Sociale samenhang in Poptahof door sport en spel

Pim Persoon 22 maart 2013 Den Haag

Sociale samenhang in Poptahof door sport en spel

Onderzoek voor woningcorporatie Woonbron naar het bevorderen van de sociale samenhang in de buurt Poptahof door middel van sport en spel

Sportmanagement

Sociale samenhang in Poptahof door sport en spel Onderzoek voor woningcorporatie Woonbron naar het bevorderen van de sociale samenhang in de buurt Poptahof door middel van sport en spel.

Pim Persoon Studentnr. 07020260 Opdrachtgever Woonbron De Haagse Hogeschool Sportmanagement Afstudeerbegeleider Anneke Sikkens 22 maart 2013 Den Haag

Pim Persoon – Sport en Management – Sociale samenhang in Poptahof door sport en spel

2

Voorwoord Voor u ligt mijn afstudeerscriptie geschreven ter afronding van de opleiding Sportmanagement aan de Haagse Hogeschool. Via stagecoördinator Tom Roovers ben ik in contact gekomen met woningcorporatie Woonbron in Delft. Het verbaasde mij dat een woningcorporatie op zoek was naar een sportmanagementstudent. Ik wist niet dat zij naast woningen aanbieden, zich actief bezighouden met de leefbaarheid in hun wijken. Zo hadden zij een interessant vraagstuk klaarliggen om te kijken hoe de sociale samenhang in een buurt omhoog kan door middel van sport en spel. Dit vraagstuk is omgezet naar een concrete opdracht en zodoende ben ik in november met enthousiasme begonnen aan dit afstudeeronderzoek. Graag wil ik van de gelegenheid gebruik maken om een aantal mensen te bedanken. Ten eerste wil ik Anneke Sikkens bedanken voor de begeleiding vanuit de opleiding. Daarnaast wil ik Woonbron, met in het bijzonder Linda Meulblok, bedanken voor de begeleiding vanuit de organisatie. Mijn dank gaat uit naar de bewoners van Poptahof en alle geïnterviewden die mee hebben gewerkt aan dit onderzoek. Tot slot wil ik mijn familie en vrienden bedanken voor de steun die zij mij hebben gegeven tijdens het afstuderen. Namens, Pim Persoon


3

Samenvatting Woonbron is een woningcorporatie die zowel koop-‐ als huurwoningen aanbiedt in Rotterdam, Spijkenisse, Dordrecht en Delft. Het doel van Woonbron is om te komen tot woonplezier voor de bewoners. Volgens Woonbron kan woonplezier niet alleen bepaald worden door de woning zelf, maar ook door de buurt en de buren. In 2005 is Woonbron Delft begonnen aan een ambitieus vernieuwingstraject in de buurt Poptahof gelegen in Delft. Door de economische crisis kan Woonbron niet meer investeren in het fysiek opknappen van de gebouwen. Wel wil Woonbron haar doel waarmaken en bekijken hoe zij de mensen in de buurt kan bedienen op sociaal vlak. Woonbron denkt dat zij kan inspelen op het sociale vlak door de sociale samenhang in de buurt te vergroten. Sport en spel is volgens Woonbron hier het middel voor. Het doel van dit onderzoek is dan ook om te bekijken in hoeverre Woonbron de sociale samenhang in de buurt Poptahof kan vergroten door middel van een, aan de behoefte van de bewoners aangepast, sport-‐ en spelaanbod. De hoofdvraag die binnen dit onderzoek centraal staat is: “Welke mogelijkheden zijn er voor Woonbron om de sociale samenhang in de buurt Poptahof te vergroten door middel van sport en spel.” Om hier antwoord op te geven zijn acht deelvragen geformuleerd. Met kwalitatief en kwantitatief onderzoek is antwoord op deze vragen gegeven. Bij het kwalitatief onderzoek is gebruik gemaakt van deskresearch en zijn half gestructureerde interviews afgenomen bij alle sport-‐ en spelpartijen die actief zijn in Poptahof. Ook zijn andere vestigingen van Woonbron en andere woningcorporaties geïnterviewd om inzicht te krijgen hoe zij omgaan met het sport-‐ en spelaanbod in hun wijken en wat de effecten hiervan zijn op de sociale samenhang. Bij het kwantitatieve onderzoek is gebruik gemaakt van een surveyonderzoek. Via de post zijn enquêtes naar alle huishoudens in Poptahof verzonden. Op deze manier zijn de sport-‐ en spelbehoeftes van de bewoners in kaart gebracht. Uit het onderzoek blijkt dat niet veel bewoners bekend zijn met de sport-‐ en spelpartijen in Poptahof. Nog minder bewoners nemen deel aan activiteiten bij deze partijen Een belangrijke conclusie is dat Woonbron de participatie van bewoners moet vergroten om de sociale samenhang te bevorderen. Een mogelijkheid hiervoor is om in te spelen op de behoefte van de bewoners. Geconcludeerd wordt dat bewoners behoefte hebben aan activiteiten in de buurt waarbij ze in contact komen met anderen. Een tweede conclusie is dat er vooral behoefte is aan de activiteiten: fitnessactiviteiten binnen, dansen en koken. Op voorzieningen gebied blijkt een kinderboerderij vooral aan te sluiten op de behoefte, hiernaast willen bewoners graag een plantsoen met bloemen, een sportveld en een beweegruimte voor senioren. Woonbron zal met de BWD, I-‐Care en de buurtsportvereniging kunnen inspelen op deze behoefte. In samenwerking met Delfshove kan er gekeken worden naar de invulling van de beweegruimte voor senioren. Een belangrijke conclusie is dat vrijwilligers zich willen inzetten bij sport-‐ en spelactiviteiten in Poptahof. De betrokkenheid van bewoners wordt hierdoor groter wat weer invloed heeft op het vergroten van de sociale samenhang. Het wordt dan ook aanbevolen dat Woonbron contact opneemt met deze bewoners. Woonbron kan de bewoners doorverwijzen naar de BWD, de buurtsportvereniging of hun initiatief steunen met de Woonbron-‐euro.


4

Tevens kan geconcludeerd worden dat de samenwerking en afstemming tussen de sporten spelpartijen in Poptahof beter kan. Aanbevolen wordt dat Woonbron met de sporten spelpartijen om de tafel gaat zitten om te kijken welke partijen samen kunnen werken en zodoende activiteiten op elkaar af kunnen stemmen. Ook zal de communicatie over het aanbod moeten worden verbeterd en wordt aanbevolen dat de communicatie gericht moet zijn op het maken van sociale contacten. Een mogelijkheid die Woonbron heeft om de sociale samenhang omhoog te krijgen is de buurtsportvereniging. Een aantal sport-‐ en spelpartijen uit Poptahof en Woonbron zijn sinds maart onderdeel van deze vereniging. De buurtsportvereniging zorgt voor samenwerking en afstemming van activiteiten. Zij communiceert als overkoepelende organisatie naar buiten en wordt door vrijwilligers gerund. Aanbevolen wordt dat Woonbron binnen de buurtsportvereniging optreedt als verbinder, helpt het overzicht te bewaren en meedenkt met de verschillende partijen. Hierbinnen kan zij kenbaar maken wat de behoefte op sport-‐ en spelgebied is zodat de buurtsportvereniging hier op kan inspelen.


5

Inhoud Voorwoord

3

Samenvatting

4

1. Inleiding 1.1. Aanleiding en probleembeschrijving 1.2. Doel van het onderzoek 1.3. Centrale vraagstelling 1.3.1. Hoofdvraag 1.3.2. Deelvragen 1.4. Begripsafbakening

9 9 12 12 12 12 12

2. Literatuur studie 2.1. Sport en spel 2.2. Maatschappelijke effecten van sport 2.2.1. Sport en gezondheid 2.2.2. Sport en gedragsverandering 2.2.3. Sport en schoolprestaties 2.2.4. Economisch rendement van sport 2.2.5. De sociale samenhang van sport 2.3. Sociale samenhang 2.3.1. Sociale samenhang in de buurt 2.3.2. Sociale samenhang en sport 2.4. Buurtsportvereniging 2.4.1. De buurtsportvereniging als koepelorganisatie 2.4.2. Fase buurtsportvereniging 2.4.3. Buurtsportvereniging en sociale samenhang 2.5. Beweegredenen om te sporten

13 13 14 14 15 15 16 16 16 17 17 19 19 19 19 20

3. Methode 3.1. Populatie en steekproef 3.2. Dataverzamelingsmethode en verloop veldwerk 3.3. Meetinstrumenten 3.3.1. Interviews 3.3.2. Enquête 3.3.3. Literatuurstudie 3.4. Analyse methode

21 21 22 24 24 24 25 26

4. Resultaten 4.1. Partijen en activiteiten op sport-‐ en spelgebied in Poptahof 4.1.1. Breed Welzijn Delft 4.1.2. FC Poptahof 4.1.3. Tafeltennisvereniging DHC

27 27 27 28 29


6

4.2.

4.3.

4.4.

4.5.

4.6.

4.7.

4.1.4. I-‐Care 4.1.5. Combinatiefunctionaris / naschoolse sportactiviteiten 4.1.6. Brede school 4.1.7. The Mall 4.1.8. Jabbedabbedi 4.1.9. Delfshove 4.1.10. Gemeente Delft 4.1.11. Samenwerking en afstemming 4.1.12. De buurtsportvereniging. 4.1.13. Groene speeltuin Behoefte bewoners op sport-‐ en spelgebied. 4.2.1. Algemene gegevens 4.2.2. Sport-‐ en spelactiviteiten 4.2.3. Voorzieningen 4.2.4. Secundaire survey Bewonersbijdrage sport en spel 4.3.1. Vrijwilligers 4.3.2. Waar kunnen vrijwilligers terecht? Andere Woonbron vestigingen op sport-‐ en spelgebied 4.4.1. Sport-‐ en spelactiviteiten 4.4.2. Sport-‐ en spelvoorzieningen 4.4.3. De rol en motivatie van de andere Woonbron vestigingen 4.4.4. Bewoners initiatieven 4.4.5. Sociale samenhang 4.4.6. Faal-‐ en succesfactoren Andere corporaties op sport-‐ en spelgebied 4.5.1. Sport-‐ en spelactiviteiten 4.5.2. Sport-‐ en spelvoorzieningen 4.5.3. De rol & motivatie van de woningcorporaties 4.5.4. Bewoners initiatieven 4.5.5. Sociale samenhang 4.5.6. Faal en succesfactoren De middelen van Woonbron Delft om het sport en spel in Poptahof aan te passen 4.6.1. Activiteiten 4.6.2. Voorzieningen 4.6.3. Middelen Woonbron 4.6.4. Gebiedsvisie Poptahof Mogelijkheden (samenwerkings)partners om het sport-‐ en spelaanbod aan te passen 4.7.1. Activiteiten 4.7.2. Voorzieningen 4.7.3. Samenwerken

5. Conclusies 5.1. Doel en centrale vraagstelling 5.2. Conclusies 5.3. Antwoord Hoofdvraag


30 31 32 33 34 34 35 36 37 37 38 38 38 42 44 45 45 45 46 46 47 47 48 48 48 49 49 50 50 51 51 51 51 51 51 52 52 52 52 52 53

54 54 54 57

7

6.

Discussie

58

7. Aanbevelingen

60

8. Literatuurlijst

62

9. Bijlage

65 65 70 71 72 74 77 85 91 96

Bijlage I: Enquête Bijlage II: Inleidende brief enquête Bijlage III: Flyer enquête Bijlage IV: Topiclijsten Bijlage V: Activiteitenoverzicht Bijlage VI: Uitkomst Enquête Bijlage VII: Combinatie grafieken enquête Bijlage VIII: uitkomst openvragen enquête Bijlage IX: Basisschool enquête


8

1. Inleiding

1.1. Aanleiding en probleembeschrijving Sport is vandaag de dag niet weg te denken uit het dagelijks leven. Mensen sporten individueel, in groepsverband of participeren in een sportteam. Dit doen zij recreatief of in wedstrijd verband. In Nederland word je al tot sporter gerekend als je minimaal 12 keer per jaar sport beoefent. In 2011 beoefende 64% van de Nederlandse bevolking een sport. Wordt er gekeken naar de wekelijkse sportbeoefening dan blijkt dat 53% van de Nederlanders minimaal 1 keer per week sport (Collard & Hoekman, 2012). Meer dan de helft van de bevolking sport dus regelmatig. Hoewel sport nu geïntegreerd lijkt in de samenleving was dit vroeger wel anders. Sport in Nederland werd tot halverwege de 20e eeuw voor een lange tijd hoofdzakelijk gezien als een individueel goed. De regeringen zagen geen enkele reden om sport te ondersteunen. Dat de sportbeoefenaars plezier en ontspanning aan de sport ontleenden werd niet ontkend, maar men zag dit als een particuliere zaak. De betekenis van sport als maatschappelijk goed bleef in deze tijd onderbelicht (Bottenburg & Schuyt, 1996). Pas na de tweede wereldoorlog groeide de sportbeoefening in Nederland. In 1955 werden sportclubs voor het eerst financieel bijgestaan door de regering en werd sport steeds meer gezien als maatschappelijk goed. Benadrukt werd dat sport het algemene leefklimaat kon bevorderen en als middel gebruikt kon worden bij de aanpak van jeugdproblematiek. Dit waren de eerste stappen richting sport als maatschappelijk nut (Bottenburg & Schuyt, 1996). Tegenwoordig wordt sport niet alleen als doel, maar ook als middel gebruikt. Sport wordt ingezet om de sociale samenhang te vergroten, maar ook om in te spelen op het toenemend aantal kinderen met overgewicht. De overheid en gemeentes kunnen op dit laatste inspelen door het plaatsen van sport en spelvoorzieningen rondom scholen. Er is namelijk gebleken dat de lichamelijke activiteit van kinderen samenhangt met de aanwezigheid van sportfaciliteiten en spelvoorzieningen rondom scholen (Boonstra & Stolk, z.d.). Door wijken van dit soort faciliteiten te voorzien gebruiken de overheid en gemeentes sport als maatschappelijk nut. Naast overheid en gemeentes, zie je dat steeds meer organisaties in Nederland sport als middel gebruiken om bij te dragen aan de maatschappij. Woonbron is één van dit soort organisaties. Woonbron is een woningbouwcorporatie die zowel koop-‐ als huurwoningen aanbiedt in Rotterdam, Spijkenisse, Dordrecht en Delft. Met 50.000 woningen zetten zij zich in voor vitale steden waar mensen goed kunnen wonen, werken en hun vrije tijd beleven. De overtuiging van deze organisatie ‘wonen moet meer van de mensen worden’, staat hoog in het vaandel. Woonbron ziet wonen als bron om net iets verder te komen in het leven. Zij heeft daarom als uiteindelijke doel te komen tot woonplezier voor de bewoners. Volgens Woonbron kan woonplezier niet alleen bepaald worden door de woning zelf, maar ook door de buurt en de buren. Woonbron werkt daarom samen met de bewoners aan succesvolle buurten en woonmilieus (Woonbron, wie we zijn, z.d.). Voor dit onderzoek staat de buurt Poptahof, een project van Woonbron Delft, centraal. Deze jaren 60-‐ buurt is onderdeel van de wijk Voorhof, gelegen in Delft. De Poptahof bestaat voornamelijk uit hoogbouw en heeft daarnaast 32 eengezinswoningen. Met zo’n 2.456 inwoners vertegenwoordigt de Poptahof een buurt met veel verschillende culturen. Van de inwoners heeft 66% een buitenlandse etniciteit (Delft, data op maat, 2012). Hieronder vormen Turken, Marokkanen, Irakezen en Somaliërs de grootste groepen (The image project, 2007).


9

Na een jarenlang durende negatieve spiraal, waarbij de buurt Poptahof verpauperde en gebukt ging onder sociaal maatschappelijke problematiek, startte Woonbron in samenwerking met de gemeente Delft in 2005 een ambitieus vernieuwingstraject gericht op meer diversiteit. Het plan om de Poptahof weer een buurt te laten worden, waar oude en nieuwe bewoners prettig wonen en leven en waar ondernemers en winkeliers weer succesvol zaken kunnen doen, was geboren (WoonAward Haaglanden, 2012). Het plan voor de vernieuwing van de Poptahof is in samenwerking met de bewoners tot stand gekomen. De vernieuwing begon met de aanleg van het centrale buurtpark. Dit werd gedaan om vanaf begin af aan resultaat zichtbaar te maken. Al in 2010 werd het 1e wooncomplex ‘Purper’ geopend. Dit gerenoveerde gebouw zal samen met het nieuwbouwproject ‘Amber’, dat eind 2012 opgeleverd zal worden, centraal staan voor de imagoverbetering van de buurt. Kenmerkend voor de aanpak van de Poptahof is niet alleen de kwalitatief hoogwaardige fysieke vernieuwingen aan de woningen en openbare ruimtes, maar ook het intensieve programma op sociaal vlak en op gebied van cultuur en economie. Betrokkenheid van de bewoners en ondernemers staat centraal en Woonbron werkt actief samen met organisaties in de buurt om dit te realiseren (WoonAward Haaglanden, 2012). Dat deze samenwerking positief effect heeft op de buurt, blijkt uit de cijfers van ‘de wijkanalyse’ (2012). 39% van de bewoners voelde zich in 2011 verbonden met de buurt. In 2008 was dit 28%. Dat de mensen zich verbonden voelen met de buurt blijkt ook uit het percentage mensen dat zich actief inzet in de Poptahof. Was dit in 2008 nog 33%, in 2011 steeg de inzet naar 45%. Van de inwoners van de Poptahof geeft 85% aan zich veilig te voelen in de buurt. In 2008 was dit 64%. Ook steeg het algemene buurtcijfer van een 6,1 naar een 7. De veranderingen in de buurt zorgen dus voor een positief effect. Echter kan het op bepaalde punten nog beter volgens Woonbron Delft. Zij draagt nu de verantwoordelijkheid van de buurt. In juli 2012 is namelijk de formele samenwerking tussen de gemeente Delft en Woonbron ontbonden. Deze ontbinding heeft vorm gekregen vanuit de gedachte dat de transformatie van de Poptahof gebaat is bij een integrale gecoördineerde aanpak vanuit één hand. Een aanpak waarbij fysieke, sociale, economische en kunst & cultuur ingrepen in samenhang met elkaar worden uitgevoerd (Memo gebiedsvisie Poptahof, z.d.). Dat de aanpak gewaardeerd wordt blijkt uit het winnen van de WoonAward in 2012. Dit is een trofee voor een bijzonder woonproject in de regio Haaglanden. Deze wordt uitgereikt om gemeenten, woningcorporaties en projectontwikkelaars in de regio, te stimuleren om gevarieerd te bouwen en zo bij te dragen aan een aantrekkelijk en veelzijdig woon-‐ en leefklimaat (WoonAward Haaglanden, 2012). Nu ook Woonbron door de crisis getroffen is, zal het fysiek opknappen van de buurt, op de gebouwen Purper en Amber na, op zich laten wachten. Wel wil Woonbron haar doelen waarmaken en bekijken hoe zij de mensen in de buurt kunnen bedienen op sociaal vlak. Hiermee doelt Woonbron op het verbinden van de bewoners met de buurt, de zelfontplooiing van haar bewoners en het blijvend participeren van de bewoners in de samenleving. Woonbron denkt dat zij kan inspelen op het sociale vlak door de sociale samenhang in de buurt te vergroten (L. Meulblok, persoonlijke communicatie, 6 december, 2012). Dit onderzoek richt zich daarom op de sociale samenhang in de buurt Poptahof. Sociale samenhang verwijst naar de mate van verbondenheid en solidariteit binnen groepen en gemeenschappen (Berkman & Glass, 2000). Woonbron wil de sociale samenhang in de Poptahof omhoog hebben. Dat deze de afgelopen jaren al gestegen is blijkt uit de uitkomsten van de Leefbaarometer. De Leefbaarometer is ontwikkeld door het ministerie van Infrastructuur en verschijnt eens in de twee jaar. De Leefbaarometer geeft online informatie weer over de leefbaarheid in alle buurten en wijken (Leefbaarometer, 2012). De meting van de Leefbaarometer naar de sociale samenhang in de buurt, kwam in 2008 uit op -‐1 voor Poptahof Noord en -‐22 voor Poptahof Zuid. In 2010 waren deze cijfers respectievelijk 4 en 0. De scores van de Leefbaarometer geven het volgende weer: -‐50 staat voor een score ver onder het landelijk gemiddelde,


10

waar (+)50 staat voor een score ver boven het landelijk gemiddelde. Het gemiddelde van Delft zat in beide jaren op -‐8 (gebiedsanalyse Poptahof, 2011). Woonbron kent de opwaartse spiraal van de sociale samenhang toe aan de renovatie van Purper en het ontstaan van het buurtpark. Zij denkt dat er nog veel bereikt kan worden om de sociale samenhang in de buurt te vergroten. Dit wil zij onder andere bereiken door het stimuleren van sport-‐ en spelfaciliteiten en activiteiten. Uiteindelijk wil Woonbron in 2014 een score van 9 voor Poptahof Noord en een score van 10 voor Poptahof Zuid bereiken bij de meting van de Leefbaarometer in 2014 (L. Meulblok, persoonlijke communicatie, 10 december, 2012). Op dit moment werkt Woonbron samen met de volgende (samenwerkings-‐) partners op sport-‐ en spelgebied: • Breed Welzijn Delft (BWD): Stimuleert ontmoetingen tussen bewoners. Biedt verschillende activiteiten aan, van sport en spel tot cursussen Nederlands. • Speelbal: Speelgoed uitleenservice • De Vleugel: Wijkcentrum Voorhof. BWD gebruikt dit centrum voor activiteiten. • The Mall: Aanbieder van jongeren welzijnswerk. • I-‐Care: organisatie die sportprojecten aanbiedt. • Delfshove: Woonzorgcentrum voor ouderen. • Moe’stuin: volkstuintjes waar ouderen, kinderen en gehandicapten actief zijn. Dit is een initiatief van de bewoners en wordt ondersteund door de BWD en Woonbron. • De brede school: Hieronder vallen de scholen de Omnibus en de Horizon. In 2014 zullen de scholen zich huisvesten in een nieuw pand gelegen in de Poptahof. Woonbron beschouwt de BWD, waar Speelbal en de Moe’stuintjes onder vallen, en I-‐Care als samenwerkingspartners. Deze samenwerking krijgt vorm door de financiële middelen vanuit Woonbron tegenover de verwachte prestatie van de samenwerkingspartner. De andere betrokken partijen ziet Woonbron als partners omdat zij wederzijdse belangen hebben maar niet financieel door hen wordt bijgestaan (L. Meulblok, persoonlijke communicatie, 23 november, 2012). Naast de samenwerking met de (samenwerkings-‐) partners, heeft Woonbron ook al een aantal projecten in de buurt opgezet. Met de komst van het Poptacourt, een kant-‐en-‐klaar sportveld, is er ook een eigen voetbalteam ontstaan: FC Poptahof. Zij trainen onder leiding van vrijwilligers uit de buurt. Naast het Poptacourt is er een aantal speeltuintjes te vinden in de Poptahof. Twee hiervan zijn afgekeurd, Woonbron bekijkt de mogelijkheden om hier iets anders op te plaatsen. Het centraal gelegen buurtpark heeft Woonbron opnieuw vormgegeven. Het park dient als groene ruggengraat van de buurt. Men kan er in wandelen, spelen en gebruik maken van de openbare fitnessapparaten en de waterspeelplaats. In de buurt zijn (samenwerkings-‐) partners betrokken, aan sport-‐ en spelfaciliteiten ontbreekt het niet en de cijfers van de sociale samenhang in de buurt zijn de afgelopen jaren gestegen. Toch kan volgens Woonbron nog veel bereikt worden in de buurt om de sociale samenhang te vergroten. Een totaal overzicht van het sport-‐ en spelaanbod ontbreekt. Tevens is niet bekend of met het huidige aanbod wordt voldaan aan de behoeftes van de bewoners van Poptahof. Woonbron wil daarom onderzocht hebben wat het sport-‐ en spelaanbod in de buurt Poptahof is, of deze voldoende is en of deze aansluit bij de behoeftes van de bewoners. Hiermee wil Woonbron de sociale samenhang in de Poptahof vergroten.


11

1.2. Doel van het onderzoek Het doel van het onderzoek is om te bekijken in hoeverre Woonbron de sociale samenhang in de buurt Poptahof kan vergroten door middel van een, aan de behoefte van de bewoners aangepast, sport-‐ en spelaanbod. Met uitkomsten van het onderzoek zal Woonbron zo nodig het sport-‐ en spelaanbod in Poptahof aanpassen en deze mogelijkheden met de (samenwerkings-‐) partners bespreken. Tevens neemt Woonbron de uitkomsten van het onderzoek mee in de totale gebiedsvisie van Poptahof.

1.3. Centrale vraagstelling 1.3.1. Hoofdvraag Welke mogelijkheden zijn er voor Woonbron om de sociale samenhang in de buurt Poptahof te vergroten door middel van sport en spel.

1.3.2. Deelvragen • • • • • • • •

Welke partijen zijn betrokken bij het sport-‐ en spelaanbod in de buurt Poptahof? Welke sport-‐ en spelactiviteiten worden in de buurt Poptahof aangeboden? In hoeverre voldoet het sport-‐ en spelaanbod aan de behoeften van de bewoners? In hoeverre kunnen bewoners bijdragen aan het aanpassen van het sport-‐ en spelaanbod in de buurt? Hoe gaan andere vestigingen van Woonbron om met het sport-‐ en spelaanbod in hun wijken? Hoe gaan andere woningbouwcorporaties om met het aanbieden van sport-‐ en spelaanbod in hun wijken? Wat kan Woonbron met haar middelen doen om het sport-‐ en spelaanbod in de buurt aan te passen? Welke mogelijkheden hebben de (samenwerkings-‐) partners om het sport-‐ en spelaanbod in de buurt aan te passen?

1.4. Begripsafbakening • •

• • • • • • • • •

Sociale samenhang: Sociale samenhang verwijst naar de mate van verbondenheid en solidariteit binnen groepen en gemeenschappen. Spel: een creatieve vrijetijdsbesteding waarbij men, buiten de deur, deelneemt aan activiteiten en met elkaar in contact komt. Hieronder vallen beweegactiviteiten zoals spelen in een speeltuin, maar ook activiteiten zoals knutselen en koken. Sport-‐ en spelaanbod: Is onder te verdelen in het aanbod van activiteiten en voorzieningen. Ministerie van VWS: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. NOC*NSF: Nederlands Olympisch Comité * Nederlandse Sport Federatie. Poptahof: Een buurt in de wijk Voorhof gelegen in Delft. BWD: Breed Welzijn Delft. Poptapark: Park met speeltuinen en een waterspeelplaats gelegen midden in Poptahof. Poptacourt: Sportveld in Poptahof. Woonbron-‐euro: Financiële ondersteuning die Woonbron aanbiedt voor bewonersinitiatieven. Regisseur beheer: De persoon binnen de woningcorporatie die over de leefbaarheid in de wijken gaat.


12

2. Literatuur studie

2.1. Sport en spel Vandaag de dag hoort sport bij het dagelijks leven van velen, er zijn genoeg mogelijkheden om de sport waar jij van houdt te beoefenen en de middelen en faciliteiten om te sporten zijn vaak voorhanden. Sport is opgenomen in de maatschappij. Maar wat is sport nou precies? Sport wordt als volgt gedefinieerd: “Lichamelijke bezigheid ter ontspanning of als beroep met spel- of wedstrijdelement waarbij conditie en vaardigheid vereist zijn.” (Boonstra & Stolk, 2007). Naast sport, is ook spel een belangrijk onderwerp binnen het onderzoek. De gemeente Delft omschrijft spel, of spelen, als volgt: “Tot spelen behoren zelfstandige beweegactiviteiten met beperkte en veelal zelf te bepalen/beïnvloeden regels.” (Nota BSS, 2009). Sport en spel is een lichamelijke bezigheid, bewegen staat hierbij vaak centraal. Maar wanneer is bewegen voldoende en wanneer is bewegen nou sporten? Volgens de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB), beweeg je als volwassene voldoende als je minimaal 5 dagen in de week dertig minuten matig intensief beweegt. Voor kinderen en jongeren tot 18 jaar is dit minimaal 5 dagen in de week een uur. Als er over matig intensief bewegen gesproken wordt, dan betekent dit dat er bij het bewegen een verhoging van de ademhaling en de hartslag optreedt. Een stevige wandeling of een stuk fietsen kan hier al aan bijdragen (De Nederlandse Beweegnorm, z.d.). Naast deze Nederlandse beweegnorm is er ook de fitnorm. De fitnorm acht het nodig om 3 keer per week minimaal twintig minuten intensief te bewegen om een goede conditie van het hartvaatstelsel te behouden. De beweegnorm en de fitnorm zijn beide onderdeel van het Nationaal Actieplan Sport & Bewegen (NASB). Dit is een initiatief van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Zij willen met dit plan bereiken dat er meer mensen kiezen voor een actievere leefstijl en dat dagelijks bewegen de norm wordt (De Nederlandse Beweegnorm, z.d.). Er wordt nu gesproken over de beweegnorm en de fitnorm, maar als je aan deze normen voldoet ben je dan ook een sporter? Volgens de RSO norm, de norm die gesteld is volgens Richtlijn Sportdeelname Onderzoek, ben je in Nederland al een sporter als je minimaal 12 keer per jaar sport (factsheet sport 2010). Als er wordt gekeken naar deze RSO norm, dan doet 64% van de Nederlandse bevolking minimaal 12 keer per jaar aan sport. De sportdeelname van kinderen ligt aanzienlijk hoger, van de 6 tot 17 jarigen deed in 2011 zo’n 84% aan sport volgens de RSO norm. Om een goed beeld te geven van sportend Nederland volgens de RSO norm, geeft Figuur 2.1 een overzicht van de sportdeelname van de afgelopen jaren weer (2006-‐2011). Deze zijn onder te verdelen in: kinderen/jongeren, volwassenen tot 49 jaar en van ouderen 50-‐79 jaar (Collard & Hoekman, 2012). Figuur 2.1. Sportend Nederland volgens de RSO norm (Collard & Hoekman, 2012).


13

Uit cijfers van het onderzoek naar de sportdeelname in 2006 tot 2011 komt naar voren dat de Nederlanders strengere eisen stellen om zichzelf een sporter te noemen. Zo ziet 29% van de bevolking (6 t/m 79 jaar) zichzelf als sporter, 28% ziet zichzelf enigszins als sporter en 42% ziet zichzelf niet als sporter. De eisen die de mensen aan zichzelf stellen om sporter te zijn ligt met 29% een stuk lager dan de RSO norm van 64% (Collard & Hoekman, 2012). Bij sport kan er onderscheid gemaakt worden tussen sport als doel en sport als middel. Bij sport als doel gaat het om de zinvolle vrijetijdsbesteding, sporten om te sporten. Hiernaast wordt sport ook ingezet vanwege de gunstige economische en maatschappelijke aspecten die dit teweeg brengt. Als sport op deze manier wordt ingezet dan spreken we van sport als middel. Een voorbeeld hiervan is sporten om overgewicht tegen te gaan. Sport is hier het middel om ervoor te zorgen dat het overgewicht tegen gegaan wordt. Sport wordt hierbij ingezet als maatschappelijk nut (factsheet Sport, 2010).

2.2. Maatschappelijke effecten van sport Alhoewel sport tegenwoordig steeds vaker gebruikt wordt als maatschappelijk nut, was dit niet altijd het geval. Sport werd lang gezien als een individueel goed. Pas in 1955 besloot het ministerie van OK en W de landelijke sportorganisaties financieel te gaan steunen. Deze steun kwam voort uit de motivering dat sport uitging boven het plezier dat op individueel niveau aan de sport werd ontleend. Toentertijd stond de aanpak van het jeugdprobleem hoog op de politieke agenda. De steun voor de sport kwam mede door het bewijs dat sport het algemene leefklimaat bevorderde en als middel kon worden gebruikt bij de aanpak van het jeugdprobleem. Dit zijn de eerste tekenen in Nederland dat sport als middel wordt gezien. De maatschappelijke functie van sport werd erkend (Bottenburg & Schuyt, 1996). Dat sport een grotere betekenis heeft dan alleen bewegen is duidelijk. Voor dit onderzoek is het belangrijk om te kijken welke maatschappelijke effecten sport met zich meebrengt. Sportbank en het Verwey-‐Jonker Instituut hebben gezamenlijk in 2012 een onderzoek gedaan naar de maatschappelijke waarde van sport. Naar aanleiding hiervan hebben zij uiteindelijk vijf onderwerpen toegekend aan de maatschappelijke effecten van sport. Deze onderwerpen zijn: • Sport en gezondheid; • Sport en schoolprestaties; • Sport en gedragsverandering; • Economisch rendement van sport; • Sport en sociale samenhang (Boonstra & Hermens, 2011). Binnen dit onderzoek wordt uitgegaan van deze vijf maatschappelijke effecten die sport met zich meebrengt. De 1e vier onderwerpen zullen kort worden toegelicht. Het onderwerp ‘sport en sociale samenhang’ wordt uitgebreider beschreven in een apart hoofdstuk, aangezien de sociale samenhang centraal staat binnen dit onderzoek.

2.2.1. Sport en gezondheid Sporten en bewegen is van invloed op de gezondheid van de mens. Als je regelmatig sport voorkom je overgewicht. In Nederland kampen 60% van de mannen en 40% van de vrouwen met overgewicht. Bij de kinderen is dit aandeel lager, 14% van hen heeft overgewicht. Hiervan heeft 2% van de kinderen obesitas (Hoeveel mensen hebben overgewicht, 2012). De toename in gewicht, door minder beweging, is niet evenredig verdeeld over de Nederlandse bevolking. Opmerkelijk is dat mensen met een hoge sociaaleconomische status nauwelijks zwaarder worden en de mensen met een lage sociaaleconomische status, minder bewegen en hierdoor sneller overgewicht hebben (Boonstra & Hermens, 2011).


14

Naast het tegengaan van overgewicht heeft sport nog meer invloed op de gezondheid van de mens. Zo leven sporters over het algemeen gezonder dan niet sporters. Sporters roken minder, drinken minder alcohol door de weeks, eten meer fruit en slapen beter dan niet sporters. Ook hebben sporters minder vaak last van nervositeit, agressiviteit, lusteloosheid en benauwdheid dan niet sporters (Bakke, Kersen, Tiessen-‐Raaphorst & Wendel-‐Vos, 2005). Boonstra & Hermes (2011) geven aan, dat volgens de website van het U.S. Department of Health & Human Services er bewijs is dat als men voldoende intensief beweegt de gezondheidsrisico’s verlagen. Het gaat hierbij om de kans op hart-‐ en vaatziekten, een beroerte, diabetes type 2, een hoge bloeddruk en een vroege dood. Hiernaast gaat voldoende intensief bewegen depressies, en zoals eerder genoemd, overgewicht tegen. De conditie wordt beter en ook zal de spierkracht toenemen. Hiernaast is er wel een risico dat sporters blessures oplopen. Over het algemeen wegen de positieve effecten van sport op tegen het aantal blessures. Bij het kopje ‘economisch rendement van sport’ wordt hier dieper op ingegaan.

2.2.2. Sport en gedragsverandering Naast de positieve invloed van sport op de gezondheid, heeft sport ook invloed op het gedrag in het algemeen. Zo draagt sportdeelname bij aan het opbouwen van zelfvertrouwen. Mensen krijgen het gevoel dat ze ergens bij horen en de geleverde prestaties zorgen voor een goed zelfbeeld (Boonstra & Hermens, 2011). Volgens Stegeman (2007) draagt sport ook bij aan de vermindering van criminaliteit. Zo voorkomt sporten verveling en wordt bij sport de deelnemers een alternatief sociaal milieu aangeboden waarin zij zichzelf positieve normen en waarden aanleren. Ook kan er tijdens het sporten op een alternatieve manier een status verkregen worden en zorgt sport voor bepaalde spanningen die jongeren nodig hebben. Rutten (2007) ontdekte in haar onderzoek onder 1.030 jongeren tussen de 9 en 19 jaar, dat de invloed van sport op het gedrag van jongeren groter is dan dat van school op de schoolprestaties van leerlingen. Dit terwijl jongeren meer tijd op school doorbrengen dan op hun sportvereniging. Sport voorkomt volgens Rutten gedragsproblemen. Zij geeft aan dat de trainer een belangrijke rol speelt in de jeugdsport als het gaat om aanleren van goed gedrag en het afleren van slecht gedrag. Volgens Rutten moet daarom geïnvesteerd worden in de opvoedende taak van de trainer.

2.2.3. Sport en schoolprestaties Dat sport een gunstig effect heeft op het gedrag is duidelijk, maar heeft sport dan ook invloed op de schoolprestaties? Er is aangetoond dat fysieke activiteit zorgt voor een toename in de doorbloeding bij verschillende gebieden van de hersenen, dit leidt tot een vergrote ‘leerbereidheid’ waardoor het concentratievermogen toeneemt en er beter opgelet kan worden (Stegeman, 2007). Hij geeft hiernaast nog aan dat uit meerdere studies is gebleken dat bij leerlingen die meer tijd aan lichamelijke opvoeding besteden dan andere leerlingen, de schoolprestaties gelijk bleven of verbeterden. Het verband tussen sportdeelname en de prestaties op school wordt vaak gezien als een indirect effect. Hiermee wordt bedoeld dat bijvoorbeeld kinderen door te sporten bepaalde vaardigheden ontwikkelen, die op hun beurt leiden tot betere schoolprestaties. Zo zou sport bijdragen aan het ontwikkelen van discipline, doelmatig werken en andere ‘zelfreguleringsvaardigheden’. Deze vaardigheden kunnen gebruikt worden voor het behalen van goede prestaties op school (Boonstra & Hermens, 2011). Bewegingswetenschappers van het UMC Groningen onderbouwen dit. Zij hebben 10 jaar lang onderzoek gedaan naar de positieve gevolgen van bewegen. Hierbij waren verschillende scholen in Nederland betrokken. Uit het onderzoek kwam naar voren dat de kinderen die over goede bewegingsvaardigheden beschikken, beter presteren met lezen, spellen en rekenen (Sporten op school leidt tot betere leerprestaties, 2011).


15

2.2.4. Economisch rendement van sport Sport betekent ook iets voor de Nederlandse economie. In Nederland wordt per jaar € 9.4 miljard uitgegeven aan sport. Hiervan wordt 68% besteed door de sporters, 8% door de sponsors en 24% wordt uitgegeven door de overheden. Gekeken naar de uitgaven van de sporters geven mensen geld uit aan lidmaatschap voor hun sportclub en kopen materiaal zoals schoenen en trainingsbroeken om hun sport te kunnen beoefenen. Naast de uitgaven die de mensen doen om hun sport te beoefenen, zorgt sport ook voor een grote werkgelegenheid. Denk hierbij aan trainers, gymleraren, zwemdocenten enzovoorts. In Nederland alleen al zorgde sport voor een directe werkgelegenheid van 82.000 Fte (De economische betekenis van sport, 2008). Eerder werd al aangegeven dat sport van invloed op de gezondheid is. Dit brengt natuurlijk ook een economisch rendement met zich mee. Zo lopen mensen door te sporten blessures op. De medische kosten hiervoor bedragen jaarlijks € 220 miljoen. Daarnaast zorgen de blessures voor arbeidsverzuim, deze indirecte kosten bedragen zo’n €380 miljoen. Toch wegen de positieve effecten van sport op de gezondheid, hiertegen op. Als de bevolking in Nederland niet meer zou sporten, krijgen de mensen last van aandoeningen en heeft dit als effect dat het arbeidsverzuim toeneemt. Deze kosten zijn voor Nederland € 700 miljoen (De economische betekenis van sport, 2008).

2.2.5. De sociale samenhang van sport In dit onderzoek is de sociale samenhang een belangrijk onderwerp. Om dit onderwerp uit te diepen wordt dit onderwerp in hoofdstuk 2.3 beschreven.

2.3. Sociale samenhang Sociale samenhang, ook wel sociale cohesie genoemd, is een breed begrip dat gaat over samenhang tussen mensen. Sociale samenhang verwijst naar de mate van verbondenheid en solidariteit binnen groepen en gemeenschappen (Berkman & Glass, 2000). Volgens Huygen & de Meere (2008) betreft sociale samenhang de interne bindingskracht van een sociaal systeem. Deze bindingskracht wordt gekenmerkt door groepsidentificatie en saamhorigheidsgevoelens, frequente en intensieve contacten tussen leden, veel onderling vertrouwen tussen deze leden, gedeelde normen en waarden en participatie in het groepsleven. De Hart (2002) ziet de sociale samenhang als systeemkenmerk en niet als persoonlijk kenmerk. Hierin heeft de sociale samenhang betrekking op verschillende sociale systemen, zoals een gezin, een vereniging of de samenleving. Sociale samenhang kan zich hiernaast op verschillende schaalniveaus uiten, bijvoorbeeld op nationaal en regionaal niveau, maar ook op stad, wijk, buurt of straatniveau (De Hart, 2002). De sociale samenhang is een sociaal systeem waarbij de bevordering van sociale samenhang wordt bewerkstelligd door het proces van participatie, binding en betrokkenheid. Hierbij is participatie de belangrijkste factor in het proces. (Evers, 2008). Deze wordt als belangrijkste factor gezien, omdat participeren in de samenleving, de binding tussen individuen en groepen versterkt. Een sterke binding resulteert op haar buurt uiteindelijk in betrokkenheid van individuen en groepen en een sterke betrokkenheid zorgt weer voor motivatie om te blijven participeren. Daarom kan ook worden gesteld dat, hoe meer individuen participeren in een sociaal systeem, hoe sterker hun binding en des te groter de sociale samenhang van dit systeem is (De Hart, 2002). Door de jaren heen zijn er verschillende benamingen geweest voor de sociale samenhang. In beleids-‐ stukken komen sociale cohesie en sociale samenhang het meest voor. Om een eenduidige lijn in het onderzoek aan te brengen wordt in dit onderzoek de naam ‘sociale samenhang’ gehanteerd. De keuze is hier op gevallen aangezien dit de meeste actuele term is (Huygen & de Meere, 2008).


16

Sociale samenhang laat zich lastig meten. De maatstaf voor sociale samenhang is volgens Putnam (2000) sociaal kapitaal (Nonkes, z.d.). Sociaal kapitaal kenmerkt zich als volgt: “De hulpmiddelen die in een gemeenschap aanwezig zijn om de sociale organisatie vorm te geven. Deze hulpmiddelen vinden hun voedingsbodem in acties zoals gemeenschapsactiviteiten, sociale steun en participatie.” (Sociaal kapitaal, z.d.). Gemeenschappen die meer sociaal kapitaal ‘produceren’ hebben een hogere sociale samenhang. Sociaal kapitaal ontwikkelt zich het beste door deelname aan gedeelde activiteiten. Putnam (2000) maakt onderscheid in twee soorten kapitaal, namelijk bonding en bridging. Bonding staat voor de banden en relaties tussen mensen met dezelfde etnische en sociaal economische achtergrond. Bridging staat voor de banden en relaties tussen mensen uit verschillende groepen (Nonkes, z.d.). Bridging levert maat-‐ schappelijk meer op dan bonding, omdat bridging is gebaseerd op heterogene netwerken. Dit kan leiden tot de groei en de ontwikkeling van individuen en tot deelname in verschillende samenlevingsverbanden (Vermeulen, 2008). De Hart (2002) gaf eerder aan dat de sociale samenhang zich op verschillende niveaus kan afspelen. Binnen dit onderzoek wordt vooral ingegaan op de sociale samenhang op buurtniveau.

2.3.1. Sociale samenhang in de buurt De buurt Poptahof gelegen in Delft staat centraal in dit onderzoek. Het is dan ook van belang om te onderzoeken wat de relevantie van de sociale samenhang op buurtniveau is. Forrest & Kearns (2001) kennen de volgende vier dimensies toe aan de sociale samenhang op buurtniveau: • Gemeenschappelijke normen en waarden: dit zijn de opvattingen die een groep mensen belangrijk vindt en de idealen en motieven die daar uit voortkomen. • Sociale controle: omschrijft het opletten van mensen of andere mensen geen afwijkend gedrag vertonen. • Sociale interactie: dit is de wijze waarop mensen op elkaar reageren. • Identificatie met de buurt: de wijze waarop mensen zich verbonden voelen met de buurt. Elke dimensie draagt bij aan het vergroten van de sociale samenhang in de buurt. Wat op zijn beurt weer zorgt voor een verbetering van het leefklimaat. Eerder werd aangegeven dat sport bijdraagt aan een veilig leefklimaat. Niet alleen sport draagt hier aan bij, maar ook de sociale cohesie levert een bijdrage aan een veilig leefklimaat. Gekeken naar de invloed van sociale samenhang op buurt-‐ of wijkniveau kan gesteld worden, dat deze een positieve bijdrage levert aan het voorkomen van overlast en criminaliteit. Opmerkelijk is dat het effect van sociale samenhang sterker is in wijken met lagere inkomens. Dit is te danken aan het verband dat is te leggen tussen overlast en sociale samenhang. In arme wijken is namelijk meer overlast dan in rijke wijken (Van Dijk & De Jong, 2008). Een hoge sociale samenhang in de wijk of buurt heeft voor woningbouwcorporaties positieve effecten. Zo heeft de sociale samenhang een positief effect op de participatie van bewoners in samenwerkend beleid, zoals het verbeteren van de buurt. Ook zijn in buurten met een hoge sociale samenhang, de bewoners meer tevreden met hun woonomgeving (Huygen & De Meere, 2008).

2.3.2. Sociale samenhang en sport Woonbron denkt dat sport en spel het middel is om de sociale samenhang omhoog te brengen in de Poptahof. Woonbron staat daarin niet alleen. Zo schrijft het ministerie van VWS in de nota Samen voor sport: “Sport is niet alleen een belangrijk aandachtsgebied voor voldoende bewegen, maar ook een ontmoetingsplaats bij uitstek. Door sport ontstaan kansen op binding, integratie en sociale samenhang.” (Samen voor sport, 2006). Er wordt verondersteld dat er bij sport-‐ en spelactiviteiten contacten ontstaan tussen mensen die elkaar anders niet ontmoet hadden. Deze contacten zouden leiden tot saamhorigheid en wederzijds begrip. Dit verbetert de sociale samenhang (Permentier & Wittebrood, 2011).


17

Tussen sportparticipatie en sociale samenhang kan een relatie worden geschetst (Evers, 2008). Het volgend model geeft deze relatie weer.

Figuur 2.2.: Relatie sportparticipatie en sociale samenhang (Evers, 2008).

Het model in Figuur 2.2 richt zich op sportparticipatie in relatie tot de sociale samenhang. Het verhogen van sociale samenhang gaat samen met de bevordering van drie componenten: participatie, binding en betrokkenheid. Hoe meer individuen participeren in een buurt of wijk (in dit geval in sportparticipatie), hoe sterker ook de binding is. Een sterke binding resulteert in betrokkenheid van individuen in de buurt of wijk. De mate van betrokkenheid zorgt er voor, of mensen vaker zullen blijven participeren. De sportparticipatie, ongeorganiseerd of georganiseerd, en de sociale samenhang, staan in relatie met elkaar. Wel is dit model afhankelijk van een aantal factoren, zoals de achtergrondkenmerken, de waarden en behoeftes, individuele, stimulus en situationele factoren (Evers, 2008).

De relatie tussen sport en de sociale samenhang gaat vaak gepaard met publicaties over sportvoor-‐ zieningen. Voorbeelden van deze voorzieningen zijn de Cruyff Courts en de Richard Krajicek Playgrounds. Dit zijn pleintjes met sport-‐ en spelvoorzieningen. De Cruyff Courts en Richard Krajicek Playgrounds hebben met elkaar gemeen dat ze de sociale samenhang in de buurten en wijken willen vergroten (Boonstra & Hermens, 2011). In onderzoek over zowel de Cruyff Courts als de Richard Krajicek Playgrounds wordt benadrukt dat de aanwezigheid van de begeleiding op de veldjes cruciaal is. Zo stelt Vermeulen (2008) dat de begeleiding bij de Playgrounds van groot belang is om twee redenen: ten eerste zorgt begeleiding ervoor dat niet ‘de regels van de straat’ gelden op de veldjes waardoor slechts de ‘sterkste’ zouden kunnen sporten. Ten tweede zorgt begeleiding ervoor dat specifieke groepen of individuen, de ruimte krijgen om op een veilige manier te sporten en draagt bij aan de bridging relaties door jongeren gemengd met elkaar te laten sporten. Naast de bewering dat de sport-‐ en spelvoorzieningen de sociale samenhang in de wijk vergroten, kunnen deze voorzieningen ook een negatieve invloed op de sociale samenhang hebben. Zo kunnen de gebruikers van de sport-‐ en spelvoorzieningen, in de ogen van de bewoners, ook voor overlast zorgen en kunnen zij de gebruikers als hangjongeren zien (Vermeulen, 2008). Een ander concept om de sociale samenhang omhoog te krijgen, door middel van sport en spel is het concept van de buurtsportvereniging.


18

2.4. Buurtsportvereniging Hermens & Van Marissing (2012) geven aan dat de buurtsportvereniging geen ‘echte’ vereniging is, maar wordt gezien als een kapstok waaronder bewonersinitiatieven zich kunnen verenigen bij de organisatie van sportieve activiteiten in de buurt In de buurtsportvereniging worden bewoners gestimuleerd, om nieuw sportaanbod in de buurt te ontwikkelen. Hierbij werken bewoners en organisaties samen. De buurtsportvereniging voorziet in de behoefte van bewoners die het niet breed hebben maar het belangrijk vinden dichtbij te kunnen sporten (Hermens & Kuiper, 2012).

2.4.1. De buurtsportvereniging als koepelorganisatie Wanneer er een bestaand sport-‐ en spelaanbod in de buurt is en er al in zekere mate betrokkenheid van bewoners is, dan kan de buurtsportvereniging als koepelorganisatie in de buurt fungeren. Het is van belang dat de buurtsportvereniging de verschillende activiteiten op elkaar afstemt en zorgt dat partijen elkaar hiermee versterken in plaats van ondermijnen. Het is de taak van de buurtsportvereniging om continu in gesprek te zijn met de betrokkenen in de buurt, van bewoners en zelforganisaties tot verenigingen, scholen en andere maatschappelijke organisaties. Van hieruit kan het sport-‐ en spelaanbod in de buurt gecommuniceerd en gecoördineerd worden (Hermens & Kuiper, 2012).

2.4.2. Fase buurtsportvereniging Het oprichten van een buurtsportvereniging gebeurt in 3 fases, met per fase een aantal stappen: Fase 1: Kwartiermaken • In deze fase wordt het organisatiemodel geïntroduceerd. Partijen worden benaderd om deel te nemen in de buurtsportvereniging. Sleutelfiguren uit de wijk worden betrokken. • Versterken en uitbreiden van het sport-‐ en spelaanbod en de betrokkenheid van bewoners. • Empowerment proces van bewoners: opleiden en begeleiden en actief betrekken bij activiteiten in de wijk (sport & bewegen in de buurt, 2012). Fase 2: Landen In deze fase nemen de bewoners de verantwoordelijkheid voor het initiëren en organiseren van de activiteiten van de buurtsportvereniging. De rol van de professionals verandert van uitvoerend naar ondersteunend. Deze fase doorloopt drie stappen: • Empowerment proces afronden. De verantwoordelijk heden van de buurtsportvereniging worden overgedragen aan bewoners. • Samenwerking met sport-‐ en spelaanbieders wordt gestructureerd. • Verder uitbouwen van de activiteiten (sport & bewegen in de buurt, 2012). Fase 3: Consolideren In deze fase wordt de buurtsportvereniging zelfstandig. De samenwerking tussen scholen, sportverenigingen en sport-‐ en spelaanbieders uit de buurt is vastgelegd. De activiteiten worden gecontinueerd door lokale middelen, waarbij de inzet van sporters, bewoners, en de begeleiding van professionals de continuïteit garandeert (sport & bewegen in de buurt, 2012).

2.4.3. Buurtsportvereniging en sociale samenhang Hermens & van Marissing (2012) geven aan dat de buurtsportvereniging een groep dient die anders niet of veel minder zou sporten. Zij geven aan dat de buurtsportvereniging bestaande banden binnen groepen versterkt, dit positief is voor de gedeelde normen en waarden en bijdraagt aan het gevoel van buurtbetrokkenheid. De buurtsportvereniging draagt bij aan de mogelijkheid generaties en culturen met elkaar te verbinden, waarbij de leefbaarheid van de buurt en de woonomgeving opgewaardeerd worden.


19

2.5. Beweegredenen om te sporten Sport en spel leveren een bijdrage aan het vergroten van de sociale samenhang. Woningbouwcorporatie Woonbron hoopt dat als zij haar bewoners in contact laat komen met sport-‐ en spelactiviteiten, de sociale samenhang in de Poptahof omhoog gaat. Om de bewoners aan het sporten te krijgen is het van belang om te weten wat de beweegredenen zijn van mensen om te sporten. Zo zal er onderzocht worden wat de behoeftes van de bewoners zijn op dit gebied. Naast dit onderzoek op buurtniveau wordt gekeken wat de motieven zijn om te sporten op landelijk niveau. Bij scholieren blijkt dat speelplezier de belangrijkste motiverende factor is als het gaat om motieven om te sporten. Op de tweede plaats staat sociaal contact. Hiernaast zegt de helft van de jeugdigen dat lichamelijk effect, spanning en avontuur belangrijke motieven zijn om te sporten. Het verkrijgen van aanzien wordt door de jeugd gezien als minst belangrijke factor. Onder de leerlingen zijn verschillen zichtbaar op basis van de verschillende leeftijden. Zo hechten leerlingen van het primair onderwijs meer waarde aan het beleven van speelplezier dan middelbare scholieren. Zij geven daarentegen aan dat ze hun sportieve grenzen willen verleggen, beter willen worden in bewegen en sport en vinden zij het wedstrijdelement belangrijk. In vergelijking tot middelbare scholieren, bewegen basisschoolleerlingen meer om spanning en avontuur, waar middelbare scholieren meer waarde hechten aan de lichamelijke effecten van bewegen. Bij middelbare scholieren zijn een aantal opvallende verschillen tussen groepen. Zo vinden leerlingen van het praktijkgerichte Vmbo, speelplezier minder belangrijk dan leerlingen van Vmbo-‐t, Havo en Vwo. Het verschil van scholieren tussen jongens en meisjes, is dat jongens meer belang hechten aan aanzien, speelplezier, spanning en avontuur dan meisjes. Zij hechten meer waarde aan de lichamelijke effecten van sport en bewegen. Opmerkelijk is dat niet westerse allochtonen sociaal contact tijdens sporten minder belangrijk vinden en meer waarde hechten aan de lichamelijke effecten dan Nederlanders en westerse allochtonen (Breedveld, Haan & Tiessen-‐ Raaphorst, 2010). Naast sportende jongeren zijn er ook sportende volwassenen. Dit is een erg uiteenlopende groep, NOC*NSF verdeelt deze dan ook in drie groepen: Jong volwassenen (tot 45 jaar), de 45-‐plussers (tot 65 jaar) en de gepensioneerden. In het jaarverslag van de NOC*NSF uit 2011 wordt gesproken van de volgende beweegredenen onder volwassenen. Zo hebben de jong volwassenen het druk met de kinderen en hun carrière. Sporten willen ze tussendoor doen, het aanbod moet daarom flexibel zijn en passen in hun dagritme. Ook is deze groep gesteld op comfort (Jaarverslag 2011, volwassensport, 2011). De sportdeelname in deze leeftijdsgroep heeft verband met de arbeidsduur. Mensen die meer dan 12 uur per week werken, doen vaker aan sport dan mensen die minder dan 12 uur per week werken. Vooral mensen die werkloos zijn, of arbeidsongeschikt, sporten minder (Breedveld, Haan & Tiessen-‐Raaphorst, 2010). Net als laagopgeleiden en volwassenen met een niet-‐Nederlandse herkomst (Chorus, Hildebrandt & Stubbe, 2010). De 45-‐plussers vinden sporten op een vast moment juist aantrekkelijker dan de jong volwassenen. Zij vinden het sociale aspect, zoals contacten leggen of onderhouden, belangrijk. Ook draait het bij deze groep vooral om het ‘terugwinnen’. Ze hebben ooit gevoetbald en willen dit, het liefst met vrienden, weer oppakken. Het fit blijven is hierbij een motiverende factor (Jaarverslag 2011, volwassensport, 2011). De arbeidsduur heeft bij deze groep geen verband met de sportdeelname (Breedveld, Haan & Tiessen-‐ Raaphorst, 2010). Bij gepensioneerden staat gezelligheid en genieten juist centraal in het sporten. Ook moet het aanbod van deze sport aangepast zijn op hun fysieke mogelijkheden. Als deze doelgroep betrokken raakt bij een vereniging, willen ze vaak ook vrijwilligerswerk doen. Zij hebben namelijk veel vrije tijd en beleven hier plezier aan (Jaarverslag 2011, volwassensport, 2011).


20

3. Methode Om de benodigde informatie te verkrijgen is binnen het onderzoek gebruik gemaakt van verschillende onderzoeksmethodes. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de verschillende onderzoeksmethoden die zijn gebruikt. Tevens wordt de populatie beschreven, welke steekproeven gehanteerd zijn en wordt nader ingegaan op de manier van dataverzameling en de analyse hiervan.

3.1. Populatie en steekproef Onder de populatie worden alle ‘eenheden’ (personen, zaken, organisaties, enzovoorts) verstaan waarover er in het onderzoek uitspraken worden gedaan (Verhoeven, 2011). Aangezien het niet altijd mogelijk is om alle eenheden uit de populatie te ondervragen, is een steekproef trekken dan de beste oplossing. Een steekproef is een (klein) deel van de populatie waarover je gegevens verzameld (Verhoeven, 2011). De populatie en steekproef binnen dit onderzoek, zijn onder te verdelen in de volgende categorieën: • Bewoners Poptahof. • Partijen die sport-‐ en spelactiviteiten aanbieden • Vestigingen Woonbron. • Andere corporaties. Bewoners Poptahof De populatie bestaat uit de bewoners woonachtig in Poptahof. In Poptahof, bestaande uit een kleine duizend huishoudens, wonen 2456 mensen (Delft, data op maat, 2012). Gezien de omvang van de populatie is er gekozen voor een doelgerichte steekproef per huishouden in Poptahof. Bij een doelgerichte of purposive steekproef is er sprake van een selectie van de steekproef op basis van bepaalde kenmerken (Verhoeven, 2011). In dit geval is het bepaalde kenmerk dat de bewoners woonachtig zijn in Poptahof. Per huishouden is één enquête verspreid, dit komt neer op een totaal van 986 enquêtes. Om de enquêtes te kunnen onderbouwen is ervoor gekozen om een aantal personen te interviewen. Met behulp van doelgerichte steekproeven zijn deze personen geïnterviewd. Hierbij was de voorwaarde dat de personen in Poptahof wonen. Partijen die sporten spelactiviteiten aanbieden Woonbron Delft heeft een lijst aangeleverd met (samenwerkings-‐) partners op gebied van sport en spel. De (samenwerkings-‐) partners zijn geïnterviewd. Door middel van de sneeuwbal methode, waarbij gebruikt wordt gemaakt van netwerken van derden (Verhoeven, 2011), zijn andere partijen die sport en spel aanbieden, in Poptahof ontdekt. Deze partijen zijn telefonisch benaderd of per mail, waarna er een afspraak is gemaakt om de interviews af te nemen. Vestigingen Woonbron Met deskresearch is getracht andere Woonbron vestigingen te vinden die een rol spelen in het sport-‐ en spelaanbod in hun wijken. Echter wordt over deze projecten niet uitgebreid gerapporteerd in de jaarverslagen. Door het gebruik van de sneeuwbalmethode, waarbij de vraag gesteld is, welke collega’s van de afdeling sociaal beheer van andere vestigingen informatie kunnen verschaffen over de rol van de vestiging op sport-‐ en spelgebied, zijn drie vestigingen naar voren gekomen met bijbehorende contactpersoon. Met deze personen is telefonisch contact gezocht en is vervolgens een afspraak gemaakt om de interviews af te nemen.


21

Andere corporaties Om een breder beeld te krijgen over de rol van andere woningcorporaties op gebied van sport-‐ en spel, is besloten drie van deze organisaties te benaderen. De steekproef voor deze drie corporaties was doel-‐ gericht van aard. Zo is er gezocht naar corporaties die zich bezighouden met sport en spel in hun wijken en is er gekeken of dit in wijken gebeurt die overeenkomsten hebben met Poptahof. Uiteindelijk zijn er drie corporaties telefonisch benaderd en is er een afspraak gemaakt om de interviews af te nemen.

3.2. Dataverzamelingsmethode en verloop veldwerk Bij het onderzoek is er gebruik gemaakt van kwalitatief en kwantitatief onderzoek om aan de informatie te komen om de hoofd en deelvragen te beantwoorden. Per methode wordt uitgewerkt hoe deze is ingezet en de achterliggende reden hiervan. Kwantitatief onderzoek Bij het kwantitatief onderzoek zijn de gegevens cijfermatig verzameld op basis van een survey onderzoek. Survey wordt ook wel een enquête of een vragenlijstonderzoek genoemd. Bij dit onderzoek is gebruik gemaakt van een enquête. De enquêtes zijn afgenomen bij bewoners van de buurt Poptahof in de vorm van een schriftelijke enquête. De keuze is gevallen op het afnemen van enquêtes aangezien dit de meest gebruikte methode is om meningen, houdingen en kennis bij een grote groep mensen te meten (Verhoeven, 2011). Er is gekozen voor één enquête per huishouden gezien de grootte van de populatie. Door de enquête per huishouden te verspreiden, waarbij bepaalde vragen over het gehele huishouden gingen, is getracht een goed beeld te krijgen van de behoeftes van de bewoners. Er wordt verder ingegaan op de inhoud van de enquête bij het tussenkopje meetinstrumenten. De enquête is eerst als pilot afgenomen bij drie bewoners. Op deze manier zijn de laatste foutjes er uit gehaald. Hierna zijn de enquêtes gedrukt en aangeleverd in een A4 envelop met een begeleidende brief en een antwoordenvelop. Om kosten te besparen zijn de enveloppen rondgebracht in Poptahof door de onderzoeker en twee stagiaires van Woonbron Delft. De respondenten hebben twee weken de tijd gehad om de enquêtes in te vullen en in te leveren. Het inleveren kon op verschillende manieren, zo was er de mogelijkheid om de enquêtes terug te sturen met een antwoordenvelop. Hierbij was een postzegel niet nodig. Als tweede mogelijkheid konden de respondenten de enquête in de brievenbus van de wijkpost doen. De wijkpost is het kantoor van de complexbeheerders en heeft een centrale ligging in Poptahof. Gezien de centrale ligging van de wijkpost en het niet aanwezig zijn van een post NL brievenbus in Poptahof, is deze als tweede mogelijkheid gekozen. Als derde optie konden de bewoners van de complexen ‘de Kievit’ en ‘de Reiger’ de enquête in de speciaal daarvoor geplaatste brievenbussen in de aankomsthal retourneren. Er is gekozen om een brievenbus te plaatsen in deze complexen aangezien zij ieder 10% van de populatie in het complex hebben wonen en ver van de wijkpost af liggen. Bovendien hebben beide complexen een gesloten aankomsthal. Om de bewoners te motiveren om de enquête in te vullen, is in de inleidende brief uitgelegd wat er met de enquête gedaan wordt en wat voor belang er voor de bewoners is. Als extra motivatie zijn er incentives gekoppeld aan het invullen van de enquête. De enquête is te vinden in bijlage I. De uitleg en incentives zijn ingezet om een zo groot mogelijke respons te creëren. De uitleg en incentives zijn terug te vinden in de inleidende brief van de enquête, deze is te vinden in bijlage II. Zoals eerder aangegeven zijn er veel allochtonen woonachtig in Poptahof. Om tegen te gaan dat zij de enquête niet invullen, omdat zij deze niet begrijpen, zijn er drie contactmomenten geweest waarbij bewoners terecht konden voor hulp bij het invullen van de enquête. Deze contactmomenten waren op dinsdag en donderdag van 10:00 uur tot 11:00 uur in de wijkpost. Er is voor dit tijdstip gekozen omdat Woonbron Delft op dit tijdstip voor bewoners een spreekuur heeft op deze locatie. Het derde


22

contactmoment was op woensdag middag van 15:00 uur tot 16:00 uur in de wijkpost. Hiervoor is gekozen om de mensen die in de ochtend niet kunnen een mogelijkheid te bieden om in de middag langs te komen. Uiteindelijk is hier één bewoner op af gekomen. Om de enquête extra onder de aandacht te brengen bij de bewoners is er reclame gemaakt. In de liften en op de mededelingenborden, aanwezig in elk complex, zijn bladen opgehangen (bijlage III). Op deze bladen werd reclame gemaakt voor de enquête, de incentives en werd aangegeven op welke data bewoners voor hulp langs konden komen. Bij kwantitatief onderzoek kan de onderzoeker ook gebruik maken van bestaande datasets met kwantitatieve gegevens die al door andere onderzoekers zijn verzameld (Verhoeven, 2011). Bij Basisschool de Omnibus, gelegen in Poptahof, is in de zomer van 2012 een enquête gehouden onder de leerlingen. Deze enquête werd gehouden om een beeld te krijgen van de motieven en wensen op sportgebied. De uitkomsten hiervan zijn als secundair onderzoek gebruikt, in de resultaten wordt hier dieper op ingegaan. Kwalitatief onderzoek Naast kwantitatief onderzoek is er ook kwalitatief onderzoek gedaan. Bij een kwalitatief onderzoek worden (nagenoeg) geen cijfermatige gegevens verzameld, maar worden teksten, interviews, observaties en video’s geanalyseerd. Bij een kwalitatief onderzoek is de benadering open en flexibel en staat de beleving van de onderzochte centraal. De onderzoeker kan zich aanpassen aan de omstandigheden (Verhoeven, 2011). Bij dit onderzoek is gebruik gemaakt van het afnemen van interviews. Naar aanleiding van een topiclijst staan de onderwerpen van het interview vast, maar is er ruimte voor eigen inbreng en om door te vragen op bepaalde onderwerpen. Mede door deze eigenschappen is er gekozen voor half gestructureerde interviews. Bij de interviews is gebruik gemaakt van geluidsfragmenten en schriftelijke aantekeningen. De keuze is hierop gevallen zodat de interviewer zijn aandacht beter bij het gesprek kon houden doordat hij de opnames op een later moment kan uitwerken en niet voortdurend mee hoeft te schrijven. De schriftelijke aantekeningen werden gebruikt als back up. Van de volgende partijen zijn een of meerdere personen geïnterviewd: Sport- en spelpartijen Woonbron vestigingen • Breed Welzijn Delft • Delft • The Mall • Prins Alexander • Tafeltennisvereniging DHC • Delfshaven • Brede school • Spijkenisse • Combinatiefunctionaris • Coördinator dagarrangement Andere woningcorporaties Voorhof • Haagwonen • Jabbedabbedi • Vestia Den Haag Zuidwest • I-‐Care fitness • Ymere • Gemeente Delft • SE-‐Haaglanden Bewoners (Buurtsportvereniging) • 6 basisschoolleerlingen • FC Poptahof • 3 senioren uit Delfshove • Delfshove • 2 volwassen bewoners


23

Zoals aangegeven bij het onderdeel populatie en steekproef, is gebruik gemaakt van een bestaande lijst van partijen, maar ook van de sneeuwbal methode om aan deze partijen te komen. De partijen zijn via de mail of telefonisch benaderd. Deze benadering bestond uit een introductie van de onderzoeker en het onderzoek, de uitleg over het doel van het interview en het afspreken van een datum waarop het interview zal plaatsvinden. Om een beter beeld te krijgen van de onderwerpen omtrent het onderzoek is er door middel van deskresearch en literatuuronderzoek dieper op deze onderwerpen ingegaan. Bij het literatuuronderzoek gaat het om secundaire literatuur. Dit aangezien het geen nieuw onderwerp is en andere auteurs over dit onderwerp al hebben gerapporteerd.

3.3. Meetinstrumenten De instrumenten die zijn gebruikt om de onderzoeksvragen te beantwoorden, zijn onderverdeeld per onderzoeksmethode.

3.3.1. Interviews De partijen die zijn geïnterviewd zijn, zoals hierboven aangegeven, onder te verdelen in 4 groepen: • Sport-‐ en spelpartijen; • Woonbron vestigingen; • Andere corporaties; • Bewoners. Aan de hand van begripsafbakening van het onderwerp is een lijst met onderwerpen samengesteld die als uitgangspunt bij het interview zijn gebruikt, de zogeheten topiclijst (Verhoeven, 2011). Om tot deze onderwerpen te komen zijn de betreffende deelvragen die (mede) beantwoord moeten worden door de interviews, opgedeeld in onderwerpen. Voor elk van de interviewgroepen is een aparte topiclijst samengesteld, deze is als leidraad gebruikt bij het interview. Deze topiclijsten zijn te vinden in bijlage IV. Tijdens de interviews is de volgende opbouw gehanteerd: De inleiding In de inleiding is het doel van het interview, de duur en het belang van de informatie uitgelegd. Om niet met de deur in huis te vallen zijn een aantal eenvoudige openingsvragen gesteld. Zoals de leeftijd en de functie van de persoon. Uiteindelijk is de stap gemaakt om het eerste onderwerp op de topiclijst aan te spreken. Kern In de kern van het interview zijn de onderwerpen van de topiclijst aan bod gekomen. De interviewer maakt in deze fase gebruik van de mogelijkheid om te anticiperen op het gesprek om zodoende dieper op het onderwerpen in te gaan. Tijdens de kern is de techniek ‘Luisteren, Samenvatten, Doorvragen’ (LSD) gebruikt. Bij deze techniek gebruikt de interviewer zijn aandacht om te luisteren, vat hij de antwoorden samen om verkeerde interpretaties te voorkomen en vraagt hij door waar nodig. Afronding In de afronding van het interview zijn kort de belangrijkste bevinden herhaald. De geïnterviewden zijn gevraagd of zij nog iets toe te voegen hebben. Uitgelegd is wat er met de interviews gaat gebeuren en zijn de geïnterviewden bedankt voor hun medewerking.

3.3.2. Enquête De volgorde van de vragen kan effect hebben op de beantwoording ervan, zo is gekozen om de vragen met dezelfde onderwerpscategorieën achter elkaar te zetten en is tegelijkertijd voor afwisseling gezorgd, door verschillend type vragen te gebruiken, namelijk: open, half open, enkelvoudig, meervoudig en schaal.


24

Aangezien niet alle vragen in de enquête voor iedereen van toepassing zijn, is er gebruik gemaakt van filtervragen. De vragen zijn tot stand gekomen door de deelvragen, waar de enquête antwoord op moet geven, op te delen in onderwerpen. Bij deze onderwerpen zijn vervolgens de enquêtevragen geformuleerd. De vragen zijn in een eenvoudige begrijpelijke taal geschreven, zodat deze voor iedereen in de doelgroep te begrijpen zijn. Hiernaast is er opgelet dat de vragen enkelvoudig zijn, eenduidig, geen dubbele ontkenning bevatten en onafhankelijk zijn. De opbouw van de bewonersenquête ziet er, gerangschikt per onderwerp, als volgt uit: Algemene informatie • Geslacht • Leeftijd Sport- en spelactiviteiten • Kennis sport-‐ en spelaanbieders • Deelname sport-‐ en spelactiviteiten • Tevredenheid activiteiten • Reden wel/geen deelname • Mening activiteiten • Wensen sport-‐ en spelactiviteiten Voorzieningen • Gebruik voorzieningen • Mening voorzieningen • Wensen voorzieningen Slotvragen • Gezinssamenstelling • Vrijwilliger

3.3.3. Literatuurstudie Bij het literatuuronderzoek en de deskresearch is gebruik gemaakt van het medium internet en zijn wetenschappelijke artikelen en achtergrondinformatie gezocht. Ook zijn bestaande documenten, in bezit van Woonbron Delft, gebruikt. Om geschikte literatuur te vinden zijn verschillende databases geraadpleegd, zoals Google Scholar, Aquabrowser en de database van verschillende bibliotheken van hogescholen en universiteiten. De zoektermen die hierbij gebruikt zijn, zijn onder andere: • Maatschappelijke effecten sport • Sociale samenhang • Sociale cohesie • Sport en spel • Motieven sport • Buurt • Wijk • Woningcorporatie


25

3.4. Analyse methode Bij het verwerken van de kwantitatieve gegevens (de enquête) is gebruik gemaakt van het software programma SPSS. De ontvangen enquêtes zijn gescheiden in bruikbare en niet bruikbare enquêtes. Enquêtes zijn als niet bruikbaar bestempeld als deze niet volledig waren ingevuld. De bruikbare enquêtes zijn ingevoerd in SPSS. Alle ontvangen en ingevoerde data zijn door het programma geanalyseerd. Hier uit voortkomend zijn tabellen, grafieken en percentages gevormd en vervolgens door de onderzoeker geanalyseerd en verwerkt in het onderzoek. De uitkomsten van de enquête zijn te vinden bij het hoofdstuk resultaten. Met de enquête zijn de volgende deelvragen beantwoord: • In hoeverre voldoet het sport-‐ en spelaanbod aan de behoeften van de bewoners? • In hoeverre kunnen bewoners bijdragen aan het aanpassen van het sport-‐ en spelaanbod in de buurt? Bij de interviews is de verzamelde data, bestaande uit geluidsopname en schriftelijke documentatie, op schrift uitgewerkt. Vervolgens is deze tekst geanalyseerd en onderverdeeld per onderwerp. In de tekst zijn belangrijke resultaten, gearceerd met een marker, waarna deze gegevens zijn geanalyseerd, waarbij gekeken is naar de verschillen, overeenkomsten en verbanden tussen de antwoorden. De interviews hebben bijgedragen om antwoord te geven op de volgende deelvragen: • Welke partijen zijn betrokken bij het sport-‐ en spelaanbod in de buurt Poptahof? • Welke sport-‐ en spelactiviteiten worden in de buurt Poptahof aangeboden? • In hoeverre voldoet het sport-‐ en spelaanbod aan de behoeften van de bewoners? • Hoe gaan andere vestigingen van Woonbron om met het aanbieden van sport-‐ en spelaanbod in hun wijken? • Hoe gaan andere woningbouwcorporaties om met het aanbieden van sport-‐ en spelaanbod in hun wijken? • Wat kan Woonbron met haar middelen doen om het sport-‐ en spelaanbod in de buurt aan te passen? • Welke mogelijkheden hebben de (samenwerkings-‐) partners om het sport-‐ en spelaanbod in de buurt aan te passen?


26

4. Resultaten In dit hoofdstuk worden de resultaten van het onderzoek weergegeven. Deze resultaten geven antwoord op de hoofd en deelvragen binnen dit onderzoek. Per deelvraag zullen de resultaten behandeld worden.

4.1. Partijen en activiteiten op sport-‐ en spelgebied in Poptahof Gezien de cohesie tussen deelvraag 1 en deelvraag 2 worden de resultaten gezamenlijk weergeven. Het betreft de volgende deelvragen: • Welke partijen zijn betrokken bij het sport-‐ en spelaanbod in de buurt Poptahof • Welke sport-‐ en spelactiviteiten worden in de buurt Poptahof aangeboden De volgende partijen zijn betrokken bij het sport-‐ en spelaanbod in Poptahof: • Breed Welzijn Delft • Tafeltennisvereniging DHC • FC Poptahof • The Mall • De brede school • Combinatiefunctionaris (na schoolse sportactiviteiten) • Gemeente Delft • Speelbal • Jabbedabbedi • I-‐Care • Delfshove • Moe’stuin Per partij zal worden uitgelegd wat zij voor partij zijn, op welke doelgroep zij zich richten en wat voor activiteiten zij aanbieden. Ook komt de samenwerking en de relatie met Woonbron aan bod. Van sommige partijen is ook een activiteitenoverzicht bekend, deze zijn te vinden in bijlage V.

4.1.1. Breed Welzijn Delft Breed Welzijn Delft, hierna te noemen ‘de BWD’, is een welzijnsorganisatie en heeft huisvesting in verschillende buurthuizen in Delft. In Poptahof zit de BWD in wijkcentrum de Vleugel. Het doel van de BWD is “Mensen verbinden, ontmoetingen tot stand brengen, mensen zich laten ontwikkelen en hen hierbij ondersteunen.” aldus een medewerker van de BWD. De BWD richt zich op vluchtelingenwerk, migranten opbouwwerk, jongeren/tienerwerk en welzijnswerk. Deze laatste zijn binnen dit onderzoek relevant. Tabel 1: Breed Welzijn Delft

Doelgroep

“We richten ons vanaf 4 jaar op alle leeftijden, maar een activiteit kan zich wel specifiek richten op een bepaalde doelgroep.” Specifieke doelgroepen zijn, tieners, jongeren, meiden en allochtone vrouwen.

Activiteiten

De BWD biedt activiteiten aan op sport-‐ en spelgebied. Er kan hierbij gedacht worden aan zumba, koken, naailes en spelletjesmiddag. Ook worden verschillende cursussen aangeboden, zoals computerles en taalcursus. De activiteiten in het buurthuis vinden de gehele dag plaats. Een overzicht van alle activiteiten is te vinden in bijlage V. De BWD werkt, naast het structureel aanbieden van activiteiten, ook vraaggericht. De jongerenwerkers geven aan verschillende sporten aan te bieden op de dinsdag-‐ en


27

donderdagmiddag.

Deelname

“We zijn een druk bezocht wijkcentrum, er lopen hier de hele dag mensen in en uit.” Exacte aantallen per activiteit kunnen er niet gegeven worden. Voor sommige activiteiten moeten mensen zich inschrijven. Bij de jongeren die naar het tienercentrum komen geldt een registratieplicht. De jongeren worden dan lid. Op dit moment staan er 92 jongeren ingeschreven. Per activiteit komen rond de 25 jongeren. Het verschilt per activiteit of er een bijdrage aan bewoners wordt gevraagd. “We houden de prijzen bewust laag om het toegankelijk te houden voor bewoners. Ik heb niet het idee dat de prijzen de mensen tegenhoudt.”

PR

De BWD maakt voor specifieke activiteiten reclame in de buurt. Dit doen zij door middel van posters en flyers. Door mond-‐ op mondreclame wordt volgens een medewerker van de BWD een grote groep bereikt. De jongerenwerkers werken ambulant. “We gaan herkenbaar of onherkenbaar de wijk in om jongeren aan te spreken. Ook gaan we langs scholen om ons verhaal te doen, we vertellen dan over de activiteiten en de hulp die wij kunnen aanbieden.”

Relatie

De BWD detacheert een medewerker van haar bij Woonbron. Woonbron heeft via deze medewerker samenwerking met de BWD. De BWD ziet Woonbron als belangrijke speler in de buurt aangezien Woonbron de buurt beheert. “We streven dezelfde doelen na, namelijk de leefbaarheid in de buurt vergroten”. De BWD draait op subsidies en ziet Woonbron ook als een partij die financieel steunt. Hiernaast zit de BWD samen met Woonbron in verschillende commissies.

Samenwerking

Er is samenwerking met het wijkcoördinatieteam, hierin zitten mensen van de Gemeente Delft en Woonbron. Op sport-‐ en spelgebied geeft de BWD aan samen te werken met: Delfshove en de Moe’stuin. De BWD werkt niet samen met jongerenwelzijnsorganisatie The Mall, wel verwijzen zij tienermeiden door aangezien The Mall zich specifiek op deze doelgroep richt.

Moe’stuin De Moe’stuin is ontstaan uit bewonersinitiatief. In de Moe’stuin kunnen bewoners een eigen tuintje onderhouden. Woonbron heeft bijgedragen aan de voorzieningen in de Moe’stuin. De BWD is actief in de Moe’stuin door vrijwilligers in te zetten, die samen met bewoners, groente en fruit verbouwen. Ook zoekt de BWD contact met bewoners uit het bejaardentehuis om hen bij de Moe’stuin te betrekken.

4.1.2. FC Poptahof FC Poptahof is een kleine buurtvoetbalclub die is ontstaan uit initiatief van een bewoner. Het doel van FC Poptahof is door met de kinderen structureel in de buurt te gaan sporten en zo nu en dan mee te doen aan een toernooi, zodat kinderen zich sportiever gaan gedragen en uit de problemen blijven. Tabel 2: FC Poptahof

Doelgroep

Jongens en meisjes uit de Poptahof, die door allerlei oorzaken niet in staat zijn om mee te kunnen doen aan sport of geen aansluiting vinden bij de bestaande sportverenigingen.

Activiteiten

FC Poptahof biedt alleen voetbalactiviteiten aan. Eens in de paar maanden neemt het


28

team van FC Poptahof het op tegen voetbalteams uit andere wijken. De activiteiten vinden plaats op vrijdagmiddag van 16:00 tot 17:00 uur en op zondagochtend vanaf 10:00 uur tot 11:30 uur.

Deelname

Deelname is vrijblijvend.“Gemiddeld zijn we met 20 man.” Binnen de deelnemende kinderen is er onderscheid te maken tussen kinderen die recreatief deelnemen en kinderen die in het FC Poptahof team zitten.

PR

“De kinderen komen hier vooral via mond-‐ op mondreclame. Ook heb ik wel eens in de buurtkrant gestaan.”

Relatie

FC Poptahof is geen vereniging of stichting. Om de subsidie toegekend te krijgen, heeft Woonbron aangeboden om als rechtspersoon voor FC Poptahof op te treden. Verder heeft Woonbron bijgedragen aan de sponsoring van de T-‐shirts voor FC Poptahof.

Samenwerking

Er is samenwerking met andere wijkvoetbal verenigingen, voor het organiseren van de voetbaltoernooitjes.

4.1.3. Tafeltennisvereniging DHC De enige sportvereniging in Poptahof is Tafeltennisvereniging DHC. Deze vereniging is voortgekomen uit de voetbalclub DHC. Sinds 1972 bestaat de tafeltennisvereniging in Poptahof. De vereniging biedt activiteiten aan in de gymzaal in Poptahof, deze zaal huren zij. Naast de zaal heeft DHC een kantine in eigen beheer. Tabel 3: Tafeltennisvereniging DHC

Doelgroep

De tafeltennisvereniging richt zich op een brede doelgroep. “We richten ons op de jeugd van 10 tot 18 jaar, dit zijn de junioren. Hiernaast hebben we een seniorengroep van 18 tot bejaard. In de praktijk zie je dat de junioren van 14 tot 19 jaar wat minder vertegenwoordigd zijn. Bij de senioren hebben we een grote groep tussen de 20 tot 30 jaar en hebben we veel leden van 45 plus.”

Activiteiten

De tafeltennisvereniging biedt tafeltennis aan. Er is de mogelijkheid om te trainen, vrij te spelen en de leden kunnen competitie spelen. De activiteiten vinden plaats op de woensdagmiddag, ’s avonds doordeweeks en overdag in het weekend.

Deelname

Met zo’n 120 leden kan tafeltennisvereniging DHC zich één van de grootste tafeltennisverenigingen noemen. Zo’n 30% van de leden komt uit de wijk Voorhof. Om lid te worden van de club moet contributie betaald worden. Junioren betalen €10,-‐ per maand en de senioren €13,50. Er kunnen 3 proeflessen worden gevolgd.

PR

Er wordt niet actief reclame gemaakt. Wel organiseert de vereniging een aantal keer per jaar de vriendendag. Leden mogen dan vrienden meenemen. “We willen ze dan bekend maken met de vereniging en hopen dat de mensen die hier op af komen uiteindelijk lid worden.”

Relatie

Op dit moment heeft de vereniging geen relatie met Woonbron. Wel geeft de voorzitter aan dat er een mogelijkheid is dat de vereniging in de toekomst de hulp van Woonbron gaat inschakelen. Het voortbestaan van de vereniging is namelijk onzeker.


29

Samenwerking

De vereniging vindt het hun taak om zich ook maatschappelijk in te zetten. Ze hebben in samenwerking met de basisscholen de Horizon en de Omnibus een aantal keer op de woensdagmiddagen tafeltennislessen verzorgd voor leerlingen. Ook zijn sinds kort de contacten gelegd met de combinatiefunctionaris. De tafeltennisvereniging staat hiernaast open voor samenwerking met andere partijen en sportverenigingen. Alleen mag deze samenwerking niet ten koste gaan van de momenten waarop zij de gymzaal huren.

Voortbestaan tafeltennisvereniging Met de komst van de brede school in Poptahof, komt er een nieuw gebouw met een nieuwe sporthal. De sporthal waarin tafeltennisvereniging DHC zit, wordt gesloopt en de grond komt in bezit van Woonbron. In eerste instantie was het de bedoeling dat de tafeltennisvereniging in de nieuwe sporthal verder kon, hier zitten echter een aantal haken en ogen aan. “In het huurcontract staat dat wij als vereniging ook verantwoordelijk zijn voor de exploitatie van het gebouw, hiernaast is de prijs die we moeten betalen veel duurder dan de huur van € 20 die we nu betalen.“ Ook vindt de vereniging het jammer dat ze geen eigen kantine meer hebben in de nieuwe locatie. “Nu hebben we een kantine in eigen beheer, we zien dat de sporters hier voor, tijdens en na de training samenkomen en een band met elkaar opbouwen. Zonder kantine zou er veel minder verenigingsgevoel zijn.” Als het huurcontract niet verandert weet de vereniging niet of ze zich zullen vestigen in de nieuwe sporthal. Over de sporthal en mogelijke oplossingen heeft de vereniging constant contact gehad met de gemeente Delft. Nu de gemeente hun geen geschikte uitkomst kan bieden, willen zij verder kijken en als dat nodig mocht zijn, samenwerking met Woonbron zoeken. “We hoorden dat de grond waar de sporthal staat in beheer van Woonbron komt. Als er nog geen bestemming is voor de grond willen wij met Woonbron bekijken of de sporthal niet kan blijven bestaan, of dat er mogelijk een andere oplossing is.”

4.1.4. I-‐Care I-‐Care is een commercieel bedrijf dat sportactiviteiten aanbiedt op locatie. In het verleden heeft I-‐Care fitnesslessen aangeboden in de Poptahof voor volwassenen. I-‐Care heeft een aanvraag ingediend om in 2013 sportactiviteiten aan te bieden in de Poptahof. Het project heeft als doel: “Het bewust maken van ouders en kinderen van hun gezondheid, lifestyle en leefomgeving, door een aanbod te bieden aan buitenschoolse activiteiten.”. De aanvraag van het toekomstig project wordt hieronder uitgewerkt. Tabel 4: I-‐Care

Doelgroep

Kinderen van 8 tot 13 jaar uit de Poptahof. Subdoelgroep: de ouders.

Activiteiten

In een traject van 10 weken zullen de kinderen na schooltijd kennis maken met de volgende sporten: Straatvoetbal , UrbanDance/Breakdance, Basketball, Kickboxing Urban Fitness. Na de 10 weken wordt het project afgesloten met een evenement waarin de kinderen aan de buurt kunnen laten zien wat ze geleerd hebben. I-‐Care wil, naast het aanbieden van activiteiten, contact zoeken met de ouders. “We willen het dan hebben over de leefstijl van hun kind, hen assisteren bij het aanvragen en invullen van formulieren voor subsidies of helpen bij het aanspreken van fondsen ten behoeve van het kind.”

Deelname

De kinderen kunnen zich aanmelden en deelname is gratis. Per activiteit worden gemiddeld 15 kinderen verwacht.


30

PR

De doelgroep zal benaderd worden via de scholen en de combinatiefunctionaris.

Relatie

Woonbron heeft I-‐Care voor een eerder project ingehuurd. Woonbron is door I-‐Care benaderd om dit project te financieren. De verwachte kosten voor dit project liggen rond de € 11.000,-‐.

Samenwerking

I-‐Care-‐projects wil gaan samenwerken met basisschool de Omnibus, de Horizon, de combinatiefunctionaris en de organisatie ‘jongeren op gezond gewicht’. De sportverenigingen in Delft zullen worden gevraagd om hun betrokkenheid in het project te verlenen, door specifiek materiaal of sportleraren te leveren.

Jongeren uit de wijk. I-‐Care wil jongeren uit de wijk gaan inzetten om de activiteiten te begeleiden. “Een kind zal zich sneller gaan associëren met een tiener dan met een volwassene. Ook kijken kinderen op tegen ouderen uit hun wijk. Deze jongerenbegeleiders kunnen dienen als een voorbeeld.” Er is al samenwerking gezocht met jongeren uit de wijk. De reacties hierop waren positief.

4.1.5. Combinatiefunctionaris / naschoolse sportactiviteiten De combinatiefunctionaris is sinds oktober 2012 actief in de wijk Voorhof. Hij biedt naschoolse sportactiviteiten aan, dit doet hij bij de basisscholen: de Horizon, de Omnibus en de Freinetschool. Het doel van de combinatiefunctionaris: “Het is mijn taak om de kinderen na schooltijd kennis te laten maken met verschillende sporten.”. Dit wordt gedaan in de BOS-‐driehoek, hierbij staat BOS voor Buurt, Onderwijs, Sport. Tabel 5: Combinatiefunctionaris / naschoolse sportactiviteiten

Doelgroep

Alle basisschoolkinderen uit de Voorhof.

Activiteiten

De activiteiten vinden plaats op de scholen of er wordt gebruik gemaakt van de voorzieningen in de buurt. “Het Poptacourt in de buurt is een mooi sportveld waar verschillende activiteiten aangeboden kunnen worden.” De activiteiten zijn voornamelijk gericht op sport, maar ook spelactiviteiten komen aan bod. Activiteiten vinden direct na schooltijd plaats. Sommige activiteiten worden in de middagpauze gegeven.

Deelname

De kinderen schrijven zich in op school. Er wordt geen bijdrage gevraagd voor deelname. “We zijn begonnen met het inschrijven van kinderen, dit is voor hen een extra duwtje om te komen. Als het te vrijblijvend is komen ze niet.” Gemiddeld zijn er 15 kinderen per keer aanwezig bij deze activiteiten. De combinatiefunctionaris probeert ook de ouders te betrekken. “Deze zijn lastig te bereiken, ze zijn nog niet erg betrokken”.

PR

Op school worden de kinderen benaderd.

Relatie

Op dit moment is er geen samenwerking met Woonbron.

Samenwerking

Er wordt samengewerkt met de basisscholen in de Voorhof. Op dit moment is de combinatiefunctionaris bezig om partijen uit de BOS-‐driehoek, die iets kunnen betekenen in de wijk, te benaderen. “Er staan afspraken gepland om met een groep kinderen langs te gaan bij tafeltennisvereniging DHC.” Andere sportverenigingen in


31

Delft zullen ook benaderd worden. Hudito Hudito is een hockeyvereniging die zich bezig houdt met Maatschappelijk Verantwoord Verenigen (MVV). Vanuit het MVV heeft de gemeente Delft, Hudito gekoppeld aan de Voorhof. Het is hun taak om bewoners uit de Voorhof “kennis te laten maken met hockey op een laagdrempelige manier.” De combinatie-‐ functionaris is gekoppeld aan deze vereniging. Hij verbindt de vereniging met de wijk door ze clinics te laten geven tijdens de naschoolse sportactiviteiten. Buurtcoach Binnen de gemeente Delft zijn de plannen op sportgebied aan het veranderen. Dit heeft invloed op de rol van de combinatiefunctionaris. Op het moment van schrijven van dit onderzoek is nog niet precies bekend wat deze verandering inhoudt. Wel is het bekend dat de functie combinatiefunctionaris verder gaat onder de naam ‘buurtcoach’. Waar de combinatiefunctionaris zich richtte op de basisschool jeugd, richt de buurtcoach zich op alle bewoners uit de buurt. Er wordt aangegeven dat de buurtcoach in de nieuwe taakomschrijving een trekkende rol krijgt in de buurtsportvereniging.

4.1.6. Brede school De basisscholen de Omnibus en de Horizon gaan in 2014 samen verder, als brede school, in een nieuw gebouw in Poptahof. Ondertussen zijn zij begonnen met het aanbieden van brede schoolactiviteiten. Tabel 6: Brede school

Doelgroep

Basisschoolkinderen uit Voorhof.

Activiteiten

De activiteiten verschillen per week, maar hebben allen betrekking op de volgende thema’s: natuur & milieu, computers & techniek en cultuur. De activiteiten vinden wekelijks plaats na schooltijd en ook wel eens op zaterdag.

Deelname

Net als bij de naschoolse sportactiviteiten schrijven de kinderen zich in op school. Er wordt geen bijdrage gevraagd voor deelname. “Aan de activiteiten kunnen 15 kinderen deelnemen, soms schrijven zich er 15 in, maar komen er maar 2.” Wat de school opvalt, is dat de jongens vaker deelnemen aan activiteiten dan meiden. Dit heeft volgens de geïnterviewde te maken met de cultuur. “Het is lastig om deze meiden te bereiken, ze zijn het van huis uit niet gewend.”

PR

De kinderen worden op school op de hoogte gebracht.

Relatie

Woonbron en de brede school weten elkaar te vinden maar hebben nog geen actieve samenwerking. Wel heeft de school met Woonbron contact gezocht om de mogelijkheid te bekijken voor een groene speeltuin in de buurt. Hier wordt later dieper op ingegaan.

Samenwerking

De brede school werkt samen met de combinatiefunctionaris. In beperkte mate, wordt er samengewerkt met de BWD, tafeltennisvereniging DHC en Delfshove. Ook bezoekt de school soms de Moe’stuin.

Voortbestaan De subsidie voor brede schoolactiviteiten wordt dichtgedraaid. Tot de zomervakantie kan de school de activiteiten aanbieden, hierna zullen zij zelf deze activiteiten moeten financieren. “Wij hebben geld voor


32

schoolactiviteiten en niet voor naschoolse activiteiten. Nu de subsidie wegvalt, zal er een andere oplossing moeten komen.” De school ziet de komst van de buurtsportvereniging als oplossing. Hier wordt verder op ingegaan onder kopje 4.1.12.

4.1.7. The Mall The Mall is actief in circa twintig steden en daarmee één van de grootste aanbieders van jongeren-‐ welzijnswerk in Nederland. Het opbouwen van vertrouwensrelaties met jongeren staat centraal. Vanuit die relaties stimuleren zij jongeren om hun eigenwaarde te ontdekken, hun talenten te ontwikkelen en bij te dragen aan de samenleving (Over YFC|The Mall, z.d.). Tabel 7: The Mall

Doelgroep

The Mall richt zich op kinderen van 10 tot 12 jaar en jongeren tot 23 jaar.

Activiteiten

The Mall is een welzijnsorganisatie. Om een relatie met de jongeren op te bouwen stellen zij hun gebouw open. “We bieden de jongeren een tweede huiskamer, ze komen hier chillen en kunnen allerlei activiteiten doen. Tijdens de activiteiten leggen wij contact met de jongeren en proberen wij een relatie op te bouwen”. De activiteiten verschillen van computeren, film kijken en poolen tot sportactiviteiten. The Mall biedt huiswerkbegeleiding aan en heeft een speciaal meidenprogramma. Er wordt dan gepraat over seksualiteit en jongens. De activiteiten vinden na schooltijd en in de avond plaats. Hiernaast nemen sommige meiden deel aan het “buddyproject”. Hierbij wordt een vrijwilliger gekoppeld aan een meisje. “Ze gaan dan leuke dingen doen zoals boodschappen, koken en gaan op stap met de vrijwilliger.” In het verleden ging The Mall met jongeren op kamp, hier is helaas geen geld meer voor. Ook doet The Mall elk jaar mee met het voetbaltoernooi van alle The Mall vestigingen.

Deelname

De jongeren en kinderen die bij The Mall komen, schrijven zich in bij de organisatie. Inschrijven is kosteloos. “We werken met inschrijvingen zodat we weten wie we in huis hebben. Ook houden we de aanwezigheid bij.” Bij de jongerenactiviteiten komen gemiddeld 20 tot 30 jongeren. Bij de andere activiteiten zijn er gemiddeld 10 tot 15 aanwezig. Een groot deel van deze jongeren komt uit Poptahof.

PR

Veelal door mond-‐ op mondreclame.

Relatie

The Mall zit met Woonbron in het Poptahof overleg, hier vinden gesprekken op beleidsniveau plaats. “We worden betrokken om mee te denken op het gebied van jongeren.”

Samenwerking

Er wordt samengewerkt met verschillende zorginstellingen. De geïnterviewde geeft aan dat er geen samenwerking is met de sport-‐ en spelpartijen uit Poptahof. “Vroeger hadden we een samenwerking met de BWD, omdat dezelfde doelgroep daar kwam. Nu zie je dat wij een andere doelgroep hebben dan zij.” De geïnterviewde geeft aan dat ze niet het idee hebben dat de twee welzijnsorganisaties elkaars jongeren pikken.


33

Religieuze insteek The Mall is de jongeren welzijnstak van Youth for Christ (YFC). “Het gaat bij ons om jongerenwelzijnswerk. Wij zijn wel Christen van persoon en hebben hier onze normen en waarden vandaan die we ook uitdragen.” Er wordt niet geëvangeliseerd tijdens reguliere activiteiten. Wel wordt de mogelijkheid geboden om over de bijbel of het geloof te praten. De jongeren hebben zelf de keuze of ze hierheen komen. Financiële situatie The Mall heeft geld om het pand en de vaste krachten te betalen. “Hiernaast is er bijna geen geld voor extra activiteiten en extra personeel.” Ze worden financieel gesteund door de kerken en vanuit het vermogensfonds. De geïnterviewde geeft aan dat extra financiële middelen gewenst zijn om personeel te kunnen betalen en extra activiteiten te verzorgen.

4.1.8. Jabbedabbedi Jabbedabbedi is een initiatief van vrijwilligers uit Poptahof. Tijdens de onderzoeksperiode is deze partij met het idee bij Woonbron gekomen. Jabbedabbedi zit nog in de beginfase en heeft pas één activiteit georganiseerd. Op basis hiervan en op basis van het plan van aanpak, van Jabbedabbedi, kunnen de volgende resultaten ingevuld worden. Tabel 8: Jabbedabbedi

Doelgroep

Basisschoolkinderen uit Poptahof

Activiteiten

Knutsel-‐ en spelactiviteiten. “We willen de kinderen een plek aanbieden waar ze na schooltijd terecht kunnen”. De activiteiten zullen in de opstartfase op woensdag-‐ en vrijdagmiddag plaatsvinden na schooltijd.

Deelname

Vrijblijvend en kosteloos.

PR

Mond-‐ op mondreclame.

Relatie

Woonbron heeft voor Jabbedabbedi een ruimte beschikbaar gesteld waar zij de activiteiten kunnen organiseren. Ook heeft Jabbedabbedi een startkapitaal van €250,-‐ ontvangen via de Woonbron-‐euro.

Samenwerking

Het plan is om met de kinderen activiteiten te gaan doen bij het bejaardentehuis.

Speelbal In de Poptahof is, tussen de school en het Poptapark, Speelbal gevestigd. Speelbal is een uitleenservice voor speel-‐ en spelmateriaal en richt zich voornamelijk op kinderen tot 12 jaar. Kinderen kunnen zich inschrijven bij Speelbal en krijgen hiervoor een pasje. Tegen inlevering van het pasje kan er speel-‐ en spelmateriaal geleend worden. Dit mag alleen gebruikt worden op het speelplein waar Speelbal gevestigd is. Tijdens de onderzoeksperiode is er binnen Speelbal het een en ander veranderd. Speelbal werd eerst bemand door de BWD. Met het idee om Speelbal terug te geven aan de bewoners, is deze taak overgedragen aan de vrijwilligers van Jabbedabbedi. Op dit moment zitten beide partijen nog in Speelbal. Jabbedabbedi heeft op de woensdag-‐ en vrijdagmiddag Speelbal. Op zaterdag heeft de BWD Speelbal tot haar beschikking.

4.1.9. Delfshove Delfshove is het bejaardentehuis gelegen aan de rand van de Poptahof. Zij organiseert voor de bewoners van het tehuis en de aanleunwoningen activiteiten.


34

Tabel 9: Delfshove

Doelgroep

65 plussers uit het tehuis en de aanleunwoningen.

Activiteiten

Delfshove organiseert allerlei activiteiten voor haar bewoners. Hier onder vallen spelletjes zoals bridge en sjoelen, maar ook activiteiten zoals bloemschikken, koken en is er een beweeg-‐uur. De activiteiten vinden plaats verspreid over de week.

Deelname

Voor bewoners uit het bejaardentehuis is deelname gratis. Bewoners uit de aanleunwoningen moeten een vergoeding van een paar euro betalen. “We zien vooral dat de bewoners uit het bejaardentehuis deelnemen aan de activiteiten, de opkomst hiervan verschilt per activiteit.”

PR

Door middel van de activiteitenagenda worden bewoners van Delfshove bekend gemaakt met de activiteiten.

Relatie

Een medewerker van Delfshove zit samen met een medewerker van Woonbron in dezelfde commissie. Verder is er geen specifieke samenwerking tussen deze partijen.

Samenwerking

Delfshove werkt sinds kort samen met de BWD, hiermee gaan ze wandelen. Ook gaan bewoners een tuintje onderhouden in de Moe’stuin. Er wordt aangegeven, dat het leuk zou zijn als de scholen vaker met kinderen het tehuis komen bezoeken. “Soms komt de Omnibus hier iets doen met kinderen, dit vinden de bewoners erg leuk en mag vaker gebeuren.“

Delfshove in Poptahof De geïnterviewden geven aan dat bewoners van Delfshove zelden zelfstandig Poptahof in gaan. Dit moet volgens hen onder begeleiding. “De afstand is een struikelblok voor veel bewoners, sport is niet echt geliefd. Iets met kinderen of iets met dieren is wat zij naar mijn idee wel leuk vinden”.

4.1.10. Gemeente Delft De gemeente Delft biedt zelf geen activiteiten aan in Poptahof. Zij subsidieert wel partijen en werkt samen met Woonbron op verschillende vlakken. Het beleid is gebaseerd op de Sportnota Bewegen, Spelen, Sporten van 2009-‐2012. De missie die de gemeente in deze nota uitdraagt luidt: Delft Gezond, Sociaal, Actief. De visie op het gebied van Bewegen, Spelen, Sport (BSS) is samengevat: • BSS bevat positieve krachten; • BSS is van grote waarde voor groepen, netwerken en gemeenschap; • BSS levert een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van het individu; • BSS moet voor iedere inwoner mogelijk zijn. De algemene doelstelling binnen dit beleid is: “Delftenaren bewegen, spelen en sporten hun leven lang, ontwikkelen zich daarin op een manier die bij hun persoon past en voldoen daarmee aan de nationale norm gezond bewegen.” (Nota Bewegen, Spelen, Sporten, 2009). De doelen die de gemeente Delft stelt op dit gebied zijn: • Minimaal 70% van de volwassenen (18+) voldoet aan de RSO beweegnorm; • Minimaal 50% van de jeugdigen (4 – 17 jaar) voldoet aan de RSO beweegnorm; • Het percentage inactieve volwassenen bedraagt maximaal 5%. De gemeente ziet de inzet van sport, spel en bewegen als middel om achterstanden en gezondheidsproblemen tegen te gaan. Ook is het aanbieden van sport-‐, spel-‐ en beweegactiviteiten in de directe omgeving van de school, buurt of wijk van de jeugd een voorwaarde om een zo groot mogelijke


35

deelname te realiseren. Deze activiteiten hebben ook een positieve werking op de sociale samenhang in de buurt of wijk, de ontmoeting tussen de buurtbewoners onderling wordt er door bevorderd (Nota Bewegen, Spelen, Sporten, 2009). De huidige sportnota loopt tot eind 2012. De gemeente geeft aan geen nieuwe sportnota uit te brengen. “Er komt een nota “lokaal gezondheidsbeleid” Hier binnen gaat bewegen een grote rol spelen. Er komt hierdoor geen aparte sportnota. Sport kan als middel namelijk veel breder worden ingezet. Bijvoorbeeld om de gezondheid van mensen te verbeteren, maar ook om de sociale samenhang in de wijk omhoog te krijgen.” De gemeente en Poptahof De gemeente Delft ziet Poptahof als een aandachtswijk. Er wordt aangegeven dat de gemeente Delft in Poptahof een faciliterende rol betreffende accommodaties heeft en een ondersteunende rol door het beschikbaar stellen van een combinatiefunctionaris. Met de ingang van het nieuwe schooljaar 2013 stopt de Gemeente de subsidie voor de brede school-‐ activiteiten in Poptahof. “Ook wij moeten bezuinigen, de getroffen partijen moeten creatief gaan zijn om toch invulling aan deze activiteiten te geven.” De gemeente ziet de komst van een buurtsportvereniging als oplossing. “In Poptahof zijn veel activiteiten die naast elkaar plaatsvinden, we missen daar de samenhang en het overzicht. Onder één noemer is dit prima voort te zetten.” De subsidie Sportimpuls van het rijk moet de buurtsportvereniging ondersteunen in de opzet. Mocht deze niet gehonoreerd worden dan hoopt de gemeente op ondersteuning van ondernemers in de buurt. “We zijn nu bezig met het project ‘Publiek Private Samenwerking’. Hier gaat het om ondernemers en organisaties te interesseren in wat er gebeurt in hun omgeving, met als uitgangspunt het creëren van een prettige buurt waar de ondernemers ook bij gebaat zijn. Misschien kunnen zij diensten of geld beschikbaar stellen om er voor te zorgen dat deze activiteiten toch door kunnen gaan.” De gemeente en Woonbron De gemeente geeft aan, net als Woonbron, belang te hebben bij een buurt die goed in elkaar zit, met een prettige leefomgeving. In het verleden heeft de gemeente, samen met Woonbron, projecten op sport-‐ en spelgebied gefinancierd, zoals Speelbal. De samenwerking kan volgens de geïnterviewde intensiever. “Als je kijkt naar de grote hoofdrolspelers in Poptahof, dan krijg je al snel de corporatie, de gemeente en eventueel de school. Tussen deze partijen moet je goed contact onderhouden en vooral samen de visie hebben ‘wat willen we doen met onze buurt’.” Regelingen gemeente Delft De geïnterviewde geeft aan dat de gemeente twee regelingen heeft om sporten aantrekkelijk te maken voor bewoners. Dit zijn de Delftpas en de sportregeling. Met de Delftpas krijgen bewoners korting op sporten, zoals korting op contributie. Iedereen kan de Delftpas aanvragen. De kosten hiervoor zijn inkomensafhankelijk en verschillen van €5 tot €60. De sportregeling is voor kinderen van ouders met een laag inkomen. Met deze regeling kunnen zij een vergoeding krijgen voor een zwemabonnement, een vergoeding voor contributie bij verschillende clubs en kunnen zij een vergoeding krijgen voor materiaalkosten.

4.1.11. Samenwerking en afstemming De samenwerking tussen de sport-‐ en spelpartijen is beperkt. Sommige partijen organiseren wel eens gezamenlijk een activiteit, maar hier blijft het bij. Verder is er geen afstemming onderling. Zo geeft een geïnterviewde aan: “Veel partijen richten zich op dezelfde doelgroep en bieden de activiteiten aan op dezelfde tijd.” Zo is het voorgekomen dat kinderen niet kwamen opdagen bij een activiteit, omdat een andere partij op hetzelfde moment iets organiseerde. Drie partijen geven aan het jammer te vinden dat er geen afstemming is. “Nu vist iedereen op hetzelfde moment uit dezelfde vijver”. De buurtsportvereniging wordt gezien als oplossing hiervoor.


36

4.1.12. De buurtsportvereniging. Aan het eind van de onderzoeksperiode is er bekend geworden dat een aantal partijen uit Voorhof het idee hebben om een buurtsportvereniging op te richten. Poptahof is onderdeel van deze wijk en partijen uit Poptahof hebben aangegeven zich te willen inzetten voor de buurtsportvereniging. Om de buurtsportvereniging op te zetten willen de partijen een aanvraag indienen voor de subsidie ‘Sportimpuls’. Via deze subsidieregeling, die het rijk mogelijk maakt, wordt er voor een periode van 2 jaar € 75.000 beschikbaar gesteld. “Dit geld is bedoeld om de buurtsportvereniging op te richten, bewoners op te leiden en activiteiten te bekostigen.” De hoofdaanvrager voor de subsidie is ‘Sportclub Jan Koster’, een fitnessketen in Delft. Uit Poptahof zijn The Mall, de BWD, de brede school, Woonbron en de combinatiefunctionaris betrokken bij de aanvraag. Er is nog niet duidelijk wat hun rol binnen de buurtsportvereniging wordt. Wel wordt van Woonbron een bijdrage verwacht van €5.000, verspreid over twee jaar. Naar verwachting wordt de aanvraag in maart 2013 ingediend. Ook zijn sportverenigingen, welzijns-‐ organisaties, woningcorporaties en scholen uit Voorhof betrokken bij de ‘Sportimpuls’ aanvraag. De buurtsportvereniging in Poptahof gaat sport-‐ en spelactiviteiten aanbieden. Hierbij wordt er een aanbod gecreëerd voor bewoners van jong tot oud. Vier geïnterviewden zien de buurtsportvereniging als positief. “We zien dat veel activiteiten naast elkaar plaatsvinden en er geen overeenstemming is tussen de verschillende aanbieders, dit kan beter en kan met de buurtsportvereniging opgelost worden. ” Een andere geïnterviewde geeft aan: “Ik zie de buurtsportvereniging als oplossing voor het wegvallen van de subsidie van de brede school.”

4.1.13. Groene speeltuin Fonds 1818 subsidieert voor scholen een project voor het realiseren van een groene speeltuin. Basisschool de Omnibus heeft in samenwerking met Tuin-‐ en landschapsarchitectenbureau Jos van de Lindeloof een aanvraag ingediend bij Fonds 1818 voor een groene speeltuin. Als de aanvraag gehonoreerd wordt kan een bedrag tot € 25.000 worden ontvangen om een groene speeltuin te realiseren. Woonbron is in dit verhaal een belangrijke partij aangezien zij toestemming moeten geven voor het gebruik van de grond voor deze speeltuin. Hiernaast wordt een financiële bijdrage verwacht van Woonbron. Woonbron geeft aan, dat de grond waar de groene speeltuin moet komen, gereserveerd is om eventuele parkeerproblemen op te lossen als het gebouw van de brede school in gebruik is. Er kan nog geen uitspraak worden gedaan over de bestemming van de grond. Wel wordt aangegeven, dat zij de groene speeltuin een toegevoegde waarde vinden voor Poptahof.


37

4.2. Behoefte bewoners op sport-‐ en spelgebied. Door middel van de enquête is getracht achter de wensen en behoeftes van de bewoners te komen. Kennis en deelname van het sport-‐ en spelaanbod, de tevredenheid, de motieven en de wensen en behoeftes op dit gebied zijn behandeld in de enquête. Van de 992 verspreide enquêtes zijn er 135 bruikbare enquêtes ontvangen en verwerkt. Dit is 14% van de verspreide enquêtes De resultaten van de enquête worden weergeven in bijlage VI.

4.2.1. Algemene gegevens Van de 135 ingevulde enquêtes is 51% ingevuld door het mannelijke geslacht en 49% door het vrouwelijke geslacht. De leeftijden van de geënquêteerden zijn te vinden in bijlage VI Figuur VI.1 De gezinssamenstelling van de geënquêteerden wordt weergeven in Figuur 4.2.1.

10%

22%

37%

17% 14%

Getrouwd / samenwonend met inwonende kinderen Getrouwd / samenwonend zonder inwonende kinderen Alleenstaand met inwonende kinderen Alleenstaand zonder inwonende kinderen Studentenhuishouden

Figuur 4.2.1: Gezinssamenstelling geënquêteerden

4.2.2. Sport-‐ en spelactiviteiten Kennis en deelname Van de 135 huishoudens die de enquête hebben ingevuld geeft 44% (60 personen) aan, niet te weten dat er sport-‐ en spelactiviteiten in Poptahof worden aangeboden. Van de 75 personen die wisten dat er sport-‐ en spelactiviteiten aangeboden worden in Poptahof, kennen 74 personen de Moe’stuin. De BWD is bij 59 personen bekend en Speelbal bij 50 personen. Respectievelijk op bekendheid volgen: Tafeltennisvereniging DHC (29), The Mall (25), I-‐Care (23), de naschoolse sportactiviteiten (18) en FC Poptahof met 12. De partij die het onbekendst is, is Jabbedabbedi 8 personen geven aan deze partij te kennen. De geïnterviewde kinderen zijn het meest bekend met Speelbal. Twee van de zes kinderen zijn bekend met de BWD en drie kinderen geven aan FC Poptahof te kennen. Bij de geïnterviewde senioren kennen twee van de drie de Moe’stuin. Eén senior en de twee volwassenen zijn bekend met de BWD. Alhoewel 75 personen aangeven te weten dat er sport en spelactiviteiten worden aangeboden in Poptahof, blijkt dat de participatie van mensen uit het gezin bij deze partijen, relatief laag is. 18 personen geven aan dat iemand uit het gezin in 2012 heeft deelgenomen aan een activiteit in de Moe’stuin. 11 huishoudens geven aan dat iemand in 2012 een activiteit gevolgd heeft bij de BWD en bij Speelbal. De activiteiten die zij gevolgd hebben bij de BWD zijn te vinden in bijlage VII. In Figuur 4.2.2 wordt per partij aangegeven wat de deelname per huishouden was in 2012.


38

140 120

124

133

117

131

132

133

134

124

100 80 60 40

Niet deelgenomen

20

Deelgenomen

0

11

2

18

4

3

2

1

11

Figuur 4.2.2: Deelname huishoudens aan activiteiten partijen

Van de geïnterviewde senioren geven er 2 aan gebruik te hebben gemaakt van de Moe’stuin. Een ander geeft aan sinds kort bij de BWD aan het wandelen in de wijk mee te doen. Alle geïnterviewde kinderen zijn in 2012 bij Speelbal geweest en doen mee met de naschoolse sportactiviteiten. 2 kinderen geven aan bij de BWD een activiteit te hebben gevolgd en 1 kind voetbalt bij FC Poptahof. 1 volwassenen heeft meegedaan aan de fitnessactiviteit van I-‐Care. Tevredenheid en motivatie De tevredenheid van de geënquêteerden over de sportactiviteiten en de andere activiteiten in Poptahof worden weergeven in Figuur 4.2.3.

Figuur 4.2.3: Tevredenheid sport-‐ en andere activiteiten

De toelichting, die de bewoners geven op deze tevredenheid, verschilt. Zo geeft een ontevreden persoon aan dat de activiteiten voor overlast zorgen. Mensen die neutraal in dit verhaal staan geven neutraal te zijn omdat ze zelf niet mee gedaan hebben, of er pas kort wonen. Tevreden mensen geven aan het goed te vinden dat er activiteiten georganiseerd worden. Alle toelichtingen zijn te vinden in bijlage VIII. De geïnterviewde personen geven aan tevreden te zijn. “Er zijn veel activiteiten te doen voor jong en oud, dit komt de buurt ten goede.”


39

20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0

10

7

15

19

Omdat ik het Omdat er Omdat ik zo in Omdat het dichtbij is leuk vind om vrienden aan contact kom met andere te bewegen meedoen mensen

7

4

Omdat bewegen gezond is

Anders

Figuur 4.2.4: Reden deelname aan activiteiten in Poptahof

De geënquêteerde geven aan mee te doen aan activiteiten omdat het dichtbij is. Als tweede komt naar voren dat bewoners meedoen met activiteiten omdat ze zo in contact met andere mensen komen. Vier mensen geven een andere reden aan. Een keer proberen, of als ontspanning, zijn andere redenen die naar voren komen. Het totaal overzicht wordt in Figuur 4.2.4 weergegeven. Een kind geeft aan: “Ik sport omdat ik het leuk vind om hier goed in te worden.” Een ander geeft aan mee te doen met activiteiten, zodat hij vriendjes kan maken. Ook twee van de drie senioren geven aan het fijn te vinden om met de activiteiten in contact te komen met anderen. Naast de groep geënquêteerden die aan activiteiten mee doen, is er ook een groep die niet deelneemt aan activiteiten. Zo geven 31 bewoners aan hier geen behoefte aan te hebben. 31 bewoners wisten niet van de activiteiten af. 10 geënquêteerden doen niet mee, omdat zij vinden dat er geen leuk aanbod is. In Figuur 4.2.5 wordt het totaal overzicht weergegeven van redenen waarom er niet meegedaan wordt. Van de andere redenen die mensen aangeven, zijn er 10 personen die niet mee doen met activiteiten door tijdgebrek. Ook wordt aangegeven dat mensen te oud zijn.

35 30 25 20 15 10 5 0

31 10

31

24

22

12

Er is geen leuk Ik heb hier Door Wist niet van Doen ergens aanbod geen behoene lichamelijke de acoviteiten anders aan aan beperkingen af acoviteiten

Anders

Figuur 4.2.5: Met welke reden doet u niet mee aan de activiteiten in Poptahof?

Aanvullende informatie activiteiten In de enquête zijn een aantal stellingen opgenomen die gaan over de sport-‐ en spelactiviteiten, maar ook over regelingen die er op dit gebied zijn. De uitkomsten zijn als volgt: • 81 van de 130 mensen geven aan meer activiteiten voor volwassenen te willen.


40

•

• •

• • • •

In een interview kwam naar voren dat er gescheiden activiteiten voor jongens en meisjes moesten komen. 20% geeft aan liever een activiteit te doen met mensen van hetzelfde geslacht. 12% van de geënquêteerden doet liever een activiteit met mensen van dezelfde etniciteit. 78% van de geënquêteerden is het eens met de stelling: “als er activiteiten komen die ik leuk vind ga ik hieraan mee doen.”. Van de mensen die niet aan activiteiten deelnemen omdat ze hier geen behoefte aan hebben, geeft 39% aan wel aan activiteiten mee te gaan doen als er activiteiten komen die zij leuk vinden. 61% van de personen geeft aan een kleine vergoeding te willen betalen voor activiteiten. Met de stelling: “in Poptahof moet een sportvereniging komen voor verschillende sporten” is 61% het eens. Maar 9% van de geënquêteerden, is bekend met de Woonbron-‐euro. De regelingen van de gemeente wordt door een klein percentage gebruikt. 23% van de geënquêteerden geeft aan dat iemand uit het gezin gebruik maakt van de Delftpas. Bij 11 personen maken de kinderen gebruik van de sportregeling die de gemeente aanbiedt.

Wensen sporten spelactiviteiten Bij de sportactiviteiten staat binnen-‐fitness met 43 stemmen op de eerste positie, gevolgd door dansen. Bij de spelactiviteiten is dit koken gevolgd door knutselactiviteiten. Het totale overzicht is te vinden in Figuur 4.2.6. twintig personen geven aan andere wensen te hebben, deze zijn te vinden in bijlage VIII. De geïnterviewde kinderen geven aan vooral hockey en voetbal leuk te vinden, hierna wordt tennis genoemd als activiteit die zij graag zouden doen.

50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0

43 36

35

20 21 21

24

21

18

16 8

18

17

15 10

4

19 20

16 9

4

Figuur 4.2.6: Wensen sport-‐ en spelactiviteiten

Wensen of verbeterpunten zijn aangegeven bij de open vraag. Het maken van reclame voor de activiteiten wordt door veel bewoners genoemd. Een bewoner geeft aan dat hij vindt dat er teveel losse instanties zijn in Poptahof. Een ander ziet graag een vereniging komen die activiteiten organiseert zoals, golfen, naar de bioscoop of een weekendje weg. Hiernaast geven bewoners verbeterpunten aan, die niets met sport-‐ en spelactiviteiten te maken hebben.


41

Binnen dit onderzoek wordt er gekeken naar de behoefte van de bewoners om de sociale samenhang omhoog te krijgen. Naast een totaal overzicht van de wensen op activiteitengebied, worden de wensen specifiek bekeken voor bewoners die zich niet verbonden voelen met Poptahof. Om een nog specifieker beeld te krijgen, worden de wensen van bewoners die zich niet verbonden voelen met Poptahof, maar wel aangeven deel te willen nemen aan activiteiten als er activiteiten komen die aansluiten bij hun behoeftes, in kaart gebracht. Dit wordt weergeven in Figuur 4.2.7.

Wensen acoviteiten van bewoners die zich niet verbonden voelen met Poptahof

14

Wensen acoviteiten, bewoners die zich niet verbonden voelen met Poptahof, maar aangegeven mee te doen als er acoviteiten komen die zij leuk vinden

6 4

10

9

10 8

12 11

11

12 7 6 6 4

6 6 5 5

7 6 4 4 2 1 1 1 1 1

2 0

6

7 7 6

7 6 6 3 2

4 1 0

5 5 3 2

4

Figuur 4.2.7: Wensen sport-‐ en spelactiviteiten van bewoners die zich niet verbonden voelen

Dansen, fitness binnen en koken zijn activiteiten die naar voren springen. Tien personen die zich niet verbonden voelen met Poptahof vinden dat er genoeg activiteiten zijn. In bijlage VII worden de behoeftes voor de activiteiten weergeven per geslacht en de gezinssamenstelling. Hier komt naar voren dat vrouwen de voorkeur geven aan dansen, fitness binnen en kookactiviteiten. Mannen geven net als vrouwen de voorkeur aan fitness binnen en koken. Dit wordt gevolgd door zaalvoetbal, voetbal en poolen.

4.2.3. Voorzieningen Van de voorzieningen in Poptahof, wordt de speeltuin in het Poptapark het meest gebruikt. 48 geënquêteerden geven aan dat iemand uit het gezin hier in 2012 gebruik van heeft gemaakt. Bij 43 huishoudens heeft iemand in 2012 gebruik gemaakt van de fitnesstoestellen buiten. 26 huishoudens geven aan in 2012 gebruik te hebben gemaakt van de speeltuinen in Poptahof Noord. Het Poptacourt eindigt op de laatste plaats met 20 huishoudens. De senioren geven aan niet vaak in de wijk te komen. “Het is voor mij ver lopen en moeilijk begaanbaar met mijn rollator.” De geïnterviewde kinderen spelen vooral in het Poptapark. Bij de speeltuinen in Poptahof Noord komen zij niet. Een kind geeft aan “de speeltuin is oud, en de schommel is nu weg.” 49% van de geënquêteerden geeft ook aan dat deze speeltuinen vervangen moeten worden. De geïnterviewde volwassenen zijn alleen in het Poptapark geweest. “Met mooi weer is dit een prima plek om te zitten en kan ik mijn kinderen in de gaten houden”. Aanvullende informatie voorzieningen In de enquête zijn stellingen opgenomen over de voorzieningen en de verbondenheid van de bewoners. Zo blijkt dat 75% van de geënquêteerden tevreden is met de activiteiten die er nu zijn.


42

89% geeft aan het leuk te vinden, om te zien dat bewoners van de voorzieningen gebruik maken. Zo vertelt een geïnterviewde “Vroeger zag je hier niemand op straat, nu doet het me goed om kinderen te zien spelen in de speeltuin”. 21% vindt dat de voorzieningen voor overlast zorgen en 78% geeft aan van voorzieningen gebruik te gaan maken, als deze aansluiten op hun behoefte. Van de geïnterviewde kinderen geven er 2 aan tijdens het buitenspelen nieuwe vrienden te hebben gemaakt. Zo geeft ook bijna 60% van de bewoners aan, dat de voorzieningen ervoor zorgen dat ze in contact komen met anderen. 64% van de bewoners geeft aan zich verbonden te voelen met Poptahof. Wensen voorzieningen Als bewoners mogen kiezen wat voor voorzieningen er in Poptahof bij moeten komen, dan kiezen 49 personen voor de komst van een kinderboerderij. Gevolgd door een plantsoen met bloemen. De bewoners konden 2 mogelijkheden invullen. De uitkomst hiervan is te zien in figuur 4.2.8. De geïnterviewde kinderen kiezen voornamelijk voor een speeltuin en een sportveld. “Het veld dat er nu is, is kapot gemaakt. Vroeger speelde ik hier op, maar nu kan dat niet meer.” Drie kinderen geven aan een kinderboerderij leuk te vinden. Ook de senioren geven aan blij te zijn met de komst van dieren in de wijk.

49 39 17

15

25

25

18 5 Geen er zijn genoeg voorzieningen

Een sportveld, met de mogelijkheden om de sporten te doen die bij vraag 8a. zijn aangegeven

Een kinderboerderij

Een beweegplek voor senioren

Een uitbreiding van de Moe’stuin

Een plantsoen met bloemen

Een skatebaan

Een uitbreiding van de fitness toestellen buiten

4

Anders

18

Een nieuwe speeltuin voor kinderen

60 50 40 30 20 10 0

Figuur 4.2.8: Wensen voorzieningen in Poptahof

Vijf mensen geven aan andere voorzieningen te willen, voorbeelden zijn: Een healthcenter en een voorziening voor snooker / poolen. Wensen of verbeteringen die men aangeeft bij de openvragen variëren van klachten over de veiligheid in de wijk, tot de vraag naar een basketbalterrein op het dak van een flat. Eén persoon geeft aan dat de hangplekken moeten worden aangepakt, dit zorgt voor overlast. Voor een volledig overzicht zie bijlage VIII. Ook bij de voorzieningen is het verband gelegd tussen de wensen over de voorzieningen, de verbondenheid van bewoners en het gebruik van deze voorzieningen als deze aansluiten op de behoeftes. De voorziening die de geënquêteerden het liefst willen is de kinderboerderij, hierna komen respectievelijk het sportveld en een plantsoen met bloemen. Het minst geliefd is de komst van een skatebaan. In Figuur 4.2.9 worden alle resultaten weergeven.


43

Als er voorzieningen komen die ik leuk vind dan ga ik deze gebruiken Bewoners die zich niet verbonden voelen met Poptahof Bewoners die zich niet verbonden voelen met Poptahof, maar aangeven gebruik te gaan maken als er voorzieningen komen die zij leuk vinden 45 40

41

35 30 25

25

4 4

8 7 Een beweegplek voor senioren

2 3 1

8

uitbreiding van de Moe’stuin

5 4

19


6 5

Een skatebaan

0

14

13

uitbreiding fitness toestellen buiten

5

12


10

16

17 13

13 13 8 7 2 Geen er zijn genoeg voorzieningen

15

Een kinderboerderij

20

Een sportveld,

25

Figuur 4.2.9: Wensen voorzieningen

4.2.4. Secundaire survey Op Basisschool de Omnibus, gelegen in Poptahof, is in de zomer van 2012 een enquête gehouden onder de leerlingen. Deze enquête werd gehouden om een beeld te krijgen van de motieven en wensen op sportgebied, om hier uiteindelijk met de naschoolse activiteiten op in te spelen. De enquête en de uitkomst zijn te vinden in bijlage IV. Omdat een groot gedeelte van de 47 geënquêteerde kinderen uit Poptahof komt en de school centraal in de buurt ligt, is gekozen om de belangrijkste uitkomsten mee te nemen. • 15 kinderen geven aan niet op een sport te zitten, 15 andere kinderen zitten op zwemmen en 10 kinderen voetballen. Hiernaast is er een klein percentage kinderen dat op dansen of op een andere sport zit. • Geen van de kinderen is lid bij een sportvereniging in Poptahof • De activiteiten die kinderen graag na schooltijd doen zijn: basketbal, voetbal, koken, zingen, spelletjes, fietsen, turnen, handbal, dansen, hockey, karate, tennis, knutselen, volleybal, zwemmen, taekwondo, judo, tekenen, paardrijden, ping pong en atletiek. • 86% van de kinderen geeft aan te willen deelnemen aan de naschoolse sportactiviteiten • 50% van de leerlingen speelt elke dag buiten, 36% geeft aan dit meerdere keren per week te doen. • Bij 70% van de leerlingen is het bekend dat er sport-‐ en spelactiviteiten in de wijk worden aangeboden. • De drie voornaamste redenen waarom de kinderen niet aan activiteiten deelnemen zijn: Ik heb er geen tijd voor, ik ken het nog niet en ik zit op een andere sportvereniging. • De drie voornaamste redenen waarom de kinderen wel aan activiteiten deelnemen zijn: Sporten is gezond, omdat het gezellig is en het is leuk om te sporten.


44

•

• •

Er wordt aangegeven, dat de meeste kinderen door de activiteiten het leuker vinden om buiten te spelen. Hiernaast geven de meeste kinderen aan, dat zij door de activiteiten het leuker vinden om te sporten. Bij deze sport-‐ en spelactiviteiten geeft het grootste gedeelte van de geënquêteerden aan, dat zij meer kinderen uit de buurt hebben leren kennen. Bij bijna 30 kinderen helpen de ouders niet mee bij de sport-‐ en spelactiviteiten. Wel komen bij de meeste ouders altijd of regelmatig kijken bij de activiteiten.

4.3. Bewonersbijdrage sport en spel In deze paragraaf kijken we naar de mogelijkheden die er voor de bewoners zijn om het sport-‐ en spelaanbod in de buurt aan te passen.

4.3.1. Vrijwilligers In de enquête is de vraag gesteld aan de bewoners of een of meerdere personen zich in willen zetten als vrijwilliger. In Figuur 4.3.1 worden de uitkomsten gepresenteerd. 15 16 13 14

12 10 8 6 4 2 0

4 1 Ja, dit gebeurt al Ja, zou willen helpen bij acoviteiten

Ja, zou graag een acoviteit willen organiseren

ja, namelijk...

Figuur 4.3.1: Wilt u zich inzetten als vrijwilliger in Poptahof?

15 bewoners geven aan zich al als vrijwilliger in te zetten in Poptahof. 18 mensen willen zich als vrijwilliger inzetten in Poptahof, hiervan willen 13 personen helpen bij activiteiten en 4 personen willen een activiteit organiseren. Een bewoner geeft aan in overleg te willen kijken hoe hij zich kan inzetten als vrijwilliger.

4.3.2. Waar kunnen vrijwilligers terecht? BWD Vrijwilligers die zich willen inzetten kunnen terecht bij de BWD. “Per vrijwilliger kijken we wat de mogelijkheden zijn, willen ze helpen of zelf een activiteit opzetten en waar hebben ze hulp bij nodig.” In wijkcentrum De Vleugel, waar de BWD gevestigd zit, heeft de BWD op maandag tussen 10:00 en 12:00 uur een spreekuur voor vrijwilligers. De BWD beschikt hiernaast over een digitale vacaturebank voor vrijwilligers. Deze vacaturebank is te vinden op: http://vacaturebank.breedwelzijndelft.nl/ De buurtsportvereniging In de laatste fase moet de buurtsportvereniging overgedragen worden aan de bewoners. Bewoners die zich hiervoor willen inzetten zijn gewenst. Hoewel de buurtsportvereniging op dit moment nog in de opstart fase zit zijn zij al op zoek naar bewoners die zich willen inzetten.


45

Woonbron Vrijwilligers met een initiatief kunnen terecht bij Woonbron. Woonbron stimuleert bewonersinitiatieven en om dit te doen is de Woonbron-‐euro in het leven geroepen. Bewoners die iets willen organiseren kunnen de Woonbron-‐euro aanvragen om hun plannen financieel te ondersteunen. Om in aanmerking te komen voor de Woonbron-‐euro dient een gezamenlijk plan en een begroting te worden ingediend. Voorwaarde: het plan moet betrekking hebben op de directe woonomgeving. (Woonbron-‐euro, z.d.) Samenvattend komt het er op neer dat de bewoners een aantal mogelijkheden hebben om het sport-‐ en spelaanbod in de buurt aan te passen. Ze kunnen bij de BWD assisteren bij activiteiten, een activiteit starten of zich opgeven voor een vacature uit de digitale vacaturebank. Hiernaast kunnen vrijwilligers een initiatief starten met de Woonbron-‐euro of kunnen zij zich aansluiten bij de buurtsportvereniging.

4.4. Andere Woonbron vestigingen op sport-‐ en spelgebied In deze paragraaf wordt besproken hoe andere vestigingen van Woonbron omgaan met het aanbieden van sport-‐ en spel in hun wijken. Hierbij wordt gekeken naar de activiteiten, de voorzieningen, de rol van de corporaties en het effect op de sociale samenhang is. Ook komen faal-‐ en succesfactoren aan bod. De volgende Woonbron-‐vestigingen zijn benaderd: • Woonbron Spijkenisse • Woonbron Prins Alexander • Woonbron Delfshave

4.4.1. Sport-‐ en spelactiviteiten Alle drie de Woonbron-‐vestigingen hebben een rol gespeeld op sport-‐ en spelgebied. Spijkenisse geeft aan kleine sportactiviteiten te hebben georganiseerd in de afgelopen jaren. “We huurden iemand in die de kinderen kennis liet maken met verschillende sporten.” De vraag hiernaar kwam via bewonerscommissies terecht bij Woonbron. Dit project was vooral gericht op kinderen van de basisschool. Woonbron Spijkenisse geeft financiële ondersteuning bij sportactiviteiten. Een voorbeeld hiervan is de ondersteuning voor 55-‐plus gym. In een aantal seniorencomplexen in de wijk heeft Woonbron Spijkenisse openbare ruimtes. Bewoners van deze complexen hebben aangegeven deze ruimtes te willen gebruiken voor seniorengym. Woonbron Spijkenisse heeft de ruimtes beschikbaar gesteld en materiaal aangeschaft. De bewoners huren zelf iemand in die de lessen verzorgt. Woonbron betaalt hier een gedeelte aan mee om het voor iedereen laagdrempelig te houden. Woonbron Prins Alexander geeft aan sport-‐ en spelinitiatieven te sponsoren. Zo sponsoren zij de ‘Alexander spelen’. Hierin zijn er een week lang allerlei sport-‐ en spelevenementen voor kinderen, jongeren en senioren. Ook sponsoren ze kleinschalige evenementen op sport-‐ en spelgebied. In het verleden heeft Woonbron Prins Alexander een sportinloop georganiseerd, dit deden zij in samenwerking met de gemeente. “Wij zorgden ervoor dat er geld was voor de organisatie om zaalhuur en materiaal aan te schaffen en de gemeente zorgde voor iemand die de activiteiten kwam verzorgen.” De activiteiten werden één keer in de week aangeboden voor jongeren. De achterliggende reden van dit project was om de jongeren te stimuleren om te gaan sporten en om de overlast tegen te gaan. De doelgroep werd voornamelijk bereikt door mond-‐ op mondreclame. Op zijn top deden er 40 jongeren per week mee. Naast het financieel investeren in sport en spel, geeft Woonbron Spijkenisse aan ook veel de verbindende rol op zich te nemen. In de regio is het plan ontstaan om alle verenigingen met elkaar samen te laten werken om elkaar te versterken. Woonbron Spijkenisse denkt hierin mee en verbindt partijen met elkaar. Hiernaast ziet de geïnterviewde het ook als hun taak om mensen en partijen te binden. “We proberen te kijken hoe we bewoners en verenigingen met elkaar in contact kunnen krijgen.” Volgens de geïnterviewde is dit vooral de taak van de complexbeheerders van Woonbron, omdat zij de ogen en de oren van de wijk zijn.


46

Woonbron Delfshaven financiert een project op sportgebied. In de omgeving van de wijk zijn geen sportverenigingen. Delfshaven haalt daarom de verenigingen naar de wijk toe en brengt deze onder in de schoolsportvereniging. De sporten turnen, voetbal, basketbal, volleybal en judo worden op de scholen aangeboden. De activiteiten worden gegeven in samenwerking met Rotterdam Sport Support. Naast dat de activiteiten na schooltijd worden aangeboden door de verenigingen en Rotterdam Sport Support, worden de kinderen ook uitgenodigd om langs te komen op de vereniging. Het uiteindelijke doel is om doorstroom naar de verenigingen te realiseren. Dit wordt gedaan voor de basisschoolkinderen uit de wijk. Zolang de kinderen op de basisschool zitten, worden de activiteiten, maar ook het eventuele lidmaatschap, betaald door Woonbron Delfshaven. Op jaarbasis kost dit ongeveer € 10.000. Voor de ouders van de kinderen die op de schoolsportvereniging actief zijn, wordt ook een programma aangeboden. Om de ouders te stimuleren om te gaan sporten is de sporthal beschikbaar gesteld. In de praktijk komt dit er op neer dat er 24 ouders wekelijks zumba lessen volgen. Woonbron Delfshaven geeft aan vooral een verbindende rol tussen sport-‐ en spelpartijen en andere partners te hebben. “Eén keer per maand hebben we overleg met alle partijen die wat betekenen in de wijk, dit zijn sporten spelaanbieders, maar ook de wijkagent en de scholen. In het overleg bespreken we wat we de komende periode gaan doen en wat we voor elkaar kunnen betekenen.” Als verbinder trekken zij partijen aan, verbinden ze met elkaar en laten ze weer los. In de wijk is een speeltuinvereniging actief. Zij hebben een groot terrein met speeltoestellen en bieden hierop activiteiten aan voor kinderen. Hiernaast is er een speelgoed-‐uitleenservice waar kinderen speel-‐ en spelmateriaal kunnen lenen. De rol van Woonbron Delfshaven in dit verhaal is dat zij ervoor moeten zorgen dat deze organisaties goed lopen. “Is dit niet het geval, dan treden wij weer op als verbinder om te zorgen dat partijen elkaar kunnen helpen. In urgente situaties springen wij wel financieel bij.”

4.4.2. Sport-‐ en spelvoorzieningen Woonbron Spijkenisse heeft een aantal jeu de boules veldjes voor senioren aangelegd. In samenwerking met de gemeente hebben zij ook een moestuin in de wijk aangelegd. In deze moestuin worden ook activiteiten aangeboden door een bewoner. Zij leert kinderen uit de wijk omgaan met de natuur, de materiaalkosten worden vergoed door Woonbron, de gemeente heeft de grond beschikbaar gesteld. Woonbron Prins Alexander steekt pas geld in voorzieningen als zij eigenaar zijn van de grond en bewoners aangeven behoeftes te hebben. “Als we weten of mensen het echt willen en hier gebruik van gaan maken, dan overwegen we dit.” Zo is er een speeltuin geplaatst in de wijk. Ook is er een Krajicek Playground in de buurt, de gemeente kwam met het initiatief en Woonbron Prins Alexander geeft aan vooral een verbindende rol te hebben gespeeld in dit verhaal. “We hebben bewoners die wat wilden organiseren, betrokken bij het plein. Nu geeft een man sportactiviteiten, deze activiteiten financieren wij vanuit de Woonbron-euro.” Woonbron Delfshaven heeft een speeltuinvereniging in haar wijk. Deze organisatie draait zelfstandig. Wel heeft Woonbron Delfshaven materiaal gesponsord voor deze vereniging. In de wijk is, op initiatief van de gemeente, een Cruyff Court gekomen. Delfshaven is hierbij betrokken geweest. “Wij kennen de buurt en wisten wat een geschikte locatie zou zijn voor het plein. We hebben in de organisatie meegedacht en hebben financieel maar weinig hoeven bijdragen.”

4.4.3. De rol en motivatie van de andere Woonbron vestigingen De drie benaderde vestigingen van Woonbron hebben op verschillende manieren het sport-‐ en spelaanbod in hun wijken mogelijk gemaakt. Allemaal hebben zij financiële middelen beschikbaar gesteld voor het sport-‐ en spelaanbod. Dit varieert van het project financieren tot een sponsorbijdrage. Hiernaast geven twee vestigingen aan dat zij een verbindende rol op zich hebben genomen. Woonbron Spijkenisse heeft hiernaast ook ruimte beschikbaar gesteld voor sport-‐ en spelactiviteiten.


47

Woonbron Delfshaven vindt het belangrijk om sociale investeringen in een wijk te doen waar veel gezinnen wonen. De geïnterviewde geeft aan dat alleen huisvesten niet genoeg is, maar je ook moet zorgen voor speelmogelijkheden en een veilige buurt. Als Delfshaven zich gaat mengen in een sociaal project kijkt ze of de doelen aansluiten bij de doelen van de organisatie, of het project bijdraagt aan het verbinden en opvoeden van bewoners en wordt er gekeken of het project de sociale samenhang bevordert. Woonbron Prins Alexander geeft aan vooral te willen bijspringen als het project bijdraagt aan de woonomgeving en toegankelijk is voor bewoners uit hun wijken. Bij Woonbron Spijkenisse is het initiatief een motiverende rol om bij te dragen op sport-‐ en spelgebied. Zo vertelt de geïnterviewde: “We ondernemen als corporatie wat op dit gebied als de vraag vanuit de bewoners, de commissies of partners komt.”. Het doel om dit soort initiatieven te steunen is om overlast te voorkomen, maar ook om bewoners met elkaar in contact te laten komen.

4.4.4. Bewoners initiatieven Alle Woonbron vestigingen ondersteunen bewonersinitiatieven. Veel wordt dit gedaan met de Woonbron-‐ euro. Woonbron Prins Alexander geeft aan dat bewoners vaak aanspraak maken op de Woonbron-‐euro voor kleinschalige activiteiten. Als bewoners iets groots willen organiseren komt dit niet van de grond. Zo vertelt de geïnterviewde: “Ze hebben vaak niet de vaardigheden om dit te bewerkstelligen. Als wij daarbij willen helpen, dan haken de bewoners vaak af.” Ondanks dat er weinig initiatieven vanuit de bewoners van de grond komen, geeft Woonbron Prins Alexander aan de bewoners niet actief te betrekken bij de organisatie van sport-‐ en spelinitiatieven. Ook wordt er niet gepeild of er vraag is vanuit de bewoners. “We kunnen dit beter opzetten en proberen, dan zie je vanzelf of er animo voor is.” Aldus de geïnterviewde. Bij Woonbron Spijkenisse wordt veel met bewoners initiatieven gedaan. Er wordt gekeken naar het financiële plaatje, welke materialen er nodig zijn en wat Woonbron hierin kan betekenen. Hierbij zijn motiverende factoren om dit te financieren: speelt het zich af in een wijk waar huizen van Woonbron zijn, bereiken we een grote doelgroep en hoe is het georganiseerd. Ook wordt er gekeken of er meerdere partijen zijn die de financiën op zich nemen. Waar nodig helpt Woonbron Spijkenisse met meedenken. Delfshaven bekijkt eerst of geeft aan eerst te kijken of zij de bewoners met hun initiatief aan andere partijen kan verbinden. Initiatieven vanuit de Woonbron-‐euro beperken zich meestal tot het opknappen van het complex. Ook worden hier kleinschalige activiteiten van gefinancierd, zoals een kerstborrel. Een ander initiatief van bewoners is ‘de kinderraad’, deze raad bestaat uit kinderen uit de wijk, die helpen meedenken over de wijk.

4.4.5. Sociale samenhang Woonbron Delfshaven en Woonbron Spijkenisse zien de sociale samenhang in de wijk omhoog gaan door het sport-‐ en spelaanbod. Meetbare cijfers kunnen zij hier niet voor geven. Twee vestigingen geven aan dat de overlast in de wijken is verminderd. Bij Woonbron Prins Alexander zijn sportactiviteiten georganiseerd om de overlast te verminderen, dit heeft geholpen. Bij het Krajicek Playground is dat ook de insteek geweest, alleen heeft Woonbron Prins Alexander niet het idee dat de overlast is teruggedrongen. Wel zien zij bewoners actief sporten met elkaar. De mensen hebben contacten gelegd en participeren meer dan voorheen op het sportveld.

4.4.6. Faal-‐ en succesfactoren In Delfshaven is een project mislukt, omdat er niet naar de behoefte van de bewoners is gekeken. Bij Woonbron Prins Alexander kwamen projecten niet van de grond omdat partijen de belangen niet op elkaar afgestemd kregen. Woonbron Spijkenisse kent faal-‐ en succesfactoren toe aan externe partijen. Zo stelt de geïnterviewde: “Als je zorgt voor duidelijke afspraken, deadlines instelt, en de regie bij één partij legt. Dan is de kans van slagen hoog, doe je dit niet kan het misgaan.”. Woonbron Spijkenisse kent de successen toe aan de betrokkenheid van de bewoners. Zij zijn uiteindelijk de doelgroep die gebruik maken van het aanbod.


48

Woonbron Delfshaven geeft aan dat het aanbieden van een vervolgtraject belangrijk is. “Bied je eenmalig een sportactiviteit aan, dan haken de deelnemers daarna af. Geef je ze de kans om daarna lid te worden, kan hier een blijvende participatie uit voortkomen.”

4.5. Andere corporaties op sport-‐ en spelgebied In deze paragraaf wordt besproken hoe andere woningcorporaties omgaan met het aanbieden van sport en spel in hun wijken. Hierbij wordt gekeken naar de activiteiten, de voorzieningen, de rol van de corporaties en wat het effect hiervan op de sociale samenhang is. Verder komt er aan bod wat de faal-‐ en succesfactoren zijn bij deze projecten. De drie geïnterviewde woningcorporaties zijn: • Haagwonen • Vestia Zuid-‐West • Ymere. Alle drie de woningcorporaties geven aan in hun wijken een rol te vervullen op sport-‐ en spelgebied. Het sport-‐ en spelaanbod is onder te verdelen in het aanbod van activiteiten en voorzieningen.

4.5.1. Sport-‐ en spelactiviteiten Alle corporaties geven aan sport-‐ en spelactiviteiten te ondersteunen of te organiseren. Per corporatie wordt een beschrijving van de activiteit gegeven en de rol die de corporatie hier in speelt.

Haagwonen Haagwonen organiseert elk jaar het evenement ‘Haagwonen moves you’. Tijdens dit tweedaagse evenement zijn er sport-‐ en spelactiviteiten in de Schilderswijk en worden er clinics gegeven, zoals streetdance en graffiti-‐workshops. Haagwonen financiert dit project zelf. Ze werken hierin samen met ADO Den Haag (zij hebben het project ‘ADO Den Haag in de maatschappij’). ADO spelers komen dan clinics geven en hopen hiermee meer allochtone jeugd te bereiken en uiteindelijk op de tribune te krijgen. Eens in het jaar organiseert Haagwonen, samen met ‘ADO Den Haag in de maatschappij’, de ADO Scoutdag. Tijdens deze dag is er een voetbalevenement en komt ADO Den Haag spelers scouten. Haagwonen financiert dit project.

Vestia Zuid-West Vestia geeft aan samen te hebben gewerkt met basketbalvereniging St4r. Deze vereniging organiseerde de ‘City Streetball Tour 070’. Twee keer per week bood de vereniging basketbal activiteiten aan voor tieners op acht verschillende pleintjes in Den Haag. Vestia sponsorde de basketbalvereniging met financiële middelen. In ruil hiervoor werden de activiteiten aangeboden voor hun bewoners. De vereniging is ook actief in Delft. Vestia heeft een samenwerkingsverband met jongerenwerkers uit de wijk. Vestia bekostigt de activiteiten en de jongerenwerkers voeren deze uit. Met de scholen in de buurt heeft Vestia Zuid-‐West het afgelopen jaar samengewerkt om de leegstaande panden te versieren. Net als Haagwonen geeft Vestia aan samen te werken met ‘ADO Den Haag in de maatschappij’. Vestia steunt ‘ADO Den Haag in de maatschappij’ financieel. In ruil hiervoor kunnen zij clinics afnemen, dit kunnen sportclinics zijn, maar ook clinics waar spelers van ADO praten over pesten. “Stichting Mooi, een samenwerkingspartner van ons, biedt activiteiten aan in het buurthuis. We hebben met hen overlegd en in samenwerking met ‘ADO Den Haag in de maatschappij’, zijn er spelers op bezoek geweest om clinics te geven. Hiernaast hebben spelers ook met de kinderen uit de wijk gepraat over pesten.” Ymere Ymere probeert de leefbaarheid in haar wijken te verbeteren door middel van het aanbieden van sportactiviteiten voor de jeugd. Voor de onderbouw van de basisschool werden judolessen aangeboden, voor de bovenbouw waren dit tafeltennislessen. Voor de onderbouw van de middelbare school werden streetdance lessen aangeboden. De sportactiviteiten werden laagdrempelig aangeboden via de scholen.


49

Ymere is initiatiefnemer in dit verhaal en financierde de activiteiten. De uitvoering van het project werd verzorgd door de organisatie 2 basics. “Het project bestond uit 2 fases. In de eerste fase werden de activiteiten tijdens schooltijd aangeboden, in de 2e fase konden geïnteresseerden meedoen aan de activiteiten na schooltijd. Na de 2e fase was doorstroom naar de vereniging mogelijk.” Dit concept is ontwikkeld met het idee dat Ymere dit in meerdere wijken kon aanbieden. Alle drie de corporaties geven aan deze activiteiten niet meer voort te zetten. “Door de slechte economie is hier geen budget meer voor.”

4.5.2. Sport-‐ en spelvoorzieningen Alle woningcorporaties geven aan te zorgen voor spel of sportvoorzieningen in hun wijken. Veelal zijn dit speeltuintjes. Hiervan geven twee corporaties aan dat hierbij op de behoefte van de bewoners wordt gelet. “Soms doen we een enquête of bekijken we met kinderen uit de wijk hoe de speeltuin er uit moet komen te zien.” Haagwonen geeft aan een bemiddelende rol gespeeld te hebben bij de komst van de Haagse Sporttuin. De Haagse Sporttuin is een sportcomplex van 2.000 m², dat kinderen uit de Schilderswijk de kans biedt om laagdrempelig deel te nemen aan georganiseerde sportactiviteiten. Vrijwel elke sport kan op dit veld gespeeld worden. Het veld ligt midden in de Schilderswijk (Sporttuin Schilderswijk, z.d.). Hiernaast heeft Haagwonen bijgedragen aan de ontwikkelingen om een Cruyff Court naar de wijk te laten komen. “We zijn hierin betrokken door de gemeente aangezien het plein in onze wijk zou komen, we hebben hier ook financieel aan bijgedragen.” Vestia heeft, om het City Streetball project te laten slagen, een basketbalveld in de wijk gerealiseerd. Hiernaast geven zij aan, dat ze ook wel eens ruimte beschikbaar stellen voor organisaties. “In een leegstaand pand hebben wij een kunstorganisatie laten intrekken, zij betaalde geen huur en hebben als tegenprestatie kinderen uit de wijk uitgenodigd om een workshop bij te wonen. Zo doen zij iets terug voor de wijk en hebben wij minder leegstand.”

4.5.3. De rol & motivatie van de woningcorporaties De corporaties geven aan verschillende rollen te vervullen binnen het sport-‐ en spelaanbod in hun wijken. Alle corporaties stelden financiële middelen beschikbaar voor het sport-‐ en spelaanbod. Deze verschillen van de gehele projectkosten voor rekening nemen, tot een financiële sponsorbijdrage. Twee corporaties geven aan ook een bemiddelende of verbindende rol te spelen. “Als corporatie zijn wij bekend in de wijk en hebben veel partners, wij brengen partijen met elkaar in contact.” Om de leefbaarheid in de wijken te vergroten, werken de corporaties samen met de gemeente, scholen, sportverenigingen en de welzijnstak. De corporaties geven aan zich in te zetten op sport-‐ en spelgebied om de leefbaarheid in de wijk en de sociale samenhang te vergroten. “De reden dat wij activiteiten zijn gaan sponsoren, is dat er veel overlast was in de wijk door hangjongeren en wij hoopten dat sport het middel zou zijn om dit te verhelpen.” Een andere corporatie zegt dat zij financieel hebben bijgedragen aan de komst van een Cruyff Court, om het gebied ‘op te waarderen’. “Dit geeft de wijk een goede uitstraling.” Hiernaast kennen twee corporaties de opvoedende rol van sport toe aan het verbeteren van de leefbaarheid in de wijk. Haagwonen gebruikt de evenementen ook vanuit marketing oogpunt. “Om de zichtbaarheid van Haagwonen in de wijk te vergroten onder de bewoners.”

Opvallend is dat alle corporaties met de sport-‐ en spelactiviteiten zich richten op de jeugd. Zij geven aan dat het belangrijk is dat de kinderen op een laagdrempelige manier kunnen sporten. Twee corporaties geven aan de ouders van de kinderen meer te willen betrekken bij de activiteiten. Ymere heeft een rol gespeeld in de doorverwijzing van ouders naar het jeugdsportfonds. Dit fonds ondersteunt landelijk minder vermogende gezinnen door geld beschikbaar te stellen voor sportdeelname.


50

4.5.4. Bewoners initiatieven Bewonersinitiatieven worden gesteund door de corporaties. Hierbij moet men denken aan een straatbarbecue of het organiseren van een wijkfeest. Bij Haagwonen worden de initiatieven kenbaar gemaakt via de bewonerscommissies. Bij de andere corporaties kunnen bewoners met de ideeën bij de corporatie terecht. Alle corporaties geven aan een initiatief te steunen, als deze ten goede komt van de buurt of wijk. Vestia en Haagwonen geven aan dat ze een initiatief pas ondersteunen als er meerdere bewoners bij worden betrokken. De ondersteuning verschilt, van meehelpen in het organiseren, tot een financiële bijdrage.

4.5.5. Sociale samenhang De corporaties hopen de sociale samenhang en de leefbaarheid in de wijk te vergroten. Geen van de corporaties heeft het effect van het sport-‐ en spelaanbod gemeten. “Harde cijfers kan ik niet geven, wel zien we dat de bewoners actief zijn op de pleinen.” Twee andere corporaties geven aan dat ze het idee hebben dat de overlast in de wijk is verminderd.

4.5.6. Faal en succesfactoren Ymere geeft aan dat hun sportproject wisselend succes had. In sommige wijken kwam het project beter van de grond dan in andere. De reden die zij hieraan toekennen is de samenwerking tussen de partijen. “Bij sommige partijen kwam de samenwerking slecht van de grond, dit kwam door slechte communicatie en het aanbod werd niet goed afgestemd. Dit had uiteindelijk een negatief effect op het project.” Het laagdrempelig houden van een project wordt aangegeven als zowel een faal-‐ als succesfactor. Door de activiteiten namelijk gratis aan te bieden, is dit voor een grote doelgroep toegankelijk. Hier tegenover staat dat als de deelnemers niet komen opdagen, ze hier zelf niks van voelen. Bij Ymere droeg het gratis deelnemen aan de sportactiviteiten bij aan een grote groep deelnemers. Bij Vestia daarentegen kwamen er maar weinig kinderen opdagen, terwijl zich een grote groep had ingeschreven.

4.6. De middelen van Woonbron Delft om het sport en spel in Poptahof aan te passen Woonbron Delft wil de sociale samenhang in Poptahof verbeteren. Sport en spel is volgens hen hier het middel voor. Woonbron Delft heeft verschillende mogelijkheden om sport en spel in Poptahof aan te passen, deze zijn onder te verdelen in aanbod in de activiteiten en voorzieningen.

4.6.1. Activiteiten Woonbron Delft heeft de mogelijkheid om een externe partij in te huren die activiteiten aanbiedt. In het verleden is I-‐Care hiervoor ingehuurd. In de toekomst een externe partij inhuren om activiteiten aan te bieden voor bewoners sluit Woonbron niet uit. De BWD detacheert een medewerker bij Woonbron Delft. Via deze weg kan Woonbron invloed uitoefenen op het activiteitenaanbod van de BWD. Woonbron Delft ziet de BWD als samenwerkingspartner. In overleggen bekijken zij de mogelijkheden om activiteiten aan te passen of op te zetten. De uitvoering hiervan ligt bij de BWD. Woonbron springt hier soms financieel bij. Initiatieven van bewoners ondersteunt Woonbron met de Woonbron-‐euro.

4.6.2. Voorzieningen Woonbron Delft heeft het grootste gedeelte van de grond in Poptahof in beheer. Woonbron geeft aan dat een deel van deze grond als middel gebruikt kan worden, om de wijk te voorzien van sport-‐ en spelvoorzieningen. Deze voorzieningen kunnen gefinancierd worden vanuit Woonbron, gezamenlijk met meerdere partijen, of door derden. Als de voorziening door derden wordt gerealiseerd, dan is Woonbron de partij die de grond beschikbaar moet stellen.


51

Naast voorzieningen in openbare ruimte, zijn de meeste woningen in Poptahof van Woonbron. Woonbron heeft een aantal panden in de buurt die leegstaan. Er wordt aangegeven, dat deze panden beschikbaar kunnen worden gesteld voor partijen of bewoners die activiteiten willen aanbieden in Poptahof. Jabbedabbedi is zo’n partij. Zij hebben tijdelijk een pand ter beschikking gekregen van Woonbron.

4.6.3. Middelen Woonbron Woonbron kan financieel bijdragen aan het aanpassen van het sport-‐ en spelaanbod in Poptahof. Dit kunnen zij doen door het inhuren van activiteiten-‐aanbieders, samenwerkingspartners financieel steunen, geld beschikbaar stellen voor voorzieningen of de Woonbron-‐euro ter beschikking stellen voor bewonersinitiatieven. Hiernaast kunnen zij leegstaande panden en de grond ter beschikking stellen en kan er invloed op de samenwerkingspartners worden uitgeoefend. Een ander belangrijk middel dat Woonbron toegepast heeft en in de toekomst ook kan gebruiken, is dat zij de rol als verbinder op zich nemen. Een geïnterviewde geeft aan: “Wij hebben veel partners in de buurt en onderhouden contact met hen, als het nodig is brengen wij partijen met elkaar in verbinding. Woonbron werkt samen met partijen. De samenwerking bestaat uit: meedenken, elkaar helpen en aanvullen en wensen bespreekbaar maken. “Dit wordt gedaan met een gemeenschappelijk belang, namelijk Poptahof verbeteren.”

4.6.4. Gebiedsvisie Poptahof Woonbron geeft aan een groot gedeelte van deze middelen pas in te zetten als de gebiedsvisie af is. Deze visie ontwikkelt zij samen met de gemeente Delft, de brede school, de BWD en The Mall. In deze gebiedsvisie komen sociale en economische aspecten aan de orde. Ook de buitenruimte en het beheer van Poptahof worden hierin beschreven. Er wordt aangegeven dat de conclusie en aanbevelingen van dit onderzoek input zijn voor de gebiedsvisie. Naar aanleiding van de gebiedsvisie wordt gekeken op welke aspecten er het komende jaar wordt ingezet en welke middelen hiervoor nodig zijn. “Naar aanleiding van de gebiedsvisie wordt gekeken welke middelen wij kunnen inzetten om het sporten spelaanbod aan te passen.”

4.7. Mogelijkheden (samenwerkings)partners om het sport-‐ en spelaanbod aan te passen De mogelijkheden om het sport-‐ en spelaanbod aan te passen, wordt in deze paragraaf besproken. Aanpassingen kunnen plaatsvinden bij activiteiten en voorzieningen.

4.7.1. Activiteiten Van de samenwerkingspartners heeft de BWD aangegeven, op basis van de uitslag van het onderzoek, de mogelijkheid te bekijken om hun activiteiten aan te passen aan de behoefte van de bewoners. De BWD heeft ook de mogelijkheid om vrijwilligers te begeleiden die een activiteit willen opzetten of ondersteunen. I-‐Care heeft aangegeven dat het project dat zij aanbiedt eventueel aangepast kan worden. Vier partijen hebben de wil om meer activiteiten aan te bieden, alleen het ontbreken van financiën, staat dit in de weg. De combinatiefunctionaris en de brede school zien de buurtsportvereniging als mogelijkheid om het sport-‐ en spelaanbod aan te passen. Als de subsidie Sportimpuls wordt gehonoreerd, komen (financiële) middelen beschikbaar, om de samenwerking en activiteiten op te zetten.

4.7.2. Voorzieningen Van de geïnterviewde partijen is Basisschool de Omnibus de enige partij die kan bijdragen aan de komst van een nieuwe voorziening. De subsidie voor de groene speeltuin is bedoeld voor scholen. De aanvraag moet via de school worden ingediend. De school is bereid om de aanvraag in te dienen, alleen moet Woonbron toestemming geven voor het gebruik van de grond.


52

4.7.3. Samenwerken Drie geïnterviewde partijen geven aan dat er meer samengewerkt kan worden tussen partijen onderling. “Als we samenwerken met elkaar, kunnen activiteiten beter op elkaar afgestemd worden.” Op dit moment richten partijen zich op dezelfde doelgroep, vaak gebeurt dit ook op dezelfde tijdstippen. Ook hier wordt de buurtsportvereniging gezien als oplossing, om de samenwerking onderling te verbeteren.


53

5. Conclusies In dit hoofdstuk worden de conclusies van het onderzoek beschreven. Er wordt antwoord gegeven op de centrale vraagstelling. De conclusies in dit hoofdstuk komen voort uit de resultaten die reeds in hoofdstuk 4 zijn beschreven.

5.1. Doel en centrale vraagstelling Het doel van het onderzoek is om te bekijken in hoeverre Woonbron de sociale samenhang in de buurt Poptahof kan vergroten door middel van een, aan de behoefte van de bewoners aangepast, sport-‐ en spelaanbod. Door middel van het houden van een enquête onder de bewoners en het afnemen van interviews met bewoners, andere vestigingen van Woonbron, sport-‐ en spelaanbieders in de buurt en andere woningcorporaties zijn gegevens verzameld om antwoord te kunnen geven op de centrale vraagstelling van dit onderzoek, namelijk: Welke mogelijkheden zijn er voor Woonbron om de sociale samenhang in de buurt Poptahof te vergroten door middel van sport en spel?

5.2. Conclusies Uit de resultaten worden de volgende conclusies getrokken: Sport- en spelpartijen Een totaaloverzicht van de sport-‐ en spelpartijen in Poptahof ontbrak. Er was niet in kaart gebracht welke activiteiten er werden aangeboden, wanneer en voor welke doelgroep. Er kan geconcludeerd worden dat de volgende partijen actief zijn op sport-‐ en spelgebied: • Breed Welzijn Delft • Tafeltennisvereniging DHC • The Mall • De brede school • Combinatiefunctionaris ( naschoolse sportactiviteiten) • Speelbal • Moe’stuin • Jabbedabbedi • I-‐Care • Moe’stuin Wordt er gekeken naar de activiteiten die er aangeboden worden kan er geconcludeerd worden dat deze partijen sportactiviteiten, spelactiviteiten of een combinatie hiervan aanbieden. Geconcludeerd kan worden dat de meeste partijen zich richten op de basisschoolkinderen. Hiernaast richten twee partijen zich op de doelgroep kinderen tot bejaarden. Eén partij richt zich specifiek op de jeugd tot 23 jaar en een andere partij biedt activiteiten aan voor senioren. Een aantal partijen organiseren gezamenlijk een activiteit maar hier blijft het bij. Hiernaast kan geconcludeerd worden dat er weinig afstemming is tussen de partijen en dat veel partijen op hetzelfde moment activiteiten aanbieden. Dit resulteert er in dat de doelgroep moet kiezen bij welke partij zij een activiteit gaan doen en er als het ware uit dezelfde vijver wordt gevist. Dit kan gevolgen hebben voor het aantal deelnemers per activiteit. Activiteiten De communicatie van de sport-‐ en spelpartijen is niet voldoende om de doelgroep te bereiken. Het blijkt dat bijna de helft van de geënquêteerden niet weet dat er activiteiten in Poptahof worden georganiseerd.


54

Hiernaast kan geconcludeerd worden dat van de huishoudens die bekend zijn met de sport-‐ en spelactiviteiten maar een klein percentage deelneemt aan de activiteiten. Deelname is een belangrijk component om de sociale samenhang te vergroten (Evers 2008). Uit de enquêtes is gebleken dat bewoners uit Poptahof die wel meedoen met activiteiten dit doen, omdat het dichtbij is en omdat zij zo in contact met andere mensen komen. De conclusie die hieruit getrokken kan worden is dat de nieuwe activiteiten in de buurt moeten plaatsvinden en bij de werving van deze activiteiten het beste het accent kan worden gelegd op het samen met anderen iets doen. Uit de enquête kan ook worden geconcludeerd dat als de bewoners aan een activiteit mee doen, het hen niet uit maakt of ze met bewoners van een ander geslacht of etniciteit een activiteit doen. Het doen van activiteiten met heterogene groepen kan leiden tot sterkere banden en relaties tussen deze mensen. Ook wel bridging genoemd (Nonkens, z.d.). Deze vorm van sociaal kapitaal leidt tot een hogere sociale samenhang (Putnam, 2000). De sport-‐ en spelpartijen kunnen daarom de samenhang vergroten door activiteiten aan te bieden voor een brede doelgroep. Naast de onbekendheid van de activiteiten kan geconcludeerd worden dat mensen niet mee doen met activiteiten, omdat ze aangeven hier geen behoefte aan te hebben. Het blijkt dat een deel van deze bewoners wel mee gaat doen aan activiteiten als er activiteiten komen die zij leuk vinden. Geconcludeerd kan worden dat er wel behoefte is, maar de activiteiten niet aansluiten bij de behoefte. Een andere conclusie die getrokken kan worden is dat de bewoners aangeven tevreden te zijn met het activiteiten aanbod in Poptahof. Kijkend naar hun behoeftes kan er geconcludeerd worden dat fitness activiteiten binnen, dansen en koken activiteiten zijn die de bewoners graag in Poptahof terug zien. Wordt er gekeken naar geslacht, gezinssamenstelling of naar bewoners die niet deelnemen maar dit wel gaan doen als er activiteiten komen die zij leuk vinden, dan blijkt dat hierbinnen weinig verschil is en de gehele doelgroep hier hetzelfde over denkt. Met de aanvraag voor de subsidie “Sportimpuls” hopen partijen uit de Voorhof een buurtsportvereniging te kunnen opzetten. De betrokken partijen uit Poptahof hierbij zijn: Woonbron, de BWD, The Mall, de brede school en de combinatiefunctionaris. Als er gekeken wordt naar de literatuur kan er geconcludeerd worden dat de buurtsportvereniging als overkoepelende organisatie activiteiten op elkaar afstemt, partijen laat samenwerken en het sport-‐ en spelaanbod in de buurt communiceert en coördineert (De buurtsportvereniging, 2012). Uit de interviews kan worden geconcludeerd dat een aantal partijen uit Poptahof de buurtsportvereniging zien als oplossing voor de samenwerking en afstemming tussen de partijen. Het blijkt dat bewoners behoefte hebben aan een vereniging die meerdere sporten aanbiedt. De buurtsportvereniging kan deze behoefte vervullen. De financiële middelen uit de subsidie kunnen bijdragen aan het uitbreiden van het activiteitenaanbod. Hiernaast kan de buurtsportvereniging de communicatie naar de bewoners op zich nemen. Hierdoor raken meer bewoners bekend met het aanbod. Voorzieningen Kijkend naar de sport-‐ en spelvoorzieningen in Poptahof kan er geconcludeerd worden dat de bewoners tevreden zijn met de voorzieningen. Het blijkt uit de enquêtes dat veel bewoners het afgelopen jaar gebruik hebben gemaakt van de voorzieningen in Poptahof. Hierbij zijn het Poptapark en de fitnesstoestellen het meest gebruikt. Dit komt mogelijk doordat I-‐Care in 2012 fitness activiteiten heeft aangeboden op deze toestellen. Het park heeft een centrale ligging in de wijk en is één van de weinige plekken in hun eigen buurt waar bewoners van jong tot oud kunnen vertoeven. Uit de enquêtes kan ook geconcludeerd worden dat het Poptacourt en de speeltuinen in Poptahof Noord het minst gebruikt worden. Het Poptacourt is vernield en niet toegankelijk om op te sporten. Dit kan een


55

reden zijn dat weinig bewoners hiervan gebruik hebben gemaakt. De speeltuinen in Poptahof Noord zijn verouderd en aan vervanging toe. Het blijkt dat de helft van de ondervraagden vindt dat deze speeltuinen moeten worden vervangen. Sport-‐ en spelvoorzieningen kunnen volgens Vermeulen (2008) niet alleen een positieve maar ook een negatieve invloed op de sociale samenhang hebben. Dit komt door de overlast die deze kunnen veroorzaken. Dit blijkt bij de voorzieningen in Poptahof niet het geval te zijn. De conclusie kan worden getrokken dat de voorzieningen in Poptahof geen negatieve invloed op de sociale samenhang hebben. Het blijkt dat bewoners uit Poptahof tevreden zijn met de huidige voorzieningen. Kijkend naar de behoefte van de bewoners blijkt dat zij een kinderboerderij en een plantsoen met bloemen in de buurt willen. Als spelvoorziening kan de kinderboerderij een middel zijn om bewoners met elkaar in contact te laten komen. Een plantsoen met bloemen is geen sport-‐ of spelvoorziening en het is daarom onbekend hoe deze voorziening kan bijdragen aan het verbeteren van de sociale samenhang. Naast de wens naar deze voorzieningen is vastgesteld dat er behoefte is aan een sportveld en een beweegplek voor senioren. Met het opknappen van het Poptacourt kan aan deze wens voldaan worden. Wat de bewoners precies verstaan onder een beweegruimte voor senioren is onbekend, maar het blijkt dat een voorziening voor senioren gewenst is. Bijdragen aan sport en spel Geconcludeerd kan worden dat de BWD, I-‐Care, de brede school en de buurtsportvereniging partijen zijn die kunnen bijdragen aan het aanpassen van het sport-‐ en spelaanbod. I-‐Care, de buurtsportvereniging en de BWD kunnen inspelen op de activiteitenbehoefte van bewoners. De brede school kan met de groene speeltuin inspelen op de behoefte naar een plantsoen met bloemen en het percentage geënquêteerden dat een nieuwe speeltuin wil. Er zijn mogelijkheden voor bewoners om bij te dragen aan het aanpassen van het sport-‐ en spelaanbod. Uit de enquêtes is gebleken dat er bewoners zijn die als vrijwilliger willen assisteren bij een activiteit of een activiteit willen organiseren. Hiervoor kunnen zij terecht bij drie partijen, namelijk: de BWD, de buurtsportvereniging en bij Woonbron voor de Woonbron-‐euro. Het is niet bekend of bewoners weten dat ze bij de BWD en de buurtsportvereniging terecht kunnen. Wel blijkt dat maar weinig bewoners afweten van de Woonbron-‐euro. Wordt er gekeken hoe andere Woonbron vestigingen en andere corporaties omgaan met het sport-‐ en spelaanbod in hun wijken kan de conclusie worden getrokken dat zij binnen dit aanbod projecten (volledig) financieren, sponsoren, maar ook samenwerking zoeken met partijen. De corporaties treden op als verbinder en denken mee. Ook wordt er grond en ruimte beschikbaar gesteld. Vastgesteld is dat de successen van deze projecten worden toegekend aan de samenwerking tussen partijen en het laten aansluiten van deze projecten op de behoeftes van de bewoners. Woonbron Delft zit wat dat betreft op de goede weg, zij ondersteunt op dezelfde manier het sport-‐ en spelaanbod in Poptahof. Dat dit kan bijdragen aan het verbeteren van de sociale samenhang blijkt uit de resultaten die de andere corporaties hebben behaald. Er zijn geen harde cijfers maar bewoners participeren, leggen contacten en de overlast in de wijken is verminderd. Dit draagt bij aan het verbeteren van de sociale samenhang. Sociale samenhang Evers (2008) stelt dat het verhogen van de sociale samenhang door sport en spel samen gaat met de bevordering van drie componenten: participatie, binding en betrokkenheid. Wordt er gekeken naar de participatie dan kan geconcludeerd worden dat het aanbod moet aansluiten op de behoeftes van de bewoners om de participatie te vergroten. Ook moet de bekendheid van de sport-‐ en spelpartijen omhoog. Een andere manier van promoten van de sport-‐ en spelpartijen kan hier aan bijdragen.


56

Vastgesteld is dat meer dan de helft van de geënquêteerden zich verbonden voelt met Poptahof. Als er gekeken wordt naar de lage participatie van deze groep bij de sport-‐ en spelactiviteiten kan geconcludeerd worden dat er nog kansen liggen om met sport en spel de binding van bewoners te vergroten. Een andere conclusie die kan worden getrokken is dat de aanwezigheid van vrijwilligers kan bijdragen aan de sociale samenhang. Door namelijk mee te helpen bij de activiteiten in Poptahof neemt de betrokkenheid van deze bewoners toe. Dit draagt volgens Evers (2008) bij aan het bevorderen van de sociale samenhang.

5.3. Antwoord Hoofdvraag Om antwoord te geven op de hoofdvraag: Welke mogelijkheden zijn er voor Woonbron om de sociale samenhang in de buurt Poptahof te vergroten door middel van sport en spel? Kan het volgende geconcludeerd worden: Er zijn voor Woonbron Delft verschillende mogelijkheden om de sociale samenhang te vergroten. Dit kan onder andere door de participatie te verhogen. Dit kan door het sport-‐ en spel aanbod aan te laten sluiten op de behoefte van de bewoners en de activiteiten in de buurt te organiseren. Wel kan geconcludeerd worden dat eerst de communicatie van de partijen omhoog moet om de bewoners te bereiken. Een betere communicatie naar bewoners en de afstemming op hun behoeftes kan de participatie verhogen wat kan bijdragen aan het vergroten van de sociale samenhang. De BWD, I-‐Care en de buurtsportvereniging zijn partners waarmee Woonbron het activiteiten aanbod kan aanpassen. In samenwerking met de brede school heeft Woonbron de mogelijkheid om een groene speeltuin te realiseren. Een andere mogelijkheid om de sociale samenhang te vergroten is om de betrokkenheid van bewoners te verbeteren. Er kan geconcludeerd worden dat vrijwilligers zich willen inzetten bij sport-‐ en spelactiviteiten. De betrokkenheid van bewoners wordt hierdoor groter wat weer invloed heeft op het vergroten van de sociale samenhang. De BWD, de buurtsportvereniging en Woonbron kunnen deze vrijwilligers ondersteunen. Tevens kan geconcludeerd worden dat de samenwerking en afstemming tussen de partijen in Poptahof beter kan. Zoals eerder aangegeven zal ook de communicatie naar bewoners beter moeten. Het verbeteren van deze aspecten is een mogelijkheid om de sociale samenhang te bevorderen. Een mogelijke partij die hieraan kan bijdrage is de buurtsportvereniging. De buurtsportvereniging zorgt namelijk voor samenwerking en afstemming van activiteiten (die gebeurt nu te weinig). Zij communiceren als overkoepelende organisatie naar buiten en wordt door vrijwilligers gerund, waardoor de betrokkenheid van bewoners groter wordt. Er zijn bewoners die iets willen doen in Poptahof, zij kunnen zich als vrijwilliger inzetten bij de buurtsportvereniging.


57

6. Discussie In de discussie komen zaken naar voren over de resultaten en de methodes die voor het verkrijgen hiervan zijn gebruikt. Ook wordt er gekeken of de literatuur van toegevoegde waarde is en of de hoofdvraag uiteindelijk is beantwoord. De interviews hebben de onderzoeker verschillende meningen en inzichten vanuit verschillende invalshoeken laten zien. De geïnterviewde personen waren gemakkelijk te benaderen en stonden op latere momenten klaar om extra informatie te verschaffen. Verschillende partijen zijn benaderd om achter het sport-‐ en spelaanbod te komen en de ontwikkelingen hiervan. Hier is in het begin van de onderzoeksperiode mee begonnen. In de onderzoeksperiode zijn de ontwikkelingen door gegaan. Zo kwam aan het eind van de onderzoeksperiode naar voren dat partijen uit Voorhof een buurtsportvereniging gingen opzetten. De onderzoeker heeft hierdoor aan het eind van de onderzoeksperiode zich extra verdiept in de literatuur over dit onderwerp en heeft extra interviews afgenomen om het onderzoek aan te laten sluiten bij de recente ontwikkelingen. Bij de interviews zijn één of twee personen per partij geïnterviewd. In dit geval is bij de kleinere partijen, zoals FC Poptahof en I-‐Care, maar één persoon geïnterviewd, omdat deze persoon de enige was die de organisatie vertegenwoordigde. Bij de grotere organisaties zoals de BWD en tafeltennisvereniging DHC zijn twee personen geïnterviewd om de betrouwbaarheid te vergroten. Bij de andere Woonbron vestigingen en andere woningcorporaties is één persoon geïnterviewd met als achterliggende gedachte dat deze persoon de corporatie vertegenwoordigt. Voor een betrouwbaarder beeld hadden meerdere personen geïnterviewd kunnen worden. De onderzoeker is van mening dat de verkregen informatie van één persoon in dit geval genoeg valide is voor een betrouwbaar onderzoek. Door de enquête is getracht om achter de behoefte van de bewoners op sport-‐ en spelgebied te komen. Met een respons van 14% is de behoefte van een deel van deze bewoners achterhaald. Hoe groter de respons hoe betrouwbaarder het onderzoek is. Met 14% respons is er wel een duidelijk beeld ontstaan van de behoeftes van de bewoners. Er moet wel rekening gehouden worden dat de enquête is ingevuld door één persoon binnen het huishouden. Het is niet bekend of de persoon vanuit zijn eigen behoefte alles heeft ingevuld of hierbij ook heeft gedacht aan de behoefte van derden, zoals leden van het gezin. De enquêtes zijn onderbouwd door een aantal bewoners te interviewen. Dit komt de betrouwbaarheid van de enquête ten goede. Voor een deel is de behoefte van de kinderen naar voren gekomen door gebruik te maken van de enquête die gehouden was op de basisschool. Van de doelgroep 12 tot 18 jarigen zijn de behoeftes niet in kaart gebracht. Wellicht kan een vervolg onderzoek onder deze doelgroep de behoeftes aan het licht brengen. Alle sport-‐ en spelpartijen uit Poptahof zijn in kaart gebracht. Wel is opmerkelijk dat deze partijen aangeven relatief veel bewoners uit Poptahof te bedienen maar uit de enquête blijkt dat de bekendheid en deelname bij deze partijen laag is. Mogelijk hebben de geïnterviewden deze aantallen omhoog geschroefd of is het toeval dat de respondenten niet participeren bij deze partijen. Het ontwerpen van de enquête heeft meer tijd in beslag genomen dan verwacht. Om uiteindelijk een vragenlijst samen te stellen die niet te lang is en waarin alles gevraagd wordt, heeft veel tijd gezeten. Een paar bewoners hebben de enquête getest. Met hun feedback is de enquête keer op keer aangepast om uiteindelijk tot de juiste enquête te komen. Door in de planning rekening te houden met tegenslagen is de vertraging van het uitzetten van de enquête niet storend geweest voor de onderzoeker. Wel kan worden gesteld dat één vraag niet concreet is geformuleerd. Er wordt gevraagd of bewoners een kleine bijdrage willen betalen voor de activiteiten. Aangezien voor iedereen een kleine bijdrage anders is kunnen hier


58

geen harde conclusies uit worden getrokken. De uitkomsten zijn hierom ook niet verder behandeld in de conclusie. De literatuurstudie is voornamelijk gebruikt als achtergrond informatie. Wel zijn er overeenkomsten en verschillen waarneembaar met de resultaten. Zo stellen Hermens en van Marissing (2012) dat de buurtsportvereniging als kapstok wordt gezien waaronder sport-‐ en spelaanbieders en bewonersinitiatieven zich verenigen. De buurtsportvereniging die opgezet wordt in Voorhof zal op dezelfde wijze worden opgezet. Hermens en van Marissing (2012) geven aan dat de buurtsportvereniging voorziet in de behoefte van bewoners die het belangrijk vinden om dichtbij huis te kunnen sporten. Bewoners uit Poptahof geven dichtbij huis sporten aan als reden, waarom zij meedoen met activiteiten in Poptahof. Hiernaast vinden zij het in contact komen met anderen belangrijk. Dit laatste komt weer overeen met het jaarverslag volwassensport (2011). Er is geen onderzoek gedaan naar het tijdstip waarop de activiteiten moeten plaatsvinden. Uit de literatuur kan worden opgemaakt dat 45 plussers willen sporten op een vast moment en jong volwassenen dit minder belangrijk vinden en flexibeler zijn ingesteld (jaarverslag, 2011 volwassensport 2011). Van de andere leeftijdsgroepen kan uit de literatuur niet worden opgemaakt op welk moment zij het liefst sporten. Uit de interviews blijkt dat dit voor de basisschoolleerlingen direct na schooltijd moet zijn. In de literatuur komen de maatschappelijke effecten van sport aan bod. Het onderdeel sport en gezondheid brengt in kaart wat de gemeente Delft bedoelt met de beweegnorm die zij stelt in haar doelen. Hiernaast richt dit onderzoek zich op de sociale samenhang en is de literatuur op dit vlak gebruikt om dieper op dit onderwerp in te gaan. Sociale samenhang verwijst naar de mate van verbondenheid in een gemeenschap (Berkman & Glass, 2000). Uit de literatuur blijkt dat volgens Evers (2008) participatie de belangrijkste factor is in het proces naar sociale samenhang in een buurt. Wat opmerkelijk is, is dat de participatie onder de geënquêteerden laag is maar meer dan 60% aangeeft zich verbonden te voelen met Poptahof. In dit geval is participatie dus niet de enige factor die de sociale samenhang bevordert. De hoofdvraag van het onderzoek is beantwoord. Er zijn een aantal mogelijkheden aangegeven waarmee Woonbron de sociale samenhang in Poptahof kan vergroten door middel van sport en spel. Verder heeft Woonbron met dit onderzoek inzicht gekregen in het volgende: • Welke partijen er in Poptahof actief zijn op sport-‐ en spelgebied, welke activiteiten zij aanbieden en welke doelgroep hiermee wordt bediend. • Dat er weinig samenwerking is tussen deze partijen en het aanbod niet op elkaar afgestemd is. • Een grote groep bewoners niet bekend is met het activiteiten aanbod. • Een grotere groep bewoners aangeeft niet deel te nemen aan de sport-‐ en spelactiviteiten. • Inzicht in de behoefte van bewoners op sport-‐ en spelgebied. • Woonbron heeft inzicht gekregen in welke partijen bij kunnen dragen aan het aanpassen van het sport-‐ en spelaanbod in Poptahof. • Woonbron weet dat weinig bewoners bekend zijn met de Woonbron-‐euro. • Bewoners zich willen inzetten op sport-‐ en spelgebied en hiervoor bij verschillende partijen terecht kunnen. • Dat de buurtsportvereniging een mogelijkheid is voor het verbeteren van de sociale samenhang en de afstemming en samenwerking tussen de sport-‐ en spelpartijen kan verbeteren. • Woonbron weet dat zij op dezelfde wijze bijdraagt aan het sport-‐ en spelaanbod in de buurt als andere Woonbron vestigingen en corporaties en dit uiteindelijk kan bijdragen aan het bevorderen van de sociale samenhang. • Successen bij sport-‐ en spelprojecten worden toegekend aan samenwerking tussen partijen en de aansluiting op de behoefte van de bewoners.


59

7. Aanbevelingen In dit hoofdstuk worden aanbevelingen gedaan voor verbeteringen, veranderingen en voor verder onderzoek betreft het bevorderen van de sociale samenhang door middel van sport en spel. Er is geen samenwerking of afstemming tussen de sport-‐ en spelaanbieders in Poptahof. Er wordt aanbevolen dat Woonbron met deze partijen om de tafel gaat zitten om te kijken welke partijen samen kunnen werken en zodoende activiteiten op elkaar af kunnen stemmen. Tijdens dit overleg kan Woonbron mee denken en partijen met elkaar verbinden. Met de subsidie Sportimpuls hopen partijen uit Voorhof een buurtsportvereniging op te richten. Partijen denken dat de samenwerking en afstemming door de buurtsportvereniging wordt bevorderd. Aanbeveling is dat Woonbron actief deelneemt in de buurtsportvereniging. De vereniging wordt gezien als overkoepelende organisatie die het sport-‐ en spelaanbod in de wijk coördineert. Mocht de subsidie Sportimpuls niet gehonoreerd worden dan wordt aanbevolen om het initiatief van deze vereniging door te zetten. Partijen zijn al bij elkaar gebracht en de afgewezen subsidie moet de samenwerking niet in de weg staan. Aanbevolen wordt dat Woonbron binnen de buurtsportvereniging optreedt als verbinder, helpt het overzicht te bewaren en mee denkt met de verschillende partijen. Financieel kan bekeken worden wat Woonbron maar ook andere partijen kunnen betekenen voor deze vereniging. De bekendheid van de sport-‐ en spelactiviteiten is laag. Er wordt dan ook aanbevolen dat de bekendheid van de activiteiten(aanbieders) omhoog moet. Dit kan Woonbron doen door deze partijen op de hoogte te stellen van deze lage bekendheid. In de communicatie kan Woonbron helpen door de publicatieborden waarop tijdens het onderzoek reclame is gemaakt voor de enquête, te gebruiken om publicatie aan op te hangen. Ook kan de buurtsportvereniging als overkoepelende organisatie bewoners op de hoogte stellen van het aanbod. Aanbevolen wordt om deze communicatie te laten inspelen op het maken van sociale contacten. Dit blijkt namelijk een motiverende factor voor deelname aan activiteiten. Om in te spelen op de behoefte van de activiteiten kan Woonbron haar samenwerkingspartner de BWD inschakelen, zij staan open om het aanbod aan te passen. Aanbevolen wordt dan ook dat Woonbron de BWD opdracht geeft om dans-‐ en kookactiviteiten aan te bieden. Om in te spelen op de bewoners behoefte voor fitness activiteiten kunnen twee aanbevelingen worden gegeven. De eerste aanbeveling is om vanuit de buurtsportvereniging sportcentrum Jan Koster te benaderen als partij om fitness activiteiten aan te bieden. Hij heeft de middelen om in deze behoefte te voorzien en kan de activiteiten aanbieden vanuit de buurtsportvereniging. Een tweede aanbeveling is om uit een eerdere samenwerking I-‐Care te benaderen om fitness activiteiten aan te bieden. Hier is het bedrijf namelijk al bekend mee in Poptahof. Bewoners geven aan met activiteiten mee te doen, omdat de activiteiten in de buurt zijn. Het wordt daarom aanbevolen om de activiteiten daar ook te laten plaatsvinden. Bridging draagt bij aan het sociaalkapitaal wat op zijn beurt weer bijdraagt aan de sociale samenhang. Om de sociale samenhang te vergroten wordt het daarom aanbevolen om activiteiten voor heterogene groepen te organiseren. I-‐Care heeft bij Woonbron een aanvraag ingediend om activiteiten aan te bieden voor kinderen van 8 tot 13 jaar. Deze doelgroep wordt ruim bediend in Poptahof. Er wordt aanbevolen om niet nog meer activiteiten voor deze doelgroep aan te bieden. Uit de enquête blijkt dat een kinderboerderij een voorziening is die de meeste bewoners in Poptahof willen. Aanbevolen wordt dat Woonbron de mogelijkheden hiervoor bekijkt. Zij kan grond en financiën


60

beschikbaar stellen en in samenwerking met de BWD, kijken of er vrijwilligers zijn die hier een rol in willen spelen. Kijkend naar de bewonersbehoefte op het gebied van voorzieningen blijkt dat bewoners een sportveld willen. Deze is al aanwezig in Poptahof maar door vernieling niet toegankelijk. Een aanbeveling is dan ook om het Poptacourt op te knappen. Door de vernieling moet er naar alle waarschijnlijkheid een nieuwe ondergrond in. Woonbron neemt deze taak op zich. Op het veld kunnen verschillende balsporten worden gespeeld. In de enquête is terug te zien welke balsporten bewoners graag willen beoefenen. Een aanbeveling is om met de belijning van het Poptacourt rekening te houden met deze sporten. De groene speeltuin kan pas worden gerealiseerd als Woonbron de grond beschikbaar stelt. Er wordt dan ook aanbevolen om deze mogelijkheid te bekijken, omdat de speeltuin een toegevoegde waarde kan zijn voor de buurt. Deze kan inspelen op de behoefte van de bewoners waarin zij een plantsoen met bloemen en een speeltuin wensen. Er is aangegeven door bewoners dat zij zich willen inzetten als vrijwilliger. Het wordt aanbevolen dat Woonbron contact opneemt met deze bewoners. Tijdens dit contact moment kan Woonbron de bewoners doorverwijzen naar de BWD, de buurtsportvereniging of hun initiatief steunen met de Woonbron-‐euro. Tevens wordt aanbevolen dat de bekendheid van de Woonbron-‐euro vergroot moet worden. Mogelijkheden hiervoor zijn: Een betere plek op de website, mond-‐ op mondreclame door de complexbeheerders en partners bekend maken met het initiatief, zodat zij deze bij hun doelgroep bekend kunnen maken. De gemeentelijke regelingen op sport-‐ en spelgebied wordt maar door een klein percentage gebruikt. Hieronder vallen de sportregeling voor kinderen en de Delftpas. Een aanbeveling is dat Woonbron de bekendheid van deze regelingen aan haar bewoners kenbaar maakt. Dit kan zij doen door een informatiefolder van de gemeente mee te geven als bewoners hun huurcontract komen tekenen. Een tweede aanbeveling is dat Woonbron aan de gemeente kenbaar maakt dat maar weinig bewoners gebruik maken van deze regelingen. De gemeente kan op haar beurt via de combinatiefunctionaris, bewoners beter bekend maken met deze regelingen. Met de regelingen kunnen bewoners voor een lager tarief deelnemen aan sportactiviteiten en kunnen zij materiaalkosten declareren. Zo wordt voor deze groep bewoners de drempel voor sportdeelname verlaagd. Bewoners geven aan een beweegruimte voor senioren te willen. Uit dit onderzoek blijkt niet wat bewoners hieronder verstaan. Aanbevolen wordt dan ook om hier nader onderzoek naar te doen. Dit kan Woonbron doen in samenwerking met Delfshove. Wat hiernaast ook aanbevolen wordt is dat er onderzocht kan worden wat bewoners onder een kleine bijdrage verstaan. Er wordt aangegeven dat zij bereidt zijn te betalen voor activiteiten. Er is echter niet bekend wat bewoners verstaan onder een kleine bijdrage. Waar ook extra onderzoek naar gedaan kan worden is de behoefte van de doelgroep 12 tot 18 jarigen. Deze zijn namelijk niet bereikt met de enquête. Om te kijken of de sociale samenhang in Poptahof verbetert na aanpassingen van Woonbron op het sport-‐ en spelgebied, is het interessant om de effecten na een jaar te meten. Zo weet Woonbron of de aanpassingen op sport-‐ en spelgebied hieraan hebben bijgedragen.


61

8. Literatuurlijst • Bakker, D.d. Kerssens, J. Tiessen-‐Raaphorst, Z & Wendel-‐Vos, G. (2005). Sporters vitaal! • Breedveld, K. Haan, J. d. Tiessen-‐Raaphorst, A. & Verbeek, D. (2010). Sport: een leven lang. Verkregen op 10 december 2012, via: http://www.scp.nl/Publicaties/Alle_publicaties/Publicaties_2010/Sport_een_leven_lang • Boonstra, N. & Hermens, N. (2011). De maatschappelijke waarde van sport. Utrecht: Verwey-‐Jonker instituut. • Boonstra, N. & Stolk, A. (2007). De kracht van sport in de wijk. Rotterdam: SPR. • Bottenburg, S. & Schuyt, K. (1996). De maatschappelijke betekenis van sport. Arnhem: NOC*NSF. • Chorus, A. Hildebrandt, V. & Stubbe, J. (2009). Trendrapport Bewegen en Gezondheid 2008/2009. Leiden: De Bink. • Collard, D. & Hoekman, R. (2012). Sportdeelname in Nederland 2006-2011. Utrecht: Mulier Instituut. • De economische betekenis van sport in Nederland (z.d.). Verkregen op 20 november 2012, via: http://www.sportknowhowxl.nl/files/Ec.BetekenisSport_Samenvatting.pdf. • De Nederlandse Beweegnorm (2012). Verkregen op 19 november 2012, via: http://sport.infonu.nl/diversen/94988-‐de-‐nederlandse-‐beweegnorm.html • Definitie sport (z.d.). Verkregen op 19 november 2012, via: http://www.encyclo.nl/begrip/sport • Delft, data op maat (2012). Verkregen op 6 november 2012, via: http://delft.buurtmonitor.nl/ • Dijk, M. v. & Jong, M. d. (2008). Sociale cohesie vermindert overlast in arme wijken. Verkregen op 3 december 2012, via: http://www.tpedigitaal.nl/assets/static/vanDijk-‐deJong-‐2-‐2008.pdf • Evers, M. (2008). De kracht van sport in een aandachtswijk. Verkregen op 29 november 2012, via: http://arno.uvt.nl/show.cgi?fid=81874 • Factsheet Sport (2010). Verkregen op 19 november 2012, via: http://www.vng.nl/files/vng/vng/Documenten/Extranet/Factsheets_2010/Factsheet_Sport.pdf • Forrest, R. & Kearns, A. (2001). Social Cohesion, Social Capital and the Neighbourhood. Verkregen op 29 november 2012, via: citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi%3D10.1.1.119.1812%26rep%3Drep1%26type%3Dpdf+ forrest+and+kearns+social+cohesion+2001&hl=en&gl=nl&pid=bl&srcid=ADGEESjB0RG1hWKClDuUv OZ8VwJCx_6vo5vi2_cB0CGmvtdr9gi9uEyJwL3hc9Fai4Gw3cyqAs2jWGIE4xZ1B09ygwzWp2TkND9W5 raRl68wm_SA-‐MI4djLLv4ZpC-‐Vf7mch7vR9adnR&sig=AHIEtbQuAQYlAJSQiu3YOAUB5zSNtJ_JMA • Gebiedsanalyse Poptahof (2012). Verkregen op 20 november 2012, via: http://medewerkerportaal.woonbron.nl/MijnOrganisatie/Overwoonbron/WoonbronProjecten/Pages /Default.aspx


62

• Hart, J. d. (2002). Zekere banden; Sociale cohesie, leefbaarheid en veiligheid. Den Haag: SCP. • Hermens, N. & Kuiper, C. (2012) De buurtsportvereniging; handleiding. Haarlem: Sportservice Noordholland. • Hermens, N. & Marissing van, E. (2012). Positief opvoeden en opgroeien. De rol van buurtsportvereniging. Utrecht: Verwey-‐Jonker instituut. • Hoeveel mensen hebben overgewicht? (2012). Verkregen op 19 november 2012, via: http://www.nationaalkompas.nl/gezondheidsdeterminanten/persoonsgebonden/lichaamsgewicht/ hoeveel-‐mensen-‐hebben-‐overgewicht-‐of-‐ondergewicht/ • Hoogland, W. (2007) Rapport over Rapporteren. Noordhoff uitgevers B.V. • Huygen, A. & de Meere, F. (2008). De invloed en effecten van sociale samenhang. Verkregen op 3 december 2012, via: http://www.verwey-‐jonker.nl/doc/vitaliteit/De%20invloed%20en%20effecten %20van%20sociale%20samenhang_1169.pdf • Jaarverslag 2011, volwassensport (2011). Verkregen op 29 november 2012, via: http://www.nocnsf.nl/cms/showpage.aspx?id=9439 • Leefbaarometer (2012). Verkregen op 20 november 2012, via: http://www.leefbaarometer.nl/ • Nonkes, S. (z.d.). Sociale verandering door sport. Verkregen op 3 december 2012, via: http://igitur-‐ archive.library.uu.nl/student-‐theses/2011-‐0719-‐202059/Masterthesis%20Nonkes%2c%20S-‐ 0418935.pdf • Nota Bewegen, Spelen, Sporten 2009-2012, De Rode Draad (2009). Verkregen op 3 december 2012, via: http://www.delft.nl/Inwoners/Cultuur_sport_en_vrije_tijd/Sport_en_bewegen/Beleid_en_projecten/ Nota_s • Memo gebiedsvisie Poptahof (z.d.). Verkregen op 19 november 2012, via: http://medewerkerportaal.woonbron.nl/MijnOrganisatie/Overwoonbron/WoonbronProjecten/Pages /Default.aspx • Permentier, M. & Wittebrood, K. (2011). Wonen, wijken en interventies: krachtwijkenbeleid in perspectief. Den Haag: SCP. • Rutten, E. (2007). The Contribution of Organized Youth Sport to Antisocial and Prosocial Behavior in Adolescent Athletes. Verkregen op 29 november 2012, via: http://homepages.wmich.edu/~rmckinn2/3500/sports%20and%20socialization.pdf • • Samen voor sport. (2006). Den Haag: ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. • Sport & bewegen in de buurt; de buurtsportvereniging (2012) Haarlem: Sportservice Noordholland. • Sporten op school leidt tot betere leerprestaties (2011). Verkregen op 21 november 2012, via: http://nocnsf.nl/sporten-‐op-‐school-‐leidt-‐tot-‐betere-‐leerprestaties • Sociaal kapitaal (z.d.) Verkregen op 29 november 2012, via: http://www.encyclo.nl/begrip/Sociaal%20kapitaal


63

• Stegeman, H. (2007). De effecten van sport en bewegen op school. Verkregen op 20 november 2012, via: http://sport.cda.nl/Portals/568/docs/Effect_van_sport_en_bewegen_op_school.pdf • The image project (2007) Delft: TDS printmaildata • Verhoeven, N. (2011) Wat is onderzoek? Praktijkboek methoden en technieken voor het hoger onderwijs (vierde druk). Amsterdam: Boom onderwijs • Vermeuelen, J. (2008). Sociaal kapitaal op de playgrounds van de Richard Kraijcek Foundation. Utrecht: Universiteit Utrecht. • Wat is sociale cohesie (2012) verkregen op 7 november 2012, via: http://www.nationaalkompas.nl/gezondheidsdeterminanten/omgeving/leefomgeving/sociale-‐ cohesie/wat-‐is-‐sociale-‐cohesie/ • WoonAward Haaglanden (2012). Verkregen op 5 november 2012, via: http://medewerkerportaal.woonbron.nl/MijnOrganisatie/Overwoonbron/WoonbronProjecten/Pages /Default.aspx • Woonbron-euro (z.d.) Verkregen op 7 november 2012, via: http://www.woonbron.nl/IkHebEenVraag/OverHuren/Pages/Meepraten%20en%20meedoen/Woon broneuro.aspx • Woonbron: Wie zij zijn (z.d.) Verkregen op 5 november 2012, via: http://medewerkerportaal.woonbron.nl/MijnOrganisatie/Overwoonbron/Pages/WieZijnWe.aspx


64

9. Bijlage

Bijlage I: Enquête


65

Vragenlijst activiteiten en voorzieningen in Poptahof Vragenlijst activiteiten en voorzieningen in Poptahof De volgende vragen gaan over sporten spelactiviteiten in Poptahof. Dit kunnen activiteiten zijn

De volgende vragen zoals gaan voetbal over sport-‐ en spelactiviteiten in Poptahof. Dit knutselen. kunnen activiteiten zijn waarbij u beweegt, en dansen, maar ook activiteiten zoals waarbij u beweegt, zoals voetbal en dansen, maar ook activiteiten zoals knutselen.

1. 1.

Wat is uw geslacht? Wat is uw geslacht?  Man Vrouw � Man � Vrouw

2. 2.

Wat is uw leeftijd? Wat is uw leeftijd? ………jaar ………jaar

3. 3.

Wist u dat er sporten spelactiviteiten in Poptahof worden aangeboden? Wist  Ja u dat er sporten spelactiviteiten in Poptahof worden aangeboden? � Nee Ja  � Nee

4a. 4a.

Van welke partijen in de buurt heeft u wel eens gehoord? Van welke partijen in demogelijk). buurt heeft u wel eens gehoord? (meerdere antwoorden (meerdere  Speelbal antwoorden mogelijk). � Tafeltennisvereniging Speelbal  DHC

4b. 4b.

�  � 

Tafeltennisvereniging DHC FC Poptahof FC Poptahof Moe’stuin

�  � 

Moe’stuin I-Care (Fitness in de Poptahof) I-Care (Fitness in de Poptahof) Naschoolse sportactiviteiten

�

Naschoolse sportactiviteiten

�  �

Jabbedabbedi Ik ken geen van deze partijen Ik geen van6b.) deze partijen (gaken naar vraag (ga naar vraag 6b.)

Heeft u of iemand uit uw gezin in 2012 deelgenomen aan activiteiten van Heeft u of iemand uit uw gezin in 2012 deelgenomen aan activiteiten van onderstaande partijen? onderstaande partijen?

Ja Ja 

Nee Nee

FC Poptahof Moe’stuin Moe’stuin I-Care ( Fitness Poptahof) I-Care ( Fitness Poptahof) Naschoolse sportactiviteiten

�  � 

�  � 

�  � 

�  � 

Naschoolse sportactiviteiten The Mall jongerenwerk The Mall jongerenwerkDHC Tafeltennisvereniging

�  � 

�  � 

Tafeltennisvereniging DHC

�

�

Speelbal Speelbal FC Poptahof

4c. 4c.

 The Mall jongerenwerk � The Mall jongerenwerk  Breed Welzijn Delft (BWD) De Vleugel � Breed Welzijn  Jabbedabbedi Delft (BWD) De Vleugel

Heeft u of iemand uit uw gezin in 2012 activiteiten gevolgd in Heeft u of iemand uit uwbij gezin in 2012 activiteiten gevolgd in wijkcentrum De Vleugel Breed Welzijn Delft (BWD)? wijkcentrum De Vleugel bij Breed Welzijn Delft (BWD)?  Ja � Nee, Ja  ga naar vraag 5a.

4d. 4d.

� Nee, ga naar vraag 5a. Welke heeft u Welke activiteiten activiteiten heeft u of of iemand iemand uit uit uw uw gezin gezin in in 2012 2012 gevolgd gevolgd in in wijkcentrum bij Breed Breed Welzijn Welzijn Delft? Delft? wijkcentrum De De Vleugel Vleugel bij De De activiteit:…………………………………………………………………………………… activiteit:…………………………………………………………………………………… De De activiteit:…………………………………………………………………………………… activiteit:…………………………………………………………………………………… De De activiteit:…………………………………………………………………………………… activiteit:……………………………………………………………………………………

Onderzoek Woonbron Delft, Pim P.Persoon Persoon – Sport en Management – Sociale samenhang in Poptahof door sport en spel

66

Tevredenheid activiteiten Tevredenheid activiteiten 5a.

Geef hieronder aan hoe tevreden u bent over alle sportactiviteiten en andere activiteiten die in Poptahof plaatsvinden? Heel

Ontevreden Neutraal

Tevreden

ontevreden

Hoe tevreden bent u over de sport activiteiten? Hoe tevreden bent u over de andere activiteiten? 5b.

Heel tevreden

� 

� 

� 

� 

� 

� 

� 

� 

� 

� 

Kunt u een toelichting geven over uw tevredenheid van de activiteiten? ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… ……………………………………………………….……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6a.

Met welke reden doet u mee aan de activiteiten in Poptahof? (maximaal 2 antwoorden) � Ik doe niet mee aan activiteiten  (ga naar vraag 6b.) � Omdat ik het leuk vind om te bewegen  � Omdat er vrienden aan mee doen 

� Omdat het dichtbij is  � Omdat bewegen gezond is  � Anders namelijk ……………………………..  ………………………………………………………….

� Omdat ik zo in contact kom met  andere mensen 6b.

Ga naar vraag 7

Met welke reden doet u niet mee aan de activiteiten in Poptahof? (maximaal 2 antwoorden) � Er is geen leuk aanbod 

� Wist niet van de activiteiten af 

� Activiteit is te duur 

� Doen ergens anders aan activiteiten 

� Ik heb hier geen behoefte aan 

� Anders namelijk:……………………………. 

� Door lichamelijke beperkingen  7.

……………………………………………………….

Geef bij de volgende zinnen aan of u het hier mee eens of oneens bent: Eens

Oneens

Er moeten meer activiteiten voor volwassenen komen in de Poptahof

� 

� 

Ik doe liever activiteiten met mensen van hetzelfde geslacht

� 

� 

Ik doe liever activiteiten met mensen van dezelfde etniciteit

� 

� 

Als er activiteiten komen die ik leuk vind, dan ga ik hier aan mee doen

� 

� 

Ik wil een kleine vergoeding betalen voor het meedoen aan activiteiten

� 

� 

� In de Poptahof moet een sportvereniging komen voor verschillende sporten 

� 

Er zijn teveel activiteiten in Poptahof

� 

� 

Ik ben bekend met de Woonbron-euro

� 

� 

Ik of iemand uit mijn gezin maakt gebruik van de Delftpas

� 

� 

� 

� 

Als u kinderen heeft: Mijn kinderen maken gebruik van de sportregeling van de Gemeente Delft


67

Wensen sport-‐ en spelactiviteiten

Wensen sporten spelactiviteiten 8a.

Als u zou mogen kiezen wat voor sporten spelactiviteiten er in Poptahof mogen

8a.

komen, welke activiteiten zou u dan willen? (maximaal 4 antwoorden) Als u zou mogen kiezen wat voor sporten spelactiviteiten er in Poptahof mogen komen, welke activiteiten zou u dan willen? (maximaal 4 antwoorden) �

Basketbal

�

Vechtsport

�

Kaartspelen

� Basketbal Voetbal 

� Vechtsport Fitness buiten 

� Kaartspelen Knutselactiviteiten 

� Voetbal Zaalvoetbal 

� Fitness buiten binnen 

� Knutselactiviteiten Bordspelen 

� Zaalvoetbal Volleybal 

� Fitness Poolen binnen 

� Bordspelen Geen, er zijn genoeg 

� Volleybal Hockey 

� Poolen Jeu de Boules 

activiteiten  Geen, er zijn genoeg

� Hockey Handbal 

� Jeu Dansen  de Boules

�

� Handbal Korfbal 

� Dansen (Nordic) wandelen 

……………..…..........  Anders, namelijk:

� Korfbal Tennis 

� (Nordic) Koken wandelen 

……………..…..........

 Tennis

 Koken

Anders, namelijk: activiteiten

8b.

Heeft u nog wensen of verbeterpunten als het gaat om de sporten spelactiviteiten

8b.

in Poptahof, dan kunt dat hierna opschrijven: Heeft u nog wensen ofuverbeterpunten als het gaat om de sporten spelactiviteiten ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… in Poptahof, dan kunt u dat hierna opschrijven: ……………………………………………………….……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… …….……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………….……………………………………………………………………………………………… …….………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Tevredenheid voorzieningen in Poptahof

Tevredenheid voorzieningen in Poptahof 9a.

Heeft u of iemand uit uw gezin in 2012 gebruikgemaakt van deze voorzieningen?

9a.

Nee Heeft u of iemand uit uw gezin in 2012 gebruikgemaakt van Ja deze voorzieningen? De speeltuin in het Poptapark

� Ja

�Nee

De speeltuin fitness apparaten in het park in het Poptapark

� 

�

Hetfitness Poptacourt (voetbal / basketbalveldje ) De apparaten in het park

� 

�

Een Poptacourt van de speeltuinen de flats in Poptahof Noord Het (voetbal tussen / basketbalveldje )

� 

�

Een van de speeltuinen tussen de flats in Poptahof Noord





9b.

Geef bij de volgende zinnen aan of u het hier mee eens of oneens bent:

9b.

Eens Geef bij de volgende zinnen aan of u het hier mee eens of oneens bent:

Oneens

Ik ben tevreden met de voorzieningen die er nu zijn

�Eens

� Oneens

vind tevreden het leuk om dat buurtbewoners voorzieningen gebruiken Ik ben mette dezien voorzieningen die er nude zijn

�

�

Devind voorzieningen zorgen ervoor dat ik in contact met buurtbewoners Ik het leuk om te zien dat buurtbewoners dekom voorzieningen gebruiken

�

�

voor overlast in contact de wijk kom met buurtbewoners De voorzieningen zorgen ervoor dat ik in

�

�

speeltuinen in zorgen Poptahof Noord moeten vervangen worden De voorzieningen voor overlast in de wijk

�

�

Als speeltuinen er voorzieningen komenNoord die ik moeten leuk vind, dan ga ikworden deze gebruiken De in Poptahof vervangen

�

�

bewoner voel ik me verbonden met vind, Poptahof Als er voorzieningen komen die ik leuk dan ga ik deze gebruiken

�

�

Als bewoner voel ik me verbonden met Poptahof






68

Wensen over voorzieningen in Poptahof Wensen over voorzieningen in Poptahof 10a. Als u mag kiezen, wat zou u dan willen in Poptahof?(maximaal 2 antwoorden) � Een nieuwe speeltuin voor kinderen

� Een kinderboerderij

� Een uitbreiding van de fitness

� Een sportveld, met de mogelijkheden om de sporten te doen die bij vraag

toestellen buiten

8a. zijn aangegeven

� Een skatebaan � Een plantsoen met bloemen 

� Geen er zijn genoeg voorzieningen

� Een uitbreiding van de Moe’stuin 

� Anders namelijk:………………………………….

� Een beweegplek voor senioren 

……………………………………………………………..

10b. Heeft u nog wensen of verbeterpunten alsals hethet gaat omom de de voorzieningen 10b. Heeft u nog wensen of verbeterpunten gaat voorzieningen in Poptahof, dandan kunt u dat hierna opschrijven: in Poptahof, kunt u dat hierna opschrijven: ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… ……………………………………………………….……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………….………………………………………………………………………………………………

Slotvragen Slotvragen 11.11.Hoe zietziet uwuw gezinssamenstelling er uit: Hoe gezinssamenstelling er uit:  �Getrouwd / samenwonend met inwonende kinderen Getrouwd / samenwonend met inwonende kinderen  �Getrouwd / samenwonend zonder inwonende kinderen Getrouwd / samenwonend zonder inwonende kinderen  �Alleenstaand met inwonende kinderen Alleenstaand met inwonende kinderen  �Alleenstaand zonder inwonende kinderen Alleenstaand zonder inwonende kinderen  �Studentenhuishouden Studentenhuishouden 12.12.Wilt u of uit uit uwuw gezin zich alsals vrijwilliger inzetten in Poptahof? Wilt u iemand of iemand gezin zich vrijwilliger inzetten in Poptahof?  �NeeNee  �Ja, Ja, dit dit gebeurt al al gebeurt  �Ja, Ja, zouzou willen helpen bij bij activiteiten willen helpen activiteiten  �Ja, Ja, zouzou graag eeneen activiteit willen organiseren graag activiteit willen organiseren  �Ja, Ja, namelijk……………………………………………………… namelijk……………………………………………………… WiltWilt u kans maken op één vanvan de prijzen? VulVul dandan de volgende gegevens in*:in*: u kans maken op één de prijzen? de volgende gegevens Naam / namen: ……………………………………………………………………….. Naam / namen: ……………………………………………………………………….. Adres: ………………………………………………………………………………………. Adres: ………………………………………………………………………………………. Telefoonnummer: ………………………………E-mail:………………………… Telefoonnummer: ………………………………E-mail:………………………… Heeft u bij vraag 12 12 aangegeven zichzich als als vrijwilliger te willen inzetten dandan komen wij wij graag Heeft u bij vraag aangegeven vrijwilliger te willen inzetten komen graag in contact met u. Of uw wel of niet benaderd wilt worden kunt u hierna aangeven: in contact met u. Of uw wel of niet benaderd wilt worden kunt u hierna aangeven:  �Ja, Ja, ik wil benaderd worden ik wil benaderd worden (vul(vul als als u dat nog niet gedaan heeft, hierboven uw uw gegevens in) in) u dat nog niet gedaan heeft, hierboven gegevens  �Nee, ik wil nietniet benaderd worden Nee, ik wil benaderd worden 

•

De adresgegevens zullen alleen worden gebruikt bij de loting van de prijzen of bij het benaderen De adresgegevens zullen alleen worden gebruikt bij de loting van de prijzen of bij het benaderen van vrijwilligers. De van vrijwilligers. De antwoorden op de vragenlijst worden anoniem bekeken. antwoorden op de vragenlijst worden anoniem bekeken.


69

Bijlage II: Inleidende brief enquête

Aan de bewoners van Poptahof,

Onderwerp: onderzoek activiteiten en voorzieningen in Poptahof

Beste bewoner van Poptahof, U voelt zich thuis in Poptahof. Of u mist nu net die ene activiteit of voorziening in de buurt die daarvoor zou kunnen zorgen. Ik hoor het graag van u. Met uw medewerking maakt u bovendien kans op een van de volgende prijzen: § § §

4 kaartjes voor attractiepark Drievliet (hoofdprijs) 1 keer een Dinerbon ter waarde van 50 euro. 5 keer een Pathé bioscoopbon.

Mocht u één van de gelukkige winnaars zijn, krijgt u hierover schriftelijk bericht. Laat uw mening horen door bijgaande vragenlijst vóór 8 februari 2013 ingevuld terug te sturen. Uw reactie is waardevol voor Woonbron om zo in de vernieuwing van Poptahof alleen de dingen te doen die bewoners op prijs stellen. Hulp bij het invullen Heeft u moeite met het invullen van de vragen? Ik help u graag op de volgende data in de wijkpost aan de Taj Mahalplaats 2a: • Dinsdag 29 januari tussen 10:00 en 11:00 uur. • Woensdag 30 januari tussen 15:00 en 16:00 uur. • Donderdag 31 januari tussen 10:00 en 11:00 uur. Inleveren vragenlijst Uw ingevulde vragenlijst kunt u terugsturen in bijgevoegde antwoordenvelop (een postzegel is niet nodig). Natuurlijk kunt u uw lijst ook in de brievenbus doen van de wijkpost aan de Taj Mahalplaats 2a. Bewoners van de woongebouwen Merel en Reiger kunnen de vragenlijst ook in de Woonbron brievenbus in de entrees achterlaten. Met vriendelijke groet, Pim Persoon Stagiair sociaal Beheer Bijlagen: Vragenlijst Antwoordenvelop


70

Bijlage III: Flyer enquête

Beste Bewoners van Poptahof, Heeft u de vragenlijst die u in uw brievenbus heeft gehad over de voorzieningen en sporten spelactiviteiten in Poptahof nog niet ingevuld? Vul deze dan alsnog in en maak kans op de volgende prijzen: •

4 kaartjes voor attractiepark Drievliet (hoofdprijs)

•

1 keer een Dinerbon ter waarde van 50 euro.

•

5 keer een Pathé bioscoopbon.

Heeft u moeite met het invullen van de vragen? Ik help u graag op de volgende data in de wijkpost aan de Taj Mahalplaats 2a: • Dinsdag 29 januari tussen 10:00 en 11:00 uur. •

Woensdag 30 januari tussen 15:00 en 16:00 uur.

•

Donderdag 31 januari tussen 10:00 en 11:00 uur.

Ook uw mening telt!


71

Bijlage IV: Topiclijsten Sport-‐ en spelaanbieders Inleiding • Voorstellen • Introductie onderzoek Organisatie • Doel • Doelgroep • Activiteiten • Deelname • PR Samenwerking • Partijen Poptahof • Met Woonbron Mogelijkheden aanpassen aan behoeftes

Andere (Woonbron) corporaties Inleiding • Voorstellen • Introductie onderzoek Sport-‐ en spelaanbod • Overweging • Financiering • Bijdrage corporatie • Achterliggende gedachte • Tot hoe ver gaat de rol vd corporatie Samenwerking Effect sociale samenhang Succesfactoren Faalfactoren Bewoners • Betrokkenheid • Initiatief

Gemeente Delft Inleiding • Voorstellen • Introductie onderzoek


72

Poptahof • Gebiedsvisie • Activiteiten Koers gemeente op gebied van sport • Bredeschool / combinatiefuntionaris • Sportimpuls Relatie Woonbron

Bewoners Inleiding • Voorstellen • Introductie onderzoek Activiteiten: • Kennis sport-‐ en spelactiviteiten • Deelname • Tevredenheid • Reden wel/ geen deelname • Hoe neem je het liefst deel • Leeftijd/ geslacht etniciteit • Wensen activiteiten • Contact Voorzieningen: • Gebruik • Tevredenheid • Speeltuinen • Wensen voorzieningen

9.1.1. Woonbron Delft Sport en spel • Rol Woonbron • Samenwerking Middelen aanpassen • Activiteiten • Voorzieningen Bewoners initiatief • Woonbron-‐euro


73

Bijlage V: Activiteitenoverzicht Breed Welzijn Delft. maandag 09.00-‐12.00 09.30-‐10.30 10.00-‐12.00 10.00-‐11.30 10.00-‐17.00 13.00-‐15.00 13.00-‐15.00 13.00-‐15.30 16.15-‐17.15 19.00-‐20.00 19.00-‐21.00 19.00-‐22.00 20.00-‐22.00 dinsdag 09.00-‐12.00 10.00-‐11.30 10.00-‐13.00 10.00-‐17.00 13.00-‐15.00 14.00-‐16.00 19.00-‐20.30 19.00-‐21.45 20.00-‐21.30 woensdag 09.00-‐12.00 10.00-‐12.00 09.30-‐11.30 12.30-‐13.30 14.00-‐15.30 14.00-‐16.00 14.00-‐18.00 19.00-‐22.15 19.00-‐22.15 20.00-‐22.00

doelgroep volwassenen vrouwen mannen volwassenen volwassenen volwassenen vrouwen 55+ vrouwen kinderen vrouwen volwassenen volwassenen volwassenen volwassenen vrouwen volwassenen volwassenen vrouwen mannen volwassenen volwassenen volwassenen volwassenen Mannen vrouwen vrouwen tieners mannen volwassenen volwassenen Koerdische vereniging volwassenen

activiteit Huiskamer Aerobics conv.les/Compaan computercursus Spreekuur Naailes/kledingbeurs conversatieles Infopunt vrouwen Zumba Aerobics training Algemene inloop Energiekring Huiskamer Taalbom Inloop venstertafels Spreekuur conversatieles Spelletjes middag 55 + Vergadering Alivio Chinese taal en cultuur Huiskamer conv.les/Compaan conversatieles Aerobics computerinloop conv.les/Compaan Koken / wereldkeuken Algemene inloop inloop muziekproject


74

Donderdag doelgroep

activiteit

09.00-‐12.00 volwassenen 10.00-‐11.30 volwassenen 10.00-‐12.00 volwassenen

Huiskamer computercursus Atelier vrouwen

13.00-‐15.00 volwassenen

Leren koekjes bakken

13.00-‐15.30 13.00-‐17.00 19.00-‐ 22.30/45 19.00-‐22.30 Vrijdag 09.00-‐12.00 10.00-‐17.00 10.00-‐11.00 11.00-‐12.30 12.00-‐16.00 13.00-‐14.30 13.00-‐17.00

55+ vrouwen volwassenen

Infopunt vrouwen Inloop venstertafels

volwassenen

Huiskamer/klaverjas.

volwassenen volwassenen volwassenen volwassenen (gast)vrouwen ouderen (gast)vrouwen (Marokkaanse) Vrouwen

vrouwen

Algemene inloop Huiskamer Spreekuur Participatie project computercursus Consultatie spreekuur computercursus algemene info bijeenkomst Volksdansen(bewegen voor ouderen) Zumba

volwassenen

Salsales(gev.+beg.)

kinderen kinderen 5 t/m 9 jaar jongeren volwassenen jongeren

Vietnameseles Arabischeles Oefenen brassband Arabischeles Turkse volksdans

14.30-‐15.45 55+ 16.00-‐17.00 19.00-‐21.00 21.00-‐22.30 Zaterdag 09.30-‐12.00 09.30-‐13.00 Zondag 10.00-‐13.00 12.00-‐15.00 14.00-‐18.00


75

Tafeltennisvereniging DHC Maandag : 19:00 -‐ 20.30 Jeugdtraining 20:30 -‐ 22.45 Senioren vrijspelen Dinsdag: 20.00 -‐ 24.00 Seniorencompetitie Woensdag: 16.30 -‐ 18.30 Jeugdtraining 19:30 -‐ 20:45 Seniorentraining 20:45 -‐ 22.00 Seniorentraining Donderdag: 19.30 -‐ 21.00 Seniorentraining Vrijdag: 20.00 -‐ 24.00 Seniorencompetitie Zaterdag: 11.00 -‐ 14.30 Jeugdcompetitie Zondag: 13.00 -‐ 15.30 Vrijspelen jeugd en senioren Combinatiefunctionaris / naschoolse sportactiviteiten Basisschool de Horizon Maandag: 12:30 -‐ 13:00 uur Tussenschools sporten 14:00 -‐ 14:45 uur Peutergym Basisschool Freinet Dinsdag: 12:00 -‐ 12:30 uur Tussenschools sporten 13:00 -‐ 14:30 uur Sporten met kleuters 15:00 -‐ 16:30 uur Sport & Spel groep 6 ,7, 8 Basisschool de Omnibus Woensdag: 12:00 -‐ 13:30 uur Sport & Spel groep 3, 4, 5 Basisschool de Horizon Donderdag: 15:30 -‐ 17:00 uur Sport & Spel groep 3, 4, 5 The Mall Maandag: Huiswerkbegeleiding na schooltijd Dinsdag: Meiden activiteit na schooltijd 19:30 tot 22:00 uur, jongerenactiviteit Woensdag: 14:00 tot 16:00 meidenactiviteit 16:00 tot 18:00 jongens-‐ en meidenactiviteit 19:30 tot 22:00 jongerenactiviteit Donderdag: 19:30 tot 22:00 jongerenactiviteit De jongens en meidenactiviteiten zijn voor de basisschoolkinderen, de jongeren-‐activiteiten zijn voor 13 tot 23 jaar.


76

Bijlage VI: Uitkomst Enquête 1. Wat is uw geslacht?

Geslacht 66

Man

69

Vrouw

Figuur VI.1: Geslacht

2. Wat is uw leeftijd?

Leegijd 7 6 5 4 3 2 1 0 11 14 17 20 23 26 29 32 35 38 41 44 47 50 53 56 59 62 65 68 71 74 77 80 83 86 89 92 Figuur VI.2: Geslacht.

3. Wist u dat er sport-‐ en spelactiviteiten in Poptahof worden aangeboden?

Nee 60 44%

Ja 75 56%

Figuur VI.3: Kennis sportactiviteiten


77

4a. Van welke partijen in de buurt heeft u wel eens gehoord?

80 70 60 50 40 30 20 10 0

50

29

12

74

23

18

25

59

8

Figuur VI.4: van welke partijen heeft u wel eens gehoord.

4b. Heeft u of iemand uit uw gezin in 2012 deelgenomen aan activiteiten van onderstaande partijen?

Deelgenomen

Niet deelgenomen

140 120

124

133

117

131

132

133

134

124

11

2

18

4

3

2

1

11

100 80 60 40 20 0

Figuur VI.5: Deelname.


78

5.a Geef hieronder aan hoe tevreden u bent over alle sportactiviteiten en andere activiteiten die in Poptahof plaatsvinden?

Sportachviteiten Heel ontevreden 7% 3% 5%

Ontevreden

25%

Neutraal Tevreden 60%

Heel tevreden

Andere achviteiten 11% 3% 5%

Heel ontevreden Ontevreden

34%

Neutraal Tevreden

47%

Heel tevreden

Figuur VI.6: Tevredenheid activiteiten

6a. Met welke reden doet u mee aan de activiteiten in Poptahof?

20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0

10

7

15

Omdat ik het Omdat er Omdat ik zo in leuk vind om te vrienden aan contact kom bewegen meedoen met andere mensen

19

7

4

Omdat het dichtbij is

Omdat bewegen gezond is

Anders

Figuur VI.7: Met welke reden bewoners meedoen aan activiteiten in Poptahof


79

6b. Met welke reden doet u niet mee aan de activiteiten in Poptahof?

35 30 25 20 31

15

31 24

10 5

10

22

12

0 Er is geen leuk Ik heb hier geen Door Wist niet van de Doen ergens aanbod behoene aan lichamelijke acoviteiten af anders aan beperkingen acoviteiten

Anders

Figuur VI.8: Met welke reden bewoners niet meedoen aan activiteiten in Poptahof


80

Basketbal Voetbal Zaalvoetbal Volleybal Hockey Handbal Korsal Tennis Vechtsport Fitness buiten Fitness binnen Poolen Jeu de Boules Dansen (Nordic) wandelen Koken Kaartspelen Knutselacoviteiten Bordspelen Geen, er zijn genoeg acoviteiten Anders

81 27 15 101 80 78 17 12 30 11

Als er acoviteiten komen die ik leuk vind, dan ga ik hier aan mee doen Ik wil een kleine vergoeding betalen voor het meedoen aan acoviteiten In de Poptahof moet een sportvereniging komen voor verschillende sporten Er zijn teveel acoviteiten in Poptahof Ik ben bekend met de Woonbron-‐euro Ik of iemand uit mijn gezin maakt gebruik van de Delnpas Mijn kinderen maken gebruik van de sportregeling van de Gemeente Deln

0 Ik doe liever acoviteiten met mensen van dezelfde etniciteit

20

Ik doe liever acoviteiten met mensen van hetzelfde geslacht

120

Er moeten meer acoviteiten voor volwassenen komen in de Poptahof

7. Geef bij de volgende zinnen aan of u het hier mee eens of oneens bent Eens

49 103 113 29

Figuur VI.10: Wensen sport-‐ en spelactiviteiten.

Oneens2

140

51 50 108 119 100

100

80

60

40 51

Figuur VI.9: Stellingen activiteiten.

8a. Als u zou mogen kiezen wat voor sport-‐ en spelactiviteiten er in Poptahof mogen komen, welke activiteiten zou u dan willen?

Wensen sport-‐ en spelachviteiten

43 50 45 36 35 40 35 24 24 30 20 21 21 21 19 18 18 25 17 15 16 16 20 10 9 8 15 4 4 10 5 0


81

9a. Heeft u of iemand uit uw gezin in 2012 gebruikgemaakt van deze voorzieningen?

160

Gebruik Voorzieningen

140 120

86

91

114

108

100 80 Reeks 2

60

Reeks 1

40 20

48

43

20

0

26

De speeltuin in De Het Poptacourt een van de het Poptapark fitnessaparaten speeltuinen in Poptahof Noord

Figuur VI.11: Gebruik voorzieningen.

9b. Geef bij de volgende zinnen aan of u het hier mee eens of oneens bent:

Eens

Oneens

100

118

77 De voorzieningen zorgen ervoor dat ik in contact kom met buurtbewoners

63

28

47

27

62

101

83 Als bewoner voel ik me verbonden met Poptahof

103

Als er voorzieningen komen die ik leuk vind, dan ga ik deze gebruiken

53

De speeltuinen in Poptahof Noord moeten vervangen worden

14

De voorzieningen zorgen voor overlast in de wijk

33

Ik vind het leuk om te zien dat buurtbewoners de voorzieningen gebruiken

120

Ik ben tevreden met de voorzieningen die er nu zijn

140

100 80 60 40 20 0


82

10a. Als u mag kiezen, wat zou u dan willen in Poptahof?

Wensen voorzieningen 60

49

50

39

40 30 20

18

25

25

18

17

15

9

4

10

Anders

Een sportveld, met de mogelijkheden om de sporten te doen die bij vraag 8a. zijn Geen er zijn genoeg voorzieningen

Een kinderboerderij




Een skatebaan



0

Figuur VI.13: Wensen en behoefte voorzieningen.

11. Hoe ziet uw gezinssamenstelling er uit?

Getrouwd / samenwonend met inwonende kinderen 13

Getrouwd / samenwonend zonder inwonende kinderen

30

50

23 18

Alleenstaand met inwonende kinderen Alleenstaand zonder inwonende kinderen Studentenhuishouden

Figuur VI.14: Gezinssamenstelling


83

12. Wilt u of iemand uit uw gezin zich als vrijwilliger inzetten in Poptahof?

16

15

14

13

12 10 8 6 4

4 2

1

0 Ja, dit gebeurd al

Ja, zou willen helpen bij acoviteiten

Ja, zou graag een acoviteit willen organiseren

ja, namelijk...

Figuur VI.15: Vrijwilligers


84

Bijlage VII: Combinatie grafieken enquête Activiteiten wensen per type huishouden

Samenwonen/ getrouwd met inwonende kinderen Samenwonend / getrouwd zonder inwonende kinderen Alleenstaand met inwonende kinderen Alleenstaand zonder inwonende kinderen Studentenhuishouden 50 45 2

40 35

14

3

6

30 10

25 20 15 10 5 0

9

7 1 2 6 4 1 6

8

2

2

4

2

3

4

3 2

4

7

8

3

4 1 7

5

1 2 1 4

2 1 1

1 1 2

2 1

5

5

5

2 2

4

5

7

4

5

7

2

7 2 3

9

1 11

13

1 3 1

4 1 3 5

6

7

4 3 3 1 2 1

9

3

6 11 1 2 2

3 7

7 4 1 2 2

1 5 3

Figuur VII.1: Combinatie huishoudens / behoefte activiteiten


85

samenwonend / getrouwd zonder inwonende kinderen

6 2

4

Geen, er zijn genoeg Anders

3

2

Knutselacovitei ten Bordspelen

2

Kaartspelen

Jeu de Boules

5

4

(Nordic) wandelen Koken

3 Dansen

3 Poolen

1

Fitness binnen

3 Fitness buiten

Handbal

2 Vechtsport

0

Tennis

0

Korsal

1

Hockey

5

Volleybal

2

4 Zaalvoetbal

1

Voetbal

7

Basketbal

8 7 6 5 4 3 2 1 0

Figuur VII.2 : samenwonend / getrouwd zonder inwonende kinderen / behoefte activiteiten

6 1

1

2


1


1

Kaartspelen

1

7


1

Dansen

2

Jeu de Boules

Hockey

2

Poolen

Volleybal

0

Fitness binnen

Zaalvoetbal

0

Fitness buiten

1

9

7

Vechtsport

4

5 Tennis

3

Korsal

3

Handbal

4

Voetbal

10 8 6 4 2 0

Basketbal

Alleenstaand met inwonende kinderen

Figuur VII.3 : Alleenstaand met inwonende kinderen / behoefte activiteiten.

Alleenstaand zonder inwonende kinderen

Korsal

Tennis

Vechtsport

5

7

4

10


Handbal

3

Knutselacoviteite n Bordspelen

Hockey

4

11

Kaartspelen

5

9 (Nordic) wandelen Koken

5

Dansen

0

10

Jeu de Boules

1

Poolen

2

Fitness binnen

4

11

7 Fitness buiten

4

Volleybal

Voetbal

6

8

Zaalvoetbal

14

Basketbal

16 14 12 10 8 6 4 2 0

Figuur VII.4 : Alleenstaand zonder inwonende kinderen / behoefte activiteiten.


86

Studentenhuishouden

2

1

2

2

Zaalvoetbal

Volleybal

Hockey

Handbal

Korsal

Tennis

Vechtsport

Fitness buiten

Fitness binnen

3

1

2

3

0

3

0

3

2


1


2

Kaartspelen

1


2

Dansen

2

Jeu de Boules

1

Poolen

2

Voetbal

6

Basketbal

7 6 5 4 3 2 1 0

Figuur VII.5 : studentenhuishouden / behoefte activiteiten.

Wensen activiteiten per geslacht

28

30 23 20

25 20

14 14 12 12 11 11 10 9 9 10 7 7 6 7 6 4 4 5 2 2 2 2 15

20 14 13

3 2

18

16

13 7 6 4

6 3

13 10 11 8 Vrouwen 1

Mannen

Bordspelen Geen, er zijn genoeg acoviteiten Anders

Knutselacoviteiten

Kaartspelen

Koken

(Nordic) wandelen

Dansen

Jeu de Boules

Poolen

Fitness binnen

Fitness buiten

Vechtsport

Tennis

Korsal

Handbal

Hockey

Volleybal

Zaalvoetbal

Voetbal

Basketbal

0

Figuur VII.6: Wensen activiteiten per geslacht.


87

Wensen voorzieningen per huishouden

Getrouwd / samenwonend met inwonende kinderen Getrouwd / samenwonend zonder inwonende kinderen Alleenstaand met inwonende kinderen Alleenstaand zonder inwonende kinderen Studentenhuishouden

18

5

3

4

2 1

1

5 5

1

4

1

2

6

8

8 2 3 2 1

Een sportveld, met de mogelijkheden om de sporten te doen die bij vraag 8a. zijn aangegeven

2 2 0 0 1 1

7

Een kinderboerderij

1 1

6


5

7


0

Een skatebaan

3 4

6


5

6


9

13 11 11 10

Er zijn genoeg voorzieningen

13


20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0

Figuur VII.7: Wensen activiteiten per huishouden.


88

4

Wensen activiteiten combinaties

Wensen achviteiten van bewoners die zich niet verbonden voelen met Poptahof Wensen acoviteiten van bewoners die zich niet verbonden voelen met Poptahof

14 12 10 8 6 4 2 0

Wensen acoviteiten, bewoners die zich niet verbonden voelen met Poptahof, maar aangegeven mee te doen als er acoviteiten komen die zij leuk vinden 12 11 11 10 9 7 7 7 7 7 6 6 6 6 6 6 6 6 6 5 5 5 5 4 4 4 4 4 3 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 0

Figuur VII.8: Wensen activiteiten combinaties


89

Wensen Voorzieningen combinaties

Wensen voorzieningen van bewoners die zich niet verbonden voelen met Poptahof Wensen voorzeiningen van bewoners die zich niet verbonden voelen met Poptahof, maar aangeven gebruik te gaan maken als er voorzieningen komen die zij leuk vinden Als er voorzieningen komen die ik leuk vind dan ga ik deze gebruiken 45 40

41

35 30 25

25

20 15 10 5 0

12 6 5

14

13 5 4

3 1 2

8

25 16 4 4

19

17 13

13 13

8 7

7 2 8

Figuur VII.9: Wensen voorzieningen combinaties.


90

Bijlage VIII: uitkomst openvragen enquête Welke activiteiten heeft u gevolgd bij de BWD? • • • • • • • • • • •

Iets met techniek (enquete 4)

Taalcursus Zumba en aerobic Curus haarknippen. Lekker, samen eten en drinken. Busreis, enk. (enquete 47) Bingo, zumba, schilderen. Sport. Zomeractiviteit. Huiskamer. Wereldkeuken. Computerles. School. Naailes. Sports. Fotobewerking. Volksdansen/dansles. Redactie wijkkrant voorhof sporten

Toelichting tevredenheid activiteiten • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

tevreden: Alleen maar goed voor de wijk Vind het leuk dat er veel wordt georganiseerd in de wijk Vind met name de festivals erg leuk In december werden er ook oliebollen uitgedeeld; erg leuk en gezellig allemaal. De sportprogramma’s lijken me erg leuk en goed voor die kinderen in de buurt. Ik doe nooit mee, maar het is wel leuk om te zien dat er zoveel georganiseerd wordt en dat het zo leeft in de poptahof. Goede training, leuke mensen, ik maak zo wel kennis met de buitenlandse mensen (vrouwen) ha, ha. Er morgen vaker activiteiten zijn ook voor de Surinaamse en Hindoestaanse gemeenschap Het is fijn dat er activiteiten wordt georganiseerd in de wijk: Om het wijk poptahof aantrekkelijk te maken: zodat we meer bezoekers komen. Het park leeft! Voor kinderen activiteiten ik ben tevreden. Ondanks dat ik zelf nog niet heb deelgenomen vind ik het goed dat de gelegenheid er is. Jazzfestival is altijd goed geregeld. Gezellig en niet tot laat in de avond. De gezelligheid, gastvrijheid, iedereen babbelt gezellig met elkander. Bewegen is gezond, en je komt zo in contact met andere buurtbewoners Goed om te merken dat er moeite wordt gedaan om leuke activiteiten te organiseren. Goed de kinderen. Woon nog niet lang in poptahof, dus niet bekend met activiteiten. Mensen uit isolement en meer sociale integratie Wat ik ervan meekrijg: lijken leuke activiteiten, afwisselend, kleurrijk en goed georganiseerd. Belangrijk voor kinderen! Brengt mensen en andere culturen samen. Doe geen sportactiviteiten, maar de braderien en muziek weekenden zijn leuk. Supermarkten/winkelcentrum is dichtbij. Het vervoer is goed toegankelijk. Het is rustig. The Mall is zeer goed. Leuk dat erover gepraat wordt, en dat je zo op deze manier mensen laat bewegen. Ik vind het leuk dat er zoveel georganiseerd wordt.


91

• • •

• • • • • • • •

• • • • • • •

Er wordt een breed aanbod aangeboden! Activiteiten brengen levendigheid in de wijk op een positieve manier. Word tenminste iets voor de kinderen en volwassen mensen iets gedaan. Geen mening: ik heb gehoord over die activiteiten maar weet er niet genoeg over om er (on) tevreden over te zijn. Te weinig activen ( niet leesbaar, enquete15) Mijn activiteiten staan los van de wijk waar ik woon als ik in b.v. Den Haag of Rotterdam zou wonen blijven die hetzelfde. Als ik wil sporten dan doe ik dat. Daar heb ik jullie niet voor nodig. Geldt ook voor overige activiteiten. Prima dat het er is. Ik maar er geen gebruik van. Ik heb nooit deelgenomen aan deze activiteiten en ken ook niemand die dat heeft gedaan. Woon nog maar sinds kort in de poptahof. 3 Ik heb zelf geen tijd voor maar ik denk het kan voor andere mensen heel goed idee zijn. Ontvreden: Muziek, bandjes, ed. Staat vrij hard. Welke activiteiten in poptahof geen activiteiten gezamenlijke. (enquete 33) Ik heb nooit over sportactiviteiten gehoord. Ik zie soms een paar activiteiten in de poptahof park maar die zijn niet zo veel. Wordt niets ondernomen voor de kinderen. Weinig tot bijna niet echt zichtbare aanwezigheid. Teveel activiteiten zorgen voor overlast aan bewoners akropolishof. Wat minder mag ook. Ik hoor hier meestal iets over als deze al geweest zijn.

Waarom doet u mee aan activiteiten? • • • • •

Nooit een uitnodiging gehad. Iets meegeven aan anderen. Omdat mijn zusje van 4 jaar het erg leuk vindt om daar aan mee te doen. Een keer proberen. Ontspanning

Waarom doet u niet mee aan activiteiten? • • • • • • • • • • •

Tijdgebrek 10 Weduwnaar. Leeftijd speelt rol, behoort niet meer zelfstandig te wonen/ wil niet naar verzorgingshuis. ML. (enquete 17) Net komen wonen hier. 4 Nooit een uitnodiging gehad. Ik ga naar koster club. Geen reden Als er soms geen leuk aanbod is. Niet veilige buurt Onze hoge leeftijd Belastinggeldverspilling Te oud


92

• • •

Geen interesse Krachttraining op sportschool. Nog geen behoefte aan. Misschien in de toekomst wel.

Andere wensen activiteiten • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Badminton 2 Zwemmen vrouwen Biljarten 2 Iets voor de allerkleinsten (± 2 jr) Tuinieren Naaicursus Wielrennen Bloemschikken Het maakt mij niet uit Zumba Skeeleren Biodanza Weven Dansen voor de jeugd Snooker Breien Muziek percussie Bingo

Wensen of verbeterpunten activiteiten • • • •

• • • • • • • • • • •

Meer aankondigingen wanneer welke activiteiten plaatsvinden Geen wensen. Wel als verbeterpunt om sportactiviteiten te centraliseren. Te veel losse, en van verschillende instanties, mensen aanwezig in de wijk! Iets voor de allerkleinsten (± 2 jr) Opruimen van desolate betonnen afgeschilferde zgn speelobjecten waar niemand gebruik van maakt en met veel creatieve inbreng leuke objecten plaatsen i, s, w, met direct omwonenden (zie de desolate speelplaats naast moe’s tuin!) (enquete 16). Health Center. Ik vind dat de poptahof genoeg doet alleen er staat veel huisvuil buiten, op de niet aangegeven dagen. Jammer. Er moet een vereniging komen die activiteiten regelmatig organiseert (bijv. Weekendjes weg, golfen, naar de bioscoop, etc.). Ik ben oprichtster van jabbedabbedi. Druk bezig om verbeterpunten te gaan herstellen. Misschien is het een idee de tijden voor de sporten te regelen zodat je ook in de middag bijvoorbeeld 14:00 terecht kan. Het zou fijn zijn als de bewoners meer te horen krijgen over de activiteiten, ik wist niet dat er sommige activiteiten in Poptahof plaats vonden. Meer activiteiten. Voor mijzelf niet. Los van waar ik woon doe ik aan hobby’s/sport. Nee, alleen veiligheid. Heel belangrijk vind ik absolute rust in het poptapark na 22:00 uur. Het park is nogal gehorig zo tussen de flats. Ballet voor meisjes. Zwemles.


93

• • • • • • • •

We leven in een multiculturele wijk. Men moet beter met elkaars culturen omgaan. Teveel hokjes geest (bedoel culturen). Meer aandacht proberen te wekken bij de jeugd. Dmv. Posters/pamfletten. Betere kennisgeving ‘PR’ van de activiteiten. Ik ben er niet van op de hoogte, maar zou wel graag op de hoogte gehouden willen worden bijv door middel van folder/gids/flyer. Zo breed mogelijk. Meer kind gericht. (de zandbak in het park ligt glas) Wakker worden en gebruiken goed ruimtes. Ja extra veiligheid in de oude gebouwen en meer controle op de antiliaanse mensen die overal lopen en drugs gebruiken.

Andere wensen voorzieningen • • • • •

Flats beveiliging Een instantie waaruit de sportactiviteiten plaatsvinden. Bv BWD is verantwoordelijk voor alle sportactiviteiten. Health Center/ Fitness Meer architectuur (modern) Snooker spelen, poolen.

Wensen of verbeterpunten voorzieningen • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

De ingangen van de flats beveiligen Een instantie waaruit de sportactiviteiten plaatsvinden. Bv BWD is verantwoordelijk voor alle sportactiviteiten. Health Center/ Fitness binnen. Centrum van computerspelen Zou fijn vinden meer licht in de wijk: sommige plekken zijn best eng ’s avonds: donkere plekken. Parkbeheerder Meer activiteiten voor kids. Een verbod op alcohol drinken in het park (dit alléén met evenementen). Een basketbal terrein op kop van 4-‐hoogflat. Een buurthuis voor de jongeren, zodat ze niet in het trappenhuis zouden hangen en rotzooi achterlaten. Ik hoop dat binnenkort verhuizen in dit wijk. (enquete 58) Organiseren van inter-‐culturele marktjes Gescheiden afval papier en plastic Opfrissen, opfleuren van de entree’s van de oude flats Wegbezuinigen die hap. Installeer liever een goede lift ofzo. Of kort het op m’n huur, nog beter. Vooral blijven, niet sluiten. Mensen moeten zich beter mengen met andere culturen. Dit gebeurt nu niet. En men moet meer Nederlands praten, dan kan iedereen elkaar verstaan en begrijpen! Meer draaimolens Weg met die geforceerde ‘I love Poptahof’-‐achtige promo!! Toiletten Iets meer controle. (Soort van wijk concierge.) Meer activiteiten en uitnodiging. Het is vaak niet duidelijk dat er een activiteit komt of geweest is.


94

• • • • • • • •

In ieder geval de hangplekken weg van de flats tegenover de akropolishof geven veel overlast (geluid) ’s avonds. Opnieuw starten van wijkkrant VOORHOF er is nu nog maar een fotografe en redactielid over. Overdekte speelplaats voor kinderen. Extra veiligheid en extra controle vooral in de avondtijden ivm diefstal. Ik wil dat er voor jeugd disco komt en wil helpen. Verlichting! Meer politie op straat, betere beveiliging. Veiligheid is nummer 1. Camera beveiliging. Hondenpoep wordt niet opgeruimd! Verkeersveiligheid: kruispunt taj mahal/troelstralaan (?) (enquete 135).

Andere redenen inzet vrijwilliger •

Als vrijwilliger bij diverse dingen (in overleg)


95

Bijlage IX: Basisschool enquête •


96


97


98


99


100


101


102


103

Sociale samenhang in Poptahof door sport en spel

Recommend Documents