Receptenboek Voor Oplossen Leesproblemen
Speedlearning/Speedreading
1
Deel 4 Receptenboek Voor Oplossen Leesproblemen
2
Inhoudsopgave Module 8 De invloed van overtuigingen op snellezen ............................................................ 5 Overtuigingen veranderen.................................................................................................. 5 Bekrachtigende overtuigingen installeren........................................................................... 8 Oefening The Innerwork ................................................................................................. 9 Uw ervaringen met overtuigingen......................................................................................14 Rewind your mind!.........................................................................................................14 Module 9 De Kracht van Ontspanning en Ademhaling op snellezen.....................................17 Een korte herhaling...........................................................................................................17 Wat zijn voordelen van Alphastaat ................................................................................18 10 manieren om in Alpha Staat te komen .........................................................................19 Uw ervaringen met de module Ontspanning .....................................................................28 Rewind your mind!.........................................................................................................28 Module 10 Verbetering uw Leescapaciteit met 30% door Vitaliteit ........................................31 Waarom is vitaliteit belangrijk?..........................................................................................31 De 5 fundamentele stappen voor een blijvende vitaliteit....................................................33 Zorg voor een optimale ademhaling ..............................................................................33 Zorg voor levend water en “levend voedsel” ..................................................................34 Zorg voor de beste aërobische kracht ...........................................................................36 Zorg voor een positief gerichte geest.............................................................................37 Zorg voor structurele ondersteuning ..............................................................................39 Uw ervaringen met de module Vitaliteit .............................................................................42 Rewind your mind!.........................................................................................................42 Module 11 Wat u schrijft… dat blijft! .....................................................................................44 Wie schrijft die blijft! ..........................................................................................................44 Wat is het nut van noteren?...........................................................................................45 Nadelen van conventioneel noteren..................................................................................46 De vier elementen van goede notities ...............................................................................47 De voordelen van een visueel schema voor u...................................................................49 Mindmapping en Conceptmapping....................................................................................51 Hoe maakt u een mindmap? .........................................................................................52 Veel gestelde vragen betreffende mindmapping:...........................................................56 Kanttekeningen maken..................................................................................................57
3
Uw ervaringen met de module Notatietechnieken .............................................................59 Rewind your mind!.........................................................................................................59 Module 12 Woordinzicht .......................................................................................................61 100.000 nieuwe woorden binnen uw handbereik ..............................................................61 Voorvoegsels ....................................................................................................................62 Uw ervaringen met de module Woordinzicht .....................................................................66 Rewind your mind!.........................................................................................................66 Module 13 Photoreading ......................................................................................................67 Het photoread-stappenplan...............................................................................................67 Uw ervaringen met de module Photoreading ....................................................................69 Rewind your mind!.........................................................................................................69 Module 14 De leesdokter: In een wip uit uw dip!...................................................................71 Verbeter uw begrip ...........................................................................................................71 De oplossingen voor de 7 meest voorkomende leesproblemen! .......................................72 Een te traag leestempo .................................................................................................72 Slechte concentratie......................................................................................................73 Subvocalisatie. ..............................................................................................................74 Men vergeet wat men gelezen heeft..............................................................................75 Negatieve gedachtestromen en beperkende overtuigingen (5 en 6) ..............................76 Alles willen arceren. ......................................................................................................77 Uw ervaringen met de module Leesproblemen .................................................................80 Rewind your mind!.........................................................................................................80
4
Module 8 De invloed van overtuigingen op snellezen In deze module leert u wat een overtuiging precies is en wat zijn invloed kan zijn op uw leeren leesproces. U leert een eenvoudige manier aan waarmee u beperkende overtuigingen kunt omvormen in bekrachtigende overtuigingen. U creëert een bewijzenlijst die uw bekrachtigende overtuigingen over lezen en leren sterker zal maken.
Overtuigingen veranderen Wat is het wezenlijke verschil tussen een miljonair en iemand die failliet is? Ik hoor u denken ”het geld”. Klopt, maar daar doel ik niet op. Wat is het verschil tussen een gelukkig en een depressief persoon? Wat is het verschil tussen iemand die succesvol is en iemand die het niet is? Enerzijds hebben al deze mensen een van elkaar verschillende strategie. Anderzijds komt dit vooral omdat ze andere overtuigingen hebben over wie ze zijn, wat ze kunnen en hoe ze daar kunnen komen.
Overtuigingen bepalen samen met waarden 80% van uw gedrag. Uw gedragingen zijn wederom bepalend voor de mate van succes die u boekt. Nu komt de term succes in veel verschijningen. De ene mens is succesvol als hij 10 miljoen op de bank heeft staan, waar de andere mens succesvol is elke dag dat hij tijd kan besteden aan zijn gezin. In ieder geval is in beide gevallen de overtuiging bepalend voor invulling van de definitie van succes.
Wat is een overtuiging precies? Een overtuiging is een gevoel van zekerheid dat u heeft over iets of iemand. Ik vergelijk een overtuiging altijd met een tafel. Een tafel noemen we een tafel omdat het een blad heeft met enkele poten er onder. Zouden we de poten er onder vandaan zagen, dan is het voor sommigen onder ons geen tafel meer maar een tafelblad of een ordinaire plank. Hoe meer gelijkwaardige poten er onder een tafel staan, des te stabieler wordt de tafel (natuurlijk mits ze goed gepositioneerd zijn onder het blad).
Een overtuiging kan beperkend werken voor een persoon of juist bekrachtigend. In geval van een beperkende overtuiging wordt de mens geremd om iets tot een succes te maken. In geval van een bekrachtigende overtuiging wordt de mens juist gestuwd om succesvol te zijn.
5
Een overtuiging is overigens niets meer dan een gevoel van zekerheid. Voorbeelden van overtuigingen zijn: •
Sinterklaas bestaat
•
Als je gek doet dan denken mensen rare dingen over je
•
Pizza is lekker
•
Moeders zijn lief
•
Kinderen zijn leuk
In mijn cursussen hebben 9 van de 10 mensen beperkende overtuigingen over: •
zichzelf en de mogelijkheden om te kunnen snellezen.
•
snellezen en snelleren in generieke zin. Kan het überhaupt?
•
de technieken die gebruikt worden bij snellezen. Ze zijn moeilijk want zo doe ik het nooit.
•
de trainer: kan hij me wel iets leren? Ik weet al zoveel!
•
hun tijd om te kunnen oefenen: het is zo druk op mijn werk dus ik kom niet aan oefenen toe!
Drie kernovertuigingen van de mens liggen aan dit soort zaken ten grondslag:
1. Het leven moet perfect zijn en mag geen fouten bevatten. Veel mensen zijn bang om fouten te maken en zijn daarom niet of minder bereid iets nieuws te proberen. U zou toch eens kunnen falen! 2. Het leven dient moeiteloos te verlopen. Veel mensen willen geen energie in nieuwe zaken steken en toch resultaat bereiken. Dit gaat soms op maar dit is meer een uitzondering dan de regel. In de meeste gevallen betekent het concreet, dat als u iets nieuws wilt leren, u er veel tijd in dient te steken. 3. Iedereen dient mij aardig te vinden. Veel mensen zijn gericht op wat andere mensen van hen vinden of hoe andere mensen presteren. Ik ben van mening dat ieder zijn eigen vers dient toe te voegen aan het grote gedicht. Binnen de cursus stimuleer ik mensen op zoek te gaan naar hun eigen meest optimale leertechniek. Het draait niet enkel om het resultaat, ook om de weg ernaar toe.
6
Aan mij als trainer dan de schone taak om hen hiervan af te helpen en te zorgen dat ze hun focus leggen op hun potentieel en de stuwende krachten die snellezen mogelijk maken.
Het is als met de tafel. Als ik de overtuiging heb dat ik “sexy” ben, dan kan ik een hele lijst met bewijzen vinden dat dit de waarheid is. Namelijk: mijn vrouw zegt het, ik heb een sixpack op mijn buik, ik heb prachtige ogen, dus ik moet wel sexy zijn. Hoe meer poten ik onder mijn tafelblad schuif des te steviger wordt de tafel.
Voor hetzelfde geld zou mijn focus ook kunnen liggen op de overtuiging dan ik “niet sexy” ben. Ook daar zou ik bewijzen voor kunnen vinden: ik heb dunne benen, mijn tanden staan naar voren, ik heb het floshaar van mijn moeder, dus ik moet wel niet sexy zijn. Welke overtuiging wint er nu? De overtuiging met de meeste en meest krachtige bewijzen.
Gelukkig voor ons is een overtuiging eenvoudig te veranderen. Hoe gaan we daarmee om? We houden de overtuigingen die ons vooruit stuwen en veranderen onze beperkende overtuigingen. Hoe gaat dit in zijn werk?
Onderzoek uw beperkende overtuigingen en ontkracht ze. De procedure is als volgt •
Stap 1: schrijf uw oude overtuigingen op.
•
Stap 2: onderzoek de stelling op waarheid en zaai twijfel bij uzelf.
•
Stap 3: bekijk dezelfde situatie vanuit verschillende zienswijzen en onderzoek ook deze.
•
Stap 4. vind betere overtuigingen die uw bekrachtigen en schrijf deze op.
•
Stap 5. vind een lange lijst met bewijzen voor uw bekrachtigende overtuigingen. U kunt ook de ervaringen en betekenissen van anderen gebruiken.
•
Veranker deze op uw hoogst mogelijke piek! Bijvoorbeeld telkens als u met succes een oefening snellezen heeft doorlopen.
Ik gebruik hiervoor een combinatie van de methodiek van Byron Katie genaamd “The Innerwork” en de 6 meesterstappen van Anthony Robbins. De visie is, dat als u een stelling onderzoekt vanuit verschillende perspectieven, er niet één waarheid is maar dat er meerdere waarheden zijn. Als er twijfel is, dan is er ook de mogelijkheid om de beperkende overtuigingen om te ruilen voor overtuigingen die u bekrachtigen en vooruitstuwen in uw leerproces. Tijd om aan de slag te gaan!
7
Bekrachtigende overtuigingen installeren Wat beperkt u om 100% te kunnen snellezen en snelleren? Vul onderstaande uitspraken aan. Noteer minimaal 3 zaken die u beperken om snellezen 100% te kunnen adapteren/ leren. •
Ik kan niet…
•
Ik weet niet…
•
Ik ben niet…
1. Bijvoorbeeld: snellezen kan niet!
2
3
4
5
Doorloop voor elke stelling of overtuiging de stappen van “The Innerwork” van Byron Katie.
8
Oefening The Innerwork
1. Kunt u 100% zeker weten dat de stelling waar is?
2. Is het nog nooit voorgekomen dat u of iemand anders … (vul uw beperking in). Bijvoorbeeld dat u of iemand anders sneller heeft gelezen of heeft zien lezen?
3. Als u vasthoudt aan de beperkende overtuiging, wat kost dit u dan? Met andere woorden, als u hiermee doorgaat, wat voor negatieve gevolgen komen hier dan uit voort? Noteer alle negatieve aspecten die voortkomen uit deze beperkende overtuiging. Denk aan aspecten als: tijd, geld, omgang familie, vrije tijd, vakkennis, voorliggen op de concurrentie, uw ontwikkeling, uw zelfvertrouwen enzovoorts.
9
4. Bereikt u dan uw doel(-stellingen)? Als het antwoord nee is, ga dan door naar vraag
5. Draai de beperkende overtuiging om. Doe diverse omdraaiingen vanuit verschillende perspectieven. Bijvoorbeeld: •
Ik kan niet snellezen.
•
Ik kan wel snellezen.
•
Anderen kunnen snellezen.
•
Anderen kunnen niet snellezen.
•
Snellezen is eenvoudig.
•
Snellezen is moeilijk.
•
Langzaam lezen kan niet.
•
Langzaam lezen kan wel.
•
Langzaam lezen is moeilijk.
•
Langzaam lezen is eenvoudig.
•
Anderen kunnen niet langzaam lezen.
•
Anderen kunnen langzaam lezen.
Onderzoek in welke mate dit waar is!
10
6. Wat wenst u? Welke bekrachtigende overtuiging wilt u in plaats van de beperkende overtuiging? Enkele nuttige overtuigingen die u kunt gebruiken zijn: •
Elke keer als ik lees ga ik sneller en sneller!
•
Het verleden is niet gelijk aan het heden!
•
De kaart is niet het gebied!
•
Als ik iets kan dromen, kan ik het ook doen!
•
Of ik nu gelooft dat ik iets kan of niet kan; het maakt niets uit, ik krijg toch gelijk!
•
Leren is een proces van veel fouten maken, want dan krijg ik meer resultaten en weet dus steeds beter welke weg wel naar een goede leesstrategie leidt.
7. Wat zijn uw bewijzen dat de bekrachtigende overtuiging waar is? Noteer er 10 en hang deze ergens neer zodat u deze elke dag ziet.
11
Vul de lijst met bewijzen gedurende 20 dagen aan. Aan het einde van de trainingsperiode heeft u een lange lijst met bewijzen dat uw bekrachtigende overtuiging waar is en dat u succesvol bent.
Verzin een krachtig gebaar dat u kunt maken op het moment dat u weer een bewijs vindt dat u succesvol bent. Zorg ervoor dat het gebaar uniek is en combineer dit met een geluid. Dit wordt uw succesanker. U kunt dit anker ook in mindere tijden oproepen door ditzelfde gebaar en geluid te maken, waardoor u in uw succesgevoel terecht komt. Heel handig!
12
13
Uw ervaringen met overtuigingen Rewind your mind!
U heeft de module Overtuigingen achter de rug en zult waarschijnlijk de verschillende methodieken hebben gereflecteerd in de praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest.
Wat is een overtuiging precies?
14
Wat zijn de drie kernovertuigingen van de mens en welke impact kunnen ze hebben op uw leerproces van snellezen?
Welke 5 stappen doorloopt u als u een beperkende overtuiging wilt omzetten in een overtuiging die u helpt?
Wat was uw beperkende overtuiging en welke bekrachtigende overtuiging zet u er nu voor in de plaats?
15
Wat zijn 5 bewijzen dat uw nieuwe overtuiging waar is?
16
Module 9 De Kracht van Ontspanning en Ademhaling op snellezen In deze module leert u het belang van ontspanning bij snellezen. U krijgt een aantal praktische oefeningen om u snel te kunnen ontspannen en uzelf in Alphastaat te zetten. Dit is de optimale leerstaat. U leert 10 methodes waarmee u de Alphastaat snel kunt bereiken. U weet wat de voordelen van de optimale leerstaat (Alphastaat) zijn.
Een korte herhaling U leert snel als uw cellen, lichaam en mentale staat in goede conditie zijn. De Alphastaat is een uitstekende staat om te leren en te lezen. In deze module kijken we naar de voordelen van een goede vitaliteit vanuit de nieuwste inzichten van breinonderzoek.
Uw lichaam is opgebouwd uit lichaamscellen. De lichaamscellen in uw hersenen noemen we neuronen. Neuronen communiceren met elkaar door elektrosignalen aan elkaar door te geven. Deze elektrosignalen verschijnen in een bepaalde frequentie. De frequentie wordt weergegeven in aantal cycli per seconde. Dit noemen we ook wel hersengolven.
We streven bij snellezen om in Alphastaat tekst waar te nemen. Iemand die aangenaam ontspannen is en toch alert zaken kan waarnemen zit waarschijnlijk in de Alphastaat. De hersenen produceren een lage frequentie van 8 tot 12 cycli per seconde. In deze staat wordt informatie gemakkelijk en snel weer opgenomen. U leert en leest met een hoger begrip zelfs op hoge snelheden. Door verblijf in de Alphastaat verbetert u ook uw vitaliteit en welzijn en nog veel andere aspecten in uw leven.
Onderzoek heeft ook aangetoond dat dit de beste leerstaat is. U bent ontspannen en toch alert. We bedoelen met ontspannen niet dat u in slaap valt. We doelen op een staat waarin u ontspannen, gefocust en bewust zaken waarneemt. Zoals we eerder zagen in de module geheugentechnieken zitten de meeste mensen in hun normale doen in de Bètastaat. Hier produceren uw hersenen een frequentie van 13 tot 25 cycli per seconde.
17
Aan het andere eind van het spectrum onder het Alphaniveau vinden we de Theta staat. Hier maken uw hersenen nog minder cycli per seconde. Hier zit u in als u mediteert, in een diepe trance raakt, onder hypnose bent of bijna in slaap valt. De ontspanning neemt meer en meer toe maar de alertheid wordt minder. Het is nog moeilijker om bewust in deze staat te komen. In deze modus floreert uw creativiteit. Ga maar na; mensen kunnen dingen in hun dromen doen, waar ze overdag niet eens aan durven denken!
Nog trager dan de Thetastaat is de Deltastaat. U bent in een diepe slaap beland.
Wat zijn voordelen van Alphastaat
De Alphastaat heeft een groot aantal voordelen: •
Uw intuïtie en creativiteit werken zeer goed.
•
Het stimuleert uw visualisatievermogen.
•
Het heeft een positieve invloed op nemen van besluiten, concentratie, helderheid van denken.
•
Het brengt u eenvoudig in contact met uw diepere drijfveren. Hierdoor bereikt u eerder doelstellingen die u uzelf stelt.
•
U valt eenvoudig in slaap en slaapt rustig de hele nacht door.
•
U ontwikkelt meer cortisol in uw lichaam. Hierdoor versterkt u uw immuunsysteem en wordt u meer vitaal.
•
Het stimuleert de aanmaak van DHEA en Melatonine. Dit zijn stoffen die het verouderingsproces vertragen. Bovendien slaapt u hierdoor beter.
•
En ten slotte: het vergroot uw leervermogen en verbetert uw geheugen. Niet geheel onbelangrijk bij lezen.
De truc is om uzelf dus razendsnel in een Alphastaat te kunnen zetten. Ik zet 10 manieren uiteen hoe u dit kunt doen. Voer ze allemaal uit en beslis dan welke u gaat toepassen.
18
10 manieren om in Alpha Staat te komen Er zijn verschillende manieren om dit te bereiken en vrijwel iedereen bereikt deze staat automatisch. Vlak voordat men in slaap valt of juist vlak voordat men wakker wordt.
In deze periode denkt u automatisch helder, is uw brein vrij toegankelijk om informatie op te slaan en kost het geen enkele moeite om te associëren en creatieve gedachtes op te wekken. De ‘aha-ervaring’ en de ‘eureka-momenten’ zijn meer de regel dan uitzondering. Ook verdwijnt stress, migraine en piekeren als sneeuw voor de zon! Laten we de verschillende manieren eens van dichtbij bekijken. 1. Luister naar Superstudie muziek! Onderzoekers hebben aangetoond dat bepaalde types muziek automatisch uw brein in de Alpha Staat zetten. U vindt voorbeelden van deze muziek ook op mijn site. U kunt deze vrij downloaden. Voorbeelden van dit soort muziek zijn o.a.: •
De Largo Baroque Muziek maar ook sommige New Age stukken zoals muziek van John Levine om te ontspannen, te mediteren of om fobieën te genezen.
•
Brandenburg Concertos van Bach en Brahms Concerto for Violin in D Major om te denken en studeren.
•
J.S. Bach Fantasy in C Minor, Beethoven Emperor Concerto Violin Concerto, Mozart Concerto for piano No. 18 in B flat Minor en No. 23 in A Major en Vivaldi Four Seasons om leerprestaties te verhogen.
•
Beethoven Emperor Concerto voor vermindering van depressies.
•
Vivaldi Flute Concerto om u rust te geven en stress te verminderen.
2. Mediteer! Mediteren is een prima manier om uzelf in Alphastaat te brengen. Volg onderstaande oefening en ervaar het effect. U kunt ook een geleide meditatie downloaden op mijn website. •
Ga ontspannen zitten. Volg met uw geest heel ontspannen de woorden die u leest of hoort. Verzet u niet tegen gedachten. Laat ze allemaal rustig komen en gaan.
19
•
Focus u op een punt op de muur. Kijk met een softlook naar dat punt. Neem nu ook de omgeving om dat punt waar. Voel duidelijk uw ogen zachtjes trillen.
•
Links en rechts ziet u in uw verbeelding aan beide kanten een glazen spiraal, die loopt van uw ogen tot aan uw navel. In die spiralen zit transparant blauw water. Op de glazen spiralen bevinden zich markeringen die aflopen van 14 bij u ogen tot 7 bij een punt 5 cm onder uw navel. Nu telt u langzaam terug van 17 naar 7. En bij elke tel ziet u het water zowel in de linker- als rechterspiraal een niveau zakken.
•
U ziet het water zakken van 14 naar 13, van 13 naar 12, van 12 naar 11 en bij elke tel zakt het water een niveau en u merkt ook hoe uw ademhaling rustig mee zakt. Van 11 naar 10, van 10 naar 9 en u voelt hoe u zich meer en meer ontspannen, van 9 naar 8, van 8 naar 7 en u voelt zich nu geheel ontspannen.
•
Op niveau 7 zegt u intern tegen uzelf “Alpha now!” terwijl u tussen uw vingers uw duim samenknijpt. Herhaal dit nog een keer terwijl u het geluid om u heen hoort draaien.
•
Blijf nog even 20 seconden in deze staat zitten en tel dan langzaam weer omhoog van niveau 7 naar 14. Van 7 naar 8, van 8 naar 9, van 9 naar 10, van 10 naar 11, van 11 naar 12, van 12 naar 13, van 13 naar 14 en open uw ogen weer.
•
U bent weer alert en volledig aanwezig in de ruimte aanwezig.
3. De tamboerijnmethode Een andere manier om snel in Alphastaat te komen is de tamboerijnmethode. De uitvoering gaat als volgt: •
Visualiseer dat u een tamboerijn in uw voorkeurshand vasthoudt. Zie wat u ziet, hoor wat u hoort, voel wat u voelt, ruik wat u ruikt als u denkt aan het beeld van uzelf met een tamboerijn.
•
Neem duidelijk de vorm van de tamboerijn waar. Voel hoe zwaar de tamboerijn is. Ruik de geur van de tamboerijn. Voel hoe de tamboerijn aanvoelt.
•
Gooi nu de tamboerijn tussen uw beide handen herhaaldelijk op en neer. Zie duidelijk dit beeld als zijnde u staat in dat beeld en kijkt door uw eigen ogen naar uw handen en de tamboerijn. En stap daadwerkelijk in dit beeld.
20
•
Neem nu de tamboerijn weer in uw voorkeurshand vast en breng deze langzaam naar het topje van de achterkant van uw hoofd (uw kruin). Raak dat gebied zachtjes met uw hand aan.
•
Visualiseer dat u de tamboerijn daar laat balanceren terwijl u uw armen naar beneden beweegt en uw schouders ontspannen laat hangen.
•
Sluit langzaam uw ogen terwijl u de denkbeeldige tamboerijn op diezelfde plek laat balanceren.
•
Neem waar wat er met uw mentale en fysieke staat gebeurt. U voelt zich waarschijnlijk alert en toch geheel ontspannen.
•
Terwijl u uw ogen gesloten houdt visualiseert u dat uw perifere blikveld zich maximaal horizontaal en verticaal verwijdt.
•
Geef uzelf intern het commando: “Alpha Now!” Terwijl u dit intern uitspreekt knijpt u rustig uw duim tussen uw vingers samen.
•
Blijf 10 seconden in dit gevoel zitten en houd deze alerte en ontspannen staat vast terwijl u uw ogen opent en de tekst begint te lezen!
•
Herhaal gedurende 1 week deze procedure telkens als u met lezen aanvangt.
4. De zoutbad-methode Een van de snelste methodes om te ervaren hoe de Alphastaat aanvoelt, is tijdens floating. •
Floating is een proces waarin u in een tank met zout water gaat liggen. Het wordt al eeuwen toegepast in gebieden rond de Dode Zee. Een groot bad is gevuld met 50 centimeter water waarin ongeveer 600 kilogram zout is opgelost. Het bad kan afgesloten worden door een kap. Dr. Lily ontdekte dat door in een dergelijke tank te drijven, mensen in een diepe meditatieve staat geraken. Men wordt geheel ontspannen en toch alert.
•
40 tot 60 minuten in een floating cabine leidt tot een compleet gevoel van ontspanning en ontstressing.
21
5. De Silva-methode om in een Super Leerstaat te belanden. •
Via internet kunt u gratis een basistraining van de Silva-methode downloaden voor mp3 of i-podspeler. De kernoefening is de Silva Centering oefening. Het is een dynamische vorm van meditatie die ook heilzaam is om problemen op te lossen, creatiever te worden, gewoontes te doorbreken en te oefenen met visualiseren.
•
Ga hiervoor in een gemakkelijke stoel zitten, sluit uw ogen en volg de instructies die de stem u doorgeeft.
•
U hoort op de achtergrond een zacht kabbelend geluid met 14 cycli per seconde. Dit geluid stimuleert uw Alpha-niveau en zorgt ervoor dat uw hersenen in de juiste frequentie (cadans) belanden.
•
Er zijn drie zaken waar u op dient te letten: a.
Train uw concentratievermogen door bij de stem van de instructeur te blijven.
b.
Pas het BOAS principe goed toe. Door uw verbeeldingsvermogen te overdrijven, wordt u creatiever en neemt uw focus sterk toe. U blijft actief in toepassen van de oefening.
c.
Ontspan niet enkel mentaal maar ook fysiek. Mentale ontspanning is eenvoudiger te bereiken dan fysieke ontspanning. Zorg dat uw lichaam ook ontspant. Dit kan betekenen dat u uw lichaamshouding dient te veranderen om het gewenste effect te bereiken.
•
Vertel uzelf, mentaal en verbaal, dat het okay is om te ontspannen. Herhaal dit tot u ontspannen bent en start dan de mp3 overnieuw.
•
Als de stem u instrueert om uzelf te concentreren, focus u dan op een plek achter op uw hoofd (kruin). Concentreer u op een blauwe straal met licht. Deze is immers waarneembaar.
•
Neem vervolgens de vibraties rondom uw kruin waar. Gevoelens van warmte die veroorzaakt worden door bloedcirculatie. Probeer de pulsen waar te nemen, waarmee het bloed rond gepompt wordt. In eerste instantie zal het wellicht niet lukken. Ga gewoon door want het lukt de tweede of derde keer zeker.
•
Ontspan dan geheel en laat alle spanning in dit deel van uw lichaam los. Focus hierop en visualiseer (BOAS) dat uw kruin zich geheel ontspant. Hoe
22
ziet dit er voor u uit? Maak het beeld sterker, groter en voeg meer kleur en diepte toe. Wellicht ziet u een open haard die harder oplaait of een warme deken die over dit gedeelte heen valt. Elk beeld is goed! •
Spreek in de piek van deze ontspannen staat positieve affirmaties uit zoals : “elke dag wordt ik beter en beter” of “ik leer nu mijn intelligentie af te stemmen op mijn natuurlijke cadans” of simpel “Alpha now!”.
•
Oefen dit geregeld. Ontspanning is net een spier als elke andere spier in uw lichaam. Door vaak te ontspannen krijgt u steeds betere resultaten. U wordt creatiever, sneller ontspannen, meer geconcentreerd en duidelijk vitaler.
6. Ademhalingsoefeningen Ritmisch ademhalen in een ontspannen houding en een rustgevende omgeving is belangrijk om in Alphastaat te geraken. Ritmische ademhalingstechnieken zijn onderdeel van disciplines als Yoga, Tai Chi, Aikido, Body Balance, Chi Gong. Het wordt ook toegepast bij de nieuwste taalcursussen. Door in- en uitademingen te combineren met woorden en vertalingen, leert het brein op het hoogste niveau van ontspanning en alertheid zaken op te slaan. We gebruiken dit principe ook bij snellezen. U ademt op Alphaniveau terwijl u tekst op hoge snelheid waarneemt. De ademhalingcommando’s zorgen ervoor dat uw hoofd leeg raakt en u geheel kunt focussen en concentreren op de tekst. Hier volgt een aantal voorbeelden van ademhalingsoefeningen. •
Ga rechtop zitten met beide voeten op de vloer en houdt uw hoofd stil. Leg uw handen op uw dijbenen. Adem gedurende 4 tellen in, houdt de adem 4 tellen vast en blaas gedurende 6 seconden weer uit. Herhaal dit proces gedurende 1 minuut.
•
Leg uw handen ter hoogte van uw navel en vijf centimeter onder uw navel. Adem rustig naar uw handen toe gedurende 4 tellen, houd dit 2 tellen vast en adem gedurende 4 seconden weer uit. Oefen dit gedurende 2 minuten.
•
Doe de volgende oefening om het gevoel te illustreren waar uw ademhaling dient te zitten. Ga rechtop staan met beide handen in de lucht. Blaas nu met een harde F-klank of een een S-klank uw lucht uit uw lichaam terwijl u met uw lichaam en armen naar beneden beweegt. Stop pas als u met uw armen en hoofd geheel, geknipt als een schaar, naar beneden gericht staat en al uw
23
lucht uit uw lichaam is verdwenen. Houd deze positie en uw uitgeademde stand gedurende 5 seconden vast. Plaats uw handen in uw zij en adem vervolgens 3 harde snufjes door uw neus in. Voel hoe de lucht rondom uw middenrif de holtes vult. Dit is de plek waar uw ademhaling dient te zitten. Oefen dit 3 keer achter elkaar.
24
7. Jacobsen-methode: •
Sluit uw ogen en ga rechtop op een stoel zitten of ga ontspannen rechtop staan.
•
Span nu elke spier in uw lichaam aan: uw hoofdspieren, uw nekspieren, uw schouders, uw borst, uw bovenarmen, onderarmen, buikspieren, bilspieren, bovenbeenspieren, kuiten.
•
Span ze een voor een aan, span ze nog harder aan, en span ze nog harder aan.
•
Houd dit gedurende 5 seconden vast en… laat los.
•
Herhaal dit proces 3 keer, waarbij u op elke aparte spiergroep apart focust.
•
Adem vervolgens gedurende 3 tellen in: 1, 2, 3… en dan gedurende 6 tellen uit: 1, 2, 3, 4, 5, 6…
•
Visualiseer dat de ademhaling via uw kruin naar binnen komt en uw longen vult en vervolgens via uw tenen uw lichaam weer verlaat.
•
Herhaal de ademhalingcyclus. Adem nu gedurende 4 tellen in: 1, 2, 3, 4… en vervolgens gedurende 8 tellen uit: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8… Uw uitademing is twee keer zo lang als uw inademing.
•
Herhaal stap h nu gedurende 5 tellen in en 10 uit, 6 tellen in en 12 uit. Stop op het moment dat u merkt dat het u moeite gaat kosten en u kortademig wordt. U traint uw spieren om de ademhaling diep en langzaam te maken. Bovendien traint u ook de richting van uw ademhaling.
•
Beweeg nu terugwaarts: begin met 6 tellen in en 12 uit naar 5 tellen in en 10 uit en eindig bij 3 tellen in en 6 uit. Dit is een oefening die u kunt toepassen voordat u begint te lezen of studeren en bij elke activiteit waarbij u een verhoogde concentratie nodig heeft. Het helpt ook bij ontstressen of als u zich emotioneel voelt (gestresst, kwaad, geïrriteerd of overstuur). Daarnaast is een dergelijke ademhalingsoefening zeker in combinatie met visualiseren een wondermiddel tegen hoofdpijn. Het helpt u om in een lagere denkfrequentie te komen waardoor u ontspannen en hoog alert wordt.
25
8. Luister naar de geleide meditatieoefeningen Op mijn website www.time-management.biz vindt u een aantal mp3’s met tranceoefeningen en meditatiemuziek om u in Alphastaat te zetten. 9. Gebruik software en hulpmiddelen als licht- en geluidsbrillen. Deze helpen u om u te trainen in Alphastaat. Er is veel software en apparatuur te verkrijgen op dit gebied. Enkele voorbeelden zijn Neuro Programmer, Mind Stereo of Brain Studio. U kunt hiermee uw eigen muziek maken of muziek bewerken zodat het breintechnisch op Alpha-niveau opereert.
10. Natuurlijke Alphastaat gebruiken U komt automatisch in de Alphastaat vlak voordat u in slaap valt en als u langzaam en natuurlijk wakker wordt. •
Uw alarmklok zet uw brein ruw van Theta-, Delta- en Alpha- in de Bètastaat. Hoe zorgt u ervoor dat u uw natuurlijke Alphastaat kunt gebruiken om u te trainen deze snel te bereiken?
•
Als u in slaap valt stuur uw gedachten dan naar de stof die u wilt onthouden. Doe hetzelfde als u wakker wordt; neem rustig het materiaal door dat u dient te lezen of leren. Dit is met name eenvoudig als u of de tijd heeft om dit proces langzaam te doorlopen zoals in het weekeinde. U kunt natuurlijk ook tijd hiervoor reserveren.
•
Schaf een alarmklok aan die u rustig wekt met muziek om langzaam mee wakker te worden.
Welke techniek u gebruikt is niet zo belangrijk. Als u maar leert om snel te ontspannen en uzelf in de Alphastaat te zetten. Oefen gericht met elke oefening. U ontdekt dan vanzelf welke oefening er bij u past.
Samengevat: leer uw ademhaling naar Alphaniveau te brengen. Oefen een aantal keer en op de piek van uw ontspanning geef uzelf dan geregeld het “Alpha Now!” commando. Veranker dit commando met een unieke beweging. Bijvoorbeeld knijp uw duim tussen uw vingers samen. Op deze manier installeert u een anker dat u bij snellezen en/of leren kunt afschieten. Automatisch bereikt u dan de Alpha Staat.
26
Ontspanning kunt u zowel fysiek als mentaal bereiken. De fysieke variant noemen we ook wel de Jacobsen-methode. U spant alle spieren aan en laat ze dan ineens los. Het credo is dat overspanning en plotselinge ontspanning leidt tot relaxatie. Dit wordt ook veel in de sport gebruikt. U kunt de mentale variant op veel manieren uitvoeren. Kies die methode waar u zich prettig bij voelt.
Visualiseren van lichtstromen helpt om uw ademhaling zichtbaar te maken. Deze actieve vorm van mediteren helpt bij bereiken van de Alphastaat. BOAS mag hier uitgebreid toegepast worden. Bijkomend voordeel is dat uw hersenen meer zuurstof ontvangen waardoor ze meer optimaal kunnen werken. 70% van de bevolking heeft een zuurstoftekort met stress, hoofdpijn en een minder functionerend geheugen als gevolg. Ademhaling is het middel om snel te ontspannen en een verhoogde focus te krijgen.
In de volgende module schenken we gericht aandacht aan vitaal worden. Het dient als een advies dat u kunt gebruiken om uw leerstaat te optimaliseren. Het is geen strikt advies, maar we weten dat als u het toepast dit een zeer positieve invloed op uw leer- en leesvermogen heeft.
27
Uw ervaringen met de module Ontspanning Rewind your mind! U heeft de module Ontspanning achter de rug en zult waarschijnlijk de verschillende methodieken hebben gereflecteerd in de praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest.
Hoeveel cycli per seconde maakt uw brein in Alphastaat?
Wat zijn 5 voordelen van verkeren in de Alphastaat?
Noem 2 voorbeelden van superstudiemuziek!
28
Wat is de tamboerijnmethode?
Noem 1 voorbeeld van een ademhalingsoefening waarmee u zich in Alphastaat kunt zetten.
Wat is de methodiek van Jacobsen en hoe past u deze toe?
29
Welke techniek(-en) gaat u gebruiken om snel in de Alphastaat te geraken?
30
Module 10 Verbetering uw Leescapaciteit met 30% door Vitaliteit In deze module leert u wat de definitie van vitaliteit is en wat de relatie is met snellezen en leren. U weet wat de voordelen zijn van een goede vitaliteit en kent de 5 fundamentele stappen om te komen tot een blijvende vitaliteit. U kent de achtergrond van de verschillende tips en ontvangt een 4 weken programma dat u synchroon kunt gebruiken naast het snelleesprogramma.
Waarom is vitaliteit belangrijk? Als u gaat snellezen komt u automatisch uit bij het in conditie houden van uw lichaam. U leert sneller als uw lichaamscellen, uw lichaam en mentale staat in topconditie verkeren. In deze module wordt duidelijk dat er een direct verband bestaat tussen uw gezondheid/fitheid en snellezen en snelleren.
Uiteraard wil ik u niets opleggen. Ik ben een grote voorstander van vrijheid van keuze. Iedereen mag met zijn lichaam doen wat hij wil. Maar de impact op leren en lezen is zo groot dat ik hoop bij sommigen van u de ogen te openen. Een interessante gedachte is: Stelt u zich eens voor dat uw lichaam een tempel zou zijn, hoe zou u deze dan behandelen? Zou u met vuile schoenen naar binnen lopen of zou u proberen de tempel schoon en rein te houden?
Uiteraard begint het allemaal met uw beslissing om te kiezen voor een leven dat 100% energiek kan zijn op de momenten dat u dit wilt. Leven vergt nu eenmaal energie. De hoeveelheid energie die u tot uw beschikking heeft, bepaalt uw uitstraling. Dit wordt wederom bepaald door de hoeveelheid vrijelijke energie die u ter beschikking staat. Nu hebben we in het Westen vrij rare ideeën over gezondheid. Als we niet ziek zijn dan zijn we gezond! Iemand die van een flat afspringt heeft op de 20e verdieping ook nog nergens last van… Maar op een gegeven moment komt de springer in aanraking met de grond en dat kan erg pijnlijk zijn.
31
Snellezers in mijn omgeving committeren zich aan een gezonde leefstijl. Men streeft een niveau van vitaliteit na, dat men nodig heeft om Martial Arts te kunnen beoefenen. Vele mensen in mijn omgeving bekwamen zich in oude vormen van Martial Arts. Het is ook typisch dat ze een aantal zaken gemeen hebben die toevallig net heel handig zijn bij snellezen. •
Ze zijn congruent in denken en handelen.
•
Ze zijn bereid beperkingen te onderzoeken en acties te nemen om dit te veranderen.
•
Ze accepteren een aantal simpele principes van het universum (men dient te zaaien en verzorgen voordat men kan oogsten. Balans is belangrijk, datgene waar men zich op focust wordt waarheid en wordt groter naarmate men er meer aan denkt).
•
Ze zijn bereid negatieve geloofsovertuigingen te onderzoeken en deze om te zetten in bekrachtigende geloofsovertuigingen.
•
Ze nemen elke dag consistent actie naar een doel dat men zich vooraf duidelijk heeft gevisualiseerd.
•
Ze zijn gericht op een gezond evenwicht tussen intern en extern gericht zijn.
Wat betekent de term Vitaliteit?
Vitaliteit is de toestand waarin alle systemen van het lichaam – het hormonaalstelsel (vuur), spijsvertering (aarde), luchtwegen (metaal), reproductie (water) en immuunstelsel (hout) optimaal samenwerken.
Het menselijke lichaam wordt in balans gebracht door:
1. op verschillende manieren te leren ademen 2. een juiste hoeveelheid en combinatie van voedingsstoffen in te nemen waardoor een goede bloedchemie ontstaat 3. een juiste manier van trainen op aërobisch en anaërobisch niveau.
Laten we eens kijken of ik u kan stimuleren om uw vitaliteit drastisch te verbeteren. Speciaal voor u, volgen hier de 5 fundamentele stappen tot een blijvende vitaliteit!
32
De 5 fundamentele stappen voor een blijvende vitaliteit Zorg voor een optimale ademhaling Hoe lang kan men zonder voedsel, water of zuurstof? Diepe ademhaling stimuleert de lymfecirculatie! De lymfe is het riool van het lichaam en heeft geen pompsysteem zoals het bloed! Het wordt door spierbeweging en ademhaling voortgestuwd! De meeste mensen hebben een zuurstoftekort door een verkeerde ademhaling! Ze hebben minder vitaliteit en hebben hierdoor verminderde weerstand, zijn sneller vermoeid en hebben meer last van fysieke klachten. U verbetert de zuurstoftoevoer naar uw hersenen door het volledige ademhalingssysteem aan te spreken. Hierdoor versterkt u uw zenuwstelsel drastisch. Nu is ademhaling een simpele maar zeer effectieve manier om uw vitaliteit te verhogen. Uw ademhaling reinigt en ontgift de afvalstoffen in uw lichaam via de lymfecirculatie. De kwaliteit van uw gezondheid is in feite dus de kwaliteit van het leven van uw lichaamscellen. De mate waarin u effectief adem haalt is de bepalende factor. Een simpele oefening als hieronder beschreven kan uw ademhaling al voor een groot gedeelte herstellen. Maar voer
Drie maal per dag tien maal diep ademhalen in de ratio van:
•
In = 1 sec.
•
Vast - 4 sec.
•
Uit = 2 sec.
doet wonderen voor uw vitaliteit.
Er zijn verschillende soorten ademhalingen die ons van dienst kunnen zijn: de vuur-, water-, aarde-, lucht- en houtademhaling. Elke kent een specifieke toepassing. Uiteraard zijn de ademhalingsoefeningen uit de vorige module zeer geschikt om uzelf vitaal te maken.
33
Zorg voor levend water en “levend voedsel” 70 % van de aarde is water. Ongeveer 70% van uw lichaam bestaat uit water. U heeft water nodig voor alle lichaamsfuncties. Het is dus belangrijk om eens te kijken naar het percentage water in uw voeding? 70% is ideaal: dit werkt namelijk ontgiftend. De meeste mensen hebben een dieet dat slechts voor 40 tot 50 % uit water bestaat. Zij ontgiften veel moeilijker. Water uit fruit en groente kan onmiddellijk door het lichaam worden gebruikt. Dit water bevatten naast vocht ook veel enzymen en nutriënten. Begin dus 's ochtends met bijvoorbeeld een vers fruitontbijt en eet alleen fruit tot de lunchtijd. Fruit heeft een hoog percentage water, het werkt ontgiftend, kost weinig energie om te verteren en geeft u direct energie. Vanuit de schaal van vijf adviseert men 8 tot 10 glazen zuiver water per dag. Als u 2 liter water drinkt, u mag vochthoudende producten zoals thee, groenten enzovoorts meerekenen, dan komt u aan uw goede hoeveelheid. Een goede combinatie van voeding geeft een optimale spijsvertering en maximale toevoer van energie. Koolhydraten, vetten en eiwitten hebben allen andere omstandigheden nodig om optimaal te verteren. Het is zelfs biologisch onmogelijk om een goede spijsvertering te hebben als u koolhydraten, eiwitten en vetten door elkaar eet. Dit leidt tot rotting, gisting, fermentatie, belasting van de lever, aantasting van het immuunsysteem, energieverlies en mogelijk ziektes. Ook gebruik van azijn, alcohol, nicotine, suikerhoudende frisdranken, overmatig thee- en koffiegebruik is slecht voor uw vitaliteit. Wil dit zeggen dat u dit allemaal niet meer kunt gebruiken. Nee, u dient natuurlijk ook nog te leven. Realiseer u echter dat dit producten zijn die uw vitaliteit en daarmee u leescapaciteiten nadelig beïnvloeden.
Wat is dan wel gezond?
* Groenten, eiwitten, koolhydraten, vis, water, fruit, gezonde vetten stimuleren uw vitaliteit.
* Bron: Howard Hay Health List
34
In volgend overzicht vindt u het watergehalte van een aantal voedingsmiddelen:
IJsbergsla - 96%
Watermeloen - 94%
Rauwe broccoli - 91%
Wortelen - 91%
Bietjes - 91%
Sinaasappels - 88%
Gekookte aardappelen - 80%
Bananen - 76%
Maïs - 74%
Gebakken vis - 68%
Vlees - 50%
Kaas - 40%
Brood - 36%
Slagroomtaart - 32%
Boter - 16%
Noten - 5%
Beschuit - 4%
Muesli - 4%
Suiker spoorolie - 0%
U kunt de volgende richtlijnen aanhouden om uw vitaliteit te ontwikkelen. •
Eet verse groente en fruit in de ochtend, late avond en als tussendoortje.
•
Minder eten is de belangrijkst omdat u dan minder reacties tussen vrije radicalen krijgt in uw lichaam.
•
Combineer eiwitten niet met koolhydraten.
•
Eet fruit zoveel mogelijk apart of gecombineerd met eiwit.
•
Combineer 1 handvol eiwitten altijd met 3 keer een handvol groente.
•
Combineer ook 1 handvol koolhydraat met 3 keer een handvol groente.
•
Een groene salade mag overal bij gegeten worden. Vet blokkeert de vertering van eiwitten, een gemende rauwkostsalade zal dat effect neutraliseren.
•
Eet niet vlak voor het naar bed gaan.
•
Eet niet te snel en eet meer kleine hoeveelheden verspreid over de dag. Op deze manier gaat u schommelingen in uw suikerspiegel tegen. Eet mogelijk 1/3 minder dan uw normale portie.
35
•
Als u eiwit eet let dan op de top drie van eiwitten: nummer 1 vis (ook de vette soorten), nummer 2 eieren zonder eigeel, nummer drie soja en daarna eiwitten uit kip, rund en varken.
•
Beperk zo veel mogelijk suikers, wit brood, friet, witte rijst, witte pasta enzovoorts.
•
Eet met discipline: niet uit emotionaliteit of ter compensatie van iets.
•
Eet bruine varianten koolhydraten (zilvervliesrijst, volkoren pasta en dergelijke). Deze hebben minder slecht effect op uw suikerspiegel.
•
Beperk het innemen van zuivelproducten. Dit veroorzaakt slijmvorming in uw lichaam.
•
Houd een keer per week een groente- of fruitdag om uw lichaam goed te ontgiften.
•
Voor de werkelijke kampioenen: vast een keer per kwartaal door een water – fruit – groentekuur te volgen.
•
Ten slotte: eet zoveel mogelijk organische en onbespoten producten.
Zorg voor de beste aërobische kracht
De meeste mensen sporten verkeerd. Men doet vaak veel anaërobische oefeningen zoals sprinten of statische spierbelasting zoals fitness. Aërobische oefeningen zijn gezonde oefeningen omdat in dit geval uw lichaam geen zuurstofgebrek krijgt. De zuurstofproductie wordt verhoogd en zodoende het uithoudingsvermogen!
Lichaamsbeweging is noodzakelijk om gezond te blijven en vitaal te worden! U ontwikkelt de beste aërobische capaciteit, wanneer u traint op 70% van uw maximale hartslag en tegelijkertijd toch minstens 50% sneller dan uw rusthouding.
Wat is precies het verschil tussen anaërobische en aërobische oefeningen? Met anaërobische oefeningen bouwt u spierkracht op, terwijl u met aërobische oefeningen gezondheid opbouwt.
Mijn advies aan u is: maak een combinatie van drie keer in de week aëroob trainen en twee keer in de week krachttraining. Hierdoor krijgt u een optimale hoeveelheid zuurstof in uw lichaam. Bovendien houdt u uw hormonaalstelsel perfect in balans.
Daarnaast is het goed om dagelijks wat strekoefeningen te doen. U blijft hierdoor lenig en zorgt voor goed doorstromen van de energie in uw systeem.
36
Wat is de beste manier van trainen? Begin met iets te doen dat u aanspreekt. Dansen, lopen, fietsen, tennissen, Martial Arts is allemaal prima. Als u gemotiveerd bent houdt u het ook vol. Veel mensen beginnen heel enthousiast maar houden het niet vol omdat ze het toch niet leuk genoeg vinden. Voer dan gedurende 12 minuten een warming up uit door rustig te lopen, te fietsen of te roeien. Sport dan gedurende 15 minuten op de juiste intensiteit (70% van uw maximale hartslag). Een eenvoudige indicator is: u neemt het getal 180 minus uw leeftijd als streefniveau voor de hartslag tijdens sporten. Voer vervolgens een cooling down uit van 10 minuten. Sport op deze manier minimaal 3 keer en maximaal 5 keer per week. Train uw buikspieren slechts 2 keer per week gedurende 15 minuten. Pilates Bodycore is een uitstekende methodiek om een platte buik te verkrijgen.
Zorg voor een positief gerichte geest Keer op keer wordt wetenschappelijk bewezen dat uw gedachte bepaalt wat uw werkelijkheid wordt. Vanuit de Kwantum Fysica is aangetoond dat uw gedachten een bepaald trillingsniveau hebben die en waarneembaar zijn en gelijksoortige gedachten aantrekken. Vrij vertaald betekent dit dat negatieve gedachten ook negatieve situaties aantrekken en positieve gedachten dus positieve situaties genereren. Straal daarom positieve gevoelens en gedachten uit naar uw omgeving. Verwonder u over uw leerproces, stimuleer uzelf en anderen, focus u op hetgeen u heeft in plaats van hetgeen u mist. Lach meer, kijk naar wat goed gaat en hoe u zichzelf nog meer kunt verbeteren en complimenteer uzelf en uw omgeving. Dit heeft een directe invloed op uw zenuwstelsel en uw immuunsysteem. Dit is wetenschappelijk aantoonbaar en dus meetbaar. Negatieve emoties en gedachten hebben een negatieve uitwerking op uw mentaliteit, uw lichaam en uw omgeving.
Stress elimineren Elimineer dus ook stress. Stress is enkel een gedachte over hoe u de dingen interpreteert. Als u werkt aan uw vitaliteit is uw mind meer gericht op succes. Een energiek lichaam genereert meestal een positief gerichte mind. Datgene waar u immers de focus oplegt wordt waarheid.
37
Waaraan herkent u stress?
Lichamelijk
Mentaal
Slapeloosheid
Concentratiestoornis
Hoofdpijn
Geheugenverlies
Brandend hart
Piekeren
Pijn in rug
Ongegronde angsten
Maagzweer
Snel huilen/driftig
Krampen·
Overmatig bezorgd
Maagdarmstoornis
Hekel aan werk- leefomgeving
Wat kunt u direct doen om negatieve stress te verminderen?
Stap 1: Eet de juiste vitaminen Stap 2: Zorg dat u voldoende beweging krijgt Stap 3: Zoek contact met ‘menselijke zonnetjes’ Stap 4: Ontspan u geregeld Stap 5: Los problemen op door niet te piekeren maar direct actie te ondernemen.
Positief taalgebruik Een andere manier om de geest positief te trainen is door iets te doen aan uw taalgebruik. Duitsers en Nederlanders zijn kritische volkeren. Als gevolg hiervan hebben we de meeste negatieve woorden in ons vocabulaire zitten ten opzichte van andere volkeren in de wereld! Te uwer vermaak en ter vergelijk: wij hebben 4500 woorden die een negatieve emotie uitdrukken, Spanjaarden maar 800, Zweden 1500. Wij hebben 1000 woorden die een positieve emotie uitdrukken, Spanjaarden 3500 en Zweden wederom 1500. Nu is dit natuurlijk een generalisatie, maar het geeft wel aan dat we in ons denken en handelen hier iets kunnen winnen.
38
Bent geïnteresseerd? Voer dan de volgende oefening maar eens uit. Inventariseer alle woorden die u kent die negatief en/of twijfelend zijn. Zet daar de neutraal/positieve varianten tegenover. Noteer vooral ook uit uw dagelijkse praktijk de negatieve en twijfelende woorden die u met regelmaat gebruikt. Let dan 10 dagen op uw woordgebruik en evalueer vervolgens het resultaat. Welk effect heeft neutraal/positief taalgebruik op mij en mijn omgeving?
Zorg voor structurele ondersteuning Neem voldoende rust. Slaap zoveel uw lichaam nodig heeft om zich goed te voelen. Tussen de 6 en 8 uur is genoeg! Plan op drukke dagen denktijd in om uw dagen en energieniveau te evalueren. Werken draait niet alleen om resultaten halen. Het is ook belangrijk dat u dit met een hoge mate van zingeving ondergaat. Een wijze man zei ooit: ”Het draait niet enkel om de eindbestemming, de reis naar de bestemming is zeker zo interessant!”
Zoek geregeld de zon op. Smeer uzelf in met een zonnemelk met UV-filter en hoge beschermingsgraad. Zonlicht bevat vitamine D dat bevorderlijk is voor allerlei interne processen, waaronder het humeur van veel mensen!
Bezoek af en toe een sauna of laat u eens masseren. Een sauna is een ideale manier om uw lichaam te laten zweten en gifstoffen te scheiden.
Een massage biedt ook veel voordelen. De effecten en voordelen van massage kunnen zijn:
•
Stimuleren van de bloedcirculatie
•
Bevorderen van de afvoer van afvalstoffen
•
Blokkeren of vermindering van pijnprikkels
•
Ontstaan van geestelijke ontspanning, het gevoel van welbehagen
•
Ontspanning van de spieren
•
Verminderen van stress
•
Meer energie
•
Bevorderen van de spijsvertering
39
Als u besluit om te werken aan een goede vitaliteit, zorg er dan voor dat uw doelen wederom realistisch en haalbaar zijn binnen de context van uw leven. Zet niet 5 keer sporten op uw agenda als u dit realistisch gezien maar 1 keer kunt doen.
Het zit ’m overigens niet altijd in grote dingen. Ter illustratie: neem voor kleine afstanden eens de fiets waarvoor u normaal gezien de auto zou nemen. Drink 2 glazen water meer per dag om op gang te komen. Plan 2 keer per dag een moment in van 20 minuten om aandacht te geven aan uw ademhaling of ontspanning. Laat dat broodje kroket eens een keer staan en zet er eens een salade voor in de plaats. Succes, ook dít kunt u. Ik ben er van overtuigd!
Als u geïnteresseerd bent om uw vitaliteit daadwerkelijk te verbeteren, voer dan de volgende oefening uit. Laat deze synchroon lopen met uw 4 weken programma snellezen.
Oefening Start het 10 dagen vitaliteitprogramma. Committeer u de komende 10 dagen om uw vitaliteit een boost te geven. Verzin 2 acties om uw vitaliteit direct te verbeteren. Neem die zaken die u een gigantische stap voorwaarts kunnen geven. Doe dan drie dingen:
1. Zet de eerste stap naar een betere vitaliteit binnen 48 uur, dan is de kans het grootst dat u succesvol zult zijn. 2. Activeer uw omgeving door ze te vertellen dat u uw vitaliteit wilt verbeteren en geef dan aan waarbij ze u mogen coachen/ ondersteunen. 3. Registreer elke dag kort uw acties van die dag en wat u opvalt. Op deze manier brengt u uw eigen vooruitgang in kaart en dit stimuleert wederom tot meer!
Samengevat
Vitaliteit is de maximale gezondheid die u op dit moment kunt bereiken. Het is het proces waarin al uw lichaamssystemen optimaal samenwerken.
Kenmerken van een goede vitaliteit zijn: weinig dips in de dag, een bruisende denkwijze, een energieke uitstraling, een positief ingestelde geest, een compleet goed gevoel over uzelf.
40
Een gezonde ademhaling, regelmatig en “gezond” trainen, een juist afgestemd voedingspatroon, een goed ingestelde positieve geest en structurele ondersteuning helpen u dit te bereiken. Het is dan ook niet zo zeer een streng dieet, het is meer een levenshouding.
De 5 pijlers voor een vitaal leven helpen u om alle gebieden in uw leven van meer energie te voorzien. Uiteraard is het geen verplichting. Het is een advies dat, bij uitvoering, ten goede komt aan de beoefening van een topsport genaamd snellezen!
41
Uw ervaringen met de module Vitaliteit Rewind your mind! U heeft de module Vitaliteit achter de rug en zult waarschijnlijk de verschillende methodieken hebben gereflecteerd in de praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest.
Wat is de relatie tussen een goede vitaliteit en snellezen?
Wat zijn de drie elementen die bijdragen aan een goede vitaliteit?
Wat is de reden dat we bij snellezen zo gericht aandacht besteden aan een goede ademhaling?
42
Noem 5 manieren op om uw eetpatroon nu direct een goede impuls te geven. Ik ga:
Wat is voor snellezen de beste manier om uw lichaam te trainen?
Noem 2 manieren om uw vitaliteit structureel te ondersteunen.
Welke 2 acties neemt u om uw vitaliteit een boost te geven?
43
Module 11 Wat u schrijft… dat blijft! In deze module leert u wat het nut is van noteren bij snellezen. U weet wat de verschillen zijn tussen conventioneel en visueel noteren. U kent de nadelen van conventioneel noteren en de voordelen van visuele schema’s op uw lees- en leervermogen. Daarnaast leert u de basiselementen kennen van Conceptmapping en Mindmapping. U maakt een mindmap van het boek snellezen en integreert op deze manier de cursus nog een keer. Vanaf nu integreert u maken van een visueel schema met uw snelleestraining.
Wie schrijft die blijft! In lang vervlogen tijden heb ik eens een cursus schrijven gevolgd. De eerste woorden van de trainer waren: ”Wie schrijft die blijft”. Nu is dit leuk omdat het bij snellezen van essentieel belang is om snel te lezen maar tegelijkertijd uw begrip te behouden. En een van de meest elementaire zaken hierbij is door te noteren wat u gelezen heeft.
Sterker nog, mensen maken voor de meest uiteenlopende zaken aantekeningen: notulen in vergaderingen, bevestigingen van afspraken via e-mail, probleemanalyses in rapportages, visies uiteenzetten in boeken, aantekeningen maken tijdens trainingen. Toch is het grappig te bemerken dat vrijwel iedereen op dezelfde manier aantekeningen maakt. Van links naar rechts, gebruik makend van zinnen, woorden, getallen en kolommen en meestal tijdens lezen.
Dit lijken hele goede manieren, maar u weet inmiddels beter. Deze systemen maken enkel gebruik van uw dominante linker hersenhelft. Pas als u deze zaken combineert met elementen uit uw rechter hersenhelft: kleur, diepte, ruimtelijkheid, beelden, vorm en ritmiek, dan zullen uw geestelijke capaciteiten drastisch toenemen. Bovendien adviseer ik u het maken van aantekeningen duidelijk gefaseerd te doen. Na het proces van skimmen en scannen verwerkt u dit in een mindmap. Na het snellezen vat u het blok tekst in eigen woorden samen, dan arceren en noteren. Na het lezen signaleert u de blanco spots en verwerkt u deze in uw mindmap of notitieschema. Als u deze toevoegt aan uw leesstrategie, dan kunt u pas echt gaan snellezen. Gelijk een koning die heerser is over zijn eigen rijk.
44
Toch is noteren niet zinloos geweest. Noteren heeft wel degelijk nut gehad. Het heeft u geholpen stof te herhalen. Wel is het belangrijk u nu te leren hoe dit anders kunt doen met hogere effectiviteit. Wat is het nut van noteren?
Er zit een aantal grote voordelen aan notities maken tijdens lezen: •
U legt verbanden tussen de verschillende onderdelen uit de tekst en tussen oude en nieuwe kennis.
•
U herhaalt de informatie nog een keer waardoor u actief leest en studeert. Dit is de snelste manier om te kijken of u de inhoud van de tekst echt goed begrijpt.
•
Het helpt bij maken van samenvattingen. U hoeft niet meer te zoeken naar woorden omdat u de structuur al in kaart heeft gebracht. Als mensen uit het hoofd dingen dienen samen te vatten verliezen ze vaak bepaalde kennis. Dit heeft grotendeels te maken dat woorden enkel naar uw korte termijngeheugen gaan en na 16 seconden weer verdwenen zijn.
•
Door aantekeningen wordt u bewust gedwongen na te denken over de verbanden binnen stof. Hierdoor krijgt u een scherper oog voor de rode lijn in een tekst.
•
Bovendien kunt u aantekeningen ook gebruiken als kapstok voor aanleren van belangrijke details en feiten.
•
U heeft een naslagwerk dat de kern (uw kern, de zaken die u interesseren) er nogmaals uitlicht. Eenvoudig als u het in de toekomst nog ooit dient op te halen.
45
Nadelen van conventioneel noteren In mijn trainingen zie ik met grote regelmaat ijverige cursisten die elk woord dat ik uitspreek of op flip-over noteer, zonder na te denken overnemen. Maar ook in vergaderingen is dit een proces dat met grote regelmaat voorkomt. Er zit een aantal nadelen aan dat ik graag met u deel. Al is het maar om te zorgen dat u de volgende keer actief bij een bespreking zit en toch elk woord kunt herinneren wat er is gezegd. De nadelen van ‘normaal’ aantekeningen maken zijn:
1. Als u schrijft dan bent u in luisteren en denken niet meer extern aanwezig. U overdenkt intern georiënteerd zaken en dit betekent dat u niets meer kunt opvangen wat er buiten u gebeurt. Het is hetzelfde proces dat plaatsvindt als u zichzelf voorstelt aan een ander. U bent dan vaak bezig met uzelf in termen van ‘zie ik er wel goed uit, kom ik wel goed over, hoe ga ik mezelf presenteren’. Wat betreft de ander houdt u zich vaak bezig met ‘aparte bril heeft hij op, wat praat ze snel, wat een dominant persoon’. Hierdoor hoort u de naam van de ander niet eens meer. 2. Als u alles noteert dan ziet u door de bomen het bos niet meer. Het is eenvoudiger om van globaal naar detail toe te werken dan andersom! Goede aantekeningen maken is dus een selectief proces waarin u het aantal woorden tot een minimum beperkt. 3. Het nadeel van hele zinnen noteren is dat u ze later wederom allemaal dient te lezen. Dit kost u een tweede keer dus ook tijd. 4. Als u alles noteert bent u minder in staat om een objectieve analyse van de stof te maken. Mensen maken vaak klakkeloos notities en vergeten direct de inhoud en context. Actief notities maken betekent ook dat u uw kernbegrippen opspoort en verbanden tussen verschillende onderdelen maakt. Meestal schrijven mensen letterlijk hele fraseringen van de schrijver over. 5. Als u later iets wilt toevoegen dan is dat vaak moeilijker tenzij u er vooraf rekening mee houdt. Het bijkrabbelen wordt al snel rommelig. 6. Het kost u tijd om snel informatie terug te vinden. U dient immers de tekst opnieuw te lezen, voordat u ontdekt waar specifieke informatie zich bevindt.
46
De vier elementen van goede notities Om te zorgen dat u in het moment blijft, actief selecties maakt, objectief analyses loslaat op tekst, het aantal woorden dat u noteert tot een minimum beperkt en in een oogopslag verbanden kunt zien (zelfs al is het al weer een tijd geleden dat u de tekst gelezen heeft), gebruiken we een aantal elementen: •
Sleutelwoorden
•
Visueel schema
•
Symboliek
•
Proces van samenvatten en associëren
We willen het aantal woorden tot een minimum beperken. Daarom maken we gebruik van sleutelwoorden. Een sleutelwoord is een woord dat een veelvoud aan betekenissen vrijgeeft. Aan dat ene begrip zit een hele waaier van uitleg, context, andere begrippen vast. Sleutelwoorden kunt u vinden door alle omringende woorden te elimineren. Ze dienen direct de juiste herinnering (associatie) bij u op te roepen. Wat een ander over dit sleutelwoord denkt is van minder belang. Als u zich de juiste achtergrond en context van dat ene woord voor de geest kunt halen dan is het dus goed!
Het tweede element wat ons helpt dit sleutelwoorden proces maximaal uit te buiten is het maken van een visueel schema. Een visueel schema is een vorm van noteren waarin u zowel gebruik maakt van uw analytische als ook uw creatieve hersenhelft. U combineert taal, mathematiek, diagrammen, opsommingen met ruimtelijkheid, verbeelding (symboliek) en kleur. Het is het beste van twee werelden. Samenwerkend onthoudt u zaken beter, legt u sneller verbanden, wordt u creatiever in uw denkproces, structureert u zaken logischer, kunt u sneller blanco spots in een verhaal ontdekken.
De kern van een visueel schema is dat u niet alles in zinnen of staten weergeeft maar u tekent in het midden van een pagina een plaatje of kernwoord (wat uw concentratie verhoogt en uw geheugen ondersteunt) en waaiert met de klok mee systematisch uit met sleutelwoorden en symbolen. Terwijl u dit schema meer en meer uitwerkt, creëert uw brein een innerlijke kaart van het onderwerp dat u verkent. Het laat onbewust daar zelf analyses op los en zoekt automatisch naar verbanden waardoor oude en nieuwe kennis perfect
47
geïntegreerd worden. Resultaat: meer structuur, beter overzicht, grotere focus en een betere herinnering van wat u dient te onthouden.
Een visueel schema sluit beter aan bij de werking van de hersenen dan een traditionele lineaire tekst. Uw hersenen werken nu eenmaal niet tekstueel en lineair. Daarom verloopt het lezen en schrijven van tekst langzaam en kost het u veel energie.
Toch is dit voor veel mensen wel even wennen. U zult dus misschien een drempel over dienen te gaan. Voor de een is de drempel dat hij geen ‘rare dingen’ mag doen. Voor de ander is de drempel dat hij zich bezighoudt met wat de anderen hier van zullen vinden. Weer een ander werpt als drempel op om zich bezig te houden met of hij het zich eigen moet maken en er mee oefenen en dat dat hem nog meer tijd gaat kosten. Wat uw reden ook is, mijn advies is: oefen ermee! Als u er aan gewend bent dan wilt u niet anders meer.
Bovendien zijn er ook mooie software pakketten te koop die mindmappen naadloos integreren met al uw belangrijkste softwareprogramma’s als Word, PowerPoint en Excel. Een aanrader is Mindjet van Mindmanager. Voorbeelden van mindmaps uit dit programma vindt u na elke module!
Kortom: noteren tijdens trainingen en vergaderingen zal nooit meer hetzelfde zijn. U wordt zowaar een actieve luisteraar met 100% (nou vooruit 90%) recapitulatievermogen.
48
De voordelen van een visueel schema voor u •
Denken, plannen en problemen oplossen wordt leuker.
•
Uw productiviteit, creativiteit, werking van uw geheugen en communicatieve vaardigheden verbeteren door het gebruik van visuele schema’s. Binnen elk mens is een schat aan verstand aanwezig. De vraag is of deze effectief gebruikt wordt. Vuistregel binnen bijvoorbeeld mindmapping is eerst de gedachten te genereren en daarna te organiseren. Meestal vindt het genereren tegelijkertijd plaats met het organiseren. Het organiseren belemmert het genereren van gedachten.
•
Mindmapping geeft u vrijheid en zal ervoor zorgen dat u niet bij voorbaat gaat organiseren.
•
U leert beter en onthoudt meer. Bij lezen, rekenen, leren en dergelijke rationele activiteiten maakt u vooral gebruik van uw linker hersenhelft. Met een visueel schema maakt u ook gebruik van uw rechter hersenhelft. U combineert het totale scala aan geestelijke vermogens met elkaar. Het zal op elk niveau van lezen en leren uw potentieel sterk verbeteren.
•
U kunt aan bestaande kennis in een visueel schema eenvoudig nieuwe kennis toevoegen en vervolgens snel verbanden aangeven. Dit maakt het proces van associëren eenvoudig. Dit kunt u dan weer gebruiken om gemakkelijk en snel nieuwe kennis te onthouden.
•
Mindmapping kan gebruikt worden voor alle aspecten in uw leven. Een variant van mindmapping is Lifemapping. Lifemapping is een ideaal middel om uw waarden en doelen te verhelderen. U maakt hiervoor een mindmap van de 5 laatste jaren met daarin uw doelen en waarden. Binnen deze mindmap gaat het erom wat u wilt bereiken en wat de rangschikking is van de doelen naar prioriteit. Het is belangrijk dat er een balans is tussen uw waarden en het leven dat u leidt. U focust zich op uw doelen en u vraagt zich af waarom dit doel zo belangrijk is. Wat zijn uw echte prioriteiten? Is dit doel logisch en past deze bij mijn andere doelen? Hoe verhouden mijn doelen zich tot mijn echte leven? Heel handig!
•
Een visueel schema gebruikt naast sleutelwoorden ook vormen, kleuren en symbolen. U ziet de informatie daardoor als een beeld in plaats van een tekst. Beelden werken nog beter dan woorden, omdat iedereen, ook u, een zeer krachtig
49
visueel geheugen heeft. Bovendien gaan beelden direct naar uw emotionele hersendelen waardoor u zaken nog beter zult opslaan. •
U houdt eenvoudig overzicht. -
Een visueel schema kunt u in alle richtingen uitbreiden, terwijl het geheel overzichtelijk blijft. Met een lineaire tekst is dat veel moeilijker. Het wordt al snel rommelig.
-
U ziet in één oogopslag de belangrijkste begrippen en de onderlinge verbanden.
-
U bent beter in staat stof te verkennen, doelgericht te lezen, vragen en leerdoelen te bedenken en samenvattingen van de stof te maken.
-
U kunt snel en gemakkelijk structuur aanbrengen bij het genereren van ideeën of het maken van aantekeningen.
-
U kunt heel snel uw ideeën op papier zetten. U wordt daarbij niet geremd door volgorde zoals bij tekstschrijven. Daardoor komt u eenvoudiger op nieuwe ideeën.
-
U ziet in een visueel schema snel tegenstrijdigheden of witte plekken in de informatie. Hierdoor wordt u geprikkeld om uzelf nieuwe vragen en leerdoelen te stellen.
•
U zult (weer) veel plezier krijgen in maken van tekeningen en het ontwikkelen van uw creativiteit. Het draait bij mindmapping niet om de mooiheid van uw tekening. Als u (en anderen) de associatie begrijpt dan is het functioneel en dus goed. Toch stimuleren we mensen wel aandacht te besteden aan het mooi maken van de tekening. Immers, hoe meer u tekent des te beter wordt u. En dit is op zijn beurt ook weer goed voor uw hersenen! Zo blijven ze voortdurend in ontwikkeling.
50
Mindmapping en Conceptmapping Er zijn verschillende soorten visuele schema’s. Bekend zijn o.a. de mindmap van Tony Buzan en de conceptmap van Joseph D. Novak.
Bij de mindmap gaat het vooral om de vrije en creatieve expressie. Bij de conceptmap ligt de nadruk op het ontwerpen van een structuur. De verschillen tussen deze technieken zitten verder vooral in de vorm- en tekenvoorschriften. We vatten beide technieken samen onder het begrip visueel schema. Ga bij besluiten, welke notatietechniek het beste bij u past, af op uw gevoel. Gebruik die technieken die het beste aansluiten bij uw persoonlijke leerstijl.
Ik ben een grote fan van mindmapping omdat het een techniek is waarbij u gebruik maakt van uw complete denkproces. U organiseert uw denkproces om te begrijpen hoe u leert en te ontdekken hoe uw natuurlijke denkproces verloopt. Dit begrip zorgt ervoor dat u enorme vooruitgang kunt maken in uw leerproces.
In eerste instantie (op de korte termijn) kost mindmapping meer werk en dus tijd. U dient er een stuk of 100 te maken om er snel en handig in te worden. Als u het beheerst zult u echter merken dat leren met behulp van mindmapping u enorme hoeveelheden tijd bespaart.
Doordat bij mindmapping gebruik wordt gemaakt van elementen uit uw linker hemisfeer (kernwoorden, logica, cijfers) als ook uit uw rechter hemisfeer (symbolen, kleuren, ruimtelijke werking), is het een perfect middel voor opslag van informatie in uw geheugen. U onthoudt de informatie die in een mindmap verwerkt wordt velen malen beter dan de informatie in een lineair beschreven tekst. Het is niet voor niets dat presentatoren vaak uitgeschreven teksten vergeten, terwijl ze korte kernwoorden perfect kunnen onthouden.
Zo kunt u met mindmapping doelen stellen, projecten plannen, problemen oplossen, vergaderingen registreren, trainingen voorbereiden, brainstormen. De mogelijkheden zijn eindeloos.
51
Hoe maakt u een mindmap?
Een mindmap volgens de regels van Buzan maakt u als volgt: •
Pak een groot vel papier (A4, A3 of of flip-overvel).
•
Plaats uw papier horizontaal. Op deze manier is uw mindmap beter te lezen.
•
Teken in het midden van het papier een afbeelding of een symbool. Deze dient representatief te zijn voor het onderwerp/topic waarover u een mind map wilt maken. Het symbool of de afbeelding is de basis voor de creatieve associatie die u heeft met het onderwerp.
•
Teken vanuit het midden tentakels om het centrale symbool heen. Begin rechtsboven en beweeg voor elke tentakel met de klok mee naar rechtsboven.
•
Als er een associatie in u opkomt, noteer deze dan als sleutelwoord. Het voordeel van een sleutelwoord is dat deze meerdere associaties triggert.
•
Schrijf sleutelwoorden horizontaal op een tentakel en maak deze even lang als het sleutelwoord dat u erop schrijft. Het sleutelwoord moet altijd horizontaal en in blokletters genoteerd worden. Dit bevordert de leesbaarheid.
•
Noteer 1 sleutelwoord per verbindingslijn. Op deze manier komen er per sleutelwoord het maximale aantal mogelijke associaties boven drijven. Bovendien worden uw gedachten zo accuraat mogelijk weergegeven en er treedt geen ruis of onduidelijkheid op.
•
Wanneer u voor uw gevoel vastzit en geen associatie kunt verzinnen. Probeer dan weer te geven wat de eerste associatie is die in u opkomt.
•
Binnen de mindmap kan er gebruik gemaakt worden van kleuren, codes, nummers, afbeeldingen, lijnen en pijlen. Op deze manier wordt het een kaart van uw gedachtepatroon.
•
Binnen de mindmap kunt u verbanden aangeven door middel van lijnen en pijlen. Zo kunnen er verbanden bestaan tussen sleutelwoorden, groepen sleutelwoorden en tussen de sleutelwoorden, de groepen sleutelwoorden en de afbeelding en/of het symbool in het midden van de mindmap.
52
•
Een mindmap staat altijd op 1 blad. Om deze reden kan het vel papier het beste zo groot mogelijk zijn. Bij de mindmapsoftware bestaat ook de mogelijkheid tot splitsen van een mindmap in meerdere mindmaps. Dit is handig als er in één mindmap taken staan vermeld van meerdere projectgroepjes die samen een groot project draaien. De belangrijkste kernwoorden blijven dan nog steeds zichtbaar. Toch geef ik zelf de voorkeur van een mindmap waarbij alles overzichtelijk op 1 blad staat vermeld.
•
Een eind- of finish mindmap is uiteindelijk dynamisch, kleurrijk, individueel en toch heel logisch.
•
Binnen een mindmap mag niet gebruik gemaakt worden van non-sleutelwoorden zoals ‘de’ en ‘een’. Deze woorden geven geen betekenis weer en voegen om deze reden niets toe.
•
Een mindmap lijkt bij aanvang chaotisch maar is op de lange duur meer georganiseerd voor uw leerproces dan lineair beschreven aantekeningen. Ze hebben een grote impact op uw resultaten die u wilt bereiken.
53
Voorbeeld van een mindmap:
54
Enkele suggesties om uw mindmap te verrijken:
•
Bij een relatie kunt u een richting aangeven door een pijl te gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan een oorzaak/gevolg of een probleem/oplossing of voor-/nadelen of een chronologische volgorde.
•
Houd de afbeelding/symbool in het midden van de pagina en houd de grootte van deze afbeelding/symbool beperkt.
•
Laat uw afbeelding/ symbool niet groter worden dan 1/10 deel van de bladzijde.
•
Zorg ervoor dat het lettertype van de steekwoorden 2,5 centimeter zijn.
•
Voor benadrukking van bepaalde steekwoorden kiest u een groter lettertype dan 2,5 centimeter.
•
De sleutelwoorden mogen niet langer zijn dan de verbindingslijn eronder. Dit bespaart ruimte en houdt de mindmap overzichtelijk.
•
Gebruik grote vellen papier zoals flip-overs of A3 vellen en minimaal A4.
•
Maak u niet druk of uw eerste afbeelding/symbool er chaotisch uitziet. U kunt altijd meerdere mindmappen maken. Het gaat erom dat de laatste mindmap duidelijk en overzichtelijk is.
•
Het symbool, het woord of de korte tekst bij een relatie moet een betekenisvol verband uitdrukken. Minimaliseer deze sleutelwoorden.
•
Vooral bij een mindmap geldt: visueel in plaats van tekstueel. Maak zoveel mogelijk gebruik van illustraties, tekeningen of cartoons en noteer uw tekst uitsluitend in sleutelwoorden.
•
Gebruik vormen als vierkanten, cirkels, driehoeken etc. om gelijksoortige gebieden of begrippen te markeren. Bijvoorbeeld: in een probleemanalyse markeert u alle problemen met een rode driehoek en alle mogelijke oplossingen met een groene circel.
•
Gebruik veel kleuren, bijvoorbeeld om gelijksoortige ideeën te markeren (vragen oranje en antwoorden groen) of om leerdoelen en verdiepingsvragen te markeren.
•
Gebruik een bepaalde kleur of een symbool om begrippen te markeren waaraan u nog moet werken.
•
Voeg tijdens of na lezen van de tekst ook nog vragen en leerdoelen toe aan de mindmap.
55
Algemene tips: •
Plaats uw papier horizontaal. Op deze manier heeft u veel vrije ruimte om verbanden uit te breiden. U kunt hierdoor meer gedetailleerd werken.
•
Laat in het begin veel ruimte vrij, zodat u later gemakkelijk ideeën en verbanden kunt toevoegen. Werk dus van globaal naar detail.
•
Zorg dat de lijnen die uit het midden ontschieten horizontaal eindigen. Hierdoor kunt u er eenvoudig en leesbaar uw sleutelwoorden op noteren.
•
Schrijf de begrippen in hoofdletters. Daarmee stimuleert u zichzelf om het kort te houden. Bovendien is tekst in hoofdletters beter te lezen in een diagram.
•
Maak een visueel schema snel, zonder pauzes en zonder gelijk te oordelen over wat u opschrijft. Hiermee bevordert u creatief en niet-lineair denken. In eerste instantie gaat het erom de belangrijkste begrippen en verbanden in beeld te brengen, niet om een logisch en lineair betoog te schrijven. Het draait ook niet om het perfect kunnen tekenen van zaken. Als u de tekening en zijn betekenis herkent en u associeert het symbool direct met de verdere uitleg, dan is dit voldoende.
•
Stel bij een idee de vragen: Waarom? Hoe? Wat? Waar? Wie? Wanneer? Hierdoor komt u vanzelf op nieuwe ideeën.
•
Heb vooral veel plezier bij ontdekken van deze nieuwe manier van aantekeningen maken. U scoort er overigens veel interesse van anderen mee. Iedereen wil toch beter en sneller gebruik kunnen maken van zijn geheugen!
Veel gestelde vragen betreffende mindmapping: •
Ik vind het moeilijk om symbolen/afbeeldingen weer te geven. Is een symbool/afbeelding ook echt nodig? Antwoord: Afbeeldingen en symbolen zijn veel beter te onthouden dan woorden.
•
Waarom mag er maar 1 steekwoord per verbindingslijn geprint worden? Antwoord: Wanneer er 1 steekwoord per verbindingslijn wordt weergegeven is de mindmap makkelijker te leren. Daarnaast legt deze regel de discipline op om een zo goed mogelijk steekwoord te kiezen.
•
Toch kunnen er op een verbindingslijn meerdere woorden staan. Wat zijn de uitzonderingen? Antwoord: In het geval van citaten, hele zinnen en lange formules kunnen er meerdere woorden op een verbindingslijn staan. Wanneer er meerdere woorden per verbindingslijn vereist zijn, is het verstandig om de linkerzijde of
56
rechterzijde van het papier een kolom te maken waarbinnen deze citaten, hele zinnen of formules worden weergegeven. Op de verbindingslijn kan dan een verwijzing gemaakt worden naar deze kolom. •
Waarom moeten er verbanden gelegd worden tussen steekwoorden en groepen van steekwoorden? Antwoord: Er zijn verschillende redenen te noemen. In ieder geval zijn er verbanden te zien die ervoor zorgen dat de mindmap inzichtelijker wordt. Door het zetten van lijnen en pijlen traint u uzelf er ook in om deze verbanden te leggen.
•
Op welk moment kun je het beste codes, letters, nummers, kleuren en afbeeldingen in je mindmap opnemen? Antwoord: In principe heeft dit antwoord te maken met persoonlijk voorkeur. Maar mijn voorkeur gaat er naar uit om bij aanvang alleen een kleur te gebruiken voor de afbeelding/symbool. Voor sleutelwoorden, lijnen en pijlen is het advies een vaste kleur te gebruiken. Wanneer de mindmap qua opzet klaar is kan er georganiseerd worden door middel van codes, letters, nummers en kleuren.
•
Als bepaalde gedachten ‘dom’ of niet relevant, moeten deze gedachten uit de mindmap gelaten worden? Antwoord: Nee, zet deze gedachten toch in uw mindmap. Deze gedachten kunnen altijd op een later tijdstip nog uit de mindmap verwijderd worden.
•
Hoe weet ik of een mindmap klaar is? Antwoord: Een mindmap is eigenlijk nooit klaar. Maar ervan uitgaande dat u een deadline heeft. Wanneer een mindmap weergeeft waarover het onderwerp gaat is de mindmap klaar. Maak de mindmap wel op hoog tempo omdat u anders mogelijk verzand in te veel rationeel nadenken. De kern van mindmapping is “to be creative and to free the mind”.
Kanttekeningen maken Een andere notatietechniek is in de kanttekening de belangrijkste kern(zin) per alinea te noteren. U vat in sleutelwoorden uw arceringen samen. Leuk als u binnen een team dezelfde artikelen dient te lezen. Ook dit bespaart u tijd. Bovendien is kanttekenen ook een uitstekende techniek om snel opnieuw overzicht van de belangrijkste elementen uit tekst te krijgen. Zeker als u het combineert met symbolieknotatie: u noteert in de kantlijn met symbolen wat belangrijk is en wat niet. U gebruikt opsommingen en codes als een uitroepteken als iets belangrijk is, een vraagteken als iets niet duidelijk is, een x teken voor de kern van een tekst, een k voor een kritische blik enzovoorts. Uiteraard kunt u dit naar eigen vorm inrichten.
57
U wilt nu vast wel eens oefenen met deze notatietechnieken. Voer daarom de volgende vier oefeningen uit:
1. Bekijk alle mindmaps die ik in dit boek heb toegevoegd en check of u de context eruit kunt halen. 2. Maak vervolgens een mindmap van de training snellezen. Zorg ervoor dat u niet mijn mindmaps kopieert. Bouw uw mindmap geheel op volgens persoonlijk inzicht en creativiteit. 3. Lees een hoofdstuk uit uw studieboek en verwerk de kern in een mindmap. 4. Lees 5 pagina’s en beschouw deze eens aan de hand van de kanttekentechniek.
Noteer al uw bevindingen in uw Trainingslogboek.
58
Uw ervaringen met de module Notatietechnieken Rewind your mind! U heeft de module notatietechnieken achter de rug en zult waarschijnlijk de verschillende methodieken hebben gereflecteerd in de praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest.
Wat zijn de voordelen van notities maken tijdens lezen?
Wat zijn drie nadelen van lineair noteren?
Wat is een sleutelwoord en hoe ontdekt u deze?
59
Noem 5 manieren op om uw eetpatroon nu direct een goede impuls te geven. Ik ga:
Noem 5 voordelen van een visueel schema.
Wat is het wezenlijke verschil tussen een mindmap en een conceptmap?
Hoe werkt kanttekenen precies en wanneer is dit handig om toe te passen?
60
Module 12 Woordinzicht Aan het einde van deze module weet u welke voor- , navoegsels en wortels er bestaan en wat de invloed daarvan is op uw snelleescapaciteiten. U kent de 14 meest voorkomende voorvoegsel uit uw hoofd en leert om deze te signaleren in de komende teksten. Bovendien krijgt u een oefening waarmee u actief uw woordenschat het komende jaar verdrievoudigt.
100.000 nieuwe woorden binnen uw handbereik Des te meer woorden u kent, des te sneller en met meer begrip u leest. Het doel van dit hoofdstuk is u attent te maken op meer dan 80 voorvoegsels (letters, lettergrepen of woorden die aan het begin van een woord gevoegd worden). Aangezien onze taal een aanzienlijke hoeveelheid Grieks en Latijn bevat (tafel bijvoorbeeld komt van het Latijnse tabula), zijn veel van de voorvoegsels uit deze twee talen afkomstig.
Om u een idee te geven van het ongelooflijke uitdrukkingsvermogen schat dr. Minninger van de universiteit van Minnesota, dat 14 van deze voorvoegsels in het Engels de sleutel vormen voor meer dan 14.000 woordbetekenissen! Zij verklaart verder, dat iemands vocabulaireontwikkeling op zijn vijfentwintigste vrijwel stopt. Die is dan voor 95% voltooid, zodat er voor de resterende tientallen levensjaren nog slechts 5% aan toegevoegd wordt.
De nu volgende 14 voorvoegsels en wortels zijn ontnomen aan meer dan 14.000 woorden uit een gewoon handwoordenboek en kwamen voor bij ruwweg 100.000 woorden uit een groot woordenboek. Deze kleine ‘krachttermen’ zijn een willekeurige bloemlezing uit die enorme berg woorden met toegevoegde waarde. Let erop bij het doorlezen van dit en de beide volgende hoofdstukken, en probeer alle andere in u op te nemen.
61
14 woorden met voorvoegsels
Woorden
Voorvoegsel Betekenis
Wortel
Betekenis
1.
Prescriptie
pre-
voor
scribere
schrijven
2.
Detentie
de-
weg
tenere
houden
3.
Intermittent
inter-
tussen
mittere
zenden
4.
Offerte
ob-
tegen
ferre
brengen
(baren) 5.
Instantie
in-
in
stare
staan
6.
Monogram
mono-
alleen
grafein
schrijven
7.
Epiloog
epi-
na
logos
woord
8.
Aspect
ad-
naar
specere
zien
9.
Ongecom-
on-
niet
plicare
vouwen
Gecompliceerd com-
mede
10.
Non-existent non-
niet
stare
staan
11.
Reproductie
re-
opnieuw
ducere
leiden
12.
Dispositie
dis-
apart
ponere
plaatsen
13.
Sufficiënt
sub-
onder
facere
doen/maken
14.
Homogeen
homo-
zelfde
genus
geslacht
Voorvoegsels Bestudeer de volgende lijst intensief, ze zal u de sleutel verschaffen voor duizenden onbekende woorden. Raadpleeg voor een methode om deze lijst goed in uw hoofd te stampen de technieken uit de geheugentraining. Voorvoegsel
Betekenis
Voorbeeld
a-, an-
zonder, niet
asociaal, anaëroob
ab-
weg van, apart
absent, abstract
ad-, ac-, af-
naar toe
advocaat, accent, affectie
aero-
lucht
aërodynamica
ambi-
samen
ambigu
amfi-
rondom
amfitheater
ante-
voorafgaand
antecedent
anti-
tegen
antirevolutionair
62
apo-
weg van
arch-
belangrijkste
(aarts)
eerste
aartsbisschop, aartsvijand
auto-
zelf
automaat
bene-
goed
benedictie
bi-
twee, dubbel
biconcaaf
bio-
leven
bioloog, bioscoop
cata-
omlaag
catalogus, cataract
centi-
honderd(ste)
centimeter
co-, col-
samen
coöperatie, collaborateur
com-, cor-
apologie
compagnon, correlatie
contra-
tegen
contradictie
de-
ont-
decentraliseren
deca- deci-
tien(de)
decameter, decigram
dia-
dwars door
diameter, diapositief
dis-
tegen
dissonant
duo-
twee, dubbel
duplex
dys-
slecht, moeilijk
dysentrie, dyslexie
e-, ex-
weg van
evaluatie, excentriek
em-, en-, im-
in, om
emancipatie,encyclopedie,
epi-
omheen, bij
epigoon, epidermis
equi-
gelijk
equivalent
extra-
bijkomend
extraneus, extravagant
hemi-
half
hemicyclisch
hepta-
zeven
heptameter
hexa-
zes
hexaëder
homo-
zelfde
homogeen, homoniem
hyper-
overmatig
hypermodern, hypercorrect
il-
niet
illegaal, illiciet
im-,in-
niet
immaterieel, intolerant
inter-
tussen
internationaal, interruptie
intra-, intro-
binnen
intracellulair, intramuraal
iso-
gelijk
isobaar, isotherm
impressie
63
Voorvoegsel
Betekenis
Voorbeeld
mal-
slecht
malafide, malheur
meta-
keerpunt
metabolisme, metafysica
mis-
verkeerd
misverstaan, misleiding
mono-
enkel, alleen
monotoon, monoliet
multi-
veel
multimiljonair, multipliceren
non-
niet
non-actief
ob-, oc-, op-
tegengesteld aan
obstructie, occlusie, oppositie
octa-
acht
octaaf, octaëder
para-
naast, voorbij
paramedisch, paragraaf
penta-
vijf
pentagon, pentatlon
per-
door
permanent
peri-
rondom
periferie, perimeter
poly-
veel
polychroom, polygamie
post-
na
postscriptum, postuum
pre-
voor
prehistorisch, premisse
prim-
eerste
primair, primogenitus
pro-
voor
processie, protectie
proto-
voorafgaand
prototype, protoplasma
quadri-, quadru-
viervoud
quadriga, quadrupel
re-
opnieuw
reactie, renaissance
retro-
terug
retrograde, retrospectief
secon-, secun-
op de tweede plaats
secondant, secundair
komend semi-
half
semi-direct, semi-overheid
sub-
onder
subcutaan, subsequent
super-
in zeer hoge graad
superieur,. Supermarkt
sym-, syn-
samen met
sympathie, synchroon
tele-
ver
telefoon, telepathie
terti-
op de derde plaats
tertiair
tetra-
vier(de)
tetraëder, tetralogie
trans-
voorbij
transatlantisch, transmissie
tri-
drie
triade, trilogie
ultra-
verder dan
ultrasoon, ultraviolet
uni-
een
uniform, universeel
64
vice-
plaatsvervangend
vice-admiraal, vicaris
Samengevat:
In de gewone spreektaal omvat iemands woordenschat ongeveer 1000 woorden van de vele honderdduizenden woorden. Van onze drie soorten vocabulaire (spreektaal, schrijftaal en de herkenningsvocabulaire) is die van herkenning het omvangrijkst. Uitbreiding van uw vocabulaire verhoogt uw intelligentie. Door een aantal voorvoegsels te leren gaat uw vocabulaire met sprongen vooruit. Dit heeft wederom een grote invloed op uw leessnelheid. U staat minder stil tijdens lezen en springt veel minder terug in tekst. Bovendien gaat uw begrip van teksten met sprongen vooruit.
65
Uw ervaringen met de module Woordinzicht Rewind your mind! U heeft de module Woordinzicht achter de rug en zult waarschijnlijk de verschillende methodieken hebben gereflecteerd in de praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest.
Wat is precies de relatie tussen uw woordenschat en snellezen?
Noem 5 van de 14 voorvoegsels die u toegang geven tot meer dan 100.000 nieuwe woorden.
66
Module 13 Photoreading U leert de basistechniek van Photoreading. U weet welke stappen u precies doorloopt om zich deze techniek eigen te maken. U voert een eerste oefening uit om uw leestechnieken nog verder te ontwikkelen.
Het photoread-stappenplan Paul Scheele is een bekende innovator op het gebied van photoreading. Photoreading gaat uit van het principe dat uw onbewuste alles opneemt wat het tegenkomt. Ervaring leert dat mensen niet snel hierop vertrouwen. Toch is het een techniek die bij oefening aangeleerd kan worden. De eerste resultaten kunt u al binnen 30 minuten verkrijgen.
Wellicht herkent u dit wel: als uw brein een opdracht krijgt ergens op te focussen dan gaat het in het totale gezichtsveld op zoek gaat naar deze informatie. Een voorbeeld hiervan is het moment dat ik op het punt stond een nieuwe auto te kopen. Ik zag die week in elke ooghoek mijn Alfa 156 stationwagon rijden, ondanks het feit dat er van dat type helemaal niet veel rondrijden. Het was ook grappig te bemerken dat ik ze in de weken daarvoor vrijwel niet opmerkte. Als je interesse eenmaal gewekt is dan zie het model overal rijden, terwijl het je daarvoor minder opviel.
Om te photoreaden volgt u het volgende stappenplan: •
Pak een boek of artikel
•
Bepaal wat uw doel is: wat hoopt u uit het boek te halen?
•
Met het doel voor ogen, sluit uw ogen en ontspan
•
Maak een overview van het boek: kijk naar de voorkant, binnenkant, achterkant, inhoud, conclusie en noteer deze in een visueel schema in verschillende kleuren
•
Houd hiervoor een tijdslimiet aan van 3 minuten om uw focus scherp te houden
•
Ontspan
•
Zeg bekrachtigende zinnen tegen uzelf zoals: alles wat ik zie kan ik terugroepen, alles dat ik photoread maakt een blijvende impressie, ik kan herinneren wat beschikbaar is voor mij!
67
•
Photoread: kijk naar het midden van de pagina alsof u infrarood visie heeft en kunt zien wat er achter de pagina zit (=softlook).
•
Zie ook de vier randen van de pagina
•
Sla terwijl u ontspannen bent gelijkmatig de pagina’s om
•
Laat uw ogen gelijkmatig door het midden van de pagina;s rollen, ontspan en neem de informatie op
•
Ontspan
•
Activeer na 6 minuten uw geheugen door de vragen die u zich vooraf heeft gesteld te proberen te beantwoorden
•
Uw onbewuste zoekt naar zaken die relevant voor u zijn (en maakt een selectie: u heeft dit wel en dat niet nodig), zodat u dit bewust kunt opnemen.
•
Vaak komen antwoorden ook in slaaptoestand aan de oppervlakte
•
Vertrouw, door niet na te denken. Een gedachte als: “ik heb niets gezien” geeft alleen maar aan dat u met uw focus ergens anders bent! Leg uw focus dus op wat u wel heeft gezien.
Mooi! U merkt waarschijnlijk nu ook op dat u dit al een aantal heeft uitgevoerd. Het Master Read System bevat elementen uit Photoreading. Tijd om dit eens te oefenen. •
Neem uw studieboek en ga naar een passage die u interessant vindt.
•
Photoread gedurende 15 minuten het boek.
•
Volg exact het Photoread Stappenplan.
•
Evalueer vervolgens het resultaat en noteer dit in uw Trainingslogboek.
68
Uw ervaringen met de module Photoreading Rewind your mind! U heeft de module Photoreading achter de rug en zult waarschijnlijk de methodiek hebben gereflecteerd in de praktijk. Om duidelijk inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest; vul onderstaande vragen in:
Wat is het primaire principe achter Photoreading?
Welk stappenplan volgt u als u een tekst Photoread?
69
Wat zijn uw ervaringen met de techniek van Photoreading? Wat ging goed en wat kan beter?
70
Module 14 De leesdokter: In een wip uit uw dip! Na deze module weet u wat de oorzaken van leesproblemen zijn en hoe u deze kunt oplossen. U weet wat u praktisch kunt doen bij slechte concentratie, subvocaliseren, vergeten wat u gelezen heeft en negatieve gedachtestromen en kunt hier adequaat op reageren. U heeft praktische handvaten om uw begrip van teksten tijdens snellezen te verbeteren.
Verbeter uw begrip Een goed begrip is voor de meeste mensen onder ons het uiteindelijke doel van lezen. U wilt begrijpen en doorgronden wat de auteur u probeert te vertellen. Hoe goed u leesvoer begrijpt is afhankelijk van meerdere factoren. Dit betekent concreet voor u dat, als u meer wilt onthouden, u actiever in uw leeshouding dient te worden. De voorgaande modules zijn grotendeels ingegaan op verbeteren van uw snelheidsvaardigheden (met uitzondering van de module leren en geheugentechnieken). De mate waarin u begrip heeft van tekst hangt af van de volgende factoren: •
Uw leesniveau en ontwikkeling van uw woordenschat
•
Uw recent begripsniveau van het onderwerp
•
De tijdseenheid die het u kost om het materiaal te lezen.
•
Uw concentratievermogen
•
Uw niveau van algemene ontwikkeling
•
De ontwikkeling van uw leer- en geheugenvaardigheden
•
Uw motivatie
•
Het vermogen van de schrijver om begripsvol teksten te schrijven
•
Uw leesomgeving
•
De aandacht voor verzorging van de innerlijke mens tijdens lezen
•
Enzovoorts.
71
Er is daarom ook niet een simpele techniek te benoemen die het begripsniveau van een tekst altijd drastisch laat toenemen. We kunnen al zien aan het Master Read System dat er meerdere stappen en vaardigheden nodig zijn om een tekst goed te kunnen begrijpen.
Dit soort zaken leiden wel tot een generiek probleem en dat is verlies van concentratie. Als u uw focus verliest en dus minder scherp waarneemt dan is de kans groot dat u allerlei aanverwante problemen tegen zult komen. Vandaar dat we de meest voorkomende leesproblemen hier behandelen en u wat kant en klare tips doen toekomen om ze te pareren!
De oplossingen voor de 7 meest voorkomende leesproblemen! De meest voorkomende leesproblemen zijn:
1. Te traag leestempo 2. Slechte concentratie 3. Subvocalisatie 4. Men vergeet wat men gelezen heeft 5. Negatieve gedachtestromen 6. Een haperende overtuiging 7. Alles willen arceren
Een te traag leestempo Een te traag leestempo kan verschillende oorzaken hebben. U kijkt terug in teksten, blijft te veel stil staan bij onbekende woorden of verbanden, u bent vermoeid of niet gemotiveerd. De oplossing is even simpel: motiveer uzelf voor u begint met lezen. Stel desnoods tegenovergestelde vragen als: wat vind ik de meest saaie passage? Op welke wijze zou ik de tekst dynamischer hebben geschreven? Zorg dat u met een pointer leest en uw tempo verhoogt naar 100 woorden per minuut sneller dan uw laatst gelezen tempo. Dit dwingt u om superfocus aan te nemen, anders vergeet u echt wat er staat. Lees in consistent tempo door en stop pas als u een vooraf bepaald blok heeft afgesloten. Lees vervolgens in korte cycli en beloon uzelf telkens als u een cycli succesvol afsluit. Uw brein houdt van plezier en zal gedrag vaker herhalen als deze krijgt wat hij wil. Focus u dan 10 seconden op een punt dat
72
zich verder dan 10 meter van u af bevindt. Dit ontspant uw ogen waardoor u er weer op hoog tempo tegen aan kunt. Een andere tip is om een timer in te schakelen om de tijd te bepalen waarbinnen u een tekst gelezen dient te hebben. Met een tijdschema wordt uw brein geactiveerd om te presteren. Te veel tijd maakt immers lui! Ten slotte: doe geregeld Speeddrills om uw tempo meer en meer op te voeren.
Slechte concentratie Hiervoor geldt dezelfde aanpak als hiervoor. De meest mensen zijn snel afgeleid. Hier zijn zowel interne factoren (binnen de persoon) als externe factoren (buiten de persoon) debet aan. Veel mensen opereren als een gloeilamp. Het licht straalt overal naartoe. Een snellezer heeft een zeer scherpe focus en valt gezien de lichtmetafoor te vergelijken met een laserstraal: recht op zijn doel af. Daarnaast is elke mens gevoelig voor een andere vorm van afleiding. Dit is sterk afhankelijk van uw neurologische voorkeur van informatie verwerken. Zo worden meer visueel ingestelde mensen afgeleid door bewegende beelden, terwijl auditieve mensen (op gehoor) afgeleid raken door afleidende geluiden. De gevoelsmatige mens raakt de weg kwijt door een verkeerd gevoel of een rare sfeer in de omgeving en de structuurmens verliest zijn concentratie als het nut van een tekst hem niet duidelijk wordt. Er is een aantal specifieke remedies tegen concentratieverlies: •
“Ik ben hier present aanwezig”. Telkens als u afgeleid bent zegt u tegen uzelf: “Ik ben hier present aanwezig”. Zeg het hardop of herhaal het tijdens lezen een aantal keer in uw hoofd. In het begin zult u nog wel afgeleid zijn maar naarmate u het meer toepast bent u steeds meer present waar u de focus oplegt.
•
Praktisch visualiseren: train uw concentratievermogen door een praktisch voorwerp te nemen, hier kort na te kijken en deze met gesloten ogen oplopend van 5, naar 10, naar 20, naar 30, naar 45 en tenslotte 60 seconden op uw geestesoog te houden. U visualiseert intern het beeld van het voorwerp zonder afgeleid te raken. Hoe vaker u dit oefent des te groter wordt uw concentratievermogen.
•
De spinnen aanpak: als u een trillende vork tegen een spinnenweb aanhoudt, dan zal de spin in eerste instantie verschijnen maar na een paar keer verliest de spin zijn interesse. Train uzelf in het negeren van afleidingen. De afleiding die u ontvangt zijn zintuiglijke ervaringen waar u voor kiest of u erop reageert of niet. Praktische toepassing: geef uzelf de opdracht gedurende 1 dag niet afgeleid te raken als u zich ergens op focust.
73
•
Noteer uw afleidingen en hoe u erop reageert in een logboek. Op deze manier weet u hoe goed u presteert. U kunt dan actie ondernemen als een afleiding te vaak voorkomt.
•
Markeer uw paragrafen die u gelezen heeft met een specifiek symbool. Dit motiveert uw brein om vooruitgang te blijven maken.
•
Noteer uw afleidingen op het moment dat ze plaatsvinden, dan hoeft u er ook niet meer aan te denken. Alles wat u aandacht geeft verdwijnt na verloop van tijd door er aandacht aan te geven. Of nog beter: geef uzelf de tijd om even aandacht te besteden aan de afleidingen. U kunt er dan direct ook een actie aan koppelen. Vaak is het al genoeg, als u zichzelf de gelegenheid biedt om er mee bezig te gaan. De meeste afleiding verdwijnt dan als sneeuw voor de zon.
•
Switch tussen verschillende onderwerpen. In plaats van langdurig tijd te besteden aan een zelfde onderwerp, kunt u er ook voor kiezen regelmatig van onderwerp te wisselen. Uw brein houdt nu eenmaal van afwisseling.
•
Lees in kortere cycli waardoor uw focus scherp blijft en u zich fit en monter kunt blijven voelen.
•
Mediteer geregeld. U ontwikkelt dan vanzelf een goed concentratievermogen. U leert bewust ademhalen richting Alphastaat en ontwikkelt een feilloos concentratievermogen.
•
Verhoog uw leestempo en varieer in tempowisselingen. Hierdoor blijft u alert en toch ontspannen.
Subvocalisatie. De interne stem in uw hoofd zal nooit geheel verdwijnen. Dit is ook maar goed ook want hij hoort bij de mens. Op deze manier evalueren we het leven. Mensen die proberen om deze geheel te elimineren raken uiteindelijk na eindeloos proberen gefrustreerd door dit proces. Als het u echter blokkeert dan is het zaak om hier iets aan te doen. Tips om subvocalisatie te verminderen zijn: •
Verhoog uw leestempo drastisch zodat uw interne stem uw leestempo niet meer kan bijhouden.
•
Accepteer dat die interne stem er is. Soms niet, soms in meerdere mate, soms in mindere mate. Gebruik deze stem door te variëren in volume. Zet de stem hard op het moment dat u samenvat en plaats hem meer naar de achtergrond op moment dat
74
u gaat snellezen. Een goede oefening hiervoor is te visualiseren dat er intern in uw hoofd een knop zit waarmee u dit volume kunt regelen. Als u naar links draait dan gaat het volume zachter, draait u naar rechts dan pompt u het volume meer omhoog. Ook u kunt dit! Gelooft u me niet? Denk nu aan de stem van uw vrouw of man en maak er een Mickey Mouse stem van. Schakel het volume naar beneden en zet er een echo op. Ziet u wel: Het is simpel! •
Kauw tijdens snellezen op een kauwgom of snoepje. U zult merken dat uw meemompelen vermindert.
•
Spreek tijdens snellezen een positieve affirmatie uit. Een positieve affirmatie is een krachtige positieve zin die uw focus scherp bepaald en die ook positieve invloed uitoefent op uw gevoel over snellezen. Zeg dingen als: “Elke dag dat ik snellees, ga ik sneller en sneller” of “Alles wat ik zie onthoud ik en sla ik op” of “Mijn brein wordt elke dag slimmer” of een simpele als “1, 2, 3, Alpha Now!”. U krijgt de tijd niet om te subvocaliseren en uw brein wordt tegelijkertijd positief gevoed.
Men vergeet wat men gelezen heeft. Ook hier kunnen verschillende oorzaken voor zijn: slechte focus, niet op tijd samenvatten wat men heeft gelezen, niet actief lezen, te weinig toepassen van het BOAS-principe. De tips zijn: •
Pas de wet van Jost consistent toe. Bij belangrijke passages herhaal met een regelmatige tijdseenheid de stof in eigen woorden. Als u iets vergeet dan komt dit òf door een slechte focus òf doordat u het niet (genoeg) samenvat òf doordat u de associatie niet sterk genoeg heeft gemaakt (als u aan het ene begrip denkt, schiet het andere begrip u niet automatisch te binnen). Herhaal informatie net voordat het weggezakt is en zorg dat u de sleutelbegrippen krachtig aan elkaar verbind.
•
Gebruik actief het BOAS principe. Koppel kernwoorden met behulp van Beschouwing en Substitutie aan elkaar, visualiseer wat u leest op een BOAS manier en gebruik krachtige associaties om stof te onthouden.
•
Noteer de kern van de tekst hetzij als kanttekening, hetzij in een visueel schema. U slaat informatie op in uw lange termijn geheugen. Mocht u vasthouden aan lineair schrijven, pas dan geregeld samenvatten in eigen woorden toe. Ook dan integreert u stof tot een hoger niveau.
75
•
Markeer wat u leest. Schrijf niet alles op. Durf te selecteren. Wat zijn hoofd- en bijzaken en wat is gezien mijn doelstelling belangrijk om te onthouden? Laat vervolgens genoeg witruimte over om later nog zaken toe te kunnen voegen. Maak notities in uw boeken en als u dit zonde vindt, koop dan een schrijfblok waar u uw aantekeningen op kwijt kunt. Wie schrijft die blijft en wie markeert die beheert!
Negatieve gedachtestromen en beperkende overtuigingen (5 en 6) Iedereen heeft hier wel eens last van. Het is ook niet erg. Dit soort processen horen bij het leven. Pas als ze u gaan beperken dan is het tijd om hier actief op te anticiperen. Tips hiervoor zijn: •
Maak een lange lijst met positieve bewijzen dat u succesvol bent. Woorden zijn zo krachtig dat zelfs al is het nog niet zo, dan toch zal uw brein het geloven. Het kan namelijk geen onderscheid maken tussen fictie en realiteit. Bovendien is uit onderzoek gebleken dat de kracht van positieve woorden enorm groot is en dus een gigantisch effect kunnen hebben op hoe u zich voelt.
•
Verander uw taalgebruik van negatief en twijfelend in positief en krachtig. Noteer hiervoor elke dag 3 begrippen die u met regelmaat gebruikt, die negatief en/of twijfelend zijn en zet hier positief krachtige woorden voor in de plaats.
•
Schakel over naar Alphastaat. U voelt zich alert en rustig en negatieve gedachtestromen verdwijnen dan vanzelf.
•
Worst Case Scenario denken. Overdramatiseer uw negatieve gedachten. Hierdoor bent u in staat om de gedachten te relativeren. Als u dus denkt: ik ben niet slim. Maak er dan echt een feest van door te denken: ik ben absoluut het domste levend wezen in dit universum, zelfs een tor is slimmer.
•
Focus u op wat u wel kunt en wat u wel aan kwaliteiten heeft. Uw focus bepaalt uw uitkomst. Als u zich focust op wat uw kwaliteiten zijn die kunnen helpen bij snellezen dan zullen deze kwaliteiten ook vaker geactiveerd worden.
•
Stel positieve vragen aan uzelf. Uw brein zoekt net zo lang naar het antwoord op een vraag totdat deze het gevonden heeft. Stelt u echter een negatieve vraag aan uzelf dan leidt dit automatisch naar een negatief antwoord. Stelt u een positieve vraag dan leidt dit u naar een positief antwoord. Ter illustratie: waarom lukt het mij niet om sneller te lezen? Antwoord: omdat je niet genoeg geoefend hebt… komma sukkel! Dit
76
wordt dan: wat kan ik doen om nog sneller te leren lezen? Antwoord: de oefening 3 van het 4 wekenprogramma gedurende 3 dagen consistent oefenen. •
Doorloop voor de beperkende overtuiging(en) de zes meesterstappen van Anthony Robbins en Byron Katie en maak een lange bewijzenlijst dat u succesvol bent. Vanaf dat moment gaat uw positieve overtuiging meer leven en wordt deze automatisch de waarheid.
•
Realiseer uzelf dat het leven nooit alleen maar gemakkelijk verloopt en dat het ook verre van perfect is. Door veel fouten te maken, krijgt u veel ervaringen en evaluaties hoe het niet moet, waardoor u beter weet welke strategie u dient te volgen of welke beslissing u dient te nemen om wél het gewenste resultaat te krijgen. Het draait bij snellezen dus ook niet enkel om het bereiken van het doel. Genieten en verwonderen over de reis is zeker zo belangrijk. Het stimuleert u bovendien om door te gaan. Want zelfs al lukt het even niet, u heeft toch plezier en bent toch in ontwikkeling. De resultaten komen dan door te blijven oefenen vanzelf! Elke topreader weet dat een leerproces in verschillende leerplateaus verloopt: soms leert u langzaam en moeizaam, waarna vanzelf een plateau volgt waarin u supersnel vooruitgang maakt. Het is precies als bij de jaargetijden: daar is ook sprake van een lente, een zomer, een herfst en een winter.
Alles willen arceren. Sommige mensen arceren omdat ze moeite hebben om de kern uit teksten te halen. Dus pikken ze gewoon alles eruit. We hebben al eerder gezien dat dit niet handig is. Ik geloof dat markeren van tekst een belangrijke en nuttige vaardigheid is. Vooral om informatie te verzamelen voor en tijdens lezen. Verzamel kernbegrippen, sleutelwoorden, ideeën en definities, waarna u ze bij samenvatten verwerkt en opslaat. Veel mensen vinden dit moeilijk. Daarom voorzie ik u graag van een aantal tips om uw arceervaardigheden te ontwikkelen. De tips zijn: •
Markeer enkel de kernwoorden. Vaak staan deze aan het begin of het einde van een alinea. Maar niet altijd. Markeer slechts 3 á 4 woorden. Durf te selecteren. Sla te algemene begrippen, bijvoeglijke naamwoorden en lidwoorden (zoals de, het, een) over.
•
Markeer niet tijdens maar ná het proces van snellezen. Pas als u klaar bent met het lezen van het vooraf bepaald blok tekst, dan keert u terug in de tekst om te markeren.
77
U geniet dan het voordeel van totaaloverzicht, u heeft consistent doorgelezen zonder regressie en te lange fixaties, u mag dan lekker lang stil blijven staan bij nieuwe begrippen, u heeft rustig de tijd om duidelijke aantekeningen te maken en uw markeringen ordelijk te plaatsen. Dit dient dan meteen als checkmoment om te controleren of u een accurate samenvatting kunt maken van wat u gelezen heeft. •
Markeer niet de gehele zin, enkel het sleutelwoord. Lukt dit niet of moeilijk gebruik dan een pen om wat aantekeningen erbij te plaatsen.
•
Gebruik verschillende en wellicht afwijkende kleuren dan zwart of blauw. Deze vallen immers meer op waardoor u de markeringen beter zult herkennen en onthouden. Gebruik een maximum van drie verschillende kleuren om bijvoorbeeld oorzaak – gevolg – oplossing aan te geven.
•
Maak nog steeds aantekeningen in de kantlijn of in een mindmap. Op deze manier kunt u de markeringen nog meer verdiepen of de attentiewaarde ervan extra verhogen. De sleutelwoorden verplaatst u dan eenvoudig naar een mindmap. Het voordeel is dat de sleutelwoorden dan wel overdacht en accuraat zijn.
78
Samenvatting
Problemen zullen er in elk leerproces zijn. Realiseer dat het niet allemaal in een keer perfect hoeft te verlopen. Dit zou natuurlijk wel fijn zijn, maar dit is meer uitzondering dan de regel. U leert snellezen door gedisciplineerd gedurende 4 weken te oefenen. Dit leerproces verloopt dan met pieken en dalen. Zo zult u soms heel langzaam en moeizaam dingen eigen maken, terwijl u op andere momenten zeer snel en eenvoudig de moeilijkste technieken uitvoert. Als u problemen ondervind, probeer dan een van de tips uit. Door te experimenteren ontdekt u welke voor u van toepassing zijn.
Snellezen is een persoonlijk proces dat bij iedere persoon anders kan verlopen. Dit is okay. Iedereen heeft immers recht op zijn eigen pad van ontwikkeling. Spiegel u dus niet te veel aan anderen. U bent een eigen persoonlijkheid met unieke kwaliteiten en competenties. Benut ze en geniet van de reis.
U weet nu het antwoord op de vraag: “hoe word ik koning van mijn eigen rijk!” Succes in uw praktijk en wellicht tot ziens in een van mijn snelleestrainingen!
79
Uw ervaringen met de module Leesproblemen Rewind your mind! U heeft de module leesproblemen achter de rug en zult waarschijnlijk de tips hebben gereflecteerd in uw praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest.
Wat zijn factoren die uw begripsniveau onder andere beïnvloeden? Noem er 5!
Wat zijn de 7 belangrijkste leesproblemen die cursisten tijdens een cursus snellezen kunnen tegenkomen
80
Noem drie manieren hoe u uw concentratievermogen kunt verbeteren?
Valt subvocaliseren geheel te elimineren? Zo nee, waarom niet. Zo ja, waarom wel?
Noem 4 manieren om met subvocaliseren om te gaan.
Wat is de invloed van negatieve gedachten op snellezen en hoe kunt u dit oplossen?
Noem 2 manieren om professioneel tekst te markeren.
81
