Secretariaat en ledenadministratie: Vereniging Wadvaarders. Postbus HC Groningen. INTERNET

berichten 86 - januari 2013

Opgericht: februari 1990

Secretariaat en ledenadministratie: Vereniging Wadvaarders Postbus 6139 9702 HC Groningen

BESTUUR VERENIGING WADVAARDERS Kor Wijngaarden voorzitter Jaap Klanderman secretaris Jan Asselbergs penningmeester Pieter van Kuppenveld lid vacature lid e-mail: [email protected] of postbusadres secretariaat REDACTIE Marian Christiaanse, Sieny van Weesep, Roel Luiten, Paul Raasveld en Maarten Snel. e-mail: [email protected] of postbusadres secretariaat VORMGEVING Ferdi Uuldriks FOTOREDACTIE Evert Jan de Kluizenaar SECRETARIAAT EN LEDENADMINSTRATIE Vereniging Wadvaarders Postbus 6139 9702 HC Groningen

De postorderverkoop van polo’s, t-shirts en tassen is gestaakt. De resterende artikelen worden tegen gereduceerde prijzen verkocht tijdens Wadvaarders bijeenkomsten.

Adreswijzigingen of vragen over de contributie graag via bovenstaande postbus. Overige correspondentie via de postbus of: [email protected] of via de website ( www.wadvaarders.nl).

NIEUWE VLAGGEN Grote vlag 70x50 Kleine vlag 45x35

CONTRIBUTIE

Minimaal € 25,- per jaar bij automatische overschrijving; bij handmatig overschrijven minimaal € 28,per jaar. ING-rekening 3991305 ten name van Wadvaarders te Groningen INTERNET www.wadvaarders.nl [email protected] OVERNAME: van foto’s en teksten- ook na publicatie op de Wadvaarderssite is alleen toegestaan met bronvermelding en met toestemming van de fotograaf of auteur.

€ €

20,-15,--

Prijs inclusief verzendkosten. Bij verkoop tijdens vergaderingen worden verzendkosten á € 2,50 niet berekend. BESTELLING Door overmaking op giro 3991305 van het juiste bedrag onder vermelding van gewenste vlag. Vergeet deze vermelding niet en gebruik alléén de voorzijde van een overschrijvingsformulier.

Berichten is een uitgave van en voor leden van de Vereniging Wadvaarders en verschijnt viermaal per jaar. Aan de inhoud of het ontvangen van Berichten kunnen geen rechten worden ontleend.

Inleverdata copij 2013: Berichten 87 25 maart Berichten 88 10 juni Berichten 89 23 september Berichten 90 16 december berichten 86 - januari 2013

Pag. 1

Inhoudsopgave Berichten 86 pag: 3 pag: 4 pag: 5 pag: 6,7 pag: 8,9 pag: 10,11

Voor u gelezen Roel Luiten Van de voorzitter Kor Wijngaarden In memoriam Wildwatervaren naar de Weser Eilard Jacobs Interview met Pieter van Kuppenveld Martin Berk Goede tijding, slechte tijding Maarten Snel Voor de Wadvaardersdag: pag: 12,13 Uitnodiging pag: 14 Uitnodiging voor de kids pag: 15 Agenda Algemene Ledenvergadering 2013 pag: 16,17,18,19 Concept-verslag Algemene Ledenvergadering 2012 pag: 20,21 Financiële jaarstukken pag: 22,23 24 Verslag van werkzaamheden vereniging in 2012 pag: 25 Bakens voor 2013 pag: 26,27 Oogsttijd voor scharrelaars Maarten Snel pag: 28 Killer seals Margriet de Vos pag: 29,30,31 Wadzeilers en Zeezeilers Paul Raasveld pag: 32 Gedicht Bart Robbers

Fotoverantwoording Berichten 86: Voorpagina onder en pag. 10 boven, pag. 11: Rob de Vries Pag. 3, 5, 6, 7, 10 onder, 15, 19, 26, 27, 29, 31 onder, 32: Evert Jan de Kluizenaar Pag. 14: Fam. Westra Pag. 22: Website PVDA Pag. 28: Margriet de Vos Pag. 31: Paul Raasveld


Pag. 2

VOOR U GELEZEN Berichten 86 staat, zoals gebruikelijk bij elk nieuw kalenderjaar, in het teken van de Wadvaardersdag op zaterdag 26 januari 2013. Ook dit jaar weer een volle agenda en verslagen over de inzet van het bestuur en de leden om vrij en verantwoord te kunnen wadvaren. Voorzitter Kor Wijngaarden doet de aftrap en maakt melding van de nadere invulling van het “ Pact van Rede” met de input van 85 leden. Met uw deelname aan de Wadvaardersdag kunt u daar nog aan bijdragen. Jan Asselbergs en Kor Wijngaarden zullen u hierover meer gaan vertellen. De rest van de Wadvaardersdag kent ook diverse workshops en een programma voor de kinderen. De jaarstukken van 2012 en de Bakens voor 2013 worden in de ledenvergadering, op de middag van zaterdag 26 januari, uitgebreid besproken. Ook deze Berichten kent weer zeer interessante bijdragen van leden. Eilard Jacobs blijkt een verwoed wildwatervaarder te zijn met zijn platbodem en gestreken mast: het loopt wel goed af. Heugelijk is een mooi interview van Martin Berk met Pieter van Kuppenveld. Als vervolg op het gedrag van zeehonden in onze vorige Berichten, het verhaal “Killerseals” van Margriet de Vos. Ook Maarten Snel ontbreekt niet met zijn pleidooi voor alle partijen, inclusief de Wadvaarders, om vooral zonder vooringenomenheid de situatie van het Wad genuanceerd te blijven benaderen. Ook een avontuurlijke zeereis op het Wad door Paul Raasveld is zeer lezenswaard. Berichten 86 sluit af met een mooi gedicht over het Wad. Roel Luiten


Pag. 3

Van de voorzitter Mijn najaarstocht met vrienden op het Wad is bij varen gebleven. Het weer nodigde niet uit tot een west-oost-tocht of droogvallen, dus werd het een zuid-noord-zuid-tocht. Terschelling en Vlieland zijn in het najaar aantrekkelijke en comfortabele bestemmingen. En vanaf Vlieland bij opkomend tij via de Vlieland Balg, west van de Richel, direct naar IN 1A maakt het toch een waddenweekend. Mijn tweede waddentocht dit najaar was van een andere aard. De stichting “Varen doe je Samen” had een zaterdag georganiseerd met rederij Doeksen, Rijkswaterstaat en de stichting “Scheepswijs”. De doelstelling van deze dag was om de plezier- en beroepsvaart kennis met elkaar te laten maken, van elkaar te leren om daardoor de veiligheid te bevorderen. Een 40 tal wadvaarders (met een kleine “w”, dus niet bedoeld als allemaal leden van onze vereniging), namen hieraan deel. De heenreis was met veerboot de Friesland. Het restaurant van de Friesland werd gebruikt als vergaderruimte met lezingen van Rijkswaterstaat en Scheepswijs. Bij aankomst op Terschelling werden we ontvangen op de brug van de Friesland en tijdens de lunch gaf een gezagvoerder van de snelle veerboot Tiger een presentatie met later in de middag een bezoek aan de brug van de Tiger. De Tiger bracht ons tenslotte veilig en snel weer naar Harlingen. Van het varen naar het besturen: Onze jaarlijkse ontmoeting, de Wadvaardersdag, vindt plaats op zaterdag 26 januari. Het belooft weer een interessante dag te worden, met 's ochtends een aantal boeiende Wadden-onderwerpen en 's middags de verenigingsonderwerpen en dat gedurende de dag met muzikale ondersteuning. Jullie zijn van harte welkom in Harlingen! Tijdens de regionale ontmoetingen in Woerden en Zwolle dit najaar, mochten we weer 50 leden verwelkomen in twee inspirerende sessies. Ook is hier het idee geboren om de leden van de vereniging d.m.v. de enquête te vragen naar input voor het vervolg van het “Pact van Rede”. Dit Pact is ons overleg met de vaar- en natuurorganisaties over de gezamenlijke invulling van het verantwoord en vrij varen op de Waddenzee. De enquête werd beantwoord door 35 leden, zodat we van 85 leden de waardevolle input hebben voor onze bijdrage aan dit proces. Oorspronkelijk was het idee om najaar 2012 het overleg met de partijen te voeren, dit overleg is inmiddels verplaatst naar het 1e kwartaal van 2013. Een aantal leden van onze vereniging heeft deze zomer actief meegewerkt aan de waarnemingen/monitoring tijdens het varen en droogvallen op de Waddenzee. Marjan Vroom, de coördinator namens onze vereniging, mocht meer dan 250 waarnemingen van jullie ontvangen, waarvoor hartelijk dank. Het blad dat u nu leest, Berichten, en de Wadvaarders Website zijn belangrijke communicatiekanalen met de leden van de vereniging en met andere belanghebbenden en belangstellenden rond het Wad. Berichten wordt verstuurd naar meer dan 1300 adressen en de website wordt gemiddeld meer dan 20.000 keer per maand bezocht!! We krijgen regelmatig positieve feedback over deze twee media, met zo nu en dan een kritische noot. Ten behoeve van de afstemming tussen redacties en bestuur vindt er jaarlijks overleg plaats. Tijdens dit overleg wordt op constructieve wijze gesproken over het beleid van de vereniging en de communicatie van onze vereniging via deze twee kanalen. Deze afstemming zorgt voor enerzijds de redactionele vrijheid en verantwoordelijkheid en anderzijds dat een ieder op de hoogte is van het kader waarin dit plaats vindt. We leven inmiddels in januari 2013. We hebben de Zonnewende, de Kerst, de Jaarwisseling mogen vieren. Het licht wenkt, de wereld bestaat nog en we maken onze plannen voor het komende vaarseizoen! Kor Wijngaarden voorzitter


Pag. 4

In memoriam Köbi Rickal. Half november ontvingen wij het bericht dat Köbi Rickal is overleden. Veel Wadvaarders kennen Köbi als de markante havenmeester van de jachthaven van Schiermonnikoog, die hij samen met echtgenote Annie jarenlang bestierde, hij op de haven en zij op kantoor. Velen raakten met het echtpaar bevriend. Hechte vriendschappen waren het, die ook na de pensionering van Köbi werden voortgezet, toen zij met hun schip de Jalger in Nederland rondvoeren. Köbi en Annie hebben veel voor de vereniging Wadvaarders betekend, vooral als ledenwervers. Op mooie dagen hing de vlag van de vereniging prominent in de haven. De vereniging heeft het echtpaar in 2000 geëerd met de Wadvaarderstrofee. Op haar website eert de KNRM Köbi als haar oud-reddingbootschipper van Schiermonnikoog en vanwege de vijftig jaar waarin hij de KNRM en het reddingstation zeer toegewijd was. In totaal maakte hij 315 reddingtochten waarbij 748 mensen werden gered, daarbij vele wadvaarders. Köbi overleed na een langdurig ziekbed aan de vaste wal en werd met de reddingboot overgevaren naar zijn rustplaats op Schier. We wensen Annie, kinderen en kleinkinderen sterkte om het verlies te dragen. Bestuur en redacties van de vereniging Wadvaarders


Pag. 5

Wildwatervaren naar de Weser Deze zomer hebben we het vrijwel getijloze water van de Oostzee opgezocht. Prachtig vaargebied hoor, Denemarken. Maar hoe geloofwaardig is het voor een Wadvaarder als op 15 meter van de oever het echolood nog 25 m diepte aangeeft? Gelukkig moesten we ook weer terug. Om een serieuze tijd in Deense wateren door te kunnen brengen had ik 6 vaarweken uitgetrokken. Voor mij aantrekkelijker dan voor mijn vrouw, dus aanvaardde ik de terugreis zonder haar. Mijn broer zou dinsdagavond aan boord komen en ik was een paar dagen alleen aan boord. Om me een beetje nuttig te maken begon ik alvast de goede kant op te varen. Van Svendborg naar Kiel en verder door het kanaal naar Brünsbüttel. Saai, maar je hebt er eigenlijk geen bemanning bij nodig. Mijn plan was door te varen naar Cuxhafen en daar zou mijn broer zich bij me voegen. Nu was ik zondagavond al het kanaal door en had nog wel een paar dagen de tijd voor de paar mijl naar Cuxhafen. Het weerbericht liet vervolgens weten dat het woensdag en donderdag geen weer zou zijn om de Elbe uit zee te kiezen. Ik ben niet zo’n havenligger, dus heb ik mijn broer gebeld en afgesproken hem dinsdagavond in Bremerhafen op te pikken. De consequentie was natuurlijk dat ik het Elbe-Weserkanaal nam. Voor deze etappe was het varen zonder bemanning wat minder vanzelfsprekend. Maandagochtend om 7 uur, pal na hoog water, voer ik in de stromende regen de oude haven van Brünsbüttel uit de Elbe op. Daar bleek het zicht nauwelijks tot de overkant te reiken, in elk geval niet tot de volgende boei. Maar er voer nog een enkel jachtje voor me uit en zijn schim kon ik nog wel zien. Hopelijk wist die waar de geul was. De grijze schimmen van voorbij schuivende vrachtschepen waren gelukkig nog wel herkenbaar. De wind was tegen, dus hoefde ik me niet druk te maken over hijsen van zeilen. Na een uurtje trok de regen gelukkig weg (en merkte ik dat ik een nieuw zeilpak moet hebben). De prikken van het geultje naar Ottendorf werden nu goed zichtbaar. Met stevig gas erop om niet door de dwarsstroom

tegen de geulrand gedrukt te worden scheurde ik de beschutting en ondiepte van het haventje binnen. Het Elbe-Weserkanaal zelf leverde natuurlijk geen problemen op. Wel was het strijken van beide masten in mijn eentje een klusje dat zorgvuldig gepland moest worden. Het schutten in de drie sluizen ging zowaar ook nog zonder problemen. Dat is met een 4 m naar achteren uitstekende mast als je alleen aan boord bent, niet helemaal vanzelfsprekend. Maar het toetje kwam nog. Door de Geeste schutsluis kwam ik weer op het getijde water. Het was ongeveer 2 uur voor LW en de ebstroom stond stevig de goede kant op. Om roer te houden gaf ik nog goed gas bij, dus de vaart over de grond was al gauw een knoop of zeven. Het echolood gaf wel water onder de 1 m diepe kiel aan, maar niet veel. Na 100 m stootte het schip met de kiel tegen een obstakel. Ik lag gelijk stil en 180 graden gedraaid met de kop weer terug richting Denemarken. Nou kan een stalen schip wel wat hebben maar toch maar wat voorzichtiger aan doen dus. Om te beginnen liet ik de autochtoon met een motorbootje passeren die gelijk met mij geschut had. Die zou de weg wel weten. Ik heb nog even geprobeerd hem bij te houden, maar dat stond teveel op gespannen voet met “voorzichtig aan”. Aan beide oevers torenden de modderbanken boven me uit en restte nog maar een smal


Pag. 6

Wildwatervaren naar de Weser (vervolg) maar snelstromend geultje. Het echolood gaf voortdurend de minimum diepte aan wat er op neer komt dat ik tussen de 20 en 0 cm water onder de kiel heb, zonder precies te weten hoeveel. Uiteraard volgde ik de buitenbochten, maar bij de overgang van een linker naar een rechterbocht of omgekeerd was het diepe water soms niet zonder eerst vast te lopen te vinden. Maar met vol gas achteruit tegen de stroom in sleurde ik het schip wel weer uit de modder. Zodra het schip vastliep begon het ook weer onhoudbaar om zijn as te draaien. Zolang er volop ruimte en geen ander scheepvaartverkeer was, geen probleem. Maar elke keer als ik een dukdalf of een brug naderde keek ik angstvallig naar het echolood, dat onverstoorbaar de minimum meetbare diepte bleef aanwijzen én naar de richting waarin ik snel met gas bij de kont van het schip kon sturen bij vastlopen.

Er stak immers 4 m mast achter me uit en er was weinig voorstellingsvermogen voor nodig wat daarmee zou gebeuren als het achterschip met een reuzezwaai door de stroom op een obstakel gezet zou worden. Aanleggen dan? Maar alle potentiële aanlegplaatsen lagen hoog boven me verheven op de modder. Ankeren? Alleen aan boord betekende dit dat ik het schip op de stroom zou moeten laten meedrijven en dan op het voordek het anker laten zakken. Zeer de vraag of dat dan op het snelstromende water zou houden. Dus ben ik toch op hoop van zegen maar doorgevaren. Langzamerhand kwam de bebouwing van Bremerhafen in zicht. De bruggen lagen korter op elkaar, maar het echolood begon gelukkig weer serieuzere dieptes aan te wijzen. Aan het eind van de wildwaterbaan lag Bremerhafen met bij de Bremer yachtclub een keurige box om af te meren, winkels en kroegen en ’s avonds mijn broer om mijn solovaren te verlichten. Eilard Jacobs “Odyssee”


Pag. 7

EXPERT IN WATERSPORTOPLEIDINGEN Martin Berk beschrijft een serie ontmoetingen met de bestuursleden van de Wadvaarders. Wie zijn deze mensen die onze vereniging besturen, wat hebben ze met wadvaren en waar ligt hun drijfveer. In deze aflevering een man van het eerste uur, Pieter van Kuppenveld. Wie kent hem niet van de jaarvergaderingen. Zijn markante kop met baard en heldere ogen en altijd een constructieve vraag of beknopte toelichting. Goed taalgebruik. Op de jaarvergaderingen die hij sinds de oprichting van de Wadvaarders in 1990 op 2 na allemaal heeft bijgewoond, is hij altijd spreekbuis namens de Duitse collega's van Soltwaters. Tegenwoordig neemt hij weer deel in het bestuur van de Wadvaarders. In zekere zin is hij weer 'terug'. Want ook in het eerste oprichtingsbestuur van de Wadvaarders was hij vertegenwoordigd. Een man van het eerste uur! Sterker nog: hij was al lid van Soltwaters in de jaren '80 ver voor de eerste Wadvaardersacties bij Dellewal. Watersportopleiding Pieter van Kuppenveld is een bescheiden man, praat met veel kennis van zaken over wadvaren, opleiden en besturen, maar nooit met nadruk op zijn eigen rol. Hij dicht zichzelf een bescheiden rol toe. Toch is hij al dertig jaar betrokken bij wadvaren, bij de opleidingen in de watersport, en bij het wadvaren in Duitsland. Pieter is zijn hele werkzame leven betrokken geweest bij de watersport. Hij is begonnen als zeilinstructeur in de jaren '60, daarna was hij bij de ANWB de man die de watersportopleidingen certificeerde en de laatste jaren voor zijn pensioen bij de afdeling watersport van de ANWB spreekbuis voor de 'watersportleden' van de ANWB. Een man die weet waar hij het over heeft als het gaat om zeilopleidingen en zeilinstructie. Als ik hem het etiket 'Expert van de watersportopleiding' toedicht wordt hij wat verlegen. 'Een groot woord'. Maar hij moet wel toegeven dat het klopt. 'Een man als jij moet dan toch wel heel tevreden zijn over het huidige beleid van het bestuur om aan de opleidingskant meer aandacht te besteden', zeg ik om hem wat uit de tent te lokken. Maar dan vertelt hij een evenwichtig verhaal over zijn geschiedenis. 'Mijn eerste wadvaarervaring stamt uit het begin van de jaren '70: samen met instructeurs van de zeilschool met een tjalk van Kornwerderzand naar Harlingen. Natuurlijk met het plan om onderweg droog te vallen. Maar met opkomend water was dat moeilijk….. Later heb ik voor mijn werk bij de ANWB het zogenaamde C-diploma moeten halen: wadvaren. Voor de 'Zeezeilers van Marken' heb ik medio jaren '80 hun cursus wadvaren opgezet en voor de ANWB in de jaren '90 de cursus 'Voor het eerst naar het Wad'. Tegenwoordig is Pieter nog betrokken bij de kwaliteitscommissie bij de Commissie Watersportopleidingen (CWO), waar alle watersporters hun examens van betrekken. 'Ik begrijp wel dat het toenmalige en ook de latere besturen van de Wadvaarders het opleidingsaspect van het varen op het Wad over liet aan particulieren….Dat aanbod bestond


Pag. 8

EXPERT IN WATERSPORTOPLEIDINGEN (vervolg) toen ook op diverse fronten. De vereniging had toen wel wat anders aan het hoofd. Nu is het een andere tijd. Ik vind het aanbieden van wadvaarinstructie ook een goede manier om nieuwe leden te werven. De eerste keer op het Wad is toch altijd spannend en als je daar wat in kan bieden…… Ik ben ook erg blij met de 'keukentafelgesprekken'. Misschien moeten we dat wat uitbreiden door er een stevigere opleidingsstructuur op te zetten. Dat zou ik wel toejuichen en ik denk echt dat je daar heel veel nieuwe leden mee kunt werven.' Huisduinen Pieter woont met zijn vrouw Elma in Huisduinen, net onder Den Helder. Een eigen schip is er nooit van gekomen. Vrouw Elma is geen vaarder. Pieter moest in zijn werkzame leven de hele zomer op pad om watersportopleidingen te certificeren. Kijken naar de kwaliteit van de opleidingen, kwaliteit van de instructeurs. 'Dat was heel seizoengebonden. Varen op het wad doe ik altijd op uitnodiging van vrienden, of ik mag zo af en toe een boot lenen.' Hij mist het niet, een eigen boot. 'Daar zijn altijd twee kanten aan, mooi om altijd te kunnen varen, maar ook de kosten en het onderhoud spelen een grote rol. Ik ben wel tevreden zo'. Soltwaters Via zijn collega's van Soltwaters is Pieter ook goed bekend op het Ostfriese Wad. 'Wadvaren in Duitsland is toch veel meer van haven naar haven varen. Scharrelen en vrij varen is nooit ontwikkeld. Komt ook door de veelheid aan haventjes. Er wordt veel heen en weer gevaren. Maar het komt ook door de grotere gezagsgetrouwheid van de Duitse Wadvaarder.' Pieter ziet wel grote verschillen tussen de Nederlandse en Duitse wadvaarder. De Nederlandse wadvaarder is minder gezagsgetrouw en meer gesteld op eigen koers en verantwoordelijkheid. Ook in de Duitse natuurgebieden geldt een meer restrictief beleid. 'Wandelen op de paden is zo gemeengoed in Duitsland. Wij zijn daar veel vrijer in'. Maar dat begint volgens Pieter in Duitsland ook steeds meer te groeien. 'Soltwaters kijkt soms wel met een afgunstige blik naar ons. Wat wij hier voor elkaar krijgen'. Pieter waarschuwt ook vooral om de internationale ontwikkelingen rond het Wad goed in de gaten te houden. Grootste gevaar voor beperking zal komen uit internationale verdragen. 'Nederland is met zijn vrij en verantwoord varen op het Wad, wel een buitenbeentje'. En hoe ziet Pieter zijn toekomst in het bestuur. Hij heeft getekend voor één bestuursperiode (nog drie jaar). Hij wil met zijn vrouw als de mogelijkheid op de huizenmarkt zich voordoet, graag zijn huis verkopen en verhuizen naar het buitenland. Ze zijn er nog niet uit: Zweden of Oostenrijk. 'Meer natuur en minder druk’. Voorlopig gaat dat nog niet gebeuren denkt hij. Dus tot dan blijft hij zeker betrokken bij het wadvaarderswerk. En nodig hem vooral eens uit voor een zeiltocht op het Wad, deze bescheiden, ervaren en heel deskundige man. Daar kun je als Wadvaarder zeker nog veel van leren.

Interview: Martin Berk.


Pag. 9

Goede tijding, slechte tijding Voor wie het maar horen wil: het gaat slecht met de Waddenzee. Voor wie het maar horen wil: het gaat uitstekend met de Waddenzee. Wat is hier nou aan de hand? Wat is waar, wat is onwaar? Wie moet ik geloven? En wat vind ik zelf? Het hangt er maar van af welke bril je op zet. Zet je een sombere bril op, dan zie je donkere wolken zich samenpakken boven het Wad.

Zet je een roze bril op, dan straalt de rijkdom en pracht van het Wad je tegemoet. Het menselijk brein functioneert, dat is bekend, als een filter zowel vóór als na een bepaalde waarneming. Voorafgaand aan een waarneming geldt dat het menselijk brein geneigd is datgene te zien wat het wil zien. Het gezegde “Eerst zien dan geloven” kan gevoeglijk worden omgedraaid: “Eerst geloven dan zien”! En achteraf, bij het interpreteren van “objectieve” onderzoeksresultaten (d.w.z. gestandaardiseerde waarnemingen) geldt, dat niets zo boterzacht is als keiharde cijfers; want wat je concludeert hangt (sterk) af van je vooroordeel.

waar je niet doorheen kunt varen. En er wordt handmatig zeegras geplant in ons deel van het Wad, in het kader van wat dan een “natuurlijke ontwikkeling” wordt genoemd. Natuurorganisaties - of althans sommige van hun woordvoerders- hebben kennelijk een sombere bril op als zij naar het Wad kijken. En vervolgens maatregelen voorstellen en nemen die daarop geënt zijn. Ik kijk er anders naar; misschien is mijn bril te roze? Ik zie mosselbanken op plaatsen waar ze vijf of tien jaar geleden nog niet waren. Op de Engelsmanplaat begon dat nog niet zo lang geleden als een paar plukjes mosselen bij elkaar, nu zijn het ferme banken. Dikke kans dat er bij het Vierhuistergat over enkele jaren hetzelfde gebeurd zal zijn; nu zijn het al aardige plukjes. En ik lees dat er op het Wad meer dan 8000 zeehonden rond-zwemmen; die moeten toch allemaal eten? Kennelijk is er genoeg vis voor al die zee-honden. En al die vissen vinden hun voedsel dus ook al weer in de Waddenzee, hetzij kleinere visjes of ander eetbaar spul. De kleinste organismen aan het begin van de voedselketen zijn kennelijk zo talrijk dat al dat leven mogelijk is. En al die vogels die naar het Wad komen om te overwinteren of om op te vetten, die zouden hier toch niet komen als het slecht ging met de Waddenzee? Ik ben geen ecoloog, dus misschien zie ik het alle-maal veel te simpel. Maar soms komt er uit onverwachte hoek een bericht dat niet voldoet aan het fenomeen van het vooringenomen standpunt. Zo stond in het blad “Vogels” van de vereniging Vogelbescherming onlangs een zeer hoopgevend

Als ik de uitspraken van sommige natuurorganisaties op een rijtje zet, dan moet ik wel concluderen dat het erg slecht gaat met de Waddenzee. Het water is te troebel, mosselbanken verdwijnen in een rap tempo, er zijn te weinig nonnetjes (schelpen) om de vogels te voeden, en zo meer. En dan moeten er maatregelen genomen worden. Dus worden er Mossel-Zaadinvang-Installaties (MZI's) geplaatst die het Wad ontsieren en


Pag. 10

Goede tijding, slechte tijding (vervolg) bericht (ik citeer alleen de tussenkop): “Er is genoeg voedsel op het Wad voor de zes miljoen vogels die hier komen ruien en opvetten”. En ook op onze eigen najaarsbijeenkomsten was uit de monden van onze leden unaniem te horen dat er op sommige plekken op het Wad (met name enkele oostpunten van de eilanden) beschermende maatregelen gewenst zijn tijdens de broedtijd van vogels. En ook de Hoogwatervluchtplaatsen (HVP) kunnen rekenen op ons respect, ook al kunnen wij daar dan niet meer door heen wandelen of er al te vlak langsvaren.

Dit zijn twee voorbeelden van genuanceerd kijken naar wat er wel en niet aan de hand is op het Wad, zonder een al te vooringenomen standpunt vanuit eigen belang. Zowel de natuurorganisaties als de vaarrecreanten op het Wad kiezen steeds vaker deze genuanceerde benadering. En dat kan ons verder brengen. In het Pact van Rede kan dat dan wellicht verzilverd worden. Maarten Snel “Gulliver”


Pag. 11

WADVAARDERSDAG Uitnodiging voor de Wadvaardersdag op zaterdag 26 januari 2013 te Harlingen

Beste Wadvaarder/ster, Graag nodigen wij u uit voor de Wadvaardersdag annex Jaarvergadering op zaterdag 26 januari 2013. Net als vorige jaren zal deze worden gehouden in het gebouw van de Maritieme Academie Harlingen, Almenumerweg 1, 8611 KM Harlingen, tegenover het NS hoofdstation. Dagprogramma 09.15 – 09.45 uur

Ontvangst, inschrijving en koffie

09.45 – 10.00 uur

Opening door de voorzitter

10.00 – 10.40 uur

“Naar een Rijke Waddenzee” door Kees van Es, Programmamanager

10.40 – 11.20 uur

“Het Pact van Rede” - stand van zaken, ontwikkelingen en

11.20 – 11.30 uur

plannen voor 2013 door Kor Wijngaarden en Jan Asselbergs Uitreiking Wadvaarderstrofee

11.30 – 13.00 uur

Workshops over verschillende onderwerpen of gezellig loungen met wadvrienden*

13.00 – 14.00 uur

Lunch

14.00 – 16.00 uur

Algemene Jaarvergadering van de Vereniging Wadvaarders

16.00 – 17.30 uur

Napraten met een hapje en een drankje

Voor kinderen van 5 à 6 jaar tot 12 à 13 jaar is er een eigen programma. Zie de afzonderlijke uitnodiging hierna. Kinderen boven de 12 à 13 jaar zijn uiteraard van harte welkom, alleen zal daar geen apart programma voor zijn. Voor alle kinderen is er een lekkere lunch geregeld. De officiële uitnodiging en aanmeldingskaart zijn u per post toegestuurd. De bijbehorende stukken voor de Algemene Jaarvergadering vindt u in deze Berichten en vanaf ongeveer 10 januari ook op onze website www.wadvaarders.nl. Aanmelding kan door inzending van de u toegezonden kaart of door invullen van het betreffende formulier op de website. Voor het reserveren van maaltijden en consumpties is betaling vooraf noodzakelijk. Prijzen en dergelijke vindt u hier onder. Wij hopen u op deze Jaarvergadering te mogen begroeten. Vriendelijke groet namens het bestuur, Jaap Klanderman secretaris


Pag. 12

WADVAARDERSDAG * Onder andere de volgende workshops zijn in voorbereiding: Scheepsmotorentechniek, Varen op het Duitse Wad (m.n. Noordfriese eilanden), Varen op het Oostelijke Nederlandse Wad, Meteorologie en het Wad, Eten van het Wad, Wad & creativiteit. N.B. Dit is een voorlopige lijst, wijzigingen zijn nog mogelijk! Op de Wadvaardersdag willen we zoveel mogelijk kanten van het wadvaren aan de orde laten komen. We nodigen daarom leden die schilderijen, tekeningen, foto's of andere kunstige vormen van het Wad hebben gemaakt van harte uit om die mee te nemen. Voor expositiemogelijkheden wordt gezorgd. Als op 26 januari de Elfstedentocht wordt verreden, vervalt deze vergadering. Kijk in dat geval op onze website www.wadvaarders.nl voor een alternatieve datum. Aanmelden en betalen: Uw aanmelding voor de Wadvaardersdag ontvangen wij graag vóór maandag 21 januari 2013. De verwerking van de aanmeldingen zal deels geautomatiseerd plaats vinden. Wij vragen u daarom dringend alleen via de website of de u toegezonden kaart in te schrijven. De kosten voor deelname aan het volledige dagprogramma zijn opnieuw ongewijzigd: koffie en thee, gebak + maaltijd: € 17,50 alleen consumpties, geen maaltijd: € 10,kinderprogramma met maaltijd: € 10,Wij verzoeken u deze kosten vóór 21 januari te voldoen op giro 3991305 van Wadvaarders, te Groningen onder vermelding van Jaarvergadering en uw lidnummer (zie adressticker). Met tijdige betaling reserveert u uw maaltijden en consumpties. Wij doen ook bij late aanmelding ons best om voor u de bekende schippersmaaltijd te regelen. Wij zorgen er in ieder geval voor, dat u met een goedgevulde maag de dag door komt. Aan het bijwonen van de officiële jaarvergadering 's middags - zonder deelname aan het ochtendprogramma - zijn geen kosten verbonden. U hoeft zich daarvoor niet schriftelijk aan te melden. Wel dient u zich bij binnenkomst even aan te melden. NB: Onze hele organisatie en administratie draait om uw LIDNUMMER. U vindt dit op de adreslabel van deze Berichten. Aanmeldingen en betalingen zonder vermelding van het lidnummer leiden tot veel onnodig en soms vruchteloos extra werk.


Pag. 13

WADVAARDERSDAG Hoi Wadvaarder-kids, Houd je van leuke dingen doen? Kom dan mee met je ouders naar de Wadvaardersdag. Zij gaan lekker vergaderen en andere 'saaie' dingen doen, terwijl wij allemaal leuke dingen gaan doen. Ik neem je mee naar Aeolus. In de glazen piramide van Aeolus is van alles te beleven. In het Experimentarium staan maar liefst 50 doe-dingen. Speel het altijd-raak-biljart, probeer je eigen schaduw vast te houden, los een schot met het luchtkanon of werp een blik in de oneindige spiegelkubus. Speelhal Op de begane grond is een grote ruimte ingericht als speelgedeelte voor de kinderen. Er bevindt zich een klimkooi, reuze-lego, de ballenvangcabine, een waterbak, springkussen en nog veel meer leuke activiteiten. Heb je een vader of moeder die mee kan als begeleider? Of misschien ken je iemand anders die het leuk zou vinden om mee te gaan als begeleider? Geef dit dan even aan mij door. Tot zaterdag 26 januari 2013! (geef je wel even op samen met de volwassenen op de opgavekaart).

Groeten van Karen Westra Tel.

0517 39 36 38 (geen voice-mail inspreken)

Mob.

06 38 29 10 71

Mail:

[email protected]


Pag. 14

WADVAARDERSDAG Geachte Wadvaarster/Wadvaarder, Hieronder vindt u de agenda voor de komende Algemene Ledenvergadering, die dit jaar op zaterdag 26 januari 2013 vanaf 14.00 uur gehouden zal worden op de vertrouwde locatie: Maritieme Academie, Almenumerweg 1, 8861 KM Harlingen. De in deze agenda genoemde vergaderstukken en bijlagen zijn opgenomen in dit 86e nummer van ons verenigingsblad Berichten. Vanaf 10 januari kunt u deze stukken ook raadplegen op de website van de Vereniging: www.wadvaarders.nl, onder het kopje Jaarvergadering 2013. Wij hopen u weer in Harlingen te mogen begroeten. Met vriendelijke groet, Bestuur Wadvaarders

Agenda: 1. Opening, vaststelling van de agenda 2. Mededelingen 3. Ingekomen stukken 4. Verslag van de Algemene Ledenvergadering, gehouden op 28 januari 2012 5. Monitoring 6. Uitreiking Wadvaardersplaquettes 7 Financieel verslag en balans over 2012, verslag kascommissie (eventuele vragen graag zoveel mogelijk vooraf schriftelijk bij het bestuur indienen) 8. Benoeming nieuw lid voor de Kascommissie 9. Jaarverslag 2012; de werkzaamheden van de vereniging 10. Bakens 2013 – koers en doelen van de vereniging in het komende jaar 11. Begroting 2013 12. Aftreden en benoeming van bestuursleden: voorstel benoeming: Jan Röben als bestuurslid 13. Rondvraag 14. Sluiting


Pag. 15

WADVAARDERSDAG Concept Verslag van de formele Jaarvergadering van de Vereniging Wadvaarders, Gehouden op zaterdag 28 januari 2012, Maritiem College, Harlingen. 1) Opening Voorzitter Jan Asselbergs opent de vergadering om 14.05 uur en heet iedereen hartelijk welkom op deze 22e Jaarvergadering van de Vereniging Wadvaarders. 2) Geen

Mededelingen

3) Ingekomen stukken Bericht van verhindering is ontvangen van ons lid Jan van der Kolff en de uitgenodigde gasten Paula Hof (RWS Noord-Nederland), Helma Lodders (Tweede Kamerfractie VVD) en de Stichting Vrienden van Rottumeroog en Rottumerplaat. Bij wijze van 'ingekomen stuk' brengt Eilard Jacobs de conclusies van de workshop 'verjonging' naar voren. Hij pleit vooral voor weinig formele onderlinge contacten: kuip- en keukengesprekken. Jongere en oudere Wadvaarders kunnen daar praten over wadvaren en zo ervaringen delen en informatie opdoen. Peter Renken vertelt namens onze Duitse zusterorganisatie Soltwaters dat de verhoudingen met de autoriteiten daar uitstekend zijn. Dit geldt zeker ook het Nationalpark. 4) Verslag van de algemene ledenvergadering van 29 januari 2011 Dit wordt, met dank aan verslaglegger Jaap Bosch, ongewijzigd vastgesteld. 5) Uitreiking Wadvaarderstrofee en Wadvaarders plaquettes Tijdens het ochtendprogramma is de Wadvaarderstrofee al uitgereikt aan Lutz Jacobi, Tweede kamerlid voor de Partij van de Arbeid, voor haar jarenlange inzet voor het Waddengebied met inbegrip van het varen daarin. Het was de bedoeling in deze vergadering eindelijk de Wadvaardersplaquette aan Siebe Kuipers in persoon uit te reiken, waarmee in de voorafgaande jaren telkens iets mis ging. Hij deelde kort voor onze vergadering mee toch niet aanwezig te zijn. We zullen hem nu de plaquette thuis bezorgen. Dit jaar heeft het bestuur besloten de plaquette aan Maarten Snel uit te reiken. Met name bij de bemenste vuurtoren heeft hij weer veel werk verzet. Maar de toekenning is vooral onze uiting van waardering voor al het werk dat hij gedurende vele jaren heeft verzet en – nu onder de vlag van de ANWB – nog steeds verzet. 6) Financieel verslag en balans over 2011 Penningmeester Felix Arons begint met het uitspreken van dank aan Administratiekantoor Kuipers en aan de kascommissie. Hij memoreert de rechtsgang bij de Raad van State, die ons niets heeft opgeleverd, maar wel veel geld heeft gekost. Naar aanleiding van de vraag over de kosten van ons Administratiekantoor in de vorige jaarvergadering deelt hij mee dat de kosten nog eens tegen het licht zijn gehouden en dat vermindering mogelijk is mits veel leden overgaan op machtiging van de Vereniging om de contributie automatisch af te schrijven. Het heeft grote moeite gekost bij de bank het nu gehanteerde systeem rond te krijgen, maar dit blijft bijzonder arbeidsintensief. Het bestuur wil de leden graag stimuleren om de overstap naar automatische contributie-incasso te maken. Voor degenen die daar niet voor voelen blijft de oude methode mogelijk. Alleen willen we daar wel de werkelijke extra kosten voor in rekening brengen. Vandaar het voorstel tot verhoging van de


Pag.16

WADVAARDERSDAG contributie met € 3,00 per jaar bij niet-automatische betaling. We mogen ook heel blij zijn met het vele werk dat Bureau Kuipers voor ons verricht voor de financiële administratie, maar ook voor de ledenadministratie, de verzending van post aan de leden en de postbus van de Vereniging. Felix legt nu, met dank voor het vertrouwen, het penningmeesterschap neer omdat het de laatste tijd niet meer te combineren was met zijn baan en gezin. Hij hoopt later weer meer werkzaamheden in de Vereniging te kunnen doen. Eilard Jacobs doet verslag namens de Kascommissie. De Kascommissie heeft opnieuw van afstand (digitaal) de financiële overzichten beoordeeld. De administratie is overzichtelijk en sluit aan bij de jaarstukken. De vragen zijn afdoende beantwoord. De cijfers geven een getrouw beeld van de financiële situatie. De commissie is blij met het opvolgen van haar aanwijzingen van vorig jaar door het bestuur. Dit verklaart ook de sterke stijging van de post Bestuurskosten. Veel daarvan is nog vanwege kostendeclaraties over 2010. De kascommissie adviseert de vergadering tot decharge van de penningmeester. De vergadering stemt hiermee onder applaus in. 7) Als nieuw reserve lid van de Kascommissie wordt benoemd Wim Blankestijn. Verder bestaat de commissie voor het komend jaar uit Carla Hogeweg en Eilard Jacobs. 8) Jaarverslag 2011 Tot verbijstering van secretaris en Berichtenredactie blijkt het Jaarverslag 2011 niet in de eindversie van Berichten 82 voor te komen. Daar dit door beide kanten pas vandaag is geconstateerd, is het verslag ook niet op een andere manier beschikbaar en moet bespreking in deze vergadering achterwege blijven. Het Jaarverslag zal worden gepubliceerd in Berichten 83. 9) Bakens 2012 Maarten Snel wijst op de opmerking van ochtendspreker Piet Dijkstra over het belang van het niet storen van zogende zeehonden. Hij geeft het bestuur in overweging dit in de Erecode op te nemen. Daarentegen worden op slikplaten geen zeehonden geboren, ondanks dat LNV/EL&I het tegenovergestelde volhoudt. Moeten we dit misschien zelf gaan monitoren? Het bestuur zal de opmerking ter harte nemen. Janny du Bois-Minholts stelt voor dat WIJ onze Erecode herformuleren en dan aan de overheden meedelen. Eilard Jacobs stelt hier tegenover dat het juist goed is als overheden denken dat zij het zelf hebben bedacht. Maarten Snel vraagt of het nu de bedoeling is dat wij weer gaan tellen. Het antwoord is ja. Kor Wijngaarden neemt dit vanuit het bestuur op zich. T.a.v. Bakens punt 5 stelt hij voor de tekst in positieve zin te formuleren. Bij punt 6 past de kanttekening dat ook de overheden nu het 'snelvaren' als apart probleem zien. Als wij het waarnemen probeer dan te signaleren (via Marifoonkanaal 4 of GSM), te fotograferen en eventueel de betrokkene per marifoon aan te spreken. De Bakens 2012 worden verder ongewijzigd door de vergadering geaccepteerd. 10) Begroting 2012 De vergadering gaat zonder discussie akkoord met de begroting, inclusief het voorstel tot contributieverhoging.


Pag. 17

WADVAARDERSDAG 11) Aftreden en benoeming van bestuursleden Ciska van Geer-Plesman en Felix Arons treden reglementair af en zijn niet herkiesbaar. Jan Asselbergs meldt de vasthoudendheid waarmee Ciska zich heeft vastgebeten in publicaties achter de motivering van verstoringen. Dat zij tenslotte zelf haast gestoord raakte van al het gepraat over verstoringen. Ciska zegt als antwoord dat zij met veel enthousiasme steeds meer heeft geleerd over natuur en bestuur. Dat het veel tijd heeft gekost en dat het nu tijd is om te minderen. Maar zij blijft nog wel wat doen! Felix Arons viel, buiten zijn officiële taak, vooral op door zijn vermogen diskussies kort samen te vatten. Zijn baan bij de Rijksoverheid maakte het laatste jaar het bestuurswerk moeilijk. De problemen met de ING-bank van begin 2011 zijn daarvan een goed voorbeeld. Felix zegt dat hij met veel genoegen heeft meegewerkt. Hij is onder de indruk geraakt van de velerlei soorten van kennis van allerlei aspecten binnen de Vereniging. Hij blijft beschikbaar voor Haags (lobby)werk. De voorzitter overhandigt de twee aftredende bestuursleden als dank voor hun inzet allebei een scheepsbel met inscriptie “Wadvaarders 2009-2011”. Pieter van Kuppenveld is bereid een plaats in het bestuur in te nemen. De vergadering ondersteunt zijn kandidatuur van harte. Twee andere leden van de Vereniging hebben aangegeven zich beschikbaar te stellen voor bepaalde taken. Of dat ook tot een bestuurslidmaatschap kan leiden is nog niet duidelijk. Voorlopig zal er dus één vacature in het bestuur zijn. Tenslotte geeft Jan Asselbergs aan dat het voor hem tijd is om als voorzitter terug te treden. Leeftijd, een zekere moeheid en teleurstelling over het stroperige bestuursproces naast andere activiteiten hebben hem tot dit besluit gebracht. Hij wil nog wel in het bestuur blijven en het komend jaar de portefeuille financiën op zich nemen. Bestuurslid Kor Wijngaarden is bereid het voorzitterschap over te nemen. Hij heeft nu een jaar in het bestuur meegewerkt. Het kan vreemd lopen: Pas vorig jaar heeft hij zich aarzelend voor het bestuur gemeld. De vergadering gaat akkoord met Kor Wijngaarden als voorzitter van het bestuur en Jan Asselbergs als bestuurslid. 12) Rondvraag Jan Asselbergs vraagt aandacht voor Staatsbosbeheer. De Wadvaarders zijn steeds meer overtuigd van het belang van deze organisatie en van goede contacten daarmee. Drastische bezuinigingen maken het werk daar moeilijk. Vrijwilligers zijn van harte welkom om daar handen spandiensten te verlenen. Hans Fix toont de Wadvaarderskalender 2012. Het maakt de uitslag van de fotowedstrijd, die daarmee was verbonden bekend. Naast enkele eervolle vermeldingen, de derde en de tweede is Ciska van Geer de winnaar geworden. Hij meldt dat hij bezig is om voor het gebruik van Quicktide een App te maken voor Android. Marjan Vroom heeft zorgen over het teruglopend deelnemersaantal bij onze Jaarvergadering. Waar is de muziek? Het moet ook een beetje een reüniekarakter hebben. Maarten Snel gaat in op het eerder genoemde belang van onderlinge steun en advies binnen de Vereniging. “What is in it for me” wordt steeds belangrijker. We moeten daarop inhaken. Zijn keukentafelgesprekken niet ook op de Jaarvergadering mogelijk? Voorzitter zegt dat we hieraan gaan werken. Het geven van cursussen of werken aan toerusting kan ook samen met anderen, b.v. de Toerzeilers. Jan Willem de Koning sluit hierop aan. Hij noemt als voorbeeld vakantietochten met kinderen als een Toerzeilersactiviteit. berichten 86 - januari 2013

Pag. 18

WADVAARDERSDAG Vanuit de zeekanoërs wordt gewezen op het belang van regelmatig mailverkeer met de leden en het gebruiken van de website. Theo te Winkel wijst er op dat varen in groepen tot een gevoel van veiligheid leidt, dat schijn is. Maar het werkt wel. Eilard Jacobs roept leden die initiatieven ontplooien op deze op de website te melden. 13) Sluiting Rond 15.40 sluit de voorzitter de vergadering en wenst een ieder wel thuis.


Pag. 19

WADVAARDERSDAG


Pag. 20

WADVAARDERSDAG

Ter vergadering zullen de financiële stukken worden toegelicht.


Pag. 21

WADVAARDERSDAG JAARVERSLAG 2012 VAN DE VERENIGING WADVAARDERS Het verslag van de werkzaamheden van de Vereniging JAARVERGADERING De 22e jaarvergadering van de Vereniging Wadvaarders is op 28 januari 2012 gehouden op de langzamerhand traditionele plaats: het Maritiem College te Harlingen. Voorzitter Jan Asselbergs opende de vergadering met een impressie van het voorbije jaar, waarbij hij onze teleurstelling over de uitspraak van de Raad van State in het mede door onze vereniging ingestelde beroep tegen wijzigingen in afgesloten gebieden memoreerde. De bestuurlijke situatie rond het Wad is absoluut onduidelijk en verdient eerder de typering 'bestuurlijke jungle'. Ook in de evaluaties van Convenant Vaarrecreatie en Leidraad lijken procedures belangrijker te zijn dan inhoud. Als eerste inleider kwam vervolgens Bruno Ens aan het woord, teamleider kustvogels bij SOVON, de organisatie die verantwoordelijk is voor veel officiële vogeltellingen. Met name aan de hand van telgegevens over scholeksters gaf hij ons een indruk van de problemen die er zijn tussen vogels en mensen, die eenzelfde stuk aarde willen gebruiken, met name dus de Waddenzee. Voor beleidsdoeleinden wordt de laatste jaren gewerkt aan de ontwikkeling van modellen, die de effecten van veranderingen op vogelgedrag voorspellen. Veel van zulke mogelijke samenhangen zijn nog onduidelijk. Er zal dus nog heel wat onderzoek nodig zijn. Piet Dijkstra was de tweede inleider. Hij is procesmanager voor een aantal deelplannen in het kader van Natura 2000 in het Waddengebied. Met de beheersplannen die in dit kader nu worden uitgewerkt komt er voor het eerst een wettelijk kader voor maatregelen, Dit zal alle belanghebbenden (dus ook wadvaarders) meer zekerheid en meer inbreng geven. Interessant voor ons is dat er drie menselijke activiteiten zijn vastgesteld, die mogelijk significante effecten op de natuurwaarden hebben. Varen hoort daar niet bij, verblijf op platen wel. Voor de Wadvaarderstrofee komt dit jaar een politica in aanmerking. Lutz Jacobi, Tweede kamerlid voor de PvdA, valt deze eer te beurt vanwege haar lang-jarige inzet voor het waddengebied, inclusief het varen daarin.

Het ochtendprogramma werd zoals gebruikelijk afgesloten met Workshops over onderwerpen die met het wadvaren te maken hebben: van varen op de Duitse wadden, via wadfotografie naar scheepsmotorentechniek. Maar ook de monitoring, die deze zomer moet plaatsvinden in het kader van het Convenant Vaarrecreatie en de verjongingsactie voor de eigen vereniging komen aan de orde.


Pag. 22

WADVAARDERSDAG Na de bekende warme winterlunch is 's middags de (formele) Jaarvergadering van de vereniging aan de orde, die dermate rustig verloopt dat al om 15:40 uur de hamer kan vallen. Het verslag van deze vergadering is afzonderlijk in dit katern van B86 opgenomen. Aansluitend werd traditioneel onder het genot van een drankje en een hapje door- en nagepraat. OVERIGE ACTIVITEITEN IN HET VERENIGINGSJAAR 2010-2011 Het was een jaar van afrondende evaluaties. Zowel het Convenant Vaarrecreatie als de Leidraad aanwijzing art.20 gebieden in het kader van de Natuurbeschermingswet ondergingen zo'n proces. Monitoring van vaargedrag op het Wad was in dit verband in het voorbije zomerseizoen weer een belangrijke activiteit voor een aantal Wadvaarders, die zich daarvoor hadden aangemeld. Met de systematiek die door Staatsbosbeheer was ontwikkeld bleek deze taak goed uitvoerbaar te zijn. De voorlopige resultaten van de evaluaties stemmen het bestuur tevreden. Niet op handhaving ligt de nadruk in de aanbevelingen, maar op voorlichting aan en – laten we maar zeggen – opvoeding van menselijke wadgebruikers. De samenwerking met onze partners in Pact van Rede en W5 (het overleg van watersportorganisaties op het Wad, red) verliep goed. Vooroverleg voor officiële bijeenkomsten in overheidskader is een normale gang van zaken geworden. Met name het Pact van Rede is dit jaar een belangrijk overleginstrument geweest in verband met afgesloten art.20-gebieden, waarvan we samen bezien welke weer opengesteld kunnen worden, c.q. minder lang of beperkter afgesloten kunnen worden. Het overleg in het Toeristisch Overleg Waddenzee (TOW) is in een nieuw jasje gestoken. Ondanks de taakverschuiving tussen de verschillende overheden, blijft het TOW hét overlegorgaan van alle wadwatergebruikers met de overheden. Het voorzitterschap is nu in handen van Erik Neef (ANWB), het secretariaat bij de Provincie Friesland. Doordat de bestuurlijke organisatie rond het Wad het gehele jaar in beweging bleef is er van contacten langs de politieke lijn (met name met de Tweede Kamer) nog niet veel tot stand gekomen. Als belangrijk kernpunt blijft dit Baken wel gehandhaafd. De plannen rond de Afsluitdijk kwamen dit jaar in een stroomversnelling. Bij de versterking van de dijk is uiteindelijk inderdaad voor een sobere variant gekozen: de dijk wordt overslagbestendig gemaakt. De extra spuicapaciteit wordt gevonden door het inbouwen van een gemaal in drie kokers van de spuisluizen aan de Den Oeverse kant. In het Nederlands Platform voor Waterrecreatie nemen ook de Wadvaarders deel. Door diverse omstandigheden waren diverse bestuursleden dit jaar in de gelegenheid zelf vast te stellen dat het hier om een voor onze vereniging zinvolle deelname gaat. Internationale contacten: bij de jaarlijkse vergadering van onze Duitse zusterorganisatie “Soltwaters” vertegenwoordigden Pieter van Kuppenveld en Jaap Klanderman de Vereniging. Dat deden zij ook bij de “Revierversammlung Weser-Ems” die dit jaar op Borkum plaats vond. Voor een gepland overleg met het Wasser- und Schifffahrt Amt (WSA) Emden maakten beiden een vergeefse tocht. Bij aankomst in Emden bleek wegens ziekte van een WSAmedewerker de bijeenkomst te zijn afgeblazen.


Pag. 23

WADVAARDERSDAG Het vorig jaar aangesneden thema “verjonging van de vereniging” heeft tot grote activiteit geleid. In de vorm van “keukentafelgesprekken” kwamen diverse ontmoetingen tussen oude rotten en nieuwelingen op het Wad tot stand. Voorlichting, toerusting, begeleiding en in de toekomst wellicht cursuswerk zijn de termen die bij deze nieuwe tak van het verenigingswerk een rol spelen. Nog nieuwer is onze activiteit om als Vereniging Wadvaarders met een stand(je) aanwezig te zijn op watersportbeurzen. Voor het eerst zal dit zijn beslag krijgen bij Boot Holland in Leeuwarden en kort daarna in Bremen. Dit laatste op uitnodiging van Soltwaters. In de afgelopen zomer hebben nagenoeg alle havens langs het Wad – met behulp van veel bestuurlijk vrijwilligerswerk - een nieuwe voorraad geactualiseerde folders van de Wadvaarders ontvangen. Begin 2013 willen we een hele nieuwe folder uitbrengen. Wadvaren langs IJssel en Rijn vond plaats op 30 oktober en 1 november. Eerste gespreksthema waren de keukentafelgesprekken. Ter plaatse kwamen nog andere eigen initiatieven aan het licht, die beoogden nieuwe vaarders goed toe te rusten voor het Wad. Het andere thema betrof de wensen die er bij de leden leven over het “ont-afsluiten” van stukken Wad. Wat aanwezigen bij beide bijeenkomsten opviel is dat hierover in Woerden hele andere reacties kwamen dan in Zwolle. Op de komende Wadvaardersdag gaat we hierover doorpraten. Ons verenigingsblad “Berichten” kwam in 2012 vier keer uit. De redactie bestond ook dit jaar uit Marian Christiaanse, Sieny van Weesep, Roel Luiten en Maarten Snel. Ferdi Uuldriks is vormgever, Evert-Jan de Kluizenaar fotoredacteur. Met ingang van december 2012 is Paul Raasveld toegetreden tot deze redactie. De website werd opnieuw geredigeerd door Wim Blankestijn, Hans Fix en Dirk-Jan Schenk. De beide redacties hielden in november hun jaarlijks overleg, waarbij ook het vrijwel voltallige bestuur aanwezig was. De Jaarvergadering (inmiddels omgedoopt in Wadvaardersdag) werd in 2012 voorbereid door de leden Karen Westra en Fokko Jan Udema, samen met secretaris Jaap Klanderman. Het bestuur bestond sinds de ALV van januari 2012 uit Kor Wijngaarden (voorzitter), Jaap Klanderman (secretaris), Jan Asselbergs (penningmeester) en Pieter van Kuppenveld. Gedurende een groot deel van het jaar nam Jan Röben als kandidaat bestuurslid aan de vergaderingen deel. We zijn blij dat hij nu bereid is volledig bestuurslid te worden. Het bestuur vergaderde in dit verenigingsjaar negen keer en hield daarnaast een afzonderlijke bijeenkomst om de beleidsrichting voor de komende periode vast te stellen. Het resultaat daarvan is verwoord in de Bakens voor 2013. In de kascommissie hadden dit jaar zitting Eilard Jacobs en Carla Hogeweg. Reservelid was Wim Blankenstijn. Namens het bestuur, Jaap Klanderman, secretaris


Pag. 24

WADVAARDERSDAG BAKENS 2013 1.

De Vereniging gaat door met beleidsbeïnvloeding op inhoud. Meer dan voorheen zullen we ook relaties met de politiek ontwikkelen. Voor 2013 staat een serie kennismakingsgesprekken met fractiewoordvoerders uit de Tweede Kamer op het programma. Daarnaast maken we goed gebruik van de netwerken samen met onze W5-partners. Natuur en recreatie blijven samen optrekken en actief werken aan coalities. 2. Met de partners van het Pact van Rede doen de Wadvaarders in 2013, met in achtneming van de Erecode, via het Toeristisch Overleg Waddenzee (TOW) onderbouwde voorstellen aan de overheid voor opheffing en/of inperking van afsluitingen, ingaande 2014. 3. We gaan meewerken aan voorstellen voor betere voorlichting van Wadgebruikers. In dit kader doen we mee aan het project gastheerschap. 4. Ook na de afronding van de evaluatie van het Convenant Vaarrecreatie en de evaluatie van de Leidraad (in het kader van gebiedsafsluitingen op grond van art. 20 Natuurbeschermingswet) blijven we actief meedoen aan monitoring. 5. De Wadvaarders gaan door met keukentafelgesprekken en andere toerustings- begeleidings- of cursusvormen voor het “vrij en verantwoord” varen op het Wad. 6. In 2013 gaan de Wadvaarders zich presenteren op watersportbeurzen. Daarvoor zijn we bezig propagandamateriaal te vervaardigen. 7. Begin 2013 verschijnt een nieuwe folder, die we ook weer in ons brede foldernetwerk in de Waddenhavens in Nederland en Duitsland zullen verspreiden. 8. Voor de taakuitbreiding die de Vereniging aan het realiseren is zijn meer mensen nodig, die hierin participeren. Meer dan in het verleden zullen naast en om het bestuur heen werkgroepen gevormd worden, die specifieke taken uitvoeren. 9. We zijn bezig de contacten met en over het Wadvaren in Duitsland te intensiveren. Een ontmoeting tussen de besturen van Soltwaters en Wadvaarders staat op het programma. 10. We zijn bezig de contacten met en over het Wadvaren in Duitsland te intensiveren. Een ontmoeting tussen de besturen van Soltwaters en Wadvaarders staat op het programma.


Pag. 25

Oogsttijd voor scharrelaars

In 2008 is het Convenant Vaarrecreatie van kracht geworden. Kort gezegd is in dat convenant geregeld, dat de jachthavens aan de Waddenzee mogen worden uitgebreid als er geen schadelijke effecten vanuit de recreatie op de Waddennatuur te bespeuren vallen. Daarmee werd de recreatie wel onder een vergrootglas gelegd. Er werd gemonitord; en veel vergaderd. In de afgelopen jaren werd ook vergaderd over Natura 2000.

oost-west vaart, dat zijn de “scharrelaars”. Elders in overheidsdocumenten staat dat de recreatie van haven naar haven wel toeneemt, maar het “scharrelen” of wadvaren niet. Eindelijk is nu dus erkend dat het over een kleine groep recreanten gaat. En weer een gedeelte daarvan vaart buiten de geulen en valt zo nu en dan droog. Over hen (over ons dus) gaat de volgende combinatie van twee citaten:

Het Convenant Vaarrecreatie heeft vier jaren gefunctioneerd en is in 2012 geëvalueerd. Enkele conclusies uit de evaluatie geef ik hieronder weer, waarbij ik ook verwijs naar inzichten uit het Natura 2000-traject. Eerst drie citaten (cursief), dan nog wat opmerkingen over niet-voltooide projecten:

2. “Voor wat betreft de vaarrecreatie op de Waddenzee geven de beschikbare onderzoeken en ervaringen het beeld dat de druk op het gebied als gevolg van het wadvaren (bedoeld is: het “scharrelen” , red.) niet is toegenomen in de afgelopen jaren, vooral als gevolg van voorlichting, communicatie en educatie. Hierdoor is de bewustwording bij de gebruikers van het gebied toegenomen. Op basis van de enquêtes onder vaarrecreanten lijkt het actief werken aan bewustwording tot beter gedrag te leiden.” Mijn conclusie: de inspanningen van onze vereniging en al die andere partijen hebben

1. “De doelgroep van de jachthavens en passantenhavens op de eilanden maakt voor 90 – 95 % gebruik van de betonde vaarroutes; daarbij is geen sprake van significante verstoring op de Waddenzee”. Dat wil zeggen dat 5 a 10 % van de recreanten op de Waddenzee voornamelijk


Pag. 26

Oogsttijd voor scharrelaars (vervolg) het gewenste effect gehad. Ook in het kader van Natura 2000-besprekingen is er uiteindelijk de erkenning dat ons gedrag, mits binnen de Erecode, niet schadelijk is voor de natuur. Oogsttijd, noem ik dat.

Waddenfonds maar niet lukken. b. De Handhaving vertoont nog steeds lacunes. Ondanks aandringen vanuit recreanten- en natuurorganisaties is er nog steeds niet een passend juridisch kader om moedwillige verstoorders van de waddennatuur (“huftergedrag”) afschrikwekkend te bestraffen. De vrees bestaat dat de goedwillende natuurliefhebbers-met-een-boot geconfronteerd gaan worden met algemene maatregelen ter bestrijding van die paar kwaadwillenden. c.

3. “Er is wel sprake van nieuwe vormen van vaargerelateerde verstoring, waaronder watertaxi's en andere snelvaarboten, en robbentochten.” Helaas zijn enkele projecten uit het Convenant Vaarrecreatie niet of nauwelijks van de grond gekomen. Het meest in het oog springend voor ons: a. Er is geen vorm van Gastheerschap op het Wad gekomen. Ter toelichting: op enkele veel bezochte plekken zouden er gastheren (m/v) komen om de droogvallende recreanten en wandelaars wegwijs te maken op die locatie, en meer algemeen op het Wad. Hoewel alle partijen positief zijn over dit project uit het Convenant wil de financiering vanuit het

De monitoring kan beter, is in de loop van de afgelopen jaren ook al verbeterd. Aan deze drie zaken wordt verder gewerkt, conform de afspraken uit het Convenant. Maarten Snel


Pag. 27

Killer-seals?

Wordt het Wad link? Als je de laatste Berichten leest, lijkt het misschien wel die kant op te gaan. Een zeehond die een trimster achterna zit op het strand, een haai aangetroffen, bultruggen en zo nu en dan een verdwaalde orka. Ik zwerf vanaf 2005 elk jaar in de zomer drie weken lang, samen met vriend en houten kajuitzeilbootje over de Wadden. Om zoveel mogelijk één met het Wad te zijn en te blijven, proberen wij havens te vermijden, tenzij we eten en water in moeten slaan. Meestal lukt dat aardig. Zo ook twee jaar geleden. We hebben de nacht doorgebracht in het Kikkertgat en ontwaken in een zonovergoten maar ook windstille ochtend. Het wordt tijd om terug te keren richting het westen en we besluiten gebruik te maken van de ebstroom om ons het Dantziggat in te laten drijven. Een prachtige tocht, een doodstil bootje dat langzaam maar zeker vooruit gaat. Af en toe moeten we een beetje peddelen om de boeien te omzeilen. Bij de start van onze tocht duikt er een zeehond naast de boot op. Niets bijzonders, ze zijn nu eenmaal altijd nieuwsgierig en zeker bij zo'n stille boot. Daar zijn we inmiddels aan gewend. Het warmt snel op die ochtend en de behoefte het water in te gaan groeit, althans, bij een van ons. Ik ga er pas in als het warm, ondiep badwater is maar mijn vriend zwemt overal en ook bij lagere temperaturen. De zeehond is nergens meer te bekennen. Na een paar rondjes om de boot is de zeehond er weer. In eerste instantie is dat wel leuk; net

zwemmen met dolfijnen! Maar er is iets in het gedrag van de zeehond dat ons beide verontrust. Hij is totaal niet bang, eerder geagiteerd. Mijn vriend besluit wijselijk om maar weer aan boord te komen en zodra hij de zwemtrap bereikt heeft is de zeehond vlakbij. Nu is zijn gedrag duidelijk; slaan met z'n staart op het water, duidelijk boos. Hij blijft nog een tijdje in de buurt van de boot en houdt het dan voor gezien maar vriendelijke bedoelingen heeft hij in ieder geval niet. Achteraf denken wij dat we in 'zijn' territorium waren en dat zag hij niet zitten. Ik kan me de verhalen in Berichten dan ook goed voorstellen en kijk tegenwoordig, behalve voor Japanse oesters, ook wel uit voor zeehonden, hoewel de eersten vooralsnog altijd bij mij de meeste schade opleveren. Ook dit jaar weer. Wat mij wel opvalt is dat ik elk jaar meer zeehonden zie, ook op plekken waar je ze echt niet verwacht. En ook het gedrag valt me op; 'dood' op de golven drijven is tegenwoordig 'in'. Dit jaar zijn we ons al een paar keer rot geschrokken van een 'drijvend zeehondenlijk' in het water. Aandacht trekken? Als je dan uiteindelijk gaat kijken, duikt 'ie fit en energiek weer onder. Maar toch...het blijven leuke dieren en wat zou het Wad zijn zonder ze? Ik moet er in ieder geval niet aan denken. Echt eng ga ik het pas vinden als er grote haaien aangetroffen worden maar vooralsnog lijkt dat niet het geval. Margriet de Vos “Wadvis”


Pag. 28

Wadzeilers en zeezeilers

Zijn wadzeilers ook zeezeilers? Ik weet het niet zeker. De Noordzee gedraagt zich anders dan de Waddenzee en je krijgt daar vanzelf een zeker ontzag voor. Alles is groter. Een schuiver, een roller, een “boze brommer”. De Noordzee is het echte ruime sop. Je neemt harde of stormachtige wind op de koop toe als je je jacht kunt vertrouwen. Er kan je in principe weinig overkomen als je alert blijft zeilen. Maar je moet wel goed in je vel blijven zitten en zeeruimte hebben. Zijn zeezeilers op hun beurt dan automatisch wadzeilers? Onder die mooie watervlakte van de Waddenzee liggen onverstoorbaar de zandplaten en is vertrouwen op je schip bij windkracht zeven of acht niet genoeg. Nauwgezette navigatie is geboden, onder alle omstandigheden, maar zeker met slecht zicht. Wie de boeien negeert kan pijnlijk kennis maken met het ware karakter van het Wad. Ervaren noordzeezeilers zijn dus niet automatisch wadzeilers. Dit laatste moest ik enige tijd geleden op hardhandige wijze zelf ervaren. Als opstapper bij een noordzeeschipper zag ik het zoute water als het ware uit zijn oren komen, zo ervaren was hij. Verder waren er nog enkele onervaren bemanningsleden aan boord. Toen de wind maar hard bleef en de kooien goed gevuld raakten, besloten schipper en ik om Den Helder aan te lopen. De volgende ochtend stond er weer een harde wind, ditmaal een noordooster. We besloten daarom met de vloedstroom in de rug naar Den Oever te zeilen. We zouden daar alleen nooit aankomen.

navigatie zou doen. Toen ik daarop de papieren kaart “Waddenzee westblad” uit de kaartentafel haalde, was hoon mijn deel: “hou toch op man, klein bier, we hebben een gps plotter en ìk doe de navigatie”. Eenmaal in het Marsdiep stonden daar diepe kuilen: wind tegen stroom, zodat hij besloot om de hele genua uit te rollen, maar zonder grootzeil. “Dit gaat hem niet worden”, zei ik, kijkend naar de enorme helling die onze 40-voeter ging maken, maar de schipper volhardde en inderdaad, wat later pikte het jacht het mooi op. Ik stuurde en zat aan loef, veel kabaal en zeegang aan lij, maar aan mijn loefzijde eigenlijk vreemd rustig. De schipper dook de kajuit in. Hij gaf geen koers op, ook geen volgende boei, alleen de instructie om aan de wind de golven aan te snijden. Zo knalden we door de diepe kuilen verder. Bij het naderen van de Malzwin 3 hoog aan de wind over stuurboord, vroeg ik de schipper of we deze boei ook rechts konden passeren. Ik bedoelde: staat er voldoende water naast die boei, voor wadzeilers een volkomen normale vraag. Hij antwoordde: “als je dat denkt snap je niets van zeilen, in de betonningsrichting is groen hier stuurboord en rood bakboord, overstag, nu! “ De toon was gezet. Na vijf minuten bracht deze koers mij recht op een mosselzaadinstallatie af. Had ik eerst om het humeur van de schipper gegrinnikt, nu werd ik bezorgd. De oude navigeerde op dat gps-plotterkaartje, maar had hij daarop die mosselzaadinstallatie niet gezien? Ik keek in de kajuit en schrok. Daar zat de schipper op zijn plotterbeeldschermpje te turen, wel boeien, maar geen nummers en al helemaal geen goede details zoals op de papieren kaart. Even later ging ik weer overstag en was het nodig om de genua eventjes bak te houden, de steile golven remden de boeg heftig af. Maar hierdoor bleef het voorzeil achter het deklicht op de mast hangen en scheurde vrijwel het gehele achterlijk uit. We startten daarop de motor, draaiden de genua in en vervolgden onze weg. Nu werd het een eenvoudige motortocht. Gierende wind en klappende zeegang werden nu ook nog aangevuld met herrie van de dieselmotor.

De zeeschuimer stond er op dat hij de


Pag. 29

Wadzeilers en zeezeilers (vervolg) “Zal ik het derde rif prepareren”, riep ik, “dan kunnen we het grootzeil er bij trekken”. “Nee”, knikte hij. “Hebben we eigenlijk wel het anker aangeslagen”, vroeg ik, een maatregel die ik bij solozeilen onder wat zwaardere omstandigheden bij motorvaart zelf altijd hanteerde. Ook dit vond de oude niet nodig. Nog altijd gaf de schuimer geen kompaskoers of boei op, maar bleef bij zijn instructie om de golven hoog aan te snijden. Terwijl we de wirwar van tonnen en boeien zagen, zei ik hem in de papieren kaart te willen navigeren: “Ik voel mij onaangenaam. Wat mij betreft moeten we nu nauwgezet navigeren aan de kaartentafel.” Hij wuifde de opmerking weg en herhaalde nog eens dat hij de baas was. Een andere opvarende vroeg verschillende malen om een koers of desnoods een te spotten boei. Op boze toon kapte de schipper dit verzoek twee of drie maal af. Hij zei op tijd een koerswijziging door te geven. Ongeveer een halve mijl oost van de Malzwin 11 nam de schipper het stuurwiel over en begon op de stuurmanskunst van de maat te mopperen. De oude viel nu terug op zijn zeilkunde voor de Noordzee: begon opnieuw van de golven af te sturen en nam ze ruimskoers. Zo liet hij ons wel eens eventjes zien hoe je van de golven af kon rijden. Inderdaad nam de grondsnelheid nu toe. Hij stuurde daardoor echter steeds lager dan 90 graden, op een bepaald moment (zo bleek achteraf) ging hij zelfs 120 tot 150 graden sturen. Natuurlijk bracht dit hem aan stuurboord over de boeienlijn. Na enkele minuten, toen over bakboord duidelijk een groene boei zichtbaar was (dat bleek later de Malzwin 13) bromde de zeeschuimer “ik ben gedesoriënteerd”. Ik riep hem daarop toe: “dan moet je naar die groene boei varen en zullen wij zijn nummer spotten, weten we precies waar wij zijn.” Voor zover ik weet is dat een oude tegeltjeswijsheid voor iedere wadvaarder. Schipper brulde “nee zeg!”. Geërgerd sprong ik op, ging in de kajuitopening staan en bekeek het water voor ons. Langere horizontale strepen: dit gaat fout. “Kijk!” schreeuwde ik nu en wees recht vooruit. Maar voordat ik nog eens kon waarschuwen een

knal, weer een hobbel, een soort rodeogevoel, kabaal … en we lagen vast. De harde noordooster duwde het mooie jacht meteen op één oor. We lagen aan lagerwal, een hartverscheurend beuken van de kiel op de keiharde zandplaat. Fluitende wind, bakken overkomend water. Het was inmiddels een half uur voor hoog water. “Anker uit!” Twee opvarenden grabbelden wanhopig in de bakskisten. Het duurde kostbare minuten. “Motor in zijn achteruit!” Met deze wind geen enkele kans, langzaam zoog het koelsysteem zich vol met zand. We deden een tweede anker overboord, loodzwaar, waarbij na elke inkomende golf als een bezetene de lijn naar binnen werd gelierd. ”Pang”, knalde deze op zijn zwakste plek. We verdaagden op een vreselijke manier op het Balgzand, door elke inkomende golf een paar meter. Nu was het mijn beurt om te schreeuwen: “ik noteer onze plaats op de papieren kaart, want straks begeeft dat elektronische plottertje van jou het en hebben we niet eens een positie. Dan kan de reddingsdienst naar ons gaan zoeken.” “Rustig blijven jij!”. Maar nadat hij dit vanuit de kajuit had geroepen, stak hij een nieuwe sigaret op. Hij zuchtte eens diep en pakte de marifoon. Ons mooie jacht maakte water, schipper gaf de coördinaten al door, de KNRM ging onderweg. Het simpele tochtje Den Helder- Den Oever was voorbij. De conclusie drong zich op: zeezeilers zijn toch niet automatisch wadzeilers. Van de golven afrijden, vertrouwen op zeeruimte en je gpsplottertje, allemaal prachtig, maar niet voldoende voor het Wad. Natuurlijk had ik het die ouwe schuimer nog een keertje willen inwrijven door hem het tweede anker terug te bezorgen: “ben je iets verloren misschien?”. Vier dagen later vertrok ik vanaf Den Oever om bij laagwater te kijken of we het anker met zijn ankerlijn konden vinden en oppikken. Ik hoopte dat het Balgzand op die plek zou droogvallen. Maar dat gebeurde niet, het was halverwege doodtij en er stond een aantrekkende matige noordooster. Ik liep ongeveer 150 meter uit, maar het kniediepe water was ijskoud op mijn benen, waarop ik mijn pas begon te versnellen om warm te blijven. Met open


Pag. 30

Wadzeilers en zeezeilers (vervolg) En misschien wel met ernstigere gevolgen. Denk aan: te weinig besef van het mogelijk ontstaan van grondzeeën, ook met zwaarder weer met een gesloten kuip de zee op gaan, of koppig weigeren tijdig de motor aan te zetten bij een havenaanloop omdat wij toch “echte zeilers” zijn. Maar mocht dit zo gebeuren, dan hoop ik wel op een ding: dat wij, ook al gaan de zaken mis, wèl op tijd weten in te grijpen en naderend onheil afwenden. Kijk, dan worden wij wadzeilers in elk geval toch zeezeilers. mond van het hijgen (door de kou) dribbelde ik terug naar de boot. Het verloren gegane anker zou er alleen te vinden zijn als de plaat echt zou droogvallen.

Paul Raasveld “Krokfors”

Toch veranderde ik later van gedachten: wij wadzeilers moeten ook niet overdrijven. Want andersom geldt het misschien ook wel. Wie weet, halen wij op de Noordzee op onze beurt misschien ook wel stommiteiten uit.

Naschrift: De redactie van Berichten is benieuwd of u als wadvaarder ervaringen met de Noordzee heeft waaruit bleek: een wadvaarder is niet automatisch een zeezeiler. Zijn er wat u betreft lessen te leren? Laat het ons weten op het mailadres van de redactie.


Pag. 31

De zeelucht hebben ze gemeen; de open zee, haven en kade, het pakhuis en de promenade. Daar kan geen luxe gast omheen. Ergens zijn ze nog verwant, de vangstfabrieken en de jachten, die geld en vis haalden en brachten; de afslag is nu restaurant. Toen hier nog kleine blazers dreven, toen werd er heel wat meer gesjouwd om net ervan te kunnen leven. Maar altijd is bewaard gebleven waarop de haven is gebouwd: de lucht van slik en vis en zout. Bart Robbers


Pag. 32


Secretariaat en ledenadministratie: Vereniging Wadvaarders. Postbus HC Groningen. INTERNET

Recommend Documents