Onafhankelijk en advertentievrij
sfd.t
Nummer 4 . april2014
{ry
rl
d
Leeftijdsd iscri mi natie
'l
Zo voorkom je hoge kosten voor mobiel internet
*
,or
minuten praten in het ziekenhuis: €556
1O
A r i
il
à
nnu
I
eri n g sve rzekerin g e n
ONVERWACHTE GATEN IN DE DEKKING
Inhoud
voeding 8 gezondheid geld I recht
huis
to
38 42 45 48 52
TEST Afbakcroissants
Feiten over suiker t6 Onverklaarbare ziekenhuisnota's 20 Voeding & gezondheid kort 74
26 TEST Annuleringsverzekeringen 30 Vragen over schenken 32
Het nieuwe betalen
34 Geld & recht kort
I tuin
TEST Stofzuigers
Efficiënt recyclen Prijspeiling supermarkten TESTSchoonmaakdoekjes Huis & tuin kort
elke maand 5 9
36 55
U vraagt Aardig
59
Verder lezen
7S
r\
76
Stekeligheden
72 74
digitaal
en ook
6O
Prepaid-tarieven
2:2 Leeftijdsdiscriminatie
64 66 68
Pas op met mobiel internetten
56 70
TEST Compactcamera's
Consumeren na de crisis TEST Zomerbanden
Digitaal kort
Getest en geprobeerd ln actie
votsende
r""no
. f
Ook zin in zo'n lekkere smoothie of shake? Zie de test van drie blenders op
pagina
7.
ln rood de op de voorkant vermelde onderwerpen CONSU14ENTEN BOND.NL
coNSUf4ENTENGros nenrr
zora
!
Redactioneel Een tijdje geleden ging ik met mijn dochter op pad voor haar eerste mobiele telefoon. Om de kosten in de hand te houden, stelde ik voor gêen abonnement te nemen, maar te kiezen voor prepaid. lk had haar onderweg uitgelegd dat prepaid namelijk een heel eenvoudig systeem is. Je koopt een tegoed en voor elke minuut die je belt en elk sms'je dat je stuurt, gaat er een bedrag van dat tegoed af. Duidelijk en transparant, en dat was precies wat ze wilde. Maar al bij de eerste winkel werd duidelijk dat de telecomproviders zelfs het simpele prepaid-systeem nodeloos ingewikkeld hebben weten te maken. Zo zijn er de voordeelbundels. Bij T-Mobile bijvoorbeeld kun je kiezen uit maar liefst vijf bundels voor belminuten, twee voor sms en drie voor internet. Je betaalt dan een bepaald bedrag voor extra tegoed, dat slechts een maand geldig is. Per saldo ben je hiermee in veêl gevallen duurder uit dan wanneer je een abonnement neemt. Om mijn dochter gerust te stellen, legde ik haar uit dat het grote voordeel van prepaid overeind bleel namelijk
Mark Friederichs hoofdredacteur Consumentengids Í
[email protected]
'De heer Slutjter wist bíj Símyo een negattef saldo van maar lÍefst €175 te bereiken'
dat je nooit méér geld kunt uitgeven dan je vooraf gestort hebt. Maar zelfs dat blijkt achterhaald. Op pagina 61 leest u het verhaal van de heer Sluijter, die bij Simyo een negatief saldo wist te bereiken van maar liefst €175. lnmiddels is het mijn dochter die mij geruststelt, door zelden te bellen of te sms'en, maar vooral met vriendinnen te whatsappen. Gratis, via wifi.
K AAN- EN AFRADERS
GOTOFON De Consumentengids is een uitgave van de Consumentenbond. Zie voor de algemene voorwaarden consumentenbond.nl,/al gemenevoorwaarden De testen en onderzoeken worden verzorgd door de Consumentenbond. Met vrê9en kunt u terecht bij de afdeling Service en Advies. O (O7O) 445 45 45.
Rêdactie: Mark Friederichs (hoofdredacteur), Brigitte van der Bent, Margreet van Burk (eindredactiê), Kim Kuiper (Íedactieàssistent), Els Brenninkmeijer, Alfred Jacobsen, Bert Kroon, Fee Buurmans (stagiaire) Rêdactlegegeven$ Postbus lOOo,25OO BA Den Haag, O (O7O> 445 45 45, www. consumentenbond.nl/contact.
Vêrdê? wêÍktên meê: Miriam Bauer, Celinê Burgering, Thomas Cammelbeeck, sonja Crielaard, Harry van Dooren, Bedriyê Dursun, lrenê la Faille, Marlies Feytens, Linda de Gouw Sanne Janswêiiêr, Gemmeke van Kempen, Désirée Kok, Gerard Kroon, Peter Kulche, Evêliên Mansens, Else Meijer, Sandra Mul, Louis van Niêuwlênd, charles onbag, Johan Oosting, Ferry Ploeg, Nelleke Polderman, Karen Reijnevêld, Nellekê Rookmaaker, Silvia Smit, Elles van Steijn, Stefan Vriidag, Noêlle van dêr Wêel, Amanda van der Zwaan
VormgêYlng ên àrt dlrêctlon: Dinq media bv, Hilversum Bêeld: ANP, de Bêeldrêdaktiê. Depositphotos, Valentine Edelmann/Art Associates, Marcel Graumans, Hollandse
t---
4
CoNSUMENTENGTDS APR|L 2014
Hoogte, Masterf ile, lstockphoto, Nationale Beeldbank, Michel Louis en Shutterstock
toezlcht Pieter Broertjes (voorzitter), Wop de Lange (vice-voorzitter), Jozien
Eên test kan lelden tot aan- en afraders, met de Yolgende predlcaten:
Raad van
Bensing, Carola Hageman, Arnoud Klerkx, Medy van der Laan, Paul Molenaar DlÍoctlê: Bart Combée COPYRIGHT O 2OI4
Consumentenbond. Alle rechten zijn voorbehouden. Niets uit dezê uitgave mag worden verveelvoudigd, opgêslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of opênbaar gemaakt in enige vorm of op enige wiize, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieen, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
@ @
Beste uit de test: producten in deze groep hebben de beste kwaliteit. Beste koop: deze producten hebben een goede kwaliteit voor een redelijke prijs, met een Testoordeel dat nooit lager kan ziin dan 6,0.
Afrader: deze producten hebben een slechte kwaliteit, met êên Testoordeel van minder dan 3,O. Laagste prijs: winkels in deze groep hebben gemiddeld de laagste prijzen. rrrrrl
Getest en geprobeerd GETEST
Budgetsma rtphone Zoek ie een veelzijdige smartphone vooÍ een bepeÍkt budget, dan is de Moto g van Motorola één van de beste optiês.
EENSTE
De Moto G (€180, Testoordeel 6,8) is een voordelige smartphonê met een mooi en scherp scherm. Een ongewone combinatie. Het menu is strak en simpel vormgegeven. Bovendien is hij vlot genoeg
IrtDNUtr
voor tal van toepassingen. Om die lage prijs mogelijk te maken, heeft Motorola hier en daar moeten bezuinigen. Zo ontbreken in de doos een lader en oordopjes; er wordt alleen een usb-kabel meegeleverd. Ook is de kwaliteit van de camera matig en kan het toestel niet op 4G. Van de 8GBopslagruimte is 5,5 GB vrij voor de gebruiker. Dat is wat weinig en
Gepoft, niet gebakken
helaas is de opslagruimte niet uit te brei-
Kellogs, bekend van de ontbiitgranen, maakt nu chips met 6O% minder vêt. Ook Lays komt mêt een light-snack: Pops, mêt 50% mlndêr vet. Maar zeker niêt mindêr zout.
den met een geheugen-
kaartje.
Wij lieten 29 personen Cracker Crisps Sweet chili
Onze
van
Kellogs en de Lays Pops paprika proeven, en dat pakte goed uit voor Lays. Ongeveer de helft van het panel zou ze wel kopen. Kellogs vinden ze vaker'een droog en bleek zoutje met eên wat muffe geur'. En zijn deze light-chips ook minder ongezond? De zoutjes zijn inderdaad minder vet, omdat ze zijn gepoft in hete lucht in plaats van gebakken in vet. Maar in tegenstelling tot gewone chips zit hier suiker in. En hoewel de proevers ze minder zout vinden, klopt dit niet: wie naar de voedingswaardetabel op de verpakkingen kijkt, ziet dat ze juist veel zouter zijn dan de gewone naturelchips van Lays. Bovendien zijn de 'crisps' en 'pops' relatief prijzig. Een gewone zak chips van 2OO gram heb je al voor een euro, Kellogs Special K Cracker Crisps kost €1,49 (8O gram) en Lays Pops €1,29 (71 sram).
EERSTE
tip is dan ook:
koop voor twee tient.ies
meer de l6GB-versie met
13 GB
vrije ruimte. r--t
OP ONZE SITE consumentenbond.nl,/
moto-g
IilDNUK
Gezonde chocoladepasta De zuivelspread van Philadelphia en de Alpenmelkchocolade van Milka hebben elkaar gevonden in een broodbeleg; Philadelphia met Milka. De combinatie van zuivelspread en chocolade ligt misschien niet voor de hand, maar dit beleg bewijst het tegendeê|. Het klikt tussen Philadelphia en Milka. De spread is lekker én bescheiden in calorieën.'Smaakt naar Nutella', vinden de meeste van onze proevers, die niet wisten wat ze voorgeschoteld kregen. Ze moesten het doen met 'het is een alternatief voor chocoladepasta'. Niet alleen de smaak, ook de voedingswaarde stemt positief. De helft minder vet en eenderde minder suiker dan Nutella, en daardoor 40% minder calorieên. ls er dan niks op aan te merken? Jawel: de prijs is met €2,29 per 15O gram fors. Voor hetzelfde geld koop je een pot Nutella van 4OO gram. En: 'de chocoladesmaak mag wel sterker', aldus een proever. CONSUIVENTEN BON D,N L
coNSUT.4ENTENGTDS
APRrL
2or4 5
GETEST
Erll#lE vlDEo HSfrË ï::ï::*'"0" EnTffiï ;:::ï'""'""bond'nr/ EERSTE
IilDRUK
Ronduit mak kelijke bi n nen ba nd Een band plakken kun ie best zelf. Een binnenband verwisselen is een
ander verhaal: dan moet het hele wiel eruit. Of toch niet? Met de Gaadi Bicycle Tube (€11,95) hoef je niet meer het hele wiel eruit te halen. Dat komt door de vorm van deze binnenband, die een beetje op een rookworst lijkt. De uiteinden zijn gesealed en komen, als je de binnenband hebt opgepompt, tegen elkaar aan. Met een Gaadi is het enige wat
je nodig hebt om je band te verwisselen een setje bandenlichters, een pomp en een schaar of mes om de oude binnenband uit de fiets te halen. Met de Gaadi is het verwisselen van een binnenband net zo makkelijk als het plakken van een band. En ook dat bandenplakken maakt hij makkelijker. Op onze testfiets sloten de uiteinden van de Gaadi bij het inleggen van de band niet zo netjes aan als je zou verwachten. Maar tiidens het fietsen was daar niets van te merken.
GETEST
Degelijke ta b let,
goede prijs
Wassen voor de hele buurt Groot gezin? ln de LG Fl49sBD-machine kan maar liefst 12 kilo was: de grootste capaciteit ooit in onze test. 12 kilo is een ênorme berg was: algauw .l2 handdoeken 6 spijkerbroeken, 20 shirts, en 14 paar sokken. En dat past allemaal in deze LG (€1OOO, Testoordeel Z5 en Beste uit de test). Uitermate geschikt voor grootverbruikers dus.
Heb je genoeg katoenwas voor een volle trommel, dan wast de machine deze in 3 uur zeer goed schoon en is hij redelijk
zuinig met energie en zeer zuinig met water. Met een halfvolle trommel wordt de was echter niet helemaal schoon. De machine is dan wel nog steeds zeer zuinig en snel: hij wast 5 kilo was in 2 uur. Synthetische was wordt goed schoon. De machine spoelt wasmiddelrestjes redelijk goed weg, centrifugeert goed droog en is redelijk stil. En is er een probleem, dan kun je met de functie 'smart diagnosis' de storingsgegevens naar de klantenservice sturen voor een goed advies.
! op onzE srrE I consumentenbond.nll !. I WàSlIêChlhêS
=:_ @ Er
De Acer lconia A3-AIO is niet de snelstê ên niet de mooiste. Maar hij is wel één van de goedkoopste lo,l-inchtablets in onze test.
Acer levert met zijn lconia A3-AlO (€23O, Testoordeel 7,7, Beste koop) betaalbare kwaliteit. De tablet heeft een scherm met een vrij lage resolutie en een niet al te snelle l,2GHz-quadcoreprocessor met 1 GB werkgeheugen. En dit alles in een goedkoop aanvoelend plastic jasje. Toch heeft de lconia precies genoeg kracht om soepel door alle menu's en internetpagina's te navigeren. Alleen met zware spellen heeft hij moeite. Het scherm van deze tablet is een minpuntje: de kleurweergave is prima, maar door de lage resolutie zijn tekst en beeld niet erg scherp. Geen probleem voor wie met de tablet alleen mailt en sites bezoekt, maar voor fervente lezers en filmkijkers schiet deze Acer tekort. Hij heeft wel een prima accuduur van zo'n acht tot negen uur. ID
$
corrrsuveNr=NGTDS APRIL 2Ol4
CO NSUV ENTENBON D.N L
GETEST
Kan maar één kunstje De beste smoothies en shakes maak je met eên blender, maar
verdere keukenklusjes kun je beter aan andere apparaten oveÍlaten. Dat is de conclusie na een test
PHILIPS
van 15 blenders. Voor een apparaat dat maar één kunstje kan,
is de gemiddelde blender fors aan de prijs: voor de betere uit de test betaal je al snel €7O. Er zijn blenders die volgens de fabrikant geschikt zijn voor an-
dere klusjes, zoals mayonaise en babyvoeding maken. Maar toen we deze functies testten, kwamen we in de mêeste gevallen bedrogen uit. Mayonaise
werd een slecht gebonden drab, babyvoeding lukte bij
HR2095 Richtprijs: €70 Testoordeel: ZO
MAGIMIX LE BLÊNDER II6IO
BRAUN MX 2O5O POWERBLEND
Richtprijs: €17O Testoordeel: 7,O
Richtprijs: €65 Testoordeel: 6,9
Heeft een glazen kan en maakt mooie smoothies, met de zuivelsmoothie als topper. lJsblokjes malen is niet zijn sterkste kant en voor babyvoeding krijgt hij een dikke onvoldoende. Hij is wel erg makkelijk schoon te houden, want alle niet-elektrische onderdelen mogen in de vaatwasser. Maakt veel herrie.
Met zijn fraaie vierkante ontwerp en glazen kan is deze prijzige Magimix de beste smoothiemaker uit de test. Als een van de weinige heeft hij geen moeite met de groente-fruitsmoothie. Kan ook uitstekend ijs malen. Verder is hij erg stil. Maar de kan staat wat wankel en schoonmaken is vervelend omdat al-
Veelzijdige blender met
Niet gebruikvriendelijk voor
leen de kan in de vaatwasser
linkshandigen.
ma9.
CONSUI'4ENÏEN BON D.N L
slechts drie van de zeven blenders. En voor de goedkoopste blenders blijkt zelfs het maken van alle soortên smoothies niet vanzelfsprekend. Hieronder drie blenders die we wél aanbevelen.
glazen kan. Maakt keurige
smoothies en zijn pannenkoekbeslag is oké. Hakt ijs het best van alle blenders. Helaas zijn de mayonaise en babyvoeding geen succes. Makkelijk schoon te maken, want alle niet-elektrische onderdelen mogen in de vaatwasser. Dit model wordt in de loop van april vervangen door de JB 3060.
OP OilZE SITE consumentênbond.nl,/ blenders t---
------l coNSUl.4ENTENGrDs APR L
2or4 7
GETEST
Wifi uit het stopcontact Last van trage wifi? Sluit dan een set powerline-adapters aan voor internet via het stroomnetwerk in huis. Voor internet via de stroomdraad stop je simpelweg twee losse powerline-adapters in het stopcontact. Wie draadloos wil internetten met de tablet of smartphone, kiest een set met een wifizender.
Wij testen powerline-adapters met wifi sinds medio vorig jaar en meten sinds januari ook hun wifisnelheden. Alle adapters in onze test scoren op dat punt vol-
EERSTE ITDNUK
Van trend naar allemansvriend Eerlijk is eerlijk wij dachten in 2OO7 dat de Nissan Qashqai naet zou aanslaan, Want'wie zit er te wachten op een verhoogde Golf met SUV-snufjes?' Kopers antwoordden massaal: Íik!'. Met de nieuwe Glashqai kan verder succes bijna niet uitbliiven. Het nieuwe model Qashqai heeft net zulke goede eigenschappen als het oude: goede rijkwaliteiten en relatief veel ruimte en comfort. De nieuwe is gegroeid; 5 centimeter in de lengte en 2 centimeter in de breedte, waardoor de beenruimte achterin nu voldoende is. Koos je voorheen de 2i cm langere '+2'-versie als je een grotere kofferbak wilde, nu kun je mêt dê'gewone' toe. De nieuwe Qasqai biedt namelijk 44O liter kofferruimte; 30 liter meer dan de oude.
Voor de níeuwe Qasqai zijn er interêssante nieuwe motoren. De
rí#Frfl uDEo #ÉIÏ ftÈHlí{t
inffi $
------t
Scan oe QR-cooe
of sa naar
::i$ill"J:ïbondn/
coNsuvrNrENGrDs APRrL 2or3
leaserijder zal meestal de 1.5 liter DC|-dieselmotor met 11O pk kiezen, want die heeft door zijn COz-uitstoot van 99 gram/km (fabrieksopgavê) een
bijtelling van2O%o. Voor de particulier (die meestal wat minder kilometers
per jaar rijdt) is de 1.2 liter turbobenzinemotor met 115 pk de meest voor de hand liggende keuze. Die heeft êên vanaf-priis van €24.OOO in-
clusief rijklaarmaakkosten, de dieselversie €27.OOO. Wij hebben proefgereden in de dieselversie. Ons vielen de goede rijeigenschappen op. Hij doet vooral in het
doende tot goed. Een betaalbare adapterset is de TP-Link TLWPA-422O (€60, ïestoordeel 23, Beste
koop). Die heeft met 68 Mbit^ voldoende snelheid bij draadloos intêrnet; ruim voldoende voor huidige internettoepassingen. Fijn is ook dat deze set compleet is. Sommige merken (AVM, Eminent, ZyXel) leveren alleen losse wifi-adapters, waar je zelf een andere adapter bij moet kopen. Ander pluspunt van de TP-set is de eenvoudige installatie: je stopt de adapters in het stop-
contact, drukt bij beide de 'pairknop' in voor de beveiliging en klaar is Kees. Het wachtwoord voor het nieuwe draadloze netwerk staat op een stickertje op de wifi-adapter. as"Sv_
bochtenwerk nauwelijks onder voor zijn veel lagere concurrenten als de Ford Focus en Volkswagen Golf. Alleen is snel door de bocht gaan niet zijn sterkste kant; dan trekt hij over de vooras wat naar buiten. Collega's die in de benzineversie proefreden, meldden dat dit door de lagere massa van de benzinemotor bij hen niet gebeurde. Wie voor veíligheid gaat, kiest een Qashqai met'Safety Shield'. Dit pakket biedt onder meêr een automatisch
noodremsysteem, verkeersbordherkenning en rijbaanassistentie. ln de crashtest haalde de Qashqai alle vijf sterren, mêdê door het Safety Shield.
s**o*
',
íF
v
EI -È
EI ilt
Ei115.:
-r:r-
oP oNzE stTE Scan de QR-code of
9a naar
consumentenbond,nl/
-"-":ï'l::1T:'i- - i
In aCtig
Dit doen wij voor u
Fr-rrrrr-I
ï
I
I
I I I I I I I I I I I I I t I I I t I I
t
T
lastig te organiseren is, dat de kosten
I
I
te hoog zijn en hun alternatieven af-
T
I I
Onbegriipetijtt Stel, u gaat honderden euro's besteden aan een reparatie in huis, biivoorbeeld de veryanging van een dakraam. Vijf aannemers willen u graag als klant, maar niemand maakt een offerte. En als u op de gok kiest voo? de aannemer die u al kende, krijgt u naderhand een
onbegriipelijke, niet-gespecificeerde rekening. Daarmee zou u vast niêt akkoord gaan. Toch is dit wat er kan gebeuren als u voor een niet-uÍgente ingreep het ziekenhuis bezoekt. Uit de vele meldingen die wij hierover kregen (zie ook pagina 16) blijkt dat velen volkomen overvallen zijn door het hoge bedrag dat ze moeten betalen. De rekening is onduidelijk en wie uitleg vraagt aan zorgverzekeraar of ziekenhuis kriigt weinig hulp. De Consumentênbond vindt dat ziekenhuizen duideliik moeten ziin over behandelkosten, zodat er vooÍ patiëntên iets te kiezen is. Dat kan honderden euro's schelen. En verzekeraars moe-
ten meedenken met hun klanten en ze verwijzen naar het ziekenhuis met de laagste prijs en de beste kwaliteit. Maar de meeste verzekeraars laten het op dit punt afweten, enkele kleinere uitgezonderd. Helaas belanden het probleem en de rekening nu vooral op het bordje van de consument. Bart Combée darecteur Consumentenbond bartcombêê@consumentenbond.nl Volg mij op Twitter: @Bartcombee
CONSUI'4ENTENBON D.N L
T
I T
I I I T
I T
Onterechte rekeningen De Consumentenbond krijgt veel vragen en klachten over te hoge of onterechte rekeningen én over de werkwijze van incassobureaus.
Die werkwijze wordt vaak als dreigend en soms intimiderend ervaren. Zelfs een onterechte rekening betalen velen toch onder
druk van dit soort bureaus. Consumenten kennen de regels rondom incasso's vaak niêt, zo blijkt uit een onderzoek van de Consumentenbond.
Op www.consumentenbond.nl/
T
rekeningchecker kunt u nagaan of
I
een incasso terecht is, en wat
I
onterechte rekening.
u
kunt doen bij een te hoge of
T
t I
t I L
Te
Waarbtiiftde krant?
ln de Consumentengids van januari schreven we over de problemen met
krantenbezorging. Uit onze enquête onder 25OO krantenabonnees blijkt dat 9Oo/o eraae wil dat de krant nabezorgd wordt als híj niet gekomen is. Maar de meeste uitgevers doen dit niet (meer).
ln plaats daarvan wordt de gemiste krant verrekend met het abonnementsgeld of het abonnement met één dag verlengd. Of stelt de uitgever de digitale versie gratis beschikbaar. De Consumentenbond ging hierover in conclaaf met de uitgevers. Die blijven
echter van mening dat nabezorging
doende. Wij betreuren dit standpunt ên vinden dat de wens van de klant voor-
op moet staan.
veelbelminuten
ledere maand betalen Nederlandse mobielbellers ruim €21 miljoen te veel doordat telefoongesprekken naar boven worden afgerond op minuten in plaats van op seconden. Met dê actie'Stop afronden op minuten!'wil de Consumentenbond hier een einde aan maken. Vindt u ook dat gesprekken alleen moeten worden afgerond op seconden? Steun dan onze actie en vraag familie en vrienden om hetzelfde te doen: zie www.consumentenbond. nl/afronden. Zo roepen we samen politiek en providers op om het afronden op minuten de wereld uit te helpen. Nog een aanvulling op het artikel over afronden in de gids van maart: daarin staat dat Youfone bij alle abonnementen afrondt op hele minutên. Maar bij het abonnement Eindeloos wordt na de eerste minuut op seconden afgerond. coNSUMENTENGTDS
APRrL2or4
9
Test croissants
Adieu afbakcroissant? Een warm croissantje maakt van een
ontbijt
een feestje. Er zijn drie soorten: lang houdbare, uit de diepvries en deeg om zelf te rolten. Wetke smaken het best? En waarom moet je gr nigt tg veel van etgn? rekst:Neuekeporderman
-È-f
-r8
^.#
=,% -
lo
-
':1?iio't
'* i*".'.9*.,{,i.rr*
Paasontbijt, Moederdag, een romantisch ontbijtje op bed: wie er een feestje van wil maken, serveert versgebakken croissants. Maar welke zijn de lekkerste? Van een aantal van de aÍbakcroissants uit onze test smulden onze proefpersonen: 'Lekker' en'bijna perfect' luidde hun oordeel. Maar het was niet alleen genieten
blijkt uit kwalificaties als 'platgeslagen', 'zurig' en'chemische nasmaak'. Zó wtl je de dag liever niet beginnen. De drie bakkers die wij vroegen om hun
oordeel waren uitgesproken kritisch. Zij vonden nagenoeg alle croissants die ze voorgeschoteld kregen tegenvallen; geen enkele a{bakcroissant lijkt op een échte croissant, met roombotersmaak, knapperig van buiten en luchtig van binnen.
Lekker luchtig Consumenten en experts waren het deze keer wel eens over hun favoriet, en dat komt maar zelden voor. De diepvriescroissants van Délifrance vielen onbetwist het meest in de smaak. 'Veruit de beste', smult een van de panelleden. De
croissant is lekker luchtig en heeft een krokante korst. De experts zijn vooral te spreken over het uiterlijk van deze roombotercroissant. De smaak en structuur van de binnenkant vinden zij minder goed. Dat deze croissant, de enige uit de diepwies, tot smaakwinnaar wordt gekroond is geen verrassing. Uit een test van de Duitse consumentenorganisatie bleek enkele jaren geleden al dat aÍbak-
broodjes uit de diepwies beter smaken dan de houdbare in plastic verpakking. Jammer dus dat er maar zo weinig afbakproducten in Nederlandse super-
marktwiezers liggen.
Diepvries Behalve de diepwiescroissants schotelden we ons panel 11 soorten aÍbakcroissants voor die ongekoeld houdbaar zijn. Meestal zijn zeper 4 onder beschermende atmosfeer in plastic verpakt. Je bakt ze in een minuut of 5 thuis af in de oven. De croissants van Albert Heijn, C1000, Lidl en Easy Bakery, allemaal met roomboter, zijn in deze categorie favoriet bij het panel. De aÍbakcroissants van Aldi (De AÍbakker) en Flambon (te koop bij Jumbo en C1000) vielen nogal tegen. Ze zijn niet luchtig en de korst is niet zo krokant. Het commentaar van sommige panelleden liegt er niet om: 'te broderig', 'platgeslagen' (over Aldi) en'niet meer dan klef witbrood'(over Flambon). De biologische croissants van Zonnemaire, met €0,50 per stuk de duurste, vallen
het minst in de smaak. 'Weinig smaak' en 'taai', aldus het panel. Deze biologische croissants zijn - door het ontbreken van kleurstoffen - licht van kleur. In de meeste andere zit de kleurstof bètacaroteen, wat volgens de experts soms voor
'fluorescerend' gele croissantjes zorgt.
1. DÉLIFRANCE Priis: €2,15 (6 stuks) Testoordeel: ZO De lekkerste, vinden consumenten én experts. De laatsten waarderen het uiterlijk: 'deze komt het meest in de buurt van êên échte croissant'. Niêt zo zout.
2. ALBERT
HEIJN
Priis: €1,65 (6 stuks) Testoordeel:6,9 Croissantdeeg dat je zelf moet rollen. Het geeft een 'goede croissant' met een zoêtige smaak. Goede score voor vet, wel te zout. ls, net als de andere 'uit blik', geen favoriet van de experts.
Croissant uit blik We namen ook de
blikjes croissantdeeg
onder de loep. Die bewaar je in
de
E 5.
ALDI
Priis: €1,1O (6 stuks)
Maak met bloem, gist, zout en een klein beetje boter, suiker en melk een deeg. Dit laat je in de koelkast langzaam rUzen. Vervolgens rol je het uit en leg je er een plak boter op. Vouw daarna de boter in het deeg en laat het een uurtjê Íusten in de koelkast. Vouw dan het deeg nog een aantal keer, en rol het tussendoor telkens op-
CONSIJMFNTFNBOND NL
nieuw uit, zodat je dunne laagjes deêg en boter bovenop elkaar krijgt. Dat deeg snijd je in driehoeken die je oprolt tot een croissantje. Tijdens het bakken rijst de croissant dan niet alleen door de gist, zoals bU een broodje, maar ook door de boter. Die smelt, verdampt gedeeltelijk en duwt het deeg nog verder op.
Testoordeel:6,4 Een gemiddelde score voor de smaak van het consumentenpanel. De êxperts zijn er minder over te spreken. Deze croissants - van deeg uit blik - zijn wat groter dan dê meeste andere. Veel zout.
CONSUT.IENTENGIDS
APRIL 2014 11
--------II
Zo hebben
wij getest
Bij deze smaaktest zijn l6 soorten afbakcroissants geproefd door 40 consumenten die regelmatig croissants eten. Zij beoordeelden de croissanfs op uiterlijk, geur en smaak. Ook gaven drie experts hun mening. Francois Brandt (docent bÍj het Bakery lnstitute) werd in 2012 Europees Bakkerijkampioen. Edwin Kamper werkt bij Ambachtsbakker De Jager in Leerdam en kreeg in 2Ol3 de prijs voor beste ambachtelijke croissant. En lssa Niemeijer ambachtelijk bakker bij Gebroeders Niemeijer in Amsterdam (in het kader onderaan pagina 11 legt hij uit hoe hij zijn croissants bakt). Het oordeel van de experts weegt niet mee voor het Testoordeel, maar staat wel in de tabel. Verder onderzochten we het zoutgehalte, de hoeveelheid en soort vet en de informatie op de etiketten.
-r
I
4:
í {
b-.t ï
de verzadigde soort. Die met margarine bevatten minder verzadigd vet. Het meeste verzadigd vet bevatten de houdbare varianten van Délifrance en Zonnemaire. Eet je twee van deze croissants, dan zitje al op driekwart van watje per dag aan verzadigd vet zou mogen eten. Je maakt het helemaal bont als je er ook nog roomboter op smeert. Er is ook goed vetnieuws. Er zit namelijk geen transvet meer in de geteste marga-
rinecroissants. Gelukkig, want transvet is behoorlijk ongezond. In het verleden vonden we soms grote hoeveelheden in bakkersproducten. Transvetten ontstaan bij het harden van plantaardige vetten. Door verbeteringen in het productieproces zit er steeds minder transvet in allerlei producten. In de roombotercroissants zitnog wel wat transvet; dat zit namelijk van nature in roomboter. Croissants met margarine zijn overigens met zo'n €0,15 per stuk meestal flink goedkoper dan veel roombotercroissants. Daarvoor betaalje rond de €0,35. Bij de discounters Aldi en Lidl koop je een roombotercroissant al voor de helft.
Hema het zoutst Ook niet zo gezond is het hoge zoutgehalte van het koelverse croissantdeeg uit blikjes. Deze croissants zijn bijna twee keer zo zout als de andere soorten. Dat komt deels doordat er geen gist in zit,
j J
maar allerlei rijsmiddelen die ook na-
trium (onderdeel van zout) bevatten. koelkast en rol je zelf tot een croissant. Croissantjes rollen van 'vers' deeg is leuk om te doen, maar zijn ze ook lekker? Daarover verschillen de meningen. De consumenten vinden van wel. Zij geven veel punten aan Danerolles. En ook die van AH, Hema en Aldi vallen in de smaak. De experts zijn een stuk minder enthousiast: zij vinden de structuur van de geteste croissants van blikjesdeeg te vast en te zout. 'Dit moet je niet willen. Alleen omdat ze warm zijn, is het nog te doen', zegt een van hen.
lf
coNsuvenrENGtDS.
APRTL 2or4
Geen Íeest Als het over croissantjes gaat, gaat het (helaas) ook over vet. In croissants zit namelijk veel vet: ze krijgen er hun kenmerkende smaak en gebladerde structuur van (zie kader op pagina 11). Maar voor je gezondheid is al dat vet geen feest. Eén croissantje bevat zo'n 10 gram vet en 200 kilocalorieiin. Of dat vet vooral verzadigd of onverzadigd is hangt af van de soort croissant. Bij de croissants met roomboter (zie de tabel) is het grootste deel van het vet van
De
zoutste is die van Hema; per croissant krijg je bijna 1 gram zout binnen. Het minst zout zijn de biocroissants van Zonnemalre. En ook de smaakwinnaar, de ingevroren variant van Délifrance, bevat niet zo veel zout. De croissants van Lidl zijn een stuk zouter dan op het etiket staat. 'Dat gaan we aanpassen op het etiket', meldt Lidl ons als we deze supermarktketen hiermee confronteren. Een gemiste kans, want Lidl zou juist minder zout moeten gaan gebruiken! Diverse panelleden klagen namelijk over het zoutgehalte:
CONSUi\4ENTENBOND NL
*.*"-**".otà"u$$"."$i"--*$ T
l.
T
2. Albert Heijn croissantdeeg 3. Danerollescroissantdeeg 4. Hêma croissantdeeg 5. Aldi croissantdeeg 6. OK€
€2,'15
Délifrance diepvries
€1,65 6,9 €1,9O 6,6
€1,75 6,5
€0,36 330 €o,28 250 €o,32 240 €o,29 240
+
6 6
++ +
6 6
+
€o,18
340
6
+
+
€0,60 6J €0,60 6,0
€o,]s
i80
4
tr
+
180
4
tr
8. Albêrt Hêain 9. CIOOO lO. Easy Bakery
€1,3O 6,(' €1,4O 6,0 €1,3O 5,7
€o,33 180 €o,35 180 €o,33 180
4
+
11. Lidl
€1,7o 5,6
€o,17 400 €o,18 r80
Basac
12. Flambon 13. Jacguet 14. Alda De Afbakker
€0,7o
t5.
Délifrance houdbaar 16. Zonnemaire (biologisch)
I Besteuitdetest )
baseerd op de beoordeling van een smaakpanel van 40 consumenten. Hoe meer bolletjes, des te luchtiger of krokanter de croissant.
180
4
€1,75 4,3 €2,OO 4,O
€o,44 €o,so
180
4
@
++
aa
aa
@
aa
aa
@
aa
O'
@
o
a
o
a
@ @
tr
4
+
tr tr
+
+
++
tr
+
+
aa aaa aa
@
@ aa
#zeergoed +Goed tr Redeltk -Matig -slecht . .
Het oordeel voor vet omvat verzadigd vet (5O%) ên transvet (5O%). Danerolles zijn gemaakt met margarine, maar bevatten ook wat boter.
'erg zout, dat is jammer. De croissants van Lidl verschillen van de
andere houdbare: ze zijn niet verpakt in een gasverpakking en daarom maar een paar dagen houdbaar. En dat terwijl er 10 in de verpakking zitten. Dan moet je flink dooreten om te voorkomen dat ze bederven.
Welke kopen? Kijken we naar smaak en voedingswaarde samen, dan is de diepwiescroissant de beste. De plekken 2 tot en met 5 in de tabel zijn voor de blikjes met deeg. Ook al vinden de experts deze croissants CONSUIV ENTENBON D.N L
@
oa
tr
€o,19
@
oaa
+
€o,75 4,5
@
ao
+
4
tr
a
tr
10
4
oa
@ @ @
aa
tr
4
oo
aa
tr
180
-
aao
tr tr
+
@
oo
++ oa +aa
+
€o,33
180
+
4
€1,3O 4,7
Bestekoop
. Het oordeel voor smaak is ge-
5,4
€o,15
oaa
++
aaa oo
+
tr..
+
€1,1O 6,4
7. AH
.
7,O
Verkriigbaarheid
.
.
.
Délifrance en Danerolles zi.in te koop bij diverse supermarkten. OK€ is onder andere te koop bij Plus, Coop, Emté en Spar. Easy Bakery is te koop bij Plus, Dirk en Coop.
maar niks, ze danken hun hoge Testoordeel aan een goed smaakoordeel van het consumentenpanel en een goede score voor vet. Minpunt van de zelfgerolde croissants is het hoge zoutgehalte. Over het algemeen smaken de croissants met roomboter beter dan die met margarine, maar de roombotervarianten bevatten wel behoorlijk wat verzadigd vet. Tot slot nog dit: welk merk en welke soort je ook kiest, een croissant eet je voor de smaak en niet voorje gezondheid. Zo af en toe eentje kan natuurlijk best, maar neem er dan wel een die echt Iekker is. l3
. .
Flambon en Jacquet zijn te koop bij Jumbo en C'IOOO. Zonnemêire is te koop bij ÊkoPlaza en andere natu
u
rvoed ing sw
in
kels.
ï;;",;;-l goede croissant
I
. Knapperig van buiten en
| I |
luchtig, maar ook stevig, van binnen. . Kruimelt tijdens het opeten. . Heeft een duidelijke botersmaak. . uooi selaasd en heeft een gebladerdestructuur. . Smaakt ook koud lekker.
L--I
coNSUMENTENGTDS, APRrL
2014 13
voeding 8 gezondheid Het gevaar van sutker
Meert meett meer! Je gaat er meer van eten dan gezond voor je is en volgens sommigen is het 'de gevaartijkste drug van deze tijd'. Suiker. We krijgen er veel te veet van binnen. -:L
cr
Jarenlang waren we beducht voor vet, want 'daar word je dik van'. Lightproducten zagen het licht, maar desondanks zijn er steeds meer mensen met overgewicht. Paul van Velpen, directeur van de GGD Amsterdam wijst onze suikerverslaving aan als schuldige. 'Suiker is de gevaarlijkste drug van deze tijd', stelt hij. Suiker werkt namelijk op een slimme manier in op onze hersenen, met name op het genotscentrum. Suiker prikkelt dit zo sterk, dat het signaal van verzadiging pas veel later doorkomt, als we eigenlijk al te veel calorieën hebben binnengekregen. Vooral de combinatie van suiker, zout en vet prikkelt geweldig. Daarom kunnen snoep en snacks zo onweerstaanbaar lekker zijn dat je tegen beter weten in meer eet dan je van plan was. En dat lijkt wel erg veel op een 'verslaving'. Zo ver willen voedingskundigen van de Univer-
siteit Wageningen niet gaan. Zlj ze ggen'. suiker,
zout en vet zijn gewoon 'erg lekker'. Kees de Graaf. hoog-
leraar sensoriek en eet14
coNSUr./ENTE\c
DS
:trR - 2a
j
gedrag legt uit: 'Het is belangrijk dat eten lekker is. Dat past prima bij gezonde voeding, maar inderdaad, te veel lekker eten leidt ook makkelijk tot over-
gewicht.'
Al enige jaren geleden stelde De Graaf vast dat we van dranken met veel suiker veel meer kunnen drinken dan we - voor het behoud van een slanke lijn - zouden mogen. We krijgen er geen verzadigd gevoel van. En uit recent onderzoek van de
Vrije Universiteit Amsterdam blijkt dat kinderen dikker worden door suiker in frisdrank. Kinderen die suikervrije frisdrank dronken, waren na anderhalf jaar een kilo lichter!
Minder suiker Suiker veroorzaakt overigens niet alleen overgewicht, dat tot diabetes en andere kwalen kan leiden. Uit jarenlang onderzoek naar de voeding en gezondheid van een grote groep consumenten blijkt dat de groep die de meeste
suiker eet twee keer zo veel risico op overlijden aan hart- en vaatziekten heeft als de groep die het minste suiker eet.
Suiker is dus slecht voor onze gezondheid. Maar dat ligt vooral aan de hoeveelheid die we dagelijks binnenkrijgen. Bleef het bij een enkel schepje of klontje, dan was er niets aan de hand. Maar met de toenemende welvaart en de intrede van gemaksvoedsel kregen we meer en meer suiker binnen. Inmiddels ongezond veel; gemiddeld zo'n 125 gram per dag.
Terwijl
de Wereldgezondheidsorganisa-
tie WHO adviseert niet meer dan 10% van je calorieën met suiker in te vullen. Dat komt neer op zo'n 50 à 60 gram per dag, minder dan de helft van wat we nu tot ons nemen. En de WHO overweegl nu .3\S.-]!É\.
E\BOND.NL
--E
Schuilnamen voor suiker . Sacharose/sucrose: synoniemen voor'normale' suiker. . Glucose,/dextrose: ook druivensuiker genoemd.
. Fructose: of vruchtensuiker; komt voor in vruchten.
. Lactose: suiker die van nature in dierlijke melk aanwezig is, heet ook melksuiker. . Melkpoeder: bevat circa 51% suiker.
. Maltose: ofwel moutsuiker. . VÍuchtensapconcentraat: bestaat voor circa 70% uit suiker; net als diksap en roziinen. . Appelstroop: bestaat voor 55% uit suiker. . Honing: bevat glucose en fructose, wat water en iets vitaminen en mineralen. . Kandij: gewone suiker waar kristallen van zijn gemaakt. . Stroop: suiker die dikvloeibaar is doordat er ongeveer 2Oo/o waÍer bij zit. . Kaneelsuiker: f ijngemalen 'normale' suiker met kaneel.
. Minder vaak voorkomende suikervormen zijn ahornsiroop,
agavesiroop en oerzoêt. --x
zelfs om het maximum naar beneden bij te stellen, tot 25 à 30 gram per dag. Wie minder suiker wil binnenkrijgen. moet suikerhoudende frisdrank en vruchtensappen als eerste laten staan. In een halve liter frisdrank of vruchtensap zit al snel 50 gram suiker, oftewel meer dan tien klontjes. Verder zitten toetjes, snoep en koek vol suiker, zelfs als het gezond oogt, zoals ontbijtkoek.
Soorten suiker Als je de verpakkingen van fabrikanten mag geloven, zijn er verschillende soorten suiker. Fructose, glucose, dextrose,
CONS
U V] E ", TE N
ÊO
I..]
D.I.] L
sacharose.. . Het meest gebruikt is suiker
uit suikerbieten en suikerriet, de'normale' suiker. En dan spreken we nog van 'natuurlijke' suiker, die in vruchten(sap) en honing zit. Hoewel'natuurlijke' suiker misschien gezonder klinkt, is het precies hetzelfde als 'normale' suiker: je wordt er even dik van en het is even slecht voor je tanden. Natuurlijke suiker heeft wel het voordeel van de vitaminen en voedingsvezels die ze vaak vergezellen (zoals in fruit). Suiker zit soms waar je het niet verwacht. Wist u bijvoorbeeld dat er in een
potje sandwichspread
12
klontjes suiker
zitten? Light pindakaas heeft dan wel minder vet, maar meer suiker: 12 klontjes per pot. Krokante muesli bestaat vaak voor een kwart uit suiker. En met een portie pastasaus voeg je twee klontjes suiker aan de maaltijd toe. Helaas kun je aan de verpakking niet altijd aflezen hoeveel suiker erin ziï. Zil er appelsapconcentraat in? Dat is geca-
moufleerde suiker. Lees daarom de voedingswaardevermelding op de verpakking van elk product. Achter de vermelding'waarvan suikers' staat wél precies hoeveel suiker er - per portie of 100 gram - in het product is verwerkt. K jrDS ipRrL
2otr l5
voeding 8 gezondheid Zorgkosten
Raadselrekeningen Ziekenhuisrekeningen van honderden euro's voor een consult van tien minuten. Hoe kan dat? En wie de zorgverzekeraar of het ziekenhuis belt om opheldering, wordt weinig wijzer, btukt uit de vete meldingen die binnenkwamen bij de Consumentenbond. Tekst: Ets Brenninkmeiler
1/ l$
coNsuvrNïENGTDS APRrL 2ot4
CONSUNlENTENBOND NL
Maar liefst €1066 bedroeg de rekening van een patiënt na een bezoekje aan het ZorgSaam
ziekenhuis in Terneuzen. Hij liet bij de KNO-arts zijn oor reinigen. De patiënt, die in één klap zijn eigen risico kwijt was, zocht vorig jaar de publiciteit. De KNOarts had een verkeerde code gedeclareerd. 'Oorsmeergate' was geboren. De kritische blik van deze verzekerde scheelde hem €240 en de zorgverzekeraar zelfs €650. Verzekeraars en de NZa (Nederlandse
Zorgautoriteit) kondigden onderzoek aan naar te hoge declaraties van artsen.
Hoofdbrekens Bij 'Oorsmeergate'bleek dat er een veel duwdere behandeling was gedeclareerd. Ook als dat niet het geval is, zorgen zie-
Na een ziekenhuisbezoek verrekent de zorgverzekeraar de kosten van het consult en de behandeling met het eigen risico. Wie al door zijn eigen risico heen is, ontvangt geen rekening. Anders wel, en in dat overzicht staat meestal de datum en het ziekenhuis waar je bent geweest, en de kosten die je moet betalen. Vooral de hoogte van de gedeclareerde bedragen doet menigeen naar adem happen. 'Voor een eenvoudige controle - vijf minuten in de spreekkamer, geen verdere onderzoeken - moest ik €170 afrekenen', meldt iemand. Een ander schrijft: 'Ik heb een rekening ontvangen van het ziekenhuis van €295. Ik begrijp er niets van, want volgens de Nederlandse Zorgautoriteit zijn de kosten voor deze behandeling gemiddeld €98.'
kenhuisrekeningen voor heel wat hoofdbrekens bij consumenten, zo blijkt uit 250 reacties die binnenkwamen bij het
Codes
meldpunt van de Nationale Ombudsman en de Consumentenbond. Steeds meer mensen worden onverwacht met een hoge ziekenhuisrekening geconfronteerd, mede omdat het standaard eigen risico vorigjaar is verhoogd naar €350 en voor 2014 is vastgesteld op €360.
huizen met zogeheten dbc-codes. Alle behandeltrajecten - de diagnose en de behandeling - hebben zo'n code. In20I2 is het aantal dbc-codes teruggebracht van 30.000 naar 4400 en sindsdien wor-
Sinds de introductie van de marktwerking in de zorg in 2006 werken zieken-
den ze ook wel'DOT-zorgproducten'
Waar moet u op letten als u uw ziekenhuisrekening wilt controleren? De Nederlandse Zorgautoriteit heeft op de website êen handig stappenplan. KUk op nza.nl, ga naar'Zorgonderwerpen', dan naar'Veelgestelde vragen' en'Veelgestelde vragen ziekenhuisrekeningen', Onder 'Hoe kan ik mijn rekening controleren?'staat het stappenplan. Boven dat kopje staat ook een link naar een formulier waarmêe u een melding kunt doen als u vermoedt dat de nota niet klopt.
CONSUMENÍENBOND.N L
tD
€555 voor 10 minuten Als begin december de jaarlijkse afrekening van haar zotgvetzekeraar op de mat valt, schrikt Martha de Vries (69) uit Leek. Op het overzicht prijkt een consult voor €555,60 en ze heeft geen idee meer waarvoor. De Vries moet onverwacht haar eigen risico (€35O) betalen. Het blijkt te gaan om een consult bii het Univêrsitair Medisch Centrum in Groningen in juli 2O12.'Dat bezoek bij de internist duurde lO minuten. Geen onderzoeken, geen medicatie. lk kon niet geloven dat het zo prijzig was.' De Vries belt met de zorgverzekeraar en het ziekenhuis, maar wordt niets wijzer. Pas als ze een klacht indient bij het ziekenhuis, krijgt ze een brief met uitleg. Maar waar het bedrag vandaan komt?'Het nader specificeren van de nota is als gevolg van de declaratiesystematiek niet mogelijk'. De bijlage met uitleg over de dbc-codes is niet te begrijpen voor De Vries. 'Dat ik zo veel moeite moet doen voor informatie. Het gaat om veel geld.'Vorig jaar overwoog ze een hoger eigen risico te nemen bij de zorgverzekering. Als één bezoekje aan een specialist al zo duur is, dan durf ik dat niet aan. Mijn consult was in het ziekenhuis in Drachten wellicht veel goedkoper geweest, Maar ziekenhuizen geven geen prijsinformatie, Bewust gebruiken van zorg wordt zo wel erg las{ig gemaakt.'
coNSUMENTENGIDS
APRrL
zov l/
r-III.
I
I
Eindeloos touwtrekken
I
Ft#rtr;lrffi*#,+i**t#'ffi
orthopedische behandellng hebben ondergaan en daar was €660 voor gefactureerd, Koelewijn:'Maar zij was daar alleen voor een consult en er zijn twee foto,s
gemaakt.'Op internet zoekt hij uit welke zorgcodes mogelijk zijn gedeclareerd. Hij nêemt contact op met het ziekenhuis voor inzage in de nota en geeft aan dat er vermoedelijk een fout is gemaakt, Het ziekenhuis geeft uiteindelijk toe dat de code verkeerd is; de rekening moet geen €660, maar €l5O zijn en Koelewijn hoeft niets te betalen. Het duurt tot februari voordat Zilveren Kruis dat ook inziet, de aanmaningen en de dreiging met een deurwaarder intrekt en de bijdrage aanpast.'lk vind deze gang van zaken belachelijk. Wij zitten in een collectieve zorgverzekering en krijgen daarom geen overzicht van onze zorgkosten via de website. Onlogisch. Maar waarom krijg je geen gespecificeerde factuur zodat je alles kunt controleren? Dat is toch niet te veel gevraagd? Geen wonder dat de zorgkosten zo hoog worden.,
I I I I I
I I
- - I genoemd (DOT staat voor dbc's op weg naar transparantie). Voor elke code is een tarief vastgesteld. Die tarieven zijn gemiddelden; iedereen betaalt - of je nu
Verwarrende verschillen ontstaan ook doordat de ziekenhuizen uiteenlopende tarieven hanteren voor dezelfde behandeling. Van de behandelingen heeft 70%
complicaties krijet of niet - hetzelfde
namelijk géén vastgestelde prijs. Hier-
tarief voor een bepaald behandeltraject.
over moeten ziekenhuizen en zorgyetzekeraars met elkaar onderhandelen. Uit ons onderzoek, gepubliceerd in de Consumentengids van november 2013, blijkt dat de prijwerschillen fors zijn. Bijvoorbeeld twee kiezen laten trekken bij een kaakchirurg kost bij het ene ziekenhuis A1ï,bij het andere €900. Een behandeling of polibezoek kan soms honderden
Verschillende facturen voor ogenschijn-
lijk dezelfde behandelingen zorgen voor verwarring, blijkt uit de meldingen: 'De specialist keek tien minuten naar mijn huid met een vergrootglas. Daarna kreeg ik een rekening van mijn zorg-
verzekeraar van €236. Mijn echtgenote kwam er bij dezelfde specialist vanaf met een consult van €90.'
euro's in prijs verschillen tussen ziekenhuizen. Probleem is dat deze prijzen niet openbaar zijn. De websites van de ziekenhuizen geven alleen informatie over de zogeheten'passantentarieven'. Maar dat zijn de prijzen die ze rekenen voor buitenlanders en onverzekerden.
Opheldering Veel consumenten laten het er niet bij zitten en wagen ziekenhuis, zorgverzekeraar of NZa (Nederlandse Zorgautori-
teit) om opheldering over hun ziekenhuisnota. Maar dat levert zelden
l$
cor.rsuveruTENGrDS. APRrL 2or4
concrete antwoorden op. 'Ik deed na-
waag bij mijn ziekenhuis en de zorgverzekeraar, maar daar ben ik van het kastje naar de muur gestuurd. De uitleg blijft vaak steken in vage termen', schrijft een patiënt. 'De zorgstetzekeraar vaart zo goed als blind op wat de ziekenhuizen declareren', constateert een ander. En iemand zegt vooral verbijsterd te zijn dat er niet wordt gespecificeerd: 'Ik kreeg een nota van €405 voor een orthopedisch consult. Mijn zorgverzekeraar weigerde een specificatie te geven en verwees me naar het ziekenhuis. "De totaalpriis is opgebouwd uit honorarium voor de specialist en een kostenbedrag voor het ziekenhuis", was het enige antwoord van het ziekenhuis.' Deze onduidelijkheden zorgen voor woedende reacties. 'Geen wonder dat de zorgkosten de pan uitrijzen', foetert de een. 'De zorgverzekeraar controleert alIeen of de codes kloppen met het bedrag en het ziekenhuis declareert wat het wil.' Een ander schrijft vertwijfeld: 'Hoe kan ik nou kiezen voor een hoger eigen risico als niemand mij kan vertellen wat een behandeling kost en welk eigen risico
xilt^ daarvoor in rekening wordt gebracht?' De rekeningen van de zorgverzekeraars worden ditjaar, als het goed is, een stuk
duidelijker. Op het overzicht moet het specialisme, de diagnose en een om-
schrijving van de behandeling komen te staan. Vanaf l juni moeten zorgyerle-
ners de zorgverzekeraars laten weten
ST
'Geen wonder dat de zorg-
kosten de pan
uitrijzen'
welke zorg er precies is geleverd. Deze gegevens zullen dan eind ditjaar of begin 2015 op de zorgnota staan. Ook moeten alle zorgverzekeraars het overzicht op hun website tonen. Je hoeft dan aIleen in te loggen om je persoonlijke nota in te zien.
Boete De verzekeraars moeten rekeningen van
het ziekenhuis beter controleren, vindt de NZa. De zorgautoriteit ziet daar sinds
vorig jaar strenger op toe en controleert ook de ziekenhuizen. Het Sint Anthonius ziekenhuis in Nieuwegein kreeg in februari een boete van €2,5 miljoen voor bijna €25 miljoen aan verkeerde declaraties tussen 2008 en 2012. Om dit cijfer op waarde te schatten: dat is vijfmaal de jaarwinst van het ziekenhuis in 2012. De NZa constateert dat zorgverzekeraars declaraties steeds beter controleren, aldus woordvoerder Jaco van Lambalgen. 'We willen heel graag dat patiënten alert
zijn en hun nota controleren op onjuistheden.' Ook de Consumentenbond roept iedereen op de ziekenhuisnota kritisch te bekijken. 'De zorgverzekeraars moeten zulke signalen oppakken', aldus campagneleider zorg bij de Consumentenbond Isabel van Leeuwen. Wie meer wil weten over de ziekenhuis-
rekening kan terecht bij het ziekenhuis en de zorgverzekeraar. Vermoedens van fraude kunt u het best melden bij de
2
(i
Nederlandse Zorgautoriteit. De NZa doet
niets met individuele meldingen, maar stelt wel een onderzoek in als er veel meldingen binnenkomen over een bepaald ziekenhuis of een bepaald type behandeling.l3l
MISVERSTANDEN Hoge rekeningen kunnen het gevolg zijn van een fout of fraude. Soms passen artsen de zeer complexe regels verkeerd toe, Een paar
voorbeelden. . Ziekenhuisbezoeken en -behandelingen worden als een hele dag gedeclareerd. Voor één'ligdag' in het ziekenhuis geldt een ho-
CONSUN4ENTEN BON D,NL
ger tarief dan voor een bezoek aan een polikliniek. Dit gaat regel-
matig fout; voor beide wordt dan hetzelfde (hoge) tarief gerekend. . Onderzoeken worden apart in rekening gebracht, terwijl ze onderdeel zijn van een behandeltraject. Neem een knie-operatie: hiervoor geldt een dbccode met een prijs
waarbij alle onderzoeken zijn inbegrepen. Maar soms moet je, ten onrechte, betalen voor de MRI-scan die van de knie is gemaakt. . Voor behandeltrajecten waarbij verscheidene specialisten zijn betrokkên, geldt vaak één dbc-code en tarief. Ten onrêchtê declareren specialisten soms apart hun eigen behandeling.
coNSUTvENTENGTDS, APR|L
2oi4 19
voeding 8 gezondheid kort Onvoldoende bewijs Zeven med ische beroepsg roepen, waaronder KNO-artsen, neurologen en gynaecologen, werken aan een lijst van behandelingen waarvan de werking onvoldoende wetenschappelijk bewezen is. Op deze zogeheten'Beter-niet-doenlíjst' staan onder meer de behandeling van een gescheurde achillespees en van chronische bijholteontsteking. De lijst moet arts en patiënt helpen bíj de keuze van een behandeling.
Schone lunchroom? De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) gaat de resultaten van haar hygiène-inspecties openbaar maken. Er wordt gestart met een proef in lunchrooms,
daarvan worden in de loop van 2014 de resultaten online gepubliceerd. De Consumentenbond heeft jarenlang gestreden voor het openbaar maken van de resultaten. We hebben de NVWA laten weten nauw betrokken te willen zijn bij de evaluatie van deze proef en het
verdere beleid. Zie ook www.consumentenbond.nl/ kijkjeindekeuken.
+ Spelletje tegen verslaving Wie moeite heeft om de drang naar chocolade, een sigaret of alcohol te onderdrukken zou eens een spelletje Tetris moeten spelen. Volgens Britse wetenschappers van de Universiteit van Plymouth, zorgt het populaire puzzelspel ervoor dat de hersenen worden afgeleid, waardoor het verlangen minder sterk wordt en uiteindelijk zelfs kan verdwijnen.
Tuíníerenals medícijn Bewegen is in sommige gevallen minstens zo effectief als het slikken van medicijnen. Dat geldt vooral bii diabetes type 2 en haÉzielÉen, stellen medisch experts in Which?, het tijdschrift van de Britse consumentenoÍganasatie, Beweging kan ook de kans op andere ziekten verkleinen, zoals prostaat- en borstkanker, dementie en beroerten. Which? berekende dat een man in het jaar dat hij 65 wordt 2,4o/o kans heeft om te overlijden. Met 15O minuten beweging in de week reduceert dat risico tot 2,1%,3OO minuten levert een verdere daling op tot 1,8%. Voor een vrouw van 65 ís het overlijdensrisico 1,5%. ZiJ kan dat terugbrengen tot 1,3% (15O minuten beweging) of zelfs 1,1o/o (3OO
minuten). Het gaat om matige inspanning; zweten is niet eens nodig. Boodschappen doen, het huis poetsen, tuinieren, wandelen en fietsen zijn voldoende.
fQ
coNsuverrENGrDS APRIL 2or4
$;
{.
"-,"o"
-co
Eerste hapjes bij vier maanden
(i
Laat kinderen al vanaf vier maanden kennismaken met groenten, fruit en granen, om daarmee het risico op voedselallergieën te verkleinen. Dat adviseert het Nederlands Centrum Jeugdgezondheidszorg in de richtlijn Voedselovergevoeligheid. Let wel, het gaat hierbij om kleine hapjes: borst- of flesvoeding blijft tot zes maanden de grootste en belangrijkste bron van voedingsstoffen. 'Smaakwater', noemt fabrikant Food Sense de kleurloze kinderlimonades die hij verkoopt onder de merknaam Fred & Ed. Van de appel, peer en perzik die smaak zouden geven aan dit water is helemaal niets terug te vinden; de smaak komt van 'natuurlijke aroma's'. En van vierenhalf suikerklontje per flesje van 33 cl. Toch prijst de fabrikant dit suikerwater aan als 'Verantwoord fris en fruitig'. Dat maakt Fred & Ed smaakwater het Kletsplaatje van de maand. U kunt nieuwe kletsplaatjes inzenden en uw
stem uitbrengen op consumentenbond.nl/ kletsplaatjevandemaa nd.
Dagelijks sterv en27 Nederlanders jonger dan 7 Sjaar aan een hart- of vaatziekte
L
Verborgen suiker
;
ts CONSUMENTENBOND.NL
Houd je meer van hartig dan van zoet? Dan zal het je verbazen dat er in veel hartige producten een flinke dosis suiker zit. Een pot Heinz Sandwichspread pikante groente bevat maar liefst 12 suikerklonten. En met light pindakaas met 30% minder vet smêer je een halve suikerklont op de boterham: hierin zitten per pot ook bijna 12 suikerklonten. Meer voorbeelden staan in de Gezondgids van februari.
r'.
tt
t-
CoNSUMENTENGTDS APR|L
2oi4 21
le e ft ij dsd isc
rimi natie
Tê oud voor.rr Bijna 65? Dan ben je nog niet jarig, als het aan
menig verzekeraar tigt. Oudere klanten krijgen een hogere premie 'cadeau'en nieuwe klanten staan voor een dichte deur. Tekst: Evetien Mansens
'Toen ik 70 werd, moest ik in-
mijn terwijl ik nog autoverzekering, eens meer betalen voor
nooit een ongeluk heb veroorzaakt', schrijft Peter Post uit Uden verontwaardigd. Hij is niet de enige, blijkt uit een enquête van de Consumentenbond onder ruim 1300 panelleden van SOjaar en ouder. Ruim vier op de tien hebben zich vanwege hun leeftijd weleens benadeeld gevoeld. Niet alleen op de werkvloer en bij sollicitaties, ook bij verzekeringen en
bijvoorbeeld creditcards blijkt leeftijd een belemmerende rol te spelen. Sommige verzekeraars verhogen de tarieven naarmate je ouder bent. En nieuwe klanten worden vanaf een bepaalde leeftijd niet meer overal geaccepteerd; vijftigers krijgen hier soms al mee te maken.
Ook als vrijwilliger Zelfs bij wijwilligerswerk vinden gepensioneerden een dichte deur. Te oud om in een bestuur te zitten, rondleidingen te geven of workshops op te zetten. 'Tegen mij zeiden ze doodleuk mewou\ry, we hebben liever jongere mensen', schrijft een panellid. 'Dat ze je zelfs gratis niet meer willen hebben!' Voor wijwilligerswerk gelden wettelijk
22
coNSUT.4ENTENGTDS
APRrL 2014
geen bovengrenzen. Wel kiezen sommige
organisaties voor een maximumleeftijd. Een vaak gehoord argument is dat de verzekeraar deze leeftijdsgrenzen oplegt. Onnodig: gemeenten kunnen bijvoorbeeld wijwilligers verzekeren via VNGpolissen waarvoor geen leeftijdsgrens geldt.
Lastig te bewijzen Op het werk is leeftijdsdiscriminatie de wet verboden. Voor
bij
alle andere vor-
men van leeftijdsdiscriminatie is helaas nog niets geregeld.'Leeftijdsdiscriminatie is een hardnekkig verschijnsel dat bestreden moet worden', stelt Liane den Haan, directeur van ANBO, de belangenbehartiger voor senioren. 'Het is soms wel lastig vast te stellen of er sprake is van discriminatie op basis van leeftijd. We moeten steeds kijken of het gemaakte onderscheid gerechtvaardigd is.' Sinds 2008
wordt er gewerkt aan een Europese
richtlijn, maar die is nog niet ingevoerd. 'Het staat helaas nooit bovenaan de agenda van de Europese Raad van Ministers', zegt Den Haan. 'Daarom zitten we nu zelf met verzekeraars om tafel. De eerste stappenzíjngezet en we hebben goede hoop op
resultaat.'
E
... EEN AUTOVERZEKERING ITIIII-IIIIIIIIIIIIII
'Mijn vrouw werd een autoverzekering geweigerd omdat ze aangaf dat ik ook weleens in haar auto rijd, en de verzekeraar mij te oud vindt', schrijft een panellid. Maar liefst 43Yo v an de autovêrzekeraars hanteêrt voor nieuwe klanten leeftijdsacceptatiegrenzen. Dit betekent dat je na je 65e bij een autoverzekeraar voor een dichte deur kunt komen te staan, zoals bij Polis Direct. 'Belachelijk, alsof ik na mijn verjaardag opeens een slechtere automobilist ben.' Daarnaast kunnen verzêkeraars hogere tarieven hanteren - ook voor bestaande klanten. Zo rekent Avéro Achmea toeslagen voor klanten vanaf 59 jaar. lemand van 70 betaalt bij deze veÍzekeraar 49yo meer aan premie dan een 55'er.
Klagen heeft meestal geen zin. Wie protesteêrt krijgt rêacties als 'dat is nou eenmaal ons beleid'of 'ouderen maken meer brokken'. Terwijl uit cijfers van het Centrum voor Verzekeringsstatistiek blijkt dat jongere senioren (56 tot 75 jaar) niet meer schade claimen dan bestuurders tussen 28 en 65 jaar. Dit is wel het geval bij automobilisten van 76 jaar en ouder. Maar dat rechtvaardigt niet dat een 8o-jarige maar liefst 89% meer premie betaalt dan iemand van 50. 'Verzekeraars hebben al een systeem om risico's door te berekenen aan de klant: de bonus-malusregeling', aldus directeur Bart Combée van de Consumentenbond. 'Ga dan niet ook nog op basis van leeftijd aan de premies morrelen.'
,{ Iffi
t:-'.----1
... EEN RIJBEWIJS ZONDER KEURING TIIIIIIIIIIIIITTIIIIIITI
TE ÍIUII
CONSUN,l
E I]-T.
E\ BON
D.N L
Onzinnig en beledigend vinden de meeste panelleden de keuring die je als 75-jarige bestuurder iedere vijf jaar moet ondergaan. 'lk ben kerngezond en ik ken genoeg mensen uit mijn omgeving die jonger zijn, maar er fysiek slechter aan toe zijn dan ik. Zij hoeven niet gekeurd te worden voor hun rijbewijs', reageert de heer Dircks uit Sittard. De ANBO wil keuring op basis van leeftijd afschaffen en is voor een systeem waarbij de medische grondslag (een aan-
doening of beperking) doorslaggevend wordt. En dit jaar is de leeftijdsgrens verhoogd van 70 naar 75 jaar. Tegelijk heeft de Nederlandse Zorgautoriteit nieuwe keuringstarievên bepaald. Het basistarief is €78,05 exclusief btw. Na een kwartier komt er per kwartier €39,03 bij. Tel daarbij kosten voor de Eigen Verklaring, voor het verlengen van het rijbewijs bij de 9emeênte en zo nodig voor extra medisch onderzoek. Alles bij elkaar kost de verlenging van het rijbewijs zeker €tOO meer dan voor 75-minners. CoNSUN4ENTENG DS APRTL 2014
23
TAIIZA}IIA -q-
SPATTJE ÏEAII,ATD
... EEN REIS.
uË
VERZEKERING II--IIIIIIII
Meer betalen
Als je een ongeluk krijgt of komt te overlijden voor je 7Oe krijg je meestal een grote som uitgekeerd. Ben je oudêr, dan krijg je een fooi!', schrijft een panellid over zijn reisverzekering. Bij de ongevallendekking die je extra kunt afsluiten, ben je als 7O-plusser bij 5 van de 35 reisverzekeraars slechter af dan een jongere verzekerde: Allianz Nederland, De Goudse, London Verzekeringen, Noordhollandsche van 1816 en Verzekeruzelf.nl. Bij alle 5 krijg na je 7Oe bij overlijden of invaliditeit veel minder uitgekeerd. Verzekeruzelf.nl keert bij invaliditeit normaal €75.OOO uit, maar na je 7Oe slechts €35OO. Het inkomensverlies weegt bij iemand die niet meer werkt wellicht minder zwaar dan bij bijvoorbeeld een 4O-jarige kostwinner met een gezin, Maar iedere verzekerde betaalt dezelfde premie. Gelukkig heeft Verzekeruzelf.nl inmiddels toegezegd het leeftijdsonderscheid te laten vervallen. American Express hanteert voor de doorlopende reisverzekering die deel uitmaakt van bepaalde creditcards een maximumleeftijd van 75 jaar. En bij de Goudse kan een nieuwe klant tot 69 jaar een reisverze-
'Even Apeldoorn bellen!', dacht de heer Oomen uit Prinsenbeek toen hij van Centraal Beheer bericht kreeg dat de premie voor de autoverzekering zou stijgen.'Meer betalên, puur en alleen omdat ik 70 jaar was geworden, terwijl ik al 20 schadevrije jaren had. Triest vind ik het; ik heb direct opgezegd.' De autoverzekeraar probeerde met een cadeaubon van €5O de heer Oomen als klant terug tê winnen. 'lk ben er niet op ingegaan en overgestapt naar een verzekeraar waar deze regeling niet
geldt.' I-II
l'>
.kering afsluiten, daarna niet meer. 'Vreemd in een tijd waarin we langer gezond zijn, langer doorwerken en waarschijnlijk ook wel langer op vakantie willen', aldus Marcel Hooft van Huysduynen van de Consumentenbond. Bij Nationale-Nederlanden betaalt een 84-jarige voor een doorlopende reisverzekering inclusief annuleringsdekking jaarlijks €64 meer dan een 34-jarige: bijna twee kêer zo veel. 'leder jaar wordt de premie opnieuw vastgestêld', verklaart Nationale-Nederlanden.'Daardoor kan het gebeuren dat de premie voor een klant met een aanvullende dekking hoger wordt,
bijvoorbeeld door leeftijd.' Argument?'Uit onze cijfers blijkt dat naarmate de leeftijd stijgt, er een grotere kans op schade is.'
... EEN ZORGVERZEKERING IIIIIIIIIIIII-IIIIIIIII--III:
JT
!ê
weet dat ouderen meer zorg vragen en het moet ergens van betaald worden, maar toch schrik je van
ZORGPOLIS
de hogere premie', schrijft een SO-plusser over zijn aanvullende verzekeringen. Anders dan bij de basisverzekering mag een zorgverI zekeraar oudere /,", klanten voor de aanvullende verzekering weigeren, of
!{
coNsuvrnrENcrDs
APR|L 2ot4
een hogere premie vragen. 'lk heb altijd gedacht dat verzekeren een collectief gebeuren was."Oneerlijk, mijn leeftijd zegt niets over mijn gezondheid en levensstijl', reageren panelleden. Ruim eenderde van de zorgverzekeraars onderscheidt leeft ijdsgroepen met verschillende tarieven. Klanten die de 50 zijn gepasseerd, zijn bij 7 zorgverzekeraars meer geld kwijt. Zo betalen zij bij FBTO voor
alternatieve geneeswijzen twêe keer zo veel premie als een jongere onder de 23 jaar De module AlteÍnatiêf €75O kost hen €21,75 per maand mêêr.
'Maatschappijen proberen de aanvullende verzekeringen ook voor jonge klanten aantrekkelijk te maken, door het solidariteitsbeginsel te laten vallen', aldus Carl Jakobs van de Consumentenbond. Ben je het er niet mee eens, dan kun je aan het eind van
CONSU I.4ENTENBOND.N L
ltl I
EEN CREDITCARD ITIIIIIIIIIIIITIIIIIIII
'Op mijn 65e verjaardag werd mijn creditcard zomaar omgezet in een prepaidkaart.
maand aflossen. Wie ouder is dan 75 mag daarnaast niet meer dan €25OO per maand
Ook moest ik het openstaande bedrag versneld terugbetalen terwijl ik dat in de afgelopen 20 jaar altijd in mijn eigên tempo mocht doen', vertelt de heer De Zwart uit Almere, met een creditcard van Laser Cards. Bij deze
besteden.'We willen voorkomen dat mensen in de problemen komen als zij geld lenen', reageert Laser Cards. 'Niet mêêr van deze tijd',
creditcardmaatschappij mogen 65-plussers nog wel een kaart nemen, maar geen krediet. Dat betekent iedere
vindt Ben Schellekens van de Consumentenbond.'Het gaat over het algemeen om een koopkrachtige groep die op deze manier niet klantvriendelijk behandeld wordt. En dit gêldt niet alleên voor
creditcards, maar voor alle vormên van krediet. Natuurlijk heeft iedereen die geld uitleent het recht te toetsen of de klant aan de verplichtingen kan voldoen. Maar dat moêt op individuele basis, niet op basis van één kenmerk zoals leeftijd.' Laser Cards is niet de enige met een dergelijk beleid. Bij American Express is er sowieso geen sprake van een krediet en moet het saldo iedere maand aangevuld
worden. En bij StlS=kan een nieuwe klant boven de 70 jaar geen creditcard aanvragen waarmee hij gespreid kan betalen, net als bij Laser Cards. Bij creditcards van lCS, ING en de Rabobank, speelt leeftijd geen rol, ook niêt voor de aanvraag van een krediet of het verhogen van de bestedingslimiet.
DAN OOK GEEN KOR,TING! Een korting van €1O op een bibliotheeklidmaatschap, €18 korting op een jaarkaart van Artis, €36 korting op een weekendje Center Parcs. Als 65-plusser - en vaak al eerder - valt er veel te besparen. Bij musea en in het
openbaar vervoer, bij hotelovernachtingen, campings, kappers en verhuisbedrijven. Soms levert het enkele euro's op, maar bij bungalowparken en hotelovernachtingen kan 2OYokorting best oplopen, Als je tegen leeftijdsdiscriminatie bent, moet je ook tegen positieve discriminatie zijn', stelt eên van onze
panelleden. lnderdaad vindt 43% dat deze kortingen niet meer op basis van leeftijd toegekênd moeten worden, maar op basis van inkomen. 'Mijn broer is 65 jaar, heeft drie inkomens en krijgt nu overal korting. lk vind dat het moet gelden voor ouderen met alleen AOW en een klein pensioen.' Toch bekent menigeen:'Eigenlijk ben ik het wel eens met afschaffing, maar waarom zou ik me dit voordeeltje ontzeggen?' Een van de mêest genoemde argumenten is dat ouderen al genoeg door de bezuinigingen worden getroffen.
IIIIIII-III
het jaar van zorgverzekeraar overstappen. ln onze Zorgvergelijker op
consumentenbond.nl/zorgverzekering /zorgvergel ijker is te zien welke verzekeraars een medische acceptatieprocedure hanteren. Er zijn genoeg aanbieders zónder medische selectie, maar voor sommige behandelingen moêt je dan wel zes maanden tot twêe jaar verzekerd zijn vóór je iets ver-
goed krijgt.
II--I-I
Marktconform Creditcardmaatschappij American Express gebruikt geen leeftijdsgrenzen voor zijn kaarten, wel voor de bijbehorende doorlopende reisverzekering, merkte de heer De Raaij uit Wassenaar. 'Vanwege mijn leeftijd kon American Express mij niet langer verzekeren omdat de leeftijdsgrens van 80 was verlaagd naar 75 jaar.' 'Een meer marktconforme benadering', vindt American Express het zelf. Gelukkig voor De Raaij zijn er voldoende reisverzekeraars waar 7S-plussers wel welkom zijn. 'lk ben terug bij mijn oude verzekeraar, waar geen maximumleeftijd geldt.' IIIII
CONSUMENTENGTDS.
APR|L 2014
25
geld I recht
26
De vakantie is geboekt en dan overtijdt kort voor vertrek de hond,
gaat de koop van de woning toch door of moet zoontief in die vakantieweek een herexamen doen... ln a[ deze situaties biedt een annulerings-
verzekering uitkomst. Tekst: Amanda van der Zwaan
II-
De koffers staan al gepakt in de
gang, want het vertrek is morgenochtend. Nog even snel weg op de fiets en tien minuten later zit je
met een gebroken been. Die vakantie kun je dus wel op je buik schrijven. Een annuleringsverzekering vergoedt de reissom alsje voordat de vakantie begint moet annuleren vanwege een onverwachte gebeurtenis. Maar ook bij voortijdig afbreken van de reis is er recht op vergoeding van de niet-genoten vakantiedagen. Sommige verzekeraars bieden, tegen een premieopslag, ook een garantiedekking. Wie eerder naar huis moet, kriiet dan de hele reissom terug. Er zijn wel grote verschillen tussen de verzekeraars voor wat gedekte gebeurtenissen betreft. Overlijden van een ouder, een onverwachte ziekenhuis-
,
opname vaneenkindenhet af-
Kruis keren uit bij overlijden van een derdegraads familielid. Het overlijden van een huisgenoot is bij de meeste wéI gedekt.
Samengestelde reis Wie op internet een goedkope vlucht en los daarvan een paar hotels boekt, moet erop letten dat de dekking'samengestelde reis'in de verzekering zit. Bij een annulering wegens persoonlijke redenen, zoals ziekte of overlijden, krijgje altijd de gehele reissom terug. Maar als een deel van de reis vervalt, bijvoorbeeld omdat het hotel aÍbrandt, ligt het anders. Zonder dekking voor een samengestelde reis, krijgje alleen de kosten van dat hotel terug. Annuleerje hierdoor de hele reis, dan is dit bij tien verzekeraars niet gedekt. Bij sommige kun je een samengestelde reis extra meeverzekeren.
branden van de woning zijn altijd verzekerd. Maar bijvoorbeeld een
echtscheiding niet. Bij Delta Lloyd, Ohra en Polis Direct hebben ze liever dat je nog met je ex op reis gaat. En word je ontslagen? Dan
kunje beter niet verzekerd zijn bij ING of Univé. Alleen als de
werkgever om economi-
sche redenen de deuren
(gedeeltelijk) sluit, kun je bij die twee terecht. Verder zijn voor veel verzekeraars nichtjes, neefi es, ooms en tantes niet dierbaar genoeg. Alleen Aegon, Kruidvat, Europeesche, Kroodle, Nationale-Nederlanden en Zilveren CONSUMENTENBON D.NL
Tijdelijk of doorlopend? je één keer per jaar op - een niet al te dure - vakantie, dan is een tijdelijke annuleringsverzekering goedkoper. Deze sluit je af per reis, eventueel in combinatie met een tijdelijke reisverzekering. De premie voor de annuleringwerzekering ligt op 4 tot 5,5% van de totale reissom. Duurder betekent niet automatisch een betere dekkinC. Kijk goed wat nodig is. Voor wie vaker op vakantie gaat, is een doorlopende reisverzekering met annuleringsdekking een optie. Voordeel is dat weekendjes weg - en soms zelfs dagtripjes in het buitenland - ook gedekt zijn. Een dure reisverzekering met een uitgebreide basisdekking heeft over het al- E Ga
Ghecklist voor de dekking y' Ga je meerdere keren per jaar op vakantie? Overweeg dan een doorlopende reisverzekering met annuleringsdekking. y' Kun je het risico op annuleren financieel dragen? Verzeker dan alleen een dure vakantie met een tijdelijke annuleringsverzekering. y' Bêdenk welke gebeurtenissen belangrijk zijn om te verzekeren. Heb je bijvoorbeeld ouders op leeftijd, dan is het risico op annuleren groter. y' Met een groep vrienden op reis? Kiik dan of je geld terugkrijgt als de reis niet doorgaat omdat één van de reisgenoten moet annuleren. y' Bij vlucht en hotel los boeken, moet de verzekering een samengestelde reis dekken. r' Kijk of vooraf geboekte excursies of theatervoorstellingen meeverzekerd
ziin. Trakteer je de familie op een vakantie? Let op of ie bij annulering alle reiskosten vergoed krijgt. III
CoNSUMENTENGTDS APR|L
2014
27
TIJDELIJKE ANNULER INGSVER,ZEKER IIIGEII
qr 5,5Oo/" ,I 7'8 5,5o% /
Menzis
ANWB
/ Unigarant
78
lnterpolis Europeesche
717
Zilveren Kruis Achmea
7116
Allianz Global Assistance
7rl
ABN Amro
619
Friesland
5'9
zLn
6F 6A
Goudse lsis Annuleringsverz. Ohra
615
RouteMobiel,/Zelf.nl
6't
Centraal beheer Achmea
e
Univé
a8
ING
5'6
A ,/ A ,/5,3Oo/o E 5,500/oB/7*{,/.'/ 5,21% E ,/ E 5s0% 5,13o/o A 5,5O% E 4,5Oo/o B 5,OOo/o A 4,OO% A 4,84o/o E 4,5Oo/o A 4,500/o/A7*,/ PA14
7,lr/,/,/OO ,/ 7 ,/. ,/ 10* '14 ,/' >14* >14* 7 '/ 7 14 14 7* 14
{ {' ,/ ,l ,/ ,I ,I ,/
Orl ,/ ,/
,/
,/'
,/
,l
o
O,/,/
,/-
,/. ,/ ,/.
,/
{ ,/ ,/
,l
,/.
,/
,/
-II
Droomreis Lang gespaard voor die droomreis naar Australië? Let dan op bij een doorlopende reisverzekering met annuleringsdekking. Gemiddeld is de gedekte reissom maximaal €l5OO per persoon en €6000 per reís. Ook is de dekking vaak beperkt tot Europa. Een tijdelijk hogere dekking nemen kan slechts bij een enkele verzekeraar, Je kunt voor het verschil ook een kortlopende annuleringsverzekering erbij nemen. Met'garantiedekking' kun je bij voortijdige beëindiging de hele reis op een ander maken'
jï"I":os 28
coNSUMENTENGTDS, APRrL 2ot4
gemeen ook een uitgebreide annuleringsdekking. Maar is dat wel nodig? Opvallend is dat de doorlopende reisverzekering van Aegon een zeer uitgebreide dekking heeft én een lage premie. Deze verzekering dekt alle onvoorziene gebeurtenissen die leiden tot annulering. Een kortlopende annuleringsverzekering moet je vaak binnen 7 tot 14 dagen na het boeken van de reis afsluiten. Laat je niet verleiden tot het afsluiten van een verzekering bij de boeking. Reisbureaus, ook online, bieden slechts één verzekering aan en dat is vaak niet de goedkoopste. Denk liever thuis even na of je zo'n verzekering nodig hebt en wat die zou
moeten dekken. De meeste tijdelijke an-
nuleringsverzekeringen zijn via internet af te sluiten.
Bewijs Wil je iets claimen bij de annuleringsverzekeraar, houd er dan rekening mee dat
er om bewijs gevraagd wordt. Daar kan Franca Altenberg over meepraten. Wegens ziekte kan ze niet naar Spanje afreizen. Als ze haar verzekeraar Reaal verzoekt de reissom uit te keren, waagt die haar om een verklaring van de huisarts. Maar daar werkt de huisarts niet aan mee, het zou het vertrouwen tussen
arts en patiënt kunnen schaden. Hij volgt daarmee het advies op van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Geneeskunde (KNMG). Gelukkig voor Franca wil de arts in het ziekenhuis wel een verklaring afgeven. Volgens het Verbond van Verzekeraars is het niet de bedoeling dat een verzekerde tussen arts en verzekeraar komt te staan. Een kopie van een verwijsbrief, afsprakenkaart of recept kan als bewijs dienen. Reaal had toestemming aan de verzekerde kunnen wagen om via een medisch adviseur informatie te wagen aan de arts. Omdat artsen nu informatie CONSUN4ENTENBOND.N
L
Met annuleringsdekking
./ €
B:,1,/,1{rI,l{,/,1
€€€
B/
Europeesche Basis
7;' 6,9
ANWB-ledentarief Compact
618 €
Aegon Doorl. reisverzekering
A
Unigarant Basis
6'8
€€
A
Allianz Global Assistance Budget
617 €€
E
ASR
6,7
€€
E
€€€
E
Verzekeruzelf.nl Budget
qr6;'
€
E
Ditzo ABN Amro Standaard
615 €€
A
Aon Direct
6,5
E
Reaal Goed Geregeld Pakket Reis
615 €€
E
Univé Budget
6,2 €
A
Delta LIoyd
6,1 €€ 6,1 €€
A
6,0 5,9 5r9
€€€
A
€
E
€ €
E
Ohra ING SNS Bank Europa
ZelÍ.nl Europa Route Mobiel Europa Bron: Moneyview / Consumentenbond Peildatum: 20 februari ' = aanvullende voorwaarden van toepassing P = de hoogte van de premie is afhankelijk van het aantal verzekerden O = optioneel . Niet alle doorlopende reisverzekeringen zijn in de tabel opgenomen. Selectie op basis van premieniveau en Testoordeel.
5r7 .
I'4
EN
T
EN BO
N D. N
L
,/
{
,l
,/
t/-
,/
y'*,{ ,/-
,/-
tl
o
A
{{-,1 { ,/.
E
Het Testoordeel in de tabel
hierboven is gebaseerd op 50% doorlopende reisverzekering en 50% annuleringsdekking. . Premieniveau: op basis van premieberekeningen met verschillende profielen, allemaal met annuleringsdekking. . Annulering reisgenoot: Als een reisgenoot annuleert en er is geen gezamenlijke annuleringsverzekering, dan
delen, werken ze hier wel aan mee. Dat verzekeraars heel verschillend met bewijs omgaan, ondervond ook Ramon Boender. Toen hij een reis met zijn gezin en ouders moest annuleren, had hij na een dag al zijn deel van de reissom terug van Interpolis, terwijl zijn ouders weken in de weer zijn geweest met Europeesche Verzekeringen. Het reisbureau gaf het
CON SU
€€
,/{.,/{,/ { ,l ,/,{-
keert de verzekering uit als: A = je alleenreizend wordt of je samen heen en terug zou reizen; E = je reisgenoot een eigen annuleringsverzekering heeft waarop de annulering gedekt is;
B = je sêmen op de boekingsnota staat. . Voorwaarden ANWB en Unigarant gelden per 1 april 2014. . Alle aanbieders met een kortlopende annuleringsver-
verkeerde formulier mee, aIIe stukken moesten ze zelf scannen, de verdeling van de reissom werd betwist. En dat terwijl Europeesche zegt met reisbureaus samen te werken om zo meer service te bieden bij de afwikkeling van claims. Wie de reis betaalt, doet er bij de meeste verzekeraars niet toe, wel wie op de polis staan. Hadden de ouders van Ramon de
,/
. . .
zekering bieden ook een doorlopende reisverzekering met annuleringsdekking. Premie(niveau) is inclusief assurantiebelasting, exclusief poliskosten. Garantiedekking alleen tegen extra premie. Uitkering hele boekingsnota: als één persoon de reis voor het hele gezelschap betaalt en de reis wordt geannuleerd, krijgt die persoon het hele boekingsbedrag terug.
hele vakantie betaald, dan zouden ze bij verzekeraars alleen hun eigen deel van de reissom uitgekeerd krijgen. De Europeesche, Menzis, Nederlanden van Nu en Twien & Co vergoeden wel de gehele reissom. Bij ANWB en Unigarant de meeste
kun je op de kortlopende annuleringsverzekering een groepsannulering meeverzekeren. l3
coNsur.4ENTENGrDS, APRrL
2014
29
.,geld
I
recht
Ttjdelijk tot €L00.000 wtjgesteld
7 vïagen
over Schenken
U mag
tot eind dit jaar maximaat €100.000
belastingvrU schenken voor de eigen woning. Aan uw kind, maar ook kleinkind,
neef, nicht of verre vriend. Een mooie kans en vrij eenvoudig te regelen, maar let op valkuilen.
over de tijdelijke hoge wijstelling van schenkbelasting. Mag je van de schenking een nieuwe keuken kopen? En geldt de wijstelling ook als je je kind al eens een grote belastingvrije schenking hebt gedaan? We zetten de belang-
rijkste punten op een rij.
Wat valt onder'gebruik voor de eigen woning'? Degene die de schenking ont-
vangt, moet het geld gebruiken voor aankoop, verbetering of onderhoud van de eigen woning. Het gaat om wat 'nagelvast' zítaan het huis. Een nieuwe laminaatvloer valt er dus niet onder, gelijmd parket wel. De eigen woning mag ook buiten Nederland staan, zolang die maar hoofdverblijf is en Nederland een belastingverdrag heeft met dat land.
!Q
coNsuverTENGrDS APRrL 2or4
Wat levert het op? Normaal is een schenkingbelast. Hoeveel belasting de ontvanger betaalt, hangt af van de relatie tussen schenker en ontvanger. Ouders mogen jaarlijks €5229 belastineyrij schenken aan elk van hun kinderen. Tot €LL7.24L geldt een tarief van 10%. Bij een
Tekst: Gemmeke van Kempen en Netteke Rookmaaker
Er komen bij de Consumentenbond heel wat wagen binnen
daarvoor een lening afsloot, kan die het best als eerste aflossen. Want de rente op die schuld is maar 10 jaar (bij verkoop vóór 28 oktober 2012 zelfs helemaal niet) aftrekbaar.
AÍkoop van erfpacht mag ook. Verder kan de hypotheek ermee worden afgelost. Let op: dat geldt alleen voor hypotheken waarvan de rente nu aftrekbaar is. Dus niet als de lening aan iets anders dan het huis is besteed, bijvoorbeeld aan
gift van grootouders heft de fiscus 18% en bij een gift van anderen 30%, voor zover de schenking meer is dan €2092. Wie in 2014 €100.000 belastingrrrij krijet, bespaart dus €9477 tot bijna €30.000. Wie later ook nog erft van de schenker, betaalt bovendien meestal minder erfbelasting.
meubels. Wanneer de overwaarde uit verkoop van het vorige huis niet in het nieuwe huis wordt gestoken, is de rente op dat deel van de lening evenmin aftrekbaar. Wie bij de verkoop van zijn vorige huis met een restschuld bleef zitten en
Kunnen ouders ieder belastingvrfl €100.000 aan hun kind schenken? Nee, ouders mogen samen maximaal €100.000 geven, ook als ze gescheiden
zijn. Ze mogen evenmin hun kind én diens partner elk €100.00 geven, want die schenkingen worden bij elkaar opgeteld.
En als je kind al eens een schenking heeft
ontvangen? De flscus kent een'vaste'verhoogde
wij-
stelling waarmee ouders kinderen tusCONSU
M
ÊNT EN BON
D. N
L
sen de 18 en 40 jaar één keer maximaal €25.096
belastingvrij kunnen schenken,
zonder dat de flscus voorwaarden stelt aan de besteding. Ze kunnen die vrijgestelde gift verhogen ïot€52.28I voor een eigen woning of een heel dure opleiding. Kreegje kind al zo'n schenking, dan komt deze (voor zover wijgesteld) in
mindering op de €100.000 die je nu tijdelijk belastingvrij mag weggeven. Kreegje kind nog niet eerder zo'n schenking, dan kun je nu slim combineren. Een kind tussen de 18 en 40 jaar mag bij een schenking van €100.000 maximaal €25.096 vrij besteden. De rest moet in de woning gestoken worden, en eventueel
in een dure studie. Maar let op: een kind dat in 2014 profiteert van een verhoogde vrijstelling, kan in latere jaren nooit meer gebruikmaken van de eenmalig verhoogde wijstelling óók niet als de schenking nu bijvoorbeeld maar €10.000 bedraagt.
Mag je deze
naar een AWBZ-instelling hoeft. Let op: wie een schenking krijgt van zijn ouders en een lening heeft zonder renteaftrek, kan meestal beter daarop aflossen dan op een lening met renteaftrek. Het schenkbelastingvoordeel weegt niet op tegen het nadeel dat de rente niet aftrekbaar is. Los ook liever af op een aÍlossingsvrije hypotheek dan op een (bank)spaarhypotheek. Die laatste levert aan het eind van de looptijd vaak winst op. Meer over de valkuilen op www.consumentenbond.nl/
bineren met de gewone jaarlijkse vrijstelting? De tijdelijke vrijstelling van €100.000 komt niet bovenop de gewone jaarlijkse
vrijstelling van€5229 (voor giften van ouders) of €2092 (voor giften van anderen). Maar het is wel mogelijk de jaarlijkse vrijstelling te benutten in combinatie met de tijdelijke vrijstelling. De begunstigde mag dan tot ehd dit jaar in totaal €100.000 belastingvrij ontvangen, en kan daarvan €5229/€2092 wij besteden. Er is één uitzondering waarin de €5229 wijstelling mogelijk wel boven-
schenkbelasting invullen, te downloaden van www.belastingdienst.nl. De aangifte moet bij een gift in20l4 vóór 1 maart 2015 bij de flscus zijn. Een notaris inschakelen is niet verplicht, maar leg de schenkovereenkomst wel schriftelijk vast. Op onze site staan praktische tips daarvoor. K
lOO0OObelastinwrij.
-
gift com-
op de tijdelijke (€100.000)
Rabobank, doen dat niet bij zo'n vrijgestelde schenking. Kijk op onze site voor informatie per bank. Bovendien is onderling lenen voor beide partijen vaak Iucratiever dan schenken. Vooral als de geldgever nog lang leeft en voorlopig niet
Hoe moet je het regelen? De schenking moet uiterlijk 31 en ook
december 2014 gedaan worden op die datum besteed
uitertijk
zijn. Alleen bij verbouw en onderhoud van de woning is de fiscus soepeler. Dan moet de gift uiterlijk op 31 december 2016 besteed zijn.
Betaal de gift en de bestedingen aan bijvoorbeeld een verbouwing liever niet cash, want je moet de betalingen kunnen bewijzen. Maak het geld over of zorg voor een factuur. De begunstigde moet daarnaast het formulier Aangifte
vrijstelling
komt; lees meer over de details op onze site: www.consumentenbond.nL,/ uitzondering5229.
Ziin er nog meer dingen om op te letten? Bij het aÍlossen van een groot bedrag ineens kunnen sommige banken, zoals ABN Amro en ING, een forse boeterente rekenen. Andere. waaronder de CONSU MENTEN BON D.N L
coNSUt4ENïENGTDS
APRrL
2aE 31
geld
I
recht
Het nieuwe betalen
Zwaaiend langs de kassa Betaten door je bankpas of mobiettje voor een
betaalautomaat te houden. Dit 'contacttoos betalen' kan op steeds meer plekken in Nedertand. ls dat een stap verder in betaatgemak of een paradijs voor criminelen?
€50, dan wordt er wel om verificatie ge. waagd. Het maakt hierbij niet uit hoeveel tijd (dagen) er tussen de betatingen zit. Dit'nieuwe betalen'is vanaf april mogelijk op NS-stations bij Kiosk, De Broodzaak en Julia's. Het gaat om 384 verkooppunten met 1000 kassa's. Bij diverse zaken in Leiden en op Schiphol kunje zelfs al op deze manier afrekenen.
r-èkst: Miriam Bauwer
Met bankpas of mobiel Nog snel koffle en een broodje
halen op het station. Door contactloos te betalen met een bankpas of mobiele telefoon ben je sneller klaar bij de kassa dan bij pinnen of contant betalen. Hoe het werkt? Je houdt een bankpas of mobiele telefoon tegen of enkele centimeters voor een (nieuwe)
25 jaar
betaalautomaat. Een zogeheten NFC-chip (near fleld communication) zendt radiosignalen uit, waardoor er direct geld van de bankrekening wordt afgeschreven. Bij bedragen tot en met €25 zijn geen bevestiging en pincode nodig. Toch kun je niet onbeperkt kleine bedragen zonder pincode afrekenen. Kom je opgeteld boven de
Klanten van ING en ABN Amro krijgen, zodra hun pas verouderd is, een nieuwe bankpas met NFC-chip. Voor sommigen duurt dat nog een paarjaar, anderen hebben de pas al ontvangen. Klanten van de Rabobank kunnen binnenkort contactloos betalen via de mobiele telefoon. Hiervoor heb je een Android-toestel van maximaal twee jaar oud nodig, voorzien van
elektronisch betalen
1988.1989 . 1990 n 199Í. o L992. 1993 . 1994 r 1995 . 1996. L997 " 1998 . 1999.2000.20' {r// 1996 / De eerste pintransactie lnvoering van de chipknip - een digitale 2000
*-o--.o-o--o--ovindt plaats. Pin vervangt
de sinds 1985 ingevoerde afzonderlijke elektronische betaalsystêmen van banken. Vanaf 1992 groeit het aantal pinbetalingen aanzienlijk als Ahold
als grote supermarktketen in zijn vestigingen -1988 plaatst.
betaalautomaten
32
O=
portêmonnee - op betaalpassen, vooral bedoeld voor het afrekenen van kleine bedragen aan de kassa's in Nederland. ln 2Ol5 zal de chipknip ver-
dwijnen.
-o--o- {>-ar-< lnternetbankieren is in opkomst. Ongeveer 5% van de consumenten maakt er gebruik van; in 2Ol2 is dat bijna 8O%.
CONSUI,lENTENBOND.N L
III
Handig voor kleine bedragen De Consumentenbond staat positief tegenovêr contactloos betalen, aldus Ben Schellekens, campagneleider betalingsverkeer.'Deze extra betaalmogelijkheid is vooral voor kleine bedragen handig, Wij hebben nog geen aanwijzingen dat het niet veilig zou zijn. Maar hêt is goed dat consumenten die niet contactloos willen betalen, bijvoorbeeld omdat ze er geen vertrouwen in hebben, dit ook niet hoeven.'
een NFC-chip. De Apple iPhone heeft die
chip niet. De chip moet gekoppeld worden aan debankrekening. Datkan met een app, die de Rabobank voor zijn klanten beschikbaar stelt.
Misbruik Een logische waag is of deze nieuwe betaalmethode wel veilig is. '7n'ncontactloze betaalpas lijkt mU een paradijs voor dieven en zakkenrollers', zegt Consumentenbondlid Henk Noor. 'Als ze eenmaal je pas in handen hebben, kunnen ze daarmee zo zonder pincode tot het maximale bedrag betalen.' Andere consumenten wezen dat iemand op afstand geld van
hun bankrekening plundert. Volgens Jan F?iso Groote, hoogleraar
-II
kwaadwillende na verlies of diefstalmet die pas of mobiel ongehinderd tot€50
contactloos-functie (ABN Amro). Een dermanier van misbruik, is dat het signaal afgeluisterd zou kunnen worden door een kwaadwillende of door afluisterapparade
afrekenen. Ook is het mogelijk een betaalautomaat te verbergen in een toonbank of bijvoorbeeld in een plankje in een openbaar toilet. Zodra je een portemonnee met pas of
tuur die
hetmomentvanbetalen vlakbij de betaalkaart of telefoon staat. De ge. op
gevens worden dan gekopieerd naar een andere pas of mobiel en daarmee wordt
'Zo'n contactloze pas lijkt mij een paradíjs voor dieven en
vervolgens betaald. Dit zou opnieuw kunnen, zodra de rekeninghouder bij het bereiken van de limiet weer een pincode
zakkenrollers'
heeft ingetoetst. Groote: 'Een exta beveitiging kan dit voorkomen. De chip moet dan bij iedere betaling een ander signaal afgeven, afhankelijk van de code die de betaalautomaat zendt.' Die beveiliging is er bij beide vormen van contactloos betalen, benadruht lVlasterCard. Mocht een signaal al afgeluisterd worden, dan is die code dus niet voor nieuwe betalingen te gebruiken. K
softwareverifrcatietechnologie aan de Technische Universiteit Eindhoven, kunnen criminelen van iedere betaalmethode misbruik maken. Hij schat de risico's bij contactloos betalen niet groter in dan btj andere betaalmethoden. Wel komen bij contactloos betalen andere vormen van misbruik in beeld. Zo kan een
mobieftie hierop legt, wordt er geld afgeschreven totdat de limiet is bereikt. Bij dezetwee vormenvan misbruik is de schade voor een consument beperkt tot €50. ING en ABN Amro vergoeden dit bedragbij verlies of diefstal. Overigens kunje het contacfloos betalen uitschakelen(ING) of een pas aanvragen zonder
)1 . 2OO2o 2003 . 2OO4. 2O05 o 2006
-o--o--QzoLz
PayPal, een internationaal onlinebetaalsysteem, is beschikbaar in Europa,
Het wordt gebruikt door particulieren, kleinere webwinkels en veilingsites als êBay en Markplaats.
PayPaï" CONSUMENTENBOND.NL
o
2AO7.2008.2009 o 2010 o 2011 .?OLZ o 2013 .2OL4
2005 De invoering van iDeal als
nieuwe standaard voor
tt I J.,
o
directe betalingen - via internetbankieren bij Nederlandse webwinkels.
-
2014 Contactloos betalen kan voor het eerst aan de kassa op Nederlandse stations. Sinds 2Ol3 verstrekken ABN Amro en ING de eerste passen waarmee je ook contactloos kunt betalen. Eind 2Ol3 was er een proef in Leiden voor betalen mêt de mobiel.
coNSUMENTENGTDS APR|L
2or4
33
geld
I
recht kort Oude liefde herleeft Een kwart van alle motorfietsen is van een 55-plusser. De laatste 6 jaar steeg het motorfietsbezit onder deze groep met ruim B9%. De mêeste motorfietsen werden vorig jaar twee-
Zomertijd voor IBAN
dehands aangeschaft. Brancheorganisatie
De overgang naar het internationale IBAN-rekeningnummer is definitief tot 1 augustus uitgesteld. De oorspronkelijke datum was 1 februari, maar dankzij de Europese Commissie zijn Nederlandse rekeningnummers nog zes maanden langer bruikbaar. Banken krijgen zo meer tijd voor de aan-
Bovag denkt dat de afgeloste hypotheek, vol-
doende spaargeld en veel vrije tijd de oude motorliefde nieuw leven heeft ingeblazen.
passing van hun systemen, om problemen met nieuwe overschrijvingen en automatische betalingen te voorkomen.
**,
In 201-3 ztjner l- 0% minder snor- en bïomfietsen gestolen dan
n 2012; autodiefstal steeg juistmet
3,2%
Eron: Stichtíng Aanpak yoertuigcriminaliteit
Geenbodvan debanken Bij de eerste depositoveiling
36.OOO spaarders schreven zich
van de Consumentenbond
in, goed voor ruim een miljard
hebben de banken helaas geen
aan spaargeld. Banken lieten
bod uitgebracht.
aanvankelijk weten zeer geïnteresseerd te zijn, maar op het mo-
Het doel was om een hogere
ment suprême lieten ze het afwete n.Consu me nten bond directeur Bart Combée: 'Dit is het zoveelste teken van te wei-
rente te krijgen voor depositospaarrekeningen met een looptijd van l, 3 of 5 jaar. Maar liefst
{':
nig concurrentie in de financiële sector. We blijven natuurlijk de mogelijkheden onderzoeken om een verandering teweeg te brengen.' Vergelijk de huidige spaarrentes via consumentenbond.nl/
\
_+.
,.ffk-=',#
4-
'1",,1
CONSUM ENTENBOND,NL
Belastingadvies gewild Dit jaar wordt vaker een betaalde belastingexpert ingeschakeld voor de aangifte dan vorig jaar. Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt dal22% van de Nederlanders hun aangifte op deze manier uitbesteedt, in 2013 was dit nog 19%. Ruim driekwart van hen betaalt hier maximaal €lOO voor. De expert wordt vooral ingeschakeld om geen belastingvoordeel mis te lopen.
IVee tegen reclame Wie reclamepost jaren geleden blokkeerde via Stichting Postfíltef moet dit mogelijk opnieuw doen. Registraties zonder mailadres of met een gewijzígd maíladres ontvangen namelijk geen herinnering voor de vÍjfjaarlíjkse verlenging. Opnieuw aanmelden kan per post ot snel en gratis, via www.postfilter.nl; daar kun je ook reg i st rat ies verl en ge n.
Ontslagvergoeding beboet
Onder water ln Nederland staan zo'n miljoen huizen 'onder water'. Dan is de hypotheek hoger dan de woningwaarde en de woning levert bij verkoop dus een restschuld op. Een aantal banken financiert dit gat alleen mee bij een 'noodzakelijke'verhuizing, zoals door gezinsuitbreiding of een andere baan. De Consumentenbond is bezorgd dat banken hun klanten op deze manier gijzelen. Staat uw huis onder water, probeer dan de hypotheek deels af te lossen. Meer informatie op consumenten bond.n l/onderwater. Bij een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) kan een restschuld worden meegefinancierd. Zie de Geldgids van april/mei 2014.
Wie zijn gouden handdruk in een koopsom of direct ingaande lijfrente heeft gestort, mag van de fiscus dit bedrag sinds dit jaar in één keer opnemen. Over slechts 8O% ervan wordt belasting berekend. De Rabobank heeft vervolgens de voorwaarden van zijn bancaire lijfrente Rabo Goudenhanddrukuitkering wel heel ongunstig (en eenzijdig) aangepast. Opnêmen levert altijd een boete op: €l5O administratiekosten en minstens O,25% strafrente over het bedrag maal de resterende jaren looptijd. Dit geldt óók als het product tegen een hogere rente dan de actuele rente is afgesloten. Afkopen is zo dubbel voordelig voor
de bank en door de boete euro's
-
van al snel honderden
- niet gunstig meer voor de klant.
CONSUMENTENBOND.NL
35
U vraagt De gele NS-borden
moeten blijven, kunt u helpen? lll De NS wil de gele borden met verIll trektiiden weghalen van de peÍrons. lk ben hier tegen. lk heb geen smartphone en vind hêt êen onzinnig plan. Wat doet de Consumentenbond hieraan? WIJ ANTWOORDEN Samen met andere consumentenorganisaties zoals de ANWB en reizigersvereniging Rover heeft de Con-
sumentenbond bezwaar gemaakt tegen het verwijderen van de gele borden op de NS-stations. Een flinke groep reizigers maakt er namelijk nog altijd gebruik van. De digitale borden, waar de NS naar verwijst als vervanging van de gele borden, geven niet dezelfde informatie. Zo ontbreekt op de digitale borden een overzicht van alle vertrektijden per dag. De NS maakt nu pas op de plaats, en heeft
de consumentenorganisaties uitgenodigd voor overleg over een oplossing.
Mag die handgreep zo heet worden? Als Íeactie op de klacht dat de handgÍêep van main steelpan gloeiend heet wordt tijdens het koken, antwoordt
de fabrikant dat ik dan maaÍ pannenlappen moet gebruiken. ln de Íêcênte test
van koekepannen was u kritisch over handgrepen die heet worden. Vindt u miin
klacht gegrond?
WIJ ANTWOORDEN Uw klacht is alleen gegrond als het om een onveilig product zou gaan.
Zit er een isolerende laag over de handgreep, zoals kunststof of rubber, dan mag
u verwachten dat die minder heet wordt dan een onbedekte metalen handgreep. Omdat het bekend is dat metaal heel makkelijk hitte geleidt, worden consumenten
geacht zelf te bedenken dat onbedekte metalen handgrepen niet met de blote hand kunnen worden vastgepakt tijdens het koken.
l$
coNsuveNrENGrDS APRiL 2oi4
wijantwoorden
Wat kost een papieren
Íactuur? Mijn provider rekent €Z5O per papie-
Íen factuur. lk vind dit belachelijk
vinden €Z5O per factuur niet redelijk. Vraag opheldering aan uw provider en ga na of hij ook andere betaalmogelijkheden biedt die minder of geen geld kosten, bijvoorbeeld een automatische incasso.
veel. Mag dit? WIJ ANTWOORDEN Uw provider mag kosten in rekening brengen voor een papieren factuur. Maar alleen als dat in de algemene voorwaarden staat. ls dat niet het geval, dan kunt u bezwaar maken tegen deze
Heb ik recht op een nieuwe
garantietermijn?
kosten.
l[l Miin vier maanden oude televisie ging 14stuk en is door de fabrikant gerepa-
Over de hoogte van de kosten is alleen bepaald dat die 'redelijk' moet zijn, gelet op de werkelijk te maken kosten. Gebrui-
die opnieuw in vanaf de dag van de reparatie, oÍ blijft dat het moment van de
kelijk is een bedrag tussen €1 en €2,50. Wij
koop?
l
reerd. Hoe zit het nu met de garantie; gaat
I
TTIIIIIIIIIIIIITIIII
I Vraag van de maand
I I
I : I I I I 1 _ I I 1 ' I I I
Moet de winkel die scootmobiel terugnemen? fil Miin vader kocht een scootmobiel, vier dagen voor ziin onveÍwachte f/loveilijden. De scootmobiel wordt binnenkort bezorgd. De winket wil'm niet terugnemen. Wat zijn mijn rechten?
*,,
ANTWOORDEN Helaas is het niet zo dat na overlijden een koopover-
eenkomst vervalt. Als erfgenaam neemt u alle rechten en plichten van de overledene over. Dat betekent dat u gebonden bent aan de koop. De winkelier kan u daarom aan afname van de scootmobiel houden. Kijk in de u19"."r," voorwaarden van het bedrijf of de mogelijkheid bestaat dat u de koop annuleert tegen betaling van annuleringskosten. ls dat niet het geval, dan kunt u zelf een redelijk voorstel doen, met een beroep op coulance vanwege de bijzondere situatie.
Ire.
l1
2
a
I I I I I I t I
l I I I I I t I
I
I I I I Lrr CON SUMENT ENBON D.NL
rlrrrr-r--IIIr
I
Hoelang na de koop mag je een klacht I indienen? T
WIJ ANTWOORDEN Garantie gaat in op de dag van de koop. Na een reparatie start de garantietermijn niet opnieuw. Omdat het toestel al na vier maanden stukging, heeft u recht op kosteloze reparatie. Gaat een product namelijk binnen zes maanden kapot, dan wordt het geacht al vanaf de koop 'ondeugdelijk' te zijn ge-
weest. Mocht de fabrikant dit betwisten, dan moet hij bewijzen dat u verantwoordelijk bent voor de schade.
-l
T T T
I T
I T
I T
Kan een verkoper betaling vooraf eisen? lk bestelde een bril bij een grote opticaënketen. lk moest het hele bedrag vooraf bêtalên. lk heb dat onder protest gedaan. Je kunt toch nooit verplicht worden meer dan de helft van de aanschafpriis als aanbetaling te doen?
I T
I I T
I L
Nienke Eggink kocht'm een paar ruxtnden geleden, maar haar Desigual-tas oogt nu al vêÍslêten. De hagedis, die ter ver-
f|]f U
siering die$ valt eraf en de schouderband hat los. Desigual neernt de klacfit niet in behandeling, want de tas is meer dan een maand oud, zegt de verkoopsteÍ van de Desigual-shop in V&D. Op onze Facebookpagina waagt Eggink
advies.
WIJ ANTWOORDEN Er geldt geen wettelijke beperking voor de periode waarbinnen je kunt klagen. Eggink krijgt het advies om haar klacht per bríef te melden, maar gaat eerst terug naar de winkel. 'Wij bepalen die klachtentermijn zélf', is de bitse reactie. Eggink mailt haar klacht naar Desigual, maar hoort niets. Als ze na drie weken belt, zegt Desigual haar mail nooit ontvangen te hebben en ze moet ook niet bij Desigual zijn, maar bij de klantenservice van V&D. Als Eggink uiteindelijk de manager van V&D aan de telefoon krijgt, blijkt de klachtenafhandeling bij zo'n shop-in-shopconcept nogal ondoorzichtig. De manager biedt excuses aan, plus een tegoedbon voor een kop koffie. En geeft Eggink haar geld terug. IIIIIIIIII-IIII-III-
I I I I T
I I T
I J
WIJ ANTWOORDEN U heeft gelijk; een verkoper mag niet meer dan de helft van de koopsom als aanbetaling vragen. U had dit verzoek dus kunnen weigeren. Dat geldt overigens ook bij online kopen; u moet al-
tijd de mogelijkheid krijgen de helft
van
het totaalbedrag ná levering te betalen. Dit
dient ter bescherming van de consument: mocht de winkel namelijk failliet gaan, dan bent u uw geld kwijt. Ons advies is dan ook om zo min mogelijk aan te betalen. Sommige bedrijven bieden een speciale aanbetalingsgarantie waardoor u bij faillissement uw geld niet kwijt bent. Vraag dit aan de winkelier of kijk in de algemene voorwaarden.
Waar laat itr bioplastic? Bioplastic vergaat nauwelijks, las ik ergens. Daatom zou hêt niet verstandig zijn bioplastic zelf te composteren. Klopt dat?
Kf U
WIJ ANTWOORDEN Dat is juist. Hoewel bioplastic - herkenbaar aan het kiemplantlogo - plantaardig, dus biologisch afbreekbaar is, gaat dat in de praktijk zeer langzaam. Voorwaarden voor dat proces zijn heel specifieke omstandigheden, die in de natuur of bij u in de achtertuin niet voorC''\. S -
\1
:\ iE\
BC)t D
N
L
komen. Zelf composteren is daarom af te raden. Milieu Centraal adviseert om bioplastic in de gft-bak of bij het restafval te gooien. Doe het niet bij de plasticinzameling, want het verzwakt producten die van het gerecyclede plastic gemaakt worden.
T-Mobile, de provider die voor de NS het
gratis wifi-netwerk verzorgt, de toegang blokkeert. ln Nederland geldt dat aanbieders gehouden zijn aan de zogeheten netneutraliteit. Zij mogen niet zomaar diensten blokkeren. Maar om te voorkomen dat het netwerk overbelast raakt, mogen zij wel een uitzon-
Mag de NS ïouTube
dering maken.
blokkeren in de trein?
Volgens de ACM heeft het gratis wifi-
lk heb gemerkt dat ik op het gratis wifinetwerk in de Ns-trein geen YouTubefilmpjes kan bekijken. Mag de NS YouTube
capacíteit. Bij het bekijken van filmpjes op laptop, mobieltje of tablet is er minder capaciteit beschikbaar voor andere reizigers.
zomaaÍ blokkeren?
WIJ ANTWOORDEN Ja, de Autoriteit
Door het blokkeren van dit soort datavretende diensten kunnen zo veel mogelijk reizigers gebruikmaken van de gratis
Consument & Markt (ACM) staat toe dat
internetverbinding.
netwerk in de NS-trein een beperkte
OOK EEN VRAAG? Wilt u ook een vraag stellen over uw rechten? Dan kunt u contact opnemen met Service & Advies van de Consumentenbond via O (O7O) 445
45 45 of www.consumentenbond.nlluvraagt. coNsuMENTENG|Ds APR|L 2014
37
-'r'4l*È6sl
/ ',í
Test stofzuigers
Soerrel ovei de
vloer
Loopt de stofzuiger als een zonnetje of zorgt hij vooral voor gehannes? Het gebruiksgemak bepaatt voor een groot deel hoe tevreden je bent. Op zoek dus naar de ideate partner voor op de vloer. Tekst: lrene la Faille
38
j<-
We vroegen 2600 consumenten in 2012wat ze qua gebruiksgemak het belangrijkst vinden aan een stofzuiger. De grootste ergernissen zijn:
In een ideale wereld zit je met een lekker muziekje en een goed boek op de bank terwijl de stofzuiger zich onffermt over tapijt en parket. Maar de wereld is niet perfect en'it takes two to tango'. Je zult zelf met de stofzuiger de vloer op moeten. Met het ideale exemplaar zoef je de ka-
komen. Toch staan er modellen van Miele, Bosch en Siemens in de top die óók goed scoren op gebruiksgemak.
mers door, terwijl hij overal soepeltjes
Ujk uit. De stofzuiger is licht en compact, gemakkelijk op te pakken en de zuigbuis en mondstukken sluiten naadloos aan (zie de kolom Voorbereiding in de tabel). Zodra de stofzuiger aangaat, maakt hij een prettig, zacht geluid. Instellen van zuigkracht en luchtstroom is een fluitje van een cent. Accessoires zitten niet in
het losse vuil opneemt.
Gebruiksgemak voorop Een stofzuiger moet natuurlijk
zo veel mogelijk stof en (huisdier)haren van parket of tapijt halen.'Je hebt zo'n apparaat toch voor het zuigvermogen, de rest is gebruiksgemak en toeters en bellen',
schrijft
de heer De Langen ons. De zuig-
resultaten \ryegen daarom zwaar in onze test. Toch merk je in de praktijk het verschil niet echt tussen bijvoorbeeld goed en heel goed zuigen. Een kort snoer, flink gewicht en slecht bereikbare filters vallen des te meer op. Ze kunnen je huishoudgeluk maken of breken. Bij onze testen beoordelen we ruim 60 gebruiksaspecten. Omdat die allemaal mee\ /egen, kan het gebeuren dat die 'waardeloze stofzuiger waarvan het snoer niet goed oprolt'toch een hoog Testoordeel krijgt. Daarom zoomen \rye deze keer in op het gebruiksgemak, zie de tabellen op pagina 40-41. De laatste jaren hebben we meer dan 150 stofzuigers getest. Miele behaalt met de
Een
L Te kort
perfecte match
Hoe de ideale stofzuiger eruitziet? Hij is in een oogwenk gebruiksklaar. Je kunt goed bij het snoer en rolt het gemakke-
de weg
bij het zuigen en de greep en
zuigbuis zijn frjn in het gebruik. Zonder tegensputteren werkt de stofzuiger mee: over drempels, de trap op, onder en op meubels en op verschillende vloeren. De stofzuiger en zuigmond glijden soepel over het parket in de woonkamer en het
tapijt in de slaapkamer, en nemen daarbij onverbiddeiijk al het stof en vuil mee. Het zou perfect zijn als een stofzuiger geen onderhoud nodig heeft en zichzelï reinigt. Maar als het toch moet, dan liefst zo makkelijk mogelijk: het mondstuk is eenvoudig schoon te maken en je kunt de zak of bak goed bereiken, verwijderen, verwisselen of legen. Ook fil-
ters zijn gemakkelijk te vervangen of schoon te maken. En er zit een beveili-
snoer 2. Mondstuk gliidt niet makkelijk 3. Beweegt niet lekker mee 4. Te zwaar 5. Lastig legen of bak/zak verwisselen 6. Te korte zuigbuis 7. Snoer rolt niet goed op
grng op, zodat de stofzuiger niet kan zuigen zonder bak of zak (zie de kolom Onderhoud). Ben je klaar, dan is het snoer vliegensvlug opgerold, mondstukken en zuigbuis zijn eenvoudig los te koppelen, accessoires goed op te bergen en de stofzuiger blijft stabiel staan als je hem wegzet (zie de kolom Opbergen).
Duwen en trekken Maar zo perfect gaat het niet altijd. Het zuigen op tapijt en harde vloeren kan worden bemoeilijkt doordat de stofzuiger niet goed manoeuweert, of doordat het mondstuk niet goed over de grond glijdt. Roxanne beschrijft haar ergernis: 'Zware stofzuigers die niet vooruit te slepen zijn, of omvallen tijdens het zuigen'. De wendbaarheid van de stofzuiger hangt af van zijn gewicht en de wielen. De geteste stofzuigers zijn gewogen in- ID
3771 de hoogste score op gebruiksgemak, een 6,8. Maar deze zuigt niet goed genoeg
om in de top-15 van beste stofzuigers te
AEG AJM 6820
MIELE
Piais: €l2O
Pjais. €22O
Têstoordeel: Z6
Testoordeel: Z5 Van de 9 stofzuigers die Beste uit de test zijn, scoort deze het hoogst op gebruiksgemak. De slede beweegt soepel over tapijt, maar het mondstuk glijdt niet makkelijk. Het snoer rolt zeer goed op en hij blijft stabiel rechtop staan.
Deze AEG is net geen Beste koop. Hij zuigt zeer goed
en manoeuvreert goed over tapijt, parket en drempels. Het snoer rolt goed op. Hij maakt wel veel lawaai en verbruikt vrij veel energie. Hij heeft een beperkt werkbereik.
CONSUI'4ENTEN BOND,N L
SB
ECOLINE
coNSUr'4ENrENcrDS APR|L 2C.14
39
clusief accessoires en variëren van minder dan 4 kilo tot meer dan 10 kilo! Grote wielen aan de zijkant bewegen alleen naar voor en achter, er zijn ook zwenkwieltjes die alle kanten op draaien. Voor het soepel manoeuvïeren is met name de kwaliteit van de wielen erg belangrijk. Voor een goed zuigresultaat is niet alleen de zuigkracht, maar ook het mondstuk bepalend. Een stofzuiger kan namelijk een Ílinke zuigkracht hebben, maar zich met het mondstuk aan de vloer'vastzuigen'. Het vooruitduwen kost dan veel moeite, waardoorje de zuigkracht noodgedwongen moet verlagen. Een goed vormgegeven mondstuk voorkomt dit
'plakken', zodat je wel op volle sterkte kunt werken.
<*f a.re ll.
Electrolux UOORIGINWR UltraOne
I2. t3. 14. t5. 16. I7. 18.
Bosch BGL35MOV2O
r9.
Bosch 8GS41267 Runn'n
Electrolux USORIGINDB Ultra Silencer Bosch BGS5123O Relaxx'x ProEnergy Bosch BGSSZOOO] Zoo'o Pro Animal Miele S8 Ecoline Bosch 8GS51262 Relaxx'x
lo. Siemens VSO7G1666 tt. Bosch BSGLSZOOO] 7oo'o Nilfisk Power Eco
Bewegingwrijheid
14. Miele S8 Black Diamond
Om vlot te kunnen werken, wil je niet steeds van stopcontact naar stopcontact gaan, ver moeten reiken of bukken. Met een lang snoer kun je de hele kamer en de gang in één keer doen. De Bosch BSGLSZOOO1 (niet in de tabel) reikt 15 meter, gemeten vanaf het stopcontact tot de zuigmond in normale werkhouding en heeft daarmee het grootste werkbereik van alle geteste stofzuigers. Een ideale stofzuiger reikt ver, bijvoorbeeld onder de bank. Daarvoor hebje een flexibele zuigmond nodig en een zuigbuis die ver kan uitschuiven. De buis van de Miele S8 Black Diamond komt het verst 135 cm. Een groot verschil met het kleinst gemeten bereik van 70 cm bij sommige stofzuigers (niet in de tabel). De Electrolux USORIGINDB schuif je
15.
makkelijk onder laag meubilair en scoort hierop het best. Opvallend is dat de geteste Bestrons en T?istars (niet in de tabel) een klein bereik hebben. Van alle geteste stofzuigers zuigt de AEG AJM 6820 het slechtst onder lage
banken.
Geluid Sommigen ergeren zich weselijk aan de herrie die een stofzuiger kan maken.
coNSUr.4ÉNTENGTDS.
APRrL 2or4
Pro Animal
12. Miele 5621O 13.
40
AEG AJM 6820
Dyson DC33 Allergy
€25O 7,9 €135 7,8 €12O 7,6 €2OO 7,6 €2OO 7,6 €245 7,6 €275 7,6 €22O 7,5 €3OO 7,5 €130 7,4 €165 7,4 €175 7,4 €18O 7,4 €22O 7,4 €37O 7,4
++
+ + +
+ + + +
+ +
UITGETICHT GEBRUIKSGEMAK
.*.tio" 'Het is al zo'n rotklus en dan zit je ook nog in het lawaai.' De ideale stofzuiger produceert niet alleen weinig decibellen, maar ook een verdraagbare toonhoogte. Daarom meten we het geluid zowel objectief (hoe hard?) als subjectief (hoe vervelend?). Fabrikanten van zakloze stofzuigers hebben op dit punt nog heel wat te verbeteren. Hun modellen maken aanzienlijk meer lawaai dan stofzuigers met zak. De zakloze modellen van Bosch (zie de tabel) doen het wel wij goed wat
geluid betreft. Kortom: de perfecte stofzuiger bestaat niet, maar met de ene kun je veel beter uit de voeten dan met de andere. Bedenk welke aspecten voor u de doorslag geven en zoek dan de ideale parbrer om alle vloeren in huis mee te bedwingen. K
l.
ElectÍolux UOORIGINWR
2. 3.
AEG AJM 6820
4.
Electrolux USORIGINDB
Bosch BGL35MOV2O
5. Bosch 8G541267 6. Bosch BGS5123O 7. Bosch BGSSZOOOI 8. Miele SB Ecoline 9. Bosch BGS5I262 lO. Siemens VSO7G1666 11. Bosch BSGL5ZOOO]
12. Miele S62iO 13. Nilfisk Power Eco
14. Miele
S8 Black Diamond
15. Dyson DC33 Allergy
CONSUI'4ENTENBON
D.NL
"$\"*$*h*.".."."È +
+
++
++
++
++
++
++
++
++
+
6rl
++
+
++
+
5t7
++
+
+
tr
+
Sr7
++
++
+58 +6p + 6,6 +5F + 6rG ++ 6;' ql ++ ++ 62 +6F + 5,7
++
+
+
++
+
+
+
+
+
+
++
++
tr
++
++
tr
+ ++
++
+
++
++
++
tr
++
++
+
+
++
+
++
+
I
++
++
++
tr
5F
++
+
+
++ ++
++
Beste uit de
test >
6p
vv
Beste koop
+
tr
++
tr
tr
+
+
++
+
tr tr
+
tr
+
tr
+
+
++
*
zeer
+ + + + tr + ++ + + +
zak
zak zak bak zak bak bak
. Prijzen zijn van februari 2O.14. De tabel bevat de 15 stofzuigers met het hoogste Testoordeel. . De levensduur staat niet in de tabel en weegt voor 5% mee. . De effectieve breedte van het mondstuk weegt
.
zak bak
.
zak zak
.
zak
zak
zak bak
mee in de totale zuigresu ltaten. De Electrolux UORIGINWR is technisch gelijk aan de UORIGINDB. ln de Dyson DC33serie zi.in de Allergy, Allergy parquet en Origin (ook Extra en Plus) technisch
selijk.
goêd + Goed E Redelijk - Matig -
slecht
""*'$ï$:"'":q{"':,*"$'$:il:."':.":."":":. tr 12,O 7,6 5,8 tr
+
tr
+
tr
tr
+
tr
610 5,1 s,7 5r7 5r9 612 616 5,5
tr
++
tr
tr
tr
tr
tr
+
tr
+
tr
+
++
tr
tr
+
tr
tr
++
tr
616 617
+
+.)
+
6rI 612 6,5 5,7
tr tr
tr
+
tr
+
+
tr tr
tr
tr
tr
tr
+
tr
tr
tr
tr
tr
tr
tr
tr
tr
tr
tr
tr tr
tr
tr
+
tr
tr
+
tr
tr
tr
tr
tr
+
+
tr
+
+
+
tr
++
tr
+
+
tr
+
+
tr
++
tr
tr
+
tr
tr
tr
tr
tr
tr
+
tr
tr
tr tr
++
tr tr
++
tr tr
tr
tr
+
tr
tr
tr
tr
+
CONSUMENTENBON D.NL
tr
+
tr
+
tr
tr
+
tr
+ +
tr
+
tr
+
tr
+
+
tr
tr
tr
++ + tr tr + o ++ tr + tr ++ + ++ -
9,5 8,9 11,9 9,6 1O,8 10,8 1O,8 10,5 1O,l 14,9 9,7 11,3 9,8 9,8
6,2 6,8 7,8 7,8 9,2 9,O 7,2 9,O 6,7 7,2 6,3 8,5 7,3 7.4
109 115
114 110
109 124 112 121
102 1O2 111
115
124 135
100
coNsur'4ENTENGIDS.
APRrL
2or4 41
*t's":
ás .k
{:'ui l:,"*
Efficiënt recyclen
Afgedankt, maar hergebruikt De recyctebakken voor batterijen en spaarlampen
zijn een succes. De inzameling van kleine elektronische apparaten loopt minder goed. Zonde, want ze bevatten waardevolte grondstoffen die prima kunnen worden hergebruikt. .
-..- -,a .
'
Om de recycling van elektronisch afval in goede banen te leiden. hebben we in Neder-
land tot vorigjaar een paar euro verwijderingsbijdrage betaald bij de aanschaf van een nieuw apparaat. Daarnaast is de verkoper van een nieuw apparaat ver-
plicht desgevraagd het oude in te nemen en op de juiste manier te recyclen. Met verwijderingsbijdrage u,orden de verwerking en recycling van onze aankoop in de toekomst gegarandeerd. Sinds vode
De elementen verwerkt
rig jaar betalen consumenten niet meer. maar fabrikanten nog wel voor het recyclesysteem, dus kun je ervan uitgaan dat die bijdrage nu in de productprijs zit.
Verwijderingsbijd rage Mede dankzij de uit de verwijderingsbijdrage gefi nancierde publiekscampagnes van Wecycle (www.wecycle.nl) heeft Nederland na 15 jaar een redelijk succesvol verwerkingssysteem voor elektro-
nisch afval (e-rvaste).
in een mobieltie
Elektronisch afval zit vol met vraardevolle grondstoffen als goud, zilver, koper, titanium, aluminium, ijzer en tin.
{1
, :r'.rsr-'.,r' .-
- .:rD!
Terlijl
de meeste
rr-rrr---,]
inleverpunten
L750
Alles waar batterijen, accu's, snoertjes en contactjes in zitten, wordt uiteindelijk elektronisch afval. Begin dit jaar waren er l75O inleverpunten verspreid over het land en het aantal groeit hard. Spaar- en ledlampen, batterijen en kleine apparaten kun je bij de meeste supermarkten, bouwmarkten, elektronicazaken, tuincentra en grootwinkelbedrijven inleveren, meestal in duidelijk herkenbare bakken. Voor kleine apparaten gêldt dat je niets nieuws hoeft te kopen om het oude te mogen inleveren. Klein en groot kan altijd bij de gemeentelijke milieustraat worden ingeleverd. Wie een nieuw apparaat koopt, mag het oude kosteloos inleveren of mee laten nemen door de verkoper. www.recyclemanager.nl (ook verkrijgbaar als app) vertelt welke producten waar kunnen worden ingeleverd.
Elektronisch aÍval stapelt zich op
I
I
I
| | I
\
!lr
soorten gemeentelijk afval in omvang dalen, stijelt elektronisch afval met 5% per jaar. Per hoofd van de bevolking wordt jaarlijks B kilo ingezameld, waar de Europese norm 4 kilo is. Een nieuwe
Richtlijn die sinds februari van kracht is, schrijft voor dat het inzamelquotum omhoog moet naar 17 kilo in 2019, en dat is 85% van alle afgedankte apparaten met een stekker of batterij. Om dit te bereiken moeten de apparaten die in de vuilnisbak belanden, het officiëIe inzamelkanaal zien te vinden. Nu komen ze in de verbrandingsoven terecht en gaan hoogwaardige grondstoffen verloren. Daarnaast moeten de illegale transporten met e-waste vanuit Europa naar Afrika en Aziè worden uitgebannen. De beelden van Afrikanen die onder
4q Nederlandse huishoudens gooien jaarlijks 4,6 kilo aan elektronisch afval in de vuilnisbak.
levensgevaarlijke omstandigheden op e-waste-belten Europese elektronica
. i,:
., rli.
,,1:l
leegplukken, duiken regelmatig op. Bij de Azië-route is de legale bestemming vaak Hongkong, maar vandaar is een transport naar China snel geregeld. En daar zijn de demontage-omstandigheden niet veel beter dan in Afrika.
',irliil:!'li'rill'j
Levensduur Grofweg kun je stellen dat een wasmachine of koelkast elk decennium zo veel zuiniger wordt dat het zowel voor het milieu als de portemonnee de moeite loont om het oude apparaat te vervangen. De milieubelasting zit hem bij dit soort ap-
paraten vooral in de gebruiksfase bij de consument thuis. Voor hoogwaardige CONSUVÉNTËNBOND \]L
ict-apparatuur is het effect omgekeerd. Met een gemiddelde gebruiksduur van drie tot vijf jaar voor een computer en korter voor een mobieltje, is de milieudruk in de gebruiksfase relatief laag, terwijl het maken en afdanken ervan een enorme milieubelasting geeft. Er is dus veel te winnen als we langer zouden doen met ict-apparatuur. Waarom bij elke abonnementsverandering een nieuwe telefoon? Voor veel gebruikers biedt het nieuwste van het nieuwste functioneel nauwelijks toegevoegde waarde. En we vergeten dat dat zogenaamd gratis mobieltje een sigaar uit eigen doos is: hetzelfde abonnement D CO\SUN,]ENTENG]DS ÀPRIL
2dL 43
l{oeveel gooien we ureg? Jaarlijks danken we wereldwijd 20 tot 5O miljoen ton aan elektronische apparaten af zonder telefoon is zo'n 50% goedkoper. Wie wel een vervangend toestel nodig heeft, maar de laatste mode onbelangrijk vindt, heeft op de tweedehandsmarkt een ruime keus aan kortgebruikte toestellen die snel in waarde dalen.
Fabrikanten en verkopers kunnen duurzamer gebruik stimuleren door slijtende onderdelen als de accu makkelijk vervangbaar te maken, upgrades te faciliteren en ondersteuning te blijven verlenen op software en het besturingssysteem.
'Urban mining' In moderne elektronica zitten meestal metalen - en andere grondstoffen waarvan de voorraden eindig zijn of die worden gewonnen in gebieden waar milieu en mensenrechten geen hoge prio-
riteit hebben. Hoewel
zo'n9}o/o van de
grondstoffen succesvol wordt teruggewonnen, zijn het juist vaak de zeldzame grondstoffen die de recyclers voor problemen stellen. In moderne elektronica zitten gemiddeld meer dan 50 elementen die op een complexe manier zijn gecom-
bineerd. Dat maakt het technisch moeilijk om ze in het recyclingproces goed te scheiden. Economische wetten werken ook niet mee . Zeldzame aardmetalen en 'kritische grondstoffen' ais platina, palladium, indium en gallium zitten vaak in zulke kleine hoeveelheden in een product, dat het meer kost om ze eruit te halen dan ze op de recyclingmarkt opbrengen. Bij de huidige prijzen is er voor 'urban mining', zoals het recyclen van grondstoffen uit ingeleverde apparaten wordt genoemd, weinig bestaansrecht. Dat er meer goud in een ton mobieltjes zit dan in een ton gouderts kan waar zijn, maar gouderts schep je vaak met een bulldozer uit de grond, terwijl mobieltjes recyclen veel ingewikkelder is. Als ze al uit de bureaula komen waar veel afdankertjes in belanden. Zo weten ze bij Wecycle dat ook in onbruik geraakte elektrische tandborstels, toetsenborden, muizen, camera's en horloges het huis van de eigenaar zelden verlaten.
Diverse goede doelen
zijn
blij met afgedankte mobieltjes. Per ingeleverde telefoon krijgen zê een paar dubbeltjes of euro's van bedrijven die dê toestellen
controleren, gebruiksklaar maken en vervolgens weer te koop aanbieden. Vaak in
ontwikkelingslanden. De toêstellen worden daar dan gebruikt tot ze echt 'op' zijn. Maar in minder ontwikkelde gebieden zijn er zeldên structuren waarmeê verantwoorde recycling mogelijk is. En zo vormt de goededoelenroute helaas een recyclingprobleem.
{{
coNsuvrurENGrDs, APRrL 2or4
I I | |
I I
tot
18%
Design for Recycling
A
gerecycled
È i
bea
Lr'
A V
i"
De overige 82 tot 9Oo/o lt is net zo veêl als 45.OOO tot 125.OOO
volgepakte Boeing747 toestellen
ÈY
Nog een voorwaarde voor een hogere opbrengst bij recycling is een goed ontwerp. Apparaten moeten makkelijk te
Goedeil;;l
lO% b daarvan wordt Slechts
È
be
9
tu
demonteren zijn en de gebruikte grondstoffen moeten eenvoudig vrij te maken zijn. Voor een ontwerper van elektronica is hergebruik van (schaarse) grondstoffen echter geen hoofdzaak. Hij moet alIereerst een kek en compact apparaat ontwerpen waar consumenten mee gezien willen worden. Gebruiksgemak en energieverbrui.k spelen daarin een grote rol en het apparaat moet aan een trits veiligheidsvoorwaarden voldoen. Dat is de reden dat fabrikanten liever geen standaarden krijgen opgedrongen voor makkeljk te verwijderen accu's of ver-
plichte schroefuerbindingen. Sterker nog: de trend is eerder richting accu die zo is gevormd dat
hij
de loze
ruimte in
een behuizing opvult. Deze ontwikkelingen zijn de nachtmer-
rie voor de recyclers, want een accu moet eruit. Met de hand is dat onbetaal-
baar, maar als een accu'verkleefd'zit met andere onderdelen is mechanische verwijdering ook bijna onmogelijk. Ander modern ongemak: in de'backlights'van lcd-tv's zit (giftig) kwik dat wijkomt bij een onvoorzichtige sloop van het apparaat.
Bij consumentenelektronica wil'design for recycling' (ontwerpen voor hergebruik) maar niet van de grond komen. De maat (het moet bij voorkeur in een broekzak passen) en de gekozen materiaalmixen staan effi ciënte recycling vaak in de weg. En door de korte gebruiksduur - een mobieltje wordt gemiddeld om de 22 maanden vervangen - is er voor ontwerpers weinig noodzaak om na te denken over vervangbare onderdelen en repareerbaarheid. K CONSUM ENTEN BOND.N L
huis I tuin Prij
spetling supermarkten
Doe fe voordeel
met huismerk Wat de prijs van merkartikelen
betreft, ontlopen de supermarkten etkaar niet zo vee[. Het echte prijsvoordeel is te behaten met de huismerken. Het verschil tussen de huismerken kan oplopen ïoï34%. Teksi
iert
Xroon
Wie herinnert zich nog de'su-
permarktoorlog' van twee jaar geleden? Supermarkten boden tegen elkaar op met prijsverlagingen van merkartikelen, die in paginagrote krantenadvertenties breed uitgevent werden. Nu de kruitdampen opgetrokken zijn, is het tijd om te peilen wie de goedkoopste en wie de duurste is. Begin februari
A'I 1 :l
goedkoopste voor merk-
artikelen, de zogeheten A-merken. Vergeleken met de vorige prijspeiling van half september 2012 werden Vomar en Coop iets goedkoper. Albert Heijn, Poiesz en Emté bleven gelijk en C1000 werd gemiddeld een paar procent duurder. De C1000-
Albert Heiin, Coop, Plus en Poíesz zíjn het duurst met hun huismerken
heeft de Consumentenbond daarom opnieuw de prijzen van 18 grote super-
supermarkten zullen overigens in de Ioop van het jaar verdwijnen; ze worden
marktketens met elkaar vergeleken.
omgebouwd tot Jumbo-filialen. Behalve naar de prijzen van de A-merken, hebben we bij de peiling naar de prijzen van het eigen merk - het huis-
Dirk van den Broek, Hoogvliet en Nettorama, die in 2012 zo'n 5o/o goedkoper waren dan gemiddeld, zijn nog steeds de
merk - van de supermarktketens gekeken. Consumenten zien het huismerk steeds vaker als een prima alternatief voor A-merken. concludeert onderzoeksbureau GfK (februari20I4). Een deel van de verklaring is volgens de onderzoekers te vinden in de economische crisis; die dwingt consumenten bewuster te kopen.
Daarnaast is volgens hen het'objectieve
kwaliteitsverschil' tussen A-merken en huismerken steeds kleiner geworden. D CO\SU},IENTENGIDS APR L
2AV 45
II'IIII:
Dat btijkt ook uit de testen van de Consumentenbond; de A-merken doen het niet per se beter. Zo scoorde in onze test de frituurolie van Lidl bijna net zo hoog als het frituurvet van A-merk Diamant en bij de witwasmiddelen komt
Ariël
zelfs minder goed uit de bus dan de producten van Lidl en Aldi.
A-merk of huismerk? Wie een huismerk in plaats van het A-merk koopt, betaalt gemiddeld een kwart minder voor zijn dagelijkse boodschappen, zo blijkt uit onze prijspeiling. Bij Nettorama is dit verschil met huis-
Attijd in de aanbieding
merk Perfekt zelfs nog groter. Koop je alles van Perfekt, dan ben je bij Nettorama 31% goedkoper uit dan wanneerje alleen A-merken op je boodschappenlijstje zet. lVel is het assortiment van Nettorama wat beperkter dan van de overige onderzochte supermarkten. Perfekt wordt behalve bij Nettorama, verkocht bij Boni, Hoogvliet, Deen, Jan Linders en Poiesz. Niet bij al deze supermarkten is het prijsverschil met de A-merken even groot als bij Nettorama.
A-merken als Unox, Coca Cola en Hak zijn regelmatig met korting te koop. Fabrikanten maken daarover afspraken met de supermarkten, zodat nooit hetzelfde product bij meerdere supermarkten tegelijk in de aanbieding is. We maakten een selectie van 26 populaire A-merken en bekeken hoe vaak deze bij de I grootste supermarkten in de aanbieding waren. We turfden alle aanbiedingen in de eerste 8 weken van 2014. Unox spant de kroon; de soepen in zak en blik waren in deze periode maar liefst 20 keer in de aanbieding. De vloeibare wasmiddelen van Robijn kon je 12 keer met korting kopen, en êen krat Grolsch was op ll momenten goedkoper dan normaal, net als de schoonmaakmiddelen van Andy, Cif en Glorix. Appelsientje en Nivea deo en douche kon je in die 8 weken lO keer goedkoper aanschaffen; Prodent tandpasta was 9 keer in de aanbieding. Ook Pampers luiers, Dove ên Axe deo en douche, Sun vaatwastabletten en de vloeibare wasmiddelen van Ariël waren minimaal 8 keer te koop voor minder dan de adviesprijs. Dat geldt ook voor de groenten van Hak. Wie slim inkoopt, hoeft voor al deze A-merken dus nooit de volle prijs te bêtalen.
Wie alleen huismerkartikelen koopt, heeft daarmee bij Albert Heijn en Coop (huismerk Markant) het minste voordeel. Bij beide supermarkten is het huismerk 20% goedkoper dan wanneerje
IIIIIIIII
*#
Supcnnarkten - gnrniddeld priirnftrcau Gepeild in februari 2ol4
rII
8od (Príekt)
oltm daÈ!C (lde8ede)
hfildt
lboeild
(ldeB€de)
n F
(0000)
Jd|uÉss
tlllu
(hrfekt)
(lhÍlant)
Oo0 0ldlíntt)
h
Snstoon 0ftr) (}laÍiant) fdatl (PeÍft|o
Ielbril. (Perí€Il)
tn,ut '22% '2O% -14%
-16% '14o/o '12%
<<< goedkoper
46
coNSUMENTENGTDS, APRrL 2ot4
-1O% -8%
'6%
'4%
'27o
O gemiddeld
2%
4%
6oÁ
a%
10%
12oÁ
duurde? >>>
CO NSUM EN TE
N
BO
N D, N
L
daar alleen A-merken in de winkelwagen doet.
Goedkoopste supermarkt Zou je alleen A-merken kopen,
dan benje het goedkoopst uit bij Dirk van den Broek, Hoogvliet en Nettorama. Die zitten, net als de vorige keer,5% onder het gemiddelde prijsniveau van
::r, ilHff],,3,1-'*'d
priirniwau i
@"
i i
@
DhtYil
Debmnn
Ioogvlirt
'omd
d$Bto* Bod llettonme
alle onderzochte supermarkten. Daarmee krijgen deze drie ketens het predicaat Laagste
prijs voor A-merken. De duur-
-5%
-4%
-3%
-2%
<<< goedkopêÍ
o1%
-10/o
gemlddeld
2%
3o/"
4%
5oÁ
duu?de? >>>
ste supermarkt voor A-merken
is C1000, daar betaal je 5% meer dan gemiddeld. Het verschil tussen de goedkoopste en de
duurste supermarkt voor A-merken is dus gemiddeld 10%. Discountsupermarkten Aldi en Lidl ontbreken in deze lijst omdat zij geen of nauwelijks A-merken in het assortiment hebben. Kijken we naar de huismerken, dan zijn de verschillen tÉssen de supermarkten veel groter. Bij deze prijspeiling wordt een huismerk gezien als het eerste alter-
12% boven het gemiddelde. Het verschil tussen de supermarkt met de duurste huismerken en die met de goedkoopste is dus maar liefst 34%.
groente in de selectie. Daarvan is de kwaliteit te uiteenlopend en de prijs varieert te veel, bijvoorbeeld onder invloed van het seizoen. fijdens de onderzoeksperiode van drie dagen zijn per
Geheime operatie
supermarktketen minimaal 3 filialen bezocht. In totaal gaat het om 57 supermarktfilialen en zijn er 10.859 prijzen
Zo'n prijspeiling is een omvangrijke operatie, die in het diepste geheim wordt voorbereid. Dat is nodig, omdat super-
Voor L5 0 huismerkartikelen betaalden we bij AldÍ en LidI 22% mtnder
genoteerd. Onze waarnemers melden zich bij de bedrijfsleider met een identiteitspas en brief en vragen toestemming om de prijzen te noteren. Wanneer en bij welke supermarkt ze zich melden is bij de Consumentenbond alleen bekend bij de projectleider van het onderzoek. Een be-
hoorlijk geheime operatie dus. natief voor een A-merk. Zodoende komen hier ook Aldi en LidI in beeld. Deze
markten graag als zo voordelig mogelijk
supermarkten verkopen van alle produc-
markten weten wanneer de Consumentenbond langskomt om de prijzen te noteren en van welke artikelen, dan zouden ze de prijzen kunnen aanpassen. De exacte datum van de peiling in februari was daarom geheim en het'boodschappenpakket' van dit jaar verschilt opzettelijk van het pakket van de vorige
ten slechts één variant. Daarom vergelijken we het aanbod van Aldi en Lidl met de huismerken van de andere supermarkten. Voor onze boodschappenkar met 150 huismerkartikelen betaalden we bij Aldi enLidl22o/o minder dan de ge-
middelde prijs voor de huismerken van alle onderzochte supermarkten. Daarmee verdienen Aldi en Lidl het predicaat Laagste prijs voor huismerken. Albert Heijn, Coop, Plus en Poiesz zijn met hun huismerken juist het duurst; zij zitten CONSUM ENTENBON D.N L
uit
de bus
l!
willen komen. Zouden super-
prijspeiling. De selectie bestaat uit 175 A-merkartikelen en 150 huismerkartikelen, variërend van koffie en cola tot zuivel en zeezout. Behalve verse zuivel zitten er geen verse producten als vlees en coNsuMENrENGrDS. APRrL 2014
47
;huis
I tuin Test we gn^/erpschoonmaakdoekj es
Duur maar top-5 alleen uit huismerken bestaat. En nu eens níet van Atdi of Lid[, want
Een test waarbij de
die scoren voor de verandering benedengemiddetd. Kortom: genoeg verrassingen in deze test va n vochtige wegwerpschoon maakdoekjes. Tekst: Désiree Kok en NoéLte van der WeeL
Doekjes voor babybillen, doekjes voor kleutersmoeltjes, doekjes voor na de grote of kleine boodschap, doekjes om je make-up eraf te halen, verfrissingsdoekjes voor als het warm is: je zou denken dat de markt van vochtige wegwerpdoekjes inmiddels verzadigd is. En ofschoon je met een babybillendoekje ook prima een peutertoet kunt schoonmaken of wat gemorste soep van tafel kunt vegen, is er blijkbaar toch nog een markt voor klaar-voor-gebruik
poetsdoekjes, dieje na het poetsen weggooit.Zezijn er in zo veel soorten en maten dat onze marktverkenner al na enkeIe winkelbezoeken tassen vol allerhande
vochtige wegwerpschoonmaakdoekjes had: voor de keuken, voor de badkamer, 'multi surface', voor'van-alles-en-nogwat' en...'hygiënische' doekjes. Hygiënisch: een loze kreet, want een hygiënisch doekje doet geen steek méér dan een niet-'hygiënisch' doekje. Maar zet de claim'hygiënisch'op een poets-
c1000 Grote, stevige doekjes die fijn aanvoelen. Grote opening en sluiting die goed blijft plakken. Verwijdert organisch vuil vrij makkelijk en urine verdwiint als sneeuw voor de zon. De claim 'voor een glanzend resultaat' wordt niet helemaal waargemaakt. Chemisch geurtje.
Prljs: €1,65 Têstoordêel: 6,8 Niet zo groot, wel 50 doekjes in een pak. Het enige doekje dat uitstekend vet verwijdert. Hoogste oordeel voor vuil-
verwijdering. Droogt perfect streeploos op. Wel vindt het panel de doekjes te nat. De sluiting opent voor rechtshandigen de verkeerde kant op.
I I I t I I I I
PLUS PÍlis: €1,40 Têstoordeel: 6,7
Groot doekje dat alleen wat moeite heeft met organisch vuil. Droogt vrijwel streeploos op. Krijgt (met Jumbo) het hoogste paneloordeel voor 'handgevoel'. Maar krijgt ook (met W5 en WC-Eend) het laagste paneloordeel voor het uit de verpakking halen.
lrrr
48
coNsut'4ENTENGIDS APRrL 2oi4
CO
N SU M
ENTE
N
BO
N
D,N L
'b.-*- -yt+ii&;:
,t
doeltreffend middel, en Nederlandse consumenten vallen ervoor als een blok. Van de doekjes in deze test proberen maar liefst tlen merken consumenten te verleiden met dit toverwoord op de verpakking. Alleen Jumbo, Kruidvat en W5 (Lidl) doen er niet aan mee. Hoe loos de kreet'hygiënisch'is,
uit het feit dat nergens op
de
blijkt
verpakking
wordt toegelicht wat die hygiënische werking inhoudt. Geen enkele verpakking rept over bacteriën, dus verwacht geen ontsmettende werking. Dat is overigens ook nergens voor nodig. Alleen wie bijzonder kwetsbaar is, zoals pasgeboren baby's, ernstig zieken en mensen met open wonden kunnen beter met zo min mogelijk bacteriën in aanraking komen. Maar voor wie gezond is, ook kleine kinderen, is bacteriedodend schoonmaken klinkklare onzin: met water en doodgewone zeep of een regulier schoonmaakmiddel wordt alles schoon genoeg. Sterker nog, het is juist ongezond om bacteriedodende poetsmiddelen te ge-
bruiken, omdat er op die manier steeds meer bacteriën ontstaan die resistent zijn tegen ontsmettingsmiddel. In elk geval maken de doekjes in deze test met een hygiënische claim geen haar beter schoon dan de andere. Sterker nog: de twee met het laagste oordeel voor
vuilverwijdering zijn de'hygiënische' doekjes van Ajax en Dettol.
Tandpasta en urine In deze test richten we ons op doekjes die geschikt zijn om de badkamer en het toilet - oftewel het sanitair - schoon te maken. Daarom testten we hoe goed ze onder andere tandpasta en urine verwijderen. Die laatste blijkt geen partij voor de doekjes. Maar wel voor uitgerekend Ajax Badkamer & WC, waarvan je - afgaand op de naam - goede resultaten zou verwachten in het kleinste kamertje. Met organisch vuil, zoals sporen van ontlasting, hebben alle doekjes nog de meeste moeite. De hoogste ogen gooien
Allesreinigerl of
doekjes?
I
Wegwerpdoekjeswinnen het qua gemak dik van gewone poetsdoekjes en een emmer allesreinigersop, maar maken ze ook beter schoon? Ter vergelijking testte het lab daarom met onverdunde allesreiniger. En dan blijkt dat zelfs de slechtste weg-
I I I
|
werpdoekjes minder moeite hebben met organisch vuil en tandpasta dan de allesreiniger. Ook droogt het oppervlak
mooier op na gebruik van een doekje dan met de allesreiniger. De allesreinigers geven wel minder afval dan de doekjes én ze zijn natuurlijk een stuk goedkoper in het gebruik.
de Glorix Big Wipes. En ook Jumbo en
-=,-
ê KRUIDVAT Prais: €1,55
_.:_i
FA
Testoordeel: 6,3 De enige doekjes die van het panel een positievê opmerking krijgen over de geur. Dê doekjes zijn aan de kleine kant, maar het panel vindt dat geen bezwaar. Een van de betere in het verwijderen van organisch vuil. Het oppervlak droogt na gebruik niet zo mooi op.
CONSUME\IENBOND,I\L
i
ATBERT HErJN Prijs: €2,OO Testoordeel: 6,1 Veruit de duurste huismerkdoekies uit de test, met een perforatierand zodat je ze doormidden kunt scheuren. Maar dan houd je twee onhandig kleine doekjes over. Het zijn de onopvallendste doekjes uit de panêltest: niemand had er
opmerkingen over.
UNA -;?=*
GLORIX BIG WIPES
7.
Ptaisi €2,7O
Prijs: €'1,4O Têstoordeel: 5,8
TestooÍdeel:5,9 Veruit de grootste doekjes. Maar met 15 in een pak zijn ze ruimschoots de duurste uit de test. Toch zijn dit de hoogstscorende A-merkdoekjes en de beste in het verwijderen van organisch vuil. Het panel vindt ze veel te nat.
-'C-
*
(ALDI)
Vuilverwijdering gaat nog wel aardig, maar streeploos opdrogen en de geur zijn niet de kracht van de Unadoekjes. Met 80 doekjes in een pak de goedkoopstê uit de test. De klepsluiting is aanvankelijk fijn, maar wel kapot voor het pak leeg is.
CONSIVE\ïENG
DS APR
r 2014 49
Zohebb"* we getest
Kruidvat mogen er wezen. De Dettoldoekjes pakken dit vuil maar matig aan.
Niemendalletjes I
5ï* Vuílverwijdering Op tegels worden verschillende soorten vuil aangebracht, onder andere tandpasta en organisch vuil, wat vergelijkbaar is met ontlasting. Vervolgens wordt getest hoeveel moeite je met een doekje moet doen om het vuil weg te poetsen.
De populariteit van de wegwerpdoekjes zit vooral in het gemak: je hoeft geen em-
mer sop te maken en vieze doekjes uit te spoelen. Je haalt zo'n doekje klaar voor gebruik uit de verpakking, even poetsen en in de prullenbak. Met vuil en al. Handig, maar vergeleken met een uitwasbaar poetsdoekje is zo'n wegwerpgeval een niemendalletje: veel dunner en kleiner. Daarom vroegen we een gebruikerspanel naar het'handgevoel': hoe dun, klein, nat, niemendallerig of juist verrassend robuust voelen de doekjes aan als je aan de poets gaat? De Glorix Big Wipes zijn prettig groot en lekker sterk. Ook de stevigheid en maat van de Jumbodoekjes vallen in de smaak, net als die van PIus: prettig
groot. Wel zijn veel doekjes te nat. Bij de Glorix Big Wipes klaagt het panel daar het meest over; ook die van Ajax, C1000 en Glorix Ocean Fresh worden als te nat
I I I I I I
beoordeeld. De geur van de meeste doekjes kan het panel maar matig bekoren. Over Ajax, Una (Aldi) en Ws (Lidl) is het panel una-
Streeploos opdrogen Met de doekjes worden spiegets gepoetst. De spiegets worden zonder napoetsen aan de lucht gedroogd en op achtergebleven strepen beoordeetd.
niem onteweden, en de Ocean Freshgeur van Glorix bevalt evenmin. De Kruidvatgeur bevalt het best.
L---
=T_
O
Priis: €1,60 Testoordeel: 5,8 Deze doekjes scoren gemiddêld. Mêt organisch vuil hebben ze wat moeite, maar tandpasta en urine gaan prima. Streeploos opdrogen lukt niet zo goed. Onopvallende geur. De plaksluiting is groot, en daardoor kost het openen wat kracht, vooral de eerste keer.
$Q
coNsuveirrENGrDs, aPRrL 2ot4
En dan de prijs, want het verschilt nogal wat je krijgt voor je geld. De hoeveelheid en grootte van de doekjes verschilt per merk enorm. Veruit de grootste zijn de Glorix Big Wipes, maar daarvan zitten er slechts 15 stuks in één pak, dat maar liefst €2,70 kost. Ter vergelijking: één pak met 30 Jumbodoekjes kost €1,05. Het meeste doekje voor je geld krijg je met Una en W5: B0 doekjes voor €1,40. Oftewel €0,02 per doekje. De doekjes van Albert Heijn, Glorix Ocean Fresh en Ajax zijn geperforeerd in het midden, zodatje er twee doekjes van kunt maken. Dat werkt dan alleen bij heel kleine vlekjes, want de halve doekjes zijn piepklein. In de tabel staan dan ook alleen de maat en het aantal van de niet-doorgescheurde doekjes. Ajax komt het duurst uit. De wegwerpdoekjes komen weliswaar als veel gemakkelijker, maar ook als vele malen duurder uit de bus dan een emmer sop met een herbruikbaar poetsdoekje. Uit een fles allesreiniger haalje vele sopjes, en met één emmer sop poets je een stuk meer dan met één wegwerpdoekje.
Sluiting kapot Het panel beoordeelde ook de sluiting van de verpakking en of de doekjes mak-
kelijk uit
Wffi5 J_
CtfAN
HEMA
Vierkante centimeters
ïflilt,
'á'
-"Á
PÍiis: €1,4O Têstoo?deel:5,7 Organisch vuil verwijderen de doekjes zozo, ook voor urine zijn er betere. Tandpasta verwijderen en strêêploos opdrogen gaan wel goed. Maar het panel is keihard over de geur en de te kleine opening. Wel met Una de goedkoopste.
de
verpakkingkunnen worden
WC.EEND Piljs: €2,4O Testooldêel: 5,6 De vuilverwijdering valt tegen, vooral bij organisch vuil. Streeploos opdrogen gaat wel goed. Het panel is niet te spreken over de verpakking: de merkwaardige klepsluiting opent en sluit onprettig, en er komen meer doekjes mee als
je er een uit wil halen.
CO\SUVÉNTENBOND NL
)
\
I I
TEST VOCHTIGE SCHOONMAAKDOEKJES
f > l.
Jumbo vochtige Allesreiniger Doekjes
26x17 €O,O4
€1,65
€1,4O
27x16 €O,O5
11. Glorix 1OO% hygiëne ocean fresh
6,8 50 6,7 30 €1,55 6,3 40 €2,OO 6,1 30 €2,7O 5,9 15 €1,4O 5,8 80 €1,60 5,8 50 €1,4O 5,7 80 €2,4O 5,6 42 €3,1O 5,6 25
2Ox17 €O,O3
12. Dettol Hygiênische Schoonmaak Doekjes 13. Ajax Badkamer & WC
€3,3O 5,1 40 2Ox17 €2,3O 4,6 30 25x15
4.
Kruidvat Clean allesreinigerdoekjes vochtig
5. Albert Heijn Hygiënische doekjes vochtig 6. Glorix Big wipes 7. Una (Aldi) Reinigingsdoekjes Lemon Fresh 8. Hema Clean Hygiënische doekjes 9. W5 (Lidl) Multi-surface lemon 1O. WC-Eend Sanitairdoekjes
I
Beste uit de
.
€i,o5 7,5
30
2. CIOOO Hygiënische doekjes vochtig 3. Plus Allesreinigersdoekjes lemon
test )
19x16 €O,O4
25x17
€O,O7
3Ox21
€O,18
2Ox17 €O,O2 2Ox17 €O,O3
2Oxl6 €O,O2 2Ox18 €0,06
3Ox14 €0,12
Beste koop
€O,O8 €O,O8 ++ Zeer
De priizen ziin van februari.
gehaald. Over de sluiting van Una is het hele panel enthousiast. Maar helaas is die kapot voorje alle 80 doekjes er een voor een hebt uitgehaald. De sluiting van C1000 plakt slecht, vindt het voltallige panel. Die van de Glorix Big Wipes plakt
goed + Goed tr Redelijk - Matig -
Slecht
. De doekjes van Albert Heijn, Glorix Ocean Fresh en Ajax kunnen langs een perfora-
Het aantal genoemde doekies en de afmetingen zijn die van de niet-doorgescheurde
tierand doormidden worden gescheurd.
(grote) doekjes.
ook niet goed en die van W5 is te klein. De doekjes van Plus en WC-Eend zijn lastig uit de verpakking te halen. Bij WCEend komen er meer tegelijk mee, net
prettigst. Ajax heeft juist de meeste negatieve opmerkingen, op de voet gevolgd door Glorix Ocean Fresh. De Albert Heijn-doekjes zijn het saaist: het panel
als bij de Ajax-doekjes.
had er positieve noch negatieve opmer-
Over de hele linie zijn Plus en Jumbo het
kingen over. l3
-t GTORIX LOO%
q
HYGIENE
Prais: €3,1O
Testoordeel:5,6 Het op een na duurste merk uit de test. Qua vuilverwijdering doen ze het best aardig, maar het panel vindt de geur onprettig en de doekjes'zepig' en plakkerig voelen. Ze scheuren te makkelijk op de perforatierand, en dan houd je twee ielige doekjes over.
CONSUIVENIEN BOND,NL
DETTOT Priis: €3,3O Testoordeel: 5,1 Had Dettol net zo veel aandacht aan zijn doekjes besteed als aan de verpakking, dan was hij bovenaan geëindigd. Maar ondanks het loze gebruik van de term 'hygiênisch' kan Dettol niet
overtuigen in vuilverwijdering, streeploos opdrogen en de panelbeoordeling.
AJAX Priis: €2,3O
Testooideel: 4,6 Er zitten slechts 30 doekjes in. De 60 waar de verpakking zo over juicht, krijg je als je ze langs de perforatie scheurt. Leuk geprobeerd. De laagste scores voor vuilverwijdering en strêeploos opdrogen. Ook de geur, nattigheid en dat er meer doekjes tegelijk meekomen bekoort niet.
CoNSUMENTENGTDS. APR|L 2014
51
huis
I tuin kort
Postzegel appen
Oververhitte VAATWASSET
Postzegel nodig, maar u kunt de deur níet uit? Bestel er een vía de PostNL-app. De digitale postzegel ís niet meer dan een code van negen cijfers en letters die je rechtsbovenaan de envelop zet. De digizegel is alleen geldig voor bi n nen I a n dse bri eve n buspost tot 20 gram, en 'wegens de administratiekosten' €O,21 duurder dan een gewone postzegel.
Heeft u een vaatwasser van Bosch, Neff, Siemens of Constructa met een bedieningspaneel aan de buitenkant, gemaakt tussen 1999 en 2OO5? Dan heeft hij misschien een verhoogd risico op oververhitting, waardoor er in een enkel geval brand kan ontstaan. Op de site www. dishcareaction.nl staat hoe u kunt nagaan of uw vaatwasser tot de risicogroep behoort en zo ja, wat u moet doen.
In de tweede helft van z}L3werd er 250 keer per dag in Nederlandse woningen ingebroken; dat is s%minder dan rnz}Lz Bron.' IvatÍonale Politie
II
Bah, vies!
Vochtige toiletpapiertjes geven misschien een schoner gevoel, maar in werkelijkheid doen ze eerder het
tegenovergestelde. Het Duitse'groene' testinstituut Óko Test onderzocht 15 merken vochtig toiletpapier met een 'sensitive'-claim. Ondanks die claim zitten in alle doekjes stofjes die huid- of slijmvliesirriterend kunnen zijn, zoals parfum en conserveringsmiddelen. ln 3 merken werd zelfs de met
kanker in verband gebrachte stof formaldehyde aangetroffen.
Bromkoelkast Op het energielabel staat hoeveel decibel
de koelkast produceert. Hoe opdringerig iemand een geluid ervaart, hangt echter niet alleen af van het aantal decibellen, maar ook van de toonhoogte en de resonantie. Daar-
u
om test de Consumentenbond het geluid van koelkasten met behulp van een expêrtpanel. Uit het oordeel van dit panel blijkt dat koelkasten met een laag aantal decibellen soms toch een heel opdringerig geluid kunnen produceren. Bekijk het oordeel voor het koelkastgeluid op www.consumentenbond.nl/
-
koelkasten.
52
CoNSUMENTENGTDS APR|L 2or4
CONSUMENTENBOND.NL
Kinderbolides Een nieuwe kinderwagen kan een enorme hap nemen
uit het babyuitzetbudget. Maar bij de test van kinderwagens van de Consumentenbond doen veel peperdure
wagens het niet duidelijk beter dan kinderwagens die honderden euro's goedkoper zijn. Zo krijgt de iCandy Peach 2 van €1275 een Testoordeel van 8,4, terwijl de Koelstra Binque Daily maar €680 kost en als Testoordeel 8,2 heeft, en de Peg Pérego Book Plus Sportivo (€630) Testoordeel 8,1. Meer in ons blad Beste koop voor je kind, en op www.consumentenbond.nl/kinderwagens.
Oudelamp? lVee, bedankt Eén op de vijf winkels neemt ie oude spaarlamp niet in als je er een nieuwe koopt, terwail de winkel daartoe wel verplicht is.
Dat blijkt uit een mysteryshop-onderzoek van de Consumentenbond in opdracht van de stichting LightRec (zie wwwlightrec.nl). We deden dit onderzoek voor de vierde keer. Bij de vorige drie zat er nog een stijgende lijn in het aantal winkels dat een oude spaarlamp inneemt als je er een nieuwe koopt, maar die trend zet in dit onderzoek niet door. ln spaarlampen zit giftig kwik, en ze zijn voor ruim 90% recyclebaar.
Daarom worden spaarlampen, net als Iedlampen, apart ingezameld. lnleveren kan bij de gemeentelijke milieustraat, bij winkels waar je een nieuwe lamp koopt en bij winkels met een inzamelbak.
Podverbod ingetrokken Ariel 3-in-1 pods mogen weer verkocht worden. Eind december moesten de oplosbare wascapsules weg uit alle winkels, omdat de rechter in een kort geding had bepaald dat Ariel-producent Procter & Gamble met de pods inbreuk maakte op het octrooirecht van concurrent Unilever. De Beroepskamer van het Europees Octrooibureau verwierp die uitspraak in een voorlopig oordeel. Daarop is het verkoopverbod ingetrokken.
CONSUI'4ENTEN BON D.N L
CoNSUMENTENGTDS APR|L
2014
53
AIIes over tablets Tests en tips voor
juiste koop en gebruik
Minigffi
Overweegt u een tablet, of ligt er een in huis? Wij helpen u graag op weg. Met de Minigids Tablets heeft u de beste kooptips, meerdere tests en de nodige tablet-weetjes paraat. De aardigste apps zijn voor u op een rij gezet. En natuurlijk zijn we de accessoires niet
vergeten. Handig!
ln de Minigids Tablets vindt u:
. .
l0x kooptips voor tablets Tests van meerdere merken en
alle beschikbare formaten
.
ïï#i-***o's
onrine
www-coNsut'rENreHeoHo'xu55
Belangrijke, nuttige en leuke apps
Aardig Warm gebaar
Als Ria van Roemburg uit Nuenen bij haar 93 jaar oude moeder een 'bakske' gaat doen, duurt het wel erg lang voordat ze haar koffie krijgt. Als ze in de keuken poolshoogte neemt, schrikt ze. Moeder is een
beetje vergeetachtig en heeft de elektrische melkopschuimer in de magnetron gezet! Het dekseltje is gesmolten. Heel jammer, want moeders koffie is juist zo lekker met dat schuim. Dochter Ria gaat er mee naar de Harense Smid in Nuenen, maar het dekseltje vervangen blijkt evenveel te kosten als een nieuwe melkopschuimer. Gelukkig leeft de Harense Smid mee en geeft een
nieuw deksel cadeau. Moeder kan weer schuim maken! En haar dochter smelt van deze warme service.
Als een trein
Die goede oude tijd waarin je met elektrische treintjes speelde, herinnert Hans Ruijgrok uit Uden zich nog goed. Zijn treintjes staan nog op zolder, en hij haalt ze weer eens tevoorschijn. Helaas: jarenlang stilstaan heeft ze geen goed gedaan; de treintjes starten geen van drieën. Ruijgrok belt het informatienummer van fabrikant Fisher Price. Misschien start hij ze verkeerd op, suggereert die. Maar helaas, de motortjes zijn echt defect. Dan vraagt Fisher Price of Ruiigrok de serienummers door kan geven. Tot zijn grote verrassing ontvangt hij korte tijd later een pakketje met twêe van de drie treintjes. Gratis, en met excuses dat de derde niet meer verkrijgbaar is. En... ze rijden als een trein.
Troostbril
Au! Een vinger tussen de deur. Pijnlijk! Voor
de zevenjarige Sterre, dochter van Martin Heemskerk uit Alphen aan den Rijn, zelfs zó pijnlijk dat ze flauwvalt. Haar klasgenootjes en de juf schrikken er behoorlijk van, en wat nog vervelender is: de bril van Sterre ligt
aan gruzelementen door de val. Ze heeft die bril hard nodig, dus snelt vader Martin naar Tuijn Optiek in Alphen aan den Rijn. De optiek legt de situatie voor aan leverancier More Eyewear en deze aarzelt geen moment: Sterre krijgt kosteloos een nieuwe bril, die de dag daarop al klaar is. Reken maar dat ze een volgende dichtslaande deur ziet aankomen!
Meesterlijk
Els Vink uit Amerongen koestêrt haar Zwitserse Victorinoxmessen. Dochter Madeleine is net gaan samenwonen en moeder Vink gunt haar kind in haar nieuwe huis ook zulke kwaliteitsmessen. Meesterslijpers in Amsterdam levert ze, met een leuk extraatje: ze grêveren er gratis naam en datum in. Omdat je met deze messen voorzichtig moet zijn, laat moeder Vink er de tekst'Madeleines scherpe mes' in graveren, plus de datum van overhandiging. Maar wanneer de messen geleverd worden, wacht Vink een teleurstelling: ze heeft zich vergist, de datum klopt niet. Meesterslijpers
DUIT[
valt niets te verwijten. Groot is dan ook haar blijdschap als Meesterslijpers
Bu
Wilt u een bedrijf een pluim geven vanwege de service? Ga naar consumentenbond.nl,/reageren, klik op Contactformulier,
kies onder Gids: Melding voor de Consumentengids en dan Aardig,/Duim. CONSUMENTENBOND,N L
itengesloten
I
Wanneer mevrouw Otten uit Breda arge-
ongevraagd een nieuwe messenset levert. Gratis, en met de juiste inscriptie.
REAGEREN
-r---|l
I--II
loos de voordeur achter zich dichttrekt,
I I t I I I ll
realiseert ze zich dat de sleutel nog aan de binnenkant zit. De reservesleutel in haar tas is dus onbruikbaar. Op naar Gamma Breda voor gereedschap. Als ze haar verhaal aan de bedrijfsleidster vertelt, biedt zij spontaan aan mee naar Ottens huis te rijden, vergezeld van een ferme, jonge Gammamedewerker. Die legt onverschrokken een parcours af over twee poortjes en over het dak tot hij bij de achterdeur belandt. Daar kan hij met de reservesleutel naar binnen. Otten is gered. De vraag hoeveel ze Gamma verschuldigd is, lacht de bedrijfsleidster vriendelijk weg. Hulde aan de Gammahelden.
I I
t I I I I I I J
-I----ra--I--II-III coNSUT.4ENTENGTDS
APRrr
2or4
55
deeleconomie Consumeren na de crisis
Lenen is het nie Door de financiëte crisis zijn veten bewuster gaan consumeren. Ze kopen selectiever, bezoeken vaker kringloopwinkets en discountsupermarkten en lenen ook eens in ptaats van te kopen. Het nieuwe consumeren: zo doe je dat. Tekst:
ELse
Meijer
De economie krabbelt lang-
de op. Grondstoffen raken uitgeput.
zaam uit het dal, maar nog steeds gaan bedrijven failliet
Onze relatie met de aarde en met elkaar moet echt anders.' \{Utrels en Van Raaij verwachten een inhaalwaagnaar spullen waarvan de koop een tijdje is uitgesteld, zoals auto's en andere luxegoederen. Maar Van Raaij schat in dat er ook consumenten zijn die tijdens de crisis hebben gemerkt dat het allemaal best wat minder kan. Door de crisis is het vertrouwen in overheden, bedrijven en banken afgenomen. Ilierdoor ontstaan er in de samenleving
en vallen er ontslagen. Huizen staan
financieel'onder water' en voor je spaargeld krijg je nauwelijks rente. Door een crisis verandert er veel en
dit heeft z'n weerslag op het gedrag van consumenten. Negatief, maar óók positief, aldus Fred van Raaij, emeritus hoogleraar Economische psychologie en oud-voorzitter van de Consumentenbond. Want van elke crisis leerje iets. Bijvoorbeeld dat kopen bij een discountsupermarkt ook prima is. Van Raaij: 'Vroeger schaamden mensen zich als ze bij Aldi of Lidl boodschappen deden. Nu is het eigenlijk wel interessant als er een fles wijn van een discounter op tafel staat.' Ook gaan consumenten selectiever kopen. 'Producten moeten van goede kwaliteit zijn en een wezenlijke betekenis hebben. Geen plastic rommel die binnen een halfiaar in de vuilnisbak ligt', aldus Herman Wijffels, hoogleraar Duurzaamheid en maatschappelijke verandering. 'We lopen tegen de grenzen van deze aar-
$$
coNsuvenrENGrDS APRIL 2or4
tnnn.nl steeds meer initiatieven om zaken zelf te
regelen, in plaats van aÍhankelijk te zijn van overheid of bedrijfsleven. Zo wordt
stroom vaker collectief opgewekt en regelen mensen de zorg voor een ouder of kind samen. 'De consument wordt een
'De consument wordt een "prostJment" díe ín zijn eigen behoefte
voorziet' HERI'IAN W|JFFELS, HOOGLENAAR DUUR:ZAAIIHEID EN ttlAAlltCl{APPELIJKE VERANDERIT{G CONSU MENTEN BO
N
D.N L
I "-i[tHERGEBRUTK
Handig" RUTLEN EN
I I
Repaircafe.nl - bileenkomsten l waar je iets repareert met I hulp van vrijwilligers. I Ruilen.nl - spullen en diensten I ruilen; ruim 60.000'ruilers'. I Ruiljecadeaubon.nl - ruilen of I (ver)kopen van cadeaubonnen; let op de geldigheid.
e kopen
Krijgdekleenies.nl - kinderkleren en speelgoed ruilen;
alsje het kunt Laten repareren? En wie handig is, kan ook anderen helpen door zelf wijwilliger bij een Repair Café te worden.
€2,5O plus verzendkosten. Huizenruil.com - woningruil voor de vakantie met ruim 5O.OOO woningen in l5O landen; betaald lidmaatschap. GFATIS DELEN EN LENEN
Peerby.nl
Deeleconomie Een stapje verder gaat het besef datje ook kunt lenen in plaats van kopen. Een auto staat bijvoorbeeld gemiddeld 94% van de tijd stil; waarom zou je hem dan niet af en toe uitlenen aan een ander? De hogedrukreiniger bivakkeert doorgaans maandenlangin de schuur, naast de schildersladder, pingpongtafel en boormachine. Wie deelt bespaart geld. Het is bovendien duurzamer; er hoeft immers minder te worden geproduceerd. Van Raaij: 'Op alle onderdelen in het leven is wel iets te delen, huren of lenen: wonen, verkeer, vakantie, duurzame goederen zoals een grasmaaier.'Zo deelt Wijffels al twee jaar zijn woning met zijn zoon en diens gezin. Ze delen dagelijks veel spullen, doen boodschappen, koken voor elkaar en delen een auto. 'Het waagt wat gemanoeuweer, maar het geeft veel voldoening.' Wat we tegenwoordig de 'deeleconomie'
noemen - delen, ruilen, lenen en weggeven - is natuurlijk niet nieuw. Wel nieuw is dat dit steeds vaker met onbekenden
of
"prosument" die in zijn eigen behoefte
gedaan wordt, via internet. \{ebsites
voorziet', zegt Wijffels. Neem bijvoorbeeld de ruim 180 Repair Cafés verspreid door het land. Daar repareer je samen met ervaren wijwilligers allerlei spullen, van een koffiezetapparaat tot sieraden en tassen. Het kost
applicaties koppelen zoekers en aanbieders aan elkaar. Neem Peerby.nl via die site kunje gratis elkaars spullen gebruiken. Al is een bedankje altijd aardig. Er zijn ook sites waarbij je de eigenaar wél betaalt. Bijvoorbeeld voor een slaapplek of autogebruik. Sommige sites vragen een bijdrage voor hun bemiddeling, maar er zijn vaak E
niets, behalve een vrijwillige bijdrage voor de onkosten. En inderdaad, waarom zouje iets dat kapot is weggooien,
CONSUN4ÉNTENBOND.N
L
- spullen lenen van
buurtgenoten, Couchsurfing.org - bij'locals' logeren, internationaal. Wehelpen.nl - hulp bieden en vragen; werkt met 'credits'. Konnectid.com - kennis en vaardigheden delen, zoals bierbrouwen en solliciteren.
BEÍAALD GEBRUIKEN Airbnb.com - internationale site (l9O landen) om accommodatie te (ver)huren. Blablacar.com - rijden of gereden worden: de chauffeur bepaalt de prijs; voor dagelijks verkeer en eenma-
lige (internationale) ritten. Hurenvanburen.nl - spullen of diensten (ver)huren tegen een dagtarief. Snappcar.nl - auto (ver)huren; de verhuurder bepaalt de prijs; je bêtaalt voor verzekering en bemiddeling. Thuisafgehaald.nl - het (ver)kopen van een zelfgemaakte maaltijd voor een klein bedrag. OVERIGE
Dêelauto.nl - praktische informatie over autodelen. Deeleconomie.nl - meer informatie over de deeleconomie.
Consumêntenbond.nl/ deeleconomle - nog meer deel- en leenwebsites.
CoNSUMENTENGTDS APR|L
2oi4 57
Om de deeleconomie te laten slagen moeten er voldoende mensen aan meedoen. Sites om te lenen, delen en ruilen werken alleen bij voldoende aanbod. Met iemand meerijden lukt immers alleen als er iemand in de buurt woont die op het
juiste moment en op het juiste traject een plek in zijn auto aanbiedt. Het is dan ook moeilijk te voorspellen of de deeleconomie echt'doorbreekt'. Van Raaij denkt wel dat er kansen zijn voor
'Delen kan nieuwe contacten ín de buurt opleveren' FRED VAX RAAIJ, HOOGLERAAR ECONOMISCHE PISYCHOI,OGIE
ook gratis alternatieven. Veel van deze sites hebben een beoordelingsmogelijkheid, zodatje kunt zien hoe een deelnemer zich heeft gedragen. Ging de lener netjes met de boormachine om? Was de uitgeleende auto betrouwbaar? En is die slaapplaats comfortabel? Van Raaij: 'Consumenten hebben meer macht gekregen door internet. Ze informeren elkaar en vinden het van groot belang wat anderen van iets vinden.'
Kansen Jongere generaties delen tegenwoordig makkelijker dan oudere. \{ijffels: 'De babyboomgeneratie is opgegroeid met een toenemende welvaart. Delen was niet meer nodig, men wilde onaÍhankelijk zijn. De heersende gedachte was dat jouw bezit, bijvoorbeeld een mooie auto, iets zegt over hoe succesvolje bent. Terwijljongeren niet zo nodig een auto hoeven te bezitten, als ze er maar af en toe
gebruik van kunnen maken.'Van Raaij: 'Deze generatie vindt bezit minder interessant dan ervaringen opdoen, zoals bij reizen, uitgaan en sport. Iets meegemaakt hebben levert een interessanter verhaal op dan iets bezitten.'
$$
corlsuve
ruTENGrDs, APRrL 2or4
de deeleconomie: 'Delen en lenen is op
dit moment vooral iets voor mi-Iieubewuste mensen en zij die het leuk vinden om nieuwe mensen te ontmoeten. Maar een ontwikkeling in een kleine groep kan toch gemeengoed worden: kijk maar
naar biologische producten. Vroeger werden die alleen in natuurwinkels verkocht, tegenwoordig verkoopt elke supermarkt ze. Bovendien kan delen heel leuke dingen opleveren, bijvoorbeeld nieuwe contacten in de buurt.'
Minder garanties Maar er kan ook weleens iets misgaan. Er zijn immers minder garanties op constante kwaliteit en minder regels. Bij enkele ruil- en leensites kun je het risico afdekken met een verzekering, en veel sites geven nadrukkelijk aan dat de verantwoordelijkheid voor de'dea.l' niet bij hen ligt. 'Delen'is een kwestie vÉur vertrouwen en daarom niet voor iedereen
aantrekkelijk.
Het vergt volgens Wijffels een andere houding:'Consumenten moeten minder eisen en meer het gevoel krijgen van gezamenlijke verantwoordelijkheid en wederzijds vertrouwen.' Ook voor de overheid vereist het een omschakeling; een hotel bijvoorbeeld moet aan allerlei vergunningen voldoen, maar geldt dat ook voor iemand die incidenteel zijn etage verhuurt? En wie controleert de kwaliteit van collectief geregelde kinderopvang? Hotels en autoverhuurders staan niet te juichen bij deze nieuwe concurrentie. Vooral niet als een in de basis sympathiek, kleinschalig initiatief wordt 'ontdekt'door partijen die er commercieel een slaatje uit willen slaan. Bijvoorbeeld door gegevens van deelnemers te verkopen aan derden.
Grotere auto Het'nieuwe consumeren' dringt ook door in het gevestigde bedrijfsleven. Zo heeft BM\{ sinds kort het concept 'Add-on Mobility'. Wie een (elektrische) BMWi koopt of least, kan tijdelijk een ander model huren. Bijvoorbeeld voor de vakantie wanneer een grotere auto
handig is, met een grote actieradius. Daimler heeft in Amsterdam het concept Car2go, waarbij je een elektrische auto kunt huren op diverse plaatsen in de stad. Beide autofabrikanten verkopen zo mobilteit in plaats van autobezit. K
. Kiik op een aantal sites als je iets heel specífieks zoekt of aanbiedt. . Moet je betalen voor de bemiddeling? . Check of persoonlijke gegevens worden doorverkocht. . Een beoordeling van de (ver)huurders is handig. . Zoek op internet ervaringen van andere gebruikers. . Kijk uit voor aanbiedingen die te mooi zijn om waar te zijn. . Pas op met betalingen naar het buitenland. . Maak duidelijke afspraken met de wederpartij en bewaar alle informatie. . Een site neemt vaak niet de verantwoordeliikheid als er iets misgaat. . Er staan soms commerciële aanbieders tussen.
CONSUt.4ENTEN BOND.NL
Verder lezen t
FrrIIr---
I
uw bladen digitaal
I abonnee kunt u via CB Kiosk I Als gratis de bladen van de ConsuI mentenbond lezen op uw tablet. I Handig: zo reizen uw I favoriete gidsen altijd met u mee. E-books, I gidsen en artikelen I zijn los te downloaden I (met leden-korting) en direct te lezen. I consumentenbond.n/ I kiosk L IIIIII
I I I I I
Goedkope hotels Maken internationale hotelketens de belofte waar dat je de laagste kamerprijs op hun site vindt? En als je elders een lagere prijs aantreft, krijg je dan inderdaad een gratis ontbijt of flinke korting? De Reisgids zocht het voor u uit. Verder een artikel over lastminutes en over reisaanbiedingên op kortingsites. En natuurlijk aandacht voor een paar Europese vakantiebêstemmingen. Zo scheepten we in op de Hurtigruten voor'de mooiste zeereis ter wereld'. Zin in een weekendje Parijs? Bekijk dan onze tips voor betaalbare overnachtingsadressen. De meeste bezoekers van lstrië blijven aan de kust. Jammer, want het binnenland is mooi, rustig en het domein van truffels, wijn en olijfolie. Verder blijkt Luxemburg-stad een citytrip waard: chique en knus tegelijk.
BOEKENPI.ANK ZET.F
VOEDINGSTIPS Gezonde voeding is na je vijftigste extra belangrijk; om langer fit te blijven en de kans op ouderdomsziêkten te verkleinen. De tips in dit boek helpen daarbij.
HULPVOOR
INDEWOLKEN
NABESTAANDEN Een boek vol praktische informatie, tips en adviezen voor wie met een overlijden te maken heeft, Een onmisbare hulp voor een moeilijke periode.
Werken doen we tegenwoordig in de 'cloud'. Maar hoe gaat dat precies, en wat zijn de voordelen en risico's? Dit boek geeft de
antwoorden.
Gezond eten Yoor
Testament &
Welkom in de cloud
senioren
overlijden
168 pagina's Ledênprijs: €17 Niet-leden: €19,5O
l60 pagina's
192 pagina's Ledenprijs: €1225 Niet-leden: €2t,5O
e-book
e-book
Ledenprijs: €1O,99 Niet-leden: €13,99
Ledenprijs: €12,99 Niet-lêden: €15,99
ZO BESTELT U
Ledenprijs: €1250 Niet-leden: €22
e-book Ledenprijs: €12,99 Niet-leden: €15,99
IAJSSEN
IIANDIGE KLUSHULP Zelf allerlei klussen met hout en meubels slim en verantwoord aanpakken? Dan is dit een handig boek om in huis te hebben!
Zelf klussen Hout & meubels 128 pagina's Ledenprijs: €12,5O Niet-leden: €15,5O e-book Ledenprijs: €8,99 Niet-leden: €1O,99
OOEHETZET.F Met dit praktische boekje kun je veel klussen in de keuken en badkamer zelf uitvoeren, zonder dat je êen
loodgieter hoeft in te schakelen. Zelf klussen Keuken & badkamer 128 pagina's
Ledenprijs: €12,5O
Niet-leden: €15,5O e-book Ledenprijs: €8,99 Niet-leden: €1O,99
€
www.consumentenbond.nllwebwinkel O (O7O) 445 45 45. Prijzen van boeken en losse gidsen zijn exclusief €2,5O verzendkosten. Bij meer producten in een bestelling bedragen de verzendkosten €3,75. Ook digitaal op de hoogte blijven van nieuwe boeken en e-books? Schrijf u in voor Boeken Nieuws via www.consumentenbond.nl/nieuwsbrief (verschijning 6x per jaar).
CONSU ME NTEN BOND,N L
coNSUMENTENGTDS APRrL
2or3
59
digitaal
De echte prepaidbeller wil vooral bereikbaar zijn en
-II
€175 in de min
soms betlen en sms'en. Toch biedt prepaid, ook voor wie meer wil met zijn tetefoon, tal van mogetukheden. Maar zijn die wel zo voordelig?
Prepaid van Simyo biedt een prettige service: een gesprek woÍdt niet ineens afgebroken als het pre-
Tekst: Cetrne tsurqering
paidtegoed op is. Deze
Met prepaid heb je niet elke maand vaste abonnementskosten. Je bepaalt zelf hoeveel tegoed je op de prepaidkaart zet. En of je, als het tegoed op is. opnieuw opwaardeert. Zo weet je van tevoren wat je aan het mobieltje besteedt. En bel je een maand niet? Dan zijn er ook geen kosten. Prepaid geeft vooral con-
trole: geen onverwachte (torenhoge) reke-
ningen achteraf doordat je meer gebeld hebt dan verwacht. En er zijn meer voordelen: tegoed is lang houdbaar, vaak een jaar en soms zelfs onbeperkt. De enige voorwaarde die een provider stelt, is dat je de telefoon één keer in het halfiaar gebruikt of opwaardeert, anders wordje afgesloten. Bij abonnementen heb je ge-
luk
als je het tegoed één maand
kunt meenemen. Verder heb je bij prepaid niet te maken met bundels van een beperkt aantal minuten en dus ook niet
service beperkt zich niet tot bellen. Ook een internetsessie wordt niet zomaar onderbroken als het tegoed op is. Maar als het toestel op de achtergrond verbonden bliift met internet, kan zo'n sessie lang duren en met €l per MB aardig in de papieren lopen. Zoals bij de heer Sluijter, die te maken kreeg met êen negatief saldo van €175. Uit coulance heeft Simyo
met de hoge tarieven - zoals vaak bij abonnementen - als je buiten de bundel belt.
Goedkoop? Een nadeel is er echter ook, namelijk dat
minuuttarieven bij prepaid hoger liggen dan bij abonnementen. BeIIen kan vanaf €0,10 per minuut; bij abonnemen-
de
ten is dat €0,02. Maar wie weinig belt, kan toch goedkoper uit zijn. De goedkoopste abonnementen kosten €3 per maand. Daarbij krijg je 50 minuten/
dit bedrag kwijtgeschol-
smsJes (Simpel, Youfone). Voor dat bedrag kun je maximaal 30 minuten prepaid bellen. Voor wie minder belt per maand is prepaid de beste optie. Bij meer bellen kunje beter een klein abonne-
ment nemen. Bij de grotere providers (KPN, T-Mobile, Vodafone) geldt een fors prepaidtarief van €0,30 tot €0,35 per minuut. Heb je bij T-Mobile in totaal €50 opgewaardeerd, dan gaat het tarief omlaag naar €0,15 per minuut. Maar het kan nog goedkoper,
vooralbijdekleinereproviders.
den, maar zo'n groot negatief saldo zou natuurlijk niet mogelijk moeten zijn. Navraag bij Simyo leert ons dat de provider van plan is om in 2014 technische aanpassingen te doen in het systeem, waardoor zulke onaangename verrassrngen onmogelijk worden.
r I I I I L-rr I
I
D
DE MOBIETE TETEFONIE Onze Mobiele Telefonie Vergelijker berekent wat een abonnement of prepaid u werkelijk gaat kosten per maand, inclusief kortingen. En u weet meteen hoe het zit met alle voorwaarden, zoals afronden van gesprekken, wat u buiten de bundel betaalt en of u tegoeden mee kunt nemen naar de volgende maand. Zie wwwconsumentenbond.nl,/mobieletelefonievergel ijker
coNSUI'4ENTENG DS APRIL
2014 61
Bij Iftuidvat kost bellen €0,09 per minuut (zie de tabel). Ook qua voorwaarden is Kruidvat aantrekkelijk: het tegoed is eenjaar houdbaar en na de eerste minuut - die volledig in rekening wordt gebracht - betaalje per seconde. Ook bij Simyo en Tele2 is bellen goedkoop met €0,10 per minuut.
Pas op met intêrnet Voor prepaid internet zijn Simyo en Tele2 juist duur. Zij rekenen €1 respectievelijk €2,50 (!) per MB. Met zulke tarieven isje tegoed razendsnel op. Maar anders dan bij een abonnement kom je niet voor onverwachte kosten te staan: als het tegoed op is, stopt het internet (zie ook het artikel op pagina 64). Dat is het idee van prepaid: van tevoren betalen, niet achteraf. Toch is er een uitzondering: bij Simyo kun je in de negatieve cijfers belanden (zie kader op pagina 61). Een smartphone'is een geavanceerd toestel dat regelmatig verbinding maakt met internet, soms zonder dat je het in de gaten hebt. Dit kan leiden tot hoge kosten. Voor wie toch wil internetten met een prepaidkaart, is een internetbundel aan te raden.
Bij Telfort en hollandsnieuwe ben je beschermd tegen hoge internetkosten: bij
IIIIIIIIII
Prepaid of abonnement? PREPAID
+ Geschikt bij vooral gebeld willen worden en af en toe zelf bellen. + Je gaat geen contract aan met de provider. Hoger minuut-/sms-tarief. + Controle over de kosten door vooraf betalen. Tegoed op? Dan kun je niet meer verder, tenzij je weer opwaardeert. + Têgoed is lang houdbaar, tot êen jaar of zelfs onbeperkt. + Geen vaste maandelijkse kosten. - ln de winkel een opwaardeerkaart kopen of online opwaarderen.
-
coNrsuveNTENGrDS. APRrL 2014
:
contracten. + Lager minuut-/sms-taríef. - Je koopt vooraf een bundel. Verbruik je meer, dan volgt achteraf
r
I
de rekening. Tegoed is niet of beperK houdbaar. Elke maand vaste kosten. Bij meer verbruik betaal je extra. + Elke maand wordt automatisch tegoed bijgeschreven.
-
I-II'IIII
hen is internetten alleen mogelijk met een speciale bundel.
Voordeelbundels Naast de eenvoudigste prepaidvariant met vaste tarieven en zonder ingewikkelde samenstellingen - zijn er allerlei
uitbreidingen mogelijk. Er zijn voordeelbundels voor minuten, smsïes en inter-
Door alle voordeelbundels die je kunt kiezen, gaat prepaid steeds meer liiken op eèn abonnement. Sommige providers gaan nog êen stap verder: ze bieden een combinatie van prepaid en abonnement aan. Dat betekent het gemak van een abonnement, namelijk dat er elke maand nieuw tegoed wordt bijgeschreven, en de controle van prepaid: als de bundel op is, kun je alleen verder als je tegoed biikoopt. Sinds februari biedt Vodafone zo'n hybride-abonnement. Er zijn vier bundels van 75 tot 6O0 minuten/smsïes (€6 tot €19), te combineren met drie databundels van 2OO tot'IOOO MB. Je kunt ook internetten zonder databundel. Dan betaal ie €l per dag voor 1OO MB, daarna €OJS per MB. De bundels kun je elke maand naar boven en naar beneden bijstellen, of (tiidelijk) aan- en uitzetten. Er is dus geen contract. De voorwaarden vallen tegen: tegoed is niet mêe tê nemen en buiten de bundel betaal ie €O,3O per minuut/sms. Wel betaal je na de eerste minuut per seconde.
$]
ABONNEiIENT + Goedkoper vanaf ongeveer 30 minuten/sms'jes per maand. - Meestal een contract voor één of twee jaar met daarna een opzegtermijn van een maand. + Tegenwoordig zijn er ook maand-
net. Die betaalje van het prepaidtegoed. Hierbij geldt geen tegoed, geen bundel. Dus nog steeds geen hoge rekeningen achteraf. Maar het is lastig kiezen en veel voordeel levert het niet op. Een voorbeeld: bij Telfort kun je de pre-
paidkaart uitbreiden met maar tiefst
vijf
minutenbundels, twee sms-bundels en drie internetbundels. Kies je voor 150 minuten, 100 sms'jes en 500 MB, dan kost dat €20 van het tegoed. De bundels stoppen automatisch aan het eind van de maand. Dan gelden weer de normale tarieven, tenzij je de bundels opnieuw activeert. Neem je een abonnement bij Telfort met 150 minuten, 100 smsïes en 500 MB, dan kost dat €12 per maand. Veel goedkoper dus enje hebt er geen
omkijken naar. Bij T-Mobile betaal je €25 voor
50
minu-
ten, 500 sms'jes en 10fi) MB. Voor €18 per maand heb je een abonnement met 90
minuten, onbeperkt sms'en en 1000 MB. Conclusie: als je een prepaidkaart zo moet uitbreiden om hem passend te maken voorje verbruik, neem dan een abonnement. De kans is groot dat je daarmee goedkoper uit bent. CONSUI'4ENTENBON D.NL
I
PR,EPAIDTAR.IEVEN
AH Mobiel Standaardtarief
Aldi Talk Prepaid Aldi Talk Prepaid per seconde *Bliep Prepaid DekaMobiel Prepaid
Dirk Bas Digros Mobiel Prepaid Hema mobiel prepaid basis Hi PrePay basis Hi PrePay vast tarief Hi PrePay Young Hollandsnieuwe Prepaid
Jumbo Mobiel Prepaid KPN Prepaid
KÍuidvat Mobiel Prepaid Simyo prepaid Tele2 Prepaid+ Extra Voordeel Tele2 Prepaid+ Sim Only
Telfort Prepaid i5 Telfort Prepaid standaard T-Mobile PrePaid
J
€0,36 €O,12 €O,30 9 €o,13 €O,O4 €O,29 12 €o,15 €O,O4 €O,29 12 €O,25 €O,25 n.v.t. 6 €o,13 €O,O5 €O,75 12 €o,14 €O,O5 €O,35 6 €0,16 €0,06 €O,40 12 €0,36 €O,O5 €1,O2 6€0,36 €O,O9 €1,O2 6. €0,56 €O,O5 €1,O2 6. €O,1O €O,1O n.v.t. 3 €o,12 €O,O5 €0,56 12t €o,30 €0,16 €1,O2 6* €o,o9 €o,09 €o,o9 12 €o,10 €o,ro €1,oo 6. €o,10 €o,10 €2,50 6€o,3s €o,ls €2,50 6. €O,is €O,15 n.v.t. 6. €0,36 €O,OB n.v.t. 6. €o,30 €o.20 €o,30 6-
T-Mobile PrePaid (na €5O opwaarderen)
€o,15 €O,10
Vodafone Standaard Prepaid
€0,35 €O,29
Vodafone Prepaid Plus
€10 per MB De EU heeft de tarieven voor bellen,
sms'en en internetten in het buitenland aan banden gelegd. Dat geldt ook voor
prepaid.
juli
2013 betaalje binnen de EU maximaal €0,29 per minuut, €0,10 per sms en €0,54 per MB. Deze zomer worden de tarieven nog verder verlaagd. Buiten de EU gelden nog steeds erg hoge tarieven. Voor prepaid zijn ze meestal
Sinds
1
CONSUI'4ENTENBOND NL
€O,15 6.
opm. €O,O9 zie opm. €O,23 zie
minuten
le minuut seconden seconden 1e
minuut
'le minuut
seconden 1e
minuut
seconden
.
le minuut minuten
le minuut 1e
minuut
.
le minuut .le
minuut
le minuut le minuut
.
minuten
le minuut le minuut le minuut
12
le minuut
12
ie minuut
.
Bij . is het têgoed onbeperkt houdbaar als je één keer in de 6 of 12 maanden opwaardeert. Bij T-Mobile is de telefoon alleên gebruiken al voldoende. -Bliep is internetten Bi.j
onbeperkt (snelheid 384 kbls). Voor €O,5O per dag kun le ook onbeperkt sms'en en voor €l onbeperkt bellen, sms'en en internetten met hogere snelheid. Bij hollandsnieuwe en Telfort is internet niet mogelijk zonder internetbundel. Bij hollandsnieuwe betaal je zodra een internetsessie wordt gestart het tarief van de internetbundel. Bij Vodafone betaal je €l per dag voor 1OO MB, daarna €O,1O per MB.
nog hoger dan voor een abonnement. Vooral internet is schrikbarend duur met soms €10 per MB. Er zijn
internetbundels voor in het buitenland te krijgen. Maar zijn die op, dan betaalje weer het hoge stan-
daardtarief. Bij de prepaids van onder andere KPN en Hi is internetten in het buitenland niet mogelijk. Daarmee zijn hoge internetkosten in het buiteniand dus nooit aan de orde. K coNSUr'4ÊNTENGTDS, APRIL
2av 63
digitaal Onverwacht hoge telefoonrekentng
'Maar ik kon toch r nre't internetten?' Nog steeds krijgen consumenten onverwacht een gepeperde rekening voor het gebruik van mobiel internet. En providers maken geen haast om dit
soort nare verrassingen te voorkomen. Met onze tips houd je zetf de kosten in de hand.
í i^
, _-\
2 /-'f
-{ \-
-^-
- --a\
Tekst: Sitvia Smit
'Ongemerkt had ik een over-
schrijding van
€250 op
mijn
maandkosten van tussen de €10 en €15. Terwijl
ik dacht dat ik hele-
maal niet mobiel kon internetten en alleen op wifl zat. Geen waarschuwing, geen blokkade.' De Consumentenbond krijgt helaas nog vaak zulke meldingen, ondanks afspraken tussen de grotere mobielaanbieders dat zij hun klanten moeten informeren over de kosten van mobiel internet. Providers hebben zich onder andere
voorgenomen een waarschuwings-sms te sturen als een percentage van de databundel op is. Maar helaas geldt dat niet voor elke abonnementsvorm, blijkt uit ons onderzoek naar de voorwaarden en tarieven op websites van providers.
Verwarrend en duur Het grootste probleem doet zich voor bij de contracten zonder data- of internetbundel in MB's. Dus de contracten waarbij je als consument alleen een aantal belminuten en smsJes afneemt. Heb je zo'n abonnement, dan krijg je geen waarschuwings-sms, hoewel je met sommige van deze abonnementen wéI mobiel kunt internetten. En dan gaat het al snel de papieren lopen, wantje betaalt vaak de hoofdprijs per MB. Dit kan gebeuren bij abonnementen van Simpel,
flink in
Simyo, Sizz,Tele2 en Youfone: daarmee
kun je ongemerkt mobiel internetten terwijl je het abonnement afsloot voor aIIeen bellen en sms'en. Verwarrend én
${
corsuvrrrENGrDS
APRIL 2or4
ffi*o.r,
. lnstalleer een datateller-app of log in op de website van de provider om uw verbruik na te gaan. . lnternet zo veel mogelijk via wifi. . Achterhaal welk abonnement is afgêsloten: met databundel of uatsluitend bellen en sms'en?
. Log in bij uw provider of bel de klantenservice. Check de voorwaarden van de databundel: geldt er een buiten-de-bundeltarief? Hoe hoog is dat? Gaat de internetsnelheid naar beneden?
duur voor de gebruiker. Gelukkig zijn er ook providers die het goed doen: zo kom je niet voor onvoorziene datakosten te staan bij de bellen-en-sms-contracten van KPN Telfort, hollandsnieuwe, T-Mobile en Vodafone.
Ellende voorkomen Wie met een bellen-en-sms-abonnement toch op internet wil, kan het best alleen internetten als er wifi is. Dan wordt het
verbruik namelijk niet via
de
provider
afgerekend. Maar pas op voor de valkuil: als wifi. even wegvalt, Iegt de telefoon vanzelf contact met het netwerk van de provider en gaat de teller lopen. Zet daarom voor de zekerheid'mobiele data' uit via de instellingen van de telefoon. En let op het wifi-icoontje op het beeldscherm om te controleren ofje verbinding hebt met wifi. Wie absoluut geen
risico wil lopen, kan de provider vragen mobiel internet uit te zetten.
Met databundel Wie wil mailen, whatsappen en sites bekijken, kan het bellen-en-smsabonnement beter uitbreiden met een databundel. Of sluit, wanneer het contract is afgelopen, een abonnement met databundel af. Begin met een kleine bundel van bijvoorbeeld 150 MB. Naar een
CO
N SU I\4 E
NT
EN
BON
D. N
L
Bellen- en sms-abonnement . Heeft het abonnement geen databundel, maar wilt u toch mobiel intêrnettên? Kiik of er een databundel is. Begin met een kleine bundel van bijvoorbeeld 15O MB. . Zet, wanneer u niet wilt internetten, bij de instellingen van de telefoon'mobiele data' uit. . Wie nooit wil intêrnetten, kan z'n provider vragen mobiel internet helemaal uit te zetten.
hogere internetbundel overstappen is
bij de meeste providers geen probleem, minderen daarentegen wel. Bij een abonnement mét databundel versturen de meeste providers (behalve Simpel en Youfone) een waarschuwingssms voordat de bundel op is. Helaas wordt die sms niet altijd verzonden voor contracten afgesloten voor 1 januari 2013. Wie z'n abonnement dus voor die datum heeft afgesloten en tussendoor niet heeft verlengd, moet goed opletten (zie het kader hierboven). Sommige sturen géén waarschuwing, maar trappen op de rem zodra je databundel op is. Ze verlagen de internetsnelheid waardoor je bijvoorbeeld nog
Abonnement met databundel: . Kriigt u een waaÍschuwings-sms? Negeer het bericht niet en ga op zoek naar wifi en pas uw internetgebruik aan. Toeh onverwachte kosten?
. Laat uw provider weten dat u daar niet op gerekend had. Soms schelden providers het
bedrag uit coulance geheel of gedeeltelijk kwijt. Niet geschoten...
wel whatsapp-berichten kunt sturen, maar geen YouTube-filmpjes meer kunt kijken en muziek streamen. Slim, want filmpjes en muziek gebruiken veel MB's, berichtjes nauwelijks. Bovendien stuurt de provider hier geen rekening voor. Hollandsnieuwe en Telfort sluiten internet af wanneer de bundel op is. Dan kun je pas weer online als je een nieuwe databundel hebt gekocht. Hi, KPN, T-Mobile, MTV en TeIe2 waarschuwen bij huidige abonnementen met databundel én verminderen de internetsnelheid. Campagneleider Inge Piek van de Consumentenbond vindt dat het voor consumenten al lastig genoeg is om wijs te worden uit de wirwar van telefoonabonnementen. 'Ze moeten met te veel dingen rekening houden. Daarom moeten providers zorgen datje alleen mét databundel
kunt internetten, en bij aIIe abonnementen waarschuwen vóórdat de databundel op
is.'
13
'Providers moeten zorgen dat je alleen mét databundel kunt
internetten' INGE PIEIG CATíPAGNELEIDER CONSUIIIENTENBOND
coNsuN4ENTENcrDS APRrL
2or4
65
digitaal Test geavanceerde compactcamera's
Kwaliteit in zakformaat Spiegetreftexkwatiteit in jaszakformaat: dat kan bij compactcamera's. Maar daarvoor moet je wet ftink in de buidet tasten en ver inzoomen lukt niet. Tekst: Karen Relneveld
NIKON COOLPIX A Richtprijs: €78O Testoordeel: Z4 Zoombereik: geen (28 mm) Deze Coolpix heeft de beeldsensor van een spiegelreflexcamera. Om de camera toch klein en licht (35O gram) te houden, ontbreekt een zoomlens. De foto's zijn erg scherp en hebben goede kleuren, ook bij weinig licht; net als de video's. Het scherm heeft weinig last van reflecties. Minpunt: hij
fotografeert relatief traag. De groothoeklens is ongeschikt voor portretten of macrofotograf ie. Goede geavanceerde compactcamera's zijn prijzig. We selecteerden de acht beste modellen
onder de €1000. Natuurlijk kun je met deze camera's fotograferen in de automatische stand, maar bijzonder is dat ze ook geschikt zijn voor fotografen die zelf invloed willen hebben op de instellingen van de camera. Wij classificeren een camera als'geavanceerd' als je ermee handmatig kunt scherpstellen, foto's onbewerkt kunt vastleggen (geen jpg,
maar'RAW') en de gevoeligheid kunt instellen tot ISO 3200.
Grote beeldsensor Ten opzichte van'gewone' compactcamera's heeft een aantal
van deze modellen nog een voordeel: een
in
sterkte instelbare zoeker en dat is heel handig voor (lees)brildragers. Er zijn er ook met een losse opzetzoeker, maar die kost ruim €300 extra.
$$
corlsuveNïENGtDs
APRrL 2or4
Geavanceerde camera's zijn aantrekke-
lijk voor de gevorderde fotograaf die gaat voor de beste fotokwaliteit, maar niet altijd een grote camera wil meetorsen. Vrijwel al deze modellen hebben een beeldsensor ('gevoelige plaat') van ongeveer 10 mm en dit is groter dan van een normale compactcamera. Dat is gunstig bij weinig licht. Er zijn er zelfs met de sensor van een spiegelreflex: onder
andere de Nikon Coolpix A en de Ricoh GR (28 mm). Daarmee kun je goed foto's met een vage achtergrond maken. Maar hoe groter de sensor, des te kleiner is doorgaans het zoombereik. Dat geldt ook voor de acht camera's hiernaast. Uitzondering is de peperdure en hier dus niet opgenomen Sony Cyber-Shot RX10. Die kost €1200, is Beste uit de test en heeft toch nog 8 keer zoom, bij een sensor van 16 mm. Gevolg is wel dat de camera groter en zwaarder (862 gram) is: geen jaszakformaat dus.K
RICOH GR Richtpriis: €7OO Testoo?deel:7J Zoomberelk: geen (28 mm)
lets kleiner en lichter (27O gram) dan de Nikon A, maar de sensor en de lens zijn vergelijkbaaÍ. Hii
maakt erg scherpe foto's met goede kleuren. Foto's bij weinig licht zijn ruim voldoende, maar foto's met flits niet. Video's worden bij weinig licht te donker en klinken blikkerig. Als je eenmaal gewend bent aan de knoppen, gaat het instellen makkelijk. Het menu is verwarrend gedetailleerd.
CO
N SU M E N TE N
BON
D. N
L
CANON
SONY CYBER-SHOT DSC-RX1OOII
Richtprijs: €48O Têstoordeel: Z2 Zoombereik 28-l4O mm
Richtprijs: €650 Testoordeel: Z2
Een goede, veelzijdige camera
De snelste van de acht. Vergelijkbaàr met de RXIOO, maar met wifi, flitsschoen, een groter ISO-
POWERSHOT G16
met 5 keer zoom, goedê grip en grote knoppen. De optische
TEICA C (TYP 112) Richtpriis: €600 Testoordeel: Zl Zoombereik:28-2OO mm
Zoombereik:28-1OO mm Kleine camera met 7 keer zoom en - handig voor brildragers - een in stêrkte instelbare, heldere zoeker (-4 tot +4). Het goede scherm
bereik en een verticaal draaibaar scherm. De sensor is 16 mm. Foto's en video's zijn goed, maar een lichtbron net buiten beeld kan vlekken op de foto geven. Met fotografietips op het scherm. Makkelijk handmatig scherpstellen door de multifunctionele lensring.
toont uitleg en fotografietips. De
PANASONIC LUMIX DMC-LFI
NIKON
FUJITILM XzO
Richtpriis: €34O
Richtprijs: €45O
Richtpriis: €5OO Testoordeel:6,8
Testoordeel: ZO
Testoordeel: 6,8
Zoombereik:28-112 mm
Zoombereik:28-2OO mm
Zoombereik:28-2OO mm
De kleinste en lichtste (192 gram) van dit achttal. Toch heeft hij niet alleen een zeer goed scherm, maar
De grootste en zwaarste camera
zoeker lijkt handig, maar zoomt niet en heeft geen oogcorrectie
voor brildragers. De foto- en videokwaliteit zijn goed, maar het geluid niet. Via wifi kun je onder andere foto's backuppen, al zijn de mogelijkheden beperkt.
ook een kleine, ingebouwde zoeker. Fotokwaliteit en snelheid zijn ruim voldoende. Bij weinig licht kiest de LFI voor weinig beeldruis, met bewegingsonscherpte tot gevolg. Filmen gaat makkelijk - al is hij wat traag met opstarten - en het resultaat is goed.
CONSUÍ.4 ENTENBOND.NL
cooLPH
P7800
(438 gram), mêt grote knoppen. De fotokwaliteit is ruim voldoende. De snelheid is matig, behalve in serie-opnamestand. De zoeker (-3 tot +l) gaat niet automatisch aan als je erin kijkt. Het beeld is op het draaibare scherm ook bij fel licht goed. Video's bij weinig
licht zijn goed; voor goed geluid is een losse microfoon nodig.
snelheid is ruim voldoende, net als de fotokwaliteit met zeer goede kleuren, Beeld en geluid van de hd-films zijn ook goed. Minpunten: de knoppen zijn wat klein en het menu is enigszins verwarrend.
Een grote camera met de kleinste sensor (7 mm), maar toch een ruime voldoende voor fotokwaliteit.
Wel een grote kans op êen waas over de foto als er een lichtbron in beeld is. Hij heeft een goede optische zoeker (-3 tot +l) ên zoomen gaat erg makkelijk dankzij de mechanische zoomring om de lens. Bij video's is het geluid ruim voldoende, maar het beeld is bij weinig licht bijna zwart.
coNSUI.4ENIENGIDS
APRIL
2av 67
digitaal kort
Hoes broodnodig Laat je een iPad vallen zonder beschermhoes, dan is er - al vanaf 50 cm hoogte, zoals een salontafel - een kans op een barst in het scherm. Dit bleek uit een serie valtesten met een iPad 2 zonder bescherming én'ingepakt'in een hoes. Met de goedkoopste hoes van €15, de Trust Silicone Skin, ontstond de eerste (beperkte) schade op 80 cm. Duurdere hoezen beschermen beter. Zie voor de complete test de Digitaalgids van
maart/april
2O14.
tr-r
Straling Srnds I maart moet in Belgié bÍj een nieuwe smartphone vermeld worden hoeveel stralíng hef foesfel afgeeft. Belgíë volgt hiermee wetgeving in Frankrijk en Oostenrijk. Het uítgangspunt is het voorzorgprincipe: er is geen
wetenschappelijk bewijs dat mobíeltjes gevaailijk zijn voor de gezondheid, maar een negatief effect op de lange termijn is niet voor IOO% uit te sluiten.
Zinloze cooki ewaa rsch uwi n g en Op vrijwel alle websites komen waarschuwingsvensters in beeld met teksten als 'Deze website maakt gebruik van cookies. Ga verder en je gaat akkoord met het gebruik van deze cookies'. Bij een kleine steekproef op Bol.com, Wehkamp.nl en Zalando.nl blijken deze waarschuwingen zinloos: de pc van de bezoeker heeft dan al de cookies ontvangen, ook die van advertentienetwerken. Die weten dus in ieder geval dat
je de site bezoekt. Als je 'binnenkomt' via een zoekmachine, weten ze ook in welke producten je geïnteresseerd bent. Lees meer op consumentenbond.nl/cookiemeldingen.
68
Tevreden klagers ln juni is Klachtenkompas.nl alweer twee jaar actief. Deze
site van de Consumentenbond helpt bij het oplossen van klachten over fabrikanten
en winkels door ze voor iedereen zichtbaar te publiceren. De bij Klachtenkompas aangesloten bedrijven krijgen hierna de gelegenheid iets
aan de klachtdossiers te doen. Opvallend is dat providers hoge oplossingspercentages halen: Hi, KPN, Online. nl, T-mobile, Telfort en UPC hebben meer dan 80% naar tevredenheid opgelost. Hard-
warefabrikanten doen het minder goed: Sony weet
29o/o
op te lossen, Philips 46% en Samsung 53%.
Dwangsom voor IrlftiatsApp?
Wie WhatsApp installeert op
dat zij daar toestêmming voor
de smartphong stemt ermee In
hebben gegeven. Het CBP
het complete telefoonadres-
wacht nog altijd op antwoord en dreigt nu een dwangsom op te leggen.
met wel 1 miljoen gebruikers per maand en heeft er in-
soonsgêgevens maakte daar
Facebook, dat WhatsApp voor maar liefst €13,8 miljard heeft overgenomen, werkt hiermee
overname krijgt Facêbook toegang tot alle telefoonnummers
in januari 2Ol3 bezwaar tegen,
een belangrijke concurrent
in de adresboeken van de
omdat zo ook de gegevens
WhatsApp-gebruikers.
van niet-WhatsApp-gebruikers
weg. De berichtendienst op de telefoon is namelijk ongekend
worden opgeslagen zonder
populair: WhatsApp groeide
communicatiegedrag op
boek te uploaden naar de servêrs van de berichtendienst. Het College Bescherming Per-
Voor 1-0
middels 45O miljoen. Met de
Mogelijk gaat Facebook het
/o u^nde e-books op
hebben consumenten betaald; de rest komt veelal uit illegale bron e - readers
Br on : marktonderz oeksbureau
G
fK
Cxleil uvGoogle
Makkelijker opzeggen
WhatsApp gebruiken voor het verfijnen van de advêrtenties op Facebook.com.
Een deel van de gebruikers overweegt een alternatieve berichtendienst te installeren. Op consumentenbond.nl,/ whatsapp-alternatieven staan vijf andere diensten.
Telefoon in dashboard iPhonegebruikers kunnen in toekomstige auto's
hun telefoon direct in het dashboard klikken en de iPhone hierna bedienen met stemcommando's en een aangepaste weergave op het display van het geïntegreerde navigatiesysteem. Deze Apple CarPlay'zal in 2014 beschikbaar komen in modellen van Ferrari, MercedesBenz en Volvo. Vanaf 2015 ook in auto's van BMW, Ford, General Motors, Honda, Hyundai,
Jaguar, Kia, Land Rover, Mitsubishi, Nissan, Peugeot, Subaru, Suzuki en Toyota. Ook voor
Androidtelefoons is'auto-integratie' in aantocht; hier heet het Mirrorlink. Volkswagen en Honda willen Mirrorlink gaan aanbieden.
I I I I I T
I I
Wie zaken doet met een webshop krijgt daarna vaak een stroom e-mailnieuwsbrieven voor de kiezen. Sommige webwinkels sturen zelfs meerdere nieuwsbrieven per dag met aanbiedingen. Zulke ongevraagde reclame mag, want de regels zijn dat bedrijven hun bestaande klanten mogen mailen, mits de ontvangers de mailingen kunnen opzeggen. Google belooft het opzeggen binnen zijn e-maildienst Gmail te gaan vergemakkelijken met een speciale uitschrijfknop voor nieuwsbrieven. Dat schoont de mailbox lekker op.
CONSUMENTENBOND.NL
CoNSUN4ENTENGTDS
APRTL
2ol4
69
zomerbanden Test autobanden
Met meer grip de zorner in Automobitisten witlen het liefst een band die veel grip heeft én lang meegaat. Die twee wensen zijn moeitijk te verenigen, met als resultaat een compromis waarbij grip het zwaarst weegt. Tekst: Gerard Kroon In steeds meer bandennamen zijn termen als'eco'en 'energy saver'te vinden. Maar op
brandstofverbruik scoren
de banden alIemaal een plus (goed), of ze nu wel of niet'eco'heten. De hoogte van dat verbruik hangt samen met de rolweerstand: hoe minder weerstand een band heeft bij het rijden, hoe lager het verbruik. Fabrikanten hebben een lage rolweerstand
duidelijk als prioriteit.
Optimale mix Relevanter zijn de scores voor grip en slijtvastheid, al zijn die tegenstrijdig. Want hoe beter de grip, hoe moeilijker het is de band slijtvast te maken. Meer grip betekent dus helaas dat de levens-
duur afneemt.
Alle fabrikanten streven naar een optimale mix; in hoeverre ze daarin slagen staat in de tabel en op consumentenbond.nl/autobanden. In de tabel zijn aile zomerbanden met het predicaat Beste uit de test, Beste koop én Afrader van de laatste jaren opgenomen. Niet vermeld zijn afraders die niet of nauwelijks meer te koop zijn. Wees op uw hoede als de bandenspecialist banden aanbeveelt van
merken Infinity, Rotalla of Sailun; geef dan liever een paar tientjes extra uit en u krijgt banden die wél grip bieden op een nat wegdek. In de nieuwste zomerbandentest krijgen bijna alle banden een dubbele plus (zeer goed) voor de hogesnelheidsproef. Dit laat zien dat de onveilige banden van enkelejaren terug - toen kregen meerdere de
Geenbeïnvloeding , I I I I
I
Onze bandentesten worden in internationaal verband uitgevoerd door de Duitse ADAC, Die raakte in januari in opspraak waarbij gesuggereerd werd dat fabrikantên de test zouden beihvloeden. Hoewel onze procedures dit vrijwel uitsluiten, heeft onze zusterorganisatie Stiftung Warentest anoniem een aantal banden opnieuw ingekocht en getest. De uitkomsten bevestigen volledis de aanvankelijke testresultaten, van geprepareerde testmonsters is dus geen sprake. Meer informatie op www.consumentenbond.nl/autobanden.
L-rr
70
rrr---
I I
banden op dit aspect een dubbele min
uit
de
-
verkoop lijken te verdwijnen.
Bandenlabel Op elke nieuwe band zit een EU-sticker.
Daarop staan drie plaatjes: wat het brandstofverbruik is (relatief ten opzichte van de concurrentie), hoeveel grip de band heeft op een nat wegdek en hoeveel geluid hij produceert. Dit alles in kleurbalkjes van A (groen = goed) tot en met G (rood = slecht). Nu is de waag of de informatie op die stickers in grote lijnen gelijk is aan onze testresultaten. Het antwoord is 'nee': de bandenlabels komen niet altijd overeen met onze bevindingen. Banden met gelijke testresultaten hebben verschillende letters op het label en banden met uiteenlopende testresultaten dezelfde letters. Het label zegt ook niets over aquaplaning, slijtvastheid en rijden op een
droge weg. Die zaken hebben wij wel getest en kunnen (mede) leiden tot het
predicaat Beste koop. l3 CONSU
N4
Ê
NTE
N
BO N
D, N
L
++++++++ +tr++++ +E++++
I) I I
Continental ContiEcoContact 5 Michelin Energy Saver Pirelli Cinturato P1
2012 €85 7r4 2012 €85 7,2 2012 €8O ZO
++
l> I I
Continêntal ContiEcocontact 5 Hankook Kinergy ÊcoK425 Pirelli Cinturato Pl Verde
2014 €8O 7,2 2014 €70 7,O 2014 €75 79 2014 €60 6,8
+
+
+
+
+
+
+
+
l) I I t
2013 €1O5 Michelin Energy Saver + 2013 €95 Dunlop Sport BluResponse Continental ContiPremiumcontact 5 2013 €1OO Goodyear EfficientGrip Performance 2013 €95
I
Goodyear EfficientGrip Performance
r
Hankook Kinergy Eco K425 Fulda EcoControl HP
+
++
Z3 + 7,2 ++ 7,2 + 7,1 +
2014 €85 7f, + 2014 €85 7í ++ 2014 €8O 6,7 +
+ + + +
+ +
+
tr tr tr tr
+++++ ++++ ++++ ++++
tr tr tr tr
+++++ ++++ ++++ ++++
-++++ tr++++ tr++++ ++++ +++++
+++ +++
I I)
Continental ContiPremiumcontact 5 20'12 €1OS 7,2 Dunlop SP Sport FastResponse 2012 €1O5 7;l
I I l) l)
Continental ContiSportContêct 5 Goodyear Eagle F1 Asymmetric 2 Dunlop Sport Maxx RT Vredestein Ultrac Vorti LiÍe (225/45 R17W)
7f, + 4 ++ 2013 €13O 7,O + 2013 €135 ZO ++ 2013 €13O 6,9 +
Y V V
Debica Passio 2 Kormoran lmpulser b2 Kleber Dynaxer HP3
2014 €60 2014 €60 2014 €65
V V
Kleber Dynaxer HP 3 MaÍangoni Verso
2013 €85 at 2013 €85 I,O
+--tr++++ +--tr+++++
Y
Federal Formoza FD2
2014
tr
I
Besteuitdetest
>
Bestekoop
V
AfradeÍ
2013 €14O 2013 €14O
1,9 1,9 1,5
€BO ++ ze€r
+
+ + + +
+ +
tr
goed + Goed
tr tr tr tr tr
++++ ++++ ++++ ++++ +++++
-+++++ tr++++ tr+++++
tr El Redêlijk -
Matig - slecht
Richtprijs (januari 20]4) per band inclusief balanceren, monteren en ventiel; exclusief verwijderingsbijdrage.
CONSU MENTENBOND.NL
CONSUN4ÊNTENGTDS APRIL
2014 71
U SChf ij ft
Merdinsen en menrnsen van onze rezers
de hele rÍtteek
Gebnden Gekakt uit eigen worstmakerij' 100 gram
Groene stroom ln het artikel 'Wiê levert de groenste stroom?' haalt u een bestaand certificeringssysteem voor groene stroom met een paar pen-
nenstreken onderuit. Natuurlijk is het voor verbetering vatbaar, maar ik betwijfel of uw onderzoek de juiste uitgangspunten heeft, op basis van onafhankelijkheid en feitelijke gegevens. lk verwacht van de bond dat die meewerkt aan
oe8 fz gfrerddc I g'tenrocf "t
Loes Meys @ LoesMeys
\--:I:--l
Wat jammer, ontzettend sterk initiatief! "@Emerce: Eerste deposito-
Sílllem deVries
veiling van Consumentenbond mislukt
verbetering van een systeem in plaats van een vage test te doen. Mario van der Borst, Kloetinge Wij halen zeker niet het bestaande certificeringssysteem onderuit en geven juist aan dat dit systeem heel waardevol is. Wel wijzen we in het artikel op wat beter kan, want het systeem is incompleet. Wij pleiten
N R'ssBIPJÁ3rhuro
de duurzaamheid van stroom-
ln het artikel over zinloze verzekeringen (Consumentengids maart) schrijft u dat slachtoffers van geweldsmisdrijven een beroep kunnen doen op de Stichting Slachtofferhulp. De juiste naam van de stichting is echter Slachtofferhulp Nederland. Uw artikel doet voorkomen alsof Slachtofferhulp zelf schade vergoedt. Dat is geenszins het geval. Slachtofferhulp zal wijzen op het bestaan van het Schadefonds Geweldsmisdrijven (SGM) en helpen bij het indienen van een aanvraag bij dit fonds.
leveranciers.
Wendy Kloosterhof, RotteÍdam
bij de overheid en de energieleveranciers voor verplichte certifice-
ring van álle stroom, dus ook de grijze. Al onze onderzoeken zijn onafhankelijk en gebaseerd op feiten, zo ook het onderzoek naar
N l?i5iis'r:P,:::""
gers (Consumentengids maart) is jammer genoeg weinig aandacht
rIIIIIrrlrrrIrrrrï
ilil
H
p7i6f Brief wnn van
de maand
Huisafual
ln de Consumentengids van februari schrijft u dat in 2O12 elke Nederlander gemiddeld 518 kg huisafval aan de straat zette; 17 kg minder dan in de twee jaar ervoor. Geweldig, zou je zeggen. Maar het kan nog véél minder. Met z'n tweeën hoeven wij de grijze container slechts één keer per jaar buiten te zetten. Dat komt neer op 50 kg huisafval, minder dan 1O% dus van het
landelijk gemiddelde. Het merendeel van ons afval wordt gerecycled. Papier, kunststof, glas, melkkartonnen; alles belandt netjes op de juiste bestemming André Fitter, Apeldoorn Dank voor dit inspirerende voorbeeld! U heeft vast ook een compostbak voor al het organisch afual? LTTIIIIIIIIIII-IIIIII
72
co\SUMENTENG DS d.PRtL 2or4
I I I I I I I T
I T
I I I
t
voor de milieuaspecten. Als een reiniger krachtiger is, lijkt dat middel me ook slechter voor het milieu. Mijn suggestie: laat ook de middeltjes die
men vroeger gebruikte aan bod komen, zoals bicarbonaat en azijn. Dick Elberse, Bussum
Toiletreinigers met chloor zijn belastender voor het milieu dan sch oo
n
maa km idde le n zon d e r.
ln onze test zitten ook enkele ecolo-
gische wc-reinigers. Die van Jumbo
piljzen we zelfs, omdat hij ecologie en goed schoonmaken combineert. ln een test uit 2OO9 presteerden de mode rne sc hoo n m aa km i ddel e n vee I beter in vergelijking met 'ouderwet-
se'middeltjes
als azijn, soda en vloei-
bare zeep. CCNSUM=\iENBOND NL
.)
N,7,*ï3:,í:::',*P"* je woord op de vraag of
"^, de postbode
kunt aanspreken op verkeerd bezorgen (Consumentengids maart). U verwijst de vragensteller in eerste instantie naar de klantenservice van het postbedrijf. Fout! Als abonnee van een tijdschrift heb je een overeenkomst met de uitgever van het tijdschrift. De abonnee heeft niets te maken met het bedrijf
dat door de uitgever wordt ingehuurd voor de bezorging (en andersom). Daar klagen is dus onjuist en niet effectief. Gerard Riemersma, Oudehaske
Koffie teqen stank
ln de Consumentengids heeft gelijk; een klacht over de bezorging van een tijdschrift moet de gedupeerde in eerste instantie melden bij de uitgeve4 want die heeft een contract met de postbezorger. Maar voor een effectieve oplossing van dit probleem kan het verstandig zijn om óók het postbedrijf op de hoogte fe ste/len. ln ons antwoord adviseerden we eerst naar de postbode te gaan en dan pas naar de uitgever. Dat is de verkeerde volgorde, excuses. U
H van
maart las ik een stukje over de heer Rob van Uffelen. Hij klaagt
hierin over stank in huis door nieuwgelegd tapijt. Hier is een eenvoudige oplossing voor: neem een bord en strooi er gemalen koffie op. Plaats dit bord in de kamer waar het stinkt en de stank is binnen een uur weg. Dit werkt ook uitstekend als er bijvoorbeeld in huis geschilderd is. Pim Verbugt, Panningen
oo rtoeste I batterij en
ln de rubriek Voeding & gezondheid kort (Consumentengids maart) schrijft u dat de beste hoortoestelbatterijen ongeveer Z5 tot 9,4 dagen
meegaan. lk draag al sinds 1960 hoortoestellen en gebruik batterijen (blauw) van Hans Anders, die €2,25 per 6 stuks kosten. Ze ziin 'made in
China' en gaan in mijn toestellen minimaal
14
dagen mee. Jan Peiinenburg, Tilburg
.--', Me @TGlFinBrasil :. 6rconsumentenbond Julliezullen wel leuke reacties krijgen van de iddelen i nd ustrie, Eindelijk de waarheid over suiker/dikmakers. # levensm
N
;::"f,::"?"J:5:",
N
OT.
-,"
zondheid kort (Consumentengids van
maart) meldt u dat de sterfte
aan
borstkanker bij vrouwen tussen 50 en 75 jaar de afgelopen 25 jaar gedaald is met 34%. Dit suggereert een verband
met het bevolkingsonderzoek borst-
REAGEREN Wilt u reageren op artikelen in de Consumentengids of wetenswaardigheden delen? Ga naar consumentenbond,nl/reageren, klik op Contactformulier, kies onder Gids: Melding voor de Consumentengids en dan Lezersbrieven/u schriift.
kanker, dat vrouwen in die leeftijdscategorie screent. Maar gelukkig zijn de sterftecijfers in álle leeftijdsgroepen
aanzienlijk gedaald; gemiddeld met ruim 30%, tot 40 jaar zelfs met 4O%. De daling is vooral te danken aan betere behandelmethoden. Eline Gumbert, Hoofddorp coNSUMENTENGTDS APRrL
2or4 73
NaslaÍtwr1zer ln de Naslagwilzer zijn de belangliikste onde?weÍpen van de laatste Consumêntêngidsen vermeld. Achter elk onderwerp staan maand en jaar van publicatie. Tests zijn aangegeven met (T) en de maand tussen haak es veÍwust naaÍ een rectlflcatle. ln elk decembernummer wordt een laarindex gepubliceerd. Op staan vaak gêactualiseeÍde testgegeyens.
Aansprakelijkheidsverz. - T jan 13 Afstandsbêdiêningen - T .ian (feb) 13 Alcohol. dranken; prijzen jan 14 Antimuggenmiddelen - T .iul 13 APK;
autokeuring
Appels Audicienketens - T Audiostreamers - T Autobanden; prijzen Autobanden; winter - T Autobanden; zomer - T
sep
13
jun
12
okt
12
apr
13
nov nov
13
mrt
13
13
Autobrandstoffen;prijzen jul12 Autokinderzitjes - T iul12 Autokosten
Automankementen Autonavigatiesystemen -
Autorijscholen
T
Autoruitvervanging Auto's; botsveiligheid Auto's; brandstofkeuze Auto's; zuinige; bijtelling Autoverzekeringen - T
B"g"g";
kosten
jun 13 mrt 14 jul
13
mei
13
dec
12
jan
12
.ian 13
dec 11 nov13
jun (jul)
13
mei 13 Batterijen, AA - T jan 12 Beroerte; zorg bij mrt14 Betaalpakketten - T mrt 14 Bewegingsmeters Biolog. producten; prijzen dec 13 Blu-rayspelers - T dec (feb 14) 13 Boerenkool + worst - Tfeb (mrt) 13 jun 12 Botontkalking apr 13 Bouwmarkten; prijzen feb 13 Bril kopen; online Brood uit supermarkt iul12
T
jul
Gamcorders - T
12
Camera; zie: Foto...
Champagne - T Combikêtêls - T Computers; beveiligings-
ian
12
nov
12
Cv-ketels-T
feb feb feb
r
Gluten Goede doelen
Grillapparaten - T Groente- en fruitkwaliteit
-I
dec 12 dec 13 feb 13 feb 13 iul12
T -T lntêrnettelefonie
Inboedelverzek. -
iul (okt) i3 jan 13 feb 12
Jeugdspaarrekeningen okt 12 Keuken kopen
nov
12
12
Keukenmachines - T Kinderwagens- T
dec jan feb jul
Energieleveranciers;
duurzaamheid stroom - T mrt 14 Energiemeters, thermostatênokt 12
T
nov
12
12 12 12 13
jan]3
T nov 12: feb 13: nov 13
Melkopschuimers - T sep 13 mrt 12 Migraine Mobiel bankieren; vêiligheid jun 13 Mobiel telefoneren en intêrnetten over de grens iul 13 Mobiele telefoons; defecten okt 13 Mobiele telefoons; leasen jun 13 Mobiele telef.; senioren- T mrt 13 Mobieletelefoonabon.dec 13; mrt 14 Muesli - T feb 13
- T ian14
C)nlinemuziekdiensten
Pastasauzen - T Peper Pesto - T Pindakaas
mrt 14 mrt 12
-T
Potopeners - T Printers; inkjet-all-in-onê Printers; laser Providers; onderzoek
ï
-
iul
13
okt
13
jul
13
T feb
13
feb
14
ian
12
T jul 13 internet apr 13 Reisvaccinaties mei 12
Rechtsbijstandsverzek. -
L".p"n;
Thuiszorg
jan
Ticketshops; internet Toiletreinigêrs - T
iul l2 mrt 14
-
13
feb Tripleplayabonnementen feb
13
sep
13
okt
13
T
Tostiapparaten - T
Tv-providers
Ifitvaartkosten Uitvaartverzekeringen
T
T
prilzen Schimmelnagels Schoorsteenvegers Scheermesjes;
sep
12
dec mei jul
13
okt
12
13
13
Servicepakketten - T sep 12 Sigaretten; elektronische feb l4 Sinaasappelsap; gekoeld - T lan 13 Slagroomtaarten - T mei 13 Smartphonês-T nov13 Smartphones; accu's feb 14 jan 14 Smartphoneverzeker. - T
Snoeischaren-T
mrti2
Spaarlampen - T mrt 13 Spaarrekeningen dec 13 Spaghetti - T apr 13 jun i3 Stofzuigers - T Stofzuigers; steel- - T mei (jun) 13 Stofzuigerzakken - T sep 13 jun 13 Straling; gevaren van Strijkijzêrs ên stoomgen. - T apr 13 Supermàrktprijzen nov 12
- T febi4
T mêi 12 Vaatwassers-T dec13 Vergeli,kingswebsites dec jul 13 Videocamera's-T Virusscannêrs-T mrti4 Vitaminebehoefte okt 13 Vleesvervangers - T novll 11
Vliegproblemen;
Wasdrogers -
-
13
Vaatwasmiddelen -
Reisverzekeringen;
doorlopende - T feb (mrt) 13 Restaurants; kraanwater jun 12 jan 14 Robotstolzuigers - T
13
nov
Tonijnsalade
compensatie T
okt
13;
jul
13
mrt
14
- T mei 13; nov i3 Wasmachineonderhoud feb12 Wasmachines
Wasmiddelen; witte was - T feb 14 jan13 Waterkokers-T Webwinkels; pri.izên dêc 13 jan 14 Wijn, goedkope rode - T jul 13 Witgoedwinkels; prijzen jul 13 Woonverzekeringen -T
Zonnepanelen Zonnestudio's Zorgverzek. aanvul lende Zout in restàurants - T Zout in voeding - T
sep sep
12 12
dec 13 dec 11 sep
13
Aarnnrtlingen Afronden ln het artikel over afronden in de gids van maart had bii aanbieder Youfone in de tabel ook een vinkje moeten staan bij 'Eerste minuut volledig, dan per seconde'.
Hoortoêstêllên
Koekepan.;
antiaanbak - T Koelvrieskasten -
Televisie; koopgids mei 12 Televisie, digitale; kwaliteit iun 12 Televisie interactieve; prijzenfeb 12 Televisieproviders sep (okt) 13 Televisies - T nov'13 Thee; smaaktest sep 12
Reis boeken via
Scheerapparaten
12
jan 13 mrt 14 jan12
-
Sapcentrifuges; grote -
mei12 mrt 12 Hogedrukreinigers - T apr (mei) 12 Homecinemasystemen - T dec12 feb 14 Hoortoestellen okt 13 Houtkachels Huurauto's; buitenland mrt 13 jul 13 Hypotheekadviezen
13
13
Matrassen
Ham-T
jan
12
Maaltijdvervangers -
Halogeenlampen-T
Kacnels, elektrische
apr 12 nov 1l
CoNSUMENTENGTDS APRIL 2or4
12
mrt 13 jul12
Geschillencommissies Gevulde speculaas - T
Kipfilet - T
patiëntendossier
12
dec 12 feb 14
Klachtenkompas Klagen; via sociale media
prijzen Energielabel;vernieuwd
74
Friteuses - T Frituurolie - T
12
Elektronicamerken: oordeel
jul mei
Fotografiemogelijkheden jul12 Foto's aan de muur - T nov 12
14
-T
12
Fotocamêra's - T Fotocamera-accu's - T Fotocamera's; compact. - 1 jul 12 Fotocamera's; goedkope - Tdec 12 Fotocêm.; systeemcam. -I okt12 Fotocam.; travelzoom - T jan 14
nov
Elektr. tandenborstels
Energiecontracten;
Filmen Flesopeners-T Fotoboeken-T
priizen feb
Echtscheiding; adviseurs mrt
sep
iun 13 jun 13 dec ll jul13 sep12 jul 13 jul 13
oktl3
Di"b"t".rorg Digitale bladen
Elektr.
Fietsdragers - T Fietsen; elektrische - T Fietsverzekeringen - T
lnternetproviders
mrt13 software-T Contactlenzen; nachtlenzen jul 12 Creditcards; niet van bank feb 14
-
iun 13 iun 13 jul 13 Tdec 13
Fi"trdi"frt"t
Gehakt -
vliegtuig;
Digitale piano's - T Dóner kebab - T Drogistêriiartikelen;
E-books E-readers - T Espressoapparaten - T Espressoapparaten; cups Extra garantie - T
dec (feb 14) 13
T
iul
13
energiezuinige - Tmrt 13 sep 13 Laptops - T sep 12 Laptops; keuzehulp nov 13 Ledlampen - T Loterijen ian; jul 12
Tabletcomputers - T Tandartsverzekeringen Tanden bleken Tandpasta - T
-
jan 14 jan 14 mrt'13 jan 14
Telecomproviders - T sep Telefoonabonnem.; vaste lijn feb
12 13
Televisie kijkên;
analoog/digitaal
Voor de tabel bij het artikel over audiciens in de gids van februari had CZ verzuimd te melden dat ook Van Boxtel Hoorwinkels een contract heeft met zorgverzekeraars CZ, Delta Lloyd en Ohra.
jan, iun'12
I I I I I I I I I I I I
J
CON SU M E NTEN BON
D. N
L
Volgende maand
het meinummer verschijnt 29 aprit
EN VERDER u Smaaktest koffiecups u Mobiele telefoons D Amerikaanse koelkasten u Televisies u Benzineprijzen u Thermoskannen
navigatiesystemen D koelvrieskasten ID webwinkels [D barbecues Dl tablets ln elektrische auto's D fotocamera's en lenzen E e-bikes lD
E woonverzekeringen
Service CONTACT
LIDMAATSCHAP
Consumentenbond, Postbus'IOOO 25OO BA Den Haag www.consumentenbond.n l/contact
Kijk voor een compleet overzicht van lidmaatschaps- en abonnementsprijzen
(070) 445 45 45 Ma
t/m do 8 tot 20 uur, vr B tot
17.3O uur
ONLINE
I
op consumentenbond.nl/webwinkel of bel (O7O) 44s 4s 4s. Kijk voor de voorwaarden van het lidmaatschap en abonnement op consumentenbond.nl/al gemenevoorwaa rden
www.consumentenbond.nl
$ 6
twitter.com/consu mentenbond facebook.com/consumentenbond ê youtube.com/consumentenbond
NIEUWSBRIEF Wilt u op de hoogte blijven van onze têsten, productinformatie, kooptips, kortingsacties en campagnes, abonneer u dan op onze gratis nieuwsbrieven: consumentenbond.nl,/nieuwsbrief
GIDSABONNEMENTEN Naast de Consumentengids heeft de Consumentenbond andere bladen. Een jaarabonnement kost: Geldgids €42,50 Digitaalgids €33 Gezondgids €33 Reisgids €33 Miss Perfect €27,sO Beste koop voor je kind €12,50 coNsuMENïENG|Ds APRrL 2014
75
I
lStekeligheden * Aan het werk
Per brief? Of nee....
Actie: bij de koop van een Dolce Gusto espressoapparaat €5O terug. 'Doen!', denkt Jan Wieling uit Goutum. Maar zich online aanmelden voor deze cashbackactie mislukt. Hij
Als Jan Albert de Haan uit Aalst per brief aan ING vraagt een periodieke
mailt fabrikant Nestlé en die belooft een coupon per post. Twee weken later: geen coupon. Nestlé maar bellen. Excuses en 'we sturen hem metêen op'. Nog steeds geen coupon. Tot drie keer toe moet Wieling de koffiereus aan de coupon herinneren, maar Nestlé lijkt wel permanent met koffiepauze.'Wakker worden, Nestlé', vindt Stekeligheden. 'Onze excuses', reageert Nestlé. 'Door het grote succes van de actie is de coupon van Wieling er tussêndoor geglipt. Maar hij komt er onmiddellijk aan!' Groot succes? Daar denkt Wieling heel anders over.
overboeking stop te zetten, krijgt hij nul op het rekest. 'Dat doen we niet meer zo, u moet dat via onze website regelen.' Maar de website meldt dat een 'schriftelijk gestarte overboeking alleen schríftelijk kan worden gewijzigd'. De Haan zucht eens diep en vraagt ING om opheldering. Geen antwoord. Nog een brief dan maar. Stilte. Tijd voor grof
Lekker slim Een slimme meter vêrvangt de oude elektriciteits- en gasmeter van Peter Mulders uit Eindhoven. Daarna is de gasrekening plotseling €33OO hoger dan het voor-
gaande jaar. 'lntern foutje', zegt Energiedirect, 'u hoeft niets te betalen'. Maar er volgt wel een nota. Mulders snapt er niks van, Stekeligheden wel? Energiedirect legt aan ons uit: 'Dat Mulders een nieuwe meter had, was niet bij ons bekend.
Toen hij de nieuwe stand doorgal dachten wij dat Mulders zich in de komma had vergist. Dus vermenigvuldigden we het bedrag met honderd!' Energiedirect zag de fout in, maar vergat Mulders te informeren dàt hij de rekening kon verscheuren. Die meter mag dan slim zijn, Energiedirect daarentegen...
geschut: een 'dat doen we zo niet'-mailtje van Stekeligheden. Dan reageert ING: excuses, heel
spijtig. De overboeking wordt stopgezet en de bank verblijdt De Haan met een bos bloemen. En vaste overschrijvingen kunnen voortêan ook via internet worden gewijzigd. Anno 2Ol4 lijkt ons dat geen dag te vroeg.
Sikkeneurig
Wat mag je verwachten van een scheerapparaat van €162? ln elk ge-
;;;;N;;"-;;;"t
val niet dat het na ruim twee jaar stukgaat, net buiten de garantiec o o
termijn. Wim Elshout uit Drunen belt, mailt en schrijft diverse malen de klantenservice van Panasonic. Maar die houdt vol na de garantietermijn niets voor de klant te 'kunnen' doen. Elshout krijgt er een sik van. 'lk voel me als trouwe klant in de kou staan',
Y
to
6 c
o
c
o E
l f
@ O O
zoontje I I | I I I ' de vorige eige- I
Ruim voor de verjaardag van zijn voetbalgekke
koopt Fêrry Loeffen uit Hernen een Chelsea-tenue bij Voetbalwarenhuis.com. Maar de verjaardag gaat voorbij zonder dat de webwinkel levert. Loeffen-probeert veelvuldig contêct op te nemen met het bedrijl maar krijgt telkens geen gehoor. Stekeligheden krijgt na een tijdje wel contact, met de nieuwe eigenaar van
mailt hij Stekeligheden. Wij wijzen
r
Panasonic erop dat een apparaat met
O
G
zo'n prijs zeker wel drie tot vijf jaar moet meegaan. De persvoorlichter schrikt. Nou goed, mijnheer had eigenlijk naar de winkel gemoeten, maar ze zijn de beroerdste niet. Dus krijgt Elshout het hele aankoopbedrag teruggestort. Zo lost Panasonic
d
het alsnog heel gladjes op.
o E
'-c
cq)
m
I U C'
u
tt o
I I I I I L
de webwinkel: 'we betreuren dit, maar naar moet deze klacht oplossen'. Alleen heeft die laatste daar weinig zin in. Wat.Voetbalwarenhuis betreft mag Loeffen zijn'rechtsbijstandverzekering inschakelen om de oude eigenaar aansprakelijk te stellen'. Dat doet het Voetbalwarenhuis zelf namelijk ook. Na vier maanden van elkaar de bal toespelen belooft de voormalige eigenaar alsnog een tenue. Dat komt een maand later, maar in de verkeerde maat en ook nog van het verkeerde seizoen. Een heel onsportief spelletje met alleen maar verliezers. II-ITIIIIIIIIIIIIIII
Een stekelige enraring melden? klik op Contactformulier, kies onder Gids: Melding voor de Consumentengids en dan Stekeligheden/Domper. Ga naar consumentenbond.nl/reageren,
76
CoNSUMENTENGTDS APR|L 2or4
T
I T
Ï
p
à = E
i R
ë a l
o
o-
ó o
I oo T l I oo J Í