speciaal onderwijs
lesbrief roken
U I TG AV E : ST I C H T I N G VO O R KO M !
T (030) 637 31 44
E- M A I L : ST I C H T I N G @ VO O R KO M . N L
W W W. VO O R KO M . N L
inhoud lesbrief roken
LES 1: KENNISMAKING MET ROKEN
3
GEWOONTEN 3 ROKEN EN JOUW GEZONDHEID
4
VERSLAAFD AAN ROKEN
5
OPDRACHT 6 LES 2 OORZAKEN EN GEVOLGEN
7
OPDRACHT 8 EENS OF ONEENS?
9
CONTRACT 10 NAPRATEN 11
lesbrief roken
L E S B R I E F T . B . V. P R E V E N T I E PROJECT ROKEN VOOR HET VOORTGEZET SPECIAAL ONDERWIJS. ONTWIKKELD DOOR STICHTING VOORKOM! TE HOUTEN. © 2013 STICHTING VOORKOM! PREVENTIEVE VOORLICHTING OVER VERSLAVINGEN VANUIT EEN CHRISTELIJKE LEVENSVISIE. 2
les 1: kennismaking met roken
BIJ JOU IN DE BUURT KEN JE VAST WEL MENSEN DIE ROKEN. MISSCHIEN WEL HEEL DICHTBIJ, BIJVOORBEELD JE VADER OF MOEDER. HET KAN OOK ZIJN, DAT JE ZELF WEL EENS GEROOKT HEBT. OF JE HEBT ER OVER NAGEDACHT OM DAT TE GAAN DOEN. DAT IS EEN KEUZE DIE JE ZELF MOET MAKEN. IN JE LEVEN MOET JE HEEL VEEL KEUZES MAKEN: DIT IS ER ÉÉN VAN. OM EEN GOEDE KEUZE TE MAKEN MOET JE WEL WAT DINGEN WETEN OVER ROKEN.
GEWOONTEN
Iedereen heeft bepaalde gewoonten. Een gewoonte is iets wat je vaak doet, zonder dat je er over na hoeft te denken. Vaak gaat een gewoonte vanzelf, voordat je het weet heb je het al gedaan. Bijvoorbeeld nagels bijten of steeds op je telefoon kijken of je nieuwe berichten hebt.
WELKE GEWOONTEN HEB JIJ?
Goede gewoonten
lesbrief roken
GEWOONTEN
Slechte gewoonten
3
EER T ONGEV A V E B K ROO F F E N. TABAKS TIGE STO IJN: IF G 0 0 0 4 TE Z NGRIJKS DE BELA
• Nicotine • Teer • Koolmonoxide • Ammoniak
ROKEN EN JOUW GEZONDHEID
Als je rookt, dan rook je tabak die in sigaretten, sigaren of een pijp zit. De tabak verbrandt als je een sigaret aansteekt. In de rook die er vanaf komt, zitten ongeveer 4000 giftige stoffen waarvan er 50 voor kunnen zorgen dat je kanker krijgt. De vier belangrijkste giftige stoffen zijn: nicotine, teer, koolmonoxide en ammoniak.
WAT ZIT ER IN EEN SIGARET? NICOTINE maakt dat mensen zich meer ontspannen gaan voelen als ze hebben gerookt. Maar nicotine zorgt er ook voor dat het hart sneller gaat kloppen. Als je hart sneller klopt, moet het dus harder werken en gaat het eerder kapot. Nicotine is ook de stof, waaraan je lichamelijk verslaafd kunt raken. TEER is een stof die in heel kleine druppeltjes in je longen terecht komt. De teer zorgt ervoor dat de trilhaartjes in de longen niet meer kunnen bewegen, omdat ze aan elkaar vast plakken. Teer geeft ook een grotere kans op longkanker.
LONGEN VAN EEN NIET-ROKER
KOOLMONOXIDE zorgt ervoor dat er minder zuurstof in je bloed komt. Je lichaam heeft zuurstof nodig om te kunnen leven. Het bloed vervoert de zuurstof naar je armen, benen en alle andere plaatsen in het lichaam. Door de koolmonoxide komt er minder zuurstof in de hersenen en in je spieren. Hierdoor word je sneller moe. Ook gaan je bloedvaten sneller dicht zitten. Dit is heel gevaarlijk; denk er maar eens aan dat je hart geen bloed meer zou krijgen. Je kunt dan een hartaanval krijgen waaraan je dood kunt gaan.
LONGEN VAN EEN ROKER
AMMONIAK is de stof die ervoor zorgt dat de slijmvliezen geïrriteerd kunnen raken. Op den duur kunnen ze zelfs gaan ontsteken. Daardoor kun je moeilijker ademhalen met alle gevolgen van dien. Ammoniak verdubbelt de verslavende werking.
NADELEN VAN ROKEN • • • • •
lesbrief roken
Je gaat er van hoesten Je conditie gaat achteruit Je gaat er van stinken Het kost veel geld Het gaat ten koste van je gezondheid
4
VERSLAAFD AAN ROKEN LICHAMELIJKE VERSLAVING Als je verslaafd bent aan het roken, dan kun je niet meer zonder. Je hebt elke dag sigaretten nodig. Dat komt omdat je lichaam gewend is aan de nicotine, die in tabak zit. Je lichaam heeft die stof dan nodig om zich goed te voelen. Dan ben je lichamelijk verslaafd. GEESTELIJKE VERSLAVING Je kunt aan roken ook geestelijk verslaafd raken. Als je gestopt bent met roken, kan het gebeuren dat je alleen maar aan sigaretten kunt denken. Je lichaam heeft geen sigaretten meer nodig, maar in gedachten blijf je die sigaret willen. 20.000 ER BIJNA N . E V R E T S N ROKEN ELK JAAR NEDERLAND AA IN ENSEN. MENSEN AG 54 M D E K L E DAT ZIJN
WAAROM ZOU JIJ NIET GAAN ROKEN? 1.
Je wilt goed kunnen sporten.
WAAROM ZOU JIJ WEL GAAN ROKEN? 1.
2.
2.
3.
3.
4.
4.
lesbrief roken
Iedereen doet het.
5
OPDRACHT Stel de volgende vragen aan iemand bij jou uit de buurt die rookt. Bijvoorbeeld je vader, moeder, opa of je buurvrouw.
1. Hoe oud was u, toen u begon met roken?
2. Waarom bent u begonnen met roken?
3. Hoeveel sigaretten rookt u nu per dag?
4. Vindt u zichzelf verslaafd?
5. Hebt u wel eens geprobeerd te stoppen?
6. Hoe ging dat?
Ik heb de vragen gesteld aan
lesbrief roken
6
les 2: oorzaken en gevolgen
PROBEER BIJ HET KIJKEN NAAR DE FILM EEN ANTWOORD TE VINDEN OP DE VOLGENDE VRAGEN:
WAAROM GAAN JONGEREN ROKEN?
lesbrief roken
WAT GEBEURT ER MET JE ALS JE ROOKT?
7
opdracht DENK NA OVER DE VOLGENDE VRAGEN:
A. Hoe kun jij ervoor zorgen dat je niet gaat roken? 1. 2. 3. 4. 5.
B. Noem 3 redenen om niet te gaan roken. 1. 2. 3.
lesbrief roken
8
Eens of oneens?
BEN JIJ HET EENS MET DE VOLGENDE UITSPRAKEN?
JA
1
Je moet kunnen roken waar en wanneer je dat zelf wilt.
2
Iemand die rookt is dom.
3
Als je jarenlang gerookt hebt, is plotseling stoppen gevaarlijk.
4
Elk mens kan aan iets verslaafd raken.
5
Iemand die wel wil stoppen, maar dat niet kan, vind ik een watje.
6
Als je rookt word je dun.
7
Als je rookt en verder gezond leeft, kan je best heel oud worden.
8
Mijn ouders kunnen er niets van zeggen dat ik rook, ze roken zelf ook.
9
Vrouwen die zwanger zijn en toch roken, nemen een groot risico.
10
Als je al lang rookt, heeft stoppen toch geen zin meer.
lesbrief roken
9
NEE
contract
IK BESLUIT: 0m vanaf vandaag minimaal één jaar lang niet te beginnen met roken. om vanaf vandaag te stoppen met roken en dat minimaal één jaar lang vol te houden. om vanaf vandaag minimaal één jaar lang niet weer te gaan roken.
Ik ben op ..... / ..... / ..... (datum) gestopt met roken.
Mijn belangrijkste redenen om niet (weer) te gaan roken zijn: 1. 2. 3.
Naam school:
Klas:
Eigen naam: Leeftijd: Datum:
Geslacht: O Man O Vrouw /
lesbrief roken
/
Handtekening:
10
Napraten? Reageren? Zit je ergens mee? Ga naar onze chat.
Kijk op www.voorkom.nl/jongeren
NAPRATEN?
Napraten over de lessen? Of zit je ergens mee? Praat erover in onze chat! Onze medewerkers luisteren graag.
REAGEREN?
Laat je reactie over de lessen achter op onze Hyvespagina of op onze Facebookpagina. We horen graag van je!
HULP NODIG?
Heb jij of een bekende van je hulp nodig? Kijk dan op www.voorkom.nl/jongeren bij ‘links’.
MEER INFORMATIE?
Wil je ons informatieblad Preventief ontvangen? Meld je aan via onze website.
WEBSITES?
Op onze website vind je nog meer informatie over verslavingen. Of kijk op de volgende websites: Alcohol: www.alcoholinfo.nl Roken: www.stivoro.nl www.watdrinkjij.nl Internet: www.pestweb.nl www.drankendrugs.nl Porno: www.ben-ik-seksverslaafd.nl Drugs: www.drugsweb.nl www.settingcaptivesfree.com www.drankendrugs.nl Eetstoornissen: www.sabn.nl www.uitgaanendrugs.nl www.buropuur.nl Gokken: www.jellinek.nl www.huisvanbelle.nl
stichtingvoorkom.
lesbrief roken
.nl
11
