Speech Bruno Tobback Ledendag Bellewaerde – 3 juni 2012
Ik wil jullie allemaal bedanken om vandaag hier in Bellewaerde te zijn. We zijn hier samen met -hou u vast- bijna 14.000 mensen. Daarmee vestigen we een absoluut record: nog nooit bracht een ledendag van onze partij zoveel volk samen. We kiezen onze muziek nooit onschuldig, dat was al zo voordat Patrick Riguelle op onze lijst stond in Mechelen. Dus vandaag hebben we Patti Smith laten horen met 'Power to the People', om duidelijk te maken dat zo'n massa mensen ook iets betekent. Want om succes te hebben en om het verschil te kunnen maken heeft een politieke beweging twee dingen nodig: ideeën en energie. En als ik de massale opkomst zie en rond me kijk dan weet ik één ding zeker: deze partij bezit ze alle twee in overvloed. Ook ons ledenaantal groeit opnieuw zichtbaar. Eén mei heeft dit jaar zowat overal opvallend meer leden en sympathisanten bij elkaar gebracht. Zowat overal in Vlaanderen kunnen we onze lijsten voor de gemeenteraadsverkiezingen vullen met meer kandidaten dan er plaatsen zijn. Er wordt dezer dagen veel gepraat over relance, en ik ga dat dadelijk ook nog doen, maar onze relance is in ieder geval goed en wel gestart. Met veel ideeën én met de energie om daar achter staan. Zelfs als we daar alleen staan. Want zoals iemand me gisteren zei: “wie gelijk heeft, die heeft alleen geduld nodig”. Ik ben heel zeker dat we sterk genoeg zijn om geduld te hebben wanneer dat nodig is. De eer daarvoor komt in de eerste plaats aan jullie. Ik moet u niet uitleggen hoe het gaat in een partij: de voorzitter vindt zichzelf belangrijk, de ministers vinden zichzelf belangrijk, de parlementsleden vinden zichzelf belangrijk. Maar degenen die er écht voor zorgen dat sp.a in honderden Vlaamse steden en gemeenten actief is - als bestuurders of als oppositieleden, professionals of vrijwilligers - dat zijn jullie. Onze ogen en oren, onze handen en voeten in de realiteit van buurten en straten, clubs en verenigingen, handelaars en sporters, dat zijn jullie. Het zijn jullie ook die op al die plaatsen, aan vrienden, buren en collega's duidelijk maken dat het aan hun kant is dat we staan. Aan de kant van diegenen wiens inspanningen en succes bijdragen aan het algemeen belang, in plaats van ten koste ervan te gaan. Aan de kant van de werknemers die willen werken en bijdragen aan hun bedrijf én aan de gemeenschap. Aan de kant van ondernemers - en gelukkig zijn die talrijk - die succes nastreven op een duurzame en verantwoordelijke manier, zonder de factuur door te schuiven naar ons allemaal. Aan de kant van de talloze Vlamingen - ouders, leraars, vrijwilligers en zovele anderen - die elke dag op hun manier bijdragen aan dat gemeenschappelijke belang. In de wetenschap dat ze daarmee ook voor ieder individu vooruitgang realiseren. En er is nood aan politieke partijen die aan die kant staan. Want niks is zo schrijnend als de vaststelling, jaren ondertussen na het uitbreken van de bankencrisis, dat precies die mensen op termijn de grootste slachtoffers dreigen te worden. Als we er door strikte begrotingsnormen niet in slagen om te investeren in kinderopvang, in jeugdzorg en in de
pag. 2
aanpak van kansarmoede wordt het voor een massa werkende ouders bijzonder moeilijk om een job te houden. En dan veroordelen we aan de andere kant een nieuwe groep jongeren tot generatiearmoede. Als het ontbreken van leefbare minimumlonen in een hoop Europese landen leidt tot sociale dumping binnen de Europese Unie, dan maken we het leven onmogelijk voor iedere ondernemer in dit land die een fair loon wil betalen aan zijn mensen. In de eerste plaats in sectoren waar lager geschoolde werknemers nog een kans kunnen krijgen. Als we geen manieren vinden om schoolverlaters toch de kans te geven om ervaring op te doen, dan veroordelen we een massa jongeren die willen werken tot onzekerheid en uitzichtloosheid. Onze jongeren van Animo hebben ons de voorbije weken al gewezen op de misbruiken met onzekere en vaak onbetaalde stageplaatsen waar jongeren mee geconfronteerd worden. En ik ben deze week erg getroffen door wat een jongere zei in het kader van de actie van KAJ rond interimjobs voor jongeren. Ze beschreef hoe ze in de zoektocht naar werk al een ellenlange ketting van korte jobs aan elkaar had geregen. Maar nog altijd kreeg ze niks meer aangeboden dan een zoveelste contract voor één dag. Dat het daardoor nooit mogelijk is om een stabiel leven op te bouwen was hard. Maar misschien nog harder vond ze het om altijd weer opnieuw aan iedereen, tot en met de eigen familie en vrienden toe, te moeten 'bewijzen' dat ze wel degelijk wil werken. Als tegengif tegen het gevoel dat het bij ons nog meevalt met die crisis werkt het wel, zo'n uitspraak. We denken dezer dagen nogal snel dat de verloren generaties een probleem zijn van Grieken en Spanjaarden en dat het bij ons allemaal wel losloopt. Dat we in Vlaanderen immuun zijn voor die evolutie omdat onze cijfers er al bij al goed uitzien. Dat is gelukkig niet helemaal onjuist. In de zes maanden dat we eindelijk een federale regering hebben, zijn we inderdaad opklommen van een land in de gevarenzone naar één van de 'veilige' Eurolanden. De rente op onze schuld is de laagste in jaren, ons overheidstekort is één van de laagste in Europa en de groeivooruitzichten zijn beter dan in de meeste van onze buurlanden. De blokkering van de energieprijzen die Johan Vande Lanotte heeft doorgevoerd, heeft zelfs onze inflatie voor het eerst in jaren onder de 3 procent gebracht. En dankzij de maatregelen van Freya Van den Bossche om ook de distributiekosten in bedwang te houden, kunnen we dat hopelijk nog verder doortrekken. Voor wie het niet moest begrepen hebben: we kunnen dus wel degelijk de inflatie aanpakken zonder aan de index te raken! Maar goede cijfers mogen ons niet blind maken voor wat er gaande is. Voor een alsmaar grotere groep mensen wordt onzekerheid de norm. Het wordt pijnlijk duidelijk hoe precair de vooruitzichten zijn geworden voor jonge mensen die een toekomst willen uitbouwen. De stijgende woningprijzen dwingen steeds meer jonge gezinnen tot leningen die langer dan
pag. 3
twintig jaar lopen, terwijl het voor diezelfde jonge mensen steeds moeilijker wordt om een arbeidscontract te krijgen dat langer loopt dan één dag. En het zal dan wel zijn dat wie wil werken altijd wel zo'n contract zal vinden, maar is er hier iemand die gelooft dat je er op die manier ooit in slaagt om een normaal leven op te bouwen en vaste voet aan de grond te krijgen? Is er iemand die gelooft dat er relance kan komen door maatregelen die de onzekerheid institutionaliseren of die leiden tot nog lagere lonen? Wij niet in ieder geval. Relance zal er niet komen door meer onzekerheid, maar door solide engagementen. In de eerste plaats tegenover de generatie jonge mensen die vandaag haar weg zoekt op de arbeidsmarkt. Een relanceplan - of het nu van de Federale of de Vlaamse regering komt - zal dan ook meer moeten zijn dan het zoveelste tienpuntenplan. Het moet een pact zijn. Een pact voor werk, met duidelijke engagementen van beide kanten. Een engagement dat de jonge werklozen die we vandaag in alle steden vinden niet aan hun lot overlaat, maar voor hun verantwoordelijkheid plaatst. Maar ook een engagement om betaalde stages aan te bieden die nuttige werkervaring én een inkomen bieden. Monica De Coninck zal aan de federale regering een voorstel doen om 10.000 dergelijke plaatsen te voorzien. We nemen daarnaast ook het engagement om in sectoren waar weinig geschoolde en onregelmatige arbeid de norm is, regels te maken die sociale rechten garanderen op een manier die ook voor de werkgever werkbaar is. In ruil voor een 'verwitting' van die arbeid. Dat is wat John Crombez voorlegt in zijn Horeca-plan. Om de gezinnen beter te ondersteunen, nemen we het engagement om in Vlaanderen meer dan vandaag te investeren in betaalbare kinderopvang, die flexibel genoeg is om rekening te houden met de uurroosters van werknemers. En om, wanneer de Vlaamse regering dankzij de staatshervorming bevoegd zal worden voor kinderbijslag, die kinderbijslag inderdaad niet te verlagen - Wouter Beke mag gerust zijn - maar meer nog dan vandaag in te zetten op het bestrijden van het onrecht dat kinderarmoede is. Toen ik voorzitter werd van deze partij heb ik gezegd dat het een van onze grootste uitdagingen is om ons niet neer te leggen bij het doembeeld dat de volgende generatie het slechter moet hebben dan de vorige. Het zal ondertussen duidelijk zijn dat ik niet snel van mening verander, en zeker op dit punt zal dat niet gebeuren. We zullen dus in ieder geval niet instemmen met een beleid dat, onder het mom van modernisering en bestrijding van de crisis, precies dat resultaat bereikt. Een echt relanceplan is voor ons dan ook niet alleen een pact voor werk. Het moet in de eerste plaats een pact zijn met de jongere generatie, werkenden én werkzoekenden. Crisis betekent dat we moeilijke maatregelen moeten nemen en dat iedereen op zijn tanden moet bijten. Maar besturen betekent ook vooruit kijken en beslissen waar we naartoe willen.
pag. 4
Welk Vlaanderen, België en Europa willen we uitbouwen? Voor ons is dat een Vlaanderen, België en Europa waar ook jonge werknemers en jonge gezinnen de kans krijgen om vaste voet aan de grond te krijgen en een leven uit te bouwen dat aan hun dromen beantwoordt. Dat moet de ambitie zijn van ieder beleid. Omdat hun vooruitgang ons allemaal vooruit helpt. Omdat zoals zo vaak hun belang en het belang van ons allen samenvallen en omdat dat het soort Vlaanderen is waar wij voor willen gaan. En om te eindigen waar ik begonnen ben: als ik kijk naar de recente verkiezingsuitslagen in de landen rondom ons en naar de herwonnen drive in onze partij, dan kan ik met vertrouwen zeggen dat sociaal-democraten in Europa, in België én in Vlaanderen na moeilijke jaren opnieuw de ideeën en de energie hebben om die uitdaging met vertrouwen op te nemen. Dank u.
pag. 5
