Stadsdeelplan Loosduinen Stadsdeelplan Loosduinen

Stadsdeelplan Loosduinen 2012-2015


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011

Dienst Publiekszaken

Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 1 van 119


Versiebeheer

Versie 0.1 0.2 0.3

Datum 23-05-2011 24-05-2011 16-06-2011

0.4

30-6-2011

1.0

30-6-2011

1.1

21-7-2011

1.2

21-07-2011

1.3

27-7-2011

2.0 2.1

28-7-2011 2-9-2011

2.2

7-9-2011

2.3

16-9-2011

3.0

22-9-2011

3.1

22-9-2011

3.1

22-9-2011

4.0

10-10-2011

4.0

8-11-2011

5.0

11-11-2011

Aanpassing Concept dummy Definitieve dummy Opmerkingen dummy verwerkt Statistische gegevens algemeen deel verwerkt Input bewonersorganisaties verwerkt. Resultaten bespreking CL van 5-7-2011 verwerkt Beleidsdoelstelling Jeugd & Gezin toegevoegd. Input Gezondheidsmakelaar verwerkt. Concept-versie Beleidsdoelstellingen Sport toegevoegd. Teksten veiligheidsparagrafen toegevoegd. Ambities en resultaten verwerkt. Reacties wijkorganisaties en resultaten Forum verwerkt. Activiteitenprogramma 2012 als bijlagen 1+2 toegevoegd Document omgezet naar pdf-formaat Resultaten bespreking CL van 4-10-2011 verwerkt. Bespreking in college van Burgemeester en wethouders Resultaten bespreking B&W van 8-11-2011 verwerkt.

Verspreiding Team BOJZ Contactpersonen Stadsdelen Contactpersonen Stadsdelen Geen Concept naar CL voor 5-7-2011 Geen Geen Geen Concept naar SMT voor 18-8-2011 Geen Geen Geen Concept naar CL voor 4-10-2011 Concept naar CL voor 4-10-2011 Concept geplaatst op website www.denhaag.nl/loosduinen Eindversie naar BOJZ Concept naar B&W

Eindversie naar BOJZ en geplaatst op website www.denhaag.nl/loosduinen

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 2 van 119


Voorwoord Beste Loosduiner, Hierbij presenteer ik u het Stadsdeelplan Loosduinen 20122015. Als stadsdeelwethouder Loosduinen ben ik trots op dit plan. Er staat in welke ambities en activiteiten het stadsdeel gaat ondernemen in de komende vier jaren. Het gaat om een grote veelzijdigheid aan activiteiten, in het bijzonder op het gebied van leefbaarheid, jeugd, welzijn en participatie. Ik werk met veel plezier mee aan de uitvoering hiervan. Door mijn maandelijkse “Klein-gesprek” blijf ik van alles op de hoogte wat u hier bezighoudt. Ik hoor dat graag van u persoonlijk. Niet via allerlei instanties of vanaf papier, maar van de bewoners van Loosduinen, het dorp binnen onze stad Den Haag. Dit stadsdeelplan is weer een prachtig voorbeeld van uw betrokkenheid. Samen werkt u aan het stadsdeel, samen bent u actief. Actief voor een leefbaar Loosduinen. Voor een groen Loosduinen. Voor een karaktervol Loosduinen. U hebt als bewoner een belangrijke stem gehad in het maken van het stadsdeelplan. In overleggen via de diverse wijkorganisaties hebt u kunnen meebepalen wat er in het stadsdeelplan komt te staan. De jongere inwoners zijn betrokken doordat zij via hun basisschool met een tekenwedstrijd hebben kunnen aangeven wat zij graag in hun wijk gerealiseerd of veranderd zouden zien. Bij de wat oudere kinderen is gebruik gemaakt van moderne communicatiemiddelen, zoals de ‘QR-code’ op hun mobiele telefoon, waarmee kon worden doorgeschakeld naar een aparte website waarop de jongeren hun wensen en ideeën kenbaar konden maken door hierover een filmpje te maken over ‘hun’ wijk. In een grote manifestatie in de openbare bibliotheek bij het Loosduinse Hoofdplein zijn eind juni 2011 alle wensen en ideeën nogmaals gepresenteerd en kon iedereen zijn mening geven voor de meest aansprekende zaken Naast de ‘traditionele’ overlegvormen is ook gebruik gemaakt van de ‘moderne’ communicatiemiddelen die Internet ons biedt. Vele bewoners zijn persoonlijk of via Internet benaderd met een enquête met een aantal vragen over de leefbaarheid in de wijk, het welzijn, de jeugd en over bewonersparticipatie. Geheel nieuw was de mogelijkheid om mee te doen met een Forumdiscussie op Internet, waarbij aan de hand van een aantal stellingen een ieder zijn mening kon geven over de eigen straat, buurt, wijk, of misschien wel hele stadsdeel. De gemeente nam zelf ook deel aan de discussies op het forum. In het gemeentelijke stadsdeelmanagementteam zijn de plannen afgestemd met de plannen van de professionele partners binnen het stadsdeel, zoals de politie, brandweer, woningcorporaties en welzijnsinstellingen. Vanzelfsprekend is ook de Commissie Loosduinen op diverse momenten bij de planvorming betrokken geweest. Gastvrijheid en hartelijkheid, betrokkenheid en verbondenheid, samenwerking individueel of in gezamenlijkheid met de Commissie Loosduinen. Het zijn allemaal kenmerken die Loosduinen maken tot het unieke gebied dat het is. Het is en blijft voor mij een groot voorrecht om de functie van stadsdeelwethouder van dit stadsdeel te vervullen en verantwoordelijk te zijn voor de realisatie van dit stadsdeelplan. Ik hoop hier nog lang mijn bijdrage aan te mogen leveren. Karsten Klein Stadsdeelwethouder Loosduinen

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 3 van 119


Inhoud VOORWOORD ............................................................................................................................................3 1 INLEIDING .......................................................................................................................................6 1.1 FUNCTIE STADSDEELPLAN .................................................................................. 6 1.2 ROL BESTUUR EN BURGER................................................................................... 6 1.2.1 Bewoners, organisaties en bedrijven ...................................................................................... 6 1.2.2 Stadsdeelplan en jaarlijkse activiteitenprogramma ........................................................... 6 1.2.3 Gemeenteraad en college ............................................................................................................ 6 1.2.4 Stadsdeelwethouders, vakwethouders en burgemeester ................................................ 6 1.2.5 Ambities en flexibel budget......................................................................................................... 7 1.3 OPZET VAN DE WIJKPLANNEN .............................................................................. 7 1.3.1 Leeswijzer .......................................................................................................................................... 7 1.4 EVALUATIE AMBITIES UIT STADSDEELPLAN 2008-2011 ........................................... 7 2 DOELSTELLINGEN ......................................................................................................................... 9 2.1 SAMENVATTING UIT COALITIEAKKOORD 2010-2014 ............................................... 9 2.2 SAMENVATTING UIT PROGRAMMABEGROTING 2011-2014....................................... 11 2.3 SAMENVATTNG WIJKAMBITIES ........................................................................... 16 2.4 SAMENSPRAAKPROCES ..................................................................................... 17 2.5 MAATSCHAPPELIJKE INDEX EN GEBIEDSAFBAKENING WIJKPROFIELEN .......................... 20

3 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.1.6 3.1.7 3.1.8 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.5

4 4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.1.5 4.1.6 4.1.7 4.1.8 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4 4.2.5

5 5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.1.4 5.1.5

BOHEMEN, MEER EN BOS (WIJK 14)......................................................................................21 ONTWIKKELINGEN, ANALYSES EN AANDACHTSPUNTEN ............................................. 22 Algemene informatie: inwoners, leeftijd, etniciteit.............................................................................. 22 Schoon, heel & veilig: groen, milieu, wegen, straten, spelen, veiligheid............................................. 24 Gezondheid.......................................................................................................................................... 26 Jeugd, onderwijs, opvoeding ............................................................................................................... 27 Werk, integratie, wijkeconomie: inkomen, bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra ................. 28 Leefbaar wonen: bouwen en wonen .................................................................................................... 29 Maatschappelijke Ondersteuning: ondersteuning, participatie............................................................. 30 Vrije tijd: sport, cultuur ....................................................................................................................... 32 AMBITIES EN RESULTATEN................................................................................ 35 Schoon, heel & veilig: groen, milieu, wegen, straten, spelen, veiligheid............................................. 35 Jongeren: jeugd, onderwijs, opvoeding ............................................................................................... 37 Werk, integratie, wijkeconomie: bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra................................. 37 Maatschappelijke Ondersteuning: ondersteuning, participatie............................................................. 37 Vrije tijd: sport, cultuur ....................................................................................................................... 38

KIJKDUIN EN OCKENBURG (WIJK 15)...................................................................................39 ONTWIKKELINGEN, ANALYSES EN AANDACHTSPUNTEN ............................................. 40 Algemene informatie: inwoners, leeftijd, etniciteit.............................................................................. 40 Schoon, heel & veilig: groen, milieu, wegen, straten, spelen, veiligheid............................................. 42 Gezondheid.......................................................................................................................................... 44 Jeugd, onderwijs, opvoeding ............................................................................................................... 46 Werk, integratie, wijkeconomie: inkomen, bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra ................. 47 Leefbaar wonen: bouwen en wonen .................................................................................................... 48 Maatschappelijke Ondersteuning: ondersteuning, participatie............................................................. 49 Vrije tijd: sport, cultuur ....................................................................................................................... 50 AMBITIES EN RESULTATEN................................................................................ 54 Schoon, heel & veilig: groen, milieu, wegen, straten, spelen, veiligheid............................................. 55 Jongeren: jeugd, onderwijs, opvoeding ............................................................................................... 56 Werk, integratie, wijkeconomie: bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra................................. 57 Maatschappelijke Ondersteuning: ondersteuning, participatie............................................................. 57 Vrije tijd: sport, cultuur ....................................................................................................................... 57

KRAAYENSTEIN EN DE UITHOF (WIJK 16)...........................................................................58 ONTWIKKELINGEN, ANALYSES EN AANDACHTSPUNTEN ............................................. 59 Algemene informatie: inwoners, leeftijd, etniciteit.............................................................................. 59 Schoon, heel & veilig: groen, milieu, wegen, straten, spelen, veiligheid............................................. 61 Gezondheid.......................................................................................................................................... 63 Jeugd, onderwijs, opvoeding ............................................................................................................... 64 Werk, integratie, wijkeconomie: inkomen, bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra ................. 65

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 4 van 119


5.1.6 5.1.7 5.1.8 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.2.4 5.2.5

6 6.1 6.1.1 6.1.2 6.1.3 6.1.4 6.1.5 6.1.6 6.1.7 6.1.8 6.2 6.2.1 6.2.2 6.2.3 6.2.4 6.2.5

7 7.1 7.1.1 7.1.2 7.1.3 7.1.4 7.1.5 7.1.6 7.1.7 7.1.8 7.2 7.2.1 7.2.2 7.2.3 7.2.4 7.2.5

Leefbaar wonen: bouwen en wonen .................................................................................................... 66 Maatschappelijke Ondersteuning: ondersteuning, participatie............................................................. 66 Vrije tijd: sport, cultuur ....................................................................................................................... 69 AMBITIES EN RESULTATEN................................................................................ 73 Schoon, heel & veilig: groen, milieu, wegen, straten, spelen, veiligheid............................................. 73 Jongeren: jeugd, onderwijs, opvoeding ............................................................................................... 75 Werk, integratie, wijkeconomie: bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra................................. 75 Maatschappelijke Ondersteuning: ondersteuning, participatie............................................................. 76 Vrije tijd: sport, cultuur ....................................................................................................................... 76

LOOSDUINEN DORP (WIJK 17) .................................................................................................77 ONTWIKKELINGEN, ANALYSES EN AANDACHTSPUNTEN ............................................. 78 Algemene informatie: inwoners, leeftijd, etniciteit.............................................................................. 81 Schoon, heel & veilig: groen, milieu, wegen, straten, spelen, veiligheid............................................. 84 Gezondheid.......................................................................................................................................... 85 Jeugd, onderwijs, opvoeding ............................................................................................................... 86 Werk, integratie, wijkeconomie: inkomen, bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra ................ 86 Leefbaar wonen: bouwen en wonen .................................................................................................... 87 Maatschappelijke Ondersteuning: ondersteuning, participatie............................................................. 88 Vrije tijd: sport, cultuur ....................................................................................................................... 90 AMBITIES EN RESULTATEN................................................................................ 94 Schoon, heel & veilig: groen, milieu, wegen, straten, spelen, veiligheid............................................. 94 Jongeren: jeugd, onderwijs, opvoeding ............................................................................................... 96 Werk, integratie, wijkeconomie: bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra................................. 97 Maatschappelijke Ondersteuning: ondersteuning, participatie............................................................. 97 Vrije tijd: sport, cultuur ....................................................................................................................... 98

WALDECK (WIJK 18) ..................................................................................................................99 ONTWIKKELINGEN, ANALYSES EN AANDACHTSPUNTEN ........................................... 100 Algemene informatie: inwoners, leeftijd, etniciteit............................................................................ 100 Schoon, heel & veilig: groen, milieu, wegen, straten, spelen, veiligheid........................................... 102 Gezondheid........................................................................................................................................ 104 Jeugd, onderwijs, opvoeding ............................................................................................................. 106 Werk, integratie, wijkeconomie: inkomen, bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra ............... 107 Leefbaar wonen: bouwen en wonen .................................................................................................. 108 Maatschappelijke Ondersteuning: ondersteuning, participatie........................................................... 108 Vrije tijd: sport, cultuur ..................................................................................................................... 111 AMBITIES EN RESULTATEN.............................................................................. 114 Schoon, heel & veilig: groen, milieu, wegen, straten, spelen, veiligheid........................................... 114 Jongeren: jeugd, onderwijs, opvoeding ............................................................................................. 116 Werk, integratie, wijkeconomie: bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra............................... 117 Maatschappelijke Ondersteuning: ondersteuning, participatie........................................................... 117 Vrije tijd: sport, cultuur ..................................................................................................................... 117

BIJLAGEN ..................................................................................................................................................... I. II.

Activiteitenprogramma 2012 algemeen .................................................................................................. Activiteitenprogramma 2012 de wijken ..................................................................................................

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 5 van 119


1 1.1

Inleiding Functie stadsdeelplan

In 2008 ging een deel van de uitvoerende collectieve dienstverlening van Stadsbeheer en de dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn over naar de stadsdelen, met als doel sneller in te kunnen spelen op problemen in en wensen uit de wijken. Zo zijn bewoners beter bij het oplossen van knelpunten betrokken. Het gaat daarbij om onderwerpen als leefbaarheid, welzijn, sport, cultuur, participatie en veiligheid in de wijken. Het college constateerde in het coalitieakkoord van mei 2010, dat deze aanpak succesvol bleek en de Hagenaars het functioneren van stadsdelen waarderen. Besloten werd stapsgewijs de collectieve dienstverlening in de stadsdelen te versterken. De stadsdeeldirecteuren krijgen de komende jaren om die reden meer ruimte om knelpunten op te lossen. Zo worden bestaande subsidieregelingen voor kleinschalige initiatieven op een aantal terreinen overgeheveld naar de stadsdelen en samengevoegd tot één flexibel budget per stadsdeel.

1.2

Rol bestuur en burger

Bewoners, organisaties en bedrijven Aan dit stadsdeelplan hebben velen een bijdrage geleverd. Per wijk hebben vertegenwoordigers van de wijk, wijkbewoners en andere belangrijke partners daarin een belangrijke rol gespeeld. Bij de wijkbeschrijvingen treft u een kort verslag van deze inspraakbijeenkomsten aan. De deelnemers zullen daar veel van hun ideeën en suggesties in terugvinden. Uiteraard kon niet alles worden opgenomen. De argumenten die daar voor golden zijn goed gecommuniceerd met de betrokken inbrengers. Stadsdeelplan en jaarlijkse activiteitenprogramma Dit stadsdeelplan geldt voor vier jaar en functioneert als uitgangspunt voor het jaarlijks op te stellen activiteitenprogramma. Ook dit stelt het stadsdeel samen met bewoners en partners op. Het bevat de maatregelen en activiteiten die in het betreffende jaar gaan plaatsvinden. Het Activiteitenprogramma 2012 is gelijktijdig met het Stadsdeelplan 2012-2015 opgesteld. Gemeenteraad en college De goedkeuring van het stadsdeelplan voor de komende vier jaar is de verantwoordelijkheid van de gemeenteraad. Bij de vaststelling van de begroting voor 2012 in het najaar 2011 beslist de raad ook over de stadsdeelplannen. Het college van b & w is verantwoordelijk voor het jaarlijkse activiteitenprogramma. De raad ontvangt dit programma ter kennisneming. Op deze wijze kan de raad de ontwikkelingen in Loosduinen volgen. Als er aanleiding voor is, kan de raad het stadsdeelplan gedurende de looptijd bijstellen. In 2011 en 2012 zal een aantal nota´s verschijnen. Deze leiden mogelijkerwijs tot nieuwe prioriteiten en accenten. Stadsdeelwethouders, vakwethouders en burgemeester Elk stadsdeel heeft een eigen stadsdeelwethouder. Hij of zij is verantwoordelijk voor het stadsdeelplan, de samenspraken in het stadsdeel daarover en de uitvoering van de activiteiten. Voor Loosduinen is dat Karsten Klein. Hij is het gezicht van het college in het stadsdeel en het aanspreekpunt voor de bewoners. De vakwethouders en de burgemeester blijven in de stadsdelen echter volledig verantwoordelijk voor het beleid in hun eigen portefeuille.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 6 van 119


Ambities en flexibel budget Voor Loosduinen bedraagt het flexibel budget € 665.601 (budget voor 2012). De gezamenlijk geformuleerde ambities van de wijken geven ook de selectiecriteria voor de initiatieven en plannen die uit de wijken naar voren komen en worden gehonoreerd. Zij moeten namelijk passen bij de ambities die gekozen zijn voor de periode 2012-2015. Aan de slag voor sterke wijken! De programmabegroting is het financiële kader voor de stadsdeelplannen, de gemeenteraad geeft hiermee jaarlijks vooraf sturing aan de te maken keuzes door de stadsdeelwethouder. Realisatie van de ambities in de stadsdeelplannen vinden in een periode van vier jaar plaats en worden gedekt uit de daarvoor bestemde stedelijke en/of stadsdeelbudgetten, waarbij rekening wordt gehouden met de bezuinigingen. Jaarlijks worden de ambities in de activiteitenprogramma’s geprioriteerd. In de paragraaf Stadsdelen van de jaarrekening wordt de raad geïnformeerd over de behaalde resultaten.

1.3

Opzet van de wijkplannen

Leeswijzer U hebt het Stadsdeelplan 2012-2015 van Loosduinen opengeslagen. Hierin vindt u de plannen van de gemeente, de partners en de bewoners voor de wijken in uw stadsdeel. Het volgt het plan van de vorige vier jaar op, maar het is wat anders opgebouwd. Nog prominenter dan voorheen zal het plan wijkgericht zijn. Het plan start met een algemeen deel. Dit is grotendeels gelijk aan het vorige stadsdeelplan. Het gaat in op de functie van het stadsdeelplan, en de rol van het gemeentebestuur, de partners en de bewoners daarbij. Maar vervolgens worden de wijken apart behandeld. Dit gebeurt voor elke wijk op de volgende wijze. In het eerste deel wordt de wijk kort beschreven aan de hand van inwonersaantal, leeftijdsopbouw, opleidingsniveau en etniciteit. Vervolgens vindt een analyse van de wijk plaats vanuit alle voor de wijk relevante invalshoeken waarop gemeentelijk beleid wordt gemaakt. De huidige situatie wordt afgezet tegen de door het gemeentebestuur gewenste ontwikkelingen. Dit resulteert in aandachtspunten op vele terreinen en geeft daarmee een volledig beeld van de wijk. Bij deze wijkbeschrijving past ook dat de grote stedelijke plannen waarmee een wijk te maken heeft een plek krijgen. Het tweede deel gaat in op de thema’s waarover het stadsdeel zeggenschap heeft, of eenvoudiger gezegd “over gaat”. Uitgaande van deze thema’s en de bij behorende aandachtspunten bogen het stadsdeel met wijkbewoners, vertegenwoordigers van wijkbewoners en andere partners zich over de vraag: Waaraan en op welke wijze gaan wij de komende vier jaar aandacht en middelen besteden? Als antwoord op deze vraag werden ambities, oplossingsrichtingen en de na te streven resultaten voor de komende vier jaar opgesteld. Naast deze ambities, oplossingsrichtingen en gewenste resultaten worden indicatoren gepresenteerd. Met een indicator worden prestaties meetbaar gemaakt. Door een indicator meermalen, bijvoorbeeld elk jaar of om de twee jaar, te gebruiken is te zien of in de loop van de tijd vooruitgang is geboekt of niet. Als de ingezette maatregelen en activiteiten geen of te weinig vooruitgang hebben opgeleverd, dan is het goed te overwegen de activiteiten bij te stellen of te vervangen door andere.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 7 van 119


Het stadsdeelplan gaat ook in op het reguliere werk dat de stadsdeel Loosduinen verricht, zoals onderhoud aan straten, wegen, pleinen, groen, speellocaties, het Zuiderstrand, inzamelen huisvuil en schoonhouden openbare ruimte.

1.4

Evaluatie ambities uit stadsdeelplan 2008-2011

Eén van de thema’s die in het voorgaande stadsdeelplan 2008-2011 centraal stond was ‘veiligheid’. Dit thema heeft aan actualiteit niets in waarde ingeboet en neemt ook in het nieuwe stadsdeelplan een belangrijke plek in. De in 2008 aangegeven beleidsdoelstellingen zijn inmiddels grotendeels gerealiseerd en verankerd in de werkwijze van gemeente en politie en samenwerking in het Veiligheidsoverleg. De ambitie voor de komende jaren is om tot een nog betere integrale aanpak te komen door samenwerking met onze partners in het stadsdeel, zoals woningcorporaties, welzijnsinstellingen, scholen, sportverenigingen, het Centrum voor Jeugd en Gezin, BIT-teams en straatvertegenwoordigers. De aanpak is gericht op maatwerk en een indeling in drie overlast-categorieën: hinderlijk, overlastgevend, crimineel. In een conferentie ‘Jeugd en Criminaliteit’ die eind oktober 2011 in Loosduinen is gehouden, is hiervoor de eerste aanzet gegeven. Op het gebied van Leefbaarheid blijkt uit de cijfers van de Stadsenquete dat de inwoners van Loosduinen hun woonomgeving goed waarderen en dat op alle taakvelden om en nabij het stedelijke gemiddelde wordt gescoord. Het Actieprogramma Den Haag Schoon! en de werkwijze met een stedelijk beeldbestek heeft geleidt tot een schoner stadsdeel. Punt van verbetering is nog wel de onkruidverwijdering van verharding, dat momenteel maar één keer per jaar gebeurt. Gebruik van milieuvriendelijke bestrijdingsmiddelen kan de komende jaren mogelijk bijdragen aan een oplossing. Op het gebied van groenvoorzieningen zijn de Loosduiners tevreden over de kwantiteit, maar zouden graag de kwaliteit verhoogd zien. De tevredenheid over het groen ligt daardoor onder het stedelijk gemiddelde. Die tevredenheid willen we de komende jaren vergroten door nog meer aandacht te geven aan het wijken buurtgroen. Initiatieven van bewoners om zelf hun groenstrook op te knappen zal het stadsdeel zoveel mogelijk ondersteunen en faciliteren. Van de beschikbare stimuleringsmogelijkheden zoals de Gulden Klinker, wijkleefbaarheidsbudget of Miljoen voor Groen is de afgelopen jaren veelvuldig gebruik gemaakt. Door samenvoeging van al deze kleine budgetten en regelingen tot de ‘Bundeling kleine regelingen’ zal het voor de bewoners eenvoudiger worden om hiervan gebruik te maken. Op het gebied van speelplekken is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in verbetering van de speeltoestellen en locaties. Zo zijn op het Notenplein en Cantateplein nieuwe speeltoestellen geplaatst en is in de Bosjes van Pex een geheel nieuwe ‘natuurspeeltuin’ geopend. Een skatebaan in buurtpark ’t Kleine Hout is nagenoeg gereed en er zijn plannen in ontwikkeling voor het herinrichten van de locaties Billie Hollidaystraat en B.Thoenplantsoen. Na gereed komen van de kustversterking en zandsuppletie op het Zuiderstrand, heeft ook de badplaats Kijkduin op onderdelen een opknapbeurt gekregen. De komende jaren willen we in samenwerking met de belangenorganisaties SBK en SBRK het aanzien van de badplaats een nieuwe impuls geven. Op het bedrijventerrein ZKD (Zichtenburg, Kerketuinen, Dekkershoek) is een kwaliteitsimpuls gerealiseerd waarbij enkele knelpuntlocaties in de openbare ruimte zijn opgeknapt. Met de bedrijvenvereniging is een convenant gesloten om het beheer en onderhoud van het bedrijventerrein op een hoger niveau te doen plaatsvinden, waarbij de bedrijvenvereniging een bijdrage levert in de meerkosten. Ook de komende jaren staan in het teken van het uitvoeren van de kwaliteitsimpuls, waarbij bijzondere aandacht is voor ‘duurzaamheid’. Voorts is ook een BIZ in ontwikkeling. Ook bij het taakveld zorg & welzijn is hard gewerkt om de in 2008 gestelde doelen en ambities te realiseren. De zelfredzaamheid van burgers die aan de kant staan of die dreigden de aansluiting met de samenleving te verliezen is vergroot. Ondersteunende netwerken voor de

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 8 van 119


begeleiding van jongeren met problemen zijn ingericht. In samenwerking met de welzijnsorganisaties wordt de inzet van het jongerenwerk steeds effectiever. In het stadsdeel is een WMO-loket ingericht en is een Centrum voor Jeugd en Gezin geopend. Door een integrale aanpak met alle partners in het stadsdeel wordt de sociale samenhang en leefbaarheid in wijken en buurten bevorderd. Op de Zichtenburglaan is een centrum voor dak- en thuislozen MiCasa geopend. Maar er blijft nog steeds ruimte voor verbetering en al deze doelstellingen zullen ook de komende vier jaar veel aandacht krijgen. In 2008 werd nog gesproken over het begrip burgerschap: betrokken zijn bij de buurt en je als het ware mede-eigenaar voelen van die buurt. Burgerschap in inmiddels omgedoopt tot ‘participatie’, maar de doelstellingen zijn nog identiek: we zijn zuinig op onze woonomgeving en we vinden het belangrijk dat we in harmonie met elkaar leven. Ieder kan daar aan bijdragen. Een flink aantal Hagenaars investeert bijzonder veel tijd in de gemeenschap, bijvoorbeeld door lid te zijn van een wijkberaad of door als vrijwilliger te werken met kinderen of ouderen. De gemeente wil ook de komende jaren zoveel mogelijk met bewoners samenwerken en de betrokkenheid van bewoners zoveel mogelijk stimuleren.

2.

Doelstellingen

Het stadsdeelplan is geen losstaand document, maar beoogt de verbinding te leggen tussen enerzijds de centrale beleidsvaststelling en bestuurlijke keuzen die daarbij gemaakt worden, en anderzijds de dagelijkse uitvoering van dat beleid door de stadsdeelorganisatie. Die bestuurlijke keuzen zijn vastgelegd in het Coalitieakkoord 2010-2014 “Aan de slag”. Het coalitieakkoord vindt zijn financiële uitwerking in de Programmabegroting. De voor Loosduinen meest relevante passages uit het coalitieakkoord en de programmabegroting zijn (samengevat) in de navolgende paragrafen 2.1 en 2.2 aangegeven.

2.1

Samenvatting uit Coalitieakkoord 2010-2014

Schoon, heel en veilig “Schoon, heel en veilig” zijn voor iedere bewoner breed gedeelde voorwaarden om zich thuis te voelen in de stad. De meeste Hagenaars respecteren deze voorwaarden en brengen dat in hun dagelijkse gedrag tot uitdrukking. Sommigen gaan verder en leveren zelf een actieve bijdrage aan de verbetering van de leefbaarheid en veiligheid. Denk bijvoorbeeld aan buurten nachtpreventie, deelname aan buurtinterventieteams en de inzet van (jongeren- en vrijwilligers)groepen bij de jaarwisseling. Dat vinden wij zeer waardevolle initiatieven, die uitstekend passen bij het idee van “gedeelde verantwoordelijkheid”. Daarom zal de gemeente deze bewonersinitiatieven krachtig ondersteunen. Wij hopen dat deze initiatieven een blijvend karakter krijgen en een voorbeeld en stimulans zijn voor andere bewoners. Betere kwaliteit van openbare ruimte en groen De openbare ruimte en het groen zijn een visitekaartje voor de stad. Om dat zo te houden zijn een goed gekozen inrichting en goed beheer, onderhoud en toezicht noodzakelijk. Dat is ons veel waard. Parken, bomen, lanen en pleinen maken het wonen en leven in de stad aangenaam. En een omgeving die schoon en heel is, vergroot de (beleefde) veiligheid. Spelen in de stad In de nota ‘Spelen in de stad’ staan de plannen voor een goed aanbod van speellocaties voor kinderen en jongeren van verschillende leeftijden. Zowel kwantiteit als kwaliteit spelen daarbij een rol. Er moeten verdeeld over de stad voldoende plekken zijn die jongeren aanspreken. Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 9 van 119


Buurtserviceteams HMS (Haagse Milieu Services) en het Veeg- en Straatbedrijf Den Haag maken de stad professioneel schoon. Om de stad schoon te houden, zetten wij honderd buurtserviceteams in. Dit zijn teams van circa tien mensen, waaronder mensen in een tijdelijke leerwerkbaan. Buurtinterventieteams ondersteunen Den Haag heeft 38 buurtinterventieteams. Hiervan zijn er 4 actief in Loosduinen. Het zijn initiatieven van buurtbewoners die zich op verschillende manieren inzetten voor de veiligheid in de buurt. Het gaat bijvoorbeeld om straatvertegenwoordigers, buurtwachten, initiatieven van jongeren, etc. De evaluatie van de buurtinterventieteams is positief. Wij willen deze bewonersinitiatieven daarom blijven ondersteunen. De financiering van deze initiatieven loopt via de stadsdelen. Duurzame mobiliteit stimuleren Wij geven ruim baan aan de fietser en de voetganger. Door de aanleg van meer fietspaden, onderhoud van fietspaden en trottoirs en de aanleg van fietsstallingen in vooral de vooroorlogse wijken, willen wij Hagenaars stimuleren zich per fiets of te voet te verplaatsen. In woonwijken willen wij onrendabele winkels en andere voorzieningen een nieuw leven te geven als inpandige fietsenstallingen. Voor de financiering van de fietsinfrastructuur doen wij zo veel mogelijk een beroep op externe financiering zoals het Meerjarenprogramma Fiets van het stadsgewest Haaglanden. Wij stimuleren het gebruik van elektrische en waterstofvoertuigen. In 2012 beschikt Den Haag over minimaal tien oplaadpunten voor elektrische voertuigen. Wij onderzoeken samen met de vervoerders en binnenstadsondernemers de mogelijkheden om op donderdagavond en in het weekend goedkoop retourtje naar de binnenstad in te voeren. Hierbij wordt ook een goedkope transfer tussen de P&R-terreinen en de binnenstad betrokken. Herinrichten bedrijventerreinen Bedrijventerreinen zijn belangrijk voor de Haagse economie. Ongeveer 1 op de 7 Haagse banen bevindt zich op een bedrijventerrein. Daar is relatief veel werk voor laagopgeleiden. Juist op de bedrijventerreinen vinden veel jongeren de (ambachtelijke) banen die ze ambiëren. Duurzame herstructurering van bedrijventerreinen staat daarom hoog op onze agenda. Streefdoel is het verduurzamen van bedrijventerreinen door bijvoorbeeld gezamenlijke afvalinzameling te combineren met duurzame energie en andere duurzame faciliteiten. Het belang van leren en werken onderstrepen we door praktijkgerichte faciliteiten op bedrijventerreinen te ontwikkelen. Kerketuinenweg vóór en na de revitalisering (begin 2011)

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 10 van 119


2.2

Samenvatting uit Programmabegroting 2011-2014

Het coalitieakkoord vindt zijn uitwerking in de Programmabegroting. Voor wat betreft de leefbaarheid zijn voor de stadsdelen de programmaonderdelen Leefomgeving, Economie, Verkeer, Ruimtelijke Ordening en Stadsdelen van belang. Het programma Leefomgeving is grotendeels hieronder aangegeven. Uit de andere programma’s zijn alleen de voor de stadsdelen van belang zijnde onderdelen opgenomen. Beoogd maatschappelijk effect: wat willen we bereiken? De openbare ruimte is de eerste indruk van de stad. Iedereen maakt er gebruik van, of dit nou bewoners, bezoekers of bedrijven zijn. De openbare ruimte is de huiskamer van de stad en daarmee ontmoetingsplaats en visitekaartje van de stad. Een kwalitatief goede openbare ruimte is schoon, heel en veilig. Aantrekkelijk en bruikbaar groen maakt de stad leefbaar en goed om in te wonen, te werken en te recreëren. Straatreiniging Met behulp van het bestek straatreiniging, waarin een beeldbestek is opgenomen, wordt de stad schoongemaakt van onkruid en veeg- en zwerfafval. Hofstadkwaliteit (A) is het hoogste beeldkwaliteitsniveau en is van toepassing voor de Binnenstad, Scheveningen Boulevard, Koekamp en Grotiusplaats. De rest van de stad wordt geveegd volgens Residentiekwaliteit (B). Hiernaast bestaat nog de maatwerkkwaliteit. Maatwerkkwaliteit biedt private partijen de mogelijkheid om samen met de gemeente in een gebied met een bijzondere inrichting een daarbij behorend beeldkwaliteitsniveau te realiseren. Het strand wordt ook schoongemaakt. Het streven is dat er zo min mogelijk afval en vervuiling in de openbare ruimte ontstaat. De vervuiling van de openbare ruimte wordt teruggedrongen door beïnvloeding van het gedrag van burgers en bedrijven door communicatie, maar zeker ook door in deze collegeperiode ondergrondse restafvalcontainers te plaatsen. Afvalzakken zullen steeds meer uit het straatbeeld verdwijnen.

De inzet van handhavinginstrumenten zorgt voor de bevordering van de naleving van de regels die gericht zijn op het tegengaan van zwerfafval. Met ingang van 2011 zullen met behulp van het nieuwe monitoringsysteem knelpunten in de uitvoering van het veegbestek gesignaleerd kunnen worden en kunnen verbeteringen worden doorgevoerd. Het ophalen van vuilnis en het machinaal en handmatig schoonmaken zullen beter op elkaar worden afgestemd. In het coalitieakkoord 2010-2014 geeft het college aan buurtserviceteams (BST’s) te gaan inzetten om Den Haag schoon te houden. De BST’s werken in een vaste samenstelling en in een vaste buurt. Zij zorgen ervoor dat hun buurt dagelijks wordt schoongehouden. De invoering en opbouw van BST’s zal vanaf 1 januari 2011 gefaseerd plaatsvinden. In 2011 zullen tenminste 40 BST’s worden gerealiseerd. Uiteindelijk groeien we deze collegeperiode toe naar 60 BST’s.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 11 van 119


Onderhoud Straten, Wegen, Pleinen In 2011 is per saldo € 1,0 mln. minder beschikbaar voor het onderhoud van straten, wegen en pleinen. Dit als gevolg van de 1 % taakstelling over de uitvoeringsbudgetten ( € 0,4 mln.) en de effiencytaakstelling regie openbare ruimte ( € 0,6 mln.). Deze taakstellingen lopen op tot € 1,9 mln. structureel in 2014. Door het onderhoud te optimaliseren en door het voeren van één regie op het wegonderhoud zal de efficiency van de uitvoering worden vergroot waarmee de bezuinigingsdoelstelling al grotendeels moet worden behaald. Vanaf 2012 is in het collegeakkoord Aan de Slag! € 5 miljoen structureel beschikbaar voor extra beheer en onderhoud van wegen, fietspaden en groen. Vooralsnog is hiervan € 2,8 miljoen begroot voor onderhoud straten, wegen en pleinen. De overige € 2,2 miljoen is begroot bij openbaar groen. Beschikbare budgetten voor groot onderhoud worden hoofdzakelijk ingezet voor onderhoud aan hoofdwegen en fietspaden. Om verdere achteruitgang van de wegen te voorkomen zal het asfaltonderhoud meer prioriteit krijgen dan de elementenverharding. Jaarlijks wordt een bedrag gereserveerd voor klein onderhoud aan elementen en asfalt. Met dit klein onderhoud wordt de wegkwaliteit tijdelijk op een acceptabel niveau gebracht waardoor het groot onderhoud kan worden uitgesteld. In het beleidskader hebben fietspaden vanaf 2009 hoge prioriteit gekregen. Ook in 2011 zullen onderhoudsgelden ingezet worden voor de aanpak en het asfalteren van fietspaden. Naast de fietspaden worden, tegelijkertijd waar noodzakelijk, trottoirs en stroken naast het fietspad meegenomen. In 2010 heeft de twee jaarlijkse inspectie van het gehele wegennet plaatsgevonden volgens de landelijk gehanteerde CROW systematiek voor wegbeheer (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek). Op basis daarvan wordt een meerjarenonderhoudsplan opgesteld. Het onderhoudsplan is gereed in december 2010 en vormt de basis van de aanpak van het groot onderhoud voor de komende vijf jaar. Gladheidsbestrijding De NV Haagse Milieu Services (HMS) draagt zorg voor het bestrijden van gladheid door sneeuwval, aanvriezing of ijzel op 700km hoofdwegen en 600 km doorgaande fietspaden. Het hoofdwegennet dat gebruikt wordt door de hulpdiensten en de busroutes hebben hierbij prioriteit. Verder zorgt de gemeente voor informatieverstrekking aan de weggebruiker. Naar aanleiding van de strenge winter van 2009/2010 wordt nog in 2010 een evaluatie opgesteld. Aan de hand van deze evaluatie wordt het huidige draaiboek geactualiseerd voor komende jaren zodat duidelijk wordt hoe met interne en externe partners extreme gladheid het best kan worden bestreden. Afvalverwijdering en kwijtschelding afvalstoffenheffing De gemeente heeft de zorgplicht voor de inzameling en verwijdering van huishoudelijk afval. De uitvoering van de inzamelingstaak is opgedragen aan de NV Haagse Milieu Services (HMS). De gemeente Den Haag streeft een duurzame afvalinzameling na en verkent in overleg met het Stadsgewest Haaglanden wat de omvang van het biomassa-potentieel en criteria voor duurzaam hergebruik kunnen zijn. De inzamelovereenkomst die in 1998 is aangegaan met NV AVR/Van Gansewinkel en NV Haagse Milieu Services dient te worden herijkt. Deze ontwikkeling vraagt om een herbezinning op de richting die de gemeente met de afvalinzameling wil inslaan. Het Beleidskader Huishoudelijk Afvalbeheer dat momenteel in voorbereiding is vormt hiertoe de basis. De komende periode worden bestaande projecten ter verhoging van de opbrengst en hergebruik van gescheiden afvalinzameling en verbetering serviceverlening voortgezet. Het gaat hier onder andere om het plaatsen van ondergrondse inzamelcontainers voor restafval en het uitzetten van minicontainers voor papierinzameling. In 2010 is de gemeente begonnen met de plaatsing van 2000 ondergrondse inzamelcontainers in de krachtwijken Centrum en Escamp. In het nieuwe college-akkoord is geld beschikbaar gesteld voor nog eens 1500 containers in wijken van Scheveningen, Laak, Segbroek en Haagse Hout. Dit brengt het totaal aantal geplaatste en

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 12 van 119


nog te plaatsen ondergrondse containers op 3500. In logistiek opzicht is de plaatsing van al deze containers een grote operatie die zeker enige jaren in beslag gaat nemen. Voor plaatsing van ondergrondse inzamelcontainers in andere delen van de stad, waaronder Loosduinen, heeft de gemeente nog geen besluit genomen. Ongediertebestrijding Voor ongediertebestrijding wordt de gemeentelijke taak uitgevoerd. De uitvoering bestaat naast het bestrijden van ongedierte in de openbare ruimte uit het in stand houden en waar nodig plaatsen van lokplaatsen voor ongedierte in de openbare ruimte en het geven van (telefonisch) advies over ongedierte aan bewoners. Gebruik Openbare Ruimte De gemeente geeft uitvoering aan het stelsel van regelgeving en vergunningen dat van toepassing is op de openbare ruimte. Dit is met name terug te vinden in de Algemene Plaatselijke Verordening van de gemeente Den Haag (de APV). Met de uitwerking van het project Red Tape wordt ervoor gezorgd dat met zo min mogelijk regels zo optimaal mogelijk gebruik van de openbare ruimte kan worden gemaakt. In 2010 wordt de APV aangepast zodat in 2011 de administratieve lastendruk afneemt. Uitgedrukt in vergunningen voor Gebruik Openbare Ruimte neemt de lastendruk naar verwachting af van 5.500 naar 4.000 vergunningen. Leefbaarheid (toezicht) en wijkleefbaarheid De ‘schone’ ambities van Den Haag vereisen stevige ondersteuning door handhaving. Handhaving in de openbare ruimte levert een bijdrage aan het verbeteren van de leefbaarheid. Zo handhaven gemeentelijke handhavingsteams op afval, hondenbeleid en op voorwerpen die zonder vergunning in de openbare ruimte staan, maar ook op de drank- en horecawet en op gemeentelijke vergunningvoorwaarden ten aanzien van bijvoorbeeld evenementen, sandwichborden en terrassen. Deze handhavingsteams bestaan uit buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s). De vraag om repressief handhaven door de buitengewoon opsporingsambtenaren neemt toe. Op het gebied van handhaving investeren we dan ook veel in opleiding, ondersteuning en verdere professionalisering. Omdat het constateren van overtredingen op deze onderwerpen veelal effectiever is buiten kantooruren worden de buitengewoon opsporingsambtenaren ook steeds meer ingezet in de avonden en weekends. Om over meer capaciteit te kunnen beschikken is in het college-akkoord in 2011 € 1,8 mln. en met ingang van 2012 € 4 mln. structureel beschikbaar gesteld voor de uitbreiding van het aantal BOA’s. In 2011 zal een begin worden gemaakt met de werving van extra personeel zodat in de jaren daarna een flinke impuls gegeven kan worden aan de handhaving in de stad. Openbaar Groen

Stadsdeelwethouder Karsten Klein plant bomen in Madestein

In het collegeakkoord is eenmalig € 2,5 miljoen euro beschikbaar gesteld voor onderhoud en verbetering van parken. Daarnaast is vanaf 2012 € 2,2 miljoen structureel beschikbaar voor openbaar groen. Daartegenover staat een optimaliseringopgave van € 0,8 miljoen in 2011 tot € 2 miljoen in 2014 structureel, te realiseren door werkwijzen te ontwikkelen die het groenbeheer efficiënter maken en die er ook voor zorgen dat de werkzaamheden van de diverse partijen die actief zijn in het groen nog beter op elkaar zijn afgestemd.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 13 van 119


Belangrijkste uitgangspunten in de nota Haagse Bomen zijn het inlopen en voorkomen van een nieuwe achterstand in de vervangingsaanplant van straatbomen en het evenrediger verdelen van straatbomen over de stad. Dit betreft niet alleen vervangingsaanplant, als gevolg van ziekten, ouderdom, stormschade en gebrekkige vitaliteit, maar ook nieuwe bomen op nieuwe locaties te beginnen in boomarme wijken. De extra bomen worden conform het collegeprogramma gefinancierd uit de extra middelen, die beschikbaar zijn voor het groenonderhoud. Maatregelen ter verbetering van de ecologische zones zijn samengevat in een uitvoeringsprogramma, waarvoor middelen beschikbaar zijn. In 2010 worden twee grootschalige herinrichtingen van ecologische verbindingszones afgerond. De realisatie van technische verbeteringen met diverse faunavoorzieningen, zoals ecoduikers, loopt en zal de komende jaren doorgaan. In 2011 wordt een start gemaakt met het projectplan ‘Verbeteren natuurkwaliteiten van het Westduinpark/ Bosjes van Poot’ (Natura 2000). De herinrichting van delen van de landgoederen Ockenburgh en Marlot-Reigersbergen worden in 2011 afgerond. Natura 2000maatregelen in Wapendal worden doorgezet. Vanaf 2011 kan worden gestart met de incidentele investering van € 2,5 miljoen in grote groengebieden en parken. Een plan van aanpak wordt in de loop van 2011 opgesteld. Hierbij krijgen Ockenburgh, Meer en Bos, Oostduin-Arendsdorp, Zuiderpark, Marlot-Reigersbergen en Madestein prioriteit. De nota Volkstuinen in Den Haag is in 2008 vastgesteld. De nota heeft twee doelstellingen. Het op peil houden van het aantal volkstuinen en meer open tuinparken. De gemeente geeft samen met de Haagse Bond en de AVVN in 2010/2011 invulling aan het project Tuinparken aan Zee. De doelstelling van dit project is om de volkstuinenverenigingen te stimuleren richting open multifunctionele tuinparken. Met een rijksbijdrage voor de stimulering van volkstuinen knappen we twee complexen in de krachtwijken op in 2010/2011. Recreatieve Voorzieningen/Zuiderstrand Op 5 maart 2009 heeft de raad de Nota Strandbeleid 2009 vastgesteld. Uitgangspunt van de nota is dat een kwaliteitsslag dient te worden gemaakt op het strand, en dat het strand en de directe omgeving een goede plaats blijven om te wonen, werken en recreëren. Belangrijk daarbij is de veiligheid van het achterland. Om die te vergroten vonden er in de periode 2009-2011 grootschalige kustversterkingswerkzaamheden plaats zodat de zwakke plekken in de kustverdediging versterkt worden. De werkzaamheden bestaan uit zandsuppletie ter verbreding van het strand, versterking van de dijk (Noorderstrand) en verbreden van de duinen ter hoogte van Kijkduin. Als gevolg van deze werkzaamheden kunnen de strandexploitanten niet gedurende de hele periode op dezelfde plaats staan, gelet hierop zijn eind 2009 met alle strandexploitanten op het Noorder- en Zuiderstrand voor de periode 2010-2012 nieuwe strandhuurovereenkomsten gesloten. De regelgeving ten aanzien van strandexploitaties, zoals deze is vastgelegd in bovengenoemde nota, is met ingang van 1 januari 2010 van kracht en maakt tevens onderdeel uit van de nieuwe strandhuurovereenkomst. In de Nota Strand is vastgelegd dat strandexploitanties maximaal 40x per strandseizoen mogen worden overkapt. Deze maatregel wordt voorafgaand aan het strandseizoen 2011 geëvalueerd. Zo nodig leidt dit aanpassingen van deze regeling. Op dit moment is jaarrond exploitatie van strandexploitaties niet toegestaan op basis van regelgeving

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 14 van 119


van het Hoogheemraadschap van Delfland. De gemeente is in overleg met het Hoogheemraadschap om te kijken hoe om te gaan met jaarrondexploitatie. Bedrijven InvesteringsZones Ondernemersverenigingen zelf zijn actief met Bedrijven Investerings Zones. De start hiervan vond plaats in 2009 en in 2010 en 2011 is uitvoering aan de orde. Voor veel winkelstraten zijn plannen van aanpak vastgesteld die in 2011-2012 in uitvoering zijn (breed pakket van winkelstraatmanagement tot aanpak openbare ruimte). In Loosduinen is het bedrijventerreinen Zichtenburg, Kerketuinen, Dekkershoek bezig met het oprichten van een BIZ. Armoede De Armoedemonitor Den Haag geeft inzicht in de minimahuishoudens in de stad; de laatste Armoedemonitor gaat over 2009. In Den Haag richt het minimabeleid zich op huishoudens met een inkomen tot 110 procent van het wettelijk sociaal minimum. Een aantal regelingen is echter bedoeld voor huishoudens met een inkomen tot 105 procent of tot 130 procent van het wettelijk sociaal minimum. Uit de Armoedemonitor bleek dat in 2009 16,8 procent van de Haagse huishoudens een inkomen tot 110 procent van het wettelijk sociaal minimum heeft. In de volgende tabel wordt weergegeven hoeveel minimahuishoudens (tot 105%, 110% en 130% van het wettelijk sociaal minimum) er in Loosduinen waren en welk percentage van het totaal aantal huishoudens dit was. Verder wordt weergegeven hoeveel huishoudens met een minimuminkomen (tot 130 procent van het wettelijk sociaal minimum) er in Loosduinen zijn waarin kinderen opgroeien. Aantal minimahuishoudens aantal minima kinderen in

en

Stadsdeel Loosduinen

Gemeente Den Haag

2.413

31.792

10,0

12,7

3.270

42.099

13,5

16,8

4.793

55.691

19,8

22,2

605

12.485

Loosduinen, 2009 (bron:SZW, Armoedemonitor) Aantal minimahuishoudens tot 105% % minimahuishoudens tot 105% Aantal minimahuishoudens tot 110% % minimahuishoudens tot 110% Aantal minimahuishoudens tot 130% % minimahuishoudens tot 130% Aantal minimahuishoudens kinderen van 4-18 jr.

met

In de volgende tabel wordt een overzicht gegeven van het gebruik in Loosduinen van een aantal belangrijke mogelijkheden voor financiële ondersteuning. Ter vergelijking wordt ook steeds de situatie in Den Haag weergegeven. In de tabel wordt steeds het percentage minimahuishoudens (tot 105 procent van het wettelijk sociaal minimum) dat gebruik maakt van een bepaalde regeling gepresenteerd.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 15 van 119


Stadsdeel Loosduinen

Gemeente Den Haag

% minimahuishoudens (tot 105%) met bijzondere bijstand

46,1

39,8

% minimahuishoudens (tot 130%) met kind (4-18 jr.) met vergoeding school

38,0

42,5

% minimahuishoudens (tot 130%) met een Ooievaarspas

77,6

80,3

% minimahuishoudens > 65 jaar (tot 130%) met Fonds voor Ouderen

61,2

70,0

2.3

Samenvatting wijkambities

In de wijkperspectieven Loosduinen 2010-2013 zijn voor de verschillende wijken ambities geformuleerd. Voor alle wijken zijn deze ambities identiek. De wijkperspectieven maken integraal onderdeel uit van dit stadsdeelplan 2012-2015 en zijn waar nodig geactualiseerd. Daar waar in een bepaalde wijk sprake is van een bijzondere situatie is dat in de tekst aangegeven. De ambities zijn gebundeld in drie thema’s; • Sociale cohesie; • Welzijn in de woonomgeving; • Opvoeding en scholing. Met de keuze voor deze thema’s wordt aangegeven waar de focus van de inzet op gericht moet zijn. Waar mogelijk, is bij de onderstaande uitwerking ook aangegeven met behulp van welke gegevens (indicatoren) is vast te stellen of vooruitgang bij het bereiken van de doelstelling is bereikt. Het gaat om zaken die, ten opzichte van de hele stad, extra aandacht nodig hebben. Naast deze punten zijn er andere noodzakelijke werkzaamheden die ook moeten blijven plaatsvinden, zoals de werkzaamheden van de bewonersorganisaties/wijkberaden, de bewonerscommissies van de huurwoningen en straatvertegenwoordigers/-groepen/-initiatieven in het kader van veiligheid (buurtinterventieteam) en sociale samenhang, alsook problemen achter voordeur die moeilijk zijn te traceren, maar bijvoorbeeld door jongerenoverlast wel zichtbaar worden en aanpak vereist. 2.3.1. Sociale Cohesie Verschillen kunnen een meerwaarde zijn, maar mogen communicatie niet in de weg staan. We willen dat de komende vier jaren: a. Ter voorkoming van eenzaamheid en isolement, een toename van activerende huisbezoeken en burenhulp bij eenzame ouderen wordt gerealiseerd door bewoners aan de hand van een concreet actieplan. b. Een toenemend aantal mensen middels de I-shops en het algemeen maatschappelijk werk daadwerkelijk is bereikt met informatie over welzijnsactiviteiten, voordeelregelingen enzovoorts. c. Meer dialoog is tussen jongeren en ouderen. Jongeren, volwassenen en ouderen moeten goed met elkaar omgaan en elkaar kennen, zodat de kloof tussen de leefwerelden van jong en oud wordt overbrugd. d. Nieuwe bewoners warm worden ontvangen en snel bekend zijn in en met de wijk. - Inzet van vrijwilligers (buurtbewoners) hierbij. - Samenwerking met netwerkpartners (bewonersorganisaties, corporaties, politie). - er wordt ingezet op sociale inpassing van nieuwe bewoners, allochtoon en autochtoon.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 16 van 119


De sociale cohesie in Loosduinen scoort (nagenoeg) hetzelfde als in Den Haag. In stadsdeel Loosduinen doet 19 procent vrijwilligerswerk. Dat is (ongeveer) evenveel als in heel Den Haag. Over de hele stad is 19% actief als vrijwilliger en 24 procent verleent mantelzorg. Dat is meer dan in heel Den Haag. Daarnaast zou 32 procent mantelzorg willen verlenen als dat zo uitkomt. Dit is minder dan gemiddeld in Den Haag. Voor heel Den Haag is dat 38%. Verder ontvangt 13 procent mantelzorg. Dit is meer dan het Haags gemiddelde. Voor heel Den Haag is dat 18%. 2.3.2. Welzijn in de woonomgeving De openbare ruimte is niet anoniem, maar van ons allemaal. We willen meer betrokkenheid bij de bewoners stimuleren door: a. Voor en door jongeren activiteiten te organiseren. b. Vergroting van de sociale controle, waardoor de buurt heler, veiliger en schoner wordt en blijft. c. Er is regelmatig contact tussen de BIT-teams en jongeren. Jongeren worden gestimuleerd om deel te nemen aan surveillance rondes van de BIT-teams. d. Bewustwording van eigen verantwoordelijkheid voor de openbare ruimte bij kinderen en jongeren vergroten. Er worden minimaal vier activiteiten per jaar georganiseerd die deze bewustwording stimuleren. e. Speelplekken, pleinen en parkjes worden door bewonersgroepen van alle leeftijden in onderlinge goede harmonie gebruikt. f. Eenzaamheid onder ouderen wordt aan de hand van een vooraf op te stellen plan aangepakt (activerende huisbezoeken door bewoners bij eenzame ouderen). 2.3.3. Opvoeding en scholing Er wordt op ingezet op breed aanbod van opvoedondersteuning en onderwijs. Specifieke activiteiten zijn : a. Ouderen leren omgaan met moderne communicatiemiddelen. b. Samenwerking met netwerkpartners (Consultatiebureau/CJG, scholen, gezondheidscentra ect.) bij signalering en toeleiding en bij projecten rondom opvoedondersteuning. c. Toeleiding naar opvoedondersteuning vanuit verschillende instanties en disciplines. d. Kinderen en jongeren eten gezonder en bewegen meer. Ouders zijn hierin begeleid en/of hebben een cursus gevolgd. e. Er is meer inzicht in de problematiek achter de voordeur en de hulpverlening is hierop aangepast. In het bilateraal en driehoeksoverleg DPZ/Loosduinen - VÓÓR - Boog en uitvoeringsoverleg wordt mondeling en 4x per jaar schriftelijk gerapporteerd over de stand van zaken van vorenstaande dat is gestimuleerd, ondersteund, gefaciliteerd en/of voortgezet met behulp van de wijkberaden en professionele instellingen in het desbetreffende gebied.

2.4

Samenspraakproces

Bij het opstellen van het stadsdeelplan is de inbreng vanuit bewoners van groot belang. Vanuit de gemeente willen we immers ‘maatwerk’ leveren en dat kan niet zonder uitgebreide kennis te hebben van de ideeën en wensen die bij de inwoners van Loosduinen leven. Aanhakend bij de werkwijze met de Commissie Loosduinen zijn medio april 2011 alle bewonersorganisaties geïnformeerd over het op te stellen nieuwe stadsdeelplan, de procedure en de tijdsplanning. Daarbij is ook uitgebreid aangegeven dat de bewonersorganisaties een belangrijke inbreng hebben, met name in het raadplegen en verwoorden van de wensen van hun achterban (wijkbewoners). In de maanden mei en juni 2011 hebben overleggen plaatsgevonden tussen wijkorganisaties en medewerkers van het stadsdeelkantoor om de wensen en ideeën in beeld te

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 17 van 119


krijgen. Dit heeft ertoe geleid dat van de zeven bewonersorganisaties in totaal 157 punten naar voren zijn gekomen. Naast deze inbreng van de georganiseerde bewoners heeft het stadsdeelkantoor ook initiatieven genomen om de ‘ongeorganiseerde’ bewoners te benaderen. Zo zijn de jongere inwoners betrokken doordat zij via hun basisschool met een tekenwedstrijd hebben kunnen aangeven wat zij graag in hun wijk gerealiseerd of veranderd zouden zien. Dit heeft in totaal 61 reacties opgeleverd. Bij de wat oudere kinderen is gebruik gemaakt van moderne communicatiemiddelen, zoals de ‘QR-code’ op hun mobiele telefoon, waarmee kon worden doorgeschakeld naar een aparte website waarop de jongeren hun wensen en ideeën kenbaar konden maken door hierover een filmpje te maken over ‘hun’ wijk. De respons is helaas wat achter gebleven bij de verwachtingen, maar uit de 7 gemaakte filmpjes zijn toch 16 wensen en ideeën te halen. Vele volwassen bewoners zijn persoonlijk ‘op straat’ geënquêteerd. Opvallend was dat veel mensen aangeven geen opmerkingen te hebben maar tevreden te zijn met hetgeen Loosduinen hen te bieden had. Verder konden bewoners ook via Internet de enquête invullen. Bewoners die het afgelopen half jaar met de gemeente contact hebben gehad en daarbij hun e-mail adres hadden achter gelaten, zijn rechtstreeks met een e-mail bericht over deze mogelijkheid geïnformeerd. Met een artikel in de Loosduinse Krant zijn ook overige bewoners attent gemaakt op deze mogelijkheid. In een grote manifestatie in de openbare bibliotheek op het Loosduinse Hoofdplein zijn 22 juni 2011 alle wensen en ideeën gepresenteerd en kon iedereen zijn mening geven voor de meest aansprekende zaken. Ook konden bezoekers hier nog de enquête invullen. Dit heeft geleid tot een groot aantal van 873 wensen en ideeën. Verder hebben nog 11 inwoners een e-mail aan het stadsdeelkantoor gestuurd met opmerkingen.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 18 van 119


Bewoners geven tijdens de manifestatie met gekleurde stickers hun prioriteiten aan op ‘wijkposters’.

De voorzitter van de Commissie Loosduinen, Pjer Wijsman, reikt tijdens de Manifestatie de prijzen uit voor de tekenwedstrijd en de QR-filmpjes.

In augustus en september is ook nog een digitaal forum geopend, waar iedereen via Internet zijn mening kon geven over alles wat te maken heeft met de straat, buurt, wijk of misschien wel hele stadsdeel. Om de discussie los te maken waren door het stadsdeel per wijk tien discussiepunten op het forum gezet. Bezoekers van het forum konden hierop reageren, maar ook zelf discussiepunten toevoegen. Van deze mogelijkheid om een discussiepunt toe te voegen is 31 keer gebruik gemaakt en er is 277 keer gereageerd op de diverse punten.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 19 van 119


In het gemeentelijke stadsdeelmanagementteam zijn de plannen afgestemd met de plannen van de professionele partners binnen het stadsdeel, zoals de politie, brandweer, woningcorporaties en welzijnsinstellingen. Vanzelfsprekend is ook de Commissie Loosduinen op diverse momenten bij de planvorming betrokken. Naast diverse schriftelijke informatie is op 31 mei in de projectgroep Welzijn en Beheer een stand van zaken gegeven en zijn op 5 juli in de vergadering van de Commissie Loosduinen de tussentijdse resultaten gepresenteerd. In de vergadering van 4 oktober 2011 is de eindversie van het stadsdeelplan besproken. In totaal zijn er in het samenspraakproces 1386 reacties naar voren gekomen : WIJK

WIJKORGANISATIE

ENQUETE 177

FORUM

WalBoDuin

15

Kijkduin (SBK)

25

Notenbuurt

17

34

20

Tuinenbuurt

4

29

12

Nieuw Waldeck

22

187

81

Kraayenstein

17

69

27

OVERIG

36

KOM Loosduinen

47

168

63

Houtwijk

10

209

38

Individuele e-mails

11

QR-filmpjes

7

Tekeningen

61

TOTAAL

2.5

157

873

277

79

Maatschappelijke index en gebiedsafbakening wijkprofielen

Bij het opstellen van de wijkprofielen zijn de gemeentelijke wijkgrenzen als uitgangspunt genomen. De reden daarvan is dat de cijfermatige gegevens van de ‘maatschappelijke index Den Haag’ op deze wijkgrenzen gebaseerd zijn. De cijfers van de maatschappelijke index worden gebruikt om de verschillende aspecten van sociale kwaliteit te meten en te volgen in de tijd. Daarom is in navolging van de gemeente Rotterdam, die de Sociale Index heeft ontwikkeld, gezocht naar een aantal criteria, die een beeld moeten geven van hoe het op sociaal gebied gesteld is met een wijk. Hierbij zijn 4 aspecten te onderscheiden: (persoonlijke) capaciteiten, leefomgeving, meedoen (participatie) en sociale binding. Bij capaciteiten gaat het om vragen als hoe hoog de opleiding is en of hij/zij het Nederlands goed beheerst. Verder komen in het onderzoek vragen aan de orde over gezondheid van de ondervraagden, of het schoon is op straat, of er voldoende voorzieningen zijn en of zij discriminatie ervaren. Maar we willen ook weten hoe het staat met de sociale contacten onderling, of men zich inzet voor de buurt met vrijwilligerswerk en er met plezier woont. Samen levert dat uiteindelijk één totaalscore op: de maatschappelijke index. In de navolgende paragrafen zijn cijfers uit de maatschappelijke index opgenomen. De totale index is na te zien op de gemeentelijke website www.denhaag.nl/wijkindex De gemeentelijke wijkgrenzen zijn niet altijd dezelfde als de grenzen van het werkgebied van de wijk/bewonersorganisaties, omdat de wijk/bewonersorganisaties autonoom in hun statuten het eigen werkgebied hebben vastgelegd en er vanuit de gemeente geen verplichting was opgelegd om de gemeentelijke grensindeling aan te houden. Voor het verwerken van de reacties uit het samenspraakproces en de inbreng van de wijk/bewondersorganisaties is dit geen probleem: de reacties zijn per wijkorganisatie gebundeld, en in het stadsdeelplan bij het betreffende wijkprofiel opgenomen.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 20 van 119


3

Bohemen, Meer en Bos (wijk 14)

Bron: www.maps.google.nl

Deze wijk wordt begrensd door de Machiel Vrijenhoeklaan, Sportlaan, Daal- en Bergselaan, Pioenweg, Laan van Meerdervoort en Kijkduinsestraat. Het deel van Waldeck tussen de Laan van Meerdervoort, Palestrinaweg, Mozartlaan en Händellaan vormt stedenbouwkundig en stilistisch een geheel met Bohemen-Meer en Bos. De wijk/bewonersorganisatie die in dit gebied actief is, is de Wijkvereniging Bohemen, Waldeck, Kijkduin.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 21 van 119


3.1

Ontwikkelingen, analyses en aandachtspunten

3.1.1

Algemene informatie: inwoners, leeftijd, etniciteit

KenmerkenI Karakteristiek voor Bohemen, Meer en Bos (inclusief Bosjes van Pex) is de ligging aan de voet van de duinen. De bebouwing dateert uit de jaren 1930 en deels uit de jaren 1950. Het villapark Meer en Bos is gebouwd tussen 1920 en 1923 naar ontwerp van de architecten J. Duiker en B. Bijvoet. In de oorlog zijn veel villa’s beschadigd of afgebroken. Ook een deel van de woningen in Bohemen/Meer en Bos is/ werd gesloopt voor de aanleg van een brede anti-tankwal tijdens de Tweede Wereldoorlog. De wijk is breed opgezet met relatief veel groen (Bosjes van Pex en Landgoed Meer en Bos). Aan de oostzijde van Bohemen ligt het winkelcentrum De Savornin Lohmanplein met een hoog kantoorgebouw. In de hele buurt is sprake van parkeeroverlast. Parkeren is vooral een probleem rond de Margrietstraat e.d. In dat deel zijn veel 2-5-2 straatjes met dure huizen, dus veel auto's. Door de komst van Randstadrail door Laan van Meerdervoort zijn parkeerplaatsen weggehaald en is de druk op het buurtje verder toegenomen. Het materiaalgebruik in de openbare ruimte wijkt af van de materialen zoals deze opgenomen zijn in het handboek straatmeubilair. Op diverse plekken in buurt is de kwaliteit van de wegen onder de maat. Er moet geschouwd worden in de wijk om zo tot een herinrichtingsplan te komen. Het profiel dat gebruikt wordt voor 2-5-2 straatjes is het 'Huisduinenprofiel' . Voor de hele wijk moet in kaart worden gebracht wat de planning is voor rioolwerkzaamheden en het verhardingsprogramma. Als het asfalt eruit gaat zouden klinkers hiervoor in de plaats kunnen komen. Grafiek B2 ‘kwaliteit woonomgeving’

I

Bron: Den Haag in Cijfers, wijkrapport algemene beschrijving.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 22 van 119


Aantal inwonersII De gemeente Den Haag telde op 1 januari 2010 489.271 inwoners. Bohemen, Meer en Bos telde op dat moment 4.699 inwoners. Voor deze wijk is dat een ontwikkeling van -59 inwoners ten opzichte van het vorig jaar. Sinds 2002 is het aantal inwoners in dit gebied afgenomen. Vergeleken met de gehele gemeente Den Haag blijft de ontwikkeling van het inwonertal in Bohemen, Meer en Bos achter.

LeeftijdIII Op 1 januari 2010 behoorde 12,4% van de bevolking tot de jongeren, 34,2% tot de ouderen en de rest, 53,4%, tot de 20-64 jarigen. Vergeleken met Den Haag heeft Bohemen, Meer en Bos relatief minder inwoners in de leeftijd 20-64 jaar. Sinds 2002 is het aantal jongeren gestegen, is het aantal 20-64 jarigen gedaald en is het aantal inwoners van 65 jaar en ouder gedaald. De gemiddelde leeftijd van de inwoners van deze wijk was 52,8 jaar en was daarmee hoger dan de gemiddelde leeftijd van alle Haagse inwoners.

II III

Bron: Den Haag in Cijfers, wijkrapport demografie. Bron: Den Haag in cijfers.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 23 van 119


EtniciteitIV In Bohemen, Meer en Bos was in 2010 77,7 van de bevolking autochtoon en 22,6% allochtoon. In de gehele gemeente Den Haag was 52,2% van de bevolking autochtoon en 47,8% allochtoon.

3.1.2

Schoon, heel & veilig: groen, milieu, wegen, straten, spelen, veiligheid

Groen De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • € 5 miljoen extra voor extra beheer en onderhoud groen, wegen en fietspaden; • € 2,5 miljoen incidenteel voor grote groengebieden en parken; GroenV Oordeel bewoners

Bohemen, Meer en Bos

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

58 %

61%

(%) % goed onderhoud groen

58 %

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel van de bewoners over het groen iets onder het Haagse gemiddelde ligt. Dat is te verklaren door het grote groenareaal van het stadsdeel, waardoor er grotere kans is dat er op een bepaalde locatie een iets mindere kwaliteit wordt ervaren. Milieu De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • naar inzet van 60 buurtserviceteams voor schoonhouden van de stad; per 1 juni 2011 is een buurtserviceteam actief in Kijkduin; • beïnvloeden gedrag burgers en bedrijven ten aanzien van vervuiling door communicatie, 1500 extra ondergrondse afvalbakken en handhaving; • Voor schoonmaken en schoonhouden van de openbare ruimte worden voor dit jaar en komende jaren doelen opgesteld. Verdeeld over de periode 2011-2014 heeft het College als doelstelling opgesteld:

IV V

Bron: DHIC/DBZ, in Wijkrapport: bevolking Bron: Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 24 van 119


• • •

•

in 2011 in verband met de uitstroom van ID-banen en de geleidelijke instroom van de leerwerkbanen worden ingezet op kwaliteitsbehoud; in 2012 worden gewerkt aan kwaliteitsverbetering. Daarbij staat het onder controle krijgen van 16 (2 per stadsdeel) hardnekkige en benoemde zwerfafvallocaties/hotspots voorop; in 2013 de kwaliteitsverbetering zich richten op het garanderen van de afgesproken basiskwaliteit B in de gehele stad en A in de Binnenstad, Scheveningen boulevard, Koekamp en Grotiusplaats in Haagse Hout; vanaf 2014 de kwaliteitsverbetering zich richten op het realiseren van A-kwaliteit in meer gebieden dan nu.

Wegen en straten De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • beschikbare budgetten groot onderhoud voornamelijk ingezet voor onderhoud hoofdwegen en fietspaden. Asfaltverharding gaat voor elementenverharding; • vervangen van 6,5 km kademuur; • vervangen riolen van gemiddeld 15 km per jaar conform Gemeentelijk Rioleringsplan 20112015 Straatverlichting en wegen en pleinenVI Oordeel bewoners


Loosduinen (%)

Den Haag (%)

57 %

57 %

60%

70 %

70 %

69%

(%) % bewoners dat het onderhoud wegen en pleinen als goed beoordeelt % bewoners dat de straatverlichting als goed beoordeelt

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel van de bewoners nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Spelen De stedelijke doelstellingen van het College zijn:VII • beter benutten en toegankelijk maken van de aanwezige speelruimte • een meer kwalitatieve en duurzame inrichting van speellocaties • aansluiten van speelvoorzieningen bij de behoefte van kinderen en jongeren • speelvoorzieningen passen bij de eisen die deze tijd stelt SpeelplekkenVIII Oordeel bewoners


Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) % goede speelplekken voor kinderen % goede voorzieningen voor jongeren

45 %

45 %

48%

16 %

16 %

17%

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel van de bewoners nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt.

VI

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Spelen in de Stad 2009-2013. VIII Bron: Maatschappelijke Index 2010. VII

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 25 van 119


Speellocatie Bosjes van Pex, voor en na de herinrichting (juni 2011)

Veiligheid Er is sprake van seizoensgebonden jongerenoverlast op de De Savornin Lohmanlaan (naast de wasstraat) en in de bosjes van Pex. 3.1.3

Gezondheid

De beleidsdoelstellingen zijn verbetering van de gezondheid van Hagenaars door: • terugdringen van Sociaal Economische Gezondheidsverschillen (SEGV) • het vergroten van gezondheidskennis, het toegankelijker maken van preventie en zorg voor doelgroepen met een lage sociaal economische status, het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving in wijken met achterstand • terugdringen van overgewicht en inactiviteit onder de Haagse bevolking. Jongeren krijgen daarbij extra aandacht. • terugdringen van overmatig alcoholgebruik. Specifieke aandacht is er voor jeugdige veeldrinkers en de toenemende groep probleemdrinkers van oudere leeftijd . • terugdringen van eenzaamheid, vroegsignalering van gevoelens van stress en depressie en het beter bereikbaar maken van hulpverlening die het daadwerkelijk ontstaan van depressieve klachten kan voorkomen. Inwoners van Loosduinen zijn tevreden over hun eigen leven en hun eigen gezondheid. De gezondheidsvoorzieningen zijn goed gespreid over het stadsdeel. Bijna alle Loosduiners zijn tevreden over de gezondheidszorgvoorzieningen. Er is wel behoefte aan meer voorlichting rondom de WMO. Er zijn geen grote bedreigingen op het terrein van gezondheid en zorg gesignaleerd. Wel zijn enkele klachten gehoord over (de toewijzing van) huishoudelijke hulp. Het percentage ouderen is groter dan in de rest van Den Haag en dit percentage zal in de toekomst verder toenemen. Het aanbod van zorgvoorzieningen zal dus wel in de gaten moeten worden gehouden, evenals het aanbod van activiteiten voor ouderen om te voorkomen dat ze vereenzamen. In het (Zorg-)Netwerk Loosduinen, waarbij aanbieders in de sector verpleging & verzorging en thuiszorg in stadsdeel Loosduinen samenwerken, wordt al het aanbod in de gaten gehouden. Doelstelling van het samenwerkingsverband is het gezamenlijk realiseren van een sterke sector verzorging & verpleging in stadsdeel Loosduinen, opdat een kwalitatief en kwantitatief passend antwoord kan worden geboden op de vraag van huidige en toekomstige bewoners van Loosduinen. In de nieuwe beleidsnota ouderen wordt gewezen op het belang van ouderen voor de samenleving. Vooral de groep ouderen die net met pensioen of FPU is gegaan, is nog erg gezond, financieel draagkrachtig en mobiel. Zij doen al vaak vrijwilligerswerk, maar dit moet in de toekomst nog meer gestimuleerd worden.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 26 van 119


Van bewoners in niet achterstandswijken ervaart 17 % de eigen gezondheid als matig tot slecht. Voor Den Haag gemiddeld ligt het percentage op 20%. Bewoners in Bohemen en Meer en Bos geven aan hun eigen gezondheid een iets hoger rapportcijfer als het Haagse gemiddelde. Overgewicht is in toename een probleem. Van de volwassen inwoners in niet achterstandswijken kampt 46% met overgewicht (47 % is het gemiddelde voor Den Haag). Gemiddeld heeft 9% van de inwoners van Den Haag (16 jaar en ouder) een hoog risico op angst en depressie. In niet achterstandswijken ligt dit op 7%. Van de inwoners in niet achterstandswijken voelt 8 % zich (zeer) ernstig eenzaam (gemiddeld in Den Haag 10%). Overmatig alcoholgebruik geldt in niet achterstandswijken voor 13% (Den Haag gemiddeld 11%) van de inwoners van 16 jaar en ouder, mannen vaker dan vrouwen. De groep 45-64 jarigen behoren vaker tot deze groep. Na 65 jaar neemt het overmatig alcoholgebruik weer af en is onder 80 plussers het laagst. Onder autochtone Nederlanders en westerse allochtonen komt overmatig alcoholgebruik het vaakst voor. In Bohemen en Meer en Bos wonen relatief veel autochtone Nederlanders, is de leeftijdsgroep 45-64 jaar oververtegenwoordigd maar de groep 80 plussers ook. GezondheidIX Bohemen, Meer en Bos Rapportcijfer voor de eigen gezondheid % kinderen 6-19 jaar met overgewicht

Loosduinen

Den Haag

7,7

7,5

7,4

6,9 %

15,0 %

19,1%

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel van de bewoners iets hoger dan het Haagse gemiddelde ligt. Overgewicht bij jongeren uit Bohemen en Meer en Bos ligt ver onder het Haags gemiddelde. Dit geldt voor jongeren in alle wijken zonder achterstand. In niet achterstandswijken is het alcoholgebruik onder de jeugd hoger dan in wijken met achterstand. Van de middelbare school leerlingen heeft 45% in de laatste 4 weken alcohol gedronken. Landelijk is dit 51 %. Per maand is 1 op de 5 Haagse scholieren dronken. Het rookgedrag onder jongeren blijft ongeveer gelijk over de jaren: 12 % rookt dagelijks, waarbij VMBO/MAVO leerlingen aanzienlijk meer roken (28 %) dan scholieren in andere typen onderwijs. Ten opzichte van het Haags gemiddelde is de gezondheid van de inwoners van Bohemen en Meer en Bos op de meeste punten beter, maar gezondheidsproblemen zijn er wel: overgewicht (maar ligt iets lager) eenzaamheid en daarmee ook het risico op depressie en angststoornissen is er maar niet meer dan gemiddeld. Overmatig alcoholgebruik, zowel onder volwassenen als onder jongeren, komt mogelijk in Bohemen en Meer en Bos wel vaker voor dan in andere wijken en vraagt aandacht Aandachtspunten: • (te) veel volwassenen hebben overgewicht; • Overgewicht onder (beperkt aantal) jongeren; • Een beperkt deel van de inwoners heeft een hoog risico op angst en depressie; • Een beperkt aantal inwoners van Bohemen en Meer en Bos voelt zich eenzaam; • Overmatig alcoholgebruik onder volwassenen en jongeren 3.1.4 De • • • •

IX X

Jongeren: Jeugd, onderwijs, opvoeding

beleidsdoelstelling is om van Den Haag een jeugd- en gezinsvriendelijke stad te makenX: waar kinderen en jongeren gezond en veilig kunnen opgroeien tot zelfstandige volwassenen waar ouders actief en verantwoordelijk zijn waar de jeugd zich optimaal kan ontplooien en talenten maximaal worden benut waar jeugdigen en gezinnen participeren in de samenleving

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Programma Jeugd en Gezin 2011-2014 (conceptversie 21 juni 2011).

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 27 van 119


• •

waar de samenleving betrokken is bij haar jeugd en andersom waar de gemeente voor een vangnet zorgt als dat nodig is

De • • • • • • •

beleidsdoelstellingen voor onderwijs zijn:XI bereik voorschool vergroten het terugdringen van spijbelen voorkomen van voortijdig schoolverlaten ouders betrekken talent zichtbaar maken de school een spilfunctie in de wijk geven uitstekende huisvesting voor scholen

In Bohemen, Meer en Bos is één basisschool en één school voor voortgezet onderwijs en zijn geen scholen voor speciaal onderwijs. Kinderen in groep 8 krijgen een advies voor het voortgezet onderwijs. OpleidingsniveauXII Bohemen, Meer en Bos

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) Laag opgeleid (geen startkwalificatie)

38 %

38 %

36%

Hoog opgeleid

28 %

28 %

36%

2%

5%

7%

Vroegtijdige schoolverlaters onder 12-22 jarigen

Uit deze tabel blijkt dat het opleidingsniveau van de bewoners nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt t.a.v. laag opgeleiden, en dat het percentage hoog opgeleiden hier onder blijft. Daarentegen is het percentage vroegtijdige schoolverlaters weer minder dan het stedelijke gemiddelde. 3.1.5

Werk, integratie, wijkeconomie: werk, inkomen, bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra

Werk en inkomen De • • • •

beleidsdoelstellingen zijn: omlaag brengen jeugdwerkloosheid bevorderen arbeidsparticipatie/focus op werk focus op scholing/tal in samenhang met re-integratie stimuleren van deelname aan vrijwiligerswerk (van bijstandsgerechtigden) in samenwerking met de HWO's

De potentiële beroepsbevolking (iedereen van 15 tot 65 jaar) in Bohemen, Meer en Bos is de afgelopen jaren afgenomen. Naar verwachting zal de bevolking, en daarmee de potentiële beroepsbevolking vanaf dit jaar in de hele stad licht stijgen. Kansen op werkXIII Bohemen, Meer en Bos

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) Percentage NWW’ers 3 jaar of meer

1%

0%

1%

Percentage 15-25 jarige NWW’ers

0%

2%

3%

Uit deze tabel blijkt dat kansen op werk nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt.

XI

Bron: Haagse Educatieve Agenda 2010-2014. Bron: Maatschappelijke Index 2010. XIII Bron: Maatschappelijke Index 2010. XII

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 28 van 119


InkomenXIV Bohemen, Meer en Bos

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

€ 35.200

€ 29.182

€ 36.590

9%

14 %

17 %

4%

8%

9%

15 %

31 %

32 %

(%) Gemiddeld besteedbaar inkomen % minimahuishoudens van 110 % met schulden % bezuinigt op primaire behoeften

Uit deze tabel blijkt dat het gemiddeld besteedbaar inkomen in de wijk nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Het percentage minima zit er ver onder, waardoor er minder op primaire behoeften bezuinigd hoeft te worden. Ervaren bindingXV Oordeel bewoners


Loosduinen (%)

Den Haag (%)

32 %

32 %

38 %

65 %

65 %

57 %

39 %

39 %

35 %

68 %

68 %

58 %

7%

2%

3%

(%) % men kent elkaar % men gaat prettig met elkaar om % er is saamhorigheid % tevreden met samenstelling % gediscrimineerd door buurtgenoten

Uit deze tabel blijkt dat de binding van de bewoners nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. De tevredenheid over de samenstelling van de bewonersgroepen ligt hier zelfs boven. Bedrijven en winkelcentra De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • investeren in kleinschalige bedrijvigheid en bedrijfsruimte; • Keurmerk Veilig Ondernemen voor de winkelcentra en de badplaats Kijkduin 3.1.6

Leefbaar wonen: bouwen en wonen

Bouwen en wonenXVI De gemeente telde op 1 januari 2011 237.789 woningen. Bohemen, Meer en Bos telde op dat moment 2.940 woningen. Voor deze wijk is dat een verandering van -1 woningen ten opzichte van het vorig jaar. Sinds 2002 is het aantal woningen in dit gebied toegenomen. Vergeleken met de gehele gemeente Den Haag blijft de groei van het aantal woningen in deze wijk achter. Veranderingen in de woningvoorraad komen tot stand doordat enerzijds woningen worden toegevoegd door middel van nieuwbouw en verbouw en anderzijds woningen worden onttrokken door sloop van woningen of doordat een woning een ander functie dan 'wonen' krijgt. In 2008 zijn er in Bohemen, Meer en Bos 0 woningen aan de voorraad toegevoegd; in datzelfde jaar zijn er 1 woningen aan de voorraad onttrokken. Van de woningen was 67,4% eigendom van de bewoner en behoorde 14,4% tot de particuliere huurvoorraad en 16,0% tot de sociale huurvoorraad. De wijk kenmerkt zich doordat er sprake is van relatief veel woningen die zijn gebouwd in de volgende periode(n) tussen 1945 en 1959. De gemiddelde leeftijd van de woningvoorraad is 55,8 jaar, voor de gehele gemeente Den Haag is dit 55,7 jaar. De woningvoorraad bestaat voor 90,1% uit appartementen en voor 9,8% uit ééngezinswoningen.

XIV

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Maatschappelijke Index 2010. XVI Bron: Den Haag in Cijfers, wijkrapport wonen. XV

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 29 van 119


HuisvestingXVII Bohemen, Meer en Bos

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

€ 222.422

€ 208.478

€ 213.048

7,3

7,7

7,6

(%) Gemiddelde WOZ-waarde Rapportcijfer eigen woning

Uit deze tabel blijkt dat de waarde van de woningen nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. collectieve graffiti-schoonmaakregeling voor bewonersorganisaties Het Meldpunt Graffiti heeft halverwege 2010 een nieuwe regeling gelanceerd speciaal voor de bewonersorganisaties. Ze kunnen een contract sluiten met het meldpunt voor € 250,- (excl. BTW) per jaar waarbij alle panden in de wijk gratis worden schoongemaakt en schoongehouden. Wel moeten de eigenaren hiervoor uiteraard eerst schriftelijk toestemming geven. De bewonersorganisaties worden gevraagd om actief te participeren in het werven van deelnemers. Voor iedere bewonersorganisatie wordt hiervoor een plan op maat gemaakt. Woningcorporaties en andere grooteigenaren moeten zelf hun panden schoonhouden. 3.1.7

Maatschappelijke Ondersteuning: ondersteuning, participatie

De beleidsdoelstellingen zijn:XVIII • het bevorderen van participatie van Haagse burgers in de stedelijke samenleving • het ondersteunen van de meest kwetsbare burgers in de stad Daarbij • • • • • •

wordt uitgegaan van: de kracht van de Hagenaar minder regels meer vertrouwen goede toegang tot het ondersteuningsaanbod zorg en welzijn werken samen in de wijk ondersteuning van kwetsbare Hagenaars met complexe problemen kosten besparen, slim combineren.

Ondersteuning Ouderen- , Mantelzorg- en Gehandicaptenbeleid: 1. Het ouderenbeleid van de gemeente is gericht op: a. Maximale maatschappelijke participatie van ouderen; b. Goede ondersteuning voor beter functioneren en meer zelfredzaamheid van ouderen. Zo min mogelijk last van ervaren beperkingen; c. Goede, verantwoorde zorg voor ouderen Cultuursensitiviteit en een sluitende keten van het aanbod aan ondersteuning en zorg per stadsdeel zijn hierbij van belang. 2. 3.

Er is oog voor het belang van en het risico op overbelasting van mantelzorgers. Mantelzorgondersteuning en versterken van de respijtzorg hebben prioriteit. De gemeente streeft naar een inclusief beleid, mensen met een beperking worden gelijkwaardig behandeld en kunnen volwaardig meedoen in de stad.

In niet achterstandswijken komen minder chronische ziekten voor dan in achterstandswijken. Voor de meeste aandoeningen geldt dat het voorkomen toeneemt met de leeftijd. Van alle Hagenaars geeft 43% van de 16-54 jarigen en 78% van de 55 plussers aan in de afgelopen 12 maanden één of meer chronische ziekten te hebben (gehad). Van deze groep geeft 20 % aan dat ze hierdoor ook sterk belemmerd wordt in de uitoefening van de dagelijks activiteiten thuis, op school, op het werk of in de vrije tijd. In Bohemen en Meer en Bos ‘ervaart’ 13 % van de XVII

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Naast het Uitvoeringsprogramma Welzijn en het Meerjarenbeleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning zullen in 2011 en 2012 nog de volgende nota’s verschijnen: Programma Jeugd en Gezin, Den Haag Onder Dak 2011-2014, Nota Huiselijk Geweld 2011-2014, Nota Ouderenbeleid 2011-2014, Nota Volksgezondheidbeleid 2012-2015 en Uitvoeringsnota Gehandicaptenbeleid 2012-2015. Het is mogelijk dat deze nota’s nog tot nieuwe prioriteiten en accenten leiden.

XVIII

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 30 van 119


bewoners zichzelf als gehandicapt/chronisch ziek terwijl in Den Haag gemiddeld 14 % van de inwoners dit ervaart. In Bohemen en Meer en Bos is het aantal bewoners boven de 55 jaar hoger dan gemiddeld. Mantelzorg is de zorg die een persoon geeft aan een bekende uit de omgeving, zoals partner, ouders, kind, buren of vrienden als deze persoon voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is. Vrouwen geven vaker mantelzorg dan mannen. Hagenaars in de leeftijd van 45 tot en met 64 jaar verlenen het vaakst mantelzorg. In niet achterstandswijken wordt relatief vaker mantelzorg verleend dan in achterstandswijken. Autochtone Nederlanders en inwoners van Marokkaanse achtergrond verlenen het vaakst mantelzorg. Het percentage autochtone Nederlanders en 45-64 jarigen is in Bohemen en Meer en Bos hoog. Het percentage mantelzorgers in Bohemen en Meer en Bos ligt dan ook ver boven het Haagse gemiddelde. MantelzorgXIX Bohemen, Meer en Bos

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) % bewoners dat mantelzorg verricht

29 %

20 %

18 %

Uit deze tabel blijkt dat het aantal inwoners dat zich met mantelzorg bezig houdt ver boven het Haagse gemiddelde ligt. Handicap of chronische aandoeningXX Bohemen, Meer en Bos

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

11 %

14 %

(%) % handicap/chronische aandoening

13 %

Uit deze tabel blijkt dat het aantal inwoners dat een handicap of chronische aandoening heeft voor heel Loosduinen iets onder het Haagse gemiddelde ligt, maar voor de wijk Bohemen en Meer en Bos bijna op hetzelfde als het stedelijke niveau. Participatie Bohemen, Meer en Bos kent vele initiatieven en processen, al dan niet vanuit de gemeente gestart, om het welzijn van de bewoners goed te krijgen en te houden. Veel van deze processen kennen een of meerdere momenten waarin aan de bewoners van de wijk en diverse samenwerkingspartners om hun mening wordt gevraagd. Voor dit perspectief is gebruik gemaakt van die input. Het gaat dan om de opmerkingen en inbreng bij het maken van het stadsdeelplan en activiteitenprogramma, het jaarlijkse welzijnsaanbod en de activiteiten en maatregelen in het kader van de oud- en nieuwjaarsviering in Loosduinen. Sociaal maatschappelijke inzetXXI Bohemen, Meer en Bos

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) % bewoners dat vrijwilligerswerk doet

23 %

21 %

22 %

% ouders actief op school

14 %

10 %

11 %

Uit deze tabel blijkt dat de sociaal maatschappelijke inzet nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Voor ouders die actief zijn op school geldt een ligt stijging.

XIX

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Maatschappelijke Index 2010. XXI Bron: Maatschappelijke Index 2010. XX

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 31 van 119


Sociale contactenXXII Oordeel bewoners


Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) % voldoende contacten

90 %

93 %

90%

% behoefte aan meer contacten

16 %

27 %

24%

In wijken zonder achterstand geeft 8% van de Hagenaars aan zich (zeer) ernstig eenzaam te voelen. In wijken met achterstand is dit bijna het dubbele. Eenzaamheid komt in hogere mate voor bij inwoners die ouder zijn dan 85 jaar. Het percentage 80 plussers is in Bohemen en Meer en Bos aanzienlijk hoger dan in Den Haag gemiddeld. Inwoners van Bohemen en Meer en Bos voelen zich ‘gemiddeld’ eenzaam. Uit de tabel blijkt dat de mate van sociale contacten nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt en dat men minder behoefte heeft om het aantal contacten uit te breiden. 3.1.8

Vrije tijd: sport, cultuur

Sport De beleidsdoelstellingen(XXIII) die van belang zijn in dit stadsdeelplan zijn: • In 2014 is in Den Haag sport voor iedereen toegankelijk en is regelmatige en duurzame sportbeoefening normaal. De streefresultaten voor deze doelstelling zijn: o In 2014 is de sportdeelname gestegen tot 73% o Het aantal Hagenaars lid van een sportvereniging is in 2014 gestegen tot 45%. • In 2014 is in Den Haag een actieve en gezonde leefstijl onder alle lagen van de bevolking wijdverbreid. Het streefresultaat voor deze doelstelling is: o In 2014 is de regelmatige sportdeelname van Hagenaars met een beperking, chronische aandoening en senioren met 8% gestegen t.o.v. 2010 Om deze doelstellingen te realiseren, is het bevorderen van regelmatige sportdeelname in alle levensfasen noodzakelijk, dus zowel voor jeugd/jongeren, als volwassenen en senioren. Hiervoor is de samenwerking tussen diverse partners die een rol spelen in deze levensfasen belangrijk, zoals sport-, onderwijs-, zorg-, buurtorganisaties en werkgevers. Het college wil door het stimuleren van het verenigingsleven en het leggen van verbindingen tussen bijv. sportverenigingen en hun accommodaties en buurt/bewonersorganisaties deze samenwerking verder versterken. De sportdeelname in Loosduinen is sinds 2006 redelijk gestegen. In 2010 sport 70,5% van de inwoners minimaal één keer per maand. Dit tegen een stedelijk percentage van 68,3%XXIV. Als we kijken naar de sportfrequentie valt op dat Loosduinen redelijk gelijk scoort aan het stedelijke gemiddelde. Positief is dat vooral het aantal intensieve sporters hoger scoort ten opzichte van het Haagse gemiddelde. SportfrequentieXXV Sporter Onregelmatig (minimaal 1x per maand) Regelmatig (minimaal 1x per week) Intensief (meer dan 1x per week) Totaal Geen sporter Nooit Incidenteel (minder dan 1x per jaar) Totaal

Loosduinen

Den Haag

19,9 % 21,7 % 28,9 % 70,5%

18,6 % 23 % 26,7 % 68,3 %

24 % 5,4 % 29,4 %

24,6 % 7,1 % 31,7 %

XXII

Bron: Maatschappelijke Index 2010. “Den Haag naar Olympisch niveau, Sportnota gemeente Den Haag 2011-2014” XXIV Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 XXV Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 XXIII

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 32 van 119


Op wijkniveau scoren de wijken Bohemen Meer en Bos, Kijkduin, Ockenburg, Kraayenstein, Loosduinen dorp en Houtwijk nagenoeg gelijk aan elkaar en aan het stedelijke gemiddelde. Daarentegen wordt er in Waldeck minder gesport dan de andere wijken in Loosduinen. Als we tot slot kijken naar de leeftijd van de sporters in Loosduinen valt op dat er vooral onder jongeren veel wordt gesport. Verder scoren alle drie de doelgroepen in vergelijking met de andere stadsdelen gemiddeld. Deelname sportXXVI Loosduinen (%)


Den Haag (%)

(%) % bewoners dat sport

52 %

57 %

58 %

In Bohemen en Meer en Bos wordt iets minder dan gemiddeld gesport. Sportdeelname naar levensfaseXXVII Sportdeelname Jeugd 85,2 % Volwassenen 70,7 % Senioren 63,9 %

Regelmatige sportdeelname 70,4 % 49,8 % 43,4 %

Uit bovenstaande cijfers blijkt dat de sportparticipatie in Loosduinen gemiddeld is. Dit heeft uiteraard te maken met de sportmogelijkheden in en rond het stadsdeel. In Loosduinen zijn er namelijk met een strand, duinen, sporthallen, zwembad, playgrounds en sportverenigingen in en rond het stadsdeel redelijk veel sportmogelijkheden. De bewoners beoordelen de sportmogelijkheden in het stadsdeel dan ook als goedXXVIII. Apart is dat de bewoners in de wijk Waldeck de sportmogelijkheden zeer positief beoordelen. Van de 31 wijken in Den Haag, staan ze op de 6ste plaats qua tevredenheid, dit terwijl de cijfers van sportdeelname onder het stedelijke gemiddelde liggen. Voor de jeugd in Loosduinen worden er op een aantal scholen naschools sportactiviteiten georganiseerd. Echter zijn er nog veel scholen in Loosduinen die nog geen naschoolse sportactiviteiten aanbieden op school. Er zijn in Loosduinen een aantal playgrounds, pleintje en veldjes te vinden. Op playground Bokkefort konden jeugd en jongeren, van de zomer, onder begeleiding van St4r deelnemen aan streetbasketbal. Verder wordt er geen structureel aanbod geleverd op de playgrounds. Tot slot worden er door de welzijnorganisatie, VOOR Welzijn. diverse sportactiviteiten georganiseerd voor jong en oud(MBvO). De sportmogelijkheden in Loosduinen zijn voldoende. Er zijn redelijk veel diverse verenigingen in Loosduinen waar gesport kan worden. Maar in tegenstelling tot een aantal andere stadsdelen wordt er weinig tot niets georganiseerd op playgrounds en organiseren slechts enkele scholen naschoolse sportactiviteiten. Dit betekent dat kinderen die niet sporten bij een vereniging weinig mogelijkheden hebben in Loosduinen om te sporten of kennis te maken met sport. Hetzelfde geldt uiteraard voor de volwassenen en de ouderen in Loosduinen. Cultuur De beleidsdoelstellingen zijn: • Er komt meer verbinding tussen onderwijs, sport en cultuur met behulp van functionarissen bij de scholen;

XXVI

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 XXVIII Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 XXVII

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 33 van 119


Deelname cultuurXXIX Loosduinen (%)


Den Haag (%)

(%) % bezoekt culturele voorzieningen

58 %

64 %

64 %

Uit deze tabel blijkt dat de cultuurparticipatie gemiddeld is: 58% heeft het afgelopen jaar een Haagse culturele voorziening bezocht (64% in heel Den Haag). Als de cijfermatige gegevens uit bovenstaande tabellen worden samengevoegd, dan ontstaat het volgende beeld:

Scores op basisindicatoren Wijk 14 6,6 7,7 7,8 8,5 6,3 6,4 8,3 7,0 7,7 5,9 7,5 8,2 8,6 8,2 5,9 7,3

XXIX

Stadsdeel Loosduinen 5,8 7,5 6,0 8,1 6,3 6,4 8,3 7,0 6,8 4,5 6,4 7,5 11,0 8,8 7,6 5,7

stad 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 5,7 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0

A1. Voldoende opleiding A2. Goede gezondheid A3. Voldoende inkomen A4. Voldoende taalbeheersing B1. Passende huisvesting B2. Kwaliteit woonomgeving B3. Weinig vervuiling/overlast B4. Weinig criminaliteit/onveiligheid C1. Kansen op werk C2. Deelname sport en cultuur C3. Sociaal maatschappelijke inzet C4. Voldoende sociale contacten D1. Stabiele bevolking D2. Samenstelling bevolking D3. Ervaren binding D4. Inzet voor de buurt

Bron: Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 34 van 119


3.2

Ambities en resultaten (Bohemen, Meer en Bos)

In paragraaf 2.4 is aangegeven dat bij het opstellen van het stadsdeelplan de inbreng vanuit bewoners van groot belang is. In die paragraaf is ook aangegeven op welke wijze dat samenspraakproces vorm en inhoud heeft gekregen. In onderstaande paragrafen is verwoord welke algemene ambities en resultaten de stadsdeelorganisatie naar aanleiding van de ontvangen wensen, ideeën en suggesties de komende periode voor ogen staat. De stadsdeelorganisatie borduurt daarbij ook voort op de ook in het “Stadsdeelpan 2008-2011” aangegeven doelstellingen die -voor zover nog actueel- in onderstaande opsommingen zijn verwerkt. De meer concreet omschreven maatregelen/resultaten die in een bepaald jaar worden uitgevoerd zijn opgenomen in het Activiteitenprogramma, dat jaarlijks wordt gemaakt (zie voor 2012 de bijlagen 1 en 2 bij dit plan).

3.2.1


Groen • Regulier onderhoud van het openbaar groen gebeurt op basis van het gemeentelijke Groenbeheersysteem. Uitvoering via bestekken en contracten met aannemers. Dit betreft dan zaken als maaien van gras, snoeien/vervangen van beplanting en snoeien/herplant van bomen. • Incidenteel onderhoud naar aanleiding van meldingen en verzoeken van bewoners. Waar mogelijk worden werkzaamheden verzameld om in één keer uitgevoerd te worden (bijv. snoeiverzoeken die in de winterperiode worden uitgevoerd). • Uitvoering geven aan de beheerplannen voor de grote groengebieden. • Maatwerk en ondersteuning leveren bij bewonersinitiatieven om het groen in eigen straat/buurt/wijk op te knappen en hierbij faciliterend optreden. • In overleg met woningcorporaties worden afspraken gemaakt over beheer van aangrenzende groenstroken. Bij renovaties door woningcorporaties ook bezien of de openbare groenstrook opgeknapt kan worden. • Snoeien van te hoog opgroeiend groen ter bevordering van de verkeersveiligheid of sociale veiligheid (verbeteren doorzichtbaarheid). • In het kader van de bezuinigingen bezien of efficiencyvoordelen te behalen zijn door samen met andere stadsdelen gecombineerde bestekken te maken en gezamenlijk aan te besteden. • In het kader van de bezuinigingen bezien waar mogelijk overgegaan kan worden op minder kostbare extensieve werkpakketten of -beplantingstype. • Bij bouwplanontwikkelingen in het ontwerpproces duidelijk het belang van het reeds aanwezige groen aangeven (om conflictsituaties met de nieuwe bebouwing te voorkomen). Milieu • Vegen van de straten volgens het stedelijke veegbestek. Er wordt geveegd volgens beeldbestek-methodiek waarbij niet het aantal keren vegen maatgevend is, maar de mate waarin de openbare ruimte ‘schoon’ is. De norm is Residentiekwaliteit, niveau B. • Wekelijks monitoren of de afgesproken kwaliteit behaald wordt. • In aanvulling op stedelijke veegbestek laat stadsdeel de winkelcentra op zaterdagmiddag extra vegen, zodat omwonenden ‘schoon’ het weekend in kunnen. • Onkruidverwijdering van verhardingen eveneens volgens het stedelijke veegbestek vindt 1x per jaar plaats. • Inzetten van Buurt Serviceteams om ‘maatwerk’ te leveren.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 35 van 119


• •

• •

•

•

• •

Onderhouden en tijdig legen van afvalbakken, zodat deze nooit overvol zijn. Aanbod en locaties afvalbakken afstremmen op de vraag/vervuilingsnelheid van een locatie. Uitvoeren hondenbeleid: In Den Haag geldt een aanlijngebod en opruimplicht voor hondenpoep. Het is dus de verantwoordelijkheid van de hondenbezitter om te voorkomen dat honden de openbare ruimte bevuilen. Wijkbewoners moeten elkaar hierop aanspreken. Bij grote overlast zal Handhavingsteam optreden. Handhaven regels aanbieden van huisvuil en grofvuil. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. Handhaven regels aanbieden bedrijfsafval bij winkelcentra. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. Handhaven regels gebruik winkelwagens bij winkelcentra. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. Aanleg ondergrondse restafvalcontainers om vervuiling met name op de huisvuil-inzameldag te voorkomen zal in Loosduinen mogelijk pas na 2013 geschieden. Stadsdeel houd inventarisatie van knelpuntlocaties bij voor prioritering bij mogelijke plaatsing. Handhaven regels stallingsbeleid aanhangers, caravans en autowrakken in de openbare ruimte. Continueren regulier verwijderen. Idem voor fietswrakken. Maatwerk en ondersteuning leveren bij bewonersinitiatieven om de eigen straat/buurt/wijk schoon te houden en hierbij faciliterend optreden.

Wegen en straten • Groot onderhoud aan asfalt en bestrating op basis van stedelijke planning vanuit het systeem Rationeel Wegbeheer. • Dagelijks klein onderhoud aan bestrating, asfalt, belijning, bebording en straatmeubilair op basis van eigen inspecties door het stadsdeel. • Dagelijks klein onderhoud aan bestrating, asfalt, belijning, bebording en straatmeubilair op basis van meldingen van bewoners. Hiervoor worden incidenteel opdrachten aan aannemers gegeven of worden werkzaamheden verzameld om in één keer uitgevoerd te worden (bijv. aanpak locaties met boomwortelopgroei). • Monitoren werkzaamheden van derden (bijv. vervanging riolering, kabels & leidingen, tramsporen) via systeem PRIOR en eigen planning daarop afstemming om efficiënt te werken en overlast omwonenden zoveel mogelijk te voorkomen. • Via de opbreekvergunning en het VOV meebepalen waar en wanneer de bestrating open moet en aangeven omleidingroutes voor het verkeer. • Aanpak locaties waar schade aan bestrating ontstaat door boomwortelopgroei. • In samenspraak met scholen verkeersbelemmerende voorzieningen plaatsen. Spelen • Speeltoestellen moeten voldoen aan Europese veiligheidseisen en worden regelmatig gecontroleerd. Bij geconstateerde gebreken vindt reparatie plaats. Indien (budgettair) mogelijk kan een speeltoestel vervangen worden door een nieuw exemplaar of speellocatie worden uitgebreid. • Meegroeien speelvoorzieningen met leeftijd jongeren (aanpassen speeltoestellen) • Aanpassen speelplekken in samenspraak met bewoners. • Waar mogelijk realiseren aparte ‘hangplek’ voor jongeren ter voorkoming van overlast. • Buurtbewoners wordt gevraagd alert te zijn om vernieling van de speeltoestellen door vandalisme te voorkomen

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 36 van 119


•

•

De speellocatie in Meer en Bos staat op de nominatie voor herinrichting in 2012. Onderdeel hierbij is om ook grotere afvalbakken te plaatsen i.v.m. veelvuldig gebruik als picknickplaats en om zwerfvuil te voorkomen. In overleg met omwonenden wordt een plan gemaakt om de speellocatie aan de Billie Hollidaystraat op te knappen.

Veiligheid • Continueren en waar mogelijk uitbreiden inzet BIT-teams. • Continueren integrale aanpak (jongeren)overlast. • Optreden tegen parkeeroverlast/-excessen die de veiligheid en bereikbaarheid van de wijk in gevaar brengen. • Aanpak van overlast veroorzaakt door (brom)fietsen in voetgangersgebieden d.m.v. gerichte acties van het Handhavingsteam. • Stimuleren van initiatieven bewonersparticipatie om de jaarwisseling zo goed mogelijk te laten verlopen. • In gevallen van overlastgevende bewoners (op straat of vanuit de woning) nemen wij het initiatief voor een integrale aanpak met onze partners in de wijk, om de overlast te verminderen. • Stadsbreed is de Ambitie ten aanzien van Burgernet: In 2012 doet 5% van de inwoners van Den Haag mee aan Burgernet, in 2015 heeft Burgernet in 5% van de opgeloste zaken een rol gespeeld. 3.2.2 Jongeren: jeugd, onderwijs, opvoeding Jeugd, onderwijs, opvoeding • Terugdringen van Alcohol- en drugsmisbruik onder jongeren. • Terugdringen van taalachterstand in een vroegtijdig stadium. • Verbeteren communicatie en informatie over opvoedingsondersteuning. • Hinderlijk, overlastgevend en crimineel gedrag van jongeren voorkomen. • Bekendheid van het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) vergroten. • De brede buurtscholen kunnen door een slimme koppeling van sport, onderwijs en cultuur bijdragen aan sociale verbindingen de in de wijk. • Jongeren worden aangemoedigd om zich in te zetten in de wijk, bijvoorbeeld door een BITteam te vormen in samenwerking met politie. • In onze aanpak streven wij ernaar om hinderlijk, overlastgevend en crimineel gedrag van jongeren te voorkomen. 3.2.3 Werk, integratie, wijkeconomie: bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra Bewonersparticipatie • Meer vrijwilligers betrekken bij bewonersorganisaties en georganiseerde groepen. • Samen met bewoners verbeterpunten in de wijk schouwen. • Bewoners betrekken bij aanpassing van de openbare ruimte in hun eigen buurt. • Bewoners stimuleren mee te doen bij activiteiten van mede-buurtbewoners, zoals gezamenlijke schoonmaakactie, opknappen groenvoorziening, straatfeest. • Terugdringen van overlast veroorzaakt door probleemgezinnen via integrale aanpak met bindende afspraken tussen betrokken gezinnen en hulpverleningsinstellingen. Bedrijven en winkelcentra • In winkelcentrum Alphons Diepenbrockhof de overlast door winkelwagentjes en afvaldozen (verpakkingsmateriaal) aanpakken als onderdeel van het traject ‘Keurmerk Veilig Ondernemen’, dat begin 2011 gestart is. Het Handhavingsteam moet toezien op naleving van de regels en afspraken.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 37 van 119


3.2.4 Maatschappelijke ondersteuning: ondersteuning, participatie Ondersteuning • Zelfredzaamheid versterken van burgers die nu aan de kant staan. • Vergroten bereikbaarheid voorzieningen. • Stadsbreed is de ambitie dat het aantal bewoners dat vrijwilligerswerk doet stijgt van 18% (2009) naar 25% (2015); • Er zijn signalerende huisbezoeken voor alle 75+ers. • Mantelzorg wordt gekoppeld aan andere voorzieningen voor ouderen. • Een Centrum voor Ouderen kan bijdragen aan de maatschappelijke ondersteuning van deze soms kwetsbare groep stadsgenoten. Participatie • Meer ouderen en jongeren met elkaar in contact te brengen en meer begrip voor elkaars leefstijlen te krijgen. • Stimuleren en ondersteunen van allerhande vormen van bewonersondersteuning en participatie. Er is bij het stadsdeel een budget ‘Bundeling kleine regelingen’ beschikbaar waaruit allerhande bewonersinitiatieven kunnen worden gefinancierd. • Samen met bewoners jaarlijks via de Klein gesprekken verbeterpunten in de wijk schouwen. • De mogelijkheden om bewonersinitiatieven tot uitvoering te laten komen worden breed en duidelijk bekend gemaakt. • Tegengaan eenzaamheid bij ouderen. • Verbreding activiteiten in buurthuizen, buurtfeesten. Wensen worden betrokken bij de activiteiten van professioneel buurthuiswerk ten behoeve van het welzijn en de participatie van de Haagse burgers en de sociale cohesie. Uitvoerend hierin is Stichting VÓÓR Zij verzorgd een integraal welzijnsaanbod voor verschillende doelgroepen (van peuters tot ouderen). Stadsdeel monitoort of aanbod van activiteiten aansluit bij de vraag. • Subsidiering van algemene bewonersorganisaties voor het leveren van activiteiten op het gebied van de samenlevingsopbouw, leefbaarheid, stimuleren sociale samenhang, belangenbehartiging en inspraak ten aanzien van zaken die volgens de bewoners van belang zijn. 3.2.5 Vrije tijd Sport Vanuit de dienst Onderwijs, Cultuur, Welzijn, sector Sport/sportsupport zijn een vijftal belangrijkste aandachtspunten op sportgebied voor het stadsdeel Loosduinen geformuleerd: • Promoten beschikbare sportaanbod bij alle doelgroepen. • Behouden en in investeren in het sportaanbod voor jeugd en jongeren, zowel op school als op de playgrounds. • Behouden van sportaanbod voor ouderen. • Stimuleren hogere sportdeelname onder de doelgroepen volwassenen, ouderen en mensen met een beperking. • Ondersteunen en stimuleren van verenigingsleven. • Sport- en culturele voorzieningen vaker inzetten voor maatschappelijke- en welzijnsactiviteiten Cultuur • Realisatie van een betere verbinding tussen onderwijs, sport en cultuur.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 38 van 119


4.

Kijkduin en Ockenburg (wijk 15)

De wijk ligt in het westelijk deel van Den Haag tegen de gemeentegrens met Monster. Het gebied wordt omgrensd door de Noordzee, een denkbeeldige lijn tussen strandpaal 105 en de De Savornin Lohmanlaan, Machiel Vrijenhoeklaan, de Duinlaan, Kijkduinsestraat, Ockenburghstraat, Loosduinse Hoofdstraat, Monsterseweg en de gemeentegrens met Monster. De wijk/bewonersorganisaties die in dit gebied actief zijn, is de Wijkvereniging BohemenWaldeck-Kijkduin. Voor Kijkduin komt daar de Stichting Bewonersbelangen Kijkduin nog bij. Verder heeft ook de KOM Loosduinen delen van het gebied onder haar hoede. Voor het gebied van de badplaats is ook overleg met de Stichting Beach Resort Kijkduin.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 39 van 119


4.1


4.1.1


Kenmerken30 In de late 19e eeuw ontstond Kijkduin. Rond 1900 bestond het uit slechts 3 villa’s, een hotel en een hospitium van de Sophia Stichting. Kijkduin en het achterliggende recreatiegebied tellen nu samen ruim 2300 inwoners. Kijkduin is een relatief rustige familiebadplaats omgeven door groengebieden. Er is een klein winkelcentrum met horecagelegenheden. Met name in de zomer trekken bijna 3 miljoen toeristen naar Kijkduin waardoor de parkeerdruk hoog oploopt. Het Rijk heeft het aangrenzende Westduinpark aangewezen als een zeer waardevol natuurmonument op grond van de zeldzame vegetatie (Habitat-richtlijn) (sedert 2010 vindt het beheer van het Westduinpark door stadsdeel Segbroek plaats). Ten zuiden van Kijkduin liggen de zogenoemde puinduinen, het bungalowpark Kijkduinpark en het landgoed Ockenburgh. Loosduinen heeft Kijkduin als familiebadplaats. Een tendens is dat Kijkduin met een strandhotel (Hotel Atlantic) en een vakantiepark (Kijkduinpark) in de nabije omgeving, bij het publiek wint aan populariteit. Grafiek B2. Kwaliteit Woonomgeving

Aantal inwoners31 De gemeente Den Haag telde op 1 januari 2010 489.271 inwoners. Kijkduin en Ockenburgh telde op dat moment 2.311 inwoners. Voor deze wijk is dat een ontwikkeling van -31 inwoners ten opzichte van het vorig jaar. Sinds 2002 is het aantal inwoners in dit gebied afgenomen. Vergeleken met de gehele gemeente Den Haag blijft de ontwikkeling van het inwonertal in Kijkduin en Ockenburgh achter.

30 31

Bron: Den Haag in Cijfers, wijkrapport algemene beschrijving. Bron: Den Haag in Cijfers, wijkrapport demografie.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 40 van 119


Leeftijd32 Op 1 januari 2010 behoorde 19,1% van de bevolking tot de jongeren, 24,7% tot de ouderen en de rest, 56,2%, tot de 20-64 jarigen. Vergeleken met Den Haag heeft Kijkduin en Ockenburgh relatief minder inwoners in de leeftijd 20-64 jaar. Sinds 2002 is het aantal jongeren gedaald, is het aantal 20-64 jarigen gedaald en is het aantal inwoners van 65 jaar en ouder gestegen. De gemiddelde leeftijd van de inwoners van deze wijk was 47,4 jaar en was daarmee hoger dan de gemiddelde leeftijd van alle Haagse inwoners.

32

Bron: Den Haag in cijfers.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 41 van 119


Etniciteit33 In Kijkduin en Ockenburgh was in 2010 76,4 van de bevolking autochtoon en 23,8% allochtoon. In de gehele gemeente Den Haag was 52,2% van de bevolking autochtoon en 47,8% allochtoon.

4.1.2


Groen • •

De stedelijke doelstellingen van het College zijn: € 5 miljoen extra voor extra beheer en onderhoud groen, wegen en fietspaden; € 2,5 miljoen incidenteel voor grote groengebieden en parken; Groen34 Oordeel bewoners

Kijkduin en Ockenburg

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) % goed onderhoud groen

58 %

58 %

61%

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel van de bewoners over het groen iets onder het Haagse gemiddelde ligt. Dat is te verklaren door het grote groenareaal van het stadsdeel, waardoor er grotere kans is dat er op een bepaalde locatie een iets mindere kwaliteit wordt ervaren. Milieu De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • naar inzet van 60 buurtserviceteams voor schoonhouden van de stad; • beïnvloeden gedrag burgers en bedrijven ten aanzien van vervuiling door communicatie, 1500 extra ondergrondse afvalbakken en handhaving. 33 34


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 42 van 119


•

• • •

•

Voor schoonmaken en schoonhouden van de openbare ruimte worden voor dit jaar en komende jaren doelen opgesteld. Verdeeld over de periode 2011-2014 heeft het College als doelstelling opgesteld: in 2011 in verband met de uitstroom van ID-banen en de geleidelijke instroom van de leerwerkbanen worden ingezet op kwaliteitsbehoud; in 2012 worden gewerkt aan kwaliteitsverbetering. Daarbij staat het onder controle krijgen van 16 (2 per stadsdeel) hardnekkige en benoemde zwerfafvallocaties/hotspots voorop; in 2013 de kwaliteitsverbetering zich richten op het garanderen van de afgesproken basiskwaliteit B in de gehele stad en A in de Binnenstad, Scheveningen boulevard, Koekamp en Grotiusplaats in Haagse Hout; vanaf 2014 de kwaliteitsverbetering zich richten op het realiseren van A-kwaliteit in meer gebieden dan nu.

Wegen en straten De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • beschikbare budgetten groot onderhoud voornamelijk ingezet voor onderhoud hoofdwegen en fietspaden. Asfaltverharding gaat voor elementenverharding; • vervangen van 6,5 km kademuur; • vervangen riolen van gemiddeld 15 km per jaar conform Gemeentelijk Rioleringsplan 20112015 Straatverlichting en wegen en pleinen35 Oordeel bewoners


Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) % bewoners dat het onderhoud wegen en pleinen als goed beoordeelt % bewoners dat de straatverlichting als goed beoordeelt

57 %

57 %

60 %

70 %

70 %

69%

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel over het onderhoud van wegen en pleinen en de straatverlichting nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Spelen De stedelijke doelstellingen van het College zijn:36 • beter benutten en toegankelijk maken van de aanwezige speelruimte • een meer kwalitatieve en duurzame inrichting van speellocaties • aansluiten van speelvoorzieningen bij de behoefte van kinderen en jongeren • speelvoorzieningen passen bij de eisen die deze tijd stelt Speelplekken37 Oordeel bewoners


Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) % goede speelplekken voor kinderen % goede voorzieningen voor jongeren

45 %

45 %

48 %

16 %

16 %

17%

Uit deze tabel blijkt dat de waardering voor de speelplekken en de voorzieningen voor jongeren nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt.

35 36 37

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Spelen in de Stad 2009-2013. Bron: Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 43 van 119


Veiligheid Horeca: In dit gebied bevinden zich veel horecagelegenheden, zowel permanent als seizoensgebonden (strandtenten). De trend waarbij de strandtenten vaker en grotere feesten organiseren met de daarbij behorende overlast van stromen bezoekers in de omgeving, heeft zich in 2010 voortgezet. In de komende jaren zal er dan ook sprake zijn van strikte handhaving. Geweld zal repressief worden aangepakt. Gebiedsgerichte aanpak: De wijk heeft met de badplaats Kijkduin de tweede badplaats van Den Haag binnen de grenzen. Rond het Deltaplein zijn er zakkenrollerijen. Preventie vindt plaats vanuit het Keurmerk Veilig Ondernemen. De meest opvallende aandachtslocatie bevindt zich in Kijkduin direct achter het strand (Kijkduinsestraat, Machiel Vrijenhoeklaan, vanaf de Ockenburgstraat en de aangrenzende woonwijk). Aan het eind van de Machiel Vrijenhoeklaan ligt het Kijkduinpark, een vakantiepark en camping. De parkeervakken en –plaatsen gelegen aan de Machiel Vrijenhoeklaan (van de Kijkduinsestraat richting het zuiden) zijn aan te wijzen als aandachtslocatie m.b.t. diefstal uit auto. Met name rondom de Machiel Vrijenhoeklaan zal dit integraal worden aangepakt. Bijzondere aandachtsgebieden: In deze wijk ligt het Jeugdformaat-Jutters Combinatie, een gesloten jeugdzorginstelling. Verder is het kustdetachement van de politie in de zomerperiode werkzaam op het gebied van handhaving op de kuststrook 4.1.3

Gezondheid

De beleidsdoelstellingen zijn verbetering van de gezondheid van Hagenaars door: • terugdringen van Sociaal Economische Gezondheidsverschillen (SEGV) • het vergroten van gezondheidskennis, het toegankelijker maken van preventie en zorg voor doelgroepen met een lage sociaal economische status, het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving in wijken met achterstand • terugdringen van overgewicht en inactiviteit onder de Haagse bevolking. Jongeren krijgen daarbij extra aandacht. • terugdringen van overmatig alcoholgebruik. Specifieke aandacht is er voor jeugdige veeldrinkers en de toenemende groep probleemdrinkers van oudere leeftijd . • terugdringen van eenzaamheid, vroegsignalering van gevoelens van stress en depressie en het beter bereikbaar maken van hulpverlening die het daadwerkelijk ontstaan van depressieve klachten kan voorkomen. De gezondheidsvoorzieningen zijn goed gespreid over het stadsdeel. Bijna alle Loosduiners zijn tevreden over de gezondheidszorgvoorzieningen. Er is wel behoefte aan meer voorlichting rondom de WMO. Er zijn geen grote bedreigingen op het terrein van gezondheid en zorg gesignaleerd. Wel zijn enkele klachten gehoord over (de toewijzing van) huishoudelijke hulp. Het percentage ouderen is groter dan in de rest van Den Haag en dit percentage zal in de toekomst verder toenemen. Het aanbod van zorgvoorzieningen zal dus wel in de gaten moeten worden gehouden, evenals het aanbod van activiteiten voor ouderen om te voorkomen dat ze vereenzamen. In het (Zorg-)Netwerk Loosduinen, waarbij aanbieders in de sector verpleging & verzorging en thuiszorg in stadsdeel Loosduinen samenwerken, wordt al het aanbod

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 44 van 119


in de gaten gehouden. Doelstelling van het samenwerkingsverband is het gezamenlijk realiseren van een sterke sector verzorging & verpleging in stadsdeel Loosduinen, opdat een kwalitatief en kwantitatief passend antwoord kan worden geboden op de vraag van huidige en toekomstige bewoners van Loosduinen. In de nieuwe beleidsnota ouderen wordt gewezen op het belang van ouderen voor de samenleving. Vooral de groep ouderen die net met pensioen of FPU is gegaan, is nog erg gezond, financieel draagkrachtig en mobiel. Zij doen al vaak vrijwilligerswerk, maar dit moet in de toekomst nog meer gestimuleerd worden. Gezondheid38 Kijkduin en Ockenburg Rapportcijfer voor de eigen gezondheid % kinderen 6-19 jaar met overgewicht

Loosduinen

Den Haag

7,5

7,6

7,4

9,6 %

15,0 %

19,1 %

Uit deze tabel blijkt dat de inwoners met het oordeel over hun eigen gezondheid nagenoeg op het Haagse gemiddelde zitten. Het aantal kinderen met overgewicht is een stuk minder dan het Haagse gemiddeld (ongeveer de helft). Van bewoners in niet achterstandswijken ervaart 17 % de eigen gezondheid als matig tot slecht. Voor Den Haag gemiddeld ligt het percentage op 20%. Bewoners in Kijkduin en Ockenburg geven aan hun eigen gezondheid een hoger rapportcijfer als het Haagse gemiddelde. Overgewicht is in toename een probleem. Van de volwassen inwoners in niet achterstandswijken kampt 46% met overgewicht (47 % is het gemiddelde voor Den Haag). Gemiddeld heeft 9% van de inwoners van Den Haag (16 jaar en ouder) een hoog risico op angst en depressie. In niet achterstandswijken ligt dit op 7%. Van de inwoners in niet achterstandswijken voelt 8 % zich (zeer) ernstig eenzaam (gemiddeld in Den Haag 10%). Overmatig alcoholgebruik geldt in niet achterstandswijken voor 13% (Den Haag gemiddeld 11%) van de inwoners van 16 jaar en ouder, mannen vaker dan vrouwen. De groep 45-54 en 55 – 64 jarigen behoren vaker tot deze groep, evenals autochtone Nederlanders. In Kijkduin en Ockenburg wonen relatief veel autochtone Nederlanders en is de leeftijdsgroep 45-54 oververtegenwoordigd. Overgewicht bij jongeren uit Kijkduin en Ockenburg ligt ver onder het Haags gemiddelde. Dit geldt voor jongeren in alle wijken zonder achterstand. In niet achterstandswijken is het alcoholgebruik onder de jeugd hoger dan in wijken met achterstand. Van de middelbare school leerlingen heeft 45% in de laatste 4 weken alcohol gedronken. Landelijk is dit 51 %. Per maand is 1 op de 5 Haagse scholieren dronken. Het rookgedrag onder jongeren blijft ongeveer gelijk over de jaren: 12 % rookt dagelijks, waarbij VMBO/MAVO leerlingen aanzienlijk meer roken (28 %) dan scholieren in andere typen onderwijs. Ten opzichte van het Haags gemiddelde is de gezondheid van de inwoners van Kijkduin en Ockenburg op de meeste punten beter, maar gezondheidsproblemen zijn er wel: overgewicht (maar ligt iets lager) eenzaamheid en daarmee ook het risico op depressie en angststoornissen is er maar minder dan gemiddeld. Overmatig alcoholgebruik, zowel onder volwassenen als onder jongeren, komt mogelijk in Kijkduin en Ockenburg wel vaker voor dan in andere wijken en vraagt aandacht Aandachtspunten: • (te) veel volwassenen hebben overgewicht; • Overgewicht onder jongeren; 38


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 45 van 119


• • •

Een beperkt deel van de inwoners heeft een hoog risico op angst en depressie; Een beperkt aantal inwoners van Kijkduin en Ockenburg voelt zich eenzaam; Overmatig alcoholgebruik onder volwassenen en jongeren

4.1.4

Jongeren: Jeugd, onderwijs, opvoeding

De • • • • • •

beleidsdoelstelling is om van Den Haag een jeugd- en gezinsvriendelijke stad te maken39: waar kinderen en jongeren gezond en veilig kunnen opgroeien tot zelfstandige volwassenen waar ouders actief en verantwoordelijk zijn waar de jeugd zich optimaal kan ontplooien en talenten maximaal worden benut waar jeugdigen en gezinnen participeren in de samenleving waar de samenleving betrokken is bij haar jeugd en andersom waar de gemeente voor een vangnet zorgt als dat nodig is

De • • • • • • •

beleidsdoelstellingen voor onderwijs zijn:40 bereik voorschool vergroten het terugdringen van spijbelen voorkomen van voortijdig schoolverlaten ouders betrekken talent zichtbaar maken de school een spilfunctie in de wijk geven uitstekende huisvesting voor scholen

Opleidingsniveau41 Kijkduin en Ockenburg

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) Laag opgeleid (geen startkwalificatie)

38 %

38 %

36 %

Hoog opgeleid

28 %

28 %

36 %

3%

5%

7%


Uit deze tabel blijkt dat het opleidingsniveau nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Het aantal hoog opgeleiden is wat minder, maar dat geldt ook voor het aantal vroegtijdige schoolverlaters. In Kijkduin en Ockenburgh zijn geen basisscholen en geen scholen voor voortgezet onderwijs. In Kijkduin en Ockenburgh is één school voor speciaal onderwijs. Kinderen in groep 8 krijgen een advies voor het voortgezet onderwijs. 4.1.5



39 40 41


Bron: Programma Jeugd en Gezin 2011-2014 (conceptversie 21 juni 2011). Bron: Haagse Educatieve Agenda 2010-2014. Bron: Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 46 van 119


De potentiële beroepsbevolking (iedereen van 15 tot 65 jaar) in Kijkduin en Ockenburgh is de afgelopen jaren afgenomen. Naar verwachting zal de bevolking, en daarmee de potentiële beroepsbevolking vanaf dit jaar in de hele stad licht stijgen. Kansen op werk42 Kijkduin en Ockenburg

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) Percentage NWW’ers 3 jaar of meer

0%

0%

0%


2%

2%

3%

Uit deze tabel blijkt dat de kansen op werk nagenoeg op het Haagse gemiddelde liggen. Inkomen43 Kijkduin en Ockenburg

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) Gemiddeld besteedbaar inkomen % minimahuishoudens van 110 % met schulden % bezuinigt op primaire behoeften

€ 45.200

€ 29.182

€ 36.590

8%

14 %

17 %

4%

8%

9%

15 %

31 %

32 %

Uit deze tabel blijkt dat het inkomen in Kijkduin en Ockenburg hoger ligt dan het Loosduinse- en het Haagse gemiddelde. Daar vloeit uit voort dat ook het aantal minimahuishoudens, het schuldenpercentage en de bezuiniging op de primaire behoeften een stuk lager is dan het Haags gemiddelde. Ervaren binding44 Oordeel bewoners

Loosduinen (%)


Den Haag (%)

(%) % men kent elkaar % men gaat prettig met elkaar om % er is saamhorigheid % tevreden met samenstelling % gediscrimineerd door buurtgenoten

32 %

32 %

38 %

65 %

65 %

57 %

39 %

39 %

35 %

68 %

68 %

58 %

2%

7%

3%

Uit deze tabel blijkt dat de door de bewoners ervaren binding over het algemeen iets hoger ligt dan het Haagse gemiddelde. Het hogere percentage bij discriminatie komt doordat over het algemeen ietwat afgunstig wordt gekeken naar de toch wel wat luxere woningen en wijkinrichting in dit deel van Loosduinen. Bedrijven en winkelcentra De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • investeren in kleinschalige bedrijvigheid en bedrijfsruimte; • Keurmerk Veilig Ondernemen voor de winkelcentra en de badplaats Kijkduin

42 43 44

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 47 van 119


4.1.6


Bouwen en wonen45 De gemeente telde op 1 januari 2011 237.789 woningen. In Kijkduin en Ockenburgh staan 1.062 woningen. De woningvoorraad bestaat voor 40,3% uit appartementen en voor 57,2% uit eengezinswoningen. De totale woningvoorraad van de gemeente Den Haag bestaat voor 78,3% uit appartementen en voor 21,1% uit eengezinswoningen. Kijkduin en Ockenburgh kenmerkt zich doordat er relatief veel woningen staan die zijn gebouwd in de volgende periodes: - Tussen 1971 en 1980 - Tussen 1991 en 2000 De gemiddelde leeftijd van de woningvoorraad is 26,5 jaar, voor Den Haag is dit 54,7 jaar. In Kijkduin en Ockenburgh is 60,3% eigenaar van de woning tegenover 44,6% in de gemeente Den Haag. Huisvesting46 Kijkduin en Ockenburg

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) Gemiddelde WOZ-waarde Rapportcijfer eigen woning

€ 514.045

€ 208.478

€ 213.048

7,7

7,7

7,6

Uit deze tabel blijkt dat de gemiddelde WOZ-waarde van de woningen in Kijkduin en Ockenburg meer als het dubbele is van het Haagse gemiddelde, en dat het Loosduins gemiddelde iets lager ligt dan het Haagse gemiddelde. Opvallend is dat het rapportcijfer dat men aan de woning toekent nagenoeg hetzelfde is. Ook in de minder dure woning is het dus goed toeven. collectieve graffiti-schoonmaakregeling voor bewonersorganisaties Het Meldpunt Graffiti heeft halverwege 2010 een nieuwe regeling gelanceerd speciaal voor de bewonersorganisaties. Ze kunnen een contract sluiten met het meldpunt voor € 250,- (excl. BTW) per jaar waarbij alle panden in de wijk gratis worden schoongemaakt en schoongehouden. Wel moeten de eigenaren hiervoor uiteraard eerst schriftelijk toestemming geven. De bewonersorganisaties worden gevraagd om actief te participeren in het werven van deelnemers. Voor iedere bewonersorganisatie wordt hiervoor een plan op maat gemaakt. Woningcorporaties en andere grooteigenaren moeten zelf hun panden schoonhouden. 4.1.7


De beleidsdoelstellingen zijn:47 • het bevorderen van participatie van Haagse burgers in de stedelijke samenleving • het ondersteunen van de meest kwetsbare burgers in de stad Daarbij • • • •

wordt uitgegaan van: de kracht van de Hagenaar minder regels meer vertrouwen goede toegang tot het ondersteuningsaanbod zorg en welzijn werken samen in de wijk

45

Bron: Den Haag in Cijfers, wijkrapport wonen. Bron: Maatschappelijke Index 2010. 47 Naast het Uitvoeringsprogramma Welzijn en het Meerjarenbeleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning zullen in 2011 en 2012 nog de volgende nota’s verschijnen: Programma Jeugd en Gezin, Den Haag Onder Dak 2011-2014, Nota Huiselijk Geweld 2011-2014, Nota Ouderenbeleid 2011-2014, Nota Volksgezondheidbeleid 2012-2015 en Uitvoeringsnota Gehandicaptenbeleid 2012-2015. Het is mogelijk dat deze nota’s nog tot nieuwe prioriteiten en accenten leiden. 46

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 48 van 119


• •

ondersteuning van kwetsbare Hagenaars met complexe problemen kosten besparen, slim combineren.

Ondersteuning Ouderen- , Mantelzorg- en Gehandicaptenbeleid: 1. Het ouderenbeleid van de gemeente is gericht op: a. Maximale maatschappelijke participatie van ouderen; b. Goede ondersteuning voor beter functioneren en meer zelfredzaamheid van ouderen. Zo min mogelijk last van ervaren beperkingen; c. Goede, verantwoorde zorg voor ouderen Cultuursensitiviteit en een sluitende keten van het aanbod aan ondersteuning en zorg per stadsdeel zijn hierbij van belang. 2. Er is oog voor het belang van en het risico op overbelasting van mantelzorgers. Mantelzorgondersteuning en versterken van de respijtzorg hebben prioriteit. 3. De gemeente streeft naar een inclusief beleid, mensen met een beperking worden gelijkwaardig behandeld en kunnen volwaardig meedoen in de stad. In niet achterstandswijken komen minder chronische ziekten voor dan in achterstandswijken. Voor de meeste aandoeningen geldt dat het voorkomen toeneemt met de leeftijd. Van alle Hagenaars geeft 43% van de 16-54 jarigen en 78% van de 55 plussers aan in de afgelopen 12 maanden één of meer chronische ziekten te hebben (gehad). Van deze groep geeft 20 % aan dat ze hierdoor ook sterk belemmerd wordt in de uitoefening van de dagelijks activiteiten thuis, op school, op het werk of in de vrije tijd. In Kijkduin en Ockenburg ‘ervaart’ 13 % van de bewoners zichzelf als gehandicapt/chronisch ziek terwijl in Den Haag gemiddeld 14 % van de inwoners dit ervaart. In Kijkduin en Ockenburg is het aantal bewoners boven de 65 jaar aanzienlijk hoger dan gemiddeld. In Kijkduin en Ockenburgh ontbreken mogelijkheden voor ontmoeting, servicediensten gezondheidscentra en I-shops voor mensen die niet zo mobiel zijn en lang zelfstandig wonende ouderen. Bij planontwikkelingen moet hier rekening mee gehouden worden. Ook constateren professionals eenzaamheid en verborgen armoede bij ouderen in deze wijk. Mantelzorg is de zorg die een persoon geeft aan een bekende uit de omgeving, zoals partner, ouders, kind, buren of vrienden als deze persoon voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is. Vrouwen geven vaker mantelzorg dan mannen. Hagenaars in de leeftijd van 45 tot en met 64 jaar verlenen het vaakst mantelzorg. In niet achterstandswijken wordt relatief vaker mantelzorg verleend dan in achterstandswijken. Het percentage 45-64 jarigen is in Kijkduin en Ockenburg hoog. Het percentage mantelzorgers in Kijkduin en Ockenburg ligt dan ook ver boven het Haagse gemiddelde. Mantelzorg48 Kijkduin en Ockenburg

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) % bewoners dat mantelzorg verricht

29 %

20 %

18 %

Uit deze tabel blijkt dat de mantelzorg in heel Loosduinen nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt, maar dat dit voor de wijken Kijkduin en Ockenburg een stuk hoger is.

48


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 49 van 119


Handicap of chronische aandoening49 Kijkduin en Ockenburg

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) % handicap/chronische aandoening

13 %

11 %

14 %

Uit deze tabel blijkt dat het percentage inwoners met een handicap of chronische aandoening nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Bewonersparticipatie Kijkduin en Ockenburgh kennen vele initiatieven en processen, al dan niet vanuit de gemeente gestart, om het welzijn van de bewoners goed te krijgen en te houden. Veel van deze processen kennen een of meerdere momenten waarin aan de bewoners van de wijk en diverse samenwerkingspartners om hun mening wordt gevraagd. Voor dit perspectief is gebruik gemaakt van die input. Het gaat dan om de opmerkingen en inbreng bij het maken van het stadsdeelplan en activiteitenprogramma, het jaarlijkse welzijnsaanbod en de activiteiten en maatregelen in het kader van de oud- en nieuwjaarsviering in Loosduinen Sociaal maatschappelijke inzet50 Kijkduin en Ockenburg

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) % bewoners dat vrijwilligerswerk doet

23 %

21 %

22 %


14 %

10 %

11%

Uit deze tabel blijkt het percentage bewoners dat vrijwilligerswerk doet nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Het percentage actieve ouders op school is in Kijkduin en Ockenburg iets hoger dan het stedelijke gemiddelde. In wijken zonder achterstand geeft 8% van de Hagenaars aan zich (zeer) ernstig eenzaam te voelen. In wijken met achterstand is dit bijna het dubbele. Eenzaamheid komt in hogere mate voor bij inwoners in de leeftijdsgroep 45-54 jaar en bij inwoners die ouder zijn dan 85 jaar. Inwoners van Kijkduin en Ockenburg voelen zich ‘gemiddeld’ eenzaam. Het percentage 45-54 jarigen is er aanzienlijk en het percentage 80 plussers iets hoger dan in Den Haag gemiddeld Sociale contacten51 Oordeel bewoners


Loosduinen (%)

Den Haag (%)

(%) % voldoende contacten

90 %

93 %

90%


16 %

27 %

24 %

Uit deze tabel blijkt dat de mate waarin sociale contacten worden onderhouden nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Opvallend is dat er in heel Loosduinen méér behoefte is dan het stedelijke gemiddelde, terwijl dat in Kijkduin en Ockenburg juist lager is. 4.1.8


Sport De beleidsdoelstellingen(52) die van belang zijn in dit stadsdeelplan zijn: • In 2014 is in Den Haag sport voor iedereen toegankelijk en is regelmatige en duurzame sportbeoefening normaal. De streefresultaten voor deze doelstelling zijn: 49 50 51 52

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Maatschappelijke Index 2010. “Den Haag naar Olympisch niveau, Sportnota gemeente Den Haag 2011-2014”

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 50 van 119


•

o In 2014 is de sportdeelname gestegen tot 73% o Het aantal Hagenaars lid van een sportvereniging is in 2014 gestegen tot 45%. In 2014 is in Den Haag een actieve en gezonde leefstijl onder alle lagen van de bevolking wijdverbreid. Het streefresultaat voor deze doelstelling is: o In 2014 is de regelmatige sportdeelname van Hagenaars met een beperking, chronische aandoening en senioren met 8% gestegen t.o.v. 2010

Om deze doelstellingen te realiseren, is het bevorderen van regelmatige sportdeelname in alle levensfasen noodzakelijk, dus zowel voor jeugd/jongeren, als volwassenen en senioren. Hiervoor is de samenwerking tussen diverse partners die een rol spelen in deze levensfasen belangrijk, zoals sport-, onderwijs-, zorg-, buurtorganisaties en werkgevers. Het college wil door het stimuleren van het verenigingsleven en het leggen van verbindingen tussen bijv. sportverenigingen en hun accommodaties en buurt/bewonersorganisaties deze samenwerking verder versterken. De sportdeelname in Loosduinen is sinds 2006 redelijk gestegen. In 2010 sport 70,5% van de inwoners minimaal één keer per maand. Dit tegen een stedelijk percentage van 68,3%53. Als we kijken naar de sportfrequentie valt op dat Loosduinen redelijk gelijk scoort aan het stedelijke gemiddelde. Positief is dat vooral het aantal intensieve sporters hoger scoort ten opzichte van het Haagse gemiddelde. Sportfrequentie54 Loosduinen

Den Haag

19,9 % 21,7 % 28,9 % 70,5%

18,6 % 23 % 26,7 % 68,3 %

24 % 5,4 % 29,4 %

24,6 % 7,1 % 31,7 %

Sporter Onregelmatig (minimaal 1x per maand) Regelmatig (minimaal 1x per week) Intensief (meer dan 1x per week) Totaal Geen sporter Nooit Incidenteel (minder dan 1x per jaar) Totaal

Op wijkniveau scoren de wijken Bohemen Meer en Bos, Kijkduin, Ockenburg, Kraayenstein, Loosduinen dorp en Houtwijk nagenoeg gelijk aan elkaar en aan het stedelijke gemiddelde. Daarentegen wordt er in Waldeck minder gesport dan de andere wijken in Loosduinen. Als we tot slot kijken naar de leeftijd van de sporters in Loosduinen valt op dat er vooral onder jongeren veel wordt gesport. Verder scoren alle drie de doelgroepen in vergelijking met de andere stadsdelen gemiddeld. Deelname sport55 Loosduinen (%)


Den Haag (%)

(%) % bewoners dat sport

52 %

57 %

58 %

Uit deze tabel blijkt dat de deelname aan sport in Kijkduin en Ockenburg nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt.

53 54 55

Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 Bron: Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 51 van 119


Sportdeelname naar levensfase56 Sportdeelname Jeugd 85,2 % Volwassenen 70,7 % Senioren 63,9 %


Uit bovenstaande cijfers blijkt dat de sportparticipatie in Loosduinen gemiddeld is. Dit heeft uiteraard te maken met de sportmogelijkheden in en rond het stadsdeel. In Loosduinen zijn er namelijk met een strand, duinen, sporthallen, zwembad, playgrounds en sportverenigingen in en rond het stadsdeel redelijk veel sportmogelijkheden. De bewoners beoordelen de sportmogelijkheden in het stadsdeel dan ook als goed57. Apart is dat de bewoners in de wijk Waldeck de sportmogelijkheden zeer positief beoordelen. Van de 31 wijken in Den Haag, staan ze op de 6ste plaats qua tevredenheid, dit terwijl de cijfers van sportdeelname onder het stedelijke gemiddelde liggen. Voor de jeugd in Loosduinen worden er op een aantal scholen naschools sportactiviteiten georganiseerd. Echter zijn er nog veel scholen in Loosduinen die nog geen naschoolse sportactiviteiten aanbieden op school. Er zijn in Loosduinen een aantal playgrounds, pleintje en veldjes te vinden. Op playground Bokkefort konden jeugd en jongeren, van de zomer, onder begeleiding van St4r deelnemen aan streetbasketbal. Verder wordt er geen structureel aanbod geleverd op de playgrounds. Tot slot worden er door de welzijnorganisatie, VOOR Welzijn. diverse sportactiviteiten georganiseerd voor jong en oud(MBvO). De sportmogelijkheden in Loosduinen zijn voldoende. Er zijn redelijk veel diverse verenigingen in Loosduinen waar gesport kan worden. Maar in tegenstelling tot een aantal andere stadsdelen wordt er weinig tot niets georganiseerd op playgrounds en organiseren slechts enkele scholen naschoolse sportactiviteiten. Dit betekent dat kinderen die niet sporten bij een vereniging weinig mogelijkheden hebben in Loosduinen om te sporten of kennis te maken met sport. Hetzelfde geldt uiteraard voor de volwassenen en de ouderen in Loosduinen. Cultuur De beleidsdoelstellingen zijn: • Er komt meer verbinding tussen onderwijs, sport en cultuur met behulp van functionarissen bij de scholen; Uit onderstaande tabel blijkt dat deelname aan cultuur voor heel Loosduinen onder het stedelijke gemiddelde blijft, maar voor Kijkduin en Ockenburg precies op het Haagse gemiddelde ligt. Deelname cultuur58 Loosduinen (%)


Den Haag (%)

(%) % bezoekt culturele voorzieningen

56 57 58

58 %

64 %

64 %

Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 Bron: Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 52 van 119


Als de cijfermatige gegevens uit bovenstaande tabellen worden samengevoegd, dan ontstaat het volgende beeld:



stad 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 5,7 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 53 van 119


4.2

Ambities en resultaten (Kijkduin en Ockenburg)


4.2.1


Groen • Regulier onderhoud van het openbaar groen gebeurt op basis van het gemeentelijke Groenbeheersysteem. Uitvoering via bestekken en contracten met aannemers. Dit betreft dan zaken als maaien van gras, snoeien/vervangen van beplanting en snoeien/herplant van bomen. • Incidenteel onderhoud naar aanleiding van meldingen en verzoeken van bewoners. Waar mogelijk worden werkzaamheden verzameld om in één keer uitgevoerd te worden (bijv. snoeiverzoeken die in de winterperiode worden uitgevoerd). • Uitvoering geven aan de beheerplannen voor de grote groengebieden. • Maatwerk en ondersteuning leveren bij bewonersinitiatieven om het groen in eigen straat/buurt/wijk op te knappen en hierbij faciliterend optreden. • In overleg met woningcorporaties worden afspraken gemaakt over beheer van aangrenzende groenstroken. Bij renovaties door woningcorporaties ook bezien of de openbare groenstrook opgeknapt kan worden. • Snoeien van te hoog opgroeiend groen ter bevordering van de verkeersveiligheid of sociale veiligheid (verbeteren doorzichtbaarheid). • In het kader van de bezuinigingen bezien of efficiencyvoordelen te behalen zijn door samen met andere stadsdelen gecombineerde bestekken te maken en gezamenlijk aan te besteden. • In het kader van de bezuinigingen bezien waar mogelijk overgegaan kan worden op minder kostbare extensieve werkpakketten of -beplantingstype. • Bij bouwplanontwikkelingen in het ontwerpproces duidelijk het belang van het reeds aanwezige groen aangeven (om conflictsituaties met de nieuwe bebouwing te voorkomen). • In overleg met de Stichting Bewonersbelangen Kijkduin willen wij de entréés van de badplaats Kijkduin in de zomerperiode een fleurig aanzien geven. Milieu • Vegen van de straten volgens het stedelijke veegbestek. Er wordt geveegd volgens beeldbestek-methodiek waarbij niet het aantal keren vegen maatgevend is, maar de mate waarin de openbare ruimte ‘schoon’ is. De norm is Residentiekwaliteit, niveau B. • Wekelijks monitoren of de afgesproken kwaliteit behaald wordt. • In aanvulling op stedelijke veegbestek laat stadsdeel de winkelcentra op zaterdagmiddag extra vegen, zodat omwonenden ‘schoon’ het weekend in kunnen.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 54 van 119


• • • •

• •

•

•

• • •

Onkruidverwijdering van verhardingen eveneens volgens het stedelijke veegbestek vindt 1x per jaar plaats. Inzetten van Buurt Serviceteams om ‘maatwerk’ te leveren. Onderhouden en tijdig legen van afvalbakken, zodat deze nooit overvol zijn. Aanbod en locaties afvalbakken afstremmen op de vraag/vervuilingsnelheid van een locatie. Uitvoeren hondenbeleid: In Den Haag geldt een aanlijngebod en opruimplicht voor hondenpoep. Het is dus de verantwoordelijkheid van de hondenbezitter om te voorkomen dat honden de openbare ruimte bevuilen. Wijkbewoners moeten elkaar hierop aanspreken. Bij grote overlast zal Handhavingsteam optreden. Handhaven regels aanbieden van huisvuil en grofvuil. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. Handhaven regels aanbieden bedrijfsafval bij winkelcentra. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. Handhaven regels gebruik winkelwagens bij winkelcentra. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. Aanleg ondergrondse restafvalcontainers om vervuiling met name op de huisvuil-inzameldag te voorkomen zal in Loosduinen mogelijk pas na 2013 geschieden. Stadsdeel houd inventarisatie van knelpuntlocaties bij voor prioritering bij mogelijke plaatsing. Handhaven regels stallingsbeleid aanhangers, caravans en autowrakken in de openbare ruimte. Continueren regulier verwijderen. Idem voor fietswrakken. Maatwerk en ondersteuning leveren bij bewonersinitiatieven om de eigen straat/buurt/wijk schoon te houden en hierbij faciliterend optreden. De straten van Kijkduin en op het Deltaplein worden extra geveegd en zwerfvuil verwijderd (minimaal in het badseizoen als door bezoekers veel vervuiling ontstaat). In de zomermaanden zal hiertoe een speciaal ‘Buurt Service Team’ actief zijn.

Wegen en straten • Groot onderhoud aan asfalt en bestrating op basis van stedelijke planning vanuit het systeem Rationeel Wegbeheer. • Dagelijks klein onderhoud aan bestrating, asfalt, belijning, bebording en straatmeubilair op basis van eigen inspecties door het stadsdeel. • Dagelijks klein onderhoud aan bestrating, asfalt, belijning, bebording en straatmeubilair op basis van meldingen van bewoners. Hiervoor worden incidenteel opdrachten aan aannemers gegeven of worden werkzaamheden verzameld om in één keer uitgevoerd te worden (bijv. aanpak locaties met boomwortelopgroei). • Monitoren werkzaamheden van derden (bijv. vervanging riolering, kabels & leidingen, tramsporen) via systeem PRIOR en eigen planning daarop afstemming om efficiënt te werken en overlast omwonenden zoveel mogelijk te voorkomen. • Via de opbreekvergunning en het VOV meebepalen waar en wanneer de bestrating open moet en aangeven omleidingroutes voor het verkeer. • Aanpak locaties waar schade aan bestrating ontstaat door boomwortelopgroei. • In samenspraak met scholen verkeersbelemmerende voorzieningen plaatsen. • Wij streven er naar om de beeldbepalende elementen van de badplaats (vuurtoren, muziektent, boei) in goede staat van onderhoud te houden. Spelen • Speeltoestellen moeten voldoen aan Europese veiligheidseisen en worden regelmatig gecontroleerd. Bij geconstateerde gebreken vindt reparatie plaats. Indien (budgettair)

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 55 van 119


• • • •

mogelijk kan een speeltoestel vervangen worden door een nieuw exemplaar of speellocatie worden uitgebreid. Meegroeien speelvoorzieningen met leeftijd jongeren (aanpassen speeltoestellen) Aanpassen speelplekken in samenspraak met bewoners. Waar mogelijk realiseren aparte ‘hangplek’ voor jongeren ter voorkoming van overlast. Buurtbewoners wordt gevraagd alert te zijn om vernieling van de speeltoestellen door vandalisme te voorkomen.

Veiligheid • Continueren en waar mogelijk uitbreiden inzet BIT-teams. • Continueren integrale aanpak (jongeren)overlast. • Optreden tegen parkeeroverlast/-excessen die de veiligheid en bereikbaarheid van de wijk in gevaar brengen. • Aanpak van overlast veroorzaakt door (brom)fietsen in voetgangersgebieden d.m.v. gerichte acties van het Handhavingsteam. • Stimuleren van initiatieven bewonersparticipatie om de jaarwisseling zo goed mogelijk te laten verlopen. • Voorafgaand aan het strandseizoen maken wij met alle partners (zoals Zuiderstrandvereniging, Politie, Brandweer, andere diensten, Handhavingsteam) eenduidige afspraken om overlast van bezoekers te voorkomen. • Stadsbreed is de Ambitie ten aanzien van Burgernet: In 2012 doet 5% van de inwoners van Den Haag mee aan Burgernet, in 2015 heeft Burgernet in 5% van de opgeloste zaken een rol gespeeld. 4.2.2 Jongeren: jeugd, onderwijs, opvoeding Jeugd, onderwijs, opvoeding • Jongeren worden aangemoedigd om zich in te zetten in de wijk, bijvoorbeeld door een BITteam te vormen in samenwerking met politie. • In onze aanpak streven wij ernaar om hinderlijk, overlastgevend en crimineel gedrag van jongeren te voorkomen. • Terugdringen van Alcohol- en drugsmisbruik onder jongeren. • Terugdringen van taalachterstand in een vroegtijdig stadium. • Verbeteren communicatie en informatie over opvoedingsondersteuning. • Hinderlijk, overlastgevend en crimineel gedrag van jongeren voorkomen. • Bekendheid van het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) vergroten. • De brede buurtscholen kunnen door een slimme koppeling van sport, onderwijs en cultuur bijdragen aan sociale verbindingen de in de wijk; 4.2.3 Werk, integratie, wijkeconomie: bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra Bewonersparticipatie • Meer vrijwilligers betrekken bij bewonersorganisaties en georganiseerde groepen. • Samen met bewoners jaarlijks via de Klein gesprekken verbeterpunten in de wijk schouwen. • Bewoners betrekken bij aanpassing van de openbare ruimte in hun eigen buurt. • Bewoners stimuleren mee te doen bij activiteiten van mede-buurtbewoners, zoals gezamenlijke schoonmaakactie, opknappen groenvoorziening, straatfeest. • Terugdringen van overlast veroorzaakt door probleemgezinnen via integrale aanpak met bindende afspraken tussen betrokken gezinnen en hulpverleningsinstellingen. Bedrijven en winkelcentra • Bij horecabedrijven op het Deltaplein en op de boulevard is het streven een Keurmerk Veilig Ondernemen te behalen.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 56 van 119


•

Uitwerking van het masterplan m.b.t. de vernieuwing van Kijkduin, hotel Ockenburg Stadsdeelplan Loosduinen 2012 - 2015

4.2.4 Maatschappelijke ondersteuning: ondersteuning, participatie Ondersteuning • Zelfredzaamheid versterken van burgers die nu aan de kant staan. • Vergroten bereikbaarheid voorzieningen. • Stadsbreed is de ambitie dat het aantal bewoners dat vrijwilligerswerk doet stijgt van 18% (2009) naar 25% (2015); • Er zijn signalerende huisbezoeken voor alle 75+ers. • Mantelzorg wordt gekoppeld aan andere voorzieningen voor ouderen. • Een Centrum voor Ouderen kan bijdragen aan de maatschappelijke ondersteuning van deze soms kwetsbare groep stadsgenoten. Participatie • Meer ouderen en jongeren met elkaar in contact te brengen en meer begrip voor elkaars leefstijlen te krijgen. • Stimuleren en ondersteunen van allerhande vormen van bewonersondersteuning en participatie. Er is bij het stadsdeel een budget ‘Bundeling kleine regelingen’ beschikbaar waaruit allerhande bewonersinitiatieven kunnen worden gefinancierd. • De mogelijkheden om bewonersinitiatieven tot uitvoering te laten komen worden breed en duidelijk bekend gemaakt. • Tegengaan eenzaamheid bij ouderen. • Verbreding activiteiten in buurthuizen, buurtfeesten. Wensen worden betrokken bij de activiteiten van professioneel buurthuiswerk ten behoeve van het welzijn en de participatie van de Haagse burgers en de sociale cohesie. Uitvoerend hierin is Stichting VÓÓR Zij verzorgd een integraal welzijnsaanbod voor verschillende doelgroepen (van peuters tot ouderen). Stadsdeel monitoort of aanbod van activiteiten aansluit bij de vraag. • Subsidiering van algemene bewonersorganisaties voor het leveren van activiteiten op het gebied van de samenlevingsopbouw, leefbaarheid, stimuleren sociale samenhang, belangenbehartiging en inspraak ten aanzien van zaken die volgens de bewoners van belang zijn. 4.2.5 Vrije tijd Sport Vanuit de dienst Onderwijs, Cultuur, Welzijn, sector Sport/sportsupport zijn een vijftal belangrijkste aandachtspunten op sportgebied voor het stadsdeel Loosduinen geformuleerd: • Promoten beschikbare sportaanbod bij alle doelgroepen. • Behouden en in investeren in het sportaanbod voor jeugd en jongeren, zowel op school als op de playgrounds. • Behouden van sportaanbod voor ouderen. • Stimuleren hogere sportdeelname onder de doelgroepen volwassenen, ouderen en mensen met een beperking. • Sport- en culturele voorzieningen vaker inzetten voor maatschappelijke- en welzijnsactiviteiten • Ondersteunen en stimuleren van verenigingsleven. Cultuur • Realisatie van een betere verbinding tussen onderwijs, sport en cultuur.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 57 van 119


5

Kraayenstein en De Uithof

(wijk 16)

De wijk ligt tussen de Kom van Loosduinen, ook wel genoemd het dorp, de Loosduinse hoofdstraat, de Escamplaan en de Lozerlaan. De wijk/bewonersorganisatie die in dit gebied actief is, is de Stichting Bewonersoverleg Kraayenstein en de Stichting Wijkberaad Kom Loosduinen (met name voor gebied Vroondaal).

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 58 van 119


5.1


5.1.1


Kenmerken59 De wijk Kraayenstein (wijk 16) ligt in stadsdeel Loosduinen en is een groene en rustige wijk. Centraal ligt een klein winkelcentrum met daaromheen hoge flats. Verder staan er merendeels eengezinswoningen van goede kwaliteit in de duurdere huursector. Kraayenstein heeft een aantal historische gebouwen zoals de monumentale Abdijkerk (1260), de beeldbepalende molen De Korenaer (1721) en het Loosduins Museum. De wijk kent een toenemende parkeeroverlast. In de veelal krappe woonstraten domineren geparkeerde auto’s het straatbeeld. Garages bij de woningen worden vaak omgebouwd tot keuken of bij de woonkamer getrokken. Verder ontstaat ook fout parkeren doordat de gebruiksfunctie van de openbare ruimte onduidelijk is gemarkeerd, zoals geen verhoogde trottoirs ter afscheiding van de rijweg. Net als elders wordt opgetreden tegen excessieve parkeeroverlast. Ook Kraayenstein heeft te maken met overlast door jongeren. De politie, het buurtpreventietam en het welzijnswerk gaan hier gezamenlijk mee aan de slag. Grafiek B2 Kwaliteit woonomgeving

Aantal inwoners60 De gemeente Den Haag telde op 1 januari 2010 489.271 inwoners. Kraayenstein telde op dat moment 4.606 inwoners. Voor deze wijk is dat een ontwikkeling van 62 inwoners ten opzichte van het vorig jaar. Sinds 2002 is het aantal inwoners in dit gebied toegenomen. Vergeleken met de gehele gemeente Den Haag blijft de ontwikkeling van het inwonertal in Kraayenstein achter.

59 60

Bron: Den Haag in Cijfers, wijkrapport algemene beschrijving. Bron: Den Haag in Cijfers, wijkrapport demografie.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 59 van 119


Leeftijd61 Op 1 januari 2010 behoorde 17,4% van de bevolking tot de jongeren, 18,1% tot de ouderen en de rest, 64,5%, tot de 20-64 jarigen. Vergeleken met Den Haag heeft Kraayenstein relatief ongeveer evenveel inwoners in de leeftijd 20-64 jaar. Sinds 2002 is het aantal jongeren gedaald, is het aantal 20-64 jarigen gestegen en is het aantal inwoners van 65 jaar en ouder gedaald. De gemiddelde leeftijd van de inwoners van deze wijk was 43,8 jaar en was daarmee hoger dan de gemiddelde leeftijd van alle Haagse inwoners.

61

Bron: Den Haag in cijfers.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 60 van 119


Etniciteit62 In Kraayenstein was in 2010 78,0 van de bevolking autochtoon en 22,1% allochtoon. In de gehele gemeente Den Haag was 52,2% van de bevolking autochtoon en 47,8% allochtoon.

5.1.2


Groen De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • € 5 miljoen extra voor extra beheer en onderhoud groen, wegen en fietspaden; • € 2,5 miljoen incidenteel voor grote groengebieden en parken; Groen63 Oordeel bewoners

Kraayenstein (%)

% goed onderhoud groen

58 %

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

58 %

61%

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel van de bewoners over het groen iets onder het Haagse gemiddelde ligt. Dat is te verklaren door het grote groenareaal van het stadsdeel, waardoor er grotere kans is dat er op een bepaalde locatie een iets mindere kwaliteit wordt ervaren. Milieu De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • naar inzet van 60 buurtserviceteams voor schoonhouden van de stad; • beïnvloeden gedrag burgers en bedrijven ten aanzien van vervuiling door communicatie, 1500 extra ondergrondse afvalbakken en handhaving. • Voor schoonmaken en schoonhouden van de openbare ruimte worden voor dit jaar en komende jaren doelen opgesteld. Verdeeld over de periode 2011-2014 heeft het College als doelstelling opgesteld: • in 2011 in verband met de uitstroom van ID-banen en de geleidelijke instroom van de leerwerkbanen worden ingezet op kwaliteitsbehoud;

62 63


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 61 van 119


• •

•

in 2012 worden gewerkt aan kwaliteitsverbetering. Daarbij staat het onder controle krijgen van 16 (2 per stadsdeel) hardnekkige en benoemde zwerfafvallocaties/hotspots voorop; in 2013 de kwaliteitsverbetering zich richten op het garanderen van de afgesproken basiskwaliteit B in de gehele stad en A in de Binnenstad, Scheveningen boulevard, Koekamp en Grotiusplaats in Haagse Hout; vanaf 2014 de kwaliteitsverbetering zich richten op het realiseren van A-kwaliteit in meer gebieden dan nu.

Wegen en straten De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • beschikbare budgetten groot onderhoud voornamelijk ingezet voor onderhoud hoofdwegen en fietspaden. Asfaltverharding gaat voor elementenverharding; • vervangen van 6,5 km kademuur; • vervangen riolen van gemiddeld 15 km per jaar conform Gemeentelijk Rioleringsplan 20112015 Straatverlichting en wegen en pleinen64 Oordeel bewoners % bewoners dat het onderhoud wegen en pleinen als goed beoordeelt % bewoners dat de straatverlichting als goed beoordeelt

Kraayenstein (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

57 %

57 %

60 %

70 %

70 %

69 %

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel van de bewoners van Kraayenstein nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Spelen De stedelijke doelstellingen van het College zijn:65 • beter benutten en toegankelijk maken van de aanwezige speelruimte • een meer kwalitatieve en duurzame inrichting van speellocaties • aansluiten van speelvoorzieningen bij de behoefte van kinderen en jongeren • speelvoorzieningen passen bij de eisen die deze tijd stelt Speelplekken66 Oordeel bewoners % goede speelplekken voor kinderen % goede voorzieningen voor jongeren

Kraayenstein (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

45 %

45 %

48 %

16 %

16 %

17 %

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel van de bewoners van Kraayenstein nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Veiligheid Bewonersinitiatieven Veiligheid: de wijk kent twee interventieteams van bewoners. Jeugdgroep: de wijk kent één (hang)jeugdgroep (Kraayenstein). Bijzonder aandachtsgebied: de veronderstelling is dat een gedeelte van de plegers van misdrijven in de omliggende wijken afkomstig is van de verslavingszorglocatie van Parnassia aan de Monsterseweg.

64 65 66


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 62 van 119


5.1.3

Gezondheid

De beleidsdoelstellingen zijn verbetering van de gezondheid van Hagenaars door: • terugdringen van Sociaal Economische Gezondheidsverschillen (SEGV) • het vergroten van gezondheidskennis, het toegankelijker maken van preventie en zorg voor doelgroepen met een lage sociaal economische status, het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving in wijken met achterstand • terugdringen van overgewicht en inactiviteit onder de Haagse bevolking. Jongeren krijgen daarbij extra aandacht. • terugdringen van overmatig alcoholgebruik. Specifieke aandacht is er voor jeugdige veeldrinkers en de toenemende groep probleemdrinkers van oudere leeftijd . • terugdringen van eenzaamheid, vroegsignalering van gevoelens van stress en depressie en het beter bereikbaar maken van hulpverlening die het daadwerkelijk ontstaan van depressieve klachten kan voorkomen. De gezondheidsvoorzieningen zijn goed gespreid over het stadsdeel. Bijna alle Loosduiners zijn tevreden over de gezondheidszorgvoorzieningen. Er is wel behoefte aan meer voorlichting rondom de WMO. Er zijn geen grote bedreigingen op het terrein van gezondheid en zorg gesignaleerd. Wel zijn enkele klachten gehoord over (de toewijzing van) huishoudelijke hulp. Het percentage ouderen is groter dan in de rest van Den Haag en dit percentage zal in de toekomst verder toenemen. Het aanbod van zorgvoorzieningen zal dus wel in de gaten moeten worden gehouden, evenals het aanbod van activiteiten voor ouderen om te voorkomen dat ze vereenzamen. In het (Zorg-)Netwerk Loosduinen, waarbij aanbieders in de sector verpleging & verzorging en thuiszorg in stadsdeel Loosduinen samenwerken, wordt al het aanbod in de gaten gehouden. Doelstelling van het samenwerkingsverband is het gezamenlijk realiseren van een sterke sector verzorging & verpleging in stadsdeel Loosduinen, opdat een kwalitatief en kwantitatief passend antwoord kan worden geboden op de vraag van huidige en toekomstige bewoners van Loosduinen. In de nieuwe beleidsnota ouderen wordt gewezen op het belang van ouderen voor de samenleving. Vooral de groep ouderen die net met pensioen of FPU is gegaan, is nog erg gezond, financieel draagkrachtig en mobiel. Zij doen al vaak vrijwilligerswerk, maar dit moet in de toekomst nog meer gestimuleerd worden. Van bewoners in niet achterstandswijken ervaart 17 % de eigen gezondheid als matig tot slecht. Voor Den Haag gemiddeld ligt het percentage op 20%. Bewoners in Kraayenstein geven aan hun eigen gezondheid een hoger rapportcijfer als het Haagse gemiddelde. Overgewicht is in toename een probleem. Van de volwassen inwoners in niet achterstandswijken kampt 46% met overgewicht (47 % is het gemiddelde voor Den Haag). Gemiddeld heeft 9% van de inwoners van Den Haag (16 jaar en ouder) een hoog risico op angst en depressie. In niet achterstandswijken ligt dit op 7%. Van de inwoners in niet achterstandswijken voelt 8 % zich (zeer) ernstig eenzaam (gemiddeld in Den Haag 10%). Overmatig alcoholgebruik geldt in niet achterstandswijken voor 13% (Den Haag gemiddeld 11%) van de inwoners van 16 jaar en ouder, mannen vaker dan vrouwen. De groep 45-64 jarigen behoren vaker tot deze groep, evenals autochtone Nederlanders en westerse allochtonen. In Kraayenstein wonen relatief veel autochtone Nederlanders en is de leeftijdsgroep 45-64 oververtegenwoordigd. Overgewicht bij jongeren uit Kraayenstein ligt onder het Haags gemiddelde. Dit geldt voor jongeren in alle wijken zonder achterstand. In niet achterstandswijken is het alcoholgebruik onder de jeugd hoger dan in wijken zonder achterstand. Van de middelbare school leerlingen

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 63 van 119


heeft 45% in de laatste 4 weken alcohol gedronken. Landelijk is dit 51 %. Per maand is 1 op de 5 Haagse scholieren dronken. Het rookgedrag onder jongeren blijft ongeveer gelijk over de jaren: 12 % rookt dagelijks, waarbij VMBO/MAVO leerlingen aanzienlijk meer roken (28 %) dan scholieren in andere typen onderwijs. Ten opzichte van het Haags gemiddelde is de gezondheid van de inwoners van Kraayenstein op de meeste punten beter, maar gezondheidsproblemen zijn er wel: overgewicht (maar ligt iets lager), eenzaamheid en ook het risico op depressie en angststoornissen is er maar minder dan gemiddeld. Overmatig alcoholgebruik, zowel onder volwassenen als onder jongeren, komt mogelijk in Kraayenstein wel vaker voor dan in andere wijken en vraagt aandacht. Aandachtspunten: • (te) veel volwassenen hebben overgewicht; • Overgewicht onder jongeren; • Een beperkt deel van de inwoners heeft een hoog risico op angst en depressie; • Een beperkt aantal inwoners van Kraayenstein voelt zich eenzaam; • Overmatig alcoholgebruik onder volwassenen en jongeren Gezondheid67 Kraayenstein Rapportcijfer voor de eigen gezondheid % kinderen 6-19 jaar met overgewicht

Loosduinen

Den Haag

7,5

7,6

7,4

12,9 %

15,0 %

19,1%

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel van de bewoners van Kraayenstein nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Voor kinderen met overgewicht geldt dat dit ruim onder het Haags gemiddelde ligt. 5.1.4 De • • • • • •

Jeugd, onderwijs, opvoeding

beleidsdoelstelling is om van Den Haag een jeugd- en gezinsvriendelijke stad te maken68: waar kinderen en jongeren gezond en veilig kunnen opgroeien tot zelfstandige volwassenen waar ouders actief en verantwoordelijk zijn waar de jeugd zich optimaal kan ontplooien en talenten maximaal worden benut waar jeugdigen en gezinnen participeren in de samenleving waar de samenleving betrokken is bij haar jeugd en andersom waar de gemeente voor een vangnet zorgt als dat nodig is

De beleidsdoelstellingen voor onderwijs zijn:69 • bereik voorschool vergroten • het terugdringen van spijbelen • voorkomen van voortijdig schoolverlaten • ouders betrekken • talent zichtbaar maken • de school een spilfunctie in de wijk geven • uitstekende huisvesting voor scholen In de wijk Kraayenstein zijn geen basisscholen of scholen voor voortgezet onderwijs. Er zijn ook geen kindplaatsten voor naschoolse opvang. Kinderen in groep 8 krijgen een advies voor het voortgezet onderwijs. Opleidingsniveau70 67 68 69

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Programma Jeugd en Gezin 2011-2014 (conceptversie 21 juni 2011). Bron: Haagse Educatieve Agenda 2010-2014.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 64 van 119


Kraayenstein (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

Laag opgeleid (geen startkwalificatie)

38 %

38 %

36 %

Hoog opgeleid

28 %

28 %

36 %

7%

5%

7%


Uit deze tabel blijkt dat het percentage van laag opgeleiden iets boven het Haagse gemiddelde ligt, en het percentage van hoog opgeleiden er sterk onder blijft. Bij de vroegtijdige schoolverlaters is er geen afwijking van het stedelijke gemiddelde. 5.1.5




De potentiële beroepsbevolking (iedereen van 15 tot 65 jaar) in de wijk Kraayenstein is de afgelopen jaren met 4.3% gegroeid. De meeste werkzame personen waren werkzaam binnen gezondheidszorg of welzijnszorg. Andere sectoren die in deze wijk veel werkgelegenheid boden waren industrie, openbaar bestuur/ de overheid en onderwijs. Kansen op werk71 Kraayenstein (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

Percentage NWW’ers 3 jaar of meer

0%

0%

1%


4%

2%

3%

Uit deze tabel blijkt dat de kansen op werk nagenoeg op het Haagse gemiddelde liggen. Inkomen72 Kraayenstein (%) Gemiddeld besteedbaar inkomen % minimahuishoudens van 110 % met schulden % bezuinigt op primaire behoeften

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

€ 31.400

€ 29.182

€ 36.590

12 %

14 %

17 %

4%

8%

9%

15 %

31 %

32 %

Uit deze tabel blijkt dat het inkomen in Kraayenstein hoger ligt dan het Loosduinse gemiddelde, maar lager dan het Haagse gemiddelde. Daar vloeit uit voort dat ook het aantal minimahuishoudens, het schuldenpercentage en de bezuiniging op de primaire behoeften een stuk lager is dan het Haags gemiddelde.

Ervaren binding73 70 71 72 73

Bron: Bron: Bron: Bron:

Maatschappelijke Maatschappelijke Maatschappelijke Maatschappelijke

Index Index Index Index

2010. 2010. 2010. 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 65 van 119


Oordeel bewoners % men kent elkaar

Kraayenstein (%)

% men gaat prettig met elkaar om % er is saamhorigheid % tevreden met samenstelling % gediscrimineerd door buurtgenoten

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

32 %

32 %

38 %

65 %

65 %

57 %

39 %

39 %

35 %

68 %

68 %

58 %

7%

2%

3%

Uit deze tabel blijkt dat alhoewel men elkaar minder kent, de door de bewoners ervaren binding over het algemeen toch iets hoger ligt dan het Haagse gemiddelde. De diversiteit in bevolkingssamenstelling leidt tot een grotere tevredenheid dan het stedelijke gemiddelde. Bedrijven en winkelcentra De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • investeren in kleinschalige bedrijvigheid en bedrijfsruimte; • Keurmerk Veilig Ondernemen voor de winkelcentra; 5.1.6


Bouwen en wonen74 De gemeente telde op 1 januari 2011 237.789 woningen. In Kraayenstein staan 2.201 woningen. Vergeleken met de gehele gemeente Den Haag blijft de groei van het aantal woningen in Kraayenstein achter. De woningvoorraad bestaat voor 53,6% uit appartementen en voor 44,8% uit ééngezinswoningen. Kraayenstein kenmerkt zich doordat er sprake is van relatief veel woningen die zijn gebouwd in de periode tussen 1971 en 1980. De gemiddelde leeftijd van de woningvoorraad is 31,6 jaar, voor de gehele gemeente Den Haag is dit 54,7 jaar. In Kraayenstein was 43,0% van de woningen in eigendom van de bewoner, 30,8% behoorde tot de particuliere huurvoorraad en 22,6% tot de sociale huurvoorraad. Huisvesting75 Kraayenstein (%) Gemiddelde WOZ-waarde Rapportcijfer eigen woning

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

€ 259.405

€ 208.478

€ 213.048

7,7

7,7

7,6

Uit deze tabel blijkt dat de gemiddelde WOZ-waarde van de woningen in Kraayenstein enigszins boven het Haagse gemiddelde ligt, en dat het Loosduins gemiddelde iets lager ligt dan het stedelijke gemiddelde. Opvallend is dat het rapportcijfer dat men aan de woning toekent nagenoeg hetzelfde is. Ook in de minder dure woning is het dus goed toeven. collectieve graffiti-schoonmaakregeling voor bewonersorganisaties Het Meldpunt Graffiti heeft halverwege 2010 een nieuwe regeling gelanceerd speciaal voor de bewonersorganisaties. Ze kunnen een contract sluiten met het meldpunt voor € 250,- (excl. BTW) per jaar waarbij alle panden in de wijk gratis worden schoongemaakt en schoongehouden. Wel moeten de eigenaren hiervoor uiteraard eerst schriftelijk toestemming geven. De bewonersorganisaties worden gevraagd om actief te participeren in het werven van deelnemers. Voor iedere bewonersorganisatie wordt hiervoor een plan op maat gemaakt. Woningcorporaties en andere grooteigenaren moeten zelf hun panden schoonhouden. 5.1.7


De beleidsdoelstellingen zijn:76 74 75

Bron: Den Haag in Cijfers, wijkrapport wonen. Bron: Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 66 van 119


• • Daarbij • • • • • •

het bevorderen van participatie van Haagse burgers in de stedelijke samenleving het ondersteunen van de meest kwetsbare burgers in de stad wordt uitgegaan van: de kracht van de Hagenaar minder regels meer vertrouwen goede toegang tot het ondersteuningsaanbod zorg en welzijn werken samen in de wijk ondersteuning van kwetsbare Hagenaars met complexe problemen kosten besparen, slim combineren.

Ondersteuning Ouderen- , Mantelzorg- en Gehandicaptenbeleid: 1. Het ouderenbeleid van de gemeente is gericht op: a. Maximale maatschappelijke participatie van ouderen; b. Goede ondersteuning voor beter functioneren en meer zelfredzaamheid van ouderen. Zo min mogelijk last van ervaren beperkingen; c. Goede, verantwoorde zorg voor ouderen 2. Cultuursensitiviteit en een sluitende keten van het aanbod aan ondersteuning en zorg per stadsdeel zijn hierbij van belang. 3. 4.

Er is oog voor het belang van en het risico op overbelasting van mantelzorgers. Mantelzorgondersteuning en versterken van de respijtzorg hebben prioriteit. De gemeente streeft naar een inclusief beleid, mensen met een beperking worden gelijkwaardig behandeld en kunnen volwaardig meedoen in de stad.

Inwoners van Loosduinen zijn tevreden over hun eigen leven en hun eigen gezondheid. De gezondheidsvoorzieningen zijn goed gespreid over het stadsdeel. Bijna alle Loosduiners zijn tevreden over de gezondheidszorgvoorzieningen. Er is wel behoefte aan meer voorlichting rondom de WMO.Er zijn geen grote bedreigingen op het terrein van gezondheid en zorg gesignaleerd. Wel zijn enkele klachten gehoord over (de toewijzing van) huishoudelijke hulp. Het percentage ouderen is groter dan in de rest van Den Haag en dit percentage zal in de toekomst verder toenemen. Het aanbod van zorgvoorzieningen zal dus wel in de gaten moeten worden gehouden, evenals het aanbod van activiteiten voor ouderen om te voorkomen dat ze vereenzamen. In het (Zorg-)Netwerk Loosduinen, waarbij aanbieders in de sector verpleging & verzorging en thuiszorg in stadsdeel Loosduinen samenwerken, wordt al het aanbod in de gaten gehouden. Doelstelling van het samenwerkingsverband is het gezamenlijk realiseren van een sterke sector verzorging & verpleging in stadsdeel Loosduinen, opdat een kwalitatief en kwantitatief passend antwoord kan worden geboden op de vraag van huidige en toekomstige bewoners van Loosduinen. In de nieuwe beleidsnota ouderen wordt gewezen op het belang van ouderen voor de samenleving. Vooral de groep ouderen die net met pensioen of FPU is gegaan, is nog erg gezond, financieel draagkrachtig en mobiel. Zij doen al vaak vrijwilligerswerk, maar dit moet in de toekomst nog meer gestimuleerd worden. In niet achterstandswijken komen minder chronische ziekten voor dan in achterstandswijken.

76

Naast het Uitvoeringsprogramma Welzijn en het Meerjarenbeleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning zullen in 2011 en 2012 nog de volgende nota’s verschijnen: Programma Jeugd en Gezin, Den Haag Onder Dak 2011-2014, Nota Huiselijk Geweld 2011-2014, Nota Ouderenbeleid 2011-2014, Nota Volksgezondheidbeleid 2012-2015 en Uitvoeringsnota Gehandicaptenbeleid 2012-2015. Het is mogelijk dat deze nota’s nog tot nieuwe prioriteiten en accenten leiden.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 67 van 119


Voor de meeste aandoeningen geldt dat het voorkomen toeneemt met de leeftijd. Van alle Hagenaars geeft 43% van de 16-54 jarigen en 78% van de 55 plussers aan in de afgelopen 12 maanden één of meer chronische ziekten te hebben (gehad). Van deze groep geeft 20 % aan dat ze hierdoor ook sterk belemmerd wordt in de uitoefening van de dagelijks activiteiten thuis, op school, op het werk of in de vrije tijd. In Kraayenstein ‘ervaart’ 13 % van de bewoners zichzelf als gehandicapt/chronisch ziek terwijl in Den Haag gemiddeld 14 % van de inwoners dit ervaart. In Kraayenstein is het aantal bewoners boven de 55 jaar hoger dan gemiddeld. Mantelzorg is de zorg die een persoon geeft aan een bekende uit de omgeving, zoals partner, ouders, kind, buren of vrienden als deze persoon voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is. Vrouwen geven vaker mantelzorg dan mannen. Hagenaars in de leeftijd van 45 tot en met 64 jaar verlenen het vaakst mantelzorg. Autochtone Hagenaars en Hagenaars van Marokkaanse afkomst verlenen het vaakst mantelzorg. In niet achterstandswijken wordt relatief vaker mantelzorg verleend dan in achterstandswijken. Het percentage autochtone 45-64 jarigen is in Kraayenstein hoog. Het percentage mantelzorgers in Kraayenstein ligt dan ook ver boven het Haagse gemiddelde. Mantelzorg77 Kraayenstein (%) % bewoners dat mantelzorg verricht

29 %

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

20 %

18 %

Uit deze tabel blijkt dat de mantelzorg in heel Loosduinen nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt, maar dat dit voor de wijken Kraayenstein een stuk hoger is. Handicap of chronische aandoening78 Kraayenstein (%) % handicap/chronische aandoening

13 %

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

11 %

14 %

Uit deze tabel blijkt dat het percentage inwoners met een handicap of chronische aandoening nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Bewonersparticipatie In Kraayenstein worden ieder jaar gemeenschappelijke activiteiten jong - oud georganiseerd (bijvoorbeeld leefwereldgesprekken, debatten of sportieve activiteiten). Speelplekken, pleinen en parkjes in Kraayenstein worden door bewonersgroepen van alle leeftijden in onderlinge goede harmonie gebruikt. Er is regelmatig contact tussen het BIT Kraayenstein en jongeren. Jongeren nemen deel aan surveillance rondes van het BIT. Sociaal maatschappelijke inzet79 Kraayenstein (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

% bewoners dat vrijwilligerswerk doet

23 %

22 %

22 %


14 %

10 %

11 %

Uit deze tabel blijkt het percentage bewoners dat vrijwilligerswerk doet nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Het percentage actieve ouders op school is in Kraayenstein iets hoger dan het stedelijke gemiddelde. In wijken zonder achterstand geeft 8% van de Hagenaars aan zich (zeer) ernstig eenzaam te voelen. In wijken met achterstand is dit bijna het dubbele. Eenzaamheid komt in hogere mate 77 78 79


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 68 van 119


voor bij inwoners in de leeftijdsgroep 45-54 jaar en bij inwoners die ouder zijn dan 85 jaar. Inwoners van Kraayenstein voelen zich ‘gemiddeld’ eenzaam. Het percentage 80 plussers is er niet hoger dan in Den Haag gemiddeld, het percentage 54-54 jarigen wel. Sociale contacten80 Oordeel bewoners

Kraayenstein (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

% voldoende contacten

90 %

93 %

90 %


16 %

27 %

24 %

Uit deze tabel blijkt dat de mate waarin sociale contacten worden onderhouden nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Opvallend is dat er in heel Loosduinen méér behoefte is dan het stedelijke gemiddelde, terwijl dat in Kraayenstein juist lager is. 5.1.8


Sport De beleidsdoelstellingen81 die van belang zijn in dit stadsdeelplan zijn: • In 2014 is in Den Haag sport voor iedereen toegankelijk en is regelmatige en duurzame sportbeoefening normaal. De streefresultaten voor deze doelstelling zijn: o In 2014 is de sportdeelname gestegen tot 73% o Het aantal Hagenaars lid van een sportvereniging is in 2014 gestegen tot 45%. • In 2014 is in Den Haag een actieve en gezonde leefstijl onder alle lagen van de bevolking wijdverbreid. Het streefresultaat voor deze doelstelling is: o In 2014 is de regelmatige sportdeelname van Hagenaars met een beperking, chronische aandoening en senioren met 8% gestegen t.o.v. 2010 Om deze doelstellingen te realiseren, is het bevorderen van regelmatige sportdeelname in alle levensfasen noodzakelijk, dus zowel voor jeugd/jongeren, als volwassenen en senioren. Hiervoor is de samenwerking tussen diverse partners die een rol spelen in deze levensfasen belangrijk, zoals sport-, onderwijs-, zorg-, buurtorganisaties en werkgevers. Het college wil door het stimuleren van het verenigingsleven en het leggen van verbindingen tussen bijv. sportverenigingen en hun accommodaties en buurt/bewonersorganisaties deze samenwerking verder versterken. De sportdeelname in Loosduinen is sinds 2006 redelijk gestegen. In 2010 sport 70,5% van de inwoners minimaal één keer per maand. Dit tegen een stedelijk percentage van 68,3%82. Als we kijken naar de sportfrequentie valt op dat Loosduinen redelijk gelijk scoort aan het stedelijke gemiddelde. Positief is dat vooral het aantal intensieve sporters hoger scoort ten opzichte van het Haagse gemiddelde. Sportfrequentie83 Sporter Onregelmatig (minimaal 1x per maand) Regelmatig (minimaal 1x per week) Intensief (meer dan 1x per week) Totaal Geen sporter Nooit Incidenteel (minder dan 1x per jaar) Totaal 80 81 82 83

Loosduinen

Den Haag

19,9 % 21,7 % 28,9 % 70,5%

18,6 % 23 % 26,7 % 68,3 %

24 % 5,4 % 29,4 %

24,6 % 7,1 % 31,7 %

Bron: Maatschappelijke Index 2010. “Den Haag naar Olympisch niveau, Sportnota gemeente Den Haag 2011-2014” Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 69 van 119


Op wijkniveau scoren de wijken Bohemen Meer en Bos, Kijkduin, Ockenburg, Kraayenstein, Loosduinen dorp en Houtwijk nagenoeg gelijk aan elkaar en aan het stedelijke gemiddelde. Daarentegen wordt er in Waldeck minder gesport dan de andere wijken in Loosduinen. Als we tot slot kijken naar de leeftijd van de sporters in Loosduinen valt op dat er vooral onder jongeren veel wordt gesport. Verder scoren alle drie de doelgroepen in vergelijking met de andere stadsdelen gemiddeld. Deelname sport84 Loosduinen (%) % bewoners dat sport

52 %

Kraayenstein (%)

Den Haag (%)

57 %

58 %

Uit deze tabel blijkt dat de deelname aan sport in Kraayenstein nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Sportdeelname naar levensfase85 Sportdeelname Jeugd 85,2 % Volwassenen 70,7 % Senioren 63,9 %


Uit bovenstaande cijfers blijkt dat de sportparticipatie in Loosduinen gemiddeld is. Dit heeft uiteraard te maken met de sportmogelijkheden in en rond het stadsdeel. In Loosduinen zijn er namelijk met een strand, duinen, sporthallen, zwembad, playgrounds en sportverenigingen in en rond het stadsdeel redelijk veel sportmogelijkheden. De bewoners beoordelen de sportmogelijkheden in het stadsdeel dan ook als goed86. Apart is dat de bewoners in de wijk Waldeck de sportmogelijkheden zeer positief beoordelen. Van de 31 wijken in Den Haag, staan ze op de 6ste plaats qua tevredenheid, dit terwijl de cijfers van sportdeelname onder het stedelijke gemiddelde liggen. Voor de jeugd in Loosduinen worden er op een aantal scholen naschools sportactiviteiten georganiseerd. Echter zijn er nog veel scholen in Loosduinen die nog geen naschoolse sportactiviteiten aanbieden op school. Er zijn in Loosduinen een aantal playgrounds, pleintje en veldjes te vinden. Op playground Bokkefort konden jeugd en jongeren, van de zomer, onder begeleiding van St4r deelnemen aan streetbasketbal. Verder wordt er geen structureel aanbod geleverd op de playgrounds. Tot slot worden er door de welzijnorganisatie, VOOR Welzijn. diverse sportactiviteiten georganiseerd voor jong en oud(MBvO). De sportmogelijkheden in Loosduinen zijn voldoende. Er zijn redelijk veel diverse verenigingen in Loosduinen waar gesport kan worden. Maar in tegenstelling tot een aantal andere stadsdelen wordt er weinig tot niets georganiseerd op playgrounds en organiseren slechts enkele scholen naschoolse sportactiviteiten. Dit betekent dat kinderen die niet sporten bij een vereniging weinig mogelijkheden hebben in Loosduinen om te sporten of kennis te maken met sport. Hetzelfde geldt uiteraard voor de volwassenen en de ouderen in Loosduinen.

84 85

86

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010

Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 70 van 119


Cultuur De beleidsdoelstellingen zijn: • Er komt meer verbinding tussen onderwijs, sport en cultuur met behulp van functionarissen bij de scholen; De wijk Kraayenstein beschikt over één buurtcentrum voor de gehele wijk: De Wiekslag, gevestigd aan de Molenbrink 68a. Deelname cultuur87 Loosduinen (%) % bezoekt geen culturele voorzieningen

58 %

Kraayenstein (%)

Den Haag (%)

64 %

64 %

Uit deze tabel blijkt dat deelname aan cultuur voor heel Loosduinen op het stedelijke gemiddelde ligt, maar voor Kraayenstein iets lager uitkomt.

87


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 71 van 119



Scores op basisindicatoren Wijk 17 5,5 7,2 7,5 8,4 6,4 6,4 8,3

Stadsdeel Loosduinen 5,8 7,5 6,0 8,1 6,3 6,4 8,3

stad 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 5,7 6,0

7,0 5,4 5,9

7,0 6,8 4,5

6,0 6,0 6,0

7,5 8,2 6,8 8,2 5,9 7,3

6,4 7,5 11,0 8,8 7,6 5,7

6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 72 van 119


5.2

Ambities en resultaten (Kraayenstein)


5.2.1


Groen • Regulier onderhoud van het openbaar groen gebeurt op basis van het gemeentelijke Groenbeheersysteem. Uitvoering via bestekken en contracten met aannemers. Dit betreft dan zaken als maaien van gras, snoeien/vervangen van beplanting en snoeien/herplant van bomen. • Incidenteel onderhoud naar aanleiding van meldingen en verzoeken van bewoners. Waar mogelijk worden werkzaamheden verzameld om in één keer uitgevoerd te worden (bijv. snoeiverzoeken die in de winterperiode worden uitgevoerd). • Uitvoering geven aan de beheerplannen voor de grote groengebieden. • Maatwerk en ondersteuning leveren bij bewonersinitiatieven om het groen in eigen straat/buurt/wijk op te knappen en hierbij faciliterend optreden. • In overleg met woningcorporaties worden afspraken gemaakt over beheer van aangrenzende groenstroken. Bij renovaties door woningcorporaties ook bezien op openbare groenstrook opgeknapt kan worden. • Snoeien van te hoog opgroeiend groen ter bevordering van de verkeersveiligheid of sociale veiligheid (verbeteren doorzichtbaarheid). • In het kader van de bezuinigingen bezien of efficiencyvoordelen te behalen zijn door samen met andere stadsdelen gecombineerde bestekken te maken en gezamenlijk aan te besteden. • In het kader van de bezuinigingen bezien waar mogelijk overgegaan kan worden op minder kostbare extensieve werkpakketten of -beplantingstype. • Bij bouwplanontwikkelingen in het ontwerpproces duidelijk het belang van het reeds aanwezige groen aangeven (om conflictsituaties met de nieuwe bebouwing te voorkomen). Milieu • Vegen van de straten volgens het stedelijke veegbestek. Er wordt geveegd volgens beeldbestek-methodiek waarbij niet het aantal keren vegen maatgevend is, maar de mate waarin de openbare ruimte ‘schoon’ is. De norm is Residentiekwaliteit, niveau B. • Wekelijks monitoren of de afgesproken kwaliteit behaald wordt. • In aanvulling op stedelijke veegbestek laat stadsdeel de winkelcentra op zaterdagmiddag extra vegen, zodat omwonenden ‘schoon’ het weekend in kunnen.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 73 van 119


• • • •

• •

•

•

• • •

Onkruidverwijdering van verhardingen eveneens volgens het stedelijke veegbestek vindt 1x per jaar plaats. Inzetten van Buurt Serviceteams om ‘maatwerk’ te leveren. Onderhouden en tijdig legen van afvalbakken, zodat deze nooit overvol zijn. Aanbod en locaties afvalbakken afstremmen op de vraag/vervuilingsnelheid van een locatie. Uitvoeren hondenbeleid: In Den Haag geldt een aanlijngebod en opruimplicht voor hondenpoep. Het is dus de verantwoordelijkheid van de hondenbezitter om te voorkomen dat honden de openbare ruimte bevuilen. Wijkbewoners moeten elkaar hierop aanspreken. Bij grote overlast zal Handhavingsteam optreden. Handhaven regels aanbieden van huisvuil en grofvuil. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. Handhaven regels aanbieden bedrijfsafval bij winkelcentra. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. Handhaven regels gebruik winkelwagens bij winkelcentra. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. Aanleg ondergrondse restafvalcontainers om vervuiling met name op de huisvuilinzameldag te voorkomen zal in Loosduinen mogelijk pas na 2013 geschieden. Stadsdeel houd inventarisatie van knelpuntlocaties bij voor prioritering bij mogelijke plaatsing. Handhaven regels stallingsbeleid aanhangers, caravans en autowrakken in de openbare ruimte. Continueren regulier verwijderen. Idem voor fietswrakken. Maatwerk en ondersteuning leveren bij bewonersinitiatieven om de eigen straat/buurt/wijk schoon te houden en hierbij faciliterend optreden. Door goede verlichting en geen illegale graffiti willen wij het voetgangerstunneltje bij de Kraayensteinlaan een plezierige uitstraling geven.

Wegen en straten • Groot onderhoud aan asfalt en bestrating op basis van stedelijke planning vanuit het systeem Rationeel Wegbeheer. • Dagelijks klein onderhoud aan bestrating, asfalt, belijning, bebording en straatmeubilair op basis van eigen inspecties door het stadsdeel. • Dagelijks klein onderhoud aan bestrating, asfalt, belijning, bebording en straatmeubilair op basis van meldingen van bewoners. Hiervoor worden incidenteel opdrachten aan aannemers gegeven of worden werkzaamheden verzameld om in één keer uitgevoerd te worden (bijv. aanpak locaties met boomwortelopgroei). • Monitoren werkzaamheden van derden (bijv. vervanging riolering, kabels & leidingen, tramsporen) via systeem PRIOR en eigen planning daarop afstemming om efficiënt te werken en overlast omwonenden zoveel mogelijk te voorkomen. • Via de opbreekvergunning en het VOV meebepalen waar en wanneer de bestrating open moet en aangeven omleidingroutes voor het verkeer. • Aanpak locaties waar schade aan bestrating ontstaat door boomwortelopgroei. • In samenspraak met scholen verkeersbelemmerende voorzieningen plaatsen. Spelen • Speeltoestellen moeten voldoen aan Europese veiligheidseisen en worden regelmatig gecontroleerd. Bij geconstateerde gebreken vindt reparatie plaats. Indien (budgettair) mogelijk kan een speeltoestel vervangen worden door een nieuw exemplaar of speellocatie worden uitgebreid. • Meegroeien speelvoorzieningen met leeftijd jongeren (aanpassen speeltoestellen)

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 74 van 119


• • • •

Aanpassen speelplekken in samenspraak met bewoners. Waar mogelijk realiseren aparte ‘hangplek’ voor jongeren ter voorkoming van overlast. Buurtbewoners wordt gevraagd alert te zijn om vernieling van de speeltoestellen door vandalisme te voorkomen. De speellocatie Molenweide bij Margaretha van Hennebergweg zou qua inrichting en aantal/soort speeltoestellen beter kunnen. Een bruikbare speellocatie voorkomt ontstaan van hangplekken elders in de wijk. Mogelijkheden hiertoe worden nader onderzocht.

Veiligheid • Continueren en waar mogelijk uitbreiden inzet BIT-teams. • Continueren integrale aanpak (jongeren)overlast. • Optreden tegen parkeeroverlast/-excessen die de veiligheid en bereikbaarheid van de wijk in gevaar brengen. • Aanpak van overlast veroorzaakt door (brom)fietsen in voetgangersgebieden d.m.v. gerichte acties van het Handhavingsteam. • Stimuleren van initiatieven bewonersparticipatie om de jaarwisseling zo goed mogelijk te laten verlopen. • In gevallen van overlastgevende bewoners (op straat of vanuit de woning) nemen wij het initiatief voor een integrale aanpak met onze partners in de wijk, om de overlast te verminderen. • Bij bewonersinitiatieven om de veiligheid in de eigen straat/buurt/wijk te vergroten, leveren wij ondersteuning en treden hierbij faciliterend op. • Stadsbreed is de Ambitie ten aanzien van Burgernet: In 2012 doet 5% van de inwoners van Den Haag mee aan Burgernet, in 2015 heeft Burgernet in 5% van de opgeloste zaken een rol gespeeld. 5.2.2 Jongeren: jeugd, onderwijs, opvoeding Jeugd, onderwijs, opvoeding • Terugdringen van Alcohol- en drugsmisbruik onder jongeren. • Jongeren worden aangemoedigd om zich in te zetten in de wijk, bijvoorbeeld door een BITteam te vormen in samenwerking met politie. • Terugdringen van taalachterstand in een vroegtijdig stadium. • Verbeteren communicatie en informatie over opvoedingsondersteuning. • Hinderlijk, overlastgevend en crimineel gedrag van jongeren voorkomen. • De brede buurtscholen kunnen door een slimme koppeling van sport, onderwijs en cultuur bijdragen aan sociale verbindingen de in de wijk; • Bekendheid van het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) vergroten. 5.2.3 Werk, integratie, wijkeconomie: bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra Bewonersparticipatie • Meer vrijwilligers betrekken bij bewonersorganisaties en georganiseerde groepen. • Samen met bewoners jaarlijks via de Klein gesprekken verbeterpunten in de wijk schouwen. • Bewoners betrekken bij aanpassing van de openbare ruimte in hun eigen buurt. • Bewoners stimuleren mee te doen bij activiteiten van mede-buurtbewoners, zoals gezamenlijke schoonmaakactie, opknappen groenvoorziening, straatfeest. • Terugdringen van overlast veroorzaakt door probleemgezinnen via integrale aanpak met bindende afspraken tussen betrokken gezinnen en hulpverleningsinstellingen.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 75 van 119


Bedrijven en winkelcentra • In winkelcentrum Kraayenstein het aantal papier/glascontainers afstemmen op het aanbod papier en glas dat wordt aangeboden. 5.2.4 Maatschappelijke ondersteuning: ondersteuning, participatie Ondersteuning • Zelfredzaamheid versterken van burgers die nu aan de kant staan. • Vergroten bereikbaarheid voorzieningen. • Stadsbreed is de ambitie dat het aantal bewoners dat vrijwilligerswerk doet stijgt van 18% (2009) naar 25% (2015); • Er zijn signalerende huisbezoeken voor alle 75+ers. • Mantelzorg wordt gekoppeld aan andere voorzieningen voor ouderen. • Een Centrum voor Ouderen kan bijdragen aan de maatschappelijke ondersteuning van deze soms kwetsbare groep stadsgenoten. Participatie • Meer ouderen en jongeren met elkaar in contact te brengen en meer begrip voor elkaars leefstijlen te krijgen. • Stimuleren en ondersteunen van allerhande vormen van bewonersondersteuning en participatie. Er is bij het stadsdeel een budget ‘Bundeling kleine regelingen’ beschikbaar waaruit allerhande bewonersinitiatieven kunnen worden gefinancierd. • De mogelijkheden om bewonersinitiatieven tot uitvoering te laten komen worden breed en duidelijk bekend gemaakt. • Tegengaan eenzaamheid bij ouderen. • Verbreding activiteiten in buurthuis De Wiekslag door het BOK (bijv. cursus bloemschikken, computerlessen voor ouderen, oliebollenactie, kindervrijmarkt). Wensen worden betrokken bij de activiteiten van professioneel buurthuiswerk ten behoeve van het welzijn en de participatie van de Haagse burgers en de sociale cohesie. Uitvoerend hierin is Stichting VÓÓR Zij verzorgd een integraal welzijnsaanbod voor verschillende doelgroepen (van peuters tot ouderen). Stadsdeel monitoort of aanbod van activiteiten aansluit bij de vraag. • Subsidiering van algemene bewonersorganisaties voor het leveren van activiteiten op het gebied van de samenlevingsopbouw, leefbaarheid, stimuleren sociale samenhang, belangenbehartiging en inspraak ten aanzien van zaken die volgens de bewoners van belang zijn. 5.2.5 Vrije tijd Sport Vanuit de dienst Onderwijs, Cultuur, Welzijn, sector Sport/sportsupport zijn een vijftal belangrijkste aandachtspunten op sportgebied voor het stadsdeel Loosduinen geformuleerd: • Promoten beschikbare sportaanbod bij alle doelgroepen. • Behouden en in investeren in het sportaanbod voor jeugd en jongeren, zowel op school als op de playgrounds. • Behouden van sportaanbod voor ouderen. • Stimuleren hogere sportdeelname onder de doelgroepen volwassenen, ouderen en mensen met een beperking. • Ondersteunen en stimuleren van verenigingsleven. • Sport- en culturele voorzieningen vaker inzetten voor maatschappelijke- en welzijnsactiviteiten Cultuur • Realisatie van een betere verbinding tussen onderwijs, sport en cultuur.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 76 van 119


6

Loosduinen Dorp (wijk 17)

Bron: www.maps.google.nl

Dit deel van het stadsdeel Loosduinen wordt begrensd door de Oude Haagweg, de Lisztstraat, Pisuissestraat, de Ockenburghstraat, de singel naar de Willem III straat, de Margaretha van Hennebergweg, de Lozerlaan, de Meppelweg, de Zuidwoldestraat en de Leyweg. De wijk/bewonersorganisaties die in dit gebied actief zijn, zijn de Stichting Wijkberaad KOM Loosduinen, de Stichting Wijkberaad Houtwijk en voor het bedrijventerrein is dat de Belangenvereniging Bedrijventerrein Zichtenburg-Kerketuinen-Dekkershoek.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 77 van 119


6.1


6.1.1


Kenmerken88 De dorpskern van Loosduinen telt ongeveer 5.100 inwoners. De meeste oudbouw van het vroegere tuindersdorp is verdwenen. Ten westen van de dorpskern ligt het Cantateplein en omgeving met vooral kleinere huurwoningen uit 1926/1927. Oostelijk ligt het Meckelenburgplein met veel eigen woningbezit. Opvallen kenmerk is het dorpskarakter met “gezellige” uitstraling en een homogene bevolkingsstructuur (veel bewoners zijn er geboren en getogen). In het winkelcentrum Loosdoosduinse Hoofdstraat is er markt op de woensdagen. Houtwijk telt bijna 13.500 inwoners en is gebouwd in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw. De wijk wordt door de Houtwijklaan in twee delen gesplitst. Houtwijk-noord bestaat voor een groot gedeelte uit eengezinswoningen in de koopsfeer. Daarnaast is er ook enige gestapelde bouw in dit gedeelte van Houtwijk. Houtwijk-zuid kent veel meer gestapelde woningbouw. In dit gedeelte van wijk bevindt zich tevens het wijkpark Bokkefort. De “Burgemeestersbuurt” maakt eveneens deel uit van Houtwijk. Dit buurtje bestaat uit vrij kleine woningen gebouwd in de jaren 1928/1929. Dit kleine wijkje kent een recht stratenpatroon met als stedenbouwkundig accent het Burgemeester Françoisplein . Door de 2-5-2 straatjes (‘Huisduinenprofiel’) is er in de hele buurt sprake van parkeeroverlast, met name in de Burgemeestersbuurt domineren geparkeerde auto’s het straatbeeld. Bij de parken in de buurt zijn de gebruiksmogelijkheden van het groen beperkt. Het is vooral kijkgroen (Buurtpark ’t Kleine Hout en Wijkpark Bokkefort). De materialen die in Houtwijk gebruikt zijn voor de inrichting van de openbare ruimte zijn afwijkend van de materialen die in het KOR-handboek voorgeschreven staan. Rond de winkelcentra Loosduinen en Houtwijk zijn er veel uitstallingen geplaatst en hebben een rommelige uitstraling. Het onderhoud van de wegen moet op diverse locaties aangepakt worden. Bedrijventerrein Het bedrijvengebied Zichtenburg-Kerketuinen-Dekkershoek (ZKD) is ontwikkeld in dezelfde periode als de wijk Houtwijk, namelijk in de jaren 80 van de vorige eeuw. Behalve de bedrijven die in het gebied gevestigd zijn is er ook een remise van de HTM/Randstadrail en een vestiging van het Mondriaan College gevestigd. In de economische nota 'Impuls voor de Haagse Economie 2005-2009' constateert de gemeente dat voor het welzijn in de stad een gezonde economie en werkgelegenheid heel belangrijk zijn. De gemeente streeft naar versterking van de Haagse economie en verbetering van het ondernemingsklimaat. Hierop volgend wordt in 2005 de bedrijventerreinenstrategie Den Haag 2005-2020 vastgesteld, waarin is aangegeven welke strategie de gemeente volgt op stedelijk, regionaal schaalniveau en per bedrijventerrein. Voor het bedrijventerrein ZKD wordt in 2006 het project ‘Grijs en Groen’ gestart om alle knelen verbeterpunten in beeld te krijgen. In vervolg hierop wordt een revitaliseringplan ontwikkeld om knelpunten in de infrastructuur aan te pakken. Begin 2011 is de afronding van de 1e fase. Hierbij zijn de Zichtenburglaan, de Kerketuinenweg en De Werf (korte gedeelte) 88


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 78 van 119


aanzienlijk opgeknapt. Er zijn meer parkeerplaatsen en aparte fietspaden aangelegd, bomen geplant, de groenstrook is opgeknapt en er zijn diverse straatbanken geplaatst. Door deze investeringen in de openbare ruimte wordt het bedrijventerrein moderner, groener en overzichtelijker. Najaar 2011 start, in samenspraak met de ‘Belangenvereniging Bedrijven ZKD’ de uitwerking voor de 2e fase (De Werf, lange deel). Om ook het beheer en onderhoud op niveau te houden wordt door wethouders Rabin Baldewsingh (Leefbaarheid) en Henk Kool (Economie) op 22 februari 2010 een convenant voor het beheer en onderhoud van vier Haagse bedrijventerreinen ondertekent. Deelnemende bedrijventerreinen zijn Zichtenburg, Kerketuinen en Dekkershoek, Forepark, Binckhorst, Laakhaven en Fruitweg en Westvlietweg. In dit convenant is aangegeven dat een hoger onderhoudsniveau (‘plus’) mogelijk is, indien de bedrijvenvereniging bereid om zélf 1/3 deel van de meerkosten te betalen. Dit was voor 2010 en 2011 het geval. Deze aanpak zal geduende de looptijd van het convenant (5 jaar, dus tot 2015) worden voortgezet. Op 13 april 2011 is tussen de gemeente, belangenvereniging ZKD en het Industrieschap Plaspoelpolder een convenant gesloten waarin afspraken worden gemaakt over de verdere uitvoering van het project rond de herinrichting openbare ruimte in het bedrijvengebied ZKD. Inzet van het convenant is dat ook de bedrijven zelf en de eigenaren van het particuliere vastgoed zich meer inspannen voor een duurzaam en aantrekkelijk gebied. Ook wordt ingezet op een duurzaam beheer na de ingrepen openbare ruimte. Het Industrieschap Plaspoelpolder stelt hiervoor een financiële bijdrage van 2,5 miljoen euro beschikbaar en de belangenvereniging een nog nader te specificeren substantieel structureel bedrag op basis van de Bedrijveninvesteringszone (BIZ) of anders uit de verenigingskas. Grafiek B2. Kwaliteit woonomgeving

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 79 van 119


Aantal inwoners89 De gemeente Den Haag telde op 1 januari 2010 489.271 inwoners. Loosduinen Dorp telde op dat moment 17.544 inwoners. Voor deze wijk is dat een ontwikkeling van -219 inwoners ten opzichte van het vorig jaar. Sinds 2002 is het aantal inwoners in dit gebied afgenomen. Vergeleken met de gehele gemeente Den Haag blijft de ontwikkeling van het inwonertal in Loosduinen Dorp achter.

Leeftijd90 Op 1 januari 2010 behoorde 20,1% van de bevolking tot de jongeren, 19,5% tot de ouderen en de rest, 60,3%, tot de 20-64 jarigen. Vergeleken met Den Haag de wijk Loosduinen Dorp relatief minder inwoners in de leeftijd 20-64 jaar. Sinds 2002 is het aantal jongeren gedaald, is het aantal 20-64 jarigen gestegen en is het aantal inwoners van 65 jaar en ouder gestegen. De gemiddelde leeftijd van de inwoners van deze wijk was 43,9 jaar en was daarmee hoger dan de gemiddelde leeftijd van alle Haagse inwoners.

89 90


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 80 van 119


Etniciteit91 In Loosduinen Dorp was in 2010 74,4 van de bevolking autochtoon en 25,4% allochtoon. In de gehele gemeente Den Haag was 52,2% van de bevolking autochtoon en 47,8% allochtoon.

6.1.2



Loosduinen Dorp (%)


58 %

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

58 %

61 %

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel van de bewoners over het groen iets onder het Haagse gemiddelde ligt. Dat is te verklaren door het grote groenareaal van het stadsdeel, waardoor er grotere kans is dat er op een bepaalde locatie een iets mindere kwaliteit wordt ervaren. Milieu De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • naar inzet van 60 buurtserviceteams voor schoonhouden van de stad; • beïnvloeden gedrag burgers en bedrijven ten aanzien van vervuiling door communicatie, 1500 extra ondergrondse afvalbakken en handhaving.

91 92


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 81 van 119


•

• • •

•

Voor schoonmaken en schoonhouden van de openbare ruimte worden voor dit jaar en komende jaren doelen opgesteld. Verdeeld over de periode 2011-2014 heeft het College als doelstelling opgesteld: in 2011 in verband met de uitstroom van ID-banen en de geleidelijke instroom van de leerwerkbanen worden ingezet op kwaliteitsbehoud; in 2012 worden gewerkt aan kwaliteitsverbetering. Daarbij staat het onder controle krijgen van 16 (2 per stadsdeel) hardnekkige en benoemde zwerfafvallocaties/hotspots voorop; in 2013 de kwaliteitsverbetering zich richten op het garanderen van de afgesproken basiskwaliteit B in de gehele stad en A in de Binnenstad, Scheveningen boulevard, Koekamp en Grotiusplaats in Haagse Hout; vanaf 2014 de kwaliteitsverbetering zich richten op het realiseren van A-kwaliteit in meer gebieden dan nu.

Wegen en straten De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • beschikbare budgetten groot onderhoud voornamelijk ingezet voor onderhoud hoofdwegen en fietspaden. Asfaltverharding gaat voor elementenverharding; • vervangen van 6,5 km kademuur; • vervangen riolen van gemiddeld 15 km per jaar conform Gemeentelijk Rioleringsplan 2011-2015 Straatverlichting en wegen en pleinen93 Oordeel bewoners % bewoners dat het onderhoud wegen en pleinen als goed beoordeelt % bewoners dat de straatverlichting als goed beoordeelt

Loosduinen Dorp (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

57 %

57 %

60 %

70 %

70 %

69 %

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel over het onderhoud van wegen en pleinen en de straatverlichting nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Spelen De stedelijke doelstellingen van het College zijn:94 • beter benutten en toegankelijk maken van de aanwezige speelruimte • een meer kwalitatieve en duurzame inrichting van speellocaties • aansluiten van speelvoorzieningen bij de behoefte van kinderen en jongeren • speelvoorzieningen passen bij de eisen die deze tijd stelt Speelplekken95 Oordeel bewoners % goede speelplekken voor kinderen % goede voorzieningen voor jongeren

Loosduinen Dorp (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

45 %

45 %

48 %

16 %

16 %

17 %

Uit deze tabel blijkt dat de waardering voor de speelplekken en de voorzieningen voor jongeren nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt.

93 94 95


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 82 van 119


Veiligheid Bewonersinitiatieven Veiligheid: Het interventieteam van bewoners wordt ingezet in en rondom overlastlocaties, om te voorkomen dat overlast structureel wordt. Tijdens de maatregelen rond de jaarwisseling gaan de vrijwilligers van het interventieteam de straat op. De stichting VOOR organiseert opruimacties waarbij bewoners de portieken schoonmaken. De overige bewonersinitiatieven worden geïnitieerd vanuit de wijkberaden en de Commissie Loosduinen. Jeugdgroepen: De wijk kent enkele hinderlijke c.q. overlastgevende jeugdgroepen (Bokkefortpark en Cantateplein). Deze groepen worden integraal aangepakt, onder andere d.m.v. handhaving door de Wijk Ondersteunings Groep van de politie. Gebiedsgerichte aanpakken: Overlast op de markt wordt integraal aangepakt: repressief vanuit het handhavingsteam en de politie, preventief vanuit de winkeliersvereniging. Overlastgevende bewoners in de Burgemeestersbuurt (m.n. Burgemeester Jansenstraat) en op het Cantateplein worden integraal aangepakt. In het gebied Zichtenburg, direct naast de McDonald’s, is sprake van overlast. Preventie vindt daar plaats vanuit het Keurmerk Veilig Ondernemen. Ook in winkelcentrum Houtwijk vindt preventie plaats vanuit het Keurmerk Veilig Ondernemen. Bestuurlijke maatregelen: In voorbereiding op de jaarwisseling houdt de politie de ergste relschoppers in de gaten, waarbij de politie aan dossieropbouw doet. Aan de ergste relschoppers worden voor de jaarwisseling op basis van de Overlastwet gebiedsverboden opgelegd. Flexibel cameratoezicht: Een tijdelijke maatregel die bijdraagt aan het verminderen van overlast rond de jaarwisseling is een tijdelijke toezichtcamera. Aandachtsgebieden jaarwisseling: Op de volgende aandachtslocaties vindt een intensieve integrale aanpak van geweld tegen hulpdiensten, overlast en illegale brandstapels plaats: * Dr. C. Hofstede de Grootstraat. * Bokkefort. * Burgemeestersbuurt (m.n. de Burgemeester Jansenstraat). * Cantateplein. Bijzondere aandachtsgebieden: In Houtwijk zijn grote delen van de buurt als woonerf ingericht met doorgangen onder de bewoning door. Houtwijk/Architectenbuurt (gebied omzoomd door de Oude Haagweg, Leyweg, Escamplaan en Houtwijklaan) is een buurt met weinig ingangen voor auto’s en met veel in- en doorgangen voor voetgangers en fietsers en is te duiden als aandachtslocatie m.b.t. woninginbraken.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 83 van 119


In het bedrijventerrein Zichtenburg/Kerketuinen bevinden zich diverse bedrijven en instellingen waar taakgestraften, dak- en thuislozen en mensen met verstandelijke beperkingen en psychiatrische problematiek werken of een dagbesteding hebben. Op de Zichtenburglaan is een opvang van verslaafden gevestigd genaamd Mi Casa. 6.1.3

Gezondheid

De beleidsdoelstellingen zijn verbetering van de gezondheid van Hagenaars door: • terugdringen van Sociaal Economische Gezondheidsverschillen (SEGV) • het vergroten van gezondheidskennis, het toegankelijker maken van preventie en zorg voor doelgroepen met een lage sociaal economische status, het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving in wijken met achterstand • terugdringen van overgewicht en inactiviteit onder de Haagse bevolking. Jongeren krijgen daarbij extra aandacht. • terugdringen van overmatig alcoholgebruik. Specifieke aandacht is er voor jeugdige veeldrinkers en de toenemende groep probleemdrinkers van oudere leeftijd . • terugdringen van eenzaamheid, vroegsignalering van gevoelens van stress en depressie en het beter bereikbaar maken van hulpverlening die het daadwerkelijk ontstaan van depressieve klachten kan voorkomen. De gezondheidsvoorzieningen zijn goed gespreid over het stadsdeel. Bijna alle Loosduiners zijn tevreden over de gezondheidszorgvoorzieningen. Er is wel behoefte aan meer voorlichting rondom de WMO. Er zijn geen grote bedreigingen op het terrein van gezondheid en zorg gesignaleerd. Wel zijn enkele klachten gehoord over (de toewijzing van) huishoudelijke hulp. Het percentage ouderen is groter dan in de rest van Den Haag en dit percentage zal in de toekomst verder toenemen. Het aanbod van zorgvoorzieningen zal dus wel in de gaten moeten worden gehouden, evenals het aanbod van activiteiten voor ouderen om te voorkomen dat ze vereenzamen. In het (Zorg-)Netwerk Loosduinen, waarbij aanbieders in de sector verpleging & verzorging en thuiszorg in stadsdeel Loosduinen samenwerken, wordt al het aanbod in de gaten gehouden. Doelstelling van het samenwerkingsverband is het gezamenlijk realiseren van een sterke sector verzorging & verpleging in stadsdeel Loosduinen, opdat een kwalitatief en kwantitatief passend antwoord kan worden geboden op de vraag van huidige en toekomstige bewoners van Loosduinen. In de nieuwe beleidsnota ouderen wordt gewezen op het belang van ouderen voor de samenleving. Vooral de groep ouderen die net met pensioen of FPU is gegaan, is nog erg gezond, financieel draagkrachtig en mobiel. Zij doen al vaak vrijwilligerswerk, maar dit moet in de toekomst nog meer gestimuleerd worden. Van bewoners in niet achterstandswijken ervaart 17 % de eigen gezondheid als matig tot slecht. Voor Den Haag gemiddeld ligt het percentage op 20%. Bewoners in Loosduinen geven aan hun eigen gezondheid een iets hoger rapportcijfer als het Haagse gemiddelde. Overgewicht is in toename een probleem. Van de volwassen inwoners in niet achterstandswijken kampt 46% met overgewicht (47 % is het gemiddelde voor Den Haag). Gemiddeld heeft 9% van de inwoners van Den Haag (16 jaar en ouder) een hoog risico op angst en depressie. In niet achterstandswijken ligt dit op 7%. Van de inwoners in niet achterstandswijken voelt 8 % zich (zeer) ernstig eenzaam (gemiddeld in Den Haag 10%). Overmatig alcoholgebruik geldt in niet achterstandswijken voor 13% (Den Haag gemiddeld 11%) van de inwoners van 16 jaar en ouder, mannen vaker dan vrouwen. De groep 45-54 en 55 – 64 jarigen behoren vaker tot deze groep, evenals autochtone Nederlanders. Een aantal gezondheidsproblemen komen vaker voor bij mensen met een lage opleiding: overgewicht,

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 84 van 119


eenzaamheid, angst en depressierisico. Alcoholgebruik komt bij mensen met alleen basisonderwijs juist weer minder voor dan bij alle groepen met een hogere opleiding. In Loosduinen wonen relatief veel autochtone Nederlanders en is de leeftijdsgroep 45-54 oververtegenwoordigd. Het aandeel lager opgeleiden is er hoger dan in andere wijken in het stadsdeel. Overgewicht bij jongeren uit Loosduinen komt meer voor dan in andere wijken in het stadsdeel maar minder dan in Den Haag gemiddeld. Dit geldt voor jongeren in alle wijken zonder achterstand. In niet achterstandswijken is het alcoholgebruik onder de jeugd hoger dan in wijken met achterstand. Van de middelbare school leerlingen heeft 45% in de laatste 4 weken alcohol gedronken. Landelijk is dit 51 %. Per maand is 1 op de 5 Haagse scholieren dronken. Het rookgedrag onder jongeren blijft ongeveer gelijk over de jaren: 12 % rookt dagelijks, waarbij VMBO/MAVO leerlingen aanzienlijk meer roken (28 %) dan scholieren in andere typen onderwijs. Ten opzichte van het Haags gemiddelde is de gezondheid van de inwoners van Loosduinen op de meeste punten iets beter, maar gezondheidsproblemen zijn er wel: overgewicht, het risico op depressie en angststoornissen, overmatig alcoholgebruik en roken onder volwassenen en jongeren. Aandachtspunten: • (te) veel volwassenen hebben overgewicht; • Overgewicht onder jongeren; • Een deel van de inwoners heeft een hoog risico op angst en depressie; • Een beperkt aantal inwoners van Loosduinen voelt zich eenzaam; • Overmatig alcoholgebruik onder volwassenen en jongeren (ook bovengemiddeld roken) Gezondheid96 Loosduinen Dorp Rapportcijfer voor de eigen gezondheid % kinderen 6-19 jaar met overgewicht

Loosduinen

Den Haag

7,5

7,6

7,4

16,6 %

15,0 %

19,1 %

Uit deze tabel blijkt dat de inwoners met het oordeel over hun eigen gezondheid nagenoeg op het Haagse gemiddelde zitten. Het aantal kinderen met overgewicht is een stuk minder dan het Haagse gemiddeld, maar wel iets boven het Loosduinse percentage. 6.1.4


De beleidsdoelstelling is om van Den Haag een jeugd- en gezinsvriendelijke stad te maken97: • waar kinderen en jongeren gezond en veilig kunnen opgroeien tot zelfstandige volwassenen • waar ouders actief en verantwoordelijk zijn • waar de jeugd zich optimaal kan ontplooien en talenten maximaal worden benut • waar jeugdigen en gezinnen participeren in de samenleving • waar de samenleving betrokken is bij haar jeugd en andersom • waar de gemeente voor een vangnet zorgt als dat nodig is

96 97

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Programma Jeugd en Gezin 2011-2014 (conceptversie 21 juni 2011).

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 85 van 119


De • • • • • • •


In Loosduinen Dorp zijn 7 basisscholen, geen scholen voor voortgezet onderwijs en één school voor speciaal onderwijs. Kinderen in groep 8 krijgen een advies voor het voortgezet onderwijs. Opleidingsniveau99 Loosduinen Dorp (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)


38 %

38 %

36 %

Hoog opgeleid

28 %

28 %

36 %

5%

5%

7%


Uit deze tabel blijkt dat het percentage laag opgeleiden nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt, maar het percentage hoog opgeleiden sterk onder het stedelijke gemiddelde uitkomt. Het aantal vroegtijdige schoolverlaters is daarentegen wat lager dan het Haagse gemiddelde. Voor Loosduinen Dorp worden de volgende aandachtspunten aangegeven: a. Kinderen hebben moeite met lezen en rekenen. Kinderen gaan over vanwege leeftijd, niet vanwege de leerprestaties b. Veel jeugdigen en jongeren in de stad komen niet ongeschonden door het onderwijs heen, ook in Loosduinen Dorp. Bij kinderen en jongeren zien wij een geringe motivatie voor school. c. Analfabetisme (volwassenen) en slecht taalgebruik en schrijf- en leesvaardigheid (msntaal tieners en jongeren). d. Er is weinig nazorg voor jongeren die van school gestuurd zijn. 6.1.5




De potentiële beroepsbevolking (iedereen van 15 tot 65 jaar) in wijk Loosduinen Dorp is de afgelopen jaren afgenomen. Naar verwachting zal de bevolking, en daarmee de potentiële beroepsbevolking vanaf dit jaar in de hele stad licht stijgen. In de bevolkingsprognose 2008-2025 van de gemeente komt naar voren dat de potentiële beroepsbevolking in Loosduinen Dorp naar verwachting in de periode tussen 2008 en 2025 met 8.4% zal dalen. Voor het gehele Stadsdeel Loosduinen wordt voor deze periode een daling 98 99

Bron: Haagse Educatieve Agenda 2010-2014. Bron: Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 86 van 119


van -1% voorzien, terwijl de verwachting is dat de potentiële beroepsbevolking van de gehele gemeente zal groeien met 4%. Kansen op werk100 Loosduinen Dorp (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)


1%

0%

1%


1%

2%

3%

Uit deze tabel blijkt dat de kansen op werk nagenoeg op het Haagse gemiddelde liggen. Inkomen101 Loosduinen Dorp (%) Gemiddeld besteedbaar inkomen % minimahuishoudens van 110 % met schulden % bezuinigt op primaire behoeften

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

€ 27.200

€ 29.182

€ 36.590

14 %

14 %

17 %

6%

8%

9%

29 %

31 %

32 %

Uit deze tabel blijkt dat het inkomen in Loosduinen Dorp lager ligt dan het Loosduinse gemiddelde en ook lager dan het Haagse gemiddelde. Desondanks is het aantal minimahuishoudens, het schuldenpercentage en de bezuiniging op de primaire behoeften lager dan het Haags gemiddelde. Ervaren binding102 Oordeel bewoners % men kent elkaar

Loosduinen Dorp (%)

% men gaat prettig met elkaar om % er is saamhorigheid % tevreden met samenstelling % gediscrimineerd door buurtgenoten

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

32 %

32 %

38 %

65 %

65 %

57 %

39 %

39 %

35 %

68 %

68 %

58 %

4%

2%

3%

Uit deze tabel blijkt dat de door de bewoners ervaren binding over het algemeen iets lager ligt dan het Haagse gemiddelde. Daar tegenover staat dat er men prettiger met elkaar om gaat en er ook iets meer saamhorigheid is. Het grote percentage mensen dat tevreden is over de samenstelling van hun buurt is hier een uitvloeisel van. Bedrijven en winkelcentra De • • •

stedelijke doelstellingen van het College zijn: revitalisering van de bedrijfsterreinen (Zichtenburg, Kerketuinen, Dekkershoek); investeren in kleinschalige bedrijvigheid en bedrijfsruimte; Keurmerk Veilig Ondernemen voor de winkelcentra;

6.1.6


Bouwen en wonen103 De gemeente telde op 1 januari 2011 237.789 woningen. In de wijk Loosduinen Dorp staan 8.203 woningen. De woningvoorraad bestaat voor 62,1% uit appartementen en voor 37,2% uit ééngezinswoningen. De totale woningvoorraad van de gemeente Den Haag bestaat voor 78,3% uit appartementen en voor 21,1% uit ééngezinswoningen.

100 101 102 103


Maatschappelijke Index 2010. Maatschappelijke Index 2010. Maatschappelijke Index 2010. Den Haag in Cijfers, wijkrapport wonen.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 87 van 119


Loosduinen Dorp, kenmerkt zich doordat er sprake is van relatief veel woningen die zijn gebouwd tussen 1981 en 1990. De gemiddelde leeftijd van de woningvoorraad is 34,6 jaar, voor de gehele gemeente Den Haag is dit 54,7 jaar. Het gemiddeld bruto vloeroppervlak van de appartementen in Loosduinen Dorp is 83 M2. In de gehele gemeente zijn de appartementen met 89 M2 groter. Het gemiddeld bruto vloeroppervlak voor ééngezinswoningen in Loosduinen Dorp is 124 M2. In de gehele gemeente Den Haag zijn de ééngezinswoningen met 158 M2 groter. In Loosduinen Dorp bestaat 11,6% van de woningen uit een 1- of 2-kamerwoning, in heel Den Haag is dit 13,6%. Van de woningvoorraad in Loosduinen Dorp bestaat 7,0% uit 6 of meer kamers. In de gehele gemeente Den Haag is dit 11,2% . Huisvesting104 Loosduinen Dorp (%) Gemiddelde WOZ-waarde Rapportcijfer eigen woning

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

€ 192.882

€ 208.478

€ 213.048

7,7

7,7

7,6

Uit deze tabel blijkt dat de gemiddelde WOZ-waarde van de woningen in Loosduinen Dorp ruim onder het Haagse en Loosduinse gemiddelde vallen. Opvallend is dat het rapportcijfer dat men aan de woning toekent nagenoeg hetzelfde is. Ook in de minder dure woning is het dus goed toeven. collectieve graffiti-schoonmaakregeling voor bewonersorganisaties Het Meldpunt Graffiti heeft halverwege 2010 een nieuwe regeling gelanceerd speciaal voor de bewonersorganisaties. Ze kunnen een contract sluiten met het meldpunt voor € 250,- (excl. BTW) per jaar waarbij alle panden in de wijk gratis worden schoongemaakt en schoongehouden. Wel moeten de eigenaren hiervoor uiteraard eerst schriftelijk toestemming geven. De bewonersorganisaties worden gevraagd om actief te participeren in het werven van deelnemers. Voor iedere bewonersorganisatie wordt hiervoor een plan op maat gemaakt. Woningcorporaties en andere grooteigenaren moeten zelf hun panden schoonhouden. 6.1.7


De beleidsdoelstellingen zijn:105 • het bevorderen van participatie van Haagse burgers in de stedelijke samenleving • het ondersteunen van de meest kwetsbare burgers in de stad Daarbij wordt uitgegaan van: • de kracht van de Hagenaar • minder regels meer vertrouwen • goede toegang tot het ondersteuningsaanbod • zorg en welzijn werken samen in de wijk • ondersteuning van kwetsbare Hagenaars met complexe problemen • kosten besparen, slim combineren.

104

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Naast het Uitvoeringsprogramma Welzijn en het Meerjarenbeleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning zullen in 2011 en 2012 nog de volgende nota’s verschijnen: Programma Jeugd en Gezin, Den Haag Onder Dak 2011-2014, Nota Huiselijk Geweld 2011-2014, Nota Ouderenbeleid 2011-2014, Nota Volksgezondheidbeleid 2012-2015 en Uitvoeringsnota Gehandicaptenbeleid 2012-2015. Het is mogelijk dat deze nota’s nog tot nieuwe prioriteiten en accenten leiden. 105

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 88 van 119


Ondersteuning Ouderen- , Mantelzorg- en Gehandicaptenbeleid: 1. Het ouderenbeleid van de gemeente is gericht op: a. Maximale maatschappelijke participatie van ouderen; b. Goede ondersteuning voor beter functioneren en meer zelfredzaamheid van ouderen. Zo min mogelijk last van ervaren beperkingen; c. Goede, verantwoorde zorg voor ouderen Cultuursensitiviteit en een sluitende keten van het aanbod aan ondersteuning en zorg per stadsdeel zijn hierbij van belang. 2. Er is oog voor het belang van en het risico op overbelasting van mantelzorgers. Mantelzorgondersteuning en versterken van de respijtzorg hebben prioriteit. 3. De gemeente streeft naar een inclusief beleid, mensen met een beperking worden gelijkwaardig behandeld en kunnen volwaardig meedoen in de stad. In niet achterstandswijken komen minder chronische ziekten voor dan in achterstandswijken. Voor de meeste aandoeningen geldt dat het voorkomen toeneemt met de leeftijd. Van alle Hagenaars geeft 43% van de 16-54 jarigen en 78% van de 55 plussers aan in de afgelopen 12 maanden één of meer chronische ziekten te hebben (gehad). Van deze groep geeft 20 % aan dat ze hierdoor ook sterk belemmerd wordt in de uitoefening van de dagelijks activiteiten thuis, op school, op het werk of in de vrije tijd. In Loosduinen ‘ervaart’ 12 % van de bewoners zichzelf als gehandicapt/chronisch ziek terwijl in Den Haag gemiddeld 14 % van de inwoners dit ervaart. In Loosduinen is het aantal bewoners boven de 65 jaar iets hoger dan gemiddeld. Mantelzorg is de zorg die een persoon geeft aan een bekende uit de omgeving, zoals partner, ouders, kind, buren of vrienden als deze persoon voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is. Vrouwen geven vaker mantelzorg dan mannen. Hagenaars in de leeftijd van 45 tot en met 64 jaar verlenen het vaakst mantelzorg. In niet achterstandswijken wordt relatief vaker mantelzorg verleend dan in achterstandswijken. Het percentage 45-64 jarigen is in Loosduinen hoog. Het percentage mantelzorgers in Loosduinen ligt dan ook ruim boven het Haagse gemiddelde. Mantelzorg106 Loosduinen Dorp (%) % bewoners dat mantelzorg verricht

25 %

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

20 %

18 %

Uit deze tabel blijkt dat de mantelzorg in heel Loosduinen nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt, maar dat dit voor de wijk Loosduinen Dorp een stuk hoger is. Handicap of chronische aandoening107 % handicap/chronische aandoening

Loosduinen Dorp (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

12 %

11 %

14 %

Uit deze tabel blijkt dat het percentage inwoners met een handicap of chronische aandoening nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt.

106 107

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 89 van 119


Bewonersparticipatie In samenspraak met de bewoners(-organisatie Kom Loosduinen) en de werkgroep Cantateplein, wordt de rust op het Cantateplein behouden en jongerenoverlast wordt voorkomen. Initiatieven van bewoners in het kader van wijkleefbaarheid worden gestimuleerd om met (financiële) steun van de woningcorporaties verpauperde voortuinen op te knappen op basis van een, in samenspraak met de woningcorporaties en bewoners, op te stellen plan. Een toenemend aantal initiatieven van bewoners (volwassenen, jeugdigen en jongeren en ouderen) voor straatactiviteiten in park Bokkefort wordt gestimuleerd, ondersteund, gefaciliteerd en/of voortgezet met behulp van de wijkberaden, woningcorporaties en professionele instellingen voor welzijn en samenlevingsopbouwwerk in het desbetreffende gebied. Sociaal maatschappelijke inzet108 Loosduinen Dorp (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

% bewoners dat vrijwilligerswerk doet

25 %

21 %

22 %


12 %

10 %

11 %

Uit deze tabel blijkt het percentage bewoners dat vrijwilligerswerk doet voor heel Loosduinen nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt, maar dat het voor de wijk Loosduinen Dorp er boven ligt. Het percentage actieve ouders op school komt nagenoeg overeen met het stedelijke gemiddelde. In wijken zonder achterstand geeft 8% van de Hagenaars aan zich (zeer) ernstig eenzaam te voelen. In wijken met achterstand is dit bijna het dubbele. Eenzaamheid komt in hogere mate voor bij de laagst opgeleiden, inwoners in de leeftijdsgroep 45-54 jaar en bij inwoners die ouder zijn dan 85 jaar. Inwoners van Loosduinen voelen zich veel minder eenzaam dan gemiddeld in Den Haag, terwijl het aantal lager opgeleiden en percentage 45-54 jarigen er relatief hoog is. Ook het percentage 80 plussers er is iets hoger dan in Den Haag gemiddeld. Sociale contacten109 Oordeel bewoners

Loosduinen Dorp (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)


94 %

93 %

90 %


22 %

27 %

24 %

Uit deze tabel blijkt dat de mate waarin sociale contacten worden onderhouden iets boven het Haagse gemiddelde ligt. Opvallend is dat er in heel Loosduinen méér behoefte is dan het stedelijke gemiddelde, terwijl dat in Loosduinen Dorp juist lager is. 6.1.8


Sport De beleidsdoelstellingen(110) die van belang zijn in dit stadsdeelplan zijn: • In 2014 is in Den Haag sport voor iedereen toegankelijk en is regelmatige en duurzame sportbeoefening normaal. De streefresultaten voor deze doelstelling zijn: o In 2014 is de sportdeelname gestegen tot 73% o Het aantal Hagenaars lid van een sportvereniging is in 2014 gestegen tot 45%. • In 2014 is in Den Haag een actieve en gezonde leefstijl onder alle lagen van de bevolking wijdverbreid. Het streefresultaat voor deze doelstelling is: o In 2014 is de regelmatige sportdeelname van Hagenaars met een beperking, chronische aandoening en senioren met 8% gestegen t.o.v. 2010 108 109 110

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Maatschappelijke Index 2010. “Den Haag naar Olympisch niveau, Sportnota gemeente Den Haag 2011-2014”

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 90 van 119


Om deze doelstellingen te realiseren, is het bevorderen van regelmatige sportdeelname in alle levensfasen noodzakelijk, dus zowel voor jeugd/jongeren, als volwassenen en senioren. Hiervoor is de samenwerking tussen diverse partners die een rol spelen in deze levensfasen belangrijk, zoals sport-, onderwijs-, zorg-, buurtorganisaties en werkgevers. Het college wil door het stimuleren van het verenigingsleven en het leggen van verbindingen tussen bijv. sportverenigingen en hun accommodaties en buurt/bewonersorganisaties deze samenwerking verder versterken. De sportdeelname in Loosduinen is sinds 2006 redelijk gestegen. In 2010 sport 70,5% van de inwoners minimaal één keer per maand. Dit tegen een stedelijk percentage van 68,3%111. Als we kijken naar de sportfrequentie valt op dat Loosduinen redelijk gelijk scoort aan het stedelijke gemiddelde. Positief is dat vooral het aantal intensieve sporters hoger scoort ten opzichte van het Haagse gemiddelde. Sportfrequentie112 Loosduinen

Den Haag

19,9 % 21,7 % 28,9 %

18,6 % 23 % 26,7 %

Totaal Geen sporter Nooit Incidenteel (minder dan 1x per jaar)

70,5%

68,3 %

24 % 5,4 %

24,6 % 7,1 %

Totaal

29,4 %

31,7 %

Sporter Onregelmatig (minimaal 1x per maand) Regelmatig (minimaal 1x per week) Intensief (meer dan 1x per week)

Op wijkniveau scoren de wijken Bohemen Meer en Bos, Kijkduin, Ockenburg, Kraayenstein, Loosduinen dorp en Houtwijk nagenoeg gelijk aan elkaar en aan het stedelijke gemiddelde. Daarentegen wordt er in Waldeck minder gesport dan de andere wijken in Loosduinen. Als we tot slot kijken naar de leeftijd van de sporters in Loosduinen valt op dat er vooral onder jongeren veel wordt gesport. Verder scoren alle drie de doelgroepen in vergelijking met de andere stadsdelen gemiddeld. Deelname sport113 Loosduinen (%) % bewoners dat sport

52 %

Loosduinen Dorp (%)

Den Haag (%)

58 %

58 %

Uit deze tabel blijkt dat de deelname aan sport in Loosduinen Dorp nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Sportdeelname naar levensfase114 Sportdeelname Jeugd 85,2 % Volwassenen 70,7 % Senioren 63,9 %


Uit bovenstaande cijfers blijkt dat de sportparticipatie in Loosduinen gemiddeld is. Dit heeft uiteraard te maken met de sportmogelijkheden in en rond het stadsdeel. In Loosduinen zijn er 111 112 113 114


Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 Maatschappelijke Index 2010. Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 91 van 119


namelijk met een strand, duinen, sporthallen, zwembad, playgrounds en sportverenigingen in en rond het stadsdeel redelijk veel sportmogelijkheden. De bewoners beoordelen de sportmogelijkheden in het stadsdeel dan ook als goed115. Apart is dat de bewoners in de wijk Waldeck de sportmogelijkheden zeer positief beoordelen. Van de 31 wijken in Den Haag, staan ze op de 6ste plaats qua tevredenheid, dit terwijl de cijfers van sportdeelname onder het stedelijke gemiddelde liggen. Voor de jeugd in Loosduinen worden er op een aantal scholen naschools sportactiviteiten georganiseerd. Echter zijn er nog veel scholen in Loosduinen die nog geen naschoolse sportactiviteiten aanbieden op school. Er zijn in Loosduinen een aantal playgrounds, pleintje en veldjes te vinden. Op playground Bokkefort konden jeugd en jongeren, van de zomer, onder begeleiding van St4r deelnemen aan streetbasketbal. Verder wordt er geen structureel aanbod geleverd op de playgrounds. Tot slot worden er door de welzijnorganisatie, VOOR Welzijn. diverse sportactiviteiten georganiseerd voor jong en oud(MBvO). De sportmogelijkheden in Loosduinen zijn voldoende. Er zijn redelijk veel diverse verenigingen in Loosduinen waar gesport kan worden. Maar in tegenstelling tot een aantal andere stadsdelen wordt er weinig tot niets georganiseerd op playgrounds en organiseren slechts enkele scholen naschoolse sportactiviteiten. Dit betekent dat kinderen die niet sporten bij een vereniging weinig mogelijkheden hebben in Loosduinen om te sporten of kennis te maken met sport. Hetzelfde geldt uiteraard voor de volwassenen en de ouderen in Loosduinen. In Loosduinen Dorp zijn 4 welzijnsvoorzieningen te weten De Henneberg, Tandem, Bokkefort, ’t Eiland. Tandem zal per 2012 gesloten worden. Cultuur De beleidsdoelstellingen zijn: • Er komt meer verbinding tussen onderwijs, sport en cultuur met behulp van functionarissen bij de scholen; Deelname cultuur116 Loosduinen (%) % bezoekt culturele voorzieningen

58 %

Loosduinen Dorp (%)

Den Haag (%)

53 %

64 %

Uit deze tabel blijkt dat deelname aan cultuur voor heel Loosduinen onder het stedelijke gemiddelde blijft, en dat Loosduinen Dorp daar weer onder gaat.

115 116

Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 Bron: Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 92 van 119





stad 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 5,7 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 93 van 119


6.2

Ambities en resultaten (KOM Loosduinen, Houtwijk, bedrijventerrein ZKD)


6.2.1


Groen • Regulier onderhoud van het openbaar groen op basis van het gemeentelijke Groenbeheersysteem. Uitvoering via bestekken en contracten met aannemers. Dit betreft dan zaken als maaien van gras, snoeien/vervangen van beplanting en snoeien/herplant van bomen. • Incidenteel onderhoud naar aanleiding van meldingen en verzoeken van bewoners. Waar mogelijk worden werkzaamheden verzameld om in één keer uitgevoerd te worden (bijv. snoeiverzoeken die in de winterperiode worden uitgevoerd). • Uitvoering geven aan de beheerplannen voor de grote groengebieden. • Maatwerk en ondersteuning leveren bij bewonersinitiatieven om het groen in eigen straat/buurt/wijk op te knappen en hierbij faciliterend optreden. • In overleg met woningcorporaties worden afspraken gemaakt over beheer van aangrenzende groenstroken. Bij renovaties door woningcorporaties ook bezien op openbare groenstrook opgeknapt kan worden. • Snoeien van te hoog opgroeiend groen ter bevordering van de verkeersveiligheid of sociale veiligheid (verbeteren doorzichtbaarheid). • In het kader van de bezuinigingen bezien of efficiencyvoordelen te behalen zijn door samen met andere stadsdelen gecombineerde bestekken te maken en gezamenlijk aan te besteden. • In het kader van de bezuinigingen bezien waar mogelijk overgegaan kan worden op minder kostbare extensieve werkpakketten of -beplantingstype. • Bij bouwplanontwikkelingen in het ontwerpproces duidelijk het belang van het reeds aanwezige groen aangeven (om conflictsituaties met de nieuwe bebouwing te voorkomen). • Een grondige herinrichting van het Mecklenburgplein is al jaren een van de wensen van omwonenden en wijkberaad. De trottoirs en rondom liggende bestrating is erg slecht. De parkeerhavens idem. Het groen en de speeltoestellen nodigen niet uit tot een gezellig verblijf. Her en der staan fietsen verdwaald gestald. Qua diversiteit en qua kosten overstijgt dit echter de spanwijdte van het stadsdeel. Hiervoor zal door de bewonersorganisatie op stedelijk niveau (bij DSO of DSB) een aanvraag moeten worden ingediend. De aanvraag zal door het stadsdeel ondersteund worden.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 94 van 119


Milieu • Vegen van de straten volgens het stedelijke veegbestek. Er wordt geveegd volgens beeldbestek-methodiek waarbij niet het aantal keren vegen maatgevend is, maar de mate waarin de openbare ruimte ‘schoon’ is. De norm is Residentiekwaliteit, niveau B. • Wekelijks monitoren of de afgesproken kwaliteit behaald wordt. • In aanvulling op stedelijke veegbestek laat stadsdeel de winkelcentra op zaterdagmiddag extra vegen, zodat omwonenden ‘schoon’ het weekend in kunnen. • Onkruidverwijdering van verhardingen eveneens volgens het stedelijke veegbestek vindt 1x per jaar plaats. • Inzetten van Buurt Serviceteams om ‘maatwerk’ te leveren. • Onderhouden en tijdig legen van afvalbakken, zodat deze nooit overvol zijn. Aanbod en locaties afvalbakken afstremmen op de vraag/vervuilingsnelheid van een locatie. • Uitvoeren hondenbeleid: In Den Haag geldt een aanlijngebod en opruimplicht voor hondenpoep. Het is dus de verantwoordelijkheid van de hondenbezitter om te voorkomen dat honden de openbare ruimte bevuilen. Wijkbewoners moeten elkaar hierop aanspreken. Bij grote overlast zal Handhavingsteam optreden. • Handhaven regels aanbieden van huisvuil en grofvuil. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. • Handhaven regels aanbieden bedrijfsafval bij winkelcentra. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. • Handhaven regels gebruik winkelwagens bij winkelcentra. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. • Aanleg ondergrondse restafvalcontainers om vervuiling met name op de huisvuilinzameldag te voorkomen zal in Loosduinen mogelijk pas na 2013 geschieden. Stadsdeel houd inventarisatie van knelpuntlocaties bij voor prioritering bij mogelijke plaatsing. • Handhaven regels stallingsbeleid aanhangers, caravans en autowrakken in de openbare ruimte. Continueren regulier verwijderen. Idem voor fietswrakken. • Maatwerk en ondersteuning leveren bij bewonersinitiatieven om de eigen straat/buurt/wijk schoon te houden en hierbij faciliterend optreden. Wegen en straten • Groot onderhoud aan asfalt en bestrating op basis van stedelijke planning vanuit het systeem Rationeel Wegbeheer. • Dagelijks klein onderhoud aan bestrating, asfalt, belijning, bebording en straatmeubilair op basis van eigen inspecties door het stadsdeel. • Dagelijks klein onderhoud aan bestrating, asfalt, belijning, bebording en straatmeubilair op basis van meldingen van bewoners. Hiervoor worden incidenteel opdrachten aan aannemers gegeven of worden werkzaamheden verzameld om in één keer uitgevoerd te worden (bijv. aanpak locaties met boomwortelopgroei). • Monitoren werkzaamheden van derden (bijv. vervanging riolering, kabels & leidingen, tramsporen) via systeem PRIOR en eigen planning daarop afstemming om efficiënt te werken en overlast omwonenden zoveel mogelijk te voorkomen. • Via de opbreekvergunning en het VOV meebepalen waar en wanneer de bestrating open moet en aangeven omleidingroutes voor het verkeer. • Aanpak locaties waar schade aan bestrating ontstaat door boomwortelopgroei. • In samenspraak met scholen verkeersbelemmerende voorzieningen plaatsen.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 95 van 119


•

De diensten DSO en DSB worden aangespoord om de fontein en de pollers op het Loosduinse Hoofdplein goed te laten functioneren.

Spelen • Speeltoestellen moeten voldoen aan Europese veiligheidseisen en worden regelmatig gecontroleerd. Bij geconstateerde gebreken vindt reparatie plaats. Indien (budgettair) mogelijk kan een speeltoestel vervangen worden door een nieuw exemplaar of speellocatie worden uitgebreid. • Meegroeien speelvoorzieningen met leeftijd jongeren (aanpassen speeltoestellen) • Aanpassen speelplekken in samenspraak met bewoners. • Waar mogelijk realiseren aparte ‘hangplek’ voor jongeren ter voorkoming van overlast. • Buurtbewoners wordt gevraagd alert te zijn om vernieling van de speeltoestellen door vandalisme te voorkomen. Veiligheid • Continueren en waar mogelijk uitbreiden inzet BIT-teams. • Continueren integrale aanpak (jongeren)overlast. • Optreden tegen parkeeroverlast/-excessen die de veiligheid en bereikbaarheid van de wijk in gevaar brengen. • Aanpak van overlast veroorzaakt door (brom)fietsen in voetgangersgebieden d.m.v. gerichte acties van het Handhavingsteam. • In gevallen van overlastgevende bewoners (op straat of vanuit de woning) nemen wij het initiatief voor een integrale aanpak met onze partners in de wijk, om de overlast te verminderen. • Bij bewonersinitiatieven om de veiligheid in de eigen straat/buurt/wijk te vergroten, leveren wij ondersteuning en treden hierbij faciliterend op. • Stadsbreed is de Ambitie ten aanzien van Burgernet: in 2012 doet 5% van de inwoners van Den Haag mee aan Burgernet, in 2015 heeft Burgernet in 5% van de opgeloste zaken een rol gespeeld. • Wij willen initiatieven van bewoners om de jaarwisseling zo goed mogelijk te laten verlopen stimuleren. In de Loosduinse Hoofdstraat worden extra voorzorgmaatregelen getroffen, met name op de hoek bij meubelzaak Offers, omdat het daar ter plaatse ieder jaar geen feest is maar veel brand en vernieling. Maatregelen zijn opgenomen in het draaiboek jaarwisseling 2011-2012. 6.2.2 Jongeren: jeugd, onderwijs, opvoeding Jeugd, onderwijs, opvoeding • Terugdringen van Alcohol- en drugsmisbruik onder jongeren. • Terugdringen van taalachterstand in een vroegtijdig stadium. • Verbeteren communicatie en informatie over opvoedingsondersteuning. • Hinderlijk, overlastgevend en crimineel gedrag van jongeren voorkomen. • Jongeren worden aangemoedigd om zich in te zetten in de wijk, bijvoorbeeld door een BITteam te vormen in samenwerking met politie. • Bekendheid van het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) vergroten. • De brede buurtscholen kunnen door een slimme koppeling van sport, onderwijs en cultuur bijdragen aan sociale verbindingen de in de wijk;

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 96 van 119


6.2.3 Werk, integratie, wijkeconomie: bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra Bewonersparticipatie • Meer vrijwilligers betrekken bij bewonersorganisaties en georganiseerde groepen. • Samen met bewoners verbeterpunten in de wijk schouwen. • Bewoners betrekken bij aanpassing van de openbare ruimte in hun eigen buurt. • Bewoners stimuleren mee te doen bij activiteiten van mede-buurtbewoners, zoals gezamenlijke schoonmaakactie, opknappen groenvoorziening, straatfeest. • Terugdringen van overlast veroorzaakt door probleemgezinnen via integrale aanpak met bindende afspraken tussen betrokken gezinnen en hulpverleningsinstellingen. Knelpuntlocaties zijn de Scheurleerstraat, Hofstede de Grootstraat e.o De overlast gevende panden worden besproken in een overleg met gemeente, politie en woningcorporaties. Zo nodig wordt doorverwezen en/of samengewerkt met het veiligheidshuis, CJG, of HOCoverleg. Bedrijven en winkelcentra • Voor winkelcentrum Houtwijk is medio 2011 het Keurmerk Veilig Ondernemen behaald. Naast veiligheid is ook leefbaarheid hierbij punt van aandacht. Knelpunten worden in de KvO-werkgroep besproken. • Voor Bedrijventerrein ZKD (Zichtenburg, Kerketuinen, Dekkershoek) is medio 2011 het Keurmerk Veilig Ondernemen behaald. Naast veiligheid is ook leefbaarheid hierbij punt van aandacht. Knelpunten worden in de KvO-werkgroep besproken. • Bij het Bedrijventerrein ZKD zal het convenant van 22-2-2010 om een hoger onderhoudsniveau ‘plus’ te realiseren, worden voortgezet. • Om te controleren of de afgesproken ‘plus’ kwaliteit gehaald wordt, zal er maandelijks door ZKD en stadsdeelkantoor een schouw worden uitgevoerd. • Om de algemene toestand ‘grijs en groen’ van het Bedrijventerrein ZKD te blijven monitoren, zal er erlk kwartaal een grote schouw worden uitgevoerd (met ZKD, stadsdeelkantoor, OOV/KvO, politie, Handhavingsteam, Omnigroen). • Bij het Bedrijventerrein ZKD zullen de fasen 2 t/m 5 van het revitaliseringplan worden uitgevoerd (projectleiding via DSO). Aanpak fase 2 is lange deel De werf en start najaar 2011. • Bij uitvoering van aanpassingen in de infrastructuur van het Bedrijventerrein ZKD wordt ook bezien in hoeverre dat gecombineerd kan worden met duurzaam beheer (uitvoering convenant met IIP van 13-4-2011) 6.2.4 Maatschappelijke ondersteuning: ondersteuning, participatie Ondersteuning • Zelfredzaamheid versterken van burgers die nu aan de kant staan. • Vergroten bereikbaarheid voorzieningen. • Stadsbreed is de ambitie dat het aantal bewoners dat vrijwilligerswerk doet stijgt van 18% (2009) naar 25% (2015); • Er zijn signalerende huisbezoeken voor alle 75+ers. • Mantelzorg wordt gekoppeld aan andere voorzieningen voor ouderen. • Een Centrum voor Ouderen kan bijdragen aan de maatschappelijke ondersteuning van deze soms kwetsbare groep stadsgenoten. Participatie • Meer ouderen en jongeren met elkaar in contact te brengen en meer begrip voor elkaars leefstijlen te krijgen.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 97 van 119


•

• •

•

Stimuleren van allerhande vormen van bewonersondersteuning en participatie. Er is bij het stadsdeel een budget ‘Bundeling kleine regelingen’ beschikbaar waaruit allerhande bewonersinitiatieven kunnen worden gefinancierd. Tegengaan eenzaamheid bij ouderen. Verbreding activiteiten in De Henneberg en wijkcentrum Bokkefort. Wensen worden betrokken bij de activiteiten van professioneel buurthuiswerk ten behoeve van het welzijn en de participatie van de Haagse burgers en de sociale cohesie. Uitvoerend hierin is Stichting VÓÓR Zij verzorgd een integraal welzijnsaanbod voor verschillende doelgroepen (van peuters tot ouderen). Stadsdeel monitoort of aanbod van activiteiten aansluit bij de vraag. Subsidiering van algemene bewonersorganisaties voor het leveren van activiteiten op het gebied van de samenlevingsopbouw, leefbaarheid, stimuleren sociale samenhang, belangenbehartiging en inspraak ten aanzien van zaken die volgens de bewoners van belang zijn.

6.2.5 Vrije tijd Sport Vanuit de dienst Onderwijs, Cultuur, Welzijn, sector Sport/sportsupport zijn een vijftal belangrijkste aandachtspunten op sportgebied voor het stadsdeel Loosduinen geformuleerd: • Promoten beschikbare sportaanbod bij alle doelgroepen. • Behouden en in investeren in het sportaanbod voor jeugd en jongeren, zowel op school als op de playgrounds. • Behouden van sportaanbod voor ouderen. • Stimuleren hogere sportdeelname onder de doelgroepen volwassenen, ouderen en mensen met een beperking. • Ondersteunen en stimuleren van verenigingsleven. • Sport- en culturele voorzieningen vaker inzetten voor maatschappelijke- en welzijnsactiviteiten Cultuur • Realisatie van een betere verbinding tussen onderwijs, sport en cultuur. • Het vaker organiseren van een gezamenlijk zangkoor, zoals dat met de “zingende flat” in 2010. Er zijn vast veel mensen heel enthousiast, dat is ook wel gebleken. Initiatieven van bewoners(organisaties) zullen door het stadsdeel worden ondersteund.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 98 van 119


7

Waldeck

(wijk 18)

Waldeck Zuid (06), Nieuw Waldeck (40), Rosenburg (82), Componistenbuurt (93), Waldeck Noord (94)

Waldeck wordt begrensd door de Laan van Meerdervoort, Thorbeckelaan, Albardastraat, Walnootstraat, Oude Haagweg, Lisztstraat, Pisuissestraat en Ockenburghstraat. Een klein deel van Waldeck, namelijk het deel tussen de Laan van Meerdervoort, Palestrinaweg, Mozartlaan en Händellaan, behoort stedenbouwkundig en stilistisch bij Bohemen-Meer en Bos. De wijk/bewonersorganisatie die in dit gebied actief zijn, zijn het Wijkberaad Nieuw-Waldeck, De Stichting Bewonersbelangen Tuinenbuurt en de Stichting Wijkberaad Notenbuurt.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 99 van 119


7.1


7.1.1


Kenmerken117 De wijk Waldeck werd in de jaren ’70 van de vorige eeuw gebouwd voor de opvang van bewoners uit de oude wijken waar stadsvernieuwing plaatsvond. De wijk heeft een divers aanbod van goede huur- en koopwoningen. Nieuw Waldeck kent een geheel eigen structuur, zonder veel relatie met de omliggende woonwijken. Brede groenstroken delen de wijk op in vier ongelijke sectoren. Nieuw Waldeck is op vijf plaatsen toegankelijk voor autoverkeer. De toegangswegen vertakken zich echter in doodlopende woonerven en woonpleintjes. Daarentegen is de wijk wel doorweven met doorlopende fietsen wandelpaden. Overal is sprake van verkeer- en parkeeroverlast. In de krappe woonstraatjes bepalen geparkeerde auto’s het straatbeeld. Ook de verkeersveiligheid laat te wensen over. Op een aantal plaatsen zijn de straten moeilijk over te steken. Het materiaalgebruik in de openbare ruimte is afwijkend van het handboek straatmeubilair dat de gemeente elders hanteert. Mede hierdoor is het onduidelijk welke functies bepaalde delen van de openbare ruimte hebben, bijvoorbeeld waar fietsen al dan niet is toegestaan. Om de bereikbaarheid te garanderen vooral ook voor hulpdiensten - wordt tegen excessieve parkeeroverlast opgetreden. Door het intensief gebruik vraagt de openbare ruimte veel onderhoud, vooral groenvoorzieningen en speelplekken. In Nieuw Waldeck is altijd veel jeugd te vinden in de openbare ruimte. Dat gaat op bepaalde plekken gepaard met de nodige overlast voor bewoners en voorbijgangers. De aanpak hiervan gebeurt op integrale wijze, waarbij gemeente, politie en welzijnsinstellingen intensief samenwerken om de overlast te beteugelen en tegelijkertijd de jongeren alternatieven te bieden. Daarnaast zal in Nieuw Waldeck extra aandacht geschonken worden aan probleemgezinnen.

Grafiek B2. Kwaliteit woonomgeving

117


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 100 van 119


Aantal inwoners118 De gemeente Den Haag telde op 1 januari 2010 489.271 inwoners. Waldeck telde op dat moment 16.278 inwoners. Voor deze wijk is dat een ontwikkeling van -29 inwoners ten opzichte van het vorig jaar. Sinds 2002 is het aantal inwoners in dit gebied afgenomen. Vergeleken met de gehele gemeente Den Haag blijft de ontwikkeling van het inwonertal in Waldeck achter.

Leeftijd119 Op 1 januari 2010 behoorde 15,3% van de bevolking tot de jongeren, 29,6% tot de ouderen en de rest, 55,1%, tot de 20-64 jarigen. Vergeleken met Den Haag heeft Waldeck relatief minder inwoners in de leeftijd 20-64 jaar. Sinds 2002 is het aantal jongeren gedaald, is het aantal 20-64 jarigen gedaald en is het aantal inwoners van 65 jaar en ouder gestegen. De gemiddelde leeftijd van de inwoners van deze wijk was 48,9 jaar en was daarmee hoger dan de gemiddelde leeftijd van alle Haagse inwoners.

118 119


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 101 van 119


Etniciteit120 In Waldeck was in 2010 71,7 van de bevolking autochtoon en 28,3% allochtoon. In de gehele gemeente Den Haag was 52,2% van de bevolking autochtoon en 47,8% allochtoon.

7.1.2



Waldeck (%)


58 %

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

58 %

61%

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel van de bewoners over het groen iets onder het Haagse gemiddelde ligt. Dat is te verklaren door het grote groenareaal van het stadsdeel, waardoor er grotere kans is dat er op een bepaalde locatie een iets mindere kwaliteit wordt ervaren. Milieu De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • naar inzet van 60 buurtserviceteams voor schoonhouden van de stad; • beïnvloeden gedrag burgers en bedrijven ten aanzien van vervuiling door communicatie, 1500 extra ondergrondse afvalbakken en handhaving. • Voor schoonmaken en schoonhouden van de openbare ruimte worden voor dit jaar en komende jaren doelen opgesteld. Verdeeld over de periode 2011-2014 heeft het College als doelstelling opgesteld: • in 2011 in verband met de uitstroom van ID-banen en de geleidelijke instroom van de leerwerkbanen worden ingezet op kwaliteitsbehoud;

120 121


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 102 van 119


• •

•

in 2012 worden gewerkt aan kwaliteitsverbetering. Daarbij staat het onder controle krijgen van 16 (2 per stadsdeel) hardnekkige en benoemde zwerfafvallocaties/hotspots voorop; in 2013 de kwaliteitsverbetering zich richten op het garanderen van de afgesproken basiskwaliteit B in de gehele stad en A in de Binnenstad, Scheveningen boulevard, Koekamp en Grotiusplaats in Haagse Hout; vanaf 2014 de kwaliteitsverbetering zich richten op het realiseren van A-kwaliteit in meer gebieden dan nu.

Wegen en straten De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • beschikbare budgetten groot onderhoud voornamelijk ingezet voor onderhoud hoofdwegen en fietspaden. Asfaltverharding gaat voor elementenverharding; • vervangen van 6,5 km kademuur; • vervangen riolen van gemiddeld 15 km per jaar conform Gemeentelijk Rioleringsplan 2011-2015 Straatverlichting en wegen en pleinen122 Oordeel bewoners % bewoners dat het onderhoud wegen en pleinen als goed beoordeelt % bewoners dat de straatverlichting als goed beoordeelt

Waldeck (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

57 %

57 %

60 %

70 %

70 %

69 %

Uit deze tabel blijkt dat het oordeel over het onderhoud van wegen en pleinen en de straatverlichting nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Spelen De stedelijke doelstellingen van het College zijn:123 • beter benutten en toegankelijk maken van de aanwezige speelruimte • een meer kwalitatieve en duurzame inrichting van speellocaties • aansluiten van speelvoorzieningen bij de behoefte van kinderen en jongeren • speelvoorzieningen passen bij de eisen die deze tijd stelt Speelplekken124 Oordeel bewoners % goede speelplekken voor kinderen % goede voorzieningen voor jongeren

Waldeck (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

45 %

45 %

48 %

16 %

16 %

17 %

Uit deze tabel blijkt dat de waardering voor de speelplekken en de voorzieningen voor jongeren nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Veiligheid Jeugdgroepen: De wijk kent enkele hinderlijke, overlastgevende c.q. criminele jeugdgroepen: * De Geest/Strausslaan. * VMBO-scholen. * Nieuw Waldeck. * Maurice Ravelweg e.o., rondom de keerlus.

122 123 124


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 103 van 119


Met name de scholieren van de VMBO scholen, zoals bijvoorbeeld de Hofstad MAVO en het Mariscollege veroorzaken overlast in de aangrenzende winkelcentra en het openbaar vervoer. Met de nieuwbouw van het Mariscollege aan Mgr. Nolenslaan zal de druk van scholieren op de omgeving nog verder toenemen. De leden van de criminele jeugdgroep Nieuw Waldeck houden zich vooral bezig met het plegen van woninginbraken. Alle jeugdgroepen worden integraal aangepakt. Gebiedsgerichte aanpakken: De meest in het oog springende locatie is de omgeving van het De Savornin Lohmanplein. Rond het winkelcentrum De Savornin Lohmanplein zijn er zakkenrollerijen. Het winkelcentrum De Savornin Lohmanplein is niet alleen vanwege scholieren, maar ook vanwege hangjongeren en parkeeroverlast een aandachtslocatie. Preventie vindt plaats vanuit het Keurmerk Veilig Ondernemen. In de Notenbuurt (m.n. het Notenplein valt op als aandachtslocatie waar structureel overlast geconstateerd wordt) wordt overlast van bewoners integraal aangepakt. Aandachtsgebieden jaarwisseling: Op de volgende locaties vindt een intensieve integrale aanpak van overlast plaats: * Notenplein. * Tuinenbuurt. Bijzondere aandachtsgebieden: Het houden van toezicht in de woonerven is zeer lastig. Met name het winkelcentrum Waldeck, maar ook de hoek Thorbeckelaan/Oude Haagweg en het gebied langs de Houtwijklaan zijn aandachtslocaties m.b.t. straatroven. Rondom de voormalige wasserij (nieuw te ontwikkelen gebied omgeving Gamma) staan kraakpanden. Ook de locatie van de Parnassialocatie aan de Albardastraat wordt als aandachtslocatie aangemerkt. De buurt Nieuw Waldeck (de rechthoek gelegen tussen de Oude Haagweg, Groen van Prinstererlaan, Mozartlaan en het Pauline de Haan Manifargespad) is een buurt met weinig ingangen voor auto’s en met veel in- en doorgangen voor voetgangers en fietsers en is te duiden als aandachtslocatie m.b.t. woninginbraken. Angst voor represailles is een mogelijke oorzaak van het niet of nauwelijks melden van vernielingen. 7.1.3

Gezondheid

De beleidsdoelstellingen zijn verbetering van de gezondheid van Hagenaars door: • terugdringen van Sociaal Economische Gezondheidsverschillen (SEGV) • het vergroten van gezondheidskennis, het toegankelijker maken van preventie en zorg voor doelgroepen met een lage sociaal economische status, het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving in wijken met achterstand • terugdringen van overgewicht en inactiviteit onder de Haagse bevolking. Jongeren krijgen daarbij extra aandacht. • terugdringen van overmatig alcoholgebruik. Specifieke aandacht is er voor jeugdige veeldrinkers en de toenemende groep probleemdrinkers van oudere leeftijd . • terugdringen van eenzaamheid, vroegsignalering van gevoelens van stress en depressie en het beter bereikbaar maken van hulpverlening die het daadwerkelijk ontstaan van depressieve klachten kan voorkomen.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 104 van 119


De gezondheidsvoorzieningen zijn goed gespreid over het stadsdeel. Bijna alle Loosduiners zijn tevreden over de gezondheidszorgvoorzieningen. Er is wel behoefte aan meer voorlichting rondom de WMO. Er zijn geen grote bedreigingen op het terrein van gezondheid en zorg gesignaleerd. Wel zijn enkele klachten gehoord over (de toewijzing van) huishoudelijke hulp. Het percentage ouderen is groter dan in de rest van Den Haag en dit percentage zal in de toekomst verder toenemen. Het aanbod van zorgvoorzieningen zal dus wel in de gaten moeten worden gehouden, evenals het aanbod van activiteiten voor ouderen om te voorkomen dat ze vereenzamen. In het (Zorg-)Netwerk Loosduinen, waarbij aanbieders in de sector verpleging & verzorging en thuiszorg in stadsdeel Loosduinen samenwerken, wordt al het aanbod in de gaten gehouden. Doelstelling van het samenwerkingsverband is het gezamenlijk realiseren van een sterke sector verzorging & verpleging in stadsdeel Loosduinen, opdat een kwalitatief en kwantitatief passend antwoord kan worden geboden op de vraag van huidige en toekomstige bewoners van Loosduinen. In de nieuwe beleidsnota ouderen wordt gewezen op het belang van ouderen voor de samenleving. Vooral de groep ouderen die net met pensioen of FPU is gegaan, is nog erg gezond, financieel draagkrachtig en mobiel. Zij doen al vaak vrijwilligerswerk, maar dit moet in de toekomst nog meer gestimuleerd worden. Van bewoners in niet achterstandswijken ervaart 17 % de eigen gezondheid als matig tot slecht. Voor Den Haag gemiddeld ligt het percentage op 20%, in achterstandswijken is dit 27 %. Bewoners in Waldeck geven aan hun eigen gezondheid hetzelfde rapportcijfer als het Haagse gemiddelde. Overgewicht is in toename een probleem. Van de volwassen inwoners in niet achterstandswijken kampt 46% met overgewicht (49 % in wijken met achterstand en 47 % is het gemiddelde voor Den Haag). Gemiddeld heeft 9% van de inwoners van Den Haag (16 jaar en ouder) een hoog risico op angst en depressie. In niet achterstandswijken ligt dit op 7% en in achterstandswijken op 15 %. Van de inwoners in niet achterstandswijken voelt 8 % zich (zeer) ernstig eenzaam (gemiddeld in Den Haag 10% en 15 % in achterstandswijken). Overmatig alcoholgebruik geldt in niet achterstandswijken voor 13% (Den Haag gemiddeld 11%, 7 % in achterstandswijken) van de inwoners van 16 jaar en ouder, mannen vaker dan vrouwen. De groep 45-54 en 55 – 64 jarigen behoren vaker tot deze groep, evenals autochtone Nederlanders. Een aantal gezondheidsproblemen komen vaker voor bij mensen met een lage opleiding: overgewicht, eenzaamheid, angst en depressierisico. Alcoholgebruik komt bij mensen met alleen basisonderwijs juist weer minder voor dan bij alle groepen met een hogere opleiding. In Waldeck is de leeftijdsgroep 45-54 oververtegenwoordigd. Het aandeel lager opgeleiden is er hoger dan in andere wijken in het stadsdeel. Overgewicht bij jongeren uit Waldeck komt meer voor dan in andere wijken in het stadsdeel maar minder dan in Den Haag gemiddeld. Overgewicht bij jongeren komt in wijken zonder achterstand minder voor. In niet achterstandswijken is het alcoholgebruik onder de jeugd hoger dan in wijken met achterstand. Van de middelbare school leerlingen heeft 45% in de laatste 4 weken alcohol gedronken. Landelijk is dit 51 %. Per maand is 1 op de 5 Haagse scholieren dronken. Het rookgedrag onder jongeren blijft ongeveer gelijk over de jaren: 12 % rookt dagelijks, waarbij VMBO/MAVO leerlingen aanzienlijk meer roken (28 %) dan scholieren in andere typen onderwijs. Ten opzichte van het Haags gemiddelde is de gezondheid van de inwoners van Loosduinen op de meeste punten iets beter, maar gezondheidsproblemen zijn er wel: overgewicht, het risico

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 105 van 119


op depressie en angststoornissen, overmatig alcoholgebruik en roken onder volwassenen en jongeren. Aandachtspunten: • (te) veel volwassenen hebben overgewicht; • Overgewicht onder behoorlijk wat jongeren; • Een deel van de inwoners heeft een hoog risico op angst en depressie; • Redelijk wat inwoners van Waldeck voelen zich eenzaam; • Overmatig alcoholgebruik onder volwassenen en jongeren (ook bovengemiddeld roken) Gezondheid125 Waldeck

Loosduinen

Rapportcijfer voor de eigen gezondheid % kinderen 6-19 jaar met overgewicht

Den Haag

7,4

7,6

7,4

16,5 %

15,0 %

19,1 %

Uit deze tabel blijkt dat de inwoners met het oordeel over hun eigen gezondheid nagenoeg op het Haagse gemiddelde zitten. Het aantal kinderen met overgewicht is een stuk minder dan het Haagse gemiddelde. 7.1.4


De beleidsdoelstelling is om van Den Haag een jeugd- en gezinsvriendelijke stad te maken126: • waar kinderen en jongeren gezond en veilig kunnen opgroeien tot zelfstandige volwassenen • waar ouders actief en verantwoordelijk zijn • waar de jeugd zich optimaal kan ontplooien en talenten maximaal worden benut • waar jeugdigen en gezinnen participeren in de samenleving • waar de samenleving betrokken is bij haar jeugd en andersom • waar de gemeente voor een vangnet zorgt als dat nodig is De • • • • • • •


Opleidingsniveau128 Waldeck (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)


38 %

38 %

36 %

Hoog opgeleid

28 %

28 %

36 %

7%

5%

7%


Uit deze tabel blijkt dat het lage opleidingsniveau nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Het aantal hoog opgeleiden is daarentegen wat minder. Het aantal vroegtijdige schoolverlaters is gelijk aan het stedelijke gemiddelde. 125 126 127 128


Maatschappelijke Index 2010. Programma Jeugd en Gezin 2011-2014 (conceptversie 21 juni 2011). Haagse Educatieve Agenda 2010-2014. Maatschappelijke Index 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 106 van 119


7.1.5




De omvang van de potentiële beroepsbevolking (het aantal personen in de leeftijd 15-64 jaar) is in de periode tussen 2007 en 2008 in Waldeck met 0.8% gegroeid. In de bevolkingsprognose 2008-2025 van de gemeente komt naar voren dat de potentiële beroepsbevolking in Waldeck naar verwachting in de periode tussen 2008 en 2025 met -1% zal dalen. Kansen op werk129 Waldeck (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)


1%

0%

1%


2%

2%

3%

Uit deze tabel blijkt dat de kansen op werk nagenoeg op het Haagse gemiddelde liggen. Inkomen130 Waldeck (%) Gemiddeld besteedbaar inkomen % minimahuishoudens van 110 % met schulden % bezuinigt op primaire behoeften

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

€ 26.600

€ 29.182

€ 36.590

16 %

14 %

17 %

8%

8%

9%

25 %

31 %

32 %

Uit deze tabel blijkt dat het inkomen in Waldeck lager ligt dan het Loosduinse- en het Haagse gemiddelde. Daarentegen komt het aantal minimahuishoudens en het schuldenpercentage uit op het stedelijke gemiddelde. De bezuiniging op de primaire behoeften is in Waldeck zelfs lager dan het Loosduinse- en Haagse gemiddelde. Ervaren binding131 Oordeel bewoners % men kent elkaar % men gaat prettig met elkaar om % er is saamhorigheid % tevreden met samenstelling % gediscrimineerd door buurtgenoten

Waldeck (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

32 %

32 %

38 %

65 %

65 %

57 %

39 %

39 %

35 %

68 %

68 %

58 %

1%

2%

3%

Uit deze tabel blijkt dat de door de bewoners ervaren binding in totaliteit over het algemeen iets hoger ligt dan het Haagse gemiddelde. Alhoewel men elkaar iets minder kent, gaat men toch prettig met elkaar om en is er sprake van saamhorigheid en tevredenheid met de samenstelling van de bewoners.

129 130 131


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 107 van 119


Bedrijven en winkelcentra De stedelijke doelstellingen van het College zijn: • investeren in kleinschalige bedrijvigheid en bedrijfsruimte; • Keurmerk Veilig Ondernemen voor de winkelcentra; 7.1.6


Bouwen en wonen132 De gemeente telde op 1 januari 2011 237.789 woningen. Waldeck telde op dat moment 8.898 woningen. Voor de buurt Nieuw Waldeck (40) worden door netwerkpartners en door bewoners de volgende knelpunten gesignaleerd: a. Tekort aan betaalbare woningen: - Voor scheidende echtparen is het moeilijk om snel aan een woning te komen in de eigen buurt. - Voor jongeren zijn er te weinig starterswoningen beschikbaar in de buurt. b. Eenzijdige samenstelling van de buurt en plaatsingsbeleid; zou beter moeten. Kinderrijke gezinnen bevorderen sociale cohesie en gezelligheid. c. Groot verhuismobiliteit in bepaalde straten in Nieuw Waldeck waardoor de sociale cohesie afneemt of niet aanwezig is. Huisvesting133 Waldeck (%) Gemiddelde WOZ-waarde Rapportcijfer eigen woning

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

€ 172.059

€ 208.478

€ 213.048

7,7

7,7

7,6

Uit deze tabel blijkt dat de gemiddelde WOZ-waarde van de woningen in Waldeck lager is dan het Loosduins gemiddelde en het Haagse gemiddelde. Opvallend is dat het rapportcijfer dat men aan de woning toekent nagenoeg hetzelfde is. Ook in de minder dure woning is het dus goed toeven. collectieve graffiti-schoonmaakregeling voor bewonersorganisaties Het Meldpunt Graffiti heeft halverwege 2010 een nieuwe regeling gelanceerd speciaal voor de bewonersorganisaties. Ze kunnen een contract sluiten met het meldpunt voor € 250,- (excl. BTW) per jaar waarbij alle panden in de wijk gratis worden schoongemaakt en schoongehouden. Wel moeten de eigenaren hiervoor uiteraard eerst schriftelijk toestemming geven. De bewonersorganisaties worden gevraagd om actief te participeren in het werven van deelnemers. Voor iedere bewonersorganisatie wordt hiervoor een plan op maat gemaakt. Woningcorporaties en andere grooteigenaren moeten zelf hun panden schoonhouden. 7.1.7


De beleidsdoelstellingen zijn:134 • het bevorderen van participatie van Haagse burgers in de stedelijke samenleving • het ondersteunen van de meest kwetsbare burgers in de stad 132

Bron: Den Haag in Cijfers, wijkrapport wonen. Bron: Maatschappelijke Index 2010. 134 Naast het Uitvoeringsprogramma Welzijn en het Meerjarenbeleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning zullen in 2011 en 2012 nog de volgende nota’s verschijnen: Programma Jeugd en Gezin, Den Haag Onder Dak 2011-2014, Nota Huiselijk Geweld 2011-2014, Nota Ouderenbeleid 2011-2014, Nota Volksgezondheidbeleid 2012-2015 en Uitvoeringsnota Gehandicaptenbeleid 2012-2015. Het is mogelijk dat deze nota’s nog tot nieuwe prioriteiten en accenten leiden. 133

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 108 van 119


Daarbij • • • • • •

wordt uitgegaan van: de kracht van de Hagenaar minder regels meer vertrouwen goede toegang tot het ondersteuningsaanbod zorg en welzijn werken samen in de wijk ondersteuning van kwetsbare Hagenaars met complexe problemen kosten besparen, slim combineren.

Ondersteuning Ouderen- , Mantelzorg- en Gehandicaptenbeleid: 1. Het ouderenbeleid van de gemeente is gericht op: a. Maximale maatschappelijke participatie van ouderen; b. Goede ondersteuning voor beter functioneren en meer zelfredzaamheid van ouderen. Zo min mogelijk last van ervaren beperkingen; c. Goede, verantwoorde zorg voor ouderen Cultuursensitiviteit en een sluitende keten van het aanbod aan ondersteuning en zorg per stadsdeel zijn hierbij van belang. 2. Er is oog voor het belang van en het risico op overbelasting van mantelzorgers. Mantelzorgondersteuning en versterken van de respijtzorg hebben prioriteit. 3. De gemeente streeft naar een inclusief beleid, mensen met een beperking worden gelijkwaardig behandeld en kunnen volwaardig meedoen in de stad. In niet achterstandswijken komen minder chronische ziekten voor dan in achterstandswijken. Voor de meeste aandoeningen geldt dat het voorkomen toeneemt met de leeftijd. Van alle Hagenaars geeft 43% van de 16-54 jarigen en 78% van de 55 plussers aan in de afgelopen 12 maanden één of meer chronische ziekten te hebben (gehad). Van deze groep geeft 20 % aan dat ze hierdoor ook sterk belemmerd wordt in de uitoefening van de dagelijks activiteiten thuis, op school, op het werk of in de vrije tijd. In Waldeck ‘ervaart’ 17 % van de bewoners zichzelf als gehandicapt/chronisch ziek terwijl in Den Haag gemiddeld 14 % van de inwoners dit ervaart. In Waldeck is het aantal bewoners boven de 65 jaar hoger dan gemiddeld en het aandeel 80 plussers daarbij aanzienlijk hoger. De sociale cohesie in Loosduinen scoort (nagenoeg) hetzelfde als in Den Haag. In stadsdeel Loosduinen doet 19 procent vrijwilligerswerk. Dat is (ongeveer) evenveel als in heel Den Haag. Over de hele stad is 19% actief als vrijwilliger en 24 procent verleent mantelzorg. Dat is meer dan in heel Den Haag. Daarnaast zou 32 procent mantelzorg willen verlenen als dat zo uitkomt. Dit is minder dan gemiddeld in Den Haag. Voor heel Den Haag is dat 38%. Verder ontvangt 13 procent mantelzorg. Dit is meer dan het Haags gemiddelde. Voor heel Den Haag is dat 18%. Mantelzorg is de zorg die een persoon geeft aan een bekende uit de omgeving, zoals partner, ouders, kind, buren of vrienden als deze persoon voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is. Vrouwen geven vaker mantelzorg dan mannen. Hagenaars in de leeftijd van 45 tot en met 64 jaar verlenen het vaakst mantelzorg. In niet achterstandswijken wordt relatief vaker mantelzorg verleend dan in achterstandswijken. Het percentage mantelzorgers in Waldeck ligt iets lager dan andere wijken in Loosduinen maar boven het Haagse gemiddelde. In Loosduinen is het percentage 45-64 jarigen bovengemiddeld.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 109 van 119


Mantelzorg135 Waldeck (%) % bewoners dat mantelzorg verricht

22 %

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

20 %

18 %

Uit deze tabel blijkt dat de mantelzorg in heel Loosduinen nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt, maar dat dit voor de wijk Waldeck een stuk hoger is. Handicap of chronische aandoening136 Waldeck (%) % handicap/chronische aandoening

17 %

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

11 %

14 %

Uit deze tabel blijkt dat het percentage inwoners met een handicap of chronische aandoening voor heel Loosduinen onder het stedelijk gemiddelde ligt, maar dat Waldeck boven het Haagse gemiddelde uitkomt. Participatie Waldeck kent vele initiatieven en processen, al dan niet vanuit de gemeente gestart, om het welzijn van de bewoners goed te krijgen en te houden. Veel van deze processen kennen een of meerdere momenten waarin aan de bewoners van de wijk en diverse samenwerkingspartners om hun mening wordt gevraagd. Voor dit perspectief is gebruik gemaakt van die input. Het gaat dan om de opmerkingen en inbreng bij het maken van het stadsdeelplan en activiteitenprogramma, het jaarlijkse welzijnsaanbod en de activiteiten en maatregelen in het kader van de oud- en nieuwjaarsviering in Waldeck. De Notenbuurt is een gezellige buurt waarin jong en oud elkaar kennen en goed met elkaar omgaan. Jongeren worden gestimuleerd zelf activiteiten te organiseren of actie te ondernemen met als doel het versterken van de sociale cohesie en het overbruggen van de kloof jong-oud. Een verruiming van de openstelling van jongerenwerk in De Geest en aanbod van activiteiten in samenspraak met jongeren wordt gewenst. Sociaal maatschappelijke inzet137 Waldeck (%) % bewoners dat vrijwilligerswerk doet % ouders actief op school

Loosduinen (%)

Den Haag (%)

21 %

21 %

22 %

6%

10 %

11 %

Uit deze tabel blijkt het percentage bewoners dat vrijwilligerswerk doet nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Het percentage actieve ouders op school is in heel Loosduinen nagenoeg gelijk aan het Haagse gemiddelde, maar in Waldeck lager. In wijken zonder achterstand geeft 8% van de Hagenaars aan zich (zeer) ernstig eenzaam te voelen. In wijken met achterstand is dit bijna het dubbele. Eenzaamheid komt in hogere mate voor bij de laagst opgeleiden, inwoners in de leeftijdsgroep 45-54 jaar en bij inwoners die ouder zijn dan 85 jaar. Inwoners van Waldeck voelen zich iets meer eenzaam dan gemiddeld in Den Haag. Het percentage 80 plussers is hoger dan in Den Haag gemiddeld. Sociale contacten138 Oordeel bewoners

Waldeck (%)

Loosduinen (%)

Den Haag (%)


89 %

93 %

90 %


26 %

27 %

24 %

135 136 137 138


Maatschappelijke Maatschappelijke Maatschappelijke Maatschappelijke

Index Index Index Index

2010. 2010. 2010. 2010.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 110 van 119


Uit deze tabel blijkt dat de mate waarin sociale contacten worden onderhouden nagenoeg op het Haagse gemiddelde ligt. Opvallend is dat er in heel Loosduinen méér behoefte aan sociale contacten is dan het stedelijke gemiddelde. 7.1.8


Sport De beleidsdoelstellingen(139) die van belang zijn in dit stadsdeelplan zijn: • In 2014 is in Den Haag sport voor iedereen toegankelijk en is regelmatige en duurzame sportbeoefening normaal. De streefresultaten voor deze doelstelling zijn: o In 2014 is de sportdeelname gestegen tot 73% o Het aantal Hagenaars lid van een sportvereniging is in 2014 gestegen tot 45%. • In 2014 is in Den Haag een actieve en gezonde leefstijl onder alle lagen van de bevolking wijdverbreid. Het streefresultaat voor deze doelstelling is: o In 2014 is de regelmatige sportdeelname van Hagenaars met een beperking, chronische aandoening en senioren met 8% gestegen t.o.v. 2010 Om deze doelstellingen te realiseren, is het bevorderen van regelmatige sportdeelname in alle levensfasen noodzakelijk, dus zowel voor jeugd/jongeren, als volwassenen en senioren. Hiervoor is de samenwerking tussen diverse partners die een rol spelen in deze levensfasen belangrijk, zoals sport-, onderwijs-, zorg-, buurtorganisaties en werkgevers. Het college wil door het stimuleren van het verenigingsleven en het leggen van verbindingen tussen bijv. sportverenigingen en hun accommodaties en buurt/bewonersorganisaties deze samenwerking verder versterken. De sportdeelname in Loosduinen is sinds 2006 redelijk gestegen. In 2010 sport 70,5% van de inwoners minimaal één keer per maand. Dit tegen een stedelijk percentage van 68,3%140. Als we kijken naar de sportfrequentie valt op dat Loosduinen redelijk gelijk scoort aan het stedelijke gemiddelde. Positief is dat vooral het aantal intensieve sporters hoger scoort ten opzichte van het Haagse gemiddelde. Sportfrequentie141 Sporter Onregelmatig (minimaal 1x per maand) Regelmatig (minimaal 1x per week) Intensief (meer dan 1x per week) Totaal Geen sporter Nooit Incidenteel (minder dan 1x per jaar) Totaal

Loosduinen

Den Haag

19,9 % 21,7 % 28,9 % 70,5%

18,6 % 23 % 26,7 % 68,3 %

24 % 5,4 % 29,4 %

24,6 % 7,1 % 31,7 %

Op wijkniveau scoren de wijken Bohemen Meer en Bos, Kijkduin, Ockenburg, Kraayenstein, Loosduinen dorp en Houtwijk nagenoeg gelijk aan elkaar en aan het stedelijke gemiddelde. Daarentegen wordt er in Waldeck minder gesport dan de andere wijken in Loosduinen. Als we tot slot kijken naar de leeftijd van de sporters in Loosduinen valt op dat er vooral onder jongeren veel wordt gesport. Verder scoren alle drie de doelgroepen in vergelijking met de andere stadsdelen gemiddeld. 139 140 141

“Den Haag naar Olympisch niveau, Sportnota gemeente Den Haag 2011-2014” Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 111 van 119


Deelname sport142 % bewoners dat sport

Loosduinen (%)

Waldeck (%)

Den Haag (%)

52 %

50 %

48 %

Uit deze tabel blijkt dat de deelname aan sport in Waldeck iets boven het Haagse gemiddelde ligt. Sportdeelname naar levensfase143 Sportdeelname Jeugd 85,2 % Volwassenen 70,7 % Senioren 63,9 %


Uit bovenstaande cijfers blijkt dat de sportparticipatie in Loosduinen gemiddeld is. Dit heeft uiteraard te maken met de sportmogelijkheden in en rond het stadsdeel. In Loosduinen zijn er namelijk met een strand, duinen, sporthallen, zwembad, playgrounds en sportverenigingen in en rond het stadsdeel redelijk veel sportmogelijkheden. De bewoners beoordelen de sportmogelijkheden in het stadsdeel dan ook als goed144. Apart is dat de bewoners in de wijk Waldeck de sportmogelijkheden zeer positief beoordelen. Van de 31 wijken in Den Haag, staan ze op de 6ste plaats qua tevredenheid, dit terwijl de cijfers van sportdeelname onder het stedelijke gemiddelde liggen. Voor de jeugd in Loosduinen worden er op een aantal scholen naschools sportactiviteiten georganiseerd. Echter zijn er nog veel scholen in Loosduinen die nog geen naschoolse sportactiviteiten aanbieden op school. Er zijn in Loosduinen een aantal playgrounds, pleintje en veldjes te vinden. Op playground Bokkefort konden jeugd en jongeren, van de zomer, onder begeleiding van St4r deelnemen aan streetbasketbal. Verder wordt er geen structureel aanbod geleverd op de playgrounds. Tot slot worden er door de welzijnorganisatie, VOOR Welzijn. diverse sportactiviteiten georganiseerd voor jong en oud(MBvO). De sportmogelijkheden in Loosduinen zijn voldoende. Er zijn redelijk veel diverse verenigingen in Loosduinen waar gesport kan worden. Maar in tegenstelling tot een aantal andere stadsdelen wordt er weinig tot niets georganiseerd op playgrounds en organiseren slechts enkele scholen naschoolse sportactiviteiten. Dit betekent dat kinderen die niet sporten bij een vereniging weinig mogelijkheden hebben in Loosduinen om te sporten of kennis te maken met sport. Hetzelfde geldt uiteraard voor de volwassenen en de ouderen in Loosduinen. Cultuur De beleidsdoelstellingen zijn: • Er komt meer verbinding tussen onderwijs, sport en cultuur met behulp van functionarissen bij de scholen; De wijk Waldeck beschikt over één buurtcentrum voor de gehele wijk: De Geest., gevestigd aan de Georges Bizetstraat 25.

142 143 144

Bron: Maatschappelijke Index 2010. Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010 Bron: Hagenaars en Sport: onderzoek sportdeelname 2010

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 112 van 119


Deelname cultuur145 % bezoekt culturele voorzieningen

Loosduinen (%)

Waldeck (%)

Den Haag (%)

58 %

56 %

64 %

Uit deze tabel blijkt dat deelname aan cultuur voor heel Loosduinen onder het stedelijke gemiddelde blijft, en dat Waldeck daar nog iets onder komt.



145


stad 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 5,7 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0



Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 113 van 119


7.2

Ambities en resultaten (Waldeck, Tuinenbuurt, Notenbuurt)


7.2.1


Groen • Regulier onderhoud van het openbaar groen gebeurt op basis van het gemeentelijke Groenbeheersysteem. Uitvoering via bestekken en contracten met aannemers. Dit betreft dan zaken als maaien van gras, snoeien/vervangen van beplanting en snoeien/herplant van bomen. • Incidenteel onderhoud naar aanleiding van meldingen en verzoeken van bewoners. Waar mogelijk worden werkzaamheden verzameld om in één keer uitgevoerd te worden (bijv. snoeiverzoeken die in de winterperiode worden uitgevoerd). • Uitvoering geven aan de beheerplannen voor de grote groengebieden. • Maatwerk en ondersteuning leveren bij bewonersinitiatieven om het groen in eigen straat/buurt/wijk op te knappen en hierbij faciliterend optreden. • In overleg met woningcorporaties worden afspraken gemaakt over beheer van aangrenzende groenstroken. Bij renovaties door woningcorporaties ook bezien op openbare groenstrook opgeknapt kan worden. • Snoeien van te hoog opgroeiend groen ter bevordering van de verkeersveiligheid of sociale veiligheid (verbeteren doorzichtbaarheid). • In het kader van de bezuinigingen bezien of efficiencyvoordelen te behalen zijn door samen met andere stadsdelen gecombineerde bestekken te maken en gezamenlijk aan te besteden. • In het kader van de bezuinigingen bezien waar mogelijk overgegaan kan worden op minder kostbare extensieve werkpakketten of -beplantingstype. • Bij bouwplanontwikkelingen in het ontwerpproces duidelijk het belang van het reeds aanwezige groen aangeven (om conflictsituaties met de nieuwe bebouwing te voorkomen). • Door het aanplanten van acht nieuwe bomen in de wijktuin Nieuw Waldeck ziet de tuin er beter uit. Door renovatie van de plantsoentjes en de voetpaden, het herstel van het fietspad en afsluiting voor bromfietsen en scooters zal de tuin veiliger worden.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 114 van 119


Milieu • Vegen van de straten volgens het stedelijke veegbestek. Er wordt geveegd volgens beeldbestek-methodiek waarbij niet het aantal keren vegen maatgevend is, maar de mate waarin de openbare ruimte ‘schoon’ is. De norm is Residentiekwaliteit, niveau B. • Wekelijks monitoren of de afgesproken kwaliteit behaald wordt. • In aanvulling op stedelijke veegbestek laat stadsdeel de winkelcentra op zaterdagmiddag extra vegen, zodat omwonenden ‘schoon’ het weekend in kunnen. • Onkruidverwijdering van verhardingen eveneens volgens het stedelijke veegbestek vindt 1x per jaar plaats. • Inzetten van Buurt Serviceteams om ‘maatwerk’ te leveren. • Onderhouden en tijdig legen van afvalbakken, zodat deze nooit overvol zijn. Aanbod en locaties afvalbakken afstremmen op de vraag/vervuilingsnelheid van een locatie. • Uitvoeren hondenbeleid: In Den Haag geldt een aanlijngebod en opruimplicht voor hondenpoep. Het is dus de verantwoordelijkheid van de hondenbezitter om te voorkomen dat honden de openbare ruimte bevuilen. Wijkbewoners moeten elkaar hierop aanspreken. Bij grote overlast zal Handhavingsteam optreden. • Handhaven regels aanbieden van huisvuil en grofvuil. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. • Handhaven regels aanbieden bedrijfsafval bij winkelcentra. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. • Handhaven regels gebruik winkelwagens bij winkelcentra. Stadsdeel brengt probleemgebieden in beeld en maakt afspraken met Handhavingsteam voor controle en toezicht/handhaving. • Aanleg ondergrondse restafvalcontainers om vervuiling met name op de huisvuilinzameldag te voorkomen zal in Loosduinen mogelijk pas na 2013 geschieden. Stadsdeel houd inventarisatie van knelpuntlocaties bij voor prioritering bij mogelijke plaatsing. • Handhaven regels stallingsbeleid aanhangers, caravans en autowrakken in de openbare ruimte. Continueren regulier verwijderen. Idem voor fietswrakken. • Maatwerk en ondersteuning leveren bij bewonersinitiatieven om de eigen straat/buurt/wijk schoon te houden en hierbij faciliterend optreden. • Huurders en eigenaren bij de Maurice Ravelweg en Albert Rousselstraat hebben met succes via het wijkberaad een verzoek voor subsidie ingediend om het poortje en een kale trapgevel in de Albert Rousselstraat te voorzien van goedgekeurde en artistiek verantwoorde graffiti. Het paadje naar de onderdoorgang zal worden verbreed en toegankelijker gemaakt. Wegen en straten • Groot onderhoud aan asfalt en bestrating op basis van stedelijke planning vanuit het systeem Rationeel Wegbeheer. • Dagelijks klein onderhoud aan bestrating, asfalt, belijning, bebording en straatmeubilair op basis van eigen inspecties door het stadsdeel. • Dagelijks klein onderhoud aan bestrating, asfalt, belijning, bebording en straatmeubilair op basis van meldingen van bewoners. Hiervoor worden incidenteel opdrachten aan aannemers gegeven of worden werkzaamheden verzameld om in één keer uitgevoerd te worden (bijv. aanpak locaties met boomwortelopgroei). • Monitoren werkzaamheden van derden (bijv. vervanging riolering, kabels & leidingen, tramsporen) via systeem PRIOR en eigen planning daarop afstemming om efficiënt te werken en overlast omwonenden zoveel mogelijk te voorkomen.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 115 van 119


• • •

Via de opbreekvergunning en het VOV meebepalen waar en wanneer de bestrating open moet en aangeven omleidingroutes voor het verkeer. Aanpak locaties waar schade aan bestrating ontstaat door boomwortelopgroei. In samenspraak met scholen verkeersbelemmerende voorzieningen plaatsen.

Spelen • Speeltoestellen moeten voldoen aan Europese veiligheidseisen en worden regelmatig gecontroleerd. Bij geconstateerde gebreken vindt reparatie plaats. Indien (budgettair) mogelijk kan een speeltoestel vervangen worden door een nieuw exemplaar of speellocatie worden uitgebreid. • Meegroeien speelvoorzieningen met leeftijd jongeren (aanpassen speeltoestellen) • Aanpassen speelplekken in samenspraak met bewoners. • Waar mogelijk realiseren aparte ‘hangplek’ voor jongeren ter voorkoming van overlast. • Buurtbewoners wordt gevraagd alert te zijn om vernieling van de speeltoestellen door vandalisme te voorkomen. • Om de verloedering en slechte uitstraling bij de hangplek van jongeren naar het verharde speelveld ‘De Meent’ voor de basisschool Het Lichtbaken aan de Jules Massenetstraat te verbeteren zal een werkgroep starten in het najaar 2011. Veiligheid • Continueren en waar mogelijk uitbreiden inzet BIT-teams. • Continueren integrale aanpak (jongeren)overlast. • Optreden tegen parkeeroverlast/-excessen die de veiligheid en bereikbaarheid van de wijk in gevaar brengen. • Aanpak van overlast veroorzaakt door (brom)fietsen in voetgangersgebieden d.m.v. gerichte acties van het Handhavingsteam. • Stimuleren van initiatieven bewonersparticipatie om de jaarwisseling zo goed mogelijk te laten verlopen. • In gevallen van overlastgevende bewoners (op straat of vanuit de woning) nemen wij het initiatief voor een integrale aanpak met onze partners in de wijk, om de overlast te verminderen. • Bij bewonersinitiatieven om de veiligheid in de eigen straat/buurt/wijk te vergroten, leveren wij ondersteuning en treden hierbij faciliterend op. • Stadsbreed is de Ambitie ten aanzien van Burgernet: In 2012 doet 5% van de inwoners van Den Haag mee aan Burgernet, in 2015 heeft Burgernet in 5% van de opgeloste zaken een rol gespeeld. 7.2.2 Jongeren: jeugd, onderwijs, opvoeding Jeugd, onderwijs, opvoeding • Terugdringen van Alcohol- en drugsmisbruik onder jongeren. • Terugdringen van taalachterstand in een vroegtijdig stadium. • Verbeteren communicatie en informatie over opvoedingsondersteuning. • Jongeren worden aangemoedigd om zich in te zetten in de wijk, bijvoorbeeld door een BITteam te vormen in samenwerking met politie. • Hinderlijk, overlastgevend en crimineel gedrag van jongeren voorkomen. • Bekendheid van het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) vergroten. • De brede buurtscholen kunnen door een slimme koppeling van sport, onderwijs en cultuur bijdragen aan sociale verbindingen de in de wijk;

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 116 van 119


7.2.3 Werk, integratie, wijkeconomie: bewonersparticipatie, bedrijven, winkelcentra Bewonersparticipatie • Meer vrijwilligers betrekken bij bewonersorganisaties en georganiseerde groepen. • Samen met bewoners jaarlijks via de Klein gesprekken verbeterpunten in de wijk schouwen. • Bewoners betrekken bij aanpassing van de openbare ruimte in hun eigen buurt. • Bewoners stimuleren mee te doen bij activiteiten van mede-buurtbewoners, zoals gezamenlijke schoonmaakactie, opknappen groenvoorziening, straatfeest. • Terugdringen van overlast veroorzaakt door probleemgezinnen via integrale aanpak met bindende afspraken tussen betrokken gezinnen en hulpverleningsinstellingen. 7.2.4 Maatschappelijke ondersteuning: ondersteuning, participatie Ondersteuning • Zelfredzaamheid versterken van burgers die nu aan de kant staan. • Vergroten bereikbaarheid voorzieningen. • Stadsbreed is de ambitie dat het aantal bewoners dat vrijwilligerswerk doet stijgt van 18% (2009) naar 25% (2015); • Er zijn signalerende huisbezoeken voor alle 75+ers. • Mantelzorg wordt gekoppeld aan andere voorzieningen voor ouderen. • Een Centrum voor Ouderen kan bijdragen aan de maatschappelijke ondersteuning van deze soms kwetsbare groep stadsgenoten. Participatie • Meer ouderen en jongeren met elkaar in contact te brengen en meer begrip voor elkaars leefstijlen te krijgen. • Stimuleren en ondersteunen van allerhande vormen van bewonersondersteuning en participatie. Er is bij het stadsdeel een budget ‘Bundeling kleine regelingen’ beschikbaar waaruit allerhande bewonersinitiatieven kunnen worden gefinancierd. • De mogelijkheden om bewonersinitiatieven tot uitvoering te laten komen worden breed en duidelijk bekend gemaakt. • Tegengaan eenzaamheid bij ouderen. • Verbreding activiteiten in multifunctioneel centrum De Geest. Wensen worden betrokken bij de activiteiten van professioneel buurthuiswerk ten behoeve van het welzijn en de participatie van de Haagse burgers en de sociale cohesie. Uitvoerend hierin is Stichting VÓÓR Zij verzorgd een integraal welzijnsaanbod voor verschillende doelgroepen (van peuters tot ouderen). Stadsdeel monitoort of aanbod van activiteiten aansluit bij de vraag. • Subsidiering van algemene bewonersorganisaties voor het leveren van activiteiten op het gebied van de samenlevingsopbouw, leefbaarheid, stimuleren sociale samenhang, belangenbehartiging en inspraak ten aanzien van zaken die volgens de bewoners van belang zijn. • De medio 2010 gevormde werkgroep in de Notenbuurt en de Tuinenbuurt wil de onderlinge verhoudingen en sociale samenhang in de buurt verbeteren. Een belangrijke rol is weggelegd voor het Wijkberaad Notenbuurt. 7.2.5 Vrije tijd Sport Vanuit de dienst Onderwijs, Cultuur, Welzijn, sector Sport/sportsupport zijn een vijftal belangrijkste aandachtspunten op sportgebied voor het stadsdeel Loosduinen geformuleerd: • Promoten beschikbare sportaanbod bij alle doelgroepen. • Behouden en in investeren in het sportaanbod voor jeugd en jongeren, zowel op school als op de playgrounds.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 117 van 119


• • • •

Behouden van sportaanbod voor ouderen. Stimuleren hogere sportdeelname onder de doelgroepen volwassenen, ouderen en mensen met een beperking. Ondersteunen en stimuleren van verenigingsleven. Sport- en culturele voorzieningen vaker inzetten voor maatschappelijke- en welzijnsactiviteiten

Cultuur • Realisatie van een betere verbinding tussen onderwijs, sport en cultuur.

Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 118 van 119


Gemeente Den Haag

Datum: 11-11-2011


Versie: 5.0

Stadsdelen & Wijken

Pagina 119 van 119

Stadsdeelplan Loosduinen Stadsdeelplan Loosduinen

Recommend Documents