SNELDIAGNOSTIEK bij ASTMA en COPD In deze folder vindt u informatie over de onderzoeken behorende tot de sneldiagnostiek bij astma en COPD.
Inleiding Binnenkort verwachten wij u op de polikliniek Longziekten van het UCCZ Dekkerswald vanwege klachten ten gevolge van astma of COPD. Om de oorzaak van de klachten te achterhalen en om u een goed behandeladvies te geven, is het nodig een aantal onderzoeken uit te voeren. In deze folder leest u meer over deze onderzoeken. Teneinde de onderzoeken snel uit te voeren en om te voorkomen dat u onnodig vaak naar het ziekenhuis moet, zijn de verschillende onderzoeken voor u ingepland op twee dagdelen, met een tussenperiode van één week. Dit noemen wij ‘de sneldiagnostiek bij astma en COPD’. Dagdeel 1 U meldt zich bij de receptie van ingang A. De receptioniste plant u in voor de volgende onderzoeken, die achter elkaar plaats vinden die dag: Onderzoek
Afdeling
1
Longfunctieafdeling (verdieping -1) Polikliniek Longziekten (begane grond) Polikliniek Longziekten (begane grond) Klinimetrie (verdieping -1)
45
4
Longfunctieonderzoek, hartfilmpje*, 6-minuten looptest en beweegmonitor Gesprek en lichamelijk onderzoek door longarts Gesprek met longverpleegkundige Invullen vragenlijst op computer
5
Longfoto*
10
6
Bloedonderzoek
Röntgenafdeling (verdieping -1) Laboratorium (KCL) (verdieping -1)
2 3
Duur (min) 90
30 30
10
*Het hartfilmpje en de longfoto worden alleen gemaakt bij mensen boven de 40 jaar tenzij de longarts anders aangeeft.
Dagdeel 2 U meldt zich wederom bij de receptie van ingang A. De receptioniste plant u in voor de volgende afspraken, die achter elkaar plaats vinden die dag: Afspraak
Afdeling
1
Inleveren beweegmonitor
2
Gesprek met longarts over uitslagen medische onderzoeken Gesprek met longverpleegkundige over vragenlijst en uitslag beweegmonitor
Longfunctieafdeling (verdieping -1) Polikliniek Longziekten (begane grond) Polikliniek Longziekten (verdieping -1)
3
Duur (min) 5 30 45
Uitleg over de onderzoeken op dagdeel 1 1. Longfunctieonderzoek Met het longfunctieonderzoek wordt onder andere de inhoud van de longen en de snelheid van het in- en uitademen gemeten. Tijdens het onderzoek wordt een aantal verschillende ademoefeningen gedaan, zoals diep inademen en hard uitblazen. Hierna krijgt u een medicijn toegediend dat de luchtwegen verwijdt; na 15 minuten worden de oefeningen herhaald. Zo ziet de longfunctielaborant of de inhoud van de longen en de snelheid van het in- en uitademen verbeteren door het medicijn. Dit longfunctieonderzoek duurt ongeveer 60 minuten. Voorbereiding op het longfunctieonderzoek U mag vier uur voor het longfunctieonderzoek niet roken of zware inspanningen leveren. Als u één van onderstaande medicijnen gebruikt, dan dient u daarmee tijdelijk te stoppen. In het schema ziet u hoeveel uur vóór het longfunctieonderzoek u moet stopen met uw medicijnen:
48 uur Onbrez Respimat Spiriva Tiotropium
24 uur Atimos Foradil Formoterol Foster Oxis Salmeterol Seretide Serevent Symbicort
8 uur Atrovent Berodual Berotec Bricanyl Combivent Fenoterol Ipratropium Salbutamol Terbutaline Ventolin
Als uw longmedicijn niet in het lijstje staat, kunt u contact opnemen met de longfunctieafdeling. De longfunctieafdeling is op werkdagen van 9.00 uur tot 12.00 uur en van 13.00 uur tot 16.00 uur bereikbaar via telefoonnummer 024 – 68 59 254. Hartfilmpje Een hartfilmpje wordt alleen gemaakt bij mensen ouder dan 40 jaar tenzij de longarts anders aangeeft. Met een hartfilmpje, ook wel ECG genoemd, wordt de elektrische activiteit van de hartspier in beeld gebracht. Mogelijke afwijkingen kunnen hierbij worden opgespoord. Het maken van een hartfilmpje duurt circa 15 minuten en vindt plaats tijdens het longfunctieonderzoek 6-minuten looptest Bij deze test is het de bedoeling dat u gedurende 6 minuten zo ver mogelijk loopt in de gang van het ziekenhuis. Hierdoor weet de longarts hoe goed u zich kunt inspannen. Bij de start van het onderzoek wordt uw hartslag en zuurstofgehalte gemeten door een soort knijper op uw wijsvinger te zetten. Ook wordt bepaald hoe benauwd u zich op dat moment voelt. Dan gaat u gedurende 6 minuten in de gang van het ziekenhuis heen en weer lopen. De longfunctielaborant zal u aanmoedigen een zo groot mogelijke afstand af te leggen. Indien nodig mag u in deze 6 minuten pauzes nemen om op adem te komen. Als u thuis een rollator gebruikt dan mag u hiervan gebruik maken tijdens de
test. Na afloop van de test zal opnieuw uw hartslag en zuurstofgehalte bepaald worden en gevraagd worden hoe benauwd u zich voelt. De 6-minuten looptest neemt in totaal ongeveer 20 minuten in beslag. Beweegmonitor Om uw dagelijkse lichaamsbeweging vast te stellen, draagt u een week lang een beweegmonitor. De beweegmonitor is een klein kastje dat meet hoeveel en hoe intensief u beweegt. Tijdens het eerste bezoek krijgt u het apparaatje uitgereikt door de longfunctielaborant. U draagt een week lang dag en nacht de beweegmonitor op uw onderrug. Het apparaatje kan niet tegen water. Daarom dient u het af te doen bij douchen, in bad gaan en zwemmen. Van de longfunctielaborant ontvangt u uitleg over het gebruik. Ook krijgt u een instructiekaart mee. U draagt de beweegmonitor tot de vervolgafspraak de week erna. U levert de beweegmonitor dan weer in bij de longfunctie afdeling. De instructies voor de beweegmonitor duren ongeveer 10 minuten. 2. Gesprek en lichamelijk onderzoek door longarts Tijdens dit gesprek zal de longarts de door u thuis ingevulde vragenlijst met u doornemen en uw medicatieoverzicht bekijken, dat u eerder bij uw apotheek heeft opgehaald. Ook doet de longarts een lichamelijk onderzoek en luistert hij/zij naar uw longen. Het gesprek met de longarts duurt ongeveer 45 minuten. 3. Gesprek met longverpleegkundige De longverpleegkundige praat met u over de gevolgen van uw klachten en beperkingen op uw leven. Zij stelt vragen over de manier waarop u met uw aandoening omgaat. De manier waarop mensen omgaan met de gevolgen van de longaandoening bepaalt mede de last ervan. Het gesprek met de longverpleegkundige duurt ongeveer 30 minuten.
4. Invullen vragenlijst op computer In aanvulling op de schriftelijke vragenlijst die u thuis kreeg, vult u ook een vragenlijst in op de computer. Als u een computer heeft met internet en email, kunt u dit thuis doen. U krijgt dan een e-mail thuis met daarin een link. Door daarop te klikken, komt u automatisch in de vragenlijst. Het is belangrijk dat u de vragenlijst uiterlijk drie dagen ná dagdeel 1 heeft ingevuld. Anders is de uitslag niet op tijd beschikbaar voor het gesprek met de longverpleegkundige op dagdeel 2. Heeft u thuis geen computer met internetaansluiting dan vult u tijdens uw eerste bezoek de vragenlijst in op de afdeling klinimetrie. Daar is ook iemand aanwezig om u zo nodig te helpen met het beantwoorden van de vragen. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 30 minuten. 5. Longfoto Een longfoto wordt alleen gemaakt bij mensen ouder dan 40 jaar tenzij de longarts anders aangeeft. Met een longfoto kunnen afwijkingen van de longen zichtbaar worden gemaakt. Het maken van de longfoto duurt ongeveer 10 minuten. 6. Bloedonderzoek Om een aantal bloedwaarden bij u te kunnen bepalen wordt er een buisje bloed afgenomen uit de arm. Ook wordt een buisje bloed afgenomen uit de pols of oorlel om het zuurstof- en koolzuurgasgehalte te kunnen bepalen. Het bloedonderzoek duurt ongeveer 10 minuten. Uitleg over de afspraken op dagdeel 2 Tijdens het tweede dagdeel levert u de beweegmonitor in en krijgt u van de longarts en de longverpleegkundige de uitslagen van de onderzoeken.
1. Inleveren beweegmonitor U levert als eerste de beweegmonitor in op de longfunctieafdeling. Dit moet minimaal een half uur voor de afspraak met de longverpleegkundige gebeuren. De gegevens worden dan uit het apparaatje gelezen en geanalyseerd. Het inleveren van de beweegmonitor neemt in totaal ongeveer 5 minuten in beslag. 2. Gesprek met longarts De longarts geeft u uitleg over de uitslagen van de onderzoeken. Het is mogelijk dat hij/zij een voorstel doet voor aanvullend onderzoek zoals een longfunctie- of inspanningstest. De longarts geeft uitleg over de behandelmogelijkheden en geeft een medicatieadvies. Het gesprek met de longarts duurt ongeveer 30 minuten. 3. Gesprek met longverpleegkundige De longverpleegkundige neemt de uitslagen van de vragenlijsten en beweegmonitor met u door. Ook worden met u de opties besproken wat u zelf zou kunnen doen om de last van uw longaandoening te verminderen, in aanvulling op uw medicatiegebruik. Bijvoorbeeld stoppen met roken, meer bewegen of een ander voedingspatroon. Tijdens dit gesprek worden ook de vervolgstappen bepaald. Het gesprek met de longverpleegkundige duurt ongeveer 45 minuten.
Het vervolg Het vervolg na de tweede dag is van persoon tot persoon verschillend en helemaal afhankelijk van uw situatie. Het kan zijn dat met de onderzoeken en de gesprekken uw vragen zijn beantwoord. In dat geval wordt u voor verdere begeleiding terugverwezen naar uw huisarts. Het kan ook voorkomen dat u na het gesprek met de longverpleegkundige wilt
nadenken over de opties. Dan komt u na een aantal weken terug bij de longverpleegkundige op de polikliniek. Als u wilt revalideren, wordt u hiervoor aangemeld en krijgt u zo spoedig mogelijk een oproep. Indien er aanvullend onderzoek is aangevraagd komt u terug bij de longarts om de uitslag hiervan te bespreken. Hoe het vervolg er voor u ook uit zal zien, er wordt altijd een brief aan uw huisarts verzonden met de conclusies. Neem uw partner mee Uw partner of een andere naaste is van harte uitgenodigd om mee te komen. U ontvangt tijdens de onderzoeken en afspraken mogelijk veel nieuwe informatie waarover u met die persoon op een later tijdstip nog eens kan praten. Daarbij is het handig wanneer u beide alle informatie heeft gehoord. Follow-up met vragenlijst Wij streven altijd naar een maximale verbetering van de gezondheidstoestand van onze patiënten. Hiervoor is het belangrijk dat w ij de resultaten van onze behandelingen meten, zo ook van de Sneldiagnostiek. Daarom sturen w ij u ruim een half jaar na afronding van het programma een vragenlijst toe via de post of e-mail. We verzoeken u vriendelijk deze vragenlijst in te vullen. Uw antw oorden geven ons informatie over onze behandeling en uw input nemen w ij graag mee in de vormgeving en continue ontw ikkeling van ons Sneldiagnostiek-programma. We stellen uw medew erking dan ook zeer op prijs!
Vragen? Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, kunt u contact met ons opnemen. De polikliniek Longziekten is op werkdagen van 9.00 uur tot 12.00 uur en van 13.00 uur tot 16.00 uur bereikbaar via telefoonnummer 024 – 68 59 220. Daarnaast kunt u kijken op www.uccz.nl
“Het team van de sneldiagnostiek”
Het UCCZ Dekkerswald is onderdeel van het
9036-23072015