spectaculaire treinreizen Panoramaraam van de
Seven Stars
De Sakurajima
s Seven Star
1
sensatie
Zak weg in een fauteuil boemelend door Zuid-Afrika, beleef india in de Maharajas’ Express of zie de Rockies vanuit een panoramawagon. acht treinreizen die je nooit meer vergeet. Plus: hun betaalbare broertjes. Tekst: Joris van Drooge & Robin Pusch
Japans meest zuidelijke eiland. Volgens de Japanse pers verslaat de Seven Stars legendarische treinen eerste rit. Wat krijg je voor € 3000 per persoon per nacht? Nog betere vraag: kan het goedkoper?
In onderbroek open ik op een kiertje de deur. Een oudere Japanse vrouw treedt gedecideerd mijn kamer binnen en hijst me in een yukata, de lichte kimono die op mijn bed klaar ligt voor het diner. Ze maakt een strik op mijn rug, overhandigt me twee slippers en duwt me zachtjes richting restaurant. Het Japanse sprookje begint op station Hakata, het grote station van Fukuoka. Als de Seven Stars in Kyushu (de 7 staat voor de 7 prefecturen van het eiland) voor het eerst binnen dendert worden tientallen Japanse reporters en camerateams gek van enthousiasme. Dit is ‘m dus. De zeven glimmend paarse wagons, met de dik opgelegde gouden tekens op de zijkant, stoppen op de millimeter precies voor onze opengevallen monden. Een legertje zwart geklede stewards breekt uit de trein en posteert zich bij de deuren. We mogen naar binnen. Maar wel de schoenen uit. Treinontwerper Eiji Mitooka (1947), getooid met Andy Warholkapsel, toont ons trots het grote panorama-raam aan de achterkant van de trein. Neen, het scherm mag nog niet omhoog. ‘Straks, als we rijden.’ Mitooka is verantwoordelijk voor design en inrichting van de nieuwe trein. Hij heeft de bouwers gek gemaakt met ramen van ongelijke grootte, ongewoon voor een trein. Voor het interieur haalde Mitooka alles uit de kast. Het houtwerk in de gangen is kunstig. De douches zijn gelambriseerd met hinoki cipres, dat heerlijk geurt als het nat wordt. De keramieken wasbak in de hut is geïnspireerd door Satsuma porselein. Voor het raam hangen bamboeschermen. En dan hebben we het niet over het toilet met de verwarmde bril, want dat is bijna normaal in Japan.
vulkaanuitbarsting. Het had zo feestelijk kunnen zijn tijdens de lunch, een kleine eruptie voor de deur. We zijn met de trein in het ‘Napels van het Oosten’ beland. Aan de baai voor Kagoshima, in zuid-Kyushu, ligt een grote, bijna altijd rokende vulkaan, de Sakurajima, vanuit het restaurant goed zichtbaar. De Seven Stars rijdt twee routes. Een korte in het noorden van Kyushu van twee dagen en één nacht. En een lange van vier dagen en drie nachten, waarbij je één nacht buiten de trein slaapt, in een ryokan, een traditionele Japanse herberg. Tijdens de lange treincruise krijg je een indruk van het uitbundig mooie Kyushu-eiland. De trein glijdt langs heuvels, rijstvelden, bergen en vulkanen. Er is een route langs de oceaan, die dwars door een gebied van hete bronnen loopt. Vanuit de trein ervaar je een idyllisch Japanse landschap van lage huisjes met kruldaken, die je uit de schoolboeken van vroeger kent.
SORRY, GEEN ERUPTIE
Het is de eerste keer in mijn leven dat een ober me zijn verontschuldigingen aanbiedt voor het uitblijven van een
46 |
sinds een maand als cruisetrein over Kyushu,
als de Orient Express MET GEMAK. REIZ& zat op de
Tekst: Harri Theirlynck
op het spoor
Kyushu Japan
De ongekend luxueuze Seven Stars in Kyushu rijdt
Relaxen in het vulkanische zand van Kyushu
| 47
Dossier
spectaculaire treinreizen
Het mooiste plekje in de trein is achterin de lounge, voor het panoramaraam. Tijdens de diners spelen hier een violist en een pianist. Uren kun je er in trance naar de onder je glijdende rails kijken, de tunnels en de bamboebomen. Schommelend ga je terug in de tijd: de spoorbomen openen zich als je langs rijdt. Natuurlijk zijn er excursies. Met een luxedesignbus van ontwerper Eiji Mitooka, die bij de trein hoort. Naar het indrukwekkende Peace Park van Nagasaki, ter herinnering aan de verwoesting van de stad in 1945 door de atoombom. Of, een dag later, naar de Aso, de grootste actieve vulkaan in Japan, in Kyushu’s groene en vruchtbare hart. De Aso heeft een van de grootste kraters ter wereld, met een omtrek van bijna 120 kilometer. We kunnen helaas niet op de kraterrand komen. Alarmfase 2 is afgekondigd. Dat betekent dat er nu gevaarlijke gassen ontsnappen. Het mooiste uitstapje is een nachtje slapen in een ryokan, als onderdeel van de vierdaagse
spectaculaire treinreizen
toer. De Wasurenosato Gajoen ryokan ligt in een Hobbit-landschap met houten huizen en kronkelende paadjes waarlangs kleine zwijgende mannetjes aandachtig aan struikblaadjes trekken. De hotelkamer bestaat uit voor- en achterkamer, met een lage tafel die na het diner moet wijken voor de futon: je bed in Japan. Achter de woonkamer is je persoonlijke onsen, de natuurlijke pool met water uit een geiser, die dag en nacht bubbelt en altijd voor je klaar staat om in weg te zinken.
KOGELVIS
De hele treinreis wordt begeleid door een mitrailleurvuur van schaaltjes, schalen en houten dozen met voedsel. Nooit gewoon. Altijd pijnlijk nauwkeurig verzorgd, versierd met bloemetjes en twijgen. Een nimmer aflatende stroom van schaaltjes van ontbijt tot diner. Vijf soorten vis bij het ontbijt, tempura gerechten, misosoep, sausjes,
weer een stukje makreel tot en met ’s avonds een stukje dodelijke kogelvis, althans vóór de bereiding. Eén keer Frans eten tussendoor. Het vlees is zacht als warme meloen. Mijn Japanse gastvrouw zegt: ‘Als de kinderen eten meekrijgen naar school moet het tenminste drie kleuren hebben. We houden van mooi eten.’ Is er dan helemaal geen kritiek op de Seven Stars? Welzeker. Je betaalt een woest hoge prijs (€ 3000 pp voor de 4-daagse cruise). Dus letten we op details. Eiji Mitooka was zo gek van design dat hij het gebruiksgemak vergat. De bedden zijn vrij hard en smal. Het mag een cruise heten maar zeezacht wiegen is er ’s nachts in de hard geveerde trein niet bij. Naar de in een la verstopte lichtknopjes zocht ik een kwartier. De excursies zijn ideaal voor groepen Japanners maar bieden Europeanen te weinig vrijheid. Maar dit wel: de trein is volgeboekt tot april 2004. Voor Europeanen worden echter plaatsen vrijgehouden. •
2
Dossier
Eastern & Oriental
Express Sing
apore – Ban gkok M aleisi ë & T hail an d
7 STAR Informatie Orange Restaurant Express
Een ‘poor man’s’ cruisetrein die je in drie uur al dinerend langs de mooiste plekjes van Kyushu voert. Prijs: € 60 pp. Eten en bediening uitstekend. Design: Eiji Mitooka. Info/boeken: www.hs-orange.com/kankou/ index.html. Wil je een week lang heel Kyushu per trein doorkruisen, schaf dan de goedkope Japan Rail Pass aan, speciaal bestemd voor buitenlandse reizigers. 7dagenpas: € 205 (1ste klas: € 273), 14dagenpas: € 327. De pas geeft toegang tot vrijwel alle treinen van de Japan Railways maatschappij (JR) door heel Japan, van de snelle Shinkansen-treinen tot de lokale- en de exprestreinen, 24 uur per dag op het gehele Japanse spoorwegnetwerk (20.000 km). Ook sommige bussen en ferry’s en de Tokio Monorail (luchthaven) zijn inbegrepen. Reserveren hoeft niet maar doen ze graag voor je op de grote stations. De Shinkansen is uiterst comfortabel (Engelse reisinfo, catering, stopcontact voor je laptop. Info/boeken: www.japan-rail-pass.nl & www.jrkyushu.co.jp/english/time_table/ time_table.html TIP: koop in station of warenhuis voor in de trein de bento, een lunchdoos met rijst, vis of vlees en groenten in alle combinaties, compleet met stokjes. Met trein & taxi kom je overal. Budgethotels kosten ca. € 60 pp.
48 |
Langs de River Kwai.
De luxe Eastern & Oriental Express rijdt in 3 dagen over het gehele Maleisische
Hoe kom je er?
schiereiland: van Singapore naar Bangkok,
KLM vliegt als enige 3 x per week non-stop op Fukuoka. Retour v.a. € 981. Zie www.klm.com. Fukuoka wordt met de snelle Shinkansen trein verbonden met Tokio and Osaka.
of andersom. Onderweg passeer je rivieren, rijstvelden, dichtbegroeide jungle, boerengehuchten met rokende vuurtjes en heb je
tern In de Eas
uitzicht op de Golf van Thailand.
Informatie
• www.visitkyushu.org • www.jnto.go.jp/eng/ • http://seejapan.co.uk
Foto: J.Teulings
< Alternatief >
Een 2-p.suite kost € 1100 pp voor de ‘2 dag/1 nacht’ en de ‘4 dag/3 nacht’ kost € 3000. Het kan duurder: de zeer luxueuze suite met groot raam op kop of kont van trein is € 4200 pp. Inbegrepen: overnachting, excursies, maaltijden, drankjes (niet alcolholische) plus de ene nacht in de ryokan. De twee cruiseroutes (800 en 1200 km) beginnen en eindigen in Fukuoka: 1 nachtroute 800 km tocht in het noorden van Kyushu en een drie-nacht 1200 km over het hele eiland. Zie www.cruisetrain-sevenstars.jp/en.
In de ryokan (traditione
le herberg).
Dit alles vanuit de comfortabele restauratie, de deels opengewerkte observatiewagon of je eigen coupé: een zitkamer die ‘s avonds (terwijl je zelf dineert) wordt omgetoverd tot slaapkamer. Na vertrek uit Singapore passeert de trein de Straat van Johore (de waterweg die Singapore van Maleisië scheidt), Kuala Lumpur, Penang en Hua Hin, met Bangkok als eindbestemming, de culturele schatkamer van ‘het land van de glimlach’. Er is ook tijd voor diverse excursies: zo maak je een tocht per riksja door de multiculturele Maleisische smeltkroes Penang en een cruise over de beruchte River Kwai. Verzorging aan boord met o.m. live muziek, lunches & diners van sterren-niveau en dagelijks afternoon tea. Kosten: vanaf € 1930 pp, incl. de maaltijden en de excursies. Info/boeken: • www.orient-express.com/web/eoe/ exclusive_offers.jsp • www.incento.nl
.
l Express
& Orienta
< Alternatief >
Thai / Malaisian Railways
Tussen Thailand en Singapore rijden ook ‘normale’ slaaptreinen. Je moet minimaal één keer overstappen en de trein stopt niet voor excursies, maar je hebt wel precies hetzelfde uitzicht. Minder comfortabel (hoewel zeker niet Spartaans) maar ook véél goedkoper. Als je kiest voor de meest luxe opties kost een enkele reis € 115, en de goedkoopste optie (met bedden) kost slechts € 65. Dat is exclusief maaltijden, maar je eet aan boord al voor € 5! Meer info & tips voor boeken (= ter plekke aan het loket het goedkoopst): www.seat61.com/Malaysia & www.seat61.com/Thailand.
| 49
spectaculaire treinreizen
Dossier
spectaculaire treinreizen
Dossier
De Niagara Falls.
3
Rovos rail
Pretoria – Ka apsta Zu id Afr ik d a
Door Zuid-Afrika...
Vorstelijk door Zuid-Afrika met Rovos Rail. Slapen in een hemels tweepersoonsbed, dineren zoals de upper class dat
Fraser River.
op een cruiseschip doet en badderen met uitzicht op landschappen die gephotoshopt lijken. Waar gaat de reis naartoe? In 51 uur (3 dagen) doorkruis je Zuid Afrika, van Pretoria naar Kaapstad bijvoorbeeld.
...naar Kaap de
Goede Hoop.
Sporen over graslanden, door imposante gebergtes en eindigend bij de wijnvelden van Kaap de Goede Hoop. Wie wil dat niet? Ooit kocht Rohan Vos zijn eerste ‘Jaren ‘20 locomotief’ op een veiling. ‘Leuk voor mijn dochter’, dacht hij toen. Maar, zijn hobby liep uit de hand: vandaag de dag glinstert op de wagons de bijnaam Pride of Africa. Vos (zoon van Nederlandse ouders) had nooit durven dromen dat zijn Rovos Rail zo groot(s) zou worden. Zijn locomotieven beschouwt hij als mensen. Ze dragen namen van familieleden en onbruikbare (‘overleden’) exemplaren blazen hun laatste stoom uit op een ereplekje: de werkplaats. Op reizen.nl zie je hoe Ivo Niehe het brein achter Rovos interviewt. Kosten: vanaf € 1000 per suite, incl. maaltijden, drankjes en excursies.Let op: als je solo slaapt, betaal je 50% extra. Info/boeken: • www.rovos.com • www.incento.nl
< Alternatief > Shosholoza Meyl
Je stapt op in Johannesburg en tuft in twee dagen – zonder onderweg uit te stappen voor excursies – naar Kaapstad. Een stuk minder luxe dan de Rovos Rail treinen, maar deze is wel voor de kleinere beurs toegankelijk. Tourist class (hierbij heb je een bed tot je beschikking) kost € 44 en een zitplek € 26,40 (maar dan moet je dus 2 dagen rechtop zitten), Beide prijzen voor een enkele reis, maaltijden niet inbegrepen. Er rijdt wel een karretje met consumpties, maar zelf bammetjes meenemen is geen overbodige luxe. Info/boeken: www.shosholozameyl.co.za
50 |
4
Rocky r Mountainee
couver Toronto – Van C a n a da
Sneeuw glinstert op de toppen, water dendert door het dal. de eeuwig zingende bossen, waarin je niet graag zou verdwalen, glijden voorbij. Stap in de Rocky Mountaineer en beleef Canada (eventueel vanuit de verhoogde panoramawagon) van oost naar west of vice versa.
‘Welcome aboard.’
Op de eerste dag nemen passagiers Toronto onder de loep: de CN Tower, Harbourfront Centre en de Art Gallery zijn must-sees. Dag twee staat in het teken van de spetterende Niagara Falls. Maar er is meer: in Jasper National Park vang je wellicht een glimp op van wolven, elanden, arenden en beren. Een gondel zoeft naar de top van de Rocky Mountains in Banff en de natuurlijk gevormde rotsbrug in Yoho National Park fascineert elke reiziger. Overnachten gebeurt in een chique suite aan boord of in een sterrenhotel onderweg. Na 16 dagen eindig je, met genoeg frisse lucht voor een heel jaar in beide longen, in Vancouver. Kosten: vanaf € 2555 pp, incl. hotelovernachtingen onderweg, alle excursies en diverse maaltijden aan boord. Info/boeken: • www.rockymountaineer.com • www.incento.nl
< Alternatief > VIA Rail Canada
Deze maatschappij biedt ongeveer dezelfde routes als de Rocky Mountaineer, maar dan zonder excursies en voor een meer vriendelijke prijs. Elke stoel wordt ´s nachts een bed, waarin je 4 nachten lang wiegend de uitzichten van de dag verwerkt. De Sleeper Plus class komt met een bed, maaltijden aan boord en dezelfde uitzichten als vanuit de Mountaineer, vanaf € 855 enkele reis. Prijzen verschillen sterk per seizoen, plan je reis dus ver van tevoren. Economy Class reizen kan ook, in een comfortabele, verstelbare stoel: vanaf € 326 enkele reis, maaltijden niet inbegrepen. Info/boeken: www.viarail.ca
Door de Rockies nabij Banff.
| 51
Dossier
spectaculaire treinreizen
spectaculaire treinreizen
Dossier
Door de Nullarbor woestijn.
6
Maharaja s’ Ex
press:
Delhi – Mumb ai,
I n d ia
India is een treinland. 11.000 treinen verplaatsen over 108.000 kilometer rails dagelijks 13 miljoen passagiers van A naar B. en al Is de trein van binnen vol, Dan is er altijd nog wel een plekje op het dak. Hoewel..
‘G’day mate!’ Welkom aan boord van de Indian Pacific. Van het Opera House naar Swan River, oftewel van Sydney
5
naar Perth. In 4 dagen overbrug je 4352 kilometer.
Sporen van de Grote Oceaan naar de Indische (wateren die deze trein zijn naam gaven) of andersom. Via de mysterieuze Blue Mountains zet de trein koers richting ‘Silver City’ Broken Hill, waar je voor het eerst afremt om erfgoed & cultuur te snuiven in dit mijnstadje. Na de Outback is Adelaide aan de beurt, de bruisende en culinaire hoofdstad van het zuiden. Iets heel anders: spookdorp Cook – in de schier eindeloze Nullarbor woestijn – dat door bandieten geplunderd lijkt. En Kalgoorlie laat zien wat edelmetaal (goud) in de grond met een gebied kan doen. Dit alles ervaar je vanuit je suite met fijne stoelen, airco, tweepersoonsbed en eigen badkamer. A ripsnorter of a trip! Vrij vertaald: onvergetelijk. Kosten: de hier beschreven Platinum Service kost € 3576 pp (enkele reis). Dit is inclusief excursies, maaltijden en drankjes. Info/boeken: • www.incento.nl/Indian-Pacific.asp • www.greatsouthernrail.com.au/site/ indian_pacific.jsp
52 |
< Alternatief > Indian Pacific – Red Service
Indian Pacific Sydney – Perth Aus tralië
Aan boord van exact dezelfde trein kun je ook Economy Class reizen. Je beschikt dan over een ruime, verstelbare fauteuil met voetsteun, waarop je ook de nacht doorbrengt. Douches en toiletten bevinden zich aan het eind van elke wagon. Kosten: € 779 enkele reis per persoon, exclusief maaltijden en drankjes. Ook excursies zijn niet bij de prijs inbegrepen, wel kun je uiteraard besluiten om (tegen betaling) mee te gaan. Info/boeken: www.incento.nl/Indian-Pacific.asp.
Stiekeme meelifters zul je bij de Maharajas’ Express, een van de meest luxe treinen in het land, niet treffen. Weelderige suites met glanzend beddengoed smeken om nooit meer verlaten te worden en de restauratiewagons lijken – door de glimmende zetels, het gelakt houtsnijwerk en serviesgoed met decoratieve patronen waarin bladgoud is verwerkt – regelrecht gekopieerd uit een paleis. Hoogtepunten van het traject? We noemen de marmeren Taj Mahal bij zonsopgang (onder het genot van een champagne-ontbijt). Tijgers en luipaarden spotten in Ranthambhore National Park. Een bezoek aan ‘Roze Stad’ Jaipur (met het bekende Amber Fort). Een polowedstrijd met olifanten. Wandelen in het Venetië van het Oosten: Udaipur. En, last but not least, het Dinosaur Fossil Park. Op de achtste dag arriveer je, helemaal zen, in Mumbai. Kosten: de goedkoopste suite (voor twee personen) kost € 5.074. Dat is inclusief alle maaltijden, drankjes en excursies (met Engelstalige gidsen). Geldboom in de tuin? Tel dan € 20.109 neer voor de Presidential Suite, het grootste treincompartiment ter wereld (42 m²) met twee slaapkamers en een aparte zit/eetkamer. Info/boeken: www.incento.nl
< Alternatief > Indian Railways
Het traject Delhi – Mumbai kan sneller en goedkoper. Met Indian Railways doe je er 26 uur over en betaal je slechts een fractie: eersteklas reizen (met airco) kan vanaf € 42 per persoon. En dat is zelfs nog de ‘duurste’ optie. Info/boeken: www.indianrail.gov.in Een IndRail Pass aanschaffen kan voordelig zijn als er meerdere treinreizen binnen India op het programma staan, zie ook: www.indianrail.gov.in/international_Tourist.html.
De Taj Mahal.
GA NU AL MEE! Op www.reizen.nl begint de voorpret. Volg een stel tijdens hun trip met de Oriental Express, bekijk de uitzichten vanuit de Rocky Mountaineer of proef de sfeer van de Maharajas’ Express. Daarnaast interviewt Ivo Niehe Rovos- oprichter Rohan Vos over zijn spoor naar succes. Ook ‘loop’ je - met behulp van virtual tours - rond in suites en publieke ruimtes van Rovos Rail en de Russische Rossiya.
| 53
Dossier
spectaculaire treinreizen
Het terracotta-leger in
spectaculaire treinreizen
Xi’An.
Dossier Langs het Baikalmeer.
De Verboden Stad in Peking.
8
Golden Eagle Trans-Siberian Express
Moskou – Vladivostok
RUSLAND
Zonder twijfel ’s werelds meest beroemde
7
Shangri La
trein. Doorkruis 8 tijdzones en slinger vanaf Moskou 9000 km (bijna een kwart van de aardomtrek) naar Vladivostok. Vanuit
qi Peking – Ürüm Ch ina
je suite, van Silver Class tot Imperial, heb je weids uitzicht op de Oeral en over de siberische steppen.
Van metropool Peking naar een van de meest geïsoleerde steden op aarde, omringd door woestijnen en aan de voet van het Tian Shan
Ürümqi nadert.
gebergte: Ürümqi. onderweg In de Shangri La, de modernste en meest comfortabele trein van China, ontbreekt het je aan niets.
Er zijn topchefs aan boord, de airco zorgt voor een aangename temperatuur, mahoniehouten meubels geven een luxe-gevoel en er zijn aan boord diverse mogelijkheden voor het volgen van Chinese lessen in het gemoedelijke barrijtuig. Tijdens de 12 dagen durende reis kom je ogen tekort. In Peking bezoek je De Verboden Stad, het Keizerlijk Paleis dat vroeger voor ‘het gewone volk’ niet toegankelijk was, gevolgd door een lunch van, hoe kan het anders, Pekingeend. Ook houdt de trein halt bij o.m. de door bos omringde Shaolin tempel, de vestingmuren van Xi’An, de Huaqing Hot Springs, de ‘zingende’ zandbergen bij Dunhuang (zand en wind geven samen een concert), de indrukwekkende Mogao grotten en de ruïnes van Jiaohe. Kosten: vanaf € 1885 per persoon. Info/boeken: www.chinatravel.com/ china-tours/ctgp-10.htm. Met de Shangri La en de Transsiberian Express kun je ook een groot deel van de Zijderoute afleggen, een reis van 21 dagen door vijf verschillende landen. Opstappen geschiedt in Moskou en na drie weken eindig je dan in Peking. Info/boeken: www.incento.nl/ Zijderoute-Moskou-Beijing
54 |
In de Shangri La
.
< Alternatief > China Railways
Ook met een gewone trein kun je China verkennen. Hetzelfde traject (Peking – Urümqui) duurt met China Railways 30 tot 40 uur, dat verschilt per trein. Er zijn verschillende klassen. ‘Soft sleeper’ (stapelbedden) is aan te raden, anders zit je op een stoel die elk uur harder lijkt te worden. Een bedje aan boord is er al vanaf € 103 per persoon. Meer info: • www.seat61.com/China • www.travelchinaguide.com
De legendarische reis begint in Moskou. Maar vóór de trein vertrekt, spendeer je met het reisgezelschap een dag in de Russische hoofdstad voor oner andere de Basilius kathedraal en het Kremlin bij het Rode Plein. ‘s Avonds begint de reis richting Vladivostok en geniet je de eerste maaltijd aan boord van de Golden Eagle. Ook de rest van de reis biedt een goed gevuld programma: het door Unesco erkende Kremlin-fort in Kazan, het ‘Parijs van Siberië’ (oftewel Irkoetsk), een lunch aan de oevers van het Baikalmeer en een wandeltocht op dag 14 langs de militaire installaties van het ‘verboden’ Vladivostok. In de royale restauratiewagons serveert het personeel een mix van Russische en Westerse gerechten. Keuvelen met medereizigers in het barrijtuig kan in feite oneindig: de bar sluit pas als de laatste gast de wagon verlaat. Maar pas op met de Russische drankjes! Kosten: Silver Class geniet je vanaf € 11.495 pp. inclusief maaltijden, drankjes (behalve die in het barrijtuig) excursies en hotelovernachtingen. De Imperial Suite (met persoonlijke butlerservice) gaat vanaf € 22.195 per persoon. Info &boeken: www.incento.nl
< Alternatief > Rossiya
Moskou – Vladivostok kan ook in 7 dagen. De Rossiya is vele malen goedkoper: een enkele reis in de 2de klas (stapelbedden) is er vanaf € 400 pp. Maaltijden zijn niet inbegrepen (maar wel te koop), dus wat te knabbelen meenemen kan geen kwaad. Kijk op www.reizen.nl voor een virtuele tour door de wagons. Info/boeken: • www.groundedtravel.com • www.seat61.com/Trans-Siberian
De kust bij eindpunt Vladivostok.
| 55
