de bekisting minimaal 3 sets zijn, de uitkomst moet dus naar boven toe afgerond worden.
4.2.3
De vloerencyclus De maximale inzet van de bekisting is die inzet van bekisting die gebruikt kan worden zonder dat de wandencyclus sneller verloopt dan de vloerencyclus. De wandencyclus verloopt in de praktijk sneller en kan niet verder op de volgende verdieping, omdat de vloer daar nog niet gereed is. Het interval tussen de start van de eerste betonwanden op een verdieping en de stort van het bovenliggende vloerveld bepaalt op welk moment de wandencyclus op de volgende verdieping verder kan. In figuur 4.8 is dit interval bepaald. Na drie dagen is het vloerveld gestort en kan de wandencyclus op de volgende verdieping verder.
afstudeerrapport
32
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.9 Situatie A: stortschema met 7 betonwanden op de begane grond en een inzet van 2 sets bekisting.
stortdag wand stortdag vloer
dag plaatsen onderstempeling
situatie A 4 3 dag
3
4
4
2
3
3
1
1
2
1
4
2
0
4
3
3
4
Figuur 4.10 Situatie B: stortschema met 10 betonwanden op de begane grond en een inzet van 3 sets bekisting.
stortdag wand stortdag vloer
dag plaatsen onderstempeling
situatie B 4 3 dag 1
33
4 3
4
4
4
4
2
2
3
3
3
1
1
2
2
1
4
2
afstudeerrapport
4
3
0
4
3
3
4
Technische Universiteit Eindhoven
Naast de relatie tussen wanden- en vloerentempo is er een verband tussen het tempo in wanden per dag dat gestort wordt en de minimaal benodigde hoeveelheid betonwanden per verdieping om dat tempo te realiseren zonder stilstand. Deze hoeveelheid betonwanden is de minimale werkruimte9. Stel dat de inzet van de bekisting in plaats van minimaal drie, twee sets is. Dan is het van belang te weten op welke dag de eerste wand op de volgende verdieping gestort kan worden bij een interval van drie dagen. Om dit te onderzoeken zijn de stortdagen van de betonwanden en de betonvloeren in een stortschema gezet. De onderstempeling wordt geplaatst nadat de betonwanden zijn ontkist. De vloer kan gestort worden nadat de onderstempeling één dag is geplaatst. Het blijkt dat het eerste vloerveld op dag drie gestort kan worden. In theorie kan dan op dag vier één betonwand op de volgende verdieping gestort worden. Alle betonwanden van de stortdagen daarvoor moeten nog op de begane grond gestort worden. Dit zijn in totaal zeven betonwanden. In figuur 4.9 is het stortschema van de wanden en de vloeren weergegeven voor deze situatie. Met een inzet van twee sets bekisting moeten dus eerst zeven wanden op de begane grond gestort worden, voordat de achtste wand op de volgende verdieping gestort kan worden. Het aantal van zeven wanden is de minimale werkruimte bij een interval van drie dagen en een inzet van bekisting van twee sets. Bij een gelijkblijvend interval van drie dagen en een toename van de inzet van de bekisting naar drie sets blijkt de minimale voorraad ook toe te nemen. Stel dat de inzet van de bekisting drie sets is. In theorie kunnen dan op dag vier twee betonwanden op de volgende verdieping gestort worden. Zie figuur 4.10. Op de begane grond moeten nu tien betonwanden gestort worden, voordat op dag vier twee betonwanden op de 1e verdieping gestort kunnen worden. Het aantal van tien wanden is de minimale werkruimte bij een interval van drie dagen en een inzet van bekisting van drie sets.
9
Bron: Handboek keuze en inzet materieel Wilma Bouw, pagina 10
afstudeerrapport
34
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.11 Grafisch verband tussen inzet bekisting en minimale werkruimte bij een interval tussen wanden en vloeren van drie dagen.
grafisch verband tussen minimale werkruimte en inzet van bekisting bij Blok 9
minimale werkruimte in aantal betonwanden (Y)
30 25 20 15 getal A
10 5 0 0
1
2
3
4
5
6
inzet bekisting in aantal sets bekisting (X)
35
afstudeerrapport
7
8
Technische Universiteit Eindhoven
Het bouwtempo in wanden per dag is gelijk aan de inzet van de bekisting. In de grafiek op de pagina hiernaast is het verband tussen de inzet van de bekisting en de minimale werkruimte uitgezet. De grafiek beschrijft een lijn. Zie figuur 4.11. Een lijn heeft in de wiskunde de standaard formule Y = AX + B.
Getal Y, de verticale as: de minimale werkruimte in aantal betonwanden.
Getal X, de horizontale as: de inzet van de bekisting in sets.
Getal A: de richtingscoëfficiënt van de lijn. Dit is de grootte van het interval tussen wanden en vloeren en heeft de waarde 3. Getal A is een variabele waarde die per bouwproject verschilt.
Getal B: de Y-coördinaat van het snijpunt van de lijn met de Y-as. Dit is een constante met waarde 1. Dit getal is de laatste betonwand per verdieping, die op dezelfde dag gestort wordt als de wanden op de bovenliggende verdieping.
De minimale werkruimte als functie van de inzet van de bekisting heeft de volgende formule: Y = AX + 1 De inzet van de bekisting die maximaal mogelijk is bij die werkruimte in formule: X = 1/AY – 1/A Met deze formules kan met een vaste waarde voor de inzet van bekisting (X) bepaald worden of er stilstand optreedt. Er zal namelijk stilstand optreden indien de hoeveelheid betonwanden op de verdieping minder is dan de berekende minimale voorraad (Y). Door de hoeveelheid betonwanden op een verdieping in te vullen voor Y kan de maximale inzet van de bekisting (Xmax) bepaald worden, waarbij geen stilstand optreedt. Het interval tussen wanden en vloeren heeft daarbij een grote invloed bij het voorkomen van stilstand van bekisting. Hoe groter het interval, hoe meer wanden er per verdieping nodig zijn om stilstand te voorkomen bij een gelijkblijvende inzet van bekisting. De formule voor het bepalen van de maximale inzet van de bekisting is: Xmax = (1/A) x Yver – (1/A) Xmax = de maximale inzet van de bekisting in sets. Yver = aantal betonwanden op de verdieping in stuks. A = interval tussen start betonwanden en stort betonvloer in werkbare dagen.
afstudeerrapport
36
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.12 Gemiddelde productie van wanden en vloeren.
Gemiddelde productie van wanden en vloeren wanden
vloeren
Hoeveelheid
104 stuks
6740 m²
Kraantijd
35,85 dagen
35,85 dagen
Productie per dag
2,90 wanden/dag
188,00 m²/dag
Figuur 4.13 Gemiddelde productie van wanden en vloeren.
Gemiddelde productie van wanden en vloeren wanden
vloeren
Hoeveelheid
104 stuks
6740 m²
kraantijd
33,73 dagen
33,73 dagen
Productie per dag
3,08 wanden/dag
199,82 m²/dag
37
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
4.2.4
De bouwkraan De bouwkraan heeft een grote invloed op de inzet en de routing van de bekisting op een bouwproject. In het bouwsysteem wanden-breedplaat is de bouwkraan maatgevend voor het bouwtempo10. De kraantijd die nodig is voor de hijsactiviteiten voor de bovenbouw is gelijk aan de bouwtijd voor de bovenbouw wanneer die kraanbezetting 100% is. De kraantijd voor een hijsactiviteit is het aantal charges vermenigvuldigd met de kraancyclus. Een charge is de tijd die verloopt vanaf het aanpikken van een bepaalde hoeveelheid materiaal of materieel tot het moment dat de volgende hoeveelheid materiaal of materieel wordt aangepikt. De kraancyclus is een norm in uren per charge en wordt bepaald door de draai- en hijssnelheid van de bouwkraan. De som van alle kraantijden per kraanactiviteit is de totale kraantijd. De totale kraantijd is gelijk aan de bouwtijd. De kraantijd in dagen is bij een bezetting van 100%, 35,85 dagen. In deze tijd moeten de 104 betonwanden uit de bovenbouw geproduceerd worden. Dit resulteert in een productie van 104 wanden / 35,85 dagen = 2,9 wanden per dag. Het tempo van de vloeren is in dit geval 6740 m² / 35,85 = 188 m² / dag. In de tabel op de pagina hiernaast zijn deze gegevens weergegeven. Zie figuur 4.12. Bij een wandenproductie van 2,9 wanden per dag is de inzet van de bekisting maximaal twee sets bekisting. Een grotere inzet van bekisting zal leiden tot een kraanbezetting van meer dan 100%. De inzet van twee sets bekisting geeft een werkelijke wandenproductie van twee wanden per dag, waardoor de bouwtijd 52 dagen bedraagt (104 wanden / 2 per dag storten). De bouwkraan heeft een kraantijd van 35,85 dagen, waardoor de kraanbezetting in deze situatie afneemt tot 69% (35,85 / 52 x 100%). Het is mogelijk om een bouwlift in te zetten voor het verticale transport van bekistingtoebehoren, leidingwerk en slofhout. Hierdoor wordt de kraantijd verlaagd naar 33,73 dagen. De inzet van drie sets bekisting geeft een productietijd van de wanden van 35 dagen (104 / 3 = 34,67). Dit leidt tot een kraanbezetting van 33,73 / 35 x 100% = 96%. In de tabel op de pagina hiernaast zijn de gevolgen voor de wanden- en vloerenproductie te zien. Zie figuur 4.13. De inzet van de bekisting is de productie in wanden per dag afgerond naar beneden op gehele getallen. De inzet van de bekisting wordt berekend met de onderstaande formule: X = Ytot / Tkraan X = de inzet van de bekisting in sets Ytot = het aantal betonwanden uit de bovenbouw in stuks Tkraan = de kraantijd in dagen
10
Bron: Jellema 12b uitvoeren – de organisatie, pagina 92.
afstudeerrapport
38
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.14 Beëindiging van het vloerveld.
betonwand betonvloer breedplaten
beëindiging vloerveld
onderstempeling
momentenlijn vloer
M=0
M=0
M=0
M=0
Figuur 4.15 Trapsgewijze uitvoering.
geen vloerveld
verdieping 3
11
11
11
12
12
12
13
2
7
8
8
8
9
9
9
10
1
4
4
5
5
5
6
6
6
7
0
1
1
1
2
2
2
3
3
3
39
afstudeerrapport
4
7
10
10
13
13
Technische Universiteit Eindhoven
4.2.5
De productiestroom Het uitgangspunt voor de productiestroom is dat de dakvloer zo snel mogelijk wordt gestort. Hierdoor is het mogelijk om in een vroeg stadium van het bouwproces het dak waterdicht te maken en de gevel van boven naar beneden te sluiten. Het interval met de afbouwfase is op deze manier kleiner dan wanneer de bovenbouw volledig wordt afgemaakt. Het gevolg is dat de woningen sneller opgeleverd kunnen worden. Omdat de routing van de betonwanden in deze situatie zo snel mogelijk naar boven gaat, is het niet wenselijk om de vloer van een verdieping volledig te storten alvorens verder te gaan op de volgende verdieping. Het vloerveld moet eerder onderbroken worden. Op de beëindiging van het vloerveld zit een stortnaad. Een stortnaad moet liggen op de plaats waar het moment in de vloer nul is. Het moment in de vloer is nul, links en rechts van de oplegging op de betonwand. Dit is geïllustreerd in figuur 4.14. De koppel- en voegwapening wordt ingestort. Per verdieping kan, bij een beëindiging van het vloerveld, telkens een beuk minder gestort worden. Daarom is het nodig om af en toe een betonwand van de begane grond verdieping te storten, zodat geen stilstand van bekisting optreedt. Vanuit logistiek oogpunt is dit een ongewenste situatie omdat de productiemiddelen sterk verdeeld zijn over het project. In figuur 4.15 is te zien dat met een inzet van drie sets bekisting er 10 betonwanden op de begane grond verdieping nodig zijn, voordat de wanden van de 1e verdieping gestort kunnen worden. Dit is de minimale werkruimte. Door het principe van minimale werkruimte door te tellen voor de volgende verdiepingen, ontstaat een trapsgewijze uitvoering.
afstudeerrapport
40
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.16 Verdeling van de bovenbouw van Blok 9 in vijf blokken A, B, C, D en E door gebruik te maken van constructieve onderbrekingen. dilatatie
trappenhuis
trappenhuis
dilatatie
A
B
C
D
E
5 wanden
5 wanden
5 wanden
6 wanden
5 wanden
3 2 1 0
41
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
In een gietbouwcasco is het mogelijk de trapsgewijze uitvoering te voorkomen door gebruik te maken van constructieve onderbrekingen. Bij constructieve onderbrekingen loopt de koppelen voegwapening niet door in de vloer en ontstaat er links en rechts een beëindiging van het vloerveld. Er komen twee soorten constructieve onderbrekingen voor: 1. Bij een bouwkundige dilatatie. De projecten zijn meestal ongeschoorde raamwerken waarbij om de 40 meter is gedilateerd. Dit is te zien bij project The Wave in figuur 2.7. 2. Bij een trappenhuis of hal. Bij trappenhuizen is de schijfwerking van de vloer onderbroken, de wapening in de vloer loopt hier niet door. Door deze constructieve onderbrekingen als beëindiging van een vloerveld te beschouwen, ontstaat een verdeling van de bovenbouw in blokken. In figuur 4.16 is de bovenbouw van Blok 9 verdeeld in vijf blokken. De blokken worden begrensd door een eindgevel of een constructieve onderbreking van het vloerveld. De constructieve onderbrekingen worden gebruikt als organisatorische beëindigingen van een vloerveld.
afstudeerrapport
42
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.17 Produceren van een dilatatiewand.
stortdag 2, wand B
B
43
stortdag 1, wand A
A
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
4.2.6
De betonwand De stort van de betonwanden gebeurt altijd in een vast ritme. De sets bekisting worden ingezet op betonwanden die elkaar in de productiestroom opvolgen. De vloerencyclus kan dan kort na het ontkisten van de betonwanden van start gaan zonder hinder te ondervinden van de wandencyclus. Er is één situatie waarbij van dit ritme wordt afgeweken. Dit is het geval bij een dilatatiewand. Het is uitvoeringstechnisch niet mogelijk om een dilatatiewand met een stalen wandbekisting op één dag te storten. De dilatatiewand krijgt altijd twee opvolgende stortdagen. In figuur 4.17 op de pagina hiernaast is het maken van een dilatatiewand op twee stortdagen te zien. Het transporteren van de bekisting na een stortdag moet plaatsvinden binnen kraanbereik. Na het vaststellen van de stortdagen kan de werkvoorbereider de afstand bepalen waarbinnen de bekisting getransporteerd moet worden. Om stilstand van bekistingschotten te voorkomen, mag er geen ombouw (aan- en afkoppelen van schotten) als gevolg van een lengteverandering van de ene op de andere stortdag van de betonwand plaatsvinden. Het streven is dus om met dezelfde set bekisting zoveel mogelijk betonwanden van gelijke lengte te storten. De lengte van de betonwanden vindt de werkvoorbereider op document B. De werkvoorbereider zet bekistingset A in om de eind- en dilatatiewanden te storten. Deze betonwanden hebben een afwijkende dikte van 170 mm in plaats van 230 mm en vereisen dunnere kopschotten. De sets bekisting B en C worden ingezet voor de woningscheidende wanden. De lengte van de set bekisting wordt berekend met onderstaande formule: Lkist = Lwand / 1,2 Lkist = de lengte van de set bekisting in bekistingdelen. Lwand = de lengte van de langste betonwand die met de betreffende set gestort wordt.
afstudeerrapport
44
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.18 Document A, B en C uit het stappenplan. legenda
Document A
type wand:
Minimale inzet bekisting in sets:
Lengte set A in delen van 1,2 m1:
Maximale inzet bekisting in sets:
Lengte set B in delen van 1,2 m1:
constructieve onderbrekingen:
W E D T
Schematische langsdoorsnede bovenbouw breedte beuk : 15 mm hoogte verdieping : 10 mm
: woningscheidende wand : eindwand : dilatatiewand : tussenwand
: trappenhuis of hal : dilatatie
X
Inzet bekisting in sets:
Lengte set C in delen van 1,2 m1: Lengte set D in delen van 1,2 m1:
nummering verdiepingen
Invullen gegevens
Legenda
Ruimte voor tekening
Stempel nummering stramienen Project:
revisie
omschrijving
datum
Werkvoorbereider: Datum: Bedrijfsgegevens:
Document B
schaal : 1:200 maatvoering in mm eindwanden wandtype:
wandtype:
stramienen: wandtype:
dikte in mm: E2
dikte in mm: E3
stramienen: wandtype:
dikte in mm: E4
wandtype:
dikte in mm:
wandtype:
dikte in mm:
wandtype:
stramienen: wandtype:
wandtype:
dikte in mm:
dikte in mm:
wandtype:
dikte in mm:
wandtype:
dikte in mm: T2
stramienen:
D3
wandtype:
stramienen:
W4
T1
stramienen:
D2
stramienen:
W3
tussenwanden
D1
stramienen:
W2
stramienen: wandtype:
dilatatiewanden
W1
stramienen: wandtype:
stramienen: wandtype:
woningscheidende wanden
E1
dikte in mm:
dikte in mm: T3
stramienen:
D4
wandtype:
dikte in mm: T4
Ruimte voor tekeningen stramienen:
dikte in mm:
stramienen:
dikte in mm:
stramienen:
dikte in mm:
stramienen:
Project:
dikte in mm:
revisie
omschrijving
datum
Werkvoorbereider: Datum: Bedrijfsgegevens:
Document C
Deel transporthoeveelheden bij deelstap 3.1
Deel kraantijd bij deelstap 3.2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
hijsactiviteiten
aantal
norm
eenheid
hoeveelheid
eenheid
norm
eenheid
charges
kraancyclus*
eenheid
kraantijd in uren
kim plaatsen kimbekisting storten beton wanden aanvoer wapeningsstaven wanden aanvoer wapeningsnetten wanden plaatsen stelkist (dil =1) wand stellen (dil =1) plaatsen kopschotten plaatsen sparingen aanvoer bekistingstoebehoren prefab betonwanden prefab consoles prefab kolommen prefab balken aanvoer leidingwerk plaatsen sluitkist storten wanden vloeren aanvoer doorvalbeveiliging aanvoer slofhout aanvoer stempels omloopsteiger plaatsen eindgevelsteiger plaatsen breedplaatelementen prefab balkonplaten prefab galerijplaten prefab vloerplaten prefab afdekband aanvoeren randbekisting en toebehoren aanvoer wapeningsstaven aanvoer wapeningsnetten aanvoer leidingwerk storten vloeren prefab trappen prefab bordessen overig bevoorrading t.b.v. ruwe afbouw opbouwen steiger aanvoer KZ t.b.v. gevelsluiting
stuks m³
1 stuks/charge 0,75 m³/charge
uren/charge uren/charge
75 2 1 1 2
1 stuks/wand m³
kg stuks stuks stuks stuks stuks hijs stuks stuks stuks stuks hijs stuks m³
250 6 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 0,75
kg/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge m³/charge
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
1 1 10 2 2
hijs hijs stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks hijs kg stuks hijs m³ stuks stuks
2 2 20 1 1 1 1 1 1 1 2 250 6 2 1 1 1
hijs/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge kg/charge stuks/charge hijs/charge m³/charge stuks/charge stuks/charge
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
kg/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks 1 hijs/wand stuks stuks stuks stuks 1 hijs/wand 1 stuks/wand m³
hijs/beuk hijs/beuk stuks/beuk stuks/beuk stuks/verdieping stuks stuks stuks stuks stuks 1 hijs/beuk 150 kg/beuk 6 stuks/beuk 1 hijs/beuk m³ stuks stuks 1 hijs/beuk 2 hijs/beuk 4 hijs/beuk
hijs hijs hijs
1 hijs/charge 1 hijs/charge 1 hijs/charge
Ruimte voor tekeningen
totale kraantijd in uren totale kraantijd in dagen
Project:
revisie
datum
Werkvoorbereider: Datum: Bedrijfsgegevens: * Bron: Misset Bouwkosten, december 2003
45
afstudeerrapport
omschrijving
Technische Universiteit Eindhoven
4.3
Stappenplan Het stappenplan is schematisch beschreven met SADT11. Het bestaat uit zes afzonderlijke stappen.
[1] Maak tekeningen langsdoorsnede en betonwanden; [2] Bereken de minimale en de maximale inzet van de bekisting; [3] Optimaliseer de bezetting van de bouwkraan; [4] Bepaal de verdeling van de inzet van de bekisting; [5] Bepaal de stortdag van de betonwanden; [6] Bepaal de routing van de bekisting.
Het stappenplan staat hieronder afgebeeld.
gegevens bouwproject formules
leeg document A
bepalen van de inzet en de routing van de bekisting
leeg document B leeg document C
werkvoorbereider
inzet en routing op document A betonwanden op document B kraantijd op document C
rekenblad D stroomschema kraanbezetting stroomschema routing
constructief ontwerp bovenbouw geometrie van de betonwanden
stap 1 leeg document A
leeg document B
maak tekeningen langsdoorsnede en betonwanden
betonwanden op document B
X min = Y tot / T wand X max = (1/A) x Y ver - (1/A)
stap 2 werkvoorbereider
bereken de minimale en de maximale inzet van de bekisting
X = Y tot / T kraan
stap 3
werkvoorbereider
rekenblad D leeg document C
optimaliseer de bezetting van de bouwkraan
kraantijd op document C
X max;blokA = (1/A) x Y ver;blokA - (1/A)
stap 4
werkvoorbereider
stroomschema kraanbezetting
bepaal de verdeling van de inzet van de bekisting
Document B
stap 5
werkvoorbereider
rekenblad D
Document B
bepaal de stortdag van de betonwanden
stap 6
werkvoorbereider
bepaal de routing van de bekisting
werkvoorbereider
stroomschema routing
In het stappenplan wordt gebruik gemaakt van drie documenten: document A, B en C. Op de pagina hiernaast staan de blanco documenten afgebeeld. In bijlage 4.1 zijn deze documenten opgenomen op A3 formaat. In de paragrafen 4.3.1 tot en met 4.3.6 zal per stap de ontwikkeling van de documenten besproken worden.
11
SADT: Structured Analysis and Design Technique, een systeemanalyse methode
afstudeerrapport
46
inzet en routing op document A
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.19 Document A na deelstap 1.1.
legenda
Document A
type wand:
Schematische langsdoorsnede bovenbouw breedte beuk : 15 mm hoogte verdieping : 10 mm
Minimale inzet bekisting in sets:
Lengte set A in delen van 1,2 m1:
Maximale inzet bekisting in sets:
Lengte set B in delen van 1,2 m1:
Inzet bekisting in sets:
Lengte set C in delen van 1,2 m1:
constructieve onderbrekingen:
W E D T
: woningscheidende wand : eindwand : dilatatiewand : tussenwand
: trappenhuis of hal : dilatatie
X
Lengte set D in delen van 1,2 m1:
nummering verdiepingen
Tekening langsdoorsnede
dilatatie
trappenhuis
dilatatie
trappenhuis
nivo 3
E
W
W
W
D
D
W
W
W
T
W
W
W
W
D
D
W
W
W
W
W
T
W
W
W
E
2
E
W
W
W
D
D
W
W
W
T
W
W
W
W
D
D
W
W
W
W
W
T
W
W
W
E
1
E
W
W
W
D
D
W
W
W
T
W
W
W
W
D
D
W
W
W
W
W
T
W
W
W
E
0
E
W
W
W
D
D
W
W
W
T
W
W
W
W
D
D
W
W
W
W
W
T
W
W
W
E
1
2
3
4
5
6
7 3
8
9 3
10
11
12
13
14 3 9
15
16
17 3 9
18
19 3 9
20
21
22
23
24 3 9
25
nummering stramienen Project: Blok 9 te Breda Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
47
afstudeerrapport
revisie
datum
omschrijving
26 3 9
Technische Universiteit Eindhoven
4.3.1
Stap 1: voorbereiding Stap 1 in het stappenplan is de voorbereiding. De werkvoorbereider maakt een tekening van de langsdoorsnede van de bovenbouw en een tekening met de aanzichten van de betonwanden. Deze stap is nodig om informatie vast te leggen die gebruikt wordt in het stappenplan. De informatie heeft betrekking op het constructief ontwerp van de bovenbouw en de geometrie van de betonwanden. Input Stap 1 heeft als input het lege document A en het lege document B. Het document A is de rode draad door het stappenplan, hierop staat na stap 6 het inzet- en routingschema van de bekisting. Proces Stap 1 is verdeeld in twee deelstappen:
Betonvorm tekeningen wanden en vloeren aantal betonwanden soort betonwanden aantal verdiepingsvloeren plaats constructieve onderbrekingen vloer maatvoering stramienen
deelstap 1.1 leeg document A
teken een schematische langsdoorsnede van de bovenbouw
werkvoorbereider
tekening langsdoorsnede op document A
Betonvorm tekeningen wanden lengte betonwanden dikte betonwanden hoogte betonwanden afmetingen sparingen in betonwanden positie betonwanden op stramien
deelstap 1.2 teken de wanduitslagen van de betonwanden
tekening langsdoorsnede op document A
tekeningen betonwanden op document B
leeg document B
werkvoorbereider
1. Deelstap 1.1: “teken een schematische langsdoorsnede van de bovenbouw”; 2. Deelstap 1.2: “teken de wanduitslagen van de betonwanden”. In deelstap 1.1 tekent de werkvoorbereider de betonwanden en de betonvloeren per verdieping in een langsdoorsnede op document A. Op document A staan hiervoor aanwijzingen in de legenda zoals de schaal en codering van de soort betonwand. De informatie die nodig is om de doorsnede te tekenen is afkomstig van de betonvorm tekeningen van de wanden en de vloeren. In figuur 4.19 is document A te zien na deelstap 1.1. De werkvoorbereider heeft de volgende informatie nodig: Het aantal betonwanden; De soort betonwand (E, W, D of T); Het aantal verdiepingsvloeren; De plaats van constructieve onderbrekingen in de vloer; De maatvoering van de stramienen.
afstudeerrapport
48
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.20 Document B na deelstap 1.2
Bijlage 4.1 Document B
schaal : 1:200 maatvoering in mm eindwanden wandtype:
woningscheidende wanden
E1
wandtype:
wandtype:
2470
1036
2000 x 1192
dilatatiewanden
W1
tussenwanden
D1
wandtype:
T1
2470
2470
2470
1065
dikte in mm: 170
stramienen: 2-4,7-9,12-14,17-20,23-25
E2
wandtype:
9260
11060
11060
8050
stramienen: 1,26 wandtype:
dikte in mm: 230
stramienen: 5-6, 15-16
W2
wandtype:
dikte in mm: 170
stramienen: 10,22
D2
wandtype:
dikte in mm: 230
T2
2470
2470
9260
stramienen: 1-2, 25-26 wandtype:
dikte in mm: 170
wandtype:
stramienen: wandtype:
stramienen: 11,21
E3
dikte in mm:
wandtype:
dikte in mm:
stramienen: wandtype:
stramienen:
E4
stramienen:
dikte in mm: 230
W3
dikte in mm:
wandtype:
dikte in mm:
stramienen: wandtype:
stramienen:
W4
stramienen:
dikte in mm: D3
dikte in mm:
stramienen:
D4
wandtype:
stramienen:
dikte in mm: T3
dikte in mm:
dikte in mm: T4
stramienen:
dikte in mm:
Tekening aanzicht betonwand W2. Project: Blok 9 te Breda
revisie
omschrijving
datum
Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
Figuur 4.21 Document A na deelstap 1.2
legenda
Document A
type wand:
Schematische langsdoorsnede bovenbouw breedte beuk : 15 mm hoogte verdieping : 10 mm
Minimale inzet bekisting in sets:
Lengte set A in delen van 1,2 m1:
Maximale inzet bekisting in sets:
Lengte set B in delen van 1,2 m1:
Inzet bekisting in sets:
Lengte set C in delen van 1,2 m1:
constructieve onderbrekingen:
W E D T
: woningscheidende wand : eindwand : dilatatiewand : tussenwand
: trappenhuis of hal : dilatatie
X
Lengte set D in delen van 1,2 m1:
nummering verdiepingen
Wand W2 in de langsdoorsnede
dilatatie
trappenhuis
dilatatie
trappenhuis
nivo 3
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
2
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
1
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
0
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
1
2
3
4
5
6
7 3
8
9 3
10
11
12
13
14 3 9
15
16
17 3 9
18
19 3 9
20
21
22
23
24 3 9
25
nummering stramienen Project: Blok 9 te Breda Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
49
afstudeerrapport
revisie
datum
omschrijving
26 3 9
Technische Universiteit Eindhoven
In deelstap 1.2 tekent de werkvoorbereider de aanzichten van de betonwanden op document B. Hij heeft daarvoor de volgende informatie nodig:
De lengte van de betonwand; De hoogte van de betonwand; De dikte van de betonwanden; De afmetingen van sparingen in betonwanden; De positie van de betonwand op het stramien.
Na stap 1.2 heeft de werkvoorbereider de aanzichten van de betonwanden op document B getekend. Op de pagina hiernaast is het ingevulde document B te zien. Als voorbeeld is de wand W2 rood omcirkeld. Dit is een woningscheidende wand met een dikte van 230 mm zonder raam- en deursparingen. De werkvoorbereider zet op document A naast de soort betonwand (E, W, D of T) het type betonwand (1, 2, 3, etc.) uit document B. Op dit document is nu in één overzicht te zien welke wanden hetzelfde zijn qua geometrie. Op de pagina hiernaast is document A te zien na deelstap 1.2. De wand W2 komt acht keer voor, vier keer op stramien 11 en vier keer op stramien 21.
afstudeerrapport
50
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.22 Document A na deelstap 2.1.
legenda
Document A
type wand:
Schematische langsdoorsnede bovenbouw breedte beuk : 15 mm hoogte verdieping : 10 mm
3
Minimale inzet bekisting in sets: constructieve onderbrekingen:
W E D T
: woningscheidende wand : eindwand : dilatatiewand : tussenwand
: trappenhuis of hal : dilatatie
X
Lengte set A in delen van 1,2 m1:
Maximale inzet bekisting in sets:
Lengte set B in delen van 1,2 m1:
Inzet bekisting in sets:
Lengte set C in delen van 1,2 m1: Lengte set D in delen van 1,2 m1:
nummering verdiepingen
Noteren minimale inzet
dilatatie
trappenhuis
dilatatie
trappenhuis
nivo 3
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
2
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
1
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
0
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
1
2
3
4
5
6
7 3
8
9 3
10
11
12
13
14 3 9
15
16
17 3 9
18
19 3 9
20
21
22
23
24 3 9
25
nummering stramienen Project: Blok 9 te Breda Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
51
afstudeerrapport
revisie
datum
omschrijving
26 3 9
Technische Universiteit Eindhoven
4.3.2
Stap 2: bepalen van de minimale en maximale kistinzet In stap 2 van het stappenplan berekent de werkvoorbereider welke inzet van de bekisting bij het project minimaal nodig is en welke inzet van bekisting maximaal mogelijk is. Hiermee is de bandbreedte voor de inzet bepaald. De berekening wordt uitgevoerd door gebruik te maken van twee formules. De invulwaarden voor de formules haalt de werkvoorbereider uit document A en de bouwplanning. Bij het berekenen van de maximale inzet van de bekisting is rekenblad D een hulpmiddel. De minimale en de maximale inzet van de bekisting worden vastgelegd op document A. Input Stap 2 heeft als input document A uit deelstap 1.2. Proces Stap 2 is verdeeld in twee deelstappen: formule: Xmin = Ytot / Twand Bouwplanning: Twand: doorlooptijd betonwanden
formule: Xmax = (1/A) x Yver – (1/A)
deelstap 2.1 document A
bereken de minimale inzet van de bekisting
minimale inzet van bekisting op document A
deelstap 2.2
werkvoorbereider
bereken de maximale inzet van de bekisting
werkvoorbereider
minimale en maximale inzet van bekisting op document A
rekenblad D rekenblad voor getal A
1. Deelstap 2.1: “bereken de minimale inzet van de bekisting”; 2. Deelstap 2.2: “bereken de maximale inzet van de bekisting”. In deelstap 2.1 berekent de werkvoorbereider welke inzet van bekisting minimaal nodig is om aan de taakstelling in tijd uit de bouwplanning te voldoen. De werkvoorbereider gebruikt hiervoor de volgende formule: Xmin
= Ytot / Twand
Xmin Ytot Twandi
= de minimale inzet van de bekisting in sets. = het aantal betonwanden uit de bovenbouw in stuks. = de doorlooptijd van de betonwanden in werkbare dagen.
Ytot Twandi Xmin
= 104 betonwanden ( 26 wanden per verdieping, 4 verdiepingen) = 45 werkbare dagen = Ytot / Twand = 104 / 45 = 2,31
De minimale inzet is drie sets. De werkvoorbereider noteert dit op document A.
afstudeerrapport
52
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.23 Rekenblad D.
Document D schema bij deelstap 2.2 dagen
interval in hele dagen bepalen tussen:
1
maken betonwanden en plaatsen onderstempeling plaatsen onderstempeling en leggen breedplaatvloeren leggen breedplaatvloeren en stellen prefab beton stellen prefab beton en vlechten onderwapening vlechten onderwapening en maken installaties maken installaties en sluiten vloer sluiten vloer en storten vloer storten vloer en maken betonwanden
1
totaal: getal A
schema bij deelstap 4.2 codering blokken nr.
A
B
max:
C
max:
D
max:
inzet (uit deelstap 3.4)
E
max:
max:
dagen
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Project:
revisie
omschrijving
datum
Werkvoorbereider: Datum: Bedrijfsgegevens:
Figuur 4.24 Noteren van de maximale inzet van de bekisting.
legenda
Document A
type wand:
Schematische langsdoorsnede bovenbouw breedte beuk : 15 mm hoogte verdieping : 10 mm
Minimale inzet bekisting in sets:
3
Lengte set A in delen van 1,2 m1:
Maximale inzet bekisting in sets:
8
Lengte set B in delen van 1,2 m1:
constructieve onderbrekingen:
W E D T
: woningscheidende wand : eindwand : dilatatiewand : tussenwand
: trappenhuis of hal : dilatatie
X
Inzet bekisting in sets:
Lengte set C in delen van 1,2 m1: Lengte set D in delen van 1,2 m1:
nummering verdiepingen
Noteren maximale inzet
dilatatie
trappenhuis
dilatatie
trappenhuis
nivo 3
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
2
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
1
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
0
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
1
2
3
4
5
6
7 3
8
9 3
10
11
12
13
14 3 9
15
16
17 3 9
18
19 3 9
20
21
22
23
24 3 9
25
nummering stramienen Project: Blok 9 te Breda Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
53
afstudeerrapport
revisie
datum
omschrijving
26 3 9
Technische Universiteit Eindhoven
In deelstap 2.2 berekent de werkvoorbereider welke inzet van de bekisting maximaal mogelijk is. De werkvoorbereider berekent dit met de onderstaande formule: Xmax = (1/A) x Yver – (1/A) Xmax = de maximale inzet van de bekisting in sets. Yver = aantal betonwanden op de verdieping in stuks. A = interval tussen start betonwanden en stort betonvloer in werkbare dagen. De werkvoorbereider bepaalt Yver door het aantal betonwanden op de verdieping met de minste betonwanden uit document A te tellen. Dit zijn 26 betonwanden. Het getal A is te bepalen met een hulpmiddel: rekenblad D. Op dit rekenblad noteert de werkvoorbereider het interval tussen de bewerkingen van de wanden-breedplaat methode in hele dagen. Op het blanco rekenblad is het interval tussen maken betonwanden en plaatsen onderstempeling en het storten van de vloer en het maken van de betonwanden standaard één dag. Het interval A is dus minimaal twee dagen. Dit is te zien in figuur 4.23. Het totale interval is drie dagen, dit is te zien in de figuur hieronder. In dit geval is er een extra dag nodig voor het sluiten van de vloer.
Document D schema bij deelstap 2.2 interval in hele dagen bepalen tussen:
dagen 1 0 0 0 0 0 1 1 3
maken betonwanden en plaatsen onderstempeling plaatsen onderstempeling en leggen breedplaatvloeren leggen breedplaatvloeren en stellen prefab beton stellen prefab beton en vlechten onderwapening vlechten onderwapening en maken installaties maken installaties en sluiten vloer sluiten vloer en storten vloer storten vloer en maken betonwanden
totaal: getal A
Met de formule berekent de werkvoorbereider de maximale inzet van de bekisting (Xmax): Xmax = (1/A)Y – 1/A Xmax = 1/3 x 26 – 1/3 Xmax = 8 2/3 – 1/3 = 8 1/3 De maximale inzet van de bekisting bij Blok 9 is 8 sets. De werkvoorbereider noteert dit op document A. Zie figuur 4.24.
afstudeerrapport
54
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.25 Document C uit het stappenplan.
Document C
Deel transporthoeveelheden bij deelstap 3.1 1
hijsactiviteiten
2
aantal
Deel kraantijd bij deelstap 3.2
3
norm
4
5
6
7
8
9
10
11
12
eenheid
hoeveelheid
eenheid
norm
eenheid
charges
kraancyclus*
eenheid
kraantijd in uren
kim plaatsen kimbekisting storten beton wanden aanvoer wapeningsstaven wanden aanvoer wapeningsnetten wanden plaatsen stelkist (dil =1) wand stellen (dil =1) plaatsen kopschotten plaatsen sparingen aanvoer bekistingstoebehoren prefab betonwanden prefab consoles prefab kolommen prefab balken aanvoer leidingwerk plaatsen sluitkist storten wanden vloeren aanvoer doorvalbeveiliging aanvoer slofhout aanvoer stempels omloopsteiger plaatsen eindgevelsteiger plaatsen breedplaatelementen prefab balkonplaten prefab galerijplaten prefab vloerplaten prefab afdekband aanvoeren randbekisting en toebehoren aanvoer wapeningsstaven aanvoer wapeningsnetten aanvoer leidingwerk storten vloeren prefab trappen prefab bordessen overig bevoorrading t.b.v. ruwe afbouw opbouwen steiger aanvoer KZ t.b.v. gevelsluiting
1 stuks/wand m³ 75 2 1 1 2
kg/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks 1 hijs/wand stuks stuks stuks stuks 1 hijs/wand 1 stuks/wand m³
1 1 10 2 2
1 150 6 1
hijs/beuk hijs/beuk stuks/beuk stuks/beuk stuks/verdieping stuks stuks stuks stuks stuks hijs/beuk kg/beuk stuks/beuk hijs/beuk m³ stuks stuks
1 hijs/beuk 2 hijs/beuk 4 hijs/beuk
stuks m³
1 stuks/charge 0,75 m³/charge
uren/charge uren/charge
kg stuks stuks stuks stuks stuks hijs stuks stuks stuks stuks hijs stuks m³
250 6 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 0,75
kg/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge m³/charge
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
hijs hijs stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks hijs kg stuks hijs m³ stuks stuks
2 2 20 1 1 1 1 1 1 1 2 250 6 2 1 1 1
hijs/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge kg/charge stuks/charge hijs/charge m³/charge stuks/charge stuks/charge
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
hijs hijs hijs
1 hijs/charge 1 hijs/charge 1 hijs/charge
totale kraantijd in uren totale kraantijd in dagen
Project: Werkvoorbereider: Datum: Bedrijfsgegevens: * Bron: Misset Bouwkosten, december 2003
55
afstudeerrapport
revisie
datum
omschrijving
Technische Universiteit Eindhoven
4.3.3
Stap 3: optimaliseren van de kraanbezetting In stap 3 van het stappenplan berekent de werkvoorbereider de kraantijd en de kraanbezetting. De kraantijd berekent de werkvoorbereider op document C. Het optimaliseren van de kraanbezetting en uiteindelijk het bepalen van de inzet van de bekisting wordt gedaan met behulp van een stroomschema. Input Stap 3 heeft als input het lege document C. Op de pagina hiernaast staat dit document afgebeeld. In stap 3 maakt de werkvoorbereider ook gebruik van document A. Proces Stap 3 is verdeeld in vier deelstappen:
Kraanschema: hijsactiviteiten in bovenbouwfase Document A, B en bouwtekeningen: hoeveelheid te transporteren materiaal Materieelschema: hoeveelheid te transporteren materieel
deelstap 3.1
leeg document C
bereken de transporthoeveelheden voor de bouwkraan
werkvoorbereider
transporthoeveelheden op document C
Misset: bruto kraancyclustijden Document A: Ytot: aantal betonwanden bovenbouw
deelstap 3.2 bereken de kraantijd
kraantijd in dagen op document C
formule: X = Ytot / Tkraan
deelstap 3.3
werkvoorbereider
bepaal de kraanbezetting
kraanbezetting op document C
deelstap 3.4
werkvoorbereider
stroomschema kraanbezetting document A
bereken de inzet van de bekisting in sets
inzet van de bekisting in sets op document A
kraantijd en -bezetting op document C
werkvoorbereider
1. 2. 3. 4.
Deelstap 3.1: “bereken de transporthoeveelheden voor de bouwkraan”; Deelstap 3.2: “bereken de kraantijd”; Deelstap 3.3: “bepaal de kraanbezetting”; Deelstap 3.4: “bereken de inzet van de bekisting in sets”.
afstudeerrapport
56
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.26 Berekening van de transporthoeveelheden op document C.
Transporthoeveelheden
Document C
Kraanbereik in beuken:
Deel transporthoeveelheden bij deelstap 3.1
Deel kraantijd bij deelstap 3.2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
hijsactiviteiten
aantal
norm
eenheid
hoeveelheid
eenheid
norm
eenheid
charges
kraancyclus*
eenheid
kraantijd in uren
kim plaatsen kimbekisting storten beton
1 stuks/wand m³
wanden aanvoer wapeningsstaven wanden aanvoer wapeningsnetten wanden plaatsen stelkist (dil =1) wand stellen (dil =1) plaatsen kopschotten plaatsen sparingen aanvoer bekistingstoebehoren prefab betonwanden prefab consoles prefab kolommen prefab balken aanvoer leidingwerk plaatsen sluitkist storten wanden vloeren aanvoer doorvalbeveiliging aanvoer slofhout aanvoer stempels omloopsteiger plaatsen eindgevelsteiger plaatsen breedplaatelementen prefab balkonplaten prefab galerijplaten prefab vloerplaten prefab afdekband aanvoeren randbekisting en toebehoren aanvoer wapeningsstaven aanvoer wapeningsnetten aanvoer leidingwerk storten vloeren prefab trappen prefab bordessen overig bevoorrading t.b.v. ruwe afbouw opbouwen steiger aanvoer KZ t.b.v. gevelsluiting
104 104 100 100 104 24 104 104 62 22 12 104 104
75 2 1 1 2
92 92 92 92 4 325 73 55 12 121 92 92 92 92
1 1 10 2 2
stuks m³
1 stuks/charge 0,75 m³/charge
uren/charge uren/charge
7800 208 100 100 208 24 104 104 62 22 12 104 104 0
kg stuks schot stuks stuks stuks hijs stuks stuks stuks stuks hijs schot m³
250 6 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 0,75
kg/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge m³/charge
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
92 92 920 184 8 325 73 55 12 121 92 13800 552 92 0 32 16
pakket pakket stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks hijs kg stuks hijs m³ stuks stuks
2 2 20 1 1 1 1 1 1 1 2 250 6 2 1 1 1
hijs/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge kg/charge stuks/charge hijs/charge m³/charge stuks/charge stuks/charge
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
kg/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks 1 hijs/wand stuks stuks stuks stuks 1 hijs/wand 1 stuks/wand m³
1 150 6 1
32 16
hijs/beuk hijs/beuk stuks/beuk stuks/beuk stuks/verdieping stuks stuks stuks stuks stuks hijs/beuk kg/beuk stuks/beuk hijs/beuk m³ stuks stuks
hijs hijs hijs
1 hijs/beuk 2 hijs/beuk 4 hijs/beuk
1 hijs/charge 1 hijs/charge 1 hijs/charge
totale kraantijd in uren totale kraantijd in dagen
Project: Blok 9 te Breda
revisie
omschrijving
datum
Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
* Bron: Misset Bouwkosten, december 2003
Figuur 4.27
Kraantijden
Berekening kraantijd op document C.
Document C
Kraanbereik in beuken:
Deel transporthoeveelheden bij deelstap 3.1
Deel kraantijd bij deelstap 3.2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
hijsactiviteiten
aantal
norm
eenheid
hoeveelheid
eenheid
norm
eenheid
charges
kraancyclus*
eenheid
kraantijd in uren
kim plaatsen kimbekisting storten beton wanden aanvoer wapeningsstaven wanden aanvoer wapeningsnetten wanden plaatsen stelkist (dil =1) wand stellen (dil =1) plaatsen kopschotten plaatsen sparingen aanvoer bekistingstoebehoren prefab betonwanden prefab consoles prefab kolommen prefab balken aanvoer leidingwerk plaatsen sluitkist storten wanden vloeren aanvoer doorvalbeveiliging aanvoer slofhout aanvoer stempels omloopsteiger plaatsen eindgevelsteiger plaatsen breedplaatelementen prefab balkonplaten prefab galerijplaten prefab vloerplaten prefab afdekband aanvoeren randbekisting en toebehoren aanvoer wapeningsstaven aanvoer wapeningsnetten aanvoer leidingwerk storten vloeren prefab trappen prefab bordessen overig bevoorrading t.b.v. ruwe afbouw opbouwen steiger aanvoer KZ t.b.v. gevelsluiting
1 stuks/wand m³ 104 104 100 100 104 24 104 104 62 22 12 104 104
75 2 1 1 2
92 92 92 92 4 325 73 55 12 121 92 92 92 92
1 1 10 2 2
32 16
kg/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks 1 hijs/wand stuks stuks stuks stuks 1 hijs/wand 1 stuks/wand m³
1 150 6 1
hijs/beuk hijs/beuk stuks/beuk stuks/beuk stuks/verdieping stuks stuks stuks stuks stuks hijs/beuk kg/beuk stuks/beuk hijs/beuk m³ stuks stuks
1 hijs/beuk 2 hijs/beuk 4 hijs/beuk
stuks m³
1 stuks/charge 0,75 m³/charge
7800 208 100 100 208 24 104 104 62 22 12 104 104 0
kg stuks schot stuks stuks stuks hijs stuks stuks stuks stuks hijs schot m³
250 6 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 0,75
kg/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge m³/charge
31 35 100 100 208 24 52 104 62 22 12 52 104
0,1 0,15 0,12 0,17 0,15 0,15 0,07 0,1 0,2 0,25 0,2 0,07 0,14
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
3,12 5,20 12,00 17,00 31,20 3,60 3,64 10,40 12,40 5,50 2,40 3,64 14,56
92 92 920 184 8 325 73 55 12 121 92 13800 552 92 0 32 16
pakket pakket stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks hijs kg stuks hijs m³ stuks stuks
2 2 20 1 1 1 1 1 1 1 2 250 6 2 1 1 1
hijs/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge kg/charge stuks/charge hijs/charge m³/charge stuks/charge stuks/charge
46 46 46 184 8 325 73 55 12 121 46 55 92 46
0,07 0,07 0,07 0,2 0,2 0,15 0,15 0,23 0,25 0,07 0,1 0,15 0,07
3,22 3,22 3,22 36,80 1,60 48,75 10,95 12,65 3,00 0,00 3,22 5,52 13,80 3,22
32 16
0,27 0,27
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
hijs hijs hijs
uren/charge uren/charge
1 hijs/charge 1 hijs/charge 1 hijs/charge
8,64 4,32
totale kraantijd in uren totale kraantijd in dagen
286,79 35,85
Project: Blok 9 te Breda Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens: * Bron: Misset Bouwkosten, december 2003
57
Korteweg Bouw BV
afstudeerrapport
revisie
datum
omschrijving
Technische Universiteit Eindhoven
In deelstap 3.1 berekent de werkvoorbereider de transporthoeveelheden voor de bouwkraan op document C. Hij moet hiervoor weten wat en hoeveel er met de bouwkraan getransporteerd wordt in de bovenbouwfase. Deze informatie is te vinden in het kraanschema (welke kraanactiviteiten), de bouwtekeningen (hoeveelheid materiaal) en het materieelschema (hoeveelheid materieel). De werkvoorbereider vult kolom twee op basis van deze gegevens in. Hij markeert de activiteiten die wel voorkomen, maar die niet door de bouwkraan en/of niet in de bovenbouwfase worden uitgevoerd met rood. Hijsactiviteiten die überhaupt niet voorkomen, zoals het maken van een kim, worden niet ingevuld. De transporthoeveelheden uit kolom 5 worden berekend door kolom 2 met kolom 3 te vermenigvuldigen. In figuur 4.26 op de pagina hiernaast is document C te zien na deelstap 3.1. In deelstap 3.2 kan met deze gegevens de kraantijd berekend worden. De werkvoorbereider deelt de transporthoeveelheid uit kolom 5 door de norm per charge uit kolom 8 en vindt het aantal charges. De kraancyclus wordt bepaald met de normen van Misset of de bedrijfsnormen en wordt ingevuld in kolom 10. De kraantijd in uren is het aantal charges uit kolom 9 vermenigvuldigd met de kraancyclus uit kolom 10. De totale kraantijd in uren is de som van kolom 12. De kraantijd in dagen is de kraantijd in uren gedeeld door 8 en bedraagt in dit geval ongeveer 36 dagen. In figuur 4.27 op de pagina hiernaast is document C te zien na deelstap 3.2.
afstudeerrapport
58
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.28 Stroomschema bij deelstap 3.3.
start 7
bereken Tkraan op document C
1 berekening P
bereken Pwand
wand
=Y /T tot
kraan
uitkomst afronden naar beneden op gehele getallen
2 berekening
bereken Tprod.
T
prod.
=Y /P tot
wand
uitkomst afronden naar boven op gehele getallen
3 berekening
bereken de kraanbezetting
Kraanbezetting = (T / T ) X 100% kraan
prod.
5
Pwand + 1
< 85% 8 4 nee
85% -100%?
6
beperk de hijsactiviteiten voor de bouwkraan op document C
59
> 100%
afstudeerrapport
ja
noteer wijzigingen op document C
ga naar deelstap 3.4
Technische Universiteit Eindhoven
In deelstap 3.3 gebruik de werkvoorbereider het stroomschema op de pagina hiernaast om de kraanbezetting te optimaliseren. In het stroomschema worden de volgende afkortingen gebruikt: Ytot Tkraan Pwand Tprod.
= het aantal betonwanden uit de bovenbouw in stuks (bron: document A) = de kraantijd in dagen (bron: document C) = de wandenproductie per dag in hele wanden = de productietijd van de wanden in dagen
In stap 1 berekent de werkvoorbereider de wandenproductie per dag: Pwand = Ytot / Tkraan = 104 / 35,86 = 2,9, afronden naar beneden: 2 In stap 2 berekent de werkvoorbereider de productietijd van de wanden: Tprod = Ytot / Pwand = 104 / 2 = 52 In stap 3 berekent de werkvoorbereider de kraanbezetting: Kraanbezetting = Tkraan / Tprod x 100% = 35,86 / 52 x 100% = 69% De werkvoorbereider volgt het schema door de vraag of de kraanbezetting tussen 85% en 100% ligt, met ‘nee’ te beantwoorden. De kraanbezetting is minder dan 85%, dus de wandenproductie per dag wordt verhoogd van twee wanden naar drie wanden per dag.
afstudeerrapport
60
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.29 Document C na deelstap 3.3. Document C
Kraanbereik in beuken:
Deel transporthoeveelheden bij deelstap 3.1
Deel kraantijd bij deelstap 3.2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
hijsactiviteiten
aantal
norm
eenheid
hoeveelheid
eenheid
norm
eenheid
charges
kraancyclus*
eenheid
kraantijd in uren
kim plaatsen kimbekisting storten beton
1 stuks/wand m³
wanden aanvoer wapeningsstaven wanden aanvoer wapeningsnetten wanden plaatsen stelkist (dil =1) wand stellen (dil =1) plaatsen kopschotten plaatsen sparingen aanvoer bekistingstoebehoren prefab betonwanden prefab consoles prefab kolommen prefab balken aanvoer leidingwerk plaatsen sluitkist storten wanden vloeren aanvoer doorvalbeveiliging aanvoer slofhout aanvoer stempels omloopsteiger plaatsen eindgevelsteiger plaatsen breedplaatelementen prefab balkonplaten prefab galerijplaten prefab vloerplaten prefab afdekband aanvoeren randbekisting en toebehoren aanvoer wapeningsstaven aanvoer wapeningsnetten aanvoer leidingwerk storten vloeren prefab trappen prefab bordessen overig bevoorrading t.b.v. ruwe afbouw opbouwen steiger aanvoer KZ t.b.v. gevelsluiting
104 104 100 100 104 24 104 104 62 22 12 104 104
75 2 1 1 2
92 92 92 92 4 325 73 55 12 121 92 92 92 92
1 1 10 2 2
stuks m³
1 stuks/charge 0,75 m³/charge
7800 208 100 100 208 24 104 104 62 22 12 104 104 0
kg stuks schot stuks stuks stuks hijs stuks stuks stuks stuks hijs schot m³
250 6 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 0,75
kg/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge m³/charge
31 35 100 100 208 24 52 104 62 22 12 52 104
0,1 0,15 0,12 0,17 0,15 0,15 0,07 0,1 0,2 0,25 0,2 0,07 0,14
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
3,12 5,20 12,00 17,00 31,20 3,60 0,00 10,40 12,40 5,50 2,40 0,00 14,56
92 92 920 184 8 325 73 55 12 121 92 13800 552 92 0 32 16
pakket pakket stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks hijs kg stuks hijs m³ stuks stuks
2 2 20 1 1 1 1 1 1 1 2 250 6 2 1 1 1
hijs/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge kg/charge stuks/charge hijs/charge m³/charge stuks/charge stuks/charge
46 46 46 184 8 325 73 55 12 121 46 55 92 46
0,07 0,07 0,07 0,2 0,2 0,15 0,15 0,23 0,25
3,22 0,00 3,22 36,80 1,60 48,75 10,95 12,65 3,00 0,00 0,00 5,52 13,80 0,00
32 16
0,27 0,27
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
kg/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks 1 hijs/wand stuks stuks stuks stuks 1 hijs/wand 1 stuks/wand m³
1 150 6 1
32 16
hijs/beuk hijs/beuk stuks/beuk stuks/beuk stuks/verdieping stuks stuks stuks stuks stuks hijs/beuk kg/beuk stuks/beuk hijs/beuk m³ stuks stuks
1 hijs/beuk 2 hijs/beuk 4 hijs/beuk
hijs hijs hijs
uren/charge uren/charge
0,07 0,1 0,15 0,07
1 hijs/charge 1 hijs/charge 1 hijs/charge
8,64 4,32
totale kraantijd in uren totale kraantijd in dagen
269,85 33,73
Project: Blok 9 te Breda
revisie
omschrijving
datum
Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
* Bron: Misset Bouwkosten, december 2003
Figuur 4.30 Document A na deelstap 3.4. legenda
Document A
type wand:
Schematische langsdoorsnede bovenbouw breedte beuk : 15 mm hoogte verdieping : 10 mm
Minimale inzet bekisting in sets:
3
Lengte set A in delen van 1,2 m1:
Maximale inzet bekisting in sets:
8
Lengte set B in delen van 1,2 m1:
Inzet bekisting in sets:
3
Lengte set C in delen van 1,2 m1:
constructieve onderbrekingen:
W E D T
: woningscheidende wand : eindwand : dilatatiewand : tussenwand
: trappenhuis of hal : dilatatie
X
Lengte set D in delen van 1,2 m1:
nummering verdiepingen
Noteren van de definitieve inzet van de bekisting
dilatatie
trappenhuis
dilatatie
trappenhuis
nivo 3
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
2
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
1
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
0
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
1
2
3
4
5
6
7 3
8
9 3
10
11
12
13
14 3 9
15
16
17 3 9
18
19 3 9
20
21
22
23
24 3 9
25
nummering stramienen Project: Blok 9 te Breda Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
61
afstudeerrapport
revisie
datum
omschrijving
26 3 9
Technische Universiteit Eindhoven
De productietijd van de wanden wordt dan 104 / 3 = 34,67 dagen. In de nieuwe situatie is de kraanbezetting 35,85 / 34,67 x 100% = 103,4%. Volgens het stroomschema moet de werkvoorbereider de hijsactiviteiten voor de bouwkraan dusdanig beperken dat de kraanbezetting onder 100% blijft. Dit is mogelijk door een bouwlift in te zetten voor het verticale transport van bekistingtoebehoren, leidingwerk en slofhout. Indien het nodig is om de hijsactiviteiten uit te breiden, kunnen hiervoor de rood gemarkeerde activiteiten gebruikt worden. De kraantijd is verlaagd naar 33,73 dagen, de kraanbezetting bedraagt 33,73 / 34,67 x 100% = 97%. In figuur 4.29 op de pagina hiernaast is document C te zien na stap 3.3. Tenslotte berekent de werkvoorbereider op basis van deze gegevens in deelstap 3.4 de definitieve inzet van de bekisting met de onderstaande formule: X = Ytot / Tkraan X = de inzet van de bekisting in sets Ytot = het aantal betonwanden uit de bovenbouw in stuks Tkraan = de kraantijd in dagen X = 104 / 33,73 = 3,08, afronden naar beneden op hele getallen: 3 sets. De werkvoorbereider vult dit getal in op document A, zie figuur 4.30.
afstudeerrapport
62
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.31 Document A na deelstap 4.1. legenda
Document A
type wand:
Schematische langsdoorsnede bovenbouw breedte beuk : 15 mm hoogte verdieping : 10 mm
Minimale inzet bekisting in sets:
3
Lengte set A in delen van 1,2 m1:
Maximale inzet bekisting in sets:
8
Lengte set B in delen van 1,2 m1:
Inzet bekisting in sets:
3
Lengte set C in delen van 1,2 m1:
constructieve onderbrekingen:
W E D T
: woningscheidende wand : eindwand : dilatatiewand : tussenwand
: trappenhuis of hal : dilatatie
X
Lengte set D in delen van 1,2 m1:
nummering verdiepingen
Noteren van de blokverdeling
dilatatie
nivo
trappenhuis
A
dilatatie
B
trappenhuis
C
D
E
3
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
2
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
1
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
0
E1
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
T1
W2
W1
W1
W1
D1
D1
W1
W1
W1
W1
W2
T1
W1
W1
W1
E1
1
2
3
4
5
6
7 3
8
9 3
10
11
12
13
14 3 9
15
16
17 3 9
18
19 3 9
20
21
22
23
24 3 9
25
nummering stramienen Project: Blok 9 te Breda Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
63
afstudeerrapport
revisie
datum
omschrijving
26 3 9
Technische Universiteit Eindhoven
4.3.4
Stap 4: bepalen van de bouwstroom In stap 4 bepaalt de werkvoorbereider hoe de inzet van de bekisting verdeeld wordt over het project. De verdeling van de inzet van de bekisting bepaalt hoe de productiestroom gaat verlopen: per verdieping bouwen, in blokken bouwen of trapsgewijs bouwen. Op basis van deze verdeling werkt de werkvoorbereider de routing van de betonwanden verder uit. Input Stap 4 heeft als input document A. Hier wordt de verdeling van de bekisting op vastgelegd. Deze verdeling bepaalt de werkvoorbereider met een formule en het rekenblad D. Proces Stap 4 is verdeeld in drie deelstappen:
deelstap 4.1 document A
bepaal de verdeling van de bovenbouw in blokken
werkvoorbereider
Xmax;blokA = (1/A) x Yver;blokA – (1/A) verdeling in blokken op document A
deelstap 4.2 verdeel de inzet van de bekisting over de blokken
werkvoorbereider
mogelijkheden verdeling inzet bekisting op document A
deelstap 4.3
rekenblad D rekenblad verdeling inzet bekisting
kies de verdeling van de inzet van de bekisting
werkvoorbereider
verdeling inzet bekisting op document A
rekenblad D rekenblad verdeling inzet bekisting
1. Deelstap 4.1: “bepaal de verdeling van de bovenbouw in blokken”; 2. Deelstap 4.2: “verdeel de inzet van de bekisting over de blokken”; 3. Deelstap 4.3: “kies de verdeling van de inzet van de bekisting”. In deelstap 4.1 tekent de werkvoorbereider de blokverdeling op document A. Op dit document zijn de constructieve onderbrekingen van de vloer aangegeven, dit zijn de beëindigingen van een blok. De blokken worden van links naar rechts voorzien van de letters A, B, C, D en E. Er zijn vier constructieve onderbrekingen aanwezig in de langsdoorsnede op document A. Dit is te zien in figuur 4.31.
afstudeerrapport
64
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.32
Noteren inzet per blok
Rekenblad D.
schema bij deelstap 4.2 codering blokken nr.
A max: 1 set
B max: 1 set
C
D
max: 1 set
E
max: 1 set
max: 1 set
inzet (uit deelstap 3.4)
dagen
3 3 3 3 3 3 3 3 3
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Noteren inzet bekisting
Figuur 4.33 Mogelijkheid 1 op rekenblad D. schema bij deelstap 4.2 codering blokken nr.
A max: 1 set
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
65
B max: 1 set
1 set 1 set
C max: 1 set
1 set
D max: 1 set
1 set
3 sets 3 sets 3 sets
2 sets 1 set
2 sets 3 sets 3 sets 3 sets 3 sets
E
max: 1 set
3 sets 1 set 1 set 1 set
2 sets 2 sets 1 set 3 sets
1 set 3 sets
3 sets
afstudeerrapport
inzet (uit deelstap 3.4) 3 3 3 3 3 3 3 3 3
dagen
Technische Universiteit Eindhoven
In deelstap 4.2 verdeelt de werkvoorbereider de inzet van de bekisting over de blokken. Met de formule uit deelstap 2.2 berekent de werkvoorbereider per blok de maximale inzet van de bekisting. De formule ziet er als volgt uit wanneer dit voor blok A wordt berekend: Xmax;blokA = (1/A) x Yver;blokA – 1/A Xmax;blokA = (1/3) x 5 – 1/3 = 1,33 De maximale inzet van bekisting op Blok A is 1 set bekisting. De inzet van de bekisting kan ook verdeeld worden over meerdere blokken. Stel dat blok A en blok B samen worden beschouwd. De maximale inzet van de bekisting voor beide blokken samen is: Xmax;blokA+B = (1/A) x Yver;blokA+B – 1/A Xmax;blokA+B = (1/3) x (5+5) – 1/3 = 3 De maximale inzet van bekisting op Blok A+B is 3 sets bekisting. Op Blok A+B zijn dan drie mogelijkheden voor de inzet van de bekisting: 1 set, 2 sets en 3 sets bekisting. De werkvoorbereider maakt gebruik van rekenblad D om voor alle blokken de verdeling van de inzet van de bekisting te bepalen. Op het rekenblad vult hij in de kolom ‘inzet uit deelstap 3.4’ de inzet van de bekisting uit document A in. Dat zijn 3 sets bekisting. De berekende inzet van bekisting per blok uit deelstap 4.1 noteert de werkvoorbereider bij ‘max’ onder het betreffende blok. Dit is te zien in figuur 4.32. In figuur 4.33 is op deze manier rekenblad D volledig ingevuld voor Blok 9. Mogelijkheid 1 is de inzet van 1 set bekisting op de blokken A, B en C. Nadat deze blokken gereed zijn, gaat de volledige inzet van 3 sets over naar de combinatie van blok D en E. Er zijn negen mogelijkheden waarbij de bouwwijze van links naar rechts is. Precies dezelfde mogelijkheden komen ook voor met een bouwwijze van rechts naar links.
afstudeerrapport
66
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.34 Tijdstip van gereedkomen van een woning op rekenblad D. schema bij deelstap 4.2 codering blokken nr.
A
B
max: 1 set
1 set 1 set
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C
max: 1 set
D
max: 1 set
1 set
max: 1 set
1 set
inzet (uit deelstap 3.4)
dagen
3 3 3 3 3 3 3 3 3
20 19 19 14 14 14 14 19 30
3 sets 3 sets 3 sets
2 sets 2 sets 3 sets 3 sets 3 sets 3 sets
E
max: 1 set
1 set 3 sets 2 sets 2 sets 1 set
1 set 1 set 1 set
1 set
3 sets
3 sets 3 sets
Figuur 4.35 Productiestroom van de beuken.
dilatatie
trappenhuis
A
trappenhuis
B
dilatatie
C
D
E
3
25
26
27
28
29
30
31
32
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
2
17
18
19
20
21
22
23
24
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
1
9
10
11
12
13
14
15
16
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
0
1
2 3 5 wanden
4
5
6 7 5 wanden
8
33
34 35 5 wanden
36
37
38
39 40 6 wanden
41
42
43 44 5 wanden
45
67
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
In deelstap 4.3 kiest de werkvoorbereider een van deze negen mogelijkheden als oplossing. Van deze mogelijkheden is de oplossing voor de verdeling van de bekisting die mogelijkheid waarbij zo snel mogelijk in het uitvoeringsproces een woning van de bovenste verdieping gereed is. Deze woning is gereed wanneer de dakvloer één dag is uitgehard. Dat is drie dagen nadat de tweede wand van deze woning is gestort. Het interval tussen start betonwand en stort betonvloer is immers drie dagen. Voor de negen mogelijkheden van de verdeling van de inzet van de bekisting berekent de werkvoorbereider het tijdstip en noteert dit op rekenblad D, onder ‘dagen’. Dit is in figuur 4.34 te zien. Er zijn vier mogelijkheden waarbij de eerste woning na 14 dagen gereed is. Dit zijn de mogelijkheden 4, 5, 6 en 7. Van deze vier mogelijkheden is de oplossing voor Blok 9 mogelijkheid 4, weergegeven in figuur 4.35. Bij deze mogelijkheid worden de blokken A en B eerst gemaakt met 3 sets bekisting. Daarna worden de blokken C, D en E gemaakt met 3 sets bekisting. In figuur 4.26 op de pagina hiernaast is deze oplossing getekend in het aanzicht van Blok 9. De nummering geeft de volgorde aan waarin de beuken geproduceerd worden. Bij de mogelijkheden 5, 6 en 7 is de bekisting meer verdeeld over de blokken, waardoor de rijafstanden van de kraan groter zijn.
afstudeerrapport
68
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.36 Stortdagen 1, 2 en 3 op de begane grond.
dilatatie
nivo
trappenhuis
A
B
3
E1 11
W1 11
W1 11
W1 12
D1 12
D1 12
W1 13
W1 13
W1 13
T1 14
W2
2
E1 7
W1 8
W1 8
W1 8
D1 9
D1 9
W1 9
W1 10
W1 10
T1 10
W2
1
E1 4
W1 4
W1 5
W1 5
D1 5
D1 6
W1 6
W1 6
W1 7
T1 7
W2
0
E1 1
W1 1
W1 1
W1 2
D1 2
D1 2
W1 3
W1 3
W1 3
T1 4
W2 14
1
2
3
4
5
6
7 3
8
9 3
10
11
12
Figuur 4.37 De dilatatiewand krijgt een opvolgende stortdag.
dilatatie
nivo
trappenhuis
A
B
3
E1 11
W1 11
W1 11
W1 12
D1 12
D1 12
W1 13
W1 13
W1 13
T1 14
W2 30
W1 30
2
E1 7
W1 8
W1 8
W1 8
D1 9
D1 9
W1 9
W1 10
W1 10
T1 10
W2 25
W1 25
1
E1 4
W1 4
W1 5
W1 5
D1 5
D1 6
W1 6
W1 6
W1 7
T1 7
W2 19
W1 20
0
E1 1
W1 1
W1 1
W1 2
D1 2
D1
W1 3
W1 3
W1 3
T1 4
W2 14
W1 14
3 1
69
2
3
4
5
6
7 3
afstudeerrapport
8
9 3
10
11
12
Technische Universiteit Eindhoven
4.3.5
Stap 5: bepalen van de stortdagen In stap 5 van het stappenplan bepaalt de werkvoorbereider op welke stortdag de betonwanden gestort worden. Hij doet dit op basis van de verdeling van de inzet van de bekisting over het project en door rekening te houden met de verschillende soorten betonwanden in het project. Input Stap 5 heeft als input document A. Het bepalen van de stortdag gebeurt op basis van de soort betonwand uit document A en de verdeling van de inzet van de bekisting uit rekenblad D. Proces Stap 5 is verdeeld in drie stappen.
Rekenblad D: verdeling van de inzet van de bekisting
deelstap 5.1
document A
zet de stortdagen op document A
stortdagen op document A
deelstap 5.2
werkvoorbereider
geef de dilatatiewanden een opvolgende stortdag
stortdagen dilatatiewanden op document A
deelstap 5.3 pas de overige stortdagen aan op de inzet van bekisting per dag
werkvoorbereider
stortdagen van de betonwanden op document A
werkvoorbereider
1. Deelstap 5.1: “zet de stortdagen op document A”; 2. Deelstap 5.2: “geef de dilatatiewanden een opvolgende stortdag”; 3. Deelstap 5.3: “pas de overige stortdagen aan op de inzet van bekisting per dag”. In stap 5.1 zet de werkvoorbereider de stortdagen in de langsdoorsnede op document A volgens de vastgestelde productiestroom uit rekenblad D. De wanden op nivo 0, as 1, 2 en 3 krijgen stortdag 1, de wanden op nivo 0, as 4, 5 en 6 krijgen stortdag 2, de wanden op nivo 0, as 7, 8 en 9 krijgen stortdag 3, etc. Zie hiervoor figuur 4.36 op de pagina hiernaast. Op stortdag 2 wordt de volledige dilatatiewand gestort. Dit is met de gebruikte set stalen wandbekisting niet mogelijk, de dilatatiewand moet een opvolgende stortdag krijgen. Dit is stortdag 3. In figuur 4.37 is dit geïllustreerd. In stap 5.2 verandert de werkvoorbereider de stortdag bij iedere dilatatiewand waar deze situatie zich voordoet.
afstudeerrapport
70
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.38 Herstellen van het ritme.
dilatatie
nivo
trappenhuis
A
B
3
E1 11
W1 11
W1 11
W1 12
D1 12
D1 12
W1 13
W1 13
W1 13
T1 14
W2 30
W1 30
2
E1 7
W1 8
W1 8
W1 8
D1 9
D1 9
W1 9
W1 10
W1 10
T1 10
W2 25
W1 25
1
E1 4
W1 4
W1 5
W1 5
D1 5
D1 6
W1 6
W1 6
W1 7
T1 7
W2 19
W1 20
0
E1 1
W1 1
W1 1
W1 2
D1 2
D1
W1
W1 3
W1 3
T1 4
W2 14
W1 14
3 1
2
3
4
5
2
6
7 3
8
9 3
10
11
12
Figuur 4.39 Document A na deelstap 5.3. legenda
Document A
type wand:
W E D T
nummering verdiepingen
Schematische langsdoorsnede bovenbouw breedte beuk : 15 mm hoogte verdieping : 10 mm
: trappenhuis of hal : dilatatie
X
3
Lengte set A in delen van 1,2 m1:
Maximale inzet bekisting in sets:
8
Lengte set B in delen van 1,2 m1:
Inzet bekisting in sets:
3
Lengte set C in delen van 1,2 m1: Lengte set D in delen van 1,2 m1:
dilatatie
nivo
Minimale inzet bekisting in sets: constructieve onderbrekingen:
: woningscheidende wand : eindwand : dilatatiewand : tussenwand
trappenhuis
A
dilatatie
B
trappenhuis
C
D
E
3
E1 11
W1 11
W1 11
W1 12
D1 12
D1 13
W1 12
W1 13
W1 13
T1 14
W2 30
W1 30
W1 31
W1 31
D1 31
D1 32
W1 32
W1 32
W1 33
W1 33
W2 33
T1 34
W1 34
W1 34
W1 35
E1 35
2
E1 7
W1 8
W1 8
W1 8
D1 9
D1 10
W1 9
W1 9
W1 10
T1 10
W2 25
W1 25
W1 25
W1 26
D1 26
D1 27
W1 28
W1 27
W1 27
W1 28
W2 28
T1 28
W1 29
W1 29
W1 29
E1 30
1
E1 4
W1 4
W1 5
W1 5
D1 5
D1 6
W1 6
W1 6
W1 7
T1 7
W2 19
W1 20
W1 20
W1 20
D1 21
D1 22
W1 21
W1 21
W1 22
W1 22
W2 23
T1 23
W1 23
W1 24
W1 24
E1 24
0
E1 1
W1 1
W1 1
W1 2
D1 2
D1 3
W1 2
W1 3
W1 3
T1 4
W2 14
W1 14
W1 15
W1 15
D1 15
D1 16
W1 16
W1 16
W1 17
W1 17
W2 17
T1 18
W1 18
W1 18
W1 19
E1 19
1
2
3
4
5
6
7 3
8
9 3
10
11
12
13
14 3 9
15
16
17 3 9
18
19 3 9
20
21
22
23
24 3 9
25
nummering stramienen Project: Blok 9 te Breda Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
71
afstudeerrapport
revisie
datum
omschrijving
26 3 9
Technische Universiteit Eindhoven
Op stortdag 3 worden er nu vier betonwanden gestort, terwijl de inzet van de bekisting drie sets is. Dit is niet mogelijk, de werkvoorbereider moet een wand van stortdag 3 op stortdag 2 storten om het ritme van drie wanden per dan te herstellen. Dit doet de werkvoorbereider in stap 5.3. Hij kiest hiervoor de wand op stortdag die zich het dichtst bevindt bij de wanden die op stortdag 2 gestort worden en geeft deze stortdag 3. In figuur 4.38 is te zien hoe het ritme op deze manier hersteld wordt. Op document A staat het overzicht van de stortdagen in de langsdoorsnede. Dit is te zien in figuur 4.39.
afstudeerrapport
72
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.40 Document C na deelstap 6.1.
Document C
5
Kraanbereik in beuken:
Deel transporthoeveelheden bij deelstap 3.1
Deel kraantijd bij deelstap 3.2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
hijsactiviteiten
aantal
norm
eenheid
hoeveelheid
eenheid
norm
eenheid
charges
kraancyclus*
eenheid
kraantijd in uren
kim plaatsen kimbekisting storten beton wanden aanvoer wapeningsstaven wanden aanvoer wapeningsnetten wanden plaatsen stelkist (dil =1) wand stellen (dil =1) plaatsen kopschotten plaatsen sparingen aanvoer bekistingstoebehoren prefab betonwanden prefab consoles prefab kolommen prefab balken aanvoer leidingwerk plaatsen sluitkist storten wanden vloeren aanvoer doorvalbeveiliging aanvoer slofhout aanvoer stempels omloopsteiger plaatsen eindgevelsteiger plaatsen breedplaatelementen prefab balkonplaten prefab galerijplaten prefab vloerplaten prefab afdekband aanvoeren randbekisting en toebehoren aanvoer wapeningsstaven aanvoer wapeningsnetten aanvoer leidingwerk storten vloeren prefab trappen prefab bordessen overig bevoorrading t.b.v. ruwe afbouw opbouwen steiger aanvoer KZ t.b.v. gevelsluiting
1 stuks/wand m³ 104 104 100 100 104 24 104 104 62 22 12 104 104
75 2 1 1 2
92 92 92 92 4 325 73 55 12 121 92 92 92 92
1 1 10 2 2
32 16
kg/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks/wand stuks 1 hijs/wand stuks stuks stuks stuks 1 hijs/wand 1 stuks/wand m³
1 150 6 1
hijs/beuk hijs/beuk stuks/beuk stuks/beuk stuks/verdieping stuks stuks stuks stuks stuks hijs/beuk kg/beuk stuks/beuk hijs/beuk m³ stuks stuks
1 hijs/beuk 2 hijs/beuk 4 hijs/beuk
stuks m³
1 stuks/charge 0,75 m³/charge
7800 208 100 100 208 24 104 104 62 22 12 104 104 0
kg stuks schot stuks stuks stuks hijs stuks stuks stuks stuks hijs schot m³
250 6 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 0,75
kg/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge stuks/charge m³/charge
31 35 100 100 208 24 52 104 62 22 12 52 104
0,1 0,15 0,12 0,17 0,15 0,15 0,07 0,1 0,2 0,25 0,2 0,07 0,14
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
3,12 5,20 12,00 17,00 31,20 3,60 0,00 10,40 12,40 5,50 2,40 0,00 14,56
92 92 920 184 8 325 73 55 12 121 92 13800 552 92 0 32 16
pakket pakket stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks stuks hijs kg stuks hijs m³ stuks stuks
2 2 20 1 1 1 1 1 1 1 2 250 6 2 1 1 1
hijs/charge hijs/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge stuks/charge hijs/charge kg/charge stuks/charge hijs/charge m³/charge stuks/charge stuks/charge
46 46 46 184 8 325 73 55 12 121 46 55 92 46
0,07 0,07 0,07 0,2 0,2 0,15 0,15 0,23 0,25
3,22 0,00 3,22 36,80 1,60 48,75 10,95 12,65 3,00 0,00 0,00 5,52 13,80 0,00
32 16
0,27 0,27
uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge uren/charge
hijs hijs hijs
uren/charge uren/charge
0,07 0,1 0,15 0,07
1 hijs/charge 1 hijs/charge 1 hijs/charge
8,64 4,32
totale kraantijd in uren totale kraantijd in dagen
269,85 33,73
Project: Blok 9 te Breda Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens: * Bron: Misset Bouwkosten, december 2003
73
Korteweg Bouw BV
afstudeerrapport
revisie
datum
omschrijving
Technische Universiteit Eindhoven
4.3.6
Stap 6: bepalen van de routing In stap 6 van het stappenplan bepaalt de werkvoorbereider de definitieve routing van de bekisting. De routing van de bekisting geeft aan welke betonwand met welke bekisting gestort wordt. Input Stap 6 heeft als input document A en C. Het bepalen van de routing gebeurt op basis van de soort betonwand en lengte van de betonwand uit document B. De werkvoorbereider gebruikt hiervoor een stroomschema. De routing is ook afhankelijk van de maximale transportafstand waarbinnen de bekisting met de bouwkraan verplaatst kan worden. Deze afstand berekent de werkvoorbereider met een formule. Proces Stap 6 is verdeeld in drie stappen. Materieelspecificaties: gewicht bekisting tonnage bouwkraan
Document B: lengte betonwand
deelstap 6.1 document C
bereken het bereik van de bouwkraan
kraanbereik op document C formule: Lkist = Lwand / 1,2
deelstap 6.2 routing bekisting op document A kies de routing van de bekisting
werkvoorbereider document A
deelstap 6.3
werkvoorbereider
stroomschema routing
bereken de lengte van de bekisting
lengte van de bekisting document A
werkvoorbereider
1. Deelstap 6.1: “bereken het bereik van de bouwkraan”; 2. Deelstap 6.2: “kies de routing van de bekisting”; 3. Deelstap 6.3: “bereken de lengte van de bekisting”. Het transporteren van de bekisting na een stortdag moet plaatsvinden binnen kraanbereik. In deelstap 6.1 berekent de werkvoorbereider de afstand in beuken waarbinnen de bekisting getransporteerd kan worden. Er wordt gebruik gemaakt van een 70 tons rupskraan van het merk Hitachi, type CX700. Om het kraanbereik te berekenen is het gewicht van de set bekisting nodig. Dit is: lengte kist x hoogte kist x 125 kg/m² (gewicht stalen wandkist per m²). Gewicht set bekisting is: 12 x 2,6 x 125 = 3,9 ton. Hijsgewicht stel- of sluitwand is: 3,9 / 2 (2 sets) = 1,95 ton. Kraanbereik is: 70 / 1,95 = 35,9 meter. Het transporteren van de bekisting kan plaatsvinden binnen ongeveer 5 beuken ( 35,9 / 7,2 (beukmaat) = 4,99). De werkvoorbereider noteert deze afstand op document C. Dit is te zien in figuur 4.40.
afstudeerrapport
74
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.41 Stroomschema voor de routing van de bekisting.
start
1
10
6 geef alle eindwanden en alle dilatatiewanden een A
einde
noteer de letter van deze bekisting naast de resterende stortdagen
ja
is dit de laatste bekisting?
nee
2
7 zorg dat deze bekisting zoveel mogelijk betonwanden van gelijke lengte binnen kraanbereik stort
omcirkel de stortdagen waarop bekisting A nog niet is ingezet
8
3 zet een A naast de bijhorende betonwanden met dezelfde lengte als een voorgaande eind- of een dilatatiewand
noteer de letter van de bekisting naast de dichtsbijzijnde betonwand als er geen betonwanden meer zijn van gelijke lengte
9
4 controleer of de bekisting binnen het kraanbereik overgezet kan worden, kies anders een betonwand die wel binnen kraanbereik ligt
neem de volgende bekisting
5 zet een A bij de dichtsbijzijnde betonwand binnen kraanbereik als er geen wanden zijn van gelijke lengte
Figuur 4.42 Bepalen van de routing voor de stortdagen 1 tot en met 3.
dilatatie
nivo
A
B
3
E1 11
W1 11
W1 11
W1 12
D1 12
D1 13
W1 12
W1 13
W1 13
T1 14
W2 30
2
E1 7
W1 8
W1 8
W1 8
D1 9
D1 10
W1 9
W1 9
W1 10
T1 10
W2 25
1
E1 4
W1 4
W1 5
W1 5
D1 5
D1 6
W1 6
W1 6
W1 7
T1 7
W2 19
0
E1 1
W1 1
W1 1
W1 2
D1 2
D1 3
W1 2
W1 3
W1 3
T1 4
W2 14
1
75
trappenhuis
2
3
4
5
6
7 3
afstudeerrapport
8
9 3
10
11
12
Technische Universiteit Eindhoven
In deelstap 6.2 maakt de werkvoorbereider gebruik van het stroomschema op de pagina hiernaast. Zie figuur 4.41 In deelstap 6.2 kiest de werkvoorbereider de routing van de bekisting. Hieronder is het bepalen van de routing van de bekisting voor de stortdagen 1 t/m 3 uitgewerkt. In figuur 4.42 staan deze stortdagen aangegeven. De werkvoorbereider kijkt per stortdag of er een eind- of dilatatiewand gestort moet worden. Indien dit het geval is, zet hij de letter A naast de stortdag van de betreffende betonwand.
dilatatie
nivo
A
B
3
E1 11
W1 11
W1 11
W1 12
D1 12
D1 13
W1 12
W1 13
W1 13
T1 14
W2 30
2
E1 7
W1 8
W1 8
W1 8
D1 9
D1 10
W1 9
W1 9
W1 10
T1 10
W2 25
1
E1 4
W1 4
W1 5
W1 5
D1 5
D1 6
W1 6
W1 6
W1 7
T1 7
W2 19
0
E1
W1 1
W1 1
W1 2
D1
D1
W1 2
W1 3
W1 3
T1 4
W2 14
1
1
trappenhuis
A
A 3A
2
2
3
4
5
6
7 3
8
9 3
10
11
12
Stortdag 1: eindwand; Stortdag 2: dilatatiewand deel 1; Stortdag 3: dilatatiewand deel 2.
Vervolgens controleert de werkvoorbereider of de bekisting door de bouwkraan getransporteerd kan worden. De grootste transportafstand is van stortdag 1 naar stortdag 2. De afstand is 4 beuken, dit is dus mogelijk omdat het berekende kraanbereik 5 beuken is.
afstudeerrapport
76
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.43 Sets bekisting B en C.
dilatatie
nivo
trappenhuis
A
B
3
E1 11
W1 11
W1 11
W1 12
D1 12
D1 13
W1 12
W1 13
W1 13
T1 14
W2 30
2
E1 7
W1 8
W1 8
W1 8
D1 9
D1 10
W1 9
W1 9
W1 10
T1 10
W2 25
1
E1 4
W1 4
W1 5
W1 5
D1 5
D1 6
W1 6
W1 6
W1 7
T1 7
W2 19
0
E1 1A
W1
W1
W1
D1 2A
D1 3A
W1
W1
W1
T1 4
W2 14
B
C
1
1
B
1
2
C
2
3
4
B
5
6
C
3
2
7 3
3
8
9 3
10
11
12
Figuur 4.44 Routing van de bekisting op document A.
legenda
Document A
type wand:
nummering verdiepingen
Schematische langsdoorsnede bovenbouw breedte beuk : 15 mm hoogte verdieping : 10 mm
: woningscheidende wand : eindwand : dilatatiewand : tussenwand
trappenhuis
A
Lengte set B in delen van 1,2 m1:
Inzet bekisting in sets:
3
Lengte set C in delen van 1,2 m1:
dilatatie
B
trappenhuis
C
D
E
W1 12C
W1 13B
W1 13C
T1 14B
W2 30C
W1 30B
W1 31B
W1 31C
D1 31A
D1 32A
W1 32B
W1 32C
W1 33A
W1 33B
W2 T1 33C 34A
W1 34B
W1 34C
W1 35B
E1 35A
W1 8B
D1 9A
D1 10A
W1 9C
W1 9B
W1 10C
T1 10B
W2 25C
W1 25A
W1 25B
W1 26C
D1 26A
D1 27A
W1 26B
W1 27C
W1 27B
W1 28B
W2 28C
T1 28A
W1 29B
W1 29C
W1 29A
E1 30A
W1 5B
W1 5C
D1 5A
D1 6A
W1 6C
W1 6B
W1 7C
T1 7B
W2 19C
W1 20A
W1 20B
W1 20C
D1 21A
D1 22A
W1 21B
W1 21C
W1 22C
W1 22B
W2 23C
T1 23A
W1 23B
W1 24C
W1 24B
E1 24A
W1 1C
W1 2B
D1 2A
D1 3A
W1 2C
W1 3B
W1 3C
T1 4B
W2 14A
W1 14C
W1 15B
W1 15C
D1 15A
D1 16A
W1 16B
W1 16C
W1 17A
W1 17B
W2 17C
T1 18A
W1 18B
W1 18C
W1 19B
E1 19A
3
W1 11B
W1 12B
2
E1 7A
W1 8A
W1 8C
1
E1 4A
W1 4C
0
E1 1A
W1 1B
3
Lengte set A in delen van 1,2 m1:
8
D1 13A
W1 11C
2
3
Maximale inzet bekisting in sets:
D1 12A
E1 11A
1
: trappenhuis of hal : dilatatie
X
Lengte set D in delen van 1,2 m1:
dilatatie
nivo
Minimale inzet bekisting in sets: constructieve onderbrekingen:
W E D T
4
5
6
7 3
8
9 3
10
11
12
13
14 3 9
15
16
17 3 9
18
19 3 9
20
21
22
23
24 3 9
25
nummering stramienen Project: Blok 9 te Breda Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
77
afstudeerrapport
revisie
datum
omschrijving
26 3 9
Technische Universiteit Eindhoven
Per stortdag zijn er twee betonwanden waaraan geen set bekisting is toegekend. De werkvoorbereider zorgt dat met dezelfde set bekisting B of C zoveel mogelijk betonwanden van gelijke lengte worden gestort. Hij gebruikt voor het bepalen van de lengte van een betonwand document B. Ook na het toekennen van de sets B en C controleert de werkvoorbereider de transportafstand met het kraanbereik. In figuur 4.43 is het resultaat te zien voor de eerste drie stortdagen. De werkvoorbereider past deze werkwijze toe voor alle stortdagen. Het resultaat staat op document A, zie figuur 4.44. In deelstap 6.3 berekent de werkvoorbereider de lengte van de sets bekisting in delen van 1,2 m¹, de bekistingdelen. De lengte van de set bekisting wordt berekend met onderstaande formule: Lkist = Lwand / 1,2 Lkist = de lengte van de set bekisting in bekistingdelen. Lwand = de lengte van de langste betonwand die met de betreffende set gestort wordt. Lwand haalt de werkvoorbereider uit document B. Met alle drie de sets bekisting wordt de langste betonwand (W1: 11060 mm) gestort. Lkist is voor de drie sets bekisting dan 11,06 / 1,2 = 9,22. Dat zijn 12 bekistingdelen. De werkvoorbereider vult dit in op document A. legenda
Document A
type wand:
W E D T
nummering verdiepingen
Schematische langsdoorsnede bovenbouw breedte beuk : 15 mm hoogte verdieping : 10 mm
Minimale inzet bekisting in sets:
3
Lengte set A in delen van 1,2 m1:
12
Maximale inzet bekisting in sets:
8
Lengte set B in delen van 1,2 m1:
12
Inzet bekisting in sets:
3
Lengte set C in delen van 1,2 m1:
12
constructieve onderbrekingen:
: woningscheidende wand : eindwand : dilatatiewand : tussenwand
: trappenhuis of hal : dilatatie
X
Lengte set D in delen van 1,2 m1:
Noteren van de lengte van de sets
dilatatie
nivo
trappenhuis
A
B
3
E1 11A
W1 11C
W1 11B
W1 12B
2
E1 7A
W1 8A
W1 8C
1
E1 4A
W1 4C
0
E1 1A
W1 1B
1
2
3
dilatatie
trappenhuis
C
D
E
D1 12A
D1 13A
W1 12C
W1 13B
W1 13C
T1 14B
W2 30C
W1 30B
W1 31B
W1 31C
D1 31A
D1 32A
W1 32B
W1 32C
W1 33A
W1 33B
W2 T1 33C 34A
W1 34B
W1 34C
W1 35B
E1 35A
W1 8B
D1 9A
D1 10A
W1 9C
W1 9B
W1 10C
T1 10B
W2 25C
W1 25A
W1 25B
W1 26C
D1 26A
D1 27A
W1 26B
W1 27C
W1 27B
W1 28B
W2 28C
T1 28A
W1 29B
W1 29C
W1 29A
E1 30A
W1 5B
W1 5C
D1 5A
D1 6A
W1 6C
W1 6B
W1 7C
T1 7B
W2 19C
W1 20A
W1 20B
W1 20C
D1 21A
D1 22A
W1 21B
W1 21C
W1 22C
W1 22B
W2 23C
T1 23A
W1 23B
W1 24C
W1 24B
E1 24A
W1 1C
W1 2B
D1 2A
D1 3A
W1 2C
W1 3B
W1 3C
T1 4B
W2 14A
W1 14C
W1 15B
W1 15C
D1 15A
D1 16A
W1 16B
W1 16C
W1 17A
W1 17B
W2 17C
T1 18A
W1 18B
W1 18C
W1 19B
E1 19A
4
5
6
7 3
8
9 3
10
11
12
13
14 3 9
15
16
17 3 9
18
19 3 9
20
21
22
23
24 3 9
25
26 3 9
nummering stramienen Project: Blok 9 te Breda
revisie
datum
omschrijving
Werkvoorbereider: J. van Beers Datum: 01-01-2005 Bedrijfsgegevens:
Korteweg Bouw BV
Dit is het inzet- en routingschema voor de bekisting. In de bijlage 4.2 zijn de documenten A, B en C en het rekenblad D op ware grootte opgenomen. Het overzicht van de inzet van de bekisting in de oorspronkelijke situatie is te vinden in bijlage 4.3. Het overzicht van de inzet van de bekisting na het toepassen van het stappenplan is te vinden in bijlage 4.4.
afstudeerrapport
78
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 4.45 De stilstand, kraanbezetting en de doorlooptijd van de betonwanden bij het project Blok 9 in de oorspronkelijke situatie en na het toepassen van het stappenplan.
Oorspronkelijke situatie
Na toepassen stappenplan
Stilstand van de bekisting Absolute en relatieve stilstand bij project Blok 9
Absolute en relatieve stilstand bij project Blok 9
275; 4%
362; 5%
0; 0%
552; 7%
bekisting in gebruik
bekisting in gebruik
stilstand sets bekisting
stilstand sets bekisting
stilstand schotten bekisting
stilstand schotten bekisting
6508; 88%
6215; 96%
Kraanbezetting
Kraantijd in dagen / bouwtijd in dagen x 100%
Kraantijd in dagen / bouwtijd in dagen x 100%
= 35,85 / 45 x 100% = 79,67%
= 33,73 / 35 x 100% = 96,37%
Doorlooptijd betonwanden
Doorlooptijd van de betonwanden is
Doorlooptijd van de betonwanden
45 werkbare dagen
is 35 werkbare dagen
79
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
4.4
Conclusie Met het stappenplan bepaalt de werkvoorbereider de inzet en de routing van de bekisting. In figuur 4.45 is te zien wat de resultaten zijn voor de stilstand van de bekisting, de kraanbezetting en de bouwtijd bij het bouwproject Blok 9. Het resultaat van het stappenplan in relatie tot de doelstelling:
Stilstand van sets bekisting treedt niet op. De absolute stilstand van sets neemt af van 552 m² naar 0 m² gedurende de bouwtijd van de bovenbouw. In het stappenplan wordt, in tegenstelling tot de huidige situatie, rekening gehouden met de vloerencyclus en de capaciteit van de bouwkraan. Hierdoor treedt geen stilstand van sets bekisting op.
Stilstand van bekistingschotten blijft optreden. De absolute stilstand van bekistingschotten neemt af van 362 m² naar 275 m² gedurende de bouwtijd van de bovenbouw. De stilstand van bekistingschotten is op te lossen door delen van wanden te storten. Deze oplossing is technisch niet uitvoerbaar en is zodoende niet verwerkt in het stappenplan.
De kraanbezetting stijgt van 80% naar 96%. Er is een oplossing gevonden waarmee de kraanbezetting tussen 85% en 100% zit. De inzet van de bekisting is afgestemd op de kraancapaciteit.
De doorlooptijd van de betonwanden neemt af van 45 werkbare dagen naar 35 werkbare dagen. De doorlooptijd van de betonwanden is korter omdat iedere dag betonwanden gestort worden, zonder dat er “gaten” in de wandencyclus zitten. Het productietempo van de vloeren ligt hierdoor hoger dan in de oorspronkelijke situatie.
Het stappenplan leidt tot een gietbouwproces met een hoger bouwtempo, waarbij geen stilstand van sets bekisting optreedt. De wandencyclus is maatgevend en de vloerencyclus is hierin volgend. In onderstaande tabel is een overzicht te zien van de besparing als gevolg van de toepassing van het stappenplan. De aannemingssom van Blok 9 bedraagt ongeveer 3,5 miljoen euro. Post Huur wandbekisting (552+362-275) x € 0,57 Overige tijdgebonden kosten bovenbouwfase (gemiddelde kosten) €2.500,- per dag12 x 10 dagen
Besparing door stappenplan -€ 364,23 - € 25.000,00
totaal
- € 25.364,23
De besparing op de huur van de wandbekisting is bij dit project relatief klein. De grootste besparing is op de tijdgebonden kosten in de bovenbouwfase. De uitvoeringstijd neemt met 10 dagen af, waardoor een besparing van € 25.000,- gerealiseerd wordt.
12
Bron: Korteweg Bouw BV.
afstudeerrapport
80
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 5.1 De white-box en black-box unittest.
INVOER
white-box test
UITVOER
81
afstudeerrapport
black-box test
Technische Universiteit Eindhoven
5
Toetsing van het stappenplan Het toetsen van het stappenplan bestaat uit twee onderdelen: het toetsen van de output van het stappenplan aan de doelstelling en het toetsen van de bruikbaarheid van het stappenplan. De output van het stappenplan is getoetst bij twee bouwprojecten; Parkstate en The Wave. In paragraaf 5.1 zijn de resultaten van deze toetsing te vinden. De bruikbaarheid van het stappenplan is getoetst door het stappenplan voor te leggen aan een aantal deskundigen. De resultaten hiervan zijn in paragraaf 5.2 te vinden.
5.1
Toetsing doelstelling De toetsing aan de doelstelling is uitgevoerd met behulp van een zogenaamde unittest. De unittest is een test die algemeen wordt toegepast in de software-industrie. Met een unittest wordt het correct functioneren van een systeem onderzocht door de output te analyseren. In deze situatie is het systeem het stappenplan en is de output de informatie die is vastgelegd op de documenten A, B en C. De unittest is uitgevoerd bij de twee bouwprojecten The Wave en Parkstate. Om de objectiviteit van het testen te bewaken is gebruik gemaakt van twee varianten van de unittest: de white-box unittest en de black-box unittest. De eerste test is uitgevoerd door de ontwikkelaar van de handleiding en de tweede test is uitgevoerd door een onafhankelijke tester. De beide vormen van de unittest vullen elkaar aan. Dit is schematisch weergegeven in figuur 5.1.
afstudeerrapport
82
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 5.2 De stilstand, kraanbezetting en de doorlooptijd van de betonwanden bij het project Parkstate.
Oorspronkelijke situatie
Na toepassen stappenplan
Stilstand van de bekisting
Absolute en relatieve stilstand bij project Parkstate
Absolute en relatieve stilstand Parkstate na toepassing handleiding
1023; 9% 924; 13% 0; 0% bekisting in gebruik 4115; 35%
bekisting in gebruik
stilstand sets bekisting 6499; 56%
stilstand sets bekisting
stilstand schotten bekisting
stilstand schotten bekisting
5940; 87%
Kraanbezetting
Kraantijd in dagen / bouwtijd in dagen x 100%
Kraantijd in dagen / bouwtijd in dagen x 100%
= 55,92 / 56 x 100% = 99,86%
= 39,60 / 40 x 100% = 99,00%
Doorlooptijd betonwanden
Doorlooptijd van de betonwanden is 56
Doorlooptijd van de betonwanden is 40
werkbare dagen
werkbare dagen
83
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
White-box unittest Het doel van de white-box test is om te toetsen of het stappenplan het gewenste resultaat oplevert met betrekking tot de doelstelling. De white-box unittest is uitgevoerd door de ontwikkelaar van het stappenplan. De inzet en de routing van de bekisting is voor het project Parkstate bepaald met het stappenplan. Uit het stappenplan volgt voor project Parkstate een inzet van twee sets wandbekisting, sets A en set B met de onderstaande verdeling in bekistingschotten.
16800
Set A
14400
2400
A1 / A2
A3 / A4
codering bekistingschotten
14400
Set B
9600 B1 / B2
4800 B3 / B4
codering bekistingschotten
In bijlage 5.1 is het bijbehorende overzicht van de inzet van de bekisting te vinden. In bijlage 5.2 zijn de documenten A, B en C uit het stappenplan ingevuld voor project Parkstate. Deze output geeft de onderstaande resultaten met betrekking tot de doelstelling:
De stilstand van bekisting in sets is 0%. Er is een daling in de stilstand van bekistingschotten. De absolute stilstand van bekistingschotten neemt af van 1023 m² x dagen naar 924 m² x dagen. De stilstand van bekistingschotten is niet verder te beperken vanwege de variatie in lengte van betonwanden. De kraanbezetting blijft nagenoeg gelijk. De doorlooptijd van de betonwanden neemt af van 56 werkbare dagen naar 40 werkbare dagen.
In figuur 5.2 op de pagina hiernaast zijn deze resultaten weergegeven.
afstudeerrapport
84
Technische Universiteit Eindhoven
85
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Het stappenplan geeft resultaten die voldoen aan de doelstelling. De stilstand van bekistingschotten wordt voor dit project door het stappenplan niet volledig opgelost. Deze stilstand kan niet worden opgelost zonder betonwanden in delen te storten. De daling van de doorlooptijd van de betonwanden vloeit voort uit de effectievere inzet van de bekisting; iedere dag worden er twee betonwanden gestort. De kraanbezetting blijft nagenoeg gelijk: de kraantijd neemt af door het gebruik van een betonpomp voor het storten van de betonwanden en –vloeren en de bouwtijd neemt af door effectievere inzet van bekisting. Per saldo verandert de kraanbezetting dus niet ten opzichte van de oude situatie. In onderstaande tabel is een overzicht te zien van de besparing als gevolg van de toepassing van het stappenplan. De aannemingssom van Parkstate bedraagt ongeveer 5 miljoen euro. Post Huur wandbekisting (1023+4115-924) x € 0,57 Overige tijdgebonden kosten bovenbouwfase (gemiddelde kosten) €2.750,- per dag13 x 16 dagen
Besparing door stappenplan - € 2.401,98 - € 44.000,00
totaal
- € 46.401,98
De besparing op de huur van de wandbekisting is bij dit project groot. De grootste besparing is op de tijdgebonden kosten in de bovenbouwfase. De uitvoeringstijd neemt met 16 dagen af, waardoor een besparing van € 44.000,- gerealiseerd wordt.
13
Bron: Kanters Bouwbedrijf Zuid BV.
afstudeerrapport
86
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 5.3 De stilstand, kraanbezetting en de doorlooptijd van de betonwanden bij het project The Wave.
Oorspronkelijke situatie
Na toepassen stappenplan
Stilstand van de bekisting
Absolute en relatieve stilstand bij project The Wave
Absolute en relatieve stilstand The Wave na toepassing handleiding
2306; 13%
1753; 18% 0; 0% 7978; 45%
bekisting in gebruik
bekisting in gebruik stilstand sets bekisting stilstand schotten bekisting
stilstand sets bekisting stilstand schotten bekisting 7538; 42%
7944; 82%
Kraanbezetting
Kraantijd in dagen / bouwtijd in dagen x 100%
Kraantijd in dagen / bouwtijd in dagen x 100%
= 52,56 / 68 x 100% = 77,29%
= 40,15 / 42 x 100% = 95,6%
Doorlooptijd betonwanden
Doorlooptijd van de betonwanden is 68
Doorlooptijd van de betonwanden is 42
werkbare dagen
werkbare dagen
87
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Black-box unittest De black-box unittest geeft antwoord op de vraag of het stappenplan werkt volgens de bedoelingen van de auteur en of deze bij een onafhankelijke tester ook het gewenste resultaat oplevert. De black-box unittest is uitgevoerd door de werkvoorbereider van het project The Wave. Het stappenplan is voorgelegd met het verzoek om voor het project The Wave de inzet en de routing van de bekisting te bepalen. Uit het stappenplan volgt voor project The Wave een inzet van twee sets wandbekisting A en B met de onderstaande verdeling in bekistingschotten. 21600
Set A
14400
2400
1200
1200
1200
A1 / A2
A3 / A4
A5 / A6
A7 / A8
A9 / A10
1200
A11 / A12
codering bekistingschotten
22800
Set B
16800
B1 / B2
1200
1200
1200
1200
1200
B3 / B4
B5 / B6
B7 / B8
B9 / B10
B11 / B12
codering bekistingschotten
In bijlage 5.3 is het bijbehorende overzicht van de inzet van de bekisting te vinden. In bijlage 5.4 zijn de documenten A, B en C uit het stappenplan door de werkvoorbereider ingevuld voor project The Wave. Deze output geeft de onderstaande resultaten met betrekking tot de doelstelling:
De stilstand van bekisting in sets is 0%. Er is een daling van de stilstand van bekistingschotten. De absolute stilstand van bekistingschotten neemt af van 2306 m² x dagen naar 1753 m² x dagen. De stilstand van bekistingschotten is niet verder te beperken door de aanwezige variatie in lengte van betonwanden. De kraanbezetting neemt toe van 77% tot 96%. De doorlooptijd van de betonwanden neemt af van 68 werkbare dagen naar 42 werkbare dagen.
In figuur 5.3 op de pagina hiernaast zijn deze resultaten weergegeven.
afstudeerrapport
88
Technische Universiteit Eindhoven
89
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Het stappenplan geeft resultaten die voldoen aan de doelstelling. De stilstand van bekistingschotten wordt bij dit project door het stappenplan niet volledig opgelost. De daling van de doorlooptijd van de betonwanden vloeit voort uit de effectievere inzet van de bekisting; iedere dag worden er twee betonwanden gestort. De kraanbezetting neemt per saldo wel toe doordat dezelfde kraantijd in een kortere bouwtijd gerealiseerd wordt. In onderstaande tabel is een overzicht te zien van de besparing als gevolg van de toepassing van het stappenplan. De aannemingssom van The Wave bedraagt ongeveer 5,75 miljoen euro. Post Huur wandbekisting (2306+7538-1753) x € 0,57 Overige tijdgebonden kosten bovenbouwfase (gemiddelde kosten) €2.600,- per dag14 x 26 dagen
Besparing door stappenplan - € 4.611,87 - € 67.600,00
totaal
- € 72.211,87
De besparing op de huur van de wandbekisting is bij dit project groot. De grootste besparing is op de tijdgebonden kosten in de bovenbouwfase. De uitvoeringstijd neemt met 26 dagen af, waardoor een besparing van € 67.600,- gerealiseerd wordt.
14
Bron: Kanters Bouwbedrijf Zuid BV.
afstudeerrapport
90
Technische Universiteit Eindhoven
91
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
5.2
Toetsing bruikbaarheid De toetsing van de bruikbaarheid van het stappenplan is gedaan met behulp van een zogenaamde ‘review’. In de review is een heterogene groep personen gevraagd om het stappenplan kritisch door te nemen en te voorzien van commentaar. Het commentaar is gegeven op de inhoud en de bruikbaarheid van het stappenplan. De volgende personen hebben commentaar geleverd: 1. 2. 3. 4.
Student uitvoeringstechniek; Calculator bekistingleverancier; Hoofd planbureau bouwkundig hoofdaannemer; Secretaris Vereniging van Stalen Bekistingleveranciers voor Gietbouw.
Na het leveren van schriftelijk commentaar is een bijeenkomst belegd waarin de resultaten besproken zijn. De resultaten van de review zijn te vinden in bijlage 5.5. De inhoud van stappenplan en het beoogde resultaat, het inzet- en routingschema van de bekisting op document A, wordt door de ondervraagden als goed beschouwd. Uit de resultaten blijkt ook dat het stappenplan in de praktijk moeilijk zelfstandig te gebruiken is door de werkvoorbereider. Om de bruikbaarheid te vergroten is zodoende een handleiding geschreven bij het stappenplan.
afstudeerrapport
92
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 6.1 Afbeelding van deelstap 2.1 uit de handleiding.
Stap [2] Bereken de minimale en de maximale inzet van de bekisting Deelstap [2.1] Bereken de minimale inzet van de bekisting Doel
Positie
Hier berekent u welke inzet van bekisting in sets nodig is om de doorlooptijd van de betonwanden uit de bouwplanning te halen.
stap
2
deelstap
2.1
Dit is de minimale inzet van de bekisting. 1 2 3 4 5 6
Instructies Nr.
Omschrijving
Opmerking
[2.1.1]
Tel het totale aantal betonwanden uit de tekening op document A bij elkaar op.
[2.1.2]
Bepaal doorlooptijd van de betonwanden uit de bouwplanning in werkbare dagen.
Dit is de tijd in werkbare dagen die verloopt tussen de start van de eerste betonwand tot en met het gereedkomen van de laatste betonwand van de bovenbouw.
[2.1.3]
Bereken Xmin uit de formule: Xmin = Ytot / Twand Xmin = de minimale inzet van de bekisting in sets. Ytot = aantal betonwanden uit de bovenbouw in stuks. Twandi = de doorlooptijd van de betonwanden in werkbare dagen.
[2.1.4]
93
Rond Xmin naar boven toe af op gehele getallen. Dit is de minimale inzet van de bekisting.
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
6
Handleiding bij het stappenplan De handleiding is een separate uitgave bij dit rapport. De handleiding is geschreven met het stappenplan als uitgangspunt en door gebruik te maken van literatuur voor het schrijven van handleidingen uit de software-industrie. In de handleiding doorloopt de werkvoorbereider een deelstap uit het stappenplan door een aantal taken uit te voeren. De taken zijn geschreven in de vorm van instructies. Een instructie omvat het uitvoeren van een berekening of het maken van een tekening. In de handleiding is iedere deelstap beschreven in een module. In figuur 6.1 is een afbeelding te zien van de module van deelstap 2.1 uit de handleiding. Iedere module bevat de volgende onderdelen: 1. Titel De titel is de beschrijving van de betreffende deelstap. 2. Doel Het doel geeft informatie over wat de werkvoorbereider bereikt met het doorlopen van de deelstap. 3. Instructie De instructie geeft uitleg over wat de werkvoorbereider moet doen om de deelstap te doorlopen en zodoende het doel te bereiken. De instructie vormt een detaillering van de deelstap in taken. Om een taak duidelijker te maken zijn er rekenvoorbeelden en illustraties toegevoegd aan de handleiding. Symbolen verwijzen naar deze voorbeelden. 4. Positie Dit is de stap en deelstap uit de handleiding waarmee de werkvoorbereider bezig is. 5. Opmerking De opmerking geeft aanvullende informatie, benodigd om de taak uit te voeren.
afstudeerrapport
94
Technische Universiteit Eindhoven
Figuur 7.1 Voorbeelden van plattegronden van bouwprojecten waarop het stappenplan toepasbaar is.
diepte = 1 woning diepte = 1 woning diepte = 1 woning
95
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
7
Evaluatie In paragraaf 7.1 is het afstudeerproduct geëvalueerd in het licht van de doelstelling. In paragraaf 7.2 staan twee suggesties voor vervolgonderzoek.
7.1
Stappenplan Het doel van dit afstudeerproject is het ontwikkelen van een stappenplan waarmee de werkvoorbereider de inzet en de routing van de stalen wandbekisting kan bepalen. Het ontwikkelde stappenplan voldoet aan de prestatie-eisen bij de doelstelling met betrekking tot stilstand, kraanbezetting en bouwtijd. Het komt voor dat door het toepassen van het stappenplan de stilstand van bekistingschotten niet volledig opgelost wordt. Dit is het geval bij projecten met veel variatie in lengte van de betonwanden. Het stappenplan is geschikt voor bouwprojecten in gestapelde woningbouw. In figuur 7.1 staan drie voorbeelden van plattegronden van projecten die bruikbaar zijn voor toepassing van het stappenplan. De diepte van de plattegrond moet altijd één woning zijn. Het aantal beuken en verdiepingen is niet aan eisen gebonden. Voor het uitvoeringsproces gelden de volgende voorwaarden:
De bovenbouw wordt uitgevoerd met de wanden-breedplaat methode; Er wordt gebruik gemaakt van één bouwkraan; De gevel- en daksluiting verloopt van boven naar beneden.
Voordelen stappenplan De toepassing van het stappenplan heeft, in vergelijking met de bestaande situatie, de onderstaande voordelen:
Het is een eenduidige manier voor het bepalen van de inzet en de routing van de bekisting; Wijzigingen in het gebouwontwerp kunnen snel en gemakkelijk doorgevoerd worden; Het stappenplan is geschikt voor minder ervaren werkvoorbereiders. De sets bekisting staan niet stil; De gemiddelde kraanbezetting ligt gedurende de ruwbouwtijd tussen 85% en 100%; De ruwbouwtijd is gelijk aan of sneller dan de taakstelling uit de bouwplanning.
Nadelen stappenplan De toepassing van het stappenplan heeft, in vergelijk met de bestaande situatie, de onderstaande nadelen:
De inzet van arbeid is geen uitgangspunt, maar wordt aan het bouwtempo aangepast. Uit het stappenplan volgt geen optimale ploeggrootte; Het voorkomen van stilstand van bekistingschotten is geen uitgangspunt. Stilstand van bekistingschotten kan optreden.
afstudeerrapport
96
Technische Universiteit Eindhoven
97
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
7.2
Suggesties voor vervolgonderzoek Het verdient aanbeveling om de volgende zaken nader te onderzoeken:
In het stappenplan is het ontwerp van het bouwproject een vaste waarde. Er moet onderzocht worden wat het ideale gebouwontwerp is dat hoort bij het bouwsysteem wanden-breedplaat, waarbij de inzet van arbeid en materieel vaste waarden zijn. Dit onderzoek resulteert in een advies aan ontwerpende partijen. Er moet onderzoek gedaan worden naar technische oplossingen voor het storten van betonwanden in delen. Met deze oplossingen is het mogelijk om de stilstand van bekisting verder te beperken tot een situatie waarin ook geen bekistingschotten stilstaan.
afstudeerrapport
98
Technische Universiteit Eindhoven
99
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Verklarende woordenlijst In dit rapport worden diverse begrippen gebruikt die hieronder verklaard worden. De verklaring moet gelezen worden in de context van het rapport en dient voor een juiste interpretatie van het begrip.
De bekisting Inzet van bekisting:
De inzet van de bekisting is de totale hoeveelheid bekisting in m² die op een bepaald bouwproject aanwezig is om de betonwanden van de bovenbouw te bekisten. De inzet van bekisting wordt uitgedrukt in sets bekisting. Een set bekisting bestaat uit een stel- en een sluitkist met een bepaalde lengte in een veelvoud van 1,2 m¹.
Ombouw van bekisting:
Ombouw van bekisting vindt plaats wanneer voor het maken van een betonwand de bekisting verbouwd moet worden om aan de geometrie van de volgende betonwand te voldoen. De geometrie heeft de variabelen lengte, hoogte, dikte van de betonwand en het aantal en de vorm van bouwkundige sparingen.
Routing van bekisting:
De routing van de bekisting geeft aan welke betonwand van de bovenbouw op welke dag met welke set bekisting gestort wordt.
Het bouwproject Blokverdeling:
De verdeling van een gebouw in blokken ontstaat door constructieve onderbrekingen als grenzen van deze blokken te beschouwen. Een blok is een deel van het gebouw, begrensd door een constructieve onderbreking of een eindgevel.
Bovenbouw:
De draagconstructie van het gebouw boven de begane grondvloer, bestaande uit verdiepingsvloeren en betonwanden.
Constructieve onderbreking:
Een onderbreking van de schijfwerking van de betonvloer over de gehele hoogte en breedte van het gebouw. Voorbeelden van constructieve onderbrekingen zijn bouwkundige dilataties, trappenhuizen, liftschachten van prefab beton en hallen.
Minimale werkruimte:
Het aantal betonwanden dat nodig is bij een bepaalde inzet van bekisting om stilstand van de bekisting te voorkomen.
afstudeerrapport
100
Technische Universiteit Eindhoven
101
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Literatuurlijst
Baarda, D.B., e.a., Kwalitatief Onderzoek. Houten: Educatieve Partners Nederland, 1997. Berg, R. van den, Heijmans, E.C.M., Kleinschalige gietbouw woningbouw. Eindhoven: Technische Universiteit Eindhoven, 2000. Bruijne, M. de, Werkorganisatie in het bouwbedrijf. 7e druk. Culemborg: Stam Techniek, 1993. Buma, J.T., Handboek bekistingen. Gouda: Betonvereniging, 1991 Elling, R., e.a., Rapportagetechniek. 2e druk. Groningen: Wolters-Noordhoff, 2000. Flapper, H.A.J., Jellema 12a Uitvoeren – De techniek. 1e druk. Utrecht: ThiemeMeulenhoff, 1997. Flapper, H.A.J., Jellema 12b Uitvoeren – De organisatie. 1e druk. Utrecht: ThiemeMeulenhoff, 1998. Mors, N.P.M., en E.A.P. Diemer, Testen van informatiesystemen. 2e druk. Rijswijk: Cap Gemini, 1992. Nederlands Normalisatie Instituut, NEN 3283, Automatische informatieverwerking Symbolen voor schema’s. Rijswijk: NNI, 1967. Nederlands Normalisatie Instituut, NPR 3592, Regels voor het stroomschemasymbolen in stroomschema’s. 1e druk. Rijswijk: NNI, 1975.
toepassen
van
Ouden, A.W.J.M. den, Zelst M. van, Gietbouw in de kleinschalige woningbouw. Eindhoven: Technische Universiteit Eindhoven, 2002. Steehouder, M.F., en C.J.M. Jansen, Handleidingenwijzer. Den Haag: Sdu Uitgevers, 1997. Vereniging van Ondernemingen van Betonmortelfabrikanten in Nederland, Sales Portfolio. Veenendaal: VOBN, 2004. Vissers, M.M.J., e.a., Jellema 8 woningbouw. Leiden: Spruyt, van Mantgem & de Does bv, 2000.
afstudeerrapport
102
Technische Universiteit Eindhoven
103
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlagen De bijlagen zijn per hoofdstuk geordend.
Bij hoofdstuk 2
Bijlage 2.1
Overzicht inzet bekisting bij The Wave
Bijlage 2.2
Overzicht inzet bekisting bij Parkstate
Bij hoofdstuk 3
Bijlage 3.1
Interviews met deskundigen
Bij hoofdstuk 4
Bijlage 4.1
Document A, B, C blanco
Bijlage 4.2
Document A, B, C en D ingevuld
Bijlage 4.3
Overzicht inzet van bekisting bij Blok 9
Bijlage 4.4
Overzicht inzet van bekisting bij Blok 9 na stappenplan
Bij hoofdstuk 5
Bijlage 5.1
Overzicht inzet van bekisting bij Parkstate na stappenplan
Bijlage 5.2
Documenten A, B en C Parkstate
Bijlage 5.3
Overzicht inzet van bekisting bij The Wave na stappenplan
Bijlage 5.4
Documenten A, B en C The Wave
Bijlage 5.5
Resultaten review
afstudeerrapport
104
Technische Universiteit Eindhoven
105
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 1.1
afstudeerrapport
106
Technische Universiteit Eindhoven
107
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 1.2
afstudeerrapport
108
Technische Universiteit Eindhoven
109
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 3.1
Interviews met deskundigen
Resultaten interviews invloedsfactoren inzet en routing van de bekisting
[1] Op grond waarvan bepaalt u de bekistinginzet bij een project?
Antwoorden
Aannemers
De vloer bepaalt het tempo waarmee men kan bouwen. De vloer is dus de
HBG
bepalende factor. En ook de afbouw is een zeer bepalende factor. Met de
dhr. P. Rijnbeek
inzet van wanden kan men spelen, maar niet met het leggen van de vloeren
hoofd steigers en bekisting
De bekistinginzet wordt bepaald aan de hand van de routing, de
Heijmans
kraancapaciteit en het personeel.
dhr. Van der Aa hoofd afdeling bouwadvies
De bekistinginzet voor een bepaald project is afhankelijk van de
Koopmans Bouwgroep
projectgrootte, de blokgrootte, de ploegsamenstelling en het beschikbare
dhr. E. Voerman
personeel.
adjunct-directeur
Belangrijke items bij het bepalen van het aantal wandkisten zijn: de grootte
Koopmans Bouwgroep
van het vloerveld per cyclus, het kraanbereik / capaciteit en het aantal prefab
dhr. A. Meulenkamp
onderdelen. Het aantal wandkisten wordt afgestemd op de vloerencyclus.
hoofd Planbureau
De bekistinginzet wordt bepaald aan de hand van de bouwsnelheid, de
Panagro
bloklengte en het personeel.
dhr. H. van den Nieuwendijk
De bekistinginzet wordt bepaald aan de hand van de kraaninzet. Er wordt
Wilma
advies gegeven met betrekking tot de stortfases van de vloer.
dhr. Hendriks hoofd afdeling Advies
Antwoorden
Bekistingleveranciers
Op een trailer kunnen drie wanden op elkaar gestapeld worden. Dit is
Konosch
meestal de inzet. De bekistinginzet wordt vaak bepaald aan de hand van de
dhr. Bruijn
planning van de aannemer. De blokgrootte kan ook bepalend zijn voor de
adjunct-directeur
inzet. In het geval van hoogbouw wordt de intervaltijd van een verdieping bepaald.
Konosch
Van een standaard verdieping wordt het aantal lange en korte wanden
dhr. Hokwerda
gesteld. Deze uitkomsten delen door elkaar en afronden naar boven is de
hoofd Projectenbureau
inzet van de bekisting. De vloeren zijn de maatgevende bewerking. De tijdsduur van de vloeren
Hendriks
wordt gedeeld door het aantal wanden op een verdieping. De uitkomst geeft
dhr. J. van Zoeren
de inzet van de bekisting. De bedrijfscultuur van de aannemer is ook van
Bekistingadviseur
invloed op de inzet van de bekisting, vaak ligt dit vast.
Antwoorden
Overig
Beschikbare doorlooptijd gedeeld door het aantal productie-eenheden,
BOB kennisoverdracht
waaruit
dhr. E. Kessens
de
bouwsnelheid
volgt,
beschikbaarheid
juiste
beschikbaarheid van bekisting, onderstempeling en kranen.
afstudeerrapport
vaklieden,
docent Werkorganisatie
110
Technische Universiteit Eindhoven
Resultaten interviews invloedsfactoren inzet en routing van de bekisting
[2] Op grond waarvan bepaalt u de routing van de bekisting bij een project?
Antwoorden
Aannemers
De routing wordt veelal door de totale bouwrouting bepaald. Bij laagbouw
Koopmans Bouwgroep
kan het voorkomen dat oplevervolgorde (ten gevolge van terreinafwerkingen
dhr. A. Meulenkamp
en
hoofd Planbureau
nutsaansluitingen)
bepalend
is
voor
de
cascorouting.
In
hoogbouwsituaties wordt natuurlijk gekozen voor een optimale routing, hierbij vooral kijkend naar het aantal keren dat een wandkist omgebouwd zou moeten worden.
Antwoorden
Bekistingleveranciers
De routing wordt door de aannemer bepaald.
Konosch dhr. Hokwerda hoofd Projectenbureau
De routing van de bekisting op een verdieping is afhankelijk van de volgende
Hendriks
factoren:
dhr. J. van Zoeren
Bekistingadviseur
Zo min mogelijk gaten in de bekisting, dus zoveel mogelijk dezelfde wanden achter elkaar storten;
Zo min mogelijk ombouwen
Antwoorden
Overig
Factoren die van invloed zijn op de bouwrouting:
BOB kennisoverdracht
Eisen opdrachtgever;
dhr. E. Kessens
Routing nutsbedrijven;
docent Werkorganisatie
Het beschikbare bouwterrein;
Rijafstanden voor de kraan zo min mogelijk;
Ander actief materieel;
Opstelplaats voor de keten en opslag;
De bekisting zo min mogelijk ombouwen;
Ontsluiting (bereikbaarheid openbare weg en bouwterrein);
Bouwwegen het onderhoud ervan en de afstemming met de definitieve bestrating;
Aansluitmogelijkheden riolering, elektra, telefoon en gas;
Mogelijke kabels in of boven het terrein, leidingen in het terrein;
Profilering van de bodem en grondwaterstanden;
Aard van de omliggende bebouwing;
Mogelijkheid tot afrastering van het gebouw;
Veiligheid van bewoners en omwonenden;
Overlast van bewoners en omwonenden.
111
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 4.1
afstudeerrapport
112
Technische Universiteit Eindhoven
113
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 4.2
afstudeerrapport
114
Technische Universiteit Eindhoven
115
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 4.3
afstudeerrapport
116
Technische Universiteit Eindhoven
117
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 4.4
afstudeerrapport
118
Technische Universiteit Eindhoven
119
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 5.1
afstudeerrapport
120
Technische Universiteit Eindhoven
121
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 5.2
afstudeerrapport
122
Technische Universiteit Eindhoven
123
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 5.3
afstudeerrapport
124
Technische Universiteit Eindhoven
125
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 5.4
afstudeerrapport
126
Technische Universiteit Eindhoven
127
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijlage 5.5
Resultaten review
Bijeenkomst met Maarten Rutten d.d. 25 september 2004
Duidelijke structuur, logisch van opbouw; Voorbeelden werken verhelderend; De begrippen minimale werkruimte, constructieve onderbreking, maximale inzet bekisting: de uitleg opdringen aan de gebruiker. Deze leest de verklarende woordenlijst niet. Gebruik een uitklapvel of zet de omschrijving bij het begrip. Ook beter uitleggen wat de formules doen; illustreren met voorbeeld; Beter uitleggen waarom ook de maximale inzet van de bekisting berekend moet worden Keuze is iets wel of geen constructieve onderbreking; bij twijfel contact constructeur. Liever alle informatie die bij een stap hoort bij elkaar zetten, dan de rekenvoorbeelden achterin. Voor de vorm van de handleiding zou een klapper gekozen kunnen worden. Uitleggen hoe wijzigingen na het doorlopen van de werkwijze in het bouwproces verwerkt kunnen worden. Bijvoorbeeld normen die wijzigen. Uitleggen hoe de arbeid ingevuld moet worden. Het is duidelijk wat er met het resultaat van de werkwijze gedaan wordt: ruwbouwplanning en wandendraaiboek. Duidelijker aangeven waar in het proces belangrijke beslissingen worden genomen en hoe daar mee omgegaan moet worden door de werkvoorbereider. Het is niet nodig om de SADT beschrijving van de werkwijze met invoer en uitvoer van informatie in de handleiding op te nemen.
afstudeerrapport
128
Technische Universiteit Eindhoven
Bijeenkomst met Rob Snijders d.d. 16 september 2004
129
Voorbeeld op bladzijde 22 geeft niet de werkelijkheid weer, dat is 3 wanden per dag met dezelfde kraan Waar staat 139 ,8 % moet de kraan tijd zijn 58,54 en niet 55,92 zie twee regels hoger De handleiding is in deze vorm bruikbaar voor werkvoorbereiders, zij het in een beknopte versie Algemeen veel te dik, zou op een paar A4’tjes moeten Goed Ook overige formulieren laten zien, waar dienen deze voor? Rest goed Voorbeelden apart opnemen Bij 1.2 minder tekenen, alleen wat je nodig hebt. Het is meer het categoriseren van de wanden. Sowieso afvragen of deze stap niet later komt Bij 1.3 X min aangeven. De bouwtijd nader omschrijven. Dit is de taakstelling voor de wanden uit de planning. Soms wordt deze bepaald uit het aantal wanden met de optimale productie per dag. Hieruit volgt dan de bouwtijd. Bij voorbeelden is niet altijd duidelijk wat er in de nieuwe stap veranderd Bij 1.4 X max aangeven. Herkomst van de formule vermelden. Dat is niet duidelijk. Bij 1.5 Het vergelijken weglaten als module Bij 1.6 is het duidelijk. Wel vermelden dat de activiteitenlijst niet uitputtend is. Bij 1.7 zijn de Misset normen niet goed; deze zijn te hoog. Hierdoor komt het voorbeeld ook uit op 2 wanden i.p.v. de verwachte drie. Rest is duidelijk. Bij 1.8 de aanvoer van leidingwerk in vaak niet met de kraan. Voorbeeld is te uitgebreid. Bij 1.9 is het verwarrend dat het weer over de inzet van de bekisting gaat. Bovendien moet er een controle komen met de minimale inzet. Bij 2.2 worden de mogelijke routing beperkt door het advies van de constructeur m.b.t. gebouwzettingen. Bij 2.6 is na het storten van de dilatatiewanden, het storten van de eindwanden achter elkaar de prioriteit. Niet alleen door de afwijkende kopschotten, maar ook door het gebruik van 1 eindgevelsteiger. Voorbeelden zijn teveel. De stortdagen zouden voor het type wand moeten staan.
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
Bijeenkomst Konosch, d.d. 30 september 2004
De tekeningen die gemaakt worden aan het begin lijken op die van Konosch, die is gemakkelijk want dat is een beproefd concept. Naamgeving van de documenten naar stempel verplaatsen De optimale kraanbezetting tussen 85 en 100 is onbekend. Op pagina 1 is het woord dag vergeten Bij wat kan de werkwijze niet, het is onduidelijk wat met uitwerking vloeren en inzet van arbeid wordt bedoeld. Kennismaking is duidelijk door de splitsing in deel 1 en 2. De b.k bepaalt ook altijd eerste inzet en dan routing Na bepalen routing komt pas definitief inzet in schotten / lengte sets. Daarna start men met het wandendraaiboek. Legenda doc A: vermelden wanneer iets niet in voorbeeldproject voorkomt. Wat in de legenda staat, moet ook in de tekening voorkomen. Nadere uitleg over begrip tussenwanden: wat hier bedoeld is, gebruikt Konosch ook. Bij het bepalen van de routing over de blokken / verdiepingen kijkt Konosch alleen naar lengte, niet naar dikte of sparingen. Het na elkaar storten van 2 eindwanden komt niet voor, want: er is dan een extra eindgevelsteiger nodig, de kraan moet soms rijden en er zijn extra sparingen nodig. Bij het stort ritme is het zaak zoveel mogelijk een constante productiestroom te creëren. W1, W2, W3 etc. moet je type wanden noemen en dit moet op document B beter vermeld worden. Door het type wanden zo te vermelden is het eenvoudig om de vorm van de vloer erbij te schetsen. Op document A de letters van de sets weglaten, totdat is vastgesteld wat ze zijn. Zelfde geldt voor aantal (3). De mensen op de bouwplaats willen zoveel mogelijk iedere dag hetzelfde. Het gedeelte waar de kraanbezetting wordt geoptimaliseerd is zeer duidelijk. Bedoeling en formules zelf met min /max beter uitleggen. Bij maximaal wordt gedacht dat er stortdagen uitkomen, terwijl dat inzet is Bij het bepalen van de mogelijkheden voor de routing speelt de nuts een belangrijke rol. Het interval tussen wanden en vloeren is te kort, is het vermoeden. Dit zal nader onderzocht moeten worden. Het vermoeden is dat men niet zo snel op de volgende vloer kan. Nader bepalen doorlooptijd / interval. Dilataties zijn vervelend, omdat de centering voor de tweede wand over de eerste heen moet, maar daar zit de vloer dan in de weg. Op te lossen door een centering mogelijkheid in de eerste wand in te storten. Er moet aangetoond worden waarom er bij Parkstate geen 3 sets bekisting ingezet worden? Dus welke keuzes liggen eraan ten grondslag, zodat de aannemer zelf kan beoordelen. Het bepalen van de stortdagen en de routing is goed. Ook vermelden dat installatievoorzieningen buiten beschouwing zijn gelaten; de installateur is voor de keuze van de routing niet maatgevend.
afstudeerrapport
130
Technische Universiteit Eindhoven
Bijeenkomst Koopmans Bouwgroep, d.d. 30 september 2004 Over het algemeen commentaar op de inhoud.
131
Aan de hand van diverse projecten is aangetoond dat het interval tussen wanden en vloeren altijd meer is dan de theoretische 2 dagen. De toepasbaarheid is beperkt tot een selecte groep projecten. Andre heeft er 1 die niet kan, doordat er een dubbele rij woningen achter elkaar zitten. Er wordt gesteld dat voor projecten met weinig wanden onderin de vloer zo’n invloed heeft op het bouwtempo dat stilstand kostentechnisch aanvaardbaar wordt geacht . De cruciale vraag blijft: wanneer kan ik verder op de volgende laag? Wanneer is dat vloerveld klaar? Dus de maximale inzet! Soms komt het voor dat bij de projecten uit de categorie de onderste laag een afwijkende wandhoogte heeft, waardoor deze laag met een ander type bekisting wordt gestort. Voor de aannemer is altijd het streven om zo snel mogelijk de eerste woning klaar te hebben (boven) om zo te kunnen afbouwen. Belangrijk punt is het bepalen van de organisatorische storthoeveelheden voor de vloer. Algemeen wordt gesteld dat twee velden per dag onrendabel is voor aanvoer breedplaten. Kleinere storthoeveelheden zorgen ervoor dat er sneller een stuk vloer klaar is, maar zijn tegelijkertijd voor de kleine projecten niet rendabel. Het vaststellen van een gemiddelde kraanbezetting is goed, in de praktijk wordt soms extra geld gereserveerd voor overuren machinist. Een te lang blok leidt sowieso tot stilstand bij een routing van links naar rechts, vanwege transportdag. Bij omhoog gaan is trapsgewijze uitvoering lastig, doordat vloervelden half af zijn, en de installateur leidingen op rol moet houden. Voor de routing is het ritme het belangrijkste, de aannemer kijkt niet naar ombouw. Sparingen en kopschotten moeten sowieso altijd gelost worden. En een schot meer of minder stilstand is ook niet erg, zolang de mensen maar door kunnen werken. Om een volledig optimaal proces te kunnen ontwerpen is kennis nodig van alle variabelen. Dit zijn er teveel om in een model te stoppen, dus moet je uitgangspunten kiezen. Inzet van arbeid kan dan ook uitgangspunt zijn, vanwege de relatief grote kosten van arbeid.
afstudeerrapport
Technische Universiteit Eindhoven
afstudeerrapport
132