Speech Klaas Knot tgv ‘FinTech meets the regulators’, Auditorium DNB, 1 juli 2016 Amsterdam, De Nederlandsche Bank, 1 juli 2016 – Fintech bevordert concurrentie, efficiëntie en aansluiting op wensen van de consument, luidt samengevat de visie die Klaas Knot aan het slot van een conferentie over dat onderwerp met zijn gehoor deelde. Maar, voegde hij eraan toe, het is de taak van DNB om er bij elke nieuwe ontwikkeling in het betalingsverkeer onverminderd voor te waken dat die geen verhoogd risico voor de consument met zich meebrengt, en zo de financiële stabiliteit kan ondermijnen. Zie onder voor volledige speech:
Goedemiddag dames en heren,
Ook ik heet u graag hartelijk welkom bij De Nederlandsche Bank. Het doet mij goed te horen dat toezichthouders en werknemers en ondernemers uit de sector vanmiddag met elkaar in gesprek zijn geweest over zo’n boeiend en relevant onderwerp als FinTech. Want er valt veel over te zeggen. Duidelijk is in elk geval dat FinTech ontzettend ‘hot’ is. KPMG becijferde afgelopen maand dat er in 2015 ruim 19 miljard dollar durfkapitaal geïnvesteerd werd in FinTech, dat was veel meer dan in 2014.
Dit lijkt te wijzen op een enorm groeipotentieel voor FinTech. Ook ik zie deze potentie.We hoeven daarvoor alleen maar naar de blockchain te kijken. Nog niet zo lang geleden had bijna niemand van deze technologie gehoord. En de mensen die er al wél van hadden gehoord, wisten er vaak niet meer over te zeggen dan dat het de techniek achter de bekende Bitcoin was. En nu – een luttele paar jaar verder – wordt er al druk met de blockchain geëxperimenteerd, op uiteenlopende terreinen. Alle banken die ik spreek zijn
ermee aan het experimenteren. En ik ben blij dat nu ook de Fintechs zelf in dit gebouw met ons praten over de mogelijkheden.We zien dat niet alleen binnen het betalingsverkeer en de rest van de financiële sector, maar ook daarbuiten, de blockchain zich lijkt te lenen voor diverse toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan registratiesystemen zoals gebruikt door het Kadaster en de Kamer van Koophandel, maar ook aan de centrale registratie van kunstwerken. De blockchain is dan ook iets waar wij hier bij De Nederlandsche Bank druk mee bezig zijn. Wat we in de waan van de dag overigens niet moeten vergeten, is dat innovatie in de financiële wereld niet iets van de laatste tijd is, maar eigenlijk al zo lang als er geldverkeer bestaat.
Ik hoef alleen maar naar mijn eigen historie te kijken, en ik zie girobetaalkaarten langskomen, cheques, papieren overschrijvingsboekjes en het zoeken naar een postkantoor in Frankrijk om geld te kunnen halen. Allemaal zaken die ofwel niet meer bestaan of die de meeste van ons niet meer gebruiken. Wel lijken de vernieuwingen elkaar de laatste decennia steeds sneller op te volgen dan in de eeuwen daarvoor. Denk bijvoorbeeld aan de opkomst van internetbankieren, apps voor bankzaken en contactloos betalen.
Als consument vind ik dat door die vernieuwingen bankzaken steeds makkelijker en, ja, zelfs leuker zijn geworden. Een extra aflossing doen op de hypotheek of een extra zakcentje overmaken naar de kinderen; het is slechts nog een kwestie van de mobiele telefoon pakken en binnen een paar seconde is alles geregeld. Zeg nou zelf, dat is toch veel leuker dan dat het vroeger was? Op deze manier ervaar ik bijna elke dag in de praktijk hoeveel innovatie er de afgelopen jaren in het betalingsverkeer is geweest en hoeveel beter de service is afgestemd op de wensen van de consument. Ik kijk daarom gespannen uit naar de nieuwste ontwikkelingen op betaalterrein die er aan staan te komen. Zoals instant payments, waardoor we in de nabije
toekomst 24 uur per dag direct geld naar elkaar kunnen overmaken. En ik ben nieuwsgierig naar de toepassingen van big data technieken en de blockchaintechnologie, waar ik eerder al aan refereerde.
Wat wél iets van de laatste tijd is, is dat het spelersveld van de financiële dienstverlening aan het veranderen is. Het zijn niet langer alleen de traditionele instellingen zoals banken en verzekeraars, die daar de scepter zwaaien. Want inmiddels heeft zich een breed scala aan internetgiganten en startups begeven op het terrein van financiële producten en -dienstverlening. Hierdoor ontstaat meer concurrentie en het zou dan ook heel goed kunnen dat de grootste veranderingen nog moeten komen.
En dat brengt mij op het eerste grote voordeel van innovatie in de financiële sector. Dan doel ik op de potentie om concurrentie in de financiële sector toe te laten nemen. En sterkere concurrentie is iets dat wij verwelkomen, want daardoor kan de diversiteit toenemen, de marktconcentratie afnemen, en het aantal keuzemogelijkheden voor de consument groeien. Hierdoor ontstaat een veelzijdiger financieel landschap, waardoor ook het systeemrisico van de financiële sector afneemt.
Een tweede voordeel dat FinTech met zich meebrengt, is een verbetering in efficiëntie. Dankzij nieuwe technologie kunnen in de toekomst zaken als betalingen en effectenafhandeling steeds sneller gaan. Gewoon omdat er minder partijen en systemen bij komen kijken dan nu het geval is, waardoor nu de doorlooptijd nog relatief lang is en de kosten relatief hoog zijn. Met de komst van nieuwe technologieën zoals de blockchain kunnen deze transacties in de toekomst waarschijnlijk sneller én goedkoper worden afgehandeld. Ten derde geloven wij dat de diversiteit aan nieuwe ideeën en technieken ervoor gaat zorgen dat de dienstverlening beter aan zal sluiten op de wensen van de
consument. Ik noemde eerder de app voor bankzaken al. Die heeft mijn persoonlijke betaalbeleving volledig veranderd. Het is moeilijk te voorspellen wat de volgende grote verbeteringen voor consumenten zullen zijn, maar het zou mooi zijn als alle aspecten van financiën inzichtelijker, toegankelijker en sneller zouden worden.
Al met al ziet De Nederlandsche Bank dus een hoop positieve kanten aan financiële innovatie. Het is daarom ook dat wij openstaan voor nieuwe ideeën en de verdere ontwikkeling daarvan graag faciliteren. Onder meer door middel van de InnovationHub, die eerder op vandaag uitgebreid toegelicht is. Daarnaast zijn wij uiteraard binnen De Nederlandsche Bank ook zelf bezig met innovatie. De DNBcoin is daarvan een voorbeeld. Een voorbeeld dat recent de meeste aandacht heeft gehad.
Maar laat vooral duidelijk zijn dat wij deze virtuele munt slechts gebruiken om te experimenteren met de blockchain technologie. We zijn aanvankelijk begonnen met het namaken van een virtuele munt die zeer sterk lijkt op de Bitcoin. En we zijn nu bezig met de ontwikkeling van prototypes die ook andere eigenschappen hebben. De DNBcoin zal dus niet door ons in omloop worden gebracht, maar dient enkel en alleen als intern leerproject om de blockchain beter te begrijpen. Zodat we weten waarover wij het hebben als wij daar een standpunt over formuleren. Want ook dát is onze rol!
Hoezeer wij ook openstaan voor innovatie vanwege de potentiële voordelen ervan, De Nederlandsche Bank mag en zal haar mandaat en verantwoordelijkheid als toezichthouder nooit uit het oog verliezen. Dit betekent dat wij er streng op moeten zijn dat een innovatie geen verhoogd risico met zich meebrengt voor de consument en diens privacy. Of anders gezegd: dat innovatie niet ten koste gaat van het vertrouwen in het betalingsverkeer en financiële instellingen. Want financiële stabiliteit moet te allen tijde gewaarborgd blijven. De Nederlandsche Bank zal dan ook altijd moeten
blijven letten op mogelijke risico’s die innovatieve ideeën met zich meebrengen. En wij allen hier, in onze hoedanigheid van consument, zouden niet anders moeten wíllen. De Nederlandsche Bank is namelijk trots op de zeer hoge mate van betrouwbaarheid die we momenteel hebben in het betalingsverkeer. Betaalsystemen liggen maar zeer zelden plat door een storing. Nieuwe initiatieven zullen daarom wel moeten kunnen aantonen dat zij minstens voldoen aan de geldende normen voor beveiliging en betrouwbaarheid. Een ander punt van aandacht is dat te allen tijde duidelijk moet zijn wie verantwoordelijk is als er iets zou misgaan. Doordat veel innovatieve ideeën zich richten op een onderdeel van een veel grotere betaalketen dreigt het betaallandschap steeds meer versnipperd te raken. Als toezichthouder willen wij dat het bij een storing of een geval van fraude duidelijk is welke partij daar verantwoordelijkheid voor draagt.
Kortom, De Nederlandsche Bank staat achter financiële innovaties, mits die ten goede komen aan het functioneren van de financiële sector en de betaalsystemen en niet leiden tot nieuwe en grotere risico´s. De Nederlandsche Bank wil daarom benaderbaar zijn voor nieuwe marktpartijen, daarmee de dialoog aangaan, daaraan ruimere mogelijkheden bieden, en onnodige obstakels wegnemen. Daarom zijn jullie van harte uitgenodigd om van de InnovationHub gebruik te maken en met ons in gesprek te gaan. Want net als u, ziet De Nederlandsche Bank de toekomst van FinTech met vertrouwen tegemoet. Dank u.
