2 0 1 5
Schoolplan 2014-2018
Stichting Dokter C.P. van Leersumschool 2014-2018
H i l d e v a n
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
1
d e
Inleiding ........................................................................................................................... 4 1. Typering van de school .................................................................................................. 6 2. De opdracht van de school ............................................................................................ 8 2.1 Missie, doelstelling en visie ............................................................................................................... 8 2.2 Externe en interne ontwikkelingen ................................................................................................. 10 2.3 Sterkte/zwakte analyse ................................................................................................................... 14
3.
Kwaliteitszorg en kwaliteitsbeleid ............................................................................ 15
3.1 Uitgangspunten en doelstellingen .................................................................................................. 15 3.2 Cyclus van kwaliteitszorg ................................................................................................................. 15 3.3 Instrumenten voor kwaliteitszorg ................................................................................................... 15 3.4 Beleidsvoornemens ......................................................................................................................... 16
4.
Onderwijskundige vormgeving ................................................................................. 18
4.1 Uitgangspunten en doelstellingen .................................................................................................. 18 4.2 Organisatie ...................................................................................................................................... 18 4.3 Onderwijskundige vormgeving ........................................................................................................ 19 4.3.2 Onderwijsaanbod ..................................................................................................................... 20 4.4 Pedagogische vormgeving ............................................................................................................... 21 4.4.1 Basisbreedaanpak .................................................................................................................... 21 4.5 Beleidsvoornemens ......................................................................................................................... 24
5.
Onderwijsondersteuningsbeleid ............................................................................... 25
5.1 Uitgangspunten en doelstellingen .................................................................................................. 25 5.2 De Commissie van Begeleiding ........................................................................................................ 26 5.3 Overleg- en begeleidingsstructuur .................................................................................................. 27 5.4 Onderwijsinhoudelijke ondersteuning ........................................................................................... 28 5.4.1 Ondersteuning door de intern begeleider ................................................................................ 28 5.4.2 Ondersteuning door de orthopedagoog .................................................................................. 28 5.4.3 CVB multidisciplinair ................................................................................................................ 28 5.4.4 CVB als adviseur ....................................................................................................................... 28 5.5 Organisatorische ondersteuning ..................................................................................................... 29 5.5.1 Afstemming organisatorische en onderwijsinhoudelijke ondersteuning ................................. 29 5.5.2 Aansturing ............................................................................................................................... 29 5.5.3 Resultaatverantwoording ........................................................................................................ 29 5.5.4 Externen .................................................................................................................................. 29 5.5.5 Samenwerking met ouders ...................................................................................................... 29 5.6 Beleidsvoornemens ......................................................................................................................... 30
6. Sociale veiligheidsbeleid ............................................................................................. 32 6.1 Uitgangspunten ............................................................................................................................... 32 6.2 Preventief beleid ............................................................................................................................. 33 6.3 Curatief beleid ................................................................................................................................. 34 6.4 Melding, registratie en evaluatie .................................................................................................... 34 6.5 Beleidsvoornemens ......................................................................................................................... 35
7.
Personeelsbeleid ...................................................................................................... 37
7.1 Uitgangspunten ............................................................................................................................... 37 7.2 Competenties .................................................................................................................................. 38 7.3 Gesprekkencyclus ............................................................................................................................ 38 7.4 Overige instrumenten personeelsbeleid ......................................................................................... 38 7.5 Beleidsvoornemens ......................................................................................................................... 39
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
2
8.
Huisvesting en sponsoring ........................................................................................ 40
8.1 Huisvesting ...................................................................................................................................... 40 8.2 Sponsoring ....................................................................................................................................... 40
9.
Relationeel beleid .................................................................................................... 41
9.1 Interne informatievoorziening ........................................................................................................ 41 9.2 Contact met ouders/verzorgers ...................................................................................................... 41 9.3 Externe contacten ........................................................................................................................... 41 9.4 Beleidsvoornemens ......................................................................................................................... 43
Bijlagen .......................................................................................................................... 43 Bijlage 1- onderwijstijd .......................................................................................................................... 43 Bijlage 2- basisbreed aanpak ................................................................................................................. 43 Bijlage 3- stappenplan bij storend gedrag ............................................................................................. 43 Bijlage 4- onderwijstijdonderschrijding................................................................................................. 43 Bijlage 5- aansturing en organisatie ...................................................................................................... 43 Bijlage 6 - toelichting aansturing en organisatie ................................................................................... 43 Bijlage 7 - hoofdtaken functionarissen.................................................................................................. 43
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
3
Inleiding Iedere school moet een schoolplan hebben. In artikel 21 WEC staat beschreven wat een schoolplan is: Het schoolplan bevat tenminste een beschrijving van het beleid met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs dat binnen de school wordt gevoerd, en omvat in elk geval het onderwijskundig beleid, het personeelsbeleid en het beleid met betrekking tot de bewaking en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Het schoolplan omvat mede het beleid ten aanzien van de aanvaarding van materiële bijdragen of geldelijke bijdragen, niet zijnde ouderbijdragen of op de onderwijswetgeving gebaseerde bijdragen, indien het bevoegd gezag daarbij verplichtingen op zich neemt waarmee de leerlingen binnen de schooltijden en tijdens de activiteiten die worden georganiseerd onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag, alsmede tijdens het overblijven, zullen worden geconfronteerd. In het schoolplan wordt aangegeven op welke wijze invulling wordt gegeven aan het openbare karakter onderscheidenlijk de identiteit voor zover het betreft een samenwerkingsschool. Het schoolplan kan op een of meer scholen voor speciaal onderwijs, voor voortgezet speciaal onderwijs, voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs, en instellingen voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs en een of meer scholen voor ander onderwijs van hetzelfde bevoegd gezag betrekking hebben. In dit schoolplan wordt het beleid met betrekking tot het onderwijs voor de komende periode beschreven. Ook wordt aangegeven welke voorgenomen beleidsontwikkelingen komende periode zullen worden ingezet. Het schoolplan betreft een periode tussen 2014-2018 en zal jaarlijks worden geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. De stichting dokter C.P. van Leersumschool, hierna te noemen VLS, is opgericht in 1973. Oorspronkelijk was de VLS een school voor langdurige zieken kinderen met somatische klachten, in de jaren 90 veranderde dat in een school voor leerlingen met gedragsproblematiek, bij de invoering van de WEC is de keuze gemaakt voor cluster 4-leerlingen met als specialisatie: leerlingen met een stoornis in het autistisch spectrum én voor onderwijszorgarrangementen met samenwerkingspartners in de jeugdzorg. De school staat nu aan de vooravond van een ingrijpende verandering binnen het speciaal onderwijs door de invoering van passend onderwijs per 1 augustus 2014. Het REC 4-4 is opgeheven, de school is onderdeel geworden van een aantal samenwerkingsverbanden voor basisonderwijs, waarbij binnen een grote regio wordt samengewerkt tussen basisonderwijs, speciale scholen voor basisonderwijs en speciaal onderwijs. De aanmelding van leerlingen verandert, de indicatie wordt vervangen door toelaatbaarheidsverklaringen, die door het samenwerkingsverband worden afgegeven en de bekostigingsstructuur zal veranderen. De binnen het REC 4-4 destijds overeengekomen onderscheid in zogenaamde “zmok”-scholen en “ass”-scholen bestaat niet meer. De aanduiding “cluster 4” leerlingen zal in de nabije toekomst gaan verdwijnen. Niet de diagnose maar de onderwijsbehoefte van de leerling is leidend voor het verkrijgen van onderwijs op een speciaal onderwijsschool. De onderwijsprofielen en onderwijsarrangementen komen in de plaats van de tot nu gebezigde termen. Om in te spelen op de veranderingen en vernieuwingen is in 2013 het project VLS 3.0 gestart. Door de invoering van passend onderwijs verlegt de VLS opnieuw het accent. Het accent wordt gelegd op het ontwikkelen van een expertisecentrum waar leerlingen een passend arrangement krijgen. Dit kan zowel op de reguliere school als op de VLS zijn.
Als voorwaarden voor het project VLS 3.0 zijn geformuleerd: Nieuwe, aantrekkelijke huisvesting, ook in Zeist; Goede bereikbaarheid; Een heldere visie op opvoeding en onderwijs; Een veilig en gestructureerd schoolklimaat; Een deskundig, hecht samenwerkend en goed toegerust team; Doordachte en op elkaar afgestemde methodieken en lesmethoden; Aansprekende leer- en hulpmiddelen, inclusief tuin, dieren en up-to-date ict; Een passend aanbod voor leerlingen, met psychiatrische en/of gedragsproblematiek (cluster 4); Goede relaties met de ouders; Een bron van expertise ten diensten van het swv, het (S)BO en het VO; en Opererend in een netwerk, extern georiënteerd. Om dit project VLS 3.0 daadwerkelijk uit te gaan voeren zijn zeven wegen geformuleerd: Methodiekontwikkeling, kwaliteitszorg; Verdere scholing op (ortho)didaktiek; Verdere scholing op (ortho)pedagogiek; Kennis krijgen van hulpverlening, psychiatrie, jeugdzorg, regulier onderwijs (de omgeving); Training in intervisie en in samenwerking; Training in handelen (veiligheid, agressie); Aanpassing functiegebouw (nadruk op primair proces, aparte experts en combifuncties, ruimte voor snelle EHBH (eerste hulp bij handelingsverlegenheid). In dit schoolplan zal dit nader worden toegelicht. Er zal - zoals gezegd - komende jaren veel veranderen en jaarlijks zal moeten worden bekeken of bijstellen van de voorgenomen of reeds ingezette beleidsontwikkelingen noodzakelijk is. Het schoolplan is derhalve op te vatten als strategisch beleidsplan, dat de toekomstige richting beschrijft op basis van visie en missie, maar dat jaarlijks zal worden bijgesteld op die punten, waarop beleidsvoornemens of acties voortvloeiend uit beleidsontwikkelingen eventueel moeten worden aangepast op de dan actuele situatie.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
5
1. Typering van de school De VLS is een school voor primair speciaal onderwijs voor leerlingen in de leeftijd van 4 t/m 13 jaar. Zij richt zich op die kinderen waarvan de ontwikkeling verstoord is of dreigt te raken door kindspecifieke factoren (gedragsproblemen, emotionele problematiek of psychiatrische beelden) of omgevingsfactoren (gezinsomstandigheden, ontoereikend onderwijsaanbod). Deze factoren maken dat zij in de scholen van het samenwerkingsverband onvoldoende kunnen profiteren van de reguliere basisondersteuning. Betreffende leerlingen kunnen in die situatie extra specialistische ondersteuning krijgen van of op de VLS. Daarnaast verzorgt de VLS ambulante begeleiding in het primair en voortgezet onderwijs. De stichting participeert in zes samenwerkingsverbanden passend onderwijs, vier voor po (swv PO Zuid Oost Utrecht, Profi Pendi, Rijn Gelderse Vallei en PO de Eem)en twee voor vo (Swv VO Zuid Oost Utrecht en Swv Utrecht Zuid), die in het kader van de ontwikkelingen passend onderwijs zijn opgericht. Schoolgegevens Hoofdlocatie Zeist Verlengde Slotlaan 113 3707 CE Zeist Schooltijden locatie Zeist, Verlengde Slotlaan 113 Maandag 8.30 uur - 14.15 uur Dinsdag 8.30 uur - 14.15 uur Woensdag 8.30 uur - 12.15 uur Donderdag 8.30 uur - 14.15 uur Vrijdag 8.30 uur - 14.15 uur Aantal leerlingen op 1-10-2014: 169 Aantal groepen: 14 Personele bezetting: Locatievertegenwoordiger (1 fte) Groepsleerkrachten (± 16 fte) Onderwijsassistenten (8 fte) Vakleerkracht gymnastiek (0,7296 fte) Orthopedagogen (1,6268 fte) Gedragsspecialist (1 fte) Intern begeleider (0,8 fte) Logopedist (0,2319 fte) Nevenvestiging Veenendaal Willem Barentszstraat 70 3902 DG Veenendaal Schooltijden locatie Veenendaal, Willem Barentszstraat 70 Maandag 8.45 uur - 14.30 uur Dinsdag 8.45 uur - 14.30 uur Woensdag 8.45 uur - 12.30 uur Donderdag 8.45 uur - 14.30 uur Vrijdag 8.45 uur - 14.30 uur schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
6
Aantal leerlingen op 1-10-2014: 69 Aantal groepen: 5 Personele bezetting: Locatievertegenwoordiger (0,5 fte) Groepleerkrachten (± 4,5 fte) Leraarondersteuner (1 fte) Onderwijsassistenten (± 4,5 fte) Vakleerkracht gymnastiek (0,2 fte) Orthopedagogen (0,4276 fte) Gedragsspecialist (0,4 fte) Intern begeleider (0,4 fte) Logopedist (0,2319 fte)
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
7
2. De opdracht van de school 2.1 Missie, doelstelling en visie De VLS is voor leerlingen die in staat zijn te functioneren te midden van een groep kinderen. Het leerstofaanbod is gebaseerd op leercapaciteiten van een algemeen intelligentieniveau van 70 of hoger. Vanuit het leerlingvolgsysteem moet daarnaast blijken dat sprake is van een passend leerrendement en blijken dat kinderen binnen een groep van ongeveer 13 kinderen kunnen functioneren en tot leren kunnen komen. De kerndoelen van het basisonderwijs worden aangehouden. Daarnaast is er planmatig aandacht voor het ontwikkelen van vaardigheden waardoor leerlingen op competente wijze om leren gaan met levenstaken en zich zodoende leren handhaven, ook buiten het speciaal onderwijs. Er wordt uitgegaan van een gezond evenwicht tussen het behalen van de kerndoelen en het ontwikkelen van de sociale vaardigheden, waarmee de leerlingen zich met een verbeterd perspectief kunnen handhaven in het voortgezet onderwijs en in de maatschappij. Missie: De VLS levert maatwerk en expertise voor leerlingen met een psychiatrische stoornis/gedragsproblematiek. Hiermee wil VLS een sluitend onderwijsaanbod verzorgen op zowel de school als op scholen van de samenwerkingsverbanden. Doelstelling: Doelstellingen die wij beogen te realiseren binnen ons onderwijsaanbod zijn dat wij: - een veilige school zijn met een goed basisleerklimaat, waar onze leerlingen met een brede zorgvraag optimaal kunnen leren; - doelgericht aandacht besteden aan de cognitieve ontwikkeling waarbij het behalen van de kerndoelen primair onderwijs uitgangspunt is; - doelgericht aandacht besteden aan de sociale zelfredzaamheid van leerlingen; - de leerlingen zo goed en zelfstandig mogelijk voorbereiden op vervolgonderwijs. Visie: Er wordt gewerkt vanuit de visie: Jij bént er - voor ons, Wij zijn er - voor jou, Van Leersumschool, gewoon, anders. We werken vanuit de uitgangspunten: Ieder mens wil iets kunnen (competentie) Ieder mens wil erbij horen (relatie) Ieder mens wil zelf iets kunnen willen (autonomie) Daaruit vloeit voort als motto:
“ Veilig en verantwoord samen leren leren”
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
8
Dat houdt in: Uitgegaan wordt van ‘speciaal waar nodig, gewoon waar het kan’. De leerlingen voelen zich “thuis op school” en halen, binnen een sterk en veilig basisleerklimaat, ingericht en ondersteund door specialisten in het onderwijs, het beste uit zichzelf. Het vizier is professioneel en principieel gericht op het adequaat maatschappelijk functioneren van de leerling. Op grond van groeiende en versterkte sociale competenties, benut iedere leerling de eigen leermogelijkheden. Wij werken opbrengst- en handelingsgericht. Dat wil zeggen, we zetten ons planmatig in voor het verbeteren van de leerprestaties-, het welbevinden en de vorderingen van leerlingen. Dit gebeurt door het hebben van hoge verwachtingen en het stellen van haalbare doelen op onderwijskundig en sociaal emotioneel gebied. We willen uit leerlingen halen wat er in zit. Voor alle leerlingen formuleren we een realistische ontwikkelingsperspectief (doelgericht OPP). Hoogwaardige leerlingenzorg en -begeleiding, ondersteuning, is voor de leerlingen op de VLS een randvoorwaarde om te komen tot maximale individuele ontplooiing. Bij ons geldt: "De leerling centraal, de leerkracht als spil en de specifieke deskundige als ondersteuner". Voorwaarde voor gericht werken aan hoge opbrengsten betekent in de eerste plaats kwalitatief goed onderwijs. Dat wil zeggen resultaatgericht onderwijs gegeven door deskundige en gemotiveerde leraren, die effectief instructie geven, hun onderwijsdoelen, -inhouden en didactiek kunnen afstemmen op verschillen tussen leerlingen en voortdurend reflecteren op het effect van hun lessen. Vooraf geplande opbrengsten op groeps- en schoolniveau worden twee keer per jaar systematisch geëvalueerd. Wij variëren waar nodig in het onderwijs- en ondersteuningsaanbod: groepsgrootte, materiaal, ICT, menskracht, onderwijsinhoud, tijd. Wij zien ouders als partners. Met ouders streven we naar overeenstemming over de aanpak en begeleiding. We bespreken mogelijkheden en geven ook grenzen aan. Cruciaal is de vraag hoe we de leerling zo goed mogelijk kunnen voorbereiden op een vervolgonderwijsplek en zijn of haar verdere toekomst. Belangrijk in onze aanpak is dan ook het ontwikkel- of uitstroomperspectief van de leerling. De leerlingen worden systematisch gevolgd in hun vorderingen. Dit staat in het leerlingvolgsysteem Parnassys. Het vergroten van de handelingsbekwaamheid van de medewerkers staat centraal in het professionaliseringsbeleid. Wij gaan daarbij praktisch aan de slag door middel van een actief professionaliseringsbeleid gericht op: leerkrachten en onderwijsondersteuners kundig maken om een adequaat antwoord te geven op de (onderwijs)behoeften van leerlingen. Beleidsvoornemens: Verder uitwerking en concretisering van de visie en missie
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
2014-2015
2015-2016
2016-2017
2017-2018
x
x
x
x
9
2.2 Externe en interne ontwikkelingen De belangrijkste externe ontwikkelingen zijn op dit moment: Invoering van Passend Onderwijs per 1 augustus 2014; De Kwaliteitswet (Voortgezet) Speciaal Onderwijs; De drie ‘decentralisaties naar de gemeenten’. De gemeenten zijn vanaf 2015 verantwoordelijk voor; o De jeugdzorg; o Het onderdeel ‘begeleiding’ en ‘persoonlijke verzorging vanuit de AWBZ’; o De participatiewet; die gaat over de werkgelegenheid voor mensen met een arbeidsbeperking. Speciaal onderwijs in passend onderwijs Passend onderwijs heeft (mogelijk) grote gevolgen voor de (samenstelling en omvang van de) populatie leerlingen, die de VLS bezoekt alsmede de inrichting van het speciaal onderwijs/de organisatie. Een algemeen doel van passend onderwijs is de ambitie om meer leerlingen in het regulier onderwijs een passend arrangement te bieden. De onafhankelijke indicatiestelling verdwijnt. Verwijsprocedures zullen veranderen en mogelijk per samenwerkingsverband anders zijn. In het kader van passend onderwijs wordt tevens het 'systeem van leerlinggebonden financiering' (ambulante begeleiding) afgebouwd. Deze ontwikkelingen zullen leiden tot nieuwe/ andersoortige vragen aan de VLS.
Verwachte ontwikkelingen in het regulier basisonderwijs Meer leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte zullen in het regulier (speciaal) basisonderwijs een passend arrangement krijgen. Deze tendens wordt van harte toegejuicht, zolang deze leerlingen tot ontwikkeling komen. Te verwachten vragen aan de VLS zijn: Inzetten van expertise van het speciaal onderwijs om leerlingen zo goed en zo lang mogelijk binnen het regulier onderwijs te houden, bijvoorbeeld door training, scholing, intervisie, maar ook door tijdelijk uitlenen van onderwijspersoneel. Dit vraagt van de VLS onderscheidende expertise in pedagogische en didactische aanpak. Bieden van speciaal onderwijs, al dan niet tijdelijk. Hierbij doen zich ook vragen voor naar mogelijkheden voor observatie, tijdelijke plaatsing en crisisplaatsing. Dit vraagt voor de VLS eerst en vooral het bieden van goed speciaal onderwijs en om het bieden van maatwerk en flexibiliteit, oog voor innovatieve ontwikkelingen en openstaan voor nieuwe initiatieven, ook als bekostiging niet zo maar te regelen is. De focus wordt gericht op toekomstgericht beleid zonder over te gaan tot ad hoc aanpak. Doorontwikkeling van de VLS tot zeer gespecialiseerd onderwijs voor leerlingen met een onderwijs-ondersteuningsbehoefte waaraan elders niet kan worden voldaan. Waar nodig in samenwerking met jeugdzorg/hulpverlening, voorschoolse voorzieningen en voortgezet (speciaal) onderwijs. Hierbij zal ook de vraag naar ‘regie’ ontstaan. Regie in het kader van samenwerking met meerdere instanties en in het kader van 1 kind – 1 plan (of in samenwerking met gemeenten en partners in de jeugdzorg ; ‘1 gezin – 1 plan’). Dit vraagt voor de VLS om doorontwikkeling van de expertise, intensiveren van de samenwerking met diverse partners in het onderwijs en de jeugdhulpverlening. schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
10
Verwachte ontwikkelingen in leerlingstromen SO Verbreding van doelgroep (in oude termen cluster 4 breed). Toename van flexibele in-, door- en uitstroom. Mogelijk snellere procedures, kortere wachttijden voor plaatsing. De criteria voor plaatsing per SWV zullen kunnen gaan variëren. Leerlingen met psychiatrische problematiek, die zich nu soms lastig in onderwijs laten handhaven, kunnen door onderwijszorgarrangementen mogelijk geheel of gedeeltelijk op school blijven. Dit vraagt van de VLS in staat te zijn flexibel te zijn en te anticiperen op de diversiteit aan vragen, c.q. onderwijs-ondersteuningsbehoeften. In toenemende mate wordt het van belang in te (kunnen) spelen op de daadwerkelijke onderwijsondersteuningsbehoefte van de leerling. Bij leerlingen die een integraal onderwijs- zorgarrangement nodig hebben, kan de VLS een goede rol innemen in de afstemming van de ondersteuning en hulp. De rol van de VLS in de samenwerkingsverbanden De VLS geeft in de samenwerkingsverbanden samen met de partners vorm en inhoud aan de volgende algemene doelstelling voor passend onderwijs: (Zeer) goed onderwijs bieden aan alle leerlingen, waarbij (onderwijs) ondersteuning en begeleiding voor leerlingen en leerkrachten beschikbaar is en hulp zo snel mogelijk, zo dicht mogelijk bij huis en op de meest adequate wijze wordt gegeven. De VLS zal nadrukkelijker dan in de huidige situatie een subregionale functie vervullen. In het kader van ‘thuisnabij’ beleid van samenwerkingsverbanden en gemeenten zal de VLS een meer zichtbare plek krijgen in de betreffende samenwerkingsverbanden/ gemeenten. Samenwerking met de scholen voor speciaal basisonderwijs en andere partners speciaal onderwijs ligt in de samenwerkingsverbanden/ subregio’s voor de hand. Hiervan kan een versterkende werking uitgaan richting het regulier onderwijs. In gezamenlijkheid met deze partners kan de expertisefunctie richting de samenwerkingsverbanden versterkt worden. Van belang is de expertise en kracht vanuit diverse partners te bundelen en na te denken over nieuwe samenwerkingsvormen. Het betreft altijd arrangementen voor leerlingen waaraan het regulier onderwijs geheel niet of niet geheel kan voldoen, tijdelijk of structureel. De VLS biedt verder een gespecialiseerde plek waar je kunt “aankloppen”, waar je inzichten en expertise “haalt”, uitwisselt alsmede gemeenschappelijke strategieën ontwerpt t.b.v. complexere onderwijs- en ondersteuningsarrangementen. Beleidsvoornemens: Ten aanzien van Passend onderwijs 2014-2015 Inventariseren van vragen vanuit x Passend onderwijs Ontwikkelen als expertisecentrum binnen relevante samenwerkingsx verbanden Het organiseren van de basiszorg en van de onderwijsarrangementen vanuit x het schoolondersteuningsprofiel
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
2015-2016
2016-2017
2017-2018
x
x
11
De belangrijkste interne ontwikkelingen zijn: 1. Het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs (c.q. het werken aan ‘goed onderwijs’). 2. A. Personeelsbeleid in relatie tot speciaal onderwijs binnen passend onderwijs. B. Professionalisering en deskundigheidsbevordering in nauwe aansluiting op het schoolondersteuningsprofiel. 3. Verbreding van de doelgroep in verband met de invoering passend onderwijs per 1-8-2014. Ad 1 Verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs Twee inhoudelijke thema’s staan centraal: 1. -
-
-
Opbrengstgericht en Handelingsgericht werken wordt gewerkt aan goed en inspirerend onderwijs; wordt gewerkt vanuit de zeven uitgangspunten voor handelingsgericht werken. Deze uitgangspunten nemen een centrale plaats in de onderwijs- en de begeleidingsstructuur van de school in; wordt op alle didactische domeinen systematisch gewerkt met het actieve directe instructiemodel; wordt de onderwijsorganisatie ingericht op basis van diverse differentiatietechnieken; wordt de actieve, betrokken leerhouding van de leerlingen gestimuleerd; wordt gewerkt aan de vernieuwing van de didactische methodes (2013 methode begrijpend lezen) met aandacht voor vakspecifieke aandacht voor het directe instructiemodel, convergente differentiatie en goede opbrengsten; wordt specifieke aandacht gegeven aan het vergroten van vaardigheden bij de leerstofgebiedoverstijgende domeinen binnen de onderwijsleersituaties; wordt gewerkt aan het vergroten van het aantal onderwijsleersituaties, waarin kinderen actief en samenwerkend leren.
Beleidsvoornemens: Verdere implementatie van handelingsgericht werken op alle lagen in de organisatie. Verdere implementatie van opbrengstgericht werken. Evalueren van de kwaliteit van het onderwijs door middel van ZEK
2014-2015
2015-2016
x
x
x
x
2016-2017
2017-2018
x
2.Visie en pedagogisch handelen - wordt gewerkt aan veilig en verantwoord samen leren leren. - vindt een start plaats op de invoering van het ontwikkelingsmodel Competentiegericht werken (PI Research) in de klassen (een planmatige pedagogische werkwijze voor in de klas die tevens aansluiting vindt bij gehanteerde methodieken in de zorg); - vindt training en begeleiding plaats met betrekking tot een sociale veiligheid; - is er aandacht voor het handelen volgens het veiligheidsprotocol van de school; - wordt gewerkt aan planmatig inzetten van gedragsspecialisten om de (ervaren) noodzaak voor een (aparte) time outvoorziening te doen afnemen en uiteindelijk te minimaliseren; - wordt gewerkt aan structurele en planmatige intervisie binnen de overleg- en begeleidingsstructuur bij dreigende of voorkomende handelingsverlegenheid. schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
12
Beleidsvoornemens: Invoering en scholing competentiegericht werken organisatie breed Actualiseren veiligheidsbeleidsplan Vervolg training sociale veiligheid (waaronder intervisie en collegiale consultatie)
2014-2015
2015-2016
x
x
2016-2017
2017-2018
x x
Ad 2 A. Ontwikkelingen op personeelsbeleid: - actualiseren IPB- beleid, zoals destijds vastgesteld binnen REC 4-4; - ontwikkelen en uitvoeren van het strategisch personeelsbeleidsplan in nauwe aansluiting op het schoolondersteuningsprofiel dat in het voorjaar 2014 in concept is opgesteld en vanaf september 2014 in de diverse gremia zal worden besproken en vastgesteld. In dit document wordt ten minste eenmaal per vier jaar beschreven welke ondersteuning de VLS kan bieden, welke arrangementen kunnen worden aangeboden en wat de ambities zijn voor de (nabije) toekomst. Het doel van het schoolondersteuningsprofiel is een goed, passend en aansluitend aanbod te concretiseren voor de andere scholen, die participeren in de samenwerkingsverbanden. Concrete en reële haalbaarheid staat daarbij voorop. In de komende schooljaren zal het implementatietraject en verdere uitwerking c.q. aanpassing van de arrangementen een belangrijke rol spelen. De deskundigheidsbevordering van medewerkers van de VLS zal moeten worden afgestemd op het schoolondersteuningsprofiel en de aan te bieden arrangementen. De daarvoor benodigde competenties zullen worden beschreven en een passend scholingstraject zal worden ontwikkeld. Voorzien wordt dat de wijze van werken zowel op de school voor speciaal onderwijs als binnen de scholen van het samenwerkingsverband door toepassing van de zogenoemde lichtere arrangementen wezenlijk zal veranderen ten opzichte van de situatie van voor de invoering van passend onderwijs. Omdat op moment van schrijven van het schoolplan nog niet goed kan worden overzien wat die verandering precies inhoudt, maar wel vaststaat dat de benodigde flexibiliteit zal moeten worden geboden, zal dit aspect een jaarlijks terugkerend bespreekpunt zijn. Ad 2 B. Professionalisering en deskundigheidsbevordering: - iedere LB-er dient de opleiding SEN of een vergelijkbare opleiding te hebben gevolgd of indien deze hierover nog niet beschikt, dient deze te gaan volgen; - schoolbrede trainingen en begeleiding bij de werkwijze Competentiegericht werken; - continuering trainingen ‘sociale veiligheid’; - invoering begeleid intervisiemodel; - continuering scholing en begeleiding handelings- en opbrengstgericht werken; - scholingsactiviteiten gericht op het verwerven van vaardigheden van medewerkers op grond van het aanbod en de gekozen koers binnen de samenwerkingsverbanden van Passend Onderwijs.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
13
Ad 3 Verbreding van de doelgroep in verband met de invoering passend onderwijs per 1-8-2014 - Zoals in de missie en visie beschreven vindt verbreding plaats van de doelgroep waar de VLS onderwijs aan biedt. Voorheen werd onderwijs geboden aan leerlingen met een cluster IV indicatie, een vorm van autisme en een totale intelligentie van 80 en hoger en aan zogenaamde plaatsbekostigde leerlingen, waaraan in het kader van samenwerkingstrajecten met jeugdzorgorganisaties onderwijs werd geboden. Momenteel wordt onderwijs gegeven aan een gemengde populatie leerlingen qua gedrag, diagnostisch beeld en behandeling. De leerlingpopulatie is zich reeds aan het verbreden en dit proces zal zich in het kader van passend onderwijs voortzetten. Het zullen niet alleen meer leerlingen met een vorm van autisme zijn, maar ook in het algemeen voorheen cluster 4-leerlingen, gehuisvest in een schoolgebouw en in groepen ingedeeld op basis van onderwijsbehoefte, die kunnen profiteren van ons pedagogisch klimaat en onderwijs- en ondersteuningsaanbod. Wij bieden een onderwijsplek aan leerlingen, die binnen de onderwijs- en ondersteuningsstructuren van het reguliere onderwijs niet of onvoldoende tot ontwikkeling komen. Beleidsvoornemens: Actualisatie, invoering, evaluatie en eventuele bijstelling van integraal personeelsbeleidsplan (IPB) Start, vaststelling, evaluatie en bijstelling van strategisch personeelsbeleidsplan Starten van incompany opleiding speciaal onderwijs in passend onderwijs Starten van incompany opfriscursus voor onderwijsassistenten Uitwerken overige scholingsprogramma's VLS 3.0
2014-2015
2015-2016
2016-2017
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
2017-2018
x
Sterkte/zwakte analyse Aansluiting wordt gezocht bij het laatste inspectierapport alsmede bij het toezichtkader van de inspectie van het onderwijs om kwalitatieve verbeteringen in de schoolorganisatie aan te brengen. Verbeterpunten worden geformuleerd als ontwikkeldoelen. De inspectie van het onderwijs heeft in januari 2014 aangekondigd dat in 2014-2015 een kwaliteitsonderzoek voor het onderwijsverslag zal worden uitgevoerd. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van de resultaten uit het in februari 2014 afgenomen ZEK onderzoek met als onderwerp 'kwaliteit van het onderwijs'. De verbeterpunten zijn te clusteren tot een drietal aandachtsgebieden, te weten: Pedagogisch klimaat: respectvolle omgang tussen teamleden en leerlingen, met als basis heldere, vastgelegde afspraken en regels. Leerstofaanbod: het OPP en groepsplan is in orde en vormt de basis voor het dagelijks handelen, het aanbod is afgestemd op de onderwijsbehoefte van de leerling, de bewaking van de cyclus is in orde, er wordt planmatig gewerkt. Ondersteuning gedrag: de teamleden hebben oog voor sociaal-emotionele problemen en zijn in staat deze zoveel mogelijk te voorkomen, de sociaal-emotionele ontwikkeling wordt planmatig gevolgd en er is een aanbod voor de sociale redzaamheid.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
14
3.Kwaliteitszorg en kwaliteitsbeleid 3.1 Uitgangspunten en doelstellingen Onder kwaliteitszorg wordt verstaan het geheel van activiteiten dat ondernomen wordt om de kwaliteit van het onderwijs (de scholen) en de dienstverlening (de Ambulante Begeleiding) te onderzoeken, te borgen of te verbeteren en openbaar te maken. Kwaliteitszorg kent dus meerdere functies, die vaak gelijktijdig in het geding kunnen zijn. De belangrijkste functies zijn: verantwoording afleggen, communicatie over de kwaliteit met alle bij de school betrokken personen en groepen, schoolverbetering en het tijdig signaleren van zwakke plekken. Bij kwaliteitszorg gaat het om antwoorden op de volgende vragen: Doen we de goede dingen? Doen we de dingen goed? Hoe weten we dat? Vinden anderen dat ook? Wat doen we met die kennis en informatie? 3.2 Cyclus van kwaliteitszorg Kwaliteitszorg is een vast onderdeel van de PDCA-cyclus: plan, do, check en act-cyclus, die zich telkens cyclisch herhaalt.
In de Plan-fase wordt een plan opgesteld en vastgesteld. Na de Plan-fase volgt de Do-fase: de uitvoering van het plan. In de Check-fase wordt nagegaan of de in het plan gestelde doelen zijn gerealiseerd. Dit vindt plaats aan de hand van (zelf)evaluaties. De uitkomsten van de evaluaties vormen het vertrekpunt voor de Act-fase. Hierin wordt bepaald of het uitgevoerde beleid aanleiding geeft tot borging of verbetering. Dan wordt een nieuw of aangepast plan opgesteld en vastgesteld en begint de PDCA-cyclus opnieuw. 3.3 Instrumenten voor kwaliteitszorg Als “onderlegger” voor het kwaliteitsmanagementsysteem wordt de landelijke Kwaliteitsnorm speciaal onderwijs gebruikt. Dit is een normenschema op basis van de internationale ISO-9001 norm CIIO Maatstaf, waarmee (onderwijs)organisaties hun kwaliteitsmanagementsysteem vorm kunnen geven. Organisaties kunnen zich door een onafhankelijke partij laten certificeren.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
15
De norm is opgedeeld in zes domeinen: Beleid Organisatie Primair Proces Mensen Partners Reflectie Alle domeinen grijpen in elkaar en bevatten indicatoren op het gebied van plan, do, check en act. De kwaliteitsnorm geeft een ondergrens aan, waaraan een “goede” school naar maatstaven vanuit de branche dient te voldoen. De VLS wil in zake de kwaliteit van het geleverde onderwijs en de geleverde diensten bij voortduring de vinger aan de pols houden door kwaliteitsonderzoeken in de zin van zelfevaluaties en tevredenheidonderzoeken uit te voeren. Deze kwaliteitsmonitoring vindt niet alleen intern onder medewerkers plaats, maar evenzeer bij ouders/verzorgers en externe partners. Van de uitkomsten van deze kwaliteitsmonitoring wordt periodiek intern en extern verslag gedaan. De resultaten van kwaliteitsmetingen leiden tot verbeter- en borgingsplannen. Goede zaken krijgen en houden een vaste plaats in de organisatie (borging) en minder goede zaken worden aangepakt door middel van - smart geformuleerde - verbeterplannen c.q. ontwikkelagenda’s. In de afgelopen periode is de VLS gestart met systematisch kwaliteitsbeleid. In het schooljaar 20132014 is een onderzoek gedaan naar de onderwijskwaliteit. Naar aanleiding van de consentgesprekken met vertegenwoordigers van de respondenten wordt een ontwikkelagenda geformuleerd en geïmplementeerd. In het schooljaar 2014-2015 staat een oudertevredenheidsonderzoek op de planning. 3.4 Beleidsvoornemens Kwaliteitszorg en zelfevaluatie dienen altijd en zichtbaar verbonden te zijn met de planningscyclus van de school: het schoolplan, de schoolgids, het ondersteuningsprofiel en andere relevante beleidsplannen en –documenten. Het inzetten van de ZEK is daarbij een behulpzaam middel. De onderdelen van het ZEK zullen de komende periode verder worden geïmplementeerd als onderdeel van integrale kwaliteitszorg. Beleidsvoornemens: 2014-2015 Opstellen overkoepelend document kwaliteitszorg Vaststellen document kwaliteitszorg Kwaliteitsmonitoring door middel van afname van oudertevredenheidsonderzoek Uitvoeren plan van aanpak ZEK Kwaliteitsmonitoring doormiddel van afname ZEK personeel Uitvoeren plan van aanpak ZEK Afname RIE en quick scan
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
2015-2016
2016-2017
2017-2018
x x x x x x x
16
De cyclus kwaliteitszorg zal in de komende periode verder vorm worden gegeven door middel van onderstaand schema. De uitkomsten van zelfevaluaties worden door middel van smartgeformuleerde ontwikkelagenda’s geïmplementeerd. Om te onderzoeken of verbetertrajecten het beoogde resultaat hebben bereikt, worden dezelfde onderzoeken na een bepaalde periode – afhankelijk van het soort standaard en domein – herhaald. Jaar 1 2014-2015 Jaar 2 2015-2016 Jaar 3 2016-2017 Jaar 4 2017-2018
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
Standaard(en) A Zelfevaluatie, ontwikkelagenda, implementatie Standaard(en) B Zelfevaluatie, ontwikkelagenda, implementatie Standaard(en) C Zelfevaluatie, ontwikkelagenda, implementatie Meting opbrengsten standaard(en) A Standaard(en) D Zelfevaluatie, ontwikkelagenda, implementatie Meting opbrengsten standaard(en) B
17
4.Onderwijskundige vormgeving 4.1 uitgangspunten en doelstellingen In het algemeen kan gesteld worden dat de leerlingen die op de VLS onderwijs krijgen in veel gevallen, naast gedragsproblematiek, ook problemen met het leren hebben. Vaak hebben leerlingen een achterstand in het leerproces opgelopen doordat zij weinig hebben kunnen profiteren van het onderwijsaanbod dat zij elders hebben gehad. De problemen die veel leerlingen hebben ondervonden bij het leren van schoolse vaardigheden hebben hun motivatie tot leren negatief beïnvloed. Wij streven er naar door middel van succeservaringen bij de leerlingen de motivatie tot leren positief te beïnvloeden. Van daaruit bouwen we om de achterstand in het leerproces weg te werken en de leerlingen te laten groeien in hun leer- en ontwikkelingsproces. Het streven van de VLS is erop gericht dat iedere leerling via een ononderbroken leer- en ontwikkelingsproces die kennis en vaardigheden kan verwerven die het nodig heeft om een zelfstandig, sociaalvaardig en autonoom denkend mens te worden in een multiculturele samenleving. Doelstellingen die wij beogen te realiseren binnen ons onderwijsaanbod zijn dat wij: - een veilige school zijn met een goed basisleerklimaat, waar onze leerlingen met een brede zorgvraag optimaal kunnen leren; - doelgericht aandacht besteden aan de cognitieve ontwikkeling waarbij het behalen van de kerndoelen primair onderwijs uitgangspunt is; - doelgericht aandacht besteden aan de sociale zelfredzaamheid van leerlingen; - de leerlingen zo goed en zelfstandig mogelijk voorbereiden op vervolgonderwijs. De verdere ontwikkeling van een professioneel leef- en leersysteem, ingebed in een goed sociaalpedagogisch klimaat, is de belangrijkste voorwaarde voor het behalen van de doelstellingen. Dragers voor dat klimaat zijn de vier basisregels: 1. We hebben respect voor elkaar 2. We zorgen goed voor onze spullen 3. We zijn rustig in school 4. We lossen problemen samen op. In de basisregels zijn de kernwaarden veiligheid, respect en verantwoordelijkheid ingebed. Deze kernwaarden zijn op alle lagen in de organisatie basisprincipes van handelen. Iedereen levert een actieve bijdrage aan het naleven van deze kernwaarden. Hierdoor voelt iedereen zich ‘thuis op school’. 4.2 Organisatie De VLS bestaat uit 19 groepen op 2 locaties. Op de locatie in Zeist aan de Verlengde Slotlaan wordt aan 14 groepen lesgegeven, op de locatie in Veenendaal aan 5 groepen. De groepssamenstelling is gebaseerd op de ontwikkelingsleeftijd, het didactisch niveau en de vaardigheden op sociaal emotioneel gebied. Daarnaast speelt, vanaf 2014-2015, de onderwijsbehoefte van de leerling een grote rol in de indeling van de groepen. Ook speelt de samenstelling van de groep mee. Een groep is in principe een groep voor één schooljaar. In schooljaar 2014-2015 is een pilot gestart om groepsdoorbrekend te werken bij de didactische vakken zodat effectiever ingezet kan worden op het geven van een goede instructie. Aan het einde van het schooljaar zal dit geëvalueerd worden. Bij een positieve evaluatie zal er breder groepsdoorbrekend gewerkt gaan worden. In groep 1 tot en met groep 8 wordt gewerkt met de kerndoelen van het basisonderwijs. De groepsgrootte van de meeste groepen is 13 leerlingen. Bij de keuze van de leerstof en de wijze van lesgeven wordt zoveel mogelijk aangesloten bij de individuele mogelijkheden en onderwijsbehoeften van de leerlingen. De doelen die we stellen voor de leerlingen zijn leidend voor het onderwijsproces, waardoor we de grootst mogelijke onderwijsopbrengst beogen te behalen bij de leerlingen. schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
18
De leerling is op school om te leren. De leerkracht is degene die leiding geeft aan het leerproces van de leerling, in en met de groep waarin de leerling participeert. De meeste leerlingen hebben extra ondersteuning nodig om tot leren te kunnen komen of om zich schoolse vaardigheden eigen te maken. Deze ondersteuning kan op meerdere gebieden merkbaar zijn. Te denken valt hierbij aan een aanpassing in het aanbod van de leerstof of een aanpassing van ondersteuning bij het maken van een les. De specialistische zorg die aan de kinderen wordt aangeboden staat ten dienste van het onderwijs en vindt voornamelijk in de klas plaats. 4.3 Onderwijskundige vormgeving Er wordt gewerkt met individuele ontwikkelingsperspectiefplannen (OPP) en jaarplannen, waarin individuele doelen op zowel didactisch als pedagogisch gebied geformuleerd zijn. Vanaf het schooljaar 2014-2015 vindt de omschakeling zowel op alle didactische gebieden als op pedagogisch gebied plaats van werken door middel van individuele jaarplannen, naar groepsplannen. Het stellen van hoge verwachtingen en doelen in de groepsplannen past bij het opbrengst- en handelingsgericht werken. 4.3.1 Opbrengst-/ handelingsgericht werken Referentiekader De VLS baseert zich in haar leerstofaanbod op het referentiekader, zoals wettelijk is vastgesteld. Dit betekent dat voor taal en rekenen de volgende onderdelen wordt aangeboden: Taal: mondelinge taalvaardigheid, lezen, schrijven, begrippen en taalverzorging Rekenen: getallen, verhoudingen, meten en meetkunde, verbanden Voor deze vakken worden, afhankelijk van de leerling-populatie, per onderdeel (schoolbreed en per arrangement) streefdoelen vastgesteld. De streefdoelen zijn erop gericht de leerlingen op het niveau van hun talenten uit te laten stromen naar het vervolgonderwijs. Afhankelijk van de populatie van de school wordt de volgende verdeling aangehouden: 75% van de leerlingen wordt geacht aan het einde van de basisschoolperiode de streefdoelen van fundamenteel niveau 1 (1F) behaald te hebben; 10% van de leerlingen wordt geacht aan het einde van de basisschoolperiode de streefdoelen van streefniveau 1 (1S) behaald te hebben; 15% van de leerlingen zal aan het einde van de basisschoolperiode de streefdoelen van 1F niet behaald hebben. Dit betekent voor de uitstroom dat 10% van de leerlingen naar V(S)O HAVO/VWO gaat, 75% van de leerlingen gaat naar V(S)O VMBO Kader of TL. 15% van de leerlingen gaat naar het VSO BBL of naar een andere vorm van vervolgonderwijs. Ontwikkelingsperspectief De VLS stelt voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief (OPP) op, waarin ze de ontwikkelingsmogelijkheden van een leerling op lange termijn beschrijft. In het OPP worden onder andere de protectieve en belemmerende factoren beschreven, alsmede de onderwijsbehoeften die gelden voor de leerling. Vanaf groep 5 staat er een (mogelijk) uitstroomprofiel benoemd van de leerling. Deze komt tot stand na zorgvuldige beoordeling van samenhang tussen leerrendementsverwachting (vanuit resultaten van methode onafhankelijke toetsen), intelligentie, protectieve en belemmerende factoren en hetgeen de leerling laat zien aan werkhouding, motivatie en niveau van werken. De leerlingen tot en met groep 5 volgen de reguliere doelen van het onderwijs. Begin groep 6 wordt een mogelijk uitstroomprofiel opgesteld in het OPP. Het leerstofaanbod wordt afgestemd op dit mogelijk uitstroomprofiel (te denken valt aan het aanpassen van arrangementen).
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
19
Begin groep 7 wordt een definitief uitstroomprofiel voor de leerling vastgesteld. Het leerstofaanbod wordt wederom hierop afgestemd. Waar nodig wordt de les/leertijd van een bepaald vak verhoogd om het uitstroomprofiel te kunnen behalen. Eind groep 7 wordt het uitstroomprofiel geëvalueerd en eventueel bijgesteld. In groep 8 wordt verder gewerkt aan het behalen van het opgestelde uitstroomprofiel. Groepsplannen In iedere groep wordt gewerkt met groepsplannen. In de groepen 3 tot en met 8 voor de volgende vakken: Technisch lezen Spelling Rekenen Begrijpend lezen Gedrag De groepen 1 en 2 werken met groepsplannen voor: Ontluikende geletterdheid Ontluikende gecijferdheid Gedrag In een groepsplan wordt gewerkt met drie niveaus (arrangementen), te weten; 1. Basisarrangement: De leerling heeft voldoende aan de aangeboden leerstof om zich de leerstof eigen te maken. 2. Verdiept arrangement: de leerling heeft extra mogelijkheden en krijgt daarom verdiepingsstof aangeboden. 3. Intensief arrangement: de leerling heeft extra instructie en mogelijke aanpassing van de leerstof nodig om zich de leerstof eigen te maken. De evaluatie van een groepsplan vindt plaats door het afnemen van een Citotoets en SCOL. Daarnaast worden methode gebonden toetsen en de ervaringen van de leerkracht meegenomen in de evaluatie. De evaluatie wordt genoteerd in een groepsoverzicht. Het groepsoverzicht is de start van een nieuw op te stellen groepsplan. Er wordt voor de didactische vakken gewerkt met twee groepsplannen per schooljaar. In januari is een onafhankelijke toetsing door middel van Cito. Zo ook in juni. De evaluatie wordt vermeld op een groepsoverzicht. Daarna wordt gestart met een volgend groepsplan. Voor gedrag zijn er 3 groepsplannen in een schooljaar. Er wordt gestart met een algemeen groepsplan gedrag tot de herfstvakantie. Tijdens deze eerste schoolweken wordt gericht gewerkt aan het vormen van een positief groepsklimaat. In oktober wordt de SCOL afgenomen en wordt aan de hand van het groepsoverzicht het groepsplan gedrag 2 gemaakt. Evaluatie vindt plaats in maart door middel van afname van de SCOL. Aan de hand hiervan wordt groepsplan gedrag 3 gemaakt. 4.3.2 Onderwijsaanbod Het realiseren van een goed en evenwichtig onderwijsaanbod is het uitgangspunt. Het geven van onderwijs en het systematisch en planmatig werken is er op gericht de schoolse vaardigheden van de leerlingen te vergroten. Er is een doorgaande lijn in het aanbieden van de leerstof door de gehele school. Door de diversiteit aan leerniveaus binnen de groepen wordt een groot beroep gedaan op de inzichten, klassenmanagementvaardigheden, de didactische kennis van leerlijnen en de vaardigheden van het lesgeven van de leerkrachten en onderwijsassistenten.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
20
Er wordt gewerkt met een dagrooster. Zowel de leerkracht als de leerling heeft een vast programma voor de dag. Daarbij wordt lesgegeven volgens en met algemeen gebruikte methodes. De aanpak en opbouw van de methodes behoeven regelmatig aanpassingen voor de doelgroep. De methodes die gebruikt worden zijn: Technisch lezen: Estafette Taal: Taalactief 3 Spelling: Taalactief 3 Begrijpend lezen: Grip Rekenen: Wis en Reken Wereldoriëntatie: Meander, Natuurlijk en Bij de Tijd Activerende en directe instructiemodel Er wordt instructie gegeven met het directe instructiemodel. De leerkracht onderricht de leerlingen expliciet op de leerinhoud. Na de les is er een gerichte evaluatie op het proces van leren. De leerkracht is leidend en doet ertoe. De leerkracht vervult een voorbeeldrol, betrekt de leerlingen bij het leerproces, doet veel voor en geeft de leerlingen ruimte voor inbreng in hun leerproces. Het directe instructiemodel bestaat uit de volgende fasen: Terugblik Oriëntatie Instructie Begeleide (in)oefening Individuele verwerking Evaluatie 4.3.3 Onderwijstijd De beschikbare onderwijstijd is volgens de tabel in de bijlage 'onderwijstijd' verdeeld. Efficiënte inzet van onderwijstijd is een voorwaarde zodat de leerling zich het leerstofaanbod eigen kan maken. Afwijking van de gestelde onderwijstijd kan in groep 5 en hoger nodig zijn om het uitstroomprofiel te behalen. Deze afwijkingen worden vastgelegd in de klassenmap. In bijlage 'onderwijstijd' is een overzicht van de onderwijsdomeinen en de onderwijstijd die gegeven wordt op de VLS. 4.4 Pedagogische vormgeving 4.4.1 Basisbreedaanpak We hebben als school gekozen voor implementatie van de methodiek van het competentiegerichte werken (start juni 2014). Dit om goed in te spelen op de veranderende behoeften uit het onderwijsveld in het kader van de wet Passend Onderwijs. Als school voor speciaal onderwijs willen wij ons kwalitatief onderscheiden door een passend antwoord te geven op de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften, die een brede doelgroep van leerlingen met ernstige gedragsproblematiek heeft en waarbij aansluiting gevonden wordt bij de gebruikte methodiek binnen hulpverlening. Met behulp van de methodiek van het competentie gerichte werken zetten we hiertoe een schoolbreed klimaat neer, waarin gewerkt wordt met een eenduidig begrippenkader en een herkenbare systematiek.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
21
Uitgangspunten hierin zijn: Alle leerkrachten belonen 'gewenst' gedrag van alle leerlingen (verbaal, non-verbaal en door middel van beloningskaarten); Er wordt gesproken in termen van taken en vaardigheden van leerlingen; Alle medewerkers hanteren een rustige, neutraal vriendelijke en besliste basishouding; Alle medewerkers spreken alle leerlingen aan op de algemene basisregels van de school. Het begrippenkader en de systematiek staat beschreven in het document 'basisbreedaanpak'. Beschreven staat hoe de structuur in de tijd, in de ruimte, in de activiteit en in de interactie is vormgegeven binnen de organisatie. Dit document moet gezien worden als groeidocument en wordt waar nodig aangepast. Bij alle leerlingen bekijken we nauwkeurig wat hun mogelijkheden en hun kansen zijn. Alle leerlingen zijn leerbaar. Wij doen recht aan eigen talent, tempo en temperament van leerlingen binnen de onderwijsleersituaties. We richten ons daarbij op het uitbreiden van het probleemoplossend en zelfsturend vermogen van leerlingen. Het doel is leerlingen zoveel mogelijk zelfstandig, weerbaar en zelfredzaam te maken. Dit wordt gedaan door middel van een verantwoord en aantrekkelijk aanbod van lessen op het gebied van sociale vaardigheden. Op deze wijze zorgen wij ervoor dat leerlingen optimaal kunnen presteren en zo goed mogelijk worden voorbereid op de overgang van speciaal onderwijs naar vervolgonderwijs.
4.4.2 Emotie-regulatie-trap Het streven is dat alle leerlingen met het dagprogramma in de groep meedoen. Er kunnen momenten zijn waarop een leerling niet kan functioneren op zijn of haar werkplek of in de klas. Dit kan komen door teveel onrust in de leerling zelf of veroorzaakt worden door omgevingsfactoren. Bij onvoldoende tot niet functioneren van een leerling hanteren wij binnen de school de 'emotieregulatie-trap'. Door zicht te krijgen op de stadia bij het reguleren van oplopende emoties in het gedrag, kunnen we op het goede moment de juiste interventie inzetten. De bron van de emotie, is te vinden in een negatieve uiting van een emotie. Door ook oog te hebben voor de emotie achter het gedrag en dit benoemen naar de leerling toe, helpen we de leerling zijn/haar agressie beter te reguleren. Belangrijk is dat de leerkracht (professional) weet op welk niveau op de trap de leerling is en welke bijbehorende traptrede/interventie de leerkracht kan toepassen. De leerkracht kent de leerling en weet welke interventies bij hem/haar past. Een leerkracht probeert een trede lager te zitten aangezien dit de-escalerend werkt. De emotie-regulatie-trap ziet er in schema als volgt uit.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
22
Geweld, razernij
‘Stop!’
Toepassen veiligheidstechniek met oog voor spanning/ontspanning Begrenzen/ grenzen stellen
Agressie ‘Halt!, de regel is…’ Agitatie/ overassertief
Assertief
Leerling gedrag
Structureren/ onderhandelen ‘Ho, wat is er aan de hand’ Communicatie
Leerkracht interventie
Op klassenniveau is er beleid op te ondernemen stappen bij storend gedrag (stappenplan bij storend gedrag). Onder storend gedrag wordt gedrag verstaan waar anderen, leerlingen en/of volwassenen, last van hebben. De aanpak binnen het stappenplan van storend gedrag is als volgt: Op het moment dat een leerling storend gedrag vertoont, wordt de leerling aangesproken op gewenst gedrag, in plaats van een leerling een waarschuwing te geven. Een waarschuwing roept strijd op. We spreken een leerling aan op wat hij/zij moet doen en verwijzen hierbij naar de kernwaarden. Als een leerling na aanspreken weer mee kan doen, laat hij/zij gewenst gedrag zien. De leerkracht geeft een positieve bekrachtiging en verwijst naar de kernwaarde. Als een leerling na de tweede keer aanspreken door gaat met storend gedrag, moet hij/zij naar de rustplek in de klas. Deze rustplek verschilt per klas (gezien de ruimte en hoeveelheid kinderen in een klas). Doel is het rustig worden en weer mee kunnen doen. De leerling krijgt 5 minuten om rustig te worden. De leerling heeft de keuze: of niks doen of een hulpkaart invullen/hulpkaart tekenen. Wanneer een leerling na de derde keer aanspreken door gaat met storend gedrag, moet hij/zij naar een afgesproken plek buiten de klas. Waar mogelijk is dit een rustige werkplek in de tussenruimte, in een andere klas of in een prikkelarme ruimte. Het doel is dat de leerling weer rustig wordt en weer terug de klas in kan. Er wordt gesproken van een consequentie op gedrag. De leerling zit hier maximaal 15 minuten. Bij storend gedrag zijn er twee vormen: a) er kan nog steeds contact gemaakt worden met een leerling. Als dit het geval is wordt de leerling twee keuzes gegeven en wordt uit de strijd gebleven. b) gesprek is niet meer mogelijk. Er wordt hulp gehaald. Als een leerling direct agressief gedrag toont of niet meer aanspreekbaar is, wordt hulp gehaald en gaat de leerling direct naar een prikkelarme ruimte. Preventief wordt gehandeld door ondersteuning in te zetten van een gedragsspecialist in een groep.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
23
4.5 Beleidsvoornemens De volgende domeinen zijn primaire ontwikkelingsgebieden voor het beleid op de VLS voor de komende vier jaar. 1. Opbrengst-/ handelingsgericht werken (reeds gestart per schooljaar 2013-2014). 2. Implementatie van de methodiek van competentiegericht werken (Pedagogisch klimaat) in schooljaar 2014-2015 en borgen van deze methodiek in de jaren erna. 3. Hanteren van adaptief beleid zowel qua interne als externe organisatie bij de invoering van de ontwikkeling van passend onderwijs. Van belang is in te spelen op de ontwikkelingen van passend onderwijs. De VLS zal zowel vraaggericht als aanbod gericht handelen naar de samenwerkingsverbanden binnen passend onderwijs. De methodes worden kritisch bekeken op bruikbaarheid voor de doelgroep. In een meerjarenplan wordt de vernieuwing van de methodes vastgelegd, waarbij tevens een link wordt gelegd met de financiële mogelijkheden en de investeringsplanning. Om het lesgeven te optimaliseren zijn digiborden gewenst. Per januari 2015 beschikt iedere groep over een interactieve beamer. Per januari 2015 start een werkgroep ICT en onderwijsbeleid, die o.a. tot opdracht heeft de combinatie tussen digitale didactische methodes, werkmaterialen en andere werkvormen en het “optimaliseren” van lesgeven, uit te werken in toetsbare resultaten Beleidsvoornemens: Invoering en scholing competentiegericht werken organisatie breed Verdere implementatie van handelingsgericht werken op alle lagen in de organisatie Verdere implementatie van opbrengstgericht werken. Het organiseren van (adaptieve) de basiszorg en van de onderwijsarrangementen vanuit het schoolondersteuningsprofiel Ontwikkelen als expertisecentrum binnen relevante samenwerkingsverbanden Opzetten van meerjarenplan voor vernieuwing van de methodes en werkmaterialen in relatie tot de veranderende doelgroep en uitvoering van dit plan Start lesgeven door middel van interactieve beamer Start pilot inzet gedragsspecialist Start pilot groepsdoorbrekend werken Start werkgroep ICT en onderwijsbeleid
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
2014-2015
2015-2016
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
2016-2017
2017-2018
x
x
x x x x
24
5.Onderwijsondersteuningsbeleid 5.1 Uitgangspunten en doelstellingen Het aanbod van de school kent twee pijlers: enerzijds cognitief, de didactische doelen, anderzijds sociaal-emotioneel, het vergroten van levensvaardigheden en competenties van de leerlingen. Er wordt uitgegaan van een zogenaamd basisleerklimaat. Van groot belang is het idee dat alle leerlingen van de VLS zich ontwikkelen binnen de context van de klas en profiteren van het basisleerklimaat. Dit betreft onder andere voorspelbaarheid in tijd, ruimte, activiteiten en de omgang met elkaar. Algemeen wordt er bij alle leerlingen gestreefd naar maximaal profijt van de beschikbare onderwijstijd. In die situaties, waarin sprake is van onderwijstijdonderschrijding, wordt het plan van aanpak beschreven conform het document “onderwijstijdonderschrijding” Er wordt vastgelegd: - Wat de leerling extra nodig heeft en waarom; - Welke periode de leerling deze extra hulp nodig heeft; - Welk resultaat er wordt verwacht van de extra ondersteuning; - Wanneer de leerling weer volledige onderwijstijd tegemoet kan zien. 5.1.1. 4D aanpak De ondersteuningsstructuur van de van Leersumschool is gebaseerd op de 4D aanpak: 1. data 2. duiden 3. doelen 4. doen Data Twee maal per jaar (januari en juni) worden alle leerlingen gescreend op de onderdelen technisch lezen, begrijpend lezen, spelling, rekenen en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Na de uitvoering van de screening worden de gegevens geregistreerd in het Leerling Volg Systeem (LVS). Er zijn individuele en groepsoverzichten van deze gegevens. We gebruiken niet alleen methodeonafhankelijke toetsgegevens, maar ook gegevens van methode-afhankelijke toetsen. Deze geven inzicht in de beheersing van de leerstof die de afgelopen periode aan de orde is geweest. Naast deze toetsgegevens is het ook van belang om verbale en non-verbale reacties van leerlingen en hun ouders als data te beschouwen. Uiteraard zijn deze niet in cijfers uit te drukken, maar desondanks wel waardevol om onderwijsbehoeften van leerlingen te kunnen beschrijven. Duiden Na de screening is het van belang om op leerling-, groeps-, en schoolniveau de gegevens te analyseren en te gebruiken om onderwijsbehoeften te kunnen beschrijven en het onderwijsaanbod bij te stellen. Op leerlingniveau vindt twee keer per jaar een resultaatverantwoordingsgesprek plaats tussen leraar en directie in aanwezigheid van de intern begeleider. De leraar en intern begeleider bereiden dit samen voor. De basis voor het resultaatverantwoordingsgesprek is het OPP, het groepsplan de evaluatie daarvan. Gezamenlijk wordt bekeken of de gestelde doelen en ontwikkelingen naar verwachting verlopen c.q. zijn verlopen. In de evaluatie staat beschreven of en hoe een leerling de doelen uit het OPP en het groepsplan heeft behaald of gaat behalen. Vanuit dit gesprek worden eventueel de doelen voor de volgende periode bijgesteld en worden de onderwijsbehoeften van de leerling beschreven in het groepsplan zodat het doel behaald kan worden. Tijdens dit gesprek komen tevens de doelen en de toetsgegevens op groepsniveau aan de orde. De directeur bespreekt samen met de intern begeleider en de orthopedagogen de gegevens op schoolniveau. schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
25
Doelen Het OPP van een nieuwe leerling wordt gemaakt op basis van een genuanceerde beginsituatie die aangeleverd wordt door de school van herkomst. Naar aanleiding van deze informatie bepaalt de Commissie van Begeleiding (CvB) welke specifieke doelen er moeten worden nagestreefd en aan welk ontwikkelingsperspectief moet worden gedacht bij deze leerling. Voor de zittende leerlingen worden OPP’s geschreven door de leerkracht onder begeleiding van de CVB. In het OPP van de leerling staat benoemd in welk arrangement de leerling werkt (binnen het groepsplan) om de gestelde doelen te kunnen behalen. Evaluatie in het OPP vindt elk half jaar plaats. Dit gebeurt door te kijken naar een methode onafhankelijk toetsing, de methode-toetsen en de observaties van de leerkracht. Doen Bij het werken met het groepsplan staan de doelen en de onderwijsbehoeften van de leerling centraal, de leerkracht is de spil en de CvB ondersteunt. De leerkrachten worden in alle fases ondersteund door de CvB. Deze begeleiding is primair gericht op het versterken van leerkrachtcompetenties en daarmee op het optimaliseren van het onderwijs. In paragraaf 5.2 staat meer over het begeleiden van de leerkrachten. 5.2 De Commissie van Begeleiding Artikel 40b WEC. Commissie voor de begeleiding 1. Het bevoegd gezag van een school, niet zijnde een instelling, of de bevoegde gezagsorganen van twee of meer scholen, niet zijnde instellingen, stelt onderscheidenlijk stellen een commissie voor de begeleiding in, die zodanig is samengesteld dat zij adequaat kan adviseren vanuit zowel onderwijskundig als pedagogisch, psychologisch en medisch oogpunt, rekening houdend met de handicap van de leerling. 2. De commissie voor de begeleiding heeft tot taak: a. te adviseren over het vaststellen en bijstellen van het ontwikkelingsperspectief, bedoeld in artikel 41a, eerste en vierde lid, b. het ten minste één keer per jaar evalueren van het ontwikkelingsperspectief en hiervan verslag te doen aan het bevoegd gezag, c. te adviseren over terugplaatsing of overplaatsing van de leerling naar het basisonderwijs of het voortgezet onderwijs, en d. het samenwerkingsverband, bedoeld in artikel 1 van de Wet op het primair onderwijs en artikel 1 van de Wet op het voortgezet onderwijs, te adviseren over de begeleiding van leerlingen op scholen als bedoeld in die wetten. De Commissie van Begeleiding is als volgt samengesteld: directeur (voorzitter) orthopedagogen intern begeleiders locatievertegenwoordigers jeugdarts De Commissie van Begeleiding (CVB) heeft derhalve taken bij aanmelding en plaatsing van leerlingen en bij het opstellen van een genuanceerd ontwikkelingsperspectiefplan (OPP). In dit OPP staat onder andere; de concrete streefdoelen zowel op onderwijskundig- als op sociaal emotioneel gebied; het onderwijsaanbod; het te verwachten uitstroomperspectief; aanvullende vormen van ondersteuning.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
26
De CVB begeleidt en evalueert de onderwijsleerprocessen, laat zich informeren over de stand van zaken met betrekking tot de groepsplannen, de zorgarrangementen uit de OPP’s en daarmee op de georganiseerde extra zorg aan de leerlingen. De begeleiding van de leerkrachten is een essentieel onderdeel van de werkzaamheden van de leden van de CvB. 5.3 Overleg- en begeleidingsstructuur In de bijlage is een overzicht van de organisatiestructuur bijgevoegd. Onderscheid wordt gemaakt in aansturing (door de directie) en ondersteuning (door intern begeleider en door cvb). Intern begeleiders en orthopedagogen geven ondersteuning aan groepsleraren. In het navolgende worden de overleg- en begeleidingsstructuur alsmede de hoofdtaken van de diverse functionarissen beschreven. Deze werkwijze gaat in per januari 2015. In 2015-2016 zal deze worden geëvalueerd. De aansturing van de organisatie in de meest brede zin van het woord vindt plaats door de directeur. Dat betekent ook dat de directeur rechtstreeks leiding geeft aan alle medewerkers en functionarissen. In ondersteuning wordt onderscheid gemaakt tussen organisatorische ondersteuning en beleidsinhoudelijke ondersteuning. De organisatorische ondersteuning loopt via de directeur naar het managementteam, dat bestaat uit de locatievertegenwoordigers Zeist en Veenendaal alsmede de coördinator ambulante begeleiding. Het managementteam geeft organisatorische ondersteuning aan de teams. De locatievertegenwoordiger en de coördinator ambulante begeleiding is eerste aanspreekpunt voor alle organisatorische aangelegenheden. Onderwijsinhoudelijke ondersteuning wordt geboden door de interne begeleiders (1e aanspreekpunt voor groepsleraren) en in het verlengde daarvan de orthopedagoog. Indien de begeleidings- of ondersteuningsvraag van de leraar daartoe aanleiding geeft wordt de commissie van begeleiding ingeschakeld voor de onderwijsinhoudelijke ondersteuning. Kort samengevat is dit als volgt geregeld: De groepsleerkracht is verantwoordelijk voor zijn groep. Bij vragen over de groep (in de meest brede zin van het woord) is de intern begeleider het eerste aanspreekpunt voor de groepsleerkracht bij handelingsverlegenheid in de groep. De intern begeleider gaat met de groepsleerkracht een antwoord formuleren op de gestelde vraag. Indien de intern begeleider en de leerkracht vaststellen dat het geformuleerde antwoord onvoldoende antwoord geeft op de gestelde begeleidings- of ondersteuningsvraag, wordt de vraag voorgelegd aan de commissie van begeleiding. Dit betreft situaties waarin sprake is van handelingsverlegenheid. De intern begeleider en de leerkracht worden uitgenodigd voor de vergadering van de commissie van begeleiding om de situatie te bespreken en om een begeleidingsplan of ondersteuningsplan af te spreken. Binnen het organisatiemodel bestaat ook volop de mogelijkheid voor de zogenaamde klankbordfunctie. De diverse gremia en functionarissen behoren hiervan gevraagd en ongevraagd gebruik te maken.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
27
5.4 Onderwijsinhoudelijke ondersteuning 5.4.1. Ondersteuning door de intern begeleider De begeleiding door de intern begeleider bestaat primair uit: uitvoeren van observaties bij individuele hulpvragen van leraren en daarover in gesprek gaan met de leraar; geven van handelingsadviezen; uitvoeren van een coachingstraject om gericht te werken aan het versterken van leerkrachtvaardigheden. Inschakelen van de orthopedagoog bij begeleidingsvraag van leraar, die zich uitsluitend richt op het orthopedagogische en orthodidactische vlak. 5.4.2 Ondersteuning door de orthopedagoog De orthopedagoog begeleidt de leraar in geval van begeleidingsvragen van de leraar op orthopedagogisch gebied, nadat de intern begeleider de vraag van de groepsleraar heeft doorgeleid aan de orthopedagoog. 5.4.3 CVB multidisciplinair Dit betreft het begeleiden van de leraar op hulpvraag. Eerst wordt de vraag van de leraar voorgelegd aan de intern begeleider. Wanneer dit niet voldoende is, vindt er in een multidisciplinair team (met o.a. de jeugdarts) een strategiebespreking plaats. De leraar levert voorafgaand aan de bespreking in overleg met de intern begeleider schriftelijk de hulpvraag in. Zowel de leraar als de intern begeleider zijn aanwezig bij het overleg. De leraar is aanwezig, omdat deze de ondersteuning krijgt van de CVB. In dit overleg worden strategieën en acties doorgenomen om de handelingsmogelijkheden van school en ouders weer te vergroten in het belang van de ontwikkeling van de leerling. 5.4.4 CVB als adviseur Zie hiervoor paragraaf 5.2
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
28
5.5 Organisatorische ondersteuning De directeur stuurt de teams en in het verlengde daarvan de medewerkers c.q. functionarissen aan. De VLS is één school met twee locaties: Zeist en Veenendaal. Deze twee locaties hebben een locatievertegenwoordiger. Dit is een taak, geen functie binnen het functiegebouw. In de locatie Zeist is tevens de ambulante begeleiding onderdeel van de locatie. De ambulant begeleiders hebben een coördinator. Momenteel is derhalve feitelijke sprake van drie teams: Zeist, ambulante begeleiding, Veenendaal. Zoals reeds aangegeven hebben de locatievertegenwoordigers en de coördinator ambulante begeleiding als taak: organisatorische ondersteuning. Voor het soepel laten verlopen van de organisatorische ondersteuning is een managementteam samengesteld, dat bestaat uit de directeur, de locatievertegenwoordigers Zeist en coördinator ambulante begeleiding. De locatievertegenwoordigers en de coördinator ambulante begeleiding zijn tevens een klankbord voor de directeur. 5.5.1 Afstemming organisatorische en onderwijsinhoudelijke ondersteuning Periodiek vindt een breed overleg plaats onder voorzitterschap van de directeur, waarin afstemming plaatsvindt over de organisatorische en onderwijsinhoudelijke ondersteuning. 5.5.2 Aansturing De directeur stuurt de organisatie en in het verlengde daarvan de medewerkers aan. De directeur zit de teamoverleggen voor, is voorzitter van het MT en van de CVB. De directeur draagt zorg voor de uitvoering van de gesprekkencyclus, voert de functioneringsgesprekken met de medewerkers. De directeur geeft leiding en neemt besluiten, waar mogelijk geadviseerd door de gremia, die hiervoor relevante bijdragen kunnen leveren. De directeur rapporteert aan het bevoegd gezag en legt verantwoording af aan het bevoegd gezag. De basis voor het functioneren van de directeur zijn de statuten, het directiestatuut en zijn opdracht. 5.5.3 Resultaatverantwoording Dit wordt als volgt georganiseerd: klassenbezoek door de directeur functioneringsgesprekken resultaatverantwoordingsgesprekken Twee keer per jaar, in februari/maart en in juni/juli vinden er resultaatverantwoordingsgesprekken plaats tussen leraar en de directeur in aanwezigheid van de intern begeleider. Onderwerp van gesprek: is bereikt wat in het OPP is opgenomen? Bij gesprekken in februari/maart komt ook de vraag aan de orde of het beoogde einddoel wordt gehaald c.q. wat nodig is om het einddoel te gaan behalen. In juni/juli is het onderwerp van gesprek: is het OPP uitgevoerd? 5.5.4 Externen Wij streven er naar om zoveel mogelijk samen te werken met instanties voor jeugdzorg en andere instanties die bij de behandeling van onze leerlingen betrokken zijn. Wij houden gesprekken waar zoveel mogelijk betrokkenen bij aanwezig zijn, om zo het handelen, waardoor groei en ontwikkeling mogelijk is voor de leerling, op elkaar af te kunnen stemmen. De intern begeleider en/of de orthopedagoog onderhouden de contacten met externen. 5.5.5 Samenwerking met ouders Wij vinden het van belang om samen te werken met ouders. Zij kennen hun kind het beste en kunnen ons helpen om hun kind beter te leren kennen en om de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften te beschrijven. schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
29
Er zijn een aantal momenten in het jaar waarop we met ouders in contact zijn over hun kind. Aan het begin van het schooljaar vinden gesprekken plaats. Hierbij gaan ouders en leerkrachten met elkaar in gesprek over de leerling. In dit gesprek is tijd voor kennismaking en krijgt de leerkracht informatie over de leerling. Alvorens de bespreking plaatsvindt, hebben ouders het ontwikkelingsperspectiefplan opgestuurd gekregen. Tijdens het gesprek, welke binnen zes weken na start van het schooljaarplaats vindt, vindt ondertekening van dit OPP plaats. Voorts ontvangen ouders nog twee keer per jaar de evaluatie van het OPP. Dit plan wordt, als het door de ouders is gelezen, besproken tijdens een ouderavond (2x per jaar een gesprek van 30 minuten) en tijdens het laatste gesprek van het schooljaar door hen voor gezien ondertekend. Deze gesprekken zijn naar aanleiding van de evaluatie van het groepsplan. In dit gesprek gaan ouders en leerkrachten, eventueel aangevuld met de orthopedagoog of intern begeleider, met elkaar in gesprek over de ontwikkeling van de leerling. Naast deze gesprekken die structureel in de jaarplanning zijn opgenomen vinden er gesprekken plaats tussen school en ouders als daar aanleiding voor is. 5.6 Beleidsvoornemens Opbrengstgericht werken De afgelopen jaren hebben we toetsgegevens vooral gebruikt om leerlingen te volgen en ouders daarover te kunnen informeren. Bij opbrengstgericht werken gaan we een stap verder, we gaan kijken hoe effectief het onderwijs is dat we verzorgen. De toetsgegevens zeggen niet alleen iets over de leerling, maar ook over de vaardigheid van de leerkracht om het leerproces te sturen. Om opbrengstgericht te kunnen werken zijn de volgende beleidsvoornemens opgesteld: - er zijn schoolstandaarden geformuleerd over wat voldoende, minimaal of gevorderd is; - leerkrachten kennen de leerlijnen voor alle vakgebieden; - de directeur bespreekt met de intern begeleiders en orthopedagogen de resultaten op schoolniveau en stemt beleid hierop af. Overgang van naar ontwikkelingsperspectiefplan en groepsplan Vanwege veranderde wetgeving werken we sinds schooljaar 2013-2014 niet meer met handelingsplannen, maar met ontwikkelingsperspectiefplannen. Aan het begin van het schooljaar wordt er voor elke leerling een ontwikkelingsperspectiefplan opgesteld waarin het uitstroomperspectief benoemd wordt. Het uitstroomperspectief is gebaseerd op intelligentie, toetsgegevens en belemmerende en beschermende factoren. In dit plan staat tevens het onderwijsaanbod voor het schooljaar, waarbij er verwezen wordt naar de doelen in het groepsplan. Voor elk vakgebied -technisch lezen, begrijpend lezen, spelling, rekenen en de sociaal-emotionele ontwikkeling -wordt een groepsplan gemaakt voor een half jaar. In het groepsplan staan de doelen vermeld en wordt aangegeven hoe er aan die verschillende doelen wordt gewerkt. De doelen in het groepsplan worden tweemaal per jaar geëvalueerd en het groepsplan wordt bijgesteld. Tweemaal per jaar wordt het ontwikkelingsperspectiefplan tijdens het resultaatverantwoordingsgesprek geëvalueerd en eventueel bijgesteld. Wij werken met drie arrangementen: basis, verdiept en intensief. Het basisarrangement biedt de basisstof met de basisaanpak waaraan de meeste leerlingen voldoende hebben. De aanpak voor leerlingen die meer aankunnen dan het basisarrangement noemen we het verdiepte arrangement. Als laatste hebben we het intensieve arrangement voor de leerlingen die niet voldoende hebben aan het basisarrangement en naast de basis met name extra instructie en extra leertijd nodig hebben. Beleidsvoornemens zijn: - De groepsplannen vormen de basis, het werkdocument, voor de OPP's van de leerlingen. Het ontwikkelingsperspectiefplan wordt twee keer per jaar tijdens een resultaatverantwoordingsgesprek tussen leerkracht, intern begeleider en directie geëvalueerd en eventueel bijgesteld.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
30
Beleidsvoornemens in schema: Verdere implementatie van opbrengstgericht werken De directeur bespreekt met de intern begeleiders en orthopedagogen de resultaten op schoolniveau en stemt beleid hierop af De nieuwe overlegen begeleidingsstructuur wordt ingezet en geëvalueerd en waar nodig bijgesteld Het ontwikkelingsperspectiefplan wordt twee keer per jaar tijdens een resultaatverantwoordingsgesprek tussen leerkracht, intern begeleider en directie geëvalueerd en eventueel bijgesteld.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
2014-2015
2015-2016
2016-2017
2017-2018
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
31
6. Sociale veiligheidsbeleid 6.1 Uitgangspunten Het beleid met betrekking tot onderwerpen als agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten, is een onderdeel van het arbeidsomstandigheden (arbo)- en personeelsbeleid. Dit beleid, dat zich richt op de sociale veiligheid, is vastgelegd in het Arbobeleidsplan1 en nader uitgewerkt in het Veiligheidsbeleidsplan.2 Het Veiligheidsbeleidsplan van de VLS heeft als doel alle vormen van agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie, en pesten -tussen leerlingen onderling, tussen leerlingen en medewerkers, tussen ouders en medewerkers en tussen medewerkers onderling- binnen of in de directe omgeving van de school te voorkomen en daar waar zich incidenten voordoen adequate maatregelen te treffen om verdere escalatie te voorkomen. Duidelijk dient gesteld te worden dat, gezien de aard van de leerlingenpopulatie en de daarmee samenhangende hulpvraag, niet altijd sprake kan zijn van een strikte uitvoering van de vastgelegde procedures, reglementen en protocollen. Veelal zullen bijvoorbeeld uitingen van agressie als stoornisgerelateerd geduid worden en zal er vanuit die visie op gereageerd worden. Omgang met leerlingen van de VLS vereist een proactieve, situationele aanpak. Ter voorkoming van escalatie wordt veel aandacht besteed aan preventie. Desondanks is het noodzakelijk, mede met het oog op duidelijkheid voor leerlingen, medewerkers en ouders/verzorgers, vast te leggen hoe wij op een veilige en prettige wijze met elkaar om kunnen gaan en welke procedures er doorlopen kunnen worden in geval van incidenten. Belast met de ontwikkeling en bewaking van de continuïteit van het veiligheidsbeleid is de werkgroep veiligheid. Deze werkgroep is samengesteld uit vertegenwoordigers van verschillende disciplines en wordt voor gezeten door de directeur. Het Veiligheidsbeleidsplan bestaat uit drie onderdelen: preventief beleid, ter voorkoming van incidenten; curatief beleid, ter voorkoming van verdere escalatie ingeval van incidenten; melding, registratie en evaluatie.
1
Arbobeleidsplan 2011-2014 Veiligheidsbeleidsplan januari 2009
2
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
32
6.2 Preventief beleid Preventief beleid houdt in dat maatregelen worden genomen om agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten te voorkomen. Hiertoe worden de volgende activiteiten ondernomen: Alle personeelsleden nemen deel aan de jaarlijkse training met betrekking tot deescalatietechnieken, agressiehantering en vormen van zelfbewustzijn gericht op reflectie op eigen handelen. Er zijn gedragsregels opgesteld en deze worden door alle personeelsleden consequent gehandhaafd. In de diverse overleggen wordt de naleving van de gedragsregels besproken; Personeel, leerlingen en ouders worden geïnformeerd over de geldende gedragregels; Als onderdeel van de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) wordt via het instrument Arbomeester 2 cyclisch een analyse van gevaren en risico’s op het terrein van agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten gemaakt. Daar waar van toepassing worden maatregelen genomen om de gevaren en risico’s te minimaliseren. Daarnaast wordt periodiek een onderzoek naar veiligheidsbeleving onder het personeel uitgevoerd. Agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten worden aan de orde gesteld: tijdens individuele gesprekken met medewerkers; tijdens teamvergaderingen; tijdens het directieoverleg; tijdens het bestuursoverleg; tijdens het werkgroepoverleg; in overleggen met en van de medezeggenschapsraad; in de RI&E en het plan van aanpak/Arbojaarplan. De directie van de VLS probeert agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten tegen te gaan door te zorgen voor goede arbeidsomstandigheden, een prettig sociaal klimaat, een gepaste wijze van leidinggeven en voldoende aandacht voor het individuele personeelslid, leerling en de ouder. Het personeelslid wordt geacht bij te dragen aan de preventie van agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten door problemen tijdig te onderkennen en te bespreken. Alleen als schoolleiding én personeel zich volledig inzetten met betrekking tot het voorkomen van agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten, is het beleid effectief. Voorlichting is een essentieel onderdeel van de aanpak van agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten. Personeel en ouders worden door de directie geïnformeerd over het beleidsplan en aanwezige protocollen. Door de leerkrachten worden de gedragsregels met de leerlingen besproken.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
33
6.3 Curatief beleid Om verdere escalatie van problemen als gevolg van incidenten te voorkomen, dient de directie afdoende begeleiding te bieden aan personeelsleden, leerlingen en ouders, die geconfronteerd zijn met agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie of pesten. Om adequaat te kunnen handelen naar aanleiding van incidenten worden de volgende maatregelen doorgevoerd: er is een protocol voor opvang na schokkende gebeurtenissen; er is een procedure voor melding en registratie; er is een anti-pestprotocol; er is een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling; er is een contactpersoon en extern vertrouwenspersoon aangesteld; er is een protocol schorsing en verwijdering; er is een klachtenregeling vastgesteld. Indien een incident leidt tot ziekteverzuim, wordt gehandeld conform het algemeen geldende ziekteverzuimbeleid van de VLS. Ook als een incident niet tot verzuim leidt, is aandacht voor het slachtoffer (en eventueel agressor) gewenst. De schoolleiding van de VLS stimuleert (indien de betrokkene dit op prijs stelt) de betrokkenheid van leidinggevenden en collega’s bij de situatie. De directie onderhoudt de contacten met de media en derden in voorkomende gevallen. Het personeel van de school verwijst de media en derden dan ook consequent naar de directie.
6.4 Melding, registratie en evaluatie Registratiesysteem Om te kunnen sturen, evalueren en bij te stellen zorgt de directie van de VLS voor een nauwkeurige registratie en administratie van incidenten inzake agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie of pesten. Hiervoor maakt de school gebruik van een (digitaal) meldings- en registratiesysteem en indien van toepassing van het ongevallenmeldingsformulier voor de Arbeidsinspectie. Aantal meldingen De directie van de VLS ontvangt de registratie agressie incidenten (RAI) meldingen. Hieruit zal twee maal per jaar een overzicht van het aantal meldingen gemaakt worden. Dit overzicht bevat algemene (dit wil zeggen geen individuele) gegevens, die in de diverse overlegvormen (bestuursoverleg, directieoverleg, MR-overleg en teamoverleg) van de school worden besproken. Verbetervoorstellen Verbetervoorstellen met betrekking tot het Veiligheidsbeleidsplan kunnen door eenieder worden gemeld bij de directie. Het beleidsplan wordt jaarlijks geëvalueerd in de werkgroep veiligheid, het directieoverleg en met de MR. Eventuele verbeteracties voortkomende uit de evaluatie worden opgenomen in het plan van aanpak van de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E). Via dit plan van aanpak wordt ook de voortgang in de uitvoering bewaakt.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
34
Klachten Ingeval zich op het terrein van agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie of pesten klachten en/of bezwaren voordoen, wordt de algemene procedure van de klachtenregeling gehanteerd. 6.5 Beleidsvoornemens De incidentregistratie RAI wordt systematisch gebruikt en voortvloeiende afspraken worden binnen de schoolorganisatie geïmplementeerd en geborgd. Er wordt planmatig aandacht geschonken binnen de overleg- en begeleidingsstructuur over situaties die bij herhaling de veiligheidsgrenzen overschrijden in de vorm van een adequaat intervisiemodel. Schooljaar 2014-2015 worden medewerkers geschoold door een extern bureau in het begeleiden/voorzitten van intervisie. Het schooljaar 2015-2016 is het adequaat in te zetten intervisiemodel gekozen en wordt intervisie door interne medewerkers voorgezeten.
Het systeem IRIS (goed inpasbaar in Parnassys) wordt bestudeerd als mogelijk alternatief voor beleid met betrekking tot registratie van incidenten. Komen tot een actueel overkoepelend veiligheidsbeleidsplan (actualiseren protocollen) van de sociale veiligheid. De meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling wordt aan het team gepresenteerd en geïmplementeerd. Jaarlijkse training de-escalatie technieken, agressiehantering en vormen van zelfbewustzijn gericht op reflectie van eigen handelen voor medewerkers door een extern bureau (Train-Inn).
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
2014-2015
2015-2016
x
x
x
x
2014-2015
2015-2016
2016-2017
2017-2018
2016-2017
2017-2018
x
x
x
x
x
x
x
35
Tijdens vaste momenten gedurende het jaar worden agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten tijdens verschillende overleggen aan de orde gesteld . In de jaarlijkse budgetteringsronde worden de activiteiten in het kader van agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en /of pesten begroot. Twee maal per jaar wordt een overzicht van het aantal RAI meldingen besproken in diverse overleggen en wordt waar nodig beleid aangepast.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
36
7.
Personeelsbeleid
7.1 Uitgangspunten De VLS is een school voor speciaal onderwijs waar onderwijs wordt verzorgd aan c.q. les wordt gegeven aan leerlingen met psychiatrische en/of complexe gedragsproblematiek. In het kader van passend onderwijs, de formulering van het schoolondersteuningsprofiel alsmede het werken met interne en externe arrangementen komt op korte termijn een aantal vernieuwingen op de school voor speciaal onderwijs en op de andere partners binnen de samenwerkingsverbanden waarin de school participeert af, die (deels) tot een andere manier van werken zullen leiden. De ambitie om uit te groeien tot “specialistisch onderwijs” c.q. expertisecentrum binnen het samenwerkingsverband voor en met het samenwerkingsverband vereist een andere manier van kijken en werken en leidt tot een traject van deskundigheidsbevordering. In juni 2013 zijn de contouren geschetst van VLS 3.0. In november 2013 is dit nader toegelicht en gepresenteerd: 1. Methodiekontwikkeling, kwaliteit 2. Verdere scholing op (ortho)didaktiek 3. Verdere scholing op (ortho)pedagogiek 4. Kennis krijgen van hulpverlening, psychiatrie, jeugdzorg, regulier onderwijs (de omgeving) 5. Training in intervisie en in samenwerking 6. Training in handelen (veiligheid, agressie) 7. Aanpassing functiegebouw (nadruk op primair proces, aparte experts en combifuncties, ruimte voor snelle EHBH) In aansluiting hierop zijn de uitgangspunten op korte termijn: - Onderwijs vindt in de school voor speciaal onderwijs in het kader van veilig en verantwoord samen leren leren plaats in de klas/ binnen de groep (zie hiervoor de bijlage bestuursformatieplan 2014-2015). - Leraren beschikken over het diploma “Master Sen”. Voor zover leraren op dit moment (juli 2014) niet beschikken over deze specialisatie worden zij door de werkgever gefaciliteerd deze specialisatie op korte termijn te behalen. De werkgever onderzoekt in januari 2015 of deze scholing incompany kan worden aangeboden en streeft naar een start hiervan per augustus 2015. - Het onderwijsondersteuningssysteem is gericht op ondersteuning van de leraar in de klas. Ondersteuning richt zich op drie pijlers: didactiek, pedagogiek en sociale veiligheid. Zie voor schooljaar 2014-2015 de bijlage ‘specialistische ondersteuning'. Naar de toekomst toe dient dit verder op maat worden gemaakt. Dit volgt uit de te maken keuzes met betrekking tot het onderwijsondersteuningsprofiel, de vragen die vanuit scholen in de diverse samenwerkingsverbanden worden gesteld en het aanbod dat daarop moet worden afgestemd. - Ingezet wordt op specialisatie van leraren op gebied van: dyslexiespecialist, leesspecialist, rekenspecialist en taalspecialist met als doel per bouw de leraren te begeleiden. Dit wordt in het schooljaar 2014-2015 verder uitgewerkt door de directie en moet aansluiten bij de in hoofdstuk 4 geformuleerde uitgangspunten. Hierbij zal de relatie worden gelegd met de LCfunctie in kader van functiemix. Bij de voorbereidingen van het formatieplan 2015-2016 zullen de geformuleerde uitgangspunten moeten worden meegenomen en moeten worden vertaald in de inzet/ toedeling van formatie. In schooljaar 2015-2016 of zoveel eerder als mogelijk wordt gestart met de nascholing. - Het functiegebouw zal in schooljaar 2015-2016 tegen het licht worden gehouden voor wat betreft de toedeling van taken als “locatievertegenwoordiger”.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
37
7.2 Competenties Competenties van leraren i.h.a.: Competentie 1: Interpersoonlijk competent in de omgang met leerlingen Competentie 2: Orthopedagogisch competent in de omgang met leerlingen Competentie 3: Orthodidactisch competent in de omgang met leerlingen Competentie 4: Organisatorisch competent Competentie 5: Competent in samenwerking met collega’s Competentie 6: Competent in samenwerking met de omgeving Competentie 7: Competent in reflectie en ontwikkeling Competentie 8 : Competent in het werken met groepsplan en het OPP Deze competenties sluiten aan op de “zeven wegen” zoals geformuleerd in VLS 3.0. Deskundigheidsbevordering en scholing wordt planmatig ingezet via de beleidsprogramma’s die voor komende jaren beschikbaar zijn (zie meer jaren kaderbegroting) en richten zich zoals eerder gezegd op de drie pijlers: didactiek (waaronder HOGW), pedagogiek (waaronder invoering model van competentiegericht werken) en sociale veiligheid. In dit verband wordt verwezen naar hetgeen hierover staat opgenomen in hoofdstuk 4 t/m 6. 7.3 Gesprekkencyclus De gesprekkencyclus bestaat uit: POP-gesprekken, functioneringsgesprekken en beoordelingsgesprekken. Dit is vastgelegd in het IPB, waarvan deze cyclus onderdeel uitmaakt. In het voorjaar 2014 is gestart met POP-gesprekken. In de periode maart 2015 – april van het kalenderjaar worden functioneringsgesprekken gevoerd. In 2014-2015 wordt een kijkwijzer geformuleerd. Deze zal worden gehanteerd bij het klassenbezoek dat de directeur samen met de intern begeleider bij iedere leerkracht zal afleggen. De directeur voert vervolgens met de leraren het functioneringsgesprek. Met de specialisten (IB/coördinator leerlingenzorg, orthopedagogen, locatievertegenwoordigers) voert de directeur functioneringsgesprekken. De functioneringsgesprekken met de onderwijsassistenten worden ook gevoerd door de directie. Met extern ingehuurde leraren, die voor langere tijd worden ingezet alsmede met leraren die langdurig worden ingezet voor (ziekte)vervanging worden analoog aan de cyclus “van tijdelijk naar vast” minimaal twee functioneringsgesprekken gevoerd. 7.4 Overige instrumenten personeelsbeleid Hiervoor wordt verwezen naar het IPB. Dit zal in het schooljaar 2014-2015 worden geactualiseerd. Daarbij zal de nieuwe cao PO 2015 richtinggevend zijn. Taakbeleid voor OP zal als eerste worden geactualiseerd. Hiermee wordt een start gemaakt per januari 2015. Er wordt een werkgroep ingesteld, die wordt voorgezeten door de directeur. Van beide locaties worden twee leden voor deze werkgroep benaderd. Tevens zal een lid van de pmr hiervan deel gaan uitmaken. De werkgroep gaat van start aan de hand van een door de directie geformuleerde opdracht en dient voor 1 juni 2015 een eindadvies te hebben uitgebracht. Het scholingsbeleid en deskundigheidsbeleid is gericht op het traject VLS 3.0. In mei 2014 is een RIE en een quick scan afgenomen; in juli 2014 is het plan van aanpak gemaakt. De RIE is getoetst door een externe instantie (Rienks Arbodienst). De uitvoering van het plan van aanpak is gestart in oktober 2014. In 2014-2015 wordt gestart met het formuleren van het strategisch personeelsbeleid voor OP en OOP. Daartoe wordt een werkgroep gevormd, voorgezeten door de directeur aan de hand van de door directie geformuleerde opdracht. De (effecten van de) ontwikkelingen binnen de relevante samenwerkingsverbanden (i.v.m. de “lichte” en “middelzware” arrangementen) dienen hierin te worden meegenomen. Het beleidsstuk dient aan in het schooljaar 2015-2016 gereed te zijn.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
38
7.5 Beleidsvoornemens Deskundigheidsbevordering van OP en OOP op gebied van didactiek (verdere implementatie HOGW), pedagogiek (implementatie van competentiegericht werken) en sociale veiligheid (vervolg op het reeds in 2013-2014 ingezette traject van Train Inn) met als doel: een specialistische school en kwalitatief goed en deskundig expertisecentrum binnen de samenwerkingsverbanden. Start incompany nascholing (master SEN) voor OP. Uitwerking van specialisatie van leraren op gebied van: leesspecialist, rekenspecialist en taalspecialist met als doel per bouw de leraren te begeleiden. Het functiegebouw wordt geëvalueerd en waar nodig herzien (dit mede met het oog op de omzetting van ambulante begeleiding in begeleiding passend onderwijs als onderdeel van de lichtere arrangementen uit het schoolondersteuningsprofiel). Start met uitvoering plan van aanpak n.a.v. RIE en afname quick scan. Actualisatie IPB te starten met taakbeleid in aansluiting op nieuwe cao PO. Start met opstellen strategisch personeelsbeleid in schooljaar 20152016. (relatie met herziening c.q. aanpassing functiegebouw)
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
2014-2015
2015-2016
x
x
2016-2017
2017-2018
x
x
x
x x
x
39
8.
Huisvesting en sponsoring
8.1 Huisvesting Per augustus 2014 wordt de nieuwbouw aan de Verlengde Slotlaan 113 in gebruik genomen. Het nieuwe schoolgebouw is volledig toegerust op de doelgroep en op het motto “veilig en verantwoord samen leren leren”. Het onderwijs vindt plaats in de groep; er is per twee lokalen een instructieruimte beschikbaar voor onderwijs en begeleiding van leerlingen. Het gebouw is ontworpen op basis van de uitgangspunten: prikkelvrij, rust en ruimte, consequent (twee leervilla’s en een centraal deel), licht en verbinding van binnen met buiten. De verschillende bouwen zijn op logische wijze geclusterd. De specialistische ondersteuning vindt plaats in de klas of in de instructieruimte aan groepen leerlingen. Voor leerlingen die desondanks gedurende korte tijd buiten de klas moeten worden opgevangen, is voldoende geëigende ruimte beschikbaar. De school beschikt over een eigen gymzaal. Het speelterrein rondom de school is ingedeeld in verschillende compartimenten, die door de verschillende bouwen kunnen worden gebruikt. Voor het nieuwe gebouw zal in de winter 2014-2015 een MeerJarenOnderhoudsPlan worden opgesteld. Het gebouw in Veenendaal is in fases gebouwd vanaf 2001 en is in de loop der jaren uitgebreid tot een vijf-klassige school met een extra (instructie)lokaal. Het gebouw is licht en heeft een vriendelijke uitstraling. Het gebouw is op een logische wijze per bouw ingedeeld. De school beschikt over een vrij ruim speelterrein. Er is geen gymzaal bij het gebouw. Op een kwartier loopafstand is een gymzaal van de gemeente beschikbaar. In juli 2014 is een MeerJarenOnderhoudsplan opgesteld. 9.2 Sponsoring De VLS kiest ervoor om zich te houden aan het Convenant Sponsoring dat gesloten is tussen onder meer de overheid, besturenorganisaties en ouderorganisaties. Uitgangspunt daarbij is dat sponsoring op geen enkele wijze de inhoud van het onderwijs mag beïnvloeden, noch de school in een afhankelijke positie mag plaatsen. Voor specifiekere informatie wordt verwezen naar de tekst van het Convenant. Bij sponsoring gaat het om geld, goederen of diensten die een sponsor verstrekt aan het bevoegd gezag, directie, leraren, niet-onderwijzend personeel of leerlingen, waarvoor de sponsor een tegenprestatie verlangt waarmee leerlingen of hun ouders in schoolverband worden geconfronteerd (schenkingen vallen hier dus niet onder). Bij sponsoring kan gedacht worden aan: lesmaterialen/leermiddelen adverteren periodieke uitgaven activiteiten gebouw, inrichting, exploitatie apparatuur cateringactiviteiten Het bevoegd gezag is te allen tijde verantwoordelijk voor hetgeen binnen het verband van de schoolorganisatie met betrekking tot sponsoring plaatsvindt. Afspraken tussen de school en sponsor worden op schrift gesteld in een overeenkomst, waarin de wederzijdse afspraken worden vastgelegd. De Medezeggenschapsraad (MR) heeft instemmingrecht met betrekking tot sponsoring. Dit houdt in, dat de MR moet instemmen met sponsoring als daaruit voor de school verplichtingen voortvloeien, waarmee leerlingen worden geconfronteerd. schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
40
9.Relationeel beleid 9.1 Interne informatievoorziening In de interne communicatie wordt binnen de organisatie voorzien door de inzet van uiteenlopende communicatiemiddelen. Zo is er de website: www.vanleersumschool.nl, de elk schooljaar opnieuw in augustus uitgegeven schoolgids, het vierjaarlijkse schoolplan en zijn er de Interne Nieuwsbrieven, bestemd voor alle medewerkers. Deze laatste verschijnen een keer per maand. Na iedere vakantie worden er door de directie op beide locaties informatiebijeenkomsten voor de medewerkers georganiseerd. Ten grondslag aan de inzet van deze communicatiemiddelen ligt het communicatieprotocol dat in 2011 is opgesteld. Deze houdt in dat voornoemde middelen bijdragen aan een te verbeteren schoolbrede informatievoorziening. Hierdoor kan de onderlinge verbondenheid tussen de medewerkers alsook tussen de locaties en op de locaties zelf worden versterkt. Dit protocol zal in het najaar 2014 worden geëvalueerd en waar nodig worden geactualiseerd. 9.2 Contact met ouder(s)/verzorger(s) Educatief partnerschap is essentieel voor de consistente en consequente begeleiding en de ontwikkeling van het kind. Inbreng van ouder(s)/verzorger(s) bij hun kinderen op school is voor alle betrokkenen van zeer groot belang. Zij zijn de ervaringsdeskundigen die, beter dan wie dan ook, kunnen aangeven hoe het met hun kind gaat. Ook dienen zij mee te denken over de wegen die ten behoeve van hun zoon/dochter, samen met de professionals van school, moeten worden ingeslagen. De VLS heeft daartoe eigen communicatiemomenten en afspraken tussen ouders/verzorgers en medewerkers vastgelegd. Ook streeft de school er naar ouder(s)/verzorger(s) bij voortduring op de hoogte te houden van actuele ontwikkelingen. Iedere vier tot zes weken wordt een externe nieuwsbrief uitgebracht. De belangen van de ouders worden via de oudergeleding van de Medezeggenschapsraad behartigd alsook door het Ouderpanel. Het eerstgenoemde orgaan is er voor de meer formele beleidszaken; het Ouderpanel is er juist voor het geven van (informele) feedback aan de leiding van school. Daarnaast is er de gelegenheid voor ouders om deel te nemen aan de Oudercommissie. Verder vinden er ieder schooljaar 2 á 3 thema-bijeenkomsten voor ouders plaats. Hiervoor worden door de school externe deskundigen uitgenodigd, die een inleiding of lezing houden, waarbij tevens de mogelijkheid wordt geboden aan ouders om onderling met elkaar in gesprek te gaan.
9.3 Externe contacten Samenwerkingsverbanden & zorgpartners De invoering van de Wet Passend Onderwijs heeft als doelstelling het organiseren van een dekkend netwerk voor onderwijs en zorg. Dit betekent voor de VLS dat het van het grootste belang is de samenwerking met de onderwijs- en zorginstellingen in de diverse regio’s uit te bouwen en te optimaliseren. Hiertoe leggen de directeur en het bestuur actief contacten met betrokken samenwerkingsverbanden (waarvan de voor de school meest relevante samenwerkingsverbanden zijn: samenwerkingsverband PO Zuid Oost Utrecht, samenwerkingsverband Rijn Gelderse Vallei en
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
41
samenwerkingsverband PO De Eem) en organisaties teneinde te komen tot het sluiten van contracten en/of samenwerkingsovereenkomsten. Tevens heeft de directeur als taak in overleg met samenwerkingsverbanden en zorgpartners te komen tot het ontwikkelen van ondersteuningsarrangementen uitgaande van de mogelijkheden en de ondersteuningsbehoefte van de leerlingen. Doel daarbij is, binnen de vastgelegde financiële kaders, optimaal gebruik te maken van de expertise van de VLS. Dat wat de VLS kan bieden aan onderwijs/zorgarrangementen, het “surplus” op wat samenwerkingsverbanden als basisondersteuning kunnen bieden, is vastgelegd in het Schoolondersteuningsprofiel, dat in concept gereed is en in het najaar 2014 ter instemming zal worden voorgelegd aan de mr. Daarnaast is er sprake van, wederzijds en zo inspirerend mogelijk, contact met andere aan de school verbonden stakeholders. Dit betreft o.a. contacten met collega-scholen, onderwijsondersteunende instanties, professionaliserings-instanties als universiteiten en hogescholen, uitgeverijen en kunst- en cultuureducatie-stichtingen, fondsen en sponsoren. Ambulante begeleiding en externe partners De ambulante begeleiding, nu begeleiding passend onderwijs, is onderdeel van de stichting dokter C.P. van Leersumschool. Ambulante begeleiding werd geboden aan scholen die verenigd zijn in vijf samenwerkingsverbanden, te weten Rijn Gelderse Vallei (PO), Utecht Zuidoost (VO), Utrecht Zuidoost (PO), Utrecht Zuid/Profi Pendi (PO) en Utrecht Zuid (VO). Mede onder invloed van de invoering van het Passend Onderwijs verandert de dienstverlening van karakter, met name in het VO. De scholen beseffen dat zij (al dan niet gezamenlijk) verantwoordelijk worden voor zorg en begeleiding. Daartoe schakelen de scholen externe hulp in waar dat nodig is. Deze externe hulp wordt niet per definitie meer gelabeld als ambulante begeleiding (van leerlingen), maar wordt in toenemende mate gedefinieerd als deskundigheidsbevordering van de leerkrachten/ docenten. Dat varieert van kortdurende interventies bij handelingsverlegenheid tot het implementeren van een zorgsysteem voor een school of scholengemeenschap. De stichting heeft ervoor gekozen de ambulante begeleiding na 1 augustus 2016 niet meer te continueren. De omslag wordt gemaakt om de expertise, zoals die wordt gevraagd en ook kan worden aangeboden binnen het passend onderwijs, te behouden door de verbinding tussen de kennis c.q. expertise van de begeleiders en van de school aan te brengen, zodat de door de stichting verwoorde lichtere arrangementen in het schoolondersteuningsprofiel ten volle kunnen worden aangeboden. De school neemt deel aan drie samenwerkingsverbanden; in Zeist, in Veenendaal en Amersfoort. Dit betreffen respectievelijk het samenwerkingsverband PO Zuidoost Utrecht, het samenwerkingsverband Rijn Gelderse Vallei en samenwerkingsverband PO de Eem. In het bestuur van samenwerkingsverband PO Zuid Oost Utrecht is de VLS vertegenwoordigd door een directeur van een school voor S(B)O. In het bestuur van samenwerkingsverband Rijn Gelderse Vallei is de VLS vertegenwoordigd door een directeur van een (V)SO school. In het samenwerkingsverband PO de Eem is de VLS niet bestuurlijk vertegenwoordigd. Het bestuur van de VLS participeert in de Algemene Ledenvergaderingen en in de ondersteuningsplanraden van samenwerkingsverbanden Zuid Oost Utrecht en Rijn Gelderse Vallei heeft de VLS zitting. In beide samenwerkingsverbanden neemt de school deel aan het overleg van de betreffende SBO en SO-scholen om te komen tot afstemming en een dekkend aanbod voor het betreffende samenwerkingsverband. Voor de VLS is de insteek dat het overleg het belang van de leerlingen laat prevaleren boven het belang van de deelnemende scholen. In het samenwerkingsverband PO Zuid Oost Utrecht is een Schoolondersteuningsteam in oprichting. De VLS levert daarvoor een deskundige op het gebied van het jonge kind. In de komende periode van maanden en jaren zal de VLS zich gericht blijven inzetten om een bijdrage te leveren aan het functioneren van de samenwerkingsverbanden als geheel en aan de plaats en taak van de VLS in het bijzonder. Het is op dit moment niet mogelijk daarvoor concrete plannen op te stellen, omdat de VLS té afhankelijk is van de ontwikkelingen binnen het Passend Onderwijs en de bewegingen die de samenwerkingsverbanden daarin maken.
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
42
9.4 Beleidsvoornemens 20142015 Zichtbaarheid binnen de diverse samenwerkingsverbanden vergroten door aanwezigheid bij de diverse overlegvormen en proactieve opstelling. Start gedachtebepaling omvorming van wat voorheen ambulante begeleiding was in begeleiding passend onderwijs in relatie tot lichtere onderwijsondersteuningsarrangementen en tot bestuursformatieplan. Deel uitmaken van c.q. plek opeisen in schoolondersteuningsteam/schoolcoördinatorenteams Evalueren schoolondersteuningsprofiel Start werkgroep speciaal onderwijs in passend onderwijs Positiebepaling m.b.t. begeleiding passend onderwijs in swv-en VO Nadere positiebepaling in relatie tot de ontwikkelingen richting 1-8-2016
x
20152016
20162017
20172018
x
x
x x x x
Bijlagen Bijlage 1 - onderwijstijd Bijlage 2 - basisbreed aanpak Bijlage 3 - stappenplan bij storend gedrag Bijlage 4 - onderwijstijdonderschrijding Bijlage 5 - aansturing en organisatie Bijlage 6 - toelichting aansturing en organisatie Bijlage 7 - hoofdtaken functionarissen
schoolplan 2014-2018 versie 21 december 2014
43