A VUmc-compas toetsing
Toets
SET Leren dokteren 5 / semestertoets
Cursus
Leren dokteren 5
Cursuscoördinator (vice-)
mw. drs A.A. Meiboom / dr. O.J. de Vries
Gelegenheid
1
Toetsdatum
25 april 2014
Tijd
15.15 - 17.45 uur (15.15 - 18.15 uur voor extra-tijd studenten)
Plaats
TenT-hal, VU-campus
Aantal en type vragen
50 MC-vragen: (13 tweekeuzevragen, 10 driekeuzevragen,
e
27 vierkeuzevragen) plus 7 casus met 1 of 2 open vragen (totaal 12) Druk
tweezijdig bedrukt
Toegestane hulpmiddelen
geen
Studentinstructie: Dit tentamen mag niet door studenten worden meegenomen MC-toets: kies het beste (volledig juiste en meest complete) antwoord • • • • • • • • •
mobiele telefoons uit en in de tas onder de stoel alléén toetsbenodigdheden op tafel vul je studentnummer en naam duidelijk in op het formulier kras NIET in de barcode rechtsonder; ook GEEN doorhalingen zo nodig foutieve hokjes corrigeren door zeer goed te gummen vragen over de inhoud van de toets worden NIET beantwoord commentaren na afloop naar de JVC van je cursus toiletbezoek NIET toegestaan fraude wordt bestraft.
Succes!
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 1 van 32
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 2 van 32
Deze SET bestaat uit 2 delen: 50 meerkeuzevragen 7 casus met daarbij per casus 1-2 open vragen, totaal 12 vragen U heeft 2,5 uur de tijd voor deze SET. Let op de tijd! Mocht u na 1,5 uur nog niet toe zijn aan de open vragen, ga hier dan toch mee aan de slag. Het cijfer zal voor 60% uit de score van de meerkeuzevragen bestaan en voor 40% uit de score voor de open vragen. Instructie met betrekking tot het 1e deel, de meerkeuze vragen Dit gedeelte bestaat uit 50 meerkeuzevragen en vormt 60% van het eindcijfer. Instructie met betrekking tot het 2e deel, de open vragen Dit deel van het tentamen bestaat uit 7 casus met bij elke casus 1 of 2 vragen. Schrijf op elke pagina uw naam en studentnummer. De gegeven antwoorden worden op volgorde beoordeeld. Dus als er gevraagd wordt naar 4 voorbeelden en u noemt er 6, dan worden alleen de eerste 4 genoemde voorbeelden beoordeeld. Let op, er wordt geregeld gevraagd om een argumentatie van uw antwoord. Alleen de combinatie van het goede antwoord met de juiste argumentatie levert het maximaal aantal punten op. Wanneer het antwoord juist is, maar de argumentatie onjuist, wordt slechts een deel van de punten toegekend. Schrijf goed leesbaar! Achter elke vraag staat het aantal te behalen punten voor die vraag. In totaal zijn er 43 punten te verdienen. Het aantal punten verschilt per casus, ook met de laatste vragen zijn nog veel punten te behalen, let hier op in geval van tijdnood. Het behaalde aantal punten gedeeld door het totaal aantal punten x10 vormt 40% van het eindcijfer. Het tentamen en de vragen mogen NIET mee naar huis worden genomen. De antwoordsleutel wordt op Blackboard geplaatst in de course van Leren Dokteren 5, 2013-2014.
Succes!
Cursuscoördinatoren van Leren Dokteren 5
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 3 van 32
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 4 van 32
1
De maximaal haalbare hartfrequentie neemt af met de leeftijd. Waar wordt deze afname door veroorzaakt? a. Een toename in de gemiddelde bloeddruk b. Een afname van de geleidingssnelheid in de atrio-ventriculaire (AV-)knoop c.
Het vaker optreden van ventriculaire extrasystolen
d. Veranderingen in het aantal en de eigenschappen van de cellen van de sinusknoop 2
Wat is de functie van het enzym telomerase? a. Het gaat het proces van verkorting van telomeren tegen b. Het stimuleert het proces van verkorting van telomeren c.
Het repareert DNA-breuken
d. Het ruimt hydroxyl-radicalen op 3
Is er een effect van deficiënt DNA herstel op het tempo van organismale veroudering en zo ja, wat is het effect? Deficiënt DNA herstel… a. leidt tot vertraagde veroudering b. heeft geen effect op de snelheid van veroudering c.
4
leidt tot versnelde veroudering
Welke relatie is gevonden tussen psychische stress enerzijds en telomeerlengte in circulerende leukocyten anderzijds? Meer stress…. a. is geassocieerd met kortere telomeren b. toont geen verband met telomeerlengte c.
5
Is geassocieerd met langere telomeren
Een 84-jarige vrouw heeft een CVA doorgemaakt. Ten gevolge van dit CVA is ze halfzijdig verlamd links. Er is sprake van neglect en apraxie. Na het CVA is ze depressief geworden, waarvoor ze, helaas met weinig succes, behandeld wordt met een antidepressivum. Ze wordt in het verpleeghuis opgenomen ter revalidatie. De specialist ouderengeneeskunde vult een zorgplan in volgens de SAMPC-methode. Welke stoornis zal hij voor het onderdeel S invullen? a. Hemiparese links b. Neglect c.
Apraxie
d. Depressieve stemming
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 5 van 32
6
Een 80-jarige man heeft een herseninfarct pariëtaal links doorgemaakt. Hij is rechtshandig. Tijdens de anamnese geeft de specialist ouderengeneeskunde hem een kam en vraagt hem om zijn haren te kammen. Dit lukt niet. De aanwezige verzorgende vertelt dat hij ’s ochtends zichzelf wast voor de wastafel en dan ziet ze hem ook zijn haren kammen. Van welke neuropsychologische functiestoornis is hier sprake? a. Ideatorische apraxie b. Somato-agnosie c.
Ideo-motorische apraxie
d. Neglect van de aangedane lichaamshelft 7
Een 89-jarige vrouw is in de laatste fase van haar dementie. Ze is bedlegerig en communiceert nauwelijks. Bij snelle, passieve flexie van de arm neemt de spiertonus van de arm toe. Hoe heet dit symptoom? a. Rigiditeit b. Paratonie c.
Grijpreflex
d. Myogene contractuur 8
Welk symptoom bij een beginnende dementie wordt door mantelzorgers als het meest belastend ervaren? a. Agressie b. Apathie c.
Incontinentie
d. Decorumverlies 9
De dochter van mevrouw Jacobs, 68 jaar, maakt zich zorgen om haar moeder en neemt contact op met de huisarts. Tot een paar maanden terug was haar moeder erg actief als vrijwilliger voor de kerk en het lokale verzorgingshuis. Nu komt ze haar huis niet meer uit en negeert al haar taken als vrijwilliger. De huisarts vraagt de specialist ouderengeneeskunde om mee te kijken bij mevrouw Jacobs. Mevrouw Jacobs was iemand die alle kranten van voor naar achter leest. Nu liggen er stapels kranten op de grond, ongelezen. Er zijn de afgelopen maanden geen ernstige dingen gebeurd in het leven van de vrouw. Haar geheugen is niet gestoord en er lijkt geen sprake van een sombere stemming. Behoudens een hypertensie, welke onder controle is met medicatie, is ze gezond. De specialist ouderengeneeskunde denkt nu aan de diagnose ‘apathie syndroom’. Is deze diagnose juist? a. Ja b. Nee
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 6 van 32
10
Een specialist ouderengeneeskunde wordt gevraagd een inschatting te maken van de wilsbekwaamheid van een patiënt op de afdeling. In het dossier van de patiënt zit een BOPZ-indicatie van het CIZ. Hoe dient de specialist ouderengeneeskunde de wilsbekwaamheid te beoordelen? a. Door het oordeel van het CIZ over te nemen b. Door diverse keren een gesprek met de patiënt te voeren c.
Door eenmalig een test af te nemen bij de patiënt
d. Door aan de wettelijk vertegenwoordiger van de patiënt te vragen of deze wilsbekwaam is 11
Binnen de palliatieve zorg wordt onderscheid gemaakt tussen ziektegerichte palliatie en symptoomgerichte palliatie. In onderstaand schema wordt het spectrum van de palliatieve zorg in het voortschrijden van de tijd weer gegeven.
In welk deel van dit schema is er vooral sprake van ziektegerichte palliatie? a. Deel 1 b. Deel 2 c. 12
Deel 3
Welk symptoom komt naast kortademigheid het meeste voor bij patiënten met COPD of hartfalen in de palliatieve fase, met name tijdens de laatste 2 weken voor het overlijden? a. Obstipatie b. Verwardheid c.
Vermoeidheid
d. Misselijkheid
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 7 van 32
13
Een 87-jarige patiënte ligt op sterven. Zij is bekend met een gevorderde dementie en een e
week geleden werd de 3 pneumonie in een half jaar vast gesteld. Vanwege de slechte conditie van de patiënte werd besloten deze pneumonie niet meer curatief te behandelen. De afgelopen week heeft zij nauwelijks gegeten en gedronken. Vanwege pijn en dyspneu krijgt zij nu 6 dd 10 mg morfine via een subcutane pomp toegediend. De specialist ouderengeneeskunde wordt bij haar geroepen omdat zij zeer onrustig is: ze kreunt, draait in bed en grijpt naar haar buik. Een bladderscan bevestigt wat de specialist ouderengeneeskunde vermoedde bij het lichamelijk onderzoek: er is sprake van een urineretentie, de bladderscan meet ruim 1 liter urine in de blaas. Wat is nu de beste vervolgstap in de behandeling van deze patiënte? a. Het ophogen van de morfine b. Starten van haldol c.
Starten van palliatieve sedatie
d. Het plaatsen van een verblijfskatheter 14
De heer Pieters (67 jaar) komt voor periodieke controle op de huisartspraktijk in verband met hartfalen, NYHA 4. Het afgelopen jaar is hij 2 keer opgenomen in het ziekenhuis in verband met een exacerbatie. Bij lichamelijk onderzoek is sprake van hypertensie en tachycardie. De ejectiefractie (EF) bij laatste echocardiografie bedroeg 40 %. Welke bevinding bij deze patiënt met hartfalen wordt in verband gebracht met een slechte prognose? a. Hypertensie en tachycardia b. EF < 45% c.
15
Eerdere opnames
De heer Wouters (74 jaar) heeft al jaren diabetes mellitus. Hij komt op het spreekuur en klaagt over brandende, schietende pijn in de voeten en een gevoel “ op watten te lopen”. Hij wil graag van zijn klachten af. Welk soort medicatie heeft op basis van effectiviteit bij dit soort klachten de voorkeur? a. Spierrelaxantia b. NSAID’s c.
Antidepressiva
d. Opioïden 16
Bij behandeling met antidepressiva wordt gestreefd naar een targetdose. Wat betekent dit voor het doseren bij ouderen? a. Dat de dosis geleidelijk opgetitreerd moet worden b. Dat onder deze targetdose gebleven moet worden
17
Mevrouw de Bie is 90 jaar en heeft in haar medische voorgeschiedenis een galblaasverwijdering en hypertensie. Bij haar wordt een mammacarcinoom ontdekt zonder metastasen waarvoor de chirurg een operatie voorstelt maar ook advies inwint bij de ouderengeneeskunde of dit zinvol lijkt. Stelling: Gezien de leeftijd van 90 jaar is haar levensverwachting laag en is een invasieve behandeling niet zinvol. a. Juist b. Onjuist
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 8 van 32
18
Mevrouw de Groot is 84 jaar is bekend met ernstig COPD. In het verleden heeft zij een CVA doorgemaakt. Tijdens haar laatste opname in het ziekenhuis op de afdeling longziekten zijn behandelbeperkingen met haar en haar familie afgesproken waarbij destijds in het medisch dossier is ingevuld dat zij niet beademd en niet gereanimeerd dient te worden. Daarnaast dient zij niet opgenomen te worden op een intensive care (IC). Nu wordt zij door de ambulance op de SEH gebracht in verband met acute dyspnoe en lage saturaties ondanks maximale toediening van zuurstof. De enige curatieve optie is beademing. Wat kan de internist-ouderengeneeskunde op de SEH nu het beste doen? a. Omdat beademing alleen op een IC kan plaats vinden moet de intensivist in consult worden gevraagd om een behandelbeslissing te nemen. b. Laten beademen. Omdat zij geen ‘niet-beademen’ ketting draagt, is de arts verplicht op basis van de Wet Geneeskundige Behandelovereenkomst (WGBO) deze enige curatieve behandeling toe te passen. c.
Laten starten met beademen op de IC in deze acute fase, om later op een rustig moment met de familie te overleggen over eventueel staken van deze beademing.
d. De eerder gemaakte afspraken mondeling bevestigen met patiënte en familie waarna zij maximale comfort zorg kan krijgen op een verpleegafdeling. 19
Wat is een goed instrument om te screenen voor dementie? a. Minimal Mental State Examination (MMSE) b. Neuropsychologisch onderzoek (NPO)
20
Mevrouw Geel, 81 jaar, woont alleen en is dementerend. Omdat ze steeds meer vergat de rekeningen te betalen, heeft haar dochter de financiën volledig overgenomen. Haar dochter zorgt er ook voor dat er 1 keer per week, op zaterdag, boodschappen worden bezorgd. De verpleegkundige van de thuiszorg maakt elke ochtend een ontbijtje klaar voor mevrouw en het valt haar geregeld op dat op donderdag het brood op is en de koelkast nagenoeg leeg is. Zij belt de dochter op om hierover te spreken. De dochter geeft aan dat zij elke week hetzelfde bestelt voor haar moeder en dat dat voldoende moet zijn. Ze gaat niets veranderen aan de bestelling. Is hier nu sprake van ouderenmishandeling? a. Ja b. Nee
21
Bij een 85-jarige patiënte wordt een eerste episode van een majeure depressie vastgesteld. Patiënte is bekend met een eerstegraads AV-blok. Welke soort van de antidepressiva kan nu het beste voorgeschreven worden? a. SSRI b. TCA
22
Welk deel van het gezichtsveld is gestoord bij glaucoom? a. Centrale deel b. Temporale deel
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 9 van 32
23
De heer Jansen heeft zijn vakantie in februari 2014 moeten afzeggen vanwege een pneumonie. Via zijn reisverzekering probeert hij de boekingskosten van deze vakantie terug te krijgen. De medisch adviseur van de verzekeringsmaatschappij vraagt medische gegevens van de heer Janssen aan de huisarts om daarmee te controleren of er een medische noodzaak was voor het afzeggen van deze vakantie. De heer Janssen geeft schriftelijk toestemming aan de huisarts voor het verstrekken van medische gegevens. Wat mag de huisarts melden aan de medisch adviseur van de verzekeringsmaatschappij? a. De heer Jansen was om medische redenen in februari 2014 niet in staat op vakantie te gaan b. De heer Jansen had in februari 2014 een pneumonie
24
De heer Vonk moet revalideren na een CVA. De specialist ouderengeneeskunde die hem in het ziekenhuis komt bezoeken schat in dat het verpleeghuis de beste plek is voor revalidatie en dat deze revalidatie korter dan zes maanden zal duren. Hoe behoort deze revalidatie vergoed te worden? a. Via de zorgverzekeringswet b. Via de WMO c.
25
Via de AWBZ
Mevrouw Olgün heeft na een beenbreuk een rolstoel nodig. Zij zal deze rolstoel 2 maanden nodig hebben. Op welke manier behoort zij aan deze rolstoel te komen? a. Via bruikleen bij de thuiszorgwinkel b. Via een aanvraag bij de gemeente bij het WMO loket
26
Mevrouw de Graaf lijdt aan een gevorderde dementie en woont in het verpleeghuis. Op een dag struikelt zij over een uitstekend wiel van een waskar in de gang met als gevolg een subduraal hematoom. Conform haar wens wordt geen levensverlengende behandeling ingezet waardoor zij overlijdt aan dit subduraal hematoom. Is hier sprake van een natuurlijke dood? a. Ja b. Nee
27
De specialist ouderengeneeskunde wordt geroepen bij mevrouw H. Mevrouw H. heeft een gevorderde dementie en is gevallen. Niemand weet precies hoe het gebeurd is, maar sindsdien loopt patiënte niet meer. Bij nader onderzoek verdenkt de arts haar van een heupfractuur en wil haar doorverwijzen naar het ziekenhuis. Welke vorm van verwijzen past het beste in deze situatie? a. Instrumentele verwijzing b. Consultatieve verwijzing c.
Gezamenlijke behandeling
d. Transmurale verwijzing
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 10 van 32
28
Bij 10-15% van de ouderen met slapeloosheid is dit het gevolg van de medicatie die ’s avonds nog wordt ingenomen, zoals diuretica. Bij welke andere groep medicijnen kan inname ’s avonds leiden tot slapeloosheid? a. Antibiotica b. Cholesterolverlagers c.
Sulfonylureumderivaten
d. Corticosteroïden 29
In de media zijn de uitgaven in de zorg een regelmatig terugkomend onderwerp. De AWBZ is daarin ook vaak onderwerp van gesprek. Wat is de AWBZ? a. Een private verzekering die elke Nederlander moet afsluiten b. Een verzekering voor onverzekerbare zorg waar iedere Nederlander recht op heeft c.
Een wet met het karakter van een voorzieningenwet met zorgplicht
d. Een wet die verantwoordelijkheid van gemeenten regelt op het gebied van maatschappelijke ondersteuning 30
Wat is door ouderen zelf de meest gerapporteerde chronische ziekte? a. Ziekten van het zenuwstelsel, zoals M. Parkinson b. Diabetes mellitus c.
Artrose van heupen en knieën
d. Aandoeningen van de vaten, zoals spataderen 31
Mevrouw K., 78 jaar, werd drie dagen geleden binnengebracht op de spoedeisende hulp. Zij kon plotseling niet meer praten, had balansstoornissen en krachtsverlies in haar rechter arm en been. Het bleek dat ze een ischaemisch herseninfarct had gehad, bij een voorgeschiedenis van diabetes mellitus, obesitas en nicotineabusus. Daarnaast had ze ook nog COPD. Op welk veel voorkomend probleem na een ischemisch herseninfarct moet de arts in het revalidatietraject alert zijn omdat deze onvoldoende herkend wordt en de revalidatie toch in grote mate kan beperken? a. Hersenbloeding b. Spasticiteit c.
Depressie
d. Urineretentie 32
Mevrouw de Groot, 93 jaar oud, is opgenomen in het ziekenhuis vanwege verwardheid met onbekende oorzaak. De huisarts heeft haar 2 maanden geleden een verblijfskatheter gegeven in verband met urineretentie. Het lichamelijk onderzoek toont, behalve de temperatuur van 39.2 graden Celsius, geen afwijkingen. Het urinesediment bevat >20 leukocyten per veld, nitriet is negatief. Moet mevrouw de Groot antibiotisch behandeld worden en waarom wel of niet? a. Ja, zij heeft een symptomatische urineweginfectie b. Ja, zij heeft een delier met een onbekende oorzaak c.
Nee, want het nitriet is negatief
d. Nee, want er is altijd leukocyturie bij een verblijfskatheter
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 11 van 32
33
Waar leidt het combineren van medicijnen met een hoge eiwitbinding bij ouderen veelal toe? a. Een kleiner first-pass effect b. Een te groot farmacodynamisch effect c.
Een compensatoir verhoogde biliaire uitscheiding
d. Een verlengde protrombinetijd 34
Mevrouw Zwaan (78 jaar) ligt op de afdeling interne geneeskunde in verband met uitdroging. Zij is in de dagen voor opname steeds apathischer geworden. Haar medicatie bestaat uit een sulfonylureumderivaat (diabetes mellitus type 2), een NSAID (artrose), digoxine (boezemfibrilleren) en een ACE-remmer (hypertensie). Welk klinisch probleem zal zijn opgetreden bij mevrouw Zwaan als gevolg van een interactie van de bovengenoemde medicijnen? a. Hyperglycaemie b. Ondertemperatuur c.
Bradycardie
d. Hypokaliaemie 35
Over farmacodynamische veranderingen bij het verouderen zijn slechts observationele gegevens beschikbaar. Stelling: Het is gebleken dat met het ouder worden de gevoeligheid voor anticholinergica toe neemt. a. Juist b. Onjuist
36
Dhr. van Woerden, 73 jaar, komt bij de huisarts op het spreekuur vanwege rugklachten. Hij vertelt dat hij last heeft van een licht zeurend gevoel in de onderrug. Maar veel lastiger is dat hij niet lang kan staan: al na een paar minuten neemt de pijn in zijn beide benen steeds meer toe. Pas als hij gaat zitten zakt de pijn weer af. Als hij de hele dag zit is hij nagenoeg pijnvrij. Bij welke aandoening past bovenstaand verhaal het meeste? a. Wervelfractuur in de lumbale regio b. Claudicatio intermittens bij vasculaire problematiek c.
Neurogene claudicatio bij een kanaalstenose
d. Polymyalgia rheumatica 37
Eén van de meest voorkomende plaatsen voor doorligplekken is het sacrum. Voor welke twee andere plekken geldt dat ook? a. De knieën en de schouders b. De hielen en de heup regio c.
De ellebogen en het hoofd
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 12 van 32
38
Oudere patiënten vormen een risicogroep als het gaat om verstoringen van de water- en zouthuishouding. Wat is hiervoor de belangrijkste oorzaak? a. Ouderen gebruiken vaak veel zout in hun eten b. Ouderen hebben vaak een verminderd dorstgevoel c.
Op hogere leeftijd is er vaak sprake van obligate natriurese
d. ‘Oude nieren’ houden meer zout vast 39
Mevrouw Duif wordt door de internist ouderengeneeskunde gezien op het spreekuur van de polikliniek ouderengeneeskunde. Zij is doorgestuurd door de huisarts met de verdenking op dementie. Na uitgebreid onderzoek wordt de diagnose beginnende dementie van het type Alzheimer gesteld. Kan de internist ouderengeneeskunde nu zeggen dat mevrouw Duif wilsonbekwaam is? a. Ja, want er is immers sprake van een dementie b. Nee, de internist ouderengeneeskunde mag dit niet beoordelen c.
40
Nee, de diagnose dementie is niet voldoende om iemand wilsonbekwaam te noemen
Mevrouw Jacobs, 83 jaar, verblijft sinds enkele weken op een revalidatie-afdeling van het verpleeghuis. Zij revalideert na een heupfractuur, wat voorspoedig verloopt. De verzorging belt de specialist ouderengeneeskunde, omdat mevrouw sinds 2 dagen last heeft van diarree en braken. Ze heeft de afgelopen 2 dagen nauwelijks iets aan eten of drinken binnen kunnen houden en vandaag heeft ze al 4 keer een grote hoeveelheid dunne ontlasting gehad. Enkele anders bewoners op de afdeling hebben vergelijkbare klachten. Wat is, bij deze patiënte, nu de meest aangewezen handelswijze? a. De specialist ouderengeneeskunde stelt mevrouw en de verzorging gerust en zegt dat ze altijd mogen bellen bij vragen b. De specialist ouderengeneeskunde spreekt af om mevrouw gedurende enkele dagen extra vocht te geven via een hypodermoclyse c.
De specialist ouderengeneeskunde schrijft metoclopramide (tegen de misselijkheid) en loperamide (tegen de diarree) voor
41
De heer Loonstra, 73 jaar, is al jarenlang bekend met COPD. Daarnaast heeft hij in het verleden een myocardinfarct gehad en is hij geopereerd vanwege benigne prostaathyperplasie. Hij komt nu langs bij de huisarts, omdat zijn vrouw zich zorgen om hem maakt: de afgelopen weken heeft hij een aantal keren een wegraking gehad. De huisarts vraagt naar de omstandigheden van deze wegrakingen. De heer Loonstra vertelt dat hij de wegrakingen niet voelt aankomen. Wat wel opvalt is dat hij de laatste weken meer last heeft van zijn COPD, hij heeft geregeld flinke hoestbuien. Volgens zijn vrouw wordt de wegraking vaak vooraf gegaan door zo’n hoestbui. Wat is bij deze patiënt de meest waarschijnlijke oorzaak van de wegrakingen? a. Orthostatische hypotensie b. Hartritmestoornissen c.
Vasovagale collaps
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 13 van 32
42
Het echtpaar Groot komt bij de huisarts op het spreekuur. De heer Groot, 78 jaar, is bekend met diabetes mellitus en hypertensie. Twee jaar geleden heeft hij een klein CVA doorgemaakt en sindsdien is hij sneller geïrriteerd om allerlei zaken. Hij liep toen een tijdje slechter, maar dit herstelde na een revalidatieperiode op de dagbehandeling van het verpleeghuis. De echtgenote van de heer Groot vertelt nu het volgende: enkele maanden geleden viel het haar ineens op dat haar man niet meer wist waar hij de sleutels had neergelegd. Terugdenkend valt het op dat hij vanaf dat moment steeds vaker iets vergat. Sinds vorige maand loopt hij ineens slechter, zijn linker been sleept meer. De heer Groot is niet gevallen en heeft geen pijn aan dit been. Sindsdien lijkt zijn geheugen nog meer verslechterd en neemt hij geen initiatief meer tot activiteiten. Wat is de meest waarschijnlijke diagnose? a. M. Alzheimer b. Vasculaire dementie c.
Lewy Body dementie
d. Frontotemporale dementie 43
Mevrouw Tuin, 81 jaar, is bekend met dementie. Als zij in gesprek is met haar dochter kan zij honderduit praten over haar hond. Geregeld probeert de dochter het gesprek op een ander onderwerp te brengen, bijvoorbeeld over haar kleindochter. Dit lukt dan niet, mevrouw Tuin blijft doorpraten over haar hond en wordt zelfs boos als haar dochter blijft proberen de inhoud van het gesprek te wijzigen. Vervolgens wil mevrouw Tuin de tafel opruimen en alle spullen in een doos stoppen. Dit past niet. Ze blijft het steeds opnieuw op dezelfde manier proberen, ondanks dat het steeds niet lukt. Als haar dochter haar een tip geeft hoe het wel te doen, wordt mevrouw Tuin boos en voert de handeling wederom op dezelfde manier uit. Bij welk type dementie past bovenstaand beeld? a. Corticale dementie b. Frontaalkwabdementie c.
44
Subcorticale dementie
Stelling: Bij oudere patiënten verlopen meer dan de helft van de wervelfracturen asymptomatisch. a. Juist b. Onjuist
45
Bij een patiënt met dementie staan al vroeg in het beloop, parkinsonisme en visuele hallucinaties op de voorgrond. Bij welke ziekte past dit het beste? a. Ziekte van Alzheimer b. Lewy body dementie c.
Vasculaire dementie
d. Frontotemporale dementie
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 14 van 32
46
Het gebruik van anticholinergica kan tot incontinentie leiden. Hoe werkt dit mechanisme? Gebruik van anticholinergica leidt tot: a. polyurie met urge incontinentie als gevolg b. veel hoesten met stress incontinentie als gevolg c.
urineretentie met overloopincontinentie als gevolg
d. oedeem met enuresis nocturna als gevolg 47
De huisarts wordt gevraagd een huisbezoek te maken bij mevrouw de Haan, 82 jaar oud. Ze is gevallen toen ze de gordijnen aan het afhalen was. Bij aankomst vindt de huisarts haar naast de bank, met veel pijn. Het is niet gelukt overeind te komen ondanks de hulp van haar echtgenoot en buurvrouw. De huisarts denkt aan een heupfractuur. Welke bevinding bij het lichamelijk onderzoek verwacht je bij een proximale femurfractuur? Het aangedane been ligt in a. endorotatie b. exorotatie
48
Bij een 82-jarige patiënte is er sprake van een proximale femurfractuur. Wanneer kan er gekozen worden voor een conservatieve behandeling? Als er sprake is van een a. instabiele fractuur b. stabiele fractuur c.
49
geïnclaveerde stabiele fractuur
De heer Kip krijgt een pre-operatief onderzoek. Met dit onderzoek wordt geprobeerd inzicht te krijgen in homeostase en beperkingen van de orgaanfuncties. Welk relatief eenvoudig onderzoek kan de arts verrichten om een beeld te krijgen van de hemodynamische regelcapaciteit van de heer Kip? a. bloeddrukmeting liggend en staand b. test van Trendelenburg c.
echo cor
d. Dix-Hallpike test 50
Een 82 jarige patiënte is een week geleden opgenomen op de afdeling neurologie. Reden van opname was een linkszijdig CVA met als gevolg een matig ernstige motorische afasie en een hemiparese rechts. Mevrouw is bekend met diabetes mellitus type 2 en hypertensie. Ook heeft ze een blaasontsteking. Ze is snel vermoeid, ze kan niet langer dan 2 keer per dag een half uur therapie aan en ze is verdrietig en wil naar huis. Er is echter geen mantelzorg voor haar. De specialist ouderengeneeskunde wordt gevraagd te adviseren waar de verdere revalidatie de komende weken het beste kan plaats vinden. Welke advies is het beste voor deze patiënte? a. Therapie in het ziekenhuis totdat mw. naar huis kan b. Overplaatsing ter revalidatie naar een verpleeghuis c.
Overplaatsing naar huis en therapie thuis
d. Aansterken in het ziekenhuis en dan starten met revalidatie
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 15 van 32
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 16 van 32
Deel 2 van de SET Leren Dokteren 5 – 25 april 2014 Dit 2e deel bestaat uit 9 pagina’s, inclusief dit voorblad. Er zijn 7 casus, met per casus 1-2 vragen. Totaal zijn er 12 vragen te beantwoorden. Let op: niet alle casus zijn even snel te beantwoorden, ook met de laatste vragen zijn nog veel punten te verdienen. Let hier op in geval van tijdnood. Schrijf duidelijk. Onleesbare antwoorden zijn per definitie fout.
Vergeet niet bovenaan elk blad je naam en studentnummer te vermelden!
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 17 van 32
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 18 van 32
Naam …………………………………………….Studentnummer……………………….. Casus 1 / 2 vragen (totaal 3 punten) Casus Mevrouw de Boer verblijft in een verpleeghuis. Ze slaapt al weken achter elkaar zeer slecht. Hierdoor is haar slaap- en waakritme aanzienlijk verstoord. Ze is overdag heel onrustig. Ze heeft een bedsensor naast haar bed en een deurverklikker die beiden voortdurend afgaan. De nachtverzorging brengt de casus in bij het team, waarbij ook de specialist ouderengeneeskunde aanschuift. Er wordt geopperd dat een tentbed een goed middel kan zijn om rust in de situatie aan te brengen. De familie stemt, net als met de bedsensor en de deurverklikker, in met het plaatsen van een tentbed. Mevrouw de Boer vindt het helemaal niets en schreeuwt de volgende nacht alles bij elkaar.
Vraag 1 (1 punt) Is het gebruik van een tentbed in deze casus een dwangmaatregel?
Antwoord:
Vraag 2 (2 punten) Licht je antwoord toe en betrek in je antwoord de rol van de familie en de betekenis van het schreeuwen van de cliënt
Antwoord:
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 19 van 32
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 20 van 32
Naam …………………………………………….Studentnummer……………………….. Casus 2 / 1 vraag (totaal 6 punten)
2
Casus Mevrouw Hilhorst, 83 jaar, heeft de gevorderde fase van de ziekte van Alzheimer. Zij is grotendeels bedlegerig. In verband met kortademigheid doet de specialist ouderengeneeskunde lichamelijk onderzoek. De bloeddruk is 150/85 mm Hg, de pols 72 per minuut R.A. Over de longen worden veel crepitaties gehoord en er is sprake van perifeer oedeem. De specialist ouderengeneeskunde concludeert dat er sprake is van decompensatio cordis en kan nu diuretica, bètablokkers en ACE-remmers voorschrijven. Vraag 1 (2 punten per medicatiegroep: 1 punt voor wel/niet geïndiceerd + 1 punt voor juiste argumentatie) Beschrijf van elk van deze drie medicatiegroepen of deze aan mevrouw Hilhorst voorgeschreven moeten worden. Indien wel, beschrijf met welk doel en indien niet, motiveer dat.
Antwoord:
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 21 van 32
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 22 van 32
Naam …………………………………………….Studentnummer……………………….. Casus 3 / 1 vraag (totaal 4 punten)
3
Casus Mevrouw de Groot heeft een gevorderde ziekte van Alzheimer en woont in een verpleeghuis. Zij herkent haar kinderen niet meer. Zij praat onsamenhangend, op een manier die anderen niet meer begrijpen. Ook lijkt zij niet te begrijpen wat anderen zeggen. Ze reageert hier niet boos of gefrustreerd op. Op haar manier is ze altijd gezellig aanwezig in de huiskamer en geniet zij van activiteiten. Destijds heeft zij aangegeven in een wilsverklaring dat zij euthanasie wil als zij haar kinderen niet meer herkent. De kinderen geven aan dat ze zich nu in de situatie bevindt waarin zij volgens haar wilsverklaring euthanasie zou willen. Vraag 1 (4 punten, 1 punt per zorgvuldigheidseis met juist argument) Beschrijf waarom euthanasie nu wel of niet kan plaatsvinden. Betrek daar de eerste vier (hieronder genoemde) zorgvuldigheidseisen bij. 1. De arts heeft de overtuiging gekregen dat er sprake is van een vrijwillig en wel overwogen verzoek van de patiënt. 2. De arts heeft de overtuiging gekregen dat er sprake is van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. 3. De arts heeft de patiënt ingelicht over de situatie waarin deze zich bevond en over diens vooruitzichten. 4. De arts is met de patiënt tot overtuiging gekomen dat er voor de situatie waarin deze zich bevond geen redelijke alternatieve oplossing was. Antwoord:
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 23 van 32
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 24 van 32
Naam …………………………………………….Studentnummer……………………….. Casus 4 / 2 vragen (2 punten) Casus Meneer de Jager heeft de ziekte van Alzheimer in een gevorderd stadium. Tevens heeft hij cataract. Regelmatig heeft hij angstige visuele hallucinaties. Hij leest niet en kijkt geen televisie. Vraag 1 (1 punt) Geef 1 argument waarom hij wel een cataract operatie zou moeten ondergaan.
Antwoord:
Vraag 2 (1 punt) Geef 1 argument waarom hij niet een cataractoperatie zou moeten ondergaan.
Antwoord:
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 25 van 32
4
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 26 van 32
Naam …………………………………………….Studentnummer……………………….. Casus 5 / 2 vragen (7 punten)
5
Casus De heer Derksen (86 jaar) woont met zijn 2 jaar jongere echtgenote in een verzorgingshuis. In de voorgeschiedenis heeft hij een myocardinfarct 12 jaar geleden, een appendectomie 45 jaar geleden en een spataderoperatie. Twee weken geleden is hij opgenomen geweest in verband met acute verwardheid. Hij was toen motorisch onrustig, plukkerig, snel afgeleid en maakte zijn zinnen niet af. Voorts bestonden er inprentingstoornissen en stoornissen in de oriëntatie. Op de spoedeisende hulp en tijdens opname werd vastgesteld dat de heer Derksen een urineretentie had van 1,5 liter bij een benigne prostaathypertrofie. Na het plaatsen van een verblijfskatheter verdween de onrust snel. Nu valt op dat de heer Derksen regelmatig de plank misslaat, blijkend uit het vergeten van de inhoud van gesprekken en het verhaspelen van woorden. Navraag bij de echtgenote van de heer Derksen levert op dat hij het laatste half jaar vergeetachtig is voor recente gebeurtenissen. Vraag 1 (1 punt per goed antwoord, totaal 3 punten) Wat is uw differentiaal diagnose met betrekking tot het klinisch beeld op dit moment? Noem 3 mogelijke diagnosen.
Antwoord:
Vraag 2 (1 punt per goed antwoord + 1 punt voor de uitleg per antwoord, totaal 4 punten) Welke stappen zijn voor het uitwerken van de differentiaal diagnose is nu het meest informatief? Noem tenminste 2 stappen en leg uit welke informatie je hier mee wil verkrijgen.
Antwoord:
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 27 van 32
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 28 van 32
Naam …………………………………………….Studentnummer……………………….. Casus 6 / 2 vragen (16 punten)
6
Casus Mevrouw Boonstra is 78 jaar en woont nog zelfstandig thuis. Ze is bekend met hypertensie, hartfalen en paroxysmaal boezemfibrilleren. Daarnaast heeft ze al jaren diabetes mellitus, waarvoor ze sinds kort insuline gebruikt. Als gevolg van de diabetes heeft ze last van perifere neuropathie aan de voeten en nierfunctiestoornissen. Mevrouw komt steeds minder buiten de deur. Veel vriendinnen zijn overleden en familie woont ver weg. Het lopen gaat ook steeds moeizamer, vooral haar rechter heup is steeds stijver en pijnlijk geworden de laatste tijd. De huisarts komt geregeld langs en de afgelopen maanden was hem opgevallen dat mevrouw steeds somberder wordt en geen initiatief meer neemt om iets te ondernemen. Ze kijkt sinds een half jaar geen televisie meer en de dagelijkse kranten liggen ongelezen op een stapel. Ze lijkt afgevallen de afgelopen maand. Bij navraag vertelt mevrouw Boonstra dat het eten haar niet meer smaakt en drinken doet ze niet te veel, anders moet ze weer naar het toilet. Huidige medicatie: novomix 2 dd (insuline), temazepam 10 mg zo nodig (benzodiazepine), amitriptyline 3 dd 10 mg (tricyclisch antidepressivum, hier i.v.m. neuropathische pijn), furosemide 1 dd 40 mg (lisdiureticum), digoxine 1 dd 0,125 mg (i.v.m. hartfalen en boezemfibrilleren), lisinopril 1 dd 10 mg (ACE-remmer). Vraag 1 (6 punten, 1 punt voor het juiste middel en 1 punt voor de juiste uitleg) Welke medicatie van mevrouw Boonstra draagt direct bij aan een verhoogd valrisico? Noem ten minste 3 middelen en leg uit waarom.
Antwoord:
Let op! Vraag 2 van casus 6 staat op de achterzijde van deze pagina.
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 29 van 32
6
Vervolg casus 6 Vraag 2 (10 punten, 1 punt voor het juiste probleem en 1 punt voor de juiste interventie)
Noem nog 5 andere problemen die bij mevrouw Boonstra bijdragen aan het valgevaar. Noem bij elk probleem een passende interventie.
Antwoord:
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 30 van 32
Naam …………………………………………….Studentnummer……………………….. Casus 7 / 2 vragen (5 punten)
7
Casus De specialist ouderengeneeskunde wordt door de huisarts in consult gevraagd bij mevrouw van Egmond. Zij is 81 jaar en net terug uit het ziekenhuis na een opname in verband met een exacerbatie COPD. In de voorgeschiedenis staat naast COPD (gold 3) ook cataract (geplande operatie is niet doorgegaan vanwege de opname in het ziekenhuis), gonartrose, jicht, nierfunctiestoornissen, incontinentie en nicotine abuses. Zij woont samen met haar echtgenoot van 79 jaar. Over hem zijn er geen gegevens beschikbaar. De specialist ouderengeneeskunde is in consult gevraagd omdat ‘het thuis niet meer gaat’. Zeker niet nu mevrouw voor de derde keer is gevallen. De laatste val resulteerde in een polsfractuur. Nu komt ze helemaal niet meer buiten. Het verzoek van de huisarts is om een opname in het verpleeghuis te regelen. De specialist ouderengeneeskunde besluit langs te gaan. Vraag 1 (3 punten, 1 punt voor het juiste antwoord + 2 punten voor de argumentatie) Deeg et al heeft kwetsbaarheid gedefinieerd aan de hand van een aantal kenmerken. Is mevrouw van Egmond volgens deze criteria kwetsbaar en waarop baseert u uw antwoord?
Antwoord:
Vraag 2 (2 punten, 1 punt per juist genoemde situatie) De vraag van de huisarts was om een opname in een verpleeghuis te regelen. Noem 2 situaties waarin het noodzakelijk zou zijn voor mevrouw van Egmond om opgenomen te worden in het verpleeghuis. Antwoord:
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 31 van 32
SET Leren dokteren 5 / afname 25 april 2014
Pagina 32 van 32