Projectplan
Amazi Meza schoon drinkwater bij de basisschool en 8 dorpen in omgeving Rugaragara In Provincie WEST – RWANDA
VN millenniumdoelen 4, 5, 6, 7 Stichting Weeskinderen in Rwanda te Eersel www.weeskindereninrwanda.nl
[email protected] juni, 2010 Ria van de Ven-Gijsbers, Jeanne Versmissen-Adriaaans
2 Inhoud 1. Algemene doelstelling van de Stichting 2. Informatie over Rwanda 3. Doelgroep 4. Doel van het project 5. Organisatie 6. Uitgangssituatie 7. Relatie andere projecten 8. Activiteiten 9. Aanpak 10. Tijdpad 11. Kwaliteitscriteria 12. Evaluatie 13. Middelen Bijlages
pagina 2 2 3 3 4 5 5 6 6 7 7 7 8 10
1. Algemene doelstelling van de Stichting Weeskinderen in Rwanda Vanaf 1994 organiseert de oprichtster van de stichting Ria van de Ven Gijsbers hulp aan Rwandese (wees)kinderen. In 2002 is de Stichting Weeskinderen in Rwanda opgericht. Het algemene doel is: hulp bieden aan kansarme weeskinderen in Rwanda, waarbij centraal staan de primaire behoeften - voeding - gezondheidszorg - onderwijs De stichting is notarieel vastgelegd op 10 oktober 2000 en ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel te Eindhoven onder nummer 17128822. De Belastingdienst heeft onze stichting aangemerkt als een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) nummer 17441. Dat wil zeggen dat uw giften geheel of gedeeltelijk aftrekbaar zijn voor de inkomstenbelasting De financiële administratie voor de stichting wordt gedaan door Castelijns & Swaans Accountants (contactpersoon: L.H.H.J.M. van Moll AA).
2. Informatie over Rwanda Rwanda is het land van de duizend heuvels en de duizend zorgen. Het wordt ook wel de parel van Afrika genoemd, omdat het een prachtige natuur heeft. Rwanda is een klein dichtbevolkt agrarisch land in centraal Afrika. Het is even groot als België en er wonen ongeveer 9 miljoen mensen. Er zijn 3 bevolkingsgroepen: de Hutu’s (84%), de Tutsi’s (15%) en de Twa-pygmeeën (1%). In de hoofdstad Kigali wonen meer dan 1 miljoen mensen. Rwanda behoort tot de armste landen van de wereld. De economische hulp en groei vindt alleen plaats in de hoofdstad en komt nauwelijks terecht bij de arme boerenbevolking die op de heuvels woont. In het binnenland is de infrastructuur bijzonder slecht. Bovendien zijn de prijzen van buitenlandse producten (zoals benzine en medicijnen) erg duur in Rwanda en dus onbetaalbaar voor de overgrote meerderheid. Rwanda was van 1875 tot 1894 bezet door Duitsland en daarna werd het een Belgische kolonie. Wel waren er in die tijd Rwandese koningen aan de macht met een beperkt mandaat. In 1961 werd het koningschap afgeschaft en in 1962 werd Rwanda onafhankelijk. De Hutu’s hadden altijd Amazi Meza - Stichting Weeskinderen in Rwanda - juni 2010
3 een ondergeschikte positie in het land en ook de Belgische kolonisatoren gaven de beste functies en privileges aan de Tutsi’s. Dit zette kwaad bloed bij de Hutu-bevolking. In de negentiende en twintigste eeuw hebben missionarissen van de Rooms-Katholieke Kerk (Witte Paters) een groot deel van de bevolking bekeerd tot het christendom. In 1943 bekeerde koning Mutara III van Rwanda zich tot het christelijke geloof. Aanvankelijk steunde de kerk het idee dat de Tutsi's superieur waren ten opzichte van de Hutu's en de Twa's, maar vanaf het begin van de jaren vijftig kwam men hier radicaal op terug en speelde de Kerk een belangrijke rol bij de emancipatie van de Hutu’s. In 1994 brak na de moord op president Habyarimana de massamoorden uit. Deze Hutu-president sloot een vredesakkoord met Tutsi-rebellen. Waarna extremistische Hutu’s met het moorden begonnen. Politieke groeperingen hitsten de bevolking op om hun tegenstanders om het leven te brengen. In drie maanden tijd werden meer dan 800.000 mensen gedood. Daders en slachtoffers woonden en wonen naast elkaar. De slachtoffers vielen onder de Tutsi’s maar ook onder de Hutu’s. De slachtpartijen stopten toen de Tutsi-rebellen de macht overnamen in het land. De oorlog had ook 2,5 miljoen mensen op de vlucht gejaagd. Zij vonden onderdak in grote kampen in de Zaire, Tanzania en Burundi.In november 1995 kwamen de eerste vluchtelingen terug in Rwanda. In 1996 werden de kampen ontruimd en 2 miljoen mensen keerden daarna terug naar huis. Onder hen veel weduwen en wezen, die terug in Rwanda niets meer van hun woningen en bezittingen terugvonden.
3. Doelgroep De doelgroep van het project bestaat uit de 1800 leerlingen van de openbare basisschool Rugaragara, behorende bij de parochie Biruyi in het bisdom Nyundo in de provincie West van Rwanda. Daarnaast bestaat de doelgroep uit de inwoners 8 dorpen in de omgeving van Rugaragara, de dorpen variëren in grootte van 800 tot 1600 mensen. Bij benadering gaat het om 10.000 mensen.
4. Doel van het project Doordat de inwoners van de dorpen dichtbij huis schoon drinkwater kunnen halen, zullen ze geen besmet water meer drinken. Hierdoor verbetert hun gezondheid en zijn ze veel minder vaak ziek. Doordat kinderen schoon drinkwater kunnen drinken op school, schoon drinkwater mee naar huis kunnen nemen en hun handen op school wassen met schoon water, verbetert hun gezondheid en zijn ze veel minder vaak ziek. Ook zal de kindersterfte afnemen. Daarnaast houden de kinderen meer tijd over om huiswerk te maken omdat zij anders vele uren per dag bezig zijn met het zoeken en vinden van water. De volwassenen houden meer tijd over om te werken in hun groentetuin. Het water wordt op de eerste plaats gebruikt om te drinken, te koken, af te wassen en handen te wassen. Het (was)water wordt verder gebruikt om de groenten in de groentetuinen in tijden van droogte water te geven.
Amazi Meza - Stichting Weeskinderen in Rwanda - juni 2010
4
C Coonnccrreettee ddooeellsstteelllliinnggeenn Amazi Meza Voor 8 dorpen in de om geving • • •
Inwoners van 8 dorpen van Rugaragara drinken dagelijks schoon water Inwoners van 8 dorpen wassen hun handen met schoon water Inwoners van 8 dorpen gebruiken schoon water bij het eten koken. basisschool Rugaragara
• • • • •
1800 kinderen van basisschool Rugaragara drinken dagelijks schoon water 1800 kinderen van basisschool Rugaragara wassen hun handen op school met schoon water 1800 kinderen van basisschool Rugaragara nemen schoon water mee naar huis voor hun familie 5000 mensen beschikken dagelijks over schoon drinkwater. 1800 kinderen van basisschool Rugaragara hebben meer tijd om huiswerk te maken voor school.
5. Organisatie Wie neemt de beslissingen: • de voorzitter en initiatiefnemer van de stichting Ria van de Ven-Gijsbers in nauw overleg met en op advies van Abbé Prosper Ntiyamira en in overleg met de werkgroep. In bijzondere gevallen wordt de bisschop van Nyundo rechtstreeks om advies gevraagd. Wie voeren het project uit: In Nederland: projectgroep - Ria van de Ven-Gijsbers (reeds 15 jaar actief in Rwanda), - Hans van Lierop (oud-hoofd PR en reclame bij isolatieproducent) - Hennie Houben-Sipman (oud-burgemeester gemeente Eersel), - Jeanne Versmissen-Adriaans (gezondheidswetenschapper). Wie is de projectleider in Rwanda: Abbé Prosper Ntiyamira, pastoor in parochie Biruyi in het bisdom Nyundo en de verantwoordelijke in het bisdom voor de AGI- MFR. werkzaamheden (Katholieke Nationale Landbouworganisatie in Rwanda, zie bijlage)
Amazi Meza - Stichting Weeskinderen in Rwanda - juni 2010
5
6 .Uitgangssituatie in het gebied De gezondheid van de kinderen en volwassen in het gebied is slecht: - levensverwachting: 42 jaar - ondervoeding - kindersterfte is erg hoog: 27% van de kinderen jonger dan 5 jaar sterft aan ondergewicht. - Zuigelingensterfte is hoog (in Rwanda: 11% v/d levendgeborenen): vaak vanwege ondervoeding van de moeder. - veel voorkomende ziekten zijn bij de kinderen zijn: malaria en longontsteking, diarree, chlorera en andere darmziektes, HIV (in Rwanda: 3%) Factoren die van invloed zijn op de (on)gezondheid van de doelgroep zijn: 1. Er is geen voorziening voor schoon drinkwater aanwezig in de dorpen. De kinderen en volwassenen moeten dagelijks vele kilometers lopen om water te vinden dat drinkbaar is. Dit scheppen zij uit stilstaande plassen, die vaak vervuild zijn door uitwerpselen van vogels en andere dieren die daar ook van drinken. Behalve de verontreiniging met microorganismen die ziektes veroorzaken, bevat het stilstaande water ook veel mineralen en zouten omdat de bodem leemachtig is. Het water is niet alleen ongeschikt om te drinken het is ook ongeschikt om de handen mee te wassen. Omdat ouders op het land werken, worden vaak de kinderen belast met het zoeken van drinkwater. De kinderen zijn al veel tijd kwijt met het lopen van en naar school. Als zij ook nog water moeten halen hebben ze nauwelijks tijd om nog huiswerk te maken voor school, laat staan om te spelen. 2. Andere factoren: - ernstige armoede onder 95% van de mensen in het bisdom Nyundo - veel te weinig middelen inzake hygiëne (zeep, water, sanitair) - kinderen en volwassenen (90%) wassen hun handen onvoldoende - veel te weinig groenten, melk en andere belangrijke voedingstoffen - te weinig materialen en hulpmiddelen om groenten te kweken. - onvoldoende medische zorg, en er wordt pas in een laats stadium hulp ingeschakeld. - weinig volwassenen die bestaande lokale kennis kunnen doorgeven aan de nieuwe generatie: 70% van de bevolking is jonger dan 15 jaar - traumatisch ervaringen in het verleden vanwege de genocide - velen (90%) eten eenmaal daags een karige eenzijdige maaltijd
7. Relatie andere projecten Het project wordt samen met onze projecten in het gebied uitgevoerd: - Het ‘Eet en Leef gezond’- project waarin gezinnen voorlichting krijgen over het belang van het drinken van schoon water, hygiëne en gezonde voeding. - Geitjesproject (melk-vlees-mest voor de groententuinen) voor groepen weeskinderen en arme gezinnen. Deelnemers aan de voorlichtingsbijeenkomsten die nog geen geit hebben kunnen, zo lang we voldoende middelen hebben, een geit krijgen. kosten voor ons €35,- voor een geit, inclusief emmer, beker en pan. - Groentezaden om groente-tuinen op te zetten - Tuingereedschap om groente-tuinen te bewerken Daarnaast worden in het gebied ook nog onze andere doorlopende projecten uitgevoerd: - Steun aan weeshuis Noël, o.a. melkpoeder en voedingsmiddelen, verbandmiddelen, schoolbenodigdheden en grote kookketels. Amazi Meza - Stichting Weeskinderen in Rwanda - juni 2010
6 -
Opzetten naai-ateliers om inkomsten te vergaren o.a. voor voedsel en schoolmateriaal voor hun kinderen en eventueel een ziektenkostenverzekering. Schoolmaterialen en schooluniformen voor de arme kinderen die deze verplichte artikelen niet zelf kunnen betalen
Posters behorende bij het project ‘Eet en leef gezond’
8. Activiteiten in Rwanda Aanleg voorziening voor schoon drinkwater (zie foto’s in de bijlage) 1. Plan maken voor de omgeving: de bron met schoon water is krachtig genoeg om water te leveren, maar er moeten leidingen gelegd worden over glooiend landschap en rotsachtige grond. 2. Aankopen grond waar de reservoirs op komen te staan. 3. Loodgieters inhuren. 4. Oproepen voor de jongeren om de kanalen/ sleuven te graven of in de rotsen te hakken. 5. Materialen inkopen: leidingen, cement, kranen, koppelingen, stenen. 6. Personeel instrueren. 7. Aandragen van de materialen door dorpsbewoners 8. Kanalen graven en hakken. 9. Terrassen klaarmaken (waterpas) voor de reservoirs; dit gebeurt zonder machines. 10. Omhulsel maken voor de bron zodat het water opgevangen wordt. 11. Een vertrekpunt maken bij de bron die op de leidingen aangesloten kan worden. 12. Reservoirs metselen. 13. Putten met afsluitkoppelingen maken. 14. Aftappunten metselen, leidingen en kranen maken. 15. Bron aansluiten op de leiding.
9. Aanpak 1. Het project is opgezet in nauw overleg met onze contactpersonen in het werkgebied: Abbé Prosper Ntiyamira (zie bijlage) . Hij zorgt voor de inkoop materialen en ook voor de inhuur van personeel. De eindverantwoordelijkheid ligt bij het bisdom Nyundo. 2. De opzet van het project is gebaseerd op goede ervaringen met eerdere projecten waarin schoondrinkwater werd aangelegd: * Centre Santé in Biruyi * Cyamatare * Kinunu Amazi Meza - Stichting Weeskinderen in Rwanda - juni 2010
7 * Murambi (deels gefinancierd door Cordaid in 2007) * Ngabo * Gishwati * Biruyi * Weeshuis Noël * Gahondo * Kivumu * Birambo * Kagano (deels gefinancierd door Cordaid in 2009)
10. Tijdpad Het onderstaande tijdpad geeft een globale indruk. We echter pas starten met de uitvoering zodra we het totale bedrag voor het hele project bij elkaar hebben. Daarom zijn de genoemde jaren en maanden niet zeker. In Nederland 2009 oktober 2010 juni 2010 juli 2010 oktober 2010 december 2011 december 2012 voorjaar In Rwanda 2011 januari 2011 december
schrijven projectplan. uitgave nieuwsbrief voor sponsoring verkoop artikel uit Rwanda op toeristenmarkt jubileumviering met opbrengst voor dit project kunstveiling (onder voorbehoud) eindrapportage schrijven en vaststellen evaluatie-rapporten verzenden naar sponsors en subsidieverstrekkers start project (zodra er zekerheid is dat er voldoende geld is) oplevering project en evaluatie gegevens aanleveren
11. Kwaliteitscriteria Vanuit de jarenlange ervaring met projectleiding in Rwanda en de ervaring in de 12 waterprojecten is een goede kwaliteit verzekerd. Het water is gegarandeerd schoon omdat het een bron is boven op een heuvel. Zie tekening ‘profile’ en de werktekeningen in de bijlage. Amazi Meza - Stichting Weeskinderen in Rwanda - juni 2010
8
12. Evaluatie output: (in welke mate) hebben de geplande activiteiten plaatsgevonden outcome: (in welke mate) is de doelgroep daadwerkelijk gebruik gaan maken van het schone drinkwater. (in welke mate) gaan de kinderen meer tijd besteden aan het maken van huiswerk. impact: heeft de doelgroep een betere gezondheid gekregen, een betere levensverwachting, minder sterfte ziekte etc. De evaluatie vindt plaats op niveau van output en outcome. Impact kan niet binnen 6 maanden gemeten worden. Bovendien is er voldoende bewijs uit diverse wetenschappelijke publicaties dat het gebruik van schoon drinkwater en een hygiënische leefwijze een grote bijdrage leveren aan een verbeterde gezondheid, afname van ziekten en kindersterfte en een toename van de levensverwachting. doel evaluatie : - In welke mate zijn de doelstellingen van het project bereikt. - Is er voldoende waardering van de doelgroep voor de activiteiten - Zijn er (onvoorziene) zaken in de uitvoering die voor andere projecten van belang zijn. Onderzoeksvragen: Proces - Verliep de uitvoering volgens de 15 punten van de planning? - Bij welke aspecten van de planning zijn moeilijkheden opgetreden en hoe zijn die opgelost? - Hoe is de waardering van de doelgroep voor het project? inhoud - Welk % van de doelgroep drinkt schoon water? - Welk % van de doelgroep gebruikt schoon water bij het koken? - Welk % van de doelgroep wast zijn handen met schoon water? - Welke barrières worden ervaren om dagelijks het gewenste gedrag uit te voeren? Uitvoering van de eind evaluatie: Het verzamelen van de gegevens zal worden gedaan door Abbé Prosper. Hij zal daarnaast foto’s knippen tijdens de aanleg van de watervoorziening. Ria van de Ven-Gijsbers zal tijdens de projectperiode het projectgebied bezoeken en evaluatieve gesprekken voeren over de genoemde onderzoeksvragen met sleutelfiguren. Een kwantitatieve analyse op basis van schriftelijke vragenlijsten is in niet uitvoerbaar op het platteland van Rwanda. Het evaluatie-verslag zal worden geschreven door Ria van de Ven-Gijsbers en Drs. Jeanne Versmissen-Adriaans. Het verslag zal naar de sponsors van het project gestuurd worden binnen 2 maanden na afronding. Verder zal het verslag gepubliceerd worden op de website van de stichting.
13. Middelen De begroting is opgesteld onder verantwoordelijkheid van Diocese de Nyundo Mgr. Alexis Habiyambere s j en voor de scholen Mgr. Jean-Marie Vianney Nsengumeremyi (zie bijlage). De totale kosten bedragen 37.858.275 Rwandese franc. Dit is €52.500,Amazi Meza - Stichting Weeskinderen in Rwanda - juni 2010
9 Onderhoud van de watervoorziening De gezinnen betalen een kleine maandelijkse contributie dat in het onderhoudsfonds gestort wordt. Vanuit dit fonds kan het onderhoud en de reparaties betaald worden. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij Diocese de Nyundo, paroisse de Biruyi.
Abbé Prosper en Ria van de Ven-Gijsbers bij een aftappunt.
Amazi Meza - Stichting Weeskinderen in Rwanda - juni 2010
10
Amazi Meza - Stichting Weeskinderen in Rwanda - juni 2010