Sportcentrum UT is echt klein Papendal. Onderzoek > Antibacteriële stof onder je oksel. Jan Willem Hidskes > Opinie > Hoe veilig is de campus?

www.utnieuws.nl

Onafhankelijk magazine van de Universiteit Twente jaargang 02 - nummer 05 - juni 2012

Onderzoek > Antibacteriële stof onder je oksel Jan Willem Hidskes >

‘Sportcentrum UT is echt klein Papendal’

Opinie > Hoe veilig is de campus? International > How to stay on in the Netherlands

How do you make a lithography system that goes to the limit of what is physically possible? At ASML we bring together the most creative minds in science and technology to develop lithography machines that are key to producing cheaper, faster, more energy-efficient microchips. Per employee we’re Europe’s largest private investor in R&D, giving you the freedom to experiment and a culture that will let you get things done. Join ASML’s multidisciplinary teams and help us push the boundaries of what’s possible.

www.asml.com/careers

Je eigen studio voor  103.900,-!

TWINS 46 STUDIO’S IN ROOMBEEK ENSCHEDE

OOK EEN EIGEN MENING? Laat hem luid en duidelijk horen!

een nieuwe Bril, Ga naar onze website www.utnieuws.nl en klik op detandartsBezoek button PRAAT MEE! en vele andere een

zorgBehandelingen?

De resultaten van de peilingen worden door de in artikelen.

via de garantverzekering redactie UT–Nieuws van Menzisvan krijgt u gewoonverwerkt een vergoeding! >> Voor inwoners van Enschede

met een laag inkomen

>> Bespaar gemiddeld 100 euro >> Veel extra vergoedingen. Ook de eigen bijdrage GGZ >> Samenwerking Werkplein Enschede en Menzis Bel 053 - 481 7800 of kijk op www.werkpleinenschede.nl

Wonen in Roombeek; dé culturele hotspot van Enschede!

De Sluis 23 7681 KA Vroomshoop T 0546 - 64 39 07

2 UT NIEUWS 05|2012

De kans van je (studenten)leven: een eigen studio in de meest eigenzinnige wijk van Enschede. Bekend om zijn mix van cultureel erfgoed en moderne architectuur. En dit op nog geen 10 minuten fietsen van de bruisende binnenstad. Dit is jouw kans! Meer weten? Kijk op www.twins-wonen.nl.

Ga naar onze website www.utnieuws.nl en klik op de button PRAAT MEE!

Nieuws

In dit nummer Reportage | Green Team Twente > 14 – 16

Van de redactie Nederland telt de komende weken zestien miljoen bondscoaches, onder wie veel UT-ers. In alle hoeken van de campus wordt straks ‘empirisch onderzoek’ gedaan. Er worden statistieken en kansberekeningen op wedstrijd-

Opinie | Andere Tijden > 20 - 21

uitslagen en poulewinnaars losgelaten, die vervolgens na één gespeelde wedstrijd weer volkomen achterhaald blijken te zijn. Want, om maar eens een van de vele voetbalclichés te gebruiken: de bal is rond. Maar al dat

Onderzoek | FZeer dunne vezelmembranen > 26 - 27

Interview | Afscheid van Olaf Fisscher > 28 – 29

Jan Willem Hidskes > 4 – 7 De gekste bijbaantjes > 8 – 9 Inkjettechnologie > 10 – 11 Meer Europese subsidies >12 Happietaria > 13 Interview Jeannine Peek >18 – 19 Foton >20 – 21 Veiligheid op de campus> 24 – 25 Studiereis naar Maleisië > 30 – 31 Interview Tineke Grootenboer > 32 – 33 International: How to stay on in the Netherlands > 34 – 35 Expat Lens > 36 Interview Alexander Otten > 37 Twenty Twente Tweets > 38 Geert&Beert en EK app > 39

Colofon Onafhankelijk maandblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente. Jaargang 02. Verschijnt elke eerste donderdag van de maand op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: 8.000 exemplaren. Redactie-adres: Gebouw De Vrijhof Kamers 315, 316, 317, 328, 319 De Veltmaat 5, 7522 NM Enschede Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede Telefoon: (053 – 489) 2029 zie verder onder redactie Fax: (053 – 489) 3439 E-mail redactie: [email protected] Internet: http://www.utnieuws.nl of via de homepage van de UT Twitter: @UTNieuws Redactie: Ditta op den Dries (hoofdredacteur, (053 - 489) 2030

[email protected] Paul de Kuyper (053 – 489) 4084 [email protected] Maaike Platvoet (053 – 489) 3815 [email protected] Sandra Pool (053 – 489) 2936 [email protected] Office-management: Brigitte Boogaard (053 – 489) 2029 [email protected] Vaste medewerkers: Marloes van Amerom, Ilse Bal, Leanne Benneworth, Giels Brouwer, Rayke Derksen, Nynke Dirven, Maaike Endedijk, Egbert van Hattem, Laura Lisa Hellwig, Hans van de Kolk, Simone Kramer, Ruben Libgott, Anna Migge, Mariska Roersen, Beer Sijpesteijn, Thijs Spruijt, Jochem Vreeman. Internetbeheer: WAME – Websites, Applicaties, Advies www.wame.nl Foto’s: Arjan Reef, Gijs van Ouwerkerk.

gespeculeer blijft gewoon erg leuk.

in de kroeg voetbal gaan kijken, hebben hun

Ook UT Nieuws begint langzaam in the mood

medestudenten in Kiev de gekste bijbaantjes

te komen. Het juninummer van ons magazine

(zie pag. 8&9).

heeft daarom een licht oranje tintje. Jan

En dan is er nog de EK-app, die is ontwikkeld

Willem Hidskes, directeur van het sportcen-

door een brede groep UT’ers. Vanaf 5 juni te

trum, siert deze maand de cover en dat is niet

downloaden. U leest er alles over op pagina 39.

voor niets. Een zomer vol sport ligt voor ons;

Oranje in overvloed dus, maar UT Nieuws

Wimbledon, de Olympische Spelen, de Tour

biedt deze maand meer. Bij het maandelijkse

de France en last but not least het EK voetbal.

magazine zit een special over de faculteit

Hidskes mocht van ons, als UT-bondscoach,

Gedragswetenschappen. Gemaakt door UT

alvast vooruitkijken. Hij roemt de kwaliteit van

Nieuws, in opdracht van en in samenwerking

de toppers Van Persie, Robben en Huntelaar,

met de faculteit GW. Met journalistieke verha-

maar Nederland wint volgens hem het EK niet.

len zoomen we in op onderwijs en onderzoek.

Welk land dan wel? Kijkt u naar het kadertje

Beslist de moeite waard om te lezen. Ook

op pagina 7.

geïnteresseerd in zo’n mooie special van uw

Hoe beleven studenten in Oekraïne de invasie

faculteit, afdeling of onderzoeksinstituut?

van vele voetbalsupporters? Verslaggever

Neem gerust contact op met de redactie voor

Jerom Rozendaal, standplaats Kiev, bood

meer informatie.

ons een achtergrondartikel aan. Terwijl UTstudenten oranje vlaggetjes aan het balkon van hun studentenflat bevestigen of samen

Redactieraad: M. Driesprong, dr. A. Heuvelman, drs. J.W.D. ter Hellen, prof. dr. A. Need, dr. O. Peters. Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort Tel. 023 – 5714745. Site: www.bureauvanvliet.com E-mail: [email protected] Advertentietarieven op aanvraag. Regionale advertenties TwentyFifty, Postbus 652, 7500 AR Enschede Tel. 053 – 6409004. Site: www.twentyfifty.nl E-mail: [email protected] Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UTNieuws Postbus 217, 7500 AE Enschede of per e-mail: [email protected]. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen het UT-Nieuws magazine op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v.

Ditta op den Dries, hoofdredacteur.

faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Nieuws voor het UT-Nieuws magazine en de website naar: [email protected]. Abonnementen: Jaarabonnement: 44 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen maandelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Concept, vormgeving en realisatie: Wegener SpeciaalMedia www.wegenerspeciaalmedia.nl Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, Richard van Schouwenburg en Arno Wedzinga, tel. 053-4892029. E-mail: [email protected] Copyright UT-Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema’s foto’s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze.

UT NIEUWS 05|2012 3

4 UT NIEUWS 05|2012

Interview

Jan Willem Hidskes, directeur van het sportcentrum

‘Ik kan nu zeggen: ach, het is maar een spelletje’ Hij staat aan het hoofd van een eiland binnen de UT. Een eiland dat zich de komende jaren beter moet vermarkten. Jan Willem Hidskes (60), directeur van het sportcentrum, denkt

helemaal versleten. ‘Ik mag geen contactsporten meer doen. Skiën gaat nog wel goed. Vorig jaar heb ik geprobeerd te tennissen, maar dan voel ik het als

dat hij voldoende in huis heeft om daar in te slagen. De campus is immers ‘klein Papendal’.

ik op zo’n balletje achter het net loop. Dat is het me

‘Bij bezoekers vallen de ogen uit de kassen als ze onze sportfaciliteiten zien.’

week met zijn vrouw op de green in Ahaus. In het

niet waard.’ Hij stort zich op golf, twee keer in de weekend pakt hij soms de racefiets. En als hij stilzit, kijkt hij sport. ‘Studio Sport met

Tekst: Paul de Kuyper | Foto’s: Rikkert Harink >

was Jan Willem Hidskes een fanatiek hockeyer. Hij

het bord op schoot is vaste prik. Als Wimbledon er

speelde als keeper in het eerste van GHBS, op het

straks op is, kijk ik regelmatig een potje. Worstje er-

Een spelletje Monopoly tussen de vier broers Hids-

op een na hoogste niveau van Nederland. ‘Een schit-

bij. Glaasje wijn. Eigenlijk kijk ik alles wat met sport

kes ontaardde vroeger nog wel eens in een veldslag.

terende tijd. We speelden tegen spelers die ook voor

te maken heb. Soms ga ik naar FC Twente, maar ik

Alle vier waren ze bereid gemeen te spelen als dat

het Nederlands elftal uitkwamen. Ik heb nog ballen

heb geen jaarkaart. Als ik in Frankrijk op vakantie

hielp om te winnen. Tot hun ouders ingrepen. ‘We

om de oren gekregen van de vermaarde strafcorner-

ben, kijk ik altijd wel even of de Tour in de buurt

sloegen elkaar soms bijna de hersens in.’

specialist Ties Kruize.’

is. Twee jaar geleden waren we bij mijn dochter op

Nog steeds is hij een spelletjesmens. Een keer in de

Ze reisden voor competitiewedstrijden het hele land

bezoek in Australië. Ik heb er spijt van dat we toen

maand heeft hij met vrienden een bridgeavondje.

door. ’s Ochtends om acht uur met de trein naar

niet naar een cricketmatch zijn gegaan.’

En op de jaarlijkse wintersport met kinderen en

Den Haag om daar ’s middags te spelen. ‘Als we

De sportzomer 2012 mag wat Hidskes betreft begin-

aanhang is het traditie dat ’s avonds een spelletje

dan verloren, was ik zondagavond nog chagrijnig.

nen. Eerst het EK voetbal, daarna Wimbledon en de

Hints of Triviant wordt gespeeld. ‘Ik kan goed tegen

Als keeper kreeg je soms maar drie ballen, en als je

Tour en als toetje de Olympische Spelen. ‘Misschien

m’n verlies, al zeggen mijn vrouw en kinderen van

dan verliest, ben je daar flink ziek van. Maar als we

dat mijn vrouw aan het eind zegt: kunnen we ook

niet’, vertelt Hidskes. ‘Anderen menen gelukkig dat

wonnen, hadden we een heel gezellige terugreis.

nog iets anders kijken dan sport?’

het meevalt.’ Winnen wil hij wel altijd, daar is hij te

Meestal liepen een paar jongens vooruit om een plek

Het EK volgt hij thuis. Hij is niet iemand die de

veel sportman voor. ‘Al lukt het me nu vrij makkelijk

te bemachtigen in de restauratiewagon. Dan konden

kroeg in duikt, uitgerust met oranje hoed en vuvu-

om te zeggen: ach, het is maar een spelletje. Vroeger

de blikjes bier op tafel.’

zela. Fanatiek is hij wel. ‘Uitbundig’, vindt hij zelf.

had ik daar meer moeite mee.’

‘En commentaar leveren hè? Schreeuwen. Speel

Vroeger, dat was in zijn studententijd, van 1972 tot

Metalen knie

1980. Tijdens zijn studie Nederlands in Groningen

Het hockeyteam, een hechte vriendenclub, komt nu

wordt roder en hij balt zijn vuisten. Hij moet er zelf

nog steeds jaarlijks bij elkaar. In het begin om een

om lachen. Rustiger dan weer: ‘Soms kan ik ook be-

weekend lang een hockeytoernooi te spelen, later

rustend zitten analyseren. Dan denk ik: waarom wis-

deden ze mee aan voetbaltoernooitjes, nu is het vaak

sel je die niet? En vaak gebeurt dat even later ook.

golf. ‘Hockeyen gaat niet meer. De een heeft last van

Maar ik zit er ook wel eens naast hoor.’ Dat analyti-

zijn knie, de ander heeft rugproblemen. Twee jaar

sche heeft hij van zijn carrière als hockeycoach. Hij

geleden hebben we ons lustrum gevierd met een

zat jaren in de dug-out bij de teams van zijn dochter

Jan Willem Hidskes

eens af! Kijk wie naast je staat! Ah nee!’ Zijn hoofd

1951

geboren in Veendam

week golf in Portugal. Iedereen komt daar met een

en ook een tijd als hoofdcoach van dames 1 van de

1972-1980

studeert Nederlands in Groningen

grijns van oor tot oor. We halen oude verhalen op en

Enschedese hockeyvereniging EHV.

1977-1980

docent Nederlands in Drachten

doen spelletjes. Net een schoolreisje. Maar iedereen

1980-1989

docent Nederlands op Texel

is scherp, want we willen allemaal winnen.’

Klein Papendal

1989-2001

docent taalvaardigheid aan

Sinds een jaar of vier hockeyt Hidskes zelf ook niet

Wie Hidskes enthousiast over sportbeleving en zijn

Saxion Hogeschool, vanaf 1997

meer. Uit zijn tas diept hij zijn portemonnee op en

eigen sportcarrière hoort praten, vindt het vanzelf-

hoofd Sport & Cultuur

laat een douanepasje zien met een foto van zijn knie.

sprekend dat hij al elf jaar hoofd van het sportcen-

2001-heden

hoofd Sportcentrum UT

Het hele gewricht is van metaal. Zijn eigen knie was

trum is en daarvoor sport in zijn portefeuille had >

UT NIEUWS 05|2012 5

Interview op het Saxion. Toch lag dat ruim dertig jaar geleden

Weer twaalf jaar later, in 2001, stapte hij over naar

klimmers de touwen aanbrengen tot aan de dakrand

niet voor de hand. Hidskes wilde geschiedenis stu-

de UT. ‘Wat moet een neerlandicus als hoofd van

van gebouw Sky. ‘De meesten gaan maar tot iets

deren, werd uitgeloot, probeerde het bij psycholo-

het sportcentrum? Dat was de eerste vraag die ik

over de helft hoor.’

gie, maar haakte in het eerste jaar af. Daarna werd

kreeg tijdens mijn sollicitatiegesprek. Ik heb feeling

het Nederlands, met als doel docent te worden, net

met eigenlijk alle sporten. En als manager had ik bij

De boer op

als zijn vader.

Saxion de sectie Sport & Cultuur opgezet. Dat heeft

Die klimmuur is onderdeel van een promotiecam-

Eind jaren zeventig, na drie jaar gewerkt te hebben

in mijn voordeel gewerkt.’

pagne van het sportcentrum. Basisscholen worden

op een middelbare school, wilde hij weg. Samen met

Direct bij zijn indiensttreding stelde Hidskes in UT-

benaderd voor een gratis clinic klimmen, boksen,

zijn vrouw naar Suriname. Zomaar. ‘Je bent 27 en

Nieuws dat de sportfaciliteiten op de campus niets

tennissen of beachvolleybal op de campus. Twintig

wilt iets anders, een nieuw leventje. We hadden alle

onderdoen voor Papendal. Dat vindt hij nog steeds.

scholen hebben er al gebruik van gemaakt en Hids-

papieren al ingevuld toen ik op de autoradio hoorde

‘We moeten beseffen hoe mooi we het hier voor

kes krijgt enthousiaste reacties. ‘Goh, ik wist niet

dat er een staatsgreep was gepleegd. Die formulie-

elkaar hebben. Dit is echt klein Papendal’, verwijst

dat dat kon bij jullie. Dit is een goed idee voor onze

ren hebben we weggegooid.’

hij naar het nationaal sportcentrum in de bossen bij

sportdag.’

In plaats van Suriname werd het Texel. Daar waren

Arnhem. ‘Ik merk het als mensen van buiten komen.

Precies de geluiden die hij graag hoort. ‘We moeten

toevallig twee vacatures op één school. Een voor

Hun ogen vallen zowat uit de kassen.’

in het kader van de bezuinigingen meer geld verdie-

Nederlands en een voor lichamelijke opvoeding, het

‘Wat hier allemaal kan, is onvoorstelbaar. Natuurlijk,

nen. Dat kan met scholen. Maar het begint nu ook te

vak van zijn vrouw. ‘Geweldig. We hadden op Texel

universiteiten als Amsterdam, Nijmegen, Groningen,

komen voor bedrijven. Buitenwesten kan boksclinics

alle vrijheid. We gaven les, waren om een uur of vier

hebben ook sportvelden. Maar welke universiteit

geven, Sagittarius voor boogschieten, enzovoort.

vrij en liepen zo het strand op. Wat is er heerlijker

heeft een buitenzwembad met zonneweide? Een

Zo verdienen de verenigingen er ook iets aan. En

dan de hond uit te kunnen laten in de bossen en dui-

honkbalveld? Beachvolleybalaccommodatie?’

we pakken cultuur erbij. We vragen SHOT om als

nen?’ Hun kinderen, een zoon (29) en dochter (26),

En zo kan de directeur van het sportcentrum nog

dweilorkest voor muzikale omlijsting te zorgen. Of

werden er geboren. Maar toen ze zich na tien jaar

wel even doorgaan. Hij hoeft alleen maar de flip-over

we regelen een breakdancedemonstratie. Dan heb

afvroegen of ze op het eiland oud wilden worden,

in zijn werkkamer opzij te schuiven om door het

je toch een fantastische sportdag? En als je het

was het antwoord nee.

raam een ander paradepaardje te zien: de 33 meter

overdag doet, hebben studenten en medewerkers er

Juist toen kwam er een baan voorbij op Saxion.

hoge klimwand. Geregeld ziet hij de meest ervaren

geen last van. Die sporten meestal pas na 16 uur.’

6 UT NIEUWS 05|2012

Hidskes wilde al langer met zijn sportaanbod de boer op, maar pas dit jaar komt het echt van de grond. Dat komt volgens hem door de Eenheid Campus, waarin Sport, Cultuur, het Evenementenbureau en Bureau Reserveringen afgelopen jaar zijn samengevoegd. Hidskes is daar oprecht blij mee. ‘Doordat we een eenheid zijn, kunnen we bedrijven echt iets moois aanbieden. Een club die een paar dagen trainde op de ijsbaan, boekte bij het reserveringsbureau de blokhutten. Reserveringen vraagt dan direct of ze behoefte hebben om ook gebruik te maken van onze fitnesszaal. Samen kunnen we de campusfaciliteiten in de markt zetten.’ De eerste scholen hebben zich al aangemeld voor een sportdag. De komende maanden wil Hidskes meer hengeltjes uitgooien om klanten te werven. De vermarkting is niet de enige grote opgave waar Hidskes voor staat. Voor 2015 wil hij nog een andere wens vervullen. Voor 2015? ‘Ja, dan stop ik er mee. Maar ach, als ik een jaar langer moet doorwerken, zou ik het ook niet erg vinden hoor.’

Eiland op UT Hidskes wil de vrije sport promoten. Daarmee bedoelt hij dat hij veel meer uren wil organiseren waar je met je Xtra-card kunt binnenlopen zonder lid te hoeven zijn van een vereniging. Dat kan al voor bijvoorbeeld spinning en zwemmen, maar Hidskes wil dat flink uitbreiden. In principe met elke sport en onder begeleiding van instructeurs van het sportcentrum. ‘Zodat je drie lessen rugby kunt volgen. Of zumba. Of lekker een potje voetballen.’ Volgens Hidskes heeft de UT ongeveer 80 procent verenigingssport en 20 procent vrije sport. ‘Bij alle andere universiteiten is dat fifty-fifty. De clubs

niet voor sport. Natuurlijk wil ik een schitterende

Terwijl ik zeg: we moeten erbij horen en laten

zijn bang dat het hun ledengroei kannibaliseert. Ik

loopaccommodatie en een overkapt buitenbad.

zien wat we te bieden hebben. Als vakgroepen

denk van niet. We maken met een groter aanbod de

Maar ik snap heel goed dat als een faculteit drie

een uitje willen, kunnen wij dat organiseren. Laat

verenigingssport juist sterker. Dat is ook de erva-

miljoen euro moet bezuinigen, het niet past dat het

32 mensen roeien in vier achten en je hebt een

ring bij andere universiteiten. Want als een student

sportcentrum geld uit blijft geven.’

geweldige middag. Of we zetten een tennistoer-

een paar keer komt basketballen en de trainer ziet

Het sportcentrum wordt soms beschouwd als een

nooitje op. Maar zelfs op de UT weten mensen ons

dat hij het leuk vindt, wijst hij hem natuurlijk op de

eilandje op de UT, vindt Hidskes. ‘Mensen denken:

niet te vinden. Dan gaat er iets fout. We moeten

basketbalvereniging.’

bij het sportcentrum gaan ze hun eigen gang.

echt werken aan onze naamsbekendheid.’’ |

Hij heeft er tien jaar op moeten wachten voor hij de ruimte kreeg dit model te ontwikkelen. ‘Ik ben er positief over, maar dit wilde ik eigenlijk al vanaf 2001.’ Zo heeft Hidskes nog meer wensen. Als geld geen rol zou spelen, maakt hij een overkapping

‘Duitsland wint EK’

over het buitenbad die bij mooi weer opengezet kan worden. Ook wil hij de sintelbaan een flinke

Nederland telt de komende weken zestien miljoen bondscoaches, maar van een sportfanaat als Jan Willem Hidskes

opknapbeurt geven of vervangen, een nieuw

verwachten wij net iets meer. Hij voorspelt de winnaars van de vier grote evenementen deze zomer.

kunstgrasveld aanleggen voor de voetballers en

EK Voetbal: ‘Spanje en Duitsland gaan het goed doen, maar ook Engeland moeten we niet uitvlakken. Nederland heeft

op de achterste sportvelden hoopt hij een dri-

een gigantisch moeilijke poule, maar met Van Persie, Robben en Huntelaar hebben we drie Europese toppers die mak-

vingrange voor golf te maken. Niet omdat het zijn

kelijk scoren. Moet ik echt een kampioen noemen? Ik hoop het niet, maar ik kies Duitsland.’

eigen hobby is, maar omdat het de vierde sport van

Wimbledon: ‘Federer. Zo beheerst als hij een backhand kan slaan, dat is zo ontzettend mooi.’

Nederland is. ‘Ik denk dat veel studenten het leuk

Tour de France: ‘Een van de broertjes Schleck. En ik denk dat Bauke Mollema hoog eindigt, hoger dan Robert Gesink.’

vinden om te doen.’

Olympische Spelen: ‘Bij zeilen of surfen gaan we één of twee gouden medailles pakken. Ik hoop verder op Epke Zonder-

Hij toont zich wel realistisch. ‘Ik besef dat we een

land. In het zwemmen halen we een keer goud. En bij judo, Edith Bosch zou mooi zijn. De dameshockeyers maken kans

instituut zijn voor onderwijs en onderzoek, en

en de dressuurpaarden zeker. Ik kom op minimaal zes keer goud. Dan heb je een heel mooie score.’

UT NIEUWS 05|2012 7

Achtergrond

De gekste bijbaantjes voor Oekraïne leunt tijdens het EK voetbal massaal op de Engelse kennis van studenten. Voor studenten levert het vrijwilligerswerk een mooie aantekening op hun cv op. Het curriculum vitae van een Oekraïense student kan er overigens vreemd uitzien. Tekst en beeld: Jerom Rozendaal, verslaggever in Kiev >

ciering van 50 euro aan door illegale software, video’s en spelletjes te verkopen. Jarik blijft me

De slecht geschreven Engelse teksten op over-

al drie jaar verbazen met steeds weer nieuwe

heidswebsites in Oekraïne zijn symbolisch voor

bijbaantjes.

de erbarmelijke talenkennis van het EK-land.

Zo’n twee maanden geleden belde hij mij

Hoewel jongere overheidswerknemers een soort

’s avonds in paniek op. ‘Ik ben opgelicht, je moet

van basiskennis van het Engels hebben, blinken

er een verhaal over schrijven’, begon hij zijn

regeringleiders uit in onkunde. Veel beleids-

monoloog. Hij was een paar dagen daarvoor ge-

bepalers genoten hun opleiding dan ook in het

strikt voor het deelnemen in een demonstratie.

Sovjet-tijdperk, waar Russisch als lingua franca

Zoals in meer voormalige Sovjet-landen worden

gold.

demonstraties vaak ‘gekocht’. Deelnemers ont-

De linguïstische hoop van de natie is tijdens het

vangen zo’n tien euro om een dag of een dagdeel

EK gericht op de generatie die na de val van de

mee te lopen. Vooral studenten en bejaarden

Sovjet-Unie hun opleiding genoot. Als honderd-

staan bekend als professionele demonstranten.

duizenden Europeanen naar Oekraïne trekken,

Jarik had vaker deelgenomen aan demonstraties,

staan duizenden studenten hun land bij met

maar deze keer bleek hij het grootser aangepakt

vertaal- en gidsdiensten.

te hebben. Hij was een paar dagen daarvoor

Douaneposten worden in juni bemand met

benaderd door iemand van de organisatie met

Engelssprekende studenten en de Oekraïense

het verzoek een eigen groep te organiseren. Zijn

spoorwegmaatschappij Ukrzaliznytsia wil stu-

plan was simpel: Jarik kreeg van de organisatie

denten op treinen als conducteur inzetten. Ook

tien euro per deelnemer waarvan hij zijn mensen

de organisatie van de UEFA maakt tijdens het

7 euro wilde betalen. Jarik wist 20 man op te

EK massaal gebruik van de onbetaalde diensten

trommelen die hij elk een voorschot van 3 euro

van studenten, die de internationale ervaring

betaalde. Dit geld had hij gekregen door de com-

graag in hun cv noteren. 5.500 vrijwilligers wer-

puter van zijn broer te verpanden.

den geselecteerd uit een recordaantal aanmel-

Maar zijn plannen kwamen niet uit. Na de

dingen van 24.000.

demonstratie was zijn contactpersoon binnen

De Kievse student Jarik denkt er het zijne van:

de organisatie met de noorderzon verdwenen.

‘Voor mij is het niets. Ik ga geen onbetaald

Behalve de schuld aan het pandjeshuis, staat hij

werk doen voor mensen die duizenden euro’s

in het rood bij de door hem geronselde de-

per maand verdienen’, vertelt de programmeur

monstranten die alleen hun voorschot hadden

in opleiding. Jarik vult zijn karige studiefinan-

gekregen. De politie geloofde hem niet. Twee maanden na dato heeft hij nog geen dubbeltje ontvangen.

Platteland Met een studiefinanciering van 50 tot 80 euro euro hebben vooral studenten van buiten de stad het moeilijk om rond te komen. Honderden kilometers van hun geboorteplaatsen kunnen zij

8 UT NIEUWS 05|2012

niet bij hun ouders aankloppen voor een maal-

Spiegel. Namens het Duitse weekblad deed hij

tijd. Ouders op het platteland zijn op hun beurt

onderzoek naar de prostitutie in het land. Het

te arm om hun zoon en dochter te onderhouden.

land telt volgens Wikipedia 50.000 prostituees,

‘Deze studenten gaan uit financiële nood in de

een aanzienlijk deel daarvan bestaat volgens

prostitutie werken of als danseres in een nacht-

Eichhofer uit studenten. ‘Ze geven het zelf toe

club’, vertelt Andre Eichhofer, journalist van Der

dat ze student zijn’, vertelt hij.

studenten in Oekraïne

Een minder schokkende bijbaan is dat van mo-

De slimme koppen kunnen geld verdienen met

bureautjes die zich specialiseren in het schrijven

del. Veel jonge vrouwen spelen in een reclame-

het schrijven van afstudeerscripties voor andere

van dissertaties en scripties en hun diensten

spot of lopen in een mooi pakje op beurzen en

studenten. Het kopen van je diploma is vrij gang-

openlijk aanbieden op internet. De bureau’s

tentoonstellingen. De drie studentes op de foto

baar in Oekraïne, waar ook docenten met een

maken gebruik van freelancers: studenten, maar

waren door het mannenblad Maxi ingehuurd om

maandinkomen van 200 euro gevoelig zijn voor

vooral ook docenten. Een gemiddelde scriptie

reclame te maken op een oldtimerbeurs in Kiev.

steekpenningen. Alleen al Kiev telt tientallen

kost zo’n 200 euro. |

UT NIEUWS 05|2012 9

Onderzoek

Inkjettechnologie zorgt voor nieuwe toepassingen in textielindustrie

Antibacteriële stof onder je oksel De textielindustrie staat aan de vooravond van de ‘inkjet-revolutie’. Deze nieuwe technologie maakt het mogelijk om op een efficiënte manier materialen nieuwe

inkjetprinter die veel mensen thuis hebben staan. In kleine druppeltjes wordt inkt op het papier gespoten. Hier dus: verf op het textiel. ‘Lang is de bot-

functies te geven, zoals antibacteriële kleding voor ziekenhuizen of kleren

tleneck geweest dat inkjetprinten relatief traag gaat’,

die beschermen tegen muggen. De UT-leerstoel Engineering of Fibrous Smart

van Ten Cate, heeft nu een printer ontwikkeld

Materials (EFSM) van hoogleraar Marijn Warmoeskerken is al een stap verder. De

bedrukken. Dat is een revolutionaire vooruitgang.’

groep onderzoekt hoe zo’n antibacteriële stof ook na een paar wasbeurten zijn

aldus Warmoeskerken. ‘Maar Xennia, een dochter waarmee ze dertig meter textiel per minuut kunnen Groot bijkomend voordeel van inkjettechnologie is volgens de hoogleraar dat het de deur opent voor nieuwe toepassingen. Warmoeskerken noemt

werking houdt.

kleding die je vlamvertragend maakt, of juist vuil- of waterafstotend. ‘En voor ziekenhuizen is antibacte-

Tekst: Paul de Kuyper >

‘Je hebt veel minder water nodig en hoeft dus ook

rieel textiel erg interessant. Denk maar aan recente

minder te drogen. Dat scheelt enorm in het energie-

uitbraken van resistente bacteriën. Ook voor de

De nabewerking van katoen – het verven, maar

gebruik.’ Zijn leerstoel EFSM doet samen met onder

lakens in hotels kan het een nuttige toepassing zijn.’

ook het behandelen met een vlamvertragend of

andere Saxion, TNO en textielbedrijven als Ten

De meeste nieuwe functies die Warmoeskerken

vuilafstotend laagje – is een behoorlijk duur proces.

Cate (zie ook kader ‘Eerst zonwerend doek, daarna

noemt kunnen overigens ook via het traditionele

In grote baden worden heel wat chemicaliën en

nieuwe functies’) en Vlisco onderzoek naar nieuwe

chemicaliënbad aan het textiel worden gegeven.

water gebruikt. Met inkjettechnologie kan dat een

manieren van textielbewerking.

‘Maar met inkjet kan het veel efficiënter en effec-

stuk goedkoper, flexibeler en energiezuiniger, vertelt

Het bewerken van textiel door middel van inkjet-

tiever. Een antibacteriële laag hoeft alleen aan de

Marijn Warmoeskerken, hoogleraar vezelmaterialen.

technologie is vergelijkbaar met het printen op de

buitenkant te zitten. Dat kan alleen met inkjet. Je

‘Eerst zonwerend doek, daarna nieuwe functies’ Multinational Koninklijke Ten Cate uit Nijverdal introduceert nog dit jaar de eerste inkjetmachine in

‘Nu moeten we nog minimaal vijfduizend meter textiel produceren om de kosten eruit te halen. Straks

zijn fabriek. Die gaat zonwerend doek van een print of coating voorzien. Andere toepassingen zoals

kunnen we elke order printen of coaten, hoe groot of klein ook. Daardoor zijn we in staat veel sneller op

bacteriewerend en waterafstotend textiel – die UT-hoogleraar Marijn Warmoeskerken bijvoorbeeld

de markt te reageren’, schetst Spaan een van de voordelen van inkjettechnologie.

noemt – laten langer op zich wachten. Momenteel doet Ten Cate samen met onder andere de UT

Nog dit kalenderjaar wordt de eerste inkjetmachine in Nijverdal in gebruik genomen. Die gaat zonwe-

onderzoek naar zelfreinigend materiaal.

rend materiaal produceren. Toepassingen die Warmoeskerken noemt zoals textiel dat bacteriën weert

De veredeling van textiel gebeurt al decennia in grote chemische baden, maar op de langere termijn

zullen langer op zich laten wachten. Hoe lang durft Wegdam niet te voorspellen. Kostentechnisch kan

kan deze werkwijze financieel gezien niet uit. De kosten voor water, energie en reiniging zijn domweg

het nog niet uit. ‘We beginnen met onze bestaande producten beter te maken. Pas als de technologie

te hoog om nog concurrerend te zijn. Dat is voor Ten Cate reden geweest te zoeken naar een ‘techno-

met zonweringsdoek werkt, kijken we naar andere functionaliteiten.’

logische verandering waarmee we in een klap van die bezwaren af zijn’, aldus Frank Spaan, directeur

Daarvoor zijn nieuwe chemicaliën nodig die zich op de juiste manier hechten aan de textielvezels.

business development van Ten Cate.

De kennis daarvoor zoekt Ten Cate bij andere partijen, bijvoorbeeld de UT. ‘Wij zijn textielengineers,

Vier jaar geleden nam het bedrijf uit Nijverdal daarom een meerderheidsbelang in Xennia Technolo-

geen chemicaliënontwikkelaars’, verwoordt Wegdam het belang van die kennis voor de multinational.

gies om samen te werken aan inkjettechnologie voor de textielindustrie. Ook de vakgroep van Marijn

Samen met de vakgroep van Marijn Warmoeskerken werkt hij nu aan zelfreinigend materiaal, bijvoor-

Warmoeskerken heeft in de beginfase meegewerkt in Europese projecten waarin het concept werd

beeld voor op zonneschermen. ‘Daar komen vaak algen op. Dit materiaal breekt organische stoffen af

ontwikkeld, vertelt Alfons Wegdam, hoofd textiel van Xennia. ‘De UT heeft bijvoorbeeld simulaties

waardoor het doek langer een goed uiterlijk houdt.’

gedaan voor het gebruik van fijne of grove druppels.’

10 UT NIEUWS 05|2012

kunt de vezels aan de buitenkant hydrofoob maken,

oxide. Daarmee kunnen we vezels waterafstotend

toevoegen. In de laatste fase moeten die bekertjes

terwijl de stof binnenin nog hydrofiel is. Dan heb je

maken. Belangrijk is dat we die nanodeeltjes ook

opnieuw gevuld worden.’

dus kleding die van buiten waterafstotend is maar

vastzetten aan de vezel. Want op een gegeven

van binnen wel zorgt voor verdamping.’

moment gaat zo’n stof de was in. Ik heb zestien

Je eigen jurk tekenen

jaar bij Unilever onderzoek gedaan naar waspro-

Zover is hij nog niet, maar als nanodeeltjes of

cessen, lang genoeg om te weten dat wasmidde-

‘bekertjes’ met inkjet aan vezels kunnen worden

Tot zover wetenschappelijk gezien weinig nieuws,

lenfabrikanten alles willen losweken. Wij onder-

gekoppeld, tekent dat volgens Warmoeskerken de

vindt Warmoeskerken. De beschreven inkjet-

zoeken een soort link tussen het nanodeeltje en

kracht van de nieuwe technologie. Is die eenmaal

processen zijn in de academische wereld al langer

de vezel. Zodat een stof ook na drie keer wassen

gemeengoed in de textielindustrie dan wordt het

bekend. Warmoeskerken denkt dat het bedrijfs-

nog waterafstotend is. In het lab lukt ons dat al.

volgens de hoogleraar ‘pas echt leuk’. ‘Dan teken

leven nu ongeveer op de drempel staat om die

De volgende uitdaging is of we inkjettechnologie

je op je computer je eigen jurk en laat je die met

technologie in de markt te zetten.

kunnen inzetten om de nanodeeltjes aan de vezel

inkjet bedrukken. Wil je een antibacterieel laagje

Zelf richt hij zich al op de volgende stappen.

te linken.’

onder je oksels? Klik, dan brengen we dat aan.

Eén daarvan is om inkjet en vezeltechnologie te

Een andere weg die Warmoeskerken bewandelt,

Vroeger had je meters doek nodig om dit rendabel

combineren met nanotechnologie. ‘We kijken hoe

is de aanpassing van het industriële wasproces.

te maken, met inkjettechnologie niet.’

we met nanodeeltjes nieuwe functies aan vezels

‘We denken nu aan een soort minuscuul bekertje

Maar dat is nog toekomstmuziek. Of niet? War-

kunnen geven. ‘Het zou toch prachtig zijn als we

dat we aan een vezel bevestigen. Dat bekertje

moeskerken: ‘Tien jaar geleden riep ik al dat dit

antimuggen-kleding kunnen maken? Dat zou een

kun je vullen met bacteriewerend materiaal.

mogelijk is. Technisch kan het. Alleen niemand

uitkomst zijn voor malariaregio’s in Afrika.’

Vervolgens moet je aan het industriële wasproces

investeert er nog in. Het is denk ik een lang ge-

‘We werken al wel met nanodeeltjes titanium-

(voor ziekenhuiskleding en hotellakens) een stap

wenningsproces.’ |

Anti-muggenkleding

UT NIEUWS 05|2012 11

Achtergrond

Meer subsidies uit Europa Ruim een op de vijf aanvragen voor subsidie die de UT indient bij de Europese Commissie

Dit alles kan helpen de UT-score in Europa te

is succesvol. Dat is iets hoger dan het EU-gemiddelde van 18 procent. Maar het kan beter

dat er minder geld uit Den Haag komt. Nog

denken Rolf Vermeij en Melanie Braamhaar van het EU-Office van de UT. Nog belangrijker vinden zij dat het voor onderzoekers minder tijdrovend wordt om subsidies aan te vragen.

verhogen. Dat is belangrijk, zeker in een tijd belangrijker is volgens Vermeij en Braamhaar dat de wetenschappers door het werk van het EU-office merken dat het minder tijdrovend wordt om subsidies aan te vragen. Vermeij: ‘Hun core business is onderzoek doen. Onze

Tekst: Paul de Kuyper | Illustratie: Anne Everloo > Deze zomer opent de inschrijving voor de laatste subsidieronde van het Zevende Kaderprogramma van de Europese Commissie (KP7, zie kader). In de periode 2007-2011 scoort de UT volgens Vermeij ‘niet slecht’ in de race om de EU-subsidies: 21 procent van de aanvragen is succesvol. ‘Maar het kan beter. Door bewuster en selectiever in te schrijven kun je op 25 procent uitkomen. Op langere termijn kunnen we misschien zelfs richting 30 procent.’ De UT scoort vooral goed op de gebieden ICT en Nanotechnologie en bij het binnenhalen van ERC Grants, de grote persoonlijke subsidies. Dat het succespercentage op bijvoorbeeld Health laag is, komt volgens Vermeij doordat deze EU-pot vooral voor klinisch onderzoek is bedoeld. ‘Wat we op de UT doen aan Health is preklinisch en valt vaak onder ICT of Nanotechnologie & materialen.’ In 2014 start de EU met een nieuw subsidieprogramma ‘Horizon 2020’. Om in de laatste KP7-call en dit nieuwe programma een hoger slagingspercentage te halen, is binnen de UT een EU-office opgericht bestaande uit Vermeij en de onlangs aangetrokken Braamhaar. ‘Op een nieuwe intranetsite, www.utwente.nl/ subsidies, willen we onderzoekers vroegtijdig informeren. Daarop komt te staan welke subsidiemogelijkheden er zijn, maar vooral ook hoe wij ondersteuning bieden bij het aanvragen van die subsidies’, aldus Braamhaar. Die ondersteuning bestaat uit het uit handen nemen van de administratieve lasten van een aanvraag, het netwerken met mogelijke partners en het een-op-een meeschrijven aan het voorstel. Braamhaar: ‘Het wetenschappelijke deel van een aanvraag moeten onderzoekers zelf doen, maar wij hebben meer inzicht in waar de EU waarde aan hecht als je schrijft over de maatschappelijke of economische impact van het onderzoek.’ Daarnaast blijft het EU-office


trainingen geven aan wetenschappers over hoe

grootste meerwaarde is de tijd te reduceren die

je kansrijke subsidievoorstellen schrijft.

zij stoppen in voorstellen schrijven.’ |

Goed eten voor een goed doel Tekst: Sandra pool | Foto: Arjan Reef >

het goededoelenrestaurant. Voor deze editie is de nog weinig gebruikte keuken en het nieuwe restaurant van poppodium Atak het onderkomen van het tijdelijke restaurant. Een enorme

Pruttelende pannen en dampende potten. Het tijdelijke restaurant Happietaria is weer volop in

meevaller. De vrijwilligers hoeven van tevoren niet te spijkeren en te klussen om de zaak toonbaar

bedrijf. Nog tot en met 13 juni kunnen gasten aanschuiven en eten voor het goede doel. Dit jaar

te maken. Wat Afrikaanse maskers, planten en sfeerverlichting zijn voldoende.

gaat de opbrengst – men hoopt op een bedrag van dertigduizend euro – naar de hulporganisatie

Onder leiding van professionele koks wordt er van maandag- tot en met zaterdagavond gekok-

ZOA. Met het geld worden kansarme gezinnen in Congo geholpen. Ze krijgen landbouwgereed-

kereld. Gasten kunnen om half zes of om acht uur aan tafel. Op de menukaart staan voor-, hoofd-

schap en zaden van goede kwaliteit om gewassen te verbouwen en de voedselketen sterk te

en nagerechten. Het aanbod is gevarieerd. Voor elk wat wils. Er zijn vegetarische gerechten en

verbeteren.

maaltijden met vlees of vis. Door sponsoring en goede prijsafspraken gaat bijna zeventig procent

Studenten van voornamelijk de vier christelijke studentenverenigingen zetten zich elk jaar in voor

van de eindrekening rechtstreeks naar het goede doel. |


Reportage

Green Team Twente als debutant beste in Eco Marathon

‘Een waterstofauto met

01 >


02 >

03 >

KODAK EPP 5005

04 >

perspectief’ Elf derdejaars werktuigbouwkunde wonnen half mei met hun zelfgebouwde waterstofauto UTMotive de Shell Eco Marathon, een Europese zuinigheidswedstrijd in Rotterdam. Tot hun eigen verrassing want voorgaande edities deed er niet eens een UT-team mee. De winnaars hopen dat hun project volgend jaar een vervolg krijgt. ‘Deze auto kan nog zoveel beter. Het zou zonde zijn om ‘m nooit meer te gebruiken.’ Tekst en foto’s: Paul de Kuyper >

Die avond en de volgende ochtend werd er met man en macht gewerkt om dat probleem te

‘Richtingaanwijzers?’ – ‘Oke.’

verhelpen. Sowieso hebben de Enschedese stu-

‘Ruitenwisser?’ – ‘Check.’

denten veel moeten sleutelen. ‘De achterwiel-

Ron Slomp, de teamleider van Green Team

ophanging is kapot gegaan tijdens het transport

Twente ziet erop toe dat de UTMotive volledig

naar Rotterdam’, vertelt Pjotr Kerssens. Daar

functionerend aan de start verschijnt van de Shell

bleef het niet bij. De elektronica is doorgebrand

Eco Marathon in Rotterdam. Het is de laatste

en op de dag van de technische keuring bleek de

van twee racedagen en zijn team verdedigt de

waterstoftank te lekken. Pjotr: ‘We hebben een

koppositie in de waterstofklasse. Ze hebben nog

paar keer ’s nachts door moeten werken.’

twee van de vier runs over om hun voorsprong uit te bouwen.

Mooi concept

In en rond de grote evenementenhal van Ahoy

Nu lijkt de UTMotive technisch helemaal in

hebben alle 180 teams – van Marokkanen tot

orde, stelt captain Ron vast. ‘Probeer de eerste

Esten en van Grieken tot Engelsen – een eigen

ronde 26 kilometer per uur te rijden’, krijgt

sleutelruimte. De sfeer is er gemoedelijk. De helft

Glenn als laatste opdracht voor de start mee. De

van het Twentse team zit buiten in het zonnetje,

tien ronden legt de witte UTMotive schijnbaar

de andere helft staat nog gebogen over de auto

moeiteloos af. Hij glijdt laag over het asfalt en

om een kier bij het portier te dichten ten behoeve

passeert soms een ander – meestal kleurrijk –

van de aerodynamica.

voertuig.

Rondom het complex loopt het parcours van 1,6

Aan het eind van de eerste run komt ook Ton

kilometer. Alle brandstofklassen rijden er door

Bor een kijkje nemen bij Ahoy. De docent werk-

elkaar: op benzine, op zonne-energie, of zoals de

tuigbouwkunde ziet nog net hoe het voertuig

UTMotive op waterstof. Uiteindelijk wordt er een

van zijn studenten de finishlijn passeert en de

klassement opgemaakt per brandstof en klasse

eigen prestatie van de dag ervoor met zo’n tien

(UrbanConcept en Prototype). Op dag één al

procent verbetert. Bor is trots. Een half jaar

heeft coureur Glenn Roozing een mooi resultaat

lang begeleidde hij met collega’s Jim Kok en

neergezet: omgerekend 660 kilometer op 1 liter.

Marc Masen het Green Team Twente.

En dat terwijl de auto verre van comfortabel reed.

‘Dit zullen die jongens niet gauw vergeten. Ze

Glenn: ‘De voorwielophanging trilde in zijn eigen

hebben nachten moeten doorwerken en nu

frequentie, ik stuiterde over het asfalt.’

staan ze bovenaan. >

05 >

06 >

KODAK EPP 5005

07 >

08 >


Reportage Een jongensboekverhaal’, zegt Bor terwijl hij buiten in het zonnetje voor de sleutelruimte zit. Hij is verbaasd dat de UTMotive aan kop gaat. Andere teams die al eerder mee hebben gedaan zouden veel verder moeten zijn. ‘Er staat een mooi concept met een brandstofcel en supercondensatoren om remenergie op te slaan. Maar de elektronica kan nog stukken beter.’ Hij hoopt dat het project volgend jaar een vervolg krijgt. ‘Het is mooi voor een opleiding als je studenten dit oppakken. Er is niets mooiers dan je opgedane kennis in praktijk toepassen. Als WB’er leer je van alles over stijfheid, weerstand, et cetera. Ik zou het fantastisch vinden als er elk

vooraf bepaalde rondetijd van 3 minuut 54.

werktuigbouwers van Green Team Twente naar

jaar een team meedoet. De uitstraling van dit

Even later meldt de coureur echter dat de toeter

de verrichtingen van de Hydro Cruisers van de

evenement past bij de UT.’

van de auto het niet meer doet. ‘Zet hem maar

Haagse Hogeschool. Hoewel die in de eerste drie

stil bij de finish, anders gebeuren er ongeluk-

pogingen geen geldig resultaat hebben weten

Kapotte claxon

ken’, brieft Joost door. Even lijkt de claxon het

neer te zetten, zien de UT-studenten hen als

Inmiddels maakt coureur Glenn zich op voor de

weer te doen, maar als hij halverwege de tweede

voornaamste concurrent. Als het bericht komt

tweede rondgang over het circuit. De afgelopen

ronde opnieuw weigert, besluit Glenn inderdaad

dat de Hagenezen hun auto na acht van de tien

anderhalf uur hebben de technici van het team

deze poging te staken. Een kabelbreuk blijkt de

ronden aan de kant hebben moeten zetten, gaan

gebruikt om de waterstoftank te vervangen en

oorzaak. Tijd om die te repareren en een nieuwe

de handen de lucht in en worden de blikjes lauw

met tape wat kieren dicht te plakken. Vlak voor

poging te wagen is er niet.

bier uit het bagagekratje opengetrokken. Echt

de start gaat hij met bagage en al – een bierkrat-

‘Enorm balen’, zegt een bezwete Glenn als hij uit

uitbundig wordt het tegen de avond als het team

je met een handvol blikjes –op de weegschaal.

de UTMotive stapt. ‘Maar we konden geen risico

op het grote podium wordt geroepen tijdens de

Alles bij elkaar moet hij minimaal 70 kilo wegen.

nemen.’ Het is in de race verplicht een werkende

prijsuitreiking. Ze schreeuwen en springen en

De wedstrijdofficials controleren tot slot de

claxon te hebben die je gebruikt bij het inhalen

teamcaptain Ron Slomp tilt met een big smile de

waterstoftank en de energie die is opgeslagen in

van andere auto’s. Niet toeteren is gevaarlijk,

beker boven zijn hoofd.

de condensatoren. Als alles in orde blijkt, mag

want het zicht in spiegels van de meeste voer-

de UTMotive naar de start op het voorplein van

tuigen is erg beperkt. Bovendien kan het beste

Auto met perspectief

Ahoy.

resultaat geschrapt worden als de jury erachter

Ron had niet durven dromen dat zijn team als

Jasper Reichardt en Joost Potma zoeken

komt dat je toeter niet werkt. Joost: ‘Als dit nou

debutant in de Eco Marathon direct met de hoofd-

ondertussen snel een rustig plekje langs de

onze enige poging was geweest, hadden we het

prijs aan de haal zou gaan. ‘Ik wist dat een hoge

racetrack. Via hun mobieltje hebben ze contact

kunnen gokken. Maar nu hebben we te veel te

klassering er in zou zitten. Maar winnen? Nee, dat

met Glenn in de cockpit. Jasper houdt een

verliezen en bijna niets te winnen.’

heb ik alleen gehoopt. Als je ziet wat er deze week

stopwatch in de hand en voor hem ligt een

De UTMotive staat nog steeds bovenaan met

allemaal stuk is geweest, is uitrijden al een hele

lijstje met rondetijden. Vooraf hebben de twee

een verbruik van 75 kilometer per kilowattuur

prestatie. We zijn gewoon kampioen! Super mooi!’

strategen precies uitgerekend hoe de UTMo-

in de run eerder die dag. Omgerekend is dat 727

Vooraf wilde Green Team Twente een verbruik van

tive zo zuinig mogelijk de tien ronden aflegt,

kilometer per liter benzine, of: van Enschede

1 op 1000 halen. Daar bleef de UTMotive dus nog

binnen maximaal 39 minuten. Als Glenn na een

naar München. Op plek twee staat Eco-elec uit

bijna 300 kilometer onder. ‘Na onze problemen

ronde voorbij komt rijden klokt hij precies de

België met 49 km/kwh. Gespannen kijken de

wisten we dat 1 op 1000 niet meer reëel was’, legt Ron uit. ‘Onze doelstelling was misschien wat hoog, maar je moet ook niet te laag inzetten. Je hebt iets nodig om naar toe te werken.’ Daarnaast wijst de teamleider erop dat slechts vijf van de twintig waterstofauto’s een geldig resultaat wisten neer te zetten. Het zegt volgens hem iets over hoe lastig die klasse is. Voor Ron en zijn collega’s zit de Shell Eco Marathon erop. De teamcaptain hoopt dat volgend jaar een nieuw team het project oppakt. ‘Het doel was een auto met perspectief te bouwen. Er kan nog zoveel beter. Met de elektrotechniek kan een enorme slag worden gemaakt. En hij kan zeker twintig (van de honderd, red.) kilo lichter. Het zou zonde zijn om deze auto nu weg te zetten en nooit meer te gebruiken.’ |


Sport

Op de schietbaan in Haaksbergen

Laden, richten, vuren ‘Let op je ademhaling, concentreer je en haal de trekker over’, luiden de instructies. Ik schiet en raak met mijn .22 kaliber revolver in ieder geval het bord waarop het target is bevestigd. Een machtig gevoel, dat kan ik niet ontkennen. Ik waan me direct in een actiefilm. Welkom bij schietvereniging

De mogelijkheden om op de campus een sportieve prestatie neer te zetten, zijn legio. Van schaken tot schermen, van taekwondo tot tafeltennis. De redactie van UT Nieuws hijst zich in sportkleding en gaat het aanbod aan den lijve ondervinden. Participating journalism heet dat. Deze maand aflevering 6: de schietsport.

Lichtgeraakt. Tekst: Jochem Vreeman | Foto: Gijs van Ouwerkerk >

niet klaar. ‘Richt je wapen altijd naar de grond en

ook de andere leden uitgeschoten zijn en iedereen

doe dat ongeladen. Je zou maar door je eigen voet

het wapen heeft weggelegd, lopen we de schiet-

Voordat ik daadwerkelijk ook maar een vuurwapen

schieten.’ Die laatste opmerking boezemt me toch

baan op. Mijn zwarte doelwit is ongeschonden,

mag aanraken, krijg ik eerst uitgebreide uitleg en

wat angst in, maar Ten Donkelaar stelt me gerust.

maar het papier daaromheen heeft wat kogelgaten.

instructies. Lichtgeraakt is een kleine vereniging

‘Niet bang zijn, in het begin zal je niet veel raken,

‘Niet gek hoor!’, zegt Centen. ‘Beter dan de meeste

met een aantal (ex-)UT-studenten in haar leden-

zelfs niet je eigen voet’, grapt hij. Dat zullen we

beginnelingen.’ Daar moet ik het maar mee doen

bestand die schieten op de schietbaan in Haaks-

nog wel eens zien, denk ik meteen. Het moet toch

en stiekem ben ik best trots. Op naar het volgende

bergen. ‘Ik wil even weten met wat voor iemand

niet al te moeilijk zijn om het target, een meter of

wapen, hoop ik. Maar helaas zit schieten met de

we te maken hebben. Dit is een exclusieve en

tien verderop, te doorzeven met kogels.

9 mm. Glock 17 er vandaag niet in. Na uitvoerig

vooral gevoelige sport.’ Aan het woord is Bas ten

Eindelijk is het dan zover. UT-student Niels Cen-

overleg is besloten dat er voor mij geen uitzonde-

Donkelaar, promovendus aan de UT en net als zijn

ten, sinds oktober lid van Lichtgeraakt, voorziet

ring gemaakt wordt. Jammer, maar begrijpelijk. Ik

vader verknocht aan de schietsport. Ten Donkelaar

me allereerst van een set gehoorbeschermers.

moet het doen met de uitleg over het wapen dat in

(links op de foto) heeft zelf een aantal vuurwapens

Nadat ik me al aangemeld had als introducé, je

Nederland onder andere gebruikt wordt door de

en de vereniging heeft er twaalf. ‘Hoewel iedereen

mag dan drie keer per jaar schieten, pakt hij de re-

Krijgsmacht en Marechaussee. ‘Zo’n wapen heeft

hier welkom is, willen we natuurlijk geen cowboys.

volver erbij. We beginnen met het lichtste kaliber,

een gigantische terugslag’, legt Ten Donkelaar uit.

Jongens die direct hun wapen overdwars houden

.22 dus, maar voor mij al zwaar genoeg. ‘Let op je

‘Het weegt 1,5 tot 2 kilogram. Als je een beetje

en willen vuren alsof ze Rambo zelf zijn, stuur ik

basishouding. Doe een hand achter je broekriem

actief de schietsport beoefent, heb je een goede

meteen weg. De sport zal voorgoed moeten om-

of in je zak, met de andere vuur je. Eerst oefenen

conditie nodig. Daarnaast zijn concentratie en

gaan met het soms negatieve imago. Dat komt na-

we even zonder kogels.’ Ik gehoorzaam braaf en

inzicht belangrijk. Nadeel van zo’n 9 mm. is dat

tuurlijk door incidenten zoals die in Noorwegen of

Centen (rechts op de foto) vindt het tijd voor het

de munitie vrij prijzig is. Je zou soms meer willen

Alphen aan de Rijn. Dat is lastig voor de ongeveer

echte werk. Ik ook. ‘Gebruik de keep en de korrel

schieten dan je eigenlijk doet. Maar ach, dat houdt

10.000 sportschutters die Nederland kent.’

om te richten.’ Ik laad zes kogels in het revolver,

het ook wel weer exclusief.’

Terwijl Ten Donkelaar vertelt over zijn eigen pres-

richt mijn arm op en vuur. Een machtig gevoel dus,

Na een lange avond in Haaksbergen houd ik ’t

taties – ‘ik schiet landelijke wedstrijden en het gaat

zoals ik al aangaf. Het doelwit is te ver weg om te

voor gezien. Ik heb toch maar mooi even gescho-

prima’ – hoor ik de pistoolschoten al klinken. Ik sta

zien hoe ik het ervan afbreng. Maar ik weet het

ten met een vuurwapen, dat neemt niemand me

te popelen, maar de veiligheidsinstructies zijn nog

zeker; ik heb dat target flink mishandeld. Nadat

meer af. |

Lichtgeraakt SV Lichtgeraakt (SVL) is een schietvereniging die aanvankelijk vooral bedoeld was voor studenten. In 1964 is SVL opgericht als eerste sportvereniging op de UT en was lange tijd vooral een vereniging voor luchtschutters. SVL is niet meer officieel verbonden aan de UT, maar heeft dus nog wel UT’ers als lid. Meer info: www.lichtgeraakt.nl.


Economie

UT-alumna Jeannine Peek is directeur Dell Nederland

‘Werken bij Dell is als topsport’ In haar carrière kreeg ze ontzettend veel goede adviezen. De belangrijkste was misschien wel ‘kom op voor jezelf’. En dat zegt UT-alumna Jeannine Peek, sinds november 2011 directeur van Dell Nederland, nu ook tegen haar medewerkers. ‘En blijf openstaan voor de dingen die om je heen gebeuren. Hoe hoger je komt in een organisatie, hoe lastiger dat soms is.’

een kent het, net zoals de producten. Dat opent deuren. En ook ik vind dat we prachtig mooie producten en IT-oplossingen hebben. Dat je daar zelf in gelooft, is heel belangrijk. Ik ben oprecht trots op wat dit bedrijf presteert.’ Hoe aantrekkelijk Dell ook was, in 2008 werd Peek opnieuw benaderd voor een interessante functie: die van algemeen directeur van Content. ‘Hoe leid

Tekst: Maaike Platvoet >

afstudeeropdracht bij Mars, op het gebied van de

je zo’n uitzendorganisatie? Op IT-gebied liepen ze

inkoop van grondstoffen. Door de commerciële rol

achter. Dat vond ik een ontzettend mooie uitda-

Ze had zich heel stellig voorgenomen om een jaar

die ze daar had, besloot Peek dat ze – eenmaal terug

ging.’ Peek leidde in 2010 de fusie van Content en

een sabbatical te nemen. Want na een zware fusie

in Nederland – meer wilde doen met haar afstudeer-

Unique, onderdeel van USG People. ‘Die fusie was

tussen uitzendbureaus Unique en Content, die zij als

richting informatiekunde. Ze solliciteerde bij KPN,

een uitdaging om te begeleiden. Leerzaam, maar ook

directeur begeleidde, had ze tijd nodig voor zichzelf.

met in haar achterhoofd het plan om ‘CIO (Chief

zwaar. Het is heel ingewikkeld om te zorgen dat het

Niet alleen tijd om met haar twee kinderen door

Information Officer, red.) van een groot bedrijf te

beste van twee organisaties in één samenkomen. Dat

te brengen, ook het volgen van een opleiding aan

worden’. ‘Ik dacht bij KPN daarvoor een handige

er dan niet meer voor alle mensen plek is, maakt het

Nyenrode stond op haar wensenlijstje. Maar ruim-

eerste stap te kunnen zetten. Maar ook daar bleek al

pijnlijk. Desondanks stond er heel snel een nieuw

schoots voor haar sabbatical afliep, werd ze gevraagd

snel dat ik meer op mijn plek was in de commercie.

bedrijf. ’

om naar Engeland te vliegen. Voor een gesprek met

Eenmaal op de sales-afdeling van KPN ontdekte

Na die zware fusie, ging Peek met sabbatical.

het Europese hoofd van Dell, die haar polste voor

ik wat een fantastisch vak het eigenlijk is. En mijn

‘Eindelijk was er tijd om een aantal dingen op een

de functie van directeur Dell Nederland. ‘Ik vroeg

studieachtergrond leende zich er perfect voor. Ik

rijtje te zetten.’ Nooit maakte ze zich zorgen over

enkele dagen bedenktijd, maar op de terugweg in

wist hoe organisaties in elkaar staken, en dat in

de toekomst van haar carrière. En dat dat ook niet

het vliegtuig wist ik het al wel. Dit was zo’n mooie

combinatie met een knipoog naar de techniek. Mijn

nodig was, bleek toen ze op gesprek werd gevraagd

functie, bij zo’n mooi bedrijf. Mijn sabbatical werd

CIO-ambities kwamen daardoor op de helling, omdat

in Engeland.

daardoor iets ingekort, maar tot op de dag van van-

ik het gewoon ontzettend leuk vond om klanten te

‘De IT-wereld is leuk en dynamisch. Je belandt in de

daag heb ik nog geen moment spijt gehad.’

adviseren. Sales bleek echt mijn ding.’

core-business van allerlei grote bedrijven. En bij Dell

Jeannine Peek studeerde van 1987 tot 1993 tech-

Toch maakte Peek enkele jaren later, als ze door

blijf ik leren, daar zit voor mij de uitdaging. Ik zou

nische bedrijfskunde, met als afstudeerrichting

een ex-collega wordt benaderd, de overstap naar

graag zien dat er meer vrouwen bij Dell op techni-

informatiekunde, aan de UT. Ze weet nog goed hoe

WorldCom. ‘Compleet anders dan het ietwat deftige

sche functies komen, maar volgens mij zijn te veel

haar keus voor de UT ‘toevallig’ tot stand kwam. ‘Op

KPN. WorldCom was een wereld van hectiek, het

vrouwen bang om uiteindelijk voor een technische

de voorlichtingsdag in Eindhoven was het druilerig

bedrijf had iets cowboy-achtigs. Ik maakte de

studie te kiezen. Om vrouwen zoveel mogelijk te

weer. Op de Enschedese campus scheen de zon,

overstap omdat ik de concurrenten van KPN ook

ondersteunen hebben we binnen Dell het Woman’s

er lagen mensen in het gras. En we mochten als

wilde leren kennen.’ Peek zette voor WorldCom een

Network, WISE, opgericht dat - ook voor mannen

potentiële studenten de hele dag ‘bedrijfje spe-

nieuw klantenteam op. Minder leuk was dat op een

– trainingen en bijeenkomsten verzorgt, waardoor

len’. Enschede had iets kleinschaligs, vindt ze. De

gegeven moment CEO Bernie Ebbers werd opgepakt

werknemers zichzelf beter leren performen. ‘

studenten kenden elkaar daardoor snel. Iedereen

voor boekhoudfraude. ‘Het was verleidelijk om toen

Over haar eigen ervaringen: ‘Zelf heb ik in de begin-

wist elkaar gemakkelijk te vinden. ‘Dat zorgde ervoor

mijn heil ergens anders te zoeken, maar ik wilde mijn

jaren ook wel eens gedacht: als je maar hard genoeg

dat je als student in een bijna knusse omgeving kon

team en klanten niet zomaar in de steek laten.’ Nadat

werkt, dan volgt de beloning wel. Toen ik tot mijn

ontwikkelen. Ik bewaar in ieder geval heel positieve

WorldCom uit surseance van betaling kwam, besloot

verbazing werd overgeslagen bij een promotie en

herinneringen aan die tijd. Ook de campus vond ik

Peek toch om zich heen te kijken en werd uiteinde-

daar later bij mijn baas naar vroeg, was hij verbaasd:

een waardevolle toevoeging, dat heeft geen enkele

lijk via een headhunter gepolst voor een functie bij

ik wist niet eens dat jij interesse had.’ Het is mij toen

andere Nederlandse universiteit.’ Nog steeds zijn er

Dell. ‘Ik ben toen bij Dell in de publieke sector ge-

duidelijk geworden dat je voor jezelf moet opkomen.

banden met Enschede. Vooral te danken aan haar

start en had het enorm naar mijn zin bij dit bedrijf. Ik

Maar ook vertrouwen moet hebben in je eigen kun-

dispuut Poison, en een clubje hockeyende vriendin-

vergelijk het wel eens met topsport. Het tempo bin-

nen.’

nen met wie ze ooit bij Drienerlo speelde. Eens per

nen Dell ligt heel hoog, er moet daarom ook continu

‘Voorlopig zit ik bij Dell prima op mijn plek. Op den

jaar doen ze nog mee aan een toernooi. Lacht: ‘Maar

gepresteerd worden. Zo werkt het nou eenmaal in

duur zal ik vast wel weer een nieuwe uitdaging wil-

eigenlijk draait het dan meer om het samen eten.

de ict-branche, die is continu in beweging. Sommige

len. Iets internationaals bij Dell of juist onderdeel

Echt hard rennen doen we niet meer.’

mensen raken verslaafd aan zo’n werkcultuur. En ik

zijn van de Nederlandse maatschappij, voor zo’n

Aan het einde van haar studietijd besloot Jeanine

moet ook zeggen, saai is het hier nooit.’

een jaar naar Amerika te gaan. Daar deed ze een

‘Dell is natuurlijk een groot en stevig bedrijf. Ieder-

typisch Hollands merk, dat lijkt me ook ontzettend leuk om te doen.’ |



AFVD Foton


Spooky Het zou zomaar een cover kunnen zijn van boek van Stephen King. Of een scene uit een film van Harry Potter. Dit spooky beeld van Foton-fotograaf Mark Ruiter is gemaakt op een doordeweekse avond, op de campus van de UT. Om precies te zijn aan de zuidzijde van de Zuid-Horst, waar het kunstwerk Kolommen van Evert Strobos staat. Op de achtergrond van de foto is het gebouw Meander te zien. Het achttien kolommen tellende kunstwerk stond eerst in de voortuin van oud-rector magnificus Draijer. Hij schonk het later aan de UT. Mark Ruiter is met zijn lens altijd op zoek naar alledaagse dingen, die door een specifieke benadering of techniek een niet-alledaagse indruk geven. Dat is hem bij deze foto zeker gelukt. ‘Door de mist krijgt de foto een bijzonder karakter’, zegt Mark. ‘Ik heb de foto gemaakt met een statief en een lange sluitertijd. Om precies te zijn vier minuten.’ Een geslaagd staaltje ‘nacht-fotografie’, waar menig horror-auteur inspiratie uit kan putten. |

Foto: Mark Ruiter, AFVD Foton.


Opinie

Andere tijden? De recente politieke crisis in ons land leidt tot vragen en onzekerheid. Onzekerheid die nog eens vergroot wordt door de turbulente economische situatie in Europa. Wat is het

Kabinet Rutte De val van het kabinet-Rutte bracht bij veel mensen

perspectief voor Europa en voor Nederland, en wat betekent de politieke en economische

terecht een gevoel van opluchting teweeg. In het

crisis, in Nederland en in Europa?

minderheidskabinet, gedoogd door de PVV, geen re-

najaar van 2010 leek er voor de constructie van het ëel alternatief te bestaan. Misschien niet de aantrek-

Tekst: Anne Flierman | Illustratie: Bas van der Schot>

delijk gemaakt. En het geldt onze eigen sector, het

kelijkste, maar toen, ook in mijn ogen, wel de enige

hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, en

mogelijkheid om het land te besturen. Inmiddels

Vertrouwde verhoudingen en zekerheden komen

het geldt veel breder in de samenleving, voor zaken

zijn we anderhalf jaar verder en blijkt deze samen-

ter discussie; dat was in veel opzichten al langer zo,

als hypotheekrente-aftrek, pensioenleeftijd, verzeke-

werking niet levensvatbaar. De PVV blijft op allerlei

maar de recente crisis heeft dat wel scherper dui-

ringen in de gezondheidzorg en de euro.

terreinen extreme eisen stellen en loopt weg voor verantwoordelijkheid . Sommigen zullen zeggen: we hebben het voorspeld. Hoe dan ook, dat deze samenwerking ten einde is gekomen wordt ook door mij, niet betreurd. Op zich is het gegeven dat een aantal andere partijen in korte tijd op hoofdlijnen afspraken over de aanpak van de financiële problemen van de overheid wist te maken, een bewijs voor de kracht van onze democratie. Verantwoordelijk bestuur is nog steeds mogelijk. Wat mij betreft mag deze combinatie na 12 september doorgaan met deze aanpak.

Veranderingen Een aanpak, waarbij ingrijpende veranderingen doorgevoerd moeten worden. Want die aanpassin-gen zijn absoluut nodig, wil Nederland als modern, kennisintensief en ondernemend land de crisis te boven komen. De nieuwe constellatie biedt nieuwe kansen om te investeren in de toekomst, in groei, en in de daarvoor nodige kennisinfrastructuur. Maar, let wel! De financiële mogelijkheden om te investeren zullen de komende tijd beperkt blijven, welke coalitie het land ook regeert. Ruimte kan pas weer ontstaan als we een aantal ingrijpende maatregelen nemen, het vertrouwen herstelt en economische groei toeneemt. Het blijft in dit kader zorgelijk dat een niet onbelangrijk deel van onze bevolking niet onderkent dat veranderingen nodig zijn, en evenmin doorziet hoezeer Nederland met de rest van de wereld is verbonden. Politici die zich afzetten tegen onontkoombare veranderingen, zonder serieuze alternatieven op tafel te leggen, bewijzen uiteindelijk ons land en hun kiezers een hele slechte dienst. Hetzelfde geldt voor de manier waarop sommigen naar Europa kijken. Je hoeft de EU niet heilig te verklaren, maar voor een land als Nederland zijn de voordelen van de Europese integratie gigantisch, en het alternatief rampzalig. Dat geldt zeker voor Twente, industrieel nog altijd nauw met Duitsland verbonden, en ook voor de UT, die nog


Anne Flierman (Foto: Gijs van Ouwerkerk)

veel meer dan nu al gebeurt zich op Europa zou kun-

niet zo gemakkelijk externe financiering aantrekken

moeten moderniseren, ondanks de hoge waarde-

nen richten als het gaat om onderzoeksfinanciering,

behouden, dan komt daarbij ook de vraag of we uit

ring van studenten en de goede scores in sommige

maar ook om studieprogramma’s en uitwisseling.

eigen middelen in die sectoren meer gaan investeren,

reviews. Het moet aantrekkelijker en flexibeler

aan de orde. De vraag stellen is wat mij betreft haar

worden, met brede, toekomstgerichte programma’s

beantwoorden, maar dat vergt nog wel een omschake-

in de bachelor, en hogere rendementen.

Eigen wereld Van de nationale schaal naar onze eigen wereld. Wellicht ten overvloede, maar de impact van de huidige

ling in het denken bij velen op de campus.

Investeren

ontwikkelingen is groot en veranderingen zijn onont-

Onderwijs

koombaar en raken zowel onderzoek als onderwijs.

Onderwijs wordt alleen maar belangrijker. De kracht

tijd: ons onderzoek is van uitstekende kwaliteit, de

Ik hoop van harte dat een nieuw kabinet meer gaat

van onze economie hangt af van haar vermogen

kunst zal het zijn om daar de sterkte vast te houden

investeren in onderzoek en onderwijs, maar de ruimte

te innoveren en nieuwe kennis snel te vermark-

en tegelijkertijd selectief te investeren op die plaat-

daarvoor is voorlopig nog niet groot. Het ‘topsectoren-

ten, maar inmiddels wordt steeds duidelijker dat

sen die strategisch onmisbaar zijn; uiteraard moet

beleid’ heeft als voordeel opgeleverd dat agenda’s

je daartoe dan ook wel voldoende goed opgeleide

parallel daaraan onze track record op het gebied van

tussen bedrijfsleven en kennisinstellingen zijn

mensen moet hebben. Niet voor niets is het topsec-

valorisatie overeind blijven. In onderwijs moeten

afgestemd, en dat partijen elkaar beter hebben leren

torenbeleid inmiddels gekoppeld aan een ‘human

we fors investeren om het rendement, de aantrek-

kennen. Daar kunnen we van profiteren, als er weer

capital’ agenda. Binnenkort is die agenda mis-schien

kelijkheid en ook de betaalbaarheid te vergroten.

ruimte voor groei is. Maar vooralsnog zullen we, ook

wel belangrijker dan de inhoud van de topsectoren.

Dat is precies de inzet die we met ons voorstel voor

als Universiteit Twente, maximaal moeten inzetten

Daarbij wordt hoger onderwijs steeds meer ook als

een prestatieafspraak bij de staatssecretaris hebben

op het aanboren van nieuwe financieringsbronnen, bij

investering in jezelf gezien. Een sociaal leenstelsel

neergelegd. Ik ga ervan uit dat hij het daar wel mee

provincies of in Brussel, en bij het bedrijfsleven. Flexi-

voor de studiefinanciering komt onvermijdelijk op

eens zal zijn, en na 12 september zijn opvolger ook. |

biliteit en vraaggerichtheid zijn daartoe noodzakelijk.

ons af; en dat is ook niet onterecht als je je realiseert

Willen we als UT het unieke profiel ‘high tech, human

dat een groot deel van de leeftijdsgenoten van onze

Auteur is voorzitter van het College van

touch’ overeind houden, en ook kwalitatief hoogwaar-

studenten inmiddels gewoon werkt en belasting be-

Bestuur van de Universiteit Twente en na-

dig onderzoek in strategisch belangrijke disciplines die

taalt. Dat betekent dat we ook als UT ons onderwijs

mens het CDA lid van de Eerste Kamer.

Daarmee beschrijf ik de opgave voor de komende


Opinie

Column | Beer Sijpesteijn Oostelijke oriëntatie In het Hemelvaartweekend organiseren de studieverenigingen Abacus, Scintilla en Inter-Actief

UT Nieuws Panel over veiligheid

Veilig m We voelen ons met zijn allen best veilig op

altijd de EWI-trip. Met een touringcar vol studenten wordt een grote Europese stad bezocht, met als

de campus. Dat blijkt uit de eerste peiling

doel het dagen nachtleven van die stad te verkennen. Overdag staat in het teken van culturele

onder het UT Nieuws Panel, uitgevoerd door

activiteiten zoals rondleidingen, het bezoeken

onderzoeksbureau Newcom Research &

van bedrijven en musea of het ‘ontbrakken’ in een parkje. Wat er voor de avond en nacht op het

Consultancy. Zij ondervroegen 81 studenten

programma staat laat zich wel raden, hoewel het mij op een of andere manier vaak niet meer lukt de

en 46 medewerkers. Tien procent daarvan zegt

details te onthouden. Deze keer gingen we naar Berlijn. De laatste jaren

zich wel eens onveilig te voelen.

is deze stad weer helemaal in, de lage prijzen en ontspannen sfeer zorgen er voor dat veel jonge

beschouw het als de taak van de universiteit haar

en artistieke mensen ernaartoe komen. Dit zorgt

studenten te ‘bilden’ en een bepaalde brede basis

De meerderheid van de panelleden vindt dat

er onder andere voor dat Berlijn een bloeiende

te geven. Ook voor een technische universiteit gaat

de UT er alles aan doet om de campus zo veilig

internetstart-up-scene kent.

dit op. Het is enorm irritant om te zien hoe bijvoor-

mogelijk te maken. Als studenten of medewer-

Met de EWI-studenten hebben we een paar van

beeld politici en tv-presentatoren (*uche* Matthijs

kers zich niet veilig voelen dan is dat ’s avonds

deze bedrijfjes bezocht. Een daarvan was Gidsy,

van Nieuwkerk *uche*) totaal de plank misslaan als

of ’s ochtends vroeg op de donkere en bosrijkere

opgezet door twee broers die oorspronkelijk uit

het over techniek of natuurwetenschappen gaat.

plaatsen. Het fietspad Viermarkenweg wordt

Amsterdam komen, een andere was UPCload,

Wij aan de UT moeten er voor zorgen dat we, zonder

genoemd, maar ook het Carillonveld, de Wit-

opgericht door een paar Israëlische alumni van de

afbreuk te doen aan onze eigen disciplines, niet

breuksweg en de Calslaan zijn slecht verlicht. Een

Berlijn Humboldtuniversiteit. Het is een interes-

hetzelfde doen in omgekeerde richting.

enkeling vindt de ganzen angstaanjagend.

sant gegeven dat men dus van heinde en verre naar

Met hoge waarschijnlijkheid knikken de beleids-

Moeite met de camera’s op de campus heeft

Berlijn komt om een bedrijfje te beginnen, maar ik

bepalers van onze universiteit instemmend mee.

vrijwel niemand. Twee derde maakt het niets uit

wil eigenlijk even verder ingaan op die Humboldt-

Ik hoop van wel in ieder geval, dan zijn we het

en een kwart van de ondervraagde medewerkers

universiteit en vooral haar oprichter/naamgever.

eens over het doel. Maar daarmee zijn we er nog

en studenten zegt er zelfs een veilig gevoel van te

Dat was Wilhelm von Humboldt, een Duitse geleer-

niet. Eind 2010 bezocht ik een Studium Generale,

krijgen. In de suggesties wordt overigens wel aan-

de die als ik Wikipedia mag geloven (mag dat nou

waar onder andere onze rector Brinksma voor

gegeven dat het cameragebruik en de surveillance

wel of niet?) ongeveer alles kon en wist. Zijn doel

meer Bildung in de UT-opleidingen pleitte. Terecht

door de bewaking geïntensiveerd kan worden.

voor de nieuwe universiteit was om (en nu citeer ik

concludeerde Henk Procee echter dat die avond het

lekker van Wikipedia) ‘een vrijplaats [te] zijn voor

onderwijs op de UT niet was hervormd en daarmee

het opleiden van academici die vanuit intellectuele

raakte hij het pijnpunt: er wordt slechts lippen-

vrijheid en ongebondenheid een kritische bijdrage

dienst bewezen.

zouden leveren aan de voortgang en kwaliteit van

Het Nieuwe Onderwijsmodel is hét moment om

allerlei debatten en problemen in de maatschappij.’

woorden in daden om te zetten, maar op een paar

Van belang hierin is de term Bildung, dat te

goede voornemens na zie ik niets terug. Hoe deze

vertalen is als vorming, maar dan nog moet worden

Bildung precies ingebakken kan worden is nog te

overgoten met een flinke portie humanistisch ide-

bediscussiëren en op de UT lopen (hopelijk) mensen

alisme. Het gaat er om mensen breed academisch

rond die dit veel beter weten dan ik. Ga hier mee

te vormen en klaar te stomen om een bijdrage

aan de slag! Verzin een list! Of, om te eindigen met

te kunnen leveren aan de wetenschap en/of de

een Star Trek-referentie: Humboldtly go where no

maatschappij. Ik heb altijd het idee/ideaal gehad

man has gone before!

dat het laatste deel van het motto van de UT naar Bildung hint.

Beer Sijpesteijn is

Nu betrap ik mezelf er op een beetje in herhaling te

student Technische Informatica.

vallen door tot het clichématige aan toe de Human Touch te benoemen. De reden daartoe is simpel: Ik


Reageren? www.utnieuws.nl

Ook meepraten? Meld je aan voor het UT Nieuws Panel via onze website www.utnieuws.nl. In dit lezerspanel kun je je mening geven over gebeurtenissen en ontwikkelingen op de UT, maar ook over het UT Nieuws, andere universiteiten of Nederland in algemene zin. Als je je inschrijft, ontvang je enkele keren per jaar via e-mail een korte vragenlijst. De resultaten uit het onderzoek worden gepubliceerd via de website en dit magazine. De onderzoeken van het UT Nieuws Lezerspanel worden uitgevoerd door onafhankelijk onderzoeksbureau Newcom Research & Consultancy.

op de campus

maar soms wat donker Tien tips voor een (nog) veiligere campus Een greep uit de suggesties van het panel: 1. Uitdelen laptopsloten 2. Meer camera’s in de buurt van de wooncomplexen en rond het sportcentrum/Bastille 3. Mogelijkheid om projectruimtes af te sluiten met behulp van je collegekaart. Zo kun je met een gerust hart je spullen in de ruimte achterlaten als je voor een broodje naar de mensa gaat. 4. Leg een voetgangerspad aan naast het fietspad bij de Drienerburght, zodat de vele voetgangers

de fietsers niet hinderen.

5. Gebouwen zijn erg open; toegang alleen via pasjes indien geautoriseerd. Bezoekerspasjes verstrekken. 6. Lantarenpalen vaker controleren of ze nog functioneren. Op sommige plekken kan het soms erg donker zijn. Denk aan het fietspad tussen Meander/Horst en de Hengelosestraat. 7. Vooral niet mensen met lopers laten inbreken op kamers om politiebordjes te plaatsen dat je op je

spullen moet passen. Dit vind ik schandalig.

8. Hek om de campus met toegangspoortjes… 9. Niet; veiligheid is op dit moment goed tot zeer goed. Misschien wel camera’s bij fietsenstallingen zodat fietsendieven gepakt kunnen worden. 10. Niet, het is al super veilig. Investeer liever in afstudeermaanden voor bestuurders.


Onderzoek

De alternatieve aanpak van Mieke Luiten-Olieman

‘Ik zei: ik zou het anders doen’ Mieke Luiten-Olieman promoveerde bij de Anorganische Membranen groep op iets latere leeftijd, 41, na een verrassende omweg in haar carrière. Het resultaat mag er wezen: origineel onderzoek, mooie publicaties en praktische toepassingen in het verschiet. In 2000 mocht ze zich als onderzoeksassistent

deel polymeer zo rigoureus te vergroten als ik dat had gedaan.’

Verrassing In de bekende eerste stap (het droognat-spinpro-

bewijzen en kreeg daarna zelf de kans. ‘Stukje bij beetje overtuigde ik hoogleraar Arian Nijmeijer en mijn

ces) worden de ‘groene fibers’ gemaakt, zoals de

begeleider Niek Benes ervan dat mijn alternatieve aanpak vruchten kon afwerpen.’

punt is voor het verdere productieproces. Het

‘green tire’ in de automobielindustrie het uitgangskrimpproces in de tweede stap werkte bij Luiten eerst ook niet zoals ze had verwacht. De holle vezels

Tekst: Egbert van Hattem | Foto Gijs van Ouwerkerk >

ik me helemaal mee vereenzelvigd. Mijn kennis

vielen als een plumpudding in elkaar.

en mijn negen jaren onderzoekservaringen in de

‘Toch herhaalde ik de experimenten en bracht de

De overstap van onderzoeksassistent naar zelf-

membraantechnologie moest ik op een nieuwe

groene fibers met een andere uitgangspositie het

standig onderzoeker - dus iemand die zelf nieuwe

manier leren waarderen en inzetten. Ik heb een

tweede proces binnen’, vertelt Luiten. ‘Wat ik zag

theorie ontwikkeld en toetst met eigen ontworpen

eigen onderzoeksstijl. Het gaat er mij niet om met

kon ik eerst niet geloven. De diameters krompen

experimenten - was mentaal de grootste sprong

experimenteren alleen maar de theorie te toetsen.

extreem, soms met een factor drie. Dat was een

voor Mieke Luiten-Olieman. In negen jaar trouwe

Ik wijk graag af van de norm - zo radicaal mogelijk

grote verrassing. Ik had nooit gedacht dat het effect

dienst als ondersteunend onderzoeksmedewerker

als het even kan - en loop zo twee stappen vooruit,

van de kromming van de holle vezels de metaaldeel-

was de tijd rijp en mocht ze zelf aan de slag op

gewoon om te kijken wat er precies gebeurt. Dan

tjes zo keurig in elkaar kon laten vallen. De clou lag

de manier die ze zo graag wilde. ‘De werkwijze

pas kom je tot nieuwe inzichten.’

in stap één: de verhouding metaal/polymeer en de

waarop een promovendus die ik ondersteunde haar

Die brutale en praktische aanpak heeft Luiten veel

verdeling van de ingesloten luchtvolumes.’

onderzoek wilde opzetten, zag ik niet zitten,’ vertelt

gebracht. Al snel waren de eerste resultaten van

Luiten werkte het idee in haar promotie systema-

Luiten. ‘Dat heb ik eerst voorzichtig en toen nadruk-

haar promotietraject daar. Met een dipcoat-metho-

tisch uit en kwam tot een breed bruikbaar produc-

kelijke aangekaart bij de vakgroepleiding, gewoon

de, gebaseerd op communicerende vaten, slaagde

tieschema voor alle anorganische materialen door

omdat ik overtuigd was van mijn gelijk.’

ze er in om reproduceerbaar dunne coating-lagen

ook het wegbranden van het polymeer (stap 3) en

En toen ging haar vurige wens in vervulling. Pro-

ook op holle vezels aan te brengen, waar dat tot

het sinteren van de metaaldeeltjes (stap 4) te op-

beer jij het maar, zei professor Arian Nijmeijer. Het

dan toe alleen op vlakke platen lukte.

timaliseren. Ze toonde aan dat buitendiameter van

duurde enige tijd voor ze kans overtuigend durfde

Maar de grote doorbraak moest nog komen.

de vezel en de mechanische sterkte voorspelbaar

te grijpen. ‘Toch raar, die blokkade in mijn hoofd,’

Luiten slaagde er in om zeer dunne vezelmem-

en maakbaar zijn voor de verschillende materialen.

zegt Luiten achteraf, ‘alsof ik het als hbo’er niet

branen te produceren, niet uit polymeer maar uit

‘Nu er hele dunne vezels maakbaar zijn van roest-

zou kunnen.’

roestvast staal, nikkel en keramiek. Een unicum.

vast staal en van andere metalen, betekent dat

Zij haalde technisch alles uit een krimpstap - een

nieuwe toepassingsmogelijkheden bij hoge tem-

tweede proces in een rij van vier – waarvan de

peraturen en onder chemisch agressieve omstan-

Ze had op de HLO Analytische Chemie gestudeerd.

mogelijkheden tot dan toe door iedereen werden

digheden.’ De vezels kunnen bijvoorbeeld gebruikt

Dat betekende in een toekomstige baan praktisch

onderschat. ‘Men zag het niet. Niemand was op

worden bij productie van waterstof, waarbij het

en ondersteunend gaan werken. Luiten: ‘Daar had

het idee gekomen om in de eerste stap het aan-

membraan bestand moet zijn tegen temperaturen

Stijl van experimenteren

van 600ºC en 40 bar drukverschil.

Kaapstad Daar wordt nu verder aan gewerkt. In april reisde Luiten naar Kaapstad waar ze onderzoekers en procestechnologen uit het bedrijfsleven en universiteit instrueerde. Men wil daar graag waterstof scheiden voor energietoepassingen. In samenwerking met RWTH Aachen University is bij het STW en DFG een transnationaal voorstel voor vervolgonderzoek ingediend om de holle vezels te optimaliseren voor twee specifieke toepassingen. ‘Ook in het klein zijn er toepassingsmogelijkheden’,


zegt Luiten. In vakgroep SFI van hoogleraar Rob

mbo-track: middelbaar dienstverlenings- en gezond-

Die managementervaring kan ze de komende

Lammertink heeft dr. H.C. Aran een microreactor

heidsonderwijs. Twee jaar werkte ze in ’t Bouwhuis

jaren ook toepassen. Naast senior onderzoeker

ontwikkeld van een roestvast stalen vezel voor het

en drie jaar bij de zorggroep Manna. ‘Ik zag het niet

(0,6 fte) wordt ze manager van het laboratorium

gecontroleerd uitvoeren van chemisch reacties.

zitten om altijd achter de analyseapparaten te staan

bij Anorganische Membranen. ‘Onderzoeken

en wilde graag direct iets betekenen voor mensen.

blijft het leukst, maar ook hier zie ik de eerste

In de zorg

Ik heb een activiteitenprogramma ontwikkeld voor

resultaten. AIO’s krijgen meer verantwoordelijk-

Al met al opmerkelijke resultaten. En dan te beden-

een meerzorggroep waarbij ouderen langer zelfstan-

heid bij het beheren van het lab en het plannen

ken dat het niet veel scheelde of Luiten was voor

dig kunnen wonen als ze beginnende dementie

van de werkzaamheden. Ze krijgen risicotraining

het chemieonderzoek voorgoed verloren geweest.

ontwikkelen. Het lukte ons de cliënten een zinvolle

bijvoorbeeld. Door ze nu die verantwoordelijkheid

Ze maakte direct na haar afstuderen aan de HLO

dagbesteding te geven. Daar moet iedereen in de

te geven, komen ze later met meer vaardigheden

namelijk een lange carrièreswitch en volgde een

organisatie dan wel alert op zijn.’

op de arbeidsmarkt.’ |



Interview

Afscheid van hoogleraar Olaf Fisscher

‘Druk om te presteren is groot’ Olaf Fisscher, hoogleraar Organisatiekunde en Bedrijfsethiek, neemt donderdag 14 juni afscheid van de UT. ‘Met gemengde gevoelens’ kijkt hij uit naar dat moment. De UT is hem

een confrontatie met de politie. De politiecommissaris bestempelde het als ‘studentenwangedrag’. Daar had men in Enschede nog niet mee te

dierbaar, want Fisscher behoorde tot de eerste lichting studenten die in 1964 op de campus

maken gehad.’

kwam. Na vele jaren Groningen woont hij al weer geruime tijd op dezelfde campus, aan de

GRONINGEN. ‘Na mijn studie aan de THT, en

Langenkampweg. ‘Een fijne omgeving.’

een korte periode als onderzoeksassistent, ben ik in 1975 als docent bedrijfspsychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen begonnen. Uitein-

Tekst: Maaike Platvoet | Foto: Rikkert Harink >

Harten was bijvoorbeeld destijds directeur van

delijk bleef ik daar tot 1989, toen kreeg ik het

het Roessingh. Zes van mijn promovendi zijn in-

onbestemde gevoel dat ik eens wat anders moest.

AFSCHEID. ‘Ik ben nog volop in bedrijf, dan is het

tussen benoemd tot hoogleraar, daar ben ik best

Al was daar geen directe aanleiding voor. Via

toch gek als je weg moet. Moet ja, want ik word 65

trots op. Met veel plezier kijk ik ook terug op het

contacten op de UT, onder wie Jan Bilderbeek

jaar. Onze vorige decaan (Paul van Loon, red.) was

succes dat Petra de Weerd-Nederhof, Klaasjan

en Koos Krabbendam, werd ik gewezen op een

daar altijd heel helder in: dan ga je weg. Ik zal nog

Visscher en ik als editors hebben bereikt met

vacature. Twee jaar later werd ik er hoogleraar.

wel iets blijven doen op het gebied van onderwijs.

het wetenschappelijke tijdschrift Creativity and

Groningen was prima, maar ik miste de tech-

Voor derdejaars bachelorstudenten blijf ik de

Innovation Management. Dankzij de focus in mijn

nisch bedrijfskundige kant en die had de UT wel.

komende drie jaar het vak bedrijfsethiek verzorgen.

onderzoek op innovatiemanagement en bedrijfs-

Bovendien was er inmiddels op de UT een hoop

Ook bij het postacademisch onderwijs, waarvoor ik

ethiek en de eigen benadering daarin, kreeg ik in

veranderd, de setting was goed. Van mijn move

de afgelopen jaren als opleidingsdirecteur inhou-

2009 een eredoctoraat van de Leuphana Univer-

heb ik nooit spijt gehad. Op de UT was altijd alle

delijk verantwoordelijk ben geweest, zal ik actief

sität Lüneberg.’

ruimte om initiatieven te nemen.’

Mijn rede zal gaan over ‘Integriteit en Innovatie’.

STUDENT. ‘In 1964 behoorde ik tot de eerste

PRESTEREN. ‘De grootste verandering in mijn

Verder zijn er dierbare collega’s die spreken. Zoals

lichting THT-studenten. Een geweldige tijd.

loopbaan is toch wel de druk om te presteren.

professor Wim van Harten, die ik ooit als promo-

De campus was nog in aanbouw, de studenten

Die is de laatste jaren veel groter geworden. Er is

vendus begeleidde. En mijn opvolgster, collega-

werden volop in de watten gelegd. Je kunt het je

continu publicatiedruk, en druk om subsidies bin-

hoogleraar Petra de Weerd-Nederhof.’

nu niet meer voorstellen, maar in de tijd werden

nen te halen. En daarbij de verantwoordelijkheid

zelfs onze bedden verschoond en opgemaakt,

van tijdsbesteding en aanwezigheid. De kracht

ONDERZOEK. ‘Mijn onderzoek richtte zich

onder leiding van ‘Ma Elsenburg’, de campusmoe-

van universiteiten wordt naar mijn mening ernstig

op verschillende kennisdomeinen: organisatie-

der. Zelf woonde ik aan de Calslaan. In het begin

bedreigd door externe financiering. De gevolgen

kunde, management van innovatie, bedrijfsethiek,

mocht je ‘s avonds niet van het terrein af, er

zien we ook terug in de krant, met berichten over

kwaliteitsmanagement en organisatiepsychologie.

hing ook echt een ketting voor de ingang van de

frauderende wetenschappers. Niet te vergelijken

In mijn loopbaan stonden twee thema’s daarin

campus. Natuurlijk gebeurde dat wel. Ik herinner

met mijn Groningse periode, dat was vergeleken

centraal: de organisatie van innovatie en de orga-

me een stiekem uitje naar de Broeierd. In die tijd

met nu wel heel relaxed. Andere grote veran-

nisatie van verantwoordelijkheid. In totaal heb ik

waren we als studenten ook veel meer betrokken

dering is natuurlijk ook de aandacht voor het

26 promovendi begeleid. Verschillende van hen

bij de politiek. Zo hebben we geprotesteerd tegen

internationale aspect. Dat zag ik met een collega

waren buitenpromovendi, mensen die al bij een

de invasie van de Russen in Tsjecho-Slowakije,

in de jaren tachtig al wel aankomen. We namen

bedrijf werkzaam zijn. Ik heb dat altijd belangrijk

door met gestolen verf uit het in aanbouw zijnde

toen stiekem Engelse les.’

gevonden, want juist deze onderzoekers brengen

chemiegebouw, muren in de binnenstad van

een schat aan ervaring met zich mee. Wim van

Enschede met leuzen te bekladden. Dat leidde tot

blijven. Toch is er een officieel afscheid op 14 juni.

MISSEN. ‘Wat ik precies zal missen, moet nog blijken. Maar het zal vast de collegialiteit zijn. En

Integriteit en Innovatie

ook het ritme van het werkproces, de discipline,

Hoogleraar Olaf Fisscher neemt op donderdag 14 juni afscheid van de UT, waar hij op 15 oktober 1992 werd benoemd tot

blijf onderwijs verzorgen. Natuurlijk is er straks

hoogleraar Kwaliteitsmanagement en Organisatiewaarden, waaronder Bedrijfsethiek. Het programma begint om 14.30

meer tijd voor de kleinkinderen. En ik ga graag

uur, in de Agora van de Vrijhof. Professor Wim van Harten zal spreken over ‘actuele thema’s in de kwaliteits- en technologie-

naar Friesland met de familie. En dan al die boe-

management in de ziekenhuiszorg’. Professor Petra de Weerd-Nederhof zal spreken over ‘Innovation, Social Responsiblity,

ken die ik altijd al eens wilde lezen. Romans? Ja,

Creativity, Ethics, and Olaf Fisscher’. Het Twents Jeugd Symfonie Orkest verzorgt een muzikaal intermezzo. Om 16.00 uur

maar zeker ook boeken uit het vakgebied.’ |

en de vanzelfsprekendheid waarmee ik elke dag naar de faculteit ging. Voor het zwarte gat ben ik niet bang. Ik heb verschillende nevenfuncties, en

spreekt Fisscher zijn afscheidsrede uit, waarna een receptie volgt.


Achtergrond

Studenten industrieel ontwerpen maken eerste intercontinentale studiereis

‘Best reëel dat wij later in contact komen met Azië’ In de week dat in Maleisië een einde kwam aan de ontvoering van de twaalfjarige

Maleisië bestaat uit twee delen die worden geschei-

Nederlandse Nayati Moodliar, arriveerde een groep van 24 studenten industrieel ontwerpen

den door de Zuid-Chinese zee en talloze paradij-

in dit land. De week ervoor deden ze Singapore aan tijdens de allereerste intercontinentale

Singapore is groot, want net buiten de stadsgrenzen

studiereis van deze studie. ‘Als industrieel ontwerper moet je verder kunnen kijken dan je

wereld binnen. Hier verkopen Maleisiërs hun zojuist

selijke eilandjes. Het contrast tussen Maleisië en van het moderne Kuala Lumpur stap je een andere gebraden vlees, fruit en kruiden in houten stalletjes

eigen wereldje.’

van een paar vierkante meter, pal langs de weg. Regenwoud beslaat ruim de helft van het land, maar

Tekst en foto’s: Lilian Verdoorn >

Singapore staat op plek acht van veiligste steden ter

wordt bedreigd met kap om plaats te maken voor

wereld volgens onderzoeksbureau Mercer. De rege-

palmplantages. Palmolie, geproduceerd op vier

Wie van de luchthaven naar het centrum van Sin-

ring borgt die veiligheid met harde hand; crimina-

miljoen hectare grond, is een belangrijke inkom-

gapore rijdt, kan niet om de duizenden hijskranen

liteit wordt ongenadig afgestraft. Zo zijn lijfstraffen

stenbron van het land.

heen die ogenschijnlijk 24 uur per dag, zeven dagen

als stokslagen hier nog heel gewoon.

per week zware materialen verplaatsen. Hier wordt

Net als Singapore is Kuala Lumpur een wereldstad

Ambitie

een stad gebouwd. Nóg meer stad, want de skyline

met volop glimmende winkelcentra waar modemer-

Voor veel studenten Industrial Design van de

van Singapore met 4,6 miljoen inwoners bestaat

ken als Chanel, Louis Vuitton en Jimmy Choo schit-

Universiteit Twente is de studiereis een eerste ken-

vrijwel uitsluitend uit hoogbouw. Hoewel Singapore

teren. In deze stad met bijna twee miljoen inwoners

nismaking met Azië. ‘Dit is de tweede buitenlandse

wel degelijk Aziatisch is, doet de term ‘wereldstad’

razen de Protons je om de oren. Dit automerk is

reis van onze studie’, vertelt reiscoördinator David

het meest recht aan deze stadstaat met vele statige

sinds de oprichting in 1983 de nationale trots van

Young, die samen met zes anderen twee jaar geleden

winkelcentra, waar de marmeren vloeren altijd

Maleisië samen met de Petronas Twin Towers - met

het initiatief nam voor deze studiereis. De eerste trip

glanzen. In het straatbeeld geen oude brikkies maar

425 meter waren deze enige tijd de hoogste ter we-

ging in 2008 naar Zweden, maar de ambitie van deze

uitsluitend auto’s van tien jaar of jonger. Oudere

reld - en de Menara televisietoren. Deze opvallende

studenten reikte verder dan Europa. ‘We hebben

auto’s moeten het land uit. Wie een vleugje Azië wil

verschijningen aan de skyline onderstrepen de

letterlijk een kaart aan de muur gehangen om te

opsnuiven, is aangewezen op de wijken Chinatown

ambitie van het land; ieder jaar groeit de economie

beslissen waar we heen wilden. Veel landen vielen af,

en Little India.

met zo’n vijf procent.

omdat industrieel ontwerp voornamelijk te vinden is in ontwikkelde landen’, vult voorzitter Maaike van

Maaike en David

den Ende aan. Uiteindelijk resteerden een reis naar Amerika, Brazilië/Argentinië en Singapore/Maleisië. ‘Amerika werd te duur en bij de reis naar Zuid-Amerika zou de taal een te grote barrière zijn.’ Direct nadat het reisdoel was bepaald startte de commissie met het werven van deelnemers. ‘We moesten ze overtuigen om mee te gaan. Ze waren sceptisch’, geeft Young aan. Voor de leden van de reiscommissie was het doel duidelijk. ‘Als industrieel ontwerper moet je je goed kunnen verplaatsen in een doelgroep. Je moet verder kunnen kijken dan de collegezaal en je eigen wereldje. Beseffen dat cultuur invloed heeft op industriële ontwerpen’, verheldert Van den Ende. Juist daarom zijn Young en Van den Ende tevreden met het huidige reisdoel. ‘Het contrast tussen deze landen en Nederland is veel groter dan bij Amerika’, volgens Young.


De zeventien studenten die zich aanmeldden,

‘Bedrijven werken zo snel tegenwoordig. Als indus-

aantal studenten nog wat extra’s opgeleverd. ‘Drie

stelden samen met de reiscommissie een onder-

trieel ontwerper moet je mee kunnen schakelen

studenten hebben nieuwe producten bedacht voor

zoeksplan op om de verschillen in industrieel

daarin. Maar er zit natuurlijk wel een grens aan’,

Velda, producent van aquarium- en vijverartikelen

ontwerp tussen Nederland, Singapore en Maleisië te

haastten ze zich erbij te vermelden. Young en Van

Een van die ontwerpen wordt daadwerkelijk in pro-

analyseren. Daarvoor zijn de studenten opgedeeld

den Ende verwachten niet dat ze later in Azië aan

ductie genomen’, vertelt Van den Ende. Een aantal

in vijf subgroepen die zich richten op onderwijs,

de slag gaan. ‘Maar het werelddeel is booming. Het is

anderen voltooiden hun case bij Wwinn, wat een van

symbolisme, keurmerken, consumer value en rapid

best reëel dat wij in ons werk later in contact komen

hen een bacheloropdracht heeft opgeleverd. Ook

prototyping. Om hier inzicht in te krijgen, legden de

met Azië. Nu hebben we een idee van hoe het er

het U-fonds, Philips, Huisman en het Maleisische

studenten in drie weken tijd 22 bedrijfsbezoeken af

hier aan toe gaat.’

Ministerie van Toerisme ondersteunden de reis met

in Singapore en Maleisië. Een divers programma,

Naast een bijdrage van duizend euro, hebben alle

een financiële bijdrage. |

waarbij multinationals als Dell en Philips werden

studenten een case moeten doen om geld in te

bezocht maar ook piepkleine ontwerpstudio’s, de

leggen voor de reis. Behalve geld heeft die case een

Zie ook: studytour-mosaic.com

universiteit van Singapore en het Malaysian Institute of Art, vergelijkbaar met de Nederlandse kunstacademies.

Competitie ‘In Singapore viel het op dat bedrijven enorm trots zijn op hun werk. Ze hebben een reusachtige wall of fame waarop ze hun producten presenteren. Bij de universiteit was zelfs een compleet museum met werk van studenten’, zegt Van den Ende verwonderd. Ook het stimuleren van competitie viel op in Singapore. ‘De universiteit wil alleen de allerbeste mensen uit heel Azië aannemen. Jaarlijks melden 300 mensen zich aan voor de studie industrieel ontwerpen, maar slechts dertig tot veertig daarvan mogen werkelijk beginnen.’ Best een goede instelling om alleen de beste mensen te willen hebben, vinden Young en Van den Ende.


Cultuur

Tineke Grootenboer, coördinator podiumkunsten Vrijhof, trouwe bezoeker Oerolfestival

‘Het is een groot theaterfeest, maar ook heel erg netwerken’ Met een rugzak, gevuld met een thermoskan koffie, een kruikje kruidenbitter, een dekentje en een soft seat, trekt Tineke Grootenboer elk jaar in juni over Terschelling. De programmeur van het Vrijhof Cultuurcentrum is een echte diehard fan van Oerol, een jaarlijks terugkerend tiendaags locatietheaterfestival op het eiland. Ze is ook nog eens gek op de natuur en het buitenleven. Een perfecte combi dus. Tekst: Sandra Pool | Foto: Arjan Reef > ‘Het leuke van Oerol is dat het echt overal is,’ begint Tineke Grootenboer enthousiast. ‘Er is geen ontsnappen aan. Je blijft bovendien overnachten en dat maakt het festival speciaal.’ Dat slapen gebeurt low profile in een tent. Op een camping waar het gezin Grootenboer vaste gast is. ‘Ik ga

‘Ik hou heel erg van buiten zijn, van kamperen en van theater en dat komt allemaal bij elkaar’

vaak naar Terschelling. Ben er lid van de bibliotheek en het filmhuis. De staanplaatsen op de

een vrije gift.’ Ze knipoogt: ‘Hij maakte dus vette

camping zijn in de zomervakantie keurig ingericht

winst.’

voor gezinnen. Tijdens het theaterfeest gelden de

Nu gaat haar zoon niet meer mee. ‘Op de basis-

plekjes, de paaltjes en de grasveldjes niet meer.

school heb ik altijd vrij gekregen voor hem op

Dan wordt alles ingenomen door festivalbezoe-

voorwaarde dat-ie een ansichtkaart stuurde en

kers. Het is dan zo druk, dat er ’s ochtends lange

vertelde wat hij had gezien, maar op de middelbare

rijen staan voor de douches. Geen probleem,’

school lukt dat niet meer.’

lacht Grootenboer, ‘Er zijn mensen waar ik nu

Grootenboer gaat meestal drie weken. ‘Een week

vrienden mee ben die ik ken uit de rij van de

van tevoren ervaar je het eiland in rust, daar hou ik

douches.’

ook van. Er zijn dan al een paar try-outs. Die pak

De programmeur is sinds 2000 elk jaar te vinden

ik alvast mee omdat het niet lukt om alles in tien

op het Oerolfestival. Man- en zoonlief gaan mee.

dagen te zien. En ik ben iemand die veel wil zien.’

‘Mijn zoontje was toen twee. Later kreeg hij

Een Oerolganger bereidt zich goed voor op een

een beetje door hoe het werkte en maakte hij

dag vol theater. ‘Je neemt iets mee om op te zit-

thermoskannen koffie, nam plastic bekers mee en

ten, anders krijg je een koude kont. Ik heb vaak

ging de rij voor de douches langs met koffie. Voor

een dekentje bij me en heel veel lagen kleding

Tineke Grootenboer Werkt vijftien jaar als programmeur bij het Vrijhof Cultuurcentrum. Ze groeide op in Utrecht. Ging als kind vaak naar het theater. Op de middelbare school zat ze bij het leerlingencabaret, de film- en feestcommissie. Ze was goed in bètavakken en koos exact op advies van school en thuis. Het werd Moleculaire Wetenschappen in Wageningen. Nog voor het einde van haar studie stopte ze. Grootenboer ging drie maanden op reis, deed daarna van alles en werkte als vrijwilliger in een klein theater. ‘Toen zag ik hier een vacature voor programmeur, solliciteerde, werd aangenomen en behaalde later mijn diploma management culturele instellingen. Met een enorme omweg ben ik gekomen waar ik wil zijn.’


aan. ’s Ochtends kan de zon schijnen, maar het kan

maar ook heel erg netwerken. Het geeft heel veel

Balkan-bruiloft en dan breekt de oorlog uit. Je

zo omslaan. Dan pak ik ‘s morgens mijn boeltje,

energie, inspiratie en ik haal mensen van Oerol

hoort schietgeluiden en je ziet overal vuur. Het

mijn fiets en na de laatste avondvoorstelling kom

naar Broodje Cultuur.’

was zo echt! Ik ben heel bang geweest en huilde

ik weer terug op de camping.’

De absolute meerwaarde van het locatietheater is

van angst.’

het feit dat je er middenin zit, zegt Grootenboer.

Het komende festival, dat van 15 tot en met 25

De theatervoorstellingen worden thuis zorgvuldig

‘Een stuk speelt zich af in een weiland, met een

juni is, wordt voor Grootenboer anders dan anders.

geselecteerd. ‘Ik ga het liefst naar één of meer

écht huis, er komen échte paarden met échte

‘We hebben een overleg met de programmeurs van

spectaculaire dingen. De internationale optredens

rode vlaggen.’ Uit haar rugzak haalt ze een dvd.

alle kleine theaters in Overijssel. Dit keer gaan we

wil ik ook niet missen en ik ga naar jonge theater-

‘Dit is een van de mooiste voorstellingen die ik

met zijn allen. We zitten met 22 man samen in een

makers. Ik blijf graag bij. Dus ik wil juist nieuwe

heb gezien.’ Ze schetst: ‘Je komt op een parkeer-

huis. Ik ga korter, maar wel intens en met allemaal

shows bekijken. Het is een groot theaterfeest,

terrein en daar is het feest, een trouwpartij, een

collega-programmeurs.’ |


International

How to stay on in the Netherlands and find yourself a job While some expats can’t wait to rush back home upon finishing their Masters or PhD project, others have started to love life in this tiny country. If you belong to the latter group, chances

mein, De Woonplaats or Ons Huis). Surf to their web pages for further instructions. They work on a kind of lottery system, so even if you register

are that you may want to stay on– perhaps even to become a permanent citizen. But when

relatively late you may get an offer.

you originate from outside the European Union, continued residency following the end of

ing of the Dutch housing bubble. Many home

your studies may seem tricky. Fortunately, UT Nieuws Magazine offers you step by step tips

Finally, you could take advantage of the endowners who cannot sell their properties now put their houses or flats up for rent. Websites like

for your ongoing residency in the Netherlands. From securing a job seeking visa to finding a

Marktplaats (a kind of Dutch Ebay) or Tweede-

new roof above your head– and much more.

You can also place your own advertisement there

handsnet can be a useful means to contact them. free-of-charge.

Text: Marloes van Amerom | Photo: shutterstock >

IND employee answering will fill you in on what

3) Learn Dutch

Getting into Gear

documents to bring.

If you don’t already speak Dutch (shame on

Processing of the form usually takes a few

you!) then now the time has really come to learn.

weeks. To avoid delays be sure to apply in time.

Being able to speak some –even at a basic level

1) Obtaining the right visa

– shows you have a real interest in this country

These days, the Netherlands allows highly

2) Housing

and its culture. Also, it may mean that employ-

educated immigrants like yourself to stay on for

OK, so maybe your visa application has been

ers consider you a more serious target to invest

a search or ‘orientation year’ to find work. So,

sorted. But what if you need to secure a new

in, in the knowledge that when required you can

first things first. To avoid being kicked out of the

roof above your head before you can start your

easily upgrade your Dutch. Within the univer-

country prematurely, be sure to apply for such

job search? After all, if you are currently residing

sity, attending a language course by the TCP

a visa.

in university accommodation your stay there

Language Centre is highly recommend. Outside

Depending on your current permit, this probably

may be terminated upon obtaining your Masters

of the university, you can also attend courses at

requires applying for a Dutch Regular Residence

or PhD degree. And we don’t want to end up like

the Volksuniversiteit or TalenTwente. If you are

Permit (application costs are around € 600).

Will Smith in The Pursuit of Happyness now, do

pretty broke, self-study may be a solution; the

If you do not have an MVV, it is likely that the

we?.

website Learn Dutch could be a starting point.

Regular Residence Permit with the added option

Should this apply to you, there are several op-

‘without a Regular Provisional Residence Permit,

tions for finding new accommodation. First, you

or for a Change of Purpose of Stay’ will apply to

can register at estate agents like Ten Hag and

Taking off

you. However, given that individual situations

Snelder Zijlstra. Their minimum income require-

can differ greatly and that legislative changes are

ments may be quite strict however (in some

4) Finding a job

about to occur, be sure to always refer to the Im-

cases you need to earn three times the basic

Now that you are all set up, it’s time to go job

migration Authority(IND)’s instructions on their

rent). Another option is to have housing agen-

hunting. In the Netherlands, one’s (online) net-

website (www.english.ind.nl) .

cies like Direct Wonen, Rotsvast or Actys Wonen

works are the fastest route to finding a job. But

To obtain your application form you just need

find you accommodation, but their services can

if no big fish have emerged in your nets yet and

to surf to the IND’s website. Submitting the

be pretty costly as well (at least one month’s

you would like to stay in academia, check out

form requires some more movement: you will

rent plus administration costs).

the website Academictransfer.com. This website

have to visit the IND office in Zwolle. To make

Alternatively, you can register for social housing

provides an up-to-date overview of all academic

the appointment phone 0900 1234561. The

at one of Enschede’s housing associations (Do-

vacancies in Holland, in English.


economic climate. In which case, getting some work experience first may be a good move. Fortunately, UT offers you the opportunity to expand your work experience and professional skills, and to broaden your chances in both Dutch and international job markets, through the Connect International Traineeship Programme. Connect offers UT graduates a traineeship at a company or organisation in Holland for between six and twelve months, directly after graduating. These are not just technical posts, but also management, logistics, sales and marketing positions. The selection procedure usually takes place in April/May, but there is always a chance to apply throughout the year. After selection, candidates are prepared for working in the Netherlands through a series of workshops and Dutch language classes.

Arriving ? 6) Job interviews Finally, if you get invited to a job interview, you may wonder how these ‘work’ in Holland. Surf to http://www.euraxess.nl for some tips. If necessary, you can also find information there (and on many other websites) on how to structure an application letter and CV. Also remember the If you want to move away from academia to

increasingly lists vacancies in English, particu-

importance of body language. In the Nether-

a ‘regular’ job, surf to Undutchables.nl, a re-

larly in the areas of Physics and Chemistry. Surf

lands it is important to look the interviewer in

cruitment agency specialising in international

to their website, click on ‘vacatures’ and type

the eyes (but not stare at him/her!) when talk-

workers. From initially offering mostly call centre

English next to the ‘what’ box.

ing. When there are other people in the room,

and secretarial jobs, they have come to offer an

make sure to include them in your eye contact

increasing number of graduate jobs, including

5) Traineeships

as well, even if they are of a lower status. Show

in the areas of IT and engineering. The Inter-

Even if you have great qualifications, finding a

a keen interest in the company or organisation

mediair, a magazine for graduates that you can

job as a freshly graduated person may not turn

and give a firm handshake both upon arriving

subscribe to for free if you are under 45, also

out to be that easy, particularly given today’s

and when leaving. Veel succes! |


International

Born Dutch without knowing it Tiago Ratinho came to the University of Twente from his native Portugal in 2007. He completed his PhD last year and is now a researcher/lecturer

ExpatLens

in business administration, with a focus on entrepreneurship and business support.

people spoke Portugese and there was Portugese

I moved here to take a job as a PhD student.

food everywhere.

Having contracts for PhD students, rather than the scholarships they have in Portugal,

Text: Leanne Benneworth | Photo: Gijs van Ouwerkerk >

Here in Enschede I think there are about ten

is a great advantage for Dutch PhD students

Portugese people in total and my partner Sara,

and was a big attraction for me. Now I feel

newborn baby Sofia and I are three of them!

very settled here. Professionally, UT is a great

‘When I moved to Enschede in February 2007,

Fortunately I think I was born Dutch without

place to develop and my work here is very in-

I had never been here before. I’d been living

knowing it. I love cycling, the pedestrian city

ternationally focused. Personally, my daughter

in Luxembourg for 6 months and had this idea

centres and I also love cooking, so I don’t need

was just born here and Enschede is a great

that all the Benelux countries are pretty similar.

to worry about the food! Dutch is natuurlijk niet

place for her to live - it’s calm, safe and clean.

Actually it is not at all the same! In Luxembourg

easy to learn, but with a couple of courses and

Ideal for someone born Dutch without know-

a tenth of the population are Portugese, so lots of

paying attention I’ve made progress!

ing it!’ |

36 36 UTUT NIEUWS NIEUWS 05|2012 05|2012

Alexander Otten

Let’s get a move on! Having limited movement control, because of brain damage of some sort, affects one’s life severely. It also affects the lives of the people surrounding the patient. There you have it:

PhDs are the backbone of our university. But who are they?

suffering from brain injuries degrades one into a patient. It means dependence. So just how

This month: Alexander Otten, PhD Candidate in the Labora-

great is it to solve a piece of the puzzle, to help people become independent again? Alexander Otten knows. He has been working on it for over 2 years.

Every month, we introduce another PhD candidate to you. tory for Biomechanical Engineering.

had various options to choose from. He had good reason for making this choice: ‘I truly

Text: Mariska Roersen | Photo: Gijs van Ouwerkerk >

is less heavy. After a true trial and error pro-

hope that this project will help people. That it

cess we have now eliminated all kinds of grow-

will improve people’s quality of life. In fact, I

Alexander, a PhD student in the Laboratory

ing pains and are ready to use this improved

hope that in five years from now, Limpact will

for Biomechanical Engineering, is showing me

prototype in practice.’

have found its way onto the market. And after

around. He touches a screw, moves around

This testing will be done with help of a univer-

ten years, I am looking forward to seeing a row

some cables, and then illustrates that his arm

sity student, who will connect the tests to a

of these machines in rehabilitation centres.’

can actually wear this machine. I feel like I am

study on how people learn. Alexander is very

He adds that there are many other areas of ap-

on the set of an adapted version of the movie

happy with the assistance of students: ‘This

plication. ‘This technology is also suitable for

I, Robot.

project combines many disciplines. We have

people with Parkinson’s disease or transverse

many interesting and suitable assignments for

myelitis. And what about top athletes or the

students in any field of engineering and even

entertainment industry?’

psychology and business administration.’

But what about his personal ambitions? Alex-

Limpact knows it all ‘We developed an exoskeleton called Limpact, to facilitate diagnoses and to stimulate functional recovery after a stroke,’ Alexander

Rows of machines

explains. ‘You put your arm in it and move it

When looking for a PhD position, Alexander

ander: ‘I don’t know yet if I will remain connected to Limpact for the long run. After my dissertation, anything is possible.’ |

any way you like. The machine relieves weight, or corrects movements if necessary. Simultaneously, it measures torques in different joints and their corresponding angles.’ According to the blond researcher, these measurements make the mechanism unique compared to available alternatives, because they enable optimisation of physiotherapy. ‘Limpact is able to separate intrinsic reactions from reflexes, monitors all joints and is very fast,’ Alexander continues. ‘With this thing, you know it all. Physiotherapists no longer have to make subjective judgements on status or progress, but receive objective insight into the condition of the patient. This greatly advances the recovery plan.’ Limpact is the improved version of Dampace, which was developed in 2004 by Alexander’s supervisor Arno Stienen. That prototype was tested in Het Roessingh rehabilitation centre in Enschede for four years. Alexander: ‘It is good to know that the first prototype worked, but we also discovered flaws. Limpact runs smoother, resembles more natural movements, is able to isolate different muscle activities and


Achtergrond

UT-studenten ontwikkelen app voor voetbalminnend Nederland

Kruip in de huid van bondscoach Nog even en het EK voetbal barst los. De kritische

gelegd met diverse media om de app

voetballiefhebbers in ons land schuiven hun mening niet

van Marwijk zelf warm loopt voor de

onder stoelen of banken. Elke opstelling, strategische wissel

in de uitzending te gebruiken. Of Bert app, durft hij niet te zeggen. ‘Er zijn wel gesprekken gaande en het zou de

of overtreding op het veld wordt voorzien van ongezouten

ideale situatie zijn’, zegt Vollenbrock

commentaar. Wat is er niet mooier om al deze zienswijzen

De student heeft al meerdere

te vangen en als één collectieve mening naar buiten te

Marketing&Communicatie benaderd of

enthousiast. apps ontwikkeld. Hij werd vanuit

brengen? Met de nieuwe, gratis EK-app, ontwikkeld door

hij wilde meedenken over het ontwik-

bachelorstudenten technische informatica van de UT, kan dat.

schappers van de faculteit GW verlenen

kelen van een EK-app. Ook wetenmedewerking. ‘We kregen groen licht om het door studenten te laten doen,

Tekst: Sandra PooL

qua uiterlijk’-, wissel en man of the

we hebben immers de kennis in huis.’

match. ‘Dat kun je gedurende de hele

Vijf bachelorstudenten werken nu aan

dens de wedstrijd gebruikt, anderen

Wie is the man of de match? Welke

wedstrijd doen. Tijdens de negentig

de techniek achter de applicatie. ‘Een

nieuwsgierig maakt en ook enthousiast

speler moet gewisseld worden en wat

minuten speeltijd rolt er steeds een

complex systeem. We moeten veel

krijgt.’ Het juichgeluid dat je hoort

vindt Nederland van de looks van onze

score uit die we weergeven in een

stemmen tegelijk kunnen verwerken,

na elke stem, moet die nieuwsgierig-

Oranjespelers? De EK-app van de UT

grafiek op de website.’

dat omzetten in een score en daar

heid aanwakkeren. ‘Meestal kijk je een

geeft het antwoord. Toverwoord van

De app is geschikt voor nabeschouwin-

nuttige informatie uithalen. Een pittige

wedstrijd met meerdere mensen. We

de applicatie is crowd coaching. Jeroen

gen, zegt Vollenbrock. ‘Het zou mooi

klus, maar we zitten inmiddels in een

hopen dat de app zich in korte tijd snel

Vollenbrock (19), student Informa-

zijn als de informatie van onze app

testfase en dat belooft veel goeds.’

verspreidt.’ |

tica, weet er alles van. ‘De app is voor

gebruikt wordt om te laten zien hoe

Hoewel het achter de schermen een

gebruikers simpel. Je ziet een lijst met

Nederland denkt over de wedstrijd,

zwaar verhaal is om alle informatie te

De UT-app is vanaf 5 juni te down-

veldspelers en een lijst met bankzit-

spelmomenten en spelers. Je kunt

stroomlijnen, is de app gebruiksvrien-

loaden via de app store of via google

ters. Bij elke speler kun je een van de

zien of de mening van de bondscoach

delijk, zegt de student. ‘De applicatie

play.

vijf beschikbare emoties aanklikken.’

matcht met de mening van voetbal-

is geschikt voor Android-telefoons en

Dat zijn duim omhoog, duim omlaag,

kijkend Nederland.’ Vollenbrock weet

iPhones. We hopen op een sneeuw-

Voor meer informatie zie:

een kusje – ‘die speler ziet er goed uit

dat er momenteel contacten worden

baleffect. Dat één iemand het tij-

www.crowdcoach.nl


Service

Twenty Twente Tweets 1/5 - @dvandun: Guest lecturing on Lean mgt at #Utwente, together with colleague Steven. Some Business Administration masterstudents never heard of Lean! 4/5 - @SGDaedalus: Dames en heren, goed nieuws. Er kwam zojuist een meneer om onze kunstplant water te geven. Hij kan er weer tegenaan dus! 8/5 - @woutervj: Ik heb een startkaart over voor de elfstedentocht op de fiets. Hij kan tegen kostprijs worden overgenomen. (RT) 11/5 - @anmaren: Oh DUO, wat fijn dat jullie in januari 2013 al gaan kijken of het halen van mijn diploma gevolgen heeft voor mijn prestatiebeurs. [/sarcasm] ‫‏‬12/5 - @nielsbaas: Bij debat op 2 geweest, discussie over internet gebruik, werd niet aan het woord gelaten, had wel die drang, internet kwam er te negatief af

23/5 - @veluwscollege: Samen met leerlingen van #ChristelijkLyceum nemen de 3e klassers van VC Walterbosch (Beta) vandaag

‫‏‬15/5 - @Gielsbrouwer: Wow! Vanmorgen te horen gekregen dat

deel aan de Eureka!Cup @UTwente. Succes!

ik naar het EK ga in Oekraïne. Kan het nog steeds niet geloven. #kippenvel

23/5 - @DaphneDertien: symposium over gemeentebegrotingen op @utwente. Lekker koel binnen

16/5 - @ChristianLorist: CvB #Utwente laat opleiding onderwijskunde vallen. Ik ben even niet meer zo trots op ‘mijn’ universit-

24/5 - @drv_euros: Vanavond zullen de feuten Floor en Hoek

eit. #owk

pogen zich te bewijzen in hun KP-bekwaamheid. Komt allen, en maak het hen lastig!

17/5 - @DaveBNano: Zojuist nano-college gehouden op @greenvibrations, gezellig festival carillonveld @ campus #UTwente. Nieuw

27/5 - @woutervj: Spullen klaarzetten voor morgen. vroeg op. Ga

talent zien? Kan tot middernacht!

de 11stedentocht fietsen.

�21/5 - @pimmeh: Vandaag begint de rechtszaak van de studenten-

28/5 - @PGWelman: We zijn thuis van lang weekend Ardennen.

verenigingen over langstudeerboete tegen de Nederlandse Staat,

Heb rode wangen agv alle felicitaties. Echt super! Ben al aan t

spannend! http://bit.ly/KBpLww

werk voor goede overdracht @UTwente

22/5 - @riddera: Pff hard gewerkt aan promotievoorstel. Nu extra

29/5 - @BramWenting: Wat een gedoe bij station Enschede Dri-

repetitie #TwenteUniversitySingers voor #WAK lunchconcert 7

enerlo, bussen over fietspaden enzo.. #zigzaggen

juni Vrijhof #UTwente 22/5 - @__Pablito: Hoe anoniem is het #medewerkersonderzoek van @utwente als gemiddelden ‘alleen per groep’ worden gegeven en die groep vijf medewerkers telt? 22/5 - @WewiUT: Collega is getrouwd + op huwelijksreis. Zie het gelukkige paar: http://www.utwente.nl/wewi 22/5 - @Erwinholtland: Op de studentondernemersdag @UTwente @Saxion: “van het wilde Westen naar de wijzen uit het Oosten”. Mooi gesproken! #Kennispark #sod2012 23/5 – @bencomp: Iemand nog een sleutel van de Zilverling over? Lever hem in, krijg je borg terug en zeg ze dat ik er een nodig heb. Want dat is zo. #UTwente


Creating the factory of the future TenCate opereert in de voorhoede van een aantal technologieën en wil daarin - door samenwerking met universiteiten en andere kennispartners - doorbraken realiseren. Universiteit Twente en MESA+ verzorgen ondermeer het fundamenteel onderzoek. TenCate voert industrieel onderzoek uit. Door gericht samen te werken en een directe verbinding te realiseren tussen beide soorten onderzoek, worden innovaties pragmatisch verwezenlijkt, zoals bijzondere, beschermende weefsels. Door digitale veredeling op basis van inkjettechnologie zullen die worden geproduceerd in de zogeheten ‘factory of the future’.

www.tencate.com

Sportcentrum UT is echt klein Papendal. Onderzoek > Antibacteriële stof onder je oksel. Jan Willem Hidskes > Opinie > Hoe veilig is de campus?

Recommend Documents