SPORTPARKEN SPORTPARKEN

SPECIAL SPORTPARKEN

Tekst: Rogier Cuypers

SPORTPARKEN

SPORTPARKEN

SPORTPARKEN

SPORTPARKEN

Nu in Nederland sport als middel wordt gebruikt om de bevolking in beweging te krijgen, zijn sportparken onmisbaar geworden. Toch liggen sportparken er in ons land overdag nog te vaak ongebruikt bij. En dat terwijl deze parken juist voor sociale projecten en schoolsport ingezet kunnen worden. Daarnaast zijn sport en sportvoorzieningen onmisbaar voor de leefbaarheid van de wijk. Hoe maken we optimaal gebruik van een sportpark, hoe onderhouden we de complexen en hoe zou 'het sportpark van de toekomst' er uit moeten zien? Op deze en meer vragen geeft Sport FM antwoord in de Sportparken special. Daarnaast komen ook enkele interessante noviteiten op het gebied van de sportparken aan bod. De nieuwtjes zijn in de rechterstrook terug te vinden.

SPECIAL SPORTPARKEN / WWW.MEERDANSPORT.NL

49

Bron:DSP-groep

SPECIAL SPORTPARKEN

Sportparticipatie in veertig wijken

Sport als middel in de wijkaanpak heeft zowel sociale als fysieke componenten. De ruimte voor sport en bewegen in stadswijken is vaak schaars. De sportvelden van sportparken in Nederland, ook die nabij herstructureringswijken, liggen er overdag verlaten bij. Dit terwijl ruimte broodnodig is in de vaak dichtbebouwde stadswijken.

DSP-groep onderzocht voor de ministeries van OCW en VWS hoe het gesteld is met sport in de veertig wijken en wat sport kan betekenen voor de wijkaanpak. DSP-groep heeft bestaand onderzoek gebundeld, de wijkactieplannen van de veertig wijken bestudeerd en gesproken met diverse sleutelpersonen uit de respectievelijke wijken. Zo is in korte tijd een vrij compleet beeld ontstaan van de stand van zaken rond de sociale infrastructuur in de veertig wijken. Een belangrijke uitkomst van het rapport is dat er in de wijken voldoende aanbod aan sportvoorzieningen en sportactiviteiten is. Bewoners van de wijken benutten het aanbod echter te weinig. Enkele resultaten uit het rapport: * Sportparticipatie in de veertig wijken blijft duidelijk achter bij de sportparticipatie landelijk. Het lidmaatschap van sportverenigingen in de veertig wijken is 7% tegenover 31 % landelijk. * In veel van de wijken is een gebrek aan openbaar toegankelijke sporten speelfaciliteiten. Sport en spel op straat wordt belemmerd door verkeersdrukte en hoge parkeerdruk. * In het merendeel van de veertig wijken is een breed en divers sportaanbod aanwezig. Dit komt doordat de veertig wijken traditioneel een ruim aanbod van sportbuurtwerk en sportstimulering hebben. Slechts 10% - 15% van de wijken heeft te weinig aanbod. * Wanneer de verenigingssport bepaalde activiteiten niet kan bieden, of wanneer bewoners en sportverenigingen elkaar niet kunnen vinden, ontwikkelt de lokale overheid een sportstimuleringsaanbod. Al dan niet in samenwerking met het onderwijs. Dat goede sportvoorzieningen niet direct garant hoeven te staan voor een groot percentage sportdeelname bewijst de wijk Malburgen-West in Arnhem. In 2007 concludeerde de DSPgroep dat de sportparken niet midden in de wijk lagen en niet eenvoudig te bereiken waren voor kinderen, aangezien er een aantal wegen overgestoken moest worden. De gemeente Arnhem onderkende dat probleem en verplaatste enkele parken, waardoor de sportparken nu daadwerkelijk deel uitmaken van de wijk en de participatiegraad duidelijk is toegenomen.


Sport op de stort In Katwijk zijn ze met een zeer interessant project bezig die in september wordt opgeleverd: sport op de stort. Dit ongeveer drieënhalve hectare grote sportpark bevat anderhalf hockeyveld, een atletiekbaan en twee clubhuizen inclusief schietbaan. Onder het nieuwe sportpark ligt zeventien meter puin. Daar overheen heeft de firma Oranjewoud BV een leeflaag geplaatst waarop het sportpark gebouwd is. Het unieke aan het project wordt de zeventig meter lange brug die wordt gebouwd. De brug zorgt voor een verbinding tussen het sportpark en de kantine van de hockeyvereniging die er al stond. In juni 2009 is gestart met het project en in september 2010 wordt het gehele sportpark opgeleverd. De clubgebouwen inclusief schietbaan worden in maart 2011 opgeleverd. Oranjewoud is niet alleen betrokken bij de aanleg, maar zorgt ook de komende tien jaar voor het onderhoud van het sportpark in Katwijk.

51

Bron: 'Sportpark Marco van Basten: een sportpark van, voor en door de bewoners van Utrecht West?'

SPECIAL SPORTPARKEN

Sportpark Marco van Basten:

Potentieel bindmiddel Hoe belangrijk is een sportpark voor de leefbaarheid van de wijk? Die vraag werd gesteld in Utrecht West waar het Marco van Basten sportpark gevestigd is. De bewoners van de wijk geven aan dat een dergelijk sportcomplex voor veel mogelijkheden zorgt, maar dat er genoeg werk aan de winkel is. Uit het onderzoek 'Sportpark Marco van Basten: een sportpark van, voor en door de bewoners van Utrecht West?' komt naar voren dat de bewoners relatief weinig weten van het sportpark. De bewoners die enige informatie over het sportpark hebben, hebben dit omdat zij deze zelf opgezocht hebben of met enige regelmaat op het sportpark komen, omdat één of meerdere kinderen lid is van één van de verenigingen. De bewoners van de wijk Utrecht West vinden de informatievoorziening nu onvoldoende en zien hierin een opdracht voor het sportpark. Te weinig gebruik Verder blijkt dat er nog te weinig mensen ongeorganiseerd gebruik maken van de faciliteiten. Naast de verenigingsactiviteiten willen de bewoners van Utrecht West gebruik van het sportpark maken door aanbod dat op de wijk gericht is. In dit geval kan het gaan om inloopactiviteiten op het sportpark waar geen lidmaatschap aan verbonden is. Voor bewoners van Utrecht West kan het lidmaatschap (en voornamelijk wat hierbij komt kijken) namelijk wel eens een probleem zijn om het sportpark te gebruiken. Daarnaast is het bij de voetbalvereniging op het sportpark moeilijk om lid te worden vanwege de wachtlijst voor bepaalde leeftijdscategorieën. Door het gegeven dat het sportpark vrij toegankelijk is, heeft een aantal bewonersorganisaties aangegeven hiervan in de toekomst zeker gebruik te willen maken. Hierbij kunnen zij zelf of in overleg met de sportverenigingen en/of de wijkwelzijnsorganisatie activiteiten organiseren. Bij het op deze wijze gebruik maken van het sportpark dient echter ook aandacht te zijn voor het toezicht. Positieve toevoeging De bewoners uit de buurten Oog in Al en Halve Maan zien in het versterken van de leefbaarheid zeker een rol weggelegd voor het sportpark. De buurten Lombok en New England zien hierin een minder grote rol weggelegd met name omdat het sportpark verder weg ligt. Wel beschouwen zij het sportpark als een positieve toevoeging op de wijk omdat – met name jongeren – hier dicht bij huis kunnen sporten. Dit laatste delen de bewoners uit Oog in Al en Halve Maan. De bewoners stellen echter ook enkele kanttekeningen wanneer het om de rol van het sportpark in de wijk gaat. Er zit volgens hen meer in dan dat er nu, door het sportpark, uitgehaald wordt. Opvallend is dat zij hierin niet direct een rol voor zichzelf weggelegd zien, maar eerder voor het sportpark. Er is dus nog werk aan de winkel.


TurfBoy TB2 Het aantal vrijwilligers bij sportverenigingen neemt af, maar toch moet uw sportpark er netjes bijliggen. Kunstgras onderhoudsmachines moeten dus wat verder gaan dan een eenvoudig sleepnet of driehoeksbezem. Gezien de toenemende vraag vanuit verenigingen en gemeenten naar semi-professionele machines voor eigen gebruik, heeft SMG sinds kort een aantal compacte machines aan haar assortiment toegevoegd die zowel op zand- als rubbergevuld kunstgras kunnen worden ingezet. Rooden BV is in de Benelux de dealer van de Duitse machinefabrikant SMG. Deze komt nu met een nieuwe lijn compacte machines met een professioneel resultaat. De TurfBoy TB2 is slechts negentig centimeter breed en hierdoor ideaal voor sportparken met smalle doorgangen, bijvoorbeeld tennisparken. Een in diepte verstelbare, roterende borstel verwijdert de bovenste laag van het instrooimateriaal. Dit wordt via bewegende zeven (ook instelbaar) ontdaan van grove delen. Een geïntegreerde turbine verwijdert het stof uit het instrooimateriaal, waarna dit terug op de baan valt. De veegborstel op de achterzijde van de machine sleept het vervolgens weer op zijn plaats.

Vijf tegen vijf Vijf tegen vijf spelen op een klein veld met boarding is mogelijk. Een Calcetto speelbaan heeft altijd als basis een hoogwaardig en duurzaam boardingsysteem dat bij het voetbalspel betrokken kan worden. Het bedrijf levert speelveldjes in de gewenste afmetingen, waarbij er altijd een boarding en ballenvanger aanwezig is. >>

53

SPECIAL SPORTPARKEN

Gepensioneerden en vutters zorgen voor fraai sportcomplex "Een goede tuin aanleggen is makkelijker dan hem onderhouden", vindt de voorzitter van S.V. Grol in Groenlo, Theo Huijskes. Datzelfde geldt in zijn ogen voor sportparken. Bij zijn sportvereniging zijn 25 gepensioneerden en vutters ervoor verantwoordelijk dat het

De stevige boarding zorgt tevens voor een minimum aan geluidsoverlast. Met deze kleinere veldjes hoopt Calcetto de voetbalverenigingen enthousiast te krijgen voor deze manier van voetballen.

complex, in dit geval het sportpark 'Den Elshof' in Groenlo, er wekelijks fraai bijligt. S.V. Grol is een voetbalvereniging in het kleine vestingstadje Groenlo dat slechts ruim 9.000 inwoners telt. Toch heeft de voetbalvereniging een ledenbestand van ruim 1.200. "En we hebben maar liefst tweehonderd vrijwilligers", vertelt Huijskes met trots. "Van die vrijwilligers houden er zich 25 iedere woensdag bezig met het onderhoud van ons eigen sportcomplex. De groep bestaat uit vutters en gepensioneerden, maar ze nemen ook expertise mee. De één heeft een verleden als timmerman of metselaar, de ander als elektricien en een ander heeft weer verstand van lassen."

Doelpaalmanchet Elke groundskeeper heeft er wel eens mee te maken bij het grasmaaien of het verplaatsen van doelen. Het doel is onmogelijk te verplaatsen doordat de doelpaal muurvast zit doordat er zand, aarde of rubbergranulaat in de grondpot zit.

Het vrijwilligersteam dat zich bezig houdt met het parkonderhoud verricht werkzaamheden van het snoeien van bomen tot het borstelen van de kunstgrasvelden en van het renoveren van kleedkamers tot het schoonmaken van de tribune. "Het is een uniek gezelschap", weet Huijskes. "Op die manier nemen ze de vereniging ook een hoop betaald werk uit handen. We krijgen dan ook vaak te horen dat ons complex hoofdklassewaardig is." Huijskes merkt dat het een landelijk probleem is dat jeugdspelers de velden en kleedkamers soms 'schrikbarend' achterlaten ("Bij onze vereniging is dat niet anders."). De chaos die soms wordt achtergelaten, komt neer op de schouders van de club. Sportpark 'Den Elshof' is eigendom van de vereniging zelf en dus hoeft er voor vele onderhouds- en andere werkzaamheden niet bij de gemeente aangeklopt te worden. "We hebben veel machines in eigendom. Groenlo heeft maar 9.000 inwoners, maar zeker een kwart van de bevolking staat direct of indirect achter de club. We hebben dan tot op heden geen problemen gehad om vrijwilligers te vinden. Dat hoor je wel in de Randstad, maar bij ons viert het verenigingsleven en dus de saamhorigheid nog altijd hoogtij."


Top International adviseert het doelpaalmanchet voor gras- en & kunstgrasvelden. Omdat: - Het de inloop van zand, aarde en rubbergranulaat in de grondpot voorkomt - Het doel hierdoor altijd op de goede hoogte staat, zelfs bij een onregelmatig veld - Het voorkomt dat gras te dicht op de doelpaal groeit

55

SPECIAL SPORTPARKEN

Groundsman:

niet zomaar een hobby Een fraaie inrichting van uw sportpark is natuurlijk van groot belang. Maar wanneer het park niet goed onderhouden wordt, vervallen de fraaie dug-outs, doelen en velden in een aftands onderkomen. Zonde van uw fraaie sportpark. Waar Nederland het onderhoud van een grasmat moet hebben van enthousiaste vrijwilligers -zoals bij S.V. Grol-, daar vond vorig jaar een opmerkelijke transfer plaats in groundsmen land.

Peukensilo De firma Jaro BV bedacht een oplossing om het peukenprobleem op sportparken tegen te gaan: de peukensilo. Het bedrijf heeft een reclamebordsysteem bedacht met een gepatenteerd onder- en bovenprofiel. Aan de rand van de peukensilo kunnen vanaf nu de sigaretten uitgedrukt worden.

Dat het onderhouden van een grasmat geen sinecure is, werd in februari 2009 nog maar eens flink duidelijk. Real Madrid stond altijd bekend als een club die graag de duurste spelers aan zich bond, maar in de Spaanse hoofdstad hechten ze ook waarde aan een perfecte grasmat. Om die reden werd groundsman Paul Burgess overgenomen van Arsenal. De Engelse club had voordien de beste grasmat ter wereld en Burgess was een gevierd man in grasmatland. In Nederland is het onderhouden van een grasmat slechts één van de taken die een vrijwilliger uitvoert. Het is vaak een onderdeel van een heel takenpakket. Burgess zag het als tiener al als droom om van grasmatten ware biljartlakens te maken. Al op zijn veertiende jaar ging hij werken bij voetbalclub Blackpool. Hij deed er wat ervaring op. "En toen ik ging studeren, kreeg ik op mijn zeventiende een baan aangeboden. Daar heb ik anderhalf jaar gewerkt en heb toen gereageerd op een advertentie om assistent-groundsman te worden bij Arsenal. Daar ben ik in 1996 begonnen." "Een gras heeft natuurlijk zonlicht nodig en tijdens de winter gaan we dit oplossen met kunstlicht", gaf Burgess aan hoe de grasmat in het Santiago Bernabéu te verbeteren. "Spelers raken sneller geblesseerd en worden steeds duurder. Om die reden is een goede grasmat essentieel en besloot Real Madrid een fulltime iemand aan te stellen, in plaats van de grasmat eenmaal per weekte onderhouden." Enkele elementen zijn essentieel voor een goede, natuurlijke grasmat. "Je hebt de juiste veldconstructie nodig, het gras moet goed kunnen groeien en het moet goed onderhouden worden", weet de onderhoudsman van Real Madrid. Burgess is een voetballiefhebber, maar is nog meer gefocust op de ondergrond waar de spelers op voetballen. "Natuurlijk kijk ik meer naar het gras dan naar de wedstrijd. Ik kijk naar de bal, de snelheid en de lichaamstaal van de spelers. Soms is het moeilijk om van een wedstrijd te genieten, als je niet blij bent met het veld dat je ziet."


Infillmeter De dikte van de infill is van essentieel belang voor een lange levensduur van uw kunstgras. Een goede infill-dikte van kunstgrasvelden beschermt de kunstgrasvezel tegen beschadiging. De infill-dikte neemt in de loop der tijd af, door compactering en verdwijning. Om de sporttechnische eigenschappen te waarborgen en de vezel te beschermen tegen vroegtijdige beschadiging dient regelmatig de infill-dikte gemeten te worden.

57

SPECIAL SPORTPARKEN

Sportpark van de toekomst De traditionele sportparken kennen we allemaal: voetbalveld, hockeyveld en dat is het vaak wel een beetje. Vaak maakt alleen de desbetreffende sportvereniging gebruik van de faciliteiten. Daar moet verandering in komen, vindt Hans van Egdom van Van Egdom Consultancy. Zijn bedrijf specialiseert zich in advies- en projectmanagement met sport in de hoofdrol.

SOS graszaad- zaai hartje winter SOS is een innovatief graszaadmengsel met extreem snelle kieming en vestiging, zelfs bij doorzaai in de winter. SOS kiemt en vestigt zich veel sneller dan Engels raaigras. Velden met speelschade worden in een véél korter tijdsbestek hersteld tot de vereiste hoge grasbezetting. Hierdoor is de ´hersteltijd´ na doorzaai sterk gereduceerd: - met vijftien dagen, bij doorzaai ná het speelseizoen; - gehalveerd, bij doorzaai in de winter, zelfs bij lage bodemtemperaturen. Het SOS concept voorziet in een dichte grasmat gedurende het hele jaar en een verhoging van het aantal mogelijke speeluren per veld.

"Zwembaden en sporthallen moderniseren, dat gebeurt maar mondjesmaat bij sportparken. Die staan overdag teveel leeg. Als je tussen acht uur 's ochtends en vijf uur 's middags langs een sportpark rijdt, dan is er niemand te bekennen. Uit het oogpunt van het verhogen van het maatschappelijk rendement moet daar meer mee gedaan worden. Nu merk je dat bewegingsonderwijs vooral in sporthallen gegeven wordt. En dat terwijl je tot oktober sportparken daar prima voor kunt gebruiken. Daarnaast kunnen andere doelgroepen, zoals ouderen of mensen met obesitas, daar ook goed terecht." Dagarrangementen Van Egdom zou het brede school principe ook op het gebied van de sportparken toe willen passen. "Dat is een soort dagarrangement. Dan zijn kinderen tussen acht uur 's ochtends en zes uur 's avonds weg. Dan zijn ze naar school gegaan, hebben gesport en gegeten. Op sportparken kun je ook dergelijke dagarrangementen aanbieden verschillende groepen zoals kinderen, ouders of werknemers. Het concept van de brede scholen zou prima passen in de sociaal maatschappelijk wat mindere wijken. Zo'n park kan juist in die wijken als bindend element dienen en daarbij kan je ook een buurthuis van de toekomst implementeren." Sportparkmanagement Een sportpark van 8:00 tot 24 uur als bruisend centrum van de wijk of buurt, zo ziet Van Egdom het sportpark van de toekomst voor zich. Dan zal er op het terrein van de bezetting en organisatie. Op dat laatste gebied draait het volgens Van Egdom om 'sportparkmanagement'. "Parkmanagement voegt op drie fronten iets nieuws toe. Ten eerste is de parkmanager verantwoordelijk voor de bezetting van het sportpark. Hij moet zijn ondernemerschap tonen om meer doelgroepen en meer activiteiten op het park te krijgen. Ten tweede is het management gericht op het leggen van verbindingen en samenhang om het sportaanbod marktgerichter aan te bieden. Het ontstaan van nieuw aanbod en arrangementen is een belangrijk resultaat van parkmanagement. Ten derde levert parkmanagement een belangrijke bijdrage aan de versterking van de sportaanbieders, met name sportverenigingen. Het collectief organiseren van vitale bedrijfsprocessen (financiële en ledenadministratie) en het ondersteunen van reguliere en vernieuwende activiteiten behoren eveneens tot de mogelijkheden. Parkmanagement richt zich hiermee op productontwikkeling, ondersteuning, beheer en exploitatie. Juist de bundeling van deze elementen moet het een krachtige impuls geven aan het sportpark van de toekomst."


Low Maintenance - gras Low Maintenance, een product van Barenbrug, is uitermate geschikt voor de gebruiker die weinig onderhoud wenst aan het gras. De toepassing van Barkoel (fakkelgras) zorgt voor zeer weinig vegetatieve groei. Low Maintenance kan een aanzienlijke besparing op de jaarlijkse onderhoudskosten betekenen: gemiddeld kunt u volstaan met veertig procent minder maaien. Dit betekent ook dat u minder materiaal hoeft af te voeren. Het mengsel vormt een dichte zode onder de schraalste omstandigheden. Bij droogte behoudt Low Maintenance langer zijn groene kleur. RST Van Kessel Sport & Cultuurtechniek en VAR hebben samen RecylceSportTop (RST) ontwikkeld. RST is een mengsel uit recyclingmaterialen dat ontwikkeld is als fundering voor kunstgras sportveldconstructies. Het wordt als sporttechnische laag in de opbouw van het sportveld. ISA Sport heeft RST op op fysische en speltechnische eigenschappen getest en goedgekeurd.

59

SPORTPARKEN SPORTPARKEN

Recommend Documents